Vaststellingen (collectief) wonen uit Stadsmonitor 2014

16
Collectief wonen Stadsatelier

Transcript of Vaststellingen (collectief) wonen uit Stadsmonitor 2014

Collectief wonen

Stadsatelier

INHOUD STADSATELIER:

Wat?Wat?Wat?Wat?Enkele aanknopingspunten met de Enkele aanknopingspunten met de Enkele aanknopingspunten met de Enkele aanknopingspunten met de StadsmonitorStadsmonitorStadsmonitorStadsmonitor

o Wat zijn vormen van collectief wonen?o Welke winsten genereert collectief wonen, maatschappelijk,

ruimtelijk, financieel?o Wat kan een stadsbestuur doen om collectief wonen te

ondersteunen, te faciliteren?

PROGRAMMA STADSATELIER:

o Bevindingen uit Stadsmonitor 2014 over wonen – Hanne Hanne Hanne Hanne LahousseLahousseLahousseLahousse (Thuis in de Stad, ABB)

o Joachim Joachim Joachim Joachim DeclerckDeclerckDeclerckDeclerck (AWB) : ‘Van een noodzakelijke trendbreuk in de woningbouw een kwaliteitssprong maken voor de woonomgeving’

o Gunther Gunther Gunther Gunther SlagmeulderSlagmeulderSlagmeulderSlagmeulder (BRUT): ‘Onder 1 dak, de stad kiest voor collectieve verdichting’

o Wim Wim Wim Wim RasschaertRasschaertRasschaertRasschaert ‘ Ambities kan je niet alleen waarmaken, samenwerken is de boodschap’

o DieterDieterDieterDieter Somers Somers Somers Somers (IGEMO) ‘Eigenaar of huurder geen controverse door gezamenlijke inbreng’

Collectief wonen : Wat?

� Cfr Beleidsnota wonen:

‘Het concept ‘gemeenschappelijk wonen is op heden niet

afgebakend en kan betrekking hebben op een amalgaam van

woonvormen, met uiteenlopende uitgangspunten,

doelstellingen, doelgroepen en verschijningsvormen.

‘Denk maar aan cohousing, CLT, gestippeld wonen, centraal

wonen, samen huren, solidair wonen, Abbeyfield- huizen,

gemeenschapshuizen…’

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 4

Collectief wonen: context Stadsmonitor

Stadsmonitor: visie Wonen

• Voldoende en kwaliteitsvol, betaalbaar woningaanbod op maat van iedereen in een gezonde, aangename leefomgeving:

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 6

Indicatoren op macroniveau(Centraal geregistreerd)

Indicatoren op microniveau(Survey bevraging)

Demografische uitdagingen zijn niet uniek in de centrumsteden aanwezig, maar wel nadrukkelijker.

• Demografische context naast socioDemografische context naast socioDemografische context naast socioDemografische context naast socio----economische context bepalend voor economische context bepalend voor economische context bepalend voor economische context bepalend voor vraagzijde van de woningmarkt:vraagzijde van de woningmarkt:vraagzijde van de woningmarkt:vraagzijde van de woningmarkt:

Demografische uitdagingen zijn niet uniek in de centrumsteden Demografische uitdagingen zijn niet uniek in de centrumsteden Demografische uitdagingen zijn niet uniek in de centrumsteden Demografische uitdagingen zijn niet uniek in de centrumsteden aanwezig, maar wel nadrukkelijker: aanwezig, maar wel nadrukkelijker: aanwezig, maar wel nadrukkelijker: aanwezig, maar wel nadrukkelijker:

� Groter groeipercentage bevolking Groter groeipercentage bevolking Groter groeipercentage bevolking Groter groeipercentage bevolking

� Migratie : selectieve stadsvluchtMigratie : selectieve stadsvluchtMigratie : selectieve stadsvluchtMigratie : selectieve stadsvlucht

� Verdere vergroening, vergrijzing, interne vergrijzingVerdere vergroening, vergrijzing, interne vergrijzingVerdere vergroening, vergrijzing, interne vergrijzingVerdere vergroening, vergrijzing, interne vergrijzing

� VerkleuringVerkleuringVerkleuringVerkleuring

� Gezinsverdunning Gezinsverdunning Gezinsverdunning Gezinsverdunning

� Toenemende diversificatie van leefvormenToenemende diversificatie van leefvormenToenemende diversificatie van leefvormenToenemende diversificatie van leefvormen

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 7

Stedelingen wonen een pak compacter dan elders in Vlaanderen.

