VAPRO magazine 4 2012

jaargang 10 nummer 4, september 2012

Hèt tijdschrift voor de operator en technisch vakman

Presteren in ploegendienst

Je slaap de baas

Verder in dit nummer:

Koffie branden voor de horeca

Smeden van veren

Veilig werken is kwestie van bijhouden

Operatordag

7 oktober

Platformleden

met gezin

naar de zoo

Hét tijdschrift voor de operator en technisch vakman, is een uitgave van de VAPRO groep.

VAPRO groepPostbus 240902490 AB Den HaagT 070 - 337 83 00F 070 - 320 51 86E [email protected] www.vapro.nl

RedactieHerbert Boland, Tycho van den Born, Hanneke van Gaans, Marvin Moentadj, Kees Noort, Marion Reerds, Marjolein Veeninga, Sonja van Venrooij.

VormgevingBeeldvorm, Pijnacker

Foto omslagLourens Smak

DrukkerijVeldwijk-Van Loon Grafische bedrijven

Verschijning6 keer per jaar

VerspreidingDit tijdschrift wordt gratis verspreid onder leden van het Platform voor Operators, operators (in opleiding), leidinggevenden in de pro-ductie, praktijkbegeleiders en -opleiders en verantwoordelij-ken voor opleidingen binnen bedrijven in de (proces-)indus-trie. Wie kan aantonen tot de doelgroep te behoren kan zich als abonnee aanmelden via [email protected].

AdvertentiesMooijman Marketing & SalesT 070 - 323 40 70E [email protected]

AdreswijzigingenAdreswijzigingen kunnen onder vermelding van onder-werp (adreswijziging VAPRO) via e-mail([email protected]) worden doorgegeven.

ProductieBeatrijs Media GroepT 076 - 530 90 31E [email protected]

ISSN 1878-8033

© Copyright 2011Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overge-nomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie van VAPRO is een onafhankelijk opererend orgaan. Meningen en opinies in het blad geven niet noodzakelijkerwijs de standpunten weer van de bestuurlijke organisaties vertegenwoordigd in de VAPRO groep noch die van de redactie.

Dit zou iedereen van slaap moeten wetenJe draait ploegendienst en worstelt regelmatig met slaap. Je valt om als het niet moet en kunt niet slapen als het wel moet. Laat je je verrassen door de kracht van je eigen bio-ritme of kun je er goed op anticiperen en mee omgaan? En wat weet je eigenlijk van het fenomeen slaap? We hebben wat feitjes voor je op een rij gezet. En op het eind vragen we je om feedback: gebruik je wel eens middeltjes of pilletjes om de nadelen van de nachtdienst te verminderen?

6

Gras bij de burenKoffie branden voor werk en horecaIn de rubriek “Gras bij de buren” gaan we kijken wat het inhoudt om operator te zijn bij ICS International in Dordrecht. Het bedrijf heeft een grote expertise in het roosteren van koffie en het melangeren van instant producten. Hier worden dranken gemaakt die voornamelijk buitenshuis worden geconsumeerd. Denk hierbij aan het kopje koffie in de horeca en de cappuccino op het werk. ICS legt uit wat het is om er te werken.

Proces in het zonnetjeVan staal tot trailer-veerIn Apeldoorn maakt VDL Weweler al decennialang veren voor vrachtauto’s. Oorspronkelijk waren het bladveren, daarna kwamen de lichtere parabool-veren, nu zijn het luchtveersystemen met name voor trailers. Het belang-rijkste dragende onderdeel van zo’n systeem is nog steeds een veer. Deze heeft inmiddels wel een heel andere vorm gekregen omdat hij krachten in diverse richtingen moet kunnen opnemen. We kijken hoe men uit een brok staal en prachtig glanzende veer smeedt..

Inhoud

14

18

vapro nummer 4 september 2012 3

12Dirks veiligheidshoekje:

Van kennis naar

‘prestatiekennis’

Terug van vakantie is net als oud en nieuw: er breekt een nieuwe periode aan en je zit vol energie en goede bedoelingen. Meer sporten om je strakke lijf vast te houden, bijvoor-beeld. Of een cursus of opleiding volgen om die verroeste hersens weer eens een flinke boost te geven. Kennis moet je gebruiken, anders verdwijnt deze. Dat geldt helemaal voor de kennis die je nodig hebt om veilig te kunnen werken.

Column

Veiligheid (boven alles)Het was in de nachtdienst. De claxon en het beeldscherm gaven aan dat een transportschroef thermisch was gestopt. Ik ging ter plaatse kijken en ontdekte een stuk touw om het einde van de as. Hierdoor was een verstopping ontstaan. Ik pakte een mes en begon te snijden. Amper begonnen sloeg opeens de aandrijfmotor aan. Ik trok snel mijn hand terug. Dat ging dus maar net goed. Door de adrealinestoot, als gevolg van de hevige schrik, rende ik snel terug.Wie was de boosdoener? Het systeem kon van z’n levens-dagen nooit starten. Eerst moest de schroef thermisch hersteld worden in de laagspanningsruimte en verder was er een startcommando nodig. Het bleek mijn chef te zijn. Hij had de storing gezien en op eigen initiatief de zaak zonder verder overleg afgehandeld. Ik heb hem op zijn foute actie gewezen. Mijn precieze woordkeuze zal ik jullie besparen.Ik ging natuurlijk ook niet geheel vrijuit. Ik had de werkscha-kelaar op de 0-stand moeten zetten. Dan had het niet kun-nen gebeuren. Maar ja, ik was die nacht toch maar alleen en rekende niet op een ‘hulpvaardige’ passant. Een ongeluk zit soms in een klein en heel onverwacht hoekje.Veiligheid heeft meerdere componenten. Allereerst moet de installatie waar je als operator mee werkt veilig zijn. Boven-dien moet jouw handelen dat ook zijn. Tenslotte heb je nog te maken met de houding van anderen. Als een van deze drie niet in orde is, is de kans op een ongeval met letsel levensgroot.Gelukkig heeft niet elk falen direct gevolgen. In de praktijk gaat het vaak nog net goed. Laten we daarom met elkaar afspreken dit soort gebeurtenissen allemaal leermomenten zijn. Deze voeden onze bewustwording. Ook al zijn de syste-men waar we als operator mee werken nog zo veilig: als het mis gaat is de menselijke factor bijna altijd de boosdoener.

Jolmer Winkel, operator, dewinkelhaak.blogspot.com

Wil je ook een keer een bijdrage aanleveren voor de column in dit

blad? Neem dan contact op met [email protected].

En verder3 Column

4 Kort nieuws

17 Training uitgelicht

23 Trainingskalender

24 Puzzel en raadplaat

11Voetballen bij Supertape en AVK

Hard studeren voor je VAPRO-diploma levert je niet alleen een felbegeerde papiertje en een boel carriè-reperspectieven op, ook een fijne voetbal. Het is niet voor niets ‘scoren met VAPRO’! Bij Supertape en AVK Plastics kunnen ze daarover meepraten.

