Uitzendarbeid - Prebes vzw · • Uniformiteit medische onderzoeken (voor alle ED) •...
Transcript of Uitzendarbeid - Prebes vzw · • Uniformiteit medische onderzoeken (voor alle ED) •...
Inhoud
• Preventie en Interim • Uitzendsector • Principe uitzendarbeid • Taken gebruiker en uitzendbureau • Werkpostfiche in de uitzendsector • Arbeidsongevallen uitzendsector • Centrale Gegevensbank PI-M
Preventie en Interim (PI) • Opgericht in 1998 als Centrale preventiedienst voor de uitzendsector • Belangrijkste opdracht:
– Verlagen aantal en ernst arbeidsongevallen uitzendkrachten – Beschermen gezondheid uitzendkrachten bij risicovolle taken – Voorstellen praktische/efficiënte maatregelen ter verbetering van
welzijn op het werk voor de uitzendkrachten
• PI richt zich tot alle uitzendbureaus, alle uitzendkrachten en tot alle ondernemingen waar uitzendkrachten ingezet worden.
Preventie en Interim (PI) Organisatie centrale cel • Team bestaande uit preventieadviseurs (I en II) • Webmaster • Administratief personeel Netwerk van team PI: • Verbindingspersonen aangesteld in elk uitzendbureau • Minstens basisvorming veiligheid
Website: www.p-i.be
Activiteiten PI
• Uitgeefactiviteiten - PI News, agenda’s,…
• Basisvorming - veiligheid verbindingspersonen • Adviezen - preventie en bescherming op het werk • Onderzoek/studie - arbeidsongevallen, agressie, enz. • Statistieken - arbeidsongeval/medische onderzoeken • Jobstudenten - opvolgen
Samenstelling website 2015 • www.p-i.be
• www.ikbenjobstudent.be
• www.werkpostfiche.be
• www.pi-m.be
Uitzendsector in 2014 Omzet € 4,044 miljard
Gepresteerde uren 181,7 mio
Per gewest Vlaanderen (69%), Wallonië (21%), Brussel (10%)
Aantal uitzendbureaus Algemeen: 137 Bouw: 27
Dagelijks aantal UZK (FTE) 91.000
Penetratiegraad 2,38%
Arbeiders - Bedienden 59% - 41%
Aantal UZK tewerkgesteld • Uitzendkrachten • Jobstudenten
571.714 • 368.257 • 203.457
Kenmerken uitzendkrachten (Studie Federgon 2014)
Alleenstaand 56%
Scholing: Laag – Midden - Hoog 25,3 % - 48 % - 26,7 % Etnisch Europeaan Niet-etnisch Europeaan
81% 19%
Inschrijving aantal uitzendbureaus 1 UZB (63%) 2 UZB (24%) 3 UZB (8%)
Sector Diensten (58,8%), Industrie (33,4%), Bouwsector (5,4%), Landbouw ( <2%)
Functies waarin uitzendkrachten tewerkgesteld worden
.
Magazijnier (18%), Adm. medewerker (19%), Verkoper (19%), Kassiers (13%)
Leidinggevende functie (6,2%)
Tewerkgestelde uitzendkrachten in f(nationaliteit) (Cijfers Federgon 2012)
Rang Land Percentage
1 Belgique 82,7%
2 France 3,1% 3 Pays-Bas 2,1%
4 Maroc 1,7%
5 Italie 1,2% 6 Pologne 1,1% 7 Espagne 0,6% 8 Turquie 0,5%
9 Congo 0,5% 10 Roumanie 0,4% 11 Portugal 0,4%
12 Cameroun 0,4%
13 Algerie 0,3%
14 Allemagne(Rep.fed.) 0,3%
15 Ghana 0,2% 16 Bulgarie 0,2%
17 Guinee 0,2%
18 Tunisie 0,2% 19 Grande-Bretagne 0,2%
20 Russie (Federation de) 0,2%
Taalproblemen op de werkplek • Vaak anderstaligen in de uitzendsector!
• 87% van diegene met een buitenlandse origine hebben de Belgische nationaliteit (tweede en derde generatie). Ø Maar blijven nog vaak laaggeschoold en taal-onmachtig in het
Nederlands of Frans
• Diversiviteit niet weg te denken in onze vergrijzende maatschappij!
