TravelPro #22 - 27-05-2015

32
Indaba blijft populair Feestelijke dag KLM Aruba: hoge verwachtingen “Persoonlijk contact wint altijd” Daan Lenderink (directeur/eigenaar Schiphol Travel Group) 27 mei 2015 22 - Advertentie -

description

TravelPro #22 - 27-05-2015

Transcript of TravelPro #22 - 27-05-2015

Page 1: TravelPro #22 - 27-05-2015

Indaba blijft

populairFeestelijke

dag KLM Aruba: hoge

verwachtingen

“Persoonlijk contact wint altijd”Daan Lenderink (directeur/eigenaar Schiphol Travel Group)

2 7 m e i 2 0 1 5 22

- Advertentie -

Page 2: TravelPro #22 - 27-05-2015

www.travelpro.nl

Page 3: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws 3

www.travelpro.nl

Halverwege juni is het trio Emirates, Etihad en Qatar Airways compleet op Schiphol. Het zorgt voor de nodige discussie, maar het is mij wel duidelijk dat bij heel veel reisagenten de voorkeur uitgaat naar een van deze air-lines.

Als we niet oppassen hebben we straks te maken met een uitgemolken koe als nationale ‘trots’. Waarom werd er eerst voor gekozen om het trio voet aan de grond te geven op Schiphol en komen nu de berichten door dat verdere uitbreiding voorlopig wordt tegenge-houden? Geld...?

Het golftrio biedt over het algemeen heerlijke stoelen, goede service en er wordt gevlogen op tal van interessante bestemmingen voor de Nederlandse reiziger. En we kunnen er vanuit gaan dat dat aantal bestemmingen alleen nog maar zal blijven groeien in de toekomst.

Toevallig zal het wereldkampioenschap voetbal 2022 ook worden gespeeld bij een van onze grote vrienden uit het Midden-Oosten, namelijk Qatar. In de voetbalwereld (de zeventien miljoen bondscoaches in Nederland) wordt er ook al stevig gediscus-sieerd of we er wel of niet naartoe moeten met Oranje...

Kiezen

Wat is er dan mis is met Qatar? Tik het woordje ‘Qatar’ maar in op Google en je ziet het vanzelf. En werkomstandigheden bij de airlines die niet goed zouden zijn? Dan moe-ten we toch echt eerst de bewijzen zien. En moeten we daarom een airline boycotten?

Natuurlijk, in ieder land en bij elk bedrijf is er wel iets. Zelf mocht ik laatst voor het eerst Zuid-Afrika bezoeken (wat een prachtig land!!!). Voor de Amerikanen gold vorige maand zelfs een negatief reisadvies voor Zuid-Afrika. Laten we dan ook maar een negatief reisadvies voor Amerika instellen waar jaarlijks 12.000 mensen worden ver-moord met een vuurwapen.

Reizigers en werknemers in de reisindustrie moeten zelf keuzes maken. Of het nu gaat om een airline of over het bezoeken van een land (want wat stelt een reisadvies nu werkelijk voor?). Maar als het gaat om het kiezen van een airline op het gebied van beenruimte in economy class kan ik nog wel wat hulp gebruiken. Welke airline moet ík kiezen? Of is dat een oliedomme vraag?

Arjen [email protected]

Inhoudsopgave

Schiphol vraagt om begrip Op Schiphol wordt momenteel hard gewerkt aan het nieuwe centrale beveiligingsconcept.Pagina 5

Riksja Travel viert feestMarius Appelman gooide na een vakantie het roer om na een vakantie in Thailand en richtte Riksja Travel op. Pagina 13

Creatieve startupsMet Travel Diaries kun je online je reiservaringen delen en bij thuiskomst je blog als dagboek laten afdrukken.Pagina 16

Selfies maken in het onbekende Reizigers willen steeds verder weg. Daardoor worden landen waar voor-heen bijna geen toerist kwam steeds populairder. Pagina 17-18

GriekenlandBoekingen liggen nu al 12% hoger dan vorig jaarPagina 19-25

Page 4: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws4

www.travelpro.nl

Luchtvaartmaatschappijen uit de Golfstaten, ook wel de snelgroeiende concurrenten van Air France-KLM, krijgen voorlopig geen nieuwe landingsrechten op Schiphol. Dat heeft staats-secretaris Wilma Mansveld besloten, omdat er sprake zou zijn van oneerlijke concurrentie.

De enorme opmars van Emirates, Etihad en Qatar Airways bedreigt de aanwezige positie van nationale luchtvaartmaatschappijen op lange-afstandsroutes. Ook voor Schiphol is de dreiging groot, omdat steeds meer mensen bij hun lange vlucht kiezen voor een overstap in de Golfstaten. De Nederlandse luchthaven is voor 40% van de passagiers afhankelijk van transfers.

Onderhandelingen De Europese Unie is momenteel in onderhande-ling met zowel de Verenigde Arabische Emiraten als Qatar. Volgens de gevestigde orde zouden Emirates, Etihad en Qatar Airways door de olie-staten worden ondersteund, waardoor ze in staat zijn om hun prijzen kunstmatig laag te houden. Een verdrag moet een einde moet maken aan deze oneerlijke concurrentie, vindt Mansveld.

Geen nieuwe landingsrechten

Arkefly en Schiphol hebben onlangs een nieuw self service drop off-systeem in gebruik genomen waarmee reizigers snel hun bagage kunnen inchecken.

Voorlopig heeft Arkefly, pilot partner van Schiphol, als enige airline de beschikking over de acht nieuwe drop off points. De airline maakte al gebruik van self service drop off points, maar participeert graag in vooruitstrevende producten

en services. Hans van de Velde (Managing Director Arkefly): “Naast vlootvernieuwing, inves-teren we ook in nieuwe manieren van werken, waarmee we het reizen voor onze klanten mak-kelijker maken. En natuurlijk is de samenwerking met Schiphol op onze thuisbasis daarbij van cru-ciaal belang. De banden tussen Arke en Schiphol Airport zijn sterk, en daar wordt nu een volgende stap in gezet.” Op termijn zullen ook andere airlines gebruikmaken van de common use self service drop off points (CUSSDOP’s) om een zo efficiënt mogelijk check-in proces op Schiphol te realiseren. Door ‘common use’ van de apparaten kan de airport infrastructuur beter worden benut en wordt een kostenbesparing gerealiseerd.

Efficiënt De nieuwe CUSSDOP’s zijn onder andere compacter en sneller dan de eerdere self service drop off points. De apparaten zorgen voor een versneld incheckproces en een soepele start van de vakantiereis. Ze zijn te vinden op balierij 23 op Schiphol, dichtbij de overige balieposities van Arke op rij 22 en 23.

Arkefly en Schiphol: snel bagage inchecken

Hans van de Velde (Managing Director Arkefly) en Miriam Hoekstra (Directeur Airport Operations van Schiphol). Fotocredit: Schiphol Group.

Page 5: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws 5

www.travelpro.nl

Lounge 2Niet alleen de securityfilter wordt aangepast, ook Lounge 2 krijgt een intensieve verbouwing. “Half september 2014 is gestart met een complete vernieuwing van Lounge 2”, zegt Burgering. De Lounge ondergaat een ware metamorfose en wordt ingedeeld in zeven belevingswerelden: Luxury, Family, Travel & Culture, Modern Dutch, See Buy Fly, Fashion & Lifestyle en Care & Wellness. “Iedere belevingswereld heeft straks winkels, horeca, services en zitgebieden met eigen materialen én verrassende details in een eigen stijl.” De oplevering van de Lounge staat gepland voor eind 2015.

Sharon Evers

voor de gates. “Passagiers worden nu vlak voor-dat zij het vliegtuig in gaan gescreend en lopen vervolgens door naar een glazen ruimte die ze niet meer kunnen verlaten, om niet gemengd te worden met ongescreende passagiers. De oner-varen reiziger meldt zich vaak ruim van te voren, maar de geoefende passagier kent dit principe en komt zo laat mogelijk en hierdoor kunnen er knelpunten ontstaan. Met de centrale screening kan dit eigenlijk niet meer voorkomen.”

ComfortabelDe nieuwe securityfilter in Vertrekhal 1 werd al eerder geopend. Vanuit daar vertrekken reizigers naar Schengen-bestemmingen. Schiphol wil door dit ook toe te passen bij de niet-schengen bestemmingen overal het securityproces zo com-fortabel en prettig mogelijk maken voor de reizi-gers. Door een combinatie van slimme procesin-novaties, heldere informatievoorziening, gastvrije service en een rustig ogend interieur, kunnen zij comfortabeler en vlotter door de securitycontrole heen. “Onze medewerkers zijn opgeleid om deze formaliteiten vlot en met een lach te doen, dat is voor beide partijen prettig”, zegt Burgering. Het nieuwe securityfilter is ontworpen met veel oog voor detail. De nieuwe securitylanes heb-ben ronde vormen en lichte kleuren. Natuurlijke en geluiddempende materialen en subtiele verlichting zorgen voor een prettige ambiance. De securityfilters op de tussenverdiepingen van zowel Vertrekhal 2 als Vertrekhal 3 moeten er hetzelfde uit gaan zien.

Afgeschermde gebieden, onafgewerkte plafonds en diverse noodwinkels kenmerken de gang van zaken op Schiphol. “Natuurlijk snap ik dat passagiers hinder aan deze verbouwing kunnen ondervinden”, zegt Burgering verwijzend naar de column van Benno Friedberg uit TravelPro 21. “Maar ik denk niet dat reizigers hierdoor uit-wijken naar andere luchthavens. Vorig jaar heeft Schiphol zelfs een record aantal passagiers van 55 miljoen gehaald en toen stond de luchthaven al in de steigers. De verbouwing vraagt om begrip van luchtvaartmaatschappijen en passa-giers, dat realiseren wij ons zeer. Maar we doen er alles aan om hen te ontlasten. En we doen het in hún belang.”

OperationeelDat die immense verbouwing wel ergens toe leidt, blijkt wel uit het feit dat vanaf 3 juni aanstaande de centrale security operationeel moet zijn. “Vanaf die datum vinden er geen securitycontroles meer aan de gates plaats. Dat biedt passagiers meer vrijheid en comfort. In plaats daarvan komen er op vijf locaties centrale security-doorgangen: drie in de vertrekhallen en twee voor transferpassagiers. Daarmee is er geen verschil meer tussen reizigers naar Schengen en niet-Schengen bestemmingen: na de screening zijn de reizigers vrij om op hun gemak te winkelen, iets te eten of een bezoek te brengen aan de vele voorzieningen op de luchthaven.” Een gevolg op deze ontwikkeling is het verwijderen van de zogenaamde aquaria vlak

“We doen het in hún belang”

een verbouwing brengt altijd ongemakken

met zich mee. Of dat nou een woonhuis,

bedrijfspand óf ’s lands grootste lucht-

haven is. Op schiphol wordt momenteel

hard gewerkt aan het nieuwe centrale

beveiligingsconcept. “Natuurlijk vragen we

begrip van onze passagiers”, zegt Lukas

Burgering (woordvoerder schiphol).

Page 6: TravelPro #22 - 27-05-2015

6

www.travelpro.nl

iNTeRView

Waar kom je vandaan?“Ik ben in het oosten van het land geboren, maar ben meer Amsterdammer. Het grootste deel van mijn leven heb ik dan ook in onze hoofdstad gewoond.”

Wat deden je ouders?“Dat waren agrariërs, om precies te zijn zaten zij in de fruitteelt. Het ondernemerschap heb ik van huis uit meegekregen, ik kom uit een onderne-mersfamilie.”

Was er dan wel tijd om op vakantie te gaan?“Jazeker, eigenlijk standaard. Met zowel de auto als het vliegtuig.”

Heb je broers of zussen?“Een broer en hij heeft het bedrijf van mijn ouders overgenomen. Ik ben als enige uitgetreden en in het toerisme belandt.”

Hoe was jij als scholier?“Ik was een makkelijke leerling. De naam van mijn basisschool? Dat weet ik echt niet meer.”

Hoe verliep je schoolcarrière verder?“Na de basisschool ging ik naar het vwo in Arnhem en vervolgens ben ik de Tio in Den Bosch gaan doen, waar ik vrij snel mee klaar was. Absoluut een leuke tijd.”

Waarom koos je voor de Tio?“Dat vond ik op dat moment de beste school en dat vind ik nu eigenlijk nog. Wij krijgen hier wel eens interviews met kandidaten die een minor in zakenreizen hebben, of een andersoortige graad, maar niet weten wat BSP is en geen ticket kun-nen lezen. Het niveau is vaak heel slecht. Door de jaren heen zie ik het niveau eigenlijk steeds slechter worden.”