4 vapro nummer 4 september 2012

Inschrijven halve en kwart marathon EgmondWegens groot succes van vorige editie

De online inschrijving voor de PWN Egmond Halve Marathon is geopend. Het parcours voert de deelnemers over het strand en door het Noordhollands Duinre-servaat. De vaak zware weers-omstandigheden zorgen ervoor dat elke editie weer anders is. Dit boeiende aspect van de PWN Egmond Halve Marathon maakt deze klassieker een evenement waar vele duizenden lopers elkaar elk jaar weer terugzien.

Vanuit VAPRO doen we al enkele jaren met teams mee. Wil je ook bij zijn? Schrijf je dan nu in. Dat kan online op www.vapro.nl/loop-evenement. Inschrijven is mogelijk voor de halve (21,1 km) en kwart (10,5 km) marathon. Zowel bedrij-ven als individuele lopers kunnen zich inschrijven. Het evenement vindt plaats op 13 januari 2013. Tot dan! ■

Hoe flexibel is jouw rooster?In de nieuwsbrief van maart vroe-gen we je naar je ervaringen met flexibiliteit in het ploegenrooster. Hierover is vervolgens in onze magazines uitgebreid geschreven. Het heeft zelfs als basis gediend voor een rapport en een seminar over dit onderwerp.We zijn heel tevreden met alle info die we met jouw hulp verkregen hebben.We willen die dankbaarheid graag fysiek tonen met een aardigheidje. Onderstaande tien operators waren heel snel met invullen van de enquête: N.H.P. van Dijke, R. Gervaise, R. Bakker, L.J.M. van Haren, R.M.W.H. Linssen, S. Otten, R. Rustenburg, J. Bosland, Th. Koning en A. Barendregt. Zij hebben de bol.com-bon welver-diend! ■

VAPRO tenue voor SekisuiEen stoer gezicht, de tourfietsers van folie-producent Sekisui in Roermond, in hun nieuwe fietskle-

ding van VAPRO. En nu maar aan de conditie werken, mannen! ■

Nieuw uiterlijk voor je diploma

VAPRO heeft haar waardedocu-menten vernieuwd. De diploma’s, certificaten en bewijzen van deel-name hebben een frisse, zakelijke lay-out gekregen. De VAPRO-kleur blauw is duidelijk aanwezig. Ook is een aantal echtheidskenmerken ingebouwd, zoals een watermerk, ruitjes met verloop en een folie-druk. Vanwege het watermerk is het papier iets dunner geworden.Scherpere eisen van het Ministerie van Onderwijs vormen de belang-rijkste reden om deze aanpassin-gen door te voeren. ■

EMPOWERING PEOPLE AND INDUSTRIES

DIPLOMA

Nieuws


WK-actieHet EK voetbalshirt 2012 ging naar: Ben van Louvezijn, Pieter Kamermans, Rico van Wijk. De VAPRO-voetbal naar: Nico van Gaalen, Maurice Kuijt, Diana Klapwijk, Harrold van Eijk, Patrick van Oers, Albert Krzymowski, Florian Kapias, Ben Rennen-berg, Dean Mamman, Peter Langelaar. De EK-pet tenslotte naar: Roel de Vries, Gerrit Horstman, Marvin Bruil, Sanne Samulski, Dennis Hameeteman, Wouter Landlust, Ronald Koerts, Stein Otten, Ton van Veen-endaal, Yntse Bijlsma. Niet alle winnaars hebben hun prijs afgehaald. Dat kunnen ze nog steeds doen door hun adres door te geven aan [email protected]. Iedereen van harte gefeliciteerd! ■

Win een originele VAPRO-fessional bekerWil je in het bezit komen van een VAPROfessio-nal beker? We verloten er tien onder Facebook-gebruikers die de fanpagina van het Platform voor Operators op Facebook

‘liken’. Dus log in en klik “Vind ik leuk”. ■

facebook.com/VAPROPlatform


Slaap is essentieel voor je lijf en je hersens. Het is een proces waarbij je lichaam zichzelf repareert en weer oplaadt voor een nieuwe dag. Een chronisch slaaptekort is slecht voor de gezondheid. Je loopt kans op allerlei problemen, van een slechter seksleven tot hartfalen aan toe. Zaak is dus om voldoende slaap te krijgen, ook in onregelmatige en nachtdiensten.Hier volgen wat leuke en belang-rijke weetjes die we op de site Gezondheidsnet.nl voor je bij elkaar hebben gezocht. Pas op, het wordt een beetje medisch.

TestosteronDe invloed van slaaptekort op de productie van hormonen wordt door steeds meer onderzoek bevestigd. Een tekort aan slaap bij jonge mannen leidt tot een drasti-sche vermindering van het man-

nelijke hormoon testosteron. Dit heeft niet alleen negatieve gevol-gen voor het seksuele gedrag en de voortplanting, maar ook voor de bouw van spieren en botten. Dit is ontdekt bij een wetenschap-pelijke test waarbij minder dan vijf uur per nacht werd geslapen. Weinig testosteron gaat gepaard met een verminderd gevoel van welbevinden, kracht en energie. De gemeten verlaging kwam over-een met een flinke veroudering: van tien tot vijftien jaar.

DepressieHet is bij ratten experimenteel vastgesteld: een chronisch tekort aan slaap kan de hippocampus doen krimpen. Dit hersengebied is betrokken is bij leren, geheugen en emoties. Het serotoninesys-teem, dat betrokken is bij stress en emotie, raakt ontregeld. Het is iets

wat men ook vaak bij mensen met depressieve klachten waarneemt. Slaapproblemen kunnen wellicht meer zijn dan de gevolgen van een depressie, misschien vormen ze ook wel een beetje de oorzaak.

RimpeltjesDe gevolgen kunnen ook heel klein zijn. Wist je dat slaaptekort het ontstaan van fijne lijntjes in je gezicht bevordert? Een deel van de normale huidveroudering wordt in de slaap hersteld. Dat proces komt bijna tot stilstand bij langdurig slaaptekort. Slaaptekort verhoogt ook het cortisol in het bloed, wat de werking van het huidverstevi-gend collageen dwarsboomt.

Sneller dikMensen die te weinig slaap krijgen, hebben meer kans op overgewicht. Een slaaptekort leidt

Baas over je slaap

Dit zou iedereen van slaap moeten wetenJe draait ploegendienst en worstelt regelmatig met slaap. Je valt om als het niet moet en kunt niet

slapen als het wel moet. Laat je je verrassen door de kracht van je eigen bioritme of kun je er goed op

anticiperen en mee omgaan? En wat weet je eigenlijk van het fenomeen slaap? We hebben wat feitjes

voor je op een rij gezet. En op het eind vragen we je om feedback: gebruik je wel eens middeltjes of

pilletjes om de nadelen van de nachtdienst te verminderen?

Platform


tot een verstoorde stofwisseling en een onbalans tussen de hor-monen greline en leptine. Greline zorgt dat je zin krijgt in eten en leptine vertelt je lichaam wanneer je genoeg hebt gegeten. Door slaaptekort krijg je meer greline en minder leptine en neemt je eetlust dus toe, terwijl bovendien je spijs-vertering niet optimaal werkt.