Uitzendarbeid bouwsector Uitzendarbeid in de bouw (PC 124) • Uitzendkantoor heeft aparte erkenning om uitzendkrachten te leveren
voor de bouwsector • Uitzendkrachten volgen hiervoor een verplichte veiligheidsopleiding
• In 2014 tewerkstelling in deze niche 2,54% van de totale uitzendarbeid in België.
Uitzendarbeid is …een tijdelijk werk
Waarbij een uitzendbedrijf
een uitzendkracht ter beschikking stelt van een klant-gebruiker
Er zijn altijd drie partijen betrokken bij uitzendarbeid
Drie partijen…
UZB
Gebruikers Uitzend-krachten
Commerciële overeenkomst
Intentie Overeenkomst
Terbeschikking- stelling
Arbeidscontract
Werkgever uitzendkracht ? Juridisch Feitelijk
Uitzendbureau Gebruiker
Arbeidsovereenkomst (Intentie overeenkomst)
Tijdens duur opdracht (zie artikel 19 Wet Uitzendarbeid 1987)
Opdracht: Aangifte arbeidsongevallenverzekering Gezondheidstoezicht
Opdracht: Preventie en bescherming op het werk Arbeidsongevallenanalyse
• Uitzendkracht geniet dezelfde loonvoorwaarden als de werknemer die hij vervangt bij gebruiker (zelfde leeftijd en ervaring).
• Uitzendkracht volgt uurrooster, instructies van gebruiker enz.
Uitzendarbeid
Toegelaten Verboden • Vervanging van vaste werknemer
bij ziekte, ontslag;
• Tijdelijke vermeerdering van werk;
• Uitvoering van bepaalde uitzonderlijke werkzaamheden;
Vanaf 1 september 2013 • In aanloop van een vaste
aanwerving (motief instroom).
• Economische werkloosheid
• Tijdelijke werkloosheid bij slecht weer
• In de verhuissector
• Bij staking
• Bij afbraak en verwijdering van asbest
• Bij begassingen met sommige agentia
Ook verboden als ‘tewerkstelling op werkpost’: • waarvoor werkpostfiche verplicht is en geen werd opgesteld;
• die niet overeenkomt met de ontvangen werkpostfiche.
Kaderwet
Wet van 24 juli 1987
‘betreffende de tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen
van werknemers ten behoeve van gebruikers’
Artikel 19 - Wet Uitzendarbeid 1987
• ’KB van 15/12/2010 (B.S. van 28/12/2010) tot vaststelling van maatregelen betreffende het welzijn op het werk voor de uitzendkrachten
• Codex ‘Welzijn op het Werk’, T.VIII ‘Bijzondere werknemerscategorieën’, H.IV ‘Uitzendkrachten’
Principe 1
Uitzendkracht voert opdracht uit bij gebruiker - Gebruiker is verantwoordelijk voor preventie en bescherming van de uitzendkracht
Principe 2 Verplichtingen m.b.t. preventie en bescherming van uitzendkracht - verdeeld tussen gebruiker en uitzendbureau
Wet Uitzendarbeid 1987
Artikel 19
Welzijnswet 1996
KB Uitzendarbeid 2010
Plichten gebruiker Plichten uitzendsector
KB welzijn op het werk voor uitzendkrachten 2010
• Is een uitvoering van Welzijnswet werknemers 1996 • Zie: Codex ‘Welzijn op het Werk’, T.VIII ‘Bijzondere
werknemerscategorieën’, H.IV ‘Uitzendkrachten’
Principe KB Uitzendarbeid 2010
Als Werkpost met gezondheidsrisico’s…
Dan 1. Werkpostfiche is verplicht
2. Gebruiker vult werkpostfiche in en bezorgt deze aan uitzendkantoor
3. Uitzendbureau selecteert adv. werkpostfiche geschikte UZK
4. Uitzendbureau zorgt voor medisch onderzoek + vaccinaties
5. Zodra uitzendkracht werkt bij gebruiker = gebruiker staat in voor alle verplichtingen inzake preventie en bescherming
Alles begint met…de gebruiker Voorbereiding door gebruiker
1. Identificeert werkpost op werkplek met intern nummer 2. Voert met zijn preventieadviseurs een RI&A uit van werkpost
– Noteert preventiemaatregelen (werkkledij, opleidingseisen, enz.) – Noteert gezondheidsrisico’s verbonden aan werkpost (MB 9/06/2010)
3. Legt resultaat Ri&A werkpost voor ter advies aan comité PBW Comité PBW adviseert aan welke werkposten uitzendkrachten worden ingezet!
