Van Wijnen Jaarverslag 2012

80
Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012 in een nieuwe werkelijkheid Lenig blijven

description

Jaarverslag

Transcript of Van Wijnen Jaarverslag 2012

Page 1: Van Wijnen Jaarverslag 2012

Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

in een nieuwe werkelijkheidLenig blijven

Page 2: Van Wijnen Jaarverslag 2012

2 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Page 3: Van Wijnen Jaarverslag 2012

3Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Lenig blijven in een grillige markt. Van Wijnen

verrichtte vol overtuiging de inspanningen die

daarvoor nodig waren. We zagen die vertaald in

goede resultaten, die de opmaat vormen voor

een toekomst waarin we blijven ontwikkelen,

bouwen, onderhouden en beheren.

Page 4: Van Wijnen Jaarverslag 2012

4 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Kengetallen en ratio’s 5

Voorwoord 7

Dit is Van Wijnen 8

Doelen en strategie 9

Structuur van de organisatie 12

Samenstelling Raad van Commissarissen en directies 13

Bericht van de Raad van Commissarissen 14

Centrale Ondernemingsraad 15

Verslag van de directie 18

Resultaten uit de regio’s 23

Jaarrekening 2012 49

Overige gegevens 71

Groepsmaatschappijen 74

Deelnemingen en joint ventures 78

Colofon 79

Inhoud

Page 5: Van Wijnen Jaarverslag 2012

5Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Bedragen x € 1 miljoen 2012 2011 2010 2009

Omzet

Woningbouw 207 218 337 409 Utiliteitsbouw 253 233 210 223 Onderhoud en beheer 153 142 104 72 Eigen ontwikkeling 114 132 107 92 Overige 12 10 12 13 Bruto-omzet 739 735 770 809 Intercompany omzet (106) (114) (111) (87)Netto-omzet 633 621 659 722

OrderpOrtefeuille 827 950 1.156 1.354

resultaten

EBITDA 19,3 24,8 29,0 37,7EBIT 12,1 17,7 20,7 27,9Resultaat voor belastingen 6,4 12,2 15,6 23,4Resultaat na belastingen 3,8 8,2 10,5 16,1Afschrijvingen 7,2 7,1 8,3 9,8

investeringen

Materiële vaste activa 3,4 4,3 3,4 2,9

vermOgen/kapitaal

Eigen vermogen 82,7 86,7 80,6 79,9Vermogen op lange termijn 131,1 132,3 126,3 124,0Netto werkkapitaal 45,2 52,6 53,1 32,4

persOneel

Loonsom (inclusief sociale lasten) 101 98 100 102Aantal medewerkers ultimo verslagjaar 1.566 1.586 1.568 1.669

verhOudingscijfers (%)

EBITDA / netto-omzet 3,0 4,0 4,4 5,2EBIT / netto-omzet 1,9 2,9 3,1 3,9Resultaat voor belastingen / netto-omzet 1,0 2,0 2,4 3,2Resultaat na belastingen / netto-omzet 0,6 1,3 1,6 2,2Resultaat na belastingen / eigen vermogen 4,6 9,5 13,0 20,2Eigen vermogen / totale vermogen 25,3 25,5 25,4 25,2

*Voor vergelijkingsdoeleinden aangepast

en ratio’s

Kengetallen

*

Page 6: Van Wijnen Jaarverslag 2012

6 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Page 7: Van Wijnen Jaarverslag 2012

7Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Lenig blijven in een nieuwe werkelijkheid

De bouwsector is van groot economisch belang voor ons land en heeft zeer te lijden onder de crisis. Dat wordt onvoldoende erkend. Het ontbreken van het vertrouwen bij consumenten heeft direct tot gevolg dat er minder werk is en dat veel vaklieden uit de branche wegstromen. Tegelijkertijd staan ook de prijzen onder druk omdat er in verhouding tot die gedaalde vraag nog steeds te veel bouwbedrijven zijn. De gevolgen zijn allerminst om over naar huis te schrijven.

Dat neemt niet weg dat we ook zien dat de crisis positieve kanten heeft. Ze dwingt ons nog meer om efficiënt te werken en faalkosten te vermijden, om nog voortvarender aan de slag te gaan met vernieuwing door onder meer proces- en productinnovatie en de kwaliteit van medewerkers nog meer aandacht te geven. Dit deden en doen we bij Van Wijnen.

In 2012 hebben we onze organisatie op alle fronten bijgeschaafd en aangescherpt om te kunnen blijven bewegen. Om stappen te kunnen blijven maken. En niet voor niets; het heeft onder meer geleid tot verlaging van de kostprijs en kortere doorlooptijd van projecten. Jammer daarbij is wel dat de sector een gevangene is van een cao, die enerzijds veel te duur is en anderzijds een belemmering vormt om flexibel in te kunnen spelen op veranderende omstandigheden. Daar komt bij dat het pensioenstelsel niet langer houdbaar is. We zullen over moeten naar een stelsel van beschikbare premie. Deelnemers aan pensioenfondsen zullen ook meer zeggenschap moeten krijgen.

Als bouwer en ontwikkelaar blijven we de mogelijkheden verkennen om zelfbewust en standvastig uit de crisis te komen. We realiseren met onze medewerkers prachtige projecten. Dankzij onze filosofie, die verankerd ligt in ‘inzet van lokale kennis in combinatie met landelijke kennisuitwisseling’ en ‘ruimte voor ondernemerschap in sterk autonome vestigingen’ kunnen we de ontwikkelende bouwer blijven die we al jaren zijn.

Terugkijkend op het afgelopen boekjaar, slaagden we erin om 2012 met een redelijk resultaat af te sluiten, zowel in gerealiseerde projecten als in financiële doelstellingen. Dit danken we aan de grote inzet van onze medewerkers, onderaannemers en leveranciers. Hun toewijding en vakmanschap maken onlosmakelijk onderdeel uit van het vertrouwen dat we in de toekomst hebben.

Cees van BemmelDirectievoorzitter Van Wijnen Holding N.V.

Voorwoord

Page 8: Van Wijnen Jaarverslag 2012

8 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Lenigheid zit in ons

Van Wijnen is met bijna 1.600 medewerkers één van de grotere bouw- en projectontwikkelings-ondernemingen van Nederland. Met 23 vestigingen in het hele land (onze lokale verankering) zijn we altijd in de buurt. We doen aan nieuwbouw, verbouw, onderhoud en beheer van alle soorten gebouwen, zoals woningen, scholen en zorgcomplexen, winkelcentra en sport- en recreatieaccommodaties. Vaak zijn we al betrokken bij planontwikkelingen of nemen we daartoe zelf het initiatief. We werken graag met anderen samen, bijvoorbeeld om de leefbaarheid in wijken en buurten te vergroten. Ook zorgen we ervoor dat onze mensen zich binnen onze bedrijven kunnen ontplooien en staan we naast onze opdrachtgevers om ze bij bouwprojecten te begeleiden, van het voortraject tot en met de nazorg. In de meer dan honderd jaar dat we bestaan, hebben we steeds laten zien dat die lenigheid in ons zit: we hebben altijd meebewogen met ontwikkelingen. Dat blijven we doen. Van Wijnen. Meer dan bouwen.

Onze missieKlant • Betrokken • Daadkracht • Vakmanschap • Samenwerken • Ambitieus • Talenten ontwikkelen • Trots

Onze visieDichtbij • Betrokken • Vertrouwen • Ondernemend • Lef • Ambitie • Slagvaardig • Samen • Open

Kernpunten Van Wijnen Ondernemingsplan 2013-2015• Vergroten ondernemerschap • Verbeteren rendement • Vasthouden aan decentrale organisatie-opzet • Groeien in onderhoud en beheer• Reduceren van schuld• Verlagen van faalkosten• Vergroten van betrokkenheid van medewerkers• Naast nieuwbouw meer richten op bestaande voorraad vastgoed• Neerzetten van een organisatie die bij een betere markt kan groeien naar een omzet van circa

€ 1 miljard.

Dit is Van Wijnen

Page 9: Van Wijnen Jaarverslag 2012

9Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

De ambitie is helder

Van Wijnen wil, conform zijn Ondernemingsplan 2013-2015 en zodra de markt het toelaat, binnen vijf jaar naar een omzet richting de € 1 miljard met een daarbij passend rendement. Hoe Van Wijnen dat doel wil behalen, vertelt Cees van Bemmel, directievoorzitter van Van Wijnen.

Ondernemerschap“De komende jaren blijft ondernemerschap hoog in het vaandel staan. Ook in deze tijd liggen er kansen. Dat vraagt in een aantal gevallen om een ander type medewerker.”

Medewerkers“Het meest waardevolle kapitaal is ons personeel. De afgelopen periode is gebruikt om op cruciale posities de goede mensen te hebben. Daarbij is het ook gelukt een fors aantal jongeren door te laten stromen en de gelegenheid te geven hun ambitie waar te maken. De organisatie staat gesteld voor betere tijden. Voor wat betreft onze vaklieden speelt de zorg of er de komende jaren voldoende instroom is, voor de hele sector en dus ook voor ons bedrijf. Er wordt zelfs aan zij-instromers gedacht.”

Projectontwikkeling“Voor wat betreft projectontwikkeling richten wij ons op projecten die zicht bieden op een reëel rendement en een winstgevende bouwproductie. We investeren daarbij bij voorkeur niet in het verwerven van posities, maar wel in de kwaliteit van onze medewerkers. Daarbij zoeken wij met nadruk de samenwerking met derden en hanteren we geen ‘van 8 tot 5’-mentaliteit.”

Procesinnovatie“Om de nieuwe realiteit aan te kunnen, investeren we in product- en procesinnovatie. Daarbij maken we optimaal gebruik van ICT. Niet alleen op onze kantoren maar juist ook buiten, op de bouwplaatsen en in de onderhoudsbussen. Het helpt ons om efficiënt te werken en faalkosten te reduceren.”

Nieuwe markten“We verkennen en herontdekken markten waarop we nog weinig actief waren en doen grote en kleine projecten. Ons motto blijft: dankzij de kleine projecten kunnen we ook de grote aan.”

Lokaal aanwezig“Samenwerken met ketenpartners zal alleen maar meer gaan gebeuren. Bundeling van krachten leidt tot meer kennis en meer innovatieve oplossingen om de vraag van klanten nog beter te beantwoorden. Belangrijk onderdeel van onze strategie is ook om het goede te behouden. Zoals onze lokale aanwezigheid en betrokkenheid, die blijven we koesteren.”

Familiebedrijf“Ook onze wortels – we zijn voortgekomen uit een familiebedrijf – blijven een belangrijk onderdeel van wie we zijn. Ze bepalen hoe we werken, hoe we zaken doen. Eerlijk, open en betrouwbaar zijn waarden die we onder alle omstandigheden trouw blijven. Ze vormen een deel van onze identiteit die ons stevig in onze schoenen doet staan, ook onder de huidige omstandigheden.”

en strategieDoelen

Page 10: Van Wijnen Jaarverslag 2012

10 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Page 11: Van Wijnen Jaarverslag 2012

11Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

‘Vertrouwen op elkaars

vakmanschap

levert mooie resultaten op’

Page 12: Van Wijnen Jaarverslag 2012

12 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

van Wijnen hOlding n.v.

van Wijnen grOep n.v.

regiOkantOren

Van Wijnen Noord B.V.Van Wijnen Oost B.V.Van Wijnen Zuid B.V.

BOuW

Van Wijnen Arnhem B.V.Van Wijnen Deventer B.V.Van Wijnen Dordrecht B.V.Van Wijnen Eibergen B.V.Van Wijnen Gorredijk B.V.Van Wijnen Groningen B.V.Van Wijnen Haarlemmermeer B.V.Van Wijnen Heerhugowaard B.V.Van Wijnen Hengelo B.V.

OnderhOud en Beheer

Van Wijnen Arnhem B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Deventer B.V. onderhoud en beheer BrummenVan Wijnen Deventer B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Dordrecht B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Eibergen B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Gorredijk B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Groningen B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Haarlemmermeer B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Heerhugowaard B.V. onderhoud en beheer

prOjectOntWikkeling

Van Wijnen Groep Projectontwikkeling B.V.Van Wijnen Projectontwikkeling Noord B.V.Van Wijnen Projectontwikkeling Oost B.V.Van Wijnen Projectontwikkeling Zuid B.V. vestiging Sittard

Overige activiteiten

Aqua Vastgoed B.V.Delcon B.V.Van Wijnen Vastgoed B.V.Wijcon B.V.

Van Wijnen Lelystad B.V.Van Wijnen Sittard B.V.Van Wijnen Stolwijk B.V.Van Wijnen Waalwijk B.V.Van Wijnen Weesp B.V. Bimo Bouw B.V.Bouwbedrijf Timmers B.V.C.T.J. van Vliet Aannemingsbedrijf B.V.

Van Wijnen West B.V.Van Wijnen Midden B.V.Van Wijnen Recreatiebouw B.V.

van de organisatie op 31 december 2012

Van Wijnen Hengelo B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Lelystad B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Sittard B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Stolwijk B.V. onderhoud en beheerVan Wijnen Waalwijk B.V. onderhoud en beheerAannemersbedrijf van Grunsven Oss B.V.Bimo Bouw B.V. onderhoud en beheer ApeldoornBimo Bouw B.V. onderhoud en beheer Harderwijk Bouwbedrijf Timmers B.V. onderhoud en beheer

Van Wijnen Projectontwikkeling Zuid B.V. vestiging WaalwijkVan Wijnen Projectontwikkeling West B.V. vestiging DordrechtVan Wijnen Projectontwikkeling West B.V. vestiging HaarlemmermeerVan Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V.

Wijmat Noord B.V.Wijmat Oost B.V.Wijmat West B.V.Prefab Beton Heerenveen B.V.

Structuur

Page 13: Van Wijnen Jaarverslag 2012

13Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

van Wijnen hOlding n.v.

DIRECTIE C.W.J. van Bemmel, directievoorzitter

H. Huisman J.F.A.M. van Kimmenaede C. Wielaart RAAD VAN COMMISSARISSENJ. van der Zouw, voorzitter

G.J. BeijerP.B. BosK. de Leeuw

van Wijnen grOep n.v.

