Vakbond in Beweging 71 | 2011

België - BelgiqueP.B.

Antwerpen X8/6342

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X

Toelatingsnummer P408993

VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS • NR. 71 • 18e JAARGANG • OKT/NOV/DEC 2011

Ver

antw

. uitgev

er :

Dirk

Sch

oet

ers,

Om

meg

anck

stra

at 3

5,

2018 A

ntw

erpen

VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS • NR. 71 • 18e JAARGANG • OKT/NOV/DEC 2011VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS • NR. 71 • 18e JAARGANG • OKT/NOV/DEC 2011

V BiVAKBOND IN BEWEGING

� VAKBOND IN BEWEGING 71

Nr. 71 - 18e jaargangOKT/NOV/DEC 2011Prijs: 0,75 Jaarabonnement: 3

Driemaandelijks tijdschrift van Linx+ ABVV-regio AntwerpenIn samenwerking met ABVV seniorenwerking

Verantwoordelijke uitgever:Dirk SchoetersOmmeganckstraat 352018 Antwerpen

Redactieadres:Ommeganckstraat 352018 Antwerpen(03)220 67 [email protected]

Medewerkers aan dit nummer:Staf Van GorpPaul Van RymenantLuc Van OverbergheCharles BresseleersMarcel BeerlandtRomain De FleurquinPatrick Van Laer

Vormgeving:Romain De Fleurquin Albert Balboa

llustratie cover :AMSAB

REDACTIONEEL 3 Zus KINDEREN VAN SEMINI 4 Rik Senten INTERVIEW 6 Jimmy Schevernels GESCHIEDENIS10 De Hippodroom

V BiVAKBOND IN BEWEGING

INHOUD

INHOUD

RODE OORTJES16 Beverlo BOEKBESPREKING18 Dag Vlaanderen FILMBESPREKING20 Marilou Mermans

ACTUEEL12 De A-kaart van de Stad Antwerpen WETENSCHAP13 De oorsprong van de mens ONGEWONE MENSEN14 Staf van het Bondsgebouw Ondertekende teksten geven uitsluitend

de mening weer van de auteur en binden geenszins de organisatie.

46

1014

16 18

�VAKBOND IN BEWEGING 71

REDACTIONEEL

In de socialistische familie is de mutualiteit een beetje de grote zus. Niet alleen omdat de ziekenfondsen en onderlinge hulpkassen in de 19de eeuw de eerste vorm van arbeiders-organisaties waren. Ook omdat ze vandaag nog altijd de socialistische organisatie is met veruit de grootste aanhang. Alleen al in de provincie Antwerpen telt De VoorZorg een half miljoen leden. Het ABVV, toch ook niet klein in onze regio, kan daar voorlopig nog niet aan tippen.

Op het einde van het jaar komt er in de provincie Antwerpen een nieuwe secretaris aan het hoofd van De VoorZorg. Paul Callewaert wordt de nieuwe algemeen secretaris van de landsbond en Jimmy Schevernels volgt hem op als provinciaal secretaris. Namens het ABVV-regio Antwerpen wens ik hen allebei alvast veel succes in hun nieuwe functie. Voor Vakbond In Beweging was deze wisseling aan de top ook een uitgelezen gelegenheid om een babbel te hebben met de nieuwe provinciaal secretaris en om onze mutualiteit in de schijnwerpers te zetten. En dat mag wel eens. Want zoals in meer families, is ook in de onze grote zus geen tafelspringster die zichzelf voortdurend onder de aandacht brengt. Ze is eerder de bedachtzame kracht waarop al die leden, soms in moeilijke omstandighe-den, voor meer dan 100 procent kunnen rekenen.

Ook heel herkenbaar. Broer vakbond vraagt op een bepaald ogenblik in het interview wijze raad aan grote zus VoorZorg. Zonder de hele inhoud van het gesprek al te verklappen wil ik hier wel even op ingaan. Op kousenvoeten, zo kennen we ze, suggereert grote zus het ABVV om eens na te denken over het beeld dat de publieke opinie heeft van de vakbond in het algemeen. Ons de vraag stellen of dit beeld strookt met het imago dat het ABVV wil hebben. En indien dit niet het geval is – de vraag stellen is ze beantwoorden – raadt grote zus haar broer ABVV aan om regelmatig te laten blijken dat de publieke perceptie fout is. ‘Die zit’ zegt men dan. Een rake opmerking die iedereen die het ABVV een warm hart toe-draagt aan het denken moet zetten. En niet alleen in onze regio Antwerpen.

Het ABVV-regio Antwerpen is al langer bekommerd om zijn imago. In de regio willen we onszelf profileren als de degelijke en robuuste vakbond die vanuit een socialistische visie zijn leden zekerheid en houvast biedt in elke fase van hun loopbaan en voor alle aspecten met betrekking tot arbeid. Door op te komen voor zowel de individuele als voor de collec-tieve rechten van werkenden en uitkeringsgerechtigden, door onderbouwde standpunten bij overleg net zo goed als door syndicale acties en campagnes, door verantwoordelijkheid op te nemen maar ook door op verantwoordelijkheden te wijzen, door een professionele dienstverlening én een geëngageerd bewegingswerk.

Afgaande op ons ledenaantal is dit een aanpak die door velen geapprecieerd wordt. Jam-mer genoeg wordt de publieke opinie zelden gevormd door de meerderheid van gewone mensen die elke dag op hun vakbond rekenen, maar door een beperkte groep opiniema-kers die toegang hebben tot de media of over de tijd en de middelen beschikken om an-dere, nieuwe vormen van massacommunicatie in te zetten. Net dat verschil tussen ons publiek en de publieke opinie maakt de raad van grote zus zo pertinent. Gezien de grootte van onze achterban zouden we ons kunnen veroorloven om ons niets aan te trekken van de karikaturale manier waarop we soms in de publieke opinie neergezet worden. Maar dit leidt gegarandeerd naar een afbraak van het positief beeld waaraan we elke dag opnieuw hard werken. Met het risico dat die opiniemakers en beeldvormers uiteindelijk de mening van ons eigen (potentieel) publiek negatief gaan beïnvloeden en onze positie op het mid-denveld ondergraven.

We kunnen als vakbond dus maar beter de wijze raad van grote zus ter harte nemen en eens stilstaan bij de wijze waarop we regelmatig in de publieke opinie geportretteerd wor-den. En vooral uitzoeken hoe we dat beeld zelf positief en naar de realiteit kunnen bij-stellen. Door bijvoorbeeld, meer dan nu, consequent alle aspecten van onze werking en dienstverlening te belichten. Of door bijvoorbeeld de verworvenheden van onze sociale welvaartstaat opnieuw onder de aandacht te brengen en de illusie te bestrijden dat die zonder verdedigers probleemloos altijd zal blijven bestaan.

Dirk Schoeters algemeen secretaris

ZUS


KINDEREN VAN SEMINI

RIK SENTENDe man die bijna alle revues in de Hippodroom voor zijn rekening nam was Rik Senten. Hij werd geboren te Antwerpen op 30 oktober 1885. Zijn beroep was sportjournalist. In zijn tijd was hij zeer belangrijk. Hij richt-te de Sportgazet op, die later opge-nomen werd in de Volksgazet. Sen-ten zelf was journalist bij deze krant. Naast zijn beroep als sportverslag-gever, was hij ook actief bezig met revues, vooral dan in de Hippo-droom. Meer dan 25 revues schreef hij, waarvan de meeste werden op-gevoerd in de Hippodroom. Zijn eerste revue dateerde uit 1913, het was de Sportrevue en werd opge-voerd in El Bardo. De eerste revue in het Hippodroomtheater dateer-de uit 1918 en droeg als titel Wat vraagt het volk?

HET GEZELSCHAP IN DE JAREN ‘30Rik Senten voerde zelf de regie, meestal samen met Fé Pasmans, die reeds in 1922 als regisseur was aangenomen in de Hippodroom door de toenmalige bestuurders Frans Condés en Victor Neutgens. Voor de techniek en de lichteffec-ten zorgde Leon Goddijn. De de-cors, die steeds grote indruk maak-ten kwamen van het Huis Jef Denis. De balletten werden verzorgd door Henriette Janssens (1897-1941). Onder Sonia Korty maakt Jans-sens in de jaren deel uit van de eer-ste balletdansers van de Koninklijke Vlaamse Opera. Naast haar dans-groep, de Hippodrome girls, die een belangrijk deel van het spektakel verzorgden, naast de vedetten en andere attracties, traden nog een

schaar medewerkers mee op, zoals Nini De Boël, Mia De Wachter, Loui-se Lausanne, bij de dames en bij de heren Pol Polus, Frits Vaerewyck en zeker Louis Staal.

LOWIEKE STAALLouis Staal was misschien wel een van de beroemdste leden van het gezelschap. Louis Staal werd ge-boren te Hoboken op 14 mei 1903. Hij was een Vlaams revue-artiest, komiek en cabaretier. Hij leed aan achondroplasie en was bijgevolg slechts 1,27 meter groot, maar zeer geliefd bij het publiek. In 1924 de-buteerde hij als revueartiest en trad onder meer op met Jaak De Vogt en ook nog met Kees Brug. Zijn eeuwi-ge bolhoed en sigaar maakten deel uit van zijn podiumact. In 1968 trok hij zich terug uit de showbizz. Hij overleed op 31 augustus 1991.

J.A.ZWIJSENUiteraard was er ook een showor-kest. Dit orkest kende in de jaren diverse orkestleiders. J.A. Zwijsen speelde als pianist en componist in het Hippodroomorkest, onder lei-ding van Rik De Backer. Voor de ‘Lo-

RIK SENTENJournalist en revueschrijverIn een ander artikel, elders in dit blad, kan u lezen dat in het Hippodroomtheater meestal revues werden opgevoerd. De meesten hiervan werden geschreven door Rik Senten. De revue was een theatervorm die overgewaaid kwam uit Frankrijk maar ook in onze streken enorm populair in de periode tussen de twee wereldoorlogen. Het was volks, po-pulair en vooral herkenbaar.