Gebruiker wenst een uitzendkracht … 1. Gebruiker vult werkpostfiche adv uitgevoerde risicoanalyse werkpost in 2. Bezorgt deze aan uitzendkantoor 3. Voorziet procedure onthaal uitzendkrachten 4. Voorziet de nodige PBM’s voor de uitzendkrachten
Werkpostfiche (bijlage I KB Uitzendarbeid 2010)
• Preventie en Interim heeft modelwerkpostfiche ontwikkeld
• Downloaden model kan via www.p-i.be
• www.werkpostfiche.be beschikbaar Ø met invulbare werkpostfiches en voorbeelden
• Werkpostfiche als onthaaldocument van uitzendkracht Ø Zie luik C ‘Werkpostfiche’
Invullen werkpostfiche Luik A - gebruiker
1. Inlichtingen gebruiker
2. Identificatienummer werkpost + uitgiftedatum datum
3. Omschrijving werkpost (+ maatregelen + PBM + vereiste opleiding)
4. Aanduiden betrokken gezondheidsrisico’s onder vorm van codes
5. Datum advies van: • Comité PBW • Preventieadviseur AG • Preventieadviseur
Luik B - uitzendbureau
1. Inlichtingen uitzendbureau + datum kopie aan uitzendkracht
2. Inlichtingen over uitzendkracht
Luik C - gebruiker
Handtekening als onthaal gebeurt via werkpostfiche
Luik A - Identificatienr. + uitgiftedatum
Gebruiker • Stelt een werkpostfiche op en noteert in luik A
– het intern nummer werkpost – de uitgiftedatum (datum dat fiche wordt opgesteld)
• Luik A blijft actueel en geldig zolang er niets wijzigt aan de werkpost/functie!
Voordeel • ‘Intern nummer werkpost + datum’ functioneren als registratiemiddel
tijdens levensduur werkpostfiche • Administratieve rompslomp vermindert
Luik A - Opleiding uitzendkrachten
Gebruiker • vult op werkpostfiche vereiste beroepskwalificaties in bv.
heftruckchauffeur
Gebruiker is verantwoordelijk voor interne opleiding uitzendkracht • Bijvoorbeeld nood aan opleiding voor bv. gebruik
bepaalde machine
Luik A- Werkkledij en PBM’s
Gebruiker • Vult werkkledij en PBM’s in:
– reflecterende werkkledij, regenkledij, hoge veiligheidsschoenen met stalen tip en zool, rubberen laarzen, veiligheidshelm, veiligheidshandschoenen,...
Opmerking • Gebruiker levert/onderhoud werkkledij en PBM’s. • Soms worden hiervoor afspraken gemaakt met het uitzendbureau. Dit
staat dan in de overeenkomst met de gebruiker
Luik A - Gezondheidsrisico’s
Gebruiker • Vult de gezondheidsrisico’s in onder de vorm van codes • Zal bij het invullen van de werkpostfiche dezelfde codes gebruiken
als voor zijn vaste werknemers • Codes gezondheidsrisico’s volgens M.B. van 9 juni 2010
Voordeel • Uniformiteit medische onderzoeken (voor alle ED) • Eenduidigheid codes = noodzaak voor invoering in latere centrale
gegevensbank
Luik A - Datum advies van…
Gebruiker > 50 wn Gebruiker < 50 wn Een comité PBW Geen comité PBW
Dan cascaderegel: • inschakeling vakbondsafvaardiging, of • werknemers zelf via rechtstreekse participatie
Op WPF data advies: • Comité PBW, • Interne PA en • Interne/of externe AG
Op WPF data volgens cascade regels + interne PA en interne/externe AG
Voordelen Datum advies versterkt verantwoordelijkheid van gebruiker Betrokkenen zijn op de hoogte en akkoord met de inhoud van Luik A (en luik C)
Luik B - Datum kopie werkpostfiche aan uitzendkracht
Uitzendbureau • Bezorgt de werkpostfiche aan de uitzendkracht • Noteert in de werkpostfiche de datum waarop dit gebeurt • Werkpostfiche bezorgen via mail, website, handmatig,…
Voordeel • UZK wordt betrokken en is op de hoogte van opdracht bij gebruiker • Uitzendkracht kan nagaan of hij voorziene werkkledij en PBM’s krijgt
Luik C- Onthaal bij gebruiker
Gebruiker • zet handtekening in luik C als: onthaal uitzendkracht
gebeurt adv deze werkpostfiche!
