Transcom-Info mei 2013

32
I N FO 05 / 2013 Postabonnement Afgiftekantoor : Brussel X Mei 2013

description

Transcom-Info mei 2013

Transcript of Transcom-Info mei 2013

Page 1: Transcom-Info mei 2013

INF

O05

/ 2

013

Postabonnement

Afg

iftek

anto

or :

Bru

ssel

X

Mei

201

3

Page 2: Transcom-Info mei 2013

I n t e r s e c t o r a a lZorgwekkende evolutie arbeidsongevallenDe ronde van Nieuwpoort p. 4

P o s tKort nieuwsKan bpost zomaar controleren?Artisoc onder de loepNieuw gezicht in Vlaams-Brabant p. 8

W a t e rActualiteit p. 10

S p o o r w e g e nDe spoorhervorming: aanhoudende bezorgdheiden een terugblikMythes over vakbondenPensioenproblematiek p. 12

V e r v o e r o v e r d e w e gStelsel van werkloosheid (SWT)«Gun jezelf een veilige rit door de Havenvan Antwerpen» p. 17

M o b i l i t e i tEuropese voorstellen schaden BelgocontrolArbeidsongevallen luchthaven p. 20

T e l e c o mMerit: waardering of strafBelgacom verlaagt aanvullend pensioenplan p. 22

D i a m a n tMoeilijkheden in de diamantsectorKris Peeters bezoekt Botswanaen nog veel meer... p. 26

C u l t u u r«Er bestaat veel kwalitatieve televisiein Vlaanderen» p. 28

I n t e r s e c t o r a a lIn memoriamACV-Transcom bouwt aan nieuwe werkvloer p. 31

I n h o u d

Page 3: Transcom-Info mei 2013

Kat

rien

Ver

wim

p, V

oorz

itter

Did

ier

Smey

ers,

Ond

ervo

orzi

tter

Mei

201

3

Een (on)vellige werkvloer

Op woensdagochtend 24 april sloeg in Bangladesh het

noodlot toe. Een acht verdiepingen hoog gebouw, met

daarin drie kledingfabrieken en een winkelcentrum,

stortte in. De ravage was niet te overzien: meer dan

600 mensen overleefden de ramp niet, meer dan 2400

raakten gewond. In het gebouw werkten heel wat tex-

tielarbeiders voor grote labels als Mango en Primark.

Deze grote merken weigeren overeenkomsten te te-

kenen en laten hun werknemers aan een hongerloon

in onveilige arbeidsomstandigheden werken.

Woensdag 24 april, het toeval kon niet pijnlijker. Net

op die dag was het de werelddag voor veilig en gezond

werk. In België sterft twee werkdagen op drie iemand

door een dodelijk arbeidsongeval. Dat zijn er 94 op de

arbeidsplaats zelf. De cijfers zijn hallucinant. Het ACV

voerde actie om dit probleem in de kijker te zetten (zie

ook artikel intersectoraal en mobiliteit). Want er is wel

degelijk een probleem, ook in onze sectoren.

Zo denken we meteen terug aan de brand in een loods

in Wingene, waar twee Poolse vrachtwagenchauffeurs

om het leven kwamen. De loods in Wingene is geen

alleenstaand geval, er zijn heel veel plaatsen waar 10

tot 15 Oost-Europese chauffeurs samenwonen in een

loods of container die eigendom is van de werkgever.

De voorbeelden zijn eindeloos: een man raakt verplet-

terd op de luchthaven van Deurne, een havenarbeider

zwaargewond tijdens het laden en lossen, een post-

bode wordt aangevallen door een hond, agressie te-

genover spoorwegpersoneel.

Jonge werknemers hebben twee tot vier keer zoveel

kans op een arbeidsongeval dan hun oudere collega’s.

Door beperktere kennis en ervaring, loopt een jongere

meer gevaar op de werkvloer en is hij/zij sneller het

slachtoffer van een ongeval.

Er is nog veel werk aan de winkel, want volgens sta-

tistieken stijgt de kans op een zwaar arbeidsongeval.

ACV-Transcom zet dus volop in op veiligheid en welzijn

op de werkvloer.

E d i t o

E i n d r e d a c t i e :Jef Kerremans

O p m a a k :Piet CatryDoneux - Mettet

D r u k :Corelio Printing

F o t o ’ s :Redactie ACV-Transcom

Page 4: Transcom-Info mei 2013

I n t e r s e c t o r a a l

Z o r g w e k k e n d e e v o l u t i e s

a r b e i d s o n g e v a l l e n

28 april Internationale dag ter herdenking van slachtoffers van arbeidsongevallen

Ieder jaar in april brengt ACV het hoge aantal arbeidson-gevallen in ons land onder de aandacht. En dat blijft nodig, want het aantal ernstige arbeidsongevallen stijgt.Dit jaar verzamelden een honderdtal militanten en leden vanuit alle organisaties van het ACV aan de FOD-WASO (Fe-derale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Soci-aal Overleg). Twee lange rijen bedden symboliseerden de 94 arbeidsongevallen met dodelijk afloop.

Stijging blijvende ongeschiktheid

Uit de officiële statistieken van de laatste 26 jaar blijkt dat het totaal aantal aangegeven arbeidsongevallen op de werkplek in de privésector systematisch daalt. Die voort-durende daling gebeurt vrijwel enkel voor lichte arbeids-ongevallen, deze met tijdelijke ongeschiktheid. Maar in de duizenden aangegeven ongevallen met blijvende onge-schiktheid is er al die jaren helemaal geen daling.

Falende overheidscontrole

Deze zorgwekkende evolutie heeft zeer veel te maken met de falende overheidscontrole op onveilige arbeidsomstan-digheden. Het aantal inspecteurs blijft op het laagste peil ooit. Een onderneming wordt gemiddeld slechts 1 keer om de 21,5 jaar gecontroleerd. Eén inspecteur staat in voor de controle van 1951 ondernemingen met 27 125 werknemers.

Slechtste leerling Europa

Het Senior Labour Inspectors Committee van de Europese Commissie tikte België in 2006 al op de vingers omdat Bel-

gië de norm van 1 inspecteur per 10 000 werknemers niet haalt. Het aantal werknemers per inspecteur is sindsdien enkel toegenomen. België is hiermee de slechtste leerling van de Europese klas.

Wie is slachtoffer?

Arbeidsongevallen zijn ernstige gebeurtenissen, die voor het slachtoffer en voor zijn omgeving verstrekkende gevol-gen kunnen hebben. Het is dan ook niet fraai dat we tegen bepaalde werknemers moeten vertellen dat ze omwille van hun specifieke plaats in de arbeidsmarkt, vlugger een ar-beidsongeval riskeren.

Jongeren

Zo zijn er meer ongevallen in ondernemingen met minder dan 50 werknemers (en dus meestal zonder vakbondsver-tegenwoordiging en comité) dan in grotere ondernemin-gen. Jonge werknemers en werknemers met een beperkte anciënniteit, zijn veruit het vaakst slachtoffer van een ar-beidsongeval.

Uitzendkrachten

Ook uitzendkrachten lopen meer risico op een arbeidson-geval. Niet omdat ze gevaarlijker werk doen dan ‘gewone’ werknemers, maar gewoon omdat ze uitzendkracht zijn. Uitzendkrachten gaan van de ene werkplaats naar de an-dere waardoor het moeilijk is om de nodige ervaring op te doen. Bovendien zijn er in het uitzendkantoor noch de tijd noch de middelen om de uitzendkracht voldoende te sensibilise-ren, te informeren, laat staan op te leiden met betrekking tot inhoud en de risico’s van de functie. Heel wat uitzend-krachten komen dan ook zo goed als onvoorbereid in de onderneming aan. En de onderneming wil op korte tijd het maximale uit zo’n uitzendkracht halen. Er is dus geen tijd voor een uitgebreid onthaal, goede informatie en instruc-ties over de veilige manier van werken, over wat te doen in noodsituaties, enzovoort.

D e c i j f e r s

Elke dag,85 blijvend gehandicapte werknemers.Elk jaar, 94 doden op de arbeidsplaats.

Elke 21 jaar, 1 controle door de inspectie.

Het aantal arbeidsongevallen daalt niet!

Page 5: Transcom-Info mei 2013

Sectoren

Als we nu naar onze sectoren gaan kij-ken, merken we het volgende op:Maar liefst 17,6% van de dodelijke ar-beidsongevallen doet zich voor in de sector vervoer. Het overgrote deel zijn ongevallen op de weg. Daarbij wordt geen rekening gehouden met de verbor-gen arbeidsongevallen van buitenlands werknemers in België. Arbeidsonge-vallen van buitenlandse werknemers, wanneer hun werkgever in het buiten-land gevestigd is, komen dan ook nooit in de Belgische statistieken terecht.Ook havenarbeiders zijn traditioneel va-ker het slachtoffer van arbeidsongeval-len. Bij tijdelijke letsels gaat het vooral om ongevallen bij het heffen en tillen, maar jaarlijks zijn er ook doden te be-treuren in onze havens. In 2011 waren er op een maand tijd drie dodelijke onge-vallen in de Haven van Antwerpen.Op de luchthaven is slecht onderhou-den materiaal vaak de oorzaak van ar-beidsongevallen. Slecht onderhouden materiaal in combinatie met een hoge werkdruk zorgt ervoor dat de veiligheid afneemt. In het artikel van Mobiliteit lees je dat ACV-Transcom volop inzet op meer veiligheid op en rond de luchtha-ven van Zaventem.In de publieke sectoren kennen we ui-teraard de voorbeelden van agressie te-gen treinpersoneel, zwaar materieel in de werkplaatsen, postbodes die worden aangevallen door honden. Daarnaast blijven de cijfers van de publieke sec-toren steeds enkele jaren achter op de cijfers voor de privésectoren. Hierdoor is het moeilijk om de evoluties naast el-kaar te leggen.

5

Pijnpunten:

• Merkwaardig genoeg dalen sinds jaren enkel de aangegeven lichte ar-

beidsongevallen (tijdelijke ongeschiktheid). Bij de ernstige arbeidsongevallen

(blijvende ongeschiktheid) is er helemaal geen dalende trend.

• De kans op een ernstig arbeidsongeval is sinds 1980 nog gestegen voor

arbeiders. Per 1000 arbeiders worden er jaarlijks 9 ernstige arbeidsongeval-

len aangegeven: het stijgende aantal uitzendkrachten, toenemend werk in

onderaanneming en het stijgend aantal KMO-werknemers laat zich voelen.

• In KMO’s gebeuren nog steeds meer ernstige arbeidsongevallen dan in

grotere ondernemingen met vakbondsvertegenwoordigers.

• Het Fonds Arbeidsongevallen raamt dat voor elk aangegeven arbeidson-

geval er twee ongevallen niet worden aangegeven.

• Verzekeraars weigeren sinds 1980 vier keer meer arbeidsongevallen te

erkennen: er zijn zeer ongelijke praktijken naargelang de verzekeraar.

• Ongevallen overkomen aan ambtenaren (met inbegrip van bpost, NMBS,

en leger) blijven jaren achterop in de nationale cijfers.

• Inspectiediensten blijven onderbemand zodat een Belgische onderneming

gemiddeld maar om de 21 jaar een inspectie mag verwachten. Vakbonden en

werkgevers (!) vroegen samen in de Nationale Arbeidsraad om een verdub-

beling van het aantal inspecteurs en een lik-op-stukbeleid met effectieve

sancties.

Page 6: Transcom-Info mei 2013

I n t e r s e c t o r a a l

D e R o n d e v a n N i e u w p o o r t

Hoe ziet de dag van een postbode er uit? We trokken naar de Westhoek en fietsten een dag in het bandenspoor van Luc Vanderghote.

9u05 Tijd voor een pauze, maar veel tijd om uit te rus-ten is er niet. Luc noteert de namen van de aangetekende zendingen van zijn ronde op de bijpassende briefjes.

9u28 Het voorbereidende werk is klaar, nu is het tijd om de posttassen (refill bags) te vullen. De refill bag mag maxi-mum 13 kilogram wegen. Luc zijn vakjes zijn leeg en heeft 7 refill bags gevuld.

9u45 De ronde van Luc ligt 10 kilometer verderop, in Nieuwpoort. Hij zet alle refill bags in de auto en rijdt naar Nieuwpoort.

10u15 Luc laat zijn wagen achter aan het postkantoor van Nieuwpoort en neemt de fiets voor de start van zijn ronde.

Page 7: Transcom-Info mei 2013

7

Hoe ziet de dag van een postbode er uit? We trokken naar de Westhoek en fietsten een dag in het bandenspoor van Luc Vanderghote.