• 27% van de27% van de27% van de27% van de woongelegenheden bevinden zich in de centrumsteden woongelegenheden bevinden zich in de centrumsteden woongelegenheden bevinden zich in de centrumsteden woongelegenheden bevinden zich in de centrumsteden terwijl de centrumstedenterwijl de centrumstedenterwijl de centrumstedenterwijl de centrumsteden slechts 9% van de totale oppervlakte slechts 9% van de totale oppervlakte slechts 9% van de totale oppervlakte slechts 9% van de totale oppervlakte innemen. innemen. innemen. innemen.

• Dit vertaalt zich in een compacte bebouwing, voornamelijk Dit vertaalt zich in een compacte bebouwing, voornamelijk Dit vertaalt zich in een compacte bebouwing, voornamelijk Dit vertaalt zich in een compacte bebouwing, voornamelijk appartementen en gesloten woningen. appartementen en gesloten woningen. appartementen en gesloten woningen. appartementen en gesloten woningen.

• In de grootsteden is 1 op de 2 woongelegenheden een appartement, in In de grootsteden is 1 op de 2 woongelegenheden een appartement, in In de grootsteden is 1 op de 2 woongelegenheden een appartement, in In de grootsteden is 1 op de 2 woongelegenheden een appartement, in de centrumsteden is 1 op de 3 woongelegenheden een appartement. de centrumsteden is 1 op de 3 woongelegenheden een appartement. de centrumsteden is 1 op de 3 woongelegenheden een appartement. de centrumsteden is 1 op de 3 woongelegenheden een appartement.

• Elke stad heeft bovendien zijn eigen typerend woningaanbod.Elke stad heeft bovendien zijn eigen typerend woningaanbod.Elke stad heeft bovendien zijn eigen typerend woningaanbod.Elke stad heeft bovendien zijn eigen typerend woningaanbod.

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 8

9

Gemiddeld

aantal

bouwlagen

Aandeel met 1

bouwlaag

Aandeel met 2

of 3 bouwlagen

Bebouwde opp

<104 m²

Gemiddeld

bouwjaar Aandeel na 1981

Grootsteden 2,5 12,3 79,5 73,2 1934 11,4

Centrumsteden 2,2 28,2 68,7 53,1 1951 21,4

Grootstedelijke rand 2,0 36,8 62,2 46,5 1960 26,5

Overgangsgebied 1,7 55,2 44,1 26,1 1964 31,3

Platteland 1,6 60,8 38,6 22,4 1958 32,1

Vlaams Gewest 1,9 44,9 53,2 37,3 1957 27,2

Brussels Gewest 3,0 3,0 76,2 78,2 1928 5,6

Stedelingen tevreden over hun woning, maar….

• Voor een kwart van de huurders kan comfortniveau van de woning Voor een kwart van de huurders kan comfortniveau van de woning Voor een kwart van de huurders kan comfortniveau van de woning Voor een kwart van de huurders kan comfortniveau van de woning beter. beter. beter. beter.

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 10

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

ontbreken comfort huurder ontbreken comfort eigenaar

Stedelingen tevreden over hun woning, maar….

• Voor 1 op vijf inwoners is de woning minder kwaliteitsvol. Vooral Voor 1 op vijf inwoners is de woning minder kwaliteitsvol. Vooral Voor 1 op vijf inwoners is de woning minder kwaliteitsvol. Vooral Voor 1 op vijf inwoners is de woning minder kwaliteitsvol. Vooral huurders geven aan met structurele problemen te kampen. huurders geven aan met structurele problemen te kampen. huurders geven aan met structurele problemen te kampen. huurders geven aan met structurele problemen te kampen.

