Op weg naar een

Herstelondersteunende verslavingszorg

Presentatie en samenstelling

Jos Oude Bos beleidsmedewerker Clientgestuurde ZorgprojectenVNN Voorzitter

Kennisnetwerk het Zwarte Gat

Gert de Haan Facilitator Kennisnetwerk

Veerkrachtig weerbaar en zelfsturend

Veerkrachtig weerbaar en zelfsturend

Maar ook dansen op glad ijs een paradijs voor de man die dansen kan

Ontwikkelen van

verslavingservaringskennis

Herstelondersteunende systemen

Met wie

En hoe

Lectoraat Rehabilitatie Hanze

Hogeschool Groningen

Lies Korevaar

Lectoraat OGGZ Hanze

Hogeschool Groningen

Gert Schout

VU Metamedica Amsterdam

Guy Widdershoven

Tineke Abma

Arnold van Elteren

Lectoraat GGZ Hogeschool

Leiden

Jaap van der Stel

Odyssee Maastricht

Kirsten Lammers

IVO onderzoekstituut

Dike van der Mheen

Elske Wits

School of Social Work InHolland

Hans-Jan kuipers

Raden van bestuur

15 verslavingszorg instellingen

ldquoTraditioneelrdquo

ldquoFosburyrdquo

ldquoScissorsrdquo

ldquoWestern rollrdquo

De lat hoger =anders springen

ldquoNiet sneller of beter

maar anders en duurzaam rdquo

Veerkrachtig weerbaar en zelfsturend

Veerkrachtig weerbaar en zelfsturend

Maar ook dansen op glad ijs een paradijs voor de man die dansen kan

Ontwikkelen van

verslavingservaringskennis

Herstelondersteunende systemen

Met wie

En hoe

Lectoraat Rehabilitatie Hanze

Hogeschool Groningen

Lies Korevaar

Lectoraat OGGZ Hanze

Hogeschool Groningen

Gert Schout

VU Metamedica Amsterdam

Guy Widdershoven

Tineke Abma

Arnold van Elteren

Lectoraat GGZ Hogeschool

Leiden

Jaap van der Stel

Odyssee Maastricht

Kirsten Lammers

IVO onderzoekstituut

Dike van der Mheen

Elske Wits

School of Social Work InHolland

Hans-Jan kuipers

Raden van bestuur

15 verslavingszorg instellingen

ldquoTraditioneelrdquo

ldquoFosburyrdquo

ldquoScissorsrdquo

ldquoWestern rollrdquo

De lat hoger =anders springen

ldquoNiet sneller of beter

maar anders en duurzaam rdquo

Veerkrachtig weerbaar en zelfsturend

Maar ook dansen op glad ijs een paradijs voor de man die dansen kan

Ontwikkelen van

verslavingservaringskennis

Herstelondersteunende systemen

Met wie

En hoe

Lectoraat Rehabilitatie Hanze

Hogeschool Groningen

Lies Korevaar

Lectoraat OGGZ Hanze

Hogeschool Groningen

Gert Schout

VU Metamedica Amsterdam

Guy Widdershoven

Tineke Abma

Arnold van Elteren

Lectoraat GGZ Hogeschool

Leiden

Jaap van der Stel

Odyssee Maastricht

Kirsten Lammers

IVO onderzoekstituut

Dike van der Mheen

Elske Wits

School of Social Work InHolland

Hans-Jan kuipers

Raden van bestuur

15 verslavingszorg instellingen

ldquoTraditioneelrdquo

ldquoFosburyrdquo

ldquoScissorsrdquo

ldquoWestern rollrdquo

De lat hoger =anders springen

ldquoNiet sneller of beter

maar anders en duurzaam rdquo

Ontwikkelen van

verslavingservaringskennis

Herstelondersteunende systemen

Met wie

En hoe

Lectoraat Rehabilitatie Hanze

Hogeschool Groningen

Lies Korevaar

Lectoraat OGGZ Hanze

Hogeschool Groningen

Gert Schout

VU Metamedica Amsterdam

Guy Widdershoven

Tineke Abma

Arnold van Elteren

Lectoraat GGZ Hogeschool

Leiden

Jaap van der Stel

Odyssee Maastricht

Kirsten Lammers

IVO onderzoekstituut

Dike van der Mheen

Elske Wits

School of Social Work InHolland

