TRAJECTUMNr07 | 06.12.2012 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

Studieschuld?tips voor bij de kerstdis

Ad van LiemptGasthoofdredacteur

kiest voor Pieter Broertjes,geschiedenis en ondernemende studenten

Met meester Van Schaik en klasgenoot op de lagere school Sint Gerardus Majella in de Utrechtse Rivierenwijk

Met schaatser Jan Bols, als verslaggever van dagblad Het Centrum, kort voor de opening van de Utrechtse kunst-ijsbaan, in 1971

Tijdens de training: vanaf 13e jaar fanatiek getafeltennist, en nu nog, zojuist met mijn team VTV 4 (uit Nieuwegein) naar de eerste klas afdeling Midden gepromoveerd

Druk overleg tijdens verkiezingsuitzending, in 1986: Joop den Uyl wil niet met het slot-debat beginnen voor de uitslag van Rotterdam binnen is

Ad kiestIn dit nummer presenteert onze gasthoofdredacteur

Ad van Liempt zijn keuze voor het decembernummer

van Trajectum. Van Liempt is lector onderzoeksjour-

nalistiek aan de HU. Bekend van NOS-Laat, Nova en

Andere Tijden. Schreef tientallen historische boeken,

voornamelijk over de Tweede wereldoorlog. Utrech-

ter en dus FC Utrecht-fan. En nu dus ook gasthoofd-

redacteur van Trajectum.

Andere Tijden. Schreef tientallen historische boeken,

06122012 TRAJECTUM 07 3

REDA

CTIO

NEEL WAT OOIT WAS

Wie mij gasthoofdredacteur maakt, loopt de

kans dat zijn blad volloopt met geschiedenis.

Het is in de redactie van Trajectum te prijzen

dat ze dat niet heeft weerhouden. En daarom

ligt er nu een blad voor u, het laatste trouwens

in de tweewekelijke frequentie, dat hier en daar

terugkijkt op wat ooit was. Dat is op zich niet

zo gek, in een tijd dat steeds meer mensen zich

voor het verleden interesseren – zie bijvoor-

beeld de enorme toename van het aantal uni-

versitaire studenten naar de opleiding geschie-

denis.

Maar deze Trajectum kijkt ook naar de toe-

komst: hoe voorkom je dat je straks bezwijkt

onder je studieschuld? In dit nummer een nut-

tige tip: probeer je ouders erbij te betrekken en

bezorg ze, aan de kersttafel, een goed gevoel

door hun sterke schouders de last te laten dra-

gen.

In deze Trajectum ook nog historisch nieuws:

onder aanvuring van Chris van der Heijden komt

er vermoedelijk een minor geschiedenis op de

HU. Waarin studenten over het verleden van

hun beroepspraktijk kunnen leren, waardoor ze

hun professionaliteit kunnen opvoeren.

En omdat het een kerstnummer betreft krijgt de

lezer een aantal speciale kerstgroeten uit verre

landen. HU-studenten die daar studeren of sta-

ge lopen berichten over hun ervaringen en ma-

ken daarmee impliciet reclame voor een trend

die door de bezuinigingen helaas gevaar loopt:

kijk eens rond in het buitenland, steek de daar

opgedane kennis in je rugzak en word daardoor

straks een betere professional.

Er staat nog veel meer in. Lees het onder de

boom, en veel succes bij het inpakken van je

ouders!

Ad van Liempt

Gasthoofdredacteur

06 Verkiezingen #KOFFIEGATE BIJ MUST

08 Interview AD VAN LIEMPT SPREEKT PIETER BROERTJES

12 Het Kerstdiner WEG MET JE STUDIESCHULD!

16 Meer geschiedenis! DE CANON VAN DE HU

22 Oorlog ZOU JIJ IN HET

VERZET GAAN?

24 Groeten uit… JAKARTA, KENIA, MADRID

ÉN TEXAS

30 Historisch Utrecht MET JE I-PAD DOOR DE STAD

Met echtgenote Joke na de uitreiking van de Ere Nipkow Schijf in 2009

4 TRAJECTUM 07 06122012KO

RT

Samenmet zwerf-jongeren

Studenten van de faculteit Maatschappij en Recht hebben samen met zwerfjongeren die verblijven in pension Singel-zicht, oud-bewoners van dit pension geïnterviewd. Singel-zicht is een dak- en thuislozen-pension voor jongeren van 17 tot 23 jaar. Hoe ging de sa-menwerking? Ff bellen met Suze, oud-student sociaalpe-dagogische hulpverlening.

Klinkt spannend, dit project! ‘Dat was het in het begin ook. Je weet totaal niet wie je tegen-over je krijgt en wat ze van jou als student denken. Maar de interviews verliepen heel goed. De zwerfjongeren die meede-den, waren erg enthousiast. Ze waren altijd op tijd voor afspra-ken en belden netjes af als het eens niet lukte.’

Is je beeld van zwerfjongeren veranderd? ‘Ja, totaal. Voor het project had ik toch vooroordelen over zwerf-jongeren. Dat ze vaak aan de drank en drugs zitten en dat ze gewelddadig en agressief zijn. Natuurlijk hebben ze veel pro-blemen, maar het zijn ook ge-woon leeftijdgenoten met de-zelfde zorgen en dromen. Ze hebben ook meer levenservaring dan wij studenten, juist omdat ze veel hebben meegemaakt. Veel jongeren hebben overleden ou-ders, geen thuis en grote schul-den.’

Wat deed het interviewen met de jongeren? ‘Het was bijzonder om te zien dat de zwerfjongeren en de ex-bewoners veel erkenning bij elkaar vonden. Het contact met ex-bewoners gaf de zwerfjonge-ren stof tot nadenken over hun eigen toekomst. Ook als stu-dent was ik een rolmodel. De jongen met wie ik samenwerkte, was na het onderzoek vastbe-sloten om naar het hbo te gaan.’ Heb je ook negatieve ervaringen gehad? ‘Weinig. Soms ging een inter-view niet door omdat een jon-gere een paar dagen geschorst was van Singelzicht. Ik vond het werken met de jongeren zelfs zo leuk, dat ik nu werk in de crisisopvang voor uit huis ge-plaatste jongeren.’ (LS)FF

BEL

LEN

Wim Vloet staat terecht voor mishandeling, bedreiging, diefstal en belediging.

Het OM heeft negen maanden celstraf – waarvan vijf voorwaar-delijk – geëist tegen de beruch-te huisbaas Wim Vloet. Op don-derdag 29 november stond hij terecht voor mishandeling, be-dreiging en belediging van zijn huurders en van medewerkers van de gemeente. Marleen Haage, gemeenteraads-lid en aanjager van het proces tegen Wim Vloet, zegt blij te zijn dat Vloet nu eindelijk verant-woording voor zijn gedrag moet afleggen. Wel vindt ze het ‘spij-tig’ dat Vloet nu maar voor en-kele strafbare feiten is berecht. ‘Ik ken een meisje dat jaren gele-

den van de trap is gegooid door Vloet. Er is veel meer gebeurd dan de kwesties die nu worden behandeld. Ik hoop dat alle za-ken uiteindelijk nog zullen voor-komen.’ Vloet noemde de rechtszaak ‘allemaal poppenkast’. De uit-spraak is half december.

Negen maanden cel geëist tegen huisbaas Vloet Beeldend kunstenaar Moritz

Ebinger bouwde in 2005 een ijsslee. Nu kan het kunstwerk ook praten, dankzij elektro-techniekstudenten van de HU. Zij werkten twee jaar lang aan het eerste spreken-de kunstwerk van Neder-land. De slee begint na de-tectie van voorbijgangers te vertellen over zichzelf en zijn ontstaan. De uitdaging voor de afstudeerders zat ‘m in het oplossen van technische problemen. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat het kunstwerk niet de hele nacht door blijft kletsen en hoe regel je een goede stroom-voorziening?

De studenten kregen een 9 voor hun project, het kunst-werk wordt bovendien een half jaar lang opgesteld aan de Dobbeplas in Zoetermeer.

‘HALLO, IK BEN EEN IJSSLEE’

06122012 TRAJECTUM 07 5

KORT

Papieren magazine verschijnt voortaan elke maand.

Vanaf januari verschijnt het blad na 25 jaar niet meer twee-wekelijks op donderdag, maar ligt het vanaf dinsdag 15 janu -ari elke tweede dinsdag in de maand op alle faculteiten.

Waarom? Door bezuinigingen en minder advertentieinkom-sten kunnen wij niet meer elke twee weken een blad produce-ren en een site onderhouden. We willen graag de dingen die we doen goed doen, vandaar!Hoe ziet dat eruit? Trajectum gaat van 36 naar 48 pagina’s. Dat betekent meer ruimte voor beeld, features, rubrieken. En

meer aandacht voor student-style, onderwijs en Utrecht studentenstad. Op papier zijn we er minder vaak maar beter.Online willen we vaker én beter aanwezig zijn. Met meer eigen nieuws, meer eigen reportages en meer vaste rubrieken op de website. Ook op Facebook en Twitter laten we vaker van ons horen. Zodat je Trajectum dage-lijks tegenkomt. En maandelijks, als vanouds, in de bakken.

Het eerstvolgende nummer verschijnt dinsdag 15 januari.Online kun je ons vinden op trajectum.hu.nl, op facebook.com/trajectum en twitter.com/trajectum.

De redactie

is het aantal online handtekeningen dat de 15-jarige Milan van Schaik samen met studentenorganisatie ISO heeft verzameld voor behoud van de ov-kaart. De 15- jarige vmbo-scholier wilde zijn petitie in eerste instantie pas aanbieden als hij honderdduizend handtekeningen had verzameld. Dat aantal haalde hij niet. Langer wachten is niet verstandig, omdat deze week de onderwijsbegro-ting wordt behandeld.

50.000

@Layla de Jong Even op @JeroenvanZanten gestemd voor de CMR. Geen idee wat en hoe en waarom maar dat leek mij een goed idee. ;) #HU

Trajectum wordt dikker

TIPS OVER INBRAAK-PREVENTIEStudenten van de opleidin-gen integrale veiligheids-kunde, pedagogiek en cul-turele maatschappelijke vorming gaan de Utrechtse wijken Zuilen en Ondiep in om voorlichting te geven over inbraakpreventie. Zij doen dit op verzoek van de gemeente Utrecht en de Academie van de Stad, een stichting die zich inzet voor de ontwikkeling en leefbaar-heid van de stad. Ze bellen per blok aan en stellen de bewoners vragen over in-braak en preventie. Bij de interviews zijn de politie en medewerkers van Toezicht en Handhaving aanwezig.

‘HALLO, IK BEN EEN IJSSLEE’

6 TRAJECTUM 07 06122012 BLOG

Tot 2 december konden studen-ten stemmen voor de centrale medezeggenschapsraad. Naast negen kandidaten van de fractie Must kon er op twee individuele studenten worden gestemd én op een nieuwe lijst: de lijst Be-ter Onderwijs, met voorzitter Alwin van der Blom.