REVUE-DANSERESSEN IN DE HIPPODROOM IN 1932

5VAKBOND IN BEWEGING 71

In 2011-2012 is ‘Armoede’ een centraal thema voor de ABVV senioren. Wat is armoede? Welke misverstanden bestaan er over? We lichten het thema toe tijdens een infonamiddag ‘Armoede en senioren’ op donderdag 17 november om 14u. Bijzondere aandacht zal gaan naar armoede bij senioren. Dit soort armoede wordt gedeelte-lijk veroorzaakt door de lage pensioenen die niet aangepast zijn aan de welvaart. Senioren die arm worden omdat ze met pensioen gaan is een andere problematiek dan armen die senior worden. Er is ook een verschil tussen iemand die nog kan terugvallen op wat reserves en ie-mand die heel zijn leven al in armoede geleefd heeft. Er is een verschil tussen moeilijk rond-komen en helemaal niet rondkomen. De lezing wordt verzorgd door:• Stefaan Leyn | opgeleide ervaringsdeskundige in de kansarmoede en sociale uitsluiting |

OCMW Gent • Caroline Cocquyt | educatief medewerker | seniorenwerking van het Vlaams ABVV.Toegang is gratis maar inschrijving vereist.Wanneer? Donderdag 17 november 2011 om 14u.Waar? Polyvalente zaal | gelijkvloers | Ommeganckstraat 53 | 2018 AntwerpenZie ook: www.abvv-regio-antwerpen.be | www.vlaamsabvv.be Info en inschrijving? ABVV-regio Antwerpen | Adviespunt | Ommeganckstraat 35 | 2018 Ant-werpen | tel. 03 220 66 13 | [email protected]

terij-revue’ Zoudet Meugen schreef Zwijsen de muziek. Het was de 20e revue van Rik Senten en hij liep van 8 december tot 20 januari 1934. Na 55 opvoeringen in Antwerpen reisde het gezelschap met de revue naar Gent, Oostende, Kortrijk... en nog een reeks steden. In 1935 was er de Jubel-revue Hip! Hip! Hoerah! Bij deze 25e revue van Rik Senten nam Zwijsen de rol over van Rik De Backer als muziek-bewerker en orkestleider. Vanaf toen had hij de muzikale leiding van komende revues van Senten.

DE TWEEDE WERELDOORLOGIn januari 1941 stak Rik Senten de Rubensrevue in elkaar. Deze ging door in het Rubenspaleis, aan de Carnotstraat. Hier namen weer de gekende revue-sterren aan deel, zoals Jaak De Vogt, Louis Staal en Louise Lausanne, maar ook (reeds) Co Flower en Nand Buyl. Senten bleef tijdens de oorlogsjaren ver-der revues schrijven, die opgevoerd werden in het Rubenspaleis, en vooral in de Hippodroom.Uiteraard leverde de bevrijding in-spiratie genoeg voor de zogenaam-

de ontsmettingrevue. Deze ging in première op 30 september 1944 on-der de titel Wij zijn er van af! Maar toen vielen de eerste Duitse V-bom-men op Antwerpen. De eerste bom viel op 13 oktober 1944 op de hoek van de Leopold de Waelplaats en de Schildersstraat en eiste 32 doden. In april 1945 zag Senten het nog niet zitten om opnieuw aan revues te beginnen. De Hippodroom was door oorlogsbeschadigingen nog niet veilig en bovendien was Sen-ten druk bezig met het lanceren van zijn sportgazet. Na de defi nitieve capitulatie van Duitsland op 8 mei startte hij opnieuw met de revue. Echter zonder Zwijsen, want die was ondertussen met de voorberei-ding en repetities bezig van de Ko-mediantenrevue 1945 in de Konink-lijke Nederlandse Schouwburg, en zou hij aan de muziek werken van de fi lm Baas Gansendonck van Gas-ton Ariën. Rik Senten bleef voort revues schrij-ven. Hij overleed te Antwerpen op 20 september 1962.

Staf VAN GORPBronnen : Wikipedia

LOWIEKE STAAL

KINDEREN VAN SEMINI

Infomiddag ‘Armoede en senioren’


INTERVIEW

Vakbond in Beweging: Mensen zien een ziekenfonds dikwijls al-leen als een uitbetalinginstelling. Je brengt een doktersbriefje binnen en dat wordt terugbetaald. Maar wat is en doet een moderne mutualiteit in 2011 eigenlijk?

Jimmy Schevernels: De uitbeta-lingen vormen momenteel inder-daad nog een aanzienlijk deel van onze opdracht. Een bezoek aan één van onze kantoren komt er voor le-den vaak op neer dat ze er centen gaan ontvangen. Al beperkt zich dit niet tot het terugbetalen van een doktersbriefje. De VoorZorg heeft immers ook een lange traditie van aanvullende ledenvoordelen. Die uitbetaling kan dus ook een tege-moetkoming voor rookstopbegelei-ding zijn, een gedeeltelijke terugbe-

taling voor aankoop van een bril of lenzen enzovoort. Maar dat is zeker niet het enige wat we doen.

Contact aan het loket leidt vaak tot een combinatie van advies en con-crete hulp. Bij aangifte van een on-geval bijvoorbeeld, zal onze loket-medewerker er in eerste instantie mee voor zorgen dat het nodige pa-pierwerk gebeurt voor wat betreft de verplichte ziekteverzekering. Maar heeft het lid daarnaast nood aan krukken of andere hulpmidde-len, dan kunnen ook die zaken in onze kantoren geregeld worden. Deze gecombineerde dienstverle-ning wint meer en meer aan be-lang. Niet alleen aan onze loketten, maar evenzeer bij onze dienst voor maatschappelijk werk, bij de diver-se zorgdiensten… In de nabije toe-komst gaan we dit nog verder uit-bouwen.

ViB: Om even verder te gaan op dat aanvullend aanbod. In onze provin-cie heeft De VoorZorg een stevig aanbod ‘lichaam en geest’. Is het belangrijk dat een mutualiteit regio-naal dit soort accenten kan leggen?

Jimmy: Binnen de landsbond heb-ben we een grote gemeenschap-pelijke sokkel inzake voordelen en diensten, maar die regionale ac-centen zijn belangrijk. Die worden mee bepaald door het socio-econo-mische profiel van de leden en de omgevingsfactoren. Neem nu de grootstedelijke problematiek. Die is in Antwerpen veel sterker aanwezig dan in sommige andere provincies. Dit maakt dat onze dienstverlening

op bepaalde vlakken toch iets an-ders georiënteerd is. Alle socialis-tische ziekenfondsen hebben een dienst maatschappelijk werk, maar de aard van de dossiers, de vragen van de leden, kunnen aardig ver-schillen.

Als wij in de provincie Antwerpen de nadruk leggen op ‘lichaam en geest’ dan gaat dit eigenlijk over preven-tie. De VoorZorg heeft hierin een onmiskenbare pioniersrol gespeeld. Een evolutie die we nu ook stilaan zien bij de collega’s van andere pro-vincies én van andere ziekenfond-sen. Vanuit de overheid wordt al en-kele jaren het belang van preventie onderstreept en bij De VoorZorg is het niet enkel bij goede intenties gebleven. Onder het Well2DAY-la-bel hebben wij een laagdrempelig én erg kwalitatief aanbod voor een evenwichtig en gezond leven.

ViB: is dit dan ook een element van concurrentie met de andere zieken-fondsen?

Jimmy: Dat speelt mee. De con-currentie tussen de verschillende ziekenfondsen is merkelijk toege-nomen. En binnen de provincie Ant-werpen is ze het meest intensief. Dat dwingt ons om zo mogelijk nog kritischer onze dienstverlening te blijven evalueren. Beantwoordt ons aanbod nog aan de noden van het hedendaagse lid, hoe verhoudt ons aanbod zich tot wat de andere zie-kenfondsen doen?

De tijd is voorbij dat alle mensen zich automatisch aansloten bij het ziekenfonds van hun ouders. Van-daag zien we dat een aantal jonge-ren die via hun ouders bij ons als persoon ten laste waren ingeschre-ven, bij hun eerste eigen aansluiting kiezen voor een ander ziekenfonds. Gelukkig is het aantal in de omge-keerde richting groter en winnen we nog altijd terrein bij de starters. Dat neemt evenwel niet weg dat we het contact met die groep van startende jongeren nog willen versterken.

Eens een keuze gemaakt blijft de

“De Voorzorg is het enige ziekenfonds die een allesomvattende aanpak kan bieden”

EEN GESPREK MET JIMMY SCHEVERNELS

PersonaliaNaam: Jimmy Schevernels Geboortedatum: 3 januari 1971 Geboorteplaats: Kapellen Studies: Bachelor Marketing Loopbaan bij De VoorZorg: 1991 – 1996: Verantwoordelijke jeugddienst MJA 1996 – 2007: Directeur vakantie-centra 2007 – 2011: Directeur marke-ting Vanaf 15 december 2011: Provin-ciaal secretaris van De VoorZorg provincie Antwerpen Familie: gehuwd en vader van een dochter van 13 Vrije tijd: joggen, volleybal en golf

Eind dit jaar is er in de provincie Antwerpen een wisse-ling aan de top van de socialistische mutualiteit. Paul Cal-lewaert wordt de nieuwe algemeen secretaris van het Na-tionaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten. Jimmy Schevernels volgt hem op als provinciaal secretaris van De VoorZorg provincie Antwerpen. Als dat niet de ideale gele-genheid is om een babbel te hebben over de rol en de toe-komst van een modern ziekenfonds. En over de relatie met het ABVV. Want zijn mutualiteit en vakbond niet een beetje als broer en zus?


INTERVIEW

meerderheid echter wel trouw aan zijn mutualiteit. De vlottende mas-sa die van het ene ziekenfonds naar het andere overstapt, is de laatste jaren wel groter geworden maar blijft nog steeds relatief klein.

“De VoorZorg wil een sociale organisatie zijn die steunt op de solidariteit van een grote groep mensen”

ViB: Maken de predicaten socialis-tische, christelijke of andere in de naam nog iets uit bij de keuze voor een mutualiteit?

Jimmy: Beduidend minder dan vroeger. Bij de nieuwe leden zijn er even goed mensen die overkomen van de CM, Liberale Mutualiteit als van het Onafhankelijk Ziekenfonds. Natuurlijk zijn er nog altijd sterk overtuigde leden die rood geboren zijn en dat blijven tot het einde van hun leven. Net zoals er wel katho-lieken zullen bestaan die om puur ideologische redenen nooit bij ons zullen aansluiten. Maar steeds meer

mensen hechten weinig belang aan die stempel. Het is een realiteit dat de klassieke combinatie van socia-listische mutualiteit, partij en vak-bond minder dan voorheen gemaakt wordt.

ViB: Heeft het woordje socialisti-sche in de naam van de landsbond dan nog zin?

Jimmy: Het heeft zin omdat het onze visie uitdrukt. In een omge-ving van verhoogde concurrentie is ook die visie één van de manieren om ons te positioneren. De Voor-Zorg wil een sociale organisatie zijn die steunt op de solidariteit van een grote groep mensen. We geven al onze leden de beste dienstverle-ning maar hebben ook bijzondere aandacht voor de zwakkeren in de samenleving. Uit analyses blijkt dat we leden met heel diverse socio-economische profielen aanspreken. Dat is belangrijk want die diversiteit is nu eenmaal de basis van ons so-lidair systeem. Leden die het geluk hebben in goede gezondheid te ver-keren, maken zo de ondersteuning mee mogelijk van leden wiens ge-zondheid het helaas wel voor kor-

te of langere tijd laat afweten. Net daarom vinden we het bij De Voor-Zorg zo belangrijk dat zowel de ‘ge-zonde’ als ‘zorgbehoevende’ leden voelen dat ze bij ons meetellen. Dit in tegenstelling tot sommige ande-re ziekenfondsen die zich heel spe-cifiek richten op wat wij de lage ri-sicogroepen noemen. Een evolutie waarin wij niet mee willen gaan. Wij redeneren niet in termen van ‘dure’ of ‘goedkope’ leden.