6u30 Luc begint zijn werkdag in het mailcentrum van Veurne. Daar sorteert hij alle brieven van zijn ronde. Hij plaatst elke brief in het juiste vakje, dat is onderverdeeld volgens straat-naam en huisnummer.

11u55 Luc draait op volle toeren; hij legt elke dag zo’n 57 kilometer af en bedeelt 720 vaste bussen. “Men ver-wacht van postbodes dat ze meer en meer aan uitreiking gaan doen, maar het moet wel haalbaar blijven”, ver-telt Luc.

14u35 De werkdag loopt op z’n einde en Luc werkt de laatste adressen af. Luc: “Het contact met de bewoners neemt steeds af, dat is wel spijtig”.

Page 8: Transcom-Info mei 2013

P o s t

A c t i s o c o n d e r d e l o e p

K o r t n i e u w s MSO – voertuigenpark en uitrusting

• VAB zal instaan voor de pechverhelping van voertuigen.• Verschillende bestelwagens zijn op het terrein getest. De bevindingen worden meegenomen in de gunningscriteria voor de aankoop van nieuwe bestelwagens.• Ook voor vrachtwagens is een keuze van de mogelijke leveranciers ge-maakt.• Voor de aanschaf van een beperkt aantal elektrische driewielers wordt een offerteaanvraag opgestart.• Nieuwe op maat gemaakte vloermappen uit polyester worden getest in Renault Kangoo’s. Door het veelvuldig in- en uitstappen is er een hoge slijtage vastgesteld aan het huidige type vloermatten, wat zorgt voor on-veilige situaties en schade aan de bodemplaat.• 50 Renault Kangoo Gruau krijgen een bijkomende blokkering op de scharnieren om het openen van het portier op te vangen. In de deurgren-zer op de huidige voertuigen zijn immers scheuren vastgesteld door het veelvuldig gebruik van de deuren. De testen zijn aan de gang.• In Genk en Geel worden op maat gemaakte zetelhoezen in kunstleder gedurende 6 maanden getest. Er zal ook worden gecontroleerd of deze hoezen in kunstleder in de zomerperiode geen transpiratieproblemen oplevert.• Bij Transport Antwerpen wordt vanaf mei in het kader van de ladingze-kerheid een systeem met blokkeringsladders uitgetest voor het vastzet-ten van containers en paletten in vrachtwagens in plaats van de stangen en riemen die momenteel wordt gebruikt.

RSS – Productkennistoelage

Statutaire of baremiek contractuele medewerkers kunnen deelnemen aan de proef voor het behalen van het kenniscertificaat dat twee jaar gel-

dig blijft. Bij het slagen voor de proef ontvangen ze dan de productken-nistoelage pro rata de dagelijkse prestatie. Er worden 6 modules georga-niseerd. De grote lijnen van het examenreglement kan je hieronder lezen:• De proef kan in groep worden afgelegd. In overleg met de medewerkers bepaalt de kantoorhouder datum en uur van de proef voor elke module.• De medewerker die op het moment van de groepsproef niet aanwezig is, kan in samenspraak met de kantoorhouder de proef op een ander mo-ment afleggen.• De medewerker in algemene dienst kan zich aansluiten bij een georga-niseerde proef indien hij op dat moment in het kantoor tewerkgesteld is.• Medewerkers die alleen in een kantoor werken, kunnen de proef afleg-gen in dat kantoor en zijn niet verplicht aan te sluiten bij een georgani-seerde proef in een ander kantoor.• Om de toelage te kunnen bekomen, moet een gemiddelde van 70% wor-den behaald.• De planning van de testen wordt bij het begin van het jaar meegedeeld. De testen moeten in principe worden afgelegd tijdens de hiervoor bestem-de maand, ook al is de medewerker niet de volledige maand aanwezig.• Indien hij afwezig is gedurende de hele maand gedurende dewelke de test kan worden afgelegd, kan de test op een later tijdstip worden afge-legd. De aanvraag hiertoe moet per aangetekend schrijven gebeuren ter attentie van de Voorzitter van de examencommissie aangezien hij zijn in-tentie tot deelname aan de proef zelf kenbaar moet maken na zijn afwe-zigheid.• Indien hij afwezig is gedurende een aaneensluitende periode waardoor twee of meer testen niet kunnen worden afgelegd, kan de Examencom-missie beslissen dat alsnog meerdere testen worden afgelegd. Hij moet zijn aanvraag per aangetekend schrijven indienen (zie hierboven).• In geval van overmacht kan uitzonderlijk de test alsnog worden afgelegd voor zover de Examencommissie instemt met het aangetekend verzoek hiertoe door de werknemer.• In geval van technische problemen kan de test worden afgelegd aan de hand van een papieren versie.

Op 18 april namen de leden van de Vrouwencommissie de vzw Actisoc onder de loep. De gastsprekers was Rudi Gijsen, Ma-nager Collectieve Hulpverlening bij Actisoc. Rudi schetste de rol en de werking van Actisoc. Hij gaf een mooi overzicht van wat Actisoc allemaal te bieden heeft. We hebben uitgebreid gedebatteerd over de tussenkomsten bij medische en farma-ceutische kosten, de erkende ziekten, het formulier 510, de Hulpgelden, het voorschot op pensioen, de voordelengids, de familiedagen, de wandeldag in Munkzwalm, de jaarlijkse foto-wedstrijd, de culturele dagen en de postkalender.Ook de geboortepremie, premies voor kindervakanties, het Paasevenement en

Child Future (vroeger gekend als het Peterschap der Wezen) kwamen uitgebreid aan bod.En tot de verbazing van vele aanwezigen hoorden we dat we bij Actisoc ook cinematickets, pretparktickets en waardebonnen van Colruyt (non-foodartikelen) en Brantano kunnen bestel-len met een mooie korting.Onze gastspreker was duidelijk geïnteresseerd in de opmer-kingen en suggesties van onze militanten en beantwoordde enthousiast de vele al dan niet kritische vragen.Namens de leden van de Vrouwencommissie wensen wij Rudi nogmaals te bedanken voor deze boeiende vergadering.

Page 9: Transcom-Info mei 2013

9

K a n b p o s t z o m a a r h a a r w e r k n e m e r s

c o n t r o l e r e n ?

Kan bpost zomaar haar werknemers controleren? Zijn er eigenlijk regels rond het gebruik van nieuwe media bij bpost?Eerst en vooral is er duidelijkheid rond camerabewaking. Bpost heeft zich ertoe verbonden de bepalingen van het Koninklijk Besluit van 20 september 1998 (1) na te leven. Dit werd vertaald in een dienstorder.In 2011 heeft bpost beslist om een strategisch plan in ver-band met de sociale media aan te nemen. De bedienden die op internet konden, kregen toegang tot sociale media (Facebook, Twitter, LinkedIn en YouTube). Er werden ook richtlijnen hierrond verspreid.Er is dus duidelijkheid rond camerabewaking en gebruik van sociale media. Maar over e-mail- en internetgebruik op de werkvloer en de controle hierop, heeft bpost geen regels.Ook de Belgische wetgeving hierover is eerder beperkt. Het (tele)communicatiegeheim is nog steeds beschermd en de wet maakt geen onderscheid tussen professionele en niet-professionele communicatie. Er is een principieel verbod voor de werkgever om het internetgebruik van zijn werknemers te registreren, tenzij hij de betrokken werknemers daarover voorafgaand heeft geïnformeerd en daarvoor hun toestemming heeft gekre-gen. Tot dusver is dit bij bpost niet geregeld.Het is onmiskenbaar dat werknemers door het gebruik van e-mail en internet het werk mee naar huis nemen en omgekeerd. Alles wordt dringend, er zijn vaak geen pri-oriteiten meer in het takenpakket. Kortom: het privé- en beroepsleven overlappen elkaar, wat haaks staat op het verzoenen van het beroepsleven met het privéleven.De oplossing is het uitwerken van een policy, waardoor ie-der personeelslid bij bpost wordt ingelicht over de gevaren en de gevolgen van het gebruik van dergelijke technolo-gieën.Het arbeidsreglement maakt in artikel 4 § 5 gewag van een dergelijke policy maar het management moet toege-ven dat het nog volop bezig is om deze policy op te stellen. Dit artikel 4 is op vandaag niet toepasbaar op het perso-neel.

Meer info: http://goo.gl/x6M8s

Een nieuw gezicht in Vlaams-Brabant

Op 1 mei is Yves Brams begonnen bij ACV-Transcom Belangengroep Post. Hij zal op termijn François De Winter opvolgen in zijn functie van Gewestelijk Vrijgestelde voor het gewest Vlaams-Brabant. François heeft immers beslist om binnen afzienbare tijd een punt te zetten achter zijn lange

loopbaan bij bpost en ACV-Transcom.

Er is een inloopperiode gepland zodat Yves de tijd heeft zich in te werken in de talrijke dossiers en vergaderin-gen kan bijwonen bij zowel bpost als ACV-Transcom. Tijdens de inloopperiode zal hij onder begeleiding van François en Freddy Wille kennis maken met het reilen en zeilen van de job. We wensen Yves veel succes in zijn nieuwe functie.

Je kan Yves bereiken via:ACV-Transcom Belangengroep Post

Martelarenlaan 8 3010 Kessel-Lo

[email protected] 21 94 13

0476 57 63 37

Wie is Yves Brams?

Geboren op 13 februari 1970 Woont in Zichem

Gehuwd met Ilse FrederickHeeft twee zonen

Is sinds 1997 in dienst bij bpost en heeft ervaring opge-

daan bij MSO en RSS

Foto : F. De Winter

Page 10: Transcom-Info mei 2013

Bemanning Larkspur en Gardenia op weg naar huis

Het faillissement van TEF (zie artikel), brengt heel wat praktische problemen met zich mee. Er zijn niet genoeg fondsen om de buitenlandse bemanning van de Larkspur en Gardenia hun 3 maanden loon uit te betalen en naar huis te brengen.

Enkele bemanningsleden vertrokken eerder deze week huiswaarts. Voor de meerderheid moest er een oplossing worden gezocht om hen thuis te krijgen. Die werd uiteinde-lijk gevonden: vrijdagochtend 3 mei rond half 9 vertrok de resterende bemanning per autocar richting thuisland.

LunchpakketDe autocar werd gestuurd door Capt. Predrag Brazzodu-ro van de Seafarers’ Union of Croatia (SUC) en zal de be-manning op verschillende bestemmingen afzetten. Eens ter plaatse zullen de mensen van SUC, indien nodig, hen verder assisteren om thuis te geraken. Iedereen kreeg van ACV een lunchpakket mee.

VliegtuigticketsACV-Transcom regelde 4 tickets voor de bemanningsleden die eerder deze nacht naar de luchthaven werden gebracht om met het vliegtuig terug te keren. Michel Claes, alge-meen sectorverantwoordelijke water: “Dit drama, waarbij opnieuw een ferry operator op het kanaal de boeken neer-legt, bewijst dat internationale solidariteit meer dan nodig is, ook in onze achtertuin. De moordende concurrentie in de transportwereld brengt uitbuiting steeds dichterbij. Het ACV zal, waar nodig en gevraagd, onze buitenlandse broe-ders en zusters bijstaan, zowel logistiek als financieel.”

Juridische strijdChristian Roos, ITF Inspector voor ACV-Transcom: “De be-manning is nu naar huis maar hun loon hebben ze nog niet. Namens de bemanning werd gisteren voor de onbetaalde lonen beslag gelegd op beide schepen. We zijn nu vertrok-ken voor een juridische strijd die jaren kan duren alvorens er tot uitbetaling kan worden over gegaan.”

Geen ferry meer tussen Oostende en Verenigd Koninkrijk

Transeuropa Ferries (TEF) legde de boeken neer op maandag 29 april. Er varen dus geen ferry’s meer van Oostende naar het Verenigd Koninkrijk.

Het einde van TEF betekent een einde aan 175 jaar over-tochten tussen Oostende en Groot-Brittannië. De Larkspur en Gardenia varen niet meer uit. De Ostend Spirit is zelfs definitief verdwenen.

DochtermaatschappijTEF is een dochtermaatschappij van Transeuropa Shipping Lines (TSL) uit Slovenië, dat sinds 1998 actief is in Oosten-de. Het bedrijf begon in 2004 een auto- en passagiersdienst op de verbinding Oostende-Ramsgate.