Heb je het daar vaak over met de verschil-lende toeristische opleidingen?“Ja, ik heb hier zelfs met de directie van InHolland gezeten. En InHolland scoorde tot voor kort echt slecht. De slechte publiciteit die zij kregen was niet altijd onterecht.”

Wat is je bijgebleven van de Tio?“Dat het een korte opleiding was, heftig en zeer praktijk gericht. Er werd daar heel veel kennis bijgebracht die essentieel is voor SEPR en je MURT. Ouderwets rammen. Ik dacht ontzettend veel te weten, maar uiteindelijk was dat nog maar heel weinig, maar het was de basis die echt noodzakelijk is.”

Wat ging je na de Tio doen?“Werken bij de Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot op de reserverings- en ticketing-afdeling, want ik was specialist in hun reserveringssys-teem Gabriela. Ik liep daar stage en kon blijven.

Vervolgens ging ik naar Holland International waar ik verantwoordelijk was voor de zakenrei-zen, waarop ik aan de slag ging bij Indonesië-specialist SOC Reizen. Daarna ging ik aan de slag met de Schiphol Travel Group.”

Over welk jaar hebben we het dan?“Dat was 1996, maar het uiteindelijke Schiphol Travel International is in 2000 ontstaan.”

Hoe kwam je aan startkapitaal?“Ik weet nog dat ik mijn eerste financieringsplan schreef in 2000 en ik kreeg toen een financiering van de ING. Men had vertrouwen in het con-cept.”

Schiphol Travel International is in particulier eigendom en is dus geen eigendom van Schiphol, uiteindelijk ben je er met de lucht-haven uitgekomen wat betreft de naam van het bedrijf?“We zijn er samen inderdaad uitgekomen. Ik mag voor altijd deze naam gebruiken.”

Wat voor bedrijf is Schiphol Travel International eigenlijk?“Een exclusieve zakenreisorganisatie die zich toelegt op professionele dienstverlening aan middelgrote en grote multinationals. Wij zijn een vijfsterren organisatie en zo profileren wij ons ook op de markt. Naast Schiphol Travel International

“Persoonlijk contact wint altijd”

Daan Lenderink is de verpersonificatie van

business travel en persoonlijke service.

Ruim vijftien jaar geleden zette hij de

stap om voor zichzelf te beginnen. Met

kantoorruimte in het world Trade Center

schiphol en jaar op jaar winst is hij met

schiphol Travel international een van de

meest succesvolle ondernemers in de

zakenreissector. TravelPro sprak hem over

het bedrijf dat hij samen runt met mede-

directeur Arlette van Bezu, zijn werkwijze

en visie op de branche.

Page 7: TravelPro #22 - 27-05-2015

7

www.travelpro.nl

iNTeRView

omvat de Schiphol Travel Group ook Marine Travel en SchipholTickets.nl.”

Hoe kwam je op het idee?“In mijn tijd bij Holland International (destijds heette dat nog BTI Nederland, de samenvoeging van Arke Zakenreizen en Holland International Business Travel) leerde ik dat ik er vooral vanuit de optiek van de reisorganisatie werd gewerkt en niet zozeer vanuit de wens van de klant. Wij hebben toen een strategisch positionerings-onderzoek gehouden onder 500 bedrijven, waarbij ik onderzocht waar behoefte aan was. De uitkomsten daarvan zijn de grondbeginselen geweest van ons concept. Er was behoefte aan persoonlijke service en goedkope vliegtickets. Toen is er een structuur ontwikkeld die ook echt antwoord kon geven op de wens zoals de klant deze aangaf. De onderneming is vervolgens geheel gestruc-tureerd op die wens tot persoonlijke dienstver-lening. Eigenlijk ontstond een heel nieuw model; een ‘lean en mean model’ met alleen account managers op één niveau. In dit model zijn er geen afdelingen meer, geen managers, geen supervisors, geen lease auto’s en geen duur hoofdkantoor. Rond de 97% van de mensen zijn in de operatie bezig waardoor de kosten veel lager zijn.”

Hoe zit dat dan? Jullie zijn gehuisvest op Schiphol Centrum met meerdere kantoor-ruimtes, is dat niet duur dan?“Ja, dat is het en dat was het destijds ook al, maar ik had een mooi financieringsplan waar-door ik hier kon gaan huren.”

Dan had de bank wel veel vertrouwen in je plan. Wat had je bewezen dat zij jou zoveel geld leenden? “Als eerste was het natuurlijk een heel andere tijd waarin dat wellicht allemaal wat makkelijker ging. Dat kan men zich nu misschien niet meer voorstellen. Maar na een relatief korte tijd is de financiering afgelost.”

Lukt het de organisatie nog om zich aan het destijds gevormde concept te houden?“Jazeker, de account managers lopen nog steeds van a tot z het proces door. Ze kunnen, weten en mogen alles. Het piramidale model, zoals dat bij veel bedrijven nog wordt gebruikt, hebben wij helemaal platgeslagen en eigenlijk alle autorisaties en mandaten teruggegeven aan de werkvloer. Vervolgens hebben wij ons gefocust op ervaren mensen met minimaal vijf jaar ervaring. Iedereen fulltime en iedereen op het hoogste opleidingsniveau. Dus wij hebben, by far, de meeste ervaring en het hoogste opleidingsniveau (minstens hbo) van Nederland in huis. Meer dan twee keer zoveel dan de

nummer twee. Dat maakt echt een verschil in de markt. Wij zijn hiervoor gecertificeerd door Ernst & Young.”

Vormt dit geen barrière voor de kostprijs aangezien alleen gewerkt wordt met ervaren mensen met de hoogste opleidingen?“Dat lijkt optisch wel zo, maar wij hebben geen overhead; geen duur hoofdkantoor, geen lease auto’s, geen managers, geen supervisors. En overhead is bij heel veel bedrijven de grootste kostenpost en tegelijkertijd een groot probleem. Daarnaast is de kans een stuk groter om via ons aan goedkope tickets te kopen, daar is kennis een heel belangrijk element in. Hoe slimmer de persoon achter de knoppen hoe goedkoper het vliegticket wordt.”

IT is neem ik aan bij jullie ook steeds belangrijker?“Wij zijn veranderd van een reisorganisatie in een IT-bedrijf. De IT is het belangrijkste onder-deel op dit moment. We hebben een onge-looflijke slagkracht op IT-gebied. We kunnen XML-feeds van allerlei backoffice systemen aan, we hebben diverse online tools, qua reporting hebben we alles in business intelligence (BI). Op IT-vlak zijn we echt heel ver, waardoor we ook grote klanten binnenhalen.”

“Persoonlijk contact wint altijd”

PersonaliaNaam: Daan Lenderink

Functie: Directeur/eigenaar Schiphol

Travel Group

Geboren: Gendt (Gelderland)

Broers/zussen: één broer

Page 8: TravelPro #22 - 27-05-2015

8

www.travelpro.nl

iNTeRView

Moet je overigens echt zo slim zijn om een goedkoop ticket te kunnen boeken?“Ja, er zijn nog steeds heel veel combinaties mogelijk die online niet kunnen.”

Nooit bang dat er iets vastloopt of dat je gehackt wordt? Jullie zijn met zoveel gege-vens van grote bedrijven wat dat betreft wel een hele interessante partij...“Klopt, maar we stoppen er heel veel geld in om dat te voorkomen.”

Hoe zijn jullie de economische crisis doorge-komen?“Heel goed. We zijn eigenlijk alleen maar gegroeid en zijn zo’n tien jaar achter elkaar uitge-roepen tot FD Gazelle, de prijs die het Financieel Dagblad ieder jaar uitreikt aan de snelst groei-ende bedrijven van Nederland. De meeste jaren waren we bij de snelste groeiers en ook dit jaar groeien we door. Bijzonder, aangezien we geen sales afdeling hebben. Klanten komen alleen op basis van referte naar ons toe op basis van onze professionaliteit.” Wat zijn dingen die spelen in de zakenreis-sector?“Veel bedrijven maken een fout door alleen maar naar de bemiddelingsfee te kijken en niet zozeer naar policy compliancy. Vaak wordt er exponen-tieel meer uitgegeven dan van tevoren bepaald. Wij houden al die zogenaamde ‘missed savings’ gecategoriseerd bij in de meest moderne syste-men. Soms zijn dat jaarlijks honderdduizenden euro’s, terwijl een inkoper gaat aanbesteden om te besparen op de bemiddelingsfee. Soms gaat dit dan op basis van no pay no cure, waarbij de externe inkoper een deel van de besparing op de bemiddelingsfee krijgt. De gemiste besparingen nemen dan nog verder toe. Wij noemen dat ook wel de kaasschaaf. Bij procurement wordt

alleen nog maar gekeken naar de fee. Maar met besparen op de fee maak je niet het verschil. Net als met globaal inkopen. Globaal inkopen klinkt heel logisch, ook als je het uitlegt aan een board. Maar veel zaken spelen een rol, waar je echt professionals voor nodig hebt. Wat er fout gaat bij verkeerd inkopen zonder kennis van zaken is dagelijks te zien bij de overheid, zoals de aanbe-steding van de Fyra, de Noord/Zuidlijn, etcetera.”

Zie je in jullie klantenbestand dat het aantal partijen dat met een lowcost airline wil vlie-gen toeneemt?“Alleen als het netwerk toeneemt dan zie je auto-matisch ook het gebruik van die carriers toene-men. Het is niet een wet van Meden en Perzen. Men boekt gewoon wat er beschikbaar is.”

Hoe kijk jij naar de komst van de golfcarriers?“Daar kan ik wel een boek over schrijven. Ik ben voor vrije marktwerking, maar de luchtvaartmarkt is een globale markt, waarvan de grootste kosten personeel en brandstofkosten zijn. In het Midden-Oosten (en Turkije) gelden strenge regels als minimum salarissen, hoge belastingen en ijzersterke posities van de bonden niet, tenmin-ste niet zoals in de Eurozone. Er ontstaat een ongelijk speelveld, althans in relatie tot de huidige gevestigde orde hier, indien deze maatschappijen met het lokale kostenpatroon zich toch op deze markt begeven. In die zin zijn wij het dan ook eens met de uitlating van onze Staatsecretaris Wilma Mansveld op 19 mei jl. om hier op een iets protectionistischer wijze mee om te gaan, zeker nu het golftrio op Schiphol compleet is.”

Hoe kijk jij naar reisbureaus die ook een zake-lijke tak hebben of willen?“Wellicht kan dit binnen het MKB, maar zaken-reizen is echt een vak dat men echt niet zomaar doet. Het is zo’n specifieke tak van sport waar

zoveel specifieke kennis, kundigheid, IT en struc-tuur voor nodig is, dat iemand dat er niet zomaar even bijdoet. Misschien een MKB-bedrijfje, maar als je echt professioneel zakenreizen wilt verko-pen aan een groot bedrijf of Multinational dan dien je daar specialisten voor te hebben.”

Wanneer merkte jij dat jij daar dan de kwali-teiten voor had?“Eigenlijk hield ik me altijd al bezig met zakenrei-zen bezig, mijn hele leven al. En ik vond dat het beter kon met het nieuwe concept dat wij heb-ben geïntroduceerd waarmee veel prijzen win-nen. Een probleem dat zich in heel veel bedrijven manifesteert is dat men teveel overheadkosten maakt wat vaak zwaar drukt op de kostprijs. Wellicht verdienen de mensen op de werkvloer bij Schiphol Travel International iets meer, en zitten we inderdaad op een veel duurdere locatie, maar het ontbreken van overhead maakt dat meer dan goed.”

Hoeveel kantoren hebben jullie inmiddels?“Acht in Nederland en twee in Engeland (op London Heathrow en in Humberside). Voorlopig zijn er geen plannen om onze vleugels verder uit te spreiden. Wij doen zakenreizen en Marine Travel en hebben het IT-bedrijf Swiss Data Technologies (gevestigd in Genève) waarbij bedrijven data kunnen consolideren wanneer zij meer dan een agent hebben wereldwijd. Stel, wij hebben een Nederlands bedrijf dat in 30 landen zit, maar in die 30 landen heeft zij verschillende agenten waar ze tevreden over zijn. Het hoofdkantoor in Nederland wil inzage hebben in wereldwijde uitgaven. Dat was tot op heden een heel groot probleem, want de verschillende datastromen van de verschillende agenten konden geen globaal inzicht geven. Swiss Data Technologies is geheel onafhankelijk en consolideert alle data van de lokale agenten, maakt deze uniform en maakt deze vervolgens beschikbaar in dashboards, waardoor er heel makkelijk inzicht is te krijgen in de kosten. Wij zijn het eerste bedrijf in Europa dat dit mogelijk maakt en het is extreem succesvol. De laatste groep is Schipholtickets.nl voor de consument. Afgelopen maandag is daar een nieuwe pr-campagne voor gestart.”