De deelname van lijst Beter Onderwijs heeft de campagne meteen op scherp gezet. Aan het begin van de campagne slingerde Van der Blom een persbericht de wereld in over ‘het financieel compenseren van kiesgedrag’ door de fractie van Must. Hij schreef over een actie van Must, waarbij twee Dolce Gusto’s (koffieapparaten) wer-den verloot onder studenten die op Must stemden. ‘Willen we deze kant op met de verkie-zingen? Heeft Vereniging MUST niet meer te bieden dan alleen een koffiezetapparaat? Ik stel voor dat Vereniging MUST met inhoudelijke punten komt!’ DOLCE GUSTOWaar ging het eigenlijk over? Must zette op Facebook een actie waarbij onder studenten een tweetal Dolce Gusto-appa-raten werd verloot. Voorwaarde was dat studenten een screen-dump lieten zien waaruit bleek dat ze op een Must-kandidaat hadden gestemd. Daarop rea-geerde Van der Blom pissig, want zo’n actie riekte naar

stemmenronselarij ten koste van zijn nieuwe lijst Beter On-derwijs. Must reageerde hierop met een persbericht: ‘Om elke schijn van onregelmatigheid tijdens de verkiezingen te voorkomen, heeft Vereniging MUST mede op verzoek van de kiescommis-sie, drie uur na lancering van de actie op Facebook alle commu-nicatie hierover stop gezet.’ Janet de Graaf, voorzitter van Must, liet in een toelichting we-

ten dat de actie wat haar betreft slechts is gepauzeerd. In de nieuwe vorm wilden ze ‘nog meer expliciteren’ dat de actie bedoeld is om meer studenten te laten stemmen en dat het er niet om gaat dat die studenten per se op Must moeten stem-men. Maar direct na het persbericht van fractie Must bracht de kies-commissie een eigen persbe-richt naar buiten. De commissie oordeelde hard over de actie met de Dolce Gusto’s. Gezien ‘de schijn van omkoping’ werd Must verplicht om excuses aan te bieden op Facebook, Twitter, de eigen website en via een ingezonden brief in Trajectum. Die excuses kwamen er niet, en de vereniging tekende beroep aan. Daarbij wees de vereniging

op een geval uit 2009: toen werden er bierbonnen uitge-deeld om stemmen te werven. En dat mocht van de kiescom-missie drie jaar geleden. Wel zette Must de verlotingsac-tie om in een algemene actie: elke student die stemde, kon het koffieapparaat alsnog win-nen. Ongeacht op welke kandi-daat er werd gestemd.

ONGELDIGE STEMMENDe kiescommissie reageerde niet mals op deze verklaring en besloot om een deel van de stemmen op Must ongeldig te verklaren. ‘De centrale kiescom-missie van de HU heeft besloten dat alle stemmen die op Must zijn uitgebracht voor maandag 13.30 uur ongeldig worden ver-klaard.’ De gewijzigde actie wilde de commissie niet verbieden, om-dat er geen formele gronden voor zijn. Wel noemde de com-missie de gewijzigde actie ‘zeer ongewenst gezien de nauwe samenhang met voorgaande actie.’ Daaraan wordt toege-voegd: ‘Voorts vindt de com-missie dat de actie getuigt van weinig professionaliteit.’

Ondertussen kwam de tegen-hanger van Must, lijst Beter Onderwijs, met een nieuw pers-bericht om ‘terug te schakelen naar de inhoud en we roepen MUST op om dit ook te doen.’(LS/MJ)

UITSLAG 5-1Vijf zetels voor fractie Must, een zetel voor lijst Beter On-derwijs. Dat is de uitslag van de verkiezingen voor de Cen-trale Medezeggenschapsraad. De lijst Beter Onderwijs heeft zich hiermee een – zij het be-scheiden plaats – veroverd in de CMR. De opkomst onder de studenten was 5,36%. De beslissing van de kiescom-missie om alle stemmen die zijn uitgebracht voor maandag 13.30 uur ongeldig te verkla-

ren, had nauwelijks invloed op de uitslag. Voor de facultaire medezeggenschapsraad van de faculteit Economie en Ma-nagement moest er om een zetel worden geloot. Van de twee kandidaten was er ech-ter maar een aanwezig. Die besloot hierop om af te zien van zijn zetel. Voor twee facultaire medezeg-genschapsraden waren er ook voor medewerkers zetels va-cant, waarvoor gekozen moest worden. 22,24 Procent van de medewerkers ging hiervoor naar de stembus.

Koffiegate bijverkiezingen vanstudenten De strijd om de studentenzetels in de medezeg-genschapsraden verliep dit jaar rumoerig. Met de komst van de nieuwe lijst Beter Onderwijs en het koffiegate-schandaal stonden de verhoudingen op scherp..

Sjo

erd

Are

nds

heef

t o

nlan

gs

zijn

dip

lom

a b

ehaa

ld a

an d

e H

U!

06122012 TRAJECTUM 07 7BLOG

COLU

MN

EERLIJKE MENSEN BESTAAN NIET

Hoeveel tijd is er verspild door het schrijven van onzinnige artikelen over verzonnen data? Het blijkt onmogelijk uit te rekenen. Bekijk alleen al wie er allemaal betrokken zijn bij één gepubliceerde studie: auteurs, subsidieverstrekkers, revie-wers, editors, lezers, journalis-ten, studenten, collega’s. Allemaal hebben ze tijd geïn-vesteerd in niet-bestaand on-derzoek. En dit dus maal 55: het aantal publicaties waarvan is gebleken dat Diederik Stapel er fraude in heeft gepleegd.

Duizenden uren verspilde moeite. Echte mensuren, op-gegaan aan het creëren en in stand houden van een wereld die alleen bestond op papier. En niemand die het door had. ‘Alles kwam heel mooi uit. Dat was het fijnst.’ Dit schrijft Sta-pel in zijn recent verschenen boek ‘Ontsporing’. En precies hier raakt hij de kern van het probleem. Hij is namelijk niet de enige die dit fijn vindt. We willen allemaal dat de wereld mooi en duidelijk is, dat men-sen van nature goed zijn en dat slecht gedrag niet de norm is. Frauderen is een negatieve, afwijkende keuze van een indi-vidu. Het gedrag van Stapel is uitzonderlijk, een exceptioneel geval.In zijn show ‘Tegen beter we-ten in’ wond cabaretier Theo Maassen zich op over de slo-gan ‘Met hetzelfde gemak gooi je het in de afvalbak’. ‘Dat is helemaal niet waar!’ riep hij destijds gefrustreerd uit. ‘Het makkelijkste is: blikje leeg, beng op de grond!’ Het goede doen kost moeite. In een wetenschappelijke rat-race gericht op eigen succes,

is fraude de gemakkelijke op-tie. Dat wij onderzoekers met zijn allen niet massaal fraude-ren, is misschien wel veel op-merkelijker dan de ontsporing van één individu. De brede verontwaardiging daarover doet hypocriet aan. Het zou mooi zijn als in het Stapeldebat de nuance een kans krijgt. Dat het menselijk onvermogen tot zelfregulering en de (sociale) context van ons handelen wordt meegenomen in het oordeel. De sociale psychologie heeft het zelf al meerdere malen aangetoond (met echte studies): eerlijke mensen bestaan niet. Hóé eer-lijk we zijn, blijkt sterk afhan-kelijk van invloeden van bui-tenaf. Een individueel, competitief beloningssysteem met beperkte regulering zet de deur wijd open voor fraude. Daar is niks exceptioneels aan.Dit besef maakt de wereld minder mooi en overzichtelijk, maar het zorgt er hopelijk voor dat we ook de groep en het (sociale) systeem aanpakken – in plaats van alleen het indi-vidu. Wie weet, zijn dan al die duizenden ‘verspilde’ uren niet helemaal voor niks geweest.

Reint Jan RenesLector crossmediale communicatie

LEUK

‘Ga iets doen wat je leuk vindt’, zeiden mijn ouders tegen een 16-jarige Sjoerd. Met die woorden probeerden ze hun ongeïnteresseerde puber te weerhouden van een toekomst als vuilnisman. Dat is gelukt. Ik volgde het advies op en ging multimediavormgeving studeren en uiteindelijk journalistiek. Ik voelde me onschendbaar tijdens mijn studiekeuze. Ik was verblind door het succes van mijn omgeving. Bijna alle afge-studeerden die ik kende, hadden een goede baan – onge-acht de keuzes die zij maakten in hun jonge jaren. Ik sprak bankmedewerkers met een diploma geschiedenis en leiding-gevende ambtenaren die literatuurwetenschap studeerden.Plezier werd de maatstaf. Ik vroeg mij nooit af hoeveel jour-nalisten er afstudeerden en hoeveel er daadwerkelijk nodig waren. Ik vroeg mij nooit af welk realistisch alternatief er was voor mensen die uiteindelijk niet in de journalistiek beland-den. En ik vroeg mij nooit af wat het maatschappelijk nut is, wanneer iedereen doet wat hij zelf leuk vindt.Nu de jongerenwerkeloosheid stijgt, voelt iedereen de ge-volgen van zijn studiekeuze. Ik zat laatst in een café met af-gestudeerden van de hotelschool, modeopleidingen en han-delsscholen. Ze foeterden over het slechte advies van hun ouders en de worst die ze onterecht werd voorgehouden toen ze aan hun studie begonnen. Die gesprekken in het café galmden de dag erna nog door mijn hoofd, tijdens een interview met Amerikaans journaliste Nonny de la Peña. Zij is de grondlegger van een nieuw jour-nalistiek genre. Ze bouwt waargebeurde situaties na in een 3D-programma. Vervolgens laat ze mensen door haar digi-tale omgeving lopen, met behulp van een virtual reality-bril en sensoren. Zo kun je bijvoorbeeld ‘rondlopen’ in Guantá-namo Bay of maak je een crisissituatie mee bij een voedsel-bank. Een soort documentaires waar je onderdeel van bent. ‘Veel journalisten zijn sceptisch, maar deze vorm van journa-listiek komt er gewoon. Voor tekst willen mensen in de toe-komst niet meer betalen’, zegt De la Peña.Na het gesprek blijf ik gefascineerd achter. Dit is zeker niet iemand die in een café zeurt over de slechte kansen op de arbeidsmarkt. Wat bezielt een mens die eigenhandig de toe-komst van de journalistiek probeert te redden? Ach, ik denk dat ze het vooral heel leuk vindt.

Sjoerd Arends

Meer blogs op trajectum.hu.nl/blogs

8 TRAJECTUM 07 06122012

D O O R A D V A N L I E M P T

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad van Liempt kwam in 2006 bij de HU om samen met Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Broertjes, als deel-tijdlectoren, de kennis-kring journalistiek op te zetten. Broertjes is sinds een half jaar burgemeester van Hilversum. Tijd om aan hem te vragen hoe dat bevalt, een ge-meente leiden in plaats van een krantenredactie.

INTE

RVIE

W

06122012 TRAJECTUM 07 9

OnderlectorenHij studeerde sociologie, werd journalist,

leidde vijftien jaar als hoofdredacteur de Volkskrant

en is nu bijna anderhalf jaar burgemeester van

Hilversum: Pieter Broertjes. In 2006 werd hij

deeltijd-lector aan de faculteit Communicatie en

Journalistiek van de Hogeschool Utrecht.

Tegelijk met gasthoofdredacteur Ad van Liempt,

die hem voor deze gelegenheid opzocht om te

vragen of dat bevalt, burgemeester zijn.