Lonen niet betaaldDe laatste afvaart van de Gardenia richting Ramsgate da-teert van woensdag 17 april. Nu ligt het schip werkloos in de Oostendse haven. De Larkspur lag al een tijd eerder aangemeerd in Oostende. TEF verzorgt normaal dagelijks vier overvaarten in beide richtingen van Oostende naar Ramsgate, maar het ging al geruime tijd slecht met het be-drijf. Lonen van de arbeiders, de bedienden en de beman-ning van de schepen werd laattijdig of zelfs niet betaald.

WerkloosheidDe gevolgen voor de havenarbeiders zijn enorm. Sinds 1 januari kregen de Oostendse havenarbeiders, na bijna 2 jaar, terug bestaanszekerheid bij werkloosheid. Dit komt nu terug in het gedrang door het verdwijnen van TEF, omdat bijna de helft van het contingent van de 25 havenarbeiders werkloos zal worden en geen bijkomende inkomsten voor het fonds Bestaanszekerheid gebeuren.

WerkzekerheidWij halen nu terug ons dossier rond de samenvoeging van de paritaire comités boven en een vereffening van het Fonds Bestaanszekerheid is aangevraagd. Intussen kunnen de werkloze Oostendse havenarbeiders al aan de slag als ge-legenheidsarbeider in Zeebrugge. Een overheveling en de

W a t e r

A c t u a l i t e i t

Page 11: Transcom-Info mei 2013

daarbijhorende voorwaarden van alle havenarbeiders van Oostende naar het contingent van Zeebrugge moet nog be-sproken worden, maar zal op korte termijn gebeuren. Wij pleiten ervoor dat elk geval de havenarbeiders hun erken-ning en werkzekerheid kunnen behouden.

Letse vakbondsafgevaardigde bezoekt haven van Antwerpen

Op maandag 8 april kregen we het bezoek van Viktors Panasjuks. Viktors is in België in het kader van de actua-lisering van de havenarbeid in Letland. Hij volgde in Brus-sel een tweedaagse training van het ETF en maakte van de gelegenheid gebruik om een dag eerder naar ons land af te zakken om een bezoek te brengen aan de haven van Antwerpen.

Viktors is afgevaardigde van de Letse vakbond Latvijas Brīvo arodbiedrību savienība en staat in voor de actuali-sering van de havenarbeid in zijn land. In Letland zit een speciale commissie van politiek en vakbond samen rond de tafel.

Geen basisopleidingIn de voormiddag brachten we een bezoek aan de contai-nerterminal van PSA op het Deurganckdok. Aansluitend bezochten we het opleidingscentrum OCHA, dat op enorme interesse van onze gast kon rekenen. In Letland bestaat er namelijk geen algemene opleiding tot havenarbeider. Elk bedrijf moet er zelf voor een opleiding zorgen. Afhankelijk van de inspanningen van het bedrijf, gaat dat van een be-perkte opleiding tot een heel uitgebreide.

SamenwerkingTegen de middag passeerden we het aanwervingslokaal en kreeg Viktors de nodige uitleg bij het aanwervingssysteem en het poolsysteem. Na de middag brachten we nog een bezoek aan een stukgoedkaai en gingen we samen eten. Er werd gesproken over hoe ACV-Transcom en Latvijas Brīvo arodbiedrību savienība in de toekomst kunnen samenwer-ken.

Jonge vakbondVanuit de Baltische staten is er een enorme vraag om sa-menwerking. De meeste vakbonden zijn daar opgericht na het uiteenvallen van de Sovjet Unie en zijn dus nog zeer jong. Daardoor zien ze als één van de weinige regio’s hun ledenaantal sterk toenemen en zoeken ze dus de hulp van andere vakbonden om zichzelf te verbeteren en te verste-vigen.

Geslaagde actie bij van Hoorebeke Timber in Gent

Op 8 april voerde ACV-Transcom actie op de terreinen van van Hoorebeke Timber. Maar waarom?

Sinds de verhuis in 2008 naar het Kluizendok, werken da-gelijks vier havenarbeiders binnen de loodsen voor het be-laden van vrachtwagens met pakken hout. De firma was al jaren van plan om van deze havenarbeiders af te geraken en te vervangen door eigen mensen. De reden: de loonkost én een advies van de inspectie. “Dit gaat echter in tegen gemaakte afspraken. Door de crisis merken we dat veel be-drijven minder havenarbeiders willen inzetten en dat ver-ontrust ons”, aldus Marc Soens.

300 pakken houtOm ons standpunt kracht bij te zetten, hebben wij een hout-schip gelost op de kaai, maar niet in het bedrijf binnen ge-voerd. Na een paar uur stonden ongeveer 300 pakken hout op kaai, die ook de toegang tot het bedrijf blokkeerden.

BedrijfsovereenkomstDe directie van van Hoorebeke heeft uiteindelijk ingestemd met onze eisen. Binnenkort ondertekenen we in samen-spraak met de firma een bedrijfsovereenkomst die de te-werkstelling van de havenarbeiders binnen het bedrijf be-vestigt.

1 1

Page 12: Transcom-Info mei 2013

Aanhoudende bezorgdheid

Op 11 januari keurde de ministerraad de nota over de her-vorming van de NMBS Groep goed. Daarmee is de kous nog niet af, de nota moet namelijk nog worden omgezet in een wettekst.

Veel bewegingsruimte hebben we niet. Het voorontwerp van de wet over het sociale luik strikt moest beperkt blijven tot de tekst die door de ministerraad werd goedgekeurd. Minister Labille wil via een ‘machtigingswet’ (een machti-gingswet wordt vaker gebruikt bij grote hervormingen. De principes worden dan in een wetsontwerp gegoten, maar de uitvoering ervan gebeurt via koninklijke besluiten, ge-schreven door de bevoegde minister.) de verdere uitwer-king regelen via Koninklijke Besluiten om die later door het Parlement te laten bevestigen.Op 24 april ontving minister Labille ACV-Transcom. Daar vernamen we dat op 26 april het ontwerp van machtigings-wet in de ministerraad zou worden goedgekeurd.Een dag later werd de Nationale Vakbondsraad Spoorwe-gen ingelicht en maakten onze militanten de volgende ana-lyse:• Er is geen informatie over het financiële plaatje. ACV-Transcom eist dat de leefbaarheid gegarandeerd wordt en de schuldverdeling geen aanleiding geeft tot een failliet.• Het operationele luik wordt ingedekt met een Transporto-vereenkomst die door de minister wordt opgesteld. Hoe ver zal deze overeenkomst van de werkelijkheid liggen?• De uitwerking van het sociale luik van de spoorhervor-ming blijft binnen de grenzen van de goedgekeurde nota van de ministerraad van 11 januari 2013 en brengt geen nieuwe elementen. Vele vragen stellen zich nog over de fi-nanciering en de werking van HR-Rail. • ACV-Transcom vraagt garanties om de financiële en ope-rationele leefbaarheid te verzekeren.• Gelet op het voorgaande, en gezien onze reserves over een tweeledige structuur, geeft het Nationaal Vakbondsco-mité zijn verantwoordelijken de opdracht om de besprekin-gen verder bij te wonen om zodoende de belangen van het personeel en de reizigers blijvend te behartigen.Samen met het personeel blijft het immers onze doelstel-ling om reizigers tevreden te stellen met een kwalitatieve

dienstverlening. We kunnen enkel vaststellen dat de uit-gestippelde structuur een extra zware barrière vormt om dit te verwezenlijken. Sinds de vorige hervorming van 2005 stapelen de stiptheidsproblemen zich immers op (zie tabel).De hervorming die vandaag in de steigers staat, trekt de lijn van 2005 echter door en splitst de NMBS-groep in twee delen. Hierdoor zullen nog meer communicatiestoornissen tussen de twee bedrijven ontstaan. Het opstellen van een vervoersovereenkomst vormt maar een artificiële oplos-sing. We vrezen het ergste voor de reizigers en het perso-neel.

Een terugblik

De hervorming van de NMBS Groep kent een moeizaam verloop. Toch is er gedurende het hele verhaal één con-stante: met onze visie werd op geen enkel moment reke-ning gehouden. Een overzicht.Bijna een jaar geleden, op 15 juni 2012, gaf de Kern groen licht aan het ontwerp van de toenmalige minister Magnet-te om de NMBS Groep te hervormen. Op 11 januari 2013 keurde de ministerraad de opsplitsing van de NMBS in twee delen goed. Het gemeenschappelijk vakbondsfront benadrukte tijdens deze periode dat een tweesplitsing een kapitale fout betekent. Geen uitnodigingMet onze visie werd op geen enkel moment rekening ge-houden. Op vraag van minister Magnette ontwikkelden we een visiedocument, waarin wetenschappelijke studies en evoluties in buurlanden ons standpunt bevestigden. Een

S p o o r w e g e n

S p o o r h e r v o r m i n g

Page 13: Transcom-Info mei 2013

1 3

uitnodiging voor een gesprek over ons document hebben we nooit gekregen. Geen consultatieIntegendeel, op 20 december 2012 was de nota van Magnette, na een zoge-zegde consultatie van alle betrokken partijen, klaar. Als ‘het politieke even-wicht’ gevonden was, kon de Minister-raad de nota goedkeuren. De goed-keuring kwam er op 11 januari 2013.Strikt uitvoerenSinds 11 januari vonden enkele ont-moetingen plaats met het kabinet van Minister Labille, de opvolger van Mag-nette. Het was vanaf het begin duide-

lijk: de rol van het kabinet beperkt zich duidelijk tot het strikt uitvoeren van de nota die door de ministerraad werd goedgekeurd. Geen inhoudelijk debatWe betreuren sterk dat er over de draagwijdte van de hervorming tus-sen de Minister en de vakbonden geen inhoudelijk debat heeft plaatsgevon-den. Blijkbaar is onze expertise enkel gewenst in een informele werkgroep. Daar kunnen we met het kabinet de ontwerpwetteksten, waarin de con-touren van het plan Magnette al stevig zijn gebetonneerd, in beperkte mate

bijsturen. Geen communicatieDe financiële en de operationele pro-blematiek, twee belangrijke elemen-ten in deze hervorming, komt in ande-re werkgroepen aan bod. Hierover is geen communicatie en hebben we dus geen globaal zicht op de evolutie van het hervormingsdossier. Dat maakt het voor ons moeilijk om onze rol ten volle te kunnen spelen. Toch blijven we onze rol opeisen. Een dergelijke her-vorming kan niet slagen zonder het personeel.

Herdenkingsplechtigheid weerstanders Spoor

De herdenking van de weerstanders van het Spoor vond plaats op zaterdag 20 april om 10u45 aan het gedenkte-ken in het station van Brussel-Centraal.In tegenstelling tot voorgaande jaren (en om praktische redenen), werd er geen misviering georganiseerd in de kathedraal. De huldiging bleef beperkt tot toespraken en de neerlegging van bloemen en kransen met verte-genwoordiging van alle Belgische weerstandersafde-lingen.Deze plechtigheid werd begeleid door de Nationale mu-ziekkapel van het Spoor in het bijzijn van een afgevaar-digde van het Belgische Leger, vertegenwoordigers van de NMBS-Holding en afgevaardigden van de erkende syndicale organisaties.Na de toespraken werden er namens ACV-CSC-Trans-com bloemen neergelegd door Gilbert Haeck.Langs deze weg willen we de leden van ACV-Transcom Spoorwegen danken voor hun aanwezigheid en in het bijzonder onze vriend Gilbert Haeck voor zijn jaarlijkse inzet om deze huldiging in eer te houden.

Page 14: Transcom-Info mei 2013

S p o o r w e g e n

M y t h e s o v e r v a k b o n d e n

In de vorige Transcom-Info brachten we verslag uit over het eerste deel van ons seminarie in Spa, waarin we sa-men met 40 militanten samen kwamen om te evalueren hoe we als vakbond een relance konden geven aan onze rol in de maatschappij. In deze editie: de mythes over vak-bonden.

Lode Vanoost, journalist bij DeWereldmorgen.be, belichtte in het eerste deel van zijn gastlezing het aspect media (zie Transcom-Info april 2013). In het tweede deel ging hij in op de mythes die over vakbonden bestaan. Indien u in een gesprek een van deze mythes hoort, zal onderstaande ontkrachting en tegenargumentatie zeker van pas komen. Let wel op: het gaat over vakbonden in het algemeen en niet enkel over de spoor-vakbond.

