Uitgebreide info homeopathie

1. Nederlandse Vereniging voor Klassieke Homeopathie

2. Wat is natuurlijke geneeskunde?

3. Wat is homeopathie?

4. Wat is klassieke homeopathie?

5. Hoe is de homeopathie ontstaan?

6. Is homeopathie hetzelfde als natuurgeneeskunde, iriscopie of antroposofie?

7. Zijn er nog andere soorten homeopathie?

8. Kan homeopathie ook schadelijk zijn?

9. Worden homeopathische middelen altijd van natuurlijke stoffen gemaakt?

10. Waarom worden homeopathische middelen verdund en geschud?

11. Hoe worden homeopathische middelen bereid?

12. Welke verschillende bereidingsmethoden bestaan er?

13. Hoe komt men aan de kennis over homeopathische middelen?

14. Vinden er voor de homeopathie ook dierproeven plaats?

15. Wat is een geneesmiddelbeeld?

16. Is de werking van klassieke homeopathie bewezen?

17. Speelt suggestie een rol bij de homeopathische behandeling?

18. Is het de aandacht van de homeopaat waardoor mensen genezen?

19. Is homeopathie erkend?

20. Door wie wordt homeopathie gebruikt?

21. Hoe ziet een homeopathische behandeling er uit?

22. Hoe lang duurt een behandeling?

23. Werkt homeopathie langzaam?

24. Worden klachten na een homeopathisch middel eerst erger?

25. Wat is een constitutiebehandeling?

26. Moet ik ook een bepaald dieet volgen?

27. Kan ik naast de homeopathie ook andere natuurlijke therapieën volgen?

28. Hoe moet ik een homeopathisch middel innemen?

29. Hoe vaak kan ik een homeopathisch middel innemen?

30. Mag ik tegelijkertijd ook andere homeopathische middelen gebruiken?

31. Mijn dochter heeft net zo’n hoofdpijn als ik, mag ik haar iets van mijn middel geven?

32. Werkt homeopathie alleen bij kleine klachten?

33. Werkt homeopathie alleen bij chronische aandoeningen?

34. Welke klachten en ziekten kunnen homeopathisch behandeld worden?

35. Wat kosten de homeopathische middelen?

36. Wordt de homeopathische behandeling vergoed?

37. Wat als mijn huisarts nu niets van homeopathie wil weten?

38. Kan ik gedurende een homeopathische behandeling medicijnen van de huisarts slikken?

39. Wat is eigenlijk precies het verschil tussen de reguliere geneeskunde en de klassieke homeopathie?

40. Is vaccinatie een vorm van homeopathie?

41. Wat wordt er bedoeld met levenskracht?

42. Wat bedoelt men met holisme?

43. Wat bedoelt men met het onderdrukken van klachten?

44. Waar moet ik op letten als ik naar een klassiek homeopaat wil?

45. Wat voor opleiding heeft een klassiek homeopaat gehad?

46. Moet een klassiek homeopaat bij de beroepsvereniging aangesloten zijn?

47. Wie controleert of de klassiek homeopaat wel goed werkt?

48. Moet een klassiek homeopaat ook arts zijn?

49. Waar kan ik met al mijn andere vragen over homeopathie terecht?

50. Waar vind ik een erkend klassiek homeopaat ?

51. Homeopaten zonder grenzen

52. Klachten?

1. Nederlandse Vereniging voor Klassieke Homeopathie

De NVKH is een vereniging van professionele homeopaten die op een deskundige wijze de homeopathie bedrijven. De homeopaten zijn daarvoor gedegen opgeleid en stelle hoge kwaliteitsnormen aan zichzelf. Deze kwaliteitszorg behelst zowel de opleiding en nascholing, als de beroepsethiek en de praktijkvoering. Tevens is het zo dat patiënten van bij de NVKH aangesloten homeopaten, mocht dat een keer nodig zijn, kunnen rekenen op een onafhankelijke klachten- en tuchtrechtprocedure.

Dit kwaliteitsbeleid wordt zeer gewaardeerd. De Consumentenbond toetst ieder jaar hoe de kwaliteitszorg van de beroepsgroepen in de alternatieve gezondheidszorg tot uiting komt in de dagelijkse praktijk. In het reguliere veld is dit de taak van de Inspectie. Al jaren komt de NVKH als een van de beste beroepsgroepen uit deze toetsing.

De zorgverzekeraars hebben hierbij aangehaakt, en stellen het onderzoek van de Consumentenbond als norm voor hun vergoeding van alternatieve geneeswijzen. De meeste zorgverzekeraars vergoeden de consulten door leden van de NVKH via aanvullende verzekeringspakketten.

Een homeopaat die is aangesloten bij de NVKH hoeft geen arts te zijn. Wel beschikt deze over gedegen medische kennis. Dit is van belang om een goede inschatting te kunnen maken van de gezondheidstoestand waarin een patiënt zich bevindt. Indien nodig zal de homeopaat verwijzen naar een andere discipline binnen de gezondheidszorg.

De NVKH verstrekt kosteloos voorlichtingsfolders die kunnen worden uitgedeeld op grote beurzen en symposia. Bovendien is alle informatie ook te vinden op de website van de NVKH. Voor patiëntenverenigingen bestaat er tevens de mogelijkheid een lid van de vereniging uit te nodigen als spreker.

De NVKH is voor samenwerking met andere zorgverleners, zoals huisartsen, psychologen, fysiotherapeuten en verloskundigen.

2. Wat is natuurlijke geneeskunde?

Natuurlijke geneeskunde wordt ook wel alternatieve geneeskunde genoemd.

Alternatief betekent anders. Als we over alternatieve of natuurlijke geneeskunde praten, gaat het dus over een “andere” genees-kunde. Anders dan de geneeskunde die de laatste 125 jaar wordt uitgeoefend door onze dokters en specialisten. Anders dan de “gewone” of reguliere geneeskunde. De reguliere geneeskunde was in ons land van 1865 tot 1993 de enige wettelijk erkende manier om mensen te genezen. In 1865 probeerde men met de wet van Thorbecke een eind te maken aan alle andere vormen van geneeskunde. Dat was vooral met het doel patiënten te beschermen tegen oplichterij en kwakzalverij. Alleen artsen mochten, na een lange studie, de geneeskunde uitoefenen.

Sinds het eind van de jaren zestig is er een hernieuwde belangstelling voor een groot aantal andere vormen van geneeskunde. Paul van Dijk onderscheidt in zijn standaardwerk “Geneeswijzen in Neder-land” enkele honderden alternatieve geneesmethoden. Omdat het woordje alternatief niets over de inhoud van de therapieën zegt, zullen we in het vervolg over “natuurlijke geneeskunde” en

over “natuurlijke gezondheidszorg” praten. Niet alles wat alternatief, dus anders dan regulier is, valt hier namelijk onder. Om daadwerkelijk tot de natuurlijke gezondheidszorg te mogen worden gerekend, dienen therapieën ten minste aan de volgende drie voorwaar-den te voldoen:

1. Er wordt een beroep gedaan op het zelfgenezend vermogen van de patiënt

Alle natuurlijke geneeswijzen gaan er van uit dat de patiënt/cliënt beschikt over een zelfregulerend herstelvermogen. Op fysiek niveau kennen wij het afweersysteem als manifestatie van dit vermogen. Maar ook op emotioneel en mentaal niveau erkent men de aanwezigheid van een zogenaamde levenskracht die uit zichzelf aanstuurt op herstel. Alle behandelwijzen in de natuurlijke gezondheidszorg stimuleren de patiënt op deze wijze direct tot zelfherstel of zij scheppen indirect, bijvoorbeeld door een evenwichtiger dieet, aanvulling met voedingssupplementen of het afvoeren van afvalstoffen, de voorwaarden voor het goed functioneren van het zelfherstellend vermogen.

2. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van natuurlijke, en bij deskundig gebruik, niet-schadelijke middelen en methoden

Voeding, vasten, kruiden, supplementen, massage, acupunctuur, homeopathische middelen, energieoverdracht, gesprekken, counseling, geestelijke- en lichamelijke oefeningen zijn voorbeelden van een aantal middelen en methoden die binnen de natuurlijke gezondheidszorg worden gebruikt. Altijd gaat het om middelen en methoden, die bij deskundig gebruik geen directe schade aan de persoon kunnen toebrengen.

3. De patiënt/cliënt wordt betrokken bij zijn genezingsproces

Patiënten/cliënten worden bewust gemaakt van de eigen rol in het proces van ziekte en gezond-heid: er wordt voorlichting gegeven over de mogelijkheden om bepaalde aandoeningen in de toekomst te vermijden door bijvoorbeeld andere voeding, lichaamsbeweging, lichaamsoefening of een andere levenshouding. Dit vooral met het doel herhaling van klachten in de toekomst te vermijden.

3. Wat is homeopathie?

Homeopathie is bij uitstek een “empirische” geneesmethode, dat wil zeggen, een methode die door veel onderzoek en ervaring tot stand is gekomen. Aan de hand van een uitgebreid gesprek wordt er een homeopathisch genees-middel voor u uitgezocht. Dit middel stimuleert uw genezing. Wat van u kan worden verlangd, is dat u zich van een paar verstorende voedings- en genotmiddelen onthoudt. Na een aantal weken volgt een tweede gesprek waarin de reacties op het middel op een rijtje worden gezet. Soms bent u dan al groten-deels van uw klachten bevrijd. Vaker zullen meer vervolgconsulten nodig zijn voor u voldoende hersteld bent.

Uw homeopaat heeft een vijf- tot zesjarige studie gevolgd voordat hij of zij voldoende basiskennis van de homeopathie heeft om met enig succes een praktijk te kunnen starten. In het vervolg van deze gids zult u geleidelijk aan vertrouwd raken met de verschillende facetten van de homeopathie. Op deze plaats zullen we ons beperken tot het noemen van de kenmerkende principes van de homeopathie:

· Het gebruik maken van de tweeledige werking van allerlei stoffen: een (giftige) stof die bij gezonde mensen bepaalde ziekte symptomen kan opwekken, kan soortgelijke symptomen bij zieke mensen juist genezen, dit noemen we het gelijksoortigheidsprincipe en dit principe vormt de basis van de homeopathie;

· Het bereiden van geneesmiddelen door middel van afwisselend verdunnen en schudden van de uitgangsstof;

· Het uittesten van geneesmiddelen op gezonde mensen;

· Het uitgangspunt dat ieder mens een uniek wezen is en daarom een individueel geneesmiddel nodig heeft;

· Een holistische mensvisie. Deze visie gaat ervan uit dat de mens niet moet worden opgesplitst in allerlei onderdelen, maar moet worden gezien als een eenheid van lichaam en geest, in voortdurende wisselwerking met zijn omgeving. Die holistische mensvisie treft men niet alleen bij de homeopathie aan, maar ook bij veel andere natuurlijke geneesmethoden.

4. Wat is klassieke homeopathie?

Homeopathie is een populaire geneeswijze. Van alle natuurlijke geneesmethoden in ons land zelfs de populairste, gevolgd door acupunctuur en manuele geneeswijzen.

Zoals al vermeld, is voor het goed kunnen beoefenen van de homeopathie een basis nodig van een vijf- of zesjarige opleiding. Het toepassen van de homeopathie in de praktijk vergt veel tijd en grote zorgvuldigheid. Wanneer iets heel populair is en tegelijkertijd moeilijk, dan kan het niet anders of er ontstaan pogingen om de werkwijze te vereenvoudigen. In het geval van de homeopathie betekent dit, dat veel beoefenaars afwijken van één of meer principes zoals die hiervoor beschreven zijn. Zo kan men bijvoorbeeld gebruik maken van verdunde en geschudde middelen, zonder dat deze op gezonde mensen zijn uitgetest. Of men vergeet de holistische mensvisie en geeft iemand een middel voor een huidklacht zonder acht te slaan op de toestand van en de gevolgen voor de hele persoon. Zulk een handelwijze is niet verboden en ieder is vrij om zo te werken. Maar de homeopaten die de homeopathie volgens de regels der kunst willen toepassen vinden deze vereenvoudigde manier van werken onjuist, omdat de ervaring leert dat de resultaten optimaal zijn als de principes van de homeopathie zuiver worden toegepast. Om zich van deze vereenvoudigde wijze van homeopa-thie bedrijven te onderscheiden noemen zij zich “klassiek homeopaat”. Met klassieke homeopathie bedoelt men dus de homeo-pathie, zoals deze oorspronkelijk ontwikkeld is, met inachtneming van al haar principes. De in deze gids genoemde homeopaten zijn allemaal klassiek homeo-paten.

De spraakverwarring met betrekking tot de homeopathie is groot. Zo wordt er gesproken over homeo-patische koekjes, homeopatische tandpasta, homeopatische koffie en homeopatische

knoflookpillen. Deze producten bestaan echter niet in de visie van de klassieke homeopathie. De misverstanden zijn o.a. ontstaan doordat men de homeopathie nogal eens verwart met kruiden-ge-neeskunde. Tandpasta op basis van kruiden, en koekjes waarin kruiden verwerkt zijn, bestaan wel. Maar dit heeft niets met homeopathie te maken.

5. Hoe is de homeopathie ontstaan?

Het woord homeopathie is afgeleid van de Griekse woorden homoios (= gelijkend) en pathein (= lijden). Homeopathie betekent dus: “gelijkend lijden”. Met andere woorden: Een patiënt krijgt een geneesmiddel toegediend dat, als dit door een gezond mens wordt ingenomen, bij die gezonde mens ziekteverschijnselen teweeg brengt die lijken op het ziekte-beeld van de patiënt.

Aan het eind van de 18e, begin 19e eeuw waren er hier en daar kritische geluiden te horen over het medisch handelen van die tijd. Eén van de grootste critici was de Duitse arts en chemicus, Samuel Hahnemann (1755-1843). Hahnemann was in zijn tijd een zeer bekende arts die een vooraanstaande plaats innam in de Duitse medische wereld. Hij kreeg ondermeer opdracht om de Duitse farmacopee te herzien. Dit is een handboek voor apothekers, waarin precies staat hoe medicijnen moeten worden bereid. Hij voerde ook praktijk als arts, maar stopte hier mee uit onvrede. De manier waarop medicijnen werden voorge-schreven vond hij onwetenschappelijk. Bovendien consta-teerde hij dat de geneesmiddelen die hij zijn patiënten moest toedienen hen vaak meer kwaad dan goed deden. Om na het neerleggen van zijn praktijk in de behoef-ten van zijn gezin te kunnen voorzien legde hij zich toe op het vertalen van buitenlandse medische werken naar het Duits. Bij de vertaling van een Engels werk, stuitte hij op een verklaring van de werking van kinabast bij malaria. Kinabast, de bast van de Kinaboom, waar onze kinine van is afgeleid, werkte volgens de auteur zo goed tegen malaria omdat deze een bittere stof bevatte. Hahnemann vond deze verklaring zeer onbevredigend.

