Van Meerle tot Veerle najaar 2007

24
Van Meerle tot Veerle najaar 2007

description

halfjaarlijks magazine over verfrissend vormingswerk in de Kempen

Transcript of Van Meerle tot Veerle najaar 2007

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | �

Van Meerle tot Veerlenajaar 2007

� | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

GeworteldDe tekenles van naakte winterbomen maakte er in de lagere school geen ge-

heim van: een tak splitst zich in een v’tje, dat zich op zijn beurt weer vertakt

in een ander v’tje. Vertakking zorgt voor verwijdering. Voor verwarring ook,

hoe bomen in hun schaamteloze groei weerbarstig in elkaar grijpen en het

licht voor zich willen houden. Het bladerdek als camouflage voor een wirwar

aan groeipijn.

Om terug tot de essentie te komen, hoef je niet altijd ver te zoeken naar je

eigen wortels. Bij Vormingplus Kempen legden we die van ons bloot: sociaal

leren, rond thema’s als duurzaamheid, interculturaliteit of participatie. En

met veel aandacht voor onze Kempense regio.

In dit nummer én op onze vernieuwde site vind je veel informatie over wat

we deden, doen en plannen. Vaak samen met andere groepen, verenigingen

of organisaties. Met andere wortels, in dezelfde grond.

Martine Coppieters

Algemeen coördinator

vooraf

InhoudInterviews

Ingrid Pauwels • Ecologisch bewust

worden kan best zonder vermanend vingertje 3

Joke Flour • Kijken wat er leeft 6

Onze projecten

Leren fietsen 9

Fiesta Mundial Balen 12

Stilte in de Kempen 12

Color A’do Arendonk 13

Toegankelijke cultuur Geel 14

Twee nieuwe vrijwilligersboekjes 14

Naar de Vrouwenmars Ieper 14

Tentoonstelling Hoogstraten 15

Op tocht

Fietsroutes door de Kempen 16

Kyoto in de Kempen 17

Organiseer zelf!

Ons Ideeënboek 18

Vernieuwde site 20

Een greep uit ons aanbod 21

Kalender

Cursuskalender 22

Praktisch

Contact en colofon 23

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | �

Geworteld

Ecologisch bewust wordenkan best zonder vermanend vingertje

Ecolife groeide vijf jaar geleden uit het Leuvense vormingscentrum Dialoog. Dat werkt al meer dan 25 jaar rond ecologische thema’s. Bij Dialoog ligt de nadruk echter meer op praktische tips. Wie bijvoor-beeld duurzaam wil (ver)bouwen en wil weten met welk materiaal je best isoleert, kan daarvoor bij Dialoog terecht. Ecolife focust meer op gedragsverandering: wat kan je als burger doen? Wat kan je als gezin doen?

Het centrale begrip in de aanpak van Ecolife is empowerment. Op het eind van een workshop of campagne moet de lesgever of coach zich overbodig gemaakt hebben. Het is niet de bedoeling dat met het vertrek van de coach, ook alle kennis verdwijnt. Ingrid Pauwels van Ecolife: “Voor ons is het belangrijk dat de mensen zelf gaan nadenken

interview Bart Cabanier | foto’s Bart Van der Moeren

Kunnen we zonder kernenergie? Kunnen we met louter groene stroom

al onze energiebehoeften dekken? Het kan, maar alleen als we ons ener-gieverbruik drastisch verminderen en

als we helemaal anders met energie leren omgaan.

Dat zegt Ingrid Pauwels van vzw Eco-life, een maatschappelijke milieuor-

ganisatie die daarvoor actiemodellen, workshops en campagnes ontwikkelt.

en acties gaan ondernemen rond milieubewust handelen. Het is de bedoeling dat op het eind van de workshop de mensen ons niet meer nodig hebben om milieuvriendelijk te leven.”

Daarnaast is de meetbaarheid van de projecten altijd een essentieel onderdeel. Dat kan heel eenvoudig: bijvoorbeeld door na te wegen of mensen na afloop van een cursus minder kilo's afval in hun vuilniszak hebben dan ervoor. Ook de stand van de elektriciteitsmeter geeft op niet mis te verstane manier aan of maatregelen (al dan niet) tot besparingen hebben geleid. Al die gegevens kunnen bovendien verwerkt worden in een computermodel. Dat drukt het resultaat uit in een ecologische voetafdruk, of hoeveel kilo CO2 je door een bepaalde actie bespaarde. Die aanpak werkt effectief: gemiddeld bespaarden

IntervIew

� | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

mensen 8 à 10 procent. Bij groepen die heel hard hun best doen, loopt dat soms op tot 15 procent en meer.

In de workshops en projecten die Ecolife aanbiedt, gaat het vaak om eenvoudige tips: het licht uitdoen als je de kamer verlaat, de ver-warming lager zetten in ruimtes waar je niet bent, de fiets nemen in plaats van de auto, enzovoort. Daarnaast wordt de aandacht gevestigd op een aantal kleine investeringen: door spaarlampen of een water-besparende douchekop aan te schaffen, kan je eveneens meetbare vooruitgang boeken.

Duurzaam is leukDuurzaam leven en op een milieubewuste manier met energie en grondstoffen omgaan, hoeft niet per se een opoffering te zijn. Integendeel. Met de fiets boodschappen doen, is milieuvriendelijker dan met de auto en het is ook nog leuker. Ingrid Pauwels: “Andere en milieuvriendelijkere keuzes maken, betekent helemaal niet dat je op je levenskwaliteit moet inboeten. We vragen ook niet dat iedereen strikt àl onze tips naleeft. Als iemand graag onder de douche staat, dan laat die de tip 'probeer je douchetijd te beperken' maar ach-terwege. Er zijn nog genoeg andere manieren om te besparen. We willen niet met een vermanend opgestoken vingertje staan zwaaien. We willen mensen stimuleren om anders te gaan leven door het positieve te benadrukken en te wijzen op de kansen die er zijn. Door te kiezen voor milieuvriendelijke oplossingen ga je niet enkel het milieu sparen, maar vaak zal het ook goed voor je portemonnee zijn, of zal je gezondheid er wel bij varen.”

Campagnes & calculatorenVorig jaar leidde Ecolife vijftien coaches op. Die begeleiden het hele proces. Ingrid Pauwels: “Zij krijgen van ons een opleiding en leren hoe ze via empowerment bij de mensen een ecologische gedragsveran-dering teweeg kunnen brengen. Om een voorbeeld te geven: bij het project 'Ecoteam op het werk' zijn zij aanwezig bij de vijf cursusmo-menten. Het zijn doorgaans freelancers die per opdracht worden betaald. Daarnaast hebben we lesgevers, die naar socio-culturele verenigingen of adviesraden gaan om daar onze pakketten voor te stellen en te begeleiden.”

Hoe gaat dat nu in de praktijk? Ingrid Pauwels: “Voor de KAV hebben we een model ontwikkeld waarbij we een heel jaar werkten rond duurzame voeding. We merkten dat die thema's enorm aansloegen: zo zijn we daar in bijna 200 lokale afdelingen met onze workshop langs geweest, waar telkens toch tussen de 15 en 50 deelnemers waren. Dan bereik je flink wat mensen met een campagne.”

Ecolife maakt veel gebruik van calculatoren: rekenmodules die worden gebruikt om te meten hoeveel mensen voor en na gebruiken. Mak-kelijk om te berekenen of je ecologische voetafdruk na afloop kleiner is dan bij aanvang, of om na te kijken hoeveel kilo CO2 je precies hebt bespaard. Ingrid Pauwels: “We merken dat die calculatoren ook steeds meer buiten de campagnes gebruikt worden. De Wereldwinkels

hebben ons bijvoorbeeld gevraagd om te berekenen hoe groot de eco-logische voetafdruk van de verschillende winkels was. Daarbij wordt dan gekeken naar de producten die ze verkopen, naar mobiliteit, naar het energieverbruik van het gebouw... Nadien geven wij ze dan tips waarmee ze hun voetafdruk kunnen verlagen.”

Ook het bedrijfsleven doet beroep op Ecolife. Bij Brouwerij Alken-Maes liep het project 'Ecoteam op het Werk'. Ingrid Pauwels: “We werken altijd van onderuit. Wij gaan niet naar de directie met kant-en-klare voorstellen waarmee ze dingen kunnen besparen. Nee: we gaan naar de werkvloer en vragen aan de werknemers waar zij denken dat er binnen het bedrijf bespaard kan worden. Zij hebben veel meer zicht op bedrijfsprocessen dan wij. Ecolife wil vooral faciliteren en structureren.”

Die aanpak leidde uiteindelijk tot modellen waarbij de verschil-lende ploegen in het bedrijf in een soort competitie probeerden zo ecologisch mogelijk te werken. Ingrid Pauwels: “Dat bracht echt een dynamiek teweeg in het bedrijf. Er hing zelfs een prijs aan vast voor het best scorende team: dat mocht op bezoek bij een brouwerij in het buitenland. Naast de bewustwording bij de werknemers betekent zo'n actie voor een bedrijf tenslotte ook een reëele besparing. Zij werken voortaan zuiniger, verbruiken minder energie, gaan zorgvuldiger om met grondstoffen...”

workshops voor kansarmenSinds vorig jaar richt Ecolife zich ook op kansarmen. We ontwikkel-den zes workshops in spelvorm. Met een soort monopolyspel wordt bijvoorbeeld rond elektriciteit gewerkt. Er is een raad-je-plaatje-spel rond verwarming: de deelnemers leren spelenderwijs welke tip hen een besparing kan opleveren. Ook over de energiemarkt werd een spel ontwikkeld. Ingrid Pauwels: “Sinds de liberalisering van de energiemarkt kan iedereen vrij zijn leverancier kiezen, maar we stellen vast dat niet zo veel mensen ook daadwerkelijk overstappen naar een andere leverancier. Die workshops kunnen ook voor een breder pu-bliek gebruikt worden. Veel mensen weten immers nog altijd niet dat de groene stroom van bijvoorbeeld Ecopower of Nuon in een aantal gevallen goedkoper is dan de stroom die ze van Electrabel betrekken. Of ze weten niet hoe ze dat precies moeten aanpakken, van leveran-cier veranderen. In onze workshops stellen we de verschillende spelers op de energiemarkt voor en leggen we dat allemaal uit.”

Ingrid Pauwels: ‘ Milieuvriendelijke keuzes maken, betekent niet dat je op je levenskwaliteit moet inboeten.’

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | �

Een andere workshop behandelt het thema afval en afval voorkomen. Ook die is in principe ook geschikt voor verenigingen, maar dan eerder als kennismaking met de materie. Ingrid Pauwels: “Het is echt een introductieworkshop. Organisaties of verenigingen die al veel rond afval en sorteren gewerkt hebben, gaan hier waarschijnlijk niet veel aan hebben. Maar het spel is wel leuk en heel sensibiliserend.”