M.J.F. KerklaanJ.B. NieuwenhuizenG. Veldhuizen

van Wijnen nOOrd B.v.

H. Huisman van Wijnen OOst B.v.

J.B. Hillen

van Wijnen zuid B.v.

R.F.A.M. Passier

van Wijnen West B.v.

Th.A. Rook

van Wijnen midden B.v.

T.L.M. Deen

van Wijnen recreatieBOuW B.v.

T.J. Vlaskamp

WijcOn B.v.

R.J. Meijers

Raad van Commissarissen en directies op 31 december 2012

Samenstelling

Page 14: Van Wijnen Jaarverslag 2012

14 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Met een goed kompas op weg

De Raad van Commissarissen van Van Wijnen Holding N.V. heeft kennis genomen van de jaarrekening 2012 en kan zich volledig met de inhoud verenigen. De jaarrekening werd opgemaakt door de directie van Van Wijnen Holding, gecontroleerd en voorzien van een goedkeurende controleverklaring door Ernst & Young Accountants.

“Wij zijn verheugd de aandeelhouders te kunnen melden dat Van Wijnen over een goed kompas beschikt om zijn weg te vinden in de huidige markt. De onderneming heeft zich dankzij haar daadkracht, ondernemerschap en visie goed kunnen manifesteren, ondanks de verslechterde marktomstandig-heden. Op deze wijze weten wij de continuïteit gewaarborgd.”

De Raad van Commissarissen stelt de aandeelhouders dan ook voor om het voornemen tot winstbestemming te volgen en de jaarrekening vast te stellen overeenkomstig de voorgelegde stukken. Ook verzoeken de commissarissen de aandeelhouders om de directie en de Raad van Commissarissen decharge te verlenen conform artikel 31 lid 2c van de statuten.

De Raad van Commissarissen heeft in 2012 vijf keer vergaderd. Eenmaal werd zonder de directie vergaderd; tijdens die betreffende bijeenkomst werd onder meer de samenstelling van de directie besproken en kwam het functioneren van de gehele directie en van de directieleden afzonderlijk ter tafel, evenals het functioneren van de Raad van Commissarissen. Daarbij is tevens aandacht besteed aan de toekomst van de onderneming. Ook werd vastgesteld dat de vaste en variabele beloningsstructuur in overeenstemming is met de beginselen van Corporate Governance.

Vaste onderwerpen op de agenda van de Raad van Commissarissen waren onder meer het ondernemingsplan, de resultaten, de liquiditeitsprognoses en de gang van zaken bij de verschillende bouw- en projectontwikkelingsbedrijven van Van Wijnen. Daarbij werd ook gekeken naar de markt.

“We hebben veel waardering voor alle medewerkers en directieleden van Van Wijnen. Ze hebben het samen voor elkaar gekregen om onder moeilijke omstandigheden goede resultaten te behalen. Hun ijver en inzet gaf de onderneming opnieuw de stabiliteit die nodig is voor de toekomst.”

Op 31 december 2012 heeft H.J. Hielkema het voorzitterschap van de Raad van Commissarissen overgedragen aan J. van der Zouw. De Raad van Commissarissen dankt de heer Hielkema voor zijn jarenlange inzet en betrokkenheid.

Baarn, 9 april 2013

J. van der Zouw, voorzitter

G.J. BeijerP.B. BosK. de Leeuw

Raad van CommissarissenBericht van de

Page 15: Van Wijnen Jaarverslag 2012

15Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Decentraal waar het kan, centraal waar het moet

In 2012 zijn er verkiezingen uitgeschreven voor de ondernemingsraden; in september bleek het aantal kandidaten gelijk aan het aantal beschikbare zetels, waardoor de kandidaten automatisch zijn verkozen zonder feitelijke stemming. De Centrale Ondernemingsraad bestaat uit elf mensen uit de vijf regionale Ondernemingsraden van Van Wijnen. Met Marc van den Boom kwam er in 2012 een nieuwe voorzitter aan het roer.

De structuur van de medezeggenschap binnen Van Wijnen sluit aan bij de totale structuur van Van Wijnen: decentraal waar het kan, centraal waar het moet. Zo heeft elke regio een eigen Ondernemingsraad samengesteld uit vertegenwoordigers van bouwplaats- en uta-medewerkers. Vanuit alle Ondernemingsraden neemt een afvaardiging zitting in de Centrale Ondernemingsraad.

De Centrale Ondernemingsraad heeft in 2012 regelmatig overlegd met de Van Wijnen-directie over belangrijke zaken die binnen de organisatie leven, zoals de orderportefeuille, arbeidsvoorwaarden en veiligheid op de bouwplaatsen. Kenmerkend voor de medezeggenschap bij Van Wijnen is dat het overleg in alle openheid plaatsvindt; ook in 2012 hebben directie en Centrale Ondernemingsraad elkaar gevonden bij het maken van afwegingen in het belang van bedrijf en medewerkers.

Samenstelling Centrale Ondernemingsraad 2012:

M.W.C. van den Boom Regio Oost (voorzitter)

S.J. Dijkhuizen Regio Noord W.S. Vondeling Regio Noord M.J.M. Groot Zevert Regio Oost P.J.E.M. van der Aa Regio Zuid F.G. van Deursen Regio Zuid C. Flikweert Regio WestH. Kulik Regio West V.G.F. Dörper Regio Midden H. Zandbergen Regio Midden J. Stolp Van Wijnen Groep, Van Wijnen Recreatiebouw en Wijcon

OndernemingsraadCentrale

Page 16: Van Wijnen Jaarverslag 2012

16 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

‘Investeren en verbeteren

om overtuigend

in balans te blijven’

Page 17: Van Wijnen Jaarverslag 2012

17Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Page 18: Van Wijnen Jaarverslag 2012

18 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

van de directie

Daadkracht en veerkracht

“De slechte markt heeft Van Wijnen er niet van weerhouden om in 2012 te blijven doen waar de onderneming goed in is: ontwikkelen en bouwen en daar waar mogelijk kansen pakken”, vertelt directievoorzitter Cees van Bemmel. “Winst boeken, kan nog steeds. Daarmee laten we zien dat lenig blijven in een grillige markt resultaat oplevert.”

De resultatenVan Wijnen heeft in 2012 een resultaat na belastingen behaald van € 3,8 miljoen (0,6 procent van de netto-omzet). Het resultaat voor belastingen bedraagt € 6,4 miljoen (1,0 procent van de netto-omzet), terwijl een EBITDA werd gerealiseerd van € 19,3 miljoen (3,0 procent van de netto-omzet). De omzet is met € 11,8 miljoen ten opzichte van vorig jaar gestegen. Het eigen vermogen is per saldo gedaald en bedraagt per jaareinde € 82,7 miljoen. Mede dankzij intensief beheer van het werkkapitaal kwam de solvabiliteit eind 2012 uit op 25,3 procent. Hiermee is de solide financiële basis gehandhaafd. De orderportefeuille is met een omvang van € 827 miljoen goed gevuld.

Financieel directeur Kees Wielaart: “We hebben een redelijk jaar ‘gedraaid’. Ondanks een gestegen omzet is het resultaat afgenomen, met name door reorganisatiekosten en het treffen van een aantal voorzieningen in het kader van projectontwikkeling. De resultaten uit vooral de bouw zijn goed te noemen, mede dankzij de bouwactiviteiten die we uit de projectontwikkeling haalden. Ook maakten we opnieuw een fikse groei door in onderhoud en beheer. In 2012 hebben we geïnvesteerd in ontwikkelingen, veelal met partners. Dat leidt tot interessante projecten, bijvoorbeeld waar we leegstaande kantoren aankochten en ombouwen tot studenten huisvesting. Maar ook Van Wijnen heeft last van projecten uit het verleden. De kunst blijft om die projecten op te lossen en de pijplijn te vullen met projecten die goed renderen waarbij het beslag op middelen per saldo afneemt.”

Kredieten en financiering“Ook in 2012 was het reduceren van werkkapitaal een speerpunt. We voldoen keurig aan de bankconvenanten. Daarnaast hebben we uitstekende beoordelingen van Dun & Bradstreet en Graydon ontvangen. Omdat ook klanten de gevolgen van de crisis ondervinden, hebben we een alternatieve financieringsregeling op poten gezet, onder andere voor het project Sluftervallei op Texel. Daar realiseert Van Wijnen Recreatiebouw B.V. 65 vakantiewoningen waarbij kopers konden kiezen: betalen bij oplevering of vooruit betalen met vergoeding van rente. De helft van de kopers heeft van die laatste mogelijkheid gebruik gemaakt.”

Nieuwe woningenCommercieel directeur Joost van Kimmenaede: “In 2012 hebben we ruim negenhonderd woningen verkocht aan particulieren en beleggers, met name rond Amsterdam en in grote steden in en buiten de Randstad. Onder invloed van onrust in de verhuurmarkt is de rol van corporaties kleiner aan het worden en die van de commercieel belegger groter. Omdat beleggers veelal in de Randstad

Verslag

Page 19: Van Wijnen Jaarverslag 2012

19Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

willen ‘blijven’, houden we nauwgezet in de gaten wat dit doet met de hoeveelheid nieuwbouw huur woningen in de rest van het land.

Vanzelfsprekend blijven wij ook de koopmarkt stimuleren. Wij zijn ervan overtuigd dat deze weer gaat aantrekken zodra het vertrouwen in de markt zal herstellen. Vastgoed, en zeker woningen, behouden toch meer hun waarde dan andere beleggingen.”

Markt van zorg en onderwijs“Ondertussen groeit de behoefte aan zorg-woningen. We hebben veel wooncomplexen voor diverse doelgroepen gebouwd en verbouwd, al zien we dat de financiering voor kwalitatieve nieuwbouw ook in de zorg lastiger wordt. Het dwingt zorg- en verpleegcentra om commercieel te denken en te kijken naar ‘multifunctionaliteit’. Dit geldt ook voor het onderwijs. We gaan als ontwikkelaar en bouwer veel meer op zoek naar de vraag achter de vraag. We hebben diverse eigenaren gefaciliteerd om hun huisvesting op de lange termijn rendabel te krijgen. Dat doen we niet alleen, maar samen met betrouwbare ketenpartners.”

Markt van kantoren en winkels“De leegstand in de kantoren- en winkelmarkt groeide in 2012 opnieuw. Voor sommige leeg-staande gebouwen zijn creatieve oplossingen te bedenken. Zo transformeerden we diverse kan-toorpanden in wooncomplexen voor studenten. Mooi voorbeeld is Diemervijver in Diemen: voor dit leegstaande kantorenpark van 44.000 m2 BVO troffen we in 2012 voorbereidingen om deze in 2013 te verbouwen tot 960 studentenwoningen. Niet meer bruikbare leegstaande panden zullen gesloopt moeten worden en om het bestand op peil te houden zullen slechts mondjesmaat nieuwe meters worden toegevoegd.”

Onderhoud en beheerDirecteur bouw Hein Huisman: “Terwijl het volume van nieuwbouwwoningen slinkt, wordt het ver-beteren van de bestaande voorraad steeds belangrijker. In 2012 zijn we daar opnieuw in gegroeid, mede dankzij een professionaliserings-slag: al onze onderhoud en beheervestigingen beschikken over hoogwaardige ICT-apparatuur evenals onze onderhoudsmonteurs. Daarnaast richtten we vier meldkamers in waar we alle onderhoudsmeldingen digitaal afhandelen, van melding tot het sturen van de rekening. In combinatie met onze landelijke dekking heeft dit ertoe geleid dat steeds grotere opdrachtgevers – vooral die met een landelijk bezit – ons weten te vinden.”

“De aandacht voor de bestaande voorraad leidt ook tot meer herstructurering en grootschalige renovatie van wijken. Daarbij variëren de werk-zaamheden van het vernieuwen van alleen badkamers tot een complete gevelvervanging of nog meer. We hebben in 2012 op verschillende plaatsen in het land omvangrijke renovatie - pro jecten uitgevoerd, zoals in Tilburg waar we 126 woningen aan het Pater van den Elsenplein verduurzaamden en opknapten.”

Grote stappen in ICTKees Wielaart: “Grote stappen hebben we gezet in de ICT. Niet alleen professionaliseerden we ons onderhoud en beheer, we namen bedrijfs breed ook een centrale database in gebruik waarin we alle klantinformatie hebben opgeslagen. Zeer waardevol, waardoor we landelijke klanten nu nog beter kunnen bedienen. En over ‘automati sering’ gesproken: in 2012 hebben we zowel binnen de holding als bij Van Wijnen Noord B.V. geëxperimenteerd met papierloos vergaderen. Dat verliep zo succesvol dat we dit de komende jaren over heel Van Wijnen zullen uitrollen.”

Page 20: Van Wijnen Jaarverslag 2012

20 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

MVO en duurzaamheidJoost van Kimmenaede: “Maatschappelijk verant- woord ondernemen is onderdeel van onze bedrijfscultuur. Opdrachtgevers vragen meer en meer om duurzame huisvesting en verwachten een concrete invulling van de mogelijkheden. Die gaven we in 2012 onder meer bij de voor - be reiding en realisatie van projecten als de Achmea Campus in Apeldoorn, het kantoor van Siemens in Hengelo en het Atrium Medisch Centrum in Heerlen. Onderdeel van maat-schappelijk verantwoord acteren, is dat we niet alleen zorgdragen voor kwalitatief goede en duurzame gebouwen, maar ook kijken naar de leefbaarheid van wijk of buurt. Een goed voorbeeld is de Bomenwijk in Delft waar we niet alleen de technische staat van de woningen verbeterden, maar ook meewerkten aan meer variatie in het woningenbestand en aan maatregelen om de wijk ook tijdens de herstructurering prettig bewoonbaar te houden.”

“Op het gebied van certificering behaalden we in 2012 onder meer de FSC- en PEFC Chain of Custody-certificaten. In de zomer van 2012 zijn onze ISO 9001, ISO 14001 en OHSAS 18001 getuigschriften weer voor drie jaar verlengd en in onze ambitie om de CO2-uitstoot te verlagen, boekten we ook goede resultaten: de opvolgings-toets voor de CO2-prestatie ladder in juni leverde positieve bevindingen op.”

