Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor-...

32
nummer 24 | maart 2019 Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond

Transcript of Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor-...

Page 1: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

nummer 24 | maart 2019

Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond

Page 2: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

Ad VoestenVic. Drs. E. SmeetsMarian Verstappen (secr.)

E-mail: [email protected]

Postadres: Postbus 470, 6040 AL Roermond

REDACTIE:

Prelude ............................................................................................................................................................1

De bisschopswijding ........................................................................................................2

Van het secretariaat ............................................................................................................4

Duwen en trekken .................................................................................................................5

Vanaf de orgelbank .............................................................................................................8

In Memoriam Loek Stultiëns ...........................................................................9

Basishandboek koordirectie .......................................................................10

Toelichting bij de Muziekbladen ......................................................11

DO-UT-DES Muziekbladen

Veelkleurigheid in de kerkmuziek .................................................17

Openingslied ................................................................................................................................18

Uit de oude doos .................................................................................................................20

Als wij samen zingen ..................................................................................................23

Vreemde woorden in de muziek .......................................................24

Onderscheidingen ...........................................................................................................25

INHOUDSOPGAVE:Een Limburgs veldkruis opge-richt vóór 1725.

Het houten kruis met polyester corpus is geplaatst om Gods zegen af te smeken voor de veldgewassen en er te bidden bij langdurige droogte of als één van de buurtgenoten ernstig ziek was. Ook kwamen hier de buurtbewoners op Goede Vrij-dag samen om de rozenkrans te bidden.

Bijzonder mooi is de keuze van de kleur van het corpus.

OMSLAG:

Page 3: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 1 -

Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij [email protected] of per post: SGV in het bisdom Roermond, t.a.v. Jos Sijstermans, postbus 470, 6040 AL Roermond. Het aanvraagformulier kunt u downloaden via de website van de Sint Gregoriusver-eniging in het bisdom Roermond: sgv-roermond.nl

Een actueel adressenbestand is zowel voor u als voor ons van groot belang.

Mocht de adressering van het koorsecretariaat niet (meer) juist zijn, gelieve dit dan z.s.m. te melden aan [email protected]. En anders per post: SGV in het bis-dom Roermond, t.a.v. Jos Sijstermans, postbus 470, 6040 AL Roermond.

De eerste Koorgeleide van het nieuwe jaar. Er is alweer veel gebeurd in de eerste maanden na de jaarwisseling. Het eerste werkjaar voor onze bisschop monseigneur Harrie Smeets is begonnen. Maar ook de benoeming van onze voorzitter van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond, vicaris drs. E. Smeets, tot deken van Venray is een mooi moment waarbij wij hem van harte een inspirerende werkomgeving toe wensen. Ook zijn er her-nieuwde en hartelijke contacten gelegd met enkele kerkmuzikale instellingen in andere bisdommen. Vooral om elkaar te inspireren en vooruit te helpen.

Veelkleurigheid in de kerkmuziek. Daar gaan we voor. En al kunnen we het niet iedereen naar zijn of haar zin maken, we proberen met respect voor elkaar één kerk te zijn. U kunt daar in deze uitgave meer over lezen.Wij wensen u wederom veel plezier toe bij het lezen van ons blad.

De Redactie

PRELUDE

Het volgende nummer van Koorgeleide verschijnt eind juni. Kopij kunt u inleveren vóór

28 april bij: [email protected] of SGV in het Bisdom Roermond, t.a.v. Koorgeleide,

Postbus 470, 6040 AL Roermond.

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden artikelen in te korten.

Page 4: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 2 -

Een kerkmuzikale terugblik op de bisschopswijding van mgr. Harrie Smeets

Onder grote belangstelling van zeer velen en instem-mend bekrachtigd door een warm applaus heeft mgr. drs. Harrie Smeets op het feest van Maria Onbevlekte

Ontvangenis, patroonsfeest van het bisdom Roermond, de ‘cáthedra’ (de bisschops-zetel) in bezit genomen. Dit indrukwekkende moment vond plaats nadat hij in een overvolle kathedraal tot bisschop werd gewijd door de voorzitter van de Nederlandse bisschoppen-conferentie mgr. dr. Hans van den Hende, bisschop van Rotterdam, geassisteerd door mgr. Frans Wiertz en mgr. dr. Everard de Jong uit het bisdom Roermond.De pontificale viering in het bijzijn van twee kardina-len, nuntius mgr. dr. Aldo Cavalli en enkele tientallen bisschoppen maakte de wij-dingsplechtigheid tot een schitterend feest voor ons bisdom. Een dag om nooit te vergeten, een dag waarmee onze Limburgse Kerk zich op een voortreffelijke manier op de kaart heeft gezet!Onder feestelijk beierende klokken trok een bijna on-afzienbare stoet schutters, leden van Broederschappen, acolieten, diakens, pries-

ters en bisschoppen vanuit de Swalmerstraat langs de markt naar de ingangen van de kathedraal.

Daar kondigden de trompet-tist Max Schraeder en orga-nist Jean-Pierre Steijvers met een feestelijke intrada de binnenkomst van de stoet aan. Aansluitend zongen de Zangers van Sint Frans onder leiding van Geert Verhallen een jubelend Ex-sultate Deo van Willem An-driessen, prachtig om te zien met welk een enthousiasme en overgave de vele jonge zangers zingen! Tijdens de intocht zongen leden van de Schola Cantorum van het Ward-Instituut en van de Schola Sancti Christofori de introïtus Gaudens gaudebo, een tekst die liturgisch voor-geschreven staat voor het feest van Maria Onbevlekte Ontvangenis, en dus heel toepasselijk is op het pa-troonsfeest van ons bisdom.Het zou te ver voeren als ik alle muziek die tijdens de viering ten gehore werd

Een stevige wind en drei-gende regenbuien weer-hielden vele honderden mensen niet om op zater-dagmorgen 8 december aanwezig te zijn bij de wijding van onze nieuwe bisschop in het bisdom Roermond.

Page 5: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 3 -

gebracht van commentaar zou voorzien, maar ik vind dat alle uitvoerenden een pluim hebben verdiend!Graag wil ik toch de zangers en instrumentalisten nog eens bij naam noemen, de dames van het koor Chrisko uit Venray onder leiding van Norma Ansinger en met begeleiding van een violiste, celliste, klarinet-tiste, blokfluitist en orga-niste. Hun vertolking van enkele Mariale werken vond ik heel mooi. De indruk die de Zangers van Sint Frans op mij maakten bij de bin-nenkomst van de stoet is volledig overeind gebleven tijdens de uitvoering van hun overige werken, waar-onder het Alma Redemptoris Mater van Palestrina en van het Hallelujah van Händel, sommige zangers zongen zelfs hun partij uit het hoofd, schitterend!

Het door diaken Cesar y Cortes Oviedo gezongen evangelie met gitaarbegelei-ding was door zijn eenvoud ontroerend mooi.

Last but not least is de zang van vicaris Ed Smeets het vermelden meer dan waard, wat een prachtige liturgie-bewuste vertolking gaf hij aan de gezangen die hij voor

zijn rekening nam, wat een zilveren tenoraal stemgeluid heeft die man! En ondertus-sen hield hij ook nog eens voortdurend de regie van de hele ceremonie in de gaten, om maar te zwijgen van de vele uren voorbereiding die hij gemaakt heeft om alles soepel te laten verlopen. Chapeau!

In de loop van het wijdings-weekend kreeg ik van vele familieleden en vrienden in binnen- en buitenland, van katholieke en protestante zijde, alleen maar uiterst lovende kritieken ten aan-zien van de gehele viering, iedereen was zeer onder de indruk! Die hulde wil ik graag aan alle betrokkenen doorgeven!

Tot slot moet me van het hart dat onze nieuwe bis-schop me geraakt heeft door zijn manier van optreden, door zijn gelovige houding en door de woorden die hij sprak. Met name de nadruk die hij legde op ‘dat we ons niet in een vitrine moeten la-ten zetten, dat we het evan-gelie in woord en daad moe-ten verkondigen’ sprak mij aan. Die houding moet een echte kerkmusicus en kerk-zanger ook hebben, vind ik. In zijn slotwoord, door-

spekt met respect voor zijn opvoeding en met humor, gaf hij heel ontwapenend antwoord op de ontelbare vragen die hem door de pers gesteld zijn: “mij geschiede naar uw Woord”. Daarmee liet hij aan iedereen zien hoe diep gelovig en vol vertrouwen hij in het leven staat, en tevens hoe diplo-matiek en beminnelijk hij is. Toen mgr. Harrie Smeets de bisschopszetel in bezit nam klonk er terecht applaus, maar na zijn slotwoord ga-ven alle aanwezigen hem een staande ovatie, met zijn woorden stemde iedereen enthousiast in en heeft hij velen in hun hart geraakt.Tijdens de wijding sprak mgr. Van den Hende de vol-gende woorden uit: “Moge God die het goede werk dat Hij met u begonnen is, zelf tot voltooiing brengen”. Dat wens ik onze nieuwe bisschop van harte toe, en daarbij hoop ik dat wij als kerkzangers regelmatig mo-gen laten horen wat wij met Gods Woord doen, maar bovenal wat Gods Woord met óns doet.