Opmerking : § De handtekening in WPF geldt als bewijs voor onthaal
Wie bewaart WPF?
:
Gebruiker Uitzendbureau Medische dienst
• Altijd Luik A van WPF
• Luik A + B + C ingeval onthaal UZK via WPF
• Altijd Luik A + Luik B bij zolang de opdracht van UZK duurt
• Altijd Luik A + Luik B in gezondheidsdossier UZK
Situatie vandaag Intern nummer werkpost + uitgiftedatum • Bekend bij gebruikers met een kwaliteitssysteem • Onbekend bij kleine gebruikers en onverschillige gebruikers Ø Gevolg: WPF voorlopig in omloop zonder identificatienummer, wellicht wel
uitgiftedatum…
Datum advies…. • Gebruikers moeten inhaalbeweging maken, • Gebruikers < 50 wn hebben geen comité PBW - verzaken aan datum advies Ø Gevolg: WPF in omloop zonder voorziene data advies!
Codes gezondheidrisico’s • Externe Diensten gebruiken soms eigen huiscodes • Gevolg: overgangsperiode nodig!
Wanneer gezondheidsonderzoek nodig?
Als werkpost bepaalde gezondheidsrisico’s heeft : • Veiligheidsfunctie • Waakzaamheid
• Bijzonder risico – Kans op beroepsziekten (Chemische agentia, fysische en biologische agentia) – Ergonomische belasting – Psysociale belasting – …
Lijst gezondheidsrisico’s: zie http://www.werkpostfiche.be/nl/tools
Gezondheidsonderzoek
Uitgevoerd door: • externe dienst PBW uitzendkantoor of • door dienst PBW (intern of extern) van gebruiker
Gebruiker verifieert eerst het gezondheidsformulier voordat de uitzendkracht aan zijn opdracht begint
Verplichtingen gezondheidstoezicht
Uitzendbureau Gebruiker
Aanwervingsonderzoek Inentingen Moederschapsbescherming
Noteert gezondheidsrisico werkpost in werkpostfiche Voorziet spontane raadpleging Verzekert toezicht gezondheid tijdens tewerkstelling
MO in het kader van voedselveiligheid Wetgeving
KB 22 december 2005 ‘Levensmiddelenhygiëne’
KB ‘Gezondheidstoezicht’ van 28 mei 2003
Doel Vermijden dat voedingswaren besmet geraken ter bescherming van de volksgezondheid
Vermijden dat gezondheid wordt geschaad van : • werknemer wegens risico’s eigen aan werken
met voedingswaren; • andere werknemers door besmette
voedingswaren.
Toepassingsgebied Voor iedereen die rechtstreeks in aanraking komen met voedingswaren. (OOK zelfstandigen)
Voor alle werknemers op de werkplek die een activiteit verbonden aan voedingswaren uitvoeren ( Welzijnswet werknemers van 1996)
Medische geschiktheid
Door huisarts Door arbeidsgeneesheer
Attest
Drie jaar geldig Eén jaar geldig
Aanpassing Bijlage I – Hoofdstuk V (via KB van 3 februari 2012) 1 januari 2016: afgeschaft en vervangen door: “werkgever voorziet gepaste opleiding en nodige procedures” Zie KB “Tarificatie” - 24/04/2014 (BS 23/05/2014)
Bepalingen die in werking treden op 1 januari 2016
Opheffing gezondheidstoezicht voor voedingswaren • Het verplicht gezondheidstoezicht voor de werknemers die ac7viteiten uitoefenen die een
behandeling of een onmiddellijk contact inhouden met voedingswaren-‐of stoffen wordt opgeheven.
