VeeteeltVlees april 2013

IN DIT NUMMER

JAARGANG 12 NR.4 APRIL 2013

HUISVESTING

Het nut en de noodzaak van schuilstallen

KEURING

Kwaliteit in de breedte bĳ vrouwelĳ k vee in Hulshorst

PORTRET

Adrie van Gent was op zĳ n best wanneer het erom spande

VV04_cover.indd 2 18-04-13 10:41

VV04_p02.indd 2 17-04-13 14:24

Schuilstallen MaiskopbrandOnderzoek naar de diverse functies van futuristische schuilstal Cattle Cabin. 6 De maiskopbrandschimmel

veroorzaakt vooral schade in een koud voorjaar.17

De consument bemoeit zich meer en meer met de productie van zĳ n

voedselpakket. De aanleiding van het onderzoek naar schuilstallen is daar een goed voorbeeld van. Het Vlaamse onder-zoek is gestart omdat er sprake van was om via wetgeving te verplichten runde-ren en paarden een schuilmogelĳ kheid te bieden . Het onderzoek moet aantonen in hoeverre runderen behoefte hebben aan een schuilmogelĳ kheid.Terecht komt er vanuit de maatschappĳ kritiek als er door extreme weersom-standigheden dieren uitgeput raken en sterven. Het is dan geen vraag, maar een plicht om dieren onderdak en voer te bieden. Maar hoe vaak zĳ n er van dit soort weersituaties in Nederland en Vlaanderen? Zĳ n het vaak niet al de vee-houders zelf die vroegtĳ dig ingrĳ pen om niet alleen dierenleed te voorkomen, maar ook economische verliezen te be-perken? Het is veelal de onwetendheid

van de consument die zorgt voor meldin-gen van vermeend dierenleed bĳ dieren die buiten lopen bĳ een paar graden vorst. Dat vleesrunderen prima tegen koude kunnen, wĳ zen de eerste resultaten van het Vlaamse onderzoek uit. Sterker nog, in veel gevallen worden de aangeboden schuilstallen nauwelĳ ks bezocht bĳ win-terse omstandigheden. Voor het bieden van schaduw lĳ ken de stallen van groter nu t. De stichting Limousin Regionaal geeft de schuilstal een meervoudige functie. Naast de mogelĳ kheid tot schuilen wordt er ook mest verzameld, bĳ gevoerd en zelfs energie opgewekt. Daarmee draagt het niet alleen bĳ aan dierwel-zĳ n, maar ook aan het duurzaamheids-imago van de sector. Met een goede uit-leg over het wel of niet plaatsen van schuilstallen kan dat zeker bĳ dragen aan meer begrip bĳ de consument.

Jaap van der Knaap Schuilstallen in de winter nauwelĳ ks benut

R U B R I E K E N 3 Van de redactie 4 Vleestelex 9 Uit de dierenartspraktĳ k 12 Fotospecial: in de dekstal 20 Voer voor vleesboer 23 Carne culinair

R E P O R TA G E 10 Keuringsdeelnemer Albert van Mil-

ligen zet embryotransplantatie in om veestapel te verbeteren

H U I S V E S T I N G 6 In welke mate zĳ n schuilmogelĳ k-

heden bĳ jaarrond begrazen een noodzaak?

K E U R I N G 18 Hulshorst

P O R T R E T 14 Inspecteur Adrie van Gent was op

zĳ n best wanneer het erom s pande

V O E D I N G 17 Schade door maiskopbrand

Albert van Milligen:’Als fokkerĳ te extreem wordt, worden er andere rassen bĳ gehaald.’ 10

I N H O U D

3V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

VV04_editorial.indd 3 18-04-13 14:16

Het hoogste veilingbedrag op de vijfde stierenveiling van het Cen-traal Opfokstation in Toldijk (COT) werd neergeteld voor de blondestier BAC Galibier, gefokt door Carl Mintjens uit Oostmalle. In totaal kwamen 23 stieren van de rassen blonde d’Aquitaine, charolais, hereford, limousin en piemontese onder de veilingha-mer. Alle rassen kenden een gro-te vraag bij het ruime publiek.De blondestier BAC Gabion, ge-fokt door Roel Wiekema uit Rui-nen, ging voor 3500 euro van de hand en gaat richting Denemar-

ken. Onder de charolaisstieren kreeg de hoornloze Hector van Texel van de Catharinahoeve uit Den Burg het hoogste bod van 2800 euro. Bij de herefords brach-ten Velner Ben, gefokt bij Hans Toorneman in Enter, en de stier Lindelaar-Herd G-Star, gefokt bij familie Koopmans in Terwispel, beide 1800 euro op. Zowel bij de limousins als de piemonteses le-verden respectievelijk Gamin, ge-fokt bij Nanne Smit in Krewerd, en PCO Siebrand van familie Teerling uit Westernieland een topbedrag van 2600 euro op.

Galibier scoort hoogste bedrag op aprilveiling COT

CRV geeft maat aan duurzaamheidEen schonere vleesproductie: dat is een van de doel-stellingen die fokkerijorganisatie CRV heeft gefor-muleerd in haar visie op duurzaamheid. CRV publi-ceerde onlangs haar visie en doelstellingen op het gebied van duurzaamheid om de duurzame produc-tie van rundvlees en melk te ondersteunen.CRV specificeert haar doelstellingen voor een scho-ne vleesproductie nog verder. De veeverbeteringsor-ganisatie streeft naar een daling van de CO2-uitstoot per kilo vlees met 5 procent en een betere voerbe-nutting: een daling van het voerverbruik per kilo vlees met 5 procent. Verder streeft ze naar een da-ling van beenproblemen met 10 procent.‘CRV wil het voortouw nemen in duurzaamheid’, geeft directeur Ate Lindeboom aan. ‘Maar we ma-ken geen keuzes voor weiden of niet, voor keizer-snede of niet. We zijn er voor alle leden en zijn hel-der in de richting die we voor ons zien.’ Behalve aan de duurzame veestapel werkt CRV ook aan een duurzame dialoog en maatschappelijke betrokken-heid.De visie van CRV op duurzaamheid is terug te vin-den op de website www.crv4all.com.

Bekkenmaatmetingen bijblonde d’Aquitaine in de praktijkOp het bedrijf van de familie Nee-rincx in Elst konden leden van de blonde d’Aquitainestudieclub afde-ling Oost afgelopen maand met ei-gen ogen zien hoe de binnenbek-kenmaat wordt gemeten. Dierenarts Iris Kolkman liet zien hoe de binnenbekkenmaat in de praktijk wordt gemeten. ‘We me-ten al een aantal jaren van de stie-ren het binnenbekken, maar wil-den het nu ook wel eens zien bij koeien’, vertelt secretaris Hans Spekenbrink van de studieclub.

Volgens Spekenbrink overweegt het blonde d’Aquitainestamboek Nederland om het meten van de binnenbekkenmaten standaard mee te nemen tijdens de exterieur-beoordeling. ‘Het is belangrijk om van bloedlijnen in beeld te krijgen hoe ze fokken op bekkenmaten om natuurlijk afkalven te blijven be-vorderen. Voor de veehouder zelf zorgt deze extra informatie van een dier ervoor dat hij weet welke koeien hij extra in de gaten moet houden rondom afkalven.’

Limousinstier Gigolo in Nederlandse handenDe Britse limousinstier Ampertaine Gigolo is voor de helft gekocht door Teus Dekker, eigenaar van het limousinbedrijf Cowporation in Alblasserdam. Gi-golo is een zoon van Ampertaine Commander uit Ampertaine Crystal en werd gefokt door James Mc-kay uit Noord-Ierland. ‘Gigolo stamt uit een diepe koefamilie, waarvoor de laatste jaren topprijzen op veilingen zijn betaald’, vertelt perswoordvoerder Jo-nathan Long namens McKacy. ‘Zijn vader Comman-der is verkocht voor 24.000 euro en een halfzus van zijn moeder Crystal bracht 29.000 euro op.’ Hoeveel geld er is betaald voor de helft van de aandelen van Gigolo wordt niet bekendgemaakt. Gigolo is een fraaie, jonge stier, die op een leeftijd van 400 dagen 765 kilogram woog en een fokwaar-de voor ‘beef value’ noteert van 44. Teus Dekker ziet zijn aankoop als een mooie vorm van promotie van Cowporation in de internationale markt. ‘Gigolo heeft de potentie om een aanzienlij-ke bijdrage te leveren aan de limousinfokkerij van dit moment. Hij fokt niet alleen luxe dieren, maar naar verwachting ook grote dieren en dat juist met behoud van de goede moedereigenschappen.’ Cowporation zal ook rietjes in Nederland inzetten en verkopen, maar Dekker ziet vooral afzetkansen in Groot-Brittannië. ‘In de UK heeft 65 procent van alle kalveren die geboren worden, dus ook uit melk-koeien, een limousinstier als vader. Ook Nederland-se melkveehouders zouden eens een limousinstier van onze kaart kunnen gebruiken, zo meent Teus Dekker.’

4

V L E E S T E L E X

V E E T E E L T V L E E s A P R I L 2 0 1 3

VV04_vleestelex.indd 4 18-04-13 09:53

Willem Dĳ kstra, de oud-voorzitter van de Federatie Vleesveestamboe-ken in Nederland, is overleden. De 68-jarige Dĳ kstra was vĳ f jaar lang een gedreven en ambitieus fe-deratievoorzitter en besloot eind vorig jaar een stapje terug te doen. Onder zĳ n leiding startte het Cen-traal Opfokstation Toldĳ k en werd twee maal de Nationale Vleesvee Manifestatie georganiseerd.Dĳ kstra heeft een lange bestuurlĳ ke carrière achter de rug bĳ onder meer het limousinstamboek en LTO. In Noord-Holland werkte hĳ ruim twintig jaar in de zoogkoeien-houderĳ . Zo zorgde hĳ er als be-drĳ fsleider voor dat De Konings-hoeve in Spaarnwoude uitgroeide tot een hoogwaardig fokbedrĳ f met 450 limousins.

Piet Vanthemsche (57) is voor een tweede termĳ n herkozen als voor-zitter van Boerenbond. Daarmee geeft Vanthemsche komende vĳ f jaar opnieuw leiding aan de agrari-sche belangenorganisatie. Onder-voorzitter Peter Broeckx (49) uit Dessel was na twee termĳ nen niet herkiesbaar en wordt opgevolgd door varkenshouder-akkerbouwer Chris Coengrachts (49) uit Vroen-hoven-Riemst.

Ook het Algemeen Boerensyndi-caat (ABS) heeft een bestuursver-kiezing gehad. Op de vierjaarlĳ kse verkiezingen is Hendrik Vandamme (48) unaniem herkozen als na-tionaal voorzitter. Varkenshouders Paul Cerpentier uit Stekene en Luc Van Dommelen uit Turnhout zĳ n de twee ondervoorzitters. Nieuwe leden in de raad van bestuur zĳ n groenteteler en varkenshouder Franky Vanroose uit Koekelare (West-Vlaanderen), vleesveehou-der Freddy Van Assche uit Wemmel (Vlaams-Brabant) en melkveehou-der Peter Van de Vel uit Kontich (Antwerpen).