Slim autorijden met ecodrivingEen ecologische workshop rond autorijden: het lijkt contradictorisch, maar dat is het niet, zegt Ingrid Pauwels. “Natuurlijk neem je best zoveel mogelijk de fiets of het openbaar vervoer. Maar als je toch in de auto stapt, is het goed om te weten dat je ook daar met een paar simpele tips veel kan besparen. Ecodriving leert mensen slim auto-rijden. Door anticiperend te rijden, bijvoorbeeld door te stoppen met gas geven als een stoplicht verderop op rood springt, kan je je verbruik aanzienlijk doen dalen. Ook door slim te schakelen, je bandenspan-ning in het oog te houden en zo weinig mogelijk de airco te gebruiken, kan je besparen. De doorsnee airco zorgt immers voor een meerver-bruik van 10 procent.”

Om die theorie in de praktijk om te zetten, heeft Ecolife vijf rijsi-mulatoren. Grote bakken die uit een lunapark lijken te komen. Een autostoel met stuurwiel en versnellingspook en een groot compu-terscherm waarop je door een virtuele voorruit kan kijken. Ingrid Pauwels: “Ook hier willen we meten wat de tips doen met de mensen: ze maken een ritje als de workshop begint, en ze maken op het eind,

als ze alle tips en trucjes kennen, nog eens een rit. De meesten slagen er dan effectief in om met een slimmere rijstijl met dezelfde hoeveel-heid brandstof een pak meer kilometers af te leggen.”

CompenCo2Sinds Al Gore's 'An Incovenient Truth' staat het terugdringen van de CO2-uitstoot prominent op de agenda. Ingrid Pauwels: “We heb-ben sinds kort het CompenCO2, een samenwerkingsverband tussen ondermeer de Wereldwinkels, Ecolife en de Webfabriek. Verenigingen kunnen zo hun CO2-uitstoot compenseren door bijvoorbeeld elders een aantal bomen aan te laten planten. Maar we willen er natuurlijk toe komen dat organisaties minder CO2 gaan uitstoten. Daarvoor moeten we het probleem bij de wortel aanpakken: wij verbruiken gewoon veel te veel energie. Dààr moeten we vooral op werken. Als iedereen in Vlaanderen morgen zou overschakelen op groene stroom zouden we energie tekort komen. Persoonlijk denk ik dat we moeten durven streven naar een vermindering met 50%. Pas dan zal het vermoede-lijk mogelijk zijn om alles op groene stroom te doen. Soms lees je in kranten dat we niet buiten kernenergie kunnen omdat we die energie nodig hebben. Dat klopt, maar ook alleen maar omdat we zo slordig met onze energie omspringen. Als we daar fors op besparen, hebben we kernenergie niét nodig. Maar daar zijn structurele en ingrijpende maatregelen vanuit de overheid voor nodig en dat blijft natuurlijk een moeilijke boodschap.”

LinksOrganiseer zelf http://www.vormingpluskempen.be/duurzaamheid

http://www.verlicht.be Ecolife http://www.ecolife.be/CompenCO2 http://www.compenco2.beBereken je ecologische voetafdruk http://wwf-footprint.be/nl/

zin Om iets te Organiseren?

Vormingplus Kempen ondersteunt je financieel als je een acti-viteit rond duurzaamheid organiseert. Dat kan met activiteiten van Ecololife, maar ook met andere cursusaanbieders. Op onze site vind je een lijst van zo’n tachtig cursussen, workshops of lezingen: kijk bij http://www.vormingpluskempen.be/duurzaamheid

Een aantal daarvan kan je volgend werkjaar zelfs gratis orga-niseren. WWF, VIBE, Velt en Greenpeace stellen op www.verlicht.be dat aanbod voor. Je vindt het natuurlijk ook op onze site.

Ingrid Pauwels:’Ik vind dat we ernaar moeten durven streven om ons energie-verbruik met 50% te verminderen.’

� | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

Natuur is overal en meestal betrekkelijk dicht bij huis te vinden. Daardoor lijkt die voor iedereen vrij en vlot toegankelijk. Verrassend genoeg blijkt de stap naar de natuur voor nogal wat bevolkingsgroepen bijzonder hoog te zijn. Met vormings-projecten en cursussen wil Natuurpunt Educatie die barrières weg werken. Om de meest uiteenlopende groepen in onze verscheiden maatschappij te bereiken, gaat de vereniging samenwerkingsverbanden aan met andere instanties. Vaak is dat met Vormingplus Kempen als partner.

Onze PrOjecten waKKeren

interesse vOOr het leefmilieu

aan

interview Hans Otten | foto’s Bart Van der Moeren

Het educatieve been van de natuurbehouds-beweging ontstond in feite al in de jaren 1930. “Het vormingswerk dat toen werd opgezet, spitste zich vooral toe op ornitho-logie of vogels”, zegt coördinator Joke Flour van Natuurpunt Educatie. “Later breidde dat wel uit naar andere dieren, maar toch was het vormingswerk specifiek gericht op het bestuderen van de verschillende dieren- en plantensoorten. In de loop der tijd gingen we die soorten ook in interactie met en in hun biotoop bekijken. Vanuit die ecologische ver-banden kwamen we terecht bij natuurbeheer en landschap. Op die manier werd in het de loop de jaren toch een breder verhaal.”

Het doel dat Natuurpunt Educatie zichzelf nu voor ogen stelt is “mensen te vormen die inzetbaar zijn op het vlak van natuureduca-tie, -beleid, -beheer en -behoud. Daarmee willen we het maatschappelijk draagvlak voor

natuur en milieu in Vlaanderen vergroten. Onze hoofdtaak is dan ook het inrichten van cursussen en het geven van educatieve ondersteuning.”

“Natuurbescherming is oorspronkelijk voort-gevloeid uit de natuurverenigingen. Maar om aan bescherming te kunnen doen is er nood aan educatie. Zo groeide het educatieve luik en ontstond in 1995 een aparte vzw. In de vorming en cursussen komt de studie van de soorten uiteraard nog altijd aan bod, maar het kadert in een ruimer landschapsverhaal. Maar dan is het vooral zaak om de burgers mee te krijgen en zo de kennis aan elkaar door te ge-ven. We zijn op die manier geëvolueerd naar een vereniging die zoveel mogelijk mensen wil bereiken en meenemen in dat omvattende natuurverhaal. En met zoveel mogelijk men-sen bedoelen we ook specifieke doelgroepen en bijvoorbeeld kansengroepen.

Kijken wat er leeft

IntervIew

Joke Flour Natuurpunt Educatie

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | �

Kijken wat er leeft

Ook voor allochtone groepen hebben we een aangepaste versie. Zo pas je de inhoud aan, aan de mensen die je voor je krijgt.”

De puurheid van stilteEen thema dat echter alle verschillende groepen op een of andere manier wist te verenigen, is dat van de ‘stilte’. “Het bleek een bindend element te zijn tussen de verschillende culturen. Zelfs natuurbeleving is cultuurgebonden, elke groep ziet andere aspecten. Maar als we stil-te, rust en ruimte koppelen aan natuurbeleving is dat tussen culturen heel wat minder bedreigend dan heel wat andere prangende thema’s. Dan gaat het om pure natuurbeleving, puur waarnemen, pure rust. Op die manier ontstaat de mogelijkheid om die andere culturen te betrek-ken. Daarnaast vormt stilte ook de basis van leren. Om te kunnen leren moet je immers stil zijn. Het is een algemeen bindend element.”

“Natuur mag dan alomtegenwoordig zijn, we kunnen alleen maar vaststellen dat het voor heel wat bevolkingsgroepen geen voor de hand liggende zaak is om aan natuurbeleving te doen. Zo zien we dat bij maatschappelijk kwetsbare groepen toch een hoge drempel bestaat. Daarom willen we precies voor die groepen een metho-diek ontwikkelen om hen te bereiken. We werken daarvoor samen met CEDES vzw, het Centrum voor educatieve en sociaalartistieke projecten. De vragen die we daarbij aan bod willen laten komen, zijn onder meer hoe je in jezelf kan kijken en hoe naar anderen, hoe kijk je naar de wereld en hoe kijkt de wereld naar jou... Een goede aanpak inzake de eigen beleving van de natuur kan voor deze mensen in hun harde wereld dan een bevrijding betekenen. Dat kan echt deugd doen. We zien dan dat deze mensen nadien toch weer zelf de natuur gaan opzoeken.”

“Dat vergt dus opnieuw een creatieve zoektocht naar een andere manier om mensen mee te nemen naar de natuur. Dat vraagt dan ook weer een andere begeleiding. Dat is wel een heel boeiend proces, maar kan enkel als je een samenwerking aangaat met een organisatie die zich specifiek op de begeleiding van deze doelgroepen toelegt. Zo’n samenwerking is bijzonder waardevol, maar vraagt ontzettend veel energie.”

DuurzaamheidOndanks alle ervaring heeft Natuurpunt Educatie niet alle knowhow in huis om op een specifiek gerichte manier met kansengroepen of bepaalde doelgroepen om te gaan. Daarvoor sluit de organisatie samenwerkingsverbanden met andere instanties en verenigingen.

Een item waarrond recent een grootschalige samenwerking is gestart, vormt de duurzame ontwikkeling. “Dat thema bestaat uit een aantal elementen: ecologie, economie en het sociale aspect. Je kan daar ook het participatie-element aan toevoegen (hoe kan je burgers inspraak geven in een duurzaam beleid?) of ook hoe je zelf aan duurzame ontwikkeling kan bijdragen. Daarvoor moet je alle mogelijke actoren weten te bereiken. Dat kan alleen door samen te werken met organisaties die zelf specifiek met die actoren bezig zijn. Daarom startten we net een samenwerking met 11.11.11, Oxfam, Argus en de 13 Vormingplus-centra. Zo willen we een netwerk creëren waarin

Het is dan vooral een kwestie geworden van het zoeken van raakvlak-ken met de interessesfeer en leefwereld van die groepen. Daarop stemmen we dan ons vormingsaanbod af om die mensen op hun manier ook aan ervaringsgerichte natuurbeleving te laten doen.”

Groene rijstpapDat verhaal vertrekt vanuit een belangrijk uitgangspunt: de grote verscheidenheid waardoor onze maatschappij inmiddels wordt geken-merkt. De samenleving is een smeltkroes van culturen geworden. “Die diversiteit en interculturaliteit moeten we ook vertalen in ons vor-mingswerk”, zegt Joke Flour. “Dat betekent dat we zelf moeten diver-sifiëren. Daarbij moeten we kritisch durven staan tegenover ons eigen aanbod aan vormingsactiviteiten. We moeten dan kijken naar wie de basis van onze samenleving vormt. In die optiek is het beter op lokaal niveau samenwerkingsverbanden aan te gaan om die verschillende groepen aan de basis te bereiken. Dat kan minder goed met grote, overkoepelende samenwerkingen, omdat elke gemeenschap wel zijn eigen identiteit heeft. De allochtonen of maatschappelijk kwetsbare groepen in Turnhout zijn wellicht anders dan die van Kortrijk.”

Het vinden van dergelijke raakvlakken vergt dat Natuurpunt Educatie zijn vormingsaanbod telkens weer moet aanpasssen aan de eigenhe-den van de bevolkingsgroep. Dat vraagt een grote flexibiliteit van de opstellers van die vormingsinitiatieven en cursussen. Joke Flour haalt daarbij zelf het voorbeeld aan van het initiatief dat in het licht van de ‘Week van de Smaak’ door Natuurpunt Educatie werd gecreëerd.