10 TRAJECTUM 07 06122012

ort na zijn onverwachte benoeming sprak burgemeester Pieter Broertjes van Hilver-sum met ex-minister Pieter Winsemius, die hem inlichtte over wat hem in het openbaar bestuur te wachten zou staan. ‘Je moet le-ren om indirect leiding te geven,’ zei Winse-mius, ‘je moet besturen om een hoekje.’

Daar denkt Broertjes, bijna anderhalf jaar in functie, geregeld aan terug. Winsemius had gelijk: als een burgemeester wil sturen, wil besturen, dan gaat dat zelden rechtstreeks. Hij is weliswaar het boegbeeld van de ge-meente Hilversum, maar niet eindverant-woordelijk, dat is de gemeenteraad. Ver-keer, zorg, financiën, sociaal beleid? Dat zit allemaal in de portefeuilles van de wethou-ders. De burgemeester gaat over de politie en de brandweer, maar die hebben hun ei-gen professionele commandant. Als je dus toch iets wilt bereiken, dan moet het inder-daad ‘om een hoekje’.

Valt dat eigenlijk tegen?‘Ik wist dat van tevoren, maar je realiseert je het toch niet helemaal als je eraan begint. We hebben het in Nederland natuurlijk wel vrij ingewikkeld georganiseerd met die bur-gemeesters. Inderdaad, ik ben het boeg-beeld, maar zodra ik het gemeentehuis be-treed valt elke bevoegdheid van mij af. Ik zeg wel eens: mijn status als burgemeester is omgekeerd evenredig aan mijn doorzettings-macht.

Is dat zo’n groot verschil met de krant? Daar is toch ook elke chef verantwoorde-lijk voor zijn portefeuille?‘Ja, dat is wel zo, maar daar heb je wel elke dag een product waar je je eindverantwoor-delijk voor voelt als hoofdredacteur. Hier is dat anders, hier ben ik meer verantwoorde-lijk voor het proces, en niet voor een pro-duct. Dat is een verschil. Daar heb ik toch het meest aan moeten wennen.’

Pieter Broertjes (1952) – zijn benoeming was een totale verrassing, voorjaar 2011. Vijftien jaar had hij de Volkskrant geleid. De laatste jaren was hij daarnaast parttime lector journalistiek aan de HU, en iedereen ging ervan uit dat hij na zijn Volkskrantperi-ode nog een aanzienlijke functie in de me-dia zou accepteren. En daar kwam opeens de unanieme voordracht van de gemeente-

raad van Hilversum: Broertjes als zij-instro-mer naar het burgemeesterschap. Dat is heel ongebruikelijk. De meeste nieuwe bur-gemeesters komen uit de ambtenarij of de gemeentepolitiek.

Is het een geschikte leerschool gebleken, die Volkskrantredactie?‘Gek genoeg eigenlijk wel. Het aansturen van een grote, heterogene groep redacteu-ren is een goede voorbereiding gebleken. Dat je zeven dagen in de week, 24 uur per dag bereikbaar moet zijn, omdat er altijd wat kan gebeuren waardoor de heleboel op z’n kop staat, daar was ik aan gewend. Nu komt dat in Hilversum niet zo vaak voor, maar dat je alert moet zijn, dat bevalt me er aan. Er is minder dagelijkse stress dan bij de krant, dat maakt het ook weer iets gemakkelijker.’

Door enige geweldsincidenten in het centrum van Hilversum kwam je opeens prominent in de krant te staan, je kreeg de Telegraaf over je heen, Hilversum-centrum was een no-go area. Dat was een nieuwe ervaring voor je?‘Ja, ik heb het een vuurproef genoemd. De berichtgeving was sterk overdreven, maar dat doet er niet toe, je moet op zo’n moment optreden. Dus ik heb geprobeerd

K

06122012 TRAJECTUM 07 11

om kalm te blijven en meteen een fors pak-ket maatregelen aangekondigd, camera’s laten ophangen, meer portiers etcetera. Ik ben de laatste tijd ook in andere steden gaan kijken, het is natuurlijk een echt pro-bleem: uitgaande jongeren, die veel te veel drinken, te veel geld hebben en veel te laat over straat zwerven, en dan agressief wor-den. Dat is echt een heel groot probleem, in Hilversum net als elders.’

Openbare orde, daar moet hij zich het meest mee bezighouden. Laatst dreigde er ergens in een nette Hilversumse straat een oproer, omdat er zich een motorclub leek te gaan vestigen. Broertjes merkte dat er zich een vorm van nervositeit ontwikkelde in het gemeentelijk apparaat: ‘Ik dacht: ik ga er gewoon eens onverwacht heen, samen met

de korpschef. Dan blijkt opeens dat dat heel goed werkt, dat mensen dat enorm op prijs stellen. Je voelde gewoon dat de spanning al afnam doordat wij kwamen praten. Inmid-dels wordt daar overlegd, er zal wel een oplossing uitkomen.’

Dat vindt hij dan wel weer een leuk onder-deel van zijn nieuwe vak: er zelf op afgaan, als een journalist dus eigenlijk, en een beet-je als een rijdende rechter de gemeente door. En in het stadhuis vooral het proces bewaken, met de mensen meedenken (zoals ooit premier Ruud Lubbers zijn bemoeizucht een naam gaf), coachen - kortom, besturen om een hoekje. Maar je merkt, als je met hem praat dat zijn vingers soms jeuken, dat hij méér uit zijn handen wil laten komen. Hij vroeg de raad laatst om een eigen bud-

get, 50.000 euro, om mee te netwerken, om contacten mee te onderhouden. Dat geld kreeg hij niet, dat vond de raad niet nodig. Broertjes de pest in. Maar er was een raads-lid dat zich, onder vier ogen, afvroeg of de raad daar goed aan deed, of de burgemees-ter, netwerker-pur-sang, daarmee niet te kort werd gehouden. Hij erkent dat hij voor een merkwaardig dilemma staat. De belangrijkste taak van een burgemeester is op de winkel passen, of, in de woorden van Job Cohen, de boel bij elkaar houden. Maar tegelijkertijd heeft hij de ambitie om méér te doen, om een handtekening achter te laten als zijn peri-ode van zes jaar straks voorbij is. Dus is hij, niet al te opzichtig, toch met een paar speciale projecten bezig. Het vormen van één grote, sterke gemeente ‘t Gooi bijvoor-beeld - dat zou heel goed in de plannen van het kabinet Rutte II passen.Of een sterke economische samenwerking in de regio, bijvoorbeeld met de stad Utrecht. Hij wordt binnenkort lid van de Economic Board van Utrecht, namens Hil-versum. Net als de voorzitter van het col-lege van bestuur van de HU, Geri Bonhof, trouwens.Kwestie van netwerken, van besturen om een hoekje.

‘Zodra ik het gemeentehuis betreed, valt elke bevoegdheid van mij af ’

12 TRAJECTUM 07 06122012

Het kerstdinerSTUDIESCHULD? SLA TOE BIJ. . .

06122012 TRAJECTUM 07 13

Het Kerstdiner, 25 december 2012

Dit is het moment. De tijd om je tegenstander onderuit te halen, keihard te vloeren en de winst binnen te slepen. De kans op een grote pot geld, een zor-geloos studentenleven en een minder zorgelijke toekomst. En ja, we hebben het hier echt over het kerstdiner. Traditioneel het moment waarop het hele gezin samen aan tafel zit, de ouders ontspannen vanwege een paar vrije dagen, de kinde-ren verveeld van het lange tijd binnen rondhangen. Dit lijkt niet het moment om de serene rust te doorbreken. Maar dat is het nu juist wel. Oké, je kunt het uit de hand laten lopen. Voorbeelden ge-noeg daarvan in boeken en films. Lees Het Diner van Her-man Koch er maar op na. Of bekijk de film Festen om vooral te weten hoe het niet moet, een gezellig bedoeld etentje versto-ren met een serieus verhaal. Wij geven tips hoe het wel moet: in drie gangen brengen we je in de perfecte positie om je opzet te bereiken.Het doel is duidelijk: tijdens dit kerstdiner verleid je je ouders ertoe je een gift voor je studie-

tijd te geven. Onmogelijk? Wacht maar af, we zorgen dat je je argumenten op orde hebt.

HET VOORGERECHTWord het garnalencocktail of bouillon? Of ietsje hipper met rode poon, sint-jakobsschelpen of (je moeder is een uitslover) gebakken coquille met variëtei-ten van pompoen citroenvinai-grette en gemarineerde tonijn met specerijenjus? Laat je niet afleiden door het gebabbel over recepten, milieu of het weer. Zet je schrap, haal diep adem en lepel de eerste anek-dotes op. Over: Geld.Wist je dat een gemiddeld huis-houden in Nederland een ver-mogen heeft van pakweg 25.000 euro? En dat in elk geval de helft van de huishoudens 17.000 euro of meer op de spaarrekening heeft staan? Terwijl een buffer van 5000 euro eigenlijk voldoen-de is?Je ouders zullen je bevreemd aankijken. Waar heeft ons kind nou last van, met dat geklets over geld? Heb je soms geld-problemen? vraagt je moeder bezorgd. Had ik maar zo'n ver-mogen, grinnikt je vader. Trek je niets aan van de opmerkingen. Het voorgerecht is al op, het wachten is op het hoofdmenu.

Wie studeert, moet geld lenen.

Maar er is nog een andere mogelijkheid:

vraag geld van je ouders. Brutaal en

ongepast? Nee hoor. Wie het goed

aanpakt, organiseert voor zichzelf het

beste kerstgeschenk. Wij geven de

argumenten, jij begint bij het kerstdiner

met het juiste verhaal en bij het digestief

proost je over hun fraaie gebaar.

Het kerstdinerD O O R M A R C J A N S S E N

>

Ad kiestAlles wordt minder, behalve de studieschuld.

Ad van Liempt roept de studenten op om op

listige wijze hun ouders bij het wegwerken

van die schuld te betrekken. ‘Het kerstdiner

is een zeer geschikt moment om de eerste

avances te maken, en misschien zelfs al een

deal te sluiten. Want echt, het geeft ouders

een heel goed gevoel om het lot van hun kin-

deren op die manier te verzachten. Meebe-

talen aan studieschuld is een ideaal medicijn

tegen schuldgevoelens van ouders. Veel

succes!’

Alles wordt minder, behalve de studieschuld.

Ad van Liempt roept de studenten op om op

van die schuld te betrekken. ‘Het kerstdiner

(advertentie)

STUDENTEN, LET OP!Punten niet gehaald? Scripti e nog niet af?Met Personal Studycoaching van Insti -tuut Maltha kom je er wel! Ook voor struikelvakken als Stati sti ek & de Bètavakken kun je op ons rekenen.

Schrijf je nu in viawww.insti tuutmaltha.nlOf kom langs op deVan Asch van Wijckskade 24.

De kracht van een lach. Giro 6640

‘Isabelle speelt weer.’