PersoneelCees van Bemmel: “Blijven doen waar we goed in zijn, vraagt om continue aandacht voor de mensen die het moeten doen. We zaten er ook in 2012 weer bovenop om voldoende goede mensen in huis te hebben en te houden, zeker met het oog op de vergrijzing. We bieden de jongere generatie uitdagingen en kansen voor zelfontplooiing om de interne doorstroming te

stimuleren. Dat heeft ertoe geleid dat een fors aantal jongere medewerkers op cruciale plekken in de organisatie de werkzaamheden heeft over-genomen van de oudere generatie. Op die manier maken we optimaal gebruik van ‘eigen kweek’. Daarbij kijken we ook naar wat onze medewerkers zelf willen. De insteek blijft om bij cruciale functies drie van de vier vacatures in te vullen met eigen mensen.”

In 2012 bestond zowel de directie als de Raad van Commissarissen geheel uit mannen. De verhouding man/vrouw is daardoor lager dan 30 procent. “In het streven naar een evenwichtige samenstelling zullen we bij het opstellen van het profiel voor nieuwe leden aandacht besteden aan meer diversiteit. Daarbij blijven we vanzelf-sprekend vasthouden aan de eis dat de samen-stelling van directie en Raad van Commissarissen gebaseerd moet zijn op het profiel en de strategie van Van Wijnen Holding. De competenties, ervaring en expertise van de leden moeten daaraan constructief blijven bijdragen.”

Innovatie: virtueel bouwenHein Huisman: “Wat bijdraagt aan onze ‘aan-trekkelijkheid’ is dat we voorop lopen in het omarmen van geavanceerde toepassingen. Zo heeft virtueel bouwen in 2012 bij ons een grote vlucht genomen; we maken steeds vaker gebruik van het Bouw Informatie Model (BIM) en werkten lean, samen met partners. We steken veel energie in ketenintegratie en streven met bouw-partners en opdrachtgever naar meer efficiency, kost prijsverlaging en faalkostenreductie. Daar is grote behoefte aan, zeker in combinatie met de toenemende vraag naar betaalbare, kleinere woningen. Onze werkwijze heeft in 2012 geleid tot tal van grote en kleine projecten die we virtueel bouwden. Voorbeelden daarvan zijn de projecten Klaverweide in Drachten,

Page 21: Van Wijnen Jaarverslag 2012

21Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Nieuw Vossepark in Leeuwarden, woningen in het project Loofrijk in Rotterdam en de Achmea Campus in Apeldoorn. Deze manier van werken werpt vruchten af: we leverden de projecten eerder op dan gepland en wisten tevens de faalkosten aanzienlijk te reduceren.”

Wijcon B.V. Cees van Bemmel: “In het kader van kosten-beheersing speelt ons dochterbedrijf Wijcon B.V. een belangrijke rol. De ingenieurs en constructeurs van Wijcon zijn in 2012 verder gespecialiseerd in virtueel bouwen en hebben in 2012 hun expertise in berekenen en constructietekenen verder ver-stevigd. De kunst is steeds om al zicht te hebben op mogelijke problemen nog voordat het daad-werkelijke bouwproces begint. Zo kan vooraf een oplossing worden bedacht in plaats van die gaandeweg te bedenken. Hoewel 2012 een van de moeilijkste jaren was die Wijcon meemaakte, heeft het bedrijf toch zwarte cijfers kunnen schrijven. Dat is te danken aan het veel bredere aanbod dat Wijcon biedt ten opzichte van concurrenten. Ook bevindt Wijcon zich in een voorhoedepositie bij het werken met BIM en lean. Mede daardoor heeft het bedrijf zijn orderportefeuille kunnen vullen en nog betere ondersteuning kunnen bieden aan Van Wijnen. De Van Wijnen-bedrijven, maar ook derden, doen steeds vaker een beroep op de kennis van het bouwproces van Wijcon.”

Integriteit en transparantieJoost van Kimmenaede: “Vanzelfsprekend voldoet Van Wijnen aan de gedragscode van de Neprom en is de interne gedragscode conform de regels van de Stichting Beoordeling Integriteit in de Bouwbedrijven (SBIB). Maar voor ons heeft integriteit vooral te maken met de vanzelf - spre kende wil en behoefte om ‘dingen goed te doen’. En dat we dingen goed doen blijkt

onder meer uit het feit dat we in de Reputatie Monitor van Building Business op de eerste plaats eindigden als beste bouwer.”

Social Media“Van Wijnen is ook via Social Media steeds meer zichtbaar. Twitter, Facebook, LinkedIn en andere Social Media-kanalen zijn onmisbare communi-catie middelen geworden om opdracht gevers, medewerkers, consumenten, partners en andere geïnteresseerden te informeren over onze projecten en ons bedrijf. We vergroten er onze bekendheid mee en kunnen ons profileren. Het is bovendien een ultieme vorm van twee-richtingsverkeer: we ontdekken wat er leeft bij klanten, in de branche en de markt en nemen deel aan discussies. Nog een voordeel: het is uiteindelijk ook een goedkoop middel.”

De toekomstCees van Bemmel: “Ik ben niet somber gestemd over de toekomst. Maar we moeten, als bedrijf maar zeker ook als branche, vernieuwen. De sector mag zich wat ons betreft proactiever opstellen om de bouw, als één van de motoren van de economie, draaiende te houden. Wij dragen daar graag aan bij. Niet alleen omdat we willen blijven zorgen voor kwalitatief goede huisvesting voor allerlei groepen, maar ook omdat we mensen aan het werk willen houden. Hun vakmanschap is onmisbaar.”

Baarn, 9 april 2013

C.W.J. van Bemmel, directievoorzitter

H. Huisman, directeur bouw

J.F.A.M. van Kimmenaede, commercieel directeur

C. Wielaart, financieel directeur

Page 22: Van Wijnen Jaarverslag 2012

22 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

‘Samenwerken om op

grote hoogte te komen’

Page 23: Van Wijnen Jaarverslag 2012

23Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

uit de regio’sResultaten

Van Wijnen Noord B.V. 24

Van Wijnen Oost B.V. 28

Van Wijnen Zuid B.V. 32

Van Wijnen West B.V. 36

Van Wijnen Midden B.V. 40

Van Wijnen Recreatiebouw B.V. 44

Page 24: Van Wijnen Jaarverslag 2012

24 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Van Wijnen Noord B.V. realiseerde in 2012 een omzet van € 132 miljoen. Daarvan werd 31 procent behaald in de utiliteitsbouw, 39 procent in de woningbouw en 30 procent in (groot) onderhoud, beheer, renovatie en restauratie. Hiermee heeft Van Wijnen Noord de geprognosticeerde omzet- en resultaatdoelstelling gerealiseerd.

Zoals verwacht is de omvang van de noordelijke ontwikkel- en bouwmarkt in 2012 verder afgenomen. In vrijwel alle segmenten is dat merkbaar. Gevolg daarvan is dat we in de hele keten een versnelde verkenning zien van samenwerkingsvormen die moeten resulteren in een efficiënter, zekerder en transparanter proces. Deze verkenning heeft binnen Van Wijnen Noord ook geleid tot positieve en stimulerende uitkomsten. Een voorbeeld daarvan is de voorbereiding en realisatie van de uitbreiding en verbouw van het Watermanagement Centrum in Lelystad conform een geïntegreerd contract voor ontwerpen en uitvoeren (UAV-GC contract).

In de huidige vraagmarkt zijn we zeer selectief geweest in het deelnemen aan projecten en selecties. Dankzij een succesvol netwerk en de slagkracht van de organisatie hebben wij kansen weloverwogen en succesvol kunnen benutten. De afdeling onderhoud en beheer speelt hierin een steeds prominentere rol. Daarnaast namen we een prefab betonfabriek over. Onder de naam Prefab Beton Heerenveen B.V. hebben we sinds de zomer van 2012 de productie van prefab betonnen gevelelementen in eigen huis.

Wat we ook ontwikkelen, bouwen, onderhouden en beheren, in alle bouwprocessen en bouwprojecten is terug te zien dat ‘duurzaamheid’ en ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ verweven zijn geraakt in de werkwijze van Van Wijnen Noord.

Hein Huisman, regiovoorzitter Van Wijnen Noord: “De omvang van de crisis is groot en de impact die deze heeft op het ontwikkel- en bouwvolume in ons werkgebied is fors. Dankzij een proactieve en procesbeheersende organisatie zijn we in staat om op de ontwikkelingen in te spelen en een sterke concurrentiepositie in te nemen, waarmee we de continuïteit van Van Wijnen Noord waarborgen. Belangrijk zijn onze medewerkers: zij zijn gemotiveerd, tonen vakmanschap en zijn zich bewust van wat de komende tijd van hen wordt gevraagd.”

Gorredijk, 9 april 2013

Het managementteam:H. Huisman, voorzitter J.W. van Balen E.P. Bosma P.W.L. HuttenW.F. SchotA. van der Werf

Noord B.V.Van Wijnen

Page 25: Van Wijnen Jaarverslag 2012

25Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Project: Verbouw hotel Prinsenhof, Groningen Opdrachtgever: NV Groninger Monumenten Fonds, Groningen

Architect: De Zwarte Hond bv, GroningenRealisatie: Van Wijnen Groningen B.V.

Enkele projecten die Van Wijnen Noord in 2012 heeft opgeleverd of in uitvoering heeft genomen:• Nieuwbouw woonzorgcomplex Frittemahof, Sneek • Nieuwbouw en verbouw Astron, Dwingeloo• Renovatie laboratorium met kantoor Izore, Leeuwarden • Nieuwbouw 79 recreatieappartementen Landal, West-Terschelling• Nieuwbouw bedrijfshal Body & Fitshop, Heerenveen • Planmatig onderhoud 56 woningen Smuk & Sunich, Heerenveen• Nieuwbouw 12, 14 en 22 woningen Leeuwenveld II, blok 5, Weesp • Verbouw hotel Prinsenhof, Groningen• Nieuwbouw De Brede Hoed, Diemen • Renovatie 45 woningen Agoradek, Lelystad• Verbouw winkelcentrum Mercurius, Assen • Nieuwbouw 24 appartementen en winkels Synagogeplein, Leek• Verbouw 136 appartementen Hofstede de Grootkade, Groningen • Nieuwbouw en verbouw kantoor Zijlpoort, Haarlem• Verbouw en renovatie cellencomplex/statisch archief Koudenhorn, Haarlem • Herontwikkeling pand Blekerstraat 30, Almere

Hotel Prinsenhof

Page 26: Van Wijnen Jaarverslag 2012

26 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Leeuwenveld II

Project: Nieuwbouw 12, 14 en 22 woningen Leeuwenveld II, blok 5, Weesp Opdrachtgever: Blauwhoed Eurowoningen B.V., Rotterdam Architect: Levs Architecten, AmsterdamRealisatie: Van Wijnen Lelystad B.V.

Page 27: Van Wijnen Jaarverslag 2012

27Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Astron

Project: Nieuwbouw en verbouw Astron, Dwingeloo Opdrachtgever: Astron, Dwingeloo

Architect: De Zwarte Hond bv, GroningenRealisatie: Van Wijnen Gorredijk B.V.

Page 28: Van Wijnen Jaarverslag 2012

28 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Van Wijnen Oost B.V. heeft in 2012 een omzet gerealiseerd van € 123 miljoen. Daarvan werd 53 procent behaald in de utiliteitsbouw, 33 procent in de woningbouw en 14 procent in (groot) onderhoud, beheer, renovatie en restauratie. Binnen Van Wijnen Oost hebben alle vestigingen nagenoeg de geprognosticeerde omzetdoelstellingen gehaald.

De winstgevendheid in de bouwbedrijven is goed. Nog steeds is sprake van een overcapaciteit aan bouwbedrijven ten opzichte van het aangeboden bouwvolume. Het gevolg hiervan is slechte prijsvorming. Maar tegelijkertijd levert het een uitdaging op om te werken aan kostprijsverlaging. In onze regio gaat politieke aandacht uit naar het vlot trekken van de vastzittende en vooral de binnenstedelijke complexe woningmarkt. Herijking van gemeentelijke woningbouwprogramma’s en stimulering van de verduurzaming van particulier woningbezit zijn slechts twee voorbeelden van maatregelen die bouwcapaciteit kunnen genereren. De economische groei in de Duitse bouwmarkt neemt toe. Met diverse, hoofdzakelijk Nederlands gelieerde opdrachtgevers zijn contractafspraken gemaakt.

In onze regio onderscheiden wij ons van concurrenten door onze voorsprong in de inzet van ICT (virtueel bouwen met gebruikmaking van BIM in het ontwikkel- en bouwproces) en de groei in strategisch vastgoedbeheer. Het uitvoeren van dagelijks onderhoud voor woningbouwcorporaties, (semi)overheidsinstellingen en bedrijven neemt toe.

Binnen projectontwikkeling heeft de reductie van de onderhanden werken positie hoge prioriteit. Ook voor de komende jaren blijft dat het aandachtspunt. Complicerende factor is de matige bereidheid van vastgoedfinanciers en beleggers om te investeren in ons werkgebied. Dat neemt niet weg dat we in 2012 diverse nieuwe projecten aan onze portefeuille konden toevoegen, die voor rendement en renderende bouwomzet zorgen, zonder dat beslag op financiële middelen wordt gelegd voor het kopen van locaties.

We ontkwamen er in 2012 niet aan om ons personeelsbestand af te slanken, helaas noodzakelijk om de organisatie omwille van kostenbeheersing en winstgevendheid aan te passen aan de omvang van de orderportefeuille.

Jan Hillen, regiovoorzitter Van Wijnen Oost: “In de nieuwe realiteit van de vastgoedmarkt anticiperen wij op een lagere omzet dan we in de afgelopen jaren behaald hebben. Desalniettemin zien wij door onze marktbenadering en door de kennis, ervaring en motivatie van het personeel mogelijkheden om onze kansen te vergroten en de continuïteit van Van Wijnen Oost te waarborgen.”