Roermond, 22 januari 2019, Cyriel Tonnaer

Page 6: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 4 -

Salariëring Kerkmusici 2019

De honorering per uur wordt vastgesteld naar bevoegdheid en naar de uitoefening van de gecombineerde dan wel enkelvoudige functie. In de genoemde bedragen is de voorberei-dingstijd inbegrepen.

Met de KDOV en KNTV is, voor de kerkmusici met de bevoegdheid I, II of III een honorering afgesproken met een uitloop naar dienstjaren. Per 1 januari 2019 gelden de volgende uur-tarieven (tarieven 2018 verhoogd met 1,8 % en afgerond op €0,05%.

Dirigent of Organist Dirigent en OrganistDienstjaren Bev. III Bev. II Bev. I Bev. III Bev. II Bev. I1 21,25 24,50 27,50 33,00 38,10 43,302 21,75 25,30 28,50 33,10 39,00 44,453 22,30 26,15 29,60 34,60 39,90 45,454 22,90 27,05 30,70 35,20 40,80 46,605 23,40 27,85 31,75 35,80 41,65 47,706 23,95 28,60 33,00 36,35 42,45 48,807 24,50 29,45 34,00 36,85 43,40 49,908 25,00 30,25 35,05 37,35 43,50 50,959 25,50 31,00 36,15 37,90 45,10 51,9510 of meer 26,05 31,75 37,25 38,50 45,90 53,00

Het bruto uurtarief van de kerkmusicus die niet valt onder een van bovenstaande bevoegd-heidscategorieën, maar die niettemin een arbeidscontract heeft gesloten met de parochie, luidt als volgt:

Niveau Dirigent en Organist Dirigent of OrganistA 29,80 19,90B 19,90 13,50

De indeling in groep A of B wordt ter beoordeling overgelaten aan het bestuur in overleg met de kerkmusicus. Voor deze categorie van personen is het Rechtspositiereglement niet van toepassing.

VAN HET SECRETARIAAT

Page 7: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 5 -

DUWEN & TREKKENAARDSE PRET, HEMELSE VREUGDE

Een collega die in het Ant-werpse actief is – en dan bedoel ik zowel in de stad Antwerpen alsook in plat Antwerps dialect, met die echte smakelijke haantwerp-sche tongval; zijn preken zijn alleen al om die reden een feest om naar te luisteren,

nog los van dat hij altijd wel een boodschap heeft die je je mee kunt nemen – enfin, die kreeg laatst in een inter-view eigenlijk dezelfde vraag voorgelegd. ‘Awel’, zo stak hij van wal en rakelde een heel verhaal op.

‘Als ik op zondagmorgen tegen zeven uur naar de kerk ga, voor de voorbereidingen en de eerste missen, dan zie ik ze vaak terugkomen uit de kroeg of uit de discopaleizen: groepen jonge mensen met volop lol en heel veel pret, genietend van het leven. En drie uur later heb ik de hoog-mis in de barokke stadskerk, oude Jezuïetenkerk, echt een koninklijke feestzaal, en dan zitten me daar twintig oude lijkjes wat voor zich-zelf te prevelen… Nou dan moet je eens proberen die twee werelden aan elkaar te lijmen. De enen hebben de aardse pret en de anderen de hemelse vreugde, althans dat claimen ze. Alleen zie ik bij de pret wél een glinste-ring in de ogen en een dikke smile op het gelaat, en mis ik dat volledig bij degene die Alleluia! zitten te zin-gen… Dat zijn twee aparte leefwerelden en mijn vraag is’ – zo ging hij verder en je merkt dat hij stilaan met zijn verhaal tot een hoogtepunt,

Waarom kijken die allemaal zo serieus? Waarom staan die gezichten zo streng en somber? Dat vroeg eens iemand die onlangs katholiek was geworden en die in aanloop naar zijn opname in de katholieke kerk toe eens her en der in kerken en klooster was gaan kijken. Zo ook in een grote abdij waar prachtig Latijnse vespers gezongen werden, heel mooi, gedragen, sereen, maar dan wel met van die zuinige, haast sombere kille gezichten. Waarom is dat? Waarom moet dat? vroeg hij. Goede vraag.

Page 8: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 6 -- 6 -

tot een clou komt, en God geef denk je dan dat dat het ei van Columbus is en de oplossing voor heel de ge-schetste problematiek waar christenen de komende 1000 jaar mee vooruit zouden kunnen! – ‘awel, het zijn dus twee aparte werelden en mijn vraag is hoe je die twee bij elkaar krijgt. Hoe kun je nou die twee weer terug bij elkaar brengen. Dat is mijn kwestie, mijn queeste…’. ‘En?’ vroeg de interviewer, ‘hoe doet u dat dan? Lukt u dat dan?’ Ja, dan ga je natuurlijk toch even rechtop zitten en schuif je op het puntje van je stoel, want nu komt het verlossende antwoord uit de mond van deze goed-gebekte en flamboyante Antwerpse collega… ‘Awel, ge vraagt of dat lukt? Neen!’ was het antwoord, ‘vergeet het maar, dat lukt u niet!’

Jammer van de zendtijd? Nou, het onderstreept wel dat we het toch over twee verschillende dingen heb-ben. Pret en vreugde. Als ze in het leven te combineren zijn, fijn zo, houden zo, vooral doen. Maar wij allemaal we-ten wel beter, uit eigen erva-ring of uit onze omgeving.

Het zit ergens helemaal niet in onze cultuur, zo’n happy

clap hiep hiep hallelujasfeer. Als u op zondag in de kerk spontaan zou gaan staan en al dan niet met aansteker en twee handen mee zou gaan zingen en bewegen met uw hoofd in de nek en de blik op oneindig, dan zou uw buurman u binnen de kort-ste keren letterlijk aan de jas trekken en zeggen ‘Man, zet dich! Zjwieg!’ En nog volko-men terecht ook!

Maar los van of het wel of niet onze cultuur is, onze manier van doen, er zit ook een hele andere reden achter, en dat is het leven zelf. Vreugde in de kerk, vreugde in het leven, is altijd ingehouden vreugde, ingetogen. Ik heb nog nooit bij een uitvaart gehoord dat mensen 50 jaar lang samen alleen maar pret hebben gehad of lol hebben getrapt. Zelfs de grootste lolbroeken hebben ook die andere kant van het leven meegemaakt, aan zorgen om gezondheid, werk, de kinderen, kleinkin-deren, problemen, tegen-slag, ruzie of teleurstelling. En dat is nou juist wezenlijk aan ons geloof, dat dat altijd een juist midden zoekt. Het verliest zich niet in himmel-hoch jauchzend en ook niet in zum Tode betrübt, maar staat altijd evenwichtig in het leven.

Veel van de gezangen die we zingen ademen dat dubbel-karakter van ons geloof. Met kerstmis: God wordt mens, Jezus is gekomen, Hij deelt ons menszijn en daarom zingen we uit volle borst met de engelen boven de velden van Bethlehem ‘Gloo-hoho-hohohoo, hohohohohoo, hohohohohoo-ria!’, maar tegelijkertijd zit dat kerst-feest al zo vol verwijzingen naar wat er straks staat te gebeuren op Goede Vrijdag, wanneer die Kleine met een hoofdletter al lang groot ge-worden is en mensen heeft uitgenodigd met Hem mee te gaan en over zichzelf en hun eigen kleine wereld rondom koning ikke heen te stappen en voortaan te leven met God en voor elkaar in onderlinge genegenheid en toewijding en dienst-betoon, wanneer die Jezus om zijn boodschap van heil en vrede wordt afgewezen en gekruisigd wordt, in een wereld die zo vaak van God niet wil weten. Maar Goede Vrijdag is dan ook weer niet het eindstation – het sobere ‘Christus factus est obediens usque ad mortem, mortem autem crucis’ kent een hoog jubelend vers! - maar blijkt de opstap naar de nieuwe schepping met Pasen.