Mythe 1: Vakbonden staken bij de eerste de beste gele-genheid, zonder ook maar even aan de gevolgen te den-ken.• Niemand neemt zomaar een beslissing om te staken. Sta-kingen zijn immers duur: zowel voor de stakingskas van de vakbond als voor het stakend personeel dat loonverlies lijdt. • Vakbonden komen enkel in actie omdat de regering of de werkgever andere opties blokkeren. Mythe 2: Vakbonden zijn slechts ‘lobbygroepen’ voor de egoïstische belangen van de arbeiders.• Vakbondsmilitanten en –leden worden minder gemotiveerd door hun loon- en arbeidsvoorwaarden dan door een sterke openbare ethiek van dienstbaarheid. • Ze werken regelmatig onbetaalde extra uren meer dan het contractueel verplicht is.• Vakbonden van de openbare sector spelen daarbovenop een essentiële rol voor sociale rechtvaardigheid omdat ze voortdurend opkomen voor degelijke openbare diensten voor iedereen. Degelijke arbeidsvoorwaarden zijn echter essen-tieel om kwaliteitsvolle dienstverlening te garanderen – de diensten zullen nu eenmaal beter werken als de ambtenaren zich gerust voelen over hun toekomst, veeleer dan wanneer ze daarvoor bang zouden moeten zijn.• Daarnaast zijn vakbondsleden ook vaker maatschappelijk betrokken.

Mythe 3: Vakbonden zijn iets uit het verleden – een afne-mende minderheid van de werkende bevolking. • Vakbonden vernieuwen zichzelf voortdurend. Verschillende vakbonden groeien zelfs omdat ze nieuwe groepen aanspre-ken. • Ook in het buitenland groeien de vakbonden omdat nieuwe delen van de wereld industrialiseren en arbeiders daar ook opkomen voor hun rechten. • Bovendien behoren vakbonden tot de grootste vrijwilligers-organisaties.

Mythe 4: Vakbonden zijn een last voor de economie.• Een onderzoek in opdracht van de Engelse regering wijst uit dat vakbonden een herkenbaar aantal voordelen aan de economie en de belastingbetaler bijdragen, voor ongeveer 1,28 miljard euro per jaar. Dat doen ze door hun bijdrage aan conflictoplossing, de vermindering van arbeidsongevallen, arbeidsgerelateerde ziektes en praktijkopleidingen. • Men schat de meeropbrengst door gestegen productiviteit

Deze afbeelding bewijst dat zelfs in 1886, toen er nog geen sprake was van betaald verlof, vakantiegeld, vijfdagenweek,…, het belang van vakbonden in vraag gesteld werd.

Page 15: Transcom-Info mei 2013

1 5

op 13,95 miljard euro dankzij onder an-dere de verbeterde moraal en het en-gagement van de werknemers.• Zelfs het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft onderzoek gepubli-ceerd dat suggereert dat vakbondson-derhandelingen de economische sta-biliteit vergroten, door ongelijkheden in te perken en een ongebreidelde toe-name van de schulden van de gezinnen te vermijden.

Mythe 5: Vakbonden zijn alleen maar met de openbare sector bezig, omdat daar de meeste van hun leden werken.• De arbeidsvoorwaarden in de open-bare sector zijn beter omdat de vak-bonden gevochten hebben voor vaste normen tegen de algemene wedloop naar minder gunstige arbeidsvoor-waarden. De privésector volgt steeds de trends die gestart worden in de openbare sector.• Toch zijn enorm veel werknemers in de privésector lid van een vakbond – en zijn er velen die geen lid zijn, maar dat wel zouden willen. Volgens een opinie-peiling wil 46 procent van de werkne-mers in werkplaatsen waar vakbonden niet actief zijn, toch lid worden moch-ten ze het mogen, kunnen of durven.• Vakbonden willen de lat voor ieder-een gelijk leggen, maar dan wel naar boven toe, niet naar beneden.

Mythe 6: Vakbonden zijn kleurloos, mannelijk en belegen (alleen voor ‘oude venten’).• Vakbonden hebben voortdurend ge-vochten tegen ongelijkheden, voor gro-tere participatie van vrouwen, zwarten en etnische minderheden, mensen

met een handicap en jongeren. Ze wa-ren de eersten in de strijd voor ‘gelijk loon voor gelijk werk’.• De vertegenwoordiging van vrouwen groeit in alle vakbonden en veel vak-bonden moedigen vrouwen actief aan om betrokken te worden en vakbonds-afgevaardigde te worden.• Het heeft tijd en strijd gekost en er is nog heel wat te doen, maar vak-bonden scoren hoger dan de meeste organisaties op gebied van diversiteit en gelijkheid – met inbegrip van onder-nemingen en politieke partijen. Jonge mensen gaan tegenwoordig trouwens sneller bij een vakbond dan bij een po-litieke partij.

Mythe 7: Vakbonden zijn ondemo-cratisch, de ‘baronnen’ bevelen de arbeiders om te staken.• De essentie van een vakbond is de-mocratische vertegenwoordiging ga-randeren op de werkplaats. Het recht om een vakbond op te richten of er bij aan te sluiten, wordt algemeen be-schouwd als een fundamenteel princi-pe van een democratische maatschap-pij. Het wordt specifiek vermeld in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (Artikel 23).• Vakbonden verspreiden een cul-tuur van democratie. Onderzoek wijst uit dat hoge niveaus van vakbondslid-maatschap samengaan met hogere democratische participatie.• Vakbondsleiders worden democra-tisch verkozen door de leden. Het be-leid wordt gevormd door de democra-tische structuren. Net zoals met alle andere democratische instellingen kennen vakbonden gebreken, en er moet zeker voor verbetering gevochten

worden, maar in weinig organisaties zijn de leiders zo aansprakelijk als in de vakbonden.

Mythe 8: vakbonden zijn onpopulair• De manier waarop de vakbonden in de media worden voorgesteld, geeft de indruk dat ze algemeen geminacht worden. Opiniepeilingen tonen echter aan dat helemaal niet het geval is. Zelfs tijdens het hoogtepunt van de aanval-len op de vakbonden, bleek uit een opi-niepeiling in Engeland dat 73 procent nog altijd meent dat vakbonden essen-tieel zijn om de belangen van de werk-nemers te beschermen. Een andere opiniepeiling in dezelfde periode over kleinere pensioenstakingen wees uit dat een meerderheid van de publieke opinie meent dat de werknemers van de openbare sector ‘gelijk hebben om in staking te gaan’. Je moet hierbij we-ten dat de syndicalisatiegraad in Enge-land slechts 29% bedraagt.• We citeren hierbij tevens uit een ar-tikel van Kurt Vandaele (Senior re-searcher aan het ETUI) over de syn-dicalisatiegraad in België (60%): “de vakbondsrekrutering en -actie zelf moet in rekening worden gebracht. Net de blijvende mobilisatiekracht van de vakbonden, in combinatie met hun institutionele inbedding, lijkt de hoge en stijgende syndicalisatiegraad te verklaren. Niet alleen uit ideologische overwegingen, maar ook door hun spe-cifieke ledensamenstelling (jongeren, werklozen en (brug)gepensioneerden) houden Belgische vakbonden er een brede agenda op na.”

Page 16: Transcom-Info mei 2013

S p o o r w e g e n

P e n s i o e n - p r o b l e m a t i e k N M B S - G r o e p

Onder druk van ACV-Transcom heeft NMBS Holding aan PDOS gevraagd om de procedure op te starten die voor-zien is n.a.v. een conflict inzake toepassing van de pen-sioenwetgeving.

Er ontstaat een probleem als we de wet van 13 december 2012 ‘houdende diverse wijzigingsbepalingen betreffende de pen-sioenen van de overheidssector’ interpreteren. Concreet gaat het over de berekening van de loopbaanvoorwaarde om op pensioen te kunnen na een gemengde loopbaan.In de wet staat een voorbeeld van een personeelslid bij de NMBS-Groep met een gemengde loopbaan. De werknemer voldeed op het ogenblik dat hij vrijwillig opteerde voor een niet rijdende functie nog niet aan de voorwaarden om te kunnen genieten van het vervroegd pensioen conform het gunstre-gime dat van toepassing is op het rijdend personeel.

Geen aanspraak

Het kabinet van Minister van Pensioenen De Croo concludeert dat de betrokkene later geen aanspraak meer kan maken op het stelsel van de gemengde loopbaan met het oog op het verlagen van zijn pensioenleeftijd tot 60 jaar min 1 maand per semester dat hij rijdende diensten presteerde. Dit voorbeeld wijzigt impliciet de regeling die van toepassing was op het rij-dend personeel van de NMBS-Groep.Aangezien de NMBS-Holding de pensioenen van haar perso-neel toekent en betaalt voor rekening van en ten laste van de Staat en onder controle van de Pensioendienst van de Over-heidssector (PDOS), kan zij niet anders dan het expliciete voorbeeld in de voornoemde memorie van toelichting toepas-sen.

Gebrek overgangsmaatregel

Het volledige probleem kan herleid worden tot het gebrek aan een overgangsmaatregel. Daar waar in het algemeen wijzigingen in pensioenrechten progressief ingevoerd worden vanuit een billijkheidsreflex t.o.v. personeelsleden die aan de vooravond van hun pensioen staan, is hier een nieuwe inter-pretatie ingevoerd via een memorie van toelichting bij een wet die gepubliceerd wet op 21 december 2012 en uitwerking had met ingang van 1 januari 2013.

Gelet op deze problematiek richtte NMBS-Holding zich op 21 december 2012, de dag van de publicatie in het Belgisch Staatsblad van de wet van 13 december 2012, tot PDOS, met een vraag over de precieze interpretatie van de wet.Midden februari ontving de pensioendienst van NMBS-Holding een nota getekend door de Minister van Pensioenen De Croo. In de nota stond dat ook personeelsleden die omwille van een medische ongeschiktheid een herklassering aanvaardden buiten de rijdende loopbaan, geen aanspraak meer konden maken op het gunstregime van de gemengde loopbaan.Het gebrek aan een expliciete aanpassing van artikel 115 van de wet van 14 februari 1961 (voorziet een gunstregime betref-fende de leeftijd van het vervroegd pensioen voor de statutai-re personeelsleden van NMBS die dienstjaren tellen gepres-teerd in de hoedanigheid van rijdend personeel) en het gebrek aan aangepaste overgangsmaatregelen m.b.t. de gevallen van een gemengde loopbaan bij NMBS-Groep, geven aan-leiding tot een reeks vragen met betrekking tot de precieze draagwijdte van de wet van 28 december 2011, gewijzigd door de wet van 13 december 2012. Intussen blijft het wachten op een antwoord van PDOS die moet beslissen of er al dan niet een comité ad-hoc kan wor-den ingesteld die deze problematiek dient uit te klaren.

Wordt vervolgd…

Page 17: Transcom-Info mei 2013

1 7V e r v o e r o v e r d e w e g

S t e l s e l v a n w e r k -l o o s h e i d m e t b e -

d r i j f s t o e s l a g ( S W T )

Het vroegere brugpensioen heeft een nieuwe naam gekregen: het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoes-lag (SWT). Een aantal voorwaarden zijn dezelfde geble-ven, een aantal andere werden afgebouwd of aanzienlijk verstrengd.

Om op SWT te kunnen gaan heb je in eerste instantie een gel-dige cao nodig op sectoraal- of op ondernemingsvlak. Som-mige stelsels zijn ook mogelijk voor de hele privésector (zon-der cao op bedrijfs- of sectoraal vlak) en dit via een cao van de Nationale Arbeidsraad (NAR).De werkgever bij wie je tewerkgesteld bent, moet je echter nog steeds willen ontslaan. Dit houdt in dat de werkgever je een opzeggingstermijn geeft of de arbeidsovereenkomst ver-breekt mits betaling van een verbrekingsvergoeding. Je kan dus geen aanspraak maken op het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag indien je zelf ontslag neemt, als je ar-beidsovereenkomst van bepaalde duur beëindigd wordt we-gens het verstrijken van de termijn, of bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst wegens overmachtDe NAR sloot op 28 maart 2013 drie nieuwe cao’s af – cao nr. 105, 106 en 107 – tot verlenging van een aantal stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag. We gaan dieper in op de drie cao’s.

Cao 105

De cao nr. 105 verlengt de NAR-cao nr. 91 – die geldig was tot en met 31 december 2012 – met 2 jaar. Deze regeling voor-ziet een stelsel van SWT voor mindervalide werknemers of werknemers met ernstige lichamelijke problemen en is van toepassing vanaf 58 jaar met 35 jaar beroepsloopbaan.