Arnhem, 9 april 2013

Het managementteam:J.B. Hillen, voorzitter N.C.G. Langenberg H.G. LoninkJ.E. NijenhuisW. Zuidam

Oost B.V. Achmea Campus

Van Wijnen

Page 29: Van Wijnen Jaarverslag 2012

29Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Achmea Campus

Project: Nieuwbouw en revitalisatie Achmea Campus, Apeldoorn Opdrachtgever: Achmea, Apeldoorn Architect: ADP architectuur design planning, AmsterdamRealisatie: Van Wijnen Arnhem B.V.

Enkele projecten die Van Wijnen Oost in 2012 heeft opgeleverd of in uitvoering heeft genomen:• Nieuwbouw groepswoningen ‘Oude Schans’, Groenlo • Nieuwbouw 48 appartementen Baron van Wassenaerpark, Bennekom• Nieuwbouw/uitbreiding magazijn en expeditie Bronkhorst High Tech B.V., Ruurlo • Nieuwbouw 49 woningen, Vleuten• Nieuwbouw 16 woningen De Lanen, fase 1, Apeldoorn • Groot onderhoud 54 woningen Pieter Steynstraat, Zwolle• Realisatie zorgappartementen in voormalige gasfabriek, Ede • Nieuwbouw woonzorgcentrum Margaretha, Kampen• Nieuwbouw kantoor Siemens, Hengelo • Nieuwbouw 40 woningen Grooterkamp, Gorssel • Nieuwbouw 28 appartementen Noorderbrug, Deventer • Uitbreiding Nedspine, Ede • Renovatie 60 appartementen, Arnhem • Verbouw Nestlé Nutrition, Nunspeet • Nieuwbouw Maxon Motors, Enschede• Nieuwbouw 12 appartementen La Poste en supermarkt, Vaassen• Nieuwbouw en revitalisatie Achmea Campus, Apeldoorn• Nieuwbouw OBC Berkelland, Rekken • Nieuwbouw Reinwaterkelder Vitens, Velddriel

Page 30: Van Wijnen Jaarverslag 2012

30 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Siemens

Project: Nieuwbouw kantoor Siemens, Hengelo Opdrachtgever: Wölbern Invest, Hamburg Architect: NL Architects, AmsterdamRealisatie: Van Wijnen Eibergen B.V.

Page 31: Van Wijnen Jaarverslag 2012

31Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Project: Realisatie zorgappartementen in voormalige gasfabriek, EdeOpdrachtgever: Vestia Zuid Nederland B.V., Nieuwerkerk aan den IJssel

Architect: Van Hoogevest Architecten, Amersfoort en B+O architecten, MeppelRealisatie: Van Wijnen Deventer B.V. onderhoud en beheer

De Fabrieck

Page 32: Van Wijnen Jaarverslag 2012

32 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Van Wijnen Zuid B.V. realiseerde in 2012 een omzet van € 180 miljoen. Daarvan werd 35 procent behaald in de utiliteitsbouw, 44 procent in de woningbouw en 21 procent in (groot) onderhoud, beheer, renovatie en restauratie. Van Wijnen Zuid heeft hiermee voldaan aan de omzetdoelstelling maar de rendementsdoelstelling is niet gehaald.

In een verder neergaande markt hebben wij in het afgelopen jaar nadrukkelijker gekeken naar ‘de nieuwe werkelijkheid’, want de markt voor de bouw en de projectontwikkeling is definitief veranderd. Klanten verwachten meer nog dan voorheen een proactieve benadering van ons waarbij termen als lean, BIM en ketenintegratie steeds meer vanzelfsprekend worden. Onze tak onderhoud en beheer is gegroeid, heeft zich opnieuw verder geprofessionaliseerd en zich nog steviger gepositioneerd in de markt. Dat komt mede door de ingebruikname van één regionale meldkamer van waaruit we onze klanten efficiënter en beter van dienst kunnen zijn.

In de projectontwikkeling zijn we geconfronteerd met een nog verder dalende woningmarkt. Maar door het toepassen van vernieuwende concepten en een actieve persoonlijke klantbenadering zijn we in staat gebleken om ook in 2012 weer mooie projecten te realiseren. Helaas moesten wij in het verslagjaar twee forse tegenvallers opvangen. Dat lukte, en zonder in de rode cijfers terecht te komen. Daarnaast zijn er maatregelen genomen om dit soort zaken in de toekomst te voorkomen. Wij hebben in 2012 ook indringend gekeken naar de organisatie, zowel kwantitatief als kwalitatief. Daarmee is de bezetting nu passend bij de geprognosticeerde omzet voor 2013, maar daarmee zijn we er nog niet. Kwalitatief moet het nog (veel) beter.

In 2012 slaagden we erin via een DBMO-contract (design, build, maintain en operate) de nieuwbouw van het Atrium Medisch Centrum in Heerlen te verwerven. Daarbij nemen we na de bouw langjarig de bouwkundige zorg op ons. Het medisch centrum betaalt daarvoor gedurende vijftien jaar een beschikbaarheidsvergoeding. Dit concept werd ingegeven door de tendens dat er steeds vaker procedures nodig zijn om nota’s tijdig betaald te krijgen. Lukt dat niet in overleg, dan gaat er veel tijd, soms jaren, overheen om een uitspraak te krijgen. In Heerlen kunnen we Van Wijnen-breed veel ervaring opdoen met deze DBMO-constructie.

Raymond Passier, regiovoorzitter Van Wijnen Zuid: “2013 zal zeker nog niet in het teken staan van herstel. Desondanks zijn wij ervan overtuigd dat wij in deze roerige markt een meerwaarde voor onze klanten zijn.”

Waalwijk, 9 april 2013

Het managementteam:R.F.A.M. Passier, voorzitter J.W. Bordewijk J.J.B. van KleefR.J.M.J. Vaessen

Zuid B.V.Van Wijnen

Page 33: Van Wijnen Jaarverslag 2012

33Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Enkele projecten die Van Wijnen Zuid in 2012 heeft opgeleverd of in uitvoering heeft genomen:• Nieuwbouw 15 woningen Rumpenerpark, Brunssum • Nieuwbouw Speciaal Basisonderwijs Het Overpad, ‘s-Hertogenbosch• Renovatie St. Jacobskerk, ‘s-Hertogenbosch • Uitbreiding Gate2, Gilze-Rijen • Uitbreiding woonboulevard, Heerlen • Nieuwbouw hoofdgebouw Brains Unlimited, Maastricht • Verbouwing Stella Maris College, Meerssen• Nieuwbouw en renovatie woonzorgcomplex, Prinsenbeek • Nieuwbouw 65 appartementen Lochtenburg, Schijndel• Nieuwbouw 39 appartementen Rosa Toren, Sittard • Nieuwbouw Cambium College, Zaltbommel• Nieuwbouw 184 appartementen en commerciële ruimte Twee!, Tilburg • Renovatie 126 woningen Pater van den Elsenplein, Tilburg• Renovatie Kruisherenklooster, Uden • Diverse industriële verbouwingen en systematisch onderhoud Friesland Campina, Veghel• Nieuwbouw kantoortoren Tegelen, Venlo • Nieuwbouw 41 woningen Smarthome, Waalwijk • Nieuwbouw 5 grondgebonden woningen, Schijndel• Nieuwbouw verzorgingshuis Sancta Maria, Zevenbergen • Uitbreiding JJI De Hunnerberg, Nijmegen

Project: Nieuwbouw 184 appartementen en commerciële ruimte Twee!, Tilburg Opdrachtgever: Stichting Vestia Groep B.V., Rotterdam

Architect: Studio Leon Thier B.V., Den Haag Realisatie: Van Wijnen Waalwijk B.V.

Twee!

Page 34: Van Wijnen Jaarverslag 2012

34 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Project: Nieuwbouw Cambium College, Zaltbommel Opdrachtgever: Stichting Cambium College, Zaltbommel Architect: AGS Architecten, Amsterdam Realisatie: Bouwbedrijf Timmers B.V., Rosmalen

Cambium College

Page 35: Van Wijnen Jaarverslag 2012

35Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Project: Nieuwbouw hoofdgebouw Brains Unlimited, Maastricht Opdrachtgever: Stichting Life Science Incubator Maastricht en Universiteit Maastricht, Maastricht

Architect: Wiegerinck architectuur en stedenbouw, Arnhem Realisatie: Van Wijnen Sittard B.V.

Brains Unlimited

Page 36: Van Wijnen Jaarverslag 2012

36 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Van Wijnen West B.V. realiseerde in 2012 een omzet van € 127 miljoen. Daarvan werd 28 procent behaald in de utiliteitsbouw, 40 procent in de woningbouw en 32 procent in (groot) onderhoud, beheer, renovatie en restauratie. De doelstelling in omzet, zoals aangegeven in het jaarplan, is behaald. Het rendement is achtergebleven bij de doelstelling.

In 2012 zijn we doorgegaan op de ingeslagen weg om onze organisatie en onze werkwijze nog nauwer te laten aansluiten bij de wensen van de klant. Ook is er hard gewerkt aan de verdere ontwikkeling van Van Wijnen Haarlemmermeer B.V. Gelukkig beschikt de regio over gemotiveerde en deskundige medewerkers. In onze markt merkten we bij onze klanten een duidelijk veranderde vraag. Steeds meer zijn de projecten een geïntegreerde opgave, waarbij naast bouwen ook oplossingen gevraagd worden voor de ontwikkeling en financiering. Om een goed antwoord te kunnen geven, hebben wij de commerciële afdeling van onze organisatie geïntegreerd met de afdeling projectontwikkeling. De administratie binnen de regio is gecentraliseerd en het administratieve proces is verder gedigitaliseerd wat de efficiency ten goede komt. Ook efficiency in het bouwproces en het efficiënt bedienen van onze klanten staat hoog op de agenda. Om afstemmingsverliezen te voorkomen, hebben we in het afgelopen jaar succesvol gewerkt aan de introductie van de lean-methodiek, staken we veel energie in een intensieve samenwerking met onze ketenpartners en rolden we het ‘virtueel bouwen’ en de toepassing van BIM verder uit in onze organisatie. Onze afdeling dagelijks, systematisch en mutatieonderhoud voor zowel woningen als bedrijfsmatig onroerend goed groeide in 2012. Hier zijn weer enkele mooie opdrachten verworven van diverse beleggers. De professionalisering, digitalisering en automatisering van de organisatie op deze afdeling is verder in gang gezet. De goed gevulde orderpositie van de afdeling projectontwikkeling heeft in 2012 zijn vruchten afgeworpen. Tevens zijn er in 2012 enkele mooie projecten ‘nieuwe stijl’ – dit zijn projecten die we met weinig kapitaalbeslag kunnen verwezenlijken – aan de portefeuille toegevoegd. Onze klanten hebben steeds meer behoefte aan een ‘maatpak’, geheel afgestemd op de eigen wensen en behoeften. Omdat we zowel bouw en ontwikkeling als onderhoud en beheer in huis hebben, kunnen wij hen volledig ontzorgen. Onze Facet®-methodiek is hierbij een goed hulpmiddel. Daarnaast zien wij ook een toenemende vraag naar standaard producten. Daarvoor hebben we het afgelopen jaar succesvol twee concepten verder uitgevoerd: ‘Van Wijnen Wonen’ (woningconcept) en ‘Care Concept’ (zorgconcept).

Theo Rook, regiovoorzitter Van Wijnen West: “Wij zien 2013 met vertrouwen tegemoet. Het wordt een jaar van uitdagingen waarbij de klant voorop blijft staan.”

Dordrecht, 9 april 2013

Het managementteam:Th.A. Rook, voorzitter R.P. BiesheuvelM.J.F. CosijnJ.Z. Robbemont C. Simons

West B.V. De Karel Doorman

Van Wijnen

Page 37: Van Wijnen Jaarverslag 2012

37Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

De Karel Doorman

Project: Nieuwbouw 114 appartementen en fitnessruimte De Karel Doorman, Rotterdam

Opdrachtgever: De Wilgen Vastgoed, Rotterdam Architect: Ibelings van Tilburg Architecten, Rotterdam

Realisatie: Van Wijnen Dordrecht B.V.

Enkele projecten die Van Wijnen West in 2012 heeft opgeleverd of in uitvoering heeft genomen:• Verbouw monumentale appartementen Rochussenstraat, Rotterdam • Nieuwbouw 58 appartementen Vorrinklaan, Dordrecht• Nieuwbouw Brede Amstelmeerschool, Amsterdam • Nieuwbouw basisschool De Piloot, Rotterdam• Onderhoudswerkzaamheden 40 panden, Dordrecht • Nieuwbouw kantoor Boskalis, Papendrecht• Nieuwbouw woon- en dagvoorziening voor 94 bewoners met beperking, Zoeterwoude • Nieuwbouw 23 woningen Loofrijk, Rotterdam• Nieuwbouw winkels en appartementen Soetenhof, Zoeterwoude • Uitbreiding International School, Amstelveen• Nieuwbouw 44 appartementen De Parkwachters, Boskoop • Onderhoudswerkzaamheden Estec, Noordwijk• Verbouw Woonboulevard Reijerwaard, Barendrecht • Nieuwbouw bedrijfsunits De Grienden, Gorinchem• Verbouw woonzorgcentrum Bolero, Voorhout • Nieuwbouw 114 appartementen en fitnessruimte De Karel Doorman, Rotterdam

Page 38: Van Wijnen Jaarverslag 2012

38 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Gezondheidscentrum

Project: Nieuwbouw Gezondheidscentrum, Krimpen aan den IJssel Opdrachtgever: Stichting Gezondheidscentrum, Krimpen aan den IJsselArchitect: Bonnemayer Architecten, UdenRealisatie: Van Wijnen Stolwijk B.V.

Page 39: Van Wijnen Jaarverslag 2012

39Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Parkhof

Project: Nieuwbouw 20 woningen en 21 appartementen Parkhof, NoordwijkerhoutOpdrachtgever: Woningstichting St. Antonius van Padua, Noordwijkerhout

Architect: Stol Architecten bv, LisseRealisatie: Van Wijnen Haarlemmermeer B.V.