Moeder van Isabelle

ClClmetro_100x62.indd 1 01-06-12 22:51

trajectum 121206.indd 1 03-12-12 12:08

14 TRAJECTUM 07 06122012

Vergeet hoe dan ook je moeder niet te complimenteren met haar geitenkaas met appel sorbet

Vergeet je ouders niet een glaasje wijn bij te schenken. Hun opmerkingen lijken op te-gensputteren, maar langzaam-aan worden de geesten gereed gemaakt.Terwijl je moeder in de keuken staat, informeer je bij je vader wat voor kosten hij nu eigenlijk maakt. Wat kostte die vliegva-kantie met het hele gezin naar Griekenland? Was dat echt 5000 euro? Wat fijn dat het eten daar zo goedkoop is! En zijn nieuwe auto? Rijdt ie een beetje fijn? Mag ook wel voor dat geld, toch?Je vader weet inmiddels drom-mels goed wat hem staat te wachten dit kerstdiner: hij wordt geroosterd over zijn bestedings-patroon. Maar ach, het is kerst, de wijn smaakt goed en een volwassen gesprek van vader tot kind vraagt nu eenmaal om tweerichtingsverkeer. Hij gunt je alle info. Straks mag jij vertellen over je bestedingspatroon…

HET HOOFDGERECHTTijd voor de tartaar van kalf, salade van kreeft, pata negra en tomatenbouillon die je moeder op tafel tovert (dan is ze echt

een uitslover) of wordt het een lamsrack of plateau met verse vis? In elk geval wordt het tijd voor taaie kost. Hoe maak je je vader duidelijk dat een grote geldgift het beste is wat hij kan doen? Helpt het te vertellen dat ouders 5030 euro belastingvrij kunnen doneren aan hun kinde-ren? Dat het bij kinderen tussen de 18de en 35ste verjaardag zelfs eenmalig 24.144 euro be-lastingvrij mag zijn? En dat het bedrag zelfs kan worden ver-hoogd tot 50.300 euro als het kind het geschonken bedrag gebruikt om een dure studie te betalen of in de eigen woning te investeren? Of zijn je ouders niet zo van de fiscale verhalen? Dan nog: zorg dat je de feiten op een rij hebt. Vertel over de 400 euro lening die de gemiddelde student maandelijks ontvangt, de ge-middelde studieschuld van 12.523 euro, oplopend in de komende drie jaar tot 15.360 euro – gemiddeld! Hoe je straks beladen met schulden een on-zekere arbeidsmarkt op moet, om niet te spreken over de kansloze huizenmarkt: met je campuscontract moet je direct

Ro

os

Bar

neve

ld is

stu

den

t in

tern

atio

nal c

om

mun

icat

ion

and

med

ia

06122012 TRAJECTUM 07 15

COLU

MN

DROMEN

Als ik tussen de mensen door gluur, kan ik Ellen zien zitten. Zichtbaar op van de zenuwen luistert ze aandach-tig naar het juryrapport. Haar presentatie ging weliswaar geweldig, ze heeft haar project helder uit kunnen leggen en mensen leken enthousiast, maar de presentaties van de andere twee meiden gingen ook goed. Ik ben aanwezig bij de uitreiking van de Albert Schweitzer Award. Het is een aanmoedigingsprijs voor jongeren die een gezondheidszorgproject hebben opge-zet in Afrika. De hoofdprijs is vijfduizend euro. Ellen is samen met twee anderen genomineerd voor deze prijs. Vanavond krijgen zij de kans om hun project te presente-ren voor een vakkundige jury en wordt de winnaar be-kend gemaakt.Ik heb de totstandkoming van Ellens project vanaf het prille begin meegemaakt. We leerden elkaar bijna een jaar geleden kennen tijdens een cursus van Studium Ge-nerale, waarbij de opdracht was: verover de wereld in tachtig dagen - met jouw droom. Ik zie Ellen daar nog zitten midden in een brainstorm sessie: ‘Mijn droom is om een ambulance-netwerk op te zetten in Afrika.’ Een mooi initiatief, maar hier een daar werd een wenkbrauw opgetrokken en wat gegniffeld, want een beetje hoog gegrepen was het wel, zeker in tachtig dagen. Maar Ellen liet zich niet van de wijs brengen. Ze schaafde hier en daar wat overenthousiaste ambities van haar plan en kwam uiteindelijk bij de basis van haar idee. Ellen ging een organisatie opzetten die EHBO-lessen zou gaan ge-ven op scholen in Afrika. En dat heeft ze gedaan. Op de dag van de presentaties van het project was het zo ver. Ellen had de foto’s binnen van de eerste door haar geor-ganiseerde EHBO-lessen. Hoe vet is dat.Nog veel vetter is dat Ellen wint. Ellen wint vijfduizend euro voor haar project! Ik ben zo extreem trots op haar. Dit bewijst dat groot dromen niet gek is. Als jij iets wil, moet je je vooral niks aantrekken van wat andere mensen daarvan vinden. Het is jouw droom en jij bepaalt zelf of hij uitkomt of niet. Dus neem een voorbeeld aan Ellen en maak je dromen waar.

Noot van de redactie: Dit is de laatste column van Roos. Wij bedanken haar voor al haar mooie columns en weten zeker dat zij nog veel dromen waar zal maken.

Roos Barneveld

iets anders zoeken, maar een hypotheek kan je wel schudden – met studieschuld en zonder vaste baan. Schenk je ouders gerust nog eens bij. Nee, het ligt er niet te dik bovenop. Kerst en medelij-den zijn een prima combinatie.

HET NAGERECHTJe ouders zijn niet gek. Ze we-ten wat je wil: Geld! En niet zo’n klein beetje ook. 1093 Euro per maand gaven studenten in 2011 /2012 uit volgens het Nibud. Nog zo’n feitje dat je terloops kunt laten vallen. Veel geld? Te flauw om nu weer te beginnen over Griekenland, de auto en ach, wat kostte de nieuwe parketvloer ook alweer? Je hoeft het niet meer voor te kauwen. Na het zoet van fiscale voordeeltjes en het mierzoet van meelijwekkende verhalen mag een beetje dreigen ook nog even. Er is al zo veel tijd en moeite geïnvesteerd in je stu-die, het zou zonde zijn om nu op te geven – alleen om financi-ele redenen. Eén jaar een vakantie overslaan en je hoeft een jaar lang niet te lenen. Die auto en parketvloer

gaan nog wel een tijdje mee. Hebben je ouders PvdA of SP gestemd? Begin over sterke schouders, zwaarste lasten. Kijken ze Andere Tijden? Haal onze gasthoofdredacteur Ad van Liempt erbij, die gewoon meebetaalde voor zijn stude-rende dochter en vindt dat ou-ders niet moeten zeuren! Ver-geet hoe dan ook je moeder niet te complimenteren met haar geitenkaas met appelsor-bet en voorjaarsbloemetjes of bokkenpootjes met tiramisu. Of ijs, ook goed.

DIGESTIEFZorg als verrassing voor een klinkend digestief: cognac, whis-ky of limoncello. Kost wat, maar dan heb je ook wat. Ideaal om de uiteindelijke hoogte van het bedrag vast te stellen. Sla zelf over, zodat je desgevraagd alle cijfers nog paraat hebt. De belo-ning mag er zijn.

* afhankelijk van je gezinssituatie thuis kan waar moeder staat, ook vader staan en vice versa.Bronnen: CBS, Nibud, Elle.nl (voor de kerstgerechten)

Meer geschiedenis!Meer geschiedenis!

20132013

16 TRAJECTUM 07 06122012

2013201320132013

Meer geschiedenis!

06122012 TRAJECTUM 07 17

FILMPJE Studenten en

docenten over de

minor geschiedenis

op www.trajectum.

hu.nl

Een enorm gemis, vindt journalistiekdocent Chris van der Heijden. Hij is de aanjager van een nieuwe minor geschiedenis, ge-naamd ‘Herodotus’. Een programma, be-looft Van der Heijden, zónder jaartallen en droge feiten maar met uitdagende en analy-tische vakken voor studenten die verdieping zoeken.

Van der Heijden krijgt veel bijval voor zijn plannen op de faculteiten. ‘Studenten heb-ben vaak geen idee hoe hun beroep vroeger werd uitgeoefend’, zegt Maarten van der Linde, lector geschiedenis van Social Work. ‘Soms is een ogenschijnlijk gloednieuw idee al eeuwen geleden ontstaan en uitgepro-beerd. Voedselbanken bijvoorbeeld, be-stonden in de middeleeuwen al in de vorm van armentafels. Wij kunnen daar nu nog veel van leren.’

Studenten leven te veel bij de waan van de dag, vindt ook Van der Heijden. ‘In het vak journalistiek bijvoorbeeld, heerst een enorm hijgerig cultuurtje. Mensen lopen blind ach-ter het nieuws aan, zonder na te denken waarom ze er eigenlijk over schrijven. Met geschiedenis leer je om je eigen keuzes te relativeren, omdat je ziet hoe je voorgan-gers te werk gingen.’ Achttienjarigen aan de historische analyse, hoe realistisch is dat? Volgens Van der Heij-

den zal tachtig procent van de studenten er niet voor te porren zijn. ‘De minor is be-doeld voor de excellente student, die echt geïnteresseerd is in het ontstaan van zijn vak.’ Bouwkundedocent Kees Geevers wil stu-denten paaien met mooie geschiedenisver-halen en voorbeelden. ‘Het beeld dat je als vakvrouw of vakman in een lange traditie staat, spreekt veel studenten aan. Mooie verhalen uit het verleden maakt ze trots op hun beroep.’

‘Kennis van de geschiedenis van het onder-wijs maakt een student natuurlijk niet op slag een betere leerkracht’, zegt docent Bart Wagemakers van de faculteit Educa-tie. ‘Maar ik ben ervan overtuigd dat ge-schiedenis ze meer inzicht geeft in de maat-schappij en in zichzelf. En dat zorgt weer voor meer bewuste docenten.’

De minor Herodotus – die waarschijnlijk start in 2014 – krijgt een tweeledig karakter. Studenten bestuderen de actuele geschie-denis en hun eigen beroepsgeschiedenis. Met opdrachten als ‘interview een pensio-nado’ of een onderzoek naar de behande-ling van zwaar gehandicapten ‘toen en nu’ leren studenten hun eigen beroep in histo-risch perspectief te plaatsen, aldus Van der Heijden. ‘En dat is allesbehalve stoffig.’

Jaartallen, veldslagen, stoffige teksten: geschiedenis is niet het populairste vak onder studenten. Ze vinden het saai en moeilijk, en ze zien het nut er niet van in.

>

Meer geschiedenis!

Ad kiest‘Er is verbazend weinig geschiedenisond er-wijs op de Hogeschool Utrecht. Terwijl iedereen toch moeten weten: wie niets van het verleden weet, heeft weinig toekomst. Het moet veranderen, en dat gaat ook gebeuren. Docent-historicus Chris van der Heijden lanceert het project-Herodotus.’

190718 TRAJECTUM 07 06122012

18691869

1900

JOURNALISTIEK JOURNALISTIEK JOURNALISTIEK

PABO PABO PABO

Historische canon van de HUBedoeling van de minor geschiedenis is dat studenten de geschiedenis van hun eigen beroep bestuderen. Trajec-tum vroeg zes HU-opleidingen naar de belangrijkste mijlpaal uit hun vak-geschiedenis.