Mindervalide werknemers:• Werknemers die ingeschreven zijn in het Vlaams, Waals of Brussels agentschap voor personen met een handicap.• Werknemers die recht hebben op een inkomensvervangen-de of integratietegemoetkoming.• Werknemer die onder het paritair comité nr. 327 voor de be-schutte werkplaatsen en de sociale werkplaatsen vallen.• Werknemers met een blijvende arbeidsongeschiktheid van meer dan 65% in het kader van de arbeidsongevallenwetge-ving of de wetgeving inzake beroepsziekten.

Werknemers met ernstige lichamelijke problemen: Met de nieuwe cao werd ook een verduidelijking gegeven aan de notie ‘ernstige lichamelijke problemen’. Hierbij gaat het om werknemers met ernstige lichamelijke problemen die aan de ene kant geheel of gedeeltelijk veroorzaakt zijn door hun be-roepsactiviteit (of vroegere beroepsactiviteit) en die aan de andere kant de verdere uitoefening van hun beroep significant bemoeilijken:• Hiervoor moet je een aanvraag indienen voor een attest af-gegeven door het Fonds voor Arbeidsongevallen)• Voor de beoordeling van de oorzakelijkheid tussen de be-roepsactiviteit en de ernstige lichamelijke problemen volstaat een redelijke waarschijnlijkheid of vermoeden van oorzake-lijke verband (het is niet noodzakelijk vereist dat er eerst een arbeidsongeval of beroepsziekte is geweest)Opgelet : personen die een invaliditeitsuitkering genieten (krachtens de wetgeving inzake ziekte en invaliditeitsverzeke-ring) en geen effectieve prestaties meer leveren komen hier-voor niet in aanmerking!

Werknemers gelijkgesteld aan werknemers met ernstige lichamelijke problemenDit zijn werknemers met ernstige blootstelling aan asbest tijdens hun beroepsactiviteit (vóór 01.01.1993 en gedurende minimum 2 jaar) indien ze werkten:• In ondernemingen of werkplaatsen waar producten of voor-werpen op basis van asbest worden gefabriceerd en behan-deld.• Of fabrieken van materialen in vezelcement.Hiervoor moet je een aanvraagformulier indienen voor een at-test afgeleverd door het Fonds voor BeroepsziektenBelangrijk: Elke werknemer kan gebruik maken van de mo-gelijkheid om van dit stelsel SWT om medische redenen ge-bruik te maken. Dit stelsel moet dus niet noodzakelijkerwijze voorzien zijn in een sectorale cao.

Cao 106

Ook de mogelijkheid om gebruik te maken van het SWT-stel-sel in verband met nachtarbeid, werd verlengd voor de jaren 2013 en 2014 en dit op basis van de cao 106 van de NAR. Als je ontslagen wordt en op dat ogenblik (einde arbeidsovereen-komst) minimum 56 jaar bent en je een beroepsverleden van

Page 18: Transcom-Info mei 2013

V e r v o e r o v e r d e w e g

minstens 33 jaar kan aantonen, heb je recht op de aanvullende vergoeding in-dien je minimum 20 jaar gewerkt hebt in een ploegenstelsel met nachtarbeid zo-als opgenomen in de cao 46, namelijk :• Als je gewoonlijk werkt in een arbeids-regeling met prestaties tussen 20.00u uur en 06.00u• tenzij je uitsluitend prestaties tussen 20.00u en 06.00u leverde• en tenzij je gewoonlijk begint te wer-ken vanaf 05.00uBelangrijk: De mogelijkheid op het SWT wegens nachtarbeid, moet voorzien worden in de sectorale cao betreffende het stelsel van werkloosheid met be-drijfstoeslag ! Indien deze niet is voor-zien heb je als werknemer geen recht op de aanvullende vergoeding.

Cao 107

Het ACV vroeg en bekwam vorig jaar dat er een stelsel zou komen voor het vastklikken (‘cliquet’) van het recht op SWT voor werknemers die langer aan de slag blijven. De leeftijds- en anciën-niteitsvoorwaarden om toe te treden tot het stelsel van SWT worden immers als maar strenger. Hierdoor kan het zijn dat je op een bepaald ogenblik aan de voorwaarden voldoet, maar later – door langer te werken – je recht op SWT zou kunnen verliezen. Het kliksysteem waarborgt het recht op SWT in twee ge-

vallen namelijk voor het SWT volgens cao 17 (vanaf 60 jaar) en het stelsel van-af 58 jaar. Het recht op het kliksysteem werd opgenomen in de cao 107 van de NAR, samen met de te volgen proce-dure.Om gebruik te kunnen maken van het kliksysteem moet aan volgende cumu-latieve voorwaarden voldaan zijn:• je moet voldoen aan de leeftijds- en anciënniteitsvoorwaarden die gelden na 31 december 2011;• als je voldoet aan deze voorwaarden moet er een sectorale cao bestaan die op dat ogenblik deze stelsels mogelijk maakte;• en je moet ontslagen worden door de-zelfde werkgever als de werkgever die je tewerkstelde op het ogenblik dat je voldeed aan de noodzakelijke leeftijds- en anciënniteitsvoorwaarden. De cao 107 legt ook de procedure vast die in het kader van dit kliksysteem moet gevolgd worden. • De werkgever kan je voor het ontslag schriftelijk vragen of je voldoet aan alle voorwaarden (je kan dit ook zelf spon-taan aan de RVA vragen).• Van zodra je het schriftelijk verzoek ontvangt van je werkgever heb je een maand de tijd om een attest aan te vra-gen bij de RVA via je uitbetalingsinstel-ling (ACV).• Van zodra je dit attest in het je bezit hebt beschik je over een termijn van 1

maand om het te bezorgen aan je werk-gever. De cao nr. 107 treedt in werking vanaf 1 april 2013 voor onbepaalde tijd. De nieu-we regels zijn van toepassing op ontsla-gen vanaf 14 oktober 2012 en waarvoor een formulier C4 SWT bij de RVA wordt ingediend vanaf 1 april 2013.Als overgangsmaatregel is cao nr. 107 NAR ook van toepassing op ontslagen die hebben plaats gevonden:• voor 14 oktober 2012 en waarvoor de werknemer aanvragen om SWT tus-sen 14 oktober 2012 en 1 april 2013 bij de RVA heeft ingediend door middel van het door de werkgever ondertekende formulier. • voor 14 oktober 2012 en waarvoor de werknemer aanvragen om SWT na 1 april 2013 bij de RVA heeft ingediend door middel van het door de werkgever ondertekende formulier. • vanaf 14 oktober 2012 en waarvoor de werknemer aanvragen om SWT vóór 1 april 2013 bij de RVA heeft ingediend door middel van het door de werkgever ondertekende formulier. 

Een kort overzicht van de nog bestaande stelsels vind je terug op onze website : www.acv-trascom.be onder de rubriek belangen-groep Vervoer over de weg.

Page 19: Transcom-Info mei 2013

1 9

“ G u n j e z e l f e e n v e i l i g e r i t d o o r d e H a v e n

v a n A n t w e r p e n ”

In Antwerpen is een nieuwe veiligheidscampagne ge-lanceerd om ongevallen aan spooroverwegen in de An-twerpse haven te doen afnemen. De campagne is een initiatief van spoorwegnetbeheerder Infrabel, in samens-praak met het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en de transportfederaties- en vakbonden (waaronder ACV-Transcom).

Parallel met deze campagne werd er ook een werkgroep opgericht die continu mogelijke verbeteringen aan de infra-structuur en de wegsignalisatie zal onderzoeken en eventueel uitvoeren. Ook zo wil Infrabel de veiligheid aan de overwegen verhogen en het aantal ongevallen drastisch verminderen.

15 ongevallen per jaar

Het Antwerpse havengebied krijgt dagelijks zo’n 13 000 vrachtwagens te verwerken die over de 201 geregistreerde overwegen rijden. Dat zorgt meermaals voor gevaarlijke si-tuaties. Tijdens de periode van 2005 tot 2012 gebeurden er jaarlijks gemiddeld vijftien aanrijdingen tussen voertuigen en treinen in de haven van Antwerpen, goed voor 30 procent van alle aanrijdingen aan overwegen op het hele Belgische spoor-net (gemiddeld 55). In 2008 viel er één dode te betreuren aan een overweg in de haven, maar er worden vaak al dan niet ernstige lichamelijke letsels vastgesteld: jaarlijks zijn er zo ongeveer zes zwaar- of lichtgewonden.

Overwegsignalisatie

De overwegen zijn hoofdzakelijk uitgerust met rode lichten en een belsignaal en het is uiteraard enorm belangrijk deze sig-nalisatie te respecteren. Uit onderzoek blijkt echter dat vracht-wagenbestuurders toch nog regelmatig een gesloten overweg oversteken. Soms gebeurt dit onbewust, door overdreven snel-heid, of omdat ze uit nonchalance de overweg niet zien of de signalisatie niet opmerken. Anderen doen het bewust omdat ze wegens de te hoge tijdsdruk niet kunnen of willen wachten.

Levensgevaarlijk

Helaas beseffen vele chauffeurs niet dat zij hierdoor niet al-leen hun eigen leven maar ook dat van de treinbestuurders in

gevaar brengen: een goederentrein (+/- 4000 ton) kan immers niet altijd tijdig remmen en is veel zwaarder dan een vracht-wagen (+/- 40 ton).

Materiële schade

Naast de mogelijkheid op lichamelijke letsels zorgt een aan-rijding tussen een vrachtwagen en een goederentrein vaak ook voor grote materiële schade, zowel aan de vrachtwagens, de goederen en de treinstellen als aan de spoorinfrastruc-tuur. De beoogde tijdswinst verandert zo plots in enorme ver-tragingen voor het ganse goederenverkeer in de Antwerpse haven, wat ook economische gevolgen heeft.

Bron: Frédèric Petit (woordvoerder Infrabel)

Campagne

Het eerste luik van de campagne omvat een mailing naar een 500-tal bedrijven in de haven van Antwerpen. Tijdens een terreinactie, het tweede luik van de campagne, wor-den 8000 flyers (beschikbaar in het Nederlands, Frans, Engels, Duits en Pools) verdeeld onder de chauffeurs in de grootste terminals. De campagne verloopt in een samenwerking tussen de werkgeversfederaties van de transportwereld (Febetra, TLV en UPTR), de transportvakbonden (ABVV-BTB en ACV-Transcom) en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. De transportbedrijven en spoorondernemingen die actief zijn in de haven alsmede de havenbedrijven werden dege-lijk geïnformeerd zodat zij hun boodschap zo goed mogelijk kunnen verspreiden bij hun personeelsleden.

Page 20: Transcom-Info mei 2013

C u l t u u rM o b i l i t e i t

E u r o p e s e v o o r s t e l l e n s c h a d e n

B e l g o c o n t r o l

De Europese Commissie gaat voor een eengemaakt Eu-ropees luchtruim. ACV-Transcom is hier niet per se tegen, maar toch zijn heel wat voorstellen onaanvaardbaar. Ze schaden de structuur, de werkomstandigheden en de loopbanen van de werknemers van Belgocontrol.

De luchtvaartmaatschappijen zetten de Europese Commissie onder druk. Volgens hen is er nog meer nood aan kostprijs-verlagingen en moet het luchtruim verder geoptimaliseerd worden. Dit laatste is de taak van de luchtverkeersdienst-verleners. Om deze doelstellingen te realiseren evolueerde het Single European Sky-project (SES) naar SES2+. In SES2+ staan de volgende voorstellen:• Belgocontrol moet met Nederland, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en Zwitserland samenwerken. Door deze ‘top-down’ benadering kan Belgocontrol niet langer zelf beslissen in welke domeinen ze samenwerken, maar legt Europa de samenwerking op. Europa voert hier de functional airspace blocks (FAB’s) door.• Nog meer druk om de kostprijs van de luchtverkeersleiding te verlagen. Momenteel zitten we in een driejarige eerste pe-riode waar jaarlijks 3,5 procent op de kosten moet worden bespaard.• Het verhogen van de middelen (mankracht en expertise) van de nationale toezichthouders (in ons geval de BSA). Voor ACV-Transcom moet de overheid deze volledig ten laste nemen.• Het vergroten van de invloed op luchtruimgebruikers (lees: luchtvaartmaatschappijen) in het bestuur/beleid van de lucht-verkeersdienstverleners zoals Belgocontrol. Dit is voor ons onaanvaardbaar.• Over het verhogen van de veiligheid is de Europese Com-missie veel minder concreet. De Europese Commissie denkt dat het Europees opgericht regelgevend instituut EASA via regelgeving alles zal oplossen. Regels is één zaak, een slui-tende controle en het behouden van gemotiveerd personeel een andere.• Financieren van de internationale regelgever EASA via en-route heffingen. Dit zal de druk op de verkeersleidingscentra om hun kostprijs nog verder te verminderen nog doen toene-men.• Het drastisch verhogen van de doelstellingen inzake ko-stenefficiëntie en toename van de capaciteit in 2015-2019. Op het gebied van de besparingen die de verkeersleidingscentra

én dus ook Belgocontrol in 2015-2019 zouden moeten reali-seren denkt men aan verschillende scenario’s waarbij cijfers van 4,1%, 4,6% en zelfs 6,9% per jaar worden vooropgesteld. Dit terwijl de huidige doelstellingen voor 2012-2014 (3,5%) amper kunnen gehaald worden. De gevolgen van de 3,5% zijn op Belgocontrol trouwens duidelijk merkbaar. Welk bedrijf kan op 8 jaar meer dan 25% besparen zonder aan dienstverle-ning, veiligheid en/of personeel te raken?• Het uitbesteden van – voor de Europese Commissie – zo-genaamde ‘bijkomstige’ diensten zoals Communicatie, Navi-gatie, Surveillance, Meteorologie, AIS en opleiding. Voor ACV-Transcom zijn deze extra ondersteunende diensten net een meerwaarde voor de dienstverlening en veiligheid!