Veel daglichtWie overdag wordt blootge-steld aan veel daglicht maakt ‘s avonds voldoende van het slaaphormoon melatonine aan. In het donkere jaargetijde is blootstelling aan daglicht extra belangrijk. Daarvoor zijn speciale daglichtlampen met helderwit licht verkrijgbaar. Maar fel licht in de avond remt de melatonineproduc-tie juist af. Dat fenomeen doet zich ook voor als je nog laat voor een computerscherm zit.

Donkere slaapkamerEen goed verduisterde kamer is belangrijk voor een goede slaap.

Een klein beetje kunstlicht, al is het maar van je wekker, verstoort volgens diverse onderzoeken het slaap-waakritme. Vermoed wordt dat nachtelijk licht ook leidt tot een slechtere stofwisseling en een verstoorde celdeling.

GeheugenEen nacht slecht slapen heeft een aantoonbaar negatief effect op de werking van het geheugen, zo blijkt onder meer uit Nederlands onderzoek. Bij een goede, diepe slaap kunnen de hippocampus en de cerebrale cortex samen belang-rijke informatie goed opslaan. Wie veel moet leren, moet proberen een lichte, verstoorde slaap te voorkomen.

Slaap en bewegenUit recente onderzoeken blijkt dat er een sterk verband is tussen bewegen overdag en de kwaliteit van de slaap. Wie met moeite in slaap valt of een heel lichte slaap heeft, kan de slaap flink verbeteren door minstens vier keer per week twintig minuten te sporten. Een stukje hardlopen, de lopende band in een sportschool of een flink stuk fietsen helpen het beste. Wie beter slaapt krijgt

bovendien meer zin in bewegen, waardoor bewegen en lekker slapen elkaar in stand kunnen houden.

BanaansmoothieEen glas warme melk kan de slaap een beetje bevorderen door het aminozuur triptofaan, een grondstof voor het slaaphormoon melatonine. Het is handig om hierbij een cracker of een banaan te eten, dan is het effect nog groter. Helemaal ideaal: een melk/banaansmoothie.

Lang slapenUit onderzoek blijkt dat mensen die vaak langer dan acht uur sla-pen meer dan gemiddeld dezelfde slaapklachten hebben als mensen die te kort slapen. Lang slapen verstoort het bioritme en ontregelt geheugenfuncties.

In één ruk doorHet idee dat je pas een goede nachtrust hebt gehad als je in één ruk doorslaapt is nergens op gebaseerd. Want bij een normale slaap wordt een mens vele keren per nacht wakker. Je bent je daar niet altijd van bewust. Je maakt vijf cycli van diepe slaap door, die

PilletjesGebruik jij wel eens opwek-kende middelen (en dan bedoelen we geen koffie) of slaapregulerende mid-delen zoals melatonine om de diensten door te komen? Dan horen we graag je erva-ringen. Je kunt deze eventu-eel anoniem met ons delen via [email protected]. Op de reacties komen we in een volgend nummer van VAPRO Magazine terug.


elk ongeveer anderhalf uur duren. Na elke cyclus ontwaak je even, en tussendoor zijn er ook nog vele kleine half-wak-ker momenten.

Avond- en ochtendmensenAchttien procent van de werkende mensen geeft aan een avondmens te zijn, veertien procent een och-tendmens. Avondmensen hebben de meeste moeite met opstaan om vroeg naar het werk te gaan en daarmee ook de meeste slaap-problemen.

JunkfoodNa een korte nachtrust hebben we vaak trek in een vette hap. Niet zo gek, want onze hersenen moe-

digen ons daartoe aan, blijkt uit onderzoek. Onderzoekers uit New York ontdekten dat het belonings-centrum in de hersenen actiever is bij slaaptekort dan na een normale nachtrust. Het komt er op neer dat je dan gevoeliger bent voor de verleidingen van snoep of pizza. Deze conclusie is in lijn met het idee dat slaaptekort overgewicht kan veroorzaken. Andere onder-zoeken lieten al eerder zien dat mensen die te weinig slapen meer eten en een grotere behoefte heb-ben aan zoet en zout voedsel.

WerkdrukMaar wakker liggen kan ook gewoon komen door werk-druk, dat is voor dagdienst’ers en ploegendienst’ers het-zelfde. Onderzoek heeft

vastgesteld dat een kwart van de werkende Nederlanders regel-matig wakker ligt van het werk. Een op de zes heeft vanwege het werk te weinig tijd om voldoende te slapen. Een op de vijf doezelt regelmatig weg op het werk. Een kwart gebruikt opwekkende mid-delen zoalsenergiedrank, cafeïne, coffeïne tabletten en drugs. Vier procent geeft toe dat er door slaperigheid fouten worden gemaakt of onge-vallen gebeuren. ■

Middelbare Veiligheidskunde en Middelbare ArbeidshygiëneDit kan nu bij PHOV!

Stichting PHOV geeft al ruim 20 jaar de opleiding HVK en heeft

hiermee een stempel gedrukt op het vakgebied Veiligheidskunde.

Nu gaan we verder en delen onze kennis ook op MVK- en MAH-gebied.

Kies voor PHOV, dan kies je voor

• avondopleiding,dusgeenverliesvanwerktijd

• boeiendecombinatievantheorieenpraktijk

• specialisatieMiddelbareArbeidshygiënevoorMVK’ers

• veelervaringopveiligheidskundiggebied

Deopleidingstartop28 november 2012inUtrecht.

Delestijdenzijnvan18.00-21.15uur.

Meer weten?Belonsgerustop0302318212ofcheckonzewebsitewww.phov.nl

Platform


Hij heeft nog niet eens plaats-

gevonden of we kunnen nu al

van een succes spreken. We ver-

wachten voor de tweede VAPRO

Operatordag meer dan 800

bezoekers: leden van het Plat-

form die hun familie meenemen.

Dat betekent dat de inschrijving

is gesloten.

De nadruk van deze Operatordag ligt op ontspannen. Maar dan niet alleen: met je gezin. Want dat schiet er nog wel eens bij in, als je druk bent met je werk of opleiding en ook nog eens diensten in de nacht en weekenden draait.

Op 7 oktober maakt VAPRO dat een beetje goed. Diergaarde Blijdorp is het daarvoor decor. Er is een programma voor kinde-ren met een ontdekkingstocht. En voor de volwassenen natuurlijk het prachtige park met bijzondere attracties zoals de aquaria.

Natuurlijk mag er over het werk gepraat worden. Zolang het maar een gezellige, relaxte dag voor leden van het Platform wordt. En dat gaat zeker lukken! ■

Nog een lid van het Platform? Meld je dan meteen aan op VAPRO.nl. Dan ben je van alle toekomstige activiteiten en acties als eerste op de hoogte.

Voor het hele gezin: 7 oktober

VAPRO Operatordagnu al succesvol

Platform


Hard studeren voor je VAPRO-

diploma levert je niet alleen

een felbegeerd papiertje en een

boel carrièreperspectieven op,

ook een fijne voetbal. Het is niet

voor niets ‘scoren met VAPRO’!