Piet VanthemseWillem Dĳ kstra

Lotto van de Vloeikenshoeve meestgebruikte witblauwstier in WalloniëHet afgelopen jaar was Lotto van de Vloeikenshoeve (v. Davidson) de meest gebruikte stier in Wallonië. Dat staat te lezen in het jaarverslag van de Waalse fokkerĳ organisatie Association Wallon-ne de l’Elevage (AWE). In 2012 zĳ n van de Davidsonzoon in totaal 17.253 rietjes ingezet door inseminatoren en in het dhz-circuit.Adajio de Bray (v. Empire) blĳ ft na zĳ n koppositie in voorgaande jaren ook in 2012 een veelgebruikte witblauwverer-ver. De Empirezoon haalt het afgelopen

jaar een tweede plek. Van Adajio kwa-men totaal 16.121 rietjes bĳ Waalse fok-dieren terecht. Het gebruik van de witblauwe verervers Lotto en Adajio ligt fors hoger dan dat van de nummer drie, Sauveur de Monin Chapelle. Sauveur (v. Ecrin de Bomal) komt op de derde plek met een totaal van 10.043 ingezette doses. Op de vierde en vĳ fde plek volgen respectievelĳ k At-tribut du Fond de Bois en Langoureux de Fooz met een totaal van 9850 en 8133 ingezette rietjes.

Tabel 1 – Meestgebruikte ki-stieren bĳ AWE in 2012 (ki en dhz)

naam stier naam vader aantal doses

Lotto van de Vloeikenshoeve Davidson de l’Ecluse 17.253Adajio de Bray Empire d’Ochain 16.121Sauveur de Monin Chapelle Ecrin de Bomal 10.043Attribut du Fond de Bois Imperial de l’Ecluse 9.850Langoureux de Fooz Bringlee Blackstar 8.133

Nieuwe locatie centraal opfokstationHet COT, het Centraal Opfokstation Tol-dĳ k, zal na de volgende opfokronde van locatie veranderen. Na de veiling eind maart vindt nog één opfokronde bĳ de familie Ruessink in Toldĳ k plaats. ‘Door een geplande groei van het bedrĳ f krĳ gt het huidige opfok-gebouw een andere bestemming en was het COT-bestuur genoodzaakt een ande-re opfoklocatie te zoeken’, vertelt Henk Tessemaker, voorzitter en coördinator van het COT.Na de najaarsveiling op 28 september 2013 zullen de opfokactiviteiten naar

het blondefokbedrĳ f van de familie Ste-geman in Laren verplaatst worden. ‘We denken daar een nieuwe goede partner voor de opfok te hebben gevonden’, al-dus Henk Tessemaker.Voor de opfokactiviteiten zelf verandert er niets. ‘Het is alleen de opfoklocatie die verandert. De opfok van de vleesstie-ren blĳ ft gelĳ k.’ Henk Tessemaker hoopt wel het aantal vleesrassen nog uit te breiden. ‘We wil-len in de toekomst stieren van nog meer verschillende rassen aan kunnen bie-den.’

Gids voor de ideale limousinHet Limousin Stamboek Nederland heeft een ‘technische gids’ vertaald uit het Frans met daarin alle belangrĳ ke exteri-eurkenmerken van het limousinrund. Alle leden van het stamboek kregen de gids onlangs met het contactblad meege-stuurd.‘De gids geeft aan hoe volgens Franse normen een dier op dertig maanden leef-tĳ d eruit hoort te zien’, verduidelĳ kt Evert Hogenes, vicevoorzitter van het Li-mousin Stamboek Nederland. ‘De gids vormt een goede leidraad voor fokkers en maakt in mooie beelden en heldere beschrĳ vingen de belangrĳ ke exterieur-kenmerken duidelĳ k.’

Roland Kleine verzorgde de vertaling van de gids en het drukwerk werd gratis verzorgd door Gert Jan de Wilde.


K O E P A D

VV04_vleestelex.indd 5 18-04-13 09:53

Schuilstallen: nood zaak of overbodig?Nut van schuilmogelijkheden met na me in natuurgebieden onderzocht

In welke mate zijn schuilmogelijkheden bij jaarrond be-

grazen noodzakelijk? Rond die vraag wordt onderzoek

gedaan aan het Vlaams Instituut voor Landbouw- en Vis-

serijonderzoek. In Nederland ontstond vanuit het idee van

jaarrond begrazen de futuristische schuilstal Cattle Cabin.

tekst Annelies Debergh

H O O F D A R T I K E L

Is beschutting op de weide noodzakelijk bij jaar-rond begrazen? Menig veehouder zal het zich al

eens hebben afgevraagd. ‘Er is al langere tijd sprake van om schuilmogelijkheden voor rundvee en paar-den bij wet verplicht te maken.’ Aan het woord is Eva Van Laer, onderzoeker bij het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) in Melle. ‘De discussie rond schuilmogelijkheden heeft er uitein-delijk toe geleid dat er een onderzoek naar schuil-mogelijkheden is opgestart.’ De discussie rondom het al dan niet nodig zijn van beschutting concentreert zich deels rond de weers-omstandigheden in onze contreien. ‘De noodzaak aan beschutting op de weide draait voor een groot

deel rond de gevoeligheid van runderrassen voor koude- of hittestress. Het gaat om verschillende vra-gen. Is ons weer wel extreem genoeg en zijn die ex-treme weersomstandigheden wel frequent en lang-durig genoeg om beschutting ook echt bij wet verplicht te stellen?’ In haar onderzoek, deel van het Pastress-project en gesteund door de Federale Overheidsdienst Volksge-zondheid, onderzoekt Eva Van Laer samen met de universiteiten in Gent en Leuven het gedrag van weiderunderen in extreme weersomstandigheden. ‘Een deel van het onderzoek focust op het gebruik van schuilhokken versus natuurlijke schuilmoge-lijkheden op jaarrond begraasde percelen, een an-der deel zet in op het bestuderen van de waarde van schaduw als bescherming tegen hittestress.’

Eenvoudig en verplaatsbaar schuilhokIn het project onderzoekt Eva Van Laer inmiddels een achttal studiegebieden. ‘Natuurbeheerders krij-gen in de wintermaanden vaak klachten van omwo-nenden over het ontbreken van schuilmogelijkhe-den op de jaarrond begraasde natuurgebieden. Veelal zijn terreinbeheerders ervan overtuigd dat dieren genoeg hebben aan natuurlijke beschutting.’ Om die vaststelling te onderbouwen met onderzoek zijn in de studiegebieden telkens een eenvoudig

V E E T E E L T V L E E s o k t o b e r 2 0 0 96 V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

VV04_hoofdverhaal.indd 6 18-04-13 15:27

Als een schuilhok later nog kan verplaatst worden, bestaat er ook minder kans op vertrapping van de bodem en op plekken met een verhoogde mest-dichtheid.’ De eenvoudige constructie is bovendien goed te ver-gunnen. ‘Voor ieder schuilhok moet in Vlaanderen eigenlijk een stedenbouwkundige aanvraag gebeu-ren bij de dienst Ruimtelijke Ordening van de ge-meente. Wanneer een schuilhok in agrarisch gebied komt, een oppervlakte van minder dan twintig vier-kante meter telt, aan één kant helemaal open is en uit gemakkelijk verwijderbare materialen bestaat, dan is in principe geen vergunning nodig. Een aan-vraag op de dienst Ruimtelijke Ordening van de ge-meente voldoende.’Het onderzoeksproject gaat ook in op de schaduw-mogelijkheden in de zomer. ‘We willen verschillen-de schaduwmogelijkheden, zoals aanplanten van wilgen of gebruik van schaduwdoeken, vergelijken. We bekijken onder meer de voorkeur van de dieren. Maar de afgelopen twee zomers waren er nog geen extreme temperaturen. Voorlopig is het nog te vroeg om daar conclusies uit te trekken.’ De zoektocht naar beschuttingsmogelijkheden voor grazers in natuurgebieden bracht ook de Neder-landse vleesveehouder Léon Moonen uit Neder-weert op het idee om een mobiel staltype te ontwik-

Schuilstallen: nood zaak of overbodig?Nut van schuilmogelijkheden met na me in natuurgebieden onderzocht

schuilhok geplaatst. Daarbij is steeds één dier per gebied van een gps-zender voorzien. Een weerstati-on zorgt voor klimatologische gegevens bij het on-derzoek. ‘Met die combinatie aan gegevens kunnen we kijken of er verschillen zijn in het gebruik van een schuilhok in open gebied en in gebieden met een meer natuurlijke beschutting.’ De eerste vaststellingen geven alvast een richting aan. ‘De dieren kwamen in het eerste jaar weinig in de hokken, de gegevens van afgelopen winter wor-den nog geanalyseerd’, zegt Eva Van Laer. De ILVO-onderzoeker wijst op de comfortzone van runderen. Het lijkt erop dat de dieren bij voorkeur in de zomer zoeken naar beschutting. Dieren lijken de koude beter te verdragen dan de warmte. ‘En we zien stilaan ook wat verschillen naar gelang de be-groeiing van de gebieden. Als er weinig natuurlijke beschutting is, dan lijken de dieren sneller geneigd om het hok op te zoeken.’

Futuristische schuilstalDe gebruikte schuilhokken bestaan uit een eenvou-dige constructie, aan drie zijden dichtgemaakt en voorzien van een geïsoleerd dak. ‘De hokken zijn in principe ook gemakkelijk weer weg te nemen.’ Een bewuste keuze, zo blijkt. ‘Ook natuurbeheerders vinden de verplaatsbaarheid een belangrijk item.

De futuristische stal Cattle Cabin met 48 zonnepanelen op het dak

V E E T E E L T V L E E s o k t o b e r 2 0 0 9 7V E E T E E L T j a N u a r i 1 / 2 2 0 0 9 7V E E T E E L T V L E E S a P r i L 2 0 1 3


kelen. ‘Eind 2010 kreeg ik een presentatie over innovatieve stalconcepten voor 2020 en toen kwam een ontwerp voorbĳ dat sterk lĳ kt op de Cattle Cabin. In sa-menwerking met TMC in Eindhoven is toen deze verplaatsbare stal ontwik-keld.’ De V-vormige dakconstructie met gebo-gen poten van de Cattle Cabin doet erg futuristisch aan. De schuilstal bouwen begint met het maken van een gat in de grond. Daarop komen betonplaten, afge-boord met betonblokken. De put van ze-

ventig centimeter diep wordt gevuld met een dikke laag houtsnippers. ‘De houtsnippers zĳ n afkomstig van on-gewenste boomopslag van berkenbo-men’, legt Léon Moonen uit. ‘In de herfst brengen we de houtsnippers van de ber-kenbomen in de put aan. In het voorjaar gebruiken we de houtsnippers weer in het natuurgebied.’