BE

LA

ST

ING

& D

OU

AN

E M

US

EU

M R

OT

TE

RD

AM

‘Johanna ter Meulen is voor Social Work een zeer belangrijk persoon geweest. Ze was een pionier in het woningmaatschappelijk werk in Am-sterdam en een van de eerste vrou-wen die actief was in een woning-corporatie. Eind jaren negentig van de 19e eeuw werd Ter Meulen wo-ningopzichteres van 94 woningen in de Jordaan. Ze hielp de gezinnen bij problemen en gaf ze advies over werk, financiën en opvoeding van hun kinderen. In 1907 werd ze de eerste vrouwelijke voorzitter van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen en in 1912 van de Woningmaatschappij Oud-Amster-dam. Ze behoorde tot de kring van vrijgevochten vrouwen die de weg hebben gebaand voor de volgende generaties.’ Maarten van der Linde lector social work

‘De onafhankelijke massamedia konden pas tot bloei komen na de afschaffing van het dagbladzegel in 1869. Dit was in de vroege 19e eeuw een belasting op kranten. Door de extreme hoogte van deze belasting (ongeveer tweeënhalve cent per krant) waren kranten slechts voor de rijke elite beschikbaar. Omdat deze klasse vaak zelf functies had in het openbaar bestuur, waren kranten vaak niet kritisch en had de journa-listiek niet de ‘waakhond’-rol die ze nu heeft. Na de afschaffing van het dagblad-zegel halveerde de prijs van kranten en werden er nieuwe dagbladen op-gericht. Het was het ontstaan van de moderne massamedia.’ Michiel Smisdocent journalistiek

BE

LA

ST

ING

& D

OU

AN

E M

US

EU

M R

OT

TE

RD

AM

‘Vóór de komst van de leerplichtwet was kinderarbeid heel normaal. Kin-deren werkten, net als volwassenen, twaalfurige diensten in fabrieken. Rond 1860 nam de kritiek op de kin-derarbeid toe. Artsen en onderwij-zers vonden dat het werk in de fa-briek ongezond was en dat kinderen thuishoren in de schoolbanken. De Leerplichtwet van 1900 maakte een definitief einde aan de kinderarbeid. Vanaf dat moment waren ouders ver-plicht om hun kinderen van zeven tot en met twaalf jaar naar school te stu-ren. Pas in 1969 werd de leerplicht verlengd naar negen jaren, en in 1975 naar tien jaren. Vanaf 1985 moeten kinderen vanaf hun vijfde jaar naar school.’Bart Wagemakersdocent lerarenopleiding

1862

1999

1947 06122012 TRAJECTUM 07 19

FARMAKUNDE FARMAKUNDE FARMAKUNDE

Antonie vanAntonie vanAntonie vanLeeuwenhoekLeeuwenhoekLeeuwenhoek

(1632-1723) (1632-1723) (1632-1723)

BOUWKUNDE BOUWKUNDE BOUWKUNDE

SOCIAAL JURIDISCHE SOCIAAL JURIDISCHE SOCIAAL JURIDISCHE

DIENSTVERLENING DIENSTVERLENING DIENSTVERLENING

‘Met zijn zelf gefabriceerde micros-coop was Antonie van Leeuwenhoek een pionier in de celbiologie en mi-crobiologie. Hij ontdekte onder an-dere bacteriën en spermatozoa, die hij ‘kleine dierckens’ noemde. Helaas heeft hijzelf nooit de relatie gelegd tussen deze ‘dierckens’ en het ver-oorzaken van besmettelijke ziekten. Na Van Leeuwenhoeks dood raakte het gebruik van microscopen in on-bruik. Pas in 1862 beschreef Louis Pasteur de kiemtheorie. Er liggen dus twee eeuwen – met miljoenen doden – tussen de eerste ontdekking van Van Leeuwenhoek en de toepassing.’ Ad van Doorendocent Farmakunde

‘Oude gebouwen nieuw leven inbla-zen en zo historisch erfgoed behou-den. Dat is kort gezegd de strategie uit de Nota Belvedère. Gemeentes, provincies, waterschappen en bur-gers konden tien jaar lang subsidie aanvragen voor het herstellen van fabriekspanden, pakhuizen, scholen, kerken en kloosters. De nota is voor Bouwkunde belangrijk omdat het onze tijdsgeest weerspiegelt: minder nieuwbouw, meer duurzaam (ver)bouwen met respect voor de cultuur-geschiedenis. Mooie Utrechtse voor-beelden van Belvedèreprojecten zijn het Vorstelijk Complex in Zuilen en het hofje aan de Mariaplaats in het centrum.’ Kees Geeversdocent bouwkunde

‘Nederland is sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog een verzor-gingsstaat, de overheid neemt veel verantwoordelijkheid voor de zorg om de burgers door middel van aller-lei voorzieningen en uitkeringen. De verzorgingsstaat begon met Wil-lem Drees. Van 1948 tot 1958 was hij minister-president in Nederland. In 1947 bedacht Drees de wet ‘Nood-voorziening voor ouden van dagen’, oftewel de AOW. Mensen kregen voortaan vanaf hun 65e geld van de regering. De Algemene Bijstandswet in 1965 was de vervolmaking van het sociale vangnet.’ Stijn Bollinger docent sociaal juridische hulpverlening

20 TRAJECTUM 07 06122012

HET MOMENT

Ad kiestKromme Nieuwe Gracht: prachtig stukje Utrecht op de vierkante kilometer waar Ad van Liempt een groot deel van zijn jonge leven doorbracht. Dat ging zo:• 1962-1967: Bonifacius Lyceum, Kromme Nieuwe Gracht, gymnasium A

• 1967-1968: één jaar studie klassieke talen, faculteit aan de Drift• 1968-1971: de laatste drie jaar van het dagblad Het Centrum, Kromme Nieuwe Gracht, als (sport)verslaggever• 1971-1982: Utrechts Nieuwsblad, Drift 23, verslaggever, later chef nieuwsdienst

Gracht, als (sport)verslaggever• 1971-1982: Utrechts Nieuwsblad, Drift 23, verslaggever, later chef nieuwsdienst

06122012 TRAJECTUM 07 21

HET MOMENT

22 TRAJECTUM 07 06122012

‘Mijn opa zat bij het verzet', was altijd de opmerking die ik op de basisschool maakte, als er over de Tweede Wereldoorlog werd gesproken. Ik zei het met een bepaalde trots, arrogantie mis-schien wel. Mijn andere klasge-noten hadden namelijk niet een stoere held als opa. Ik zag hem als een soort James Bond die de vijand goed te grazen nam in de oorlog. Iemand die had meege-holpen de Duitsers te verdrijven.Vijftien jaar later zat ik tegen-over zijn vijand. Voor een onder-zoeksproject interviewde ik met twee collega’s een oud SS-sol-daat. Het was een heel vriende-lijke, gastvrije, oude man die ons zijn oorlogsverhaal vertelde. Zijn ouders hadden voor de oor-log voor de NSB gekozen en dat wist het hele dorp. Op een dag werd hij op school gepest; hij werd uitgescholden voor vuile NSB'er en kreeg een paar klap-pen. Zijn juffen stonden erbij en keken ernaar. Ze deden niets.

Hij koos voor de kant van zijn ouders. Op bijltjesdag (septem-ber 1944, red.) ontvluchtte hij samen met hen Nederland en sloot zich aan bij de SS.Zijn keuze zette me aan het denken. Kun je het iemand ei-genlijk kwalijk nemen dat zijn ouders hem met andere denk-beelden hadden opgevoed? Wijsheid komt vaak met de jaren. De SS-soldaat was 17, toen de oorlog uitbrak.

Ik begreep de man. Ik begreep waarom deze oud-SS’er voor de kant van de Duitsers had geko-zen. En daar schrok ik van. In mijn hoofd was het namelijk voorheen een gemakkelijke keuze geweest. Als je een goed mens was, koos je voor het ver-zet. En in ieder geval niet voor de Duitsers.

Utrechtse studenten stelden hun leven in de waagschaal tijdens de Tweede Wereldoorlog door het redden van Joodse kinderen via het zogeheten Kindercomité (zie kader). Vierdejaars journalistiek Anouk Kragtwijk volgde bij Ad van Liempt colleges over die tijd en deed onderzoek naar NSB-kampen na de oorlog. Zij stelt zichzelf de vraag: wat zou ik doen?

Wat zou jij doen?

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad van Liempt: ‘Hoe was het om te studeren in de periode 1940-1945? Dat is voor de student van van-daag haast niet voor te stel-len. SvJ-studente Anouk Kragtwijk doet een poging. En verder is het goed om te weten welke rol een groep Utrechtse studenten speel-de in de redding van tal-loze joodse kinderen. Ter inspiratie.’

weten welke rol een groep Utrechtse studenten speel-de in de redding van tal-loze joodse kinderen. Ter inspiratie.’

Anoek Kragtwijk

Aankondiging van de landdag van het NSB studentenfront

06122012 TRAJECTUM 07 23

Deze nieuwe conclusie bracht mij van mijn stuk. Ik dacht na-melijk altijd dat ik in oorlog de goede kant zou kiezen. Dat ik uit hetzelfde hout was gesne-den als mijn opa. Ik schreef im-mers vrijwillig voor de krant ‘De betere wereld’, kwam op tegen dierenmishandeling, honge-rende kinderen in Afrika en ge-peste klasgenootjes.

Mijn opa had het respect van de geschiedenis afgedwongen. De SS’er was het anders ver-gaan. Die kwam na de oorlog in een interneringskamp terecht waar hij maandenlang niet kon douchen en bijna geen eten kreeg. Ik was verbaasd toen ik dat hoorde. Ik had het woord ‘interneringskamp’ nog nooit gelezen in mijn geschiedenis-boeken. Na het interview ging ik daarom verder op onderzoek. En ik vond informatie over de kampen.

Duizenden NSB’ers en SS’ers werden opgesloten in kampen in afwachting van hun berech-ting. Daar werden ze geslagen, geschopt en gemarteld, soms met de dood tot gevolg.

Ik was in shock. Daarover had ik nog nooit iets gehoord of gele-zen. Nog schokkender vond ik de ontdekking dat het verzet actief bij de kampen betrokken was. Dat helden van de oorlog soms monsters werden als ze hun vijanden in handen kregen. Ik begreep dat niet. Maar was het wel eerlijk om het zo te stel-len? Want bestond er überhaupt wel een goede kant?

Bestaat er een duidelijke grens tussen goed en kwaad? Of word je soms door omstandigheden een bepaalde kant opgeduwd waar je niet meer uit kunt ont-snappen? En in hoeverre kun je dat mensen kwalijk nemen?In stukjes zwart zitten stukjes

wit. Want getekend door erva-ringen en omstandigheden slaan mooie mensen soms verkeerde paden in, worden verzetsleden martelaars maar zijn SS-soldaten ook opeens vriendelijke oude opa’s. Eens een slecht mens is niet altijd een slecht mens. Met die overtuiging door het leven gaan, maakt je blind voor de werkelijkheid. Het onderzoek opende mij de ogen, maar een antwoord op de vraag wat ik had gedaan als ik in 1940 had geleefd, kan ik niet geven. Ik hoop vooral dat ik in de oorlog iedere dag opnieuw had gekozen. Iedere keer op-nieuw voor liefde en vrede en dus door scheidslijnen heen. Voor SS’ers, tegen SS’ers, voor het verzet, tegen het verzet. Maakt me dat dan een goed of een slecht mens? Ik weet het niet. Ik geloof er niet meer zo in. Slechte mensen bestaan niet, slechte keuzes wel.