Op zoek naar een betere verklaring besloot Hahnemann het middel kinabast, op zichzelf uit te testen. In het verslag van deze test schreef hij:

“Ik nam bij wijze van experiment tweemaal per dag ongeveer 15 gram kina-bast. Eerst werden mijn voeten, vingertoppen enz. koud; ik werd slap en suf; vervolgens begon mijn hart snel te kloppen; mijn pols werd snel en zwak. Onverdraaglijke angst, beven, een gevoel van uitputting in al mijn ledematen; daarna kloppingen in mijn hoofd, rode wangen en dorst, kortweg alle symptomen die normaal kenmerkend zijn voor wisselkoorts deden zich voor. Korte tijd had ik last van kenmer-kende malariasymp-to-men als verward-heid, een soort stijfheid in alle ledematen en een verdoofd, onaangenaam gevoel dat in het beenvlies schijnt te zetelen, in elk bot van het lichaam. Deze hevige aanval duurde telkens twee of drie uur en keerde terug als ik de dosis herhaalde, anders niet. Ik hield er mee op en was goed gezond.”

Dit was een heel opmerkelijke ontdekking: nadat een gezond persoon een geneesmiddel tegen malaria inneemt, krijgt hij gedurende enkele uren malariasymptomen! De vraag die Hahnemann zich hierna stelde was, of dit een eenmalige toevallige gebeurtenis was, of dat dit ook voor andere genees-middelen zou gelden. Om op deze vraag een antwoord te vinden begon Hahne-mann in eerste instantie allerlei stoffen op zichzelf uit te proberen. Later werd bij deze experimen-ten een groot aantal proefpersonen ingescha-keld. Telkens wanneer iemand een stof had ingenomen, werd nauwkeurig genoteerd van welke verschijnselen de proefpersoon last kreeg. Daarbij werd niet

alleen op de lichamelijke verschijnselen gelet, maar ook op verande-rin-gen op emotioneel en mentaal gebied. Zo werd van een groot aantal stoffen de nauwkeurige uitwer-king op gezonde mensen bekend. Na een aantal jaren beschikten Hahnemann en zijn medewerkers over de resultaten van vele tientallen geneesmiddelproeven. Sommige geneesmid-delen bleken in staat te zijn meer dan duizend symptomen bij de verschillende proefpersonen te veroorzaken! Als zijn vermoeden juist was, zou hij met deze kennis mensen werkelijk kunnen genezen.

Bijvoorbeeld: stel dat er een patiënt kwam die klaagde over uitputting, brandende pijn in de maag, slapeloosheid, rusteloosheid, angst voor de dood, angst voor het alleen zijn, angst voor inbrekers, ijskoude handen en voeten en onlesbare dorst, dan zou hij moeten onderzoeken of één van de geteste geneesmiddelen een soortgelijk beeld bij de proefpersonen had veroorzaakt. In dit geval zou dat arsenicum zijn, want toediening van geringe hoeveelheden arsenicum aan proefpersonen geeft precies het genoemde symptomenbeeld: de rusteloosheid, de brandende pijnen, de angsten enzovoort. Telkens zou hij dus nauwkeurig de symptomen van een patiënt moeten verge-lijken met de werking van de door hem onderzochte stoffen. Om een en ander in de praktijk te kunnen toetsen had Hahne-mann patiënten nodig, dus heropende hij zijn praktijk. Anders dan zijn collega-artsen nam hij zeer veel tijd voor de patiënten om nauwkeurig alle klachten op een rijtje te zetten en vervolgens een zo passend mogelijk middel voor te schrijven. En het werkte! De symptomen van zijn patiënten werden genezen door middelen die soortgelijke symptomen veroorzaakten bij gezonde proefper-sonen. Kort gezegd: het gelijkende wordt door het gelijkende genezen.

Bij het behandelen van zijn patiënten merkte Hahnemann dat de behandeling het meest succesvol was als hij alle verschijnselen, dus ook emotionele en mentale karakteristieken van de patiënt, met zijn kennis van de geneesmiddelen vergeleek. Niet een enkel symptoom moest behandeld worden, maar de hele mens!

Hahnemann ging door met het testen van allerlei stoffen en na zijn dood werd dit voortgezet. En nog steeds vinden er over de hele wereld dergelijke geneesmiddelproeven op gezonde proefper-sonen plaats. Inmiddels is van enkele duizenden stoffen een min of meer nauwkeurige werking bekend.

Hahnemann was de eerste, die op basis van het gelijksoortig-heids-principe een volledig en nauwkeurig uitgewerkte geneesmethode ontwikkelde. Hij heeft dit zorgvuldig beschreven in zijn “Organon der geneeskunst”, een standaard-werk, dat voor iedere klassiek homeopaat de basis is voor de beroepsuitoe-fening.

6. Is homeopathie hetzelfde als natuurgeneeskunde, iriscopie of antroposo-fie?

Er worden heel veel verschillende natuurlijke geneesmethoden in ons land uitgeoefend. Het is echter goed te weten, dat al die therapieën behoorlijk van elkaar kunnen verschil-len. Zo is binnen het scala van natuurlijke geneeswijzen de natuurgenees-kunde een geheel eigen richting. In de natuurgeneeskunde probeert men de mens weer zo natuurlijk mogelijk te laten functioneren. Dit doet men door gebruik van de meest natuurlijke dingen die we kennen: licht, lucht, water enzovoort. Dus bijvoorbeeld wisselbaden, adem-halingsoefeningen, maar ook massage, aandacht voor de voeding enz. Anders dan de homeopathie dus, waar uitslui-tend een gesprek plaats vindt

aan de hand waarvan één enkel geneesmiddel wordt voorgeschre-ven. Uiteraard is goede voeding en een gezonde leefwijze ook belangrijk voor een patiënt die met homeopathie wordt behandeld.

Iriscopie is eigenlijk geen geneesmethode maar een diagnosemethode. Aan de hand van structuur- en kleurveranderingen in de iris kan een bepaalde diagnose of erfelijke aanleg worden vastge-steld. Het verwarrende is, dat iriscopisten op grond van deze diagnose dikwijls homeopatische middelen voorschrijven. Echter, wanneer dit niet gepaard gaat met een uitgebreid gesprek over al uw klachten, is hier geen sprake van klassieke homeopathie.

Antroposofie is veel meer dan een geneesmethode alleen. Het is een wereld-beschouwing gebaseerd op ideeën die door Rudolf Steiner aan het begin van deze eeuw werden ontwikkeld. De antroposofische geneeskunde kan wel gebruik maken van homeopatische middelen, maar dit is slechts een onderdeel van een heel scala aan therapeutische behandelmethoden.

Wilt u meer weten over andere natuurlijke geneesmethoden dan de klassieke homeopathie, dan bevelen wij u graag het boek aan van Paul van Dijk: “Geneeswijzen in Nederland”.

7. Zijn er nog andere soorten homeopathie?

De homeopathie die in deze gids wordt beschreven, staat bekend als de klassieke homeopathie. De beoefening ervan vergt een lange studie, die ook nadat men in de praktijk begonnen is, nooit ophoudt. Er wordt bovendien veel tijd uitgetrokken voor de consulten en de uitwerking hiervan, waardoor per dag maar een beperkt aantal patiënten (6 tot 8) kan worden behandeld.

Dit heeft ertoe geleid dat in het verleden talloze pogingen zijn onderno-men om de homeopathie op meer eenvoudige wijze toe te passen. Zo ontstonden de “klinische” homeopa-thie en de “complex” homeopathie.

In de klinische homeopathie geeft men homeopatische middelen voor afzonder-lijke klachten: een middel voor hoofdpijn, een ander middel voor aandoenin-gen van de luchtwegen, weer een ander middel voor spijs-verteringsstoornis-sen enz. Men handhaaft hier de klachtgerichte benade-ringswij-ze van de reguliere geneeskunde, maar in plaats van allo-pati-sche medicijnen geeft men één of meerdere homeopatische middelen. Omdat de middelen niet worden voorgeschreven op grond van het totale symptomen-beeld, is de uitwerking dikwijls meer plaatselijk en van kortere duur. Soms treedt een verschuiving van klachten op.

In de complexhomeopathie worden verschillende homeopatische middelen met affiniteit tot bepaalde klachten samengevoegd. Het is dan betrekkelijk eenvoudig om voor een bepaalde kwaal een middel uit te zoeken. Zo kan men bijvoorbeeld voor hooikoorts een bepaald mengsel van middelen in één flesje geven en voor hoest een combinatie van weer andere middelen. Sommige van de middelen die in het flesje zitten kunnen een verlichting van de klachten geven. De ervaring is dat langduriger gebruik noodzakelijk is en dat klachten soms eerder terugkeren dan wanneer een homeopatisch middel op een totaal symptomenbeeld is voorgeschreven.

8. Kan homeopathie ook schadelijk zijn?

Zowel bij de klinische homeopathie als bij de complexhomeopa-thie worden middelen voorge-schreven, die veel lager gepotentieerd (geschud en verdund) zijn dan de genees-middelen die een klassiek homeopaat toedient. Lage potenties moeten in het algemeen vaker worden ingenomen om een effect teweeg te brengen. In tegenstelling tot een veel voorkomende opvatting, kan het langdurig innemen van een homeopati-sch middel welke niet past bij de patiënt, wel degelijk schadelijk zijn voor de gezond-heid. Dit komt omdat, als het middel niet écht past en de patiënt het middel te vaak inneemt, hij of zij de symptomen van dat middel kan gaan vertonen. En als men vervolgens doorgaat met de inname van het middel zullen deze, niet bij de patiënt horende, sympto-men minder makkelijk weer verdwijnen.

Lastiger wordt het met vaak innemen van hoge potenties. Het gebeurt dat artsen en therapeuten die hebben gehoord dat hoge potenties beter werken dan lage, deze hoge potenties gaan voorschrijven in een frequentie die bij lage potenties hoort. Bij bepaalde ziektetoestanden kan een dagelijkse inname van een hoge potentie echter nodig zijn, maar het zomaar zonder verdere controle door een deskundige dagelijks of wekelijks voorschrijven van hoge potenties kan een patiënt wel degelijk schade berokkenen.

Schadelijke reacties moeten goed worden onderscheiden van een homeopatische beginvererge-ring van de klachten. Een beginverergering is in het algemeen tijdelijk en niet schadelijk. Alleen een goed opgeleid klassiek homeopaat kan het verschil tussen beide reacties op de juiste wijze beoordelen.

9. Worden homeopatische middelen altijd van natuurlijke stoffen gemaakt?

Dikwijls wordt gezegd, dat homeopatische middelen onschade-lijk zijn, omdat ze van kruiden of andere natuurlijke stoffen zijn gemaakt. Dit is maar ten dele waar. Over de schadelijkheid bij verkeerd gebruik van homeopatische middelen hebben we het al even gehad. Als we er vanuit gaan dat homeopathie werkt, kan het ook verkeerd werken.

Wat betreft de afkomst van homeopatische middelen: inderdaad is ongeveer 80% bereid uit plantaardig materiaal. Er worden echter ook homeopatische middelen bereid uit dierlijk materiaal. Een van de bekendste homeopatische middelen, Sepia, is bijvoorbeeld bereid uit de “inkt” van de inktvis.

Daarnaast zijn er ook homeopatische middelen die hun oorsprong vinden in het mineralenrijk: calcium, zwavel, fosfor, magnesium enzovoort.

We spreken hier over uitgangsstoffen. U krijgt nooit werkelijk grote doses zwavel of magnesium binnen. Door een lang bereidingsproces, waarbij de oorspronkelij-ke stof voortdurend wordt verdund en geschud, verdwijnen langzamerhand alle moleculen van de uitgangsstof uit de oplossing.

10. Waarom worden homeopatische middelen verdund en geschud?

Met de ontdekking van het gelijksoortig-heidsprincipe was Hahnemann er nog niet. Het bleek namelijk dat patiënten, die een homeopatisch (dus gelijkend) geneesmid-del kregen toegediend, weliswaar op den duur genazen, maar eerst last kregen van een zogenaamde “beginverer-gering”. Dit was een verergering van de klachten die na de inname van het middel ontstond en uren of dagen kon duren. Vooral bij ernstige ziekten kon dit erg lastig zijn en soms zelfs levensbedreigend.

Nu werd er in de vorige eeuw nogal grof gedoseerd: met grammen tegelijk werden gevaarlijke stoffen (bijvoorbeeld opium, zwavel, kwikzilver) als medicijn toegediend. Het eerste dat Hahnemann dan ook probeerde om de beginver-ergering te verminderen, was het geleidelijk verkleinen van de dosis door het middel te verdunnen. En inderdaad werd de beginverer-gering minder naarmate hij de dosis kleiner maakte. Er was helaas één nadeel: met de beginver-ergering verdween ook de genezende werking van het middel. En Hahnemann was dus weer terug bij af.

De stap die Hahnemann deed als reactie hierop is, bekeken door de weten-schap-pelijke bril van de 20e eeuw, uiterst merkwaardig. Wat deed hij namelijk? Nadat hij een stof 100 maal verdund had, schudde hij de oplossing een bepaald aantal malen krachtig door met het flesje op een harde maar enigszins meegevende onder-grond te slaan. Na opnieuw verdunnen, schudde hij weer een bepaald aantal malen en dit proces herhaalde hij een aantal keer. En wat bleek? Hoewel de beginverergering even snel verdween als bij zijn vorige proefneming (waarbij hij alleen verdunde), bleef in dit geval de genezende werking volledig behouden. Sterker nog, de genezende werking werd groter! Daarom noemde Hahnemann dit proces van afwisselend verdunnen en schudden: potentiëren (letterlijk betekent dit: krachtig maken). Na elke stap van verdunnen en schudden verkrijgen we een hogere “potentie”, een krachtiger en langer doorwerkend geneesmiddel.