Page 40: Van Wijnen Jaarverslag 2012

40 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Van Wijnen Midden B.V. realiseerde in 2012 een omzet van € 76 miljoen. Daarvan werd 30 procent behaald in de utiliteitsbouw, 45 procent in de woningbouw en 25 procent in (groot) onderhoud, beheer, renovatie en restauratie.

In 2012 hebben wij opnieuw te maken gehad met een verder dalende nieuwbouwmarkt. Zowel het aanhoudende slechte economische klimaat als de financieringsproblematiek hebben forse invloed gehad op ons bouwvolume. Ondanks de terugloop is 2012 met een positief rendement afgesloten. Ook Van Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V. heeft aan bovengenoemde omzet een substantiële bijdrage geleverd. Het motto van Van Wijnen Midden voor 2012 was ‘Samen scherper aan de wind’. Door betere onderlinge samenwerking tussen de bedrijven, snel en scherp reageren op de veranderende markt en ondernemerschap te tonen, zijn wij erin geslaagd dit waar te maken. We zijn in 2012 verder gegaan met het versterken van onze organisatie en het verhogen van onze efficiency, onder meer door kosten te reduceren. Daarmee hebben we een stevige basis gelegd voor 2013, want al ziet de markt er niet rooskleurig uit, er zijn en blijven groeimarkten zoals onder andere studentenhuisvesting, zorg en beleggershuur-woningen. Daarop richten we onze pijlen. Daarnaast zal de verschuiving van bouwvolume naar onderhoud en beheer zich verder gaan doorzetten in 2013; we zien de groep opdrachtgevers hierin gestaag groeien.

Bij Van Wijnen Projectontwikkeling Midden zijn flexibiliteit en gefaseerd realiseren de sleutelwoorden geweest. Het bouwen van onverkochte woningen willen we echt tot een minimum beperken en het denken in concepten, gebruikmakend van de Facet®-methodiek, doen we alleen maar meer. Dat heeft er in 2012 voor gezorgd dat we sneller kunnen inspelen op vragen vanuit de markt. Ook de samenwerking met beleggers zal in 2013 meer gaan toenemen.

Timo Deen, regiovoorzitter Van Wijnen Midden: “We blijven kansen zien om in te spelen op de veranderende vraag en de behoefte vanuit de markt. Transformatie van gebouwen, studentenhuisvesting, verduurzaming van bestaand onroerend goed zullen de komende periode veel vaker op ons pad komen. We combineren die kansen met een flexibele organisatie en zeer deskundige en gemotiveerde medewerkers. Dat samen geeft ons vertrouwen voor de toekomst.”

Harderwijk, 9 april 2013

Het managementteam:T.L.M. Deen, voorzitter H. Bakker C.M. Blotenburg W. KorunkaM. Mulder

Midden B.V.Van Wijnen

Page 41: Van Wijnen Jaarverslag 2012

41Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Project: Nieuwbouw 64 woningen, fase 1, Bovenkamp II, Heerde Opdrachtgever: V.O.F. Bovenkamp (Bouwfonds Ontwikkeling, Epavlis Holding BV

en Van Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V.)Architect: Groosman Partners architecten, Rotterdam

Realisatie: Bimo Bouw B.V., Harderwijk

Bovenkamp II

Enkele projecten die Van Wijnen Midden in 2012 heeft opgeleverd of in uitvoering heeft genomen:• Nieuwbouw 16 woningen Plan Folkerts, Elburg • Nieuwbouw parkeergarage Ziekenhuis St. Jansdal, Harderwijk• Nieuwbouw Margrietschool, Ermelo • Nieuwbouw 28 woningen ‘t Trefpunt, 2e fase, Ermelo • Nieuwbouw 16 woningen, Hulshorst • Nieuwbouw 41 woningen Hofsingel, Weesp • Nieuwbouw 25 woningen Hoge Varen, Hierden• Verbouw Postsorteercentrum POST NL, Bleiswijk • Nieuwbouw 93 appartementen De Gravin en 2 maatschappelijke ruimtes, Utrecht• Nieuwbouw 64 woningen, fase 1, Bovenkamp II, Heerde • Nieuwbouw horeca/gemeentelijk informatiecentrum, Blaricum• Nieuwbouw en renovatie Hogelantschool, Amsterdam • Renovatie binnen en buiten 113 woningen, De Woonmensen, Apeldoorn • Badkamerrenovaties 50 woningen, Mooiland Vitalis, Zevenaar • Verbouw Postsorteercentrum POST NL, Utrecht• Gevelonderhoud, zorggebouwen, Woonzorg Nederland • Onderhoud vervangen 27 badkamers De Woonmensen, Apeldoorn • Onderhoud aanbrengen brandwerende voorzieningen De Dillenburg, Ermelo • Vernieuwbouw Sternpoint, Wateringen

Page 42: Van Wijnen Jaarverslag 2012

42 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Winkelcentrum Diemerplein

Project: Verbouw en uitbreiding winkelcentrum Diemerplein met ondergrondse parkeergarage en nieuwbouw 45 appartementen, Diemen Opdrachtgever: Delta Lloyd Vastgoed, Amsterdam Architect: AMA Group Associated Architects, MaastrichtRealisatie: Van Wijnen Weesp B.V., Weesp

Page 43: Van Wijnen Jaarverslag 2012

43Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Project: Groot onderhoud en energetische verbeteringen 113 woningen, Staatsliedenkwartier, Apeldoorn Opdrachtgever: De Woonmensen, Apeldoorn

Architect: BAS bureau voor architectuur & bouwadvies BNA, KlarenbeekRealisatie: Bimo Bouw B.V. onderhoud en beheer, Apeldoorn

Staatsliedenkwartier

Page 44: Van Wijnen Jaarverslag 2012

44 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Recreatiebouw B.V.

Van Wijnen Recreatiebouw B.V. kan terugzien op een succesvol 2012. De geprognosticeerde omzet en het resultaat werden behaald.

Naast de ontwikkeling van nieuwe parken heeft Van Wijnen Recreatiebouw ook een aanzienlijk aandeel van de gerealiseerde jaaromzet behaald in de uitbreiding van bestaande parken en het vervangen van oude accommodaties door nieuwe woningen die geheel aan de eisen van deze tijd voldoen.

Op Terschelling werd een appartementengebouw met 79 appartementen gerealiseerd in opdracht van Nipa Holding B.V. Deze appartementen worden in het voorjaar van 2013 in verhuur gebracht door Landal GreenParks B.V. De verkoop van deze appartementen kan, ondanks het gedaalde consumentenvertrouwen, succesvol genoemd worden.

Op Texel heeft Van Wijnen Recreatiebouw in 2012 de bestemmingswijziging van een camping tot bungalowpark afgerond. Alle benodigde vergunningen en de goedkeuringen voor de bouw van 65 recreatiewoningen werden in het derde kwartaal binnengehaald. De verkoop is in oktober 2012 gestart en twee derde deel was rond de jaarwisseling verkocht. De bouw is eveneens gestart en de verwachting is dat Landal GreenParks alle woningen per juli 2013 in de verhuur kan nemen.

Theo Vlaskamp, directeur Van Wijnen Recreatiebouw: “We profiteerden in 2012 van het feit dat meer mensen hun vakantie dicht bij huis doorbrachten. Dat blijven vakantiegangers voorlopig doen en dat schept voor ons veel kansen om recreatievastgoed in Nederland, maar ook daarbuiten, te ontwikkelen, te moderniseren en uit te breiden.”

Deventer, 9 april 2013

Van Wijnen Recreatiebouw B.V. T.J. Vlaskamp, directeur

Van Wijnen

Page 45: Van Wijnen Jaarverslag 2012

45Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Project: Nieuwbouw 30 recreatiebungalows Landal Aelderholt, Aalden Opdrachtgever: Landal GreenParks B.V., Leidschendam

Architect: Factor Architecten B.V., DuivenRealisatie: Van Wijnen Deventer B.V.

Landal Aelderholt

Page 46: Van Wijnen Jaarverslag 2012

46 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

79 appartementen West-Terschelling

Project: Nieuwbouw 79 appartementen West-TerschellingOpdrachtgever: Nipa Holding B.V., Leeuwarden Architect: Ir. M. Atsma, OenkerkRealisatie: Van Wijnen Gorredijk B.V.

Page 47: Van Wijnen Jaarverslag 2012

47Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

65 recreatiewoningen Landal Sluftervallei

Project: Nieuwbouw 65 luxe recreatiewoningen Landal Sluftervallei, TexelOpdrachtgever: Landal GreenParks B.V., Leidschendam

Architect: Jan van Tellingen Architecture & Creative Consult, Zeist Realisatie: Van Wijnen Heerhugowaard B.V.

Page 48: Van Wijnen Jaarverslag 2012

48 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

‘Financiële draagkracht die staat

als een huis, waarop talent zich

uitstekend kan ontwikkelen’

2012

Page 49: Van Wijnen Jaarverslag 2012

49Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Jaarrekening 2012

Geconsolideerde balans 50 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 51

Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat 52 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 53 Grondslagen voor de financiële verslaggeving 54 Toelichting op de geconsolideerde balans 58 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 64 Vennootschappelijke balans 66 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 67 Toelichting op de vennootschappelijke balans en de winst- en verliesrekening 68

Overige gegevens

Winstbestemming 71

Controleverklaring 72

Groepsmaatschappijen 74

Deelnemingen en joint ventures 78

Resultaten2012

Page 50: Van Wijnen Jaarverslag 2012

50 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

(Voor verwerking winstbestemming)

Bedragen x € 1 duizend 31-12-2012 31-12-2011

vaste activa

Immateriële vaste activa 12.677 16.508Materiële vaste activa 29.209 29.388 Financiële vaste activa 43.988 33.844 85.874 79.740

vlOttende activa

Voorraden 22.241 11.145 Onderhanden werken 141.048 159.760Vorderingen 77.312 79.398Liquide middelen 340 9.542 240.941 259.845

vlOttende passiva

Kredietinstellingen 27.796 17.239Handels- en overige schulden 167.880 174.076Onderhanden projecten 89 15.956 195.765 207.271nettO Werkkapitaal 45.176 52.574

131.050 132.314

langlOpende verplichtingen

Kredietinstellingen 28.654 25.765 Voorzieningen en overige schulden 19.651 19.806 48.305 45.571eigen vermOgen 82.745 86.743

131.050 132.314

*Voor vergelijkingsdoeleinden aangepast

123

4567

8910

1112

Geconsolideerde balans

*

Page 51: Van Wijnen Jaarverslag 2012

51Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Bedragen x € 1 duizend 2012 2011

nettO-Omzet 632.676 620.836Af: kostprijs omzet 563.536 546.573

BrutO-Omzetresultaat 69.140 74.263 Af: overige kosten 58.857 57.602

nettO-Omzetresultaat 10.283 16.661 Overige bedrijfsopbrengsten 1.165 737Realisatie herwaardering 231 231Aandeel in resultaat deelnemingen enjoint ventures 429 67

Bedrijfsresultaat 12.108 17.696

financiële Baten en lasten Rentebaten en -lasten (5.712) (5.403)

resultaat uit geWOne

BedrijfsuitOefening vOOr Belastingen 6.396 12.293Belastingen uit gewone bedrijfsuitoefening (2.572) (4.065)

resultaat na Belastingen 3.824 8.228

*Voor vergelijkingsdoeleinden aangepast

13

14

15

Geconsolideerde winst- en verliesrekening

*

Page 52: Van Wijnen Jaarverslag 2012

52 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Bedragen x € 1 duizend 2012 2011

gecOnsOlideerd resultaat

na Belastingen 3.824 8.228

Gerealiseerde herwaardering (173) (173)

tOtaal rechtstreekse mutaties

in het eigen vermOgen (173) (173)

tOtaalresultaat 3.651 8.055

Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat

Page 53: Van Wijnen Jaarverslag 2012

53Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Bedragen x € 1 duizend 2012 2011

Bedrijfsresultaat 12.108 17.696

Aanpassingen voor:• afschrijvingen 7.172 7.146• gerealiseerde herwaardering (173) (173)• mutaties voorzieningen (155) 1.022

Mutaties werkkapitaal:• onderhanden werken/projecten 2.845 (26.489)• voorraden (11.096) 10.251• vorderingen 2.086 3.901• overige schulden (10.171) 9.619kasstrOOm uit BedrijfsuitOefening 2.616 22.973

Rentebaten 488 876Rentelasten (6.200) (6.279)Winstbelasting (2.572) (4.065) (8.284) (9.468)kasstrOOm uit OperatiOnele activiteiten (5.668) 13.505

Investeringen in immateriële vaste activa (40) (793) Investeringen in materiële vaste activa (3.429) (4.315)Desinvesteringen materiële vaste activa 307 892Investeringen in financiële vaste activa (14.348) (7.242) Desinvesteringen in financiële vaste activa 4.204 1.954Overige mutaties - 1kasstrOOm uit investeringsactiviteiten (13.306) (9.503)

Opname langlopende schulden - (1.129)Aflossing langlopende schulden 2.889 -Betaald dividend (7.649) (1.890)kasstrOOm uit financieringsactiviteiten (4.760) (3.019)Netto kasstroom (23.734) 983

Stand geldmiddelen per 1 januari 9.542 8.559

Stand geldmiddelen per 31 december (14.192) 9.542

*Voor vergelijkingsdoeleinden aangepast

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

*

Page 54: Van Wijnen Jaarverslag 2012

54 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Algemeen De vennootschap heeft zowel de enkelvoudige jaarrekening als de geconsolideerde jaarrekening opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9, Boek 2, Burgerlijk Wetboek. De hierna uiteengezette grond slagen voor financiële verslaglegging zijn, behoudens de toegelichte stelsel-wijziging, ten opzichte van voorgaand verslagjaar niet gewijzigd en zijn consistent toegepast voor alle entiteiten en gepresenteerde perioden in deze geconsolideerde jaarrekening.