• Ter vervanging wordt een nieuwe afdeling ingevoegd in het koninklijk besluit van 4 augustus 1996 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s bij blootstelling aan biologische agen7a op het werk, waarin onder meer wordt voorzien in een opleiding over richtsnoeren en procedures in verband met voedselhygiëne, evenals in een vijHaarlijkse specifieke risicoanalyse.
Opheffing gezondheidstoezicht voor beeldschermwerk • Het verplicht gezondheidstoezicht voor de werknemers die onderworpen zijn aan het risico
beeldschermwerk wordt opgeheven. • In plaats daarvan wordt onder meer voorzien in een vijHaarlijkse specifieke risicoanalyse en
passende preven7emaatregelen. • Deze analyse wordt indien nodig aangevuld met een bevraging of een ander instrument dat
peilt naar de werkomstandigheden van de werknemer.
Belangrijk principe!
Blijkt uit Ri&A dat er geen gezondheidsrisico’s verbonden zijn
aan de werkpost
dan
GEEN gezondheidsonderzoek nodig!
Welzijnswet werknemers 1996
Ook voor uitzendkrachten (art. 2, 1° a):
“de personen die anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst, arbeid verrichten onder gezag van een ander persoon”…
Verantwoordelijkheden (H. IV; Afd. 2 ‘Werkzaamheden van de uitzendkrachten bij gebruikers’)
EAO en uitzendkracht (zie H. XI bis)
Gebruiker maakt omstandig verslag en verstuurt naar inspectie Uitzendbureau en gebruiker wisselen de nodige informatie uit
Art. 12ter De gebruiker weigert de diensten van een uitzendbureau dat zijn verplichtingen niet nakomt.
Art. 12quater Uitzendbureau levert geen uitzendkrachten aan een gebruiker die de welzijnswet niet respecteert.
Arbeidsongevallen bij uitzendkrachten
Uitzendbureau als werkgever • Sluit voor uitzendkracht een arbeidsongevallenverzekering af • Doet aangifte bij arbeidsongeval
Gebruiker als werkgever • Beleid inzake preventie van arbeidsongevallen en beroepsziekten • Analyseert arbeidsongevallen van zijn uitzendkracht • Maakt omstandig verslag bij EAO en verstuurt deze naar overheid
– Uitzendkantoor werkt hieraan mee
Taken gebruiker 1. Vult werkposMiche in en bezorgt deze aan uitzendkantoor 2. Verzorgt het onthaal van uitzendkracht op zijn werkplek 3. Verifieert het medisch geschiktheidsaPest 4. Verifieert opleidingsaPest; 5. Staat in voor alle preven7emaatregelen 7jdens de uitvoering van het
werk door uitzendkracht 6. Levert en onderhoudt de werkkledij en de persoonlijke
beschermingsmiddelen 7. Staat in voor toezicht “dragen van de werkkledij en de persoonlijke
beschermingsmiddelen” 8. Zorgt voor EHBO en maakt de arbeidsongevallensteekkaart 9. Analyseert arbeidsongevallen van de uitzendkrachten en neemt deze
op in jaarverslag
Taken uitzendbureau 1. Selecteert uitzendkracht in func7e van gevraagde werkpost 2. Checkt of uitzendkracht beschikt over vereiste kwalifica7e 3. Gaat na of uitzendkracht beschikt over een geschiktheidsaPest en vraagt
eventueel dit onderzoek aan bij haar externe dienst PBW 4. Staat in voor realisa7e gezondheidsonderzoek en vaccina7es 5. Informeert de uitzendkracht over de job bij middel van de werkposMiche
(werkplaats, taak, risico’s en hinder, medisch toezicht, werkkledij en PBM) 6. Maakt de arbeidsongevallenaangife op wanneer een uitzendkracht het
slachtoffer wordt van een arbeidsongeval;...
