VEERTIGDAGENTIJD 2013

BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM

1

BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM

58ste

jaargang februari 2013

_______________________________________________________________________________

HOE LANG DUURT DE VEERTIGDAGENTIJD? Onlangs vertelde een collega mij dat hij aan de kinderen op school, meestal kort voor Aswoensdag,

vraagt: Hoe lang duurt de veertigdagentijd? De kinderen lachen hem dan uit en roepen: ‘Veertig

dagen natuurlijk’. Dan vertelt hij weer dat ze het allemaal mis hebben: want, inderdaad, de

veertigdagentijd duurt 46 dagen. Weliswaar zijn er veertig vastendagen, maar de zondagen, die geen

vastendagen zijn, horen wel bij deze periode in het kerkelijk jaar.

Dit laat zien, hoe belangrijk de kerk het gevonden heeft, om enerzijds Jezus na te volgen in zijn

veertig dagen van vasten, en anderzijds de zondag in ere te houden als een feestdag waarop niet

gevast mag worden. Beide uitgangspunten laten zien hoe belangrijk Pasen is: door de lange

voorbereidingstijd (langer dan de advent) van vasten, maar ook door de zondag in ere te houden, die

immers de dag van de verrijzenis is, en dus ook verwijst naar Pasen.

Wat betreft de veertig dagen van vasten lijkt er een soort kentering in onze cultuur te zijn. Veel

ouderen herinneren zich de oude vastentijd (met nostalgie of met een gevoel van opluchting dat het

voorbij is) en in de tijd dat ik opgroeide werd het vooral als ‘iets ouderwets van vroeger’ gezien.

Maar ook dat lijkt inmiddels veranderd: je komt soms jongeren en kinderen tegen, die vrijwillig op

de een of andere manier gaan vasten (ook als de ouders er niet voor voelen), ook mensen van

reformatorische huize, of zelfs mensen die helemaal geen religieuze achtergrond hebben. Zelf heb

ik het altijd merkwaardig gevonden, dat het vasten vooral op de achtergrond is geraakt bij

katholieken in een tijd dat de materiële welvaart en het consumeren enorm is toegenomen: is ook dit

een voorbeeld dat wij als katholieken dikwijls met de grote cultuurstromingen meegaan, in plaats

van een tegenwicht of kritisch geluid bieden? Positief was, dat in de jaren '70 en daarna de sociale

betekenis van de veertigdagentijd op een nieuwe manier onderstreept werd door de Vastenactie.

Deze betekenis volgt ook uit de pleidooien van de profeten in het Oude Testament tegen zelf-

verrijking en vóór solidariteit met de armen. Tegenwoordig lijkt een lichamelijke betekenis van de

veertigdagentijd meer accent te krijgen, net als bij bepaalde diëten of sapkuren. Van sommige

sapkuren, waarbij men bijvoorbeeld een week lang alleen fruit- en groentesap nuttigt, wordt gezegd

dat ze een reinigende functie hebben voor het lichaam. Of dat medisch gezien ook zo is, weet ik

niet. Als we Jezus horen in het evangelie (bv. Matt 15, 1-20), dan blijkt dat Hij niet zozeer bezorgd

is om de lichamelijke reinheid maar om geestelijke reinheid, dat wil zeggen zuiverheid van hart,

eerlijkheid en oprechtheid. Bij Jezus zelf zien we dat het vasten onder meer een bekrachtiging van

het gebed is. We zien dat bijvoorbeeld in Marcus 9,29 waar Hij zegt dat een bepaalde vorm van

kwaad alleen door bidden en vasten verdreven kan worden.

De bekende geestelijk schrijver en monnik Anselm Grün heeft vasten beschreven als een ‘bidden

met je lichaam’. Hoewel sommige van zijn gedachten in mijn ogen wat ver gingen, vond ik zijn

boekje “Vasten voor de Heer met een stil en ontvankelijk hart” een van de meest inspirerende

boeken die ik ooit over het vasten gelezen heb. Het heeft mij geholpen de vastentijd beter te

beleven. Anselm Grün benadrukt de verbondenheid tussen geest en lichaam (iets wat tegenwoordig

ook wetenschappelijk steeds meer erkend wordt) en laat zien dat vormen van lichamelijk vasten je

ook kunnen helpen dichter bij jezelf, God en de ander te komen. En daar gaat het uiteindelijk om in

die veertigdagentijd. Een goede beleving van de veertigdagentijd, kan maken dat die zelfs langer

duurt dan 46 dagen, maar inspiratie geeft voor een heel jaar. Ik wens u van harte een gezegende

opgang naar Pasen

pastoor Henri ten Have

redactie

2

Agenda feb 15 fim doubt ede

16 t/m 1 april expositie piet van middelaar

22 film il y a longtemps que je t’aime

bennekom

24 monteverdi’s mariavespers oosterbeek

mrt 1 film intouchables wageningen

4 boekbespreking karen armstrong’s

compassie

6 gez. vergadering pg en mvr bestuur

8 sobere maaltijd + taizévesper

8 jongerenavond 20.00

10 midvastenwandeling vanuit ede

13 en 14 mare speelt gouwe handjes

16 liedmiddag raad van kerken

19 vergadering mvr bestuur

Redactie Inleveren kopij volgend nummer (Pasen) tot

zondag 10 maart.

e-mail: redactie@rkkerkbennekom.nl

Jos Jansen tel: 0317 415 624, Everlaan 8,

6705 DJ Wageningen

Bezorging Wim Klunder tel: 0318 632 518

Advertenties Klaas Postma tel: 0318 415 813

e-mail: redactie@rkkerkbennekom.nl

Inhoud Hoe lang duurt de veertigdagentijd?................. 1

Uit de parochie ................................................ 3 Vieringen ..................................................... 3

Sobere maaltijd 8 maart 2013....................... 4 Taizé Vesper vrijdag 8 maart 2013............... 4

Mededelingen .............................................. 4 Maria ging uit logeren! ................................ 4

In Memoriam ............................................... 5 Bloesembedevaart Renkum 7 april 2013 ...... 5

Filmavond in Bennekom .............................. 5 Filmavond in Wageningen ........................... 5

Midvastenwandeling .................................... 6 Boekbespreking Compassie ......................... 6

Fondsenwerving parochiezaal ...................... 6 Vastenaktie 2013 ......................................... 6

Verduurzamen energiegebruik kerk ............. 7 Tarieven januari 2013 .................................. 7

Uit kerk en samenleving .................................. 8 Katholiek Vrouwengilde .............................. 8

Bridgedrive Melania .................................... 8 De Musical Maria ........................................ 9

Liedmiddag Bennekom ................................ 9 Mare speelt Gouwe Handjes ........................ 9

Pianist gevraagd ........................................ 10 Parochiereis 2013 naar de Balkan .............. 10

Forum ............................................................ 10 Chaos? ....................................................... 10

Laurens Beerepoot uit bestuur zTB ............ 12 Verrast door de Schrift: .............................. 13

Een ‘Dringend Appel’i) en een ‘Manifest’

ii) 14

Parochie informatie ....................................... 16

Redactie, website en nieuwsbrief internet: www.rkkerkbennekom.nl, e-mail: redactie@rkkerkbennekom.nl

Voor de volgende bijdragen kon geen plaats worden gevonden in dit parochieblad; ze kunnen wel

worden gelezen op internet via de verwijzingen daarnaar (klikken of overnemen in de adresbalk van

browser):

- Monteverdi’s Mariavespers: zondag 24 februari om 15.00 uur: St. Bernulfuskerk,

Utrechtseweg 129, Oosterbeek. Cappella ad Fluvium viert lustrum met Monteverdi’s

Mariavespers, projectkoor Cappella ad Fluvium o.l.v. Dirkjan Horringa, m.m.v. Stephen Taylor

(orgel) en Sarah Walder (cello). Lees verder: bit.ly/Tz6PHD

- Expositie Piet van Middelaar: de expositie is te bezoeken elke zaterdag van 16 februari t/m 1

april van 14.00 tot 16.30 uur en rond de vieringen in de Johannes de Doperkerk, Bergstraat 17,

Wageningen. Lees verder: bit.ly/Ysv1L1

- Bij de Rotary: Marc van der Post was in januari te gast op de lunch bij de Rotary afdeling

Bennekom. Lees verder op zijn blog: bit.ly/Wr7vNY

- Spiritualiteitsdag 2013 zaterdag 20 april 2013, 9.30 u – 13.00u.; onderwerp: Hildegard von

Bingen (1098-1179). Opgave: cps.nijmegen@kloosterbrakkestein.nl. Lees verder: bit.ly/UUvbeD