Bij Supertape en AVK Plastics

kunnen ze daarover meepraten.

Op vrijdag 22 juni heeft VAPRO bij Supertape in Etten-Leur een grote groep operators mogen feliciteren met het afronden van hun oplei-ding. Supertape is producent van zelfklevende tape voor allerlei toe-passingen. Om de kennis en vaar-digheden van de operators uit te breiden, veilig en kwaliteitsgericht werken te verbeteren en het werk inhoudelijk te verdiepen, heeft Supertape samen met VAPRO een opleiding op maat ontwikkeld.Het werd een training specifiek afgestemd op de eigen werkplek. Theorie en praktijk wisselen elkaar daarin in snel tempo af. In maart 2011 begonnen ruim veertig mede-werkers van verschillende afde-lingen met een opleiding VAPRO Basisoperator. Veertig doorzetters haalden de eindstreep. Dat is een prima resultaat!Tijdens de feestelijke bijeenkomst kregen de geslaagden hun cer-

tificaat uitgereikt door algemeen directeur Peter van Noorloos. Hij benadrukte nog weer eens de meerwaarde van deze opleiding, voor operators en voor het bedrijf. Ze werden daarnaast getrakteerd op taart, een cadeaucheque en – niet te missen – de VAPRO-voetbal.Supertape is in ieder geval op de goede weg om in de toekomst ook hoogwaardige zelfklevende pro-ducten te kunnen blijven maken.VAPRO hielp bij het uitzetten van het speelveld, plaatste de doelen, coachte het team en liet de deelne-mers scoren. Supertape is dan ook blij met dit resultaat en wil graag deze positieve lijn voortzetten. Dit bedrijf is in ieder geval op de goede weg.

Supertape AVK PlasticsIn het vorige nummer van VAPRO magazine schreven we er al over. AVK Plastics is de afgelopen tijd druk geweest met optimaliseren van haar productieproces-sen. VAPRO heeft daarbij flink kunnen helpen. In de afgelo-pen twaalf maanden zijn er spuitgietmachine-operators opgeleid en vijf leidingge-venden hebben hard gewerkt aan VAPRO-VVI. Daarnaast is 5S binnen AVK-Plastics ingevoerd. Operators en leidinggevenden zijn zeer tevreden. Bij zo’n een goed resultaat horen certificaten, VAPRO-ballen en een groot stuk slagroomtaart!

En de voetbal is voor...En de voetbal is voor...

VAN BEURS NAAR EVENTDÈ GROOTSTE VAKBEURS VOOR DE

TOTALE NATTE EN DROGE

PROCESINDUSTRIE IN DE BENELUX

• Kennisoverdracht en netwerken

• Nieuw concept met inhoud en visie

• Thema’s: Energy Saving, Safety &

Maintenance

• Inspirerende masterclasses,

tentoonstellingen en demonstraties

• Verrassende indeling en een nieuwe

beleving

2-5 OKTOBER 2012 | JAARBEURS UTRECHT

WWW.INDUSTRIALPROCESSING.NL

Vraag met de code uw gratis toegangsbewijs

aan op www.iad.nl


aan op www.industrialprocessing.nl

300.001.819200.000.707

• 200 exposanten presenteren hier hun

nieuwste producten en diensten

• Pomp.nl-plein, Machevo paviljoen en

PIP Award uitreiking

• met één bezoek bent u weer helemaal

op de hoogte van alle trends en

ontwikkelingen


WWW.IAD.NL

VAKBEURS VOOR PROCESAPPARATUUR,-ENGINEERING EN -AUTOMATISERING ENGINEERING MOVES

IP_I&A2012_215x285_VAPRO.indd 1 14-06-12 12:30

VAN BEURS NAAR EVENTDÈ GROOTSTE VAKBEURS VOOR DE

TOTALE NATTE EN DROGE

PROCESINDUSTRIE IN DE BENELUX

• Kennisoverdracht en netwerken

• Nieuw concept met inhoud en visie

• Thema’s: Energy Saving, Safety &

Maintenance

• Inspirerende masterclasses,

tentoonstellingen en demonstraties

• Verrassende indeling en een nieuwe

beleving


WWW.INDUSTRIALPROCESSING.NL


aan op www.iad.nl


aan op www.industrialprocessing.nl

300.001.819200.000.707

• 200 exposanten presenteren hier hun

nieuwste producten en diensten

• Pomp.nl-plein, Machevo paviljoen en

PIP Award uitreiking

• met één bezoek bent u weer helemaal

op de hoogte van alle trends en

ontwikkelingen


WWW.IAD.NL

VAKBEURS VOOR PROCESAPPARATUUR,-ENGINEERING EN -AUTOMATISERING ENGINEERING MOVES

IP_I&A2012_215x285_VAPRO.indd 1 14-06-12 12:30


Terug van vakantie is net als

oud en nieuw: er breekt een

nieuwe periode aan en je zit vol

energie en goede bedoelingen.

Meer sporten om je strakke lijf

vast te houden, bijvoorbeeld.

Of een cursus of opleiding

volgen om die verroeste

hersens weer eens een flinke

boost te geven.

Helemaal geen verkeerd plan. Een opleiding kan je nieuwe compe-tenties geven en je oude aan-scherpen. Je moet eigenlijk ook wel. Door ontwikkelingen in de techniek is life long learning haast een must. Bovendien: stilstand is achteruitgang. In de loop van de tijd raken we vanzelf kennis kwijt. Dat komt niet doordat je dingen vergeet, maar ook doordat je ken-nis niet meer kunt vinden of door-dat je het niet gebruikt. Wees maar eens eerlijk, hoeveel weet je nog van de wiskunde en scheikunde die je op school hebt gehad? Iets wat je niet toepast, raak je dus van lieverlee kwijt. Maar in hoeverre is dat nu ook van toepassing op veiligheidsopleidingen en hoe kan je daar iets aan doen?

Losse floddersVeel veiligheidstrainingen richten zich op het overdragen van theorie

of op het oefenen van een vaar-digheid op een specifiek terrein, zoals EHBO of brand blussen. Dat is makkelijk en praktisch, want het is goed in te plannen en je bent snel weer up-to-date. Maar is het ook goed? Wat bijvoorbeeld te denken van de training “VCA in één dag” – wordt daar het werk ook veiliger van?VAPRO vindt dat geen gunstige ontwikkeling. Veilig werken kan alleen worden bevorderd als je dat inpast in de normale, dagelijkse werkzaamheden. Veilig werken is een onderdeel van vakmanschap. Een vakman word je niet door het volgen van een aantal losse theo-rielessen. Je moet meerdere zaken tegelijkertijd en in de praktijk leren toepassen, anders is de kennis niet meer dan losse flodders.