Page 9: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 7 -

Het was geen fuif in Bethle-hem, maar wel een vreugde-vol gebeuren. De uiterlijke omstandigheden waren bi-zar daar in de afgedankte stal, omdat de schepping geen tijd had voor en geen interesse had in de Schepper van hemel en aarde, maar toch straalt juist daar door-heen alles licht, het licht van de Heer. Jozef en Maria zullen echt niet flink op stap zijn geweest in die kerstnacht, maar hun dankbare, innige, ingetogen vreugde was im-mens, goddelijk groot.

Ingehouden. Ingetogen. Ge-rijpt door de tijd, gescherpt door het leven zelf. Dat wil niet zeggen dat we best niet eens af en toe wat meer van die vreugde van het geloof mogen laten zien, ook in de kerk, in de liturgie. Maar toch, geen hels kabaal, maar

een Stille Nacht. Stille, in-tense verwondering bij het wonder van het leven, bij het wonder van het nieuwe leven dat God ons in en door zijn Zoon schenkt. Zoals ook op Paasdag geen Pinkpop losbreekt, maar de natuur eerst nog heel stil begint te vertellen van het nieuwe le-ven dat Jezus heeft gebracht. Stil, maar niet zonder heilige en daarom berustende over-tuiging!

Voor de gregorianisten: je zou in de Kerstnacht en op Paasmorgen heel gecom-pliceerd en ingewikkeld bombastisch gregoriaans verwachten. Maar niks ervan: de beide introïti behoren muzikaal tot het meest een-voudige repertoire. Beide keren zijn Vader en Zoon innig met elkaar in gesprek en het lijkt of wij met hen

mee mogen luisteren. Daar past enkel de ingetogenheid van diep respect. Pas aan het einde van de viering past een Halleluia van een Händel…

Goede en zinvolle kerk-muziek houdt dat midden. Goed, dat hoeft niet met een kramp op het gelaat of een vertrokken gezicht, maar ook niet alsof je net van een flinke fuif komt.

Ach wat zeur ik: wie zich seri-eus bezig houdt met wat de liturgie zelf aanreikt iedere zondag weer opnieuw, krijgt er als vanzelf gevoel voor… Wie dat gevoel nog steeds niet heeft – dus wie te veel kabaal maakt of wie met de ziel onder de arm loopt - die doet dan toch ergens iets niet helemaal goed!

Ed Smeets

Page 10: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 8 -- 8 -

VANAF DE ORGELBANKDe drukke kersttijd ligt alweer ver achter ons. Het heeft even geduurd voordat mijn geest weer gewend was aan de stressvrije periode erna. Met kerst kreeg ik van een leerlinge een kerstkaart met de titel “Stille Nacht” vervol-gens zag je een paar notenbalken met alleen maar rusten. Een treffende kaart. In de stilte vind je immers God. Wat dat betreft zijn wij maar een raar volkje.

Een paar jaar geleden hadden we een car-navalsmis te vieren in de parochie. Een mis als zovele in onze provincie. Vrolijk uitgedost gezelschap met “joekskapel” en prinselijk gevolg. Het ging er behoorlijk luidruchtig aan toe. Er werd in de teksten gesproken over de lach en de traan in ons leven. Dialect en de Nederlandse taal waren voor één keer samen voertaal. Ook ik had me maar aangepast door de kerkliederen in het dialect te zingen en de begeleiding gedeeltelijk op het accordeon te spelen. U merkt al aan mijn formulering dat ik niet zo’n feestneus ben. Maar och, je bent dienstbaar, toch?Uiteindelijk walste het hele volk de kerk uit onder de klanken van een niet nader te benoe-men kraker. Als organist bleef ik bijna alleen achter. Al was het maar om de achtergebleven kunstveren van de kleurrijke boa’s van het dameskoor op te ruimen. Achter in de kerk zat een jonge man van misschien net twintig. Hij stond op en kwam naar mij toe en vroeg in het Engels of de pastoor er nog was. Ik zei dat

die met de muziek mee was en we kwamen in gesprek. De Poolse jongen was boos. Hij kon er met zijn verstand niet bij dat wij op deze manier God onder ogen durfde komen. In zijn ogen getuigde de viering op alle fronten van disrespect ten overstaan van je Schepper. Ik probeerde hem duidelijk te maken dat het een soort van traditie was. Maar eigenlijk kon ik niets bedenken wat de jaarlijkse bontge-kleurde vertoning in de kerk rechtvaardigde in de band tussen God en de mens. Deze jonge man had, naar mijn bescheiden mening, in de kern gelijk. Hij liet mij nog eens duidelijk merken dat wij mensen snel en goed zijn in het verdedigen van onze eigen behoeftes en verlangens. Een feest met z’n allen is toch mooi? En als wij het mooi vinden zal God het ook wel leuk vinden. Misschien zingt Hij wel stiekem met ons mee. En zo niet kunnen wij mensen zo overtuigend zijn dat God uitein-delijk wel zal meebuigen! We zijn eigenlijk maar een raar volkje. Die Poolse jongen heb ik nooit meer gezien in de kerk. Voor hem was het géén “Stille Nacht” zoals op de kerstkaart van mijn leerlinge.Ik had ook erg met hem te doen. Hij was oprecht geraakt in zijn ziel. In mijn huidige werk hoef ik voorlopig geen carnavalsmis meer te begeleiden. Dat doet de dirigent die voor mijn aanstelling musiceerde nog met veel plezier. Overigens gun ik iedereen van harte een geweldig carnavalsfeest. Maar ik kan me ook voorstellen dat God op die dag van het jaar wellicht even vrijaf heeft geno-men. Misschien voor een rustig en meditatief dagtripje naar Polen.

Ad Voesten

Page 11: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 9 -

Muziek, en dan met name muziek van Bach, liep als een rode draad door Loek zijn leven. Geboren in Roggel en getogen in Hey-thuysen, waar zijn vader werkzaam was als orgelbouwer bij firma Verschueren maakte hij zich van jongs af aan door middel van privélessen bij Chris Pijpers uit Roggel en bij Henri Zeijen uit Roermond het piano- en orgelspelen eigen. Muziek werd weliswaar niet zijn voornaamste bron van inkomen, maar zou wel zijn verdere leven, naast en vooral na zijn werk als loketambtenaar bij de Posterijen een belangrijke bezigheid blijven. Zovele koren en solisten die hij in al die jaren heeft begeleid, zoveel missen en kerkopenstellingen opgeluisterd. Afgelopen tweede kerstdag, drie dagen voor zijn dood, zat hij nog op de orgelbank. Zaterdagavond 29 december 2018, de dag dat hij overleed stond hij nog op om het PGK in Posterholt te begeleiden, de dag erna zou hij nog met het koortje de Mis in de Boskapel van Hornerheide opluisteren. Dat laatste heeft hij maar liefst 46 jaar lang gedaan, week in week uit. Dan begeleidde hij niet alleen koor, maar zocht hij ook met zorg de muziek uit, de muziek die paste in en bij de liturgie van de desbetreffende zondag. Niet alleen een goed verzorgde misopluistering, maar ook een passend liedprogramma, daar ging hij voor.Van Loek en voor Loek gold: “Ik maak geen muziek, ik ben muziek”. Maar ook anderszins

maakte hij zich verdienstelijk voor de muziek. Met name voor de kerkmuziek. Zo was hij jarenlang vrijwilliger bij de diocesane Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roer-mond. Meermaals werd hij voor zijn inzet en verdiensten onderscheiden. Zo ontving hij niet alleen de eremedaille verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau maar ook verschil-lende eretekens voor bijzondere verdiensten van de Sint-Gregoriusvereniging. Natuurlijk was hij daar blij mee en trots op, maar meer nog was het zijn leven, een leven in dienst van de muziek, een leven in het teken van de muziek. Daar genoot hij ook zichtbaar

IN MEMORIAM

LOEK STULTIËNS 1945-2018

Page 12: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 10 -

van; niet alleen van muziek maken, maar ook van muziek beluisteren. Dat deed hij ook en vooral jaarlijks tijdens de orgelreizen onder auspiciën van de SOL, de Samenwerkende Orgelvrienden Limburg, die ook het jaarlijks orgelfestival organiseren, met een zomer-lang prachtige orgelconcerten her en der in de provincie. Muziek gaf Loek ook de kracht de kleinere en grootste tegenvallers en tegenslagen op zijn levensweg te verwerken, waarvan de tragische dood van zijn dochter Simone, precies tien jaar geleden, en de confrontatie

met de ziekte die hem uiteindelijk fataal is geworden, ongetwijfeld de grootste waren. Vlak nadat hij op tweede kerstdag nog de kerstopenstelling in de basiliek had opge-luisterd, waren complicaties er de oorzaak van dat hij in het ziekenhuis moest worden opgenomen. Daar is hij een week geleden rustig en vredig van ons heengaan. Evenals Loek zelf, vertrouwen ook wij op Gods troost en kracht. Dat hij moge rusten in Gods hand.