Tot op de dag van vandaag gissen de geleerden over de vraag, wat er precies bij het potentiëren gebeurt. En hoewel op deze vraag nog geen eensluidend antwoord is gegeven, wordt in alle fabrieken waar homeopatische geneesmiddelen worden gemaakt geschud. Meestal machinaal, maar soms ook nog met de hand.

11. Hoe worden homeopatische middelen bereid?

We hebben in het voorgaande gezien, dat homeopatische middelen in staat zijn symptomen veroorzaken bij gezonde mensen die lijken op de symptomen van een zieke en verder dat ze verdund en geschud zijn. Hoe dat verdunnen en schudden precies gaat, dus hoe homeopa-ti-sche middelen in de praktijk worden bereid, zullen we nu bespreken.

Als u bij de drogist een potje of flesje met een homeopatisch middel koopt, dan staat daar een naam op met daar achter een soort code. U ziet bijvoor-beeld staan: Chamomilla D3, China D6, Apis D12

enz. Van uw homeopaat kunt u middelen krijgen als Lachesis C30, Ferrum C200 of Hepar Sulfuris LM 2. De Latijnse naam vertelt van welke stof men is uitgegaan. Zo betekent Chamomilla niets anders dan dat het middel van Kamille is gemaakt; China is gemaakt van de schors van de kina-boom. Apis wordt gemaakt van de honingbij, Lachesis van het gif van een slang. Ferrum wordt gemaakt van ijzer en Hepar Sulfuris bereidt men uit een chemische verbinding van de kalk van oester-scha-len met zwavel. In principe kan elke mogelijke stof worden gebruikt als basis voor een homeopathisch middel.

De letter-cijfer combinatie achter de Latijnse naam zegt iets over de manier waarop het middel is bereid, namelijk over het aantal keren dat er verdund en geschud is. Bij de bereiding van homeopa-tische middelen worden stoffen eerst oplosbaar gemaakt. Bijvoor-beeld door een aftreksel van een plant te maken door deze in alcohol te leggen of door het sap ervan uit te persen. Sommige stoffen, bijvoorbeeld metalen, zijn zo moeilijk in water oplosbaar, dat ze eerst in melksuiker moeten worden fijngewreven. Bij sommige stoffen moet men dit uren volhouden voordat de stof fijn genoeg is om opgelost te kunnen worden.

Men kan nu globaal drie wijzen van bereiding onderscheiden, die dan ook leiden tot drie verschillende soorten geneesmidde-len.

Wat deze drie gemeen hebben is dat de bereiding bestaat uit een afwisse-ling van verdunnen en schudden. Het aantal keren dat geschud wordt na elke verdun-ningstrap kan per soort potentie verschillen, dit is o.a. afhankelijk van welke standaarden de geneesmiddelenfabrikant hanteert. Het verdere verschil is de mate waarin de stof bij elke stap wordt verdund.

12. Welke verschillende bereidingsmethoden bestaan er?

Men onderscheidt:

- D-potenties

- C-potenties

- LM-potenties of Q-potenties

Bij D-potenties (D = Decimaal = 10), verdunt men steeds 10 maal. Men gaat uit van de oorspron-kelijke stof, de zogenaamde oerstof of oertinctuur (aangeduid als Ø). Daarvan neemt men een deel en verdunt dit met 9 delen alco-hol of water. Vervolgens schudt men de oplossing een bepaald aantal keer en men heeft dan de eerste potentie gemaakt (een oplossing van 1:10). Van deze D1 neemt men weer een deel, verdunt dit met 9 delen alcohol of water, schudt 100 keer, en dan heeft men D2 (een oplossing van 1:100). Zo gaat men door tot aan D30 en D200 toe.

De bereiding van C-potenties (C = centimaal = 100) is onge-veer dezelfde, met dit verschil dat men in plaats van 10 keer, steeds 100 keer verdunt. Bij een deel van de oertinctuur doet men dus 99 delen alcohol of water, schudt een bepaald aantal keer en men heeft C1 (oplossing 1:100). Hiervan neemt men weer een deel met 99 delen alcohol of water, schudt 100 keer en men heeft C2

(oplossing 1:10.000). Dit proces houdt men vol tot aan C30, C200, C1000 (ook wel M genoemd) en nog verder.

De bereiding van LM-potenties (LM staat, hoewel feitelijk onjuist, voor 50.000) is enigszins anders dan die van de D- en C-potenties. Het zou wat te ver voeren om hier gedetailleerd op in te gaan. In het kort komt het erop neer, dat men eerst een C3-potentie maakt (1:1.000.000). In plaats van dat men nu verder gaat met steeds 100 keer verdunnen, verdunt men verder steeds met een factor 50.000 in 2 fasen.

LM1 is dan een verdunning van 1:1.000.000 x 50.000 = 50.000.000.000 en LM2 is een verdunning van 1:1.000.000 x 50.000 x 50.000 = 1:2.500.000-.00-0.00-0.000.

Na iedere verdunning wordt bij deze potentiesoort steeds 100 keer geschud.

U ziet, het loopt snel in de nullen. Een C30-poten-tie is heel gebruikelijk. Een deel van de oorspronkelijke stof is daarbij opgelost in 1.000.000.000.000.000-.000.000.000.000.000.000.-000.000.000.000.-000-.-000.000.000.000 delen alcohol of water. Het zou nogal kostbaar worden om zoveel delen alcohol te ge-bruiken; men gebruikt dit dan ook alleen als men een bepaalde potentie langer wil bewaren.

Het is moeilijk om je bij bovenstaand getal nog iets voor te stellen. Toch worden er nog veel hogere verdunningen gebruikt en blijken deze in de praktijk goed te werken.

13. Hoe komt men aan de kennis over homeopatische middelen?

Er zijn drie bronnen die ons informatie geven over de werking van homeopa-tische middelen:

1. Het onderzoek op gezonde mensen.

Dit vindt plaats door middel van de geneesmiddelproef. Vroeger gebeurde dit door mensen een grote dosis van een be-paalde stof te laten slikken: de proefpersonen kregen als gevolg hiervan allerlei ziekte-verschijnselen. Later ontdekte men dat gezonde proefpersonen deze verschijnselen ook kunnen krij-gen na het één of meerdere malen innemen van het homeopatische middel dat van die stof gemaakt is, mits de betreffende proefpersonen voldoende gevoelig voor de betreffende middelen zijn. Alle verschijnselen die bij een dergelijke geneesmiddelproef ontstonden, werden nauwkeurig genoteerd. Zo hebben sommige middelen bij allerlei proeven meer dan duizend verschillende ziektever-schijnselen veroorzaakt, over verschillende proefpersonen verdeeld. Deze manier om achter de symptomen van een middel te komen, vergt nogal wat organisatie en is zeer bewerkelijk. Toch vinden dergelijke geneesmiddel-proeven nog steeds plaats.

2. Waarneming van de homeopaat bij de patiënt.

De tweede informatiebron lijkt wat simpeler, maar vraagt grote oplet-tendheid van de homeo-paat. Men noteert namelijk zorgvuldig welke verschijn-selen verdwijnen, nadat een patiënt een homeopatisch middel heeft ingeno-men. Als blijkt dat bij verschillende patiënten eenzelfde klacht na inname van dat middel verdwijnt (geneest), met uitsluiting van mogelijke andere oorzaken, dan neemt men dat verschijnsel ook op in de lijst van symptomen die bij dat middel hoort.

3. Vergiftigingsbeeld

De laatste informatiebron wordt gevormd door de vergifti-gingsgevallen, die in het verleden zijn voorgekomen en in de medische literatuur zijn opgenomen. Iemand is bijvoorbeeld overleden aan een arsenicum-vergifti-ging en men heeft geno-teerd met welke verschijnselen dat gepaard ging. Een dergelijke vergif-tiging gaat echter vaak nogal snel en grof in zijn werk, erg nauwkeu-rige informatie verkrijgt men hier dan ook niet uit.

Wanneer we nu de informatie uit deze bronnen op een rijtje zetten, dan krijgen we een hele lijst symptomen, die door inname van een bepaalde stof bij gezonde mensen kunnen worden veroorzaakt. Dezelfde symptomen kunnen bij zieke mensen worden genezen als ze er een heel kleine - gepo-tentieerde - dosis van innemen. Elke stof kan dus op twee manie-ren werken: een bepaalde hoeveelheid maakt ziek, een klei-ne - gepoten-tieerde - hoeveelheid maakt beter. Al deze midde-len, met de sympto-men die ze kunnen veroorzaken en genezen, staan beschreven in boeken die men Materia Medica’s noemt. Alle symptomen, die bij een middel horen, vormen samen het geneesmiddelbeeld van die stof.

14. Vinden er voor de homeopathie ook dierproeven plaats?

U weet misschien hoe het er in de gewone geneesmiddelenindustrie aan toegaat. Wereldwijd wordt er jaarlijks voor miljarden guldens uitgegeven aan onderzoek. Men doet allerlei scheikun-dige en andere proeven om te zien hoe stoffen werken en hoe ze kunnen worden gecombi-neerd. Daarbij worden ook veel medicijnen op dieren uitgetest.

Dit gegeven op zich zou voor u een reden kunnen zijn op de homeopathie over te stappen. De homeopathie maakt immers in de regel geen gebruik van dierproeven. Alle homeopatische middelen worden door mensen getest. Mensen zitten fysiologisch toch wel wat anders in elkaar dan de meeste dieren (denk maar eens aan de vier magen van een koe...) Bovendien: mensen kunnen nauwkeurig informatie geven over de werking van genees-middelen, dieren slechts hele grove lichamelijke informatie. Men kan bij een konijntje misschien constate-ren dat de bloeddruk stijgt, dat het bewuste-loos wordt of zijn urine laat lopen. Maar welk konijn vertelt u, dat het een gevoel in de rechter slaap heeft alsof er van binnen tegenaan wordt gedrukt, dat het na de maaltijd en in een warme kamer snel geïrriteerd raakt, dat het een voorkeur heeft voor gebakken eieren en graag op de rechter zij slaapt? Dát zijn namelijk de symptomen die in de homeopathie van belang zijn en daar kan geen dier ons aan helpen!

15. Wat is een geneesmiddelbeeld?

Uit de geneesmiddelproeven op gezonde mensen, de vergifti-gings-gevallen en de genezingen na toediening van een homeo-patisch middel, krijgt men een beeld van alle symptomen die een bepaald middel kan veroorzaken (bij gezonde mensen) en kan genezen (bij zieke mensen). Dit beeld, deze lijst van symptomen, noemt men een geneesmiddelbeeld. In de praktijk probeert de klassiek homeopaat een dergelijk beeld bij de patiënt te ontdekken. Hij noteert alle symptomen die de patiënt vermeldt en vraagt zich vervol-gens af: “Aan de vergiftigingsverschijnselen van welke stof doen deze symptomen mij denken?”

“Hé, wat deze patiënt vertelt, lijkt wel op het beeld van kamille en de symptomen van die patiënt treden ook op bij een kwikzilververgiftiging ”

We zullen een - heel beknopt - voorbeeld geven van een genees-middel-beeld en wel van Apis, het middel gemaakt van de honingbij. De oppervlakkige werking van het gif van een bij is bekend. De één merkt weinig van een bijensteek, maar gevoelige mensen kunnen er behoorlijk last van hebben. Een enkeling reageert zo heftig, dat hij aan de gevolgen van een bijensteek kan overlijden. Wat in ieder geval opvalt, is de brandende, stekende pijn, de jeuk, soms de blaren en de (enorme) zwelling. Wanneer iemand in de mond of in de keel wordt gestoken, kan een dergelijke zwelling levensbe-dreigend zijn omdat de ademweg wordt afgesloten. Bij deze lichamelijke symptomen blijft het meestal in geval van een bijensteek. Wanneer we echter bijengif langzamer en langduriger gaan toedienen, dan kunnen we nog veel meer symptomen ontdekken, niet alleen lichamelijke maar ook psychische.

Hieronder een beknopt geneesmiddelbeeld van Apis. Let wel, er zijn vele honderden symptomen van Apis bekend; we vermelden slechts de belangrijkste, d.w.z. die symptomen die bij de meeste proefpersonen zijn opgetreden.

· geïrriteerdheid, nervositeit, niet stil kunnen zitten, niet tevreden te stellen

· druk bezig, maar niet effectief; onderneemt van alles maar maakt niets af

· voortdurend praten

· jaloersheid

· onhandigheid, laat dingen vallen

· dwaas lachen, lachen bij serieuze aangelegenheden

· huilen zonder reden

· last van warmte; alle klachten worden erger door warmte

· oedemateuse zwellingen

· zakachtige zwelling onder de ogen

· netelroos (met hevige jeuk en bultjes gepaard gaande huiduit-slag)

· overgevoeligheid voor aanraking

· brandende, stekende pijnen, welke verbeteren door koude

· afwezigheid van dorst

· met name klachten aan de rechterkant van het lichaam

· pijnen die zich door het lichaam verplaatsen

· onvrijwillige ontlasting

· enzovoort, enzovoort.

Wanneer een patiënt met dergelijke klachten bij een klassiek homeopaat komt, zal deze het homeopatische middel Apis voorschrijven en zijn klachten zullen verdwijnen.

Natuurlijk past zo’n middel zelden voor 100%. Vaak zullen patiënten slechts last hebben van een deel van bovengenoemde symptomen. Dan wordt het voor een klassiek homeopaat moeilijker: is er misschien een ander middel dat meer lijkt op wat de patiënt vertelt?

Hoe beter het past, des te groter de kans op genezing. En als het middel goed past, dan maakt het feitelijk niet uit met welke specifieke klacht iemand komt. Zo heeft Apis onder andere de volgende klachten genezen: ontsteking van de amandelen, ontsteking van de rechter eileider, cyste bij de eierstok, oedeem, wondroos, migraine en ook heeft het veelvul-dig levensreddend gewerkt bij een hersenvliesontsteking. Het gaat niet om de naam van de klacht en zelfs niet eens om de ernst ervan. Als welke klacht dan ook met bovengenoemde symptomen gepaard gaat, kan Apis genezing brengen.