Hoe vind je dat travel management bedrijven worden vertegenwoordigd door de ANVR?“Ik vind dat zij het zeer goed doen. Als bran-cheorganisatie komen zij zeer goed op voor de belangen van de reisbranche. Of ik er zelf ooit iets in wil doen? Ik sluit niets uit. In het verleden heb ik al een aantal zaken gedaan voor het ANVR, maar dat is al een tijd geleden. Met Arlette van Bezu ben ik verantwoordelijk voor het management van dit fantastische bedrijf dat vanaf 2000 gegroeid is van 0 naar de huidige 130 miljoen omzet, hetgeen alle tijd, passie en toewijding kost.”

Page 9: TravelPro #22 - 27-05-2015

9

www.travelpro.nl

Ben je nog op overnamepad?“Niet actief, zeker niet gezien ons groeipad. Wij zitten op dit moment qua organisatie op een ideale grootte qua beheersbaarheid van het bedrijf, het concept en de winstmarge. Een stap groter zou noodzakelijkerwijs overhead creëren en ons lean & mean concept mogelijk geweld aan doen.”

Kijk jij veel naar andere continenten hoe bedrijven in de zakelijke dienstverlening het daar aanpakken?“Het is bijna niet te vergelijken. Zelfs landen onderling in Europa verschillen enorm. Nederland doet het best wel goed, maar als markt natuurlijk niet echt vergelijkbaar met bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk. Dat is een van de de groot-ste markten in Europa, zeker in de luchtvaart, en ‘no match’ met Nederland. Het is denk ik een luchtvaart en zakenland dat extreem veel zaken doet met Noord-Amerika en er zitten heel veel Amerikaanse multinationals in Londen. 35 vluchten per dag naar New York City, tien naar Chicago, etcetera. Frequenties die wij hier op Schiphol niet kennen. Maar, Nederland is ook echt een zakenreisland.”

Ben je niet bang dat er, door wat voor reden dan ook, heel veel klanten bij jullie verdwij-nen?“Dat kan, maar wij bereiden ons daar niet op voor. Natuurlijk is er altijd beweging in het klan-tenbestand, ook bij ons, hoewel het meevalt. Er gaan niet vaak klanten bij ons weg. De klant tevredenheid bij ons is zeer hoog. Elke onder-nemer is altijd afhankelijk van de opdrachten die men weet te verkrijgen.”

Hoe kijk jij naar de ontwikkelingen van Schiphol? Wordt het minder? Veel van jullie klanten reizen via Schiphol...“Ik heb niet de indruk dat het minder wordt. De cijfers bevestigen dit ook. Als je kijkt naar de laatste jaren zie je dat de omzetten op Schiphol en de vliegbewegingen zijn gegroeid. Ook de politiek geeft ruimte, op basis van de Alderstafel wordt gewerkt naar een duurzame groei van de Nederlandse luchtvaart naar de 580.000 vliegbewegingen in 2020. Ik zie de toekomst van Schiphol gunstig tegemoet. Het netwerk op de Luchthaven Schiphol breidt nog altijd verder uit. Er komen steeds meer nieuwe bestemmingen en airlines bij en er vindt een verdere globalisering plaats. Nederland is altijd al een heel goed vestigingsland geweest, vooral voor Amerikaanse bedrijven, dus ook vanuit de optiek van het vesti-gingsklimaat zien wij het gunstig tegemoet.”

Ooit zou video conferencing een gevaar zijn voor jullie sector... “Somehow moet ik dan altijd aan de zure regen denken, waarbij wij als goedgelovige televisiekij-kers verdorde bossen in Zweden voorgeschoteld kregen, de hele wereld zou vergaan. Zo zou

ook video-conferencing een enorme negatieve invloed hebben op onze business en het zakelijke reizen, maar het is allemaal niet gebeurd. Hoe positief de nieuwe technologische ontwikkelingen ook zijn op de vormen van communicatie tussen mensen onderling, social media, beeldbellen, video conferencing enzovoorts, één vorm van communicatie wint altijd van alle anderen en dat is het persoonlijke contact. En dat is eigenlijk de reden waarom onze mensen reizen. Er zijn nog altijd mensen die voor een paar uur naar Australië vliegen voor meer dan € 10.000, terwijl ze ook heel makkelijk kunnen video-converencen. Het persoonlijke contact wint altijd van al het andere.”

Had jij ooit, in je jeugd, gedacht dat jij later eigenaar/directeur zou zijn van een groot bedrijf als de Schiphol Travel Group?“Het is geen one man show. Het management doe ik samen met Arlette van Bezu. Het bedrijf en haar succes wordt in de grootste mate gevormd door het team van professionals dat hier op Schiphol Centrum werkzaam is. Arlette en ik zien het als een eer om samen met deze mensen te mogen werken.”

“Wat wel belangrijk is in dit kader is dat Arlette en ik beiden uit het vak komen en jarenlang reserve-ringen gemaakt hebben. Een minister van defensie dient in het leger gediend te hebben en een manager van een hotel dient alle disciplines van de hotellerie te beheersen, van F&B tot receptie en van sales tot housekeeping. Wat je heel vaak ziet is wat Professor Smalhout (onder andere columnist

Telegraaf, red.) ‘de nieuwe manager noemt’. Mensen die heel goed kunnen managen, maar in feite niets van de materie begrijpen. Er zijn veel voorbeelden van vooral binnen de overheid maar ook wel in het bedrijfsleven. Wij komen zelf uit de spreekwoordelijke klei, hebben zelf jarenlang ticketing gedaan en doen dat zo nu en dan nog steeds. Dat is heel erg belangrijk om te kunnen weten wat er speelt op de werkvloer. En natuur-lijk daarbij de boekhoudtechnische achtergrond.”

Goed personeel tegen elke prijs? “Als je marktgericht denkt heb je professionals nodig. Het is te vergelijken met een voetbalteam. Iemand die duur is, hoeft niet per se duur te zijn. Een goede spits kan wel duur zijn, maar als je alles wint dan is het eigenlijk helemaal niet duur. Een commercieel bedrijf werkt op basis van de commerciële waarden, waar resultaat en share-holder value tellen. Als iemand het geld waard is, dan zullen aandeelhouders die meneer of mevrouw naar binnenhalen. Een aandeelhouder weet zelf wel wat goed is, aangezien hij of zij onderneemt met eigen geld.”

Zou jij nog wel eens in een andere sector wil-len werken?“Eigenlijk niet. Wellicht ooit, ik weet het niet. Wij doen ons werk hier met heel veel plezier en toe-wijding. En dat willen we nog lang blijven doen.”

Arjen Lutgendorff

Page 10: TravelPro #22 - 27-05-2015

10

www.travelpro.nl

Oro Aruba worden. Dit is een all-inclusive luxe resort met bungalows op het water, de opening wordt in 2018 verwacht.

Sint NicolaasEen andere innovatie is de opkomst van de oudste stad van het eiland Sint Nicolaas in het zuidwesten van Aruba, zo’n negentien kilometer van Oranjestad. “Dit moet naast Oranjestad dé nieuwe, aantrekkelijke zone van het eiland worden", zegt Ronella. In Sint Nicolaas begon de Arubaanse carnaval. Niet voor niets wordt er in 2016 een carnavalmuseum geopend. “Dit is een van drie musea die in de loop van de tijd worden geopend. Dit najaar staat de opening van het industrieel museum gepland, dat onder meer rijksmomenten zal laten zien. Begin 2016 wordt het gemeenschapsmuseum geopend waarbij je het echte Arubaanse leven kunt zien.” Daarnaast moet Sint Nicolaas het hart van leuke winkels, gezellige eetgelegenheden worden en laten straatartiesten er hun kunsten zien. Maar ook andere plaatsen worden nog aantrekkelijker gemaakt. “We blijven het eiland op allerlei manieren verfraaien en doen dit ook in samen-werking met onze hotels.”

EropuitDat Aruba meer is dan zon, zee en strand blijkt wel uit de lange lijst evenementen. “Als muzie-kliefhebbers blinken we uit in het organiseren van internationale muziekfestivals, zoals het Soul Beach Music Festival dat onlangs voor de vijftiende keer werd gehouden. Naast dit festival, waar internationale R&B-artiesten optreden, heb-ben we ook het Caribbean Sea Jazz Festival en Electric Festical als vaste festivals waar wereldar-tiesten massaal voor naar Aruba toe vliegen. Een nieuw festival is The Aruba Summer Music Festival dat op 26 en 27 juni wordt gehouden. De Amerikaanse rapper, Pitbull, is de hoofdact.”

Waarom Aruba?Ronella: “Elk Caribisch eiland heeft zijn eigen charme en op Aruba is dat onder meer de sfeer. De combinatie tussen Latijns Amerikaanse en Europese toeristen met een eiland waar 110.000 mensen wonen die samen 90 nationaliteiten vertegenwoordigen, is geweldig. Die mix proef je en komt in allerlei facetten naar voren. Die mengelmoes zie je terug in onze architectuur, gastvrijheid, gastronomie en evenementen.”

Sharon Evers

“Er wordt waarschijnlijk vaker voor Frankrijk of Italië gekozen”, zegt Tirso Tromp (Area Director Europe Aruba Tourism Authority). Ronella Tjin Asjoe-Croes (CEO Aruba Tourism Authority) zegt: "Maar ik heb goede hoop, Nederland is onze grootste markt in Europa. In de maand april plust Aruba met 2,7% aan Nederlandse toeristen en uit de geluiden van touroperators kan ik opmaken dat er voor de zomer een plus van 9% wordt verwacht.” Ronella: “Al met al zal de doelstelling van een totale plus van 0,5 tot 1% hoogstwaarschijnlijk worden gehaald. De Nederlandse markt blijft stabiel.”

Kwaliteit Om het doel te halen blijft Aruba innoveren in het eiland, evenementen, bezienswaardigheden en accommodaties op het gebied van kwaliteit en consistentie. “Repeaters willen we behou-den, maar onze focus ligt op het aantrekken van nieuwe bezoekers. We mikken voorname-lijk op de jongere generatie die een combinatie is van generatation Y en millennium’ers. De jong professional dus. Dit doen we door ver-schillende accommodaties te bieden, van luxe resorts tot laagdrempelige hotels.” Een van de paradepaardjes van Aruba moet Zoëtry Isla Di

Aruba ziet toekomst zonnig in

Ondanks dat het zonovergoten eiland in

de Caribbean tot en met april een groei

van 19,7% aan europese toeristen kent,

blijft de Nederlandse bezoeker achter. De

crisis zorgt ervoor dat de Nederlandse

toerist de handen op de knip houdt en een

vakantie verder van huis even laat voor

wat het is.

Ronella Tjin Asjoe-Croes en Tirso Tromp.

Page 11: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws 11

www.travelpro.nl

Alitalia en Air France-KLM stoppen per januari 2017 met de samen-werking. De contracten die dan aflopen worden niet meer verlengen. Alitalia wil zijn eigen koers bepalen en volgens topman Silvano Cassano wordt de Italiaanse luchtvaartmaatschappij daar nu in beperkt.

De contracten werden in 2009 en 2010 getekend, toen het veel slechter ging met Alitalia. Volgens de topman plukte Air France-KLM hier de vruchten van dat Alitalia met een kapitaalinjectie van ruim € 300 miljoen overeind hield. Air France-KLM kreeg hiervoor 25% belang in het bedrijf. Volgens de topman heeft de Italiaanse luchtvaartmaatschappij nog wel getracht om nieuwe afspraken te maken waarbij beide partijen een even groot voordeel zou hebben, maar dit mislukte. Air France-KLM laat in een officiële verklaring weten op de hoogte te zijn van het besluit van Alitalia en benadrukte dat de huidige overeenkomst tot januari 2017 van toepas-sing blijft.

Alitalia stopt samenwerking Air France-KLM

KLM lanceert Jets, een mobile entertainment game die gratis te down-loaden is via de Apple App Store en de Google Play Store. Iedereen met een smartphone kan de ‘mission based endless flyer’ spelen.