Naar buiten toe is het etiket ‘soci-alistisch’ inderdaad minder aanwe-zig dan twintig jaar geleden. Omdat we er rekening mee houden dat niet al onze leden zichzelf als socialist beschouwen. Daar is ook geen be-zwaar tegen. Want mensen sluiten zich bij ons aan omdat ze zich kun-nen vinden in onze aanpak. En of die leden dit nu een socialistische of een sociale aanpak noemen, maakt eigenlijk niet uit. Over labels kun je uren discussiëren.

ViB: Aanbod, profilering, concur-rentie. Het zijn onderwerpen die nauw aansluiten bij je huidige func-tie van directeur marketing. Ga je als provinciaal secretaris verder op


INTERVIEW

deze lijn of zijn er nieuwe accenten die jij de komende jaren graag zou leggen?

Jimmy: Ik heb het geluk dat we binnen De VoorZorg volop bezig zijn met een nieuw ondernemingsplan: ‘Horizon’. Een plan waarin wordt vastgelegd waar we als organisatie de komende 10 jaar naar toe wil-len. Vertrekkend vanuit onze ei-gen sterkte én rekening houdend met een aantal omgevingsfacto-ren. We weten bijvoorbeeld dat de algemene 3de betalersregeling voor de medische kosten eraan komt. Daardoor wordt de functie van uit-betalinginstelling, die nu nog zwaar doorweegt aan onze loketten, op termijn wellicht aanzienlijk minder. Je zou dit makkelijk als een bedrei-ging kunnen zien, maar wij zien dit net als een opportuniteit om nog een stap verder te zetten in onze dienstverlening.

“Op basis van die ene vraag willen we ons lid proactief informeren, begeleiden en ondersteunen”

Zo kunnen we voor onze leden de meerwaarde van het huidige pak-ket diensten en voordelen nog ver-hogen door er een selectie op maat uit te filteren. In de toekomst moet één signaal volstaan om bij een lid, die geconfronteerd wordt met een bepaalde situatie, een gepersona-liseerde service te initiëren. Neem nu een lid dat zal worden gehospi-taliseerd en in één van onze kan-toren informeert naar zijn hospita-lisatieverzekering. Op basis van die ene vraag willen we ons lid proactief informeren, begeleiden en onder-steunen. Natuurlijk gaan we nakij-ken hoe het zit met die hospitali-satieverzekering. Maar we kunnen het lid ook voorstellen om achteraf de hospitalisatiefactuur te controle-ren om zo zeker geen euro te veel te betalen. Misschien is het lid een alleenstaande moeder en moet er tijdens haar hospitalisatie opvang voorzien worden voor de kinderen. Na de ingreep moet de persoon misschien naar een herstelcentrum. Of is er thuis een ziekenbed nodig. Dat zijn allemaal diensten die we bij De VoorZorg in huis hebben en die we op basis van één signaal proac-tief willen aanbieden.

ViB: Met ‘Horizon’ willen jullie op

zoek gaan naar de vragen achter de vraag?

Jimmy: Inderdaad ja. Het is een ‘full service’-visie. Heel klantgericht of beter, heel gericht op de reële noden van onze leden. Het Horizon-plan is uitgewerkt in samenwerking met de andere socialistische zieken-fondsen en de landsbond. Paul Cal-lewaert was daar zeer intensief bij betrokken en ik kan me heel goed vinden in de visie die hij er samen met de anderen in gelegd heeft. Ik kijk er dan ook naar uit om er als nieuwe provinciaal secretaris mee aan de slag te kunnen. Het wordt een fantastische uitdaging om deze visie toe te passen op onze volledi-ge dienstverlening.

Niet in het minst omdat De Voor-Zorg zich daar als organisatie ook geweldig toe leent. In alle beschei-denheid: wij zijn eigenlijk het enige ziekenfonds die deze allesomvat-tende aanpak kan bieden. Omdat we naast de enorme knowhow in-zake ziekteverzekering bijvoorbeeld evenzeer over een eigen, heel ster-ke zorgpoot beschikken. Omdat we net die voorsprong hebben op het vlak van preventie en welzijn. Con-currerende ziekenfondsen moeten voor dergelijke diensten meestal beroep doen op externe organisa-ties. Wij kunnen en zullen effectief evolueren naar wat in de sector met een Engelse afkorting een ‘SPOC’ genoemd wordt. Dat staat voor ‘a single point of contact’. Eén deur met een zo laag mogelijke drempel, die onmiddellijk toegang geeft tot alle diensten die wij onder één dak hebben zitten.

ViB: De mutualiteit mengt zich veel minder in het publieke debat dan de vakbond. Een kwestie van thema’s of een doelbewuste strategie?

Jimmy: Daarin verschillen we in-derdaad enigszins. De mutualiteit is minder prominent aanwezig op de publieke fora dan de vakbond. Mis-schien omdat het werkterrein an-ders is. De thema’s waarop de vak-bond zich profileert zijn misschien eenduidiger dan de gezondheids- en welzijnssector. Anderzijds kan het er in discussies tussen de zie-kenfondsen en de medische wereld even hevig aan toe gaan als tussen vakbonden en werkgevers. Maar bij ons worden die meningsverschillen meer binnen de bevoegde overleg-organen dan in een publiek debat uitgevochten.

“We moeten als mutualiteit in de toekomst opnieuw meer op het publieke voorplan treden”

Dat je ons als ziekenfonds minder vaak op straat ziet verschijnen, be-tekent dus niet dat er momenteel onvoldoende nodige inspanningen zouden geleverd worden om onze standpunten en verzuchtingen op politiek niveau aan te kaarten. Niet-temin moeten we als ziekenfonds in de toekomst opnieuw meer op het publieke voorplan treden. Zodat onze leden zien dat we niet enkel hun dienstverlener, maar ook hun belangenbehartiger zijn.

In het publieke debat gaan we be-paalde thema’s meer naar ons toe moeten trekken. Opdat de andere actoren niet zouden vergeten dat ze met ons rekening moeten houden. Alleen al in de provincie Antwerpen vertegenwoordigen we nagenoeg 500.000 leden. We moeten dat ge-wicht in de schaal durven leggen. We zouden eens kunnen kijken hoe jullie dat als vakbond aanpakken.

ViB: Eén van de veelgehoorde be-zuinigingsvoorstellen is het loslaten van de 4,5 procent groeinorm in de gezondheidszorg. Wat is de mening van De Voorzorg hierover?

Jimmy: De socialistische politici die mee aan de onderhandelings-tafel zitten, kennen onze mening hierover. Natuurlijk zijn we heel be-zorgd. Want hoewel men dat nu wel zo durft te laten uitschijnen, is die groeinorm er niet zomaar gekomen. Rekening houdend met onder meer de vergrijzing en de medische ont-wikkelingen is die 4,5 procent nog altijd een verantwoorde groeinorm. In onze socialistische visie moeten die nieuwe, betere en helaas vaak ook duurdere medische technolo-gieën, iedereen ten goede komen en niet alleen de happy few die het kan betalen.

Langs de andere kant zitten we nu eenmaal in een situatie dat er flink bespaard zal moeten worden en we willen onze budgettaire verantwoor-delijkheid ook niet ontlopen. We houden niet vast aan een dogma dat er aan ons budget sowieso niet mag geraakt worden. Alleen beplei-ten wij maatregelen die de uitga-ven verminderen zonder dat dit ten koste gaat van de patiënt. Twee van dergelijke maatregelen zijn bijvoor-beeld het terugdringen van de over-consumptie inzake geneesmiddelen en het stimuleren van het gebruik


INTERVIEW

van goedkope geneesmiddelen. We willen dus onze verantwoordelijk-heid opnemen in deze besparings-oefening, maar wel zonder afbreuk te doen aan de gerechtvaardigde redenen waarom we ooit tot die 4,5 procent zijn gekomen.

“We hebben geen nood aan grote intentieverklaringen over samenwerken die dode letter blijven”

ViB: Vind je dat ziekenfonds en vakbond partners zijn die moeten samenwerken?

Jimmy: Ik vind van wel. Maar het moet een heel gerichte samenwer-king zijn. We hebben geen nood aan grote intentieverklaringen over sa-menwerken die vervolgens dode let-ter blijven. Daar heeft niemand iets aan. Een goed voorbeeld van zo een samenwerking tussen het ABVV en alle socialistische ziekenfondsen is de gemeenschappelijke campagne rond het Omnio-statuut. Sommige van jullie leden voldoen zonder het te weten aan de voorwaarden voor een verhoogde tegemoetkoming bij medische zorgen. Op basis van de gegevens in de werkloosheidsdos-siers kent het ABVV zijn leden die er waarschijnlijk voor in aanmerking komen. Binnen deze campagne ver-wijst de vakbond hen nu door naar de mutualiteit voor een concrete check inzake de diverse Omnio-cri-teria. Deze vorm van win-winsitu-atie in het voordeel van de leden, valt zeker ook op andere terreinen te realiseren. Ik ben trouwens van mening dat vakbond, mutualiteit en ook de partij rond een aantal zaken meer samen stelling moeten durven nemen.

ViB: Ha, als we het toch hierover hebben. Zie je een rol weggelegd voor een Socialistische Gemeen-schappelijke Actie al dan niet in een fris nieuw kleedje ?

Jimmy: Ook daar ligt een poten-tieel tot samenwerken. Maar niet vanuit een klassieke zuilbenade-ring. Net omdat de ledenbestanden van ABVV, sp.a en De VoorZorg niet meer 100% identiek zijn. Over een aantal zaken verschillen we van me-ning maar er is niettemin veel meer waarover we wel hetzelfde denken en dat ons bindt. We mogen niet de fout maken om alles of toch zo-veel mogelijk samen te willen doen

en daardoor vast te lopen. Op basis van de actualiteit, van bedreigingen en kansen moeten we concrete the-ma’s kiezen waarrond we als SGA kunnen samenwerken. Ik denk dan aan de budgetoefening van de over-heid of aan bepaalde Europese dos-siers.

Tijdens een 1-meitoespraak merkte Guy Peeters op dat we als socialis-tische familie een enorm groot aan-deel hebben in het tot stand komen en bewaken van onze welvaarts- of verzorgingsstaat, maar dat we de fout hebben gemaakt hierover steeds minder te praten met de mensen. Zo dreigt men de strijd te vergeten die hiervoor geleverd werd en creëert men de illusie dat die unieke sociale zekerheid probleem-loos voor eeuwig en altijd verwor-ven is. Vervolgens zijn wij dan ver-baasd dat steeds minder mensen de noodzaak inzien van een sterke so-cialistische familie als bewaker van die sociale zekerheid. Dat is mis-schien een groot thema waar rond samen kan gewerkt worden.