3

____________________________ UIT DE PAROCHIE _____________________________

Vieringen

Overzicht van de vieringen vanaf 17 februari

t/m 24 maart in de MARIA VIRGO REGINA

kerk in Bennekom

zondag 17 februari, 1e zondag van de vasten

10.30 uur: Lauden viering

intenties: Doortje Philipsen- van Diessen,

Marten van der Veen, Tiny

Steegmans

collecte: voor de jongerenactiviteiten in

onze kerk (o.a. kathokids

zondag 24 februari, 2e zondag van de vasten

start Vastenaktie

10.30 uur: Eucharistieviering m.m.v. het

gemengd koor

voorganger: pater Hans Koenen

intenties: Marten van der Veen, Tiny

Steegmans

collecte: voor de Vastenaktie

In deze viering extra aandacht voor het

Vastenaktieproject 2013

vrijdag 1 maart Wereld (vrouwen) gebedsdag

19.30 uur: viering met aansluitend

gelegenheid tot ontmoeting in de

parochiezaal

zondag 3 maart, 3e zondag van de vasten

10.30 uur: woord-en communieviering

m.m.v. ARSIS

voorganger: mevrouw Riet Kroes

intenties: Gijs Verkerk, Marten van der

Veen, Tiny Steegmans

collecte: voor de caritas

vrijdag 8 maart, Taizé viering

18.00 uur: sobere maaltijd in de 40-

dagentijd

19.30 uur: Taizé viering met aansluitend

gelegenheid elkaar te ontmoeten

onder genot kop koffie / thee

zondag 10 maart, 4e zondag van de Vasten

10.30 uur: woord- en communieviering

m.m.v. Schola Cantorum

voorganger: pastor Jan Olimulder

collecte: voor Kom in de Kring en de

Kinderwoorddiensten

zondag 17 maart, 5e zondag van de Vasten

10.30 uur: Eucharistieviering m.m.v. het

gemengd koor

voorganger: pater Hans Koenen

intenties: Jan Schipper

collecte: voor de kerkversiering van Pasen

zondag 24 maart, Palmzondag

10.30 uur: gezinsviering met Palmprocessie

mmv het kinderkoor

voorganger: pastor Diny Booyink

collecte: voor de vastenactie

Vieringen elders in de parochie, zie: www.

ztitusbrandsmaparochie.nl/index.php/vieringen.

Vieringen verzorgingshuis Machtella

Iedere 2e zaterdag van de maand, s’middags om

16.00 uur in verzorgingshuis Walraven.

Kinderwoorddiensten

feb 17 vakantie

mrt 3 Karen Fortuin / Yvonne Hendriks

Kom-in-de-kring vieringen

feb 17 Angelique/Alison

mrt 3 Alison/Iti-Marije

17 Elke/Bernardine

24 Allen

Rij- en assistentiediensten Coordinator A. Meijs, tel: 0318 418 273

Nora Janssen, Siza Vossenhol, Johanniterlaan

6, 6721 XZ Bennekom, tel. 0318 414 908, Nora

zelf 0318 415 381; Regiotaxi 0900 0276.

feb 17 10.30u Meijs 0318 418 273

mrt 3 10.30u Kroes 0318 418 002

17 10.30u Schrijver 0318 415 803

Janine van Schaijk, Tarthorst 6, 6708 JA

Wageningen, tel. 0317 421 285

feb 17 10.30u Breteler 0317 415 588

mrt 3 10.30u De Groot 0318 417 355

17 10.30u De Vocht 0318 413 088

uit de parochie

4

Mevr. Snels de Laat, Zorgcentrum Machtella,

Barones van Lyndenlaan 1, 6721 PK

Bennekom, kamer 20; tel. 0318 752 413

feb 17 10.30u Beerepoot 0317 423 570

mrt 3 10.30u Schlepers 0318 416 304

17 10.30u Baks 0318 418 686

Sobere maaltijd 8 maart 2013 Iedereen is weer van harte uitgenodigd aan te

schuiven bij onze sobere maaltijd: een

vegetarische wereldmaaltijd, bereid met

uitsluitend biologische en eerlijke producten.

Vrijdag 8 maart is voor u de tafel vanaf 18.00

uur gedekt in de parochiezaal van de katholieke

kerk in Bennekom. De sobere maaltijd is een

oecumenisch initiatief dat in de veertigdagentijd

een moment van bezinning, ontmoeting en

solidariteit biedt. Dit jaar staat het project

Fairmail in Peru centraal. Hans Egberts is

afgelopen zomer in Peru geweest en zal ons met

woord en beeld een indruk van het project

geven.

Na de maaltijd kunt u deelnemen aan de

Taizéviering, die om 19.30 begint. Voor de

sobere maaltijd kunt u zich bij ons tot 7 maart

aanmelden. We zien u graag 8 maart aan tafel.

Hans Egberts (0318 413 930), Truus Appelman

(0318 414 943), Lia Hol (liaison@ish.nl), Anja

Korsten (0317 415 677) en Nicole Bischoff

(nicolebischoff@telfort.nl, 0318 417 377). Meer

info: www.fairmail.info

Taizé Vesper vrijdag 8 maart 2013 Op vrijdag 8 maart vindt de eerste Taizé Vesper

plaats van het seizoen 2012/2013. De viering

begint om 19.30 uur in de Katholieke kerk aan

de Heelsumseweg in Bennekom en maakt deel

uit van de serie vespers van de Raad van Kerken

Bennekom. Een viering met veel zang, stilte en

meditatie, volgens de traditie van de oecume-

nische gemeenschap van Taizé. Om de sfeer van

Taizé zo dicht mogelijk te naderen wordt de

ruimte ingericht met kaarsen, iconen en warme

kleuren. Na de dienst is er gelegenheid om

onder het genot van een kopje koffie met elkaar

verder te praten.

Verdere info over Taizé-activiteiten in

Bennekom en omstreken: tel. 0318 652 716,

taizebennekom.blogspot.com.

Mededelingen

- Seniorenpastoraat

Vooraankondiging seniorenpastoraat op

donderdag 11 april 2013; nadere mededelingen

in het volgende parochieblad

- Verhuisd

Mevr. J. Mulder is verhuisd van Berkenlaan

37a naar Eikenlaan 9.

Dagkapel en Parochiewacht De dagkapel is van maandag t/m vrijdag

geopend van 10.30 – 11.30 uur.

De parochiewacht is gehuisvest in de Torenzaal

van onze kerk. Leden daarvan zijn aanwezig op

maandag t/m vrijdag van 10.30 – 11.30 uur. (tel.

0318 414 896) Op andere uren kunt u indien

nodig uw berichten inspreken op een antwoord-

apparaat, dat dagelijks wordt beluisterd door de

leden van de pastoraatsgroep. Voor noodge-

vallen kunt u het nummer dat op de band staat

bellen.

Maria ging uit logeren! Maria stond jarenlang in het halletje

van de linker ingang van onze kerk te

verkleumen wanneer de deur tijdens

de parochiewacht openstond. Ze was

blij wanneer mensen haar wat

verwarmden door een kaarsje op te steken. Haar

blauwe mantel was gehavend, haar schoenzolen

versleten en de aureool van het Kind je

brokkelde af. Op een dag gaf iemand haar het

advies om eens naar een schoonheids specialiste

te gaan voor een verjongingskuur. Zo vertrok

Maria naar een beautyfarm te Zevenaar en

kwam ze op donderdag 7 februari weer terug.

De lege plek was niet onopgemerkt gebleven:

Ruud v.d. Linden was van plan de politie in te

schakelen over haar verdwijning maar kon geen

sporen van inbraak ontdekken. De koster wist

ook niet waar ze was gebleven. Maria dacht:

och ik ben maar héél even weg en dan sta ik

weer te stralen op mijn plekje bij de bloemen en

de bidstoel.

Opgeven van intenties Intenties kunnen het best gemeld worden bij de

parochiewacht (rechtstreeks of per telefoon).

Na de vieringen Na de vieringen op zondag kunnen we elkaar

ontmoeten in de Parochiezaal bij een kop koffie

of thee en als het moet bij een glaasje limonade.

Een vrijwillige bijdrage kunt u in de bus doen

op de balie.

uit de parochie

5

Pastor van de week In noodsituaties, bediening, handoplegging en

ziekenzegen, sterven, wanneer één van de nabij-

heidspastores voor onze parochie niet bereik-

baar is, beschikt de pastoraatsgroep over het

mobiele telefoonnummer van de pastor van de

week. U belt daarvoor het nummer van de paro-

chiewacht 0318 414 896 (zie de pagina

Parochie-informatie); zie ook info op website

ztitusbrandsmaparochie.

In Memoriam Op donderdag 10 januari is geheel onverwacht

overleden Hubertine Henriëtte Maria

Steegmans. Tiny is geboren op 14 augustus

1929 in Waalwijk en is de oudste van 4

kinderen. Ze woonde al vanaf 1972 in

Bennekom. Na de middelbare school is ze gaan

studeren aan de laborantenopleiding in Tilburg,

waarna ze in 1952 in Wageningen is verder

gaan studeren. Daar heeft ze zich gespecia-

liseerd tot botanisch analiste. Ze heeft bijna 40

jaar gewerkt in Wageningen en is in 1991 met

vervroegd pensioen gegaan. Tiny was altijd heel

erg op haar privacy gesteld en nogal gesloten,

maar ze had een uitgebreide vriendenkring en je

kon ontzettend met haar lachen. Wie bij haar op

bezoek was kwam in een zeer gastvrij huis. Tiny

sloofde zich altijd uit om het de familie,

vrienden en kennissen naar de zin te maken. Ze

hield ook altijd alle contacten aan van vroeger.

Hobby´s van Tiny waren bijvoorbeeld reizen,

wandelen en kaarten. Dit heeft ze tot het laatst

toe gedaan. Tiny heeft een onuitwisbare indruk

op iedereen gemaakt. Op 17 januari hebben we

afscheid van haar genomen in een viering op het

crematorium in Ede. Wij vertrouwen dat Tiny

nu rust heeft gevonden bij de Eeuwige.