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 11

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

structurele problemen huurders structurele problemen eigenaars

De woonkosten wegen zwaarder door dan in 2011.

Eén op 3 afbetalende eigenaars, bijna 1 op 2 huurders spendeert meer dan 1/3 van loon aan huur/afbetaling woning.

17/03/2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen 12

0

10

20

30

40

50

60

Afbetalende eigenaar Huurders

Verhuisintentie bij stadsbewoners groter dan in Vlaanderen.Eén op drie stadsbewoners geeft aan de komende vijf jaar te willen verhuizen. 10% geeft aan de stad mogelijks te willen verlaten.

13

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Dezelfde buurt Andere buurt in deze stad Andere stad/gemeente

17 maart 2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen

Verder inzetten op ‘stedelijke woonkwaliteit’ voor zij die twijfelen of niet vinden wat ze zoeken in de stad.

14

• In Antwerpen, Gent en Leuven is de verhuisintentie het grootst.In Antwerpen, Gent en Leuven is de verhuisintentie het grootst.In Antwerpen, Gent en Leuven is de verhuisintentie het grootst.In Antwerpen, Gent en Leuven is de verhuisintentie het grootst.

• <35 jarigen hebben dubbel zoveel kans om te verhuizen.<35 jarigen hebben dubbel zoveel kans om te verhuizen.<35 jarigen hebben dubbel zoveel kans om te verhuizen.<35 jarigen hebben dubbel zoveel kans om te verhuizen.

• Het zijn juist deze inwoners die de lokale besturen niet graag ziet vertrekken.Het zijn juist deze inwoners die de lokale besturen niet graag ziet vertrekken.Het zijn juist deze inwoners die de lokale besturen niet graag ziet vertrekken.Het zijn juist deze inwoners die de lokale besturen niet graag ziet vertrekken.

Vestigingskeuze is dan vaak bindendVestigingskeuze is dan vaak bindendVestigingskeuze is dan vaak bindendVestigingskeuze is dan vaak bindend

Gezonde sociaal economische mixGezonde sociaal economische mixGezonde sociaal economische mixGezonde sociaal economische mix

Positieve invloed op fiscale draagvlak steden Positieve invloed op fiscale draagvlak steden Positieve invloed op fiscale draagvlak steden Positieve invloed op fiscale draagvlak steden

Dynamiek in de stadDynamiek in de stadDynamiek in de stadDynamiek in de stad

• ‘‘‘‘StadsverlatersStadsverlatersStadsverlatersStadsverlaters’ hebben dikwijls een sterker socio’ hebben dikwijls een sterker socio’ hebben dikwijls een sterker socio’ hebben dikwijls een sterker socio----economisch profiel. economisch profiel. economisch profiel. economisch profiel.

17 maart 2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen

Verder inzetten op ‘stedelijke woonkwaliteit’ voor zij die twijfelen of niet vinden wat ze zoeken in de stad.

• Wie wil verhuizen binnen de stad schenkt meer aandacht aan Wie wil verhuizen binnen de stad schenkt meer aandacht aan Wie wil verhuizen binnen de stad schenkt meer aandacht aan Wie wil verhuizen binnen de stad schenkt meer aandacht aan verbetering van strikte woonsituatie (staat woning, woningtype)verbetering van strikte woonsituatie (staat woning, woningtype)verbetering van strikte woonsituatie (staat woning, woningtype)verbetering van strikte woonsituatie (staat woning, woningtype)

• Verhuismotieven bij Verhuismotieven bij Verhuismotieven bij Verhuismotieven bij stadsverlatersstadsverlatersstadsverlatersstadsverlaters: uitgesproken ontevredenheid over : uitgesproken ontevredenheid over : uitgesproken ontevredenheid over : uitgesproken ontevredenheid over woning woning woning woning énénénén woonomgevingwoonomgevingwoonomgevingwoonomgeving