Niet met de bedoeling om van de da-ken te schreeuwen hoe goed wij wel zijn. Gewoon eenvoudig uitleggen hoe onze welvaartstaat in elkaar zit. Hoe dit ons dagelijks leven mense-lijker en betaalbaarder maakt, ze-ker wanneer het even minder gaat. Dat we dan misschien wel een hoge belastingsdruk hebben maar dat we daar heel veel voor terugkrijgen. In de vorm van een werkloosheidsuit-kering of een tussenkomst in de zie-kenhuisfactuur als we de pech heb-ben ons werk te verliezen of ziek te worden, van een lage schoolre-kening voor de kinderen of van de straat die voor onze neus wordt he-raangelegd. Als je mensen vraagt om bij te dragen tot een solidaire samenleving, moet je hen ook dui-delijk maken wat ze daar in hun dagelijks leven voor in ruil krijgen. Net zoals je hen moet kunnen ver-zekeren dat hun belastingscenten op verantwoorde en eerlijke wijze zullen besteed worden. Ik heb sterk het gevoel dat het vandaag de dag geen kwaad kan om dit allemaal eens terug onder de aandacht te brengen. Want iemand die echt op de hoogte is van wat ons welvaart-staat zo uniek maakt, die heel goed weet wat de rechten en plichten zijn van hemzelf en van de anderen, die wordt automatisch zelf een pleitbe-zorger van onze sociale zekerheid. En daar hebben we allemaal baat bij.

“In de publieke opinie overheerst te veel het beeld van een organisatie die altijd meer vraagt”

ViB: Vakbonden zijn in de 19de eeuw ontstaan uit mutualiteiten en hulp-kassen. De VoorZorg is dan mis-schien niet de moeder van het ABVV maar toch minstens de grote zus. Als grote zus aan jongere broer één wijze raad zou geven. Welke zou dat dan zijn?

Jimmy: Nu moet ik oppassen (lacht). Om op deze vraag te ant-woorden zet ik even mijn pet van directeur marketing terug op. Mijn wijze raad zou zijn om eens na te denken over het beeld dat de pu-blieke opinie heeft van ‘de vak-bond’ in het algemeen. En of dit wel strookt met het imago dat het ABVV wil hebben, met de rol die de vakbond wil spelen binnen het soci-ale middenveld. In de publieke per-ceptie overheerst immers het beeld van een organisatie die altijd meer vraagt. Ook wanneer de beschikba-re middelen dat niet toelaten. Die de rechten van haar leden volledig wenst uit te putten, maar nooit of te zelden het initiatief neemt om hen, wanneer nodig, te wijzen op de plichten die daar tegenover staan. Voor alle duidelijkheid: ik heb het over een ‘beeld’ dat leeft, ik beweer niet dat dit de zuivere realiteit is. Het is in elk geval wel een imago dat gesmaakt wordt door organisa-ties en groepen die de vakbonds-werking niet goed gezind zijn.

Het is belangrijk dat het ABVV zich hiervan bewust is en op tijd en stond laat blijken dat dit beeld niet klopt met wat de vakbond werke-lijk is. Want als we onze plaats in de samenleving van morgen willen behouden, en dit geldt zowel voor vakbond als voor het ziekenfonds, dan denk ik dat de overheid, maar ook de samenleving in het alge-meen, ons moet kunnen herkennen en erkennen als een betrouwbare en consequente partner. En onze tegenstanders hangen maar al te graag het beeld op dat we dat niet zijn.

ViB: Bedankt Jimmy, die goede raad nemen we zeker mee. En veel suc-ces in je nieuwe functie als provin-ciaal secretaris.

LVO

Meer info? www.socmut.be.

10 VAKBOND IN BEWEGING 71

GESCHIEDENIS

DE WIJK ZUIDOp de plaats waar de Spaanse her-tog Alva meer dan drie eeuwen voordien onder het schrikbewind, een citadel liet bouwen, werd vanaf 1874 als uit het niets een nieuwe stadswijk gecreëerd. De gronden voor deze wijk werden door een im-mobiliënvennootschap gekocht van de Belgische Staat. Deze vennoot-schap, de S.A. du Sud d’Anvers, be-stond uit een Brusselse maatschap-pij en de Stad Antwerpen.Vanaf 1875 werd begonnen met de aanleg van de wijk “het Zuid”. Stra-ten, voetpaden en riolering werden ineens gerealiseerd volgens een ty-pisch 19e eeuws stratenplan. Investeringen van zowel de ven-nootschap als het Antwerps stads-bestuur zorgden ervoor dat de nieuwe wijk bedeeld werd met een nieuwe kaaimuur aan de Schelde, schippersdokken, een museum, een zwemdok en scholen. Er golden strenge regels wat het bouwen betrof. Maar er heerste eveneens een economische crisis. In 1885 was nog 80% van de wijk braakliggend terrein. Dit was dan ook de reden waarom men besloot om op deze gronden de wereldten-toonstelling te organiseren. Na de wereldexpo begon de wijk van het zuid stilaan volgebouwd te worden.

DE OPRICHTING VAN HET HIPPODROOMTHEATEROp 18 maart 1901 werd een ver-koopakte verleden, bij notaris Her-mans, voor een terrein van 60 bij 83 meter, aan de Volksplaats, te-

genover het Museum. De Stad Antwerpen verkocht dit terrein aan de heren Verstappen, Van Boxelaer en Verstraeten. Allen woonachtig te Antwerpen. Op 13 februari 1902 werd de Société Anonyme Hippo-droompaleis opgericht. Op het per-ceel, vlak tegenover het museum,, werd centraal een cirkelvormige schouwburg gebouwd, met daarom-heen woningen. De gevel van dit gebouw was gebouwd in neo-classi-cistische stijl, zodat het een geheel vormde met de omgeving.

VOORUITSTREVEND VOOR ZIJN TIJDDe zaal van de Hippodroom was zeer vooruitstrevend voor zijn tijd. In het midden van de enorme zaal

was een cirkelvormige piste, welke met een hydraulisch vijzelsysteem in de grond kon verzinken tot het niveau van de gelijkvloers gelegen stallingen, om van daaruit paarden en andere circusnummers op te til-len tot het niveau van de zaal.

LIJDENSWEGUit bewaarde documenten uit het Antwerps stadsarchief vond men een chronologie die een echte lij-densweg van de brandveiligheid be-tekende. Gedurende een periode van 50 jaar is de zaal drie maal in de vlammen opgegaan. Steeds werd de ruimte op zeer korte tijd herop-gebouwd. Een grote bioscoopbrand in 1958 te Sclessin zorgde er voor dat de brandvoorschriften enorm steng werden. Dit, samen met een dalende interesse voor het spekta-kel in de Hippodroom, betekende het einde van het gebouw.Het verhaal van de Antwerpse Hip-podroom verliep parallel aan dat van de wijk het Zuid. Het kon om-schreven worden als graadmeter voor het leven in de buurt. Samen met dit gebouw, werd de wijk ook volgebouwd en bevolkt.

SUCCES VERZEKERDOp het briefpapier van de N.V. Hip-podroompaleis prijkte naast een te-kening van de voorgevel van het paleis, de titel ‘Volksschouwburg’.

DE HIPPODROOMhet verhaal van een wijk

In 1894 vond er in Antwerpen een wereldtentoonstelling plaats op de gronden waar ooit de gevreesde en gehate ci-tadel stond. Na de wereldtentoonstelling ontstonden op de vrijgekomen gronden o.a. het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten. De Leopold de Waelplaats werd aange-legd, en vlak over het museum verrees in 1902 de Hippo-droomschouwburg. Deze schouwburg was enorm populair bij de Antwerpenaar. Het was de periode van de revues. Echter na de Tweede Wereldoorlog ging het bergaf met het theater. De tijd van de grote spektakels was voorbij. Er werden nog een paar revues gemonteerd, maar zonder suc-ces. De fut was er uit. Jarenlang stond het gebouw leeg te verkommeren. Wat men uiteindelijk in 1973 sloopte was niet meer dan een sarcofaag.


GESCHIEDENIS

Want dat was “den Ippodrom” in de eerste plaats. Niet zozeer met circusattracties maar vooral met de volkse revues lokte men volle zalen. De titels logen er niet om : Houdt ze warm, Hup met de beentjes, ‘t Zit er op, Amaai mijn klokken... enz. Ook de wijk was dan, vooral rond de schippersdokken, zeer bedrijvig. Het grootste deel van de bevolking van het Zuid was én bewoner én werkzaam in de wijk. Tijdens de topjaren van de schouw-burg, tussen 1930 en 1940, was de exploitatie ervan in handen van een Antwerpse redersfamilie, Hermans.

VERVAL EN OPSTANDINGNa Expo ‘58 werd bij vele gezinnen het Hippodroomspektakel vervan-gen door de individuele televisie en een eigen auto. Maar er deed zich nog een ander fenomeen voor. De haven- en spoorwegactiviteiten ver-plaatsten zich naar het noorden. De wijk liep leeg. Maar ook de kwaliteit van de 19e eeuwse gebouwen be-gon zijn tol te eisen. Opvallend was dat de investeringen uit deze peri-ode geen lang leven beschoren wa-ren. In 1958 sloot de Hippodroom de-finitief haar deuren en stonden de ‘golden sixties’ voor de deur. Met de stedenbouwkundige aanleg van Antwerpen en het Zuid, brak een nieuwe periode aan. Het imposante Zuidstation moest wijken voor de aanleg van de ver-keersring rond Antwerpen. De schippersdokken werden ge-dempt en omgetoverd tot een reuze parking, waar de Sinksenfoor haar nieuwe thuishaven kreeg. Maar dit enorme plein werd eveneens een

soort plaatsvervanger van de Hip-podroom. Regelmatig doen de Zui-derdokken dienst als plaats voor circussen, kermissen, massaspek-takels, politieke meetings, …enz. Het gebied tussen de Scheldekaai-en en de Schippersdokken werd planologisch voorbestemd voor grootschalige openbare gebouwen. Slechts één werd gerealiseerd: het Hof van Beroep, op de plek van de sassen tussen dokken en Schelde. Tijdens deze ontwikkelingen dook rond 1967 een projectontwikkelaar op. De groep Polarex was bereid de Hippodroom te kopen en er een administratief centrum te maken. Maar er kwam niets van in huis.Omwille van de veiligheid op straat en het voetpad werd in 1972 een veiligheidsstelling rond het gebouw geplaatst. Op dat tijdstip kwam het gebouw in handen van een beken-de bankinstelling. Deze laatste be-sliste samen met het stadsbestuur dat het beter was om het gebouw te slopen, om zo de grond aantrekke-lijker te maken voor mogelijke ko-pers. Op 10 oktober 1972 werd met de afbraak van het Hippodroompa-leis begonnen. In plaats van stellingen kwam er een schutting met reclamepanelen rond het braakliggend terrein van de ge-sloopte Hippodroom. In 1977 ver-dwenen deze reclamepanelen, ter-wijl aan de overzijde in het museum het Rubensjaar werd gevierd. Ondertussen was het terrein in han-den gekomen van de Russische olie-maatschappij Nafta. De plannen die Nafta had met de gronden, kwa-men echter niet overeen met de vi-sie van het stadsbestuur, welke een symmetrie met het Museum, aan de

overzijde hanteerde. Het ontwerp van Nafta kende ook geen genade bij buurtgroepen en bij de Com-missie voor Monumenten en Land-schappen. Wanneer in 1978 naar de nieuwe stedenbouwkundige visie een hoorzitting wilde organiseren beschikte men in de wijk ironisch genoeg niet over een ruimte, zoals de Hippodroom destijds.