VakmanschapEen belangrijk uitgangspunt bij VAPRO is dat je veilig werken in een productieomgeving niet los kunt zien van vakmanschap. Alleen een goed opgeleide ope-rator weet hoe hij moet omgaan

met apparatuur, kan beoordelen of een proces op een juiste wijze verloopt en weet wanneer en hoe hij moet ingrijpen bij een afwijking of calamiteit. Daarnaast kent hij de risico’s op zijn werk-plek en de functie van de diverse beveiligingen op de installatie. Datzelfde geldt uiteraard ook voor de productieleider, de medewer-ker van de technische dienst en de laborant die een monster komt nemen.

Risico’s herkennenEen opleiding veiligheid, waarin aandacht is voor diverse risico’s en algemene veiligheidskennis, moet altijd worden afgestemd op de situatie in je eigen bedrijf, want anders blijft het abstract. Het werkt ook andersom. Bij een technische opleiding moet je vei-

ligheid betrekken bij het aanleren van processen. Het is dus belang-rijk dat je door je opleiding in staat bent de risico’s op je werkplek te herkennen. Daarbij komen vragen aan de orde als: wat zijn de spe-cifieke risico’s van een proces, is

Vakmanschap en veiligheidstrainingen, deel 1

Van kennis naar ‘prestatiekennis’

Kennis wordt pas ‘prestatie kennis’ als je deze weet toe te passen

in je eigen werk

Dirk over veiligheid


een proces inherent veilig, wat is het nut en de functie van bevei-ligingen en hoe grijp is in als het misgaat. Daarbij komt uiteraard kennis over de extra risicovolle werkplekken, de omgang met machines en gevaarlijke stoffen enzovoort.

‘Prestatiekennis’En als we het over het verhogen van kennis hebben, dan hebben we het niet zozeer over boeken-kennis en procedures. Dat zijn ‘dode dingen’ zolang je er niets mee doet. Er moet dus meer gebeuren. Met het werken aan inzicht en begrip kom je al een stapje verder. Maar omdat ook hierbij geen sprake is van goede nabootsing van de werkelijkheid en er geen ervaring wordt opge-daan met de echte praktijk, blijft deze kennis beperkt inzetbaar in ons dagelijks werk.Kennis wordt pas dynamische kennis of ‘prestatiekennis’ wan-neer je in staat bent deze toe te passen in het eigen werk en dat ook werkelijk doet. Een goede training dwingt je om het geleerde toe te gaan passen in de praktijk. Een voorbeeld is het vertalen van de kennis van de risico’s van

gevaarlijke stoffen in concrete acties bij een (mogelijk) ongeluk met een bepaalde gevaarlijke stof. Dan beslis je over hoe je moet handelen, welke ehbo-maatrege-len je moet treffen, of je een arts belt, hoe je de lekkage opruimt, ga zo maar door.Datzelfde geldt ook voor het feno-meen ‘beroepshouding’. In trainin-gen kom je het vaak tegen: good housekeeping. Maar wat blijkt, na de training loopt de cursist – jij natuurlijk niet – gewoon door als hij op de vloer een voorwerp ziet rondslingeren ziet liggen, in plaats dat hij het opraapt. Of erger nog: hij of zij ziet het nog steeds niet... ■

Veiligheidsspecialist Dirk de Knecht is bereikbaar via [email protected] en 06-52351504.

In een volgende uitgave van VAPRO Magazine gaan we nog een stapje verder met vakman-schap.

vacatureprocesoperator.nl

Alléén voor procesoperators!Chemie

Farmacie

Levensmiddelen

Olie en gas

Ben je op zoek naar een nieuwe baan als procesoperator? vacatureprocesoperator.nl wijst je de weg! Alle vacatures bij elkaar, handig en overzichtelijk.

Alléén voor procesoperators!


In Apeldoorn maakt VDL

Weweler al decennialang

veren voor vrachtauto’s.

Oorspronkelijk waren het

bladveren, daarna kwamen

de lichtere paraboolveren,

nu zijn het luchtveersystemen met name voor

trailers. Het belangrijkste dragende onderdeel van

zo’n systeem is nog steeds een veer. Deze heeft

inmiddels wel een heel andere vorm gekregen omdat

hij krachten in diverse richtingen moet kunnen

op nemen. We kijken hoe men uit een brok staal en

prachtig glanzende veer smeedt. We laten ons door

opleidingsmanager Tom Wijkamp en teamleider Bert

Hoogenberg rondleiden in een snikhete productiehal.

Het uitgangsmateriaal is een staaf verenstaal, speci-aal geproduceerd naar materiaalspecificaties van VDL Weweler.

Een gastunneloven verwarmt de veer in ongeveer 40 minu-ten tot 1000 graden. De veer wordt in een pers gevormd en is klaar om gehard te worden.

1

3

2

4

In het eerste bewerkingsstation gebeurt veel. Door middel van inductie worden de zware staven tot 950 graden verhit en bewerkt. Er wordt gewalst, geknipt, een oog gerold en zes gaten gestanst. Robots doen het zware werk. Bijna niet voor te stel-len dat dit vroeger veelal handwerk was!

Spectaculair om te zien is hoe een 200 tons pers er in twee slagen drie bochten en een inkeping in drukt.

Van staal tot trailer-veerProces in het zonnetje


De laatste stap is het elektrostatisch

lakken. De veer is klaar voor montage bij de

carrosseriebouwer! ■

Een kijkje bij VDL Weweler in Apeldoorn

Door het harden ontstaan er inwen-dige spanningen in het materiaal. Deze

verdwijnen door middel van ontla-

ten. Dat gebeurt door de veer 1,5 uur op een temperatuur

van 500 graden te houden.

6

5

7

8

Er wordt een rubber silent-block in het oog van de veer geperst dat als draaipunt dienst gaat doen. Tegelijker-tijd wordt steekproefsgewijs de hardheid van het staal gemeten om het hardings-proces te blijven controleren.

De veren worden door een shot-peen straal-tunnel geleid, waarbij kleine stalen kor-rels de oppervlakte hameren. Dit brengt een druk-spanning aan in de oppervlakte zodat de levensduur van de veer verlengd wordt met een factor drie.

Van staal tot trailer-veer

In een olie-bad van 60 graden laat men de veer snel afkoelen waardoor hij zijn hard-heid en kenmerkende verengedrag krijgt.

Uitdaging voor talent

BioFoam® EPS

Synterra®

Synbra Technology BV in Etten-Leur maakt deel uit

van Synbra Holding en heeft zich gespecialiseerd in de

productie van Expandeerbaar Polystyreen en PLA

(polymelkzuur) door middel van polymerisatie en

extrusie. Deze grondstoffen worden vervolgens door

zusterbedrijven verwerkt tot speciale verpakkingen of

bouw gerelateerde isolatiematerialen.

De afdeling R&D van Synbra richt zich voortdurend

op het ontwikkelen van nieuwe eigenschappen en

toepassingsmogelijkheden van deze grondstoffen.

Met regelmaat brengt Synbra in samenwerking met

zusterbedrijven nieuwe producten op de markt, zoals het

op PLA gebaseerde schuim BioFoam®. Hiermee heeft

Synbra in 2010 de nationale innovatie top 100 gewonnen.