(Met dank aan pastoor J.L’Ortye voor deze tekstbijdrage.)

Maandag 14 januari werd het Basishandboek Koordirectie officieel gepresenteerd tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Gregorius-vereniging (SGV) in Roermond. Het eerste exemplaar ontving de voorzitter, Ed Smeets, als dank voor de adviezen rond de uitgave van het boek.

Het boek is in eerste instantie bedoeld voor amateur-koordirigenten. In zeer begrij-pel i jke taal w o r d e n d e beginselen van alle aspecten die bij het dirigeren ter sprake komen uitgelegd. Dit gaat gepaard met talrijke tips, star-tend bij de voorbereiding en eindigend bij afwerking en interpre-

tatie. Het eerste deel is een bespreking van de vakgebieden, het tweede deel bevat heel veel voorbeelden, die meteen in de praktijk van het koor kunnen worden toegepast. Er wordt rekening gehouden met verschil-lende niveaus en koortypen, zodat iedere

dirigent zich aangesproken kan voelen.

Vo o r g e d e t a i l -leerde informatie of bestelling van het boek kunt u zich wenden tot de auteur: Annie Jansen.

Het mailadres is: [email protected]

o.v.v. naam, (mail)adres. Er wordt z.s.m. contact met u

gezocht.

BASISHANDBOEK KOORDIRECTIE

Page 13: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 11 -- 11 -

Onder deze naam biedt de Sint-Gregoriusver-eniging de kerkkoren en kerkmusici van de parochies in het bisdom Roermond nieuwe composities aan.De naam is enerzijds muzikaal, anderzijds vormt zij een latijnse zin. Vertaald luidt deze: “ik geef opdat jij zult geven”.Getransponeerd naar onze intentie betekent dit

zoveel als: wij als diocesane SGV bieden U deze muziekbladen aan opdat U er gebruik van zult maken en dit wellicht zult honoreren met een bijdrage ter bestrijding van de onkosten. U mag de koorcomposities legaal kopiëren en vergroten. Wij zouden het fijn vinden als u ons hiervan op de hoogte stelt.

TOELICHTINGDO-UT-DES MUZIEKBLADEN

Toelichting Do-Ut-Des

In het voorjaar van 2018 overleed plotseling mijn orgelstudente Lenie Bikker. Zij was een oudere dame, die op latere leeftijd besloot orgellessen te nemen. Haar vader was een protestantse organist, dus de achtergrond en de interesse in het orgel waren al aanwezig. De techniek bleek, zoals voor de meeste men-sen die op latere leeftijd met muzieklessen beginnen, een struikelblok, maar dat maakte haar enthousiasme er niet minder op. Kort voor haar dood besloot ik een bundel met korte, eenvoudige orgelstukjes voor haar te schrijven, om haar tegelijk goede technische oefeningen en een introductie in een mo-dernere orgelstijl te bieden. Wat dat laatste betreft: het uiteindelijke resultaat had haar waarschijnlijk dezelfde reactie ontlokt die ik kreeg als ik incidenteel werk van eigen hand voorspeelde: “moet dat nou, zo modern?” Maar de bereidheid om iets nieuws en on-bekends te proberen was er altijd, en ik ben er zeker van dat deze bescheiden stukjes bij haar in goede aarde zouden vallen. Het heeft helaas niet zo mogen zijn, en de bundel, pas

na haar dood voltooid, draagt ook de spo-ren van dat plotselinge afscheid: de meeste stukjes zijn introvert van aard en hebben een zekere emotionele diepgang, die de korte tijdsduur logenstraft.

Page 14: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 12 -

De muziek, getiteld “25 Easy Pieces”, is gratis (voor niet-commercieel gebruik) te downloa-den op de website IMSLP.org: https://imslp.org/wiki/Category:Peters,_Rob(klik onder de letter “E” bij “25 Easy Organ Pieces”) Een tweede bundel, uit het najaar van 2018, is geheel anders van aard.

In 2014 schreef ik een verzameling orgelwer-ken voor liturgisch gebruik die ik publiceerde als “Liber Organi”.

In Koorgeleide van juni 2015 is er een “sam-ple” van afgedrukt. Nu, vier jaar later, is er een vervolgbundel verschenen, getiteld “Liber Organi II”. Ten opzichte van het eerdere opus is de muziek nu nog sterker gebonden aan de liturgie en de liturgische gezangen. In de nieuwe bundel zijn 40 korte orgelpreludes afgedrukt, alle gebaseerd op Gregoriaanse motieven. Het is als het ware een Gregoriaans “handboek” geworden, waarin de organist voor- en naspelen vindt voor de meest be-kende hymnes en gezangen.

Voor verder informatie over de uitvoerings-praktijk verwijs ik naar het voorwoord van de bundel, die evenals de “25 Easy Pieces” vrij te downloaden is vanaf bovenstaande link (kijk bij de letter “L” voor “Liber Organi II”).

Ook voor mijn vroegere verzamelingen met liturgische orgelmuziek, sonates, koorwerken en dergelijke kan de geïnteresseerde organist of koorleider/zanger op deze pagina terecht. Op de volgende pagina’s vindt u voorbeelden uit deze twee bundels: twee meditatieve stukjes uit de “25 Easy Pieces” en twee bewer-kingen van Maria-antifonen uit “Liber Organi II”: Ave Regina Caelorum voor de veertigda-gentijd en Regina Caeli voor de paastijd. Rob Peters, januari 2019

Page 15: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

A/KGL 24 © Rob Peters / SGV in het bisdom Roermond

DO-UT-DES MUZIEKBLADEN

Page 16: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

B/KGL 24 © Rob Peters / SGV in het bisdom Roermond

Page 17: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

C/KGL 24 © Rob Peters / SGV in het bisdom Roermond

Page 18: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

D/KGL 24 © Rob Peters / SGV in het bisdom Roermond

Page 19: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 17 -

Wat opvalt in de vele verhalen over Jezus en zijn volgers is zijn contact met de mensen door alle sociale lagen van de bevolking heen. In een tijd dat er strikte scheidingen waren tussen groepen mensen was dat erg ongewoon. Armen hadden in beginsel geen vriendschappelijk contact met rijken. Zieken werden door velen gemeden. Geloofsgroe-pen waren ten opzichte van elkaar vaak vijandig. Vrouwen waren ondergeschikt aan de mannen. Slaven waren gemeengoed. Er heerste een brede rechtsongelijkheid to-taal afhankelijk van de relatief kleine groep machthebbers, religieuze leiders of stamoud-sten. Jezus wandelde daar dwars doorheen, tot grote verbazing en soms tot onmacht van zijn volgers. Jezus moest vaak verwijten aanhoren en verdedigde zijn handelen door in vergelijkingen of wedervragen de mensen een spiegel voor te houden.Jezus was in zijn leven veelkleurig. Zijn doel? De wereld verbeteren! En het tot een plaats te maken waar alle leven het respect krijgt dat het verdient.Is het ook niet zo met de kerkmuziek. Door alle eeuwen horen we kerkmuziek in allerlei klankkleuren. Groots of intiem. Ingetogen of potsierlijk. Het doel van de kerkmuziek is om ons dichter bij God te brengen. Soms

in extase en een andere keer in wanhoop of berusting. Zo kun je de psalmen ook be-schrijven. Alle kleuren van ons emotionele spectrum komen erin voor. De meest vrese-lijke, maar menselijke, verlangens van haat en doodslag tot de liefelijkheid der liefde voor de medemens en Gods schepping.Echte kerkmuziek is tijdloos omdat ze wordt gemaakt vanuit een oergevoel, een dialoog tussen componist (of uitvoerder) en iets gro-ters dat wij als mensen niet kunnen bevatten. Wat fijn dat er dan plekken zijn in onze sa-menleving waar je je kunt onderdompelen in dit mysterie.Je kunt er luisteren naar woorden, naar mu-ziek of naar de stilte. Met het doel de wereld te verbeteren. Je wordt er wellicht aange-spoord om er zelf mee te beginnen.Anno 2019 leven we niet veel anders dan in de tijd van Jezus. Maar er is één groot verschil.Wij kunnen nu terugkijken op een voorbeeld in Hem die ons heeft voorgedaan hoe het ook anders kan? De vraag is alleen: ”Staan wij open voor de uitdaging om in Zijn veelkleurigheid mee te gaan?”