Net als bij KLM’s eerste game Aviation Empire, koppelt KLM gaming opnieuw aan de echte wereld. Voor elke ticketreservering ontvangen klanten een in-game beloning in de vorm van Wings, de in-game currency. Via beacon-technologie op Schiphol ontvangen KLM Jets-spelende pas-sagiers vervolgens hun beloning op hun smartphone. En de beloning loopt op met een aanzienlijk aantal extra Wings als zij op tijd bij de gate zijn. “KLM is de eerste luchtvaartmaatschappij ter wereld die een zelf ontwik-kelde game inzet om het gedrag van passagiers positief te beïnvloeden. Gaming is al een aantal jaar een van de meest dominante vormen van entertainment”, zegt Tjalling Smit (Senior Vice President e-Commerce Air France KLM). Met de beacon-functionaliteit van Jets leggen we een unieke link tussen Jets als entertainment game en de praktische uitdagingen bij het runnen van een luchtvaartmaatschappij, in dit geval op tijd vertrekken.”

KLM komt met nieuwe mobiele game

Page 12: TravelPro #22 - 27-05-2015

12

www.travelpro.nl

ADVeRTORiAL

Expedia TAAP (Expedia Travel Agent Affiliate Program) stelt reisbureaus in staat om Expedia's populaire producten te boeken voor hun klanten en daarbij de gespecialiseerde hulp en deskundig-heid te bieden die ze van een reisagent verwach-ten. De 1.200 Nederlandse reisagenten die zich hebben geregistreerd voor Expedia TAAP sinds de introductie in 2010 profiteren van Expedia's uitgebreide portfolio, met meer dan 510.000 hotels, meer dan 400 luchtvaartmaatschappijen (ook lowcost airlines als Ryanair en easyJet) en een snel en flexibel boekingssysteem. Het Expedia Travel Agent Affiliate Program (TAAP) werd een internationaal succes en inmiddels boeken meer dan 40.000 reisagenten via Expedia. Naar aanlei-ding van Expedia TAAP's snelle groei in Nederland heeft het programma een aantal nieuwe functies gelanceerd in 2015 om de ervaring voor reisagen-ten te verbeteren.

Scratchpad Expedia's nieuwe Scratchpad-service stelt agen-ten in staat om onmiddellijk terug te keren naar de hotels, vluchten en pakketten die ze eerder bekeken hadden, waarbij de eerder gebruikte data automatisch geüpdatet worden met de meest recente prijs. Eerdere zoekopdrachten wor-den hier opgeslagen en hierdoor kan de gebruiker snel en eenvoudig van deze zoekopdrachten alsnog een boeking maken. Alle informatie wordt automatisch bijgewerkt, zodat de agent niet hele-maal opnieuw hoeft te beginnen zoeken wanneer de prijs wijzigt.

Expedia+ loyaliteitsprogrammaAls eerste land in Europa kunnen agenten in Nederland die partner zijn van Expedia zich registreren voor het nieuwe loyaliteitsprogramma van Expedia met de naam Expedia+. Agenten kunnen punten sparen, naast de commissie die zij verdienen. Punten kunnen ingewisseld worden voor kortingen op toekomstige hotelboekingen. Agenten verdienen twee punten per euro die wordt besteed aan hotels, pakketten en activitei-ten op de site van Expedia TAAP. Deze punten kunnen later ingewisseld worden door de agent zelf of als een toekomstige korting aangeboden worden aan klanten.

Online wijzigingen in vijf klikkenExpedia stelt reisagenten vanaf nu in staat om via de TAAP-tool zelf online hotelboekingen te wijzi-gen: veranderingen aan het kamertype, het aantal gasten en/of de verblijfsdatums. Deze functionali-teit wordt gewaardeerd door reisagenten, die veel liever boekingen online wijzigen dan te bellen met de klantenservice.

Expedia AppExpedia constateert overigens dat steeds met agenten reserveringen maken via de Expedia App op een tablet of smartphone. Expedia TAAP betaalt ook commissie op reserveringen gemaakt via de Expedia App. Daardoor stelt Expedia agenten in staat om te switchen tussen verschil-lende apparaten. Ongeveer 50% van de klanten van Expedia boekt reizen via verschillende apparaten en het is dan ook vanzelfsprekend om te veronderstellen dat reisagenten dit ook willen doen. De Expedia App biedt veel functionaliteiten die inmiddels ook door agenten worden benut.

Ga voor meer informatie over Expedia TAAP in Nederland naar www.expedia.nl/taap, bel het nummer (0)20 206 17 12 of e-mail: [email protected]. Het programma wordt in Nederland ondersteund door Discover the World, dat instaat voor de salesondersteuning en als contactpersoon fungeert voor lokale reisagenten.

Expedia TAAP: nieuwe services voor reisagenten

expedia wil klanten de flexibiliteit bieden

om online, telefonisch of via een tradi-

tionele reisagent te boeken en iedereen

toegang te bieden tot een wijde keuze aan

reisproducten.

Page 13: TravelPro #22 - 27-05-2015

13

www.travelpro.nl

iNTeRView

goede werkgever zijn en doen dat met plezier-pijlers; elf dragende zaken waar een werkgever aandacht aan kan geven en waar werknemers blij van worden, zoals erkenning, salaris, opleidingen en waardering. Dit resulteerde in een geluksbeleid, waardoor de chemie in het bedrijf steeds beter en mooier wordt.” Bij Riksja Travel vinden ze mensen belangrijker dan de bestemming, maar het jubileum wordt wel met het gehele bedrijf gevierd in India. “Reizen kan je vertalen naar leren van ander-mans culturen, om zo je innerlijke drijfveren te vinden.”

Nieuw productOnlangs introduceerde Riksja Travel een nieuw reisconcept: Leap Travel. “Met dit concept willen we de impact van reizen op het leven van mensen vergroten. Reizigers kunnen een grote stap (LEAP) maken met een reis door veel te leren (Learning), vergaande belevingen (Exposure), bewustwording op reis (Awareness) en door puurheid en stilte te vin-den (Purifcation). Samen vormen deze invals-hoeken de bouwstenen van LEAP. Hiermee treden we op als een soort social incubator en geven we opkomende bedrijven een kans om met ons samen te werken. Dat doen we onder meer met better places.”

Sharon Evers

“Op dit moment zoeken we de innovatie niet in het uitrollen van nieuwe bestemmingen, maar in andere reisconcepten, zoals Smart Travel en Travel Tweaker. De eerste biedt rondreizen voor mensen tussen de 22 en 35 jaar die terug naar de basis willen; de échte avonturiers. Die reizen - die qua prijs een stuk lager liggen dan de overige reizen - kunnen door het geautomatiseerde bouwstenensysteem worden samengesteld. De laatste biedt ook complete rondreizen, maar men heeft de mogelijkheid om reizen te ‘tweaken’ door onderdelen aan te passen. Ook hierbij wordt gebruikgemaakt van een totaal geautoma-tiseerd systeem.” Deze consumentensystemen vormen de basis voor een nieuw systeem - dat medio 2016 operationeel moet zijn - dat ingezet kan worden bij de retail. “Wij zijn momenteel in gesprek met ZRA-organisaties, waaronder Travel Counsellors.”

MensenGoed voor de consumenten, maar ook voor de medewerkers. Dat typeert Riksja Travel. “Onze hoofddoelstelling is mensen blij maken en dat geldt ook voor onze medewerkers. We willen een

Marius Appelman (directeur Riksja Travel) miste één essentieel onderdeel in zijn functie bij een Amerikaans ict-bedrijf: mensen. “Ik vond het werk best leuk, maar miste enorm het werken met en voor mensen.” Zo groen als gras ging Appelman aan de slag in de reisbranche. “Ik had geen idee, maar het bestaande concept met de bouwstenen stond mij aan en daar ging ik mee aan de slag. Daarnaast zijn mensen die op reis willen, altijd vrolijk en blij. Dat spreekt mij ook aan.” Binnen een paar jaar werden Wilkin Kroon en Stef Franke aangetrokken als partners en via die weg kwam de benodigde knowhow het bedrijf binnen. “In het begin was het best fijn om niet gehinderd te worden door kennis van de reisbranche. Doordat ik blanco de reiswereld instapte, kon ik het op mijn eigen manier doen zonder andere partijen te volgen of afgeleid te raken. Ik kon nu zonder achtergrond in de gaten van de markt springen. En met succes: Riksja Travel bestaat inmiddels vijftien jaar."

InternationaalRiksja Travel groeide uit tot een organisatie met individuele, wat eigenwijze reizen die consu-menten grotendeels zelf kunnen samenstellen. Daarnaast telt het Nederlandse bedrijf ook vestigingen in Duitsland, Engeland en Australië. “Consumenten stellen hun reis samen met onze bouwstenen: korte reisprogramma's van enkele dagen naar intrigerende plekjes waarbij je dichtbij het land komt en een andere cultuur en levenswijze echt meemaakt. De essentie van reizen, volgens ons.” Een ander verschil volgens Appelman is dat de organisatie startte met reiswebsites per land. “Dat zorgt voor een goede vindbaarheid op zoekmachines.” Dat die aanpak juist is, blijkt wel uit het feit dat het bedrijf nog nooit hoefde te adverteren. “We willen dat mensen ons zelf vinden, dat zorgt vervolgens weer voor een binding tussen de reiziger en Riksja Travel.”

InnovatieHet bedrijf startte met Thailand als eerste bestemming, momenteel staat de teller op 41.

“Reizen is leren van andermans culturen”

Je hoort het vaker: van zolderkamer naar kantoorpand. Dat geldt ook voor Riksja Travel.

Riksja-oprichter en mensenmens Marius Appelman werkte bij een multinational en

gooide na een vakantie op Thailand het roer om.

Marius Appelman.

Page 14: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws14

www.travelpro.nl

Zestien jaar geleden stopte KLM de vluchten naar Belfast wegens de onrust tussen de protestanten en katholieke bevolking. Die onrust is inmiddels gaan liggen en dus is het tijd om terug te keren. De vlucht zal, net als de vluchten naar Krakau en Montpellier, een keer per dag worden uitge-voerd. Pieter Bootsma, Executive Vice President Marketing, Revenue Management & Network, heeft echter laten weten het aantal vluchten per dag snel te hopen uitbreiden.

LuchthavenKLM Cityhopper brengt je naar het George Best Belfast City Airport. Deze luchthaven heeft als voordeel ten opzichte van het Belfast International

Airport dat het op een steenworp afstand van de stad ligt. In een kleine tien minuten brengt een taxi je naar het centrum. De vlucht biedt hierdoor ideale mogelijkheden voor zakenreizigers maar is als low-cost airline ook erg aantrekkelijk voor toeristen.

BelfastHet compacte centrum van Belfast maakt het een goede bestemming voor een korte stedentrip. Must-visit is Titanic Belfast. Op een bijzonder interactieve manier komen bezoekers in laatst-genoemde alles te weten over het belang van scheepsbouw voor de stad, over de Titanic en uiteraard over de ramp die zich heeft voltrokken. Maak ook een tour met een Black Taxi langs de

vele muurschilderingen in de stad. Deze schilderingen zijn gemaakt in de strijd tussen katholieken en pro-testanten en zijn met name te vinden rondom Shankill Road (protstants) en Falls Road (katholiek), straten die gescheiden zijn door een metershoge muur. ’s Avonds kan men ontspannen in een van de vele pubs die de stad rijk is met bijna elke avond live muziek.

NatuurWie naar Noord-Ierland gaat doet er goed aan de wandelschoenen aan te trekken. In slechts een paar weken tijd wordt de opening van de Gobbins wandelroute verwacht. Op een hoogte van zestig meter wandelt men langs de kliffen van de Oostkust. De meest toeristische attractie van Noord-Ierland is Giant’s Causeway, een rotsformatie die sinds 1986 op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. De formatie bestaat uit 40.000 basalt-zuilen en zou ontstaan zijn bij een vulkaanuitbarsting. De regio maakt ook slim gebruik van het feit dat hier veel scenes uit de hit serie Game of Thrones zijn opgenomen. Er worden diverse tours aangeboden die langs filmlocaties gaan.

Aniek de Kort

KLM ziet potentie in Belfast

Maandag 18 mei was een feestelijke dag voor KLM. Maar liefst drie nieuwe bestemmin-

gen zijn sindsdien rechtstreeks vanaf schiphol met KLM te bereiken, te weten Belfast,

Krakau en Montpellier. TravelPro mocht mee op de inauguratievlucht naar Belfast om te

kijken wat de grootste stad van Noord-ierland te bieden heeft.