Conclusie: deze voorstellen zullen de structuur, de werkomstandigheden en de loopbanen van de werkne-mers van Belgocontrol ernstig schaden.Het is tijd dat de federale overheid eindelijk haar verantwoor-delijk neemt en werk maakt van de aanstelling van een raad van bestuur én een afgevaardigd bestuurder. Hun mandaat verliep immers al in 2010.Tegelijk moet de regering een duidelijke visie naar voor schui-ven. Het politieke probleem van de onderfinanciering van Belgocontrol, dat voor bijna 30 miljoen euro diensten levert die niet vergoed worden, moet worden opgelost!We maakten onze toekomstvisie van SES en de internationale samenwerking al duidelijk aan de politieke wereld in 2011. Luchtverkeersleiding en de ondersteunende diensten zijn geen koopwaar en veiligheid, neutraliteit moet voorop staan. Daarom kan dit niet anders dan een openbare dienst zijn die het statuut van de werknemers beschermt!De Europese Commissie beslist op 11 en 12 juni 2013 welke scenario’s worden weerhouden. Op basis daarvan maken ze een definitieve versie van het SES2+ pakket, dat ze naar het Europese Parlement sturen.ACV-Transcom volgt dit dossier, net zoals de vele andere in-ternationale dossiers, al geruime tijd op de voet. We proberen steeds het beste antwoord te formuleren én te reageren om de belangen van de werknemers optimaal te verdedigen.

Page 21: Transcom-Info mei 2013

M o b i l i t e i t 2 1

A r b e i d s o n g e v a l l e n l u c h t h a v e n

Op 29 april voerden militanten van ACV-Transcom actie op de luchthaven van Zaventem voor betere en veiligere werkomstandigheden. De zware bagage valt is geen pretje voor het personeel, dus lieten we de reizigers zelf hun eigen koffers tillen.

«Bagagetransporteurs, maar ook het check-inpersoneel en het vliegend personeel hebben door te zware bagage dikwijls heel veel last aan gewrichten of aan de rug die te zwaar belast wordt», zegt Kurt Callaerts.«We hebben daar onderzoek naar laten uitvoeren en als het gewicht per stuk daalt, dan is dat ook veel beter voor de ge-wrichten en de rug van bijvoorbeeld het bagagepersoneel en het check-inpersoneel.»Sinds 2010 zijn er 400 arbeidsongevallen geweest op de lucht-haven en bij luchthavenbedrijven.

Page 22: Transcom-Info mei 2013

T e l e c o m

M e r i t : w a a r d e r i n g

o f s t r a f   ?

Ieder jaar blijft het afwachten om te weten hoeveel de me-rit voor het betrokken Belgacom-personeel bedraagt. Dit jaar verliep de toekenning enorm moeizaam. Enkel ACV-Transcom bleef strijden voor de merit, met resultaat.

De laatste jaren plaats de Belgacom-directie alles binnen een concurrentiële en economische context om te staven waarom ze niets of praktisch niets als merit-enveloppe kan toeken-nen. De merit van 2013, die gaat over de prestatie van 2012, zou eerst zelfs niet worden toegekend.

Geen waardering

Geen merit, dat komt eigenlijk neer op een gebrek aan waarde-ring. Een gebrek aan waardering van de directie van Belgacom tegenover 6000 werknemers die zich een heel jaar inzetten om zo goed mogelijk werk te leveren.De feiten nog eens op een rij:14 maart : De directie maakt bekend ze geen merit toekennen en dat Belgacom het kwantitatief luik van de cao 2013-2014 niet respecteren.Daarop dienen de drie vakbonden een stakingsaanzegging in. De cao moet integraal gerespecteerd worden.15 maart : De TGR-populatie krijgt een communicatie van de Belgacom-top: geen merit voor 2013.De directie komt terug op haar beslissing rond het kwantitatief luik van de cao, maar rept geen woord over de merit.18 maart : Enkel ACV-Transcom herhaalt de stakingsaanzeg-ging (voor merit).21 maart : Info van Belgacom aan personeel: geen merit voor 2013.25 maart : Tijdens de verzoeningsvergadering zijn de andere so-ciale partners (gemeenschappelijk front) tevreden met een ge-sprek over de merit dat zal plaats vinden binnen enkele weken.Kort samengevat: enkel ACV-Transcom vroeg duidelijkheid rond het meritbudget.28 maart : Stakingsdag ACV-Transcom

Tijdsdruk

De directie wou het debat tot midden april uitstellen, waar-door we slechts enkele dagen kregen om ons voor te berei-den. Deze tijdsdruk konden we niet aanvaarden. Als ernstige

onderhandelaars zouden wij ons hiermee te zeer verzwakken aan de onderhandelingstafel, wat alleen de directie ten goede komt. Sterker, het debat uitstellen tot na de algemene ver-gadering van aandeelhouders, was niet bepaald een signaal vanwege de directie dat zij dit debat wilden ernstig nemen.

Terechte twijfels

De directie verschuilde zich ook achter het toekomstig resul-taat van de bespreking van het IPA 2013-2014. Belgacom is echter nooit onderworpen geweest aan het IPA-gebeuren. We hadden van bij de start twijfels over de bereidheid van Bel-gacom om tot een open meritdebat te komen. Deze twijfels bleken dus terecht.

Actie

De stakingsdag op 28 maart was dsu een ultiem drukkings-middel. Die dag trotseerden veel leden en militanten de kou om hun ongenoegen te uiten en hun boodschap duidelijk te maken. Wij hebben op veel begrip mogen rekenen, zowel van de collega’s als van de media. Dit versterkt ons in onze syndi-cale overtuiging die gedragen wordt door solidariteit.

Merit

Na een lange eenzame strijd, kwam er dan toch een merit-budget. Het resultaat van de onderhandelingen is een merit die varieert volgens de personeelsgroep:• V6 krijgt 0,70% als meritbudget of 29 euro per meritpunt• V5 krijgt 0,70% als meritbudget of 32 euro per meritpunt• V4 krijgt 0,70% als meritbudget of 33 euro per meritpunt• V/M 3 krijgt 0,55% als meritbudget of 37 euro per meritpuntBelgacom heeft beslist dat de collega’s van M/V 1 en 2 dit jaar geen merit ontvangen. Belgacom beweert dat deze perso-neelsgroep begrijpt waarom er dit jaar voor hen geen loons-verbetering komt.

Maar wat houdt dit nu netto in?

Een M3 met 37 euro als puntwaarde krijgt 9 euro netto per maand, terwijl een V5 met 32 euro als puntwaarde maande-lijks 7 euro netto ontvangt.

Page 23: Transcom-Info mei 2013

2 3

Hogere kaderleden

Hoewel we akkoord gingen met het me-ritbudget, betreuren we wel dat de ho-gere kaderleden niet in dit budget kun-nen delen. De solidariteit voor mekaar

maakt dit moeilijk aanvaardbaar.ACV-Transcom engageert zich nu al ernaar te streven om het verschil in fi-nanciële loopbaan tussen de verschil-lende personeelsgroepen te bewaken: een loopbaan op basis van een merit-

systeem dient over een ganse loopbaan voor iedereen een gelijke loonevolutie op te leveren.

“Als de strijd voor een eerlijk meritbudget alle jaren op deze manier moet verlopen, moeten we dan niet teruggrijpen naar het zgn. aftandse barematische systeem?Rond deze vraag organiseert ACV-Transcom een studiedag op maandag 24 juni in Brussel. Wil je meewerken of heb je ideeën voor deze dag, neem dan contact op met je gewestelijk vrijgestelde. Het aantal plaatsen is beperkt.

Page 24: Transcom-Info mei 2013

T e l e c o m

B e l g a c o m v e r l a a g t a a n v u l l e n d

p e n s i o e n p l a n

Tijdens het Paritair Comité van 25 april schaarde een meerderheid zich achter Belgacom om het aanvullend pensioenplan te verminderen, een ongelukkig historisch moment.

Tijden veranderen: in 2005 was Belgacom nog enorm trots op de introductie van het aanvullend pensioenplan. Het bedrijf zette samen met de sociale partners een heel belangrijke stap.

Op het Belgacom-intranet staat:

“Zoals je vermoedelijk weet is het aanvullend pensioen een aanvulling op je wettelijk pensioen. Het is bedoeld om het verlies van inkomen tussen je salaris en je wettelijk pensioen gedeeltelijk op te vangen. Vandaar dat de berekening van die aanvulling rekening houdt met de belangrijkheid van je wet-telijk pensioen. Heb je een hoog wettelijk pensioen, dan zal het aanvullend gedeelte kleiner zijn en vice versa.Contractuele personeelsleden krijgen het wettelijk pensioen van de privésector en dat is aanzienlijk lager dan de wettelijke pensioenen voor statutaire personeelsleden in de openbare sector. Vandaar dat het aanvullende gedeelte van een con-tractueel personeelslid groter zal zijn dan dat van een statu-taire collega met eenzelfde salaris en loopbaan. Hoe kleiner immers het wettelijk gedeelte, hoe groter de aanvulling.”

Minder discriminatie

Er werd dus een belangrijke discriminatie weggewerkt tus-sen deze twee personeelsgroepen. Vandaag moeten we ech-ter vaststellen dat de werkgever deze historische stap wil bij-sturen. Zo heeft de directie (in samenspraak met de andere vakbonden) op 28 maart beslist om te sleutelen aan dit be-langrijke voordeel.De aanpassing gebeurde in de berekeningsformule voor het aanvullend pensioenkapitaal. Deze gewijzigde berekenings-formule zou het aanvullend pensioenkapitaal dat je vanaf nu opbouwt merkelijk verminderen.

Huidig plan (t/m 30.04.2013) Nieuw plan (vanaf 1.5.2013)

PensioenformuleArtikel 3.2

Aanvullend Pensioenkapitaal = (70 % van de Pensioengrondslag – Geschat Wettelijk Pensioen) x Erkende Dienstperi-ode/40 x 13,5 Ofwel: AP = (70% x PG – GWP) x N / 40 x 13,5

Aanvullend Pensioenkapitaal = (70 % van de Pensioengrondslag – Geschat Wettelijk Pensioen) x Erkende Dienstperi-ode/45 x 13,5 Ofwel: AP = (70% x PG – GWP) x N / 45 x 13,5

De huidige berekeningsformule naast de nieuwe:

Page 25: Transcom-Info mei 2013

2 5

Maar wat betekent dit concreet voor een werknemer van Belgacom? Het onderstaande voorbeeld gaat over iemand die na 30 jaren dienst met pensioen gaat en die dus op de drie verschillende plannen terugvalt:

Terwijl de Overheid een statutair werk-nemer verplicht om tot 2 jaren langer te werken, krijgt die hierdoor een relatief groter pensioen. Dit zal niet zo zijn voor een contractuele collega: die zal langer moeten werken om hetzelfde extra le-gaal pensioenkapitaal te ontvangen!

Op het Paritair Comité van april 2013 is dus bij Belgacom een historische meer-derheid gevonden voor een (uitgestelde) loonvermindering van 12% terwijl er geen redenen toe waren om voorminder loon te gaan!

Voor alle duidelijkheid : ACV-Transcom

staat absoluut niet achter dit plan.