Ad Voesten

DE VEELKLEURIGHEID VAN DE KERKMUZIEK

Page 20: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 18 -

HET OPENINGSLIED

Al vaker hebben we in “Koorgeleide” ge-schreven over de liturgische functie en het gebruik van diverse gezangen binnen de kerkelijke vieringen. Toch merken we dat deze informatie nog niet gemeengoed is bij de uitvoerders. Vandaar nog een keer een artikeltje over het openingslied in de Eucharistieviering.

Het introïtus gezang, of openingslied, is de opmaat waarmee de viering begint. Na het belsignaal, een teken dat de viering gaat beginnen en iedereen uit eerbied voor God gaat staan, gaan we samen zingen. Nou ja, in het gregoriaans waarschijnlijk niet samen.

De, in het Latijn gezongen, viering heeft een heel ander uitgangspunt en kijk op de Eucha-ristieviering dan de vieringen in de volkstaal. Vooral deze laatste heeft participatie van het volk hoog in het vaandel staan. Bij de eerste viering is het vooral specialisten werk.

In de volkstaal zingen we dus gezamenlijk een lied. Waarom moet dat? Samen zingen verbindt en verbroederd. Alle neuzen gaan d.m.v. de muziek dezelfde kant uit. Denk maar aan de liederen gezongen in een voet-balstadion. De supporters steunen vocaal en vooral massaal hun favoriete club.

Een goede keuze van tekst en muziek in een openingslied maakt dat wij ons als groep openstellen voor de boodschap die gaat vol-gen. En een goed verloop van de samenzang geeft ons van nature een voldaan gevoel. In het gregoriaans is de openingszang een af-wisseling van een refrein, antifoon genoemd, en coupletten die we psalmverzen noemen.

Page 21: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 19 -

Dat kunnen er heel veel zijn. Vóór het Tweede Vaticaanse Concilie (1962-1965) was het gebruikelijk om, vanuit achter, de kerk in pro-cessie binnen te trekken. Afhankelijk van de grote van de ruimte en het aantal deelnemers in de processie kon dit even duren. Vandaar dat het koor een flexibel aantal verzen kon zingen. Als het koor moest stoppen met zingen werd dat subtiel aangegeven door de priester. Het koor zong dan als laatste vers de tekst. “Gloria Patri, et Filio, et Spiritui Sancto, Sicut erat in principio, et nunc, et semper, et in saecula saeculorum. Amen.” (We noemen dit de “kleine doxologie” (lofprijzing)) In ver-taling: “Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Zoals het was in het begin, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen, Amen.” Daarna volgde nog een keer de antifoon.In de volkstaal met samenzang is deze praktijk veel lastiger te realiseren. Ook de processie intocht is vrijwel overal komen te vervallen. Vandaar een prima alternatief om samen een openingslied te zingen.

Waar gaat zulk een lied over? Vaak wordt er gezegd dat je aan het begin van een feest niet alles moet verklappen wat er nog komen gaat. Dat is misschien precies waar het om draait. We willen immers eerst alle

aanwezigen losweken van de dagelijkse be-slommeringen en de geest openen voor de spirituele boodschap. Dan kan prima met een algemene tekst over samenkomst in het huis van de Heer. Ook de grote jaarthema’s zullen in een openingslied terugkomen. Verwach-ting, geboorte, boete, dood en verrijzenis. Zonder echter al teveel vooruit te lopen op de lezingen die nog gaan komen.

Liedteksten zijn natuurlijk in alle tijden on-derhevig aan modegrillen en persoonlijke voorkeur. Wat de één als prachtig en inspi-rerend betiteld vindt de ander onbegrijpelijk en een gruwel. Tja, daar komen we natuurlijk nooit uit. Spirituele teksten schrijven is ook een kunstvorm en net als met alle andere kunst zal de tijd leren wat overblijft en wat niet. Gelukkig wordt dat meestal gemeten aan de spirituele inzichten en het praktisch gebruik, door in dit geval, de kerkgemeen-schap in onze Nederlandse Kerkprovincie.

Met het openingslied is de toon gezet. Het boek is opengeslagen en iedereen is benieuwd naar wat het verhaal ons verder gaat brengen.

Ad Voesten

Page 22: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 20 -

UIT DE OUDE DOOS ... (8)‘Hier zijn we weer eens met de mede-delingen…’ zo begint het juninummer uit 1956 van het contactblad van het Bestuur der St. Gregoriusvereniging in het Bisdom Roermond. De oude uit-gaven zijn interessant om te lezen en toveren regelmatig een ingehouden lach op ons gezicht… veel is herken-baar, ook zestig jaar later nog! Ter lering en vermaak putten we er hier graag uit.

In deze aflevering: jaargangen 1981 - 1983, redactie P. Drs. Florentius Hoogenboom o.f.m

Uit een verslag van een korenavond:

‘Over de kwaliteit zeg ik niks, want daar mag ik niks over zeggen’. Dan zegt op zich al genoeg… Uit hetzelfde verslag: ‘Je vraagt je bij dat alles af hoe het over 10 jaar zal zijn, als al die zangers van mid-delbare leeftijd bejaard zullen zijn?’ Nota bene: 1981! Toch blijft het bloed kruipen waar het niet gaan kan, is gebleken. En ook, bij monde van een dirigent: ‘Bij het beluisteren van de koren van mijn col-lega’s: ik heb nu nog meer behoefte scho-ling aan te bieden!’ ‘Ons dekenaat blonk ooit uit in muzikale stoerheid. Aber das war einmal’.

Over het aanvoelen van liturgie ge-durende de middeleeuwen:

‘Het karakter van het Gregoriaans is mede be-paald door de theologische opvattingen die we in de zevende eeuw veld zagen winnen, en waarin de samenkomst van de gelovigen meer werd tot een audiëntie, hun verleend door de Heer. In dat woord ‘audiëntie’ zit het karakter van verhevenheid. Je kijkt omhoog, je bent op bezoek bij een hooggeplaatste. Je dient je gestileerd, op hoog niveau, te gedra-gen. Bepaalde kleding en verheven woordge-bruik is gewenst. Daarom wordt die taak maar verleend aan bepaalde mensen (clerici), die namens allen worden afgevaardigd.

Zangers durven zingen wat niemand durft te zeggen.

Page 23: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 21 -- 21 -

De Schola Cantorum vertegenwoordigt het volk. Het klassieke gregoriaans rekent op geschoolde zangers. Het primitieve stadium ligt al ver achter haar. Eucharistie is al ge-groeid tot Hoogmis’. Het antwoord wordt ook gegeven: ‘Koor als ‘motor’ èn ‘belemmering’ van de volkszang. Ieder voor zich en God voor ons allen, zo lijkt het soms toe te gaan in de praktijk van de kerkmuziek. lk vraag me wel eens af : is dat een bepaalde wetmatigheid: hoe meér koren, des te minder volkszang? De te g e n s te l l i n g k o o r z a n g e n volkszang komt in de klassieke Hoogmis niet voor. Daar wordt het wisselend gedeelte door het koor gezon-gen en het vaste gedeelte afwis-selend door koor én volk. Maar hoe zit het met de mengvor-men? Ik bedoel die vieringen waar koren optreden die alleen meerstemmig willen zingen, of in jongerenvieringen? Is daar nog plaats voor enige actieve deelname? Per-soonlijk ben ik helemaal niet zo’n voorstander ervan, dat iedereen alsmaar zijn stem verheft. Maar ik weiger een dienst te ondergaan als een concert. Muziek die alle aandacht opeist is wat anders dan muziek die mij dragen kan in mijn gebed. Daarom zijn voor mij onmis-baar: actief luisteren, rust en stilte naast de

behoefte op bescheiden manier mijn stem te verheffen bij wijze van instemming met wat vóorgezongen en vóorgelezen is. Korte refreinen, samen gezongen, brengen me dan nauwer in contact met de aangereikte teksten en de liturgische handelingen. Ook bij de kerkliederen mag mij het koor niet monddood maken door zijn eigen tempo

op te leggen. Ik constateer nog steeds een voel-bare spanning tussen koorzang en volkszang. Ze grijpen te wei-nig in elkaar. Ik vraag me toch af, in hoeverre de belangensfeer van het koor – het concerteren - niet de drij-vende factor is. Koor als ‘motor’ van volkszang lijkt te zijn weg-g e l e g d v o o r kleinere groe-pen of jongere

kerkgemeenschappen, waar de schaamte om tot volwaardige samenzang te komen is overwonnen….’.