Schuilen onder zonnepanelenDe Cattle Cabin biedt meer dan alleen schuilmogelĳ kheden. De stal heeft een

futuristische look en is van technische snufjes voorzien. Léon Moonen: ‘Het dak bestaat uit 48 zonnepanelen en levert 10.000 tot 11.000 watt aan stroom op per jaar. Naast voer en verwarmd drinkwa-ter krĳ gen de dieren er toegang tot een elektrische vachtborstel. Dat zĳ n stuk voor stuk belangrĳ ke elementen in het complete verhaal.’ Als lid van Limousin Regionaal test vleesveehouder Léon Moonen het stalty-pe op zĳ n eigen bedrĳ f uit. In combina-tie met jaarrond beweiden hebben tot 25 limousindieren toegang tot de Cattle Cabin. De opgewekte energie gebruikt Moonen gewoon in huis. De stal is nu in een laatste proefstadium van twee jaar. ‘We bekĳ ken hoe de koei-en met de stal omgaan in extreme weers-omstandigheden en denken er nu bĳ -voorbeeld aan om één zĳ de van de stal dicht te maken met een elektrisch gor-dĳ n. We wegen de koeien ook regelma-tig om de gewichtsontwikkeling in de winter bĳ te houden.’

Duurzaam staltypeDe stichting Limousin Regionaal beheert een kudde van 2000 limousinrunderen. Op termĳ n is een ruimere toepassing van de Cattle Cabin mogelĳ k. ‘Er komt veel kritiek op natuurbeheerders als die-ren door extreme weersomstandigheden sterven in natuurgebieden. Taferelen als in de Oostvaardersplassen verdraagt de consument niet.’ Léon Moonen vindt het welzĳ nsvriende-lĳ ke karakter van de stal een belangrĳ k item. ‘De stal hindert niet in het land-schap en kan na een aantal jaar gemak-kelĳ k verplaatst worden. Verder levert de stal groene stroom op.’ Het project is ook ingediend voor onder-zoek naar duurzame stalconcepten. ‘De Cattle Cabin in een verduurzaming van de sector.’l

Pieter Blondé: ‘Met natuurlĳ ke beschutting geen schuilstal nodig’Voor de natuurbegrazing in Bos t ’Ena-me bĳ Oudenaarde hebben gemiddeld vĳ ftien dieren of tien grootvee-eenhe-den (gve) jaarrond toegang tot zestig hectare van Natuurpunt vzw. Pieter Blondé, terreinbeheerder, legt uit: ‘Het gebied telt twintig hectare bos en veer-tig hectare weide- en akkerland voor spontane bebossing.’ Met een derde be-boste oppervlakte kunnen de Oost-Vlaamse witroden in principe genoeg schuilmogelĳ kheden vinden. ‘Op klei-

nere begrazingsblokken kregen we van burgers soms wel eens kritische reac-ties over het begrazen in de winterperi-ode. Daarom besloten we deel te nemen aan het onderzoek’, vertelt Blondé. Om het gebruik te monitoren werd op de weide een schuilhok geplaatst en is één koe, de koe Bitterkoud, van een gps-zender voorzien. Na twee winters zien we dat het schuilhok niet echt vaak wordt gebruikt. Mogelĳ k ligt dat aan het gekozen ras, maar deze witro-

den lĳ ken in elk geval goed bestand te-gen de koude. Met natuurlĳ ke beschut-ting hebben de dieren eigenlĳ k geen schuilstal nodig.’ De koe Bitterkoud kreeg haar naam nadat ze zelfs bĳ min vĳ ftien in de open lucht heeft gekalfd.’Pieter Blondé stelt vast dat de dieren beter tegen de koude dan tegen de hitte bestand zĳ n. ‘In warm weer zoeken die-ren sneller de schaduw op. Tenzĳ ze worden bĳ gevoerd, zoeken de runde-ren eigenlĳ k amper de stal op.’

Runderen in natuurgebieden lĳ ken meer last te hebben van extreme hitte dan van extreme koude

H O O F D A R T I K E L

8 V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3


Enkele weken terug werd ik bĳ een veehouder geroepen. Hĳ had een paar koeien die plots niet meer konden staan . De

dieren waren halfweg de dracht en waren aangebonden in een rĳ . De temperatuur van de dieren was normaal, de ademha-ling was goed, de hartslag was normaal en de penswerking was sterk vertraagd tot afwezig. De dieren maakten een suffe indruk. Bĳ verder onderzoek van andere dieren in de rĳ bleken er nog enkele die een ietwat ver-traagde indruk gaven.Omdat ik wist dat er op het bedrĳ f ook een grote kippenstal is, ging mĳ n aandacht naar het voer om te kĳ ken of er mogelĳ ke restanten van kadavers terug te vinden waren. De vastgestelde symptomen konden immers te maken hebben met de dodelĳ -ke infectie botulisme. De mestopslagsilo en de voedersilo liggen op dit bedrĳ f naast elkaar. Het kadavervat voor pluimvee was niet hermetisch af-sluitbaar. Bovendien waren er enkele katten die zich aan de kadavers tegoed deden. Het was dus mogelĳ k dat katten kada-vers naar de rundveevoeders versleept hadden. In de voeder-gang vond ik restanten van kippenkadavers. Dit met alle moge-lĳ ke fatale gevolgen van dien. Autopsie bĳ het provinciaal laboratorium voor diergezondheid bevestigde mĳ n vermoeden. Het ging bĳ deze koeien om botu-lisme.

Kippenkadavers als bron van een dodelĳ ke infectie

Fataal botulisme

De encyclopedie Clostridium botulinum

De bacterie Clostridium botulinum is de oor-zaak van botulisme. De kiem is op zich vrĳ onschadelĳ k, maar onder bepaalde om-standigheden (zuurstoftekort) kan deze kiem neurotoxinen produceren. Het rund is gevoelig voor de typen neuro-toxinen B, C en D, waarbĳ type D het meest voorkomt. De incubatieperiode duurt drie tot zeventien dagen. De symptomen zĳ n afhankelĳ k van de soort en de hoeveelheid opgeno-men toxinen. Type B-toxinen geven vooral spĳ sverteringsstoornissen zoals diarree, obstipatie of een sterk verhoogde speekselvloei. Type C en D veroorzaken verlam-ming of een plotse dood. De meeste dieren sterven binnen 24 tot 48 uur. Een behandeling

kan bestaan uit het toedienen van vocht, zodat de dieren niet uitdrogen, en het toedienen van het juiste antistoffenserum. Gezien het snelle verloop van de ziekte is bĳ na elke poging tot behandelen teleurstellend.Vanwege de ernst van de ziekte is preventie noodzakelĳ k. Er bestaat een vaccin dat al na enkele weken bescherming biedt en jaarlĳ ks opnieuw gegeven moet worden. Zuiver drinkwa-ter (geen water uit de beek) en een strikte afscheiding tussen mest en voederopslag zĳ n andere belangrĳ ke maatregelen. Kadavers (vooral pluimvee) horen thuis in een hermetisch af-gesloten ton waar katten of honden niet bĳ kunnen. Bĳ het maaien kan een wildbeugel voor de maaier voorkomen dat er wild neergemaaid wordt dat dan mee in de kuil gaat. Strooi geen kippenmest op graas- of maailand. Houd materiaal voor pluimvee gescheiden van dat voor rundvee.Botulisme is een aangifteplichtige aandoening. Dit houdt in dat er geen producten (melk, vlees of vee) het bedrĳ f mogen verlaten gedurende zeventien dagen na het optreden van het laatste geval.

U I T D E D I E R E N A R T S P R A K T I J K


J O H N C A M P E

Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelĳ kse praktĳ k schrĳ ven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderĳ . Om en om beschrĳ ven John Campe, Piet De Meuter en René Bemers maandelĳ ks

vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelĳ ke preventiemaatregelen.

VV04_dap Bemers.indd 9 18-04-13 09:49

Via et naar keuringssuccessen

De Vleesvee Manifestatie in Hulshorst afgelopen maart (zie ook pagina 18-

19) is tot nu toe het absolute hoogtepunt in de fokkerscarrière van Albert van Mil-ligen (67) uit Harskamp . Met vĳ f vrouwe-lĳ ke dieren reisde hĳ af en inclusief deel-name aan de bedrĳ fsgroepencompetitie boekte hĳ met zes rubrieksoverwinnin-gen het maximaal haalbare. In de fi nale won hĳ uiteindelĳ k vĳ f van de acht in-dividuele (reserve)kampioenstitels, had

hĳ de algemeen kampioene vrouwelĳ k en stelde hĳ de fraaiste bedrĳ fsgroep sa-men. ‘Dat is ook een fi kse portie geluk’, relativeert Albert van Milligen direct het succes. ‘Het is in de fokkerĳ vaker net niet dan net wel. Maar nu is het kwartje bĳ meerdere dieren gelukkig precies de goede kant op gevallen.’De Gelderse veehouder heeft in maat-schap met zĳ n zoon 275 fokzeugen en 375 vleeskalveren en de ruim dertig

witblauwen vormen ‘slechts’ een uit-gegroeide hobby. Aan passie voor de witblauwfokkerĳ ontbreekt het Van Mil-ligen echter allerminst. Circa 25 jaar ge-leden was de spanning die fokkerĳ met zich meebrengt, de belangrĳ kste reden om vleesvee te gaan houden. ‘Het maken van de juiste combinaties en het uitkĳ -ken naar wat dat oplevert, is zo ontzet-tend mooi. Daarom heb ik ook jarenlang met eigen zeugenlĳ nen gefokt.’

Vanuit zĳ n aangeboren liefhebberĳ voor fokkerĳ is Albert van

Milligen uit Harskamp vleesvee gaan houden. Door de beste

dieren te spoelen en embryo’s in te zetten in holsteins, probeert

hĳ zĳ n succesvolle veestapel nog sneller te verbeteren.

tekst Florus Pellikaan

Albert van MilligenDe witblauwen van Albert van Milligen uit Harskamp grossierden in kampioens-titels tĳ dens de keuring in Hulshorst.

Ras: Belgisch witblauwAantal stuks: 35Aantal kalvingen: 18Grondgebruik: 8 hectareHoofdtak: 275 fokzeugen en 375

vleeskalveren

Albert van Milligen: ‘Als we met witblauw niet uitkĳ ken, gaat het net zoals met de piétrainvarkens’

De succesvolle fokkoe Armelle (v. Harisson) met haar uit embryotransplantatie geboren dochter Braeckje 39 (v. Héroïque), kampioene zes tot twaalf maanden op de Vleesvee Manifestatie in Hulshorst

Harskamp

V E E T E E L T V L E E S O K T O B E R 2 0 0 910 V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

B E D R I J F S R E P O R T A G E

VV04_bedrijfsrep v Milligen.indd 10 18-04-13 14:14

Van Milligen begon zĳ n vleesveehob-bytak destĳ ds met het houden van blon-des. ‘Die heb ik uiteindelĳ k om hun karakter weggedaan. Wĳ hebben veel grond verder weg van huis liggen en dan is het toch handiger als dieren een rustig karakter hebben.’ Van Milligen startte met ongeregistreerde witblauwen, maar na enkele bezoeken aan België rolde hĳ al snel in het stamboekwereldje. ‘Om vanuit de ongeregistreerde witblauwen dieren te fokken die een keuring kunnen winnen duurt gewoon heel lang. Daar-om heb ik een aantal keren embryo’s en jongvee in België gekocht.’