Hans-Jan kuipers

Raden van bestuur

15 verslavingszorg instellingen

ldquoTraditioneelrdquo

ldquoFosburyrdquo

ldquoScissorsrdquo

ldquoWestern rollrdquo

De lat hoger =anders springen

ldquoNiet sneller of beter

maar anders en duurzaam rdquo

Lectoraat Rehabilitatie Hanze

Hogeschool Groningen

Lies Korevaar

Lectoraat OGGZ Hanze

Hogeschool Groningen

Gert Schout

VU Metamedica Amsterdam

Guy Widdershoven

Tineke Abma

Arnold van Elteren

Lectoraat GGZ Hogeschool

Leiden

Jaap van der Stel

Odyssee Maastricht

Kirsten Lammers

IVO onderzoekstituut

Dike van der Mheen

Elske Wits

School of Social Work InHolland

Hans-Jan kuipers

Raden van bestuur

15 verslavingszorg instellingen

ldquoTraditioneelrdquo

ldquoFosburyrdquo

ldquoScissorsrdquo

ldquoWestern rollrdquo

De lat hoger =anders springen

ldquoNiet sneller of beter

maar anders en duurzaam rdquo

ldquoTraditioneelrdquo

ldquoFosburyrdquo

ldquoScissorsrdquo

ldquoWestern rollrdquo

De lat hoger =anders springen

ldquoNiet sneller of beter

maar anders en duurzaam rdquo

Ontwikkelen van verslavingservaringskennis

Herstelondersteunende systemen

Niet sneller of beter maar ANDERS EN DUURZAMER

(ervarings)Kennis in netwerken is de motor van

verandering

Drie Inhoudelijke afspraken

Maatschappelijk Herstel en Kwaliteit van leven leidend

principe

Ervaringskennis de erkende derde kennisbron naast

wetenschappelijke en professionele kennis

In proeftuinen worden praktijken ontwikkeld waarin

activiteiten en projecten ten dienste van herstel

uitgeprobeerd

VNN Groningen

Leger des Heilsde Wending

ArkinJellinek Amsterdam

Lievegoedzorggroep Zeist

Bouman GGZ Rotterdam

Novadic-Kentron Vught

Brijder Parnassia Den Haag

Tactus Deventer

De Hoop Dordrecht

Vincent van GoghNML Venray

Emergis Goes

RvB Mondriaan Heerlen

GGZ Centraalvh Meerkanten Ermelo

Iriszorg Arnhem

Maliebaan Utrecht

Aanleiding

Worstelen met vraagstuk

Zorg 20

Wmo

Nieuwe clieumlntenwet

Transparantie

Duurzaamheidstreven

Een mens met verslavingsproblemen is meer dan zijn verslaving zijn somatischepsychische (enof psychiatrische) sociale relationele arbeidsgerelateerde en of justitieumlle problematiek Zelfs meer dan een optelsom van dit alles

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat vindt dat een clieumlnt in de eerste en op de

laatste plaats mens is

IN HERSTELONDERSTEUNEND WERKEN

- de lsquohelersquo mens tot uitdrukking- gericht op evenwaardigheid - elk mens uniek - evenveel kansen

EMPOWERDE CLIEumlNTEN

Eigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

bull bepalen van problemen eacuten de

betekenis eraan hechten

bull ermee omgaan

bull zoeken van oplossingen

bull Hoe leven gestalte willen geven

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken

- Zelf bepalen welke hulp daarbij

nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

bull hoop

bull heel worden

bull empowerment

bull verbinding

UITGAAN VAN

- Wat iemand nog wel kan en

niet wat iemand niet meer zou

kunnen

- Aanboren van kracht bij

zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de

toekomst leggen

Zelf verantwoordelijk nemen inclusief de

gevolgen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Drie Inhoudelijke afspraken