Page 26: Transcom-Info mei 2013

D i a m a n t

M o e i l i j k h e d e n i n d e d i a m a n t s e c t o r :

o v e r l e g i s d e o p l o s s i n g

In de media lezen en horen we dagelijks de onheilsberich-ten: de financiële en economische crisis is nog niet voor-bij, de hoge werkloosheid in ons land en de andere Euro-landen blijft stijgen. Kortom: de werkgelegenheid staat onder druk en jobs blijven sneuvelen.

Ook de diamantsector bleef niet gespaard. We werden gecon-fronteerd met de betrokkenheid van diamantairs in fraudeza-ken, witwasdossiers en off-shore leaks. Plots had iedereen een mening over wat juist was, wie in fout was en wat er zou moeten gebeuren. We houden ons als vakbond bewust niet bezig met die polemiek omdat enkel gerechtelijke instanties een oordeel kunnen vellen over de mogelijke gevolgen van deze misdrijven.

Individu ≠ sectorWat ons wel opvalt is dat als slechts enkele individuen betrok-ken zijn bij deze ontoelaatbare praktijken, de hele sector met de vinger wordt gewezen. Volgens de publieke opinie is de hele diamantsector ‘vervuild’ van dit soort praktijken en net dat wil-len we tegenspreken.

Ethisch ondernemenAls vakbond pleiten we voor fair, ethisch en maatschappe-lijk verantwoord ondernemen en zetten we ons dagdagelijks in voor de werkgelegenheid van de diamantbewerkers. Deze mensen verdienen het om voor te ijveren, voor werk en werkze-kerheid, voor veilige en gezonde werkomstandigheden en voor sociale omkadering en verbeteringen.

OnzekerheidEen heleboel werknemers voelen dagelijks de onzekerheid omtrent het verder bestaan van hun job en beseffen dat zij de eersten zullen zijn die de gevolgen dragen als bedrijven hun deuren sluiten of failliet gaan. Als ACV-Transcom Diamant zul-len we blijven vechten voor elke job die op het spel staat.

Nieuw Industrieel BeleidDat industriële activiteiten zorgen voor groei en welvaart in een land staat buiten kijf. Toch zien we de industrie in ons land in-krimpen en zelfs verdwijnen. Niet alleen de diamantindustrie staat al jaren onder druk, kijk maar naar de auto-industrie die de laatste jaren grote klappen krijgt. Het ACV werkt samen met de betrokken beroepscentrales aan een Nieuw Industrieel Be-

leid. Als ACV willen we een visie ontwikkelen voor de toekomst met oog voor innovatie en versterking van de industriële sec-toren, maar ook met oog voor nieuw te ontwikkelen en op te starten activiteiten. Er wordt gekeken op alle domeinen waarin we onze rol kunnen spelen.

Inbreng werknemersAl te vaak stellen we echter vast dat de vakbonden niet betrok-ken worden bij grote economische overlegplatformen. Toch is de inbreng vanuit de werknemersgroep noodzakelijk en aanvullend, want ook werknemers denken mee vooruit aan de toekomst van hun bedrijf en hun activiteiten. Werknemers hebben werkgevers nodig maar omgekeerd evenzeer. Als een samenwerking en overleg op basis van volwaardige partners gerealiseerd wordt, kan dit alleen maar leiden tot een win-win situatie voor iedereen. Een uitdaging voor jobs en de werkvloer van morgen.

Kris Peeters bezoekt diamantsector Botswana

Enkele weken geleden vernamen we via de publicaties van AWDC dat Minister-President Kris Peeters de diamantsector in Botswana heeft bezocht. Hieronder de mededeling van AWDC: Voorzitter AWDC bezoekt Botswana donderdagVorige week vergezelde Mr. Stephane Fischler, voorzitter van AWDC, Vlaams Minister President Kris Peeters tijdens een officieel bezoek aan Botswana. Er stond onder meer een ontmoeting met President Ian Khama en Minister van mineralen, energie en water, Hon Onkokame Kitso Moka-ila op het programma.De voornaamste doelstelling van dit bezoek was het con-solideren en verbeteren van de handelsrelaties tussen België en Botswana. Botswana is de grootste producent van ruwe diamant ter wereld, terwijl Antwerpen het be-langrijkste handelscentrum vormt.Wij juichen dergelijke initiatieven toe en weten dat de Voorzitter van AWDC er alles aan doet om de diamantsec-tor in België te promoten en te doen groeien. Wij hopen dat hun bezoek niet enkel gericht was op de versterking van de diamanthandel. Wij hopen dat zowel Stephane Fischler als Kris Peeters ook afspraken hebben gemaakt om ruwe diamanten naar België te krijgen die zullen verwerkt worden in België zodat ook de diamant-industrie, fabrikanten en arbeiders(sters) voordeel halen uit deze missie.

Page 27: Transcom-Info mei 2013

Alle diamantarbeiders worden verzocht de hiernavolgende richtlijnen stipt te willen navolgen.

De uittreksels met de berekening van het vakantiegeld moeten ten laatste op 15 juni 2013 bij de rechthebbenden toekomen.

Deze uittreksels vermelden naam, adres, rijksregisternum-mer en eventueel bankrekeningnummer van de rechthebben-den, evenals de werkgever(s) waarvoor zij tijdens het dienstjaar arbeid hebben verricht, het arbeidsregime, de bezoldigde da-gen, het ingeschreven loon aan 110 %, de dagen gelijkstelling, het fictief loon dat met deze gelijkstellingsdagen overeenstemt en een gedetailleerde berekening van het zomer- en winterva-kantiegeld waarop zij recht hebben.

In principe geldt dat elke werknemer slechts één uittreksel mag ontvangen.

Geschillen

De belanghebbenden worden verzocht onmiddellijk de Rijks-verlofkas voor de Diamantnijverheid, Hoveniersstraat 22 te 2018 Antwerpen 1 te verwittigen in de volgende gevallen :1. de arbeiders, die op 20 juni 2013 geen uittreksel hebben ont-vangen;2. de arbeiders die wel een uittreksel hebben ontvangen, maar met een verkeerde naam, voornaam, adres, rijksregisternum-mer of bankrekeningnummer;3. de arbeiders die een uittreksel hebben ontvangen met een foutieve detail van de arbeidsprestaties (werkgevers, bezoldig-de dagen, loon 110 %, dagen gelijkstelling, fictief loon, arbeids-regime).Volgende gegevens dienen vermeld te worden indien fouten worden vastgesteld :• naam en voornaam, volledig adres, rijksregisternummer en de vergissing(en) die zij hebben vastgesteld.De regel is dat het vakantiegeld via overschrijving wordt be-taald.

V a k a n t i e 2 0 1 3 - r e k e n i n g u i t t r e k s e l

2 7

Sectoraal Overleg

Werkbaar werk en incentives 56-plussers

De raden van bestuur van het ICD en de Rijksverlofkas werken volop aan de uitvoering van de cao die ze afsloten op 16 april. Wij hopen in onze volgende Transcom-Info te kunnen focussen op de inhoud. Hoe kan ik extra verlofdagen aanvragen ? Wanneer kan ik ze opnemen? Wanneer worden ze uitbetaald ? Wie kan deze dagen aanvragen en vanaf wanneer ? Je krijgt een antwoord van zodra de teksten beschikbaar zijn. We zullen nog eens duidelijk laten weten vanaf wanneer de financiële incentive – dit is + 6% via het sectoraal pensioens-paarplan – ingaat ? wie komt er dit jaar voor in aanmerking ?

Voorstel vakantie-, feest- en rustdagen 2014

In de laatste vergadering van het Paritair Comité Diamant hebben we als vakbonden het gemeenschappelijk voorstel m.b.t. de vakantie- feest- en rustdagen 2014 ingediend. Volgende vergadering zal hierover een beslissing genomen wor-den.

Sectoraal eisenbundel 2013/2014

We werken aan een gemeenschappelijk programma dat we zullen indienen op de eerstvolgende vergadering van het Paritair Comité Diamant die voorzien is op 4 juni a.s.

Page 28: Transcom-Info mei 2013

“ E r b e s t a a t v e e l k w a l i t a t i e v e t e l e v i -

s i e i n V l a a n d e r e n ”

Lena De Meerleer startte in het midden van de jaren ze-ventig bij de openbare omroep, waar ze in de loop van haar carrière de meest uiteenlopende functies bekleedde. Mo-menteel is ze eindverantwoordelijke van het grootste fa-cilitaire bedrijf (1800 medewerkers) voor radio en televisie in Vlaanderen. De periode dat de openbare zender zonder enige concurrentie of maatschappelijke invloeden kon wer-ken, is al lang voorbij. Nu moet de VRT zich steeds opnieuw aanpassen aan een veranderend medialandschap, dat ge-paard gaat met nieuwe vormen van distributie en inkomen-smodellen.

U bent uw carrière gestart bij een zuivere staatszender die in tegenstelling tot de huidige situatie niet echt reke-ning moest houden met kijkcijfers of doelgroepen. Is die overgang niet te bruusk geweest?Lena De Meerleer: “In het pre-Bert De Graeve tijdperk werkte ik eerst als regieassistente en vervolgens als pro-ducer van diverse sportprogramma’s. Vanuit deze werksi-tuatie had ik ook geen duidelijk zicht op de veranderingen in onze sector. Vanaf de komst van De Graeve in 1996 kwam ik terecht in een beleidsfunctie bij de openbare zender. Voor mij kwam die overgang dus niet bruusk, omdat die ver-andering geleidelijk heeft plaatsgevonden via een job als programmamaker tot een beleidsfunctie met enkele tus-senfuncties. Ik heb natuurlijk wel dit overheidsbedrijf zien veranderen. Het bedrijf van vroeger bestond net als nu uit talentvolle mensen met geweldige ideeën (wikt haar woor-den): zoals bijvoorbeeld de ploeg van het legendarische programma ‘Terloops’. Sommige medewerkers maakten echter programma’s die alleen zij zelf leuk vonden. Dat is nu grondig veranderd. Nu heeft de kijker en luisteraar een centrale plaats gekregen bij het maken van de program-ma’s.“

Net als vele andere zenders in Vlaanderen werkt de open-bare zender nog met een lineair uitzendmodel met vast uitzendschema, terwijl Google of Apple op een compleet andere manier hun mediaproducties aanbieden.“We hebben het geluk dat er kwalitatieve televisie bestaat in Vlaanderen met een klassiek kijkpatroon voor het be-kijken van onze programma’s. Als je succesvol bent met een bepaald model van uitzenden, is het ook wenselijk om

Wie is?

Lena De Meerleer (°1951) begon na haar regentaatstu-dies Frans-Geschiedenis-Engels in 1977 bij de openbare omroep als regieassistente. Vervolgens werd ze begin jaren tachtig Coördinator Eurovisie bij de EBU in New York. Een nieuwe en belangrijke stap in haar carrière was haar aanstelling als Producer Sport in 1990. De appreci-atie voor haar werk leidde tot diverse promoties zoals Hoofd productiemiddelen tv, Programmamanager Eén en Netcoördinator Eén. Ze keerde terug naar haar oude liefde in 2004 in verschillende functies als Netmanager Sporza , Manager Sport en Redactiemanager Nieuws & Sport . In 2007 werd ze manager van het productiehuis VRT Sport. Een voorlopig eindpunt in haar succesvolle carrière bij de openbare zender kwam er in januari 2010 met de benoeming als Algemeen Directeur Productie. (info VRT -website)

C u l t u u r

Page 29: Transcom-Info mei 2013

het te gebruiken als basis voor toe-komstige veranderingen. Natuurlijk wil de VRT buiten die traditionele ma-nier zijn aanbod via moderne kanalen naar zijn publiek brengen. Dit kan via een uitgebreid online aanbod of een

mobiele toepassing zoals Stievie (een testapplicatie met live en uitgesteld televisiekijken via iPhone of iPad). We hebben ook de juiste mensen in huis om dit mogelijk te maken. Onlangs vierde onze nieuwssite deredactie.be zijn tiende verjaardag en kunnen de kijkers van Ketnet kiezen uit een uit-gebreid online aanbod. Als je bijvoor-beeld ook ziet hoe actief Studio Brus-sel is via sociale media, kun je maar moeilijk anders besluiten dat de VRT wel degelijk op een moderne manier met zijn kijkers of luisteraars omgaat.”