Zes spoelingen per jaarDie aankopen leidden rechtstreeks naar de huidige keuringssuccessen van de witblauwfokker. Meest succesvolle aan-koop is zonder twĳ fel Armelle, die Van Milligen als kalf aankocht bĳ de fokstal Du Fond de Bois. De Harissondochter stamt uit de Belgische reservekampioe-ne Olivine du Fond de Bois (v. Calimero). ‘We waren met een groepje fokkers op dat bedrĳ f en in een hok met vĳ ftien kal-veren staken er drie met kop en schou-ders bovenuit. Toen ik de afstammingen vroeg, bleken het alle drie dochters van Olivine en daar kon ik er een van kopen.’De koop van Armelle bleek een gouden greep, want hoewel ze pas drie jaar oud is, werd ze al drie keer algemeen kampi-oene op regionale keuringen en won ze de reservetitel op de nationale in Breu-kelen in 2011. Ze werd ingeschreven met 90,4 punten en in Hulshorst werden ook haar kwaliteiten als fokkoe bewezen. Haar eerste twee uit et geboren Héroï-

quedochters Braeckje 37 en Braeckje 39 sloegen een dubbelslag in de leeftĳ dsca-tegorie zes tot twaalf maanden.Het spoelen van de beste dieren is inmid-dels een onomstreden keuze in de fok-kerĳ strategie van Van Milligen. ‘Het is toch zonde als je uit zo’n koe maar drie of vier kalfjes via eigen drachten krĳ gt. Door je beste dieren te spoelen kun je op een niet al te dure manier qua afstam-ming topdieren krĳ gen.’ Jaarlĳ ks voert Van Milligen circa zes spoelingen uit. Het grootste gedeelte van de embryo’s zet hĳ in op ontvangsters, doorgaans gewone holsteins. ‘Het voor-deel van deze ontvangsters is dat ze veel meer inwendige ruimte voor een groot kalf bezitten, waardoor je bĳ voorbeeld minder kans op kromme achterpoten hebt. Stieren die zware kalveren geven, zet ik daarom ook alleen in voor et en niet voor het gewone insemineren.’

Stieren uit diepe keuringslĳ nenVan Milligen wil de veestapel nu met hulp van et uit de beste van de huidige dieren verder opbouwen. Een van de die-ren die daar ook een bĳ drage aan kan leveren, is de algemeen kampioene van Hulshorst, Braeckje 29. Ze is geboren uit een gekocht embryo en de combinatie van Kimono met de Radarmoeder is op aanvraag van Van Milligen gemaakt.Het fokdoel van de Gelderse vleesvee-houder blĳ kt desgevraagd kort, maar krachtig: ‘mooie keuringsdieren fok-ken’. Binnen kenmerken die bĳ dragen aan een mooi keuringsdier zoals veel breedte, een evenredige bouw, goede be-nen en een ruime achterhand, probeert

Van Milligen op verbeterpunten te fok-ken. ‘Algemeen kampioene Braeckje 29 zou bĳ voorbeeld in de ribben nog iets langer mogen. Ben Hur is een stier die dat verbetert en dan hopen dat hĳ de po-sitieve punten van Braeckje behoudt. Dat is altĳ d de gok in de fokkerĳ .’ Voor de selectie van stieren zĳ n diepe keuringslĳ nen voor Van Milligen een ab-solute voorwaarde. ‘Dan is de kans op goed fokken gewoon groter.’ Gebruikte stieren zĳ n onder andere Argan, Héroï-que, Imperial, Harisson, Attribute en Ben Hur.Dat Van Milligen niet alleen individuele titels binnenhaalde in Hulshorst, maar ook de beste bedrĳ fsgroep leverde, is vol-gens hem vooral geluk. ‘De dieren pas-ten nu erg goed bĳ elkaar, maar het is niet zo dat het lukt om een bepaalde uni-forme lĳ n in je veestapel te fokken. Daarvoor is het generatie-interval in de witblauwfokkerĳ te kort en daarnaast fokt witblauw wat te wisselvalig om echt een lĳ n te volgen.’

Oppassen voor te kleine dierenBinnen de eigen fokkerĳ waakt Van Mil-ligen ervoor dat de witblauwen te klein en extreem worden. ‘Laatst heb ik ook nog twee mooi bespierde, maar te kleine vaarzen weggedaan. Als we niet uitkĳ -ken, gaat het met witblauw net als met de Belgische piétrainvarkens. Daarmee heeft men ook zo extreem doorgefokt, dat praktisch nergens Belgisch piétrain meer wordt gebruikt en daarvoor moe-ten we met de koeien oppassen. Als fok-kerĳ te extreem wordt, worden er ande-re rassen bĳ gehaald en dat zou de doodsteek voor de fokkerĳ zĳ n.’Van Milligen spreekt zĳ n waardering uit voor het in kaart brengen van de erfelĳ -ke gebreken bĳ witblauw. ‘Wat dat be-treft ligt Belgisch witblauw ver vooruit op de andere rassen. Er staan heel veel gegevens op papier en dat is van groot belang voor de fokkerĳ .’Deelnemen aan het project Natuurlĳ k Luxe, dat zich inzet voor meer natuur-lĳ ke geboorten, doet Van Milligen niet. ‘Op dit moment heb ik er de beesten niet voor en om om te schakelen had ik vĳ f-entwintig jaar oud moeten zĳ n. Ik moet op mĳ n leeftĳ d niet denken aan de pro-blemen van net wel of net niet een na-tuurlĳ ke geboorte’, vertelt Van Milligen. ‘Persoonlĳ k heb ik overigens ook niks tegen keizersneden en spreekt het type dier dat natuurlĳ k kan afkalven me minder aan. Maar het is vanuit maat-schappelĳ k oogpunt goed dat er mensen in de witblauwfokkerĳ mee bezig zĳ n.’ l

De algemeen kampioene van Rhenen en Hulshorst: Braeckje 29 (v. Kimono)

V E E T E E L T V L E E S O K T O B E R 2 0 0 9 11V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

VV04_bedrijfsrep v Milligen.indd 11 18-04-13 14:14

VV04_fotospread.indd 12 18-04-13 09:51

In de dekstal van BBG in Ciney wacht de zwarte topstier Adajio de Bray tussen zĳ n witte collega’s op zĳ n beurt .

F O T O S P E C I A L

VV04_fotospread.indd 13 18-04-13 09:51

Inspecteur Adrie van Gent was op zijn best wanneer het erom spande

Nestor met moderne aanpak

P O R T R E T

14 V E E T E E L T a p r i L 1 2 0 0 914 V E E T E E L T V L E E s A P R I L 2 0 1 3

VV04_portret van Gent.indd 14 18-04-13 09:08

Bescheiden, integer en toch duidelijk en met een visie, het zijn

kwaliteiten die helemaal bij Adrie van Gent passen. Het verbe-

terdroodbontstamboek heeft afscheid genomen van zijn inspec-

teur, die ondanks zijn leeftijd modern is in zijn opvattingen en

communicatie. ‘Vroeger was een inspecteur een mijnheer, daar

heb ik nooit aan meegedaan.’

tekst Alice Booij

‘Beste mensen, dit was eigenlijk voor gewone mensen niet te doen.’ Dit

soort typische uitspraken van Adrie van Gent zal het publiek aan de zijlijn van de keuring van het verbeterdroodbontstam-boek gaan missen. ‘De toelichting op de keuring is een van de belangrijkste onder-delen van het keuren’, vertelt Van Gent. ‘Als je eerlijk bent, krijg je altijd begrip. Als het een omstreden plaatsing is, zien kenners aan de zijkant dat ook, dan kun je dat ook maar beter benoemen.’ Een van zijn lijfspreuken is niet voor niets: ‘Stel je maar kwetsbaar op, dan ben je niet zo kwetsbaar.’De inspirerende toelichting en de prettige stem van de inmiddels 74-jarige Van Gent

zijn onlosmakelijk verbonden met de keu-ringen, maar de inspecteur heeft het stok-je overgegeven. ‘Ik heb een heel goede opvolger’, zegt hij over de jonge Bert van Abeelen. ‘Ik maak plaats voor een volgen-de generatie, zo hoort het.’ ‘En zo is hij ook een beetje meer thuis’, voegt zijn vrouw Bep eraan toe, terwijl ze een van de prachtige koeienschilderijen van haar man laat zien. ‘Hij heeft nog zoveel hob-by’s.’

Passie voor elke diersoortTwintig jaar lang heeft Van Gent de koei-en en stieren bij het verbeterdroodbont-stamboek ingeschreven, jureerde hij op keuringen, gaf veebeoordelingscursussen (‘altijd een succes’) en was bovenal een en-thousiaste vraagbaak als het over de fok-kerij ging. En dat ging verder dan de ver-beterd roodbonten. ‘Als je passie voor de fokkerij hebt, maakt het niet uit over welke diersoort het gaat.’ Zelf fokte Van Gent met melken dwerg-

geiten, houdt hij nog steeds kippen en schapen – vanzelfsprekend allemaal stam-boek – deed jarenlang bestuurswerk voor verschillende stamboeken, maar het be-gon voor de boerenzoon toch echt met de koeien. ‘We hadden thuis een gemengd bedrijf met blaarkoppen, waar we al mee naar de keuring gingen.’ Het bedrijf over-nemen zat er niet in – ‘ik was heel graag boer geworden’ – maar hij woont nog steeds op het plekje waar hij ook geboren werd, met zo’n twee hectare grond. Hij begon zijn werkzame leven bij de Rijks-voorlichtingsdienst, eerst als pluimvee-voorlichter, later als specialist rund-veefokkerij. Tot hij voorgedragen werd als inspecteur bij het NRS. ‘Arie Hamoen is

me toen opgevolgd, later werd hij mijn chef.’Van Gent ging 25 jaar de boer op om koei-en te keuren, vooral zwartbonte melk-koeien. ‘Vroeger was een inspecteur nog een mijnheer’, herinnert Van Gent zich. ‘Daar heb ik nooit aan meegedaan.’ Toch blijft het een beetje worstelen met ‘u’ en ‘je’ wanneer je met zo’n nestor praat.In 1993 werd gevraagd of de NRS-inspec-teurs ook de inschrijving van vleesvee wil-den verzorgen. Hij had nog nooit een ver-beterd roodbonte van dichtbij gezien, vertelde hij aan Arie Hamoen, die tegen hem zei: ‘Je hebt toch ook verstand van Texelse schapen?’ En dus ging Van Gent eerst met de foktechnische commissie van het stamboek op pad, voor een soort sollicitatieprocedure. ‘Je onderschat een inspecteur als je denkt dat hij alleen één type koe kan keuren’, geeft hij aan. ‘Ik zette natuurlijk bij de zwartbonten een heel scherpe koe op kop, maar bij de ver-beterd roodbonten werkt het net anders-

om. Ik heb geleerd minieme verschillen te doorzien, het is een kwestie van de knop omzetten.’ En zo ervoeren ook de foktechnici dat. ‘Ze zeiden aan het einde van de dag dat ze veel van me geleerd had-den’, glimlacht Van Gent. KoerswijzigingZijn er weleens omstreden beslissingen geweest? Van Gent herinnert zich meteen een voorbeeld. Op de eerste Nationale Vleesvee Manifestatie. ‘De grotere, rui-mere koeien met bespiering kregen de voorkeur, dat had ik zo doorgesproken met de voorzitter.’ Het was in de beginpe-riode van het project Natuurlijk Luxe. ‘Wanneer het streven is meer kalveren zonder keizersnede geboren te laten wor-den, moeten de koeien ook de ruimte in hun lijf en bekken hebben’, verwoordt hij de achterliggende gedachte. ‘Aan de kant zeiden ze: “Zet hij nu kapstokken voor-op?”’ Deze koerswijziging in de keuringsstan-daard lokte discussie uit, die Van Gent prima doorstond. ‘Ik ken het nog uit de tijd van de holsteinisering, je moet blijven communiceren en ik hou van duidelijk-heid. Als het erom spant, ben ik juist op mijn best.’ Het deed hem goed dat de ver-beterd roodbonte koe de laatste jaren gro-ter en langer is geworden en beter been-werk heeft. ‘We moeten niet terug naar de kleine dikkerd, maar ik weet het, het blijft een spanningsveld: bespiering en grote, ruime dieren.’Echt rustig zal Van Gent het niet krijgen. Voor de Dutch Hereford Society blijft hij koeien en stieren opnemen in het stam-boek, wat hij inmiddels alweer tien jaar doet. ‘Daar hebben ze nog geen opvolger.’ Hereford is een vleesras van een heel an-der kaliber, waarbij vanzelf kalven en zelf-redzaamheid voorop staan. ‘Het is een extreem ander type vleesveeras dan verbe-terd roodbont. Mooi toch, dat ik alle uiter-sten heb mogen keuren. Ik mag wel zeg-gen dat ik het echt heb getroffen.’ l