16. Is de werking van klassieke homeopathie bewezen?

Er zijn verschillende vormen van onderzoek om de werking van homeopathie aan te

tonen. We zullen er vier noemen:

1. De geneesmiddelproeven op gezonde proefpersonen

Geneesmiddelproeven van homeopa-tische middelen vinden al 200 jaar lang over de hele wereld plaats. Een geneesmiddelproef in de homeopathie gaat simpel gezegd als volgt in zijn werk: gedurende één of meerdere dagen neemt een proefpersoon het te beproeven middel in, vanaf de

eerste inname wordt nauwkeurig de verandering in de gezondheidstoestand bijgehouden, de symptomen die veroorzaakt worden door het middel vormen het uiteindelijke geneesmiddelbeeld. Soms zijn er individuele proeven, maar meestal gaat het om proeven van meerdere tientallen proefpersonen. De resultaten van een proef worden vergeleken met die van andere proeven met hetzelfde middel. Hoe meer proefpersonen een bepaald symptoom vermelden hoe groter de waarde van dit symptoom. Voor de nauwkeu-rige waarnemer blijkt een enkel middel zeer veel symptomen te kunnen veroorzaken.

2. Onderzoek naar de werking van hoge potenties

Wanneer we maar lang genoeg doorgaan met het verdunnen van een stof, dan verdwijnt uiteindelijk de laatste molecuul uit de oplossing en houden we niets anders over dan water. Klassiek homeopaten werken met middelen die zover verdund zijn dat de kans dat er nog een molecuul van de oorspronke-lijke stof aanwezig is, vrijwel is uitgesloten. Toch blijken juist deze middelen veel sterker het menselijke organisme te kunnen beïnvloeden dan stoffen die minder verdund zijn. Als verklaring hiervoor wordt gegeven dat door het schudproces, dat tussen iedere verdunningsstap plaats vindt, de watermoleculen zich op een bepaalde manier gaan rangschik-ken en dat deze rangschikking (configuratie) telkens in versterkte vorm wordt doorgegeven. Op deze wijze wordt niet de stof zelf doorgegeven maar een energetisch patroon ervan. De klassieke homeopathie stelt, dat deze energieprikkel de levenskracht van een patiënt stimuleert en een aanzet geeft tot genezing.

De reguliere geneeskunde werkt in het algemeen niet met begrippen als energie en levenskracht. Dat de vloeistof drager is van een vorm van energie is niet met het oog of met een microscoop aan te tonen. Met behulp van de moderne fysica is de homeopatische theorie echter wel te verklaren. Einstein gaf in feite al aan dat de mens uit een vorm van energie bestaat. Met zijn veldtheorie stelde hij het volgende: “We kunnen materie beschouwen als iets wat gevormd wordt door die delen van de ruimte, waar het (energie)veld extreem intens is. Er is geen plaats in de nieuwe fysica voor zowel het (energie)veld als de materie. Het (energie)veld is de enige realiteit.”

De mens bestaat dus uit energie. Sommige delen zitten zo dicht op elkaar dat ze zichtbaar zijn (het lichaam). Sommige delen zijn minder dicht en zijn niet zichtbaar maar alleen voel-baar.

Wat er bij de bereiding van een homeopatisch middel gebeurt is, dat een proces in werking wordt gezet, waarbij een heel dicht energieveld (materie) wordt omgezet in een lossere samenhang. Er ontstaat een minder compact energieveld, dat in staat is het energieveld van de mens (zijn levens-kracht) te beïnvloe-den.

Men kan het hier mee eens zijn of niet. Het probleem bij wetenschappelijk onderzoek naar de werking van homeopathie is, dat men met op de materie afgestemde onderzoeksme-thoden niet- materiële werkingsmechanismen probeert te onderzoeken.

3. Onderzoek naar het gelijksoortigheidsprincipe

In 1997 werd er aan de universiteit van Utrecht een belangrijke fase van een baanbrekend onderzoek afgerond. Zeven jaar lang deed de vakgroep celbiologie van deze universiteit onderzoek naar het zogenaam-de “gelijksoortigheidsprincipe”. Het gelijk-soortigheids-principe is het

belangrijkste uitgangspunt van de homeopathie. Het stelt dat klachten worden genezen door een geringe dosis van een stof die soortgelijke klachten bij gezonde proefpersonen juist kan veroorza-ken.

Wat heeft het Utrechtse onderzoeksteam onder leiding van Dr. Roeland van Wijk nu gedaan? In een serie onderzoeken werden dierlijke cellen in het labora-torium blootgesteld aan warmte, zodanig dat er schade aan de cellen optrad. Vervolgens voegde men opnieuw - maar in iets minder mate - warmte toe en men constateerde een sneller herstel van de cellen, dan zonder deze extra toevoeging van warmte. Op dezelfde wijze beschadigde men dierlijke cellen met een arsenicum-verbinding. Behandelde men vervolgens de cellen met een hoge verdunning van deze arsenicum-verbinding, dan trad een aanmerkelijk sneller herstel in van de cellen, dan wanneer men niets deed. Dezelfde proeven werden herhaald met cadmium, met hetzelfde resultaat.

Het herstel van de cel na toediening van een verdunde dosis van de zelfde stof blijkt vooral effectief te zijn als deze snel na de aanvankelijke schade wordt gegeven.

Uit verdere proefnemingen blijkt dat in latere fases na de beschadiging een verdunde dosis van een andere stof nog wel in staat is het herstel te bespoedigen als een verdunning van dezelfde stof geen effect meer heeft. Dat herstel verloopt des te beter als de andere stof een zekere gelijkenis vertoond met de stof die gebruikt werd om de cel te beschadigen. De onderlinge gelijkenis van verschillende stoffen wordt vastgesteld door met elkaar te vergelijken wat de activiteit was van bepaalde beschermeiwitten in de respectievelijk beschadigde zoogdiercellen.

De laatste resultaten van dit fundamentele onderzoek zijn vastgelegd in een publicatie van de Universiteit van Utrecht:

The Similia Principle in surviving stress; mammalian cells in homeopathy research.

Auteurs: R. van Wijk en F.A.C. Wiegant.

4. Effectonderzoek

Voor u als mogelijke patiënt, is het waarschijnlijk niet zo belangrijk wat de wetenschap van homeopathie vindt. U wilt weten of het in de praktijk werkt. Ook daar is uitvoerig en serieus onderzoek naar gedaan, dat aan alle eisen voldoen die men aan dit soort onderzoek stelt. Indien u hiervoor interesse heeft wordt u doorverwezen naar de doctoraalscriptie van C.M. Feher, subfaculteit farmacie, Universiteit van Utrecht.

Tenslotte:

In het septembernummer van 1997 werd in het internationaal gezaghebbende tijdschrift ‘The Lancet’ de resultaten gepubliceerd van een meta-analyse van onderzoeken naar de werking van homeopathie. Een meta-analyse is eigenlijk een onderzoek naar de resultaten van heel veel onderzoeken. Het kan makkelijk zijn om met één onderzoek zoals hierboven vermeld een positieve uitkomst voor de homeopathie te krijgen. Maar was het wel een goed onderzoek, uitgevoerd volgens aanvaarde normen, en werd er niet teveel toegewerkt naar een positieve uitkomst? Bij deze

meta-analyse, uitgevoerd door wetenschappers uit verschillende landen (Prof. Dr. Linde et al) werd gekeken naar de uitkomst van 89 onderzoeken met voldoende tot hoge kwaliteit. Al deze onderzoeken waren placebo gecontroleerd. De bedoeling was om te onderzoeken of de klinische effecten van de homeopatische middelen gebaseerd zijn op placebo-effect. Als dat zo zou zijn dan zou zowel bij de groep die het echte middel kreeg als bij de placebogroep het zelfde resultaat te zien zijn.

Wat bleek echter: als je over al die 89 onderzoeken het gemiddelde neemt van die verschillende effecten dan scoort de homeopathie duidelijk hoger dan het placebo-effect. De uitslag van dit onderzoek ging gepaard met de oproep naar meer onderzoek.

17. Speelt suggestie een rol bij de homeopatische behandeling?

Suggestie is een bekende manier om de werking van zeer verdunde homeopatische middelen mee af te doen. Over suggestie wordt heel veel gezegd en geschreven, maar niemand weet eigenlijk hoe het precies werkt. Men denkt dat de wil en de hoop om te genezen al zoveel geneeskracht oproept dat men zich daardoor al een stuk beter voelt.

Het meest heikele punt bij een homeopatisch middel is dat het soms wel 100 x 100 maal verdund is. Als je iets zo vaak verdunt, blijft er immers niets over van de stof waar je oorspronkelijk mee begon. Dus ligt de conclusie voor de hand dat homeopathie op suggestie zou berusten. Men heeft inderdaad uitgere-kend dat als men boven een bepaalde grens verdunt, er geen molecuul van de oorspron-kelijke stof meer in de vloeistof aanwezig kan zijn. Die grens ligt bij het zogenaamde getal van Avogadro, een getal met ongeveer 24 nullen. Dat wil zeggen, dat in D-potenties hoger dan D24, in C-potenties hoger dan C12 en in LM-potenties hoger dan LM4, niets meer van de oorspronkelijke stof aanwe-zig is.

Is het dan toch allemaal suggestie, die homeopathie? Moet je er in geloven om te kunnen genezen? We kunnen hierop alleen maar een antwoord uit de praktijk geven. Het blijkt, dat hoe verder men gaat met het potentiëren (het proces van verdunnen en schudden), hoe sterker en langer de middelen werken. Een stof die wel 10.000 keer met stappen van 1:100 verdund en tussendoor geschud is, kan maandenlang de gezondheid van mensen beïnvloeden.

De hoge potenties zijn behalve aan volwassenen, ook aan zieke baby’s, zieke dieren en zelfs aan zieke planten gegeven. En met succes! Een teken dat suggestie niet de genezende factor is. Lage potenties (die u bij de drogist koopt) werken veel korter en moet u dus ook vaker innemen.

Overigens is van volwassenen bekend dat één op de drie patiënten met klachten reageert op nepmiddelen of placebo’s. Dat geldt zowel voor de reguliere geneeskunde als voor meer natuurlijke therapieën. Het gene-zings-percentage in de gemiddelde klassiek homeopatische praktijk ligt echter ver boven deze 33%.

18. Is het de aandacht van de homeopaat waardoor mensen genezen?

Bij een klassiek homeopaat kunnen mensen uitgebreid hun klachten vertellen. Ze kunnen hun verhaal kwijt. Die aandacht is natuurlijk uitstekend en zal veel patiënten goed doen. Een enkele keer gebeurt het dat iemand alleen door het gesprek zo is opge-knapt, dat hij een tijdlang minder last van zijn klachten heeft. In die zin neemt de klassiek homeopaat geen unieke plaats in; een goede vriend of buurvrouw kan door echt naar iemand te luisteren hetzelfde bereiken. Toch is het niet deze aandacht die de klassieke homeopa-thie zo bijzonder maakt. Er zijn immers pastors, maatschappelijk werkers, psychologen en andere hulpverleners die uren, soms dagen met mensen praten, zonder dat dit ook maar iets van iemands klachten doet verminderen. Vervolgens gaat iemand naar een klassiek homeo-paat, krijgt een homeopatisch middel en geneest. Het gesprek heeft blijkbaar maar een beperkte betekenis. Ook als een homeopaat na het eerste consult een niet precies passend middel selecteert dat door de patiënt wordt ingenomen, wordt de patiënt niet beter. Pas als dan na het volgende consult wel het passende middel wordt toegediend, treedt de genezingsreactie op.

Een andere reden om aan te nemen dat de invloed van het gesprek niet doorslaggevend is, is de eerder genoemde behandeling van baby’s.

Ook de acute behandeling is een voorbeeld van een situatie waar het gesprek een minimale plaats inneemt en toch geneest de middenoorontsteking of bedaart de astmatische aanval binnen enkele minuten.

Tot slot is er nog het fenomeen van de vaak geobserveerde beginverergering en de terugkeer van oude symptomen na toediening van een homeopatisch middel. Iets waar patiënten niet op zitten te wachten, maar wat hen na inname kan “overvallen”.

Aandacht is altijd belangrijk, maar meestal niet voldoende om daadwerkelijk te genezen.

19. Is homeopathie erkend?

Voordat iets erkenning krijgt moet er aan bepaalde voorwaarden worden voldaan.

Voor een betere toegankelijkheid en dus goede integratie van de homeopathie zijn vooral vier vormen van erkenning van belang:

· Erkenning door het publiek

· Erkenning door de zorgverzekeraars

· Erkenning door de overheid

· Erkenning door de wetenschap

Erkenning van homeopathie door het publiek bestaat al vele jaren, hoewel niet door iedereen. Maar het grote aantal homeo-patische consulten dat jaarlijks plaatsvindt spreekt voor zich.

Ook de erkenning door particuliere verzekeraars is de laatste jaren in snel tempo toegenomen.

De overheid ondersteunt met een aantal subsidies de kwaliteits-verbetering van de natuurlijke geneeskunde, erkent dat ze bestaat, maar geeft de natuurlijk geneeskundige geen officiële status. Gesteld wordt dat de beroepsorgani-saties verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit en het toezicht, en niet de overheid. In november 1993 werd de wet BIG (Beroepen Individuele Gezondheids-zorg) door de Eerste Kamer aangenomen. Dit wetsvoorstel heeft onder andere tot gevolg dat het uitoefenen van de homeopathie door niet-artsen officieel wordt goedgevonden. Met de praktische invoering in de diverse geledingen van de gezondheidszorg van de wet BIG is eind 1997 een begin gemaakt.

Erkenning door de wetenschap ligt veel moeilijker. Er zijn diverse (ook recente) onderzoeken waarin duidelijk wordt bewezen dat homeopathie een werkzame geneeskunde is. Meer informatie hierover vindt u verder in de gids. Helaas worden de uitkomsten van deze onderzoeken vaak genegeerd. Dit heeft niet te maken met de kwaliteit van de onderzoeken, maar met het feit dat veel medische wetenschappers nog sterk hangen aan een meer materieel mensbeeld, de visie op ziekte en gezondheid met daarin begrippen als levenskracht en totaliteit zoals die o.a. binnen de homeopathie wordt gehanteerd past daar niet in.