“We vroegen ons af wat wij vanuit onze achtergrond met de ‘Week van de Smaak’ konden aanvangen. Dat koppelden we uiteindelijk aan het thema van de biodiversiteit. Dat is voor ons een bijzonder belangrijk thema in het kader van de Countdown 2010. Dat is een afspraak die verschillende Europese landen in 2001 maakten om tegen 2010 het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Zo kwamen we met het programma ‘Zet je tanden in de natuur’ op de proppen.”

‘Zet je tanden in de natuur’ is een luister-, proef- en doe-activiteit die de deelnemers kennis laat maken met de verschillende smaken die we in onze Vlaamse natuur terug kunnen vinden. Graansoorten leiden naar de korenwolf, gagelbier en heidehoning naar de Kempense na-tuur. Op die manier leren de proevers de biodiversiteit van onze eigen omgeving kennen.

“Een opmerkelijke proef daarin was dat we de deelnemers knalgroene rijstpap voorschotelden. Aanvankelijk durfde niemand er van te eten, tot één persoon er eens voorzichtig met zijn neus boven ging hangen. Het rook naar gewone pudding. Toen een deelnemer er ook eens van proefde en de smaak goedkeurde, namen de anderen ook de lepel in de aanslag. Het was bijzonder knap om te zien hoe het overheersende gevoel van een hele groep in één kantelmoment omdraaide. Op die manier merk je de weerstand van mensen tegenover wat hen vreemd voorkomt en hoe ze daar verder mee omgaan.”

“Dat programma van ‘Zet je tanden in de natuur’ pasten we ook aan voor specifieke doelgroepen. Sommige verenigingen van maatschap-pelijk kwetsbare mensen schenken tijdens hun werking geen alcohol. Dan verwijderen we bijvoorbeeld het gagelbier uit het programma.

� | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

vrijwilligers samengebracht worden met mensen die werken rond de thema’s natuur, milieu en landschap, groepen die zich bezighouden met eerlijke wereldhandel of mensen die actief zijn in de Noord-Zuid-beweging. Iedereen brengt zo zijn eigen knowhow mee om samen tot een omvattend verhaal te komen. Het thema van de duurzame ontwikkeling kan je op die manier veel concreter maken. Zo willen we in de volgende periode debatavonden opzetten en een tentoonstelling organiseren.”

Een thema als duurzame ontwikkeling is inhoudelijk bijzonder om-vangrijk. “Naast ecologie speelt ook economie daarin een belangwek-kende factor. De bedrijfswereld moet je dus ook zeker betrekken, daar kan je niet omheen. Want ook bedrijven willen vaak mee nadenken over een beter milieu. Maar ook fairtrade en mensenrechten maken deel uit van dat verhaal. Zo kom je dan bij de millenniumdoelstel-lingen terecht. Hoe kunnen we die waarmaken? Dan moet je aan educatie doen. En wij willen dat zeker brengen als een positief verhaal. Zo willen we tegen bedrijven zeggen dat je ook binnen het thema van duurzame ontwikkeling gerust kan ondernemen zonder de toekomstige generaties in het gedrang te brengen, maar we moeten dan duidelijk maken hoé. Net zo met de Noord-Zuidkwestie. We moeten mensen bewust maken van de problematiek van het Zuiden. Maar het is dan telkens weer een zoektocht hoe we dat in ons eigen vormingsaanbod gericht kunnen aanpakken. Zo haken al die verhalen telkens weer in elkaar.”

Volgens Joke Flour kan die koepelsamenwerking ook alleen maar lei-den tot aangepaste programma’s op lokaal niveau. “De resultaten die uit de samenwerking voortvloeien, moeten lokaal vertaald worden. Voor de lokale groepen wordt het dan makkelijker om daarrond eigen samenwerkingsprogramma’s op te zetten. Die persoonlijke contacten op lokaal vlak zijn echt nodig. Zoals ik al zei, kennen de groepen in de ene plaats vaak heel andere eigenheden dan elders. Elke groep is anders. Die intermenselijke aanpak is bijzonder belangrijk. Bovendien is het heel belangrijk dat lokale informatie de problematiek gewoon dichter bij de mensen brengt. Je verkleint de afstand.”

Klimaat- of filmhype?Duurzame ontwikkeling, de teloorgang van ons klimaat, biodiversiteit. Deze grote thema’s waarrond Natuurpunt Educatie vormingsprojecten creëert, waren nooit eerder zo actueel als nu. De documentaire ‘An Inconvenient Truth’ van Al Gore lijkt die beweging nagenoeg in zijn eentje in gang te hebben gezet.

“De film zorgde voor een heuse rush op de filmzalen”, geeft Joke Flour toe. Je kan je bij de hele hype wel wat vragen stellen. Maar het feit is dat plots een heleboel mensen nu met andere ogen naar onze natuur gaan kijken en het tijd vinden dat er iets ondernomen wordt aan de millenniumdoelen of voor onze planeet, zowel hier als in het Zuiden. Daarop willen wij dan weer inspelen met ons aanbod. In hoeverre kan je die elementen die onder meer in de film worden aangedragen in onze eigen natuur terugvinden? Die vind je terug in onze Kyototoch-ten, fietstochten en bezoeken aan natuurgebieden.”

“Het nadeel is dat ‘An Inconvenient Truth’ een heel negatieve bood-schap brengt: onze planeet dreigt naar de verdoemenis te gaan. Daarom vrezen we dat veel mensen zich nu plots enkel uit een kortstondige angstreflex om het klimaat gaan bekommeren: ze gaan er wel over nadenken, maar stellen al snel vast dat het niet te behap-pen valt en hun bekommernis smelt weer weg. Dan is het aan ons om dat op te vangen met een positieve onderstroom, waarop de mensen kunnen meedrijven.”

“Jammer genoeg zit onze wereld nu zo in elkaar dat enkel het negatieve blijft hangen, terwijl het positieve snel wegebt of gewoon geen aandacht krijgt. Daarom willen we inpikken op het gevoel dat nu heerst om zelf iets te willen ondernemen voor ons klimaat. Hoe houden we die beweging gaande? Vóór je je om iets kan bekomme-ren, moet je er eerst liefde voor voelen. Dààr willen we naar zoeken: mensen ràken op een positieve manier.”

LinksNatuurpunt Educatie http://www.natuureducatie.be

ook in ons aanbod

Enkele cursussen, voordrachten en workshops van Natuurpunt Educatie zitten ook in het aanbod dat we voor 75% betoelagen. Kijk op pagina 18 van dit nummer of rechtstreeks op onze site!

Joke Flour: ‘ We willen mensen raken op een positieve manier. ’

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | �

Leren fietsenIn 2006 startte Vormingplus Kempen een fietsproject op voor volwassen vrouwen. Als fietsende Vlaming kan je je het misschien moeilijk inbeelden, maar sommige volwassenen kunnen niet fietsen. Fietsen is niet in alle landen en voor alle cultu-ren een gewoonte, laat staan een nationale sport. Nieuwkomers, maar ook men-sen die hier geboren en getogen zijn, hebben vaak nooit leren fietsen.

projeCten

Fietsen maakt je zelfstandiger: je bent minder afhankelijk van anderen voor je vervoer. Het geeft je bewegingsvrijheid. Het verhoogt je te-werkstellingskansen. Fietsen is een goedkoop en snel vervoersmiddel. Het is plezant, gezond voor jezelf en voor het milieu.

Om al deze redenen startte Vormingplus Kempen samen met Prisma, EVA en de politie en preventiedienst van de stad Turnhout een fietsproject. Pro Vélo, een Brusselse fietsorganisatie, leidde onze vrijwilligers op. Die konden we dan inschakelen als lesgevers. Centrum Basiseducatie regio Turnhout zorgde mee voor de promotie.

afgelopenWe zijn nu een jaar en twee fietscursussen verder. De eerste deelne-mers leerden beter fietsen en kregen een ‘getuigschrift voor de begin-nende fietser’. Een nieuwe fietscursus ging in de lente van start.

Die bestaat uit 13 lesmomenten: een reeks ‘leren fietsen’, een reeks ‘veilig fietsen in het verkeer’, een les verkeersregels en een les fiets-herstelling. Als afsluiter fietsen we langs een fietsknooppuntenroute: ideaal om de mooie Kempen te leren kennen. Het fietsproject is meer dan een cursusje ‘leren fietsen’. Als er twintig cursisten opdagen uit elf verschillende culturen, wordt het een plek voor boeiende ontmoetin-gen. Zo leer je niet alleen fietsen, maar kan je ook nog wat Nederlands oefenen. En voor ons en onze vrijwilligers werd die cursist wat minder vreemd.

Vormingplus Kempen stopt met de organisatie van het fietsproject. Niet omdat er geen interesse meer is, integendeel. Maar we spitsen ons constant toe op nieuwe onderwerpen, doelgroepen en methoden om ze te verkennen, te testen en te promoten. Zo ook met dit fietspro-ject. We willen nu andere organisaties warm maken om zo’n projecten op te starten, in de Kempen én in Vlaanderen.

� 0 | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

met het gevaarlijke hindernissenparcours van bepaalde centrumstra-ten. In vergelijking met andere verkeersprojecten waren de resultaten van onze cursisten misschien niet zo uitmuntend, maar er werd onmisken-baar gescoord op het vlak van integratie. “

vrijwilligers: leuk om aan te lerenLieve: Ik ben een vrouw met het lege-nestsyndroom die ook nog onverwacht haar werk kwijtraakte. Fietsen vind ik zalig en een vorm van vrijheid. Het was voor mij een unieke gelegenheid om die vaardig-heid door te geven aan vrouwen, zodat hun dagelijks leven een stuk aangenamer en gemakkelijker zou zijn. Ook dat de cursus speciaal werd ingericht voor allochtone vrouwen was voor mij doorslaggevend.

Greet: Ik werk als laborant bij Janssen Pharmaceutica en daarnaast als vrijwilliger bij slachtofferhulp en bij OKAN. Voor mij was het ook een kans om met allochtone vrouwen in contact te komen. Ik heb veel van hen geleerd: het zijn stuk voor stuk moedige en sterke vrouwen. Als autochtonen en allochtonen elkaar de kans geven om elkaar beter te leren kennen zou er veel minder onverdraagzaamheid zijn.

Leo (net op pensioen): Vroeger was ik zakenman. Een hele tijd heb ik het financieel goed gehad. Dan ben ik naar Zuid-Afrika gegaan. Dan ga je over bepaalde zaken anders denken. De kloof tussen heel rijk en heel arm wordt steeds groter. Ik wilde mijn andere kijk op de wereld niet alleen bij gesprekken houden, maar daadwerkelijk ook iets doen. Daarom ben ik fietsvrijwilliger geworden.

Rita: Met deze vrouwen was het weer anders. Ik gaf vooral les aan de vrouwen die het heel moeilijk hadden met hun evenwicht op de fiets. Dan is een voormiddag lang om de oefeningen boeiend te houden voor hen. Het viel me op dat de cursisten denken dat ze voldoende Nederlands spreken, maar dat is zeker niet voldoende om zich te integreren.