Het schuim is Cradle to Cradlecm Silver gecertifi ceerd. Een

recente ontwikkeling in 2011 is het succesvol opstarten

van een fabriek voor het maken van de grondstof voor

BioFoam® en hoog temperatuur bestendig biopolymeer.

Synbra is mede vanwege de veelzijdigheid van haar

productie processen een erkend en gewild leerbedrijf.

Door deze ontwikkelingen is

een behoefte ontstaan in

versterking van de productie

en de ondersteuning hiervan.

Synbra is op korte termijn op zoek naar:

Zie www.synbratechnology.nl/jobs voor meer informatie over

de vacatures. Het gaat hier om veelzijdige functies, met daarbij

passende goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.

Spreken deze ontwikkelingen en ons productenpakket je aan,

stuur of mail je sollicitatie naar de afdeling Personeelszaken t.a.v.:

Mevrouw D. Jansen (emailadres [email protected])

Synbra Technology bv

Postbus 37, 4870 AA Etten-Leur

• Monteur WTB

20128199_Personeelsadvertentie_0312_pr01.indd 1 27-03-12 13:29


VAPRO College heeft een leer-

gang ontwikkeld voor leiding-

gevenden in een complexe

industriële omgeving. De leer-

gang richt zich op beginnend

leiding gevenden of leidingge-

venden met al enige ervaring in

een industriële omgeving, zoals

productie managers, wachtchefs

en teamleiders. Deelnemers

hebben de behoefte zich ver-

der in hun rol te verdiepen en

kunnen hierbij goed handvatten

gebruiken.

Een industriële omgeving is com-plex, daar weet je alles van. Vooral als je daarin zelf een leidingge-vende functie vervult. De techniek ontwikkelt zich razendsnel, organi-satievormen wijzigen, medewer-kers staan niet stil en de informa-tie die u dagelijks te verwerken krijgt is meer dan ooit. Vaak moet met minder mensen meer gedaan worden. Dat betekent dat je effectief en efficiënt moet kunnen werken.

Waarom?Je bent beginnend leidingge-vende of leidinggevende met al enige ervaring in een industriële omgeving. Dit kan in het primaire proces zijn, maar ook in onder-

steunende diensten. Dat leiding-geven doe je naar eigen inzicht. Een uitgebreide opleiding, gericht op leidinggeven, heb je nooit gevolgd. Je hebt de behoefte je rol verder te verdiepen en kunt hier handvatten bij gebruiken. ”Kan ik doelmatiger en doeltreffender werken? “Hoe doen anderen het? Wat zijn de best practices in de industrie en wat kan ik daarvan leren en toepassen?” Vooral de praktische handvatten zijn voor jou van belang. Een stevige theo-retische basis, oké, maar het moet wel direct toepasbaar zijn in je eigen werk, zodat je snel resulta-ten ziet. De leergang operationeel management & persoonlijk mees-terschap helpt je die resultaten te behalen.

ProgrammaRondom elke module wordt aandacht gegeven aan je eigen inzichten en drijfveren. Belangrijk hierbij is dat je een koppeling kunt maken tussen de theorie en de toepassingsmogelijkheden. “Wat leverde mij dit op en wat zou mij nog effectiever maken?” Die cyclus wordt keer op keer doorlo-pen, vanaf de eerste module.Er zijn tien maandelijkse bij-eenkomsten met een proeve na module 9. Het kan via open inschrijving worden gevolgd en het maximaal aantal deelnemers is 12.

ResultaatTijdens de leergang ontwikkel je je leiderschaps- en managementca-paciteiten door direct met toepas-bare methoden en technieken aan de slag te gaan. Na de leergang zijn deze methoden en technieken zover ingesleten, dat je ze nooit meer vergeet. De modules wor-den naarmate de leergang vordert complexer en uitdagender. Net als je dagelijkse praktijk. Jouw doelen zijn leidend, dus je neemt kennis en ervaring mee om je doelen nu en in de toekomst te realiseren. Je toont persoonlijk leiderschap en weet hoe je doeltreffend leert.De koppeling wordt gelegd met je dagelijkse praktijk. Het geleerde is direct toepasbaar. Tijdens de leergang ontwikkel je de volgende competenties: coachen, overtui-gen, confronteren, motiveren, presenteren, emotieregulatie, stresshantering, zelfreflectie, conflictbemiddeling, timemanage-ment, budgettering, coördineren, beoordelen, communiceren, leren leren, innovatief denken, sys-teemdenken, teamontwikkeling, samenwerken en leiderschap. ■

Leergang Operationeel Management & Persoonlijk LeiderschapStart 20 september 2012

AanmeldenHet kan nog. Ga naar www.vapro-college.nl voor alle informatie en aanmelding.

Training in de spotlight


In Dordrecht, niet ver van de belangrijke koffiehavens van Rotterdam en Antwerpen is ICS gevestigd. Het bedrijf heeft een grote expertise in het roosteren van koffie en het melangeren van instant producten. Hier worden dranken gemaakt die voornamelijk buitenshuis worden geconsumeerd. Denk hierbij aan het kopje koffie in de

horeca en de cappuccino op het werk. Ruim twee miljard keer per jaar nuttigt er iemand een koude of warme drank die door ICS is gemaakt.

Het concernICS is het productiebedrijf bin-nen de internationaal opererende Autobar Group. Autobar is een belangrijke Europese dienstver-

lener als het gaat om de dran-kenvoorziening op het werk. Het concern voorziet consumenten in de zakelijke markt van koffie en andere warme en koude dranken onder de merken Autobar, Café Bar en Roode Pelikaan.Met veel passie zetten de 130 medewerkers van ICS hun vak-manschap in om exclusieve producten te ontwikkelen voor

Werken bij ICS International in Dordrecht

Koffiebrander achter sterke merkenIn de rubriek “Gras bij de buren” gaan we kijken wat het inhoudt om operator te zijn bij

ICS International (ICS) in Dordrecht. Wil je weten hoe jouw heerlijke kopje koffie of warme chocolade

wordt gemaakt, lees dan snel verder.

ICS International Dordrecht De mengerijafdeling

Gras bij de buren


aansprekende merken. Daarnaast heeft ICS heeft een mooie staat van dienst als het gaat om het pro-duceren van maatwerk. Zo wordt koffie exclusief geselecteerd, gebrand en verpakt voor onder andere La Place, de Bijenkorf en Heineken. Nederland is een belangrijke afzetmarkt voor ICS, daarnaast exporteert het bedrijf naar zo’n 60 landen.

De productieDe productie in Dordrecht kent twee specialismen: het melange-

ren van instantproducten en het branden van verse koffie. De afde-ling “instant” maakt poederpro-ducten die in de koffieautomaat met warm water worden bereid. Voorbeelden zijn oploskoffie, kant en klare cappuccino, warme chocolademelk en toevoegingen voor koffie zoals melkpoeders en creamers.Op de instant-afdeling komen half-fabrikaten binnen die naar recept worden vermengd en vervolgens verpakt. Melkpoeder, cacaopoe-der en suiker vormen de basis

voor een warme chocolademelk, hieraan worden nog ingrediënten toegevoegd zodat het product probleemloos in de koffieauto-maat gedoseerd wordt. Hierdoor is iedere consumptie constant van kwaliteit en gegarandeerd lekker.

