Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

20
Trends: Energiebesparing in de bestaande bouw en nieuwbouw Wouter Borsboom

Transcript of Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Page 1: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Trends: Energiebesparing in de bestaandebouw en nieuwbouw

Wouter Borsboom

Page 2: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Waar gaat nu de energie in Nederland naar toe?

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

2

Page 3: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Warmte heeft een groot aandeel

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

3

Warm water voor gebouwen en industrie neemt tweede plaats in.

Page 4: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

4

Page 5: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Behoeftes Woningvoorraad: opslag om verschilvraag en aanbod te reduceren

• Aanbod duurzame energie afhankelijk van zon, wind ;

• Overschot zonnewarmte en PV in de zomer , in de winter een tekort;

• Tijdsonevenredigheid bij duurzame energie opheffen (vraag-aanbod

saldering in de huidige vorm is niet gegarandeerd);

• Relatief weinig technologieën om dit op te lossen

• Thermochemische opslag kan hier een oplossing bieden

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

5

Page 6: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Eerste prototypes van lange termijn opslag enproducten met korte termijn opslag verschijnen

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

6

Seizoensopslagdemonstrator iCOONwoning

Passief huis toestel iCOONwoning met opslagvat

Belangrijke randvoorwaarde: lage energievragendewoning

Page 7: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Behoefte woningvoorraad: Lage energievragendewoning

Lage ruimtewarmtevraag

Lage warmtapwater vraag

Lage electriciteitsvraag

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

7

Page 8: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Behoefte woningvoorraad: Lage energievragendewoning

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

8

Page 9: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Trends: Deal de Stroomversnelling koopwoning. Beginnen met 100.000 woningen nul op de meter

• Resultaat na renovatie, nul op de meter

• Consortium >100 organisaties: banken, gemeentes, aannemers

• Stimuleren vraag: gemeentes, energiemaatschappijen, wijkambassadeurs

• Aanbod: samenwerking van aannemers en toeleveranciers (co-developers)

• Vormgeven van een hypotheek voor nul op de meter renovatie

Wouter Borsboom, Trends

9November 07, 2014

Page 10: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Eerste resultaten Nul op de meter: Rijswijk Buiten

10November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

Page 11: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Trends: Nul op de meter Rijswijk Buiten (NOM)

11

Wouter Borsboom, Trends

Woning Levering Teruglevering Saldo OpbrengstPV (circa)

Bruto gebruik(circa)

A 2342 -3122 -780 3200 2420

B 2328 -3079 -751 3600 2849

C 1639 -3333 -1694 3500 1806

D 2087 -3141 -1054 3400 2346

E 3135 -3011 +124 3400 3524

Energielevering en –opbrengst in kWh na circa 11 maanden…

Woning E: hoog setpoint ruimtetemperatuur: 23,5 °C

Balanceren van levering en teruglevering in de toekomst belangrijk: saldering, flexibeletarieven, mogelijke verplichting opslag

November 07, 2014

Page 12: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Trends: Luchtdichtheid door de jaren sterk verbeterd, Luchtdichtheid iCOONwoning Qv10 = 0,138/m 2

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

12

2010

iCOONwoning

Page 13: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Effect van luchtdichtheid op energiegebruik

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

13

Page 14: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Alhoewel de luchtdichtheid sterk is verbeterdblijft het een aandachtspunt

• Luchtdichtheid blijkt een zwak punt te zijn , zoals volgt uitBT metingen in 13 projecten. Veel projecten hebben eenslechtere luchtdichtheid dan beoogd

• De meeste luchtlekken zitten op dezelfde plaats (zievolgende slide)

• Problemen met luchtlekken leiden niet alleen tot hogerenergiegebruik maar kunnen ook leiden tot problemen om de woning op temperatuur te krijgen bij een installatie met een kleine capaciteit (bijvoorbeeld warmtepomp)

• Verbeterde luchtdichtheid leidt tot beter waarnemen van geluiden in de woning en tussen woningen, installatiegeluidwordt belangrijker .

Wouter Borsboom, Trends

14November 07, 2014

Page 15: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Eerste analyse Bouwtransparant metingen: Fouten zijn gemakkelijk te voorkomen, veel luchtlekken op

dezelfde plaatsen, zelfs in NOM

15

15

#1

#2

#3

#1

Bouwtransparant is een goede aanpakom luchtdichtheid bloot te leggenTIP (Rijswijk Buiten):Alle bouwfouten uit steekproef met fotobewijs herstellen bij alle woningen

Oorzaak lek Aantal keer in 13 proj.

Schoorsteen 13Raam 9Raamkozijn 9Deur 9Dak-gevel 5Ventilatierooster 5Kruipluik 3Deurkozijn 3

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

Page 16: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Warmtapwater grootste post na huishoudelijkenergie gebruik in een goed geisoleerde woning

Vraagbeperking: Douchewtw, vermindering leidingverliezen

Hot fill apperatuur kan leiden tot grotere benutting zonnewarmte van

een zonnecollector en leiden tot een reductie van huishoudelijke

energiegebruik.

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

16

Page 17: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Hoe krijgen we een comfortabele woningen

Verschillende systemen voor lage temperatuur warmte afgiftes:

luchtverwarming en vloerverwarming en lage temperatuur radiatoren

Kunnen in principe allemaal comfort bieden in goed geïsoleerde woning

maar randvoorwaarden:

Lage energieverbruik: zonering belangrijk voor energieverlaging

Koelere slaapkamer :

Behoefte aan verwarming, koelen en ventilatie per kamer

Mogelijkheid om woonkamer onafhankelijk te verwarmen van slaapkamers

bijvoorbeeld extra warmteafgifte in woonkamer bij 1 zone luchtverwarming

Maak raamgebruik mogelijk zonder excessief energiegebruik door

bijvoorbeeld thermisch compartimenteren van de woning.

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

17

Page 18: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Laatste aandachtspunt: koelvraag

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

18

Kerkrade: overstek & spuivoorziening BG

Page 19: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Voorbeeld geen passieve koelmaatregelen

Montferland

Vloer, Gevel en Dak hebben een isolatiewaarde Rc=6

Verwarming combinatie van CV en lucht/water warmtepomp

Geen passieve koeling, sommige huizen hebben actieve koeling

Enquête: 58 % tevreden over temperaturen slaapkamer in de zomer,

8% vind het te heet, 17 % soms te warm 17% heeft last van

fluctuerende temperaturen

Wouter Borsboom, Trends

19November 07, 2014

Page 20: Trends energiezuinige woningen 2014 11 20

Samenvatting

Toenemende marktvraag naar energiezuinige renovaties en nieuwbouw

Eerste resultaten Nul Op de Meter woningen zien er positief uit, echter er is

een grote afhankelijk van het elektriciteitsnet, korte en lange termijn opslag

maakt woning minder afhankelijk van het net.

Een lage energie vragende woning is een belangrijke randvoorwaarden om

geschikt te zijn voor opslag.

November 07, 2014Wouter Borsboom, Trends

20