Daarom bundelen we onze ervaringen binnenkort in een draaiboek. Daarin worden de verschillende projectstappen beschreven. De brochure kan een leidraad zijn voor organisaties die een fietsproject willen opstarten. De Vlaamse Stichting voor Verkeerskunde onder-steunt dit initiatief.

Mede-organisatoren: zeker de moeite!Chris Pijpers van EVA vzw: “We zijn een vereniging van vrouwen van verschillende culturen en deden mee omdat er in onze vereniging ver-schillende vrouwen waren die niet konden fietsen en dat wel wilden leren. In sommige culturen is het immers niet zo vanzelfsprekend dat je leert fietsen. Er zijn ook vrouwen die uit landen komen waar het bergachtig is en waar niet kan gefietst worden. We vinden dat als je kan fietsen, je mobieler en zelfstandiger wordt. Twee weken geleden mocht ik mee naar de diploma-uitreiking van de fietsers. Ik vind het zeker de moeite!”

Bart Geuens (Politie/preventiedienst Turnhout): “De verkeerseduca-tieve fietsprojecten waar de politie aan meewerkt, richten zich door-gaans tot kinderen van 8 tot 12 jaar. Als je volwassen migrantenvrou-wen wil leren fietsen, vertrek je vanuit een andere beginsituatie: hun fietsloopbaan heeft immers geen wortels in hun jeugd, maar start voor de meeste deelnemers op de eerste cursusdag. Eerst moeten we dus veel tijd uittrekken om intensief te oefenen in het verwerven van basisvaardigheden: doelgericht om je heenkijken, traag fietsen, sturen met één hand, slalommen op een krappe ruimte en ondertus-sen netjes in balans blijven is voor beginnende fietsers allesbehalve evident. Daarbij is de aandacht voor andere weggebruikers en voor de plaats op de rijbaan bij de meeste cursisten nog van ondergeschikt belang. Dat merk je vooral als we de beschermde omgeving van het stadspark inruilen voor de straat. Het is niet zo simpel om de cursisten met een kwinkslag te blijven motiveren: enerzijds wil je ze toch het okaygevoel meegeven dat fietsen vooral prettig en handig is. Anderzijds moet je ze confronteren

Bart Geuens: ‘Netjes in balans blijven is

allesbehalve evident. ’

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

May (vrijwilliger): Het is leuk om vrouwen iets te leren. Zelf kreeg ik een beter inzicht in het verkeer. Ik vond ook de confrontatie met verschillen boeiend. Typerend zijn wel het verschil in tijdsbeleving, de taalproblemen, de fierheid van de cursisten.

Martine: Ik ben altijd verpleegkundige geweest, maar nu met pensi-oen. Ik had nog nooit ‘les’ gegeven. Dat was een uitdaging. Ik wilde ook graag allochtonen beter leren kennen en hen vooral een kans bieden zich te integreren in onze maatschappij en door het fietsen meer mogelijkheden te geven. Het was een stap in het onbekende die me zeer goed beviel.

Stichting verkeerskunde: overtuigdJan Peumans (voorzitter van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde): Onze kerntaak is het organiseren van vorming en opleiding in verkeer en mobiliteit. Daarvoor willen we voor elke doelgroep een aangepaste opleiding voorzien. De VSV vindt het belangrijk dat iedereen de kans krijgt zich op een veilige manier in het verkeer te bewegen en dat iedereen de kans krijgt mobiel te zijn en te blijven. Het project van Vormingplus om nieuwkomers te leren fietsen sloot dan ook mooi aan bij de doelstellingen van de VSV en van de Vlaamse overheid.

Minister van mobiliteit Katleen Van Brempt schreef in haar beleids-nota: “Naast een eerder klassieke invulling van permanente verkeers- en mobiliteitseducatie, willen we ook nieuwe wegen bewandelen. We staan open om initiatieven te ondersteunen die de verkeersvei-ligheidsproblematiek op een andere manier aan de man brengen. We moeten actief naar de bevolking toestappen met verkeersveiligheidi-nitiatieven.” De VSV gelooft dat het draaiboek “Leren fietsen” hierop inspeelt en er mee voor zorgt dat verschillende organisaties over heel Vlaanderen deze fietslessen kunnen organiseren.

Cursisten enthousiastNagibah: Ik kom uit Afghanistan en ben 7 jaar geleden samen met mijn man en 6 kinderen naar België gekomen. We wonen nu in Beerse. Ik volg Nederlandse les bij basiseducatie. Spreken is nog niet zo gemakkelijk. Ik moest altijd met de bus naar de winkel. Als er dan maar 1 bus per uur is en je komt een paar minuten te laat, moet je helemaal te voet gaan. Voor mij is dat dan 25 minuten stappen omdat ik altijd pijn heb aan mijn voet. Mijn zoon heeft een auto. Soms gebruiken we die.

Mijn man kan wel fietsen. Hij heeft dat in Afghanistan geleerd. In Af-ghanistan mogen moslimvrouwen niet fietsen. Dat vind ik niet goed. Nu kan ik zelf fietsen. Soms fiets ik van Beerse tot Turnhout. Spijtig genoeg word je wel nat als je in een regenbui zit.

Malika: Vijf jaar geleden ben ik vanuit Marokko naar Turnhout verhuisd. Ik ben getrouwd, maar heb geen kinderen. Ik wilde meer sporten, actief zijn. Dat is gezond. Als je kan fietsen, kan je makkelijker boodschappen doen. Vroeger moest ik altijd te voet of met de bus gaan. Mijn man vindt het goed dat ik nu kan fietsen. Ik durf nog niet alleen te fietsen in de stad. De cursus was goed om te leren fietsen en om mijn Nederlands te oefenen. Ik heb ook veel gelachen op de cursus. Het was heel plezant.

Martha: Ik ben 41 jaar en ik kom uit Kameroen. Ik ben bijna 4 jaar in België. Mijn man is 14 jaar geleden gestorven. Ik heb 9 kinderen. Drie kinderen wonen nog bij mij thuis. Ik wilde graag leren fietsen omdat ik hier veel mannen, vrouwen en kinderen zag fietsen, vooral als het mooi weer is. Nu rij ik al tot het station en de Parkwijk. Ik ben nog een beetje bang voor de auto’s. In het begin was het heel moeilijk. Ik was blij dat ik niet viel. Andere cursisten zijn soms wel gevallen. Als ik terug naar Kameroen zou gaan, zou ik tegen de vrouwen zeggen dat ze moeten leren fietsen. Het is gemakkelijk om boodschappen te doen of gewoon voor het plezier.

Daljit: Ik heet Daljit en ben 21 jaar. Ik kom uit Indië. Vier jaar geleden ben ik samen met mijn moeder en vader en een broer vanuit Indië naar België verhuisd. Nu werk ik als poetsvrouw bij basiseducatie. Ik wil dit schooljaar een opleiding verpleegkunde beginnen. We leerden fietsen op de parking van de sporthal van het stadspark van Turnhout. Het is een goede plek om te leren fietsen. De cursus was alleen voor vrouwen. Ik vond dat goed. In India krijgen jongens en meisjes ook apart sportlessen en zijn er aparte scholen voor hen. Ook de cursus ‘Ken je fiets’ was plezant. We leerden bijvoorbeeld banden plakken. Maar eerst moesten we zelf een gaatje in de band prikken. Ik had er per ongeluk twee gemaakt. Dus ik heb veel kunnen oefenen.

Irinia: Ik ben 55 jaar en woon al 8 jaar in België. Ik kom uit Oezbekis-tan en ben als vluchteling naar België gekomen met mijn oudste dochter en kleindochter. Ik heb nooit leren fietsen in Oezbekistan. Ik woonde in een grote stad. Het was daar niet de mode om te fietsen en het was ook niet nodig. Er was veel openbaar vervoer en ik had ook een auto. Ik wilde nu leren fietsen omdat in België de meeste mensen een fiets gebruiken. Ik heb heel veel supporters. Mijn buren geven goede raad. Nu fiets ik al in rustige straten. Voor mij was het niet zo gemakkelijk om de cursus te volgen omdat ik fulltime werk. Ik moest daarvoor speciaal verlof pakken, en dat is een beetje duur.

Interesse om een fietscursus te organiseren?Op 6 december organiseren we hierover een vormingsmoment in Turnhout. Wil je graag een uitnodiging? Geef een seintje aan [email protected] (014 41 15 65)

� � | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

projeCten

festi-af-val

Fiesta Mundial Part 2Werchter, Couleur Café, Mano Mundo, Na fir Bolg… elke organisator neemt dit jaar maatregelen om een groener festival te maken. Bij Fiesta Mundial in Balen doen ze dat al langer: vorig jaar startten zij samen met Vormingplus Kempen een project op om hun Fiesta Mundial zo afvalarm mogelijk te maken.

In 2006 wilden ze eindigen met één zak restafval na drie dagen festival. En dat haalden ze bijna. Nu proberen ze het opnieuw. Maar wel met een aantal nieuwe maatregelen: bezoekers worden extra aangespoord om hun afval te sorteren en om zoveel mogelijk afval te voorkomen.

• recyclage: net als vorig jaar kan je op Fiesta Mundial enkel drinken uit industrieel composteerbare bekers. Die worden na het festival volledig omgezet in energie. Om zoveel mogelijk bekers apart in te zamelen, staan er over het hele terrein bekervuilbakken.

• eco-stand: daar kan je je lege bekers inruilen tegen drankbonnen. De stand wordt bemand door het ecoteam: dat helpt je verder met alle mogelijke vragen over sorteren en voorkomen van afval.

• afvaleilanden: net als vorig jaar, staan er vijf afvaleilanden verspreid over het hele terrein. Daarin kan iedere festivalbezoeker zijn afval juist sorteren.

• fietsers worden dit jaar extra in de watten gelegd: er is een bewaakte fietsenstalling. Een lokale fietsenmaker staat er stand-by om je fiets aan een democratische prijs te herstellen.

• peukvrij: het festivalterrein is 362 dagen per jaar een kleuter-speeltuin. Ook op 24 september, de dag na Fiesta Mundial. Onder het motto “Dit terrein is een peutertuin, geen peukentuin” willen de organisatoren van Fiesta Mundial zoveel mogelijk peuken van het terrein weren. Buiten de tenten zullen een aantal opvallende peukenbakken staan.

Zo moet Fiesta Mundial het milieuvriendelijkste festival van België worden. Én het meest gezellige wereldmuziekfestival ter wereld!

Fiesta Mundial: op 21, 22 en 23 september op het domein van de Kei-heuvel in Balen met ondermeer Sindicato Sonico, Trezmil en wegens groot succes weer van de partij: Roy Paci!

LinksFiesta Mundial http://www.fiestamundial.be

Misschien danken we het aan Preud’homme, maar ‘de stille Kempen’ is voor velen een begrip. Voor anderen is het ook een persoonlijke ervaring. Van oudsher wordt onze streek immers geassocieerd met stilte, rust en ruimte. Die kwaliteiten zijn in onze samenleving, waarin snelheid, drukte en overactiviteit de heersende norm zijn, een kostbaar goed geworden.