Bloesembedevaart Renkum 7 april 2013 Voor jong en oud

Pelgrimages en bedevaarten lijken de laatste

jaren weer nieuwe belangstelling te krijgen. Ook

in onze parochie hebben we een klein

bedevaartsoord: Onze Lieve Vrouw van

Renkum, met een vernieuwd activiteiten-

programma. Een onderdeel van ons bedevaarts-

programma is speciaal ook voor kinderen

bedoeld: de Bloesembedevaart. De bloesem-

bedevaart gaat terug op een traditie dat kinderen

en volwassenen lopend vanuit de Betuwe met

het pontje over de Rijn kwamen om

bloesemtakken te brengen naar het bedevaart-

oord van Onze Lieve Vrouw van Renkum en

daar Maria te eren.

We willen deze oude traditie in een nieuw jasje

weer opnemen door jong en oud (maar met

name kinderen) uit te nodigen voor de nieuwe

bloesembedevaart op zondagmiddag 7 april

2013 in Renkum van 3 uur 's middags tot

(maximaal) 5 uur. Eerst beginnen we met een

korte gebedsdienst in de kerk, waarin we met

jong en oud en met medewerking van de

kinderkoren enkele bekende Marialiederen

zingen. Daarna volgt een processie/optocht door

het “Rosarium Mariae” (het nieuwe park). Dan

worden de bloesemtakken bij Maria geplaatst en

wordt de processie afgesloten. De kinderen

krijgen daarna een kleine traktatie.

De bedoeling is dat kinderen met een andere

vorm van vieren en met het leven van Maria en

Jezus via de afbeeldingen in het park kennis

maken. We richten ons deze keer speciaal op de

eerste communicantengroepen, maar alle

kinderen (en volwassenen) zijn van harte

welkom. We hopen velen met een bloeiende

bloesemtak of bloem te mogen ontvangen in

Renkum op 7 april.

Mede namens Bedevaartwerkgroep Renkum,

pastoor Henri ten Have

Filmavond in Bennekom Op vrijdag 22 februari hebben we weer onze

jaarlijkse filmavond in de parochiezaal. Dit jaar

de prachtige Franse film: Il y a longtemps que

je t’aime (ik hou al heel lang van je). De film is

een eerste speelfilmregie van de beroemde

Franse schrijver Philippe Claudel. Het is een

film uit 2008 en vertoont het aangrijpende

drama over 2 zussen die elkaar na 15 jaar weer

ontmoeten.

Kortom, een filmavond die u niet mag missen.

De avond wordt ingeleid en begeleid door Yuri

Saris. Om 19.30u. ontvangen wij u graag met

koffie of thee.

Riet Kroes, kroes42@planet.nl

Brigitte Kaptein, b.k@ptein.nl

Filmavond in Wageningen Door een misverstand ging de filmavond in

Wageningen op vrijdag 1 februari niet door. De

jaarthemagroep vindt dit erg jammer, temeer

omdat veel belangstellenden en Yuri Saris wel

aanwezig waren. We hebben een nieuwe datum

kunnen vinden: op vrijdag 1 maart vertonen

we de film Intouchables in de parochiezaal

uit de parochie

6

Bergstraat 17, te Wageningen. Aanvang 19.30

uur, begeleiding door Yuri Saris. Intouchables

is dé verrassingsfilm van het afgelopen jaar.

Hoewel gemaakt met een bescheiden budget, is

de film inmiddels de meest succesvolle film

aller tijden. De film is gebaseerd op een waar

gebeurd verhaal en toont de ontmoeting tussen

de verlamde, gefortuneerde Philippe en de

Senegalese Driss, die net uit de gevangenis is

ontslagen, en door sollicitatieplicht in aan-

merking komt – tegen zijn zin – om Phillippes

persoonlijke verzorger te worden.

De resterende fimavonden zijn:

- film Doubt: Ede, Goede Herderkerk;

15 februari – aanvang 19.30 uur.

- film Il y a longtemps que je t’aime:

Bennekom: parochiezaal; 22 februari –

aanvang 19.30 uur

De jaarthemagroep

Midvastenwandeling De Jaarthemagroep van de Z. Titus Brandsma

parochie organiseert op 10 maart de jaarlijkse

Midvastenwandeling. De wandeling begint en

eindigt dit jaar bij de St. Antonius van Padua,

Stationsweg 112, 6711 PZ in Ede. De kerk ligt

op 350 m afstand van het station Ede-

Wageningen. De wandeling start om 12.45 uur.

We wandelen over het voormalige terrein van

de kazernes in Ede en dan door het bosgebied de

Sysselt naar de Ginkelse heide. Onze zomerse

Parochiewandeling zal weer een themawande-

ling zijn in Nijmegen. Vanuit het Titus

Brandsma centrum in de St. Jozefkerk zullen

verschillende plaatsen bezocht worden waar

Titus heeft geleefd en gewoond. Nadere

informatie bij Henk Koop, hgjmkoop@ziggo.nl,

tel: 0318 520 074.

Boekbespreking Compassie Bespreking o.l.v. pastor Han Lammers van het

inspirerende boek:

Compassie van Karen Armstrong

Karen Armstrong (1944) is een van de meest

vooraanstaande en meest gelezen schrijvers op

het gebied van godsdienst. Zij gaat ervan uit dat

ieder mens behept is met een vermogen tot

compassie, maar ze is van mening dat dat niet

genoeg is: iedereen zou dat vermogen moeten

koesteren en ontwikkelen. In het wijze en

diepzinnige boek "Compassie" stippelt

Armstrong een programma uit dat ons in twaalf

stappen kan leren hoe we een medemenselijker

leven kunnen leiden.

Uitgever: De bezige bij: www.debezigebij.nl

Plaats: parochiezaal de Hamel, de Goede

Herder, Ganzeweide, Ede;

Tijd: 4 maart 2013, 20.00 uur.

of

Plaats: parochiezaal St Bernulphus,

Utrechtseweg 129, Oosterbeek;

Tijd: 14 maart 2013, 14.00 uur.

Opgeven is niet noodzakelijk, wel handig.

Namens de jaarthemagroep, Brigitte Kaptein,

b.k@ptein.nl, tel.0318 416 358.

Fondsenwerving parochiezaal De stand van zaken tot nu toe:

. opbrengst Marijke’s miniaturen € 1370,00

. schilderijenveiling € 438,50

. benefietconcert + Mattheus Passion € 1540,01

. Katho-Chinees € 263,35

. boeken, steentjes, kleding, etc. 2273,89

Totaal opbrengst: € 5785,75!

Vanaf 1 maart kunt U kleding en accessoires

inleveren voor de kledingbeurs bij Janneke

Postma, Selterskampweg 23, Bennekom, 0318

415 813. En heeft u nog leuke ideetjes voor de

Fondsenwervingscommissie? Mail ze me! Heeft

U ook zin om een keer mee te eten? Houd de

nieuwsbrief en de website in de gaten en kijk in

de kerk op de flyers om de tafels!

Janneke Postma, jannekepostma@yahoo.com

Vastenaktie 2013 Dit jaar besteedt Vasten-

aktie extra aandacht aan

migranten in Honduras.

Tienduizenden Hondurezen ontvluchten jaar-

lijks de schrijnende armoede en het geweld in

hun land. Ze gaan op weg naar de Verenigde

Staten, op zoek naar een betere toekomst voor

hun gezin. Vrijwel allemaal komen ze terug;

ontgoocheld, beroofd en gewond, als ze

tenminste de reis hebben overleefd. Ze zijn

bovenal beroofd van menselijke waardigheid.

De zusters Scalabrinianas vangen de migranten

én hun gezinnen liefdevol op en helpen hen

weer op weg. Met hun medewerkers en

vrijwilligers zetten de zusters kleine projecten

op. Daarmee willen ze migrantenkinderen van

de straat krijgen, vrouwen helpen het geld te

beheren en de teruggekeerde migranten beroeps-

opleidingen aanbieden. Met dit campagne-

project kan Vastenaktie zo’n 16.000 migranten

en hun gezinnen ondersteunen.

uit de parochie

7

Meer over dit project vindt op de website

www.vastenaktie.nl. Het is een project dat uw

royale steun zeker waard is. In de komende

Vastenperiode zullen de collectanten u

benaderen. Bij voorbaat danken wij u voor uw

bijdrage.

De Werkgroep MOV Bennekom

Verduurzamen energiegebruik kerk Sinds een jaar is binnen de werkgroep

Duurzame Kerken Bennekom een subgroep

over energiegebruik actief, deze groep beoogt

het gebruik van fossiele energie te beperken en

meer inzicht te krijgen in de mogelijkheden van

alternatieve energiebronnen met als uiteindelijk

doel vier kerkgebouwen in Bennekom CO2-

neutraal te maken. Binnen de kerken zijn

temperatuur- en luchtvochtigheidmetingen

gedaan en op basis van de resultaten zijn

aanbevelingen opgesteld t.a.v. klimaatbeheer-

sing in de kerken en vermindering van energie

gebruik. We willen graag verder gaan met het

uitvoeren van een volledige energie scan in de

kerken en het opstellen van een lange termijn

plan van aanpak voor het verder CO2 neutraal

maken van de kerken d.m.v. bij voorbeeld het

gebruik van zonnepanelen en aardwarmte. Om

dit te kunnen uitvoeren voor onze eigen kerk en

andere kerken in Bennekom zoeken we naar

deskundigheid die de werkgroep wil versterken

en adviseren bij het opstellen van een Plan van

Aanpak Duurzame Energie. Wij zoeken iemand

met expertise en ervaring in het opstellen van

dergelijke plannen die de Energiegroep hierbij

wil helpen. Inlichtingen over het werk van de

Energiegroep en over de ondersteuning die wij

zoeken bij: Arend Jan Nell, tel 0318 430 988 of

e-mail a.j.nell@hccnet.nl.