Maatschappelijk Herstel en Kwaliteit van leven leidend

principe

Ervaringskennis de erkende derde kennisbron naast

wetenschappelijke en professionele kennis

In proeftuinen worden praktijken ontwikkeld waarin

activiteiten en projecten ten dienste van herstel

uitgeprobeerd

VNN Groningen

Leger des Heilsde Wending

ArkinJellinek Amsterdam

Lievegoedzorggroep Zeist

Bouman GGZ Rotterdam

Novadic-Kentron Vught

Brijder Parnassia Den Haag

Tactus Deventer

De Hoop Dordrecht

Vincent van GoghNML Venray

Emergis Goes

RvB Mondriaan Heerlen

GGZ Centraalvh Meerkanten Ermelo

Iriszorg Arnhem

Maliebaan Utrecht

Aanleiding

Worstelen met vraagstuk

Zorg 20

Wmo

Nieuwe clieumlntenwet

Transparantie

Duurzaamheidstreven

Een mens met verslavingsproblemen is meer dan zijn verslaving zijn somatischepsychische (enof psychiatrische) sociale relationele arbeidsgerelateerde en of justitieumlle problematiek Zelfs meer dan een optelsom van dit alles

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat vindt dat een clieumlnt in de eerste en op de

laatste plaats mens is

IN HERSTELONDERSTEUNEND WERKEN

- de lsquohelersquo mens tot uitdrukking- gericht op evenwaardigheid - elk mens uniek - evenveel kansen

EMPOWERDE CLIEumlNTEN

Eigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

bull bepalen van problemen eacuten de

betekenis eraan hechten

bull ermee omgaan

bull zoeken van oplossingen

bull Hoe leven gestalte willen geven

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken

- Zelf bepalen welke hulp daarbij

nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

bull hoop

bull heel worden

bull empowerment

bull verbinding

UITGAAN VAN

- Wat iemand nog wel kan en

niet wat iemand niet meer zou

kunnen

- Aanboren van kracht bij

zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de

toekomst leggen

Zelf verantwoordelijk nemen inclusief de

gevolgen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

VNN Groningen

Leger des Heilsde Wending

ArkinJellinek Amsterdam

Lievegoedzorggroep Zeist

Bouman GGZ Rotterdam

Novadic-Kentron Vught

Brijder Parnassia Den Haag

Tactus Deventer

De Hoop Dordrecht

Vincent van GoghNML Venray

Emergis Goes

RvB Mondriaan Heerlen

GGZ Centraalvh Meerkanten Ermelo

Iriszorg Arnhem

Maliebaan Utrecht

Aanleiding

Worstelen met vraagstuk

Zorg 20

Wmo

Nieuwe clieumlntenwet

Transparantie

Duurzaamheidstreven

Een mens met verslavingsproblemen is meer dan zijn verslaving zijn somatischepsychische (enof psychiatrische) sociale relationele arbeidsgerelateerde en of justitieumlle problematiek Zelfs meer dan een optelsom van dit alles

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat vindt dat een clieumlnt in de eerste en op de

laatste plaats mens is

IN HERSTELONDERSTEUNEND WERKEN

- de lsquohelersquo mens tot uitdrukking- gericht op evenwaardigheid - elk mens uniek - evenveel kansen