De laatste jaren zien we dat vanuit verschillende hoeken die stilte opnieuw als leefkwaliteit onder de aandacht wordt gebracht. Zo werd het stiltege-bied Dender-Mark officieel erkend als Vlaams pilootproject. Verschillende Vlaamse en provinciale overheden ondersteunen gemeenten in hun beleid rond stilte en rust als collectieve waarden. Vorig jaar werd het stiltecen-trum Centrum Waerbeke genomineerd voor de Vlaamse Cultuurprijzen. Er kwam ook een UNESCO-conventie over het vrijwaren van het immateriële erfgoed, waartoe ook stilte behoort.

Stilte heeft akoestische, creatieve, helende en opvoedende aspecten. Steeds meer mensen ontdekken haar uniek vermogen om te verbinden: het bindt verschillende maatschappelijke sectoren over sociale of culturele verschillen van mensen en mensengroepen heen.

Project rond stilte, rust en ruimte

Stilte in de Kempen

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

Color A’do Een opvangcentrum voor asielzoekers lijkt voor velen een andere wereld. Dat is ook niet moeilijk om te verklaren: de mengelmoes aan culturen, de vele pijnlijke verhalen van individuen, de dunne lijn tussen waarheid en verhaal, de onduidelijkheden over het vluchtelin-genstatuut, …

Maar een Color A’do-activiteit kan je veel duidelijk maken! Color A’do is een initiatief van het Federaal opvangcentrum voor Asielzoekers in Arendonk en Vormingplus Kempen. Maandelijks staat er een activiteit op het programma waar je meer te weten komt over het opvangcen-trum, zijn bewoners of hun nationaliteit.

We betrekken altijd de bewoners bij de activiteiten: ze doen hun verhaal na een film, ze werken mee aan een tentoonstelling, … Uiter-aard krijgen ze ook een uitnodiging voor elke Color A’do-activiteit. Een ideale manier om kennis te maken met de bewoners van het opvang-centrum! Voor het najaar staat het volgende op het programma:

• zondag 9 september, 14-21 uur: Color A’do in’t groot: het opvang-centrum houdt opendeurdag met een wereldmarkt, optredens, rondleidingen, enz.

• donderdag 11 oktober, 19 uur: Film ‘Black Cat, White Cat’ (i.s.m. Open Doek) over Roma-zigeuners

• maandag 12 november, 19 uur: Kookavond met een aantal be-woonsters.

Wil je graag zelf eens deelnemen aan een Color A’do-activiteit? Schrijf je snel in, want het aantal plaatsen is soms beperkt. De activiteiten zijn allemaal gratis en vinden plaats in het Opvangcentrum voor asielzoekers, Grens 77, 2370 Arendonk.

LinksColor A’do http://www.color-ado.beFedasil http://www.fedasil.be/arendonk

Die visie op stilte die ontwikkeld werd vanuit Centrum Waerbeke leidde tot het project ‘De Stille Kempen’. Partners daarin zijn de gemeente Oud-Turn-hout (met Hofke van Chantraine en de cultuurdienst), Natuurpunt Educatie en Vormingplus Kempen. Centrum Waerbeke is mentor en coach.

Zo organiseerden we begin dit jaar een informele ontmoeting met mensen uit diverse disciplines en sectoren die elk affiniteit hebben met stiltebele-ving. Het werd een boeiende kennismaking met stilte, rust en ruimte én de Kempen. Daarna zetten we het jaarlijkse Vlaamse-Nederlandse poëziefestijn een week lang in de kijker met een inspirerend stilteprogramma. In maart hield de fototentoonstelling ‘MOnuMENTEN van stilte’ halt in Oud-Turnhout en waren er stiltewandelingen in de Liereman.

Ondertussen schreven de deelnemers van het platform hun visie op het thema. Die bijdragen zullen de basis vormen voor een algemene visietekst over stilte, rust en ruimte in de Kempen.

Links http://www.portaalvandestilte.be

Project rond stilte, rust en ruimte

Stilte in de Kempen

� � | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

vrijwilligers onder de loepBasisliteratuur voor verenigingen

Vorig jaar hielden we ons symposium over vrijwilligerswerk. In verschillende

workshops lieten we kenners met een goede kijk op het vrijwilligerswerk op

het publiek los. Enkele maanden terug brachten we het verslagboek van het

symposium uit. Dat geeft een mooi over-zicht van achtergronden, praktijkervaringen,

doorleefde tips en handige trucs om vrijwilligers aan te trekken én te behouden.

Samen met dit verslagboek brachten we ook opnieuw onze litera-tuurstudie op de markt. Die werd uitgevoerd door Koen Beullens en Bérénice Storms, beiden van de Katholieke Hogeschool Kempen. Daarin vind je antwoorden op vragen zoals: wat leeft er in het vrijwilligerswerk? Bij de vrijwilliger zelf? Bij de vrijwilligersorganisatie

cc De werft zoekt vrijwilligersCultuur: voor iedereen

Geel is al eeuwenlang een gastvrije stad. Mensen met een psychi-sche beperking zijn er opgenomen als volwaardige partners in de samenleving. De Werft heeft ook oog voor ‘anderen’ als het op cultuur aankomt. Met het project ‘Toegankelijke cultuur’ wil het cultuurcen-trum samen met een aantal andere organisaties mensen met een beperking (of die nu lichamelijk, verstandelijk, psychisch of financieel is) naar de Werft leiden.

Daarvoor zoeken we nog vrijwilligers die regelmatig met die mensen een voorstelling willen bijwonen in de Werft. Op woensdag 29 augustus is er een ontmoetingsmoment voor alle kandidaat-vrijwilli-gers. Je kan dan kennismaken met de verschillende organisaties en de doelgroepen waarmee ze werken. Afspraak om 20 uur in de Polyzaal van CC De Werft (Werft 32, Geel).

Zin om samen met iemand naar een voorstelling te gaan? Bel of mail Judith Van de Putte (014 56 66 68 of [email protected])Toegankelijke cultuur is een project van CC De Werft, Dienst Samenlevingsopbouw stad Geel, vzw Het Grote Plein, MPI Oosterlo, OPZ Geel, Steunpunt Vrijetijd Gehandicapten Kempen en Vormingplus Kempen.

projeCten

en in de samenleving? Welke maatregelen werden er in het verleden al in Vlaanderen of Nederland genomen? Zijn er goede praktijkvoor-beelden? Wat zijn de knelpunten?

De twee publicaties geven je een aantal verfrissende inzichten. Je kan ze ook als werkinstrumenten gebruiken in je eigen organisatie. Ze zijn een hulpmiddel voor ieder die beroepshalve of vrijwillig actief is in het socio-culturele veld.

Voor het geld hoef je het niet te laten: ze zijn allebei verkrijgbaar aan 4 euro per stuk. Bestellen kan telefonisch (014 41 15 65) of op onze site. Daar kan je ze ook downloaden. We sturen je samen met je bestelling een overschrijvingsformulier. Kempenaren samen naar vrouwenmars1.000 Vredesvrouwen

In 2005 droeg Peacewomen across the globe duizend vrouwen uit meer dan 150 landen samen voor als kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede. Die wonnen hem toen niet. Maar met de manifestatie ‘1000 vredesvrouwen’ brengen we op zaterdag 20 oktober een eerbetoon aan deze vrouwen en ook aan álle vrouwen die actief zijn voor de vrede. Vanuit het Platform Wereldvrouwenmars Kempen willen we met zoveel mogelijk volk

naar Ieper afreizen. Die mars start om 18 uur op de Ieperse Grote Markt. Om 20 uur eindigt die aan de Menenpoort voor de Last Post. Tijdens de namiddag kan je deelnemen aan één van de volgende activiteiten:

• de tentoonstelling ‘1.000 Vredesvrouwen’ van 10 tot 18 uur in de Lakenhalle. Inkom is gratis.

• Vredesloop (start 5 km om 15 uur, 10 km om 16 uur). Vooraf inschrijven kan op www.vredesloop.be

• van 14 tot 16 uur kan je deelnemen aan een geleide wandeling met als thema ‘Vrouwen in Ieper’. Inschrijven doe je vooraf op www.ieper.be

gratis busvervoerBij Vormingplus Kempen kan je je inschrijven voor gratis busver-voer heen/terug naar Ieper. Je krijgt er ook gratis één lunchpakket bovenop. In Turnhout stap je op aan de parking Papenbrugge om 10.30 uur of in Geel aan het Galjoen, Grote Steenweg 15 om 11 uur. De bus vertrekt ‘s avond terug om 21u in Ieper.

Meer info en inschrijven bij Vormingplus Kempen 014 /41 15 65 of mail [email protected]

LinksVrouwenmars http://www.vrouwenkracht.net

gratis

vanuit de

Kempen!

ver.

uitg

. M

artin

e Co

ppie

ters

, p/a

Ott

erst

raat

109

/4, 2

300

Turn

hout

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

[IN BEELD] [BUITEN BEELD]Dubbeltentoonstelling in Hoogstraten

[in BeelD]tentoonstelling Kolonies van weldadigheidDeze zomer kan je in het museum van Hoogstraten een overzichts-tentoonstelling bezoeken over het ontstaan van de ‘kolonies van weldadigheid’ in verschillende Europese landen. In de 19de eeuw ging West-Europa gebukt onder een armoedegolf. Enkele verlichte denkers introduceerden toen nieuwe woon- en werkgemeenschappen. In Schotland werden de Villages of Unity gesticht. Dat moesten ideale gemeenschappen worden waarin de nadruk lag op het geluk en de vrijheid voor de bewoners.

In de Nederlanden ontstonden vrije landbouwkolonies voor werkwil-ligen. Om de verplaatsingen naar de kolonies in het verre Drenthe te vermijden, werden er ook bij ons in de Zuidelijke Nederlanden landbouwkolonies opgericht. Die zijn nu omgevormd tot drie straf-inrichtingen: Hoogstraten, Merksplas en Wortel. Samen met die in Turnhout, die altijd een gevangenis is geweest, herbergen ze ongeveer 1.500 gedetineerden.

[Buiten BeelD]De maatschappij verwacht dat gedetineerden in de gevangenis tot inkeer komen. Toch is een gevangenis niet altijd de beste omgeving om zich voor te bereiden op een nieuwe start in de samenleving.

praktisch11 augustus - 11november Stedelijk Museum Hoogstraten Begijnhof 9 03 314 65 8museum@hoogstraten be www.hoogstraten.be Open: woensdag t.e.m. zondag van 14 tot 17 uur. Toegang gratis

Organisatie: Stedelijk Museum Hoogstraten ism Vormingplus Kempen, CAW De Kempen, filmfestival Open Doek, De Rode Antraciet, de gevangenissen van Turnhout, Wortel en Hoogstraten, Jekino, Aifoon, Kidscam, Mondiale Raad Hoogstraten

Kansen op een geslaagde re-integratie verhogen, is mogelijk. Daarbij kunnen sociaalartistieke projecten helpen. Die stimuleren de persoonlijke groei van de gedetineerde. De resultaten kunnen ook aan de buitenwereld getoond worden: zo maakt die ook kennis met de wereld binnen de gevangenis.