StelselwijzigingDeelnemingen in joint ventures worden met ingang van 1 januari 2012 niet meer proportioneel geconsolideerd, maar gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. Als argument geldt dat een waardering tegen nettovermogenswaarde niet ongebruikelijk is in de branche en dat de grondslagen voor de verwerking van joint ventures met deze stelselwijziging geüniformeerd worden met de grondslag die gebruikt wordt voor de waardering van de deenemingen. De vergelijkende cijfers per 31 december 2011 zijn voor vergelijkingsdoeleinden aangepast, waardoor het balanstotaal met circa € 5 miljoen is gedaald. Het effect van de doorgevoerde stelselwijziging op het eigen vermogen per 31 december 2011 en resultaat 2011 is nihil.

Grondslagen voor consolidatieIn de geconsolideerde jaarrekening worden de financiële gegevens van Van Wijnen Holding N.V. en haar groepsmaatschappijen opgenomen. Als groepsmaatschappijen worden die ondernemingen aangemerkt die behoren tot de economische eenheid van Van Wijnen Holding N.V. Integraal in de consolidatie worden opgenomen deelnemingen waarin beslissende zeggenschap op het beleid kan worden uitgeoefend. Deelnemingen en joint ventures waarin geen beslissende zeggenschap kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de Groep gemaakte winsten. Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie opgenomen vanaf het moment dat Van Wijnen Holding N.V. beslissende invloed uitoefent op het beleid. Een volledig overzicht van de groepsmaatschappijen, deelnemingen en joint ventures is vermeld op pagina 74 tot en met 78 van dit verslag. Voor een groot aantal groepsmaatschappijen zijn aansprakelijkheids verklaringen gedeponeerd.

Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten investeringen in aandelen, handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten. Financiële instrumenten omvatten tevens in contracten besloten afgeleide financiële instrumenten (derivaten). Verstrekte leningen, overige vorderingen en financiële verplichtingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, rekening houdend met de effectieve rentevoet en onder aftrek van nood-zakelijk geachte voorzieningen. Op de in het kader van renterisicobeheer afgesloten derivaten wordt kostprijshedge accounting toegepast. Het instrument en de afgedekte post worden beide gewaardeerd tegen kostprijs.

LeasingDe beoordeling of een overeenkomst een lease bevat, vindt plaats op grond van de economische realiteit op het tijdstip van het aangaan van het contract. Een contract wordt aangemerkt als een leaseovereenkomst als de overeenkomst het recht van het gebruik van een specifiek actief omvat. In geval van operational

Grondslagen voor de financiële verslaggeving

Page 55: Van Wijnen Jaarverslag 2012

55Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

leasing worden het leaseobject en de daarmee samenhangende schuld bij het aangaan van de overeen-komst off balance verwerkt op het moment van het aangaan van de leaseovereenkomst. De leasebetalingen worden in vaste bedragen over de leaseperiode ten laste van de winst- en verliesrekening verwerkt.

Grondslagen voor waardering van de balans Immateriële vaste activa Goodwill, zijnde het verschil tussen de verkrijgingsprijs en de nettovermogenswaarde van verworven deelnemingen, wordt geactiveerd en op basis van de geschatte levensduur ten laste van het resultaat afgeschreven. De levensduur wordt geschat op gemiddeld 10 jaar. Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en terreinen

De bedrijfsgebouwen en terreinen zijn gewaardeerd op de actuele waarde (marktwaarde), rekening houdend met de geschatte economische levensduur en verminderd met de afschrijving. De actuele waarde wordt jaarlijks bepaald op basis van de netto contante waarde van de toekomstige huuropbrengsten rekening houdend met een jaarlijkse indexatie. Eens in de vijf jaar vindt een taxatie plaats door een onafhankelijke taxateur. Het verschil tussen de berekende boekwaarden voor en na de herwaardering wordt, onder aftrek van de latente belastingclaim, verantwoord als herwaarderingsreserve. De gerealiseerde herwaardering wordt verantwoord in de winst- en verliesrekening als ‘realisatie herwaardering’. De marktwaarde vormt de basis voor de afschrijving. Deze bedraagt, toegepast volgens de lineaire methode, maximaal 3 procent per jaar. Machines en installaties

De machines en installaties zijn tegen historische kostprijs gewaardeerd, waarop afschrijvingen, variërend van 10 procent tot 33¹/³ procent, per jaar in mindering zijn gebracht. De afschrijvingen zijn volgens de lineaire methode berekend en gebaseerd op de economische levensduur.

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Hieronder zijn opgenomen de inventarissen en de vervoersmiddelen. De andere vaste bedrijfsmiddelen zijn opgenomen tegen historische kostprijs, verminderd met lineair toegepaste afschrijving.

Financiële vaste activa Deelnemingen en joint ventures

De deelnemingen en joint ventures worden gewaardeerd op basis van nettovermogenswaarde. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de waarderingsgrondslagen van Van Wijnen Holding N.V. gehanteerd.

Overige vorderingen

De overige vorderingen zijn opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs, rekening houdend met de effectieve rentevoet en onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.

Vlottende activa Voorraden

Voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen de aanschaffingsprijs of de marktwaarde indien deze lager is per balansdatum. Een eventuele voorziening voor incourantheid wordt op de

Page 56: Van Wijnen Jaarverslag 2012

56 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

waarde in mindering gebracht. De voorraden gereed product worden gewaardeerd tegen de bestede directe kosten, vermeerderd met een opslag voor algemene kosten of, indien lager de marktwaarde. Onderhanden werken

De projecten voor eigen rekening, waaronder opgenomen de grondposities en ontwikkelkosten, worden gewaardeerd tegen de aanschafprijs, de bestede directe kosten en financieringskosten. Indien de marktwaarde lager is, vindt waardering op deze lagere marktwaarde plaats.

Vorderingen

De vorderingen zijn gewaardeerd op geamortiseerde kostprijs, rekening houdend met de effectieve rentevoet en onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen wegens vermoedelijke oninbaarheid.

Vlottende passiva Onderhanden projecten

De onderhanden projecten in opdracht van derden in de bouwsector worden gewaardeerd tegen de directe kosten, zoals lonen en sociale lasten, materialen, kosten van materieelgebruik, diensten van derden en onderaanneming, verhoogd met een opslag voor indirecte kosten en met het gedeelte van de geprognosticeerde winst dat gerealiseerd wordt geacht op basis van de voortgang van het werk, gemeten aan de hand van de voortgang van de productie. Voorzienbare verliezen op projecten worden direct genomen en in mindering op de waardering gebracht. Op dit saldo worden de op de onderhanden projecten betrekking hebbende gedeclareerde termijnen in mindering gebracht. De ontwikkelingsprojecten in opdracht van derden worden gewaardeerd tegen de directe kosten, verhoogd met een opslag voor indirecte kosten, financieringskosten en winst. Aan ontwikkelprojecten wordt naar evenredigheid een deel van de verwachte winst toegerekend voor zover de betreffende projecten aan derden zijn verkocht, onder aftrek van voorzienbare verliezen en ontwikkelrisico’s. Gedeclareerde termijnen worden op de onderhanden ontwikkelingsprojecten in mindering gebracht.

Voorzieningen Latente belastingen

De voorziening voor latente belastingverplichtingen vloeit voort uit verschillen tussen de bedrijfs-economische en fiscale waardering van bepaalde activa en passiva voor zover deze verschillen in de toekomst in de belastingheffing zullen worden betrokken. De berekening van de latente belastingen vindt plaats tegen het geldende tarief van de vennootschapsbelasting.

Garantievoorziening

De voorziening voor garantieverplichtingen dient ter dekking van mogelijke verplichtingen inzake opgeleverde werken binnen de garantieperioden. De toevoeging aan de voorziening is gerelateerd aan de gemiddelde omzet van de laatste drie jaren. De kosten uit hoofde van garantieverplichtingen komen ten laste van de voorziening.

Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, rekening houdend met de effectieve rentevoet.

Page 57: Van Wijnen Jaarverslag 2012

57Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Grondslagen voor bepaling van de resultatenNetto-omzet

De netto-omzet omvat de aan de verslagperiode toe te rekenen opbrengstwaarde van de productie, exclusief omzetbelasting en exclusief binnen Van Wijnen Holding N.V. uitgevoerde transacties. Kostprijs omzet

In de kostprijs omzet worden opgenomen:• directe productiekosten, zoals lonen en sociale lasten, materialen, kosten van materieelgebruik,

diensten van derden, onderaanneming, alsmede het saldo van de financieringsrente;• exploitatiekosten onroerend goed en materieelpark;• afschrijvingen en waardeverminderingen onroerend goed, materieel en voorraden.

Bruto-omzetresultaat

De winst op onderhanden projecten in opdracht van derden in de bouwsector wordt verantwoord op basis van de voortgang van de werken. Eventuele verliezen worden genomen bij het ontstaan van de verliesverwachting en berekend per het einde werk.

De winsten op onderhanden ontwikkelprojecten in opdracht van derden worden naar evenredigheid van de verwachte winst toegerekend voor zover de betreffende projecten aan derden zijn verkocht, onder aftrek van voorzienbare verliezen en ontwikkelrisico’s.

Overige kosten

De overige kosten worden gevormd door de componenten:• algemene kosten, zoals kosten van leiding en stafdiensten;• afschrijvingen en waardeverminderingen van immateriële vaste activa, inventarissen en vervoers-

middelen, alsmede vorderingen.

Belastingen

De belastingdruk wordt berekend over de in het boekjaar behaalde resultaten, met inachtneming van fiscale faciliteiten en niet aftrekbare bedragen. Met in de toekomst verschuldigde belastingen wordt rekening gehouden.

Vennootschappelijke winst- en verliesrekeningDe vennootschappelijke winst- en verliesrekening is opgemaakt met toepassing van artikel 2:402 BW.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De netto kasstroom in het overzicht bestaat uit de mutaties in de liquide middelen en het kortlopende deel van de bedrijfs-financieringen.

Notatie bedragen Alle bedragen opgenomen in deze toelichting zijn in duizenden euro’s, tenzij anders vermeld.

Page 58: Van Wijnen Jaarverslag 2012

58 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

2. materiële vaste activa

De saldi en het verloop van de materiële vaste activa over het verslagjaar zijn als volgt:

Bedrijfsgebouwen Machines en Andere vaste en terreinen installaties bedrijfsmiddelen Totaal

stand per 1 januari 2012

Actuele waarde respectievelijk historische kostprijs 28.312 18.804 14.618 61.734Cumulatieve afschrijvingen (8.288) (12.420) (11.638) (32.346) 20.024 6.384 2.980 29.388

mutaties in BOekWaarde

Investeringen 1.415 1.440 574 3.429Desinvesteringen (241) (58) (8) (307)Afschrijvingen (860) (1.713) (728) (3.301) 314 (331) (162) (179)

stand per 31 decemBer 2012

Actuele waarde respectievelijk historische kostprijs 29.249 19.596 11.705 61.758Cumulatieve afschrijvingen (8.911) (13.543) (8.887) (32.549) 20.338 6.053 2.818 29.209

1. immateriële vaste activa Deze post betreft goodwill en bestaat uit:

2012 2011

stand per 1 januari 2012

Aanschafwaarde 53.139 52.346Cumulatieve afschrijving (36.631) (32.826)

16.508 19.520

Investeringen 40 793Afschrijvingen (3.871) (3.805)

(3.831) (3.012)stand per 31 decemBer 2012

Aanschafwaarde 53.179 53.139Cumulatieve afschrijving (40.502) (36.631) 12.677 16.508

Toelichting op de geconsolideerde balans

Page 59: Van Wijnen Jaarverslag 2012

59Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

5. Onderhanden Werken Onder de onderhanden werken worden de grondposities en ontwikkelkosten opgenomen.

3. financiële vaste activa

Het verloop van de post financiële vaste activa luidt:

Deelnemingen Overige en joint ventures vorderingen Totaal

stand per 1 januari 2012 3.192 30.652 33.844

Mutaties • Investeringen 2.828 11.198 14.026• Aandeel in resultaat 322 - 322• Desinvesteringen (846) - (846)• Aflossingen - (3.358) (3.358)

stand per 31 decemBer 2012 5.496 38.492 43.988

Voor een deel van de overige vorderingen (€ 13,0 miljoen) zijn zekerheden gesteld in de vorm van hypothecaire inschrijving of hypothecaire volmacht. Bij een belangrijk deel van de overige vorderingen variëren de rentepercentages tussen EURIBOR plus 100 tot 150 basispunten of een vaste rente van 6 procent per jaar. De vorderingen zullen grotendeels binnen 5 jaren worden afgelost. Het bedrag aan overige vorderingen met een looptijd langer dan een jaar bedraagt € 34,4 miljoen.

4. vOOrraden De voorraden kunnen als volgt worden gespecificeerd:

2012 2011

Grond- en hulpstoffen 835 452Gereed product 21.406 10.693 22.241 11.145

Onder de post gereed product is het nog niet verkochte onroerend goed verantwoord.

Page 60: Van Wijnen Jaarverslag 2012

60 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

6. vOrderingen

De vorderingen zijn als volgt te specificeren:

2012 2011

Handelsdebiteuren 74.595 76.235Overige vorderingen 2.103 2.315Overlopende activa 614 848

77.312 79.398

7. liquide middelen

Vorderingen op kredietinstellingen waarbij tevens schulden worden aangehouden, worden indien van toepassing gesaldeerd opgenomen. De saldi van de G-rekeningen bedragen € 5,2 miljoen (2011: € 5,5 miljoen).

8. kredietinstellingen

Onder de kredietinstellingen zijn de onderstaande posten verantwoord:

2012 2011

Bedrijfsfinancieringen 14.532 -Projectfinancieringen 13.264 17.239

27.796 17.239

Schulden aan kredietinstellingen waarbij tevens tegoeden worden aangehouden, worden indien van toepassing gesaldeerd opgenomen.

Page 61: Van Wijnen Jaarverslag 2012

61Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

9. handels- en Overige schulden

Onder de schulden op korte termijn zijn de onderstaande posten verantwoord:

2012 2011

Handelscrediteuren 124.421 115.431Belastingen en premies sociale verzekering 11.040 10.343Pensioenpremies 270 220Overige schulden 8.440 14.083Overlopende passiva 23.709 33.999

167.880 174.076

De post ‘overlopende passiva’ bestaat voornamelijk uit verplichtingen met betrekking tot project-kosten, salarissen, vakantiedagen en vakantiegeld.