Voor de koffiebranderij wordt per levering ruim 25 ton ruwe koffie gelost. Dit zijn onbewerkte groene koffiebonen. De koffie wordt eerst opgeslagen in silo’s. Vanuit de silo’s worden melanges samen-gesteld die per batch worden gebrand. Door het verhitten van de koffiebonen karamelliseren de suikers in de boon. Dit geeft de koffieboon de bruine kleur en de drank zijn bijzondere smaak.

Operator aan het woord“Iedere dag, ieder recept, geeft weer andere koffie”

“Mijn naam is Raymond de Kroon. Oorspronkelijk ben ik banketbakker. In 2007 begon ik bij ICS als koffie brander en inmiddels ben ik meewerkend voorman.

Onlangs kreeg ik mogelijk-heid om de opleiding VAPRO Basisoperator te volgen. Het is interessant en ik heb er al aardig wat van opgestoken. Hierna ga ik door met VAPRO A.”

Raymond legt uit wat zijn werk als koffiebrander inhoudt. “Als koffiebrander ben ik verantwoor-delijk voor het bewaken van het proces van het roosteren van de koffie. Ik controleer vooraf de voorraad, zodat de juiste koffie-soorten klaar staan om de gewenste koffiemelanges te maken. Tijdens het proces moet je goed oplet-ten of de brander de juiste temperatuur heeft en dat de koffie op tijd de brander weer verlaat. Tussentijds neem ik monsters, controleer deze en zo nodig stuur ik het proces bij. De kleur van de koffie is een belangrijke kwaliteitsindicatie in het proces. Daarnaast moet de koffie voldoen aan alle eisen die vooraf gesteld zijn. Het gaat erom dat het product voldoet aan eisen van de klant. Met lekkere koffie heb je tevreden consumenten.”

“Ik drink het trouwens zelf ook graag”, besluit Raymond. “Voor mij zwart alsjeblieft!”


De productieorganisatieDe dagelijkse leiding van de pro-ductie is in handen van de produc-tiemanager. Deze geeft leiding aan totaal drie teamleiders op de bran-derij, de instant-mengerij en de verpakkingsafdelingen. De team-leiders geven op hun beurt leiding aan de operators op de desbetref-fende afdelingen. De afdelingen instant-producten en verse koffie hebben ieder hun eigen afdeling inkoop en R&D. De gehele pro-ductie wordt ondersteund door de afdelingen planning, logistiek, kwaliteitsdienst, technische dienst en P&O. Productiepersoneel is te herkennen aan witte bedrijfskle-ding, de technische dienst draagt blauwe overalls, bij de koffiebran-derij en logistiek worden groene overalls gedragen. Tijdelijke krach-ten zijn te herkennen aan een rode overall. Vaste medewerkers kun-nen zo sneller onervaren krachten herkennen en hen coachen bij het werk.

De ploegenDe operators werken in ploegen. In het zomerseizoen zijn er twee ploegen. Er wordt dan gewerkt van maandag tot en met vrij-

dag van 6.00 uur tot 14.30 uur en 14.15 uur tot 22.45 uur. In de drukke maanden komt daar nog een nachtploeg bij. Een ploeg bestaat uit circa 20 medewerkers, verdeeld over de verschillende productieafdelingen. De operators rouleren voornamelijk binnen hun eigen afdeling, om hen zo allround mogelijk te kunnen inzetten.

VerantwoordelijkhedenDe realisatie van de planning, waarborging van de kwaliteit en de productiviteit vallen onder de verantwoordelijkheid van de

teamleider. Storingen worden veelal verholpen door de ope-rators zelf of in samenwerking met de technische dienst. ICS streeft naar een grote zelfstan-digheid van de operators en waardeert een creatieve en oplossingsgerichte inzet als het gaat om het verbeteren van de processen en het voorkomen van storingen. ■

Kleur bepalen van de koffie Overzicht van de verpakkingsafdeling instant

Voedsel-veiligheidICS produceert levensmidde-len die je veilig moet kunnen consumeren. Daarom is de hygiëne tijdens de gehele productie een belangrijk aandachtspunt. Evenals de controle op de grondstof-fen en het logistieke proces. HACCP-regels worden binnen ICS nauwkeurig nageleefd. Daarnaast is ICS gecertifi-ceerd voor ISO 9001, 14001 en BRC.

Gras bij de buren

BedrijfsprofielKolb Nederland B.V., onderdeel van de Zwitserse Kolb groep, is gevestigd op industrieterrein Moerdijk. Wij produceren grondstoffen voor was en reinigingsmiddelen, cosmetica en voedingsmiddelen die hun weg vinden naar gerenommeerde afnemers. Om aan de eisen van onze klanten te voldoen is ons bedrijf ISO 9001, 14001 en GMP+ gecertificeerd. Daarnaast voldoen wij aan de hoogst geldende Nederlandse en Europese veiligheids en milieueisen. Kolb Nederland B.V. is op dit moment bezig met de realisatie van een nieuwe productieunit, waarmee wij in de komende jaren een belangrijke omzetgroei zullen bereiken.

Momenteel zijn wij op zoek naar meerdere:

Wachtchefs in 5 ploegendienst(M/V) 33,7 uur per week

Voor onze productie afdeling zijn wij op zoek naar gemotiveerde collega’s die zich thuis voelen in een nononsense productieomgeving en bekend zijn met het sturen op basis van vooraf gestelde doelen. Je geeft leiding aan 7 medewerkers en bent verantwoordelijk voor de batchgewijze productie met 4 reactoren en de organisatie op het gebied van veiligheid en planning van alle overige operationele werkzaamheden daar omheen.

De functie• Verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van de primaire

processen en het realiseren van de afdelingsdoelstellingen• Samen met de overige afdelingen zorgen voor een opti

male doorstroom en het volgens afspraak en planning, efficiënt en veilig verwerken van de klantenopdrachten

• Zorgen voor een optimale personeelsbezetting en de begeleiding, beoordeling en ontwikkeling van de medewerkers in de ploeg

• Voorbereiden, begeleiden van projecten en het vooraf, op basis van risicoanalyses, toetsen van het project aan de geldende voorschriften

• Bijdragen aan de continue verbetering van de productie en bedrijfsprocessen

• Maandelijks rapporteren aan de Manager Operations en verslag doen in het vakgroepoverleg en het afdelingsoverleg voorzitten

Functie-eisen• Een afgeronde opleiding op MBO niveau 4, richting

procestechniek en (praktijk)kennis op het gebied van leidinggeven en het begeleiden van veranderingsprocessen

• Minimaal 5 jaar ervaring in de chemische procesindustrie, bij voorkeur als leidinggevende

• Kennis van Engels en Duits is een pre Jouw belangrijkste competenties• Zelfstandig, nauwkeurig en analyserend kunnen werken

met een positief kritische werkhouding• Sterk in mondelinge en schriftelijke communicatie en

affiniteit met leidinggeven in de proces industrie• Bereid zijn te investeren in je persoonlijke ontwikkeling

en mee te groeien met de organisatie

Wij biedenKolb Nederland B.V. biedt jou, naast een uitdagende functie en een prima werksfeer, uitstekende primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden waaronder een premievrij pensioen en uitgebreide opleidingsfaciliteiten. Kolb Nederland B.V. geeft je kansen tot persoonlijke ontwikkeling in een groeiend en dynamisch bedrijf.