Beroepsopleidingen voor klassiek homeopaten zijn nog niet door de overheid erkend en er vindt dus geen studiefinanciering plaats. De kosten zijn in het algemeen volledig voor de studenten. Wel kan er soms via de gemeente of de provincie een toelage worden verstrekt.

20. Door wie wordt homeopathie gebruikt?

De homeopathie is een populaire geneesmethode. Van de 2,3 miljoen Nederlan-ders (15,7% van de Nederlandse bevolking) die in 1990 een natuurlijk geneeskundige of een alternatief werkend arts raadpleegden, gingen er anderhalf miljoen (10,6%) naar een homeopaat. Met een gemiddel-de groei sinds 1990 van zo’n 155.000 raadplegers per jaar, kwam dit in 1994 neer op ongeveer 2 miljoen homeopatische raadplegers. De grootste groep hiervan treft men aan onder de beter geschoolden in de leeftijd van 25 tot 44 jaar.

21. Hoe ziet een homeopatische behandeling er uit?

In de homeopathie behandelt men niet de ziekte, maar de zieke mens. Bij de behandeling staat de hele mens centraal, omdat alle verschijn-selen en symptomen van de patiënt nooit los van elkaar

kunnen worden gezien. Een eerste consult bij een klassiek homeo-paat zal dan ook al gauw ander-half uur in beslag nemen. Deze tijd is nodig om een inventarisatie te maken van de gezondheidstoestand. Niet alleen alle lichamelijke klachten worden besproken, de homeopaat wil ook weten of er een mogelijke oorzaak is waardoor de klachten verbeteren of verergeren, of ze alleen tijdens bepaalde perioden optreden, hoe de klacht precies aanvoelt (is de hoofdpijn stekend, drukkend, kloppend en dergelijke). Verder zijn gegevens over voeding van belang, temperatuur-gevoeligheid (heeft de patiënt het gauw warm, of juist altijd koud), bijzonderheden over de slaap, dromen. Tevens belangrijke aspecten van de gemoedsgesteldheid (bijvoorbeeld: gauw in tranen, verlegen, overmoedig.... vult u zelf maar aan). Tenslotte nog het mentale functioneren (geheugen, concentratievermogen, enz.).

Meestal is het zo dat de homeo-paat na het consult het totale beeld, dat hij van de patiënt heeft gekregen aan een diepere analyse onderwerpt om tot een verantwoorde keuze van het best passende geneesmiddel te komen. Een hulpmiddel daarbij is het reper-torium, een lijvig boek, waarin een heel groot aantal symptomen en de daarbij behorende geneesmiddelen overzichtelijk staan gerang-schikt. Tijdens het consult kan men de homeopaat al in dit boek zien bladeren. Dit is niet omdat hij het niet zou weten, maar omdat hij alle symptomen van de patiënt tot hun recht wil laten komen door vergelijking. Tegenwoordig gebruiken veel homeopaten daarvoor een computerprogramma.

22. Hoe lang duurt een behandeling

Als de homeopaat tot de keuze van zijn middel is gekomen, ontvangt u meestal één of meerdere korreltjes - al dan niet opgelost in een water/alcoholmengsel - met een voorschrift hoe deze in te nemen. Soms krijgt u het middel later thuisgestuurd.

Als er geen sprake is van een acute situatie, wordt er na 4 tot 6 weken een nieuwe afspraak gemaakt. Dit gesprek duurt meestal wat korter (30 tot 60 minuten). Alle veranderingen worden op een rijtje gezet en aan de hand hiervan wordt beoordeeld of u al dan niet goed op het middel heeft gereageerd. Tijdens dit tweede consult bekijkt de homeopaat of het geneesmiddel nog eens moet worden herhaald, of een ander middel geïndiceerd is, of dat er moet worden gewacht omdat het middel nog steeds werkzaam is. Vervolgcon-sulten vinden plaats zolang u nog niet voldoende bent hersteld en zolang er vooruitzichten zijn op verbetering. Zijn deze vooruitzichten er niet meer, dan zal de klassiek homeopaat u adviseren de behandeling te stoppen. Bent u voldoende hersteld, dan zal geen nieuwe afspraak worden gemaakt.

Voor de duur van een behandeling zijn geen vaste richtlijnen te geven. Dit is van heel veel factoren afhankelijk. Het gebeurt zelden, dat iemand na het eerste consult volledig genezen is en nergens meer last van heeft. U kunt zich voorstellen dat, als u al enkele jaren aan een chroni-sche ziekte lijdt, uw organisme tijd nodig heeft om te herstellen. De duur van het genezingspro-ces is afhankelijk van de vitaliteit van de patiënt en de tijd dat de patiënt al klachten heeft. Bij acute klachten van vitale patiënten (kinderen bijvoorbeeld) kan de genezing binnen enkele uren (minuten soms) plaats-vinden. In de meeste gevallen zijn er toch wel een aantal maanden en soms zelfs jaren nodig. In het laatste geval kunnen er vier tot tien afspraken per jaar nodig zijn. Ook zijn er klachten, die door de homeopathie niet helemaal te verhelpen zijn. Dan kan een homeopatische behandeling

toch zeer zinvol zijn, omdat de algehele gezond-heids-toestand verbetert: meer energie, betere slaap, niet zo zwaarmoedig meer enzovoort.

Te allen tijde bent ú echter degene die uitmaakt hoe lang en hoe vaak u behandeld wilt worden. U kunt op ieder moment aangeven dat u met de behandeling wilt ophouden.

23. Werkt homeopathie langzaam?

Dikwijls denken mensen dat homeopathie iets voor de lange adem is. Sommige mensen slikken al meer dan een half jaar op eigen initia-tief homeopatische middelen. Als je hen dan vraagt of ze er baat bij hebben is het antwoord: “Nog niet echt, maar ja ik had die klachten ook al zo lang, ik zal wel wat geduld moeten hebben.”

Deze laatste opmerking is niet terecht. U hoeft geen half jaar op een reactie te wachten.

In acute situaties kan een reactie zeer snel (binnen minuten tot uren) plaatsvinden.

Bij een chronische situatie kan het inderdaad langer duren. Maar als u een half jaar moet wachten dan heeft u gewoon nooit het goede middel ingenomen.

Als u het passende middel heeft ingenomen merkt u in de regel binnen 4 tot 8 weken enige verbetering. Dikwijls treedt al veel eerder - binnen enkele dagen - een reactie op. Dat wil niet zeggen dat u dan al genezen bent, maar het is wel duidelijk dat u reageert en dat u op de goede weg bent.

24. Worden klachten na een homeopatisch middel eerst erger?

Na het innemen van het homeopatische geneesmiddel kan het voorkomen dat er eerst een verergering van de klachten optreedt. Dit is een aanwijzing dat het middel inderdaad gelijksoor-tig aan de klachten was en dat nu de genezingsreactie op gang komt. Bij heftige reacties verdient het aanbeve-ling uw homeopaat te raadplegen.

Ook kunnen er na inname van het homeo-patisch middel uitscheidings-re-ac-ties voorkomen. Dit zijn klachten zoals hevige transpiratie, witte vloed, neusloop, huiduitslag en dergelijke. Dit is eveneens vaak een genezingsreactie. Dergelijke klachten mogen niet zonder meer met andere methoden worden behandeld. Uit onbekendheid met het verband tussen derge-lijke klachten en de chronische ziekte is men geneigd tijdens de behandeling iets op te lossen met bijvoorbeeld antibiotica. Bij levensbedreigende situaties moet dit uiteraard gebeuren, maar in de meeste gevallen is dit niet nodig en verstoort dit het genezingsproces. Overleg altijd eerst met uw homeopaat en voorkom verschillende therapieën tegelij-kertijd, tenzij hier absolute noodzaak voor bestaat.

Tijdens de behandeling kunnen na verloop van tijd klachten terugkomen die u vroeger al eens had. Dit kan in principe als een gunstig verloop van de therapie worden beschouwd; het is daarom beter om deze klachten niet weer te onderdrukken door bijvoorbeeld andere (homeopati-sche of reguliere) medicij-nen in te nemen.

25. Wat is een constitutiebehandeling?

In de homeopathie onderscheidt men de acute behandeling en de constitutie-behandeling.

Bij de acute behandeling (bijvoorbeeld bij griep) richt men zich op de klacht van het moment en geeft men een middel alleen voor die klachten die op dat moment overheersen (hier dus de griepklachten), inclusief alle hierbij behorende emotionele en mentale symptomen. Als u met minder acute klachten bij een klassiek homeo-paat komt, zal deze altijd kiezen voor een constitu-tie-behandeling. Dit laatste wil zeggen, dat de klassiek homeopaat een middel probeert te zoeken dat uw gehele constitutie, uw algehele toestand verbetert en uw weerstand doet toenemen.

U komt bijvoorbeeld voor migraine. Tijdens de behandeling zult u dan merken dat niet alleen de migraine steeds minder vaak voorkomt, maar ook dat u bijvoorbeeld meer energie heeft, beter slaapt, meer eetlust heeft en dat andere klachten (bijvoorbeeld eczeem) eveneens verdwijnen.

26. Moet ik ook een bepaald dieet volgen?

Het kan natuurlijk nooit kwaad eens kritisch naar uw voedings-gewoonten te kijken. Een gezonde-re voeding kan op zich al veel klachten verlichten. Roken, alcohol, koffie, suiker en vet zijn een paar voorbeelden van voedings- en genotmiddelen die in het algemeen te veel worden gebruikt en daardoor een groot aantal klachten veroorzaken en/of in stand houden. Voor een homeopati-sche behandeling is het echter strikt genomen niet nodig om een bepaald dieet te volgen, tenzij duidelijk is dat er een rechtstreeks verband bestaat tussen uw voedingsgewoonten en uw klachten. Wel zullen een verstandige voedingsgewoonte en een gezonde leefwijze de behandeling ondersteunen en bijdragen aan een blijvend herstel.

Waar u, na inname van het middel, echter wel op moet letten is het feit dat bepaalde stoffen de werking van het homeopatische middel kunnen blokkeren of tegenwerken. Het verwarrende is dat dit niet altijd en bij iedereen gebeurt. Van tevoren is niet te voorspellen hoe iemand op zo’n tegenwerkende stof zal reageren. Sommigen merken er niets van en anderen ondervinden onmiddellijk een terugval van hun klachten. Daarom kunt het advies krijgen om bepaalde stoffen gedurende de behandeling te vermijden.

De belangrijkste storende factoren zijn:

· Het gebruik van gewone koffie;

· Het gebruik van pepermunt, menthol en andere sterk werkende stoffen zoals bijvoorbeeld eucalyptus;

· Het gebruik van andere medicijnen (niet alleen gewone medicijnen, maar vooral ook homeopatische) Let op: Stop alleen met medicijnen in overleg met degene die ze voorgeschre-ven heeft!

· Het gebruik van drugs (hasj en dergelijke);

· Totale of plaatselijke verdovingen, zoals die o.a. bij tandartsen kunnen plaatsvinden.

Voor bepaalde homeopatische middelen kunnen er nog andere storende factoren zijn, die per middel verschillen. Uw homeopaat zal u hierover informeren.

Alternatieven voor koffie zijn surrogaatkoffies en voor tandpasta zijn er tandpasta’s zonder mentol. Het drinken van gewone (zwarte) thee heft minder vaak de werking van het homeopatische middel op, maar het kán wel. Soms zal geadviseerd worden deze ook te laten staan. Drink haar in ieder geval niet te sterk. Hetzelfde geldt voor chocola en chocolademelk: niet aan te raden, hoewel sommigen er totaal niets van zullen merken.

27. Kan ik naast de homeopathie ook andere natuurlijke therapieën volgen?

Sommige mensen willen als ze ziek worden van alles tegelijk proberen. Niet alleen homeopathie, maar ook naar de acupuncturist, een dieet en wat vitaminepillen.

Het is uw goed recht, laten we dat vooropstellen. Een klassiek homeopaat zal het in het algemeen echter op prijs stellen als u één natuurlijke therapie tegelijk volgt.

Soms gaan verschillende therapieën goed samen, maar soms absoluut niet. Dan verstoort de ene therapeut wat een andere met veel moeite heeft verbeterd.

Bovendien is het voor een klassiek homeopaat moeilijk om de behandel-resul-taten te interprete-ren, als er tegelijkertijd andere therapieën op u inwerken. Dat schept verwarring en komt het eindresultaat niet ten goede. Overleg daarom altijd met uw klassiek homeopaat, of bepaalde therapieën met de klassieke homeopathie te combineren zijn.

28. Hoe moet ik een homeopatisch middel innemen?

De inname van een homeopatisch middel is in het algemeen een eenvoudige bezigheid, er zijn echter wel een paar punten waar u aandacht moet geven:

· Zoek een rustig moment uit voor de inname. Soms geeft uw homeopaat een bepaald tijdstip op, afhanke-lijk van het voorgeschreven middel. Of uw homeopaat dit nu wel of niet doet, zorg dat u zich ongestoord kunt ontspannen, ga echt even zitten voor de inname.

· Gebruik een half uur vóór en ná de inname geen ander eten of drin-ken, gedurende die tijd ook de tanden niet poetsen.

· Slik het middel niet direct door. Houd het even in de mond (pilletjes onder de tong) zodat het via het mondslijmvlies opgenomen kan worden.

Uw homeopaat zal u uitgebreid informeren over de inname van het voor u geselecteerde homeopatische middel.

29. Hoe vaak kan ik een homeopatisch middel innemen?

Vooraf zij opgemerkt dat u zich houdt aan de voorschriften van uw homeopaat.

D-potenties worden niet zo heel vaak voorgeschreven door een klassiek homeopaat, maar in het algemeen kunnen deze wat frequenter genomen worden en vooral als het om de lagere potenties gaat.

C-potenties hoeft u in het algemeen maar éénmaal of enkele keren binnen 24 tot 48 uur in te nemen. Vaak zijn het maar één of twee minieme korreltjes of pilletjes, maar als het hogere potenties zijn (C 30 of hoger) kunnen ze maandenlang doorwerken. Soms krijgt u een hogere C-potentie opgelost, of moet u hem zelf oplossen en dan enkele malen innemen.