Verzuchting ‘Soms denk ik wel eens: is de kerk een soort vrijplaats voor musici om hun waar kwijt te raken? Met de enige concessie dat men zich wil beperken tot zogenaamde gedra-gen melodieën en liederen, waarin men de meest profane teksten achterwege wil laten? Zo gauw de natuur bezongen wordt of het

Page 24: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 22 -

woord “liefde” in de tekst voorkomt, wordt het muziekstuk al geschikt geacht. Telkens weer voor voldongen feiten komen te staan, terwijl de viering staat of valt met het samen-spel. Je denkt wel eens: waar gaat het toch allemaal om? Je struikelt over elektrische draden van de geluids- of filmapparatuur en je kijkt in het verblindende licht van de video. De fotograaf verwisselt het filmrolletje onder het evangelie en dan moeten instrumenten en apparatuur nog afgesteld worden alvo-rens in te zetten. De ogen van de mensen draaien van links naar rechts: er gebeurt ook zoveel rondom hen... aan de buitenkant’.

De jaarvergadering en de voorzitterDe jaarvergadering is begonnen. Na de ge-wone mededelingen van de voorzitter, het jaarverslag van de secretaris en het financieel overzicht van de penningmeester komt het nieuwe jaarprogramma aan de orde. Eindelijk zijn we toe aan de rondvraag. Die blijkt de meeste tijd in beslag te nemen. Het lijkt er wel of dat de voorzitter onder vuur genomen wordt. Iedereen zegt wat hem op het hart ligt. Mevrouw A. vindt het maar niks dat het dameskoor soms niet met het herenkoor mag meedoen. Meneer B. vindt dat het niet juist is dat het jongerenkoor met Kerstmis de drukste mis zingt. Mevrouw C. klaagt erover dat het ‘wereldlijk’ koor uit het dorp van de mis zo’n show maakt en dat er voor dat koor geklapt wordt. Meneer D. spreekt zijn onbehagen uit dat het jaarlijkse uitstapje in het water is gevallen. Mevrouw E. wil niet meer naast mevrouw F. zitten, want die zingt constant vals. Meneer G. vraagt of de zangmappen niet eens opnieuw geordend kunnen worden. Men zoekt zich gek en vaak is men al bijna klaar met zingen... Mevrouw H. is van mening dat de pastoor wel eens

wat vaker op de repetitie mag komen en zijn belangstelling tonen. Meneer I. is niet te spreken over de gang van zaken op de jaarlijkse korendag. Dat juryrapport is veel te negatief gesteld. Mevrouw J. valt hem bij door te zeggen dat de korendag veel te lang duurde en dat men niet verplicht mag worden om bepaalde nummers te zingen. Meneer. K. zit te popelen om te zeggen dat de pastoor zich niet met het répertoire heeft te bemoeien. Mevrouw L. is tegen Nederlands. Een koor behoort latijn te zingen. Meneer M. pleit voor een muziekcommissie. Die moet uitmaken wat gezongen moet worden. Mevrouw N. vraagt of de dirigent niet op tijd hoeft te komen. Meneer O. stelt dat er niet voldoende tijd is om bepaalde stukken in te studeren. Mevrouw P. signaleert het feit dat mevrouw Q geen bloemetje heeft gekregen tijdens haar ziekte. Meneer S. hamert op partijrepetities. Mevrouw T. klaagt over het feit dat de mannen steeds zitten te praten als de dirigent met de alten bezig is. Meneer V. vraagt waarom dé communie niet het eer-ste aan het koor wordt uitgereikt? Mevrouw W. vraagt of het koor ook niet eens in een andere kerk kan zingen. Meneer X. vindt de opstelling van het koor niet goed. Ieder be-hoort zijn vaste plaats te hebben. Mevrouw Y attendeert op het feit dat andere koren prachtig in het lang optreden en dat er iets moet gedaan worden aan uniformering. Me-neer Z. dankt de voorzitter dat het ondanks alles toch nog een fijne vereniging is. Het is inmiddels half twaalf. De voorzitter heeft alles genoteerd en vraagt of men genegen is nog een keer terug te komen om deze punten te bespreken. Waarop iemand antwoordt: daar hebben we toch een bestuur voor!’ (Met dank aan pastoor A. Kurris)

Page 25: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 23 -- 23 -

Als wij samen zingen.Als wij samen zingen… dan is er soms een arm om je heen.Als wij samen zingen… is er vriendschap om ons heen.Als wij samen zingen… zijn wij er voor die ander.Als wij samen zingen… komt dit uit ons hart.Als wij samen zingen… geloven wij samen.Als wij samen zingen… geloven wij samen.Als wij samen zingen… delen wij lief en leed.Als wij samen zingen… geeft dat plezier en ontspanning.Als wij samen zingen… kunnen wij van elkaar op aan.Als wij samen zingen… brengen wij een boodschap over.Als wij samen zingen… bidden wij samen.Als wij samen zingen… zijn wij groot in eenvoud.

(Schrijfster bij de redactie bekend.)

Page 26: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 24 -

In bladmuziek worden vaak vreemde woorden gebruikt om karakter of snelheid van de muziek aan te geven. Natuurlijk is dat altijd bij benadering. Muziek blijft subjectief en, zoals de componist Gustav Mahler al zei, “het belangrijkste in de muziek staat niet in de noten”.

Hier volgen enkele veel gebruikte (Italiaanse) termen.Largo breed, ernstigAdagio langzaam, met expressieLento slependGrave zwaar, gewichtigAndante gaandeModerato matigAllegro snelVivace levendigPresto zeer snelAccelerando sneller wordenRallentando langzamer wordenTranquillo rustig

Vaak worden muziektermen vergezeld van toegevoegd woordje om het een en ander nog meer te benadrukken zoals.

Più meerMeno minderPoco beetje poco a poco langzamerhandMolto zeerMosso bewegelijkCon met zoals in: con brio met opgewektheid

Het is voor de juiste interpretatie van de muziek altijd van groot belang om te achterhalen of de componist zelf deze aanduidingen heeft gebruikt, of dat ze in een later stadium door een uitgever zijn toegevoegd waardoor je wel eens op het verkeerde muzikale been gezet wordt.Een goede studie naar het gebruik van compositietechnieken door alle tijden heen is voor een musicus dus een onmisbaar hulpmiddel om tot een verantwoorde uitvoering te komen.

Ad Voesten

VREEMDE WOORDEN IN DE MUZIEK

Page 27: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 25 -- 25 -

JUBILARISSEN

ONDERSCHEIDINGEN IN BRONS

Amstenrade, Parochie OL. Vrouw Onbevlekt, Mw. M. Severijns – Leunissen. Berg en Terblijt, Parochie HH. Monulphus en Gondulphus, Mw. L. Demjanenko. Horst, Parochie H. Lambertus en H. Norbertus, Dhr. L. Moonen. Landgraaf Parochie Peterus en Paulus , Mw. A. Zegers – Lemmens. Maastricht Parochie H. H. Petrus en Paulus, Dhr. P. van Noppen. Maastricht OLV van Lourdeskerk, Mw. E. Thomissen. Nieuwenhagerheide Parochie H. Hart van Jezus, Mw. A. Gossen-Baadjou, Dhr. B. Baadjou. Nieuwstad Parochie Johannes de Doper, Mw. A. Peters-Peeters. Nuth Parochie H. Bavo Mw. M. Cremers - de koning, Mw. C. v Kruchten - de Rooy. Sittard Schola Sittardiensis Sanctus Michael, Dhr. P. Jacobs. Valkenburg Parochie H. H. Nicolaas en Barbara O. L. Vrouw v. Alt Bijstand Dhr. H. Ramakers. Venray Parochie Olv van Zeven SmartenMw. A. Schenk. Voerendaal Parochie. H. Laurentius, Mw. T. Essers.