ContactVoor meer informatie kun je contact opnemen met Wim Verschuur, HR Manager, tel. 0168 – 414 300.

Solliciteren?Ben je geïnteresseerd in een baan bij Kolb Nederland B.V. en wil je graag solliciteren? Stuur jouw motivatie met cv naar: Kolb Nederland B.V., afdeling HR, Postbus 123, 4790 AC Klundert. Per email: [email protected]

Advertentie_Kolb_v1.indd 1 05-09-12 19:48

Met VAPRO op je CV heb je een heleboel mee

De techniek biedt perspectief. En een VAPRO opleiding een nog veel breder perspectief. VAPRO is de meest erkende en gewaardeerde opleiding in de procesindustrie. Dus als je extra waardering wilt, een zekere toekomst of een mooie carrière kies dan voor een VAPRO opleiding. Kijk voor meer informatie op vapro.nl of bel 070 3378 300.

7880-1_Vapro adv schoolverlaters_hr.indd 1 21-05-12 15:50


Kijk voor actuele data, nadere informatie en inschrijven op VAPRO-college.nl.

VAPRO College biedt dit jaar een

keur aan interessante trainingen

voor operators, technici en

mensen betrokken bij opleiden

en begeleiden.

Kijk voor precieze data, locaties,

prijzen en aanmelden op

VAPRO-college.nl.

Training Data

Bedrijfsbegeleider, - beoordelaar en -examinator C (beroepsgericht) 13 september

Leergang Operationeel Management & Persoonlijk Leiderschap (incl. iPad2) 20 september

Didactische Vaardigheden voor praktijkopleiders (*50% subsidie) 4 oktober

Bedrijfsbeoordelaar en -examinator BGO (niveau BO, A en B) 8 oktober

Leergang Opleidingsmanagement 8 oktober

Bedrijfsbegeleider en -beoordelaar BGO (niveau BO, A en B) 15 oktober

Bedrijfsexaminator BGO (Basis, A, B) van eindtermgericht naar competentiegericht 22 oktober

Trainings kalender

Service

Puzzelen

© w

ww

.ru

iter

pu

zzel

.nl

Horizontaal1 Roofvogel 6 toneelgenre 12 eens 14 insect 15 autoteken IJsland 17 bezittelijk vnw. 18 vervoermiddel 20 politieke partij (afk.) 21 vogel 22 kunststof 25 minder worden 28 plaats in Duitsland 29 vuurpijl 31 tocht 32 oude lengtemaat 33 voorzetsel 35 huisdier 36 lange golf (afk.) 37 soort ingenieur (afk.) 38 plaats in België 40 fragiel 42 uit-roep 43 Italiaans schilder 44 merk-teken (afk.) 46 deel van het jaar 48 huid 51 waterpot 53 public relati-ons (afk.) 54 scheepstouw 56 neon (symbool) 57 predikante (Latijnse afk.) 58 tegen 60 inhoudsmaat 62 smalle roeiboot 64 onaangename gevolgen 66 strijdmiddelen 68 nanofarad (afk.) 69 voorzetsel 70 autoteken Suriname 72 en omstre-ken (afk.) 73 de onbekende (afk.) 74 fraai 76 gast 78 op geen enkele plaats 79 bijbol van knoflook.

Verticaal1 Achtersteven 2 omroepver-eniging (afk.) 3 bouwstijl 4 kolk 5 etage (afk.) 7 ampèrewinding (afk.) 8 heel goed 9 groente 10 antwoord betaald (Franse afk.) 11 doorgang 13 familielid 16 vlug 18 breuk 19 oevergewas 21 spie 23 Zuid Korea (in internetadres)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

32 33 34 35 36 37

38 39 40 41

42 43 44

45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57

58 59 60 61 62 63

64 65 66 67

68 69 70 71 72 73

74 75 76 77

78 79

49 39 50 22 67 25 20 54 3 12 47 63 65 78

24 ondernemingsraad (afk.) 26 Bijbelboek (afk.) 27 muzieknoot 30 zijvertrek 34 bloem 36 in bruik-leen geven 38 algemene ouder-domswet (afk.) 39 boom 40 kraan 41 dun takje 45 straktrekken 47 nawoord 49 zeer grote menigte 50 treffende 52 niet klaar 54 bouwma-teriaal 55 honingbij 57 plezier 59 technische school (afk.) 60 Frans lidwoord 61 rijksuniversiteit (afk.) 63 informatietechnologie (afk.) 65 struisvogel 67 rivier in België 71 familielid 74 titel 75 voorzetsel 76 water in Friesland 77 Republiek

Togo (in internetadres).

Stuur je oplossing met naam en adres naar [email protected]. De beste inzending ontvangt een bol.com-bon.

Oplossing puzzel VAPRO 3De oplossing van de woordzoeker in nummer 3 was “Koninginnedag vierder”.De bol.com-bon gaat naar Claudy Groot Zevert, operator bij Apollo Vredestein in Enschede. Claudy, gefeliciteerd! ■


Oplossing raadplaat VAPRO 3De vorige raadplaat toonde een wervelbedoven. We kregen een aantal inzendingen maar niet iedereen had het bij het juiste eind. Armèl du Saar schreef ons: Een wervelbedoven wordt gebruikt voor het verbranden van doorgaans geshredderd restma-teriaal. Dit type oven maakt gebruik van een fluïdiserend zandbed in plaats van een conventioneel verbrandings-rooster, wat met behulp van verbrandingslucht in circula-tie wordt gehouden. De brandstof wordt op dit zandbed geblazen en ontbrandt vrijwel direct.Op mijn werk (HVC Alkmaar) gebruiken we een wervel-bedoven voor het verbranden van afvalhout. De vrijgeko-men warmte wordt opgenomen door de ketelwand en oververhit-tingsbundels welke zich onder andere in het zandbed bevinden. Met de stoom wordt een stoomturbine aangedreven die elektrici-teit produceert.” Armèl, je hebt van ons de bol.com-bon verdiend. Hij is naar je onderweg! ■

RaadplaatWat is hier afgebeeld?

Wat we vooral willen

horen is een duide-lijke uitleg over de wer-

king, in je eigen woorden. Vergeet niet aan te geven

waar het voor kan worden ingezet.

Stuur je op lossing met naam en adres naar [email protected]. De beste inzending ontvangt een bol.com-bon.

VAPRO magazine 4 2012

Documents

Transcript of VAPRO magazine 4 2012