Let op: Voor acute situaties gelden in het algemeen andere voorschriften.

LM-potenties werken meer geleidelijk en u moet ze meestal vaker innemen.

LM-potenties moeten altijd in opgeloste vorm worden ingenomen. Of u krijgt ze opgelost mee van uw klassiek homeopaat, of u moet ze zelf thuis oplossen. Altijd zult u over de wijze van innemen uitge-breide schriftelijke informa-tie krijgen van uw klassiek homeopaat, die gedeeltelijk kan afwijken van wat hier beschre-ven is.

Een homeopatisch middel wordt opgenomen in het lichaam via de slijmvliezen. Slijmvlies zit in uw mond, maar ook in uw neus. Het is dus ook mogelijk dat u het advies krijgt om aan een middel te ruiken. Dit is een oude methode die weer aan het opkomen is. Het homeopatisch middel zit dan opgelost in een sterke alcohol welke vervliegt als u het flesje opent en er aan ruikt. In de neus zit veel meer slijmvlies dan in de mond en zo kan het dat u toch voldoende van het middel naar binnen krijgt om een prikkel tot genezing te geven.

30. Mag ik tegelijkertijd ook andere homeopatische middelen gebruiken?

In de klassieke homeopathie wordt een middel voorgeschreven voor de hele mens. Er wordt één middel tegelijk voorgeschreven, meerdere middelen door elkaar is verwarrend omdat het organisme tegelijk verschillende prikkels krijgt en je als homeopaat dan bij het vervolggesprek niet goed kunt beoordelen hoe de genezing verloopt. Ook kan het ene middel de werking van het andere teniet doen.

Een constitutiemid-del nemen en tegelijkertijd nog een homeopatisch middel-tje voor de lever, de huid of de hoofdpijn, heeft niets met klassieke homeopathie te maken. Het constitutiemiddel stimuleert het zelfgenezend vermogen van de mens en dat vermogen zorgt er dan weer voor dat de klachten op de bestemde tijd en wijze verdwijnen.

Wel kan het voorkomen dat enige tijd na inname van een homeopatisch middel uw ziektebeeld zodanig verandert dat een nieuw middel voorgeschreven moet worden. Er is in dat geval echter sprake van een nieuwe situatie.

31. Mijn dochter heeft net zo’n hoofdpijn als ik, mag ik haar iets van mijn middel geven?

Een homeopatisch middel wordt altijd individueel voorgeschre-ven. Dat uw dochter dezelfde hoofdpijn heeft als u, betekent nog niet dat ze hetzelfde middel nodig heeft. Ze kan immers een ander karakter hebben en haar overige klachten zijn waarschijnlijk ook niet dezelfde als die van u. Een heel andere constitutie dus. En een andere constitutie betekent een ander homeopa-tisch middel.

32. Werkt homeopathie alleen bij kleine klachten?

Dikwijls denken mensen, dat homeopathie een geneeskunde is voor oppervlak-kige aandoenin-gen. Bij echt serieuze klachten moet je toch bij de reguliere geneeskunde zijn, meent men. Niets is minder waar! Homeopathie is in staat om zeer ernstige aandoeningen te genezen. U moet daarbij natuurlijk wel bij een goed opgeleide klassiek homeopaat onder behandeling zijn, die weet wat hij doet en zo nodig overleg pleegt met uw arts of specialist of u naar hen terugver-wijst.

33. Werkt homeopathie alleen bij chronische aandoeningen?

Andere mensen denken dat homeopathie alleen geschikt is voor langdurige, chronische situaties, waar de reguliere geneeskunde dikwijls weinig aan kan doen.

Het is waar dat de homeopathie juist voor deze mensen veel kan betekenen. Maar dat is niet het enige werkterrein. Ook bij acute ziektebeelden zoals middenoorontsteking, blaasontste-king, borstontsteking, migraineaanval enzovoort kan heel snel (soms binnen minuten, maar meestal binnen enkele uren) verlichting worden verkregen met behulp van homeopa-thie.

34. Welke klachten en ziekten kunnen homeopatisch behandeld worden?

Omdat homeopathie erop gericht is het zelfgenezend vermogen van patiënten te versterken, kunnen we stellen dat homeopathie een breed scala van ziekten en klachten kan genezen of verbeteren.

Globaal gezegd kan homeopathie succesvol worden toegepast, zolang de ziekte of de klachten nog in een omkeerbaar stadium zijn. En dat is het geval, indien er nog geen onomkeerbare weefselbeschadiging heeft plaats gevonden. Zo is bijvoorbeeld een reumatisch ontstekingspro-ces aan de gewrichten in de regel gunstig te beïnvloeden met homeopathie, maar ernstige misvormingen aan de gewrichten bij chronische reumapatiënten zijn niet of nauwelijks te beïnvloeden. In het beginstadium van ernstige ziekten is het proces nog te stoppen of te vertragen met behulp van homeopathie. De mogelijkhe-den bij zwaar degenera-tieve ziekten, zoals bijvoor-beeld kanker, zijn beperkt en des te beperkter naarmate het ziekteproces verder is voortgeschre-den. Een homeopatische behande-ling is dan alleen verantwoord in samenwer-king met de betrokken specialist.

Ook acute levensbedreigende situaties kunnen in principe behandeld worden, maar dit vindt uitsluitend plaats in overleg met de reguliere behandelend arts. Bij ernstig verlopende virusinfecties kan de homeopathie een uitkomst bieden, omdat de mogelijk-heden van de gewone geneeskunde hier veel beperkter zijn.

Tijdens de zwangerschap zijn homeopatische middelen, mits door een deskun-dige voorgeschre-ven, niet gevaarlijk. Integendeel, een homeopa-tische behandeling is bijna altijd bevorderlijk voor de gezondheid van de moeder en het nog onge-boren kind. Slik echter tijdens de zwangerschap geen middelen op eigen initiatief.

Kinderen, die in de regel een hoge vitaliteit hebben, reageren vaak heel snel en gunstig op homeopa-thie, en kunnen zo gevrijwaard blijven van “antibioticakuurtjes” en de bekende KNO-ingrepen als amandelen-verwijderen en het plaatsen van buisjes.

Voor veel mensen geldt dat ze pas naar een klassiek homeopaat gaan als ze uitgedokterd zijn bij de reguliere geneeskunde. En dat is heel jammer, want juist in het beginstadium van ziekte kan door toepassing van homeopathie worden voorkomen dat een ernstiger ziektetoestand ontstaat.

35. Wat kosten de homeopatische middelen?

Het homeopatisch middel dat wordt toegediend is een integraal onderdeel van de behandeling. Er mogen geen kosten voor in rekening worden gebracht (de verkoop van homeopatische middelen is bij de wet voorbehouden aan apothe-kers en drogisten).

36. Wordt de homeopatische behandeling vergoed?

Eén van de doelstellingen van de Nederlandse Vereniging voor Klassieke Homeopathie (NVKH) is ervoor te zorgen, dat de klassieke homeopa-thie voor een zo groot mogelijk publiek bereikbaar is. Op de eerste plaats natuurlijk omdat homeopathie een geneeswijze is die effectief en vriendelijk is.

Als het gaat om vergoeding van een beroepsgroep kent de zorgverzeke-raar globaal twee overwegingen. Ten eerste: is de behandeling veilig voor mijn cliënten? En ten tweede: is het financieel aantrekkelijk en werkt het kostenbesparend?

Omdat de NVKH de kwaliteit van de behandeling waarborgt en omdat de klassieke homeopa-thie een effectieve en goedkope behandelmethode is, gaan steeds meer particuliere verzekeraars en zieken-fondsen over tot gehele of gedeeltelijke vergoe-ding van de consulten van klassiek homeopa-ten die bij de NVKH zijn geregistreerd. In vergelijking met voorgaande jaren is het aantal verzekeraars op de lijst aanzienlijk in aantal toegenomen waaronder ook steeds meer ziekenfondsen. Dit laatste is belangrijk voor ziekenfondspatiënten, die sinds kort immers niet meer gebonden zijn aan hun regionale ziekenfonds maar zich - onder bepaalde voorwaar-den - naar een ziekenfonds van buiten de regio kunnen laten overschrijven. Ruim 85% van de zorgverzekeraars vergoeden nu consulten van NVKH-klassiek homeopaten.

De vergoedingsregelingen kunnen per verzekeraar verschillen. Soms is er een maximumbedrag per consult of een maximum aan het aantal consulten per jaar. Het is raadzaam zelf contact op te nemen met uw zorgverzekeraar over de vergoeding. Bij bijvoorbeeld een collectieve verzekering kan het pakket zodanig zijn aangepast dat er net iets uit valt.

37. Wat als mijn huisarts niets van homeopathie wil weten?

Het komt bijna niet meer voor dat een huisarts bezwaar maakt als een patiënt naar een klassiek homeopaat wil gaan. Toch gebeurt het nog regelma-tig dat een patiënt niets aan de huisarts wil vertellen over zijn homeopa-tische behande-ling.

Dat is jammer en het zou in deze tijd niet meer moeten voorko-men.

Iedere patiënt is immers vrij om zelf te bepalen van welke therapie hij of zij gebruik wil maken. Alle betrokkenen dienen de keuze van de patiënt te respecteren. Probeer in alle openheid met uw huisarts, specialist en klassiek homeopaat te overleg-gen. Het gaat immers om úw gezond-heid.

Het past ook bij het voornemen van de overheid om de huisarts weer meer te maken tot de “poortwachter” van de gezondheidszorg. Dat betekent dat de huisarts het eerste contact vormt voor de patiënt en deze kan adviseren over verdere stappen. Een van die stappen kan zijn: doorverwijzen naar de klassiek homeopaat. Daarnaast staat het een ieder natuurlijk altijd vrij om rechtstreeks naar een klassiek homeopaat te stappen.

38. Kan ik gedurende een homeopatische behandeling medicijnen van de huisarts slikken?

Het komt nog al eens voor dat iemand bij huisarts of specia-list onder behandeling is voor chroni-sche klachten en tegelijkertijd wil proberen of er homeopatisch ook iets gedaan kan worden. Voor de behandelende homeopaat is dit geen ideale situatie omdat de middelen elkaar dikwijls tegenwerken. Moet u de medicijnen van de huisarts dan zo maar laten staan? Nee, dit laatste zeker niet.

De klassiek homeopaat kent een gulden regel met betrekking tot het afbouwen van reguliere medicijnen: de behandelaar die iets voorschrijft is verant-woordelijk voor het afbouwen of stoppen van medicijnen. Als u bereid bent om bepaalde medicijnen af te bouwen, zal uw klassiek homeo-paat u hiervoor terugsturen naar uw huisarts of specialist. Met hem dient u de mogelijk-heden van het afbouwen verder te bespreken.

Als stoppen of afbouwen van de reguliere medicatie in eerste instantie niet mogelijk blijkt kan toch worden geprobeerd de homeo-patische behandeling te beginnen. Reguliere medicijnen kunnen in sommige gevallen de werking van de homeopatische middelen verstoren. In andere gevallen kunnen beide medicaties zonder veel problemen tegelijkertijd gebruikt worden. Als de kans op verstoring van de homeo-pati-sche behandeling door de reguliere medicatie aanwezig is, kan de homeopaat er voor kiezen u met LM potenties of heel lage potenties te behandelen, die dagelijks of om de paar dagen moeten worden ingenomen. Op die manier is er toch nog een bepaalde werking van het homeopatische middel.

Dikwijls zal, zodra u positief reageert op de homeopatische behandeling, het aantal reguliere medicij-nen alsnog kunnen worden verminderd. Maar ook dan geldt: wie voorschrijft is ook verant-woor-delijk voor de afbouw, dus weer overleg met uw huisarts of specialist!

Graag willen wij het belang van een goede samenwerking met de huisarts nog eens onderstrepen aan de hand van een voorbeeld. Een patiënt die al tien jaar met chronische reumatische klachten kampt en dagelijks reguliere medicijnen slikt om de pijn te bestrijden, krijgt een homeopatisch middel voorgeschreven. Een week na inname ontstaat er een lichte acute gewrichtsontsteking en de patiënt is koortsig. Dit is een stereotype homeopatische reactie die als positief wordt beschouwd omdat het wijst op een herstel van het afweermecha-nisme. De huisarts zal in eerste geneigd zijn om de ontsteking te bestrijden met bijvoorbeeld antibiotica of prednison. Als goed overleg tussen

huisarts en klassiek homeopaat kan leiden tot het enkele dagen uitstel van de reguliere medicatie, zal de ontsteking vanzelf of met behulp van een ander homeopa-tisch middel langs natuurlijke weg kunnen verdwijnen, waarna de chronische situatie in veel gevallen iets verlicht is. Wordt er toch antibiotica of prednison gegeven, dan zal de ontsteking hoogst-waarschijn-lijk verdwijnen en de oude chronische situatie terugkeren. De werking van het homeopatische middel is dan tegengewerkt en verdere behandeling wordt moeilijker.

Het zal duidelijk zijn dat de succesvolle afloop van een dergelijke situatie staat of valt met een goed contact tussen alle behandelaars en de patiënt.

39. Wat is eigenlijk precies het verschil tussen de reguliere geneeskunde en de klassieke homeopathie?

Om de tegenstelling met homeopathie (genezen door gelijksoor-tigheid) aan te geven, noemt men de reguliere geneeskunde wel allopathie. ‘Allo’ betekent: anders. De geneesmiddelen die uw huisarts voorschrijft, werken niet gelijksoortig maar anders, dikwijls juist tegengesteld aan de klacht.

Als u bijvoorbeeld last van maagzuur heeft, krijgt u een middel dat tegengesteld is: een basisch middel dat zuur kan binden. Als u te angstig of te opgewon-den bent, krijgt u een kalmerend middel, als de luchtwegen verkrampt zijn, krijgt u iets dat verslappend werkt op de spiertjes van de luchtwegen enzovoort.

In de homeopathie probeert men een middel te geven dat gelijk-soortig is aan de kwaal. Dat betekent dat het voorgeschreven homeopatische middel sterk lijkt op de kwaal. Een heel eenvoudig voorbeeld kan dit wellicht verduide-lijken. Iemand heeft last van koude voeten. In de reguliere geneeskunde zou men u adviseren uw voeten op de verwar-ming of op een elektrische deken te leggen. En dat helpt, maar als u de warmte-bron verwijdert, zijn de voeten zo weer koud, en vaak nog kouder dan tevoren.

