Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30...

28
Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006

Transcript of Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30...

Page 1: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Van massamediale voorlichting naar lokaal

alcoholbeleid

Presentatie mr. dr.

Rob Bovens

Antwerpen, 30 november 2006

Page 2: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Introductie

NIGZ is:NIGZ is:

Nationaal Instituut voor GezondheidsbevorderingNationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering

en Ziektepreventie in Nederlanden Ziektepreventie in Nederland

Page 3: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Greep uit producten

Campagnes:Campagnes:• Alcoholcampagne (NIGZ-Alcoholvoorlichting)Alcoholcampagne (NIGZ-Alcoholvoorlichting)• Donorcampagne (orgaandonatie)Donorcampagne (orgaandonatie)• Ga voor gezond (scholencompetitie)Ga voor gezond (scholencompetitie)• Nationale poetsweek (mondzorg)Nationale poetsweek (mondzorg)• Scoren voor gezondheid (profvoetbal)Scoren voor gezondheid (profvoetbal)

Programma werk en gezondheidProgramma werk en gezondheid

Programma zorgProgramma zorg

Wijkgericht werkenWijkgericht werken

Lokaal gezondLokaal gezond

KwaliteitKwaliteit

Page 4: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Jongerencampagne massamediaal

• Posters• Commercials (radio en TV)• Website www.dekaterkomtlater.nl• Vanaf 4 december: www.watdrinkjij.nl (drinktest

voor jongeren van 12-24 jaar)• Free publicity

Page 5: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Jongerencampagnepeereducation

• Jongeren van 12 tot 25 jaar (incl. studenten)• Interventie in time outsettings• Setting:

• Jeugd en jongerenwerk• Vakantie (stranden, festivals, campings)• Discotheken en bars

• Geflankeerd door massa mediale mix (radio / tv / Internet)

• Ingebed in lokale alcoholpreventie

Page 6: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Doel Peer Education

• Kennisvermeerdering over alcohol• Bewustwording over de consequenties van

binge-drinking• Inzicht in eigen alcoholgebruik• Nadenken over eigen drinken• Genereren informatiezoekgedrag

Page 7: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.
Page 8: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Uitvoering Peer Education

Regionale steunpunten:• Werving en selectie peers• Bepaling tijd en plaats (regionale

kalender• Inbedding in lokale activiteiten• Begeleiding peers• Regionale persaandacht

NIGZ-Alcoholvoorlichting:• Training peers• Ondersteuning werving en selectie• Aankleding peers• Prijsjes, gadgets, etc.• Evaluatie

Page 9: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Zomercampagne

Gemiddelde alcohol consumptie tijdens vakantie:•Jongens: 17 glazen per dag•Meiden: 7 glazen per dag

Page 10: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.
Page 11: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Peer Educationzomercampagne

Effects

•kennisvermeerdering (16%)•Meer bewustwording eigen alcoholgebruik (6%)•Meer nadenken over eigen alcoholgebruik (8%)

Page 12: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Peer Educationin horeca

Kennisvermeerdering

Page 13: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Websitewww.dekaterkomtlater.nl

Page 14: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Volwassenencampagne‘Drank maakt meer kapot dan je lief is’

• Alcoholinfolijn• www.drinktest.nl (advies op maat)• www.alcoholinfo.nl• Folders/factsheets• Opvoedingsondersteuning

Page 15: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

IntermediairsIntermediairs

• Studiedagen, trainingenStudiedagen, trainingen

• FactsheetsFactsheets

• Helpdesk (telefoon + internet)Helpdesk (telefoon + internet)

• SteunpuntenoverlegSteunpuntenoverleg

• Ondersteuning ‘on the spot’Ondersteuning ‘on the spot’

Page 16: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Lokaal beleid (1)Lokaal beleid (1)

• Voorlichting geïsoleerd haalt onvoldoende/weinig uit (Babor et. al. 2003)

• Model voor gedragsverandering kent méér componenten: aanbodbeperking, handhaving en verbetering regelgeving, klimaatbeïnvloeding/cultuurverandering