’Je onderschat een inspecteur als je denkt dat hij alleen één type koe kan keuren’

Naam: Adrie van GentLeeftijd: 74 jaarWoonplaats: OverbergBeroep: VUT (vanaf 1998)Opleiding: LandbouwwinterschoolCarrière: Rijksvoorlichtingsdienst, 25 jaar NRS, 20 jaar inspecteur bij verbeterdroodbontstamboek, 10 jaar inspecteur Dutch Hereford SocietyHoogtepunt: reizen naar Amerika, Canada en Brazilië

15

P O R T R E T


VV04_portret van Gent.indd 15 18-04-13 09:08

16 V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

TE KOOP:

Voor informatie en bestellingen: H. Trompetter, Nieuwleusen. Tel.: +31 (0)529-427648 of +31 (0)6-16441695E-mail. [email protected]

Leren schachten voor kromme pootjes bĳ pasgeboren kalveren

Resultaten

zĳ n erg goed!

Diamond is een volledige gefermenteerde gistcultuur.

•Dosering in vleesvee

30-40 gram per dier per dag.•

Resultaat:hogere groei, lagere

voerconversie.•

Prijs slechts 7 cent per dier per dag.

Postbus 160, 8530 AD LemmerTel. 0514 56 90 01Fax 0514 56 90 02

Internet: [email protected]

V L E E S V E E S N I P P E R S

Voor opgave: CRV uitgeverij Postbus 454 – 6800 AL Arnhem tel.: 026 38 98 806

27V E E T E E L T V L E E s j A N u A R I 2 0 1 0

17april 2008

EMBRYO’S BELGISCH- WITBLAUWRAS

Eerstekwaliteitsembryo’s uit witblauwstamboekvee.

Embryoproductie EU-erkend.

Gratis catalogus beschikbaar op aanvraag: Marijke Cuelenaere, VRV-ET (CRV Holding BV)Voor Nederland: 0032 9 363 92 11Voor België: VRV-klantendienst, 078/15 44 44 toets 1

V L E E S V E E S N I P P E R S V L E E S V E E S N I P P E R S• O p g a v e : V e e t e e l t • p o s t b u s 4 5 4 • 6 8 0 0 A L A r n h e m • 0 2 6 3 8 9 8 8 2 3 / 8 2 0

Te koop:luxe ki-gefokte

limousinstamboekdekstierenvanaf 18 maanden.

Tevens luxe dekrijpe pinken.

Limousinfokbedrijf ‘t HaveDorpsstraat 60, Almen

Tel.: 0575 - 431870, Mob.:06 - 13373728

E-mail: [email protected]

Te koopBlonde d’Aquitainedekstieren en vrouwelijk fokvee.Te huur Vakantiewoning gelegen bij boerderij. Tel.: 043-4574085Kijk op:www.gerlachushoeve.nl

U kunt uw advertentieruimte reserveren tot en met 12 mei 2008

BIOVEEHOUDERIJ

Bel: 026 38 98 820

21 mei 2008

Special

Te koop:BWB embryo’s

Ministere x CubitusOrpheon x CubitusNapoleon x CubitusLeptovrij. €175,– p/s

Ad Veenbrink, RandwijkTel.: 06-2153 5879

zw/w één fullst. kleur colour

10,60 14,60 18,60

{ � 2,65 � 3,65 � 4,65per regel per regel per regel

O p g a v e b o n V l e e s v e e s n i p p e r sVoor maar � 2,65 per regel per uitgave van VeeteeltVlees, is een Vleesveesnipper een erg

goedkope manier van adverteren. Onderstaande bon uiterlijk 14 dagen vóór verschijning vanhet nummer waarin u wilt plaatsen zenden aan:

VeeteeltVlees, postbus 454, 6800 AL Arnhem. (Telefonische opgave is niet mogelijk.) Of fax deze opgavebon naar nr. (+31) (0)26 38 98 824.

TEKST: één letter of leesteken per hokje, na elk woord een hokje openlaten.

Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Straat: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Postcode: . . . . . . . . . . . . . .

Plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Land: . . . . . . . . . . . . . . . . . .Tel.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

u kunt uw Vleesveesnipper ook via e-mail zenden naar:

[email protected]

VV04_p17.indd 17 09-04-2008 09:46:44

EMBRYO’S BELGISCH- WITBLAUWRASEerstekwaliteitsembryo’s uit witblauwstamboekvee.Embryoproductie EU-erkend.Gratis catalogus beschikbaar op aanvraag: Marijke Cuelenaere, VRV-ET (CRV Holding BV)Voor Nederland: 0032 9 363 92 11Voor België: VRV-klantendienst, 078/15 44 44 toets 1

StrohakselaarsElektr. benz. of aftakasaandr.

Strolengte naar wens.Gratis infomap.

www.dieren-op-stro.nlFrato, tel.: 024-6411151

10 V E E T E E L T O K T O B E R 2 2 0 0 9

Meer uit robotmelken halen?

Neem dan contact op met de Robotgroep0318 - 675 430 of [email protected]

Cobactan® DCdé nieuwe droogzettherapie

P A R T N E R V A N D E C A M P A G N E

Breed spectrum

Goede verdeling

Dubbel droogzet-effect

Lange werking

Veilig

COBACTAN DC diergeneesmiddel REG NL 101616 SAMENSTELLING per injector van 3 gram: 150 mg cefquinomesulfaat. INDICATIES Behandeling van subklinische mastitis tijdens de droogstand en het voorkómen van nieuwe bacteriële infecties van de uier van melkkoeien tijdens de droogstand veroorzaakt door de volgende cefquinome-gevoelige organismen: Streptococcus uberis, Streptococcus dysgalactiae, Streptococcus agalactiae, Staphylococcus aureus, coagulase-negatieve stafylokokken. CONTRA-INDICATIES Niet toedienen aan dieren waarvan bekend is dat ze overgevoelig zijn voor cefalosporines of andere ß-lactam antibiotica. Niet toedienen aan koeien met klinische mastitis. BIJWERKINGEN Geen bekend. WACHTTIJD (Orgaan)vlees: 2 dagen. Melk: 1 dag na afkalven bij een droogstand van meer dan 5 wkn; 36 dgn na behandeling bij een droogstand van 5 wkn of minder. KANALISATIE UDA. Lees voor gebruik de bijsluiter. Voor meer informatie: Virbac Nederland bv Hermesweg 15, 3771 ND Barneveld. Tel: 0342-427127, [email protected]. www.virbac.nl

Aan u overhandigd door

Bezoek onze stand tijdens de Rundvee Relatiedagen. Kijk ook op www.virbac.nl/cobactan

Bezoek onze stand tijdens de Rundvee Relatiedagen. Kijk ook op www.virbac.nl/cobactan

Maak kans op een jaar lang GRATIS droogzetten!

VX17_p10NED.indd 10 27-10-2009 14:09:10

meer info tel.: 06-22 45 91 37

Te koopSnijmaisbalen +/- 1000 KG

52 V E E T E E L T N O V E M B E R 2 2 0 0 9

“Comfortabel melken? Ik gebruik de Mink vacuümpomp van Busch“

actie geldig t/m 31-12-2009

Uw specialist voor rundveestallen

Contacteer ons voor de verkoper van uw streek:ZUID-NEDERLAND:ALTEZ WEST - B-8700 Tielt TEL.: 0032 51 259999ALTEZ OOST - B-3670 Meeuwen TEL.: 0032 11 790200 T Centraal 0032 70 211 102 NOORD-NEDERLAND:ALTEZ NOORD - NL - 7681 KA Vroomshoop TEL.: 0546 570285

[email protected] www.altez.be

BIOPECTAL MEER DAN 15 JAARDÉ NATUURLIJKE OPLOSSINGVOOR KALVERDIARREE

Biopect is een snelwerkend anti-diar-reemiddel met speciale pectinen die dedarmwand beschermen. Het kan zowelvia de melk als via het drinkwater wor-den verstrekt. Biopect beperkt het anti-bioticagebruik en is bijzonder zuinig toete passen.

Postbus 140 · 5150 AC DrunenTelefoon [0416] 37 99 55 · Fax [0416] 37 78 53www.veeserviceidac.nl

Biopect is eengeregistreerddiergenees-middel,Reg. NL 5010

VEESERVICE IDACVeterinair Groothandel Import - Export

www.veeserviceidac.nl

VX19_p52.indd 52 24-11-2009 09:27:24

Postbus 160, 8530 AD Lemmer

Tel. +31 (0)514 569 001, Fax +31 (0)514 569 002

[email protected], www.speerstra.com

goedkoop microbieel eiwit • verbetert de voerbenutting• bespaart op de voerkosten

VOOR WIE ISNITROSHURE® INTERESSANT?• Melkveehouders en vleesveehouders die willen besparen op hun voerkosten• Melkvee- en vleesveebedrijven met een tekort aan onbestendig eiwit in het rantsoen

INTERESSE IN NITROSHURE®?Melkveehouders of vleesveehouders die belangstelling hebben voor toepassing van NitroShure® kunnen contact opnemen met Speerstra Feed Ingredients BV in Lemmer, Telefoon (0514) 56 90 01 of e-mail: [email protected]

Voor meer informatie: www.speerstra.com

Met 150 gram NitroShure® vervangt u 800 gram sojaschroot of ruim 1 kg raapschroot

NitroShure® biedt 0,5 tot 1 kg extra ruimteaan droge stof in het rantsoen


Tel. +31 (0)514 569 001, Fax +31 (0)514 569 002









Tel. +31 (0)514 569 001, Fax +31 (0)514 569 002








www.speerstra.com


Tel. +31 (0)514 569 001, Fax +31 (0)514 569 002








Hebt u een OEB tekort in uw rantsoen?