Bijzonder is het verhaal van het Utrechts kindercomité dat in 1942 min of meer door toeval ontstaat. In juli dat jaar vervoert een aantal Utrechtse studenten negen Joodse kinderen van Am-sterdam naar Utrecht en brengt ze onder bij de moeder van stu-dent Jan Meulenbelt. Ze moeten snel andere onderduikadressen vinden en de hulp wordt breder opgezet, onder andere door samenwerking met andere on-dergrondse organisaties. Een groot aantal kinderen komt in eerste instantie terecht in kin-dertehuis ‘Kindjeshaven’ aan de Prins Hendriklaan, in 1941 opge-zet en gerund door een nicht van rechtenstudent Truus van Lier. De laatste sluit zich aan bij de Amsterdamse verzetsgroep CS-6. Op drie september 1943

schiet zij in het Utrechtse Wil-lemsplantsoen gevreesd politie-commissaris Kerlen neer, die bezig is razzia's voor te berei-den. Truus wordt later in dat jaar gearresteerd en op 27 oktober omgebracht in Sachsenhausen. Het Kindercomité redt tussen de 300 en 400 Amsterdamse Joodse kinderen van de deportatie. Zij worden opgehaald door de stu-denten van het Kindercomité, die als getrouwd stel met een kind reizen. Vooral in ’43 komen er met elke trein nieuwe kinderen. Van alle kinderen die gered wor-den, wordt een geheim kaartsy-steem bijgehouden en bewaard in de kluis van het aartsbisdom. De kinderen kunnen dankzij het kaartsysteem na de oorlog ge-makkelijk worden opgespoord. (JR)

UTRECHTS STUDENTENVERZET

Wat zou jij doen?

Affiche van studentenvereniging UVSV

24 TRAJECTUM 07 06122012

In alle hoeken van de wereld zitten ze,

voor stages, onderzoek en uitwisselingen.

En sommige van die lieve HU-studenten sturen ons ook nog

een kerstkaart. Fijne feestdagen!

T E K S T T I R Z A H S C H N AT E R I L L U S T R AT I E S A L E X A N D R A S W E E R S E N T I R Z A H S C H N AT E R

In alle hoeken van In alle hoeken van

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad

van Liempt: ‘Ik heb ner-

gens spijt van. Hooguit

van het feit dat ik nooit in

het buitenland heb gestu-

deerd, dat was destijds

veel moeilijker.’ Veel HU-

studenten doen dat tegen-

woordig gelukkig wel, heel

verstandig. Ze sturen ons

hun welgemeende, en

soms jaloers-makende

kerstgroeten.

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad

van Liempt: ‘Ik heb ner-

06122012 TRAJECTUM 07 25

Vierdejaars journalistiek (op punt van afstuderen)Na haar stage bij tv-zender NBC in Austin, Texas gebleven op een journalistenvisumVestigt zich dit najaar in New York als freelancejournalist over Nederlandse expats in Amerika

‘Toen ik vier was, zei ik resoluut: “Als ik later groot ben, ga ik in Amerika wonen”. Ik ben nooit van gedachten veranderd. Twee semesters ging ik naar universi-teiten in Californië, ik heb een tijdje in San Diego gewoond en nu dus vanaf de zomer in Austin, de hoofdstad van Texas.

Het is een echte zuidelijke stad, met de ‘southern hospitality’. Als ik met zware boodschappen sjouw, is er altijd iemand (vaak op cowboylaarzen) die zegt: ‘Can I help you ma’am?’ Op vrije dagen loop ik ’s och-tends hard, dan lunch ik met vrienden, om vijf uur begint hap-py hour met wijntjes en rond negenen trekken we de stad in naar de bars. Ik ga ook graag naar wedstrijden van het foot-ballteam van de universiteit: de Longhorns en ook favoriet is het drinken van een Sidecar of Man-hattan (dat zijn cocktails) in de hotelbar van de Driskill, naar eigen zeggen ‘one of the most haunted places in Amerika’.

Vlak voor de feestdagen verhuis ik naar New York, van daaruit ga ik werken als ‘expatreporter’ waarbij ik schrijf en tv-items maak over Nederlandse expats in Amerika. Daarnaast wil ik een baan vinden in de televisiewe-reld. Met kerst bezoek ik vrien-den in de buurt en met oud en nieuw sta ik natuurlijk op Times Square!Ik stap hier het vliegtuig uit en denk: home. Een land van win-naars, want ook als ze verliezen, juichen ze. Je mag hier met je kop boven het maaiveld uitste-ken, sterker nog: je moet wel. Vechten voor je droom, daar hou ik van.’

Mariëtte Hummel (27)

26 TRAJECTUM 07 06122012

Vierdejaars verpleegkunde Loopt samen met klasgenoot Kim Gijsbertsen (21) stage in Madrid in een ziekenhuis en ze doen daarbij een vergelij-kingsstudie tussen Spanje en Nederland

‘We zijn allebei blond, en ja het klinkt cliché, maar bij het uitgaan komen ze snel op je af. We gaan vaak naar Kapital, een discotheek van zes verdiepingen met verschillende muziek. We drinken wodka en sangria bij het eten. Paella, het typisch Spaanse gerecht, vinden we niet zo, maar er is genoeg lekkers te vinden. Onze tip: waar het druk is, is het goed.

Allebei lopen we vier dagen sta-ge in het Rey Juan Carlos zieken-huis in Móstoles, Kim bij verlos-kunde en ik op de kinder afde-ling. Spanjaarden spreken geen Engels en wij weinig Spaans, nogal lastig in de communicatie. Ze geven het ook erg snel op om contact te maken. Dat zouden wij in Nederland anders doen. Op vrijdag volgen we een Engelstalige cursus Cultural Antrophology and Health met meerdere studenten uit het bui-tenland. In het weekend bezoeken we musea en andere gebouwen, zoals het Prado en Palacio Real, maar we gaan ook graag winke-len in de Calle de Fuencarral en Gran Via. Nu het bijna kerst is,

zien we veel gezellig versierde winkels en restaurants. Op de Puerto del Sol, het grootste plein van Madrid – daar verblij-ven we vlakbij in een pension – staat een grote nepkerstboom en op de Plaza Mayor is een kerstmarkt met allemaal huisjes.Spanjaarden vieren kerst het liefst met familie en wij eigenlijk ook. Daarom gaan we met kerst lekker naar huis. Goede voorne-mens voor het nieuwe jaar? Ik wil graag doorstuderen en Kim wil graag werken als verpleegkun-dige.’

Senne-Zifra Hopmans (20)

dige.’

06122012 TRAJECTUM 07 27

Vierdejaars orthoptie (oogheelkunde)Doet samen met klasgenoot Hanneke Evers (21) de minor International Health Studies in de plaats Iten, Kenia.

‘Het werd Kenia omdat we al snel besloten dat we met onze opleiding graag mensen willen helpen. We hebben inmiddels 19 scholen bezocht en 2895 kin-deren gescreend op visuele pro-blemen. Die data gebruiken we in ons onderzoek naar wat voor orthoptische zorg noodzakelijk is in Kenia. De andere helft van de minor lopen we mee in het Dis-trict Hospital in Iten.

Daar onderzoeken en behande-len we patiënten. We gaan ook nog naar moeilijk bereikbare plaatsen voor screenings en om brillen en zonnebrillen uit te delen die we van tevoren verza-meld hebben. In onze vrije tijd gaan we naar andere steden of zoeken we de natuur op. ’s Ochtends is het hier mistig en koud, omdat we op 2500 meter hoogte zitten, maar ’s middags wordt het gelukkig warm en zonnig. We wonen in het High Altitude Training Cen-tre, waar veel professionele hardlopers trainen. Het is opge-zet door Lornah Kiplagat, de Nederlandse langeafstandloop-ster van Keniaanse origine.

De mensen hier zijn zo gastvrij, alles wordt gedeeld, ook al is er niet veel te eten. Ons favoriete gerecht is chapatti (soort brood). Heerlijk met wat skuma (saus) en vlees erbij. En natuurlijk opeten met je handen. We missen soms de structuur en helderheid van Nederland, maar de relaxte wat-vandaag-niet-komt-doen-we-morgen-wel leefstijl hebben we inmiddels ook met liefde geadopteerd. Met kerst liggen we languit gestrekt op het strand bij Mom-basa ter afsluiting van deze ge-weldige, leerzame periode. Met oud en nieuw zijn we weer terug in Nederland bij onze vrienden en familie.’Rhodé Bregman (20)

Rhodé Bregman

28 TRAJECTUM 07 06122012

Vierdejaars international busi-ness for emerging marketsDoet een jaar lang een double degree Entrepreneurship for Developing Area’s aan de Trisakti University in Jakarta, Indonesië

‘Azië is booming. Ik was laatst zes dagen weg en toen ik terugkwam stond er ineens een supermarkt van 7-Eleven op de hoek. Het is bijzonder hier nu te zijn. Ik zit in een eliteklasje op de Trisakti Uni-versity hier in Jakarta. Het is een kwartier lopen naar school, maar dat vinden mijn klasgenoten raar. Sommigen van hen hebben zelfs een privéchauffeur.

Het collegegeld is 2000 euro, dat is superveel voor een Indonesiër. Waar je in Nederland studenten meteen na college ziet vertrek-ken richting stad of kroeg, blijven ze hier juist de hele dag stude-ren. Ze zijn heel serieus, zich er-van bewust dat het niet vanzelf-sprekend is. Stappen en drinken doen er ook maar een paar. Dat doe ik dus niet (ik heb al afkick-verschijnselen) of met een clubje expats en stagiaires die ik via de facebookgroep van de ambas-sade ken. De laatste keer dron-ken de biertjes op het dak van een 45 verdiepingen hoog ge-bouw met uitzicht over Jakarta. Dat zijn dé momenten.

Met de feestdagen ga ik kijken hoe het hier is tussen de Javanen. Omdat ze voornamelijk islami-tisch zijn, vieren ze geen kerst. Alleen bij de westerse winkels zie je opgespoten sneeuw op de ruiten. De christelijke bevolking viert wel Sinterklaas, maar veel enger dan bij ons – met halfnaak-te zwarte pieten met een roe en een lege zak om de doodsbange kinderen in mee te nemen. Met kerst zit ik met een paar vrienden van hier in de kroeg. Ik mis mijn familie en vrienden, dat wel, maar verder voel ik me overal thuis.’

Remco Werkman (21)

06122012 TRAJECTUM 07 29

WOO

RDKE

US

MEKKA

CONSTANTINOPEL‘We gaan met de minor-studenten ieder jaar op excursie naar Istan-bul. Daar bezoeken we de Aya Sophia, een christelijke kathe-draal, gebouwd in de zesde eeuw en de grootste kerk van zijn tijd. Na de inname van de Ottomanen in 1453 werd de kerk verbouwd tot moskee, maar de christelijke afbeeldingen werden behouden. Blijkbaar had men een groot res-pect voor het christendom. Tot de 18e eeuw, toen de islamitische wereld veel conservatiever werd en de beeltenissen werden over-gesaust. Daardoor zijn ze echter goed bewaard gebleven. Het Aya Sophia is nu een museum.’