ONDERSCHEIDINGEN IN ZILVERAmby Parochie H. Walburgia Mw. T. Swart. Amstenrade Parochie OL. Vrouw Onbevlekt Mw. G. Los-Brakel, Mw. F van Berkom – Boosten. Beek St. Martinus parochie Dhr. F. Beelen. Be-ringe Parochie H. Jozef Mw. M. Smeets. Broekhuizen Parochie H. Nicolaas Dhr. J. Rutten. Buggenum Parochie St. Aldegundis Mw. N. Vossen. Bunde Parochie St. Agnes Dhr. G. Peters. Geleen Parochie H. H. Marcellinus en Petrus Dhr. H. Kielen. Grevenbicht Parochie St. Caecilia Dhr. R. Deuss. Heel Parochie Sint Stephanus Dhr. H. Seevens. Herten Parochie H. Michael Dhr. B. Hannen, Dhr. W. Helwegen, Dhr. P. Wilms. Houthem Parochie H. Gerlachus Dhr. W. Bolt. Hulsberg H. Clemens parochie Mw. L. Borggreve-Kuipers. Kerkrade St. Lambertus Parochie Dhr. W. Weelen. Dhr. F. Wetzelaer. Kerkrade Parochie H. Petrus Dhr. N. Wings. Maasbracht Parochie H. Hart van Jezus Brachterbeek Mw. R. van Thiel. Maastricht Par. H. Servatius Mw. A. Laven-Peeters, Dhr. M. Janssen, Dhr. J. Coolen. Maastricht H. Theresia parochie (Biesland). Mw. M. Skibicki –Royakkers, Mw. A. Ploum – Smeijsters, Mw. G. Bollen – Cauberg. Maastricht OLV van Lourdeskerk Dhr. H. Elissen. Mariarade-Hoensbroek Parochie H. Hart van Jezus Dhr. T. Hamstra, Mw. J. van Keeken-Penders, Mw. A. van de Ven-Sommer. Meerssen Parochie St. Joseph-Arbeider Mw. F. Philippens-van de Weijer. Meerssen Parochie St. Jozef Arbeider Mw. J. Scheffers-Knols. Mook Broederschap van de Sangers Dhr. P. Tielleman. Mook Parochie H. An-tonius Abt Mw. Biessels–Winterink. Neerbeek Parochie St. Callistus Mw. R. Pijls-Hermans, Mw. C. Rouschop-Janssen. Nieuwenhagen Par. O. L. Vrouw Hulp der Chtistenen Mw. M. Reumkens-Wlodarczyk, Mw. J. Huntjens-Helgers. Nieuwenhagerheide Parochie H. Hart van Jezus Mw. M. Boermans-Koenders, Mw. J. Huntjens-Helgers, Nieuwstad Parochie H. Johannes de Doper Dhr.

Page 28: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 26 -- 26 -

J. Coenen. Noorbeek Parochie St. Brigida Mw. J. Elissen-Dobbelstein, Mw. T. Gubbels-Weerts, Dhr. N. Vaessen, Dhr. G. van de Wier. Nuth Parochie H. Bavo Mw. F. v Engelen – Boumans. Ot-tersum Parochie H. Johannes de Doper Dhr. T. Lamers, Dhr. G. de Ruyter. Ransdaal Parochie H. Theresia Mw. M. Moulen, Mw. M. Pleijers, Dhr. J. Hartmans. Reuver Lambertuskoor Mw. C. Peeters- Claessen. Reuver Parochie St. Gertrudis Beesel Dhr. A. Bongers. Schandelen Parochie Heilige Hart van Jezus Mw. W. Lindelauf - van Herpt. Simpelveld Parochie H. Remigius Mw. H. Wings. Sittard Diverse Paochies (Bernadettekoor). Mw. M. Joosten. Sittard Schola Sittardiensis ‘Sanctus Michael “ Dhr. F. Geurts. Sittard Parochie Christus Koning Mw. A. Pilon – Breiners, Dhr. J. Rolink, Mw. A. van Gerwen – Coolen. Slenaken Parochie H. Remigius Mw. F. Kool. Smakt Parochie H. Jozef Mw. Van C. Veghel – Keenen. Spekholzerheide St. Martinus parochie Mw. J. Nauto. Ulestraten Parochie H. Catharina Dhr. J. Bex. Venray Parochie Petrus Banden Dhr. A. Verheijen. Vlodrop Parochie St. Martinus Mw. T. Dingemans.

ONDERSCHEIDINGEN IN GOUD Broekhuizen Parochie H. Nicolaas Mw. M. Keltgens – Hermkens. Buchten Parochie H. Catharina Mw. J. Janssen-Berix. Bunde Parochie St. Agnes Mw. C. Mulken – Lemmens. Egmond aan Den Hoef Soli Deo Gloria Dhr. N. Aelbers. Grathem Parochie St. Severinus Dhr. J. van Rooij. Haelen Parochie Sint Lambertus Mw. M. Verstappen – Sillekens, Mw. M. Kurvers – Philipsen. Herken-bosch Par. H. Sebastianus Mw. A. Heemels – Janssen. Heythuysen Parochie H. Nicolaas Mw. E. van der Kruk – Driesen. Hoensbroek Mariarader Vrunsjapskoer Mw. E. Frissen-Giesbers. Horst Parochie H. , Lambertus en H. Norbertus Mw. L. Cox – Gooren. Huls-Simpelveld Parochie. H. Re-migius Mw. R. Dikmans. Hulsberg H. Clemens parochie Mw. M. Monsuwe-Goessens. Kerkrade St. Lambertus Parochie Mw. A. Goebbels-Frank, Dhr. J. Senden. Landgraaf Parochie O. L. Vrouw Hulp der Christenen Mw. L. Quaedflieg-Baur, Mw. T. Vreuls-Keulers, Mw. C. Silvertand-Jongen (allen 50 jaar). Maasbree Parochie H. Aldegundis Mw. CH. Giesen-Verhappen. Maastricht Parochie Monulfus en Gondulfus Dhr. A. Hendriks. Maastricht Parochie H. Walburga Mw. M. Humblet-Kohlen, Mw. T. Lahaye, Mw. T. Lahaye. Maastricht Parochie H. Hart van Jezus Mw. J. Schippers, Mw. L. Maubach, Mw. W. Jonings, Mw. A. Wend, Mw. E. Prick, Dhr. S. Broese. Maas-tricht Parochie van de Heilige Michael Heugem Mw. M. Engelbert - Beckers Mw. B. Dooyewaard – Nelissen, Mw. E. Dubois – Laeven. Maastricht Parochie O. L. Vrouw Tenhemelopneming Dhr. G. van Caldenborg. Mariarade-Hoensbroek Parochie H. Hart van Jezus Mw. G. van der Stouwe- de Haan. Meerssen Parochie St. Joseph-Arbeider Dhr. H. Slangen, Dhr. J. Willems. Merkelbeek Parochie St. Jozef Mw. J. Curfs-Dohmen, Merselo Parochie H. Jahannes de Doper Mw. N. van Hoof. Mheer Parochie St. Lambertus Mw. T. Mans- van Gerven, Mw. P. Tossings – Sangers, Mw. Y. van Proemeren – Senden, Mw. H. Bendermacher, Mw. T. Mulleneers – Lanckohr. Molenhoek Parochie O. L. Vrouw van Zeven Smarten Mw. M. Rutten - Van de Logt. Neerbeek Parochie St. Callistus Mw. M. Zweesaardt-Lambrichs. Nieuwenhagen Par. O. L. Vrouw Hulp der Christenen Mw. J. Sangen-Cremers (25 jaar). Nieuwstad Parochie H. Johannes de Doper Mw. A. Binsber-gen, Mw. F. Vrehen, Nuth Parochie H. Bavo Mw. H. v. d. Leeuw – Cals. Oirsbeek Parochie St.

Page 29: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 27 -- 27 -

Lambertus Mw. M. Willems-Tilmans. Pey Parochie O. L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen Dhr. H. Beckers, Dhr. F. Theunissen. Rijckholt Parochie O. L. V. Onbevlekt Ontvangen Mw. M. Scheres – Smeets, Rimburg Par. H. Drievuldigheid Dhr. J. Zaad, Dhr. P. Wassem. Schandelen Parochie H. Hart van Jezus Dhr. W. Geurts, Mw. M. Duyx – Tempelman. Scheulder Parochie St. Barbara Dhr. Jan van Oppen(40 jaar en 50 jaar). Sevenum Parochie HH Fabianus en Sebastianus Mw. T. Rubie – Janssen. Sittard H. Hartparochei Oerhoven-Sittard Mw. G. Bruls – Hochstenbach. Spaubeek Par. H. Laurentius Mw. R. Schmeits. Tegelen Parochie H. Martinus Mw. M. Schreurs-Giesberts, Mw. E. Kessels-Ehren, Mw. P. Holthuijsen-Aerts, Mw. E. van Hees-Hamakers, Mw. C. Cremers-Janssen. Tegelen UrbanuskoorZang en Vriendschap Mw. J. Sturbl. Ulestraten Paro-chie H. Catharina Mw. G. Thomas-Haas. Venlo Parochie H. Martinus Mw. J. Goppel – Relouw. Voerendaal H. Laurentiusparochie Mw. M. Huyten, Mw. Y. Veldman – Hambuckers. Ysselsteyn Parochie H. Oda Dhr. F. Jenniskens.