V.l.n.r. Carl Schelleman, Pieter Bootsma en Warner Rootliep.

Page 15: TravelPro #22 - 27-05-2015

15

www.travelpro.nl

ADVeRTORiAL

Reden genoeg om Utah op de Nederlandse markt onder de aandacht te brengen. Op 8 juni brengt de Gouverneur van Utah een bezoek aan ons land en jij kunt daar bij zijn! Tijdens een heerlijk ontbijt vertelt hij alles over Utah. Zijn

presentatie gaat onder andere over het belang van het toerisme (uit Nederland) voor Utah.Ook Delta Airlines is die ochtend aanwezig. De luchtvaartmaatschappij vliegt immers sinds 4 mei rechtstreeks vanuit Amsterdam naar Salt Lake City. Afsluitend zal Vicky Varela van Utah Tourism nog een presentatie geven.

Kom je ook?Maandag 8 juni aanstaande van 9.30 tot 11.00 uur in Andaz Hotel Gallery & Studio 1 in Amsterdam. Mail voor 3 juni naar [email protected] en meld je aan.

Utah nodigt je uit

De Gouverneur van utah is in Nederland voor een handelsmissie. “Toerisme is voor utah

zeer belangrijk. Denk daarbij niet alleen aan The Mighty Five: Arches, Bryce Canyon,

Capital Reef, Canyonlands en Zion National Park, maar ook bijvoorbeeld een skigebied

als Park City.”

Page 16: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws16

www.travelpro.nl

Het zijn landen die werden gemeden vanwege politieke onrust of omdat gedacht werd dat de geslotenheid van het land toeristen niet toestond. Maar dat houdt de reiziger anno 2015 niet meer tegen. Waarom zijn ze zo populair? Is het er echt wel veilig? En wat hebben deze landen toeristen te bieden? In een tweeluik, waarvan dit het eerste deel is, brengt TravelPro vier van dit soort landen onder de aandacht. Een van deze landen is Noord-Korea, een land dat al jaren de grenzen gesloten houdt voor bui-tenlandse media en daardoor misschien wel het meest tot de verbeelding spreekt. De leider van het land wordt als een God geeerd, er is geen internet, toeristen worden continu begeleidt door twee verplichte gidsen en je krijgt alleen te zien wat zij willen dat je ziet.

Een goede indruk“Dat doen ze omdat ze willen dat je een goede indruk krijgt van het land. Ze laten je bijvoorbeeld ook zien hoe het dagelijks leven daar is. Ze nemen je mee naar een school, bibliotheek of

een appartement”, aldus Leonieke Glasbergen, directeur van Your Planet Travel. Volgens haar neemt de populariteit van het land onder reizigers toe omdat steeds meer mensen op de hoogte zijn van het feit dat het mogelijk is hierheen te rei-zen. “Mensen denken: het zal wel wat je allemaal in de media hoort, maar wij willen het met eigen ogen zien. Het is een prachtig land met een natuur die ongerept en erg mooi en bergachtig is en er is nauwelijks industrie.” Ook Caspar Steinebach van CultureRoad ziet eveneens een toename en geeft daarvoor dezelfde reden. Hij vult aan: “Over het algemeen hebben deze landen veel te bieden. Ze zijn niet ‘aangetast’ door het massatoerisme, zijn redelijk authentiek qua cultuur en hebben een heel gastvrije houding naar toeristen toe.”

Mysterieus“Het is een mysterieus land, mensen willen weten hoe het er nu echt is. Dat maakt het aantrek-kelijk, het is een unieke cultuur die niet beïnvloed is van buitenaf”, zegt Leonieke. “Het is een van

de weinige landen waar het totalitaire com-munistische systeem nog bestaat en je de werking van de oude propaganda in de praktijk kunt zien”, sluit Sander Lucassen van Batutta Reizen aan. “Het blijft natuurlijk een beetje merkwaardig, het is een zeer bedenkelijk en verwerpelijk systeem, maar er zijn veel mensen die daardoor gefascineerd zijn. En de weten-schap dat Noord-Korea op termijn toch echt een omwenteling zal gaan meemaken en de moderne tijd instapt, maakt dat mensen het nu nog willen zien.”

Culturele uitwisselingVeel gehoord argument is dat je door te reizen naar Noord-Korea het regime van Kim Jong-un zou steunen. Bij CultureRoad en Your Planet denken ze daar anders over. “De inwoners van Noord-Korea hebben een beeld van de ver- derfelijke buitenwereld waar alles slecht is en slecht gaat. Op het moment dat wij daar als toeristen komen, krijgt in ieder geval een klein deel van de Koreanen wellicht een ander beeld van het westen”, aldus Caspar. “Door in aan-raking te komen met buitenlanders verandert dit vijandbeeld stap voor stap. Andersom geldt hetzelfde: mensen komen thuis met een heel andere ervaring dan het beeld dat ze van te voren hadden. De interactie en communicatie die plaats vindt is alleen maar goed”, sluit Leonieke aan. Door toerisme wordt het land ook opener. Het is een belangrijk speerpunt van de huidige leider en vanuit de reisbranche is er continu druk om meer plekken open te stellen voor toeristen. Als gevolg hiervan orga-niseren zowel Your Planet als Batutta Reizen een reis waarbij je vanuit Rusland per trein

we reizen de hele wereld rond, het liefst

steeds verder weg van het kikkerlandje

Nederland. Verder en extremer, daar waar

de kans klein is dat je er je buren tegen-

komt. Daardoor worden landen, waar tot

enkele jaren terug nog nauwelijks toeristen

kwamen, steeds populairder onder reizi-

gers.

Selfies maken zonder de buren tegen te komen

Page 17: TravelPro #22 - 27-05-2015

17

www.travelpro.nl

naar Noord-Korea reist, een grensovergang die tot voor kort gesloten was voor toeristen.

IranIran: het land dat dankzij het sprookje van 1001-nacht en de zijderoute tot de verbeelding spreekt. Maar ook het land waar al jaren politie-ke spanning heerst met Westerse landen door het Iraanse nucleaire programma en door sanc-ties tegen het land door de Verenigde Naties, de Verenigde Staten en de Europese Unie. Toch worden steeds meer toeristen getrokken door de schoonheid van het land en blijkt het een stuk veiliger dan gedacht.

Hassan RohaniSinds 14 juni 2013 is Hassan Rohani president van Iran. Rohani is gematigder en hervormings-gezinder dan zijn voorgangers, waardoor het land opener is geworden en ook het toerisme wordt bevorderd. Sindsdien merkt ook reisorga-nisatie Batutta Reizen dat er een toenemende belangstelling is voor het land. “Er gaan meer groepen naar toe, maar vooral ook meer indi-viduele reizigers voor wie wij reizen op maat maken”, aldus Sander.

VeiligheidSinds de nieuwe regering is het land niet per se veiliger of toegankelijker geworden dan dat het al was maar de veranderingen hebben er wel toe geleid dat de media positiever is waardoor de perceptie is dat het veiliger is geworden. Maar hoe veilig is het dan? “Grotendeels veilig”, zegt Sander. “Er zijn gebieden die je beter kunt mijden. Dat geldt met name voor de grens-gebieden met Afghanistan en Pakistan, waar

zich veel drugshandel concentreert en dus veel criminaliteit voorkomt. Alle andere gebieden zijn goed te bereizen.”

Cultuur & natuurEn dat ontdekken steeds meer reizigers. Maar wat maakt Iran zo aantrekkelijk voor toeristen? Uiteraard de klassieke Perzische cultuur, de uitge-strekte natuur, variërend van bergen tot woestijn, en de bijzondere architectuur. “Het leuke is nu ook dat er steeds meer mogelijkheden komen omdat er nieuwe accommodaties verschijnen op nieuwe plekken. Vroeger had je het klassieke rondje door het Perzisch hart van het land, nu kun je ook reizen door minder centraal gelegen regio’s die de moeite waard zijn of op mooie plekken aan de rand van de woestijn verblijven. Kortom: het land biedt steeds gevarieerdere mogelijkheden. We maken ook veel reizen waarbij Iran wordt gecombineerd met andere landen zoals Turkije, Armenië en de landen van Centraal-Azië. Door deze combinaties te maken zie je het land in een breder historisch en cultureel kader.”

Visum“Voor reizen naar Iran heb je een visum nodig dat geautoriseerd moet worden door de overheid in Teheran. Heb je die autorisatie dan is het verkrij-gen van een visum bij de Iraanse ambassade in Den Haag vrij gemakkelijk”, zegt Sander. Met een visum op zak kan men het land vrij rondreizen. Wel moet men zich, net als in elk ander land, aanpassen aan de bestemming. In het geval van Iran betekent dat aangepaste kleding. “Vrouwen, ook toeristen, zijn verplicht een hoofddoek en wijdvallende kleding te dragen en mannen dra-gen geen korte broeken”, aldus Sander. “Maar dat went snel, en het is de moeite meer dan waard. Iran biedt een unieke reiservaring!”

Aniek de Kort

Beeld: Your Planet, Andy Scheurweg

Selfies maken zonder de buren tegen te komen

Page 18: TravelPro #22 - 27-05-2015

18

www.travelpro.nl

sTARTuP

Fysiek dagboekHet aanmaken en bijhouden van een eigen reisdagboek via de app is voor gebruikers gratis. Wanneer zij besluiten het dagboek ook te willen printen dan worden daar uiteraard kosten voor in rekening gebracht. “Wij verdienen aan de dagboeken die door particulieren worden besteld en werken sinds kort ook met vouchers die reisorganisaties cadeau kunnen doen aan hun klanten, die daarmee een dagboek kunnen laten druk-ken. In ruil daarvoor krijgt de reisorganisatie een bedrijfsprofiel op Travel Diaries en een reclame-uiting naast de openbare blogs die via hen zijn gepubliceerd. Deze blogs worden ook gekoppeld aan hun bedrijfsprofiel, zodat de reisagenten mee kunnen lezen met de reiservaringen van hun klanten.”

Creatieve vrijheidEr zijn vele websites waar je je reiservarin-gen kunt bijhouden en kunt delen met het thuisfront. Toch heeft Travel Diaries volgens Veerle (nog) geen directe concurrentie. “Op dit moment is Travel Diaries uniek in de wijze waarop mensen hun dagboek volledig zelf kunnen vormgeven, precies op de wijze waarop ze het bestellen. Deze creatieve vrijheid biedt geen enkele andere applicatie, zeker niet als het op tekst aankomt. Terwijl je bij andere websites of web-applicaties een mooi online aandenken creëert, schrijven reizigers bij Travel Diaries hele blogs, die ze online kunnen delen en offline voor altijd kunnen bewaren in hun eigen fysieke reis-dagboek.”

ToekomstVeerle ziet de toekomst van Travel Diaries zonnig tegemoet. Veerle: “Inmiddels heb ik een partner er bij die het programmeren op zich neemt en continu bezig is met het uitbreiden van de applicatie. De eerste partnerships, met twee grote Nederlandse reisorganisaties, is een feit en we hopen dit jaar ook een offline-app voor tablets en smartphones te lanceren.”

Aniek de Kort

was het zover en kon ik de eerste versie van Travel Diaries aan het publiek tonen”, aldus Veerle.

SneeuwbaleffectSinds de lancering van de betaversie is er continu gewerkt aan het verbeteren en opti-maliseren van de web-applicatie en dat werpt zijn vruchten af, want Travel Diaries groeit hard. “Dat hebben we deels te danken aan de media-aandacht die het concept heeft gehad sinds de lancering. Daarnaast verspreidt het zich vanzelf, doordat mensen hun dagboeken openbaar maken en delen via Facebook, Twitter en mail. Je krijgt daardoor een sneeuw-baleffect en een constante stroom aan nieuwe gebruikers.”

Begin 2014 werd een betaversie van de web-applicatie Travel Diaries gelanceerd. In de app kun je, de naam zegt het al, je eigen reisdagboek bijhouden. Dit kan met tekst, foto’s en kaarten. Uniek aan de app is dat reizigers het dagboek aan het einde van de reis ook kunnen laten afdrukken als tastbare herinnering. Het idee ontstond bij oprichtster Veerle Witte, toen ze zelf op zoek ging naar een website om online een reisdagboek bij te houden en wat ze daarna zou kunnen bestellen als een fysiek boek. “Ik zocht een vergelijkbare software waarmee je een foto-albums maakt, alleen dan meer gericht op tekst, aangevuld met foto’s en kaarten. Toen ik nergens een dergelijke website kon vinden, besloot ik het zelf op te zetten. Drie jaar later

Online delen en een offline herinnering

De angst van elk bedrijf zijn de creatievelingen die bij wijze van spreken op een zol-

derkamer een meesterlijk concept bedenken. Hun ideeën zijn vernieuwend, hun tactiek

innovatief en grensverleggend. startups willen wat toevoegen aan de wereld en zijn soms

verbazingwekkend bedreigend.