EN WAT NU?Het stadsbestuur worstelde met de vraag hoe een aftakelende buurt te-rug tot leven te brengen. Tiental-len jaren voordien dacht men dat te kunnen doen met de wijk te voor-zien van allerhande infrastructuur-werken, zoals het bouwen van een Hof van Beroep of het dempen van de Zuiderdokken. De wereld op zijn kop. Want honderd jaar terug had men dit alles gebouwd om een nieu-we wijk leefbaar te maken. In het architectuuronderwijs begon men eveneens interesse te betonen voor de wijk Zuid, met docenten zo-als Bob Van Reet. Rond 1988 doken nieuwe voorstel-len op voor de gronden van de Hip-podroom. Een mega bioscoopcom-plex. Het voorstel strandde op de eis van het stadsbestuur om in vol-doende ondergrondse parkeergele-genheid te voorzien. Echter de interesse voor “het Zuid” bleef groeien. Twee oude pakhui-zen werden omgetoverd tot musea – Fotografie en Hedendaagse Kunst. Andere Pakhuizen werden omge-bouwd tot lofts. Ook de zone langs de Schelde werd geherwaardeerd. Wonen met zicht op het water kreeg plots meerwaarde. Ook nieuw was om administratieve zetels aan de rand van de stad te vestigen. Dit sloeg ook aan op het Zuid.

DE FINALETientallen jaren hebben de gron-den van de Hippodroom er braak-liggend bijgelegen. Vadaag staat er een modern gebouwencomplex, met kantoren en beneden een su-permarkt. De wijk is in trek. Vele jonge gezinnen komen er wonen. Wanneer ze met hun winkelkarre-tje langs de rekken met voedings-waren lopen, zullen zij niet kunnen vermoeden dat op deze plaats een van de grootste amusementstem-pels van de stad heeft gestaan.

Staf VAN GORP Geraadpleegde literatuur: Atlas van Antwerpen – G.Van Cauwenbergh – R.BinnenmansAntwerpen Hippodroom 1902-1972 – R.De Meyer

1� VAKBOND IN BEWEGING 71

ACTUEEL

Wie houdt van wat de stad te bieden heeft aan cultuur, sport en vrije tijd, kan zijn persoonlijke A-kaart aan-vragen. Deze spaar- en voordeel-kaart is er niet alleen voor mensen die in de stad wonen, maar ook voor iedereen die er graag is en de vrije-tijdsmogelijkheden van de stad op-timaal wil benutten. Drie euro levert meer dan tien euro op aan start-voordelen.Wie de A-kaart koopt, krijgt meteen meer dan tien euro aan voordelen, bijvoorbeeld in de vorm van een gratis zwembeurt, een gratis film-voorstelling in het cultuurcentrum of drie euro korting op een jaar-abonnement in de bib.• De A-kaart is voor drie euro te

koop in de stedelijke musea, cul-tuurcentra, zwembaden en biblio-theken en in de stadswinkel. In totaal gaat het om 54 locaties. De kaart is ook op al die plaatsen te gebruiken.

• De A-kaart is gratis voor jongeren onder de 18 jaar.

• Mensen die een OMNIO-statuut hebben of recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming be-talen maar twee euro.

• De A-kaart kan een aantal per-soonlijke voordelen bundelen. Le-raren, studenten, 65+-ers, men-sen met een OMNIO-statuut… kunnen dat statuut koppelen aan de A-kaart en op vertoon van hun kaart automatisch de korting krij-gen waarop ze recht hebben.

Punten sparen is simpelWanneer iemand een stedelijk mu-seum, de bibliotheek of het zwem-bad bezoekt, kan hij één punt spa-ren. Ook door een voorstelling in het cultuurcentrum bij te wonen, is er een punt te verdienen. Inwoners van Antwerpen kunnen met hun A – Kaart gratis de musea bezoeken! Dit geld voor inwoners van alle districten. Punten omzetten in voordelen. tien

punten geven recht op een voordeel zoals een gratis zwembeurt, een korting van twee euro bij aankoop van een toegangsticket voor het cultuurcentrum of een korting van twee euro op een aankoop vanaf tien euro in de stadswinkel of muse-umshop. Alle A-kaartplaatsen heb-ben een speciale zuil. Door de kaart even voor de aangeduide plaats op de zuil te houden, spaart u pun-ten. Op een schermpje verschijnt het aantal gespaarde punten en uw puntentotaal. Het puntentotaal kan u ook raadplegen op uw persoonlij-ke pagina op www.antwerpen.be/a-kaart. De A-kaart koopt u één keer en blijft onbeperkt geldig. De ge-spaarde punten moet u wel voor 31 december opgebruiken. Punten die gespaard zijn tussen 1 september en 31 december vervallen niet en worden overgedragen naar het vol-gende jaar.

Enkele voorbeelden van Mu-sea die door bewoners van de districten van Antwerpen Gra-tis** te bezoeken zijn met de A-Kaart.

MAS - Museum aan de StroomHet MAS is een indrukwekkend ge-bouw met een museum. Onder meer. Want het is ook het kijkde-pot, het museumplein met de mo-zaïek van Luc Tuymans, de wandel-boulevard, het dakpanorama... Het MAS is een totaalbelevenis. Museum Mayer van den BerghFritz Mayer van den Bergh (1858-1901) had zijn eigen idee over

kunst. Hij interesseerde zich vooral in de werken die in zijn tijd, de 19de eeuw, nog ondergewaardeerd wa-ren en legde daarvan een enorme collectie aan. Deze kunt u vandaag bekijken in het Museum Mayer van den Bergh.

Museum Plantin-Moretus/Pren-tenkabinetHet Museum Plantin-Moretus is de enige drukkerij-uitgeverij ter we-reld, die bewaard is gebleven uit de renaissance- en baroktijd. Het is de voortzetting van de Officina Planti-niana. Deze werd in 1555 gesticht door Christoffel Plantin, de eerste industriële drukker uit de geschie-denis.

Museum VleeshuisHet museum Vleeshuis brengt het verhaal over 600 jaar klank, mu-ziek en dans in Antwerpen. Maak er kennis met de stadsmuziek in al zijn facetten. Ook de Antwerpse opera, muziek op kiosken en in concertza-len, huismuziek, instrumentenbouw en dans komen uitgebreid aan bod. Verwacht geen klassiek instrumen-tenmuseum, maar een levendige reis naar de wereld achter de mu-ziek!

RubenshuisHet Rubenshuis is de plaats waar men het dichtst bij de leefwereld van de grootste barokkunstenaar ten noorden van de Alpen komt. In dit paleisachtige decor bracht Peter Paul Rubens 25 jaar van zijn leven met zijn gezin door.

Voor meer musea raadpleeg www.Antwerpen.be.

Marcel Beerlandt (info Website Antwerpen)

**Permanente opstellingen (tentoonstel-ling).

DE A-KAART VAN DE STAD ANTWERPENDe A-kaart is de spaar- en voordeelkaart van de stad Ant-werpen. Met de A-kaart kan u punten sparen door deel te nemen aan culturele en sportieve activiteiten of te genieten van het vrijetijdsaanbod in stedelijke bibliotheken, zwem-baden, musea en cultuurcentra. De gespaarde punten kan u omruilen voor interessante voordelen.

1�VAKBOND IN BEWEGING 71

WETENSCHAP

CHARLES DARWIN

Hoeven wij deze befaamde na-tuuronderzoeker, die zó zijn stem-pel op de negentiende eeuw heeft gedrukt, nog voor te stellen? Wel-licht niet, want in 2009 hebben we nog maar net de tweehonderdste verjaardag van zijn geboorte en de honderdvijftigste verjaardag van de publicatie van zijn werk over de evolutie van soorten ge-vierd.Op enkele fundamentalisten na die de geloofsleer blijven aanhangen en nog steeds weigeren om hun standpunt over het ontstaan van leven op onze planeet en de evo-lutie van soorten door natuurlijk selectie bij te stellen, is het over-grote deel van de wetenschappers vandaag gewonnen voor de idee van een wereld in evolutie. Terwijl wetenschappers zich nog buigen over de processen achter deze evolutie, gaan er stemmen op die - zelfs in Europa - naar het obscurantisme (leer om de beschaving en verlich-ting tegen te gaan) neigen. Deze groep hangt een zogenaamd we-tenschappelijke theorie aan die in de Verenigde Staten onder de naam ‘Intelligent Design’ ingang vond.

Sommige mensen hebben de indruk dat Europa gespaard blijft van creationistische acties en ob-scurantistische aanvallen tegen de evolutie-idee. Dit is echter een gevaarlijke illusie, gelet op de fi-nanciële middelen die de creatio-nistische beweging inzet en de po-litieke standpunten die hierover de afgelopen tijd zijn geformuleerd. Pogingen om lessen over de evo-lutieleer te verbieden en de toela-ting om in de plaats hiervan over het creationisme te onderwijzen,

werden recentelijk ondernomen in Italië, Griekenland, Nederland, Rusland, Turkije, Servië, Polen, Roemenië, het Verenigd Konink-rijk en Duitsland.

Wetenschappers beschouwen evo-lutie echter als het meest cohe-rente rationele kader om al onze kennis over het leven en de oor-sprong ervan te verklaren. Evolu-tie in wetenschappelijke termen oppert dat de mens niets anders is dan een dier dat net als alle andere levende wezens dezelfde evolutie-wetten moet ondergaan. Deze af-breuk aan de speciale status van de mens beschouwen sommige godsdiensten als een aanslag op de morele waarden waarvoor de mens als vertegenwoordiger van God op Aarde garant staat. Dit verklaart waarom de Darwinis-tische evolutietheorie tijdens de vorige eeuw is uitgegroeid tot het symbool van een wetenschappe-lijk materialisme dat moet worden

gefnuikt.Het klopt dat het in vraag stel-len van menselijke zekerheden, het niet meer bang zijn voor de boom van kennis en wetenschap en het stellen van vragen over de oorsprong van dingen en van het leven, aan de macht en de supre-matie van de Kerken raakt. Reli-gieuze gezagsdragers willen een geloof opleggen. Zij wijzen elke levenshouding af die uitgaat van het vrije onderzoek en verzetten zich tegen de scheiding van kerk en staat. Leken hebben hun plaats op voorwaarde dat ze zwijgen en zich laten doen.

