De waarde van de dierenarts

Henk Hogeveen

De dierenarts is waardevol …

Hoeder van de diergezondheid Hoeder van de volksgezondheid Hoeder van dierenwelzijn

Maar levert het ook wat op?

Vroeger

Was alles anders (beter ?!) Vaste klantenkring Vaste prijzen Weinig concurrentie Doen waar je goed in was

en wat je leuk vond

Nu

Concurrentie Tussen dierenartsen Van anderen

Hoger opgeleide veehouders Geen vaste prijzen Melkprijzen onder druk

Bruto marge rundveepraktijken (2006)

Middelen Handelingen Tijd

Middelen: 29 %

Gemiddeld: € 81,000 per fte rundveedierenarts

Bron: Genugten et al., 2011, TvD, in press

Gevolg ….

Dierenartsen moeten zichzelf“verkopen” (tijd).

Continue bewijzen van jewaarde

Outline

Potentiële waarde van de dierenarts Rendement dierenarts Laatste opmerkingen

Dierziektes kosten geld

10 % van het bruto productie volume~ 40-50 % van het netto inkomen (Dijkhuizen, 1990)

£ 180/koe/jaar~ 20 % van het gemiddelde saldo (Esslemont and Kossaibati, 1995)

ReproductieGoed Gemiddeld Slecht

Open dagen 83 127 228

Tussenkalftijd 362 407 507

Ins/koe 1,16 1,61 2,76

MP/koe/jaar 8.068 7.775 7.031

Kalveren/koe/jaar 1,02 0,91 0,74

ReproductieGoed Gemiddeld Slecht

Open dagen 83 127 228

Tussenkalftijd 362 407 507

Ins/koe 1,16 1,61 2,76

MP/koe/jaar 8.068 7.775 7.031

Kalveren/koe/jaar 1,02 0,91 0,74

Melkproductie 35 120

Niet drachtig worden 0 128

Kalveren 11 27

Rondom afkalven -16 -42

Totaal 34 231

Per koe per dag 0,57 0,70

Voor heel bedrijf (80 mk)

Tkt 410-> 365 dgn: € 1800 (zonder afvoer) Tool beschikbaar: www.bec.wur.nl

Klauwaandoeningen

Gemiddelde kosten: € 53 per koe/jaar Bedrijf 80 melkkoeien: € 4250 per jaar

Subklinisch: 32% van kosten

Belangrijkste aandoening: Dermatitis digitalis

Milk production losses

Prolonged calving interval

Labour of the dairy farmer

Discarded milk

TreatmentVisit of veterinarian

Visit of foot trimmer

Culling

Verschillende aandoeningen

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

IPID

HEDD

SoHW

LDSUL

HYP

Re

lati

ve

imp

ac

t

Subklinisch

Klinisch

Mastitis

Bar2008

Halasa2009

Hagnestam-Nielsen

2009

Huijps2008

Cow Cow Cow-year Cow

Lagere melkproductie - 11 78 36

Arbeid - 11 - 4

Behandeling + d’arts - 16 - 16

Afvoer - 46 - 22

Sterfte - 0 - 0

Totaal (€/koe/jaar) 61 82 97 78

Totaal (€/bedrijf/jaar) 4880 6720 9760 6240

Totale kosten jongveeopfok

€ 1540 per vaarsOngeveer € 0,06 per kg melk = 13 % van de kostprijs

Vergelijk: veevoer: € 0,08 per kg melkgezondheidszorg: € 0,02 per kg melk

Twee maanden korter: 6 kalveren minder: € 5.184 – 9.240

Ook: 5 % minder afvoer: 11 kalveren minder

Veehouders onderschatten kosten

0

5

10

15

20

25

30

<567 567-680

680-794

794-908

908-1021

1021-1134

>1124

Berekening

Bron: Mourits et al.