Gebruik :

• verbetert de voerbenutting• bespaart op voerkosten

VV01_p27.indd 27 20-01-2010 09:13:41

EMBRYO’S BELGISCH- WITBLAUWRASEerstekwaliteitsembryo’s uit witblauwstamboekvee.Embryoproductie EU-erkend.Gratis catalogus beschikbaar op aanvraag: Marijke Cuelenaere, VRV-ET (CRV Holding BV)Voor Nederland: 0032 9 363 92 11Voor België: VRV-klantendienst, 078/15 44 44 toets 1

BEL VRIJBLIJVEND VOOR HET MEEST ACTUELE AANBOD

Quotum ABCBert Linders

T: 0485-310343 • M: 06-51571131 • F: 0485-310853l: www.quotumabc.nl E: [email protected]

Ook buiten kantooruren bereikbaar

GEVRAAGD EN AANGEBODEN LEASEMELK 2013/2014 KOOPMELK 2013/2014 TOESLAGRECHTEN

Agrarische BemiddelingAdvies, Taxaties en Vastgoed

MET SPOED GEVRAAGD:

• TOESLAGRECHTEN

• KOOPMELK

• PERCELEN LANDBOUWGROND 3-20 ha

• AMMONIAKRECHTEN OVERIJSSEL

VOOR MEER INFO EN AANBOD: WWW.GANTVOORT.NL

AANGEBODEN:

• LEASEMELK

• MELKVEE-AKKERBOUWBEDRIJF: NES 30 HA, UITSTEKENDE GROND

• CULTUURGROND: BEERZERVELD 9 HA

• TOESLAGRECHTEN: € 288,- t/m € 4.950,- PER RECHT

• KOOPMELK: 4,092, 4,323, 4,186 LBR

• MELKVEEBEDRIJF: NOORD/NOORDOOST-DRENTHE 80 TOT 100 HA

BEL OP DINSDAGOCHTEND: +31 (0)26 38 98 806EN 48 UUR LATER LEZEN DE VEEHOUDERS UW AANBOD!

ADVERTEER MET UW MEEST ACTUELE INFORMATIE!

VESTIGINGEN IN NIJVERDAL EN AALTEN

TEL.: 0543-476980FAX.: 0543-476024

Wij bieden u zekerheid en een vlotte afwikkeling!

A G R A R I S C H O N R O E R E N D G O E D

67V E E T E E L T M A A R T 1 2 0 1 3

Wij betalen voor groterehoeveelheden landbouwfolie!!!Informatie: Tel. 0575 - 568 310

Fax 0575 - 568 [email protected] www.plasticrecycling.nl

LANDBOUWFOLIE RECYCLING 200920113







VX04_P67AOG.indd 67 05-03-13 13:28VV04_p16.indd 16 17-04-13 14:41

Maiskopbrand veroorzaakt meeste schade bij koud voorjaarsweer

Schimmel verpest maiskuil

S lecht ontwikkelde, beschimmelde pluimen en een zwartbruine schim-

melbol op de plek waar de kolf hoort te zitten. Dat is het typische beeld van de schimmelziekte maiskopbrand, die door de Nederlandse Voedsel- en Warenauto-riteit in 2012 officieel werd vastgesteld op maispercelen in Nederland.Maiskopbrand of ‘head smut’ is naar alle waarschijnlijkheid via besmet zaaizaad in Nederland gekomen. De ziekte is al langer bekend in Zuid-Amerika en Afri-ka. Ook in Duitsland en Frankrijk komt de schimmelziekte voor. Jos Groten, on-derzoeker bij Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO-WUR), zag de aandoe-ning vorig jaar voor het eerst in de buurt van Oss. Achteraf bleek de mais van de veehouder ook in 2011 al aangetast. ‘Het veroorzaakte een dikke zwarte laag in de maiskuil’, aldus Groten. Weersomstandigheden spelen een grote rol bij schade door maiskopbrand. ‘De schimmelsporen houden van droog weer.

Als het ook nog koud wordt, staat de mais stil en krijgt de schimmel de kans om zich in het groeipunt te vestigen. Het voorjaar van 2012 had precies dit weer-beeld, waardoor meer maiskopbrand tot uiting kwam.’ Eenmaal in het groeipunt groeit de schimmel met de plant mee en komt pas tijdens de bloei tot uiting in de bloei- wijze. Groten: ‘Aangetaste maisplanten krijgen een pluim met weinig stuifmeel en je ziet er vaak een beetje zwarte schimmel op.’ Erger is het verlies van de korrels.‘Op de plek waar de kolf zit, vind je een grote zwartbruine schimmelbol. Soms groeien er groene draden uit.’

Duizenden euro’s schadeVorig jaar kwamen er ongeveer twintig meldingen van maiskopbrand binnen bij het PPO, bij elkaar opgeteld goed voor circa honderd hectare. Alarmerend is dat aantal nog niet, erkent Groten. ‘Per perceel waren de verschillen ook groot.

Maar als je een zwaardere aantasting in je gewas hebt, ben je als veehouder wel zuur. De schimmelmais wordt slecht ge-vreten en mogelijk heeft het een nadelig effect op de gezondheid van de koeien. De economische schade kan per bedrijf tot vele duizenden euro’s oplopen.’Groten raadt veehouders aan alert te zijn. ‘Tot een besmetting van nul tot tien procent van het perceel is de mais nog redelijk goed in te kuilen.’ Bij aantasting van tien tot dertig procent in het gewas raadt Groten sterk aan het gewas selec-tief te kuilen en de zwaar aangetaste de-len op het perceel achter te laten. Bij vijftig procent of meer aantasting is het wellicht beter de mais in het geheel niet in te kuilen. Vervolgens is het raadzaam om de aangetaste delen bij windstil weer onder te ploegen of beter nog te verbran-den om verspreiding van de sporen te voorkomen.Groten adviseert vruchtwisseling toe te passen zodra het schimmelbeeld in de mais opduikt. ‘Het daaropvolgende jaar zal de besmetting alleen maar groter zijn. Na drie jaar gras zijn de meeste spo-ren in de bodem dood.’

Maiszaad met fungicideBij een geringe aantasting adviseert Gro-ten, als men toch weer mais wil telen, met fungicide behandeld zaad te gebrui-ken. Dit biedt volgens Groten geen hon-derd procent bescherming, maar het remt de schimmel wel af. Onder andere maiszaadbedrijven Limagrain en Inno- seeds passen deze techniek sinds vorig jaar toe bij verschillende maiszaden. ‘Wij hebben vorig groeiseizoen nog geen maiskopbrand in het veld aangetrof- fen’, zegt productmanager mais van Innoseeds René Boons. ‘Het is puur een voorzorgsmaatregel om mogelijke scha-de te beperken.’ Voor maisveredeling speciaal op mais-kopbrand vindt Boons het te vroeg. ‘Je weet niet of de besmetting zich verder zal uitbreiden.’Groten deelt Boons’ mening. ‘Het ont-wikkelen van maiskopbrand is enorm afhankelijk van het weer. Hebben we dit jaar een superstart van het groeiseizoen met ietwat vochtig en vooral warm weer, dan zullen we weinig problemen met maiskopbrand kennen.’ l

De ziekte maiskopbrand bracht vorig jaar voor het eerst serieuze

schade toe in mais. PPO-onderzoeker Jos Groten maakt zich

zorgen over de schimmel, die via de kiem de maisplant binnen-

dringt. ‘Bij zware besmetting kun je de mais beter niet inkuilen.’

tekst Jorieke van Cappellen

M A I S T E E L T

Maiskopbrand typeert zich door zwartbruine schimmelbollen op de plek van de kolf


VV04_builenkop.indd 17 18-04-13 14:03

Van Milligen, Te Riele en Wittingen grootverdieners in Hulshorst

Brede vrouwelijke top

De twee dagkampioenes bij verbeterd roodbont lieten tijdens de Vleesvee Ma-nifestatie Hulshorst precies zien waar het zwaartepunt van de keuring binnen de twee sekses lag. Bij het vrouwelijke vee was dat bij de jeugd met de tweeën-eenhalve maand oude Dian 11 (v. Jacobar) als dagkampioene. Met haar brede rug, fijne bespiering en vlekkeloos gebruik van het beenwerk werd de pupil uit de stal van Jan Wittingen uit Oosterwolde tot rasvoorbeeld verheven. De potentie van Dian was groot, maar ze kreeg de ti-tel beslist niet cadeau. Een naamloos kalf met een onbekende afstamming van Van Brummelen uit Ederveen was haar grootste concurrent. Door haar ruime bespiering was ze al kampioene gewor-den in de categorie vier tot twaalf maan-den. Ook bemachtigde ze de titel Miss Toekomst en versloeg daarvoor Alike 11 van Wittingen. De in ruime conditie ge-stoken Leanderdochter was fraai afge-werkt en flink ontwikkeld.

Het jurykorps was kritisch over het beenwerk van de oudere koeien en stond voor een moeilijke keuze. Vredenburgh Ni-colet (v. Ahrend) van Jan te Riele uit Vaas-sen had veel ruimte in de borst, terwijl Dikkie 14 (v. Jarno) van Wittingen meer bespiering in haar achterhand had. De jury schonk Nicolet de titel en benoem-de Dikkie met haar stierkalf Divique (v. Peter) tot het beste zoogstel.Bij de mannelijke dieren was het juist de rubriek met stieren ouder dan twee jaar die imponeerde. Ruim bevleesde, vlot stappende stieren maakten het de jury lastig. Na lang beraad kozen ze voor een naamloze stier met onbekende afstam-ming van Jan Spronk uit Zoetermeer. De stier was van een modern vleestype met een aansprekende ronding van de bil. Hij wist nipt de brede en sterk stappende Wilbertzoon Donald van Harrie Hutten uit Geesteren te verslaan. Om de titel Mister Toekomst streden de kampioenen Bas (v. Nicoben) van Aalt

‘Niet zoeken naar verschillen, maar naar overeenkomsten’, schreef de organisatie van de Vleesvee

Manifestatie Hulshorst in het gezamenlijke voorwoord van de Belgisch-witblauwen verbeterd-

roodbontkeuring. De overeenkomst: een uitstekende kwaliteit vrouwelijk vee bij beide rassen.

tekst Florus Pellikaan video-impressie www.veeteeltvlees.nl

K E U R I N G

categorie naam dier geb.datum vader m.vader eigenaar, woonplaats

mannelijk Stephan van Vredenburg 22-11-2012 Tom van het Veerhuis Ahrend J. W. M. te Riele, Vaassen Van de Westhoeve 16-11-2012 Arnold Dennis v.d. Westhoeve mts. Westerkamp-Bosch, ZwolleSjakie 26-03-2012 Lauritz van Vredenburgh Jarno J. Wittingen, OosterwoldeBas 23-02-2012 Nicoben Gigant van Vredenburgh E. J. van de Bunt, Drontenn.n. 30-09-2010 onbekend onbekend J. A. Spronk, Zoetermeer

vrouwelijk Dian 11 02-01-2013 Jacobar 28 AZ Leon J. Wittingen, OosterwoldeVan de Westhoeve Roza 4 15-12-2012 Tinus Gert van de Lingenhof mts. Westerkamp-Bosch, Zwollen.n. 29-09-2012 onbekend onbekend vof Van Brummelen, EderveenVredenburgh Susan 18-03-2012 Marlex van Vredenburgh Joost van Vredenburgh J. W. M. te Riele, Vaassen Alike 11 23-02-2012 Leander van Vredenburgh Leon J. Wittingen, OosterwoldeVredenburgh Ronja 23-05-2011 Leander van Vredenburgh Herman v.d. Weteringsh. J. W. M. te Riele, Vaassen Dikkie 14 18-05-2010 Jarno Redbill J. Wittingen, OosterwoldeVredenburgh Nicolet 10-12-2009 Ahrend onbekend J. W. M. te Riele, Vaassen

bedrijfsgroepen mts. Westerkamp-Bosch, Zwolle

Tabel 1 – Rubriekswinnaars verbeterd roodbont in Hulshorst (kampioenen vetgedrukt)

Dian 11 (v. Jacobar 28 AZ), dagkampioene vrouwelijk

van de Bunt uit Dronten en Van de West-hoeve (v. Arnold) van familie Westerkamp uit Zwolle, die ook de beste bedrijfsgroep showde. Bas was vleestypisch over zijn hele lijf, maar miste in de bespiering de fijnheid en lengte die Van de Westhoeve wel had. Laatstgenoemde mocht zich daarom Mister Toekomst noemen. De laatste titel, die van de mini’s, ging na een kleine rubriek naar de evenredig gebouwde en breed bespierde Vreden-burgh Stephan (v. Tom) van Te Riele.