Tarieven januari 2013

Voor het gebruik van de kerk en de parochiezaaltjes zaaltje kerk

- t.b.v. onze eigen parochie of ten behoeve van de diaconie € 0 € 0

- t.b.v. kerkelijke activiteiten niet specifiek voor eigen parochie

(wereldgebedsdag, vespers etc.) € 32,50 € 90

- t.b.v. andere -niet-kerkelijke- doeleinden (muziekschool, kinderdorp etc.) € 65 € 160

In de huur van de zaaltjes is de koffie en thee niet inbegrepen; kosten € 1 per

consumptie. Bij kerkelijke activiteiten wordt gevraagd om een vrijwillige

bijdrage.

Voor kerkelijke diensten van onze parochie

- huwelijksviering, incl. extra kaarsen, huwelijksbijbel, organist, pianist

doch excl. bloemen € 400

- uitvaart (incl. avondwake), incl. de standaard aanwezige bloemen en

kaarsen van het weekend, doch excl. de extra bloemen en kaarsen alsmede

de koffie € 400

- begrafenis/crematie niet in onze kerk € 210

- jubileumviering in aparte viering € 300

- jubileumviering tijdens normale viering gift

- stipendia/misintenties vrijwillige bijdrage (bedrag is slechts een indicatie;

intenties kunnen het best rechtstreeks of per telefoon gemeld worden bij de

parochiewacht) € 10

Voor parochianen die niet bijdragen aan de jaarlijkse kerkbalans worden

deze tarieven verdubbeld.

8

_____________________ UIT KERK EN SAMENLEVING _____________________________

Katholiek Vrouwengilde

Wat er gebeurde

Op 83 jarige leeftijd is Tiny Steegmans in de

nacht van 10 januari 2013 onverwacht en rustig

overleden. Op 17 januari is zij in Ede gecre-

meerd en er is op waardige wijze afscheid van

haar genomen. De afscheidsceremonie werd

geleid door Truus Appelman. Tiny is 13 jaar lid

van ons K.V.G. geweest.

Maandag 7 januari. Nog een paar verhalen van

de Historische Vereniging Oud Bennekom.

Weet u dat de baron van Hoekelum naar het

theekoepeltje ging per koets en deze toen werd

aangereden door de tram. Zo kwam hij aan zijn

verlamde rechter arm. Vroeger rond 1945-46

was het ook al gevaarlijk op de weg. En dat

grappige witte huis aan de Edese weg schuin

tegenover Hoekelum was geen tolhuis, maar een

gezellig theekoepeltje. We hoorden dat Bart v.d.

Elst in de Bennekomse verzetsgroep zat. Een

actie van die groep werd verraden en zo is Bart

v.d. Elst in Amersfoort gefusilleerd in maart

1945. Vlak voor de bevrijding, wrang. Naar

hem is het mooie plantsoen genoemd waar die

prachtige bloesembomen in de lente bloeien.

Heinrich Witte was hortulanus uit Leiden en

kwam, toen hij pensioen kreeg, in Bennekom

wonen. Hij gaf op eigen kosten een boekje uit

met allerlei wandelingen vanuit Bennekom en

beschreef verscheidene bomen en planten, die

men onderweg kon tegenkomen. Naar hem is de

Heinrich Witteweg genoemd. Een verhaal over

de Molenweg, daar stond vroeger een molen,

die de Duitsers in oorlogstijd gebruikten om

munitie in op te slaan. Een Duitse soldaat heeft

waarschijnlijk iets (van metaal) laten vallen,

waardoor een vonk ontstond waardoor de hele

molen met 87 Duitsers erin in de lucht vloog. Er

is zoveel over de historie van Bennekom te

vertellen.

Maandag 4 februari. We, 27 dames, hebben

heerlijk zitten handarbeiden. Deze keer hebben

we paaskippen gemaakt en onder luid gekakel,

verwend met natje en droogje door Beppie,

Agnes en Margreet uit ons bestuur, konden we

gestaag doorwerken. Nu weet ik het zeker:

vrouwen kunnen multi-tasken, dat was duidelijk

te horen en te zien. En ja, iedereen ging met een

vrolijke kip naar huis, niet een was hetzelfde en

ze waren allemaal mooi. Dank jullie heel

hartelijk Toos, Lia en Marian. Een super-

gezellige middag!

Wat er te gebeuren staat

Donderdag 28 februari. Verdiepingsochtend.

Aanvang: 10.00 uur; koffie en thee vanaf 9.30

uur. Samen met Wageningen en Veenendaal

vindt de verdiepingsochtend plaats in de

Verrijzeniszaal, Bergstraat 17 te Wageningen.

Er komt een intekenlijst. De kosten bedragen

€ 2,50 per persoon voor de gezamenlijke lunch.

U weet het: eenmaal opgegeven dient u te

betalen, of u gaat of niet, anders moeten wij dit

uit de gemeenschappelijke pot betalen. De

verdiepingsochtenden zijn interessante ochten-

den en je komt met elkaar vaak tot diepere

gesprekken. Een van onze pastors leidt deze

ochtend zoals gewoonlijk.

Vrijdag 1 Maart. Wereldgebedsdag, avondvie-

ring is in onze Maria Virgo Regina kerk. En let

wel: eenieder, man vrouw en kind is welkom.

Aanvang 19.30 uur. Na afloop koffie en thee en

tijd voor een nabeschouwing over Frankrijk, het

land dat dit jaar de viering heeft samengesteld.

Willemien Brouwer toont dan ook enige dia’s.

Maandag 4 maart. Lezing. De lezing begint

om 20.00 uur, koffie en thee staan vanaf 19.30

uur voor u klaar. We krijgen een lezing: ”Van

mode naar kunst”, door mevrouw G. Masselink.

Woensdag 20 maart. Koffieochtend. De inte-

kenlijst komt bij de lezing. U kunt ook bellen

met Toos Teunissen: tel. 0318 418 955, of Lia

Fintelman: tel. 0318 617 726.

Maandag 8 april. Lezing. Mevrouw C.de Boer

komt een lezing geven over Bhutan. Aanvang

20.00 uur, koffie en thee staan klaar in het

zaaltje vanaf 19.30 uur.

Gea Kleipool, voorzitter K.V.G

Bridgedrive Melania Op 28 januari hebben 28 paren gebridged voor

Melania; de drive, gespeeld in de beide zaaltjes

uit kerk en samenleving

9

van de katholieke kerk in Bennekom, heeft

€ 430 opgebracht.

De stichting Melania, die vrouwenprojecten in

de derde wereld steunt door middel van een

financiële bijdrage, is verbonden met het KVG

in Bennekom. Wij steunen een project in Zuid

Darfur Sudan. De doelstelling van het project is:

door traumahealing vrouwen en meisjes in

enkele kampen weerbaar te maken en toekomst

perspectief te bieden. Samen zoeken ze naar

manieren en oplossingen om het leed te boven

te komen en weer verder te kunnen leven. Zij

proberen door een kleine lening zelf koopwaar

aan te bieden zoals handwerk en de opbrengst

uit hun tuintje. Vrouwen die voor zichzelf leren

opkomen en gaan werken voor hun gezinnen.

Dit kan gaan werken als een olievlek en kan

bijdragen aan een betere samenleving.

Marian Bolscher

De Musical Maria een prachtig oecumenisch project

Er werd eind Januari een reünie voor de

medewerkers van de musical Maria georgani-

seerd. Dat was heel erg goed want het was voor

velen even afkicken nadat we ruim anderhalf

jaar elke vrijdagavond samen oefenden en

repeteerden voor de uitvoering van de Musical

Maria. De opgenomen film was die avond nog

niet helemaal klaar maar wel de gedeelten waar

we mee konden zingen en de teksten zaten er

nog goed in.

Het was ook een project van “het groene

boekje” en zeker op zo’n avond is het zichtbaar

wat een succes deze musical was, ook voor de

medewerkers. Veel kerkgenootschappen zijn

hier vertegenwoordigd, vogels van diverse

pluimage, allen met dezelfde bijbel die niet

altijd op dezelfde wijze uitgelegd wordt maar

wel met dezelfde intentie. Natuurlijk is de

figuur van Maria er een prachtig voorbeeld van.

De katholieke kerk kijkt anders naar Maria dan

de protestante kerken, maar juist in de musical

kwam het tot uitdrukking dat dit niets uitmaakt.

De aanbeden devote Maria, de moeder van

Jezus, wordt ook neergezet als een krachtige

sterke vrouw die opkomt voor de onderdrukte

mens. De saamhorigheid is groot en deze

musical is een voorbeeld van oecumene.