EMPOWERDE CLIEumlNTEN

Eigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

bull bepalen van problemen eacuten de

betekenis eraan hechten

bull ermee omgaan

bull zoeken van oplossingen

bull Hoe leven gestalte willen geven

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken

- Zelf bepalen welke hulp daarbij

nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

bull hoop

bull heel worden

bull empowerment

bull verbinding

UITGAAN VAN

- Wat iemand nog wel kan en

niet wat iemand niet meer zou

kunnen

- Aanboren van kracht bij

zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de

toekomst leggen

Zelf verantwoordelijk nemen inclusief de

gevolgen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Aanleiding

Worstelen met vraagstuk

Zorg 20

Wmo

Nieuwe clieumlntenwet

Transparantie

Duurzaamheidstreven

Een mens met verslavingsproblemen is meer dan zijn verslaving zijn somatischepsychische (enof psychiatrische) sociale relationele arbeidsgerelateerde en of justitieumlle problematiek Zelfs meer dan een optelsom van dit alles

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat vindt dat een clieumlnt in de eerste en op de

laatste plaats mens is

IN HERSTELONDERSTEUNEND WERKEN

- de lsquohelersquo mens tot uitdrukking- gericht op evenwaardigheid - elk mens uniek - evenveel kansen

EMPOWERDE CLIEumlNTEN

Eigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

bull bepalen van problemen eacuten de

betekenis eraan hechten

bull ermee omgaan

bull zoeken van oplossingen

bull Hoe leven gestalte willen geven

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken

- Zelf bepalen welke hulp daarbij

nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

bull hoop

bull heel worden

bull empowerment

bull verbinding

UITGAAN VAN

- Wat iemand nog wel kan en

niet wat iemand niet meer zou

kunnen

- Aanboren van kracht bij

zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de

toekomst leggen

Zelf verantwoordelijk nemen inclusief de

gevolgen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Een mens met verslavingsproblemen is meer dan zijn verslaving zijn somatischepsychische (enof psychiatrische) sociale relationele arbeidsgerelateerde en of justitieumlle problematiek Zelfs meer dan een optelsom van dit alles

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat vindt dat een clieumlnt in de eerste en op de

laatste plaats mens is

IN HERSTELONDERSTEUNEND WERKEN

- de lsquohelersquo mens tot uitdrukking- gericht op evenwaardigheid - elk mens uniek - evenveel kansen

EMPOWERDE CLIEumlNTEN

Eigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

bull bepalen van problemen eacuten de

betekenis eraan hechten

bull ermee omgaan

bull zoeken van oplossingen

bull Hoe leven gestalte willen geven

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken

- Zelf bepalen welke hulp daarbij

nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

bull hoop

bull heel worden

bull empowerment

bull verbinding

UITGAAN VAN

- Wat iemand nog wel kan en

niet wat iemand niet meer zou

kunnen

- Aanboren van kracht bij

zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de

toekomst leggen

Zelf verantwoordelijk nemen inclusief de

gevolgen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

EMPOWERDE CLIEumlNTEN

Eigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

bull bepalen van problemen eacuten de

betekenis eraan hechten

bull ermee omgaan

bull zoeken van oplossingen

bull Hoe leven gestalte willen geven

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken

- Zelf bepalen welke hulp daarbij

nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

bull hoop

bull heel worden

bull empowerment

bull verbinding

UITGAAN VAN

- Wat iemand nog wel kan en

niet wat iemand niet meer zou

kunnen

- Aanboren van kracht bij

zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de

toekomst leggen

Zelf verantwoordelijk nemen inclusief de

gevolgen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Verslavingservaringskennis

Clieumlnten bepalen zelf

Zingevingvraagstukken

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Experimenten in proeftuinen

Het eigen verhaal van de clieumlnt is hierbij een onmisbare factor als kompas

voor de inrichting van het herstelpad

Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen

bereiken

Clieumlnten bepalen zelf

welke betekenis ze aan hun problemen geven

hoe ze met hun problemen omgaan

hoe ze hun leven weer willen opbouwen en

welke hulp ze daarbij nodig hebben

Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen

Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een

individueel herstelplan

De zorg focus verleggen van de beperking van de clieumlnt (verslaving) naar zijn

individuele mogelijkheden als mens

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

heeft het primaat

mbt kwaliteit van leven en zorgverlening aan

clieumlnten

draait om

eigen kracht en weerbaarheid van de clieumlnt

Veerkracht

gebeurt op basis van

het creeumlren van hoop

healing (heel worden)

empowerment

verbinding (connection) eacuten

de dynamiek van zingeving

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Nieuwsgierigheid Verkenning te gaan te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen

Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

Overgave Zoals in het spel (sport toneel muziek)

maar ook aandachtig waarnemen geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je

te verplaatsen in de ander

is de basis voor betrokkenheid

En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

(Zelf)bewustzijn basis morele ontwikkeling

het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

het aangaan van relaties

meta- talent reguleert ontwikkeling van beide andere talenten stuurt de

nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging

Dus niet alleen reflexief maar ook proactief

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

HERSTEL

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Fundamentele principe ldquo de mens op de eerste plaatsrdquo

Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model

Wat ben je kwijtgeraakt Wat wil je er van terug Wat wil je perseacute niet terug Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Kennis van de aandoening

Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit

Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan

Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest

wenselijke therapietraject

Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod Motivatie om een gezonde

desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet

Zorgdragen voor financieumlle middelen huisvesting en sociaal netwerk om

zelfmanagement te hanteren

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Rechtvaardige zorg

Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid

Aanboren Levenskracht (vitaliteit)

Inzet

Afstemming

Identiteit

Responsiviteit

Weerklank

Vergroot de kans op maatschappelijke participatie

Voorkomen recidive

Voorkomen van trans- generationele overdracht

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Van aanbod naar herstelarrangement

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden kennis

Vraagsturing en co- creatie

actief construeren van kennis

Groepsaanpak Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

varieumlteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel

uitgangspunt de bron van ldquoobjectieversquo

(absoluut ware) kennis

Van binnen leren in een voortdurende

interactie

subjectieve kennis

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong

hebben in verleiden inspireren en

ondersteunen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

De zorgverlener is de expertde clieumlnt als een passieve luisteraar vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider de clieumlnt is actief en construeert zelf kennis kleinschalige praktijken met veel interactie (waarheid is wat werkt)Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzetduurzaam flexibel functioneel geiumlntegreerd en betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener te informeren of de clieumlnt iets heeft veranderd(geleerd

Formatief beoordelen continu bijsturend hoe proces verloopttussentijdse evaluaties om clieumlnt en zorgverlener te informeren over het herstelproces

Om vervolgens het arrangement te verrijken

Op beheersing gerichte aanpak herstellen is losgemaakt van de context leren van feiten en geiumlsoleerde vaardigheden weinig aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gerichtAuthentieke contextensituatiegebonden herstellen verwerven van competenties voortbouwend aanwezige verworven competenties tbv duurzaam herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en richtlijnen voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en hulpmiddelen (onder andere ICT )

Mogelijkheden tot transfer van kennis beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden verspreid hoe toegankelijk te maken

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Strengths model

Oplossingsgerichte psychologie in actie

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

Individuele Rehabilitatie Benadering

Community Reinforcement Approach

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Kennisdeling

Verslavingservaringskennis te verbinden met kenniscentra zoals Zonmw (VWS) Resultaten Scoren (GGZ Nederland) en hogescholen

Innovatie door koppelen van kennis

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

bull clieumlnten ism de sector verslavingszorg de regie voeren het creeumlren van baanbrekende oplossingen

bull ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen

1e Proeftuinen

2e Clieumlntgestuurde projecten

3e Leren met en door professionals studenten clieumlnten en wetenschappelijke kennisinstituten

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

1e De aandoening zelf - aard en diepgang van verschijnselen

beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld cq tot een dragelijke

vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat

3e Kwaliteit van Leven vorm geven- hoe in projecten en werkwijzen clieumlnten in

staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

1 Positieve instelling van professionals voor clieumlntenparticipatie

van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door clieumlnten

zoeken informatie clieumlntenperspectief geen overleg en consensusvorming tussen

clieumlnt en hulpverlener

3 Advisering door clieumlnten

Binnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen clieumlnt en

hulpverlener

4 Partnerschap gelijkwaardige samenwerking

de clieumlnten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces eacuten zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beiumlnvloeden