10. Onderhanden prOjecten

De onderhanden projecten kunnen als volgt worden gespecificeerd:

2012 2011

Integrale kostprijs inclusief gerealiseerd resultaat, verminderd met getroffen voorzieningen 755.197 530.343Af: Gedeclareerde termijnen 755.286 546.299

89 15.956

Onderhanden projecten met positief saldo na aftrek gedeclareerde termijnen 54.634 57.528Onderhanden projecten met negatief saldo na aftrek gedeclareerde termijnen (54.545) (41.572)

89 15.956

Page 62: Van Wijnen Jaarverslag 2012

62 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

11. kredietinstellingen

De specificatie van de langlopende verplichtingen bij kredietinstellingen luidt:

2012 2011

Projectfinancieringen 28.654 25.765

28.654 25.765 In december 2010 is de herfinanciering afgerond met de Rabobank en de FGH Bank. De nieuwe financiering van maximaal € 180 miljoen kent een looptijd tot en met eind 2015 en bestaat uit een tweetal leningsfaciliteiten van totaal € 85 miljoen, een tweetal rekening-courantfaciliteiten van totaal € 70 miljoen en een garantieobligofaciliteit van € 25 miljoen.

Voor een deel van de financieringen zijn financiële convenanten van toepassing, gerelateerd aan de leverage ratio en solvabiliteit. De leverage ratio is de uitkomst van net debt gedeeld door EBITDA (winst voor belastingen, interest, afschrijvingen en amortisaties). De solvabiliteit is de uitkomst van eigen vermogen gedeeld door het totale vermogen. Aan deze convenanten wordt voldaan. Het gewogen gemiddelde van de rentevoeten bedraagt 3,39 procent (2011: 3,67 procent). De reële waarde van de leningen komt overeen met de boekwaarde.

Het deel van de projectfinancieringen welke binnen 1 jaar wordt afgelost of opeisbaar is, is onder de vlottende passiva opgenomen. De reële waarde van de schulden op lange termijn is in overeen-stemming met de boekwaarde.

Bij de projectfinancieringen varieerde de rentepercentages tussen de 2,9 procent en 6,1 procent. Aan de project financiers is hypothecaire zekerheid verstrekt op grondposities. De schulden zullen grotendeels binnen 5 jaren worden afgelost.

12. vOOrzieningen en Overige schulden

De specificatie van de getroffen voorzieningen luidt:

2012 2011

Latente belastingen 14.532 14.183Garantievoorzieningen 4.767 5.241Overige 352 382

19.651 19.806 De voorzieningen zijn naar hun aard voornamelijk als langlopend te beschouwen.

Page 63: Van Wijnen Jaarverslag 2012

63Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

De voorziening voor latente belastingen heeft betrekking op toekomstige belastingverplichtingen die voortvloeien uit verschillen tussen fiscale en bedrijfseconomische waardering van bepaalde activa en passiva. De voorziening voor latente belastingverplichtingen is gewaardeerd op 25,0 procent.

De voorziening voor garantieverplichtingen dient ter dekking van mogelijke verplichtingen inzake opgeleverde werken binnen de garantieperioden. De toevoeging aan de voorziening is gebaseerd op een uit ervaring verkregen percentage van de omzet.

niet in de Balans OpgenOmen verplichtingen

Het totaal van de uitstaande bankgaranties bedroeg ultimo 2012 € 17.580.114,- (2011: € 6.350.166,-). Daarnaast zijn door borgmaatschappijen ultimo 2012 voor een totaalbedrag van € 49.515.134,- borgtochten verstrekt (2011: € 47.208.685,-).

Van Wijnen Holding N.V. is hoofdelijk aansprakelijk voor alle schulden van vennootschappen onder firma (projectcombinaties) waarin zij participeert. In de jaarrekening zijn alleen verplichtingen ter zake opgenomen, indien de financiële positie van de combinatie of van één of meerdere combinanten daartoe aanleiding gaf. Van Wijnen is uit hoofde van de verwerving van grondposities verplichtingen aangegaan onder voorbehoud van bestemmingswijzigingen en/of af te geven vergunningen.

De jaarlijks te betalen huur voor bedrijfsterreinen en gebouwen bedraagt circa € 0,8 miljoen. Het meren-deel van de huurcontracten heeft een looptijd tot 2014-2015 met de mogelijkheid van verlenging.

Van Wijnen heeft in 2010 een vijftal bedrijfspanden verkocht en als lessee operationele leasecontracten voor deze panden afgesloten. In 2012 is een totaalbedrag van € 1,9 miljoen aan leasebetalingen met betrekking tot bedrijfspanden in de winst- en verliesrekening verwerkt. De overeenkomst heeft een looptijd van tenminste 10 jaar. De leasebetaling is een vast bedrag per jaar. In 2020 heeft Van Wijnen de optie de leaseobjecten te kopen tegen een vast overeengekomen aankoopprijs. Daarnaast is sprake van operationele leasecontracten voor vervoermiddelen. De totale toekomstige minimale leasebetalingen zijn als volgt te specificeren:

Bedragen x € 1 miljoen 2012 2011

periode < 1 jaar 3,2 3,61 jaar < periode < 5 jaar 15,9 16,4periode > 5 jaar 4,5 6,2

23,6 26,2

Van Wijnen Holding N.V. en haar dochterondernemingen zijn onderdeel van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting en omzetbelasting. Op grond van de geldende standaard voorwaarden is er sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid voor belastingschulden uit de periode dat zij van de fiscale eenheid deel uitmaken.

Page 64: Van Wijnen Jaarverslag 2012

64 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

13. Omzet

De omzet gesplitst naar sectoren heeft zich als volgt ontwikkeld: 2012 2011

Bouwsector 612.662 593.252 Eigen ontwikkeling 114.466 132.170Overige omzet 12.093 10.282Bruto-omzet 739.221 735.704Af: intercompany omzet 106.545 114.868

632.676 620.836

lOnen en salarissen

2012 2011

Lonen en salarissen 80.549 79.526Sociale lasten 12.238 11.783Pensioenlasten 7.841 6.732

100.628 98.041

In 2012 bedroeg het gemiddeld aantal werknemers dat in dienst was bij Van Wijnen Holding N.V. 1.604 (2011: 1.605 werknemers). Het aantal werknemers ultimo 2012 bedraagt 1.566 (2011: 1.586).

afschrijving vaste activa

In 2012 werd als afschrijvingslast € 7.172.000,- ten laste van het bedrijfsresultaat geboekt, te weten: 2012 2011

Goodwill 3.871 3.805Bedrijfsgebouwen en terreinen 860 787Machines en installaties 1.713 1.725Andere vaste bedrijfsmiddelen 728 829

7.172 7.146

14. renteBaten en -lasten

2012 2011

Rentebaten 488 876Rentelasten (6.200) (6.279)

(5.712) (5.403)

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

Page 65: Van Wijnen Jaarverslag 2012

65Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

accOuntantshOnOraria

De accountantshonoraria uitgesplitst naar categorie bedroegen: 2012 2011

Onderzoek van de jaarrekening 357 346Andere controle-opdrachten 14 23Adviesdiensten op fiscaal terrein 218 141Andere niet-controlediensten 35 16 624 526

15. Belastingen

Hieronder is opgenomen de belastingdruk over de behaalde resultaten, alsmede de mutatie in de voorziening voor latente belastingen. De belastingdruk over 2012 bedraagt € 2.572.000,-. Ten opzichte van het resultaat voor belastingen bedraagt dit 40,2 procent (2011: 33,1 procent). Het verschil ten opzichte van het nominale tarief is veroorzaakt door het, volgens bestendige gedragslijn, herberekenen van commerciële naar fiscale posities op basis van fiscale wet- en regelgeving. De gemiddelde effectieve belastingdruk is de belasting uit gewone bedrijfsuitoefening gedeeld door het resultaat uit gewone bedrijfs uitoefening voor belastingen volgens de geconsolideerde winst- en verliesrekening. De aansluiting tussen het nominale belastingtarief en de effectieve belastingdruk is als volgt: 2012 2011

Nominaal tarief 25,0% 25,0%Fiscaal niet-aftrekbare posten 15,2% 8,1%Effectieve belastingdruk 40,2% 33,1%

transacties met verBOnden partijen

Van Wijnen onderscheidt de navolgende verbonden partijen: groepsmaatschappijen, de bestuurders, de Raad van Commissarissen en de aandeelhouders. Eventuele transacties met verbonden partijen geschieden tegen prijzen welke ook worden toegepast bij transacties met derden.

BezOldiging directie en cOmmissarissen

De beloning van de bestuurders bedroeg € 1.013.365,- (2011: € 1.222.292,-). De beloning voor commissarissen bedroeg € 118.000,- (2011: € 96.000,-).

financiële risicO’s

Kredietrisico is het risico van financieel verlies indien een afnemer de aangegane contractuele verplichting niet nakomt. Kredietrisico’s vloeien met name voort uit vorderingen op klanten. Van Wijnen voert een actief beleid om het kredietrisico te minimaliseren. Ter beheersing van dit risico wordt gebruik gemaakt van informatie van erkende instellingen die zich op het leveren van krediet informatie hebben toegelegd. Continue bewaking van het kredietrisico vormt onderdeel van het debiteuren-beheer. Op balansdatum was geen sprake van belangrijke concentraties van kredietrisico.

Renterisico houdt in dat door veranderingen in rentestanden de resultaten van de onderneming veranderen. Om dit risico te beheer-sen worden derivaten gebruikt. In 2007 is een rentecap aangeschaft met een looptijd van 5 jaar (tot juli 2012). Daarnaast is door middel van een renteswap (tot december 2015) voor een deel van de bankfinanciering de variabele rente omgezet in vaste tarieven. De reële waarde van de derivaten is per 31 december 2012 € 4,8 miljoen negatief (2011: € 4,7 miljoen negatief).

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

Page 66: Van Wijnen Jaarverslag 2012

66 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

(Voor verwerking winstbestemming)

1

2

3

4

5

Bedragen x € 1 duizend 31-12-2012 31-12-2011

vaste activa

Financiële vaste activa 85.629 52.598

vlOttende activa

Vorderingen 32.267 55.420Liquide middelen 1 - 32.268 55.420

vlOttende passiva

Kredietinstellingen 23.854 4.009Handels- en overige schulden 8.944 15.104 32.798 19.113nettO Werkkapitaal (530) 36.307 85.099 88.905

langlOpende verplichtingen

Voorzieningen 2.354 2.162 2.354 2.162

eigen vermOgen

Geplaatst kapitaal 100 100 Agioreserve 13.506 13.506 Wettelijke reserve 6.408 6.581 Overige reserves 58.907 58.328 Resultaat boekjaar 3.824 8.228 82.745 86.743

85.099 88.905

Vennootschappelijke balans

Page 67: Van Wijnen Jaarverslag 2012

67Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Bedragen x € 1 duizend 2012 2011

Resultaat deelnemingen 3.031 9.757Overige baten en lasten na belastingen 793 (1.529)

Resultaat na belastingen 3.824 8.228

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening

Page 68: Van Wijnen Jaarverslag 2012

68 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de vennootschappelijke jaarrekening zijn gelijk aan de grondslagen die worden vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening van Van Wijnen Holding N.V.

1. financiële vaste activa

Het verloop van de financiële vaste activa luidt:

Deelnemingen

stand per 1 januari 2012 52.598Mutaties• Aandeel in resultaat 3.031• Overige mutaties 30.000

stand per 31 decemBer 2012 85.629

Op de deelnemingswaarde zijn niet gerealiseerde intercompany winsten, groot € 0,9 miljoen, geëlimineerd (2011: € 0,9 miljoen).

2. vOrderingen

De vorderingen zijn als volgt te specificeren:

2012 2011

Handelsdebiteuren - 42Deelnemingen 28.655 53.512Belastingen 2.298 1.575Overige vorderingen 1.314 291

32.267 55.420

Ten aanzien van de vorderingen op deelnemingen zijn geen zekerheden gesteld en er zijn geen aflossings-schema’s overeengekomen.

Toelichting op de vennootschappelijke balans en de winst- en verliesrekening

Page 69: Van Wijnen Jaarverslag 2012

69Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

3. handels- en Overige schulden

De schulden op korte termijn bestaan uit:

2012 2011

Belastingen 419 2.381Overlopende passiva 8.525 12.723

8.944 15.104

4. vOOrzieningen

De voorzieningen hebben volledig betrekking op latente belastingen.

Page 70: Van Wijnen Jaarverslag 2012

70 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

5. eigen vermOgen

Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 200.000,- en is verdeeld in 199.990 gewone aandelen en 10 prioriteitsaandelen van elk nominaal € 1,-. Per 31 december 2012 bestaat het geplaatste aandelenkapitaal uit 100.000 gewone aandelen (2011: 100.000) en uit 1 prioriteits-aandeel (2011: 1). Het verloop van het eigen vermogen kan als volgt worden weergegeven:

Stand per Stand per 1 januari Winstverdeling Mutaties 31 december

Geplaatst kapitaal 100 - - 100Agioreserve 13.506 - - 13.506Wettelijke reserve 6.581 - (173) 6.408Overige reserves 58.328 579 - 58.907Resultaat boekjaar 8.228 (8.228) 3.824 3.824

86.743 (7.649) 3.651 82.745

De wettelijke reserve betreft de aan te houden reserve betreffende nog niet gerealiseerde herwaarde-ringen van eigen bedrijfsgebouwen en terreinen van groepsmaatschappijen. In het verslagjaar is de gerealiseerde herwaardering 2012, € 0,2 miljoen, in mindering gebracht op de wettelijke reserves.

Van het resultaat boekjaar over 2011 ad € 8,2 miljoen is in 2012 € 7,6 miljoen uitgekeerd als dividend. Het restant van € 0,6 miljoen is toegevoegd aan de overige reserves. De volledige winst over 2012 is toegevoegd aan het eigen vermogen.

Voor de toelichting op de overige posten van de balans en de winst- en verliesrekening wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening.