Evolutie is van wezenlijk belang voor een globale visie op het leven, ze is een onontbeerlijke voorwaar-de voor het humanisme. Ze houdt rekening met de natuur zonder die te verheerlijken en erkent dat wij vrij en zelf verantwoordelijk zijn om ons bestaan zin te geven.

Het feit dat het leven en de evolu-tie niet door een doel zijn bepaald, betekent niet dat wij ons leven en dat van de mensheid geen zin hoeven te geven. Op zoek gaan naar het licht betekent willen zien. Niet zien betekent in de duisternis en de onwetendheid blijven. Om te zien, moet je kijken en om te kijken, moet je waakzaam zijn.

Romain (Naar een artikel in Science Connection).

DE MENS EN ZIJN OORSPRONGHet Bijbelverhaal over het ontstaan van de aarde en de mens is gekend. God schiep de aarde in een paar dagen en zijn grootste stunt was dat hij uiteindelijk ook de man schiep om daarna met een rib van de man ook de vrouw te maken. Dit verhaaltje werd mij en miljoenen anderen voor waarheid vertelt op de katholieke schoolbanken. Intussen is daar de evolutieleer van Charles Darwin en weten wij dat de mensheid een lange evolutie heeft doorgemaakt om van voorhistorische mens te evolueren tot wat wij vandaag zijn.


ONGEWONE MENSEN

VIB: Staf, je eerste kennisma-king met het bondsgebouw, hoe verliep die?

Staf: Ik had hier in de Ommeganck-straat een restaurant “ De Kroon” het was gelegen schuin over het bondsgebouw. Den Tuur, de vori-ge uitbater van het Café Bondsge-bouw kwam dikwijls bij mij over de vloer en ik bij hem. Daardoor kende ik het reilen en zeilen van deze zaak ook zo wat. Bij zijn overlijden heeft men vanuit de PMB gevraagd of ik interesse had om het café en res-taurant over te nemen. Met de ge-dachte dat je een winnend lot niet weggooit, ben ik dan ook gestart in dit gebouw.

VIB: Dit was dan je start van je loopbaan in het Bondsgebouw?

Staf: Er was hier weinig of niets. De keuken bestond uit een oud gas-vuur, een oude stoof en een ver-roeste dampkap.

VIB: Dit was nog het oude Bondsgebouw?

Staf: Neen, in het oude heb ik nooit gewerkt. Ik weet dat er in de ingang naar de zaal toe, nog kleinere gele-genheidzaaltjes waren. De tapkast van het café stond toen nog aan de zijkant waar nu de ingang is naar de burelen van het ACOD en de PMB.

VIB : Hoe heb je dit café zien evolueren in dit complex?

Staf: De vorming (interprofessio-nele vorming nvr) was toen nog de kaderschool van het ABVV. Het fe-nomenale hiervan was dat de mili-tanten meer gevormd werden aan den toog dan in de klaslokalen.

VIB: Aan de toog?

Staf: Toen werd er vooral nog les gegeven door secretarissen uit de vakcentrales, politiekers en zelfs een advocaat. Na de les bleven de leerlingen en vormingsgevers ge-woonlijk nog discussiëren aan de toog. Hier werden dan ervaringen en ideeën uitgewisseld.

VIB: Buiten de vorming, wat ge-beurde hier nog?

Staf: Verder waren hier vergade-ringen vanuit de fabrieken enz. De General (GM nvr) kwamen soms op-dagen met meer dan honderd mi-litanten en delegees. Alle grote en ook kleinere bedrijven zoals Ford,

den Bell telefoon, enz waren pre-sent. Vanuit het ACOD de mensen uit het onderwijs, de mannen van de vuilniskar, die van den tram enz, enz.

VIB: De leden van de vakbond, militanten kwamen dus mas-saal. Je was ook betrokken naar die mensen toe, samen met Ma-rie- Thérèse, je vrouw die vooral voor lekker eten zorgde.

Leo van Dijck (aanwezig bij dit gesprek): bij “Den Tuur” sloot het café om 00.30 u.. Bij de Staf kon dit uitlopen tot later dan vier uur in de nacht.

VIB: Staf, je probeerde van het café ook een bindmiddel te ma-ken, een contactpunt tussen miltanten, delegees, secretaris-sen enz, hoor ik.

Staf: Het samenbrengen van ver-schillende mensen uit alle middens, sectoren. bedienden, arbeiders.

VIB: Wat was je rol hierin?

Staf: In feite was ik hierin een smeerlapje. Die mannen kwamen hier binnen en ik wou die zo lang mogelijk binnen houden. Ze kwa-men een pint pakken en nog ééntje, in die tijd kon dat nog. Dan begon het discussiëren en het contacten leggen. Als ze te vroeg wilden door-gaan zei ik dat er nog mosselen zouden bediend worden, gratis later in de nacht. Ze bleven dan gewoon-lijk nog wat hangen (lacht). Dat was een middel om ze te laten plakken.

VIB: Een bindmiddel, niet alleen naar de vakbond toe, ook naar de partij, mutualiteit. Ik herin-ner me dat het Bondsgebouw zelfs op zondag open was.

Staf: De ziekenkas had hier een vorming voor monitors van de “Sin-joorkens” Dat was een opleiding voor jongeren die zich inzetten voor kinderen op vakantie. Ook de ma-chinisten van ACOD- Spoor waren hier om te vergaderen.Zaterdag was het café bijna altijd open. Dit voor militantenvergade-ringen, speciaal voor mensen die in de week niet vrij waren. Ook partij-

STAF VAN HET BONDSGEBOUWIn onze beweging kom je dagelijks in contact met allerlei mensen. Gewone mensen die er nu en dan bovenuit steken. Figuren die in hun dagelijkse doen en laten iets betekenen voor ons. Nu en dan wil je deze personen wel eens leren kennen, hun inzet, gedrevenheid en achtergrond. Daarom deze gesprekken met (on)gewone mensen. Vandaag blik-ken wij terug op twee markante figuren. Marie-Thérèse en Staf de vroegere uitbaters van het Café Bondsgebouw. Twee hard werkende senioren die meer dan een kwart eeuw het komen en gaan in het Bondsgebouw beleefd hebben.


ONGEWONE MENSEN

vergaderingen vonden hier plaats.

Leo van Dijck wijst op het belang van het Gemeenschappelijk Front dat in het café gevormd werd. Aan de toog konden we de problemen van iedereen leren kennen. ACOD, Metaal, andere centrales, de partij enz.

Staf: Ja, het café was de binding, het cement.

VIB: Je hebt niet alleen een rol gespeeld als cafébaas, maar Ma-rie- Thérèse 38 jaar,en jij Staf 28 jaar, vormden een stuk ge-schiedenis van dit gebouw. Een kwart deel van jullie leven.Wat zijn de grote gebeurtenis-sen in dit monument die je kan benoemen.

Staf: De jongerenmars naar Brussel ter gelegenheid van 100 jaar Inter-nationale, die met fanfares en hon-derdtal deelnemers te voet vanuit de Ommeganckstraat vertrok.De 1 mei samenkomsten van BSP Borgerhout, de ACOD, De turnkring enz die van hieruit in stoet naar de start van de optocht op de Frank-rijklei trok. En natuurlijk alle voor-avonden van 1 mei.

VIB:Grote momenten waren ook de acties, stakingen. Deze hadden zeker een invloed op het Bonds-gebouw. Je beste herinneringen.

Staf: Er waren ook grote manifes-taties in dit gebouw waarbij mensen tot buiten in de Ommeganckstraat stonden. De benefiet voor “De Mor-gen” bijvoorbeeld, de zaal en de inkomhal stond vol tot op straat.Mijn 65ste verjaardag, in de zaal za-ten driehonderd mensen.De beste herinnering is echter dat ik hier gewoon gewerkt heb. Weet je dat ik ‘s nachts, soms rond 3 of 4 uur ging slapen op de zetel die ach-ter in de keuken stond, en de vol-gende morgen al om 7 uur onder-weg was om groenten te kopen?Iedere grote staking was het hier een ware heksenketel. Gewoonlijk ging ik dan ook soep bezorgen aan bedrijven die in actie waren. Gratis. Gewoon omdat ik meevoelde en iets wou doen. Gedurende de bezetting van Shiprepair heb ik honderden li-ters soep bezorgd.

VIB: Een gebeurtenis die voor-al jongeren zich niet herinneren is de bomaanslag op het Bonds-gebouw donderdagnacht 22 au-gustus 1983. Weet je daar nog iets van?

Staf: Zeker, het was de laatste dag van ons verlof. We hebben snel in-gepakt en zijn dan naar hier geko-men. Er zou veel schade geweest zijn maar bij onze thuiskomst was al het glas al verwijderd en ramen en deuren van het café dicht getim-merd met planken. De daders heb-ben ze nooit gevonden.

VIB: Marie-Thérèse, nu 75 jaar jong, wordt geprezen door alle klanten, voor haar lekkere kook-kunst, een super kokkin.

Staf: In 1983, tijdens een grote staking werd hier dag en nacht ge-werkt. Wij sliepen amper 2 uurtjes per dag. De “piketten” ( stakingspi-ketten nvr) kwamen hier even uit-blazen. Er stonden altijd koffiekoe-ken en de nodige drank klaar.Wat ik ook graag deed is dat ik ach-ter de discobar kroop om nog eens gas te geven, zelfs om 2 uur in de nacht.

VIB: Nu is het een andere tijd. Is het Bondsgebouw veranderd? Ook naar de mensen toe?

Staf: De leiding is anders, jonge-re mensen. Je moet weten, in het Bondsgebouw was iedere mens, een mens. Wie dat ook was, hoe groot die was, hoeveel of weinig geld hij had en als die iets te zeggen had, dan kon hij dat. Er zijn hier vele gro-te namen over de vloer gekomen. Ministers, burgemeesters, buiten-landse delegaties met allen heb ik gewoon kunnen spreken. Claes, Van Miert die een eenvoudige,maar een vriendelijk man was, Bob Cools, Le-ona Detiège,.. enz.

VIB: Marie-Thérèse en jij, Staf, stonden bekend als heel sociaal. Ik herinner me dat zelfs dakloze mensen bij jullie terecht konden voor een maaltijd. Het Bondsge-bouw is een monument, maar jullie hebben het gedragen. Het Bondsgebouw is echter van steen, jullie de mortel, het ce-ment.

Staf: ik heb geprobeerd, als men hulp vroeg, nooit neen te zeggen.

VIB: bedankt Marie-Thérèse, bedankt Staf.