De vrijdagavond uitvoering was “bomvol” en de

zaterdagavond zo goed als uitverkocht. We

kunnen terugkijken op een mooie periode van

samen oefenen en repeteren met een prachtig

resultaat: De Musical Maria.

Liedmiddag Bennekom Op 16 maart is er, bij voldoende deelname, een

Liedmiddag in de R.K. Kerk Bennekom

(Heelsumseweg 1). Deze middag – met als

thema “Diep in het vlees geraakt” – wordt

georganiseerd door de Raad van Kerken

Bennekom en staat in het teken van de komende

lijdenstijd. De middag wordt geleid door

musicus Marcus de Haard die verschillende

liederen zal bespreken en instuderen. Tevens zal

aandacht worden besteed aan de choralen uit

Bachs Mattheuspassie. Organist is Edwin

Fredriks. De middag duurt van 13u. – 16u. en de

kosten bedragen slechts € 10 per persoon,

inclusief materiaal en koffie/thee. Informatie en

aanmelding (tot uiterlijk 10 maart) bij:

Janneke Postma, tel.: 0318 415 813, e-mail:

jannekepostma@yahoo.com.

Mare speelt Gouwe Handjes “Gouwe Handjes” is door Haye van der

Heijden speciaal voor Johny Kraaijkamp

geschreven. Louis, een schatrijke man, belooft

zijn vrouw Emma op haar sterfbed dat hij weer

gelukkig zal worden. Vier vrouwen doen hun

uiterste best om hem daarbij te helpen. Emma

coacht hem daarbij van gene zijde.

De regie van deze tragikomedie is in handen

van Hans Fuchs. Vanzelfsprekend worden er

weer veel rollen vertolkt door parochianen, en

ook achter de schermen zijn ze te vinden.

Toneelvereniging Mare is opgericht naar

aanleiding van de viering van het 20-jarig

bestaan van de R.K. Maria Regina Parochie.

Met veel enthousiasme en succes werd (in april

1979) in de Reehorst het toneelstuk "Majoor

Barbara" van Bernhard Shaw gebracht. De

toenmalige spelgroep (R.K. Spelgroep Benne-

kom) besloot toen om een officiële vereniging

op te richten en gaf in een oprichtings-

vergadering op 10 november 1981, de

vereniging de naam "MARE" mee (MARE een

afkorting van Maria Regina).

De uitvoeringen zijn in theater Cultura,

Molenstraat 45 in Ede, op woensdag 13 en

donderdag 14 maart. De aanvang is 20.15 uur.

Reserveren kan via 0318 672 800. De entree is

€ 12,50 (incl. garderobe en drankje).

Mare neemt altijd graag nieuwe mensen op in

haar midden. Gezelligheid staat hoog in het

uit kerk en samenleving

10

vaandel en toneelervaring is geen vereiste. Wie

het leuk lijkt om te acteren, decor te bouwen of

kostuums te maken is welkom. Contact kan

worden opgenomen via de www.mare-toneel.nl

of een van de leden. Namens Mare,

Wietske Snitselaar – Oegema, Marian Bolscher

Pianist gevraagd Wie zou willen meehelpen bij de Student

Church Wageningen? Het gaat om piano spelen

in de Oecumenische-Engelstalige kerkdiensten

voor buitenlandse studenten. Deze worden

gehouden in de Arboretumkerk van Wage-

ningen, elke 1ste

, 3de

en 5de

zondag van de

maand. Aanvangstijd 12 uur. In de voorbe-

reiding op donderdagavond ervóór worden de

liederen vastgesteld. Er is een begeleidingsmap

aanwezig. Het is zeer dankbaar werk. Info: Wil

Lyklema, tel: 0317 413 081.

Parochiereis 2013 naar de Balkan Ook dit najaar zal ik, pastor Guido Dieteren,

vanuit de Titus Brandsmaparochie weer een

parochiereis verzorgen. En deze keer is het

misschien een wat onbekendere, maar zeker niet

minder bijzondere bestemming: de Balkan. Of

wat preciezer, de landen die deel uitmaakten

van het voormalige Joegoslavië. En dat zijn

Slovenië, Kroatië, Montenegro, Bosnië/Herze-

govina en Servië (en ook Macedonië, maar daar

komen we deze reis niet).

Het zijn landen met een rijke historie, die

natuurlijk ook een bijzondere plek hebben

gekregen in de recente wereldgeschiedenis. Hier

zullen we zien hoe islam en (rooms-katholiek)

christendom elkaar ontmoeten en soms ook

samengaan. We bezoeken beroemde hoofd-

steden als Belgrado, Sarajevo, Ljubljana en

Zagreb, maar ook historische plaatsen als

Trogir, Split, Dubrovnik en Kotor. Uiteraard

zien we de beroemde brug van Mostar, komen

we in de Mariabedevaartplaats Medjugorje,

varen we door de onderaardse grotten van

Postojna, bezichtigen we de joodse synagoge

van Novi Sad en wandelen we naar de wereld-

beroemde watervallen bij het Plitvicemeer. We

vertoeven in rustieke havenplaatsjes en ruige

bergdorpjes. We treden in de voetsporen van

missionerende apostelen en pauselijke hoog-

waardigheidsbekleders. We wandelen door

woeste kloven, rusten op idyllische stranden,

trekken door ongerepte wouden en zwemmen in

azuurblauwe wateren. We bezoeken Romeinse

ruïnes, imposante kathedralen, kleurrijke

moskeeën, eeuwenoude kloosters en middel-

eeuwse kastelen.

De oecumenische parochiereis 2013 zal hoogst-

waarschijnlijk gehouden worden van vrijdag

6 september t/m vrijdag 20 september 2013.

Het belooft een heel speciale reis te worden.

Want of u nu houdt van culturele pracht, of

geniet van de landschappelijke schoonheid, of u

nu op zoek bent naar Bijbelse inspiratie of

interreligieuze ontmoetingen, deze rondreis over

de Balkan heeft het allemaal te bieden.

Zoals gebruikelijk wordt het weer een complete

15-daagse reis met een op maat samengesteld

reisprogramma, waarbij veel te zien en te

beleven valt. En waarbij natuurlijk de nadruk

ligt op het reizen samen met elkaar vanuit een

Bijbels-religieuze achtergrond. De komende

periode zal ik het programma verder uitwerken,

zodat u in een volgend parochieblad hierover

meer kunt lezen. Mocht uw interesse gewekt

zijn, noteert u dan alvast de informatie-

bijeenkomst over deze reis: woensdagavond

15 mei in de Gedachtenishal, Herenstraat 82 te

Rhenen. Uiteraard kunt u ook voor verdere

informatie en een reisprogramma geheel

vrijblijvend contact met mij opnemen.

pastor Guido Dieteren, telefoon: 0317 619 198

e-mail: guido.dieteren@casema.nl

________________________________ FORUM_________________________________

Chaos? Als zo velen van mijn generatie ben ik opge-

groeid met het beeld van de schepping zoals dat

in de Verkadealbums van Jac. P. Thijsse wordt

geschilderd. Daarin wordt de natuur beleefd als

een wonderbaarlijk harmonisch geheel. Prachtig

zoals alles op elkaar is afgestemd. Ieder vogeltje

weet hoe je een nest moet maken. Iedere herfst

laten de bomen hun bladertooi vallen om in de

lente weer in een nieuw kleed te verschijnen. De

bijen bestuiven de planten, die weer voedsel

leveren aan andere organismen. De voedsel-

ketens sluiten op elkaar aan als nauwkeurig

lopende horloges. De wetten van de natuur

werken feilloos. De Schepper heeft dat razend

knap allemaal bedacht en geregeld. Waarlijk als

een goede Vader heeft hij hemel en aarde

geschapen. Het oude Testament doet hiervan

forum

11

uitvoerig verslag, met name in de scheppings-

verhalen.

Van de hemel weet ik niets, maar ik kan wel

rondkijken op de aarde en dan zie ik toch wel

iets anders dan het Verkadebeeld. Ik zie een

heelal wat in vuur en vlam ontstaan is. Ik zie

een aarde die de levende wezens die op haar

aangewezen zijn, behandelt met een kille onver-

schilligheid. Ik zie hoe die levende wezens

moeten vechten tegen de natuurkrachten. En

wanneer je niet sterk genoeg bent, ga je dood.

Wanneer een dier in de natuur ook maar één

kleine fout maakt, is het er geweest. Niets

barmhartigheid, niets medelijden, niets tweede

kans. Dat zijn categorieën die je in de mensen-

wereld tot op zekere hoogte tegenkomt, maar

die in de natuur nauwelijks voorkomen. Het lijkt

me moeilijk vol te houden dat ook die van meet

af aan deel uitmaken van de schepping.

Naast de Verkadealbums waren er ook de

schoolboeken. Die lieten je een wereld zien die

volgens strenge regels functioneerde. Dat waren

de zogenoemde natuurwetten. Die waren onver-

biddelijk. Er kon niets gebeuren wat in strijd

was met de natuurwetten. Zo was daar de Wet

van Boyle die het gedrag van gassen regelde.

Maar, zei de leraar, dat geldt alleen voor ideale

gassen. En eigenlijk bleek dat voor alle

natuurwetten te gelden; het waren in zekere zin

modellen van de werkelijkheid. In ons onzekere

bestaan op aarde hebben wij mensen sterke

behoefte aan ordening. Ordening is veiligheid.