5 Clieumlntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de themarsquos en

doelen aan

De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij clieumlnten en hun

vertegenwoordigers

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Doel Clieumlnten regisseren hun eigen herstelproces

Hoe te regisseren

net als bij toneel en film speelt de vraag voortdurend een rol

bull Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie

bull bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk

tot bloei komen

Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk

wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Letterlijk rsquoin staat stellenrsquo

Is te voelen en te ervaren waar ligt mijn kracht

De kern het versterken van de capaciteiten

om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie

daar verantwoordelijkheid voor te nemen

Leunt sterk op wederkerigheid

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Is een verzameling van kennis gedrag activiteiten en hulpmiddelen

Bevordert kracht eigen regie geloof in eigen kunnen

Biedt perspectief op wat wel kan ipv wat niet kan

Scharniert om shared decision making

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit clieumlntenperspectief

bull toepasbaar bij de ondersteuning lotgenotenbull kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteembull kennis mbt maatschappelijke systemen

Voor balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten

Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

Wegbereider en coach competenties nodig want herstellen doe je zelf

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

Evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische sociale en biologische leefwerelden

Herstel de balans aanbrengt bull uitgaat van zelf vormgeven bull inpassing van mensen in hun omgeving bull in voortdurende wisselwerking met die

omgeving Herstel en zingeving goed geiumlntegreerd

danbull bijdrage leveren aan het voorkomen van

generationele overdracht van verslaving

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg

Inzicht in

bull waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden

Komen tot overeenstemming dat clieumlnten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen

In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven

bull Andere lsquobrilrsquo voor clienten eacuten zorgverleners en andere stakeholders

Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

Empowerment en zelfmanagement zijn volledig integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijkenproeftuinen ingericht

Professionals ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

Clieumlnten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat blijft zich sterk maken voor het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-

herstel

leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in de verslavingszorg

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

het behandelplan veranderen in een herstelplan

werken vanuit een dienstbare opstelling waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de clieumlnt vanzelfsprekend zijn

uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie

Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven

wat betekent dat leven meer inhoudt dan een verslaving

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

bull Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien

Want levende vitale organismen ontwikkelen zichbull Autonoom bull Vertonen een natuurlijke tendens tot ordening bull Variatie en schoonheid

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen maar

hun inzet een belangrijk instrument mbt het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af

bull van hun vertrouwen in de netwerkopzet

bull Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen

Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het droge landschap af te sturen

De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Is het uitgangspunt van het moeras nog steeds van kracht

Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patieumlnten begint

Is er vooruitgang geboekt dat clieumlnten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven

We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen

Onze overtuiging blijft dat de patieumlnten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen Eensoneens

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Het gevaar om weggezogen te worden in het moeras van woorden is nog steeds aanwezig

Kennis van de kaart en orieumlntatie op de tocht zijn bepalend voor het kunnen reizen

Clieumlnten trekken zichzelf als het ware aan de haren uit het moeras

We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te houden

Het blijft lsquodansen op glad ijsrsquo

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht

Eacuten

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Gezien vanuit bull het beleid van de overheid en bull organisaties als GGZ Nederland (visiedocument van

Herstel naar gelijkwaardig burgerschap GGZ Nederland 2008) en

bull Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen

Hoe staan de zaken rond het vormgeven

herstelondersteunende zorg inschatting landelijk

Ontwikkelingsstadia

Vormgegeven klaar

realiseren

orieumlnteren

afwachten

niets doen

Twee perspectieven cr en organisatie Aanpak top-down of bottom-up

Wat is het huidige bereik op instellingsniveauwaar zit

de discussie en de fuzz

Zijn jullie het eens dat het proces primair vanuit de CR

wordt vormgegeven

Wat heb je nog nodig

Hoe denken jullie het ontbrekende op te vullen