Verbeterd roodbont

Rastypische vaarskalveren en bevleesde oudere stieren

De naamloze dagkampioen mannelijk van Spronk uit Zoetermeer

18 V E E T E E L T V L E E s A P R I L 2 0 1 3

VV04_keuring hulshorst.indd 18 18-04-13 14:02

Het was niet voor het eerst dat Albert van Milligen succesvol was tijdens de Vleesvee Manifestatie in Hulshorst, maar dit keer won hij wel heel veel prij-zen. Vijf van de acht kampioenslinten bij het toch al kwalitatief hoogwaardige vrouwelijke vee gingen uiteindelijk mee naar Harskamp. Met een zeer uniform vleestypisch drietal won hij kort na de middagpauze ook de titel voor beste be-drijfsgroep. Het kopdier van de groep, Braeckje 29 (v. Kimono), won later op de middag het algemeen kampioenschap vrouwelijk door de ruime breedtematen van schoft, rug en achterhand, fijne staartinplant en vlotte stap. Braeckje 29 had eerder op de dag al de titel gewon-nen in de leeftijdscategorie één tot twee

jaar en bleef stalgenote Braeckje 34 (v. Ha-risson), die eveneens deel uitmaakte van de winnende bedrijfsgroep, voor.De grootste concurrentie om de dagzege had Braeckje 29 van Ophelie van Hans Vis uit Hulshorst. De Etnadochter verwees met veel type in de achterhand en ron-ding van de ribben Voltige du Fond (v. Ora-teur) van Gerrit en Andries Jan Reurink uit Oldebroek naar de reservestek.Bij de vaarzen van een half jaar tot een jaar streden de volle Héroïquezusjes Braeckje 37 en Braeckje 39 van Van Milligen om het goud. Eerstgenoemde had een uitzonderlijke achterhand, maar stapte onvoldoende, waardoor ze de eer aan haar zus moest laten. Bij de jongste kalf-jes won de brede en royaal bevleesde,

maar ook goed stappende De l’Elevage Ma-rion (v. Occupant) van Eibert van Engelen uit Doornspijk. Ze versloeg met nipt ver-schil de fijn bespierde Argandochter Alice van de Braeck van Van Milligen.

Dagzege voor bijschrijverDe aansprekende kwaliteit van de vrou-welijke witblauwen konden de manne-lijke rasgenoten in Hulshorst niet geheel vasthouden. Alle leeftijdscategorieën be-stonden ook maar uit één rubriek. Het dagkampioenschap bij de stieren ging nota bene naar een bijschrijver: Plato van de Oudeweg (v. Harisson) van Gert-Jan Hoekert uit Hulshorst. Twee van de drie juryleden kozen voor de stier, die al be-wezen had over een ruime stap en veel vleesaanzet te beschikken. Zijn grote concurrent was de jongere kampioen Mandensteeg Urbanus van Edwin Ekkels uit Nijeveen. De complete Imperialzoon toonde zich met zijn ruime gestalte en veel breedte een groot potentieel. Uit de leeftijdsklasse tussen Plato en Ur-banus voegde zich verrassend Ramon van Hans Vis bij de kampioenen. De Germi-nalzoon moest vanwege mindere over-gangen in de rubriek nog opstellen ach-ter stalgenote Hans (v. Imperial). In de finale viel het puntenaantal vanwege meer breedtematen toch uit in het voor-deel van Ramon. Bij de jongste stieren ging de hoofdprijs naar Van de Koekendaal Fedde (v. Argan) van Hein Steenbreker uit Doetinchem, die met veel type in de ach-terhand en een sterke ruglijn de concur-rentie de baas was. l

Het kampioenstableau witblauw met v.l.n.r.: Van de Koekendaal Fedde, Mandensteeg Urbanus, Ramon, Plato van de Oudeweg, Ophelie, Braeckje 29, Braeckje 39 en De l’Elevage Marion

Tabel 2 – Rubriekswinnaars Belgisch witblauw in Hulshorst (kampioenen vetgedrukt)

categorie naam dier geb.datum vader m.vader eigenaar, woonplaats

mannelijk Van de Koekendaal Fedde 17-11-2012 Argan Canadian Club J. H. G. Steenbreker, DoetinchemMandensteeg Urbanus 07-07-2012 Imperial Occupant E. Ekkels, NijeveenRamon 27-07-2011 Germinal Elan J. H. Vis, HulshorstPlato van de Oudeweg 26-10-2009 Harisson Orateur G. J. Hoekert, Hulshorst

vrouwelijk Danique 07-12-2012 Germinal Orateur J. H. Vis, HulshorstAlice van de Braeck 08-11-2012 Argan Emigre A. van Milligen, HarskampDe l’Elevage Marion 12-10-2012 Occupant Radar VT E. van Engelen, DoornspijkBraeckje 39 26-06-2012 Héroïque Harisson A. van Milligen, HarskampBraeckje 37 10-06-2012 Héroïque Harisson A. van Milligen, HarskampBraeckje 34 12-01-2012 Harisson Sjaka-Zoeloe A. van Milligen, HarskampSchuttenforahly 20-11-2011 Occupant Eternel A. J. Reurink, OldebroekBraeckje 29 18-07-2011 Kimono Radar VT A. van Milligen, HarskampOphelie 02-03-2009 Etna Occupant J. H. Vis, HulshorstVan de Werler Chantal 11-06-2008 Groom Occupant A. N. M. van Dam, UrsemIrene 05-10-2004 Radar VT Calimero J. H. Vis, Hulshorst

bedrijfsgroepen A. van Milligen, Harskamp

Belgisch witblauw

Albert van Milligen steelt de show met vleestypische dieren

19V E E T E E L T V L E E s A P R I L 2 0 1 3

VV04_keuring hulshorst.indd 19 18-04-13 14:02

Krachtvoederwaardeprĳ zen

Tabel 2 – Energie- en eiwittoeslagprĳ zen (in eurocenten, excl. btw)Bron: Wageningen UR Livestock Research

9 april 2013

laatste 12 maanden

kvem 18,0 16,3kg dve-toeslag 89,9 107,3kvevi 18,5 17,7kg dve-toeslag 78,6 91,4

Tabel 1 – Prĳ zen mengvoeders (euro’s per 100 kg, excl. btw) Bron: Wageningen UR Livestock Research

mengvoeders (1000 vevi per kg) 9 april 2013 vorige maand

stier 90 (90 g dve) 26,15 26,05stier 100 (100 g dve) 26,80 26,75rosé 110 (110 g dve) 27,70 27,60rosé 120 (120 g dve) 28,45 28,35rosé 130 (130 g dve) 29,30 29,15

MaisManager-app uitgebreid met zaaimoduleDe MaisManager-app die Limagrain en Veeteelt afgelopen herfst lanceerden, is uitgebreid met een zaaiadviesmodule. Aan de hand van de ingevoerde gewens-te plantdichtheid berekent de applicatie de benodigde hoeveelheid maiszaaizaad per hectare. Hierbĳ houdt de app reke-ning met het moment van raadpleging. Vóór 1 mei is bĳ voorbeeld het advies om vĳ f procent meer zaad per hectare te zaaien. De zaaimodule komt ook als update beschikbaar voor bestaande gebruikers

van de MaisManager-app. Voor zowel An-droid- als Apple-toestellen is de app in-middels te downloaden.Gedurende het afgelopen maisoogst-seizoen werd de MaisManager-app meer dan duizend keer gedownload. Volgens Limagrain was het daarmee de meest ge-downloade agrarische app van 2012.De oogstmodule binnen de applicatie die gebruikers adviseert over het meest gun-stige oogstmoment van hun snĳ mais krĳ gt komend najaar een belangrĳ ke up-date.

Vĳ f vleeskalverbedrĳ ven geconfronteerd met bvd type 2Op vĳ f Nederlandse vleeskalverbedrĳ ven is defi nitief bvd type 2 vastgesteld. Het typeringsonderzoek van het bvd-virus op deze vleeskalverbedrĳ ven toont een grote overeenkomst met het bvd-type 2-virus dat in Duitsland voor problemen zorgt.De Stichting Kwaliteitsgarantie Vleeskal-verensector kondigde begin april een im-portverbod af voor kalveren uit een aan-tal Duitse regio’s. De import van vleeskalveren uit deze regio’s is alleen nog toegestaan als de kalveren recht-streeks vanaf de verzamelplaats naar de

vleeskalverhouderĳ worden getranspor-teerd en de kalveren in quarantaine en met extra hygiënemaatregelen worden gehouden. Bvd type 2 is een agressieve variant van het bvd-virus. Dieren hebben zeer hoge koorts, bloederige diarree, soms bloedin-gen vanuit de injectieplaats en het over-grote deel van de geïnfecteerde dieren sterft binnen enkele dagen.De GD adviseert om alert te blĳ ven op besmettingen en bĳ twĳ fel meteen con-tact op te nemen met de dierenarts.

Opnieuw runder-tbc vastgesteld in BelgiëHet Federaal Voedselagentschap (FAVV)meldt in april drie nieuwe haarden van rundertuberculose. De besmettin-gen zĳ n vastgesteld in de provincies Luik, Vlaams-Brabant en Namen. Dit jaar zĳ n er in België in totaal al vĳ f haarden bevestigd. Bĳ de drie nieuwe ge-vallen gaat het om besmettingen door een tuberculosehaard in de provincie Luik. Het agentschap roept op tot waak-zaamheid. De nieuwe tuberculosehaarden zĳ n ont-dekt via de opvolging van de mogelĳ ke risicobedrĳ ven. Voor de drie bedrĳ ven samen gaat het over een totaal van bĳ na 900 runderen, zowel melk- als vleesvee. Het FAVV onderzoekt en traceert nu de mogelĳ ke contactbeslagen van de drie recent gevonden haarden. Deze bedrĳ -ven worden vervolgens aan de hand van tuberculinaties verder gevolgd. De over-heidsinstantie benadrukt nogmaals het belang van het nauwkeurig opvolgen van de voorzorgsmaatregelen, zowel door de dierenartsen als door de veehou-ders.