Wanneer je de natuur aan bepaalde regels kunt

onderwerpen, kun je tot op zekere hoogte

tegenmaatregelen treffen. Je voelt je dan niet

alleen veilig, maar je kunt je dan ook

daadwerkelijk enigszins verweren tegen

natuurrampen en ziekten.

Met natuurwetten is er echter iets vervelends

aan de hand. Vroeger bleken ze goed te

kloppen. Ze komen globaal goed overeen met

de ervaring. Maar naarmate de meetinstrumen-

ten nauwkeuriger worden, komen we telkens

afwijkingen tegen. De wetten moeten dan

bijgesteld worden. Dat proces herhaalt zich

telkens weer. Zo hebben we instrumenten ont-

wikkeld waarmee we de gedragingen van de

allerkleinste deeltjes kunnen waarnemen. En

dan blijkt dat die deeltjes zich helemaal niet zo

netjes aan de natuurwetten houden als we

dachten. Maar ja, die wetten hadden we immers

ook zelf bedacht? Op het schaalniveau van de

kleinste deeltjes blijkt de natuur helemaal niet

zo logisch en wetmatig in elkaar te zitten. Zo

bleek -- en dat is belangrijk -- daar het toeval

een grote rol te spelen. Het gedrag van

elektronen en protonen is niet te voorspellen,

maar slechts in termen van waarschijnlijkheid

uit te drukken.

Een ander voorbeeld is de evolutietheorie van

Darwin. Ook bij de ontwikkeling van planten en

dieren bleek het toeval een grote rol te spelen.

De natuur werkt niet volgens een bepaald plan.

Toevallige mutaties die al of geen succes

hebben bepalen de loop van de evolutie.

Het is op dit punt in het betoog nodig om het

volgende op te merken. Voor het verkrijgen van

informatie over de werkelijkheid zijn we

afhankelijk van onze zintuigen. Die zintuigen

zijn beperkt. Ons oog kan slechts een klein deel

van het elektromagnetische spectrum waar-

nemen. We denken wel dat we de werkelijkheid

zien, horen, ruiken, proeven en voelen, maar

wat we waarnemen is slechts een beperkt beeld

van de werkelijkheid, voor zover onze zintuigen

dat tot ons bewustzijn toelaten. Dat is per

definitie een afgeleid beeld. En op grond van dat

geprojecteerde beeld maken we vervolgens een

model van de werkelijkheid en denken dat dat

de werkelijkheid IS.

Met de beperkte informatie van een eeuw

geleden hadden we een beeld van de

werkelijkheid dat er één was van doel-

gerichtheid, ordelijkheid, gedetermineerdheid,

rationaliteit en barmhartigheid. Inmiddels weten

we veel meer over die werkelijkheid en is ook

dat beeld veranderd. Niet alles ligt vast.

Misschien wel niets.

Het lijkt er sterk op dat het heelal, naarmate we

er verder in doordringen, steeds minder

geordend en meer onbepaald wordt. Het is net

alsof we tot dusverre niet meer dan de

oppervlakte hebben gezien. Hoe dieper we

graven echter, hoe minder gedetermineerd de

wereld blijkt te zijn. Werd vroeger het

universum wel vergeleken met een voorspelbaar

lopend uurwerk, dat gaat niet meer op voor de

wereld van de atomaire deeltjes.

Enerzijds heeft dat iets bevrijdends. Er is kenne-

lijk ruimte voor toeval. Het heelal blijkt toch

geen dom uurwerk te zijn. Juist omdat niet alles

bepaald is, is er de mogelijkheid van evolutie.

Zo komen we langs een omweg via de

forum

12

wetenschap weer uit bij het Oude Testament. De

schrijvers daarvan hebben enerzijds al iets

geproefd van die onbepaaldheid en willekeur,

maar hadden wellicht een te pessimistisch

wereldbeeld.

Er blijkt ruimte te zijn voor het onverwachte,

het onvoorspelbare. Misschien is die ruimte

nodig om de Heilige Geest het werken mogelijk

te maken? Dat zou betekenen dat ook de Heilige

Geest ruimte nodig heeft om de aarde

bewoonbaar te maken.

In een volledig gedetermineerde wereld is

immers geen ruimte voor evolutie. We moeten

er voor oppassen om die ruimte niet te

blokkeren met regels en voorschriften maar we

moeten open staan voor de Geest die waait waar

hij wil.

Koos van der Zalm

Laurens Beerepoot uit bestuur zTB De meesten van u weten wel, dat ik in 2012 uit

het centrale parochiebestuur van z. Titus Brand-

sma ben gestapt. De reden was, dat we niet in

staat bleken een koers te varen in de richting

van onze doelen. En een in mijn ogen foute

koers wilde ik niet ondersteunen.

Waarvan droomden wij

Door pastores en bestuurders van de zalige Titus

Brandsma parochie (zTB) is gezamenlijk lang-

durig en serieus gewerkt aan een gedeelde

missie en visie. Van deze beleidsdoelen van

begin 2012 noem ik hier:

1. Christus’ boodschap willen wij levend

houden en gestalte geven. Doen wat hij heeft

voorgedaan, bij de mensen die op ons pad

komen. De kerk dient een relevante,

positieve maatschappelijke rol te vervullen.

2. Wij willen blijven staan in de traditie van de

Katholieke Kerk.

3. Wij hechten aan pluriformiteit, aan de

mogelijkheid te zoeken naar Gods

bedoelingen

4. Betrokkenheid van parochianen is cruciaal

voor ons doel. Betrokkenheid van velen als

vrijwilliger, en ook financieel, verzekert

mede onze continuïteit.

5. Mede in verband met het teruglopend aantal

pastores, streven we naar toenemende

zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijk-

heid van vrijwilligers. Zo kunnen vitale

lokale geloofsgemeenschappen blijven

bestaan.

Met vele anderen sta ik nog steeds achter dit

mooie visioen van een kerk met toekomst.

Helaas bleek in de praktijk, dat het nastreven

van ons doel onmogelijk wordt gemaakt door

bepaalde opvattingen en richtlijnen van onze

bisschop, die gericht zijn op een meer centrale

rol van priesters. Met name opvattingen over de

Eucharistie zijn van belang om onze toekomst te

begrijpen.

Over Eucharistie en centrale rol van priesters

“Ontvangt dan, wat jullie zelf zijn: het Lichaam

van Christus” zegt pater Koenen als hij ons

uitnodigt ter communie. Wij allen vinden

Eucharistie en communie buitengewoon waar-

devol. Maar er is pluriformiteit in de beleving

ervan. Zo is er het gevoel van samen delen, van

meer dan brood alleen. Van eenwording met

elkaar. De oproep wordt gehoord om te breken,

en met anderen te delen. Er is het herdenken van

Jezus en Zijn offer. Ook denken sommigen aan

transsubstantiatie, dat bij de eucharistieviering

op zeker moment Christus zelf eerst niet, maar

later wel aanwezig is in brood en wijn. Volgens

mij moet in onze pluriforme gemeenschap

respect bestaan voor al deze zienswijzen. De

Eucharistie is als een diamant, die mooi is, van

welke kant je hem ook bekijkt.

In de opvatting van de bisschop en gelijk-

gestemde priesters is de aanwezigheid van

Christus in de viering afhankelijk van gewijde

priesters die bepaalde goedgekeurde woorden

uitspreken tijdens de consecratie. Belangrijker

nog: Deze transsubstantiatie is feitelijk de kern

waarom alles draait in de katholieke kerk.

Dit leidt tot een beleid waarin priesters centraal

staan, vanwege de consecratie. Een priester is

geschikt als hij de vereiste formuleringen voor

de transsubstantiatie kan uitspreken. Ook

priesters uit Polen of Brazilië komen dan in

aanmerking. De inspiratie, die uitgaat van aan-

sprekende voorgangers, is dan bijzaak

geworden. De kerkleiding lijkt nu actief te

willen tegengaan dat ‘leken’, zelfs theologisch

geschoolde, straks nog voorgaan, nog aange-

steld worden, nog kazuifels dragen, enzovoort.

Voor mij zijn dit steeds meer stapjes op een

hellend vlak, wat uiteindelijk leidt tot geen

vieringen meer in lokale geloofsgemeen-

schappen zoals Bennekom.

forum

13

Vieringen in het Paastriduüm mogen nu alleen

nog met priesters, om te beginnen. We moeten

dus elders kerken. Deelname van zoveel

mogelijk parochianen aan vieringen weegt

minder zwaar dan de centrale positie van de

priester en de Eucharistie. Dit leek mij een

verkeerde prioriteitsstelling en het was de

directe aanleiding voor mij om uit het zTB-

bestuur te stappen. Met Witte Donderdag

herdenken we het Laatste Avondmaal. Christus

zei toen: Als Ik er niet meer ben, doe dit dan,

telkens weer, tot Mijn gedachtenis. Priesters

zeggen nu: Als wij er niet meer zijn, is het jullie

verboden dit nog te gedenken. Na het heengaan

van Christus kon de kerk verder, en groeide,

omdat Christus talenten toevertrouwde aan Zijn

volgelingen, aan ons. Waarom zou onze kerk

dan nu moeten krimpen en sterven met het

krimpende aantal priesters? Voelt de knecht

zich meer dan de Meester?