Marcel BeerlandtFoto’s Leo van Dijck

ECHTGENOTE MARIE-THÉRÈSE

HAIKU’s van F.J Robson

op een lelieblad

één dauwdruppel – rondbollig

zijn lot – verdamping

baars – zoetwatervis

gefileerd à la carte

smaak likt de lippen

zeehondenjacht (op)

hun gekerm doodgeknuppeld

van goud hun pelsen


MUZIEK VOOR RODE OORTJES

Je hebt zo van die mensen die op tijd en stond dingen wegsmijten, en voor wie de term oude rommel het zelfde betekent als de mode van de voorbije zomer. (Hebben we trouwens wel een zomer ge-had dit jaar?) En dan heb je die an-dere groep mensen. Die groep die van alles en nog wat vergaart, ver-zamelt, bijhoudt en stockeert. Alle-maal dingen die ooit nog wel eens van pas zullen komen. Als je nu nog eens wist wat je allemaal bijgehou-den hebt. En wat je vroeger min-zaam “mijn klassement” noemde, is ondertussen een hooggebergte met de naam Rommel geworden. Met rode wangen moet ik toegeven dat het ten huize Rode Oortjes net zo is. Maar toen ben ik beginnen op-ruimen!Zo’n opruimwoede begin altijd zeer hevig. Categoriek en zonder genade worden oude spullen en documen-ten verwezen naar het recyclage-park, alwaar hen een nieuw leven in een gereïncarneerde vorm wacht. “Tandengeknars zal u niet helpen mijn dierbaar Archief, want ik ben Opruimman en heb een hart van steen.”Maar die woede neemt snel af en maakt al gauw plaats voor nieuws-gierigheid. Welke schatten ga ik hier allemaal vinden? Ga ik bewijzen dat mijn verzamelwoede wel degelijk nut heeft? Dikwijls volgt er dan een zweem van teleurstelling als blijkt dat het ooit geroemde archief enkel bestaat uit oude rommel. Maar dan, net op het moment dat je de hoop dreigt op te geven, vind je hem, de parel wiens glans je ver-geten was. Het voorwerp dat al dat verzamelen rechtvaardigt. Mijn “parel” bestond uit een samen-gebonden stapeltje A4 papieren, ge-huld in een kaft van licht roze kar-ton, met daarop in sierlijke, bijna dansende letters : STRIJD –en ANDERE LIEDEREN. En geloof me vrij mijn lieve lezers, ik dacht meteen aan u!Bij het bladeren blijkt al snel dat het hier om een “zingdocument” van het Vormingsinstituut van het ABVV van november 1982, hetgeen de pret in mijn ogen nog harder doet schitte-ren natuurlijk. En wat een schat aan teksten. Een opsomming zou ons te

ver leiden. Meer over de inhoud van deze farde, zal u ongetwijfeld kun-nen lezen in latere Rode Oortjes.Want nu viel mijn blik op Beverlo, een melodieuze aanklacht op het fenomeen oorlog, waarin de armen zich nog armer vechten en waarvan alleen de rijken beter worden. Dit Beverlo was slechts één van de lie-deren die massaal applaus oogsten tijdens de opvoeringen van Mistero Buffo door de Internationale Nieu-we Scène. Het stuk is van de hand van de Italiaanse satiricus Dario Fo en de muziek werd bewerkt door de betreurde Wannes Van De Velde. Maar waarom werd dit lied Beverlo genoemd? Het antwoord hierop vin-den we terug in de prille geschiede-nis van ons landje.Na de omwenteling van 1830 ble-ven de Nederlanders ons jonge on-afhankelijke landje met begerige blikken beloeren. De Belgische re-gering zag zich dan ook verplicht om een betrekkelijk sterk leger on-der de wapens te houden. In het Noordelijk grensgebied werden er tussen 1830 en 1835 voorlopige legerkampen opgericht (Bouwel, Schilde, Zonhoven en Diest). Deze legerkampen bestonden uit tenten

en houten of strooien barakken. De gronden waarop deze kampen ge-vestigd waren,werden gehuurd. Dit plus het onderhoud van de barak-ken, nam telkens een fameuze hap uit de jonge schatkist.In 1835, toen de Nederlands drei-ging begon af te nemen, besloot de regering om de voorlopige kampen te vervangen door één enkel de-gelijke kazerne. Het mocht niet te ver afgelegen zijn van de bedreigde noordergrens en het moest tevens gemakkelijk te bereiken zijn vanuit het binnenland. Koning Leopold I, ging zelf op verkenningstocht door de Kempen in het jaar 1834 om een geschikte legerplaats te vinden. De heide van Beverlo,huidig een deel-gemeente van Beringen, voldeed in alle opzichten: ruim en onbewoond.De eerste soldaten verschenen op de Grote Heide en trokken meteen de eerste leurders en handelaars aan. Ze vestigden zich op militai-re terreinen, waarvoor ze toelating gekregen hadden, dicht bij het pa-leis, dat voor Leopold I opgetrokken was.De eerste hutten, dewelke de han-delaars hadden opgebouwd, beston-den uit leem of planken en waren gedekt met stro, enkelen hadden

BEVERLO (of waarom “opruimen” loont…)


MUZIEK VOOR RODE OORTJES

een pannen dak. Spottend noem-den de soldaten deze groep hutten wel eens: het strooien dorp.In 1844 telde de jonge kolonie reeds 75 gezinnen met 378 personen.Op 7 juli 1850 werd bij K.B. de zelf-standigheid van de gemeente be-krachtigd. Het dorp telde op dat ogenblik 708 inwoners en 163 hui-zen.Als belangrijke Belgische kazerne werd Beverlo natuurlijk ook een mikpunt voor de Pruisische troepen tijden de Eerste Grote Oorlog. En zoals dat altijd gaat met oorlogen, was vooral de kleine man weer het slachtoffer. Dat kunnen we duidelijk horen in de twee laatste strofen van Beverlo want het is over deze zwar-te bladzijde in de geschiedenis van Beverlo, dat Wannes Van De Velde zijn soldaat laat zingen. Dat dit ook werkelijk zo was, kun-nen we onder andere opmaken uit dit fragmentje, nagelaten door een ooggetuige, de toenmalige pastoor Scraeyen van Berverlo.

“De 17 en 18 Oogst (1914) werd Beverlo geplunderd door een eska-dron huzaren. Vele mensen waren gevlucht uit schrik. Zo vonden de Duitsers de winkels en herbergen ledig. De heer notaris Ooms, die de opperofficier herbergde, maakte de

BeverloEr zijn soldaten uit Beverlo vertrokken. Ze zijn als beesten naar ’t front gedreven, naar ’t schaamteloos kerkhof van onze jeugd. ***'t Was in de winter, het ijs lag op de vlakte.Mijn beide voeten zijn er bevrorenMijn beide voeten zijn er bevrorenIk werd vervoerd naar een hospitaal ***Mijn beide voeten heeft men mij afgenomenTwee houten krukken heb ik gekregenTwee houten krukken heb ik gekregenEn ‘k werd naar het ouderhuis gestuurd. ***Men heeft mij ook nog een staatspensioen gegevenVan een paar centen, te weinig om te levenZo word ik nu naar de bedelstaf gedreven.Om niet te kreveren van hongersnood. ***Ik heb door tal van landen gezworven.En af en toe wat meelij verworven.Maar de patroons voor wier geld ik heb gevochtenGaven me geen cent toen ik er om vroegMaar de patroons voor wier geld ik heb gevochtenGaven me geen cent toen ik er om vroeg

majoor opmerkzaam op de plunde-ringen van de soldaten. Hij kreeg als antwoord: Laat ze maar doen, men kan dat in oorlogstijd niet be-letten.” (Bron Heemkundige Kring Beverlo)Toen op 11 november 1918 eindelijk de wapens zwegen, riep iedereen: Nooit meer oorlog! Misschien moe-ten de wereldleiders hun archieven ook eens opruimen. Dan worden zij ook herinnerd aan deze vurige wens. Jammer genoeg bewijzen de

WANNES VAN DE VELDE

televisiebeelden elke dag, dat dit slechts ijdele hoop was. Zullen we ooit uit de geschiedenis leren?

Paul Van Rymenant

Het Kamp van Beverlo groeide later uit tot de militaire basis van Leo-poldsburg.

Foto zonder copyright:http://upload.wikimedia.org/wikipedia/

commons/2/28/Le_camp_de_Beverloo.jpg


VOOR U GELEZEN

Christophe Deborsu, de RTBF-journalist voor wie Yves Leter-me ooit de Marseillaise zong in plaats van de Brabançonne, en welbekend van onder andere De Zevende Dag, beschrijft (in het Nederlands) hoe hij, opge-groeid in Namen en gestudeerd in Leuven, langzaam maar zeker Vlaanderen leerde kennen door Waalse ogen.

Het boek is een aaneenschakeling van korte kleine stukjes, aangevuld met allerlei informatie, waarin pran-gende, maar vooral ludieke vragen rond de communautaire problema-tiek in België worden gesteld. Alles behalve een roman, en je leest het niet in een ruk door, integendeel. Van elk stukje moet je genieten, misschien wel even nadenken. Leg dit boek gerust naast je bed, en lees elke avond enkele stukjes.

Een bloemlezing uit de vragen die de auteur zich stelt :

- Hoe hebben de Walen de Vlamin-gen rijk gemaakt?

- Waarom zijn de Walen het enige volk op aarde dat weigert meer au-tonomie te krijgen?

- Hoe beletten de Vlamingen de Wa-len Nederlands te spreken?

- Waarom moet u naar Wallonië ver-huizen?

- Komt er ooit een Belgische bur-geroorlog?

- In hoever verschilt “verleiden” en “verleid worden” in beide landsde-len.

In een slotwoord wordt de auteur écht ernstig en schrijft hij : De toekomst staat nergens geschre-ven, zeker niet in de vooruitzichten van een journalist. Een ding weet ik zeker, en daarmee wil ik afronden: wat er ook gebeurt, ik heb veel aan Vlaanderen en België te danken. Als Napoleon niet had verloren in Waterloo, als België een deel van Frankrijk was gebleven, dan had ik in de anonimiteit van een regio-naal kantoor van France 3 Sambre et Meuse carrière gemaakt. Dat de eerste minister La Marseillaise zong

op de trappen van een Brusselse kathedraal zou dan niemand heb-ben verrast.Dank zij dit soezebollende land kreeg ik de kans om een andere leefwereld te leren kennen: die van het Noorden, die van de wind die kraakt en kracht geeft, die van de Vlamingen. Al meer dan twintig jaar heb ik een goed verhaal te vertellen, de Waals/Vlaamse draad door mijn carrière, tussen stop en go, grondgebied en afgrond, in een land zonder eviden-ties dat dwingt tot nadenken.Tot hier enkele citaten van Christop-he Deborsu uit een boek dat gees-

DAG VLAANDEREN!Hoe Walen écht leven en denken

tig en ludiek overkomt en vooral de relativerende toon is enorm verade-mend. En wij, wij voelen ons Vlaming, thuis in België en verbonden met onze Waalse landgenoten waarmee wij meer gemeen hebben dan fana-tieke Vlaamse nationalisten willen toegeven.Romain

Het boek werd uitgegeven door Bor-gerhoff & Lamberigts en kost onge-veer 20 euro. (ik heb het cadeau gekregen)www.Borgerhoff-Lamberigts.be


ADVERTENTIE

CANZONISSIMA met Andrea Croonenberghs, Marc Dex en Jan Mües in DE ROMACanzonissima is een begrip in de geschiedenis van de Vlaamse muziek. Deze wedstrijd werd voor het eerst in 1963 georganiseerd en deed dienst als songfestivalvoorronde. Vele deelnemers, al dan niet finalisten, zijn later vaste waarden geworden in de Belgische muziekscène: Johan Stolz, Louis Neefs, Lize Marke… De sfeer, de verhalen, de intriges en de liedjes van weleer komen terug tot leven in een selectie van de mooiste Canzonissima-momen-ten. Met beelden uit de tijd van toen en een hedendaagse terugblik van de deelnemers van toen.