20

V O E R V O O R V L E E S B O E R

V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

VV04_vvb.indd 20 18-04-13 15:42

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

51 10 15 20 25 30 35 40 45 50week

euro

/kg

koud

ges

lach

t exc

l. bt

w

2012S

2012U

2012R

2012E

4,67S

4,13E

3,00R

3,87U

2012melkvee

2012gewoon

51 10 15 20 25 30 35 40 45 50week

euro

/stu

k ex

cl. b

tw

2012dikbil

0

100

200

300

400

500

600

700

800

587,50dikbil

melkvee 100

215gewoon

2012S

2012R2012U

2012E

51 10 15 20 25 30 35 40 45 50week

euro

/kg

koud

ges

lach

t exc

l. bt

w

2,0

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

2,5

4,29E

3,55R

5,04S

3,42U

Voor de meest actuele vleesprĳ zen: ga naar www.veeteeltvlees.nl

STIEREN

KOEIEN

NUKA’S

Britse wetenschappers ontwikkelen veiliger mkz-vaccinBritse wetenschappers zeggen een baanbrekend nieuw vaccin te hebben ontwikkeld tegen mond-en-klauwzeer (mkz).Het nieuwe mkz-vaccin, ontwikkeld door The Pirbright Institute en enkele andere diergezondheidsinstellingen, is op syntheti-sche wĳ ze geproduceerd. Volgens de wetenschappers een baan-brekende methode, omdat voor de productie van het vaccin geen actief virus nodig is. Hierdoor is het vaccin een stuk veili-ger te produceren. The Pirbright Institute was in 2007 zelf de bron van een kleine uitbraak van mkz in Engeland.Het nieuwe middel is bĳ temperaturen tot 56 graden Celsius te bewaren, waardoor het vaccin ook goed te gebruiken is in derde-wereldlanden, waar de ziekte vaak voorkomt. Het oude vaccin, dat onder andere in 2001 bĳ de grote Europese mkz-uitbraak werd gebruikt, moest gekoeld bewaard worden en dat bracht veel kosten met zich mee.De wetenschappers hopen dat het nieuwe vaccin binnen zeven jaar gebruiksklaar is voor de markt. Hoofd van het onderzoeks-team professor David Stuart ziet nog meer mogelĳ kheden: ‘Dit werk zal een brede en blĳ vende impact hebben op de ontwikke-ling van vaccins. De technologie is mogelĳ k ook toepasbaar voor andere virussen van dezelfde familie, zoals het poliovirus.’

Gevolgen mestbeleid in beeld via online tool

De online rekentool Mestcheck.nl geeft veehouders in een aan-tal minuten antwoord op de vraag of hun bedrĳ f een mestover-schot heeft en wat de eventuele oplossingen zĳ n.Dat melden de initiatiefnemers van de rekentool LTO Noord, Agrifi rm Exlan en Accon avm op de dag van de lancering in een gezamenlĳ k persbericht. Volgens de initiatiefnemers weten, on-danks de aanstaande introductie, nog maar weinig veehouders wat het nieuwe mestbeleid precies voor hun bedrĳ f betekent. Ook lopen veel veehouders rond met vragen over bex, mestaf-voer en de verplichte mestverwerking. ‘De tool is een mooi start-punt voor een gesprek met een adviseur om de bedrĳ fssituatie zo aan te passen dat er zo min mogelĳ k mest afgevoerd hoeft te worden’, zegt Gerrit Schilstra van Agrifi rm Exlan.De initiatiefnemers merken dat veel veehouders de defi nitieve besluitvorming van de mestwetgeving afwachten. Omdat nog niet alle percentages rondom de mestwetgeving bekend zĳ n, krĳ gt de tool regelmatig een update.

21

V L E E S P R I J Z E N

V E E T E E L T V L E E S A P R I L 2 0 1 3

VV04_vvb.indd 21 18-04-13 15:42

Sensortechniek v leesvee

Mei (30 mei) – Het meinummer van VeeteeltVlees werpt een ruime blik op de mogelijkheden van sensortech-niek voor de vleesveehouderij. Zowel voor de registratie van tocht als het bepalen van het moment van afkal-ven zijn inmiddels meerdere syste-men op de markt. Het hoofdverhaal brengt een uitgebreid overzicht van de mogelijkheden en de beschikbare technieken in de sector. Om de gezondheid van vleesvee op peil te houden is een accurate mine-ralenverstrekking noodzaak. De ken-nis rondom mineralenvoorziening is de afgelopen jaren fors toegenomen. Recent onderzoek bevestigt het be-lang ervan. Ook daarvoor is aandacht in de komende uitgave van Veeteelt-Vlees.

V O O R U I T B L I K

Piemontesestieren in afwachting van de veiling van het Centrale Opfokstation ToldijkFoto: Harrie van Leeuwen

VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV en verschijnt maandelijks.

redactiehoofdredacteur Guy Nantierredactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschootbureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onidaaan dit nummer werkten verder mee Alice Booijhoofd uitgeverij Rochus Kingmans

redactie-adresNederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem,telefoon 026 38 98 800 fax 026 38 98 839Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, telefoon 09 363 92 11 fax 09 363 92 06E-mail [email protected]

abonnementsprijs/jaarNederland en België € 45,70, overige landen € 88,80. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting.Prijzen excl. 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal.Bel voor opgave van een abonnement:België: VRV-klantendienst (078 15 44 44)Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440)E-mail [email protected]

advertentie-afdelingJannet Fokkert, Willem Gemmink, Froukje Visserpostbus 454, 6800 AL Arnhemtelefoon (+31)(0)26 38 98 820 fax (+31)(0)26 38 98 824E-mail [email protected]

illustraties/foto’sDe foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zijn de foto’s van Fredie van Dijk (4), Leon Moonen (6, 7), Rendac (9) en PPO (17).

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden.Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

K e u r i n g e n e n p r i j s k a m p e n

5 mei: Veeteeltshow met Biotechnicum vleesvee te Bocholt26 mei: Fokveedag en kalvershow Belgisch witblauw Landbouwschool Sint-Niklaas7 juli: CRV-fokvee dag witblauw regio Limburg te Alden-Biesen1 augustus: Vleesveekeuring te Enter3 augustus: Vleesveekeuring te Stroe3 augustus: Vierde witblauwfokdag Keukens Redant te Erpe-Mere2 september: CRV-fokveedag witblauw regio Vlaams-Brabant te Leuven 26 oktober: Nationale Vleesvee Manifestatie te Zwolle

Veilingen

24 april: RSC-veiling (witblauw) te Ciney26 april: Veiling Blonde Génétique (blonde d’Aquitaine) te Casteljaloux (Frankrijk)16 mei: Interlim RJ-veiling (limousin) te Lanaud (Frankrijk)

Beurzen, studievergaderingen, demodagen

3-4 juli: Livestock Event te Birmingham (Groot-Brittannië)26-29 juli: Landbouwbeurs te Libramont10-13 sept.: Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrijk)2-4 oktober: Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrijk)29-31 oktober: Rundvee en Mechanisatie Vakdagen te Hardenberg

A G E N D A

C O L O F O N

22

C O L O F O N


VV04_agenda vooruitblik.indd 22 18-04-13 14:06

basisrecept culinair recept haute cuisine

★ ★

Carpaccio met geroosterde peer

Gebakken carpaccio

• 1 stuk kleinhoofd (ongeveer 500 g)• 3 peren (bĳ voorkeur Conference)• 4 el Provençaals zout• 1 koffi elepel zwarte peperbolletjes• 1 koffi elepel witte peperbolletjes• 1 koffi elepel szechuan-peperbolletjes• ½ potje zure room

• 8 gezouten ansjovissen• een handvol rucola (raketsla)

Voor de marinade• 2 lente-uitjes• 1 chilipepertje• 2 stengels citroengras

• 1 el gemberpoeder• 1 dl sojasaus• een scheutje sesamolie• een scheutje olĳ folie• 2 el vloeibare honing• de geraspte schil van een citroen

Ingrediënten

Vĳ zel de peperbolletjes met het zout. Bestrooi het vlees zorgvuldig

met de mix van specerĳ en. Schroei het vlees vervolgens rondom dicht in hete boter.Laat het vlees niet verder garen, het moet binnenin rauw blĳ ven. Zet het wel meteen in de koelkast om koud te laten worden.Schil de peren, verwĳ der het klokhuis en snĳ d de peren overlangs in zes stuk-ken. Rooster de gesneden peren in een hete grillpan.Snĳ d de lente-ui en het pepertje fĳ n. Kneus het citroengras en snipper het fĳ n. Meng deze kruidige massa vervol-gens met het gemberpoeder, de soja-

saus, de vloeibare honing, de sesamolie en de olĳ folie in een grote kom. Voeg naast de ingrediënten voor de marina-de nog wat schil van een citroen toe en doe er tot slot ook de peertjes bĳ . Snĳ d de rucola (raketsla) en de ansjo-vissen fĳ n en vermeng ze met de zure room.Neem het vlees uit de koelkast. Snĳ d dunne plakjes van het kort gebakken en gekoelde rundvlees en dresseer het vervolgens op de borden. Verdeel ook de peertjes over het rundvlees en werk het bord verder af met het sausje. Bedruppel het geheel met wat marina-de en versier het bord met de rucola/raketsla vermengd met zure room.

★★ ★

★ ★ ★

Wĳ nsuggestie

Chianti Rufi na Fatt. di BascianoToscana, 2010Sinds 1900 is Basciano in handen van de familie Masi. Het domein ligt op 300 meter hoogte en omvat wĳ n-gaarden, olĳ fbomen en bos en is ook gericht op toerisme. Deze basiswĳ n van het domein heeft twintig dagen gisting met schilcon-tact. De wĳ n rĳ pt gedurende acht maanden in eikenhouten vaten. De wĳ n is donkerrood met een intens boeket van bessen, kersen en krui-den. Vol, rond en harmonieus met een uitstekende tanninestructuur.

VeeteeltVlees publiceert in samenwerking met het Vlaams

Centrum voor Agro- en Visserĳ marketing vzw een recept met als basis rundvlees en seizoensgroenten van eigen bodem. De moeilĳ kheidsgraad varieert van basisrecept (1 ster) tot gastronomisch recept (2 sterren) tot een recept ‘haute cuisine’ (3 sterren).


C A R N E C U L I N A I R

VV04_carne culinair.indd 23 18-04-13 14:12

CRV4ALL.BE, CRV4ALL.NL

ILOTVOOR EXTRA KILO’SMet een karkasindex van 125 wegen de stieren van Ilot gemiddeld 47 kilo

meer dan leeftijdsgenoten. Ilot staat voor makkelijk op te fokken kalveren

die uitgroeien met gestalte en gewicht. Deze actiestier is zeer geschikt voor

de economische veehouder.

BETTER COWS | BETTER LIFE

VOOR EXTRA KILO’S

165-13 VV-Ilot-APR.indd 1 18-04-13 14:01

VeeteeltVlees april 2013

Documents

Transcript of VeeteeltVlees april 2013