Veerle Witte.

Page 19: TravelPro #22 - 27-05-2015

19

www.travelpro.nl

In zowel Frankrijk, met een groei van 27%, als Nederland en Duitsland, met beide een groei van 13%, steeg de populariteit van Griekenland. Ook was er een grote toename te zien uit China, Zuid-Korea en Brazilië. “Toch zou Griekenland nog meer moeten investeren in toerisme”, vindt Jacqueline-Alexandra Hamelink-Prinou (mede-eigenaar Prinos Reizen). “Toerisme is een van de belangrijkste pijlers van de Griekse economie. Maar helaas, al het geld is op. En op wat voor niveau je ook contacten maakt (gemeentelijk, provinciaal, landelijk), tot september 2015 is alles bevroren.” Toch behoort het land al jaren tot een van de favoriete vakantiebestemmingen van Nederlandse toeristen, maar waarom?

Blue Flag BeachesHamelink-Prinou, geboren in Griekenland, ervaart het land als een heerlijke vakantiebestemming met een uiterst vriendelijke bevolking die toeristen met warmte omringen. “Het land heeft een enor-me diversiteit aan natuur, landschap, zon, zee en strand. Waar men ook voor kiest, Griekenland zal altijd verbazen met zoveel variatie.” De belang-rijke toeristische bestemmingen zijn Athene, Kreta, Corfu, Rhodos en Kos. Veel toeristen komen naar Griekenland voor een zonvakantie, niet heel verrassend als je bedenkt dat het land meer dan 5.000 kilometer kustlijn telt. Een groot

aantal van deze stranden wordt gemarkeerd als de zogenoemde Blue Flag Beaches. Deze stranden hebben de titel gekregen, omdat ze aan veel verschillende strenge eisen voldoen. Het strand wordt beoordeeld op haar waterkwaliteit,

strandkwaliteit, milieubeleid en veiligheid. Met bijna 400 Blue Flag Beaches staat Griekenland in de topdrie wereldwijd. Maar liefst 106 stranden met een Blue Flag-waardering bevinden zich op Kreta.

Dat Griekenland al een lange tijd diep in

de schulden zit, is voor toeristen geen

reden om het land links te laten liggen,

integendeel zelfs. in 2014 bezochten maar

liefst 22 miljoen toeristen het land, een

recordaantal en zorgde voor een groei van

23% ten opzichte van 2013.

Crisis in Griekenland? Niet voor toeristen!

Griekenland lacht met een goede reden. Holland International heeft hier dit seizoen onder het succesvolle TIME TO SMILE concept vier nieuwe leden toegevoegd. Op Kos opende TIME TO SMILE Artemis inclusief een nieuwe kinderclub, Rhodos is verrijkt met de komst van TIME TO SMILE Osiris, op Samos ligt de nieuwe parel TIME TO SMILE On the Beach en op Lesbos straalt TIME TO SMILE Meraki van oor tot oor. Voor de betaalbare All Inclusive vakantie boekt de klant één van de zes SUNEO CLUBS op Samos, Corfu, Rhodos, Kos en Kreta, met op deze laatste bestemming twee van de nieuwste hotels; SUNEO CLUB Althea Village (Chania) en SUNEO CLUB Chrissi Amoudia (Anissaras). Met de opening van SPLASHWORLD Atlantica Akti Zeus is het op

Kreta ook volop waterpret. Naast de uitbrei-ding en verbetering van het productaanbod is ook nieuws bij Arkefly. Nieuw zijn Skiathos (Sporaden, een keer per week) en Chania (West-Kreta, twee keer per week). Lesbos wordt vanaf dit seizoen twee keer per week direct aangevlogen. Voor meer flexibiliteit is er een extra vluchtdag naar Santorini (Cycladen) toegevoegd. Kortom, Griekenland is volop in beweging!

TUI

Page 20: TravelPro #22 - 27-05-2015

www.travelpro.nl

Page 21: TravelPro #22 - 27-05-2015

21

www.travelpro.nl

sPeCiAL GRieKeNLAND

Kreta wéér populairDat Kreta aan top staat met het aantal Blue Flag Beaches is enigszins logisch; Kreta is namelijk het grootste eiland van Griekenland. Daarnaast is het een van de meest veelzijdige eilanden van Europa. Op het eiland bevinden zich veel toeristische plaatsen, zoals Chersonissos, Malia en Chania. Toeristen hebben dus voldoende keuze uit accommodaties, restaurants en acti-viteiten. De meeste van deze plaatsen bevinden zich in het noorden van Kreta, voor toeristen die op zoek zijn naar meer rust biedt het zui-den een uitkomst. De zuidkust van het eiland wordt gekenmerkt door hoge bergen en steile rotsformaties, waardoor er in vergelijking met de noordkust relatief weinig stranden zijn te vinden. Daarom trekken de meeste toeristen naar de noordkust en kan iedereen ongestoord genieten aan de zuidkust. Ook dit jaar is Griekenland weer erg populair onder Nederlandse toeristen, in het begin van 2015 waren de boekingen al 12% hoger dan in 2014. Kreta viel onder de populairste bestemmingen samen met Kos en Rhodos. Uiteraard komt niet iedereen naar Kreta voor zon, zee en strand. Het eiland heeft namelijk veel overblijfselen van de Minoïsche cultuur en is nog steeds geliefd bij archeologen die onderzoek

doen naar deze beschaving. Hierdoor is er ook voor cultuurliefhebbers veel te beleven op het eiland.

Kos(telijke) fietsvakantieWie denkt aan een fietsvakantie zal niet gelijk aan Griekenland denken, toch is Kos een perfectfietseiland. Een groot deel van het eiland is vlak en de kusstrook is voorzien van een breed fietspad. Veel toeristen gebruiken dan ook de fiets om het eiland te ontdekken. Dat Kos een echt fietseiland is, blijkt ook uit het aantal fiets-verhuurders op het eiland. De keuze is enorm en zowel de prijzen als de kwaliteit van de fietsen verschillen erg per verhuurder. Daarom is het voor uw klanten altijd raadzaam om zich van te voren goed te oriënteren op een goede ver-huurder. Toeristen kunnen ervoor kiezen om de traditionele fietsrouters te volgens of zelf eropuit te trekken. Tijdens de fietstocht kan men zowel de natuur als de stad ontdekken. De populairste stad op het eiland is de hoofdstad Kos-stad. Voor jongeren die iets minder hebben met fietsen heeft Kos-stad veel te bieden. De stad staat bekend om haar uitgaansleven, de Bar Street in het centrum heeft een flink aantal discotheken en barretjes en deze zijn erg populair onder jongeren.

Zonzeker RhodosRhodos is het eiland met gemiddeld 3.075 zonuren per jaar. In juli schijnt de zon gemiddeld 12,5 uur per dag en is dus uitermate geschikt voor een zonvakantie. Rhodos is een eiland met een rijk verleden en die geschiedenis is nog duidelijk aanwezig. Het eiland is door UNESCO uitgeroepen tot wereldmonument van cultuure-rfenis. Rhodos-stad wordt gekenmerkt door de oude haven, vandaag de dag staan bij de ingang van de haven beelden van herten, een hinde en een bok. Vroeger stond op die plaats het Colussus van Rhodos, een gigantisch beeld waar schepen onderdoor moesten varen om de haven te bereiken. Het beeld is een van de zeven wereldwonderen van de antieke wereld. De haven van Rhodos-stad is tegenwoordig een belangrijke aanlegplaats voor cruiseschepen. Doordat het eiland ongeveer 300 zonzekere dagen heeft kan het eiland het hele jaar goed bezocht worden. Wel moet er rekening worden gehouden met beschikbare vluchten, er kan namelijk niet gehele jaar door rechtstreek vanuit Nederland naar Rhodos worden gevlogen.

Paradijs voor cultuursnuiversMinder populair, maar zeker de moeite waard voor een vakantie, is het vasteland van

Het Grieks Verkeersbureau in Nederland is erg blij met de toename van het aantal boekingen voor de zomer van 2015. De Griekse eilanden zijn een van de favorieten zon en zee bestem-mingen van de Nederlanders, maar Griekenland biedt ook alternatieve activiteiten van april tot oktober. Een stedentrip naar Athene en Thessaloníki is het hele jaar door mogelijk. Voor de Griekse cultuurliefhebbers, mis de Allard Pierson Museum-tentoonstelling van 26 juni tot 7 september in Amsterdam niet.

Grieks Verkeersbureau

Page 22: TravelPro #22 - 27-05-2015

22

www.travelpro.nl

Page 23: TravelPro #22 - 27-05-2015

23

www.travelpro.nl

Aegean is de grootste luchtvaartmaatschappij van Griekenland. Sinds 1999 verzorgt Aegean kwalitatief hoogstaande 'full service' vluchten op korte en middelange afstand. In 2010 werd Aegean lid van Star Alliance, de grootste lucht-vaartalliantie wereldwijd.

Op 23 oktober 2013, heeft Aegean het eigen-dom verworven van Olympic Air. Hierdoor kunnen haar klanten en passagiers genieten van nog meer vluchten en beter aansluitingen naar meer Griekse en internationale bestemmingen. Ingevolge de aankoop van zes extra Airbus A320/321 toestellen, bestaat haar vloot in 2015 uit 56 toestellen. Dit jaar vliegt Aegean naar meer dan 100 internationale bestemmingen in 42 landen. In Griekenland zelf vliegt Aegean Airlines naar 34 verschillende luchthavens. Aegean heeft in 2014 de Skytrax World Airline Award erken-ning als beste Europese regionale luchtvaart-

Aegean: kwalitatief hoogstaand

maatschappij behaald en dit voor de vijfde keer. De vorige keren kreeg Aegean deze erkenning in 2013, 2012, 2011 en in 2009.

Nieuwe vluchten vanuit Amsterdam:Sinds 21 april jongstleden biedt Aegean Airlines rechtstreekse vluchten vanuit Amsterdam naar Heraklion aan. Deze seizoensvlucht zal tot en

met 23 oktober 2015 twee maal per week, steeds op dinsdag en op vrijdag, plaatsvinden.

Dit is de dienstregeling:Vlucht nummer Amsterdam Heraklion van tot

A3 423 17:40 22:10 21/04/2015 23/10/2015

Vlucht nummer Heraklion Amsterdam van tot

A3 422 14:10 16:55 21/04/2015 23/10/2015

Vanaf 25 april jongstleden vliegt Aegean Airlines ook één maal per week op zaterdag rechtstreeks

vanuit Amsterdam naar Rhodos. De laatste vlucht zal zijn op zaterdag 24 oktober 2015.

Dit is de dienstregeling:Vlucht nummer Amsterdam Rhodos van tot

A3 483 18:35 23:15 25/04/2015 24/10/2015

Vlucht nummer Rhodos Amsterdam van tot

A3 482 15:00 17:50 25/04/2015 24/10/2015

Griekenland. Het vasteland met steden als Athene, Parga en Pilion is zeker voor cultuursnui-vers een waar paradijs. Athene is de hoofdstad van Griekenland en is een van de grootste steden van Europa. Door de rijke geschiedenis heeft de stad veel culturele bezienswaardighe-den met als hoogtepunt de Akropolis. Ook de Tempel van de Olympische Zeus en het Oude en Nieuw Olympisch Stadion zijn typisch Griekse bezienswaardigheden. De steden Parga en Pilion zijn een stuk kleiner dan Athene. Parga is een stad die jarenlang de verbinding is geweest tus-sen oost en west, hierdoor is er een mengeling van Britse, Turkse en Griekse culturen ontstaan. Het meest opvallende gebouw is het kasteel van Parga, vanaf de ruïnes van dit oude kasteel hebben je klanten een prachtig uitzicht over de stad en de haven. De authentieke binnenstad kent vele smalle winkelstraatjes met traditionele Griekse restaurants. Toeristen die naar Pilion gaan, mogen de wandelschoenen niet vergeten. In Pilion is het mogelijk om een wandeltocht te combineren met het bezoeken van culturele bezienswaardigheden, daarnaast is het prachtig wandelen in de groene berggebieden net buiten de stad.