HIRSHI ALI

JERUZALEM‘Als historische plaats heel erg belangrijk voor de islam, het jo-dendom en het christendom. Het illustreert voor mij dat de drie wereldgodsdiensten in elkaars verlengde liggen. De Koran kun je niet lezen zonder dat je ook weet hebt van het Oude Testament. Het conflict tussen Palestina en Israël gaat ook niet om religie, maar om grondgebied, om sociaaleconomi-sche belangen. Het is een product van de Tweede Wereldoorlog.’

ISRAELISCHE

MUUR

SJIIETEN

AVERROES‘De Arabische naam van deze filo-soof was Ibn Rushd, hij leefde van 1126 tot 1198 en probeerde het gedachtegoed van Aristoteles met de leer van de islam overeen te stemmen. Tot de zestiende eeuw was er een grote intellectu-ele bloei in het Midden-Oosten. Die heeft bijgedragen aan de Re-naissance in Europa. Vanaf de zes-tiende eeuw echter ontstond er in

de islamitische wereld een stagna-tie, vooral door de conservatieve mentaliteit binnen de grootmach-ten zoals het Ottomaanse Rijk.’

TOLERANTIE‘Terwijl er na de middeleeuwen door verdeeldheid en oorlog in Europa juist het vooruitgangside-aal in zwang kwam, werd in het Midden-Oosten vernieuwing ge-zien als ‘fitna’ (‘het zaaien van tweedracht’). Daarmee kwam er een groot verschil in het denken van die twee samenlevingen: de één gericht op het individu, de ander gericht op de groep. Het gebrek aan tolerantie dat je nu ziet, wordt gevoed door angst en vooroordelen die enerzijds terug te voeren zijn op het historisch gegroeide beeld en anderzijds de actualiteit.’

1948

ARAFAT

DE VLIEGERAAR

IMPORTBRUID

WAARHEID ‘Geschiedenis is een manier om het heden te begrijpen met de ervaringen uit het verleden, maar een objectieve waarheid ervan bestaat niet. Het zijn allemaal per-spectieven en interpretaties. Onze plaats in de tijd bepaalt hoe wij over dingen denken. Geschiedenis is als een discussie zonder eind. Dat geef ik ook aan mijn studen-ten mee. Ik wil niet dat ze alleen kennis vergaren, maar hun eigen interpretatie en weg erin vinden. Een aantal van mijn studenten is islamitisch en denkt al heel veel te weten. Maar er gaat een wereld voor ze open na het eerste col-lege.’

SULTAN

MINARET

DO

OR

TIR

ZA

H S

CH

NA

TE

R

Timur Erogluer (40)

Docent islam van de minor geschiedenis van het jodendom, christendom en islam, deskundig op het gebied van het Ottomaanse rijk. Vindt het belangrijk dat studenten de

geschiedenis op eigen wijze leren interpreteren.

Elke editie kiest een HU’er vijf woorden uit een lijst van vijftien. Met deze keer een geschiedenis-special, ter ere van onze gasthoofd-redacteur Ad van Liempt.

Timur Erogluer (40)

30 TRAJECTUM 07 06122012

Een kruising tussen Kruistocht in Spijkerbroek en Back to the Future, maar dan in de straten van Utrecht met een iPad in je hand. De game-

app Lost in Time brengt geschiedenis en nieuwe media samen.

D O O R T I R Z A H S C H N AT E R

B E E L D © T E M P E S T

CULT

UUR

Geschiedenis 2.0

tijdspoort 1 | 1253

DE STADSBRANDStadsbranden waren in de Middeleeuwen aan de orde van de dag: vuur sloeg snel over op de houten huizen en rieten daken. De Utrechtse brand van 1253 duurde ne-gen dagen en verwoestte onder andere de Buurkerk en het bisschoppelijk paleis Lofen. In de game kom je zelf in actie met emmers water uit de gracht (houd die iPad recht!) en help je de bevolking met blussen.

CULT

UUR

tijdspoort 2 | 1500

DE KWAKZALVERDe kwakzalverij vierde hoogtij in deze tijd: op elke hoek van de straat kon je à la Tel Sell de raarste smeer-seltjes en brouwsels kopen die de remedie zouden zijn voor alle aandoeningen. Jouw taak is te zorgen dat de kleine Jantje de juiste medicatie krijgt van de kwakzalver van dienst, om-dat Thijmen (de hacker) de dokter omver heeft gelo-pen.

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad van Liempt: ‘Creatieve, technisch begaafde, onder-nemende Utrechters heb-ben het bedrijf Tempeest opgericht en een historisch app ontwikkeld, een spel met het verleden, Lost in Time.’ Ad van Liempt is er, als lid van de Raad van In-spiratie, ambassadeur van. Technologie en historie gaan samen op je i-Pad.

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad

06122012 TRAJECTUM 07 31

Wat? Lost in Time is een spel voor de iPad, je speelt het terwijl je door de binnenstad loopt. Ondertus-sen leer je de stad en al haar mooie, oude plekken kennen, en de verhalen die daarbij horen Waar? In de binnenstad van Utrecht Wie? Het spel is gemaakt door Tempeest, een jong bedrijf in De Uithof dat gespecialiseerd is in location based games Wanneer? Je kunt het spel op alle dagen van de week spe-len Kost dat? 17,99 euro via binnenlopen bij VVV Utrecht (Domplein 9) inclusief gebruik van een iPad (let op: borg van 150 euro) maar vanaf januari ook voor 5,99 euro via de appstore. Aan versies voor andere tablets wordt gewerkt Meer info www.lostintime.eu

CULT

UUR

Geschiedenis 2.0

tijdspoort 3 | 1675

DE ALCHEMISTHet waren mannen van de wetenschap die toen nog in de kinderschoenen stond: de alchemisten. Goud maken uit ijzer was hun hoogste doel. Door de kerk werden ze als ketters beschouwd en ‘in de ban’ gedaan. Daarom doken ze vaak onder. In Utrecht onder het oog van de geestelijken die in het Paushuis op de Pausdam (op de kop van de Nieuwegracht) resideerden. Je krijgt het verhaal van twee broers te horen en te zien, eentje al-chemist, eentje bij de kerk. De tweede broer komt tot bezinning en smeekt je: ‘Vind mijn broer, alstublieft’.

tijdspoort 4 | 1884

DE KAASWAAGOntmoet een boerenfamilie: vader, moeder en zoon. Ie-dere week trekken ze met hun kazen naar de kaas-waag. In die tijd had elke plaats zo’n waag, waar pro-ducten gewogen werden en vastgesteld werd voor hoe-veel men de kazen mocht verkopen. Alleen, de familie maakt zich zorgen, want iedere week wordt de prijs voor dezelfde kaas minder. Wat blijkt: de kaasmeester is niet zuiver op de graat. En jij zoekt uit waarom niet.

32 TRAJECTUM 07 06122012

AGEN

DA

AG

ENDA

WINACTIES

2 x 2 Cascade Move!@ Stadsschouwburg *Circus in het theater; dat is Cascade. Ieder jaar rond kerst (21 t/m 30 december) wordt de Stadsschouwburg Utrecht omgetoverd tot een waar kerstcircus. Geen ballonvouwende clowns maar zingende rolschaat-sers, spectaculaire jong-leurs, acrobaten en goo-cheltrucs. De Zweeds/Nederlandse theaterperfor-mer Jakop Ahlblom vormt met zijn acteurs de rode draad door deze verras-sende, tot in de puntjes geregisseerde chaos. Win kaarten voor 29 december om 20.00 uur.

DO 6 DECHip-hopCriolo hip-hop, rap & Afrobeat uit Brazilie 21.00 – RASAZA 8,15,22 EN 29 DECAvondrondleidingLichtjes Kijken op de Dom-toren 20.30 – DomtorenZO 9 DECSoulLianne La Havas 20.15 – Vredenburg Leidsche RijnV.A. DO 13 DECFilm Caesar must die (Cesare deve morire) winnaar Gouden Beer IFFB – Filmtheater ‘t HoogtDO 13 DECCabaretRop Janze uit Bovenkarspel De eindewereldconference 20.30 – Het WerftheaterZA 15 DECKlassiek Utrechts Studenten Koor en Orkest speelt Beethoven en Mozart 20.15 – Jacobikerk

ZO 16 DECToneelNachtgasten improvisatie-toneel met bekende acteurs 20.00 – StadsschouwburgMA 17 & DI 18 DECDansYell Penelope krachtige, poëtische en licht-humoristische voorstelling 20.30 – Theater Kikker MA 17 & DI 18 DECCabaretZei ik dat? Dorine Wiersma 20.30 – StadsschouwburgZO 30 DECToneelDe orde van de Dag hyper-actuele, satirische theatershow 20.00 – Stadsschouwburg

AMERSFOORT

DO 6 DECTheaterFirma MES met Volgt 20.30 – Theater De Lieve Vrouw

DansBotanica Momix Acrobatisch danstheater 20.15 - Theater De FlintZA 8 DECTheaterDe sultan en de jood Helmert Woudenberg e.a. 20.30 – Thea-ter De Lieve Vrouw MuziekVage bonte avond De Jonge Honden van Per Expressie 22.00 – Podium De KelderWO 12 T/M ZO 16 DECMusicalHEMA, de musical 20.15 – Theater De FlintVR 14 DECMuziekSabrina Starke Mix van Hip Hop, Soul, Jazz, Pop, Reggae 20.30 - Podium De KelderDansRocco Emio Greco / PC. In ROCCO worden dansers bok-sers en boksers dansers – 20.30Theater De LIeve Vrouw

12 DECEMBERFILMQUIZ Filmtheater ‘t Hoogt Wat hebben Clint Eastwood, Megan Fox en Jodie Foster met elkaar te maken? Ze komen allemaal voorbij in de Filmquiz van ’t Hoogt. Spoor de meest fanatieke filmken-ner onder je vrienden op, vorm een team en bekijk vooraf de hints op Facebook. Deelname is gratis, maar zorg dat je op tijd bent want vol = vol. Met de Quizhap voor een tientje zit je de hele avond gebakken.

12 DECEMBER 26 T/M 30 DECEMBERINTERNATIONAAL Kamermuziek Festival Mocht je tussen kerst en oud nieuw opeens ontzettende behoefte hebben aan een portie prachtige klassieke muziek dan word je op je wenken bediend door het Internationaal Kamermuziek Festival. Onder leiding van bevlogen violiste Janine Jan-sen zijn er de beste concer-ten op de mooiste locaties in Utrecht. Voor zowel kenners en liefhebbers als nieuwsgie-rige nieuwkomers.

26 T/M 30 DECEMBER 11 T/M 15 DECEMBER THEATER KIKKER Wintercollectie 2012Laat het maar aan Theater Kikker over om je voor het einde van het jaar nog even wakker te schudden met het allernieuwste (net afgestu-deerde) theatertalent uit Nederland en Vlaanderen. Het verzamelfestival Winter-collectie verrast je vijf dagen lang met tien voorstellingen inclusief nagesprekken met de makers. De wereld staat in brand en deze makers warmen zich aan het vuur!

i.s.m.