‘Buiten Beeld-Open Doek achter gesloten deuren’ is zo’n project. Naast de overzichtstentoonstelling over de kolonies worden drie resultaten van dat project gepresenteerd: twee kortfilms en verschillende één-minuutdocumentaires. Ze vormen de brug tussen twee werelden: die van binnen de gevangenis en die van daarbuiten.

in de rand: film

‘All the invisible children’ is een compilatiefilm van zeven korte films van verschillende regisseurs. Centraal in deze films staat het lot van kinderen als gevolg van armoede, (burger-)oorlog en onderdrukking. Zeven indringende verhalen die niemand onberoerd kunnen laten en een breed publiek aanspreken…

Donderdag 13 september om 20.30 uur in Auditorium Klein Seminarie,Vrijheid 234, Hoogstraten. Om 18.30 uur kan je de tentoon-stelling bezoeken. Je krijgt daar ook een inleiding op. Vooraf inschrijven is daarvoor wel nodig: bel 03 314 09 54 of mail [email protected]

� � | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

ecocyclo westerlo en herentals

Twee nieuwe fietsroutes door de Kempen

Op onze website vind je enkele korte verslagjes van deelnemers van voorbije tochten. Zo kan je al een beeld krijgen van wat het zoal zou kunnen zijn.

wat kost dat? De eerste aanvragers hebben geluk: voor hen is alles (behalve lunch en drank) gratis. Voor de anderen: geen paniek, er hangt geen groot prijskaartje aan de tochten. De begeleiding door Vormingplus is alleszins gratis. Voor rondleidingen of sprekers onderweg nemen wij 75% van de kosten op ons. Jullie zorgen voor het restbedrag. Lunch en drank zijn uiteraard op jullie kosten.

* In de bibliotheken en gemeentehuizen van die gemeenten waarlangs de tocht loopt: Westerlo, Herselt, Hulshout, Herentals, Grobbendonk, Olen, Herenthout.

Linksonze fietsroutes http://www.vormingpluskempen.be/over_ons/

onze_projecten/

BrochuresWe laten je in twee - al zeggen we het zelf - prachtige brochures zien dat duurzaamheid geen dode letter is in de Kempen. Onderweg kom je voorbeelden tegen waarmee je zelf in je dagelijkse leven aan de slag kan. En je komt ook organisaties of bezienswaardigheden tegen waarvan je het bestaan misschien zelfs nog niet kende.

Alleszins is het een dag om te genieten, stil te staan en met al je zintuigen te ontdekken wat duurzaamheid is. Je kan deze tocht alleen doen, met je gezin of met vrienden. De brochures wijzen je de weg en je kiest zelf waar en wanneer je halt houdt. Je doet de hele tocht of je kort hem een beetje in, naargelang je zin of het aantal kapelletjes onderweg. De fietsknooppuntenkaart vooraan in de boekjes helpen je daarbij. De brochures kan je gratis verkrijgen bij Vormingplus Kempen. We sturen ze graag naar je op. Ook in Kamp C, Hidrodoe en in enkele bibliotheken* en gemeentehuizen* vind je ze.

Met je groep op vereniging op fietstochtHeb je liever wat meer uitleg op een aantal stopplaatsen? Dan kan je de tocht ook in groep doen. Samen met de vereniging waar je lid van bent, de dienst waar je werkt, de organisatie waarin je actief bent… Dat kan al in de (hopelijk warme) nazomer 2007. Of ben je het voorjaar van 2008 al aan het volplannen?

Bel (014 41 15 65) of mail ([email protected]) ons, en we bespreken samen de datum, interessante stopplaatsen met een woordje uitleg, lunchpauze, … om de perfecte tocht op maat van jouw vereniging te organiseren. Een vrijwilliger van Vormingplus rijdt mee om je de weg te wijzen en verzorgt de contacten onderweg op de stopplaatsen. Alle deelnemers krijgen gratis de twee brochures mee naar huis.

op toCht!

Vormingplus Kempen ontwikkelde twee fietstochten door de Kempen. Elk zijn ze zo’n 35 km lang. Ze leiden je langs mooie, rustige paadjes. De ene in de buurt van Westerlo, de andere rond Herentals. Genieten is dus de boodschap. Maar te-gelijk zijn het twee fietstochten voor wie wat meer wil dan pure ontspanning.

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

De tijd loopt…ook in de Kempen

Kyoto in de Kempen Doen! een tocht met Kempense voorbeelden

Met de campagne ‘De Tijd loopt’ willen vele Belgische organisaties de overheden erop wijzen dat die doelstellingen nog helemaal niet gerealiseerd zijn en dat de tijd loopt om maatregelen te nemen.

Met onze nieuwste tocht willen we de Millenniumdoelen concreet voorstellen in onze regio. Benieuwd om te zien hoe Kempense orga-nisaties beïnvloed worden door wat er zich binnen de wereldhandel afspeelt? Vraag je je af hoe je zelf je steentje kan bijdragen aan die doelstellingen?

Organiseer dan voor je vereniging een dag rond “De Tijd Loopt…ook in de Kempen”. We stellen een dag samen op jullie maat. Geen moei-lijke theorie of zwijgen en luisteren, maar een interactieve dag waarin we een bedrijfsbezoek afwisselen met een filmpje, een getuigenis, ...

Bovendien rekenen we jullie maar 25% van de begeleidingskosten aan. De rest passen wij bij.

In 2015 zou de wereld er wel eens heel anders kunnen uitzien. Tenminste als 191 staatshoofden hun belofte

houden. In 2000 ondertekenden zoveel leden van de VN de Millenniumverkla-ring. Met acht ambitieuze doelstellin-gen zouden ze de armoede en honger

uit de wereld helpen en zorgen voor beter onderwijs en betere gezond-

heidszorg overal ter wereld. Dit alles tegen 2015.

Als voorsmaakje een greep uit de mogelijkheden:

• MIKO is een Kempense koffiebrander met internationale uitstraling. Zij hebben sinds kort hun PURO-koffie, die erkend is als eerlijke kof-fie. Je brengt een bezoek aan MIKO en zij vertellen over hun bedrijf, over PURO-koffie en waarom ze die koffie op de markt hebben gebracht.

• een bezoek aan een Oxfam-wereldwinkel waarbij de medewerkers vertellen wat het verschil is tussen een wereldwinkel en de gewone supermarkt, wat ze zoal verkopen en wat de gevolgen zijn als je producten in de wereldwinkel koopt.

• Dirk Barrez is journalist. Hij heeft meerdere reportages gemaakt in het buitenland en heeft al verscheidene boeken geschreven over globalisering. Hij brengt zijn videomateriaal mee en legt de situatie uit van de Afrikaanse boeren.

• een informatief spel. Leer al spelende wat wereldhandel is, onder-vind aan den lijve wat het is om een katoenboer in India te zijn, enz.

• …

Overtuigd? Of wil je nog wat meer informatie? Mail [email protected] of bel (014 41 15 65) haar.

LinksMillenniumdoelen http://www.millenniumdoelen.nl http://www.ncdo.nl http://www.11.be

De millenniumdoelen leer je op onze tocht met al je zintuigen kennen

� � | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

Geen inspiratie?Vaak is het moeilijk om degelijke activiteiten te vinden die mensen kunnen aanspreken. Sinds kort heeft Vormingplus een databank met allerlei cursussen, lezingen en workshops. Die vind je op de site www.vormingpluskempen.be. Met een handig zoekbalkje kan je ze helemaal doorgronden. Met trefwoorden als ‘mi-lieu’, ‘assertiviteit’, ‘ouders’ of ‘Ecolife’ vind je een heel lijstje activiteiten.

Onder elke activiteit vind je ook een contactadres. Met die organisatie of persoon kan je dan verder afspraken maken: je legt een dag en een plaats vast en nadien betaal je de rekening.

op zoek naar inhoud, inspiratie en ondersteuning?

Ons ideeënboek

vormingplus Kempen ondersteunt jeEen flink aantal activiteiten ondersteunen we ook financieel. Het is te zeg-gen: we betalen 75% terug van de kosten die je maakt voor de begeleiding. Het gaat dus enkel om de ‘sprekerskosten’. De huur van de zaal of de kopie-kosten voor je flyertjes betaal je dus wel zelf. Hoe je dat moet aanpakken? Niet moeilijk:

• je kiest op onze site een activiteit die we betoelagen• je maakt een afspraak met de organisatie of de persoon die de activiteit

begeleidt• je vraagt onze toelage aan• wij bevestigen onze toelage.

Na je activiteit rekenen wij met de begeleiding alles af. Wat later ontvang je van Vormingplus Kempen een factuur voor jouw deel van de kosten. Die betaal je dan aan ons.

orGanISeer zelf!

In de Kempen vind je allerlei verenigingen. Daarnaast zijn er nog heel wat actiegroepen of

plaatselijke buurtcomités. Ze werken vaak met vrijwilligers.

Dat is een ware krachtbron, maar soms is het ook net de oorzaak van wat ideeënarmoede.

Vormingplus Kempen wil verenigingen in onze regio ondersteunen.

En dat willen we dan ook goed doen.

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

Denise verhaert | DE DORPEL HERENTALS

Elke maand organiseren we samen met vzw De Dorpel een praatcafé. Elke keer is het weer zoeken naar goede sprekers die betaalbaar zijn. Sinds onze samenwerking met Vormingplus is dit probleem iets eenvoudiger. In hun aanbod vinden we een hele reeks sprekers over uiteenlopende onderwerpen. Vinden we zelf een spreker, dan kunnen we ook rekenen op financiële steun. Zo hebben we in 2007 vorming gehad van de vzw Zijn, Beweging tegen Geweld, rond gevoelens en groeien in zelfbeeld. De samen-werking met Vormingplus Kempen biedt ons vooral voordelen.

op zoek naar inhoud, inspiratie en ondersteuning?

Ons ideeënboek

Kurt verlOOy | BIB BAARLE-HERTOG

Onder de noemer BeNeBib organiseren we met de bibliotheken van Baarle-Hertog-Nassau, Hoogstraten, Merksplas en Rijkevor-sel nu al vijf jaar samen activiteiten. Sinds enkele jaren hebben we Vormingplus ontdekt en dat maakt alles een stuk makkelijker. Als we nu iets leuks willen organiseren – en dat kan gaan van een tangoles door een Argentijnse lerares of een diavoorstelling over reizen – bellen we altijd eerst even naar Vormingplus. Soms kiezen we dan iets uit hun aanbod, maar regelmatig besluiten we om zelf iemand te contacteren, want ook activiteiten buiten hun vaste aanbod wil Vormingplus ondersteunen. Vervolgens sturen we de gegevens van de lezing (of andere activiteit) naar Vormingplus en zij stellen er een kostennota voor op. Zo verloopt de gehele financiële procedure via Vormingplus en hebben wij de handen vrij om inhoudelijk één en ander te regelen. Aan het einde van de rit ontvangen we van Vormingplus een factuur en alles is netjes geregeld. Dat Vormingplus ook vaak een deel van de kosten wil dragen, maakt ze voor ons zeker een te koesteren samenwerkingspartner. En dan heb ik nog niet gesproken over de potentiële bezoekers die je via hun promotiekanalen kan bereiken…

wat ondersteunen we?De volgende jaren ondersteunt Vormingplus Kempen activiteiten die draaien rond de thema’s duurzaamheid, participatie en interculturaliteit. Op pagina 21 hebben we een deel daarvan opgelijst. Op onze site vind je de alle details. Klik je daar een titeltje van aan, dan zie je daarnaast onmiddel-lijk een kadertje waarop staat dat we die activiteit ondersteunen. Misschien vind je nog andere activiteiten die onder die thema’s passen. Geen probleem, die ondersteunen we dan ook financieel.