EREDIPLOMAHeel Parochie Sint Stephanus Mw. A. Leduc-Scheepers (70 jaar). Horn Parochie St. Martinus Dhr. W. Streefland (70 jaar). Maastricht Parochie Amby Dhr. F. Evers (70 jaar). Reuver-Offenbeek Parochie Onbevlekt Hart van Maria Mw. M. Snickers (50 jaar). Roermond Buitengewone verdien-sten Dhr. F Dupont. Schimmert Parochie H. Remigius Dhr. G. Eijssen (65 jaar). Sittard Schola Sittardiensis ‘Sanctus Michael’ Dhr. A. Gijzels (50 jaar). Voerendaal Parochie H. Laurentius Dhr. C. Snijders (70 jaar),Dhr. J. Jennekens (ivm zijn dirigentschap). Watou (België). Internationaal Gregoriaaans Festival Dhr. Bernard Deheeger (bijzondere verdiensten).

INSIGNESAmby Maastricht Parochie Walburgis Dhr. P. Prickaerts (50 jaar). Berg en Terblijt Parochie HH. Monulphus en Gondulphus Mw. F. Lahaije - Ramakers (55 jaar). Bunde Parochie St. AgnesMw. J. Welie - Goossens (60 jaar). Dieteren Parochie H. Stephanus Dhr. C. Pesgens, Dhr. J. van de Bergh (beiden 60 jaar). Geulle Parochie Onbevlekt Hart van Jezus Mw. R. Janssen- Martens (50 jaar). Heel Parochie Sint Stephanus Dhr. P. Van Lier (50 jaar). Heerlen Parochie St. JosephDhr. F. Schouten, Mw. A. Simons-Severens (beiden 50 jaar). Horst Parochie H. Lambertus en H. Norbertus Mw. S. van der Lee - Boelen (50 jaar). Houthem Parochie H. Gerlachus Mw. M. Schefer - Brouns (50 jaar). Kerkrade Parochie H. Lambertus Dhr. H. Frissen (60 jaar). Maasbracht Parochie St. Gertrudis Mw. C. Wilms-Puts (50 jaar). Maasbracht Parochie H. Hart van Jezus Mw. M. Meuwissen - Eggels (50 jaar). Maastricht O. L. Vr. v. Lourdes parochie Mw. I. Dirix-Setton (50 jaar). Maastricht St. Ceciliakoor St. Pieter Beneden Maastricht Mw. P. Nico-Bovy (50 jaar), Dhr. J. Bovy (65 jaar). Meijel Parochie H. Nicolaas Dhr. L. Slaats (50 jaar), Dhr. J. Rooyakkers (50 jaar), Dhr. G. Enckevort (50 jaar). Meterik Parochie H. Johannes Evangelist Dhr. J. Jenniskens (60 jaar), Dhr. P. Hermans (50 jaar). Mheer St. Lambertusparochie Mw. M. Gubbels - Kikken (60

Page 30: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

- 28 -- 28 -

jaar),Dhr. T. Doyen (50 jaar), Dhr. H. Pasmans (50 jaar). Molenhoek Parochie O. L. Vrouw van Zeven Smarten Mw. H. de Valk - Hendriks (60 jaar). Nieuwenhagerheide Parochie H. Hart van Jezus Mw. J. Baadjou - Vandenhoff (50 jaar). Nieuwstad Parochie H. Johannes de Doper Dhr. L. Hennen (60 jaar). Oirsbeek St. Lambertusparochie Dhr. J. Roberts (50 jaar). Ransdaal Parochie H. TheresiaMw. J. Houben-Lipsch (50 jaar). Rijckholt Parochie O. L. V. Onbevlekt Ontvangen Mw. G. Neven - Scheres (60 jaar), Mw. M. Blom - Ophelders (50 jaar). Rimburg Parochie H. Drievul-digheid Dhr. P. Wassem (60 jaar). Simpelveld Parochie H. Remigius Mw. M. Savelsbergh (50 jaar), Dhr. A. Leisten (50 jaar), Dhr. H. Ploumen (60 jaar). Sittard Parochie Christus Hemelvaart / Heilige Joseph Mw. B. Hanssen - Coenen (50 jaar), Mw. L. Brouwers - Schreurs (50 jaar), Mw. M. Starosciak - Maessen (50 jaar). Spekholzerheide St. Martinus parochie Mw. T. Theunissen (50 jaar). St. Joost Parochie H. Judocus Mw. M. Smeets - van Montfort (50 jaar). Venray Parochie Olv van Zeven Smarten Dhr. E. Cruijsberg 50 jaar), Dhr. A. van Steen (50 jaar). Voerendaal Parochie H. Laurentius Dhr. H. Visschers (50 jaar). Wijnandsrade Parochie H. Stefanus Dhr. M. Snijders (60 jaar), Dhr. P. Routheut (50 jaar). Ysselsteyn Parochie H. Oda Mw. M. Marcellis (60 jaar ), Mw. T. Rongen (60 jaar).

Het diocesaan bestuur wenst alle hiervoren vermelde koren/koorzangers van harte proficiat met de hun toegekende onderscheidingen vanwege

hun kerkmuzikale trouw aan de lofzang Gods.

Page 31: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij

ISSN 1383 - 7109

KOORSECRETARIS - DIRIGENT - ORGANIST

- Aan alle parochiegeestelijken wordt één exemplaar van ‘Koorgeleide’ toegezonden.

- Elke koorsecretaris in de parochies ontvangt eveneens één exemplaar om dit binnen het koor te laten rouleren. Mocht de adressering van het koorsecretariaat niet (meer) juist zijn, gelieve dit dan te melden aan het diocesaan secretariaat SGV in het bisdom Roermond.

- Een persoonlijk abonnement voor 4 nummers per jaargang is mogelijk door € 10,- per jaar over te maken op ons banknummer (zie onder).

LEDEN VAN DE ALGEMENE VERGADERING VAN DE SINT-GREGORIUSVERENIGING IN HET BISDOM ROERMOND

Vicaris Drs. E. Smeets pr., voorzitterKerkberg 7, 6374 ES Landgraaf (045-5312378) ([email protected])

Pastoor H. Notermans, secretarisPr. Beatrixstraat 2, 6039 CJ Stramproy ([email protected])

Drs. G. Moonen RC, penningmeesterBob Boumanstraat 26, 6042 EH, Roermond (0475-386772 werk)

Mw. A. Jansen, Volksplein 95-C, 6214 PC Maastricht (043-3216892)D. Jansen, Hoogstraat 11, 6017 AP Thorn (0475-562187)W. Leenen, Ginkelstraat 118, 5911 ES VenloJ. Steijvers, Aldenhoven 28, 6093 HB Heythuysen (0475-496456)C. Tonnaer, Arlo 32, 6041 CJ Roermond (0475-582276)J. Vanhommerig, Deken Fabiusstraat 5, 6118 EN Nieuwstadt (046-8881570 )A. Voesten, Molenstraat 7, 5975 AE Sevenum (077-3662479)

Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond (SGV)Postadres: Postbus 470, 6040 AL Roermond (ook voor het aanvragen van onderscheidingen)Bezoekadres: Swalmerstraat 100, 6041 CZ Roermond (secretariaat en documentatiecentrum te bezoeken, cq. telefonisch te bereiken op: maandagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur, woensdag- en vrijdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur)Website: www.sgv-roermond.nl E-mailadres: [email protected] Telefoon: 0475-386725 Bankrelatie: ABN Amro NL45ABNA0229852599 t.n.v. ‘Sint-Gregoriusvereniging, postbus 470, 6040 AL Roermond’

Page 32: Uitgave van de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond · - 1 - Onderscheidingen voor koor- en zangersjubilea kunnen minimaal 2 maanden van te voren worden aangevraagd bij