Hijs het zeilEen land met veel eilanden, zee en vaak goede winden is natuurlijk perfect om te zeilen. Op veel

eilanden is het mogelijk om een zeilcruise te boeken. Steeds populairder wordt het flottielje zeilen, bij deze vorm van zeilen kunnen toeristen ervoor kiezen om met een groep mee te varen. Minimaal twee mensen van de groep moeten goed kunnen zeilen. Onder leiding van één schip vaart de gehele groep naar verschillende bestemmingen. Zeilvakanties worden steeds populairder, omdat op deze manier ook onbewoonde

eilanden kunnen worden ontdekt, vaak gaan deze cruises gepaard met een BBQ op verbor-gen stranden. Daarnaast is een zeilvakantie de ideale manier om verschillende eilanden tijdens één vakantie te bezoeken.

Gyros, moussaka & wijnDe Griekse keuken is erg gevarieerd, bekende gerechten zijn gyros, moussaka, tarama en tzatziki. Bijna al het eten wordt bereidt met

Page 24: TravelPro #22 - 27-05-2015

www.travelpro.nl

Page 25: TravelPro #22 - 27-05-2015

25

www.travelpro.nl

sPeCiAL GRieKeNLAND

olijfolie en veel specerijen. De kunst is om in de toeristische steden de juiste restaurants te vinden. Veel restaurants zijn gericht op het massatoerisme en wijken af van de traditio-nele Griekse keuken. Net buiten de toeristi-sche gebieden kunnen je klanten de echte lokalen gerechten proeven. In Griekenland wordt er een stuk later gegeten in vergelijking met Nederland. Waar om zes uur de meeste Nederlanders al aan tafel zitten, wachten de Grieken meestal tot negen uur. Dit alles gaat vaak gepaard met een glas wijn, het land heeft namelijk een echte wijncultuur. De droge witte wijn Retsina is een van de specialiteiten. “Daarnaast is Griekenland voor de Nederlandse toerist een erg goedkoop vakantieland. Het uit eten gaan is een fractie van wat men in Nederland kwijt is in een restaurant. Voor circa € 10 krijgt men zoveel, dat een doggybag vaak noodzakelijk is. Een gewoonte in Griekenland”, vertelt Hamelink-Prinou.

De media moet positiever wordenDe toeristen merken weinig van de huidige situatie in Griekenland en kunnen ongestoord van hun vakantie genieten. Toch wordt er nog steeds negatief gesproken over

Griekenland op dit moment. “Als eerste zou de media (Europees en Wereldwijd) zich positiever moeten uitdragen over Griekenland met betrek-king tot de situatie. Een toerist zal geen proble-men ondervinden. Er komt nog altijd geld uit de pinautomaat en van stakingen is geen sprake.

De toerist wordt nu helemaal in de watten gelegd zowel door de lokale bevolking als door ons, Prinos Reizen”, adus Hamelink-Prinou.

Dylan Cinjee

“Misschien zijn we SolFly wel gestart vanwege Griekenland”, aldus Hans Mosselman (Eigenaar/directeur SolFly) op de vraag hoe belangrijk Griekenland is binnen het productportfolio van SolFly. “Griekenland staat voor kleinschalig-heid, betaalbaar, laagbouw, sfeer en cultuur en natuur in perfecte harmonie met een heerlijke zonbestemming. SolFly wil dan ook een onder-scheidend aanbod bieden waar deze elementen belangrijke onderdelen van uit maken.” SolFly is op en top Nederlands en Hans Mosselman kent met zijn jarenlange ervaring de wensen van de Nederlanders. Hier is op ingekocht. “Voor mij is het gevoel bij aankomst de basis van een goede vakantie. De vriendelijke ontvangst van

de eigenaar, de persoonlijke noot en Griekse hartelijkheid maken dat je je direct thuis moet voelen. Dit moet ik voelen als inkoper maar ik verplaats me ook direct in onze gast”, aldus Mosselman.

SolFly biedt vooralsnog alleen de eilanden Kreta, Kos, Rhodos en Corfu aan. Er wordt gevlogen met Corendon Dutch Airlines, op alle eilanden wordt er gebruikgemaakt van veelal persoonlijke Nederlandstalige reisleiding en de preferente accommodaties die zeker voldoen aan bovenstaande elementen worden in de brochure aangeduid met een ‘G’.

SolFly

Page 26: TravelPro #22 - 27-05-2015

26

www.travelpro.nl

ADVeRTORiAL

“Voor ons is vliegen echt een plezier en wij zijn ervan overtuigd dat minder betalen niet gelijk is aan minder service en comfort.”

Vueling valt te omschrijven in vier pijlers:• Efficiëntie: “We richten altijd op datgene dat

werkelijk belangrijk is voor de reiziger, en willen dat altijd beter doen en met minder middelen.”

• Toegankelijkheid: “Wij staan voor een open, respectvolle en vriendelijke benadering en wil-len zo onze relatie met de reiziger versterken."

• Non-conformisme: "Wij geloven dat er altijd iets te verbeteren is en zullen daar altijd alles aan doen.”

• Realistisch: “Wij zijn realistisch, omdat we verder willen.”

Reis op maatOm tegemoet te komen aan de wensen van de klanten biedt Vueling drie verschillende service klassen: • Basic, enkel reizen met handbagage van

tien kilogram.• Optima, met extra diensten zoals vrije stoel-

keuze, tien kilogram handbagage, 23 kilogram check-in bagage en je vlucht wijzigen naar een ander tijdstip op dezelfde dag van vertrek. Nu ook mogelijk via de Vueling App.

• Excellence, met exclusieve voordelen zoals voorrang bij instappen, gratis catering, midden-stoel blijft vrij, snelle doorgang bij veiligheids-controle, toegang tot VIP lounge en speciaal gereserveerde plaatsen voor handbagage.

Vueling neemt je mee“Wij bieden een wereld aan mogelijkheden. We vlie-gen naar meer dan 130 bestemmingen in Europa, Noord-Afrika en het nabije Oosten via rechtstreekse vluchten of vluchten via Barcelona en Rome. Vanaf Schiphol Amsterdam Airport bieden we tien rechtstreekse verbindingen aan naar Alicante, Barcelona, Blibao, Ibiza, Malaga, Mallorca, Rome, Santiago C. en Valencia. Per week vertrekken er meerdere vluchten naar de bestemmingen. Naar Barcelona zelfs 28 keer per week.NIEUW is dat we nu ook vertrekken vanaf Rotterdam The Hague Airport naar Barcelona, vier rechtstreekse vluchten per week.”

Vueling voor reisbureausVueling verwent reisagenten met een eigen platform. Een van de voordelen van dit platform is het complete beheer van de reserveringen op één plaats, maar denk ook aan aanvragen voor groepstarieven.

Aanmelding voor dit platform is eenvoudig en over-zichtelijk en kan op vueling.com/reisbureaus. Kijk voor meer informatie op www.vueling.nl.

“Wij zijn Vueling”

“Vueling is een luchtvaartmaatschappij

met een informele cultuur, waarbij onze

mensen toegankelijk zijn. Bovendien gaan

we uit van het idee dat er altijd iets verbe-

terd kan worden.”

Page 27: TravelPro #22 - 27-05-2015

27

www.travelpro.nl

iNTeRView

Sunscape Curaçao heeft een aantal ups’s die alle verwachtingen te boven gaat en boven alle ande-re accommodaties uitstijgt. Sunscape Curaçao is het enige all inclusive resort op het eiland en heeft vijf restaurants, vijf bars, één café en een minibar in de hotelkamers. “Curaçao is een rede-lijk prijzig eiland”, zegt Luis Nunez (Director of Sales). “Door als enige een all inclusive-formule te lanceren, weten onze gasten precies vooraf wat ze kwijt zijn aan een topvakantie op Curaçao. Dat brengt rust bij de vakantiegangers. En, ze krijgen zoveel als ze willen en op kunnen eten en drinken.”

StrandDaarnaast heeft Sunscape Curaçao het langste, mooiste en veiligste privéstrand van alle andere

resorts. “We hebben zelfs een golfbreker op ons strand, zoals er een extra zwembad wordt gecreëerd”, zegt Nunez. “Na een investering van een half miljoen dollar zijn onze kusten van een poederachtig zand en bereiken onze gasten deze gemakkelijk door een vlakke daling de zee. De stranden zijn lang en prachtig, waardoor er genoeg ruimte is om te zonnen en te genieten.”

FamiliesSunscape Curaçao richt zich voornamelijk op families en kent het beste en meest complete familieprogramma. “Gezinnen ontbreken het aan niets. Onze Explorer’s Club is voor kinderen van drie tot twaalf jaar en ons Core Zone-programma is gericht op tieners van dertien tot zeventien jaar. Daarnaast beiden we ook activiteiten voor het hele gezin, zoals filmavonden op het strand.” Vanzelfsprekend sluit Sunscape Curaçao groe-pen vrienden, stellen en honeymooners niet uit.

SnorkelenNaast een uitgebreid activiteitenprogramma op het resort, biedt Sunscape Curaçao ook leuke bezigheden in en op het water. Nunez: “Wat dacht je van snorkelen op ons mooie strand? Gasten komen oog in oog te staan met de mooiste vissen die leven in onze onderwaterwereld. Het is gemak-kelijk en veilig, zelfs kinderen kunnen het doen.”

sinds kort is het enige volledig All

inclusive resort op Curaçao boekbaar

bij Arke. Het resort, genaamd sunscape

Curaçao Resort, spa & Casino, is gelegen

te midden van Mambo Beach. Arkefly

vliegt negen keer per week met de nieuwe

Dreamliners naar het Caribisch gebied.

Sunscape Curaçao Resort, Spa & Casino: hét all inclusive resort

Luis Nunez.

Page 28: TravelPro #22 - 27-05-2015

28

www.travelpro.nl

RePORTAGe

De Zuid-Afrikaanse minister van Toerisme, Derek Hanekom, voor wie het de eerste Tourism Indaba was als minister, zette samen met South African Tourism CEO Thulani Nzima, de Zuid-Afrikaanse toerisme-industrie op een troon. “De toeristische sector wordt steeds belangrijker voor Zuid-Afrika en biedt aan meer dan 1,5 miljoen Zuid-Afrikanen een baan. En dit aantal blijft groeien. Afrika is een continent van ongekende toeristische mogelijkhe-den, toerisme is een toonaangevende economi-sche factor, een sector van hoop voor Afrika en zijn mensen”, aldus Hanekom tijdens de officiële opening van de Indaba (waar meer dan 1.000 exposanten, twintig Afrikaanse landen, 2.000 inkopers en 750 journalisten op afkwamen).

Ontwikkelingen“De Indaba was dit jaar ontzettend belangrijk, aangezien deze plaatsvond na een periode dat Zuid-Afrika te maken had met geweld tegen immigranten. Ik denk dat de manier waarop het

land het heeft aangepakt goed is geweest en dat de bezoekers van de Indaba het gevoel hebben gekregen dat zij en toeristen welkom zijn in het land”, aldus Bangu Masisi, Country Manager South African Tourism Nederland. Ze bevestigt dat er minder mensen op de Indaba afkomen. Masisi: “Twee jaar geleden had je alleen de Indaba, maar nu heb je er de WTM en We Are Africa bijgekregen. Aan Indaba de uitdaging om te laten zien waarom partijen zich hier moeten profileren”. Over het aantal Nederlandse toeristen dat Zuid-Afrika bezoekt, is de directrice nog steeds tevreden. “Nederland staat in de top vijf van bezoekers en het aantal Nederlanders dat Zuid-Afrika bezoekt groeit nog steeds. Ondanks dat we nog geen officiële cijfers hebben, kan ik al bevestigen dat we in 2013-2014 weer een flinke toename hebben gezien. Overigens vind ik het jammer dat er vanuit Nederland nog geen chartervluchten naar Zuid-Afrika gaan. Waarom zijn de noordwestelijke Afrikaanse landen wel

mogelijk en Zuid-Afrika niet? Wat mij verder is opgevallen deze Indaba? Dat de toerismesector in Zuid-Afrika zich nog steeds aan het ontwik-kelen is.”