Gepresteerde uren jobstudenten
12,4 % van de gepresteerde uren in de uitzendsector zijn jobstudenten
0
5
10
15
20
25
zomer 2005
zomer 2006
zomer 2007
zomer 2008
zomer 2009
zomer 2010
zomer 2011
2011 2012 2013 2014
11,8 12,8 13,2
14,0
11,9 12,6 12,5
16,6
20,8 21,1 22,5
Ure
n (m
iljoe
nen)
Toename: > 7%
Evolutie Frequentiegraad 2014
Arbeiders → daling Fg in 2014: -3,8 % (2013/2012 -6%) Bedienden → daling Fg in 2014: -2,29 % (2013/2012 -13,5%)
0
10
20
30
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
15,7
7
13,5
0
15,0
0
16,7
3
13,7
7
15,4
2
16,3
1
17,4
2
17,4
8
17,3
2
17,1
8
14,5
4
14,0
9
12,4
7
12,1
8
Fg Frequentiegraad bedienden
Evolutie Werkelijke ernstgraad 2014
Arbeiders Bedienden
• Arbeiders → stijging van Weg • Bedienden → geen verschil met 2013
Evolutie Globale ernstgraad 2014
Arbeiders Bedienden
Daling in 2014 • Arbeiders → Geg met -1,00% (2013/2012 +4,6%) • Bedienden →Geg met -14,67% (2013/2012 +0,1%)
Frequentiegraad jobstudenten-uitzendkrachten 2014
Opnieuw daling van Fg in 2014: - 3,0 % (2013/2012 -14,8%)
0
20
40
60
80
zomer 1999
zomer 2000
zomer 2005
zomer 2006
zomer 2007
zomer 2008
zomer 2009
zomer 2010
zomer 2011
2011 2012 2013 2014
71,7
60,94
41,98 37,10
40,86
30,07 29,23 25,79 23,91 22,46 19,65 16,74 16,23
Fg
Werkelijke ernstgraad jobstudenten-uitzendkrachten 2014
Eg in 2014: + 19,7 % (2013/2012 -15,8%)
0,00
0,10
0,20
0,30
0,40
0,50
0,60
0,70
zomer 1999
zomer 2000
zomer 2005
zomer 2006
zomer 2007
zomer 2008
zomer 2009
zomer 2010
zomer 2011
2011 2012 2013 2014
0,62
0,51
0,32 0,37
0,32 0,27 0,30 0,28
0,22 0,20 0,19 0,16 0,19
Eg
Dodelijke arbeidsongevallen 2014
2014 Beschrijving Januari Klemming tussen vrachtwagen en muur na aanrijding door achteruit
rijdende vrachtwagen.
Januari Val van hoogte bij het uitvoeren van herstelwerken op een dak.
Juli Klemming onder heftruck na verlies van controle tijdens het rijden van een helling
KB Uitzendarbeid 2010
Artikel 14 ev.
“§1 Er wordt een centrale gegevensbank opgericht (…) met minstens de gegevens (…) vermeld in Bijlage II…” “§2. Deze gegevensbank wordt beheerd door de centrale preventiedienst voor de sector van de uitzendarbeid (…). Dit beheer bestaat uit het vastleggen van de modaliteiten voor het opstellen, de werking, de controle, de bewaring van en de toegang tot deze gegevens (…)”.
Werkpostfiche (Bijlage I)
Werkpostfiche = informatiebron voor Externe diensten Ø voor gezondheidsonderzoek van uitzendkracht
Afdruk (Bijlage II)
Afdruk = document van de databank met essentiële informatie afkomstig van gezondheidsformulier van die bepaalde uitzendkracht Ø Voorbeeld: uitzendkracht Jan is medisch geschikt voor
veiligheidpost X
Externe diensten
Overdracht gezondheidsresultaten
uitzendkrachten in CGB PI-M
Preventie en Interim
= tussenschakel
verzamelt – ordent - bewaakt
Gezondheidsresultaten van de uitzendkrachten
Uitzendbureaus
Selecteert uitzendkracht voor werkpost
Opzoeking databank
Is uitzendkracht geschikt voor
gezondheidsrisico ?