Wanneer? zondag 18 december 2011 om 15u00

Waar? DE ROMA | Turnhoutsebaan 286 | 2140 Borgerhout

Zie ook? www.deroma.be Tickets, info en reservatie:Tickets aan voordeelprijs: €9 ipv €16

Adviespunt Ommeganckstraat 35 | 1e verdieping 2018 Antwerpen T: 03 220 66 13 [email protected]

Betalen kan bij het Adviespunt enkel met Bancontact of via overschrijving op het rekening-nummer BE20 132-5201931-56 met duidelijke vermelding van naam, aantal tickets en activiteit.

�0 VAKBOND IN BEWEGING 71

FILMBESPREKING

Als we Marilou’s hele repertoire moesten overlopen schreven we hierover bladzijden vol. We halen hier enkele hoogtepunten naar bo-ven. Zij was de ‘Elf in de grot’ in de jeugdreeks van BRT ‘Johan en de Alverman’, naast twee beroem-de hoofdrolspelers Jef Cassiers en Frank Aendeboom (deze laatste is ook te zien in Lily en Marleen). Even later wist Robbe De Hert haar te strikken voor een rol in zijn korte film “De Geboorte en De Dood van Dirk Vandersteen jr.” Deze kortfilm werd vertoond op de gala-avond van 6 oktober als voorprogramma voor de film ‘Meisjes’ van Geoffrey Enthoven. (Nu in de kijker als regis-seur van ‘Hasta La Vista’).

Zij vertolkte Wieske in twee afleve-ringen van ‘Wij Heren van Zichem’ in 1969 en kreeg meer bekendheid door haar rol van Isabeau De Cré-billon in de jeugdreeks ‘Fabian Van Fallada’. Verder in de jaren zeven-tig bevestigde zij haar talent in ver-schillende televisiefilms en feuil-letons zoals ‘De Vorstinnen van Brugge’ en ‘De Grenadier van zijne majesteit’.

In de jaren tachtig speelde zij meer in bioscoopfilms zoals in ‘Zaman’ (een policier die zich afspeelt in het Antwerpse, zeg maar een verre voorlopers van de politiereeksen die

wij nu kennen zoals Zone Stad) van Patrick Lebon en in ‘Paniekzaaiers’ naast Gaston Berghmans en Leo Martin en in ‘Alfa Papa Tango’.

In de jaren negentig stond zij nog steeds in de belangstelling en kreeg ze meer en meer aanbiedingen. Zij verscheen in ‘She Good Fighter’ van Marc Punt, ‘Ad Fundum’, het regie-debuut van Erik Van Looy, ‘Gaston’s War’ van Robbe De Hert en vooral niet te vergeten in een sterke moe-derrol in de film ‘Dief!’ ook van Marc Punt.

Tijdens de eeuwwisseling kon het niet meer op, Marilou Mermans kreeg meerdere filmrollen aange-boden: ‘Lijmen/Het Been’ wederom van Robbe De Hert, ‘Confituur’ van Lieven De Brauwere (ook gekend van ‘Pauline en Paulette’), ‘Vleugels’ van Julie Declerq, en wederom een sterke moederrol in ‘Linkeroever’ van Pieter Van Hees naast Matthias Schoenaerts, ‘Los’ van Jan Verhey-en in een biografisch verhaal van Tom Naegels en natuurlijk als lid van een vrouwenzanggroep ‘Over The Hillband’ in ‘Meisjes’ van Ge-offrey Enthoven.

Niet enkel is zij te zien op het grote en kleine scherm, ook op de planken maakt Marilou regelmatig een ster-ke verschijning: vijftien jaar KNS, een boel rollen van NTG tot Rei-zend volkstheater, van musicals bij het Koninklijk ballet van Vlaande-ren tot haar indrukkwekkende mo-nologen in Theater Paljas, laten we ook hierbij niet vergeten dat hij al reeds meerdere stukken heeft gere-gisseerd. Ook als onderwijzeres op de toneelschool heeft zij haar plui-men verdiend. Dat zij progressief was ingesteld bewijst een anekdo-te. In haar jonge carrière speelde zij mee in het toneelstuk ‘De Horens van de Haan’ van Fernand Crom-melynck in een regie van Paul An-rieu. Hierin moest zij, geheel functi-oneel in het kader van het stuk, een borst ontbloten, één maar. Maar dit zorgde in die tijd voor veel ophef, zelfs haar ouders waren in paniek. Maar dat stelde wel dat zij werd ge-schorst als lesgeefster aan de aca-demie van Mortsel zogezegd ‘om erger te voorkomen’. Als je denkt dat dit deze tijd niet meer kan ge-beuren wijs ik graag op het ‘borst-

MARILOU MERMANSwon de Prijs van Verdienste van VVFVoor de tweede keer vond het filmfestival “7dagen sociale film Antwerpen” plaats en in dit kader werd er door het VVF (Vlaamse Vereniging voor Filmkritiek) reeds voor de tiende keer een prijs van verdienste uitgereikt. Klinkende namen zoals Robbe De Hert, Gene Bervoets, Chris Lomme en Roel Bambost mochten deze eer reeds op-strijken. Dit jaar was het de beurt aan Marilou Mermans, populaire film- en televisieactrice die recent schitterde in “Meisjes” als een vrouw van zeventig die in haar jeugd bij een muziekgroep heeft gezongen en vandaag weer op het podium wil staan. Ze vraagt aan haar zoon, de ruige R&B muzikant Sid of hij met haar een bandje wil oprichten. Sid springt nog liever in de Schelde dan met zijn moeder op een podium te staan. Maar uit geldgebrek accepteert hij uitein-delijk toch om muziek te maken met zijn moeder en haar geschifte vriendinnen. Sid heeft wel één voorwaarde: het moet zijn muziek worden… Een film die u niet mag mis-sen.

�1VAKBOND IN BEWEGING 71

FILMBESPREKING

accidentje’ in Amerika waarin Justin Timberlake de borst ontblootte van Janet Jackson tijdens een televisie-uitzending. De rel die toen ontstaan is kende zijn gelijke niet. Toen Janet Jackson haar excuses had aangebo-

den kon pas de storm gaan liggen.

Op 6 oktober 2011 kreeg Marilou Mermans ‘De Gulden Mira’ uitge-reikt voor haar carriere, een loop-baan die nog ver zal uitweiden want

zij voelt zich nog jong en zal nog menig steentje kunnen bijdrage aan het Vlaamse filmlandschap. Proficiat!

Tekst en fotos Patrick Van Laer

DE GROTE GENERATIESHOW

zondag 30 oktober 2011 van 14u00 tot 17u00Waar? Atlas – Carnotstraat 110, 2060 AntwerpenReservatie verplicht. Beperkte plaatsen. Tickets: € 5 via www.ticketgang.be of bellen naar 03 338 71 30De tentoonstelling Generatie Stad wordt feestelijk afgesloten met de Grote Generatie Show. Jonge en minder jonge coryfeeën gaan er met elkaar in gesprek over wat hen bindt en wat hen verdeelt. Over traditie versus vernieuwing, over waarden en normen en over de toekomst van onze stad. Er is tijd voor info en voor entertainment.Centraal op de gastenlijst staan:• Bob Cools (oud-burgemeester van Antwerpen)• Irène Vervliet (Benidorm Bastards)• Vitalski (nachtburgemeester van Antwerpen)De muziek is van Jos Smos en Tourist en van Irène Vervliet en Vitalski.Pat Donnez van Radio 1 presenteert de Grote Generatie Show.

�� VAKBOND IN BEWEGING 71

ADVERTENTIE

Gent heeft als “rode” stad eigenlijk té veel te bieden. We hebben daarom een compact pro-gramma voor u uitgedokterd dat zoveel mogelijk informatie verschaft op een zo aangenaam mogelijke manier.In de voormiddag gaan we op de koffi e bij de kameraden van het ABVV Oost-Vlaanderen. Aansluitend bezoeken we het Museum voor Industriële Archeologie en Textiel (MIAT). Dit museum bewaart de industriële cultuur van ons land en geeft op meer dan 1800 m² een his-torisch overzicht van de industriële samenleving. We duiken hier 250 jaar terug in de tijd.’s Middags eten we Gentse waterzooi in het hartje van Gent en aansluitend is er een korte stadswandeling voorzien. Omstreeks 16.00 uur kan u op eigen houtje de stad verder verkennen.Praktisch:7u30: vertrek aan de Van Straelenstraat | zijkant Atheneum | Antwerpen.18u00: terugreis Prijs: €35 per persoon Wanneer? donderdag 27 oktober 2011 Zie ook? www.miat.gent.be Info en inschrijvingen:AdviespuntOmmeganckstraat 35 | 1e verdieping2018 AntwerpenT: 03 220 66 [email protected] kan bij het Adviespunt enkel met Bancontact of via overschrijving op het rekening-nummer BE20 132-5201931-56

DAGUITSTAP NAAR GENT

27

okto

ber

20

11

v.u. Dirk Schoeters, Ommeganckstraat 35, 2018 Antwerpen

Connie Neefsen Hugo SymonsOnder begeleiding van The Rico Zoroh Band & Nicole

Zaal Kielpark Kaarten:St. Bernardsesteenweg 113, 2020 Antwerpen 8 euro voor leden en voorverkoop (+ drankje)Deuren 13u30 14u00 10 euro niet-leden en aan de kassa (+ drankje)

Kaarten verkrijgbaar vanaf 1 november 2011 op het ABVV-Adviespunt, Ommeganckstraat 35,2018 Antwerpen (eerste verdieping) Tel 03 220 66 13, [email protected]

Betaling kan bij het Adviespunt enkel met Bancontactof via overschrijving op rekeningnummer BE20 132-5201931-5

vrijdag 27 januari 2012nieuwjaarsfeest

Vakbond in Beweging 71 | 2011

Documents

Transcript of Vakbond in Beweging 71 | 2011