• Aanpak moet probleem- en vindplaatsgericht• Structuur ligt er voor een integrale, lokale

benadering ( regionale steunpunten)• NIGZ in de rol van procesbegeleider, makelaar,

lokale adviseur en (proces)evaluator

Page 17: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Lokaal beleid (2)Lokaal beleid (2)

• Kwestie van lange adem• Kwestie van eensgezindheid in definitie van het

probleem• Probleemhouder moet worden gedefinieerd• Commitment moet worden geformaliseerd• Niet schromen om te starten in de meest

problematische regio’s• Zet kleine (haalbare) stapjes

Page 18: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Lokaal beleid (3)Lokaal beleid (3)

• Zorg voor draaggolfcampagne

• NIGZ treedt landelijk op als makelaar, coördinator en helpdesk

• Evidence based gaat niet alleen over effect, maar ook over draagvlak, acceptatie, haalbaarheid etc.

• Gezondheidsbevordering is het doel, harm reduction is mooi meegeno- men, kan handige opstap zijn

Page 19: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

VoorbeeldVoorbeeld

Trimbos-instituut en NIGZ starten 19 december 2006 een landelijk project

Alcohol en

opvoeding

Page 20: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (1)Alcohol en opvoeding (1)

Aanleiding:

• Startleeftijd laatste 10 jaar gedaald van 14/15 jaar naar 11/12 jaar• Nederlandse jeugd ‘Zuipschuit van Europa’ (minister Hoogervorst op Alcoholcongres 19 januari 2006)• ouders en andere opvoeders onwetend

Page 21: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (2)Alcohol en opvoeding (2)

Doelstelling:

• Startleeftijd terug naar niveau 1993• Bingedrinken doen verminderen

‘Het is niet normaal als je drinkt voor je 16e’

Page 22: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (3)Alcohol en opvoeding (3)

Instrumentarium:

• landelijke draaggolf (tv, radio, outdoor, internet)• ondersteuning alcoholinfolijn• regionale helpdesks (GGD, verslavingszorg, opvoedwinkels)• Regionale publiciteit

Page 23: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (4)Alcohol en opvoeding (4)

Regionale aanpak:

• thema in lokale gezondheidsnota• projectstructuur met:

- bestuurlijk draagvlak- projectleider- projectgroep (maakt halffabrikaten)- financiële paragraaf- commitment (probleemverkenning, startbijeenkomsten, stakeholders)- evaluatie

Page 24: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (5)Alcohol en opvoeding (5)

Stakeholders:

• horeca• onderwijs• jeugd- en jongerenwerk• sport• kerken• supermarkten• etc

Page 25: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (6)Alcohol en opvoeding (6)

Voorbeeld: Sportverenigingen

In 2000 in Nieuwe Drank- en Horecawet:• verenigingen moeten Alcoholbestuursreglement hebben• barvrijwilligers moeten geïnstrueerd

Is voorwaarde voor vergunning (gemeente geeft vergunning af en controleert)

Page 26: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (7)Alcohol en opvoeding (7)

Huidige stand van zaken:

• 25% alcoholconsumptie < 16 vindt plaats in sportkantines• barvrijwilligers steeds minder geïnstrueerd• alcoholbestuursreglement is wassen neus• gemeente controleert niet of nauwelijks

Page 27: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.

Alcohol en opvoeding (8)Alcohol en opvoeding (8)

Project sportkantines Achterhoek:

• draagvlak bij sportambtenaren• startbijeenkomst sportverenigingen, gemeenten• enquête sportverenigingen• opstellen checklist alcoholbeleid• convenant gemeente-sportverenigingen• afspraak om binnen afgesproken periode niet te controleren, in ruil voor opzetten alcoholbeleid• ondersteuning verslavingszorg

Page 28: Van massamediale voorlichting naar lokaal alcoholbeleid Presentatie mr. dr. Rob Bovens Antwerpen, 30 november 2006.