Er zijn ook heel wat activiteiten die we financieel niet ondersteunen. Creatieve workshops bijvoorbeeld (digitale fotografie) of puur technische cursussen (Powerpoint), of heel persoonlijke (stressmanagment)… Je vindt ze natuurlijk wel in onze uitgebreide databank.

Vragen bij onze ondersteuning? Jouw mening over ons aanbod? Bel 014 41 15 65, mail [email protected] of reageer rechtstreeks op de site.

� 0 | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

nieuws is inhoudOp onze site willen we meer dan vroeger de nadruk leggen op nieuwsjes. In de Kempen gebeurt veel en dat willen we ook laten zien. Daarbij focussen we op onze thema’s: items over duurzaamheid, participatie, interculturaliteit, verenigings- en vrijwillligerswerk … En daarbij willen we ook nog eens de Kempense hartslag laten klop-pen. Kom je eens luisteren?

rSS leer je nu kennenHeel de wereld loopt er warm van. Met RSS krijg je de laatste nieuws-jes van verschillende sites onmiddellijk op je pc. Wij maakten voor jou een selectie. Zo vind je bij ons nieuws zowel uit je buurt als uit het Verre Oosten, uit je krant of uit andere sites. Grasduinen zorgt voor nieuwe horizonten.

reageren kan Onze site is ook jouw site: je mening kan je bij verschillende nieuws-items makkelijk kwijt. Je kan ook rechtstreeks één van onze medewer-kers via de contactpagina e-mailen.

een heel uitgebreid links-bestandDaarvoor doen we beroep op del.icio.us. In hippe termen heet dat social bookmarking, maar in de praktijk is het eenvoudiger: je maakt op del.icio.us gewoon een verzamelsite aan die je kan vullen met in-teressante links. Links die je met anderen kan delen. Je ontdekt er ook welke mensen welke links bewaarden. En zo kom je weer terecht in een andere verzameling links en struin je voor je het weet de aardbol af. Zo hangt de wereld voortaan aan elkaar.

een prima navigatieVormingplus Kempen is al langer een winkel waarvan de voorbijgan-gers zich afvragen wat men er nu precies verkoopt. En om het aan

we restyleden onze site

www.vormingpluskempen.be

de kassa gauwgauw uit te leggen, nee, dan doen we toch wat teveel uiteenlopende dingen. We hebben dus onze productjes gestroomlijnd. Terug naar de basics dus: onze projecten, ons aanbod cursussen, work-shops en lezingen, onze betoelaging, ... staan nu netjes in de etalage. Een overzichtelijk menu, korte trefwoorden en een goede zoekfunctie: wat wil een mens nog meer?

nieuwe filmpjesHer en der hebben we onze nieuwsjes opgeleukt met (R- of A-)tv-clip-jes, youtube-jes of interviewfragmenten. Dat zullen we in de toekomst nog meer doen. Zo beleef je bij ons wat meer.

vraag aan, download of verstuurWat we uitgeven, zetten we voortaan ook consequent downloadbaar op onze site. Nu nog gaat het om een beperkte voorraad, maar dat verandert mettertijd zienderogen. We hebben ook al een kleine selectie e-cards. Zo nodig je je kennissen makkelijk uit op onze activiteiten. We maakten nieuwe formuliertjes aan waarmee je allerlei zaken kan aanvragen: een folder, dit tijdschrift, een toelage voor de cursus die je organiseert...

Gebruikers vonden:• ‘De lay-out is strak en fris. Je kan vlot navigeren om bepaalde info te

vinden. Tof zo!’• ‘Ziet er heel knap uit.’• ‘Ben echt onder de indruk. Wat me opvalt is de overzichtelijkheid en

het uitnodigend karakter’• ‘Wat een massa informatie! Leuk zijn de foto’s voor hen die iets wil-

len organiseren of op zoek zijn naar, met duidelijke informatie.’

Ieder moet af en toe wat vervellen. We stonden met onze site ook voor die opdracht. We kozen voor de korte pijn. Zo kunnen we nu uitpakken met nieuwe hebbedingetjes en mogelijkheden (om ze maar niet ‘features’ te moeten noemen). Je kan onze nieuwe carrosserie natuurlijk onmid-dellijk op het internet gaan bekijken, maar on-der de kap zit zoveel nieuws dat we er toch ook een klein promopraatje over willen opzetten.

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

DuurzaamheiD(van) Kippen houden kan iedereen(Verbouwing) zolderAardige voetenAfval voorkomen en juist selecterenAgro-ecologieAvondwandeling: aandacht voor uilen en

stilteBasiscursus ecologisch moestuinierenBasiscursus ecologische siertuinBasiscursus ecologische voedingBezoek aan HidrodoeBiobabbel, een avondje proeven en pratenBloembollen, de aankondiging van een

langverwachte lenteBos: mag het iets meer zijn?De juiste plant op de juiste plaats!De praktijk van het duurzaam reizenDilemma’s voor reizigers: wegwijs in

duurzaam toerismeDuurzaam bosbeheerDuurzaam bouwen: duurder of goedkoper?Duurzaam onkruidbeheerDuurzaam sparen en beleggenDuurzaam zonder verduurzamingDuurzame aanbouwEcodrivingEcologische stedenbouwEcologische voetafdrukEnergie besparen met een investering van 0,

10, 100, 1000 en 10000 euroEnergiebesparing bij jou thuisFSC en verantwoord bosbeheerGemeentelijke mogelijkheden en voorbeel-

den voor duurzaam bouwenGenetisch gemanipuleerde gewassenGiftige stoffenGoed isoleren!GroendakenGroene stroomHeel wat gepraat over ons klimaatHemelwater gebruikenHoe bouwmaterialen beoordelen op vlak van

milieu en gezondheid?Homo responsabilisHuis op het spelIndividuele behandeling van afvalwaterInfosessie particulier autodelenInleiding in gezond en milieuverantwoord

bouwen en wonenKleinschalige waterzuiveringKlimaat en energieKlimaat op driftLabels: soorten labels, hun waarde en

vergelijkingLage-energiewoningen en passiefgebouwen

in bio-ecologische houtskeletbouwLage-energiewoningen en passiefgebouwen

in strobalenbouwLandschapswandeling rond het thema stilte

Mens- en milieuvriendelijke smeermiddelen en brandstoffen

Moestuinieren zonder gif, lekkere biogroen-ten uit de eigen tuin

Mogelijkheden van zonne-energieNa-isolatieNaar een gezond binnenmilieuNatuurlijke ventilatie in bestaande

gebouwenOerbossenOver spanningPlant eens een bosQuiz-tig met waterRaad en daad voor het klimaatRationeel energiegebruikRationeel watergebruikRationeel watergebruik in huisReiskriebels met grenzen: duurzaam reizenSiertuin zonder gif, omgaan met onge-

wenste gastenSoja, heilig boontje?Stiltewandeling - NatuurbelevingStiltewandeling en vogelzangTuin zonder groenrestenVentilatieVerwarmenWater infiltreren? Zeker proberen!Wegwijs in MarokkoWereld-DuoWerken met natuurvervenWorkshop : Oefeningen i.v.m. duurzaam

toerismeWorkshop over duurzaam toerismeZet je tanden in de natuurZolder verbouwenZorg voor waterkwaliteit

ParticiPatie vrijwilligersActief luisterenAdviseurs adviserenAls de deur dan opgengaatArmoedeArmoedewerking van vzw De Fakkel en vzw

De DorpelAssertief sprekenAssertiviteitstrainingBBB: burgers betrekken en behoudenBeter participeren door beter vergaderenCoachen en begeleiden van vrijwilligersCommuniceren kan je lerenConflictbemiddelingConflicthanteringDe EU uitgedaagdDe EU uitgelegdDe Europese Unie: hoe werkt ze en wat

doet ze?De kracht van het vragen stellenDe regels van het spel: de wet op het vrijwil-

ligerswerk

Democratie in crisis?Drempels naar participatie in lokale vereni-

gingen bij kansarmenEerste hulp bij adviesgevallenEerste Hulp voor LeidinggeversEerste Hulp voor teamwerkersEfficiënt communicerenEuro-QuestEuropadExtra LargeFeedback geven aan (collega-)vrijwilligersFeedback geven en krijgenG4Goed vergaderen geeft een kickHoe werkt mijn gemeente?Hoog tijd om tijd te makenIk en mijn kernkwaliteitenInspraak, participatie en beleidsbeïnvloe-

ding: praktijklessenMaar ik ben toch niet gek! Ik voel me ziek!Managen van de 'hedendaagse vrijwilliger'Motiveren van vrijwilligersOmgaan met conflictenOmgaan met moeilijke mensenOmgaan met persoonlijkheidsverschillen

tussen vrijwilligersOp zoek naar sponsoring: opstellen van een

sponsordossierPapierwerk, reglementeringen en vergun-

ningenPolitiek café: één rondje gemeente aub!Prettig en efficiënt vergaderenProjectmatig werkenSamenwerken als teamSpreken voor een groepSuccesvol promotie voerenVergaderenVergaderen in de lokale verenigingVerkiezingen, een praktische handleidingVerschillende mogelijke thema's i.v.m.

armoedeVrij-willigVrijwilligers motiverenVrijwilligers werven en selecterenVrijwilligersmanagementWerken met groepen, groepsdynamicaWerven en selecteren van vrijwilligersZeker van jezelfZorgzaam omgaan met conflicten in het

werken met vrijwiligers

interculturaliteitAfrika, een continent zonder geschiedenis?Afrikaanse dansAfrikaanse dans met live percussie

begeleidingAfrikaanse parels en zelf een collier makenAfrikaanse percussieAfrikaanse verhalen, een interactieve

vertelvoorstelling

Centraal-Afrikaanse dans met live percus-siebegeleiding

Cyrillisch schriftDanzas Latinas: Salsa, Merengue & CumbiaDe duivelsverzen van Salman RushdieDe Filippijnse taalDe Irakese keukenDe Kaukasus: een complex conflictgebied

aan de rand van EuropaDe koran anders bekekenDe vrouw en de IslamDe wereld in muziekDe Wereldmuziekacademie, Afrikaanse

percussie op djembéDe wording van het christendomDjembéDoem Doem TotaalEen asielzoeker in BelgieEen geschiedenis van de Arabische wereldFundamentalisme en wereldgodsdienstenGeschiedenis van de Balkan (19de en 20ste

eeuw)God en het lijdenHennaschilderenHet leven zoals het is... in een opvangcen-

trum voor asielzoekersHoofddoek: breekijzer of symbool?Indonesisch kokenInleiding tot het Israëlisch-Palestijns conflictInterculturaliseren van mijn organisatieInterculturele spelenInternationale politiek: bespreken van

teksten en artikelsIntroductie tot de leer van de BoeddhaKans-Rijk?Kennismaking met Afrikaanse KunstKeramiek - Huacos makenLatijns-Amerikaans dansenManiok en patattenMarokkaans of Algerijns kokenMozaïekMuziek(instrument) maken - regenstokNoord-Zuid-SimulatieoefeningOp de vluchtRafa RafaSleutels tot het lezen van de bijbelTempeldansen uit het oude EgypteWat is integratie?Wereldkeuken in antropologisch perspectiefWerkwinkel djembéWest-Afrikaanse dansWorkshop percussieZe kwamen uit het OostenZin en onzin van de interlevensbeschouwe-

lijke dialoogZuid-Afrikaanse dansZuid-Amerikaanse juwelenZuiderse smaken en lekkernijen

Een greep uit de cursussen, voordrachten en workshops die we voor je vereniging of groep voor 75% van de begeleidingskosten betoelagen:

orGanISeer zelf!

� � | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

DATUM ORGANISATIE PLAATS TITEL INFO & INSCHRIJVINGEN

05-09 Centrum Voor Natuur- en milieueducatie Wortel Natuur-in-zicht Wortel 03 226 02 91“ 05-09/1-10 Bib Grobbendonk Grobbendonk Tentoonstelling Bond Verantwoorde Natuurfotografie 014 50 74 90 07-09 Natuurpunt Educatie Mol Spinnenweekend 014 47 29 50 08-09 Centrum Voor Natuur- en milieueducatie Geel Vervolgmodule Landbouwnatuurgids 03 226 02 91 08-09 Inverde Retie Bestrijding exoten 02 657 93 64 11-09 Timotheus vzw Mol Proefles Intuïtieve Ontwikkeling 03 644 53 01“ 13-09 Cultuurdienst Herselt i.s.m. PRH Ramsel Constructief omgaan met wat moeilijk is 014 53 98 41 13-09 Centrum voor Natuur- en milieueducatie Tielen Natuur-in-zicht Tielen 03 226 02 91 13-09 Natuurpunt Educatie Turnhout Cursus Insectendeterminatie 014 47 29 50“ 14-09 VIM-groep Turnhout De macht van de media, met Cas Goossens 014 41 41 05“ 21-09 VIM-werking Turnhout Vrouw-zijn vandaag (start reeks) 014 42 60 34 22-09 Vormingsinstituut Rode Kruis-Vlaanderen Mol EHBO-opleiding: deel "Levensbedreigende situaties" 015 44 33 22 22-09 Amarant Mol Mozarts Don Giovanni - Verleider, verkrachter en vrouwenverslinder 070 23 30 48“ 25-09 Cultuurdienst Herselt i.s.m. Kreatief Herselt Herselt Gebruik en misbruik van medicamenten 014 53 98 41“ 25-09 Bibliotheek en Cultuurdienst Westerlo Westerlo Zoals een puber droomt, leven en werk van Frédéric Chopin 014 54 94 62“ 26-09 Bibliotheek Herenthout Herenthout Uitgeslapen wakker worden 014 50 10 40“ 26-09 Vrouwenraad Herentals Herentals Toekomst van de sociale zekerheid in een vergrjizende maatschappij 014 22 00 55 27-09 Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds Geel Het Jodendom - De geschiedenis van een volk 016 31 06 70“ 01-10/31-10 Bib Olen Olen Tentoonstelling ADHD 014 21 61 24“ 01-10 ACW Kempen, Motief vzw Herentals Geloven in veelvoud 0474 66 13 41 02-10 Timotheus vzw Mol Basisjaar Intuïtieve Ontwikkeling (start reeks) 03 644 53 01“ 03-10/31-10 Bib Herenthout Herenthout Tentoonstelling Bond Verantwoorde Natuurfotografie 014 50 10 40“ 03-10 Cultuurdienst Herselt en Socio-culturele vrouwen Herselt Hoe kunnen je emoties ten dienste staan van emotionele en spirituele groei? 014 53 98 41 04-10 Natuurpunt Educatie Geel Cursus: Roofvogels 014 47 29 50 04-10 Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds Westerlo Wolfgang Amadeus Mozart - Klassiek componist en rebel 016 31 06 70 “ 09-10 Bib Olen Olen ADHD 014 21 61 24“ 11-10 Mondiale Raad i.s.m. Open Doek Hoogstraten Filmcyclus: We feed the world 03 340 19 54“ 11-10 Landelijke Kinderopvang Westerlo Gehechtheidsrelaties 014 26 26 59“ 17-10 Bibliotheek Westerlo i.s.m. Cultuurdienst Westerlo Geesten van het Avondland, met Rudi Vranckx 014 54 94 62 “ 18-10 Cultuurdienst Herselt i.s.m. Gezinsbond Ramsel Grenzen om te groeien 014 53 98 41“ 18-10 Bib Retie Retie Volksrepubliek van verlangen, met Catherine Vuylsteke 014 37 03 52“ 19-10 VIM-groep Turnhout Bond zonder Naam 014 41 41 05“ 20-10 Bibliotheek Westerlo i.s.m. Cultuurdienst Westerlo Literair ontbijt met Lief Vleugels 014 54 94 62“ 01-11/30-11 Bib Herentals Herentals Tentoonstelling ADHD 014 85 97 50“ 01-11/30-11 Bib Grobbendonk Grobbendonk Tentoonstelling: Cuba Inside 014 50 74 90“ 06-11/30-11 Bib Olen Olen Tentoonstelling Bond Verantwoorde Natuurfotografie 014 21 61 24“ 06-11/29-11 Bib Herenthout Herenthout Tentoonstelling: GAL 014 50 10 40“ 07-11 Cultuurdienst Herselt i.s.m. PRH Ramsel Assertiviteit 014 53 98 41“ 12-11 Cultuurdienst i.s.m. Milieudienst en Gezinsbond Herselt Energie besparen 014 53 98 41 07-11 Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds Hoogstraten Van Narmer tot Cleopatra - Krachtlijnen van de oud-Egyptische beschaving 016 31 06 70 08-11 Natuurpunt Educatie Tongerlo Cursus : Insecten in de Tuin 014 47 29 50“ 17-11 Stichting Lodewijk de Raet i.s.m. stad Geel Geel In het spoor van Dymphna 09 382 75 71“ 21-11 Cultuurdienst i.s.m. Socio-culturele Vrouwen Herselt Uitgeslapen wakker worden 014 53 98 41 21-11 Natuurpunt Educatie Lichtaart Cursus : Uilen 014 47 29 50“ 21-11 Cultuurdienst Herselt i.s.m. KVLV Blauberg Herselt Week van de Smaak : Zet je tanden in de natuur 014 53 98 41 21-11 Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds Turnhout Het ABC van het DNA 016 31 06 70 22-11 Natuurpunt Educatie Kasterlee Week van de Smaak : Zet je tanden in de Natuur 014 47 29 50 23-11 Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds Herentals Jong en oud, verliefd en getrouwd - Het leven zoals het was bij de Romeinen 016 31 06 70“ 27-11 Bibliotheek Westerlo i.s.m. Cultuurdienst Westerlo Europa 50 jaar 014 54 94 62“ 29-11 Bib Herentals Herentals ADHD 014 85 97 50“ 01-12/31-12 Bib Westerlo Westerlo Tentoonstelling: GAL 014 54 94 62“ 05-12 Cultuurdienst Herselt i.s.m. Sint Sebastiaansgilde Ramsel Zet je tanden in de natuur 014 53 98 41“ 13-12 Mondiale Raad i.s.m. Open Doek Hoogstraten Filmcyclus: Shooting dogs 03 340 19 54

Onze kalender“ dit sterretje duidt aan dat deze activiteit georganiseerd wordt in samenwerking met Vormingplus Kempen

Vo r m i n g p l u s Ke m p e n | � �

colofonDit is een uitgave van Vormingplus Kempen - vzw Volkshogeschool Kempen

vormingplus Kempen• is een pluralistische organisatie• is erkend door het Ministerie van Cultuur als Volkshogeschool voor het Turnhoutse

arrondissement• is erkend door de Vlaamse regering als opleidingsverstrekker in het systeem van

opleidingscheques• wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap, dienst Volksontwikkeling• is lid van de Federatie van Organisaties van Volksontwikkelingswerk.

het team van vormingplus KempenAlgemene coördinatie Martine Coppieters ([email protected])Administratieve coördinatie Jan Van Hout ([email protected])Administratie Lieve Decoster ([email protected])Stafmedewerkers regio oost: Kristel Vanhulle ([email protected]) regio noord: Christa Truyen ([email protected]) regio west: Kristien Peeters ([email protected]) regio zuid: Viviane Schuer ([email protected]) communicatie: Dirk Raeymaekers ([email protected])

PRAKTISCHWil je dit tijdschrift voortaan gratis thuis ontvangen? Iets niet duidelijk? Op zoek naar vorming? Een leuk project in gedachten? Meer info nodig over een activiteit?

vormingplus Kempen vzw volkshogeschool KempenOtterstraat 109 bus 4 (eerste verdieping) 2300 Turnhout

Openingsurenelke werkdag van 9 tot 17 uur

telefoon 014 41 15 65 fax 014 41 05 77 e-mail [email protected] web www.vormingpluskempen.be bank 646-0124040-88

Hoe inschrijven?

De activiteiten in onze kalender worden georgani-seerd door verschillende organisaties. Schrijf altijd in bij de organisatie die vermeld staat bij de activiteit! Wacht niet te lang met inschrijven: de plaatsen zijn vaak beperkt.

Zelf iets organiseren?

Bekijk ons activiteitenaanbod op www.vormingpluskempen.be, onze website. Daar vind je cursussen, workshops en voordrachten. Een flink aantal daarvan betoelagen we zelfs. Lees meer daarover op pag. 18

adresgegevensGegevens die we noteren als je je inschrijft of als je informatie aanvraagt, komen in het adressenbestand van Vormingplus Kempen. Ze worden gebruikt om je op de hoogte te hou-den van ons programma en je te verwittigen als er iets wijzigt. We kunnen ze ook doorgeven aan anderen die interessante informatie voor je hebben. Als je dat liever niet wil, laat het ons even weten (wet van 8 december 1992 op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer).

opmaakFotografie: Bart Van der Moeren Lay-out: Dirk Raeymaekers Druk: Van Gompel Odyse Verantwoordelijke uitgever: Martine Coppieters, p/a Otterstraat 109, 2300 Turnhout

� � | Vo r m i n g p l u s Ke m p e n

vormingplus Kempen begeleidt projecten in de Kempen.

rond duurzaamheid, participatie of interculturaliteit. Projecten van verenigingen, diensten, buurten.

Die groepen ondersteunen we ook. inhoudelijk en financieel. Op onze vernieuwde site vind je daar veel informatie over.

wil je op de hoogte blijven van wat we doen? maak je op onze site abonnee op onze maandelijkse e-zine.

www.vormingpluskempen.be