Wat geen Eucharistisch centrum heet, zoals

Bennekom, zit al in blessuretijd. En wat wel

Eucharistisch centrum heet, zoals Wageningen,

wordt opgeheven zodra ook daar een priester

ontbreekt. Het gaat in het bisdombeleid immers

om de priesters, niet om de geloofsgemeen-

schappen: De herders weiden zichzelf, en laten

de schapen verloren lopen.

Het priestercentrale beleid van de bisschop, in

combinatie met het snel teruglopend aantal

priesters, leidt onafwendbaar tot steeds verdere

centralisatie, tot nog grootschaliger parochie-

fusies en tot verlies van lokale geloofsgemeen-

schappen zoals die in Bennekom.

Dit bisdombeleid maakt de in het begin

genoemde missie en visie van een actieve kerk

dichtbij onmogelijk, met name omdat het aantal

en de betrokkenheid van parochianen versneld

zal afnemen bij centralisatie van vieringen en

activiteiten. Ik vind het geen geloof-waardig

beleid, het lijkt me een heilloze weg. Maar het is

wel de realiteit, waarmee we te maken hebben.

Lokaal beleid

Het zTB-parochiebestuur lijkt het bisdombeleid

te volgen. Er is sprake van voortgaande centrali-

satie van taken naar de centrale parochie, wat

leidt tot vermindering van zelfredzaamheid van

lokale geloofsgemeenschappen en vermindering

van betrokkenheid van vele parochianen.

Investeringen in vitale geloofsgemeenschappen

als Bennekom worden niet ondersteund. Laten

we ons goed realiseren waar dit op den duur toe

leidt.

We mogen ons echter niet verschuilen achter de

kerkleiding, goedkope kritiek uiten, en dan maar

afwachten. Wij zijn immers zelf verantwoorde-

lijk voor het present stellen van Christus’

boodschap in de Bennekomse gemeenschap.

Wij zijn de kerk. God blijft dichtbij te vinden,

als we allemaal meehelpen met zoeken.

Laten we daarom nieuwe mogelijkheden zoeken

voor instandhouding en bloei van onze lokale

katholieke geloofsgemeenschap in Bennekom,

om onze droom van een actieve kerk dichtbij te

blijven nastreven. Over onze kansen wil ik

graag in gesprek, bij de koffie na de viering

bijvoorbeeld.

Laurens Beerepoot

Verrast door de Schrift: Zalig de dwarsliggers en de lastposten!!

Soms lees je in de bijbel passages die je niet zo

bekend zijn omdat ze in de vieringen niet zo

vaak gelezen worden of waarvan de betekenis je

op het eerste gezicht niet direct duidelijk is. Als

je daar dan toch eens wat meer tijd aan besteedt

blijken juist die teksten je wel eens te kunnen

verrassen. Zo stuitte ik onlangs op deze tekst in

Lucas 7,31-35:

[31] Waarmee zal Ik dan de mensen van deze

generatie vergelijken? Waarop lijken ze? [32]

Ze lijken op kinderen die op het marktplein

zitten en elkaar toeroepen: “Wij hebben voor

jullie op de fluit gespeeld en jullie hebben niet

gedanst; wij hebben een treurlied gezongen en

jullie hebben niet gehuild.” [33] Immers,

Johannes de Doper is gekomen, hij at geen

brood en dronk geen wijn, en u zegt: “Hij is in

de macht van een demon.” [34] De Mensenzoon

is gekomen, Hij at en dronk, en u zegt: “Kijk die

veelvraat, die slemper, die vriend van tollenaars

en zondaars.” [35] Maar de wijsheid vindt

rechtvaardiging bij al haar kinderen.

Even voor de duidelijkheid: Jezus is hier aan het

woord. Hij vergelijkt de mensen van zijn

generatie met kinderen. En wat wordt over die

kinderen gezegd? Dat is misschien niet direct

helder. Ze worden in twee groepen verdeeld. En

de ene roept de andere toe: “wij hebben op de

fluit gespeeld en jullie hebben niet gedanst”, en:

“wij hebben een treurlied gezongen en jullie

hebben niet gehuild”. Kortom: de ene groep

forum

14

verwijt de andere niet het verwachte gedrag te

hebben vertoond. En precies zo, zegt Jezus heeft

deze generatie dus Johannes de Doper verweten

dat hij zich niet gedroeg zoals men van een

profeet verwacht (en dus moet hij wel in de

macht van een demon zijn). En evenzo wordt

Jezus verweten dat zijn omgang met tollenaars

en zondaars niet voldoet aan de verwachtingen.

Daarom wordt hij een veelvraat en slemper

genoemd, voorwaar geen lovende woorden.

Wat Jezus hier dus zijn gehoor voorhoudt is de

alom bekende wijsheid dat wie uit de pas loopt,

wie anders is en niet beantwoordt aan de

conventies of de groepsnorm, kan rekenen op

afkeuring en verguizing.

Komen ze ons niet bekend voor, zulke lastige

mensen die creatief en vernieuwend zijn, die

met een aanstekelijke vrijmoedigheid nieuwe

wegen uitproberen, maar daardoor ook anders

zijn, afwijkend van de grote menigte? Van die

figuren die dwarsliggen, vinden dat het ook

anders moet kunnen? En hoe snel hebben we

over hen ons oordeel niet klaar? Jezus schaart

zichzelf en Johannes de Doper onder deze groep

lastposten en dat mag voor ons op z’n minst een

waarschuwing zijn. Laten we niet vergeten dat

hij die ons voorbeeld tot navolging is, verketterd

werd om zijn anders-zijn, om zijn gaan buiten

de geijkte patronen. En dat juist dit soort

mensen uitgroeide tot de grootste inspirators (ik

noem ook bv. Gandhi, Franciscus, de Boeddha

en Bonhoeffer) en spirituele vernieuwers. Zalig

dus al die lastige dwarsliggers in onze gemeen-

schappen, we hebben ze hard nodig, ook al

vragen ze misschien veel van onze aandacht en

ons geduld. Wie weet, wijzen ze ons in deze

tijden van zoeken naar andere manieren van

kerk-zijn wel op heel vitale alternatieven die wij

over het hoofd dreigen te zien.

Hans Lammers

Een ‘Dringend Appel’i) en een ‘Manifest’ii) Het Volk van God komt in verzet

Steeds duidelijker begint bij onze gelovigen het

besef door te dringen dat de kerkelijke leiding

de centralisatie van de organisatie van de

katholieke kerk krachtig voortzet. Zij beoogt het

middeleeuwse klerikale karakter van de kerk

van vóór het concilie te herstellen. Dit is

zichtbaar en voelbaar in alle geledingen van de

kerk; zowel in de hogere, waar het gaat om de

verhouding van paus en bisschoppen; als in de

lagere, waar het gaat om de verhouding van

bisschop en gelovigen.

In strijd met de geest van broederlijkheid en

collegialiteit zijn bisschoppen geworden tot

plaatsvervangers van de paus, in plaats van

diens gelijken, plaatsvervangers van Christus.

Bisschoppen zijn als zodanig rechtstreeks

verantwoordelijk voor de mensen in hun bisdom

als plaatselijke kerk – en niet als satrapen van de

paus – en delen in de verantwoordelijkheid voor

de wereldwijde geloofsgemeenschap, samen

met de andere bisschoppen in hun plaatselijke

kerken. De paus als medebisschop neemt onder

hen de plaats in van primus inter pares. – gelijk

in rechten, maar toch verhoogd in aanzien. De

leer dat alleen de paus als de plaatsvervanger

van Christus de kerk leidt en de daarop geba-

seerde religieuze opvattingen over leiderschap

en autoriteit, vinden we terug in de juridische

eenhoofdige bestuursstructuur van de kerk in

het kerkelijk wetboek. Geheel in strijd, zeg ik

nog maar een keer, met de visie in de constitutie

‘Lumen Gentium’ op de kerk als Volk Gods en

de plaats daarin van de hiërarchie als zijn

dienaar.

In strijd met de geest van wat kerk zijn in de

lokale geloofsgemeenschap betekentiii)

zijn en

worden steeds meer parochies – ook vitale en

financieel zelfredzame parochies – samenge-

voegd tot grote regionale anonieme parochies.

Werden deze fusies ons al opgelegd tegen de

wensen en visies van de respectieve parochie-

besturen en zonder de meest nabije belang-

hebbenden, de gelovigen in de parochies, ook

maar te horen, thans worden wij door bisschop-

pelijke richtlijnen en voorschriften steeds verder

gedreven in een beleid waarin de priester

centraal wordt gesteld en waarin diens taak

vrijwel uitsluitend wordt geformuleerd rond de

eucharistie. Ook hierbij is weinig overgebleven

van wat het concilie bedoelde van de kerk te

zijn: ‘Gods volk’ met de hiërarchie als zijn

dienaar.

Bij dit al wordt het recht van alle gelovigen om

als gelijken in waardigheid en handelen bij te

dragen aan de opbouw van het Lichaam van

Christus en aan het nabij brengen van het

Koninkrijk Gods, geschonden.