• Gezinnen met kinderen met verhuisplannen: dominant motief is Gezinnen met kinderen met verhuisplannen: dominant motief is Gezinnen met kinderen met verhuisplannen: dominant motief is Gezinnen met kinderen met verhuisplannen: dominant motief is optimaliseren woning en woonomgevingoptimaliseren woning en woonomgevingoptimaliseren woning en woonomgevingoptimaliseren woning en woonomgeving

• Het ontbreken van een tuin verhoogt kans om te verhuizenHet ontbreken van een tuin verhoogt kans om te verhuizenHet ontbreken van een tuin verhoogt kans om te verhuizenHet ontbreken van een tuin verhoogt kans om te verhuizen

1517 maart 2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen

Conclusie:• Analyses Analyses Analyses Analyses tonen belang aan tonen belang aan tonen belang aan tonen belang aan van:van:van:van:

- SocioSocioSocioSocio----demografische factorendemografische factorendemografische factorendemografische factoren

- Positie op woningmarktPositie op woningmarktPositie op woningmarktPositie op woningmarkt

- Percepties van woning en buurtPercepties van woning en buurtPercepties van woning en buurtPercepties van woning en buurt

• Onderscheid wenselijk tussen diegenen die de stad bewust verlaten en diegenen Onderscheid wenselijk tussen diegenen die de stad bewust verlaten en diegenen Onderscheid wenselijk tussen diegenen die de stad bewust verlaten en diegenen Onderscheid wenselijk tussen diegenen die de stad bewust verlaten en diegenen die de stad moeten verlaten omwille van mismatch die de stad moeten verlaten omwille van mismatch die de stad moeten verlaten omwille van mismatch die de stad moeten verlaten omwille van mismatch vraagvraagvraagvraag----aanbodaanbodaanbodaanbod (prijs/kwaliteit):(prijs/kwaliteit):(prijs/kwaliteit):(prijs/kwaliteit):

���� Verder inzetten op ‘stedelijke woonkwaliteit’ voor zij die twijfelen of niet Verder inzetten op ‘stedelijke woonkwaliteit’ voor zij die twijfelen of niet Verder inzetten op ‘stedelijke woonkwaliteit’ voor zij die twijfelen of niet Verder inzetten op ‘stedelijke woonkwaliteit’ voor zij die twijfelen of niet vinden wat ze zoeken in de stadvinden wat ze zoeken in de stadvinden wat ze zoeken in de stadvinden wat ze zoeken in de stad

����Kwaliteitsbeleid voor de blijver verder zetten: verder bouwen op ervaring Kwaliteitsbeleid voor de blijver verder zetten: verder bouwen op ervaring Kwaliteitsbeleid voor de blijver verder zetten: verder bouwen op ervaring Kwaliteitsbeleid voor de blijver verder zetten: verder bouwen op ervaring stadsvernieuwingsprojecten stadsvernieuwingsprojecten stadsvernieuwingsprojecten stadsvernieuwingsprojecten

• Nood Nood Nood Nood aan een meer gedifferentieerd woningaanbod vanuit de idee compact, aan een meer gedifferentieerd woningaanbod vanuit de idee compact, aan een meer gedifferentieerd woningaanbod vanuit de idee compact, aan een meer gedifferentieerd woningaanbod vanuit de idee compact, energiezuinig en duurzaam wonen in een aangename woonomgeving (publieke energiezuinig en duurzaam wonen in een aangename woonomgeving (publieke energiezuinig en duurzaam wonen in een aangename woonomgeving (publieke energiezuinig en duurzaam wonen in een aangename woonomgeving (publieke ruimte!)ruimte!)ruimte!)ruimte!)

• Herziening Herziening Herziening Herziening en aanvulling van bepaalde woonconcepten (en aanvulling van bepaalde woonconcepten (en aanvulling van bepaalde woonconcepten (en aanvulling van bepaalde woonconcepten (transitiedenkentransitiedenkentransitiedenkentransitiedenken))))

1617 maart 2015 Stadsmonitor: atelier collectief wonen