In de homeopathie zou men bijvoorbeeld kunnen aanraden om eens even met uw blote voeten in de sneeuw te lopen. Dan worden uw voeten weliswaar nog kouder, maar als u weer binnenkomt, zullen uw voeten al gauw vanzelf gaan gloeien en heerlijk warm aanvoelen. Met andere woorden: Bestrijdt de klacht met iets wat een gelijkend effect heeft, dan zorgt de reactie van het organisme zelf dat de klacht verdwijnt.

In de homeopathie doet men een beroep op de levenskracht van de patiënt. Deze levenskracht zet het organisme aan tot zelfgenezing.

40. Is vaccinatie een vorm van homeopathie?

Soms wordt de homeopatische werking wel eens vergeleken met vaccinatie. Deze vergelijking gaat echter niet op.

Bij vaccinatie wordt een materiële, lichaamsvreemde stof (verzwakte of gedode bacteriën of virussen) ingespoten bij een gezond iemand. Deze persoon gaat hierop antistoffen vormen tegen een specifieke ziekte. De specifieke immuniteit heeft een beperkte duur. De algemene weerstand wordt niet bevorderd.

Een homeopatisch middel moet gelijksoortig zijn aan de klachten die iemand heeft; het wordt dus aan iemand gegeven die al ziek is. Een homeopatisch middel moet op een totaalbeeld worden voorgeschreven, niet op een enkele ziektemanifestatie. Een homeopatisch middel stimuleert niet rechtstreeks de aanmaak van antistoffen maar doet dat “indirect”: het stimuleert iemands levens-kracht/levensenergie en stelt het organisme in staat een adequate afweer te verzorgen; dat kan via de vorming van specifieke afweerstoffen maar ook door andere algemene afweerbevorderende maatregelen.

41. Wat wordt er bedoeld met levenskracht?

Hiervoor is enkele malen het woord “levenskracht” genoemd. Wat wordt er mee bedoeld met de levenskracht, de levensenergie of ook wel de vitaliteit? De levenskracht is niet te zien, te betasten of te meten, maar wel zien we de werking ervan. Als er geen leven is, valt het lichaam uiteen in zijn scheikundige elementen. De levenskracht zorgt ervoor, dat het lichaam in stand wordt gehouden. Zonder dat u er iets aan hoeft te doen, klopt uw hart, wordt uw lichaam op temperatuur gehouden, vinden ongelooflijk ingewikkelde chemische reacties plaats in uw spijsvertering-stelsel, in uw zenuwstelsel enz. Uw cellen sterven af, nieuwe worden vanzelf weer gevormd. Dit alles wordt gestuurd door de levenskracht.

Deze levenskracht zet ook uw afweersysteem in werking. Dit zien we als we ziek worden of als we een wondje oplopen. Een klein wondje groeit “vanzelf” weer dicht. Bij een goede vitaliteit zal het lichaam zonder hulp virussen, bacteriën en dergelijke wegwer-ken.

Als de levenskracht verstoord raakt, ontstaan er klachten. U kunt dit bijvoor-beeld merken als u een paar nachten niet heeft geslapen. Uw vitali-teit wordt dan minder. De één reageert hierop met hoofdpijn en concentra-tieverlies; een ander wordt trillerig en laat alles uit de handen vallen; weer een ander wordt verkouden en raakt sneller geïrriteerd. Een paar nachten goed doorslapen, herstelt de vitaliteit en zal in alle gevallen de klachten weer doen verdwijnen. Is uw vitaliteit om andere redenen ver-stoord, dan zult u eveneens vatbaar worden voor klachten. De gevolgen van een verlaagde vitaliteit kunnen per individu verschillen, maar in alle gevallen wordt de drempel voor binnenko-mende - ziekmakende - prikkels verlaagd. Ineens wordt u vatbaar voor een virus of bacterie waar u in een eerder stadium niet vatbaar voor was.

In het geval van ziekte zoeken we eerst naar een aanwijsbare oorzaak. In het bovenstaande geval van slaapgebrek is er maar één remedie en dat is slapen.

Wanneer in andere gevallen de levenskracht te zwak is om met een bepaalde ziekmakende prikkel af te rekenen, dan kan zij daarbij worden geholpen door een passend homeopatisch middel. Uw

weerstand wordt verhoogd en oorzaken, die u eerder ziek zouden maken, hebben nu geen vat meer op u.

42. Wat bedoelt men met holisme?

De westerse reguliere geneeskunde kenmerkt zich onder meer door specialisa-tie: de mens wordt steeds verder opgesplitst. Zijn afzonder-lijke delen worden behandeld. We kennen de KNO-arts voor de neus, keel en oren, de longarts voor de longen, de cardioloog voor het hart, de dermato-loog voor de huid, de uroloog voor de urinewegen, enzovoort. En al deze specialisten behandelen deskundig hun eigen gebied, maar noodzake-lijkerwijs met weinig oog voor klachten die zich elders in het lichaam afspelen of die te maken hebben met de psyche van de patiënt.

Langzamerhand gaat men de beperkingen inzien van deze steeds verder gaande specialisatie. Men wil de dingen weer in een groter verband plaatsen. Men is niet meer tevreden met de behandeling van afzonderlijke organen, men wil helemaal beter wor-den. De hele mens moet genezen worden!

De ‘hele mens’ is een uitdrukking die in de natuurlijke geneeskunde vaak gebruikt wordt, maar wat is dat, de hele mens? Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Wanneer men het over de ‘hele kijk’ op mensen heeft, spreekt men ook wel van holisme. In het woord holisme zit het Nederlandse woord ‘heel’ en het Engelse woord ‘whole’. Holisme wil zeggen, dat men niet naar het afzonder-lijke kijkt of naar het onderscheid zoekt tussen de dingen (specialisme), maar dat men juist naar het gemeenschappelijke, naar de eenheid zoekt van alles wat bestaat. In de eerste plaats wordt die eenheid teruggevonden binnen het lichaam van de mens, waarin alles met elkaar in verband staat. Er is een voortdurende onderlinge beïnvloeding tussen alle organen en weefsels. Met deze lichamelijke samenhang zijn we er echter nog niet, want een mens is meer dan zijn lichaam. De mens is vooral een geestelijk wezen en dat geestelijke hangt nauw samen met het lichamelijke, ze vormen een eenheid.

Ook staat de mens voortdurend in contact met zijn omgeving, met de hem omringende natuur en maakt op deze manier deel uit van een nog grotere eenheid. Tussen alles wat bestaat, vindt een voortdurende wisselwerking en be-ïnvloeding plaats: alles hangt met alles samen. Zo’n opvatting heeft verregaande gevolgen voor de manier waarop over ziekte en gezondheid wordt gedacht en voor de manier waarop klachten worden behan-deld. Het holisme vormt de basis van de echte natuurlijke gezondheidszorg en dus ook van de homeopathie.

43. Wat bedoelt men met het onderdrukken van klachten?

Alleen met het holistische mensbeeld in ons achterhoofd kunnen we het resultaat van een behandeling beoordelen. Het gaat dan om de vraag of iemand in zijn totaliteit door een behande-ling vóór- of juist achteruit is gegaan. Deze vraag zou iedere arts en therapeut zich na een behandeling moeten stellen, onafhankelijk van de aard van de behandeling. Om een antwoord op deze vraag te krijgen, moet dan niet alleen naar de lichamelij-ke gevolgen van de behandeling worden gekeken, maar ook naar de gevolgen voor de psyche en het bewustzijn.

Daarnaast dienen niet alleen directe resultaten van de behandeling in ogenschouw te worden genomen, maar ook de gevolgen van de behandeling op langere termijn. Alleen op deze manier kunnen de werkelijke effecten van een bepaalde therapie worden beoordeeld. Daarom vormt dit in de klassieke homeopathie een integraal onderdeel van en voorwaar-de voor de behandeling. Zo kan het gebeuren, dat na een behandeling een bepaalde klacht is verdwe-nen, maar er een andere voor in de plaats is gekomen. Het is dan aan de behandelaar om te beoordelen of de patiënt in zijn totaliteit nu voor- of achteruit is gegaan.

Deze vragen zijn bij een homeopatische behandeling aan de orde van de dag. Immers door het homeopatische middel verandert het klachtenpatroon. Astma verdwijnt en er ontstaat een eczeem: is dat een verbetering of een verslech-tering? Reumatische klachten verbeteren maar de patiënt krijgt een heftige koortsaanval: verbetering of verslechtering? Een psychiatrische patiënt met waanbeelden ziet deze tijdens een homeopatische behandeling verdwijnen maar wordt depressief: een verbetering of een verslechte-ring?

De klassiek homeopaat leert tijdens zijn opleiding hoe hij deze veran-derin-gen in het klachtenpa-troon moet interpreteren. Wanneer hij merkt dat, ondanks de verslechtering van bepaalde symptomen, de patiënt er in zijn totaliteit op is vooruitgegaan, dan spreekt hij van genezing. Wanneer hij merkt dat, ondanks verbetering van bepaalde symptomen, de patiënt er in zijn totaliteit op achteruit is gegaan, dan spreekt hij van het onderdrukken van klachten (naar een dieper niveau). En juist dit onderdrukken van klachten gebeurt zo vaak, wanneer alleen één enkele klacht van de patiënt behandeld wordt. De patiënt is blij wanneer het eczeem verdwijnt, maar realiseert zich niet het verband met de longklachten die hij een half jaar later voor het eerst ontwikkelt. Dit is een klassiek voorbeeld dat heel vaak voorkomt. De verschuiving naar het diepere niveau is hier heel duidelijk. De huid zit aan de buitenkant, de longen liggen dieper en zijn van vitaler belang voor ons organisme.

44. Waar moet ik op letten als ik naar een klassiek homeopaat wil?

Als u van plan bent naar een klassiek homeopaat te gaan, moet u zich eerst vergewissen van zijn deskundigheid. Deze deskundigheid wordt gecontroleerd door een beroepsvereniging. Een beroepsvereniging heeft een register van deskundige klassiek homeopaten. Zo zijn alle klassiek homeopaten die in deze gids vermeld staan geregistreerde leden van de Nederlandse Vereniging voor Klassieke Homeopathie (NVKH). Wilt u naar een klassiek homeopaat die niet in deze gids staat, informeer dan bij de beroepsorganisatie of hij of zij inmiddels is geregistreerd. Om geregistreerd te blijven dient de klassiek homeopaat jaarlijks aan een aantal voorwaarden te blijven voldoen. De NVKH geeft per kwartaal een nieuw register uit voor bijvoorbeeld de zorgverzekeraars.

Het is belangrijk, dat u zich tijdens een consult op uw gemak voelt. Als dat niet het geval is, probeer er dan achter te komen waar dit aan ligt. Voelt u zich wel vrij om te zeggen wat u denkt of probeert de behandelaar u bepaalde dingen op te leggen? Bijvoorbeeld door u zonder meer te zeggen met uw

reguliere behandeling of medicatie te stoppen. Of misschien wel door u een bepaalde mening of levensbeschouwing op te dringen. Dit soort dingen horen niet in de geneeskunde thuis. Stop de behandeling. Als deze wantoestanden zich voordoen bij de geregistreerde NVKH-klassiek homeopaten kunt u dit aanhangig maken. Bedenk tot slot, dat ú degene bent die hulp vraagt en daarvoor betaalt. Het is uw volste recht op te houden met de behandeling op het moment dat u dat wilt, om wat voor reden dan ook.

45. Wat voor opleiding heeft een klassiek homeopaat gehad?

Een klassiek homeopaat is gemiddeld vijf tot zes jaar in opleiding. Tijdens deze opleiding wordt de student geschoold in vijf hoofdrichtingen:

· Klassieke homeopathie: kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van filosofie, techniek, geneesmiddelbeelden, genees-middelreacties, enzovoort.

· Medische kennis: inzicht in het lichamelijk functioneren, onder-kennen van acute en levensbedreigende situaties.

· Ethiek: respect ten opzichte van patiënt, gelijkwaardige verhou-ding, vertrouwenspositie, geheimhouding, integriteit en andere.

· Psychologie: inzicht in het psychisch functioneren van de mens, inzicht in de therapeutische situatie.

· Praktijkvoering: organisatie, waarneming, patiëntenadmini-stratie, structuur van de gezondheidszorg, enzovoort.

Voor een lijst van opleidingen die aan de voorwaarden voldoen, kunt u terecht bij het secretariaat van de NVKH.

46. Moet een klassiek homeopaat bij de beroeps-vereniging aangesloten zijn?

Iedereen, met of zonder opleiding, mag een praktijk beginnen als klassiek homeopaat. En niemand hoeft aangesloten te zijn bij de beroepsvereniging. Dat betekent dat het publiek met een probleem zit, want de kans is aanwezig dat een patiënt bij een “kwakzalver” terecht komt.

Om teleurstelling te voorkomen is het daarom aan te raden u uitsluitend te laten behandelen door een klassiek homeopaat die bij de beroepsvereniging is aangesloten. Dat biedt u ook de mogelijk-

heid om eventueel een klacht tegen iemand in te dienen. Tegen niet aangesloten homeopaten kunt u nergens een klacht indienen; zij zijn in wezen “vogelvrij”. Alleen in zeer ernstige gevallen, die onder het strafrecht vallen, kunt u tegen een dergelijk iemand een aanklacht indienen.

47. Wie controleert of de klassiek homeopaat wel goed werkt?

De overheid oefent geen controle uit op de kwaliteit van de klassiek homeopaat. In eerste instantie is deze controle een zaak van de beroeps-vereni-ging.

Bij toetreding tot de vereniging gaat een zogenaamde registratie-com-missie na, of de betreffende homeopaat aan de opleidings- en andere eisen voldoet. Nadat registratie een feit is, blijft deze registratie steeds geldig voor één jaar. In dit jaar verwacht de beroepsvereniging dat de klassiek homeopaat een aantal bijscholingsdagen volgt, met een aantal collega’s actief deelneemt in een regionale werkgroep (voor kennisoverdracht, intercollegiale toetsing en waarne-ming) en dat er geen klachten tegen hem worden ingediend. Voldoet de klassiek homeopaat niet aan deze voorwaarden, dan wordt de registratie òf niet verlengd, òf nog gedurende het jaar ingetrok-ken.