Over leiderschap en autoriteit in de rooms

katholieke kerk gaat het Manifest: de openbare

verklaring van een 150-tal internationale profes-

forum

15

soren in de theologie en aanverwante vakge-

bieden. “Ter gelegenheid van het feit dat het

Tweede Vaticaans Concilie vijftig jaar geleden

plaatsvond (1962-1965) doen wij een beroep op

alle andere leden van het Volk van God om de

situatie in onze kerk kritisch te beoordelen. Vele

van de belangrijke inzichten van Vaticanum II

zijn in het geheel niet, of slechts gedeeltelijk, in

praktijk gebracht.[….]” Op de in noot ii)

aangegeven link kunt u het manifest gemak-

kelijk vinden; ook in het Nederlands. Ik noem

nog de naar mijn mening meest saillante punten:

- Het gezag van de paus als opperherder mag

nooit het authentieke gezag, dat Christus

rechtstreeks aan alle leden van het Godsvolk

heeft geschonken, verduisteren, verminderen of

onderdrukken.

- Het Tweede Vaticaans Concilie heeft op alle

niveaus collegialiteit en medezeggenschap

voorgeschreven. De gelovigen moeten meer

direct betrokken worden bij de besluitvorming

inzake de formulering van de leer, de

uitoefening van de pastorale zorg en de

evangelisatie in de wereldse samenleving.

- Het misbruik om op leidinggevende posten

alleen maar kandidaten te kiezen die een

bepaalde zienswijze aanhangen, dient absoluut

afgeschaft te worden.

- De Romeinse curie moet worden hervormd tot

wat zij dient te zijn: een orgaan voor

administratieve en uitvoerende taken.

En nog veel meer veranderingen zijn nodig en

moeten verder worden uitgewerkt. Maar er moet

wel onmiddellijk mee worden begonnen.

En tot slot: “De uitoefening van gezag in onze

kerk dient de maatstaven van openheid,

aansprakelijkheid en democratie in onze

moderne wereld te evenaren. Men moet kunnen

zien dat leiderschap […..] luistert naar de geest

van Christus die spreekt en handelt door iedere

individuele persoon.”

Gezagsuitoefening is de kunst van

het winnen van vertrouwen.

Dat ‘Het Dringend Appel’ met zijn oproep

“Bestemd voor: leden van lokale geloofs-

gemeenschappen die met het bisdom in conflict

komen door afgedwongen orthodoxe richtlijnen

en grootschalige parochiefusies” de heersende

verontrusting en verontwaardiging goed had

aangevoeld is wel gebleken uit de opkomst op

de bijeenkomst van 19 januari jl. in Utrecht.

Naast de meer dan duizend instemmende

reacties die de initiatiefnemers op andere

wijzen, e-mail e.d.iv)

, ontvingen, stroomden een

honderdtal mensen uit verschillende bisdommen

samen. Met vier mensen uit Bennekom waren

wij daar ook aanwezig. Ervaringen werden

uitgewisseld. Algemeen groot was de onder-

linge herkenning van de situatie waarin de

verschillende lokale geloofsgemeenschappen

zich bevinden. En algemeen was ook het gevoel

dat we ons niet weerloos bij de situaties konden

en ook niet behoefden neer te leggen. Het

opheffen van een parochie gaat zo maar niet.

Daar gelden regels voor die nauwkeurig moeten

worden gevolgd. In een bericht citeert het

Noord Hollands Dagblad hulpbisschop Jan

Hendriks: “Met fusies van parochies hebben

andere bisdommen radicaal ingegrepen. Zo

doen wij het niet” en over het sluiten van

kerkgebouwen zegt hij: “Het luistert nauw.

Rome wil in principe kerken open houden”. Uit

Cleveland (USA) kunnen we vernemen dat een

beroep op hogere instanties in Rome tot gevolg

kan hebben dat een bisschop gelast wordt zijn

decreet tot opheffing van een parochie terug te

draaien.v)

Door Bezield Verband Utrecht wordt

deze mogelijkheid nader bestudeerd. We zullen

de uitkomst van die studie spoedig vernemen.

Intussen hebben verschillende lokale geloofs-

gemeenschappen al een stichting of vereniging

opgericht of zijn er mee bezig, om met meer

effect de belangen en het voortbestaan van hun

lokale geloofsgemeenschap te dienen. Het zou

wenselijk zijn dat nu ook in onze eigen

gemeenschap een vereniging wordt opgericht,

zoals ik al eerder heb bepleit. Ik hoop dat het

voorbeeld van andere geloofsgemeenschappen

daartoe zal stimuleren.

NB: Als u dit artikel op de website van onze

geloofsgemeenschap MVR leest kunt u

eenvoudig naar de onderstaande links

doorklikken.

Timo Harmsen, 30 januari 2013

i) www.bezieldverbandutrecht.nl ii) www.churchauthority.org iii) Zie in dit verband mijn artikel “De zelfstandige

geloofsgemeenschap in kerkrechtelijk perspectief” op

mijn website www.relisofie.nl iv) bit.ly/VWo1oQ v) bit.ly/X886Sb

16

__________________________ PAROCHIE INFORMATIE ___________________________

Parochie Titus Brandsma De Maria Virgo Regina geloofsgemeenschap is RK en is onderdeel van de Titus Brandsma parochie.

Voor informatie over de Titus Brandsma parochie

zie de website: www.ztitusbrandsmaparochie.nl

en www.jongtitus.nl.

Pastoraal team en profilering

Liturgie: J.G.M. (Jan) Olimulder,

H.W.M. (Henri) ten Have, pastoor

Diaconie: J.H.M. (Hans) Lammers

Catechese: J.A.T.M. (Hans) Lucassen

Kerkopbouw: G.H.J.V. (Guido) Dieteren

Aandachtsveld jong-volwassenen:

Y.J. (Yuri) Saris, studentenpastor

Maria Virgo Regina kerk adres: Heelsumseweg 1, 6721 GP Bennekom

internet: www.rkkerkbennekom.nl

Locatieraad

Hans Wilmink (voorzitter), tel. 0318 413 049

Rita van Doesum-Karsten (secretaris)

e-mail: secretariaat@rkkerkbennekom.nl

tel. 0318 418 025

Arend Jan Nell, (penningmeester)

tel. 0318 430 988

José van der Meulen, tel. 0318 430 455

Truus Appelman, tel. 0318 414 943

Miranda Meuwissen, tel. 0318 420 497

Pastoraatsgroep Marian Bolscher, tel 0318 417 237, 0651 651 736

Ruud van der Linden, tel. 0318 419 340

Marianne Thie, tel. 0318 414558

Marialda Kuin, tel. 0318 610 078

Commissie van financiën en beheer Arend Jan Nell (penningmeester), tel. 0318 430 988

Bankrek. algemeen: 30.70.22.250; Bankrek. kerkbijdragen: 15.34.62.043, t.n.v. Par. Z. Titus

Brandsma, t.b.v. Maria Virgo Regina Bennekom.

Ledenadministratie Klaas van der Meulen,

Korenlaan 32A, tel. 0318 430 455

Parochiewacht Maandag t/m vrijdag 10.30-11.30 uur

Torenzaal, Heelsumseweg 1, tel. 0318 414 896

Daarbuiten informatie via antwoordapparaat.

Koster Ceremoniaris Riet van der Linden Groenestraat 27, tel. 0318 416 846

Contact nabestaanden Nettie Oegema, Bereklauw 73; tel.: 0318 419 227

Contactpersoon dopen Marian Bolscher, Berkenlaan 18; tel 0318 417 237

Wijkvertegenwoordiging Marian Bolscher, Berkenlaan 18, tel. 0318 417 237

Caritas Dominique de Voort

Breehoven 13, tel. 0318 416 265

Contact Kerk, Milieu en Samenleving Truus Appelman, tel. 0318 414 943

Contact Raad van Kerken Hans Westendorp, Alexanderweg 1,

tel.: 0318 418 465

Agenda torenzaal en parochiezaal Ton Gommers-Smits,

Honingklaver 2, tel. 0318 414 374

Reservering van de kerk Arend Jan Nell, tel. 0318 430 988

Koren Gemengd Koor: Antoon Appelman

Vossenweg 57, tel. 0318 414 943

ARSIS: Peter Wijngaard

Hof van Putten 11, tel. 0318 417 670

Kinderkoor: Gertie Savelkoul

Julianalaan 10, tel. 0318 575 965

Dameskoor: Nardie Breteler-klein Breteler

Grintweg 303, tel. 0317 415 588

Schola cantorum: Klaas Postma,

Selterskampweg 23, tel. 0318 415 813

Werkgroep peuter en kleuter/kerk Angelique Zandstra, Algemeer 27, tel. 0318 418 992

Werkgroep kinderwoorddienst

Linda Rust, 0318 413 630

Werkgroep gezinsviering Arno de Bruin, Boerenbond 22, tel. 0318 414 097

Werkgroep 1e communie

Christianne Marcelis-van Acker Vossenweg 37, tel 0318 418 347

Werkgroep jongerencatechese Hermine Wilmink, Harnsesteeg 3, tel. 0318 413 049

Bezoekgroep Bets Oostrom, Haldereng 17, tel. 0318 416 118

Basisschool St. Alexander Acacialaan 32a, tel. 0318 430 340 In verband met het op de school geldende

toelatingsbeleid kinderen erg vroeg opgeven

Katholiek Vrouwen Gilde Gea Kleipool-van de Goor

Bosmeesterskamp 2B, tel. 0318 431 810