Van laid back tot Big FiveIn Durban, ooit thuishaven van de Nederlandse ‘Voortrekkers’ die rond 1835 de stad introkken, waren ook dit jaar tijdens de Indaba weer tiental-len Nederlanders te vinden. De stad, door Vasco da Gama ontdekt in 1497, is een populaire bad-plaats met haar subtropische klimaat. Sjabulile Ntuli, Regional Marketing Manager Europe bij Durban Tourism, laat tegenover TravelPro weten: “We zijn in gesprek met diverse airlines om meer rechtstreekse vluchten te krijgen”. De mogelijkhe-den zijn er op Durban King Shaka International, een moderne luchthaven. En er is goede hoop gezien de World Routes Conference die in sep-tember in de stad wordt gehouden. “Kaapstad is een cosmopolitane stad, Johannesburg staat

Zuid-Afrika: toerisme op troon

Halverwege mei was de jaarlijkse indaba

in Durban (Zuid-Afrika) het epicentrum

van de wereldwijde travel scene, waarop

deze zich als een olievlek verspreidde om

de Regenboognatie beter te leren kennen.

TravelPro verkende met south African

Tourism de provincie KwaZoeloe-Natal,

het land van de Zoeloes dat niet voor niets

ook wel ‘heaven on earth’ wordt genoemd.

South African Tourism en South African Airways hielden in het Freedom Café een avond voor Nederlandse en Belgische markt. V.l.n.r.: Jacqueline van den Broek, Marco Jonk, Martijn Strijker, Mies Hofman, Bangu Masisi en Eveline Jansen.

Hans de Wilde (Kuoni/Tenzing Travel), Petrel van Bronkhorst (Kuoni/Tenzing Travel), Robert Mulders (de Jong Intra Vakanties) en Ellen Bulthuis (Kuoni Specialists).

Durban.

Page 29: TravelPro #22 - 27-05-2015

29

www.travelpro.nl

voor business en Durban is laid back. Wie voor Durban kiest, heeft de mogelijkheid om te relaxen aan het strand, de verschillende toeristische attracties in de stad te bezoeken (Moses Madhiba Stadion, uShaka Marine World, markten, musea, enzovoorts) en binnen twee uur reizen de Big 5 te zien in een safaripark”, aldus Ntuli.

TevredenErika Ordelman, Product Manager Southern Africa & Suriname bij TUI Nederland, laat weten tevreden te zijn over de Indaba. “Voor mijn gevoel komen er steeds minder spelers op de Indaba af, maar de partijen die wij willen spreken zijn er tot dusver allemaal. Het loopt goed met Zuid-Afrika bij TUI. We zijn tevreden. Het is kijken wat de zomer gaat brengen.” Ook Hans de Wilde, directeur Kuoni/Tenzing Travel, benadrukt een goed Zuid-Afrika jaar achter de rug te hebben met rond de 45% groei. Dit jaar draaien we een klein plusje, maar daar zijn we ontzettend blij mee. Jezelf onderschei-den blijft lastig, want iedereen loopt natuurlijk op de Indaba rond. Ik denk dat je jezelf echt moet onderscheiden tijdens het verkoopproces, vanuit je kennis. Daarom investeren wij bij Kuoni/Tenzing Travel heel veel in studiereizen naar Zuid-Afrika. Uiteindelijk overtuig je een klant wanneer je tegen hem of haar kan zeggen; ik ben er geweest, dit moet je gaan doen. Natuurlijk probeer je altijd iets eerder te zijn dan de anderen om een bepaalde lodge of hotel te vinden, maar die voorsprong duurt hooguit een seizoen.” Joey van der Ven (Jambo SafariClub) bezocht voor de Indaba de We Are Africa beurs in Kaapstad, een beurs gericht op een wat hoger segment. “Ik merk dat de Indaba

Lees verder op pagina 30

Zuid-Afrika: toerisme op troon

Rhino Ridge Safari Lodge Eerste stop na de populaire badplaats Durban

was Rhino Ridge Safari Lodge (onderdeel

van Isibindi Africa Lodges) in Game Reserve

Hluhluwe iMfolozi Park, het oudste wildpark in

Zuid-Afrika dat in 1895 werd opgericht. Het

is de eerste private lodge in het park en werd

eind 2014 geopend. En dat is te zien! De stijl

die is gebruikt voor de bouw van zowel het

hoofdgebouw (met bar, relax-hoek, restaurant

en receptie) en de villa’s/kamers is er een die

velen aanspreekt; modern met veel gebruik van

hout. Werkelijk alles is op maat laten maken

voor de lodge. Vervelen zit er niet in voor

gasten van Rhino Ridge. De lodge biedt diverse

activiteiten in de natuur waaronder dagelijkse

game drives (overigens niet voor kinderen

onder de zes jaar), safari wandeltochten (met

gids uiteraard) en vogelspotten. Bij de lodge

is er de mogelijkheid tot het bezoeken van de

spa en zwembad. Ook worden er dagtrips

georganiseerd naar St. Lucia, Sodwana Bay

en een Zulu-dorpje. Er is plek voor in totaal

44 gasten (en er zijn vier verschillende type

kamers. Acht zogenaamde Luxury Bush Villas,

twee Honeymoon Villas, vier Safari Rooms en

twee Safari Family Rooms, allen met fans en

airconditioning en een prachtig uitzicht over

de vallei die overdag schittert in de zon en ’s

nachts onder een fonkelende sterrenhemel.

Meer info: isibindi.co.za/rhino-ridge.

Hluhluwe iMfolozi Park. Indische Oceaan bij Rocktail Beach Camp.

Page 30: TravelPro #22 - 27-05-2015

Nieuws30

www.travelpro.nl

een klein beetje probeert die kant op te gaan, ook doordat er een samenwerking is met We Are Africa onder de slogan ‘2 shows 1 Africa’. De Indaba is wat rustiger, vier jaar geleden was het ondenkbaar om out of the blue ergens aan te schuiven zonder een afspraak van tevoren te maken”.

BoodschapEven was wijlen Nelson Mandela ‘aanwezig’, toen minister Hanekom een speech aanhaalde waarin Mandela, vlak na zijn vrijlating, het Zuid-Afrikaanse volk laat weten: “We moeten de vruchten gaan plukken van de toegenomen internationale belangstelling voor Zuid-Afrika als bestemming, maar we kunnen niet alleen reke-nen op ons natuurlijk en cultureel erfgoed. We

moeten als natie een gezamenlijke inspanning leveren om voortdurend het niveau van de gast-vrijheid en vriendelijkheid te verhogen, want dat zijn aspecten waar de internationale toeristische markt grote waarde aan hecht.” Voor gastvrij-heid en inzet gaf Hanekom de Zuid-Afrikanen zijn complimenten en gezien het (blijvend) grote aantal Nederlandse toeristen weet ook de Nederlander deze absoluut te waarderen.

Arjen Lutgendorff

Meer foto's op fb.com/travelpronl.

Jeroen van Rootselaaars (Africamps) en Monika Luel (South African Tourism).

Bob Magotteaux (Gateway), Jacqueline van den Broek (South African Tourism) en Danique Harleman (TravelBird).

Rocktail Beach Camp Na vier game drives ging de reis verder naar

het ‘einde van de wereld’. Zonder mobiel

bereik, werd er verbleven bij Rocktail Beach

Lodge (onderdeel van Wilderness Safaris), dat

is gelegen in Maputaland Coastal Forest en

bij Maputaland Marine Reserve. Hier, achter

de duinen, ben je helemaal weg van de maat-

schappij. Een luxe, warme ‘Into the Wild’ erva-

ring met alles van dien om een verblijf tot een

onvergetelijke belevenis te maken. Je kan er

honderden kilometers wandelen zonder iemand

tegen te komen en genieten van de prachtige

Indische Oceaan waar het zeewater zeer aan-

genaam is. Zelf omschrijft Rocktail zichzelf als

Zuid-Afrika's meest ongerepte en exclusieve

tropische strandervaring. Rocktail Beach

Lodge biedt een ideaal verblijf aan diverse

doelgroepen: met z’n tweetjes, vrienden of met

het gezin. Er zijn op dit moment zeventien en-

suite kamers waarvan zeven familie suites (met

gedeelde badkamer en twee kamers). Dineren

kan in de centrale ruimte, waar ook ruimte is

om te loungen met bar en zwembad. Kers op

de taart: game drives te water met de kans

op duiken/snorkelen met dolfijnen, haaien en

walvissen. Doe je dat ‘s ochtends, dan verzorgt

Mokarran Dive Charters een heerlijk ontbijt op

het strand. Rocktail wordt door velen gezien als

dé duikbestemming in Zuid-Afrika, waar je overi-

gens ook geweldig kan surfen. Wie geluk heeft,

maakt misschien wel mee dat de zeeschildpad-

den hun eieren komen leggen op het strand.

Meer info: wilderness-safaris.com/camps/

rocktail-beach-camp.

Page 31: TravelPro #22 - 27-05-2015

31

www.travelpro.nl

AGeNDA/COLOFON

Aniek de KortRedacteur

[email protected]

Postadres: Postbus 120, 6500 AC Nijmegen

Kantooradres: Sint Agnetenweg 56, NijmegenTel: +31(0)24-8200203E-mail: [email protected]: www.travelpro.nl

Oplage: 5400 exemplaren Verschijning: wekelijks

Verantwoording: TravelPro is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V.

Doelgroep: alle eigenaren, bedrijfsleiders en medewerkers van reisbureaus, managers van luchtvaartmaatschappijen, touroperators, hotels en industrieën die raakvlakken met de reiswe-reld hebben.

Abonnement: Jaarabonnement: e 95Thuisabonnement: e 85 Studentenabonnement: e 75 Proefabonnement (3 maanden): e 20 Deze tarieven zijn exclusief BTW. Vragen? [email protected]

Vormgeving & DTP: Cre8tiFF, HelmondDruk: Van der Wiel & Rosmalen, Arnhem

Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opge-slagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door foto-kopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van @TRAVELPRO

Colofon

Mei* 31-5: Filmavond Rendez-Vous, Interhome,

Allianz Global Assistance en Graubunden Toerisme.

Juni* 2: Workshop Beijing Tourism Board,

Amsterdam* 3: 50 –jarig jubileum Turkish Airlines,

Aalsmeerderbrug* 4: Rum & Cocktail Party Dominicaanse

Republiek, Utrecht* 12: Spaanse dag* 12: Scandinavisch Zomerevent 2015,

Schalkwijk* 17: brunch Icelandair* 18: Travel BBQ at the Beach

September* 12: Cruiseborrel & barbecue,

[email protected].* 26-27: Najaarseditie Cruise Event,

Waagnatie, Antwerpen.

Oktober* 07-10: ANVR-Congres, Abu Dhabi. * 30-10: USA-Canada Experience Hotel Figi

in Zeist. * 31-10/01-11: USACanada.nu

Reismarkt- grootste USA-Canada vakantiemarkt in Nederland.

Nieuws voor de agenda? Mail naar [email protected].

TJ van ApeldoornAccountmanager

[email protected]

Sharon EversRedacteur

[email protected]

Tom van Apeldoorn Uitgever/Hoofdredacteur

[email protected]

Amanda de Nijs stagiaire

[email protected]

Eva HopstakenRedacteur

[email protected]

Arjen LutgendorffEindredacteur

[email protected]

Dennis de Groot Accountmanager

[email protected]

Léon Jansen Airlines Sales

[email protected]

Dylan Cinjeestagiair

[email protected]

Agenda

Thomas Cook zweeg toen twee jonge kinderen overleden aan koolmonoxidevergiftiging in een appartement geboekt bij de organi-satie. Vorige week oordeelde de lijkschouwer dat de jonge kinderen ‘onrechtmatig’ waren gestorven en dat Thomas Cook haar zorgplicht heeft geschonden.

Ook bleek dat Thomas Cook £3 miljoen heeft ontvangen van Louis Hotels ter compensatie, de eigenaar van het vakantieoord. Volgens de Huffington Post gaf Thomas Cook slechts eentiende van dit bedrag aan de rouwende familie. De krant schrijft: ‘Thomas Cook’s reputatie ligt in duigen, de media maken ze af en mensen zweren dat ze nooit meer een vakantie boeken bij Thomas Cook. Dit is geen situatie die zomaar verdwijnt, de enige manier om Thomas Cook’s reputatie weer op te bou-wen is door zichzelf bloot te geven. De CEO moet opstaan en toegeven een verschrikkelijk fout te hebben gemaakt. “Het spijt me heel erg, en ik zal aftreden.” Uiteindelijk heeft de CEO zijn spijt betuigd en wordt de £3 miljoen pond die het bedrijf ter compensatie ontving, verdeeld in een gift aan Unicef (£1,5 miljoen) en gaat er £1,5 miljoen naar verzekeraars voor juridische kosten.

Thomas Cook onder vuur

Page 32: TravelPro #22 - 27-05-2015