Vanuit de beroepsvereniging worden de klassiek homeopaten verder ondersteund en kritisch gevolgd door de commissie voor advies en visitatie. De activiteiten van deze commissie liggen vooral op het gebied van de kwaliteitszorg.

48. Moet een klassiek homeopaat ook arts zijn?

Regelmatig wordt er door mensen, die voor het eerst op zoek gaan naar een klassiek homeopaat, gevraagd naar een homeopatisch arts. Als vanzelfsprekend wordt daarbij aangenomen, dat een klassiek homeopaat ook arts is. Vanuit de geneeskundige traditie in ons land is dit begrijpelijk. Immers, gedurende ruim 125 jaar is het uitoefenen van de geneeskunde wettelijk voorbehouden geweest aan artsen. Pas onlangs, met de aanname van de wet Beroepen Individuele Gezond-heidszog (wet BIG) is er een eind gekomen aan deze monopoliepositie en mogen ook niet-artsen een beroep als geneeskundige uitoefenen.

Eigenlijk is de vraag wel of niet arts niet relevant. Het gaat er niet om of de hulpverlener arts is, maar of hij deskundig is op zijn vakgebied. De homeopathie is een heel specifiek vakgebied binnen de geneeskunde, met een eigen filosofie, anamnese, therapie en geneesmidde-len-kennis. Zó verschil-lend van de reguliere geneeskunde, dat een geheel eigen beroeps-op-leiding noodzake-lijk is.

De in deze gids vermelde klassiek homeopaten hebben allen een vijf- of zesjarige opleiding gevolgd. Het is daarbij niet noodzakelijk dat zij ook geneeskunde hebben gestudeerd aan de universiteit. Een gedegen medische basiskennis vormt uiteraard wel onderdeel van de opleiding.

Er zijn wel homeopaten die ook arts zijn. Een aantal hiervan treft u ook in deze gids aan. Deze klassiek homeopatisch werkende artsen passen de homeopathie op precies dezelfde wijze toe als de

niet-artsen. Het is dus niet nodig onderscheid te maken. Wèl moet men onderscheid maken tussen een klassiek homeopaat (al dan niet arts) en een homeopatisch werkende huis-arts. Voor deze laatste is het onmogelijk de veel tijd vragende consulten te houden die voor een klassiek homeopatische behandeling nodig zijn om het geneesmiddel te vinden dat precies bij het totaalbeeld van de patiënt past. De homeopa-tisch werkende huisarts kiest dus meestal voor de klinische aanpak van de homeopathie binnen de huis-artsenpraktijk.

49. Waar kan ik met al mijn andere vragen over homeopathie terecht?

De Nederlandse Vereniging van Klassiek Homeopaten is voor uw vragen of opmerkingen telefonisch bereikbaar via :

0172 – 499595

Hier kunt u van maandag tot en met vrijdag van 09.00 - 17.00 uur terecht.

Fax: 0172-499695

E-mail: info@nvkh.nl

Website: www.nvkh.nl

Het adres van de NVKH is:

NVKH

Postbus 710

2400 AS Alphen aan den Rijn

50. Waar vind ik een erkend klassiek homeopaat ?

Bij deze gids vindt u een index, waarin alle erkende klassiek homeopaten in alfabetische volgorde worden genoemd met adres en telefoonnummer. Per kwartaal wordt de lijst van geregistreerde leden bijgewerkt. Deze wijzigingen in de adressenlijst kunt u bij het secretariaat van de NVKH opvragen. Ook kunt u de adressenlijst vinden op onze website: www.nvkh.nl

51. Homeopaten zonder grenzen

Stichting Homeopaten Zonder Grenzen (HZG) is een organisatie van vrijwilligers die bestaat uit gedreven en ervaren artsen, homeopaten en hulpverleners. Homeopaten Zonder Grenzen maakt deel uit van een internationale federatie met verschillende nationale afdelingen in Europa zijn dat o.a. Frankrijk, Duitsland, Zwitserland, Spanje en Nederland, in Zuid-Amerika o.a. Peru, in Afrika o.a.Togo, Ghana en Madagaskar. De federatie werd in 1984 in Frankrijk opgericht. In Nederland bestaat de stichting Homeopaten Zonder Grenzen sinds 1992. De hoofddoelstelling van HZG is gezondheidszorg voor iedereen, met name voor de meest gedepriveerden van deze wereld.

De projecten bestaan altijd uit een drie-sporen beleid namelijk

1. behandelen

2. opleiden

3. integratie van de homeopathie als geneeswijze in het gezondheidsstelsel van het betreffende land.

Daarnaast is onderzoek een belangrijk aspect waar de expertise van Homeopaten Zonder Grenzen op ingezet wordt. De kennis in de projecten wordt ingebracht door klassiek homeopaten, psychologen en hulpverleners uit andere disciplines die onontbeerlijk zijn om de organisatie “draaiend” te houden. De financiële basis wordt gelegd door donaties en legaten.

Verschillende projecten

Bosnië

Homeopaten Zonder grenzen is in 1999 begonnen met een verkennende missie naar Tuzla in Bosnië. ‘Al snel vonden wij aansluiting bij het Ministry of Health, de universiteit en het ziekenhuis. Uit deze contacten bleek dat onze komst zeer gewenst was en nu is dat nog zo. Onze studenten zijn vooral artsen en psychotherapeuten. In verband met de enorme gevolgen van de oorlog was onze eerste zorg om les te geven in de behandeling van Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). Hiervoor zijn door HZG’ers speciale lesmodules ontworpen. Het eerste deel van de opleiding bestrijkt een periode van 2 jaar waarin de vakken filosofie, theorie, kennis van de middelen, specifieke interviewtechnieken en casuïstiek de hoofdrol speelden. De studenten die in de zomer van 2002 voor het examen zijn geslaagd zijn begonnen aan de tweede fase van de opleiding die voornamelijk is gericht op verbreding en verdieping van de opgedane kennis en het onder supervisie van onze mensen zijn begonnen met het behandelen van landgenoten die in opvanghuizen en kampen verblijven. Er zijn nu ook intervisiegroepen gestart. Een derde fase van de opleiding is een “training of trainers”; een vast uitgangspunt van HZG. Dit is naar onze mening de manier om mensen zelfstandig, in eigen beheer aan de eigen toekomst te laten bouwen, zonder een blijvende afhankelijkheid.

Ondertussen wordt door ons en de plaatselijke overheden hard gewerkt aan een officiële erkenning van homeopathie als geneeswijze. De studenten die in de zomer 2002 voor het eerste deel van de opleiding zijn geslaagd, zijn erkend en geregistreerd bij de Artsenkamer in Tuzla. Naar onze mening een prachtig resultaat!’

Ghana

Homeopaten zonder grenzen is in 1993 haar eerste project in Ghana begonnen. ‘Aanvankelijk zijn we gestart in meerdere ziekenhuizen in Accra en in een ziekenhuis in Kumasi. Onze studenten zijn behalve artsen ook de hoogopgeleide verpleegsters, vroedvrouwen en apothekers. Onze motivatie daarvoor is dat zij een groot gedeelte van de eerstelijns gezondheidszorg op zich nemen in een land waar relatief weinig artsen zijn. Vooral in de afgelegen gebieden is dat een feit. De opkomst van studenten was behoorlijk groot, maar na een tijdje werd dat minder. De reden daarvoor was dat er veel van onze studenten een tijd op een andere plaats in het land te werk gesteld werden. Om de reizen financieel haalbaar te houden hebben we van alle groepen in Accra één groep gemaakt. Dat werkt nog steeds goed; de verschillende disciplines blijken elkaar uitstekend aan te vullen en te motiveren. Inmiddels hebben de meeste deelnemers hun diploma behaald. Deze groep krijgt een aantal malen per jaar nascholing. De groep is uitermate serieus, ze hebben zelfs, zowel in Accra als Kumasi, werkgroepen opgericht en komen regelmatig bijeen om kennis uit te wisselen, problemen op te lossen en casuïstiek te bespreken. Binnenkort hopen we ook in Ghana een “ training of trainers” programma te starten, zoals we dat ook in Bosnië opgezet hebben. Afgestudeerde Ghanese homeopaten, die op deze wijze de fakkel van ons kunnen overnemen en doorgeven.’

Al in 1993 is HZG op ministerieel niveau begonnen homeopathie te introduceren en tegelijk een wettelijk kader te scheppen, waardoor homeopathie erkend en geregistreerd zou worden naast de reguliere geneeskunde. Dat proces verliep in eerste instantie zeer snel en positief. Het lijkt alleen een kwestie van officiële goedkeuring te zijn.

‘Momenteel zijn wij, op uitnodiging, in overleg met het Ministry of Health in Ghana over de opzet van het curriculum voor een nog op te richten school voor homeopathie. Zij zien dat graag conform de eisen die in andere landen gehanteerd wordt.’

HZG wil graag helpen met het opstarten van een zelfstandig opererende Ghanese school voor homeopathie en hopen een aantal Ghanese docenten op te leiden zodat zij zelfstandig les kunnen gaan geven en deze school in Ghana een feit is. Daarmee is het doel van HZG dan bereikt: breng geen vis, maar leer mensen vissen.

De toekomstplannen

Buiten de hierboven beschreven projecten, ontvangt HZG regelmatig verzoeken om een project op te starten. Op dit moment (najaar 2003) wordt de haalbaarheid onderzocht van projectaanvragen uit Benin en Georgië.

Binnen de internationale federatie bestaat een tweejaarlijks roulerend voorzitterschap. Sinds 2002 is Nederland voorzitter en wordt het jaarlijkse congres in Nederland gehouden. Het thema waar onder het Nederlandse voorzitterschap gestalte aan wordt gegeven is: “Inspiration through co-operation”. Door bundeling van krachten en uitwisseling van kennis komt HZG tot een nog effectievere invulling van haar ideaal.

Contact

Mocht u zich kunnen vinden in hetgeen Homeopaten Zonder Grenzen doet, dan kunt u donateur worden. Als u anderszins een bijdrage wilt leveren, kunt u contact opnemen met het secretariaat. Dit kan via de website, per e-mail, telefonisch of schriftelijk.

Adres secretariaat:

Steenwijkerweg 99

8397 LC De Blesse

tel.: 0561-441322

website: www.hzg.nl

e-mail: info@hzg.nl

52. Klachten?

Vroeger kon u weinig doen als u klachten had over een behandeling van een alternatief genezer. Deze moest het zo bont maken dat er een strafrechterlijke procedure in gang kon worden gezet. Dat gebeurde dus alleen bij heel zware beschuldigingen. Maar de tijden veranderen. Niet alleen spreken we nu niet meer over alternatie-ve genezers maar over natuurlijk geneeskundi-gen, ook kunt u verhaal halen als u vindt dat u niet goed bent behandeld door een natuurlijk geneeskundi-ge (een homeopaat, een acupunc-turist enz.).

In 1993 werd de wet op de Beroepen Individuele Gezondheidszorg (wet BIG) aangenomen. Met deze wet werd het iedereen - onder bepaalde voorwaarden - toegestaan de geneeskunde uit te oefenen. Het ministerie van WVC (nu VWS) stelde daarbij wel dat de controle op natuurlijk geneeskundi-gen beter moest worden.

In samenwerking met andere beroepsorganisaties heeft de NVKH een eigen tuchtrecht ingesteld. Er staat nu een rechter, ondersteund door een college van deskundigen, paraat om iedere belangrijke klacht te onderzoe-ken en - indien nodig - de betreffende natuurlijk geneeskundige een straf op te leggen. Deze straf kan een geldboete zijn, maar bijvoorbeeld ook het verbod om nog langer van één van de beroeps-organisa-ties lid te zijn. Dit betekent niet dat iemand zijn beroep niet meer mag uitoefe-nen, maar het wordt hem wel moeilijker gemaakt. Zo zullen steeds meer verzekeraars er voor kiezen uitsluitend klassiek homeopaten te vergoeden, indien ze zijn aangesloten bij de NVKH. Lang-zaamaan komt er zo een scheiding tussen betrouwbare en goed opgeleide klassiek homeo-paten en degenen die dat niet zijn.

Sinds eind 1996 is er een speciale klachtencommissie voor alternatieve behandelwijzen, de KAB. De KAB is een initiatief van de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF) en van de drie grootste beroepsverenigingen in het alternatieve veld, namelijk de NVA, NWP en NVKH. De KAB voorziet in een laagdrempelige en kosteloze klachtenregeling. Ze wordt voorgezeten door een onafhankelijke jurist, de andere leden van de klachtencommissie komen van de NPCF en de beroepsverenigingen.

Het is belangrijk dat u klachten over klassiek homeopaten meldt bij de NVKH en de KAB. In principe worden er twee soorten klachten onderscheiden: klachten op het gebied van de vakinhoudelijke werkwijze en klachten op het gebied van het ethisch handelen. Deze laatste klachten worden altijd direct doorverwezen naar de KAB.

De eerste soort klachten heeft te maken met vakinhoudelijke zaken en met afspraken die daarover binnen de beroepsgroep zijn gemaakt. Bijvoorbeeld: de klassiek homeopaten aangeslo-ten bij de NVKH hebben met elkaar afgespro-ken dat ze geen complexmiddelen voorschrijven. Op zich mag iedereen in Nederland complexmiddelen voorschrijven, iedereen is daar vrij in, maar binnen de vereniging kunnen we hier om een aantal redenen (elders is hier meer over geschre-ven) niet achter staan. Wanneer een lid deze middelen toch aan patiënten voorschrijft en het bestuur krijgt hier een klacht over, dan wordt deze klacht doorverwezen naar de zogenaamde Registratie-commis-sie. Deze onderzoekt de klacht en bij herhaling van deze wijze van voorschrijven zal het advies van deze commissie aan het bestuur zijn om de registratie in te trekken. Niet omdat de betreffende therapeut patiënten misleidt of niet serieus met zijn vak bezig zou zijn, maar omdat hij niet volgens de afspraken werkt; hij zal wellicht zonder problemen lid kunnen worden van een andere beroeps-vereniging.

Een tweede groep klachten betreft het ethisch handelen van de homeopaat. Hieronder vallen bijvoorbeeld: onder druk zetten van