AGEN

DA

AG

ENDA

Honden van Per Expressie 22.00 – Podium De KelderWO 12 T/M ZO 16 DECMusicalHEMA, de musical20.15 – Theater De FlintVR 14 DECMuziekSabrina StarkeHop, Soul, Jazz, Pop, Reggae 20.30 - Podium De KelderDansRocco

AGEN

DA

i.s.m.

AGEN

DA

AG

ENDA

AGEN

DA

i.s.m.

AGEN

DA

AG

ENDA

AGEN

DA

* Winnen? Check Sapsite.nl/winacties of Trajectum.hu.nl/cultuur

11 T/M 15 DECEMBER

Ad

Fra

nzen

is d

oce

nt o

p d

e H

U

06122012 TRAJECTUM 07 33TRAA

TJES

COLU

MN

DE HOGESCHOOL

De grootste roman in de Nederlandse literatuur is Het Bureau van J.J. Voskuil. In meer dan vijfduizend bladzijden beschrijft hij de dagelijkse bezigheden over een periode van dertig jaar in een wetenschappelijk instituut.Toen het eerste deel van deze roman in 1996 uitkwam, moest ik tandenknarsend constateren dat Voskuil me voor was geweest. Al bijna twintig jaren was ik mijn ervaringen op aan het sparen voor die grote klapper, mijn megaroman genaamd De Hogeschool. Nu, in 2012, heb ik 34 jaren ma-teriaal gespaard en ga in elk geval een langere periode beschrijven dan Voskuil.Na het uitkomen van Het Bureau kwamen er protesten van de kant van de oud-collega’s van Voskuil, die zeer herken-baar uit de roman naar voren traden en die niet al te posi-tief werden afgeschilderd. Voskuil spaarde ook zichzelf niet en tekende zijn eigen zwaktes en grillen meedogen-loos op. Vele collega’s met wie ik heb samengewerkt, zul-len straks mijn megaroman openslaan en sidderend begin-nen te lezen. Net als in Het Bureau zijn allerlei zaken in het onderwijs, die dertig jaren geleden belangrijk werden gevonden, in het ‘ronde archief’ terechtgekomen. In onderwijsland regeert de waan van de dag en vele onderwijskundige termen hebben een plaatsje gekregen in het Onderwijs-museum. Alle coördinatoren, studierichtingsleiders, opleidings-directeuren, teammanagers en andere managers zal het dun door de broek lopen als mijn boek op de markt komt. Mijn grondmateriaal is terug te vinden onder een dikke laag stof in de agenda’s die ik allemaal heb bewaard en opgeslagen op een geheime plaats. Daarnaast heb ik iedere avond in mijn dagboek persoonlijke indrukken en avonturen opgeschreven. Dankzij Trajectum heb ik jaren-lang proef kunnen draaien in het verwoorden van lachwek-kende, treurige, kafkaiaanse, bureaucratische en andere voorvallen. De eerste zin van een groot aantal hoofdstuk-ken van De Hogeschool ligt al vast: ‘Om kwart over acht liep ik door de 2C-gang en kwam ik er achter dat ik mijn SALTO-sleutel niet had upgetagged. Na het aandrukken van mijn desktop computer sloot ik aan in de rij voor de koffieautomaat waar men stond te mop-peren omdat de melk weer op was. Na tien minuten bleek mijn computer opgestart en gaf Outlook aan dat er sinds gisteren 31 nieuwe berichten waren binnengekomen’.

Nawoord: ik wil alle lezers bedanken voor hun jarenlange aandacht en reacties. Daarnaast gaat mijn oprechte dank uit naar de redactie van Trajectum die mij zo’n lange tijd deze tweewekelijkse ‘speakercorner’ heeft aangeboden.

Ad Franzen

KLINIEK CONTACTLENZENHeb of wil je contactlenzen? Bij de HU-kliniek contactlenzen krijg je een deskundige aanmeting en controle voor alle soorten en korting op de aanschaf. Bel naar: 088 – 481 5777

SNEL HEES OF EEN

SCHORRE STEM?Moeilijk verstaanbaar of alles twee keer moeten zeggen? Meld je dan aan voor een gratis logopedieonderzoek, -advies of -behandeling in de opleidingskliniek logopedie. Bel naar: 088 – 4815 777

KLINIEK OOGZORGVermoeide ogen bij beeldschermwerk? Maak gebruik van de HU regeling & HU faciliteiten: GRATIS oogonderzoek & beeldschermbril via de kliniek van Oog-zorg op De Uithof. Voor een afspraak, bel: 088 – 4815 777

ISISLezing van Stichting I.S.I.S. over ‘The-osofia: kloppend hart van de wereld-spiritualiteit’ Vind de kern van de Heilige Boeken.11 December 20.00 uur, De Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht. Toegang vrij.www.stichtingisis.org

VRIJWILLIGERS GEZOCHTHet Diakonessenhuis zoekt vrijwil-ligers die willen meewerken aan een wetenschappelijk onderzoek om acute verwardheid bij oudere patiënten in het ziekenhuis te voorkomen.Kijk op: www.help-delierpreventie.nl

Colofon

Trajectum, het redactioneel onafhan-kelijke magazine van de Hogeschool Utrecht, verschijnt elke twee weken, behalve in de vakanties.

Redactie-adres

Bezoekadres: Padualaan 99, kamer 3S.140, UtrechtPostadres: Postbus 8611,3503 RP UtrechtTel: (088) 481 66 90E-mail: trajectum@hu.nl Website: www.trajectum.hu.nl Redactie

Janny Ruardy (hoofdredacteur, (088) 481 66 92,janny.ruardy@hu.nl)Marc Janssen (eindredacteur, (088) 481 66 93,marc.janssen@hu.nl)Gerard Rutten (redacteur, (088) 481 66 94,gerard.rutten@hu.nl)Tirzah Schnater(redacteur, (088) 481 66 95,tirzah.schnater@hu.nl)Maarten Nauw(webredacteur, (088) 481 66 96maarten.nauw@hu.nl)Nettie Peters(redactie-assistent, (088) 481 66 90nettie.peters@hu.nl)Lieke Steijvers(redacteur, (088) 481 66 94)Columnisten

Ad Franzen, Sjoerd Arends,Roos BarneveldFotograaf

Kees RuttenVormgeving

Karel OostingAdvertenties

Bureau van Vlietzandvoort@bureauvanvliet.com, tel: 023 - 571 47 45fax: 023 - 571 76 80 Abonnementen

e 35,– per jaargang (of deel daarvan) Druk

BDU, Barneveld Redactieraad

Sjoerd Arends, Sebastiaan Hameleers, Ad van Liempt, Maarten van der Linde, Patricia Veldhuis, Hendrien van de Weert

Trajectum is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau

© TrajectumAuteursrecht voorbehouden. Het is verboden om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.

34 TRAJECTUM 07 06122012

PRIK

BORDServiceberichten,

speciaal voor mede -werkers en studenten

van de hogeschool. Ook een bericht,

oproep, mededeling, uitnodiging of

boodschap? Mail Trajectum@hu.nl

o.v.v. ‘servicebericht’.

Volgende trajectum verschijnt 15 januari 2013. Deadline in te

leveren serviceberichten uiterlijk 7 januari 2013.

CLC

Taalcursus of vertaling nodig?Wil je volgend jaar een taalcursus volgen of je schrijfvaardigheid Nederlands verbeteren? Het CLC, Centre for Language & Culture, biedt zowel groepen als indivi-duen maatwerktrajecten aan voor studenten en medewerkers van de HU.Professionele vertaling nodig? Het Taalcentrum-VU is je eerste hulp bij alle tekstsoorten: van brochure tot webtekst, van paper tot proef-schrift en van docentenhandlei-ding tot syllabus. In welke taal dan ook, altijd tegen een gereduceerd tarief. CLC en Taalcentrum-VU zijn partners in taal.Meer info: www.clc.hu.nl en www.taalcentrum-vu.nl

HU

Conferentie studiesuccesWil je meer weten over hoe je studiesucces van studenten kunt verbeteren en hoe je daarbij reke-ning kunt houden met een grote diversiteit in je studentenpopula-tie? Kom dan naar de conferentie ‘Studiesucces; nieuwe verbindin-gen’ van de Haagse Hogeschool. De vijf Randstadhogescholen heb-ben afgesproken dat ze elkaar als referentiepunt zien voor het wer-ken aan studiesucces, aangezien ze een vergelijkbare diversiteit aan instromende studenten hebben. Er zullen regelmatig gezamenlijke kennisdelingsactiviteiten geor-ganiseerd worden. Dit keer is de

Haagse Hogeschool de organisa-tor en levert de HU een stevige bijdrage in de workshops.Meer informatie en aanmelden: via intranet van de HU onder mededelingen

FACULTEIT NATUUR EN

TECHNIEK

Gratis stoelmassageVoor HU-medewerkers: tot het einde van 2012 is er op elke FNT-locatie één keer per week een stoelmasseur aanwezig die je kunt reserveren. Met stoelmassage kun je stress en werk gerelateerde klachten verlichten en voorkomen. Door middel van het toepassen van technieken afkomstig uit de klassieke, Thaise, ayurvedische en shiatsu-massage maakt de mas-seur rug, schouders, nek, hoofd, armen en handen los. Stoelmas-sage is uitermate geschikt voor mensen die veel achter de compu-ter werken. Aanmelden: www.hu.nl>intranet fnt

PARNASSOS

Cabaretpodium: Culture Comedy Award – voorrondeDe Culture Comedy Award ontdekt, begeleidt en stimuleert nieuw stand-up talent. In 2003 werd de eerste gouden microfoon uitgereikt. Nu, tien jaar later, is de Culture Comedy Award uitge-groeid tot de meest prestigieuze stand-up comedyprijs van Neder-land en België. Datum: woensdag 19 december / Aanvang: 20.30 uur / Entree: €12 /€8 (studenten) / Kaarten: www.uu.nl/parnassos>cabaretpodium

GENERALI AM

Generali AM InnovatiescriptieprijsDe Generali AM Innovatiescrip-tieprijs wordt uitgereikt aan de hbo- of wo-student met de beste afstudeerscriptie over innovatie binnen de fi nanciële dienstver-lening. De beste scriptie wordt beloond met � 5.000,-. Daarnaast wordt er aan de genomineerde en winnende studenten aandacht besteed in de media van Kluwer. Om deel te kunnen nemen, moet de scriptie door de examinerende hogeschool of universiteit zijn beoordeeld met een minimum van een 7,0. De scripties worden beoordeeld door een onafhanke-lijke jury. Inschrijving is het hele jaar mogelijk. Voor voorwaarden en inschrijving: www.generali-vb-innovatieprijs.nl

HUA

Het Groot Amersfoorts DicteeOp 11 februari 2013 organiseert de Volksuniversiteit Amersfoort voor de derde keer het Groot Amers-foorts Dictee. Het dictee wordt gepresenteerd door radio- en tele-visiepresentator Karel de Graaf, in de Raadzaal van het gemeentehuis van Amersfoort. HU-studenten zijn van harte uitgenodigd om deel te nemen aan dit evenement. Interesse? Stuur dan een e-mail naar edwin.rooseboom@hu.nl of naar je opleidingsmanager

HU

Meet-up zorg en technologie: business modelsE-Health is wereldwijd snel een realiteit aan het worden. Leidt in-novatie in eHealth tot ontzorging? Wat zijn de voor- en nadelen van eHealth? In deze meet