Ook van mastitis

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200

Expected costs (€ per cow)

Rea

l co

sts

(€/c

ow

)

46 onderschatters

Samenvattend

Heel veel schade door dierziektes Voorzichtige schatting: 2,3 cent/kg melk Zichtbare kosten d’artskosten: 1,2 cent/kg melk

Grootste deel schade is niet zichtbaar!!! Melkproductieverliezen Afvoer Dit wordt meer

Na 2014 worden melkproductieverliezen duurder (quotum)Nu: 0,12 per kg melk2015: 0,28 per kg melk (vgl melkprijs)

Effecten

Mastitis: Nu: € 78 per koe per jaar 2015: € 118 per koe per jaar

Vruchtbaarheid: Nu: € 23 per koe per jaar 2015: € 60 per koe per jaar

Meer Kansen voor de dierenarts

Outline

Potentiële waarde van de dierenarts Rendement dierenarts Laatste opmerkingen

Doelstelling bedrijfsadvisering

Optimalisatie van: gezondheid veestapel productiviteit veestapel productieproces kwaliteit en veiligheid product rendabiliteit bedrijf

Analyse

Doelstellingen

Beslispunt

Uitvoering

Planning

Registratie

Berekenen kengetallen

Evaluatie resultaat

Waarde bedrijfsadvisering?

Minder schade door dierziektes Harde garanties zijn niet te geven Extra aandacht, vinger aan de pols, etc. Onderzoek moeilijk, wereldwijd nauwelijks

uitgevoerd.

De oude doos

De overijssel proef

Sol en anderen (1975-1977)

Effecten: Betere vruchtbaarheid Minder afvoer Lagere voerkosten

Proef Overijssel/Flevoland 1974-1978 (!)

1500

1700

1900

2100

2300

2500

2700

Begeleid Controle

1974/75

1976/77

Verschil: € 80/koe/jaar

Bron: Sol et al., 1984

Lange termijn effecten

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

Begeleid Controle

1974/75

1976/77

1980/81

1985/86

Verschil: niet meer significant

Melkveehouderij en Pir-DAP

Geen Pir-DAP

Aantal 508

Koeien 50

305 dgn productie 7.526

% koeien SCC>250 22,4

Tussenkalftijd 419

NR% 56 67,4

Inseminatiegetal 1,8

Pir-DAP

576

59

8.244

20,6

417

65,2

1,9

Maar …..

Nog geen statistiek Kip en ei

Er is alleen een relatie, geen “echt” (causaal) verband aangetoond

Nieuw onderzoek onderweg (Marjolein Derks)

Maar er is meer dan economie

Redenen om mee te doen aan bedrijfsbegeleiding

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Een beterrendement

behalen (N=167)

Bedrijfsblindheidvoorkomen

(N=162)

Meer structuuraanbrengen in dewerkzaamheden

(N=160)

Eenbedrijfsprobleem

(N=158)

Regelmatigecontrole

bedrijfsgegevens(N=161)

Op aanraden vande dierenarts

(N=155)

Ver

delin

g va

n de

ant

woo

rden

helemaal wel

wel

neutraal

niet

helemaal niet

Redenen om niet mee te doen

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Ik verwacht hogekosten (N=53)

Ik verwacht eenlaag rendement

(N=50)

Ik verwacht dathet me teveel

tijd kost (N=52)

Geen interesse(N=53)

Er is geen PCaanwezig (N=48)

Ik heb al eenandere instantieals begeleider

(N=50)

Er is geengoede

administratie opmijn bedrijf

(N=49)

Mijnbedrijfsomvang

is te klein(N=46)

Ver

del

ing

van

de

antw

oo

rden

helemaal niet niet neutraal wel helemaal wel

Outline

Potentiële waarde van de dierenarts Rendement dierenarts Laatste opmerkingen

Waarde van de dierenarts

Mogelijkerwijs te kwantificeren: Vermindering van dierziektes Voorkomen van uitbraken

• Er snel bij zijn Problemen oplossen (hoge kosten dierziektes) Individuele dieren (vervanging is duur)

Niet te kwantificeren: Scherp houden van de veehouder Meedenken met veehouder

Belangrijkste blijft:

Be good and tell it

Heb u zich al aangemeld?