Baarn, 9 april 2013

C.W.J. van BemmelH. HuismanJ.F.A.M. van KimmenaedeC. Wielaart

gegevens

Page 71: Van Wijnen Jaarverslag 2012

71Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Winstbestemming Statutaire bepalingen inzake winstbestemming In artikel 38 van de statuten van de vennootschap zijn de volgende bepalingen opgenomen over de winstbestemming. 38.1 De prioriteit stelt vast welk deel van de winst, welke in het laatst verstreken boekjaar is behaald,

wordt gereserveerd.

38.2 Uit de winst, welke na toepassing van het in het vorige lid bepaalde overblijft, wordt vervolgens, zo mogelijk, op de prioriteitsaandelen uitgekeerd vijf procent van hun nominale bedrag. Op de prioriteitsaandelen zal geen verdere uitkering plaatsvinden. De na toepassing van het bepaalde in lid 1 van dit artikel en de eerste zin van dit lid overblijvende winst staat ter vrije beschikking van de algemene vergadering. Bij staking van stemmen in de algemene vergadering over uitkering of reservering van de resterende winst wordt de winst waarop het voorstel betrek-king heeft, gereserveerd.

38.3 De vennootschap kan aan de aandeelhouders en eventuele andere gerechtigden tot voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen indien en voor zover haar eigen vermogen groter is dan het bedrag van het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden.

Voorstel winstbestemming In afwachting van de goedkeuring door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders is het volledige resultaat toegevoegd aan het eigen vermogen. Voor zover de winstbestemming voortvloeit uit wettelijk en/of statutaire bepalingen, is deze in de balans per 31 december 2012 verwerkt. Prioriteit De belangrijkste rechten die aan de prioriteitsaandeelhouder, Stichting Participatiemaatschappij Van Wijnen, toekomen zijn:• goedkeuringsrecht ten aanzien van het uitgeven van aandelen, vaststellen van de uitgiftekoers,

wijze van uitoefening voorkeursrecht, inkoop eigen aandelen, overdracht aandelen; • goedkeuringsrecht ten aanzien van een aantal strategische besluiten; • bevoegdheden volgens artikel 38 van de statuten van de vennootschap; • goedkeuringsrecht voor benoeming van commissarissen.

gegevensOverige

Page 72: Van Wijnen Jaarverslag 2012

72 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

OpdrachtWij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2012 van Van Wijnen Holding N.V. te Baarn gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2012 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de onderneming is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico- inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de onderneming. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de onderneming gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Controleverklaring

Page 73: Van Wijnen Jaarverslag 2012

73Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Van Wijnen Holding N.V. per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Leeuwarden, 9 april 2013

Ernst & Young Accountants LLPnamens deze

w.g. drs. M.J. Noordhoff RA

Controleverklaring

Page 74: Van Wijnen Jaarverslag 2012

74 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Groepsmaatschappijen

Naam Zetel % belang

Van Wijnen Holding N.V. Baarn

Van Wijnen Groep N.V. Baarn 100 en haar 100% deelnemingen, tenzij anders vermeld:•Van Wijnen Noord B.V. Gorredijk •Van Wijnen Gorredijk B.V. Gorredijk•Van Wijnen Lelystad B.V. Lelystad•Van Wijnen Groningen B.V. Groningen•Van Wijnen Heerhugowaard B.V. Heerhugowaard•Van Wijnen Almere B.V. Almere•Van Wijnen Oost B.V. Arnhem•Van Wijnen Arnhem B.V. Arnhem•Van Wijnen Eibergen B.V. Eibergen •Van Wijnen Deventer B.V. Deventer•Van Wijnen Hengelo B.V. Eibergen•Van Wijnen Hekkelman B.V. Deventer•Van Wijnen West B.V. Dordrecht•Van Wijnen Dordrecht B.V. Dordrecht•Van Wijnen Stolwijk B.V. Stolwijk•Van Wijnen Haarlemmermeer B.V. Hoofddorp•Van Wijnen Den Haag B.V. Dordrecht•Van Wijnen Project Oud-Beijerland B.V. Dordrecht•De Grienden B.V. Dordrecht•Van Wijnen Westkade B.V. Dordrecht•Van Wijnen Tolstaete B.V. Dordrecht•Van Wijnen Zuid B.V. Waalwijk•Van Wijnen Waalwijk B.V. Waalwijk •Van Wijnen Eindhoven B.V. Eindhoven•Van Wijnen Sittard B.V. Sittard•Van Wijnen Ontwikkelingsmaatschappij Zuid I B.V. Waalwijk•Van Wijnen Waalborgh Bouwontwikkeling B.V. Waalwijk•Bouwbedrijf Timmers B.V. Rosmalen•Aannemersbedrijf Van Grunsven Oss B.V. Oss

Page 75: Van Wijnen Jaarverslag 2012

75Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

•Van Wijnen Midden B.V. Baarn•Van Wijnen Midden I B.V. Baarn•Van Wijnen Midden II B.V. Baarn•Van Wijnen Weesp B.V. Baarn•C.T.J. van Vliet Bouw Management B.V. Weesp•C.T.J. van Vliet Aannemingsbedrijf B.V. Weesp•Bimo Bouw B.V. Harderwijk•Bimo Bouw Vastgoed B.V. Harderwijk •Bimo Bovenkamp B.V. Harderwijk•Bimo Transvaal De Es B.V. Harderwijk•Bimo Projectontwikkeling B.V. Harderwijk•Grondbank Eemnes B.V. Baarn •Van Wijnen Groep Projectontwikkeling B.V. Baarn•Van Wijnen Projectontwikkeling Noord B.V. Gorredijk•Van Wijnen Projectontwikkeling Almere B.V. Almere•Van Wijnen Projectontwikkeling Oost B.V. Arnhem•Van Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V. Baarn•Van Wijnen Projectontwikkeling West B.V. Dordrecht•Van Wijnen Projectontwikkeling Zuid B.V. Waalwijk•Van Wijnen Commanditaire Deelnemingen B.V. Baarn•Wijmat Noord B.V. Gorredijk•Wijmat Oost B.V. Deventer•Wijmat West B.V. Dordrecht•Delcon B.V. Gorredijk•Van Wijnen Groep Management Development B.V. Baarn•Van Wijnen Groep Recreatiebouw B.V. Baarn•Van Wijnen Recreatiebouw B.V. Deventer•Van Wijnen Winterberg B.V. Baarn•Van Wijnen Vastgoed B.V. Baarn•Van Wijnen Ontwikkelingsmaatschappij Lelycentre B.V. Lelystad•Van Wijnen Ontwikkelingsmaatschappij Lelystad B.V. Lelystad•Van Wijnen Ontwikkelingsmaatschappij Lochem B.V. Arnhem•Van Wijnen Ontwikkelingsmaatschappij Arnhem B.V. Arnhem

Naam Zetel % belang

Page 76: Van Wijnen Jaarverslag 2012

76 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Naam Zetel % belang

•Double Harbour B.V. Dordrecht•Double Harbour II B.V. Dordrecht•Het Rond Projecten B.V. Arnhem•Energie Exploitatie Tasman Toren B.V. Groningen•Beheersmaatschappij Eemschil B.V. Baarn•Van Wijnen Project XXIII B.V. Baarn•Van Wijnen Project XXIV B.V. Baarn•Prefab Beton Heerenveen B.V. Heerenveen•Ontwikkelingsmaatschappij Julianadorp B.V. Gorredijk•Wijcon B.V. Dordrecht•Hulster Staete B.V. Waalwijk

• Van Wijnen Grondposities B.V. Baarn 100 en haar 100% deelnemingen, tenzij anders vermeld:

•Van Wijnen Ontwikkelingsgronden B.V. Baarn •Van Wijnen Ontwikkelingsgronden Noord B.V. Baarn •Van Wijnen Ontwikkelingsgronden Oost B.V. Baarn•Van Wijnen Ontwikkelingsgronden West B.V. Baarn •Van Wijnen Ontwikkelingsgronden Zuid B.V. Baarn•Van Wijnen Ontwikkelingsgronden Midden B.V. Baarn •Van Wijnen Gronddeelnemingen B.V. Baarn•Van Wijnen Project Hengelo B.V. Baarn•Van Wijnen Participatie Hengelo B.V. Baarn•Projectbureau Hengelo B.V. Hengelo•Van Wijnen Project Helmond B.V. Baarn•Van Wijnen Participatie Helmond B.V. Baarn •Van Wijnen Project De Drie Rivieren B.V. Baarn•Van Wijnen Project Wassenaar B.V. Baarn•Van Wijnen Project Gennep B.V. Baarn

Page 77: Van Wijnen Jaarverslag 2012

77Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

•Van Wijnen Project Bavel B.V. Baarn •Van Wijnen Project Röhm-locatie B.V. Baarn•Van Wijnen Project Vredestein-locatie B.V. Baarn•Van Wijnen Project Edam B.V. Baarn•Van Wijnen Recreatiegronden B.V. Baarn•Van Wijnen Project Loven Noord Tilburg B.V. Baarn•Van Wijnen Participatie Project Loven Noord Tilburg B.V. Baarn•De Langstraat II B.V. Hoevelaken•Van Wijnen Project Majoppeveld Roosendaal B.V. Baarn•Van Wijnen Participatie Project Majoppeveld Roosendaal B.V. Baarn•Van Wijnen Project Haven VII Waalwijk B.V. Baarn•Van Wijnen Participatie Project Haven VII Waalwijk B.V. Baarn•Van Wijnen Project Eemnes B.V. Baarn•Van Wijnen Participatie Project Eemnes II B.V. Baarn •Van Wijnen Project Bloemendalerpolder B.V. Baarn •Van Wijnen Project Eemnes II B.V. Baarn•Van Wijnen Project Vogelenzang Rhenen B.V. Baarn•Van Wijnen Project De Nieuwe Kreek B.V. Baarn •Van Wijnen Participatie Project De Nieuwe Kreek B.V. Baarn •Van Wijnen Project Berkel Enschot Noord B.V. Baarn•Van Wijnen Project XX B.V. Baarn•Van Wijnen Project XXI B.V. Baarn•Van Wijnen Project XXII B.V. Baarn

Van Wijnen Vastgoed Exploitatiemaatschappij B.V. Baarn 100en haar 100% deelnemingen, tenzij anders vermeld:

•Exploitatiemaatschappij Baarnsche Dijk 14 B.V. Baarn

Naam Zetel % belang

Page 78: Van Wijnen Jaarverslag 2012

78 Jaarverslag 2012 Van Wijnen Holding N.V.

Deelnemingen en joint ventures

Naam Zetel % belang

•V.O.F. Bouwcombinatie Van Wijnen-GN Bouw Dordrecht 50%•V.O.F. Bouwcombinatie Van Wijnen-GN Bouw II Dordrecht 50%•V.O.F. Graaf van Egmondstraat Oud-Beijerland Dordrecht 50%•Aqua Vastgoed B.V. Hoofddorp 50%•V.O.F. De Hoofdwacht Dordrecht 50%•De Cloese V.O.F. Arnhem 33%•Bouwcombinatie Oude Wolbers/Van Wijnen V.O.F. Eibergen 50%•Ontwikkelingsmaatschappij Eldense Zeeg C.V. Arnhem 50%•V.O.F. Rhenen Vogelenzang Amersfoort 50%•De Koepel integraal beheer V.O.F. Zaandam 50%•Oude Wolbers/Van Wijnen Projectontwikkeling V.O.F. Borne 50%•Grondexploitatie Houtribhoogte V.O.F. Gorredijk 33%•Batavia Haven Beheer B.V. Hoevelaken 33%•Ontwikkelingscombinatie Batavia Haven C.V. Hoevelaken 33%•VWL Heliconweg B.V. Rotterdam 50%•Nieuw Vossepark B.V. Gorredijk 50%•Tasmantoren V.O.F. Groningen 33%•V.O.F. het Maerlanthuis Amersfoort 50%•V.O.F. Oppenhuizerweg Sneek 33%•Bouwcombinatie Van Wijnen/Heijmans V.O.F. Gorredijk 50%•Phoenix B.V. Gorredijk 50%•Bouwcombinatie Heerkens van Bavel / Van Wijnen V.O.F. Tilburg 50%•Bouwcombinatie Laudy-Van Wijnen Sittard V.O.F. Sittard 50%•V.O.F. Haven VII Waalwijk Waalwijk 50%•Bousberg Ontwikkeling B.V. Maastricht 33%•Centrum Ontwikkeling Vaals B.V. Maastricht 33%•Maas V.O.F. Van Wijnen - Nieuwenhuizen - Jongen Sittard 35%•Van Wijnen Waalborgh Bouwontwikkeling B.V. Waalwijk 25%•Bouwcombinatie Van Wijnen - Alphons Coolen V.O.F. Waalwijk 50%•Consortium Q B.V. Sittard 50%•Ontwikkelingscombinatie Zuyderzee V.O.F. Harderwijk 50%•Ontwikkelingscombinatie Zeist Centrum V.O.F. ‘s-Gravenhage 50%•V.O.F. Bovenkamp Amersfoort 33%•Ontwikkelingscombinatie De Hoge Varen Hierden V.O.F. Harderwijk 50%•Ontwikkelingscombinatie De Es en Transvaal V.O.F. Harderwijk 50%•VWCG Campus Diemen Zuid B.V. Baarn 50%•Campus Diemen Zuid V.O.F. Harderwijk 50%•Campus Diemen Zuid C.V. Harderwijk 49%•VWCG Diemervijver Beheer B.V. Baarn 50%•VWCG Diemervijver C.V. Harderwijk 49%•Ontwikkelingsmaatschappij Bloemendalerpolder BVW B.V. Baarn 50%

Page 79: Van Wijnen Jaarverslag 2012

79Van Wijnen Holding N.V. Jaarverslag 2012

Redactie: Van Wijnen Holding N.V., Baarn

Ontwerp/productie: Korteweg Communicatie, Eindhoven

Fotografie: joepjacobs.nl, Nuenen, architectuur

Drukwerk: Drukkerij Bakker Baarn b.v.

Colofon

www.fsc.org

MIXPapier van

verantwoorde herkomst

FSC® C014493

Page 80: Van Wijnen Jaarverslag 2012

Van Wijnen Holding N.V. Postbus 76 3740 AB Baarn T 035-548 28 28

[email protected]