Is het mogelijk dat dit uitzendmodel verdwijnt en dat kijkers hun momen-ten om televisie te kijken – los van de gekende distributiekanalen zoals Belgacom of Telenet – zelf kiezen?“Dat zou misschien mogelijk zijn, maar er zal altijd behoefte zijn aan fictie,

documentaires of aan pure ontspan-ningsprogramma’s. De manier waarop die producties aangeboden en gecon-sumeerd worden, kan wel veranderen. Dit andere kijkgedrag zien we nu al bij jonge mensen die onze programma’s bekijken op andere platforms. Naast de belangrijke opdracht om als open-bare omroep mee te zijn met de ver-schillende technologische evoluties, blijft het ook een basisopdracht om er voor te zorgen dat je kwalitatieve tv-programma’s kan blijven maken als zender.”

Het inkomstenmodel van de VRT, en voornamelijk de reclame-inkomsten, staat enorm onder druk. Het wordt moeilijk om in die omstandigheden uw werkbudget voor kwalitatieve programma’s op peil te houden.“Dat de reclame-inkomsten onder druk staan, ga ik niet ontkennen. Dit geldt trouwens ook voor de collega’s uit de private mediasector. We hebben

in tegenstelling tot wie werkt in de pri-vésector wél een belangrijke vorm van een stabiele inkomstenstroom, name-lijk de dotatie van de Vlaamse Overheid. We mogen dus niet klagen. Natuurlijk is het wel zo dat iedereen bij de VRT nadenkt hoe onze werking efficiënter en dus goedkoper kan, precies omwille van een andere budgettaire context.”

Maar van de droom van geweldige reclame-inkomsten via digitale ka-nalen is weinig over gebleven.“Dat is een ander verhaal. Het is onze opdracht om binnen de financiering die we hebben goede programma’s te ma-ken. De situatie is uiteraard gewijzigd. Zo hadden we vroeger voor één afle-vering van ‘Heterdaad’ achttien draai-dagen, voor onze nieuwe fictiereeks zijn het er maar acht. Er bestaan wel een aantal hefbomen waardoor je met fictiereeksen toch kwaliteit kan leve-ren met beperkte middelen. Het gaat dan over de keuze van het verhaal dat

2 9

“Vroeger maakten sommi-

ge medewerkers program-

ma’s die ze zelf alleen leuk

vonden. Dat is nu grondig

veranderd”

Page 30: Transcom-Info mei 2013

je wil vertellen, het herbekijken van de manier van werken, het gebruiken van technologische toepassingen om de efficiëntie te verhogen en het goed aanwenden van de bestaande erva-ring. Ik wil wel dat de kwaliteit van onze producties behoorlijk hoog blijft en hiervoor heb je nu eenmaal een be-paald budget nodig. Die grens moeten we zorgvuldig bewaken.”

Er wordt steeds nauwer samenge-werkt met externe productiehuizen om goedkoper en efficiënter te kun-nen produceren. Denk maar aan se-ries als Quiz Me Quick van Koeken Troef of De Ridder van Eyeworks. Is dit geen gevaarlijke evolutie voor de interne tewerkstelling voor bijvoor-beeld de cameramensen?“In onze beheersovereenkomst, die nog loopt tot 2016, staat dat we min-stens 25 procent van ons productie-budget voor televisie moeten besteden aan opdrachten voor externe produc-tiehuizen. We wensen ook nadrukke-

lijk die audiovisuele markt in Vlaan-deren te ondersteunen. Dit wil niet zeggen dat we het belang van een ei-gen intern productiehuis negeren. We produceren alle nieuws-, radio- en het grootste gedeelte van de sportuitzen-dingen. Voor een aantal ontspannings-programma’s, fictie- en non-fictie-reeksen of reality-entertainment doen we inderdaad een beroep op externe productiehuizen. Die samenwerking met een andere speler levert ons bo-vendien ook een creatieve wisselwer-king op, waarbij de beide partners veel van elkaar leren.”

Het aantal draaidagen per aflevering van een fictiereeks blijft verder da-len. Zelfs als je rekening houdt met een technische evolutie, komt dan de kwaliteit van een reeks niet in ge-vaar? Voor een nieuwe reeks als De Ridder waren er acht draaidagen per aflevering. Dat is niet veel.“Er hangt natuurlijk veel af van het soort scenario je hebt. Wat bijvoor-beeld meespeelt, zijn het aantal actie-scènes. Dit verhoogt automatisch de kostprijs. Dankzij een pure technische evolutie verlopen een aantal werkpro-cessen tijdens de draaiperiode sneller zoals de montage of een opname met twee camera’s. Wil je een bepaalde

kwaliteit bereiken, is er wel een on-dergrens van het aantal draaidagen dat een fictiereeks mag hebben. Ik zie het niet zitten om producties te maken waarbij er maar vijf of zes draaidagen per aflevering zijn voorzien. De grens is bereikt van wat mogelijk is.”

Bepaalt u het aantal draaidagen voor een fictieproject?“Voor een gedeelte wel. Als het budget gekend is, starten we met de ontwik-keling van een reeks. We bepalen dan het aantal draaidagen en de omvang van de technische crew. Dit met de nodige eerbied voor de sociale werk-omstandigheden van onze mensen. Zo is het vanzelfsprekend dat afspraken rond werktijden worden gerespec-teerd. Het is ook wel zo dat er soms aanpassingen in het scenario plaats-vinden om binnen budget te blijven. Als je bijvoorbeeld een reeks reali-seert met afzonderlijke verhalen zal die meer draaidagen vragen dan wan-neer die productie een opeenvolgende verhaallijn kent.”

U werkt vaak samen met externe productiehuizen. In welke mate kan u de werkomstandigheden daar con-troleren.“We hebben een opdracht gekregen van onze minister in onze beheers-overeenkomst om hierin een voor-trekkersrol te spelen met een sociaal charter. Veel meer ga ik daar niet over zeggen omdat de minister hierover zal communiceren in juni hoe ver we in deze materie staan.”

C u l t u u r

“De VRT gaat op een mo-

derne manier met zijn

publiek om.”

Page 31: Transcom-Info mei 2013

3 1

Spoorwegen

Arthur is niet meer…Arthur Lambert was een vriend voor zijn collega’s, militanten en leden en uiteraard de ganse syndicale beweging. Arthur be-gon zijn loopbaan bij de NMBS op 24 de-cember 1974 (en ja, de treinen rijden ook op kerstavond) als onderstationschef 2e klasse. Na een succesvolle loopbaan bij de NMBS koos Arthur om een zich in te zetten voor de vakbond ten dienste van zijn collega’s en de syndicale beweging. Hij was eerst enkele jaren ter beschik-king van de toenmalige Christelijke Vakbond van Commu-nicatiemiddelen en Cultuur als sectorafgevaardigde om daarna definitief gedetacheerd te worden als bestendig afgevaardigde vanaf 1 maart 2013. Zijn collega’s, leden, militanten… kunnen getuigen over zijn doeltreffendheid in zijn tussenkomsten bij de diverse onderhandelingsorganen waarvoor hij bevoegd was en steeds in verdediging van de rechten van de werknemers.Plots, op april 2013, was Arthur er niet meer. ACV-Transcom bedankt een vriend, collega voor al zijn en-gagement en zal nog dikwijls blijven stilstaan bij zijn nage-dachtenis.

Wij vernemen het overlijden van Eduard Boeykens, echt-genoot van Maria Van wal. Vriend Eduard was een trouwe deelnemer aan de ontmoetingen van de gepensioneerden-werkingen.

Wij vernemen tevens het overlijden van Angèle Miserez, schoonmoeder van Freddy Raveel. Freddy is gepensio-neerd medewerker voor de intersectorale anders-actieven werking van Oost-Vlaanderen.

Post

Op 14 april vernamen wij het overlijden van Jan van der Wulp, echtgenoot van Yvonne Castenmiller en schoonva-der van Bart Vyncke. Bart is een trouwe militant van ACV-Transcom voor het gewest Vlaams-Brabant.

Vervoer over de weg In Memoriam, Willy Kleuts (° 21/11/1940)Op 5 maart overleed Willy Kleuts te Antwerpen na een rijk gevuld leven als vrachtwagenchauffeur en syndicalist. Wil-ly was wellicht de oudste vakbondsafgevaardigde van gans het ACV. Na zijn pensionering bleef hij deeltijds aan de slag bij zijn werkgever LVT in Antwerpen. Hij bleef zijn mandaat als vakbondsafgevaardigde verder waarnemen en was een gewaardeerd lid van de gewestelijke vakbondskern van ACV-Transcom Vervoer.Wij bedanken Willy voor zijn jarenlange inzet voor het ACV en betuigen ons medeleven aan zijn familie.

In Memoriam, Marcel Van den Bogaert (° 29/05/1930)Op 25 april overleed Marcel Van den Bogaert thuis omringd door de liefdevolle zorgen van zijn familie. Marcel was ja-renlang actief militant bij Hessenatie en in de gewestelijke vakbondskern van ACV-Transcom Vervoer. Als “Goed Heilig Man” werkte hij jarenlang mee aan het Kinderfeest van de centrale in december.Wij bedanken Marcel voor zijn jarenlange inzet voor het ACV en betuigen ons medeleven aan zijn familie.

Centrale

Op 9 april overleed Raoul Denoyel, weduwnaar van Anna Lambrechts, en vader van Karin Denoyel, tewerkgesteld op de stafdiensten van ACV-Transcom.

Wij vernemen het overlijden van Jan Tielemans, vader van onze collega Gerda Tielemans, administratie belangen-groep Diamant;

Wij bieden alle families onze innige deelneming aan.

De bomen in het bosStaan fier te waken

Over het blauwe tapijtVan wilde boshyacinten

Want het is mei

Jozef Vandromme (postman-dichter op rust)

I n m e m o r i a m

I n t e r s e c t o r a a l

Page 32: Transcom-Info mei 2013

V.U. : Katrien Verwimp - Galerij Agora - Grasmarkt 105 - Bus 40 - 1000 Brussel - www.acv-transcom.beLayout en distributie : sa Doneux, Mettet • Druk : Corelio Printing

I n t e r s e c t o r a a l

A C V - T r a n s c o m b o u w t a a n n i e u w e

w e r k v l o e rVrijdag 26 en zaterdag 27 april vond in Oostende het eerste Vlaams ACV congres plaats. Het congres is het slot van een discussieronde die een jaar geleden in alle cen-trales en verbonden van het ACV werd opgestart. Meer dan 500 militanten en medewerkers uit alle organisaties hakten op het congres de laatste knopen door. Ook ACV-Transcom stuurde een delegatie.

ACV-Transcom werd vertegenwoordigd door Katrien Ver-wimp (voorzitter), Jef Kerremans (stafdienst), Ben Core-mans (ASV), Michel Claes (ASV), Kurt Callaerts (ASV), Dirk Tricot (militant Spoor), Pierre Tahir (militant Water), Luc Willaert (militant Mobiliteit), Marc D’hondt (militant Ver-voer), Jan Hoedemaekers (militant Telecom), Werner Fal-leyn (militant Water) en Sandra Wellens (militant Post).Vlaanderen staat voor veel nieuwe uitdagingen die het ACV zeer sterk bezighouden. Hoe zorgen we dat er werk is voor iedereen? En dat ieder-een zijn kans krijgt op die arbeidsmarkt? En dat we gezond en met veel werkplezier aan de slag zijn, zeker op een mo-ment dat we langer zullen moeten werken? De antwoorden op die vragen pasten we in dit congres in een snel veranderende werkvloer. Waar steeds meer men-sen op afstand werken. Of te lang en te veel in de file staan om die werkvloer te geraken. Een werkvloer die ook groe-ner zal moeten worden als we klimaatverandering echt wil-len aanpakken.Op het congres werden de laatste knopen doorgehakt over vier belangrijke thema’s:• Loopbanen voor de toekomst over een nieuw loopbaan-model dat het individueel werkvermogen van een werkne-mer koppelt aan de werkbaarheid van de job en de levens- en loopbaanfase waarin de werknemer zich bevindt.  Om te resulteren in doorgedreven loopbaanplanning en loop-

baanbegeleiding. Gestoffeerd met tools vanuit een loop-baanrugzak.• Gelijke kansen op het werk over een nieuwe aanpak van activering van werkzoekenden , slimme streefcijfers en praktijktesten in kader van diversiteit.• Kwaliteitsvolle werkomgeving over een nieuwe visie op woon-werkverkeer met een mobiliteitsbudget als alterna-tief voor de bedrijfswagen, over een eerlijke autofiscaliteit en tele/thuiswerken.• Jobs voor de toekomst over een economie en industrie in transitie en over zorgjobs.Als we spreken over een ‘nieuwe werkvloer’, dan hebben we het ook over een ‘oude werkvloer’. Hoe zo’n oude werk-vloer er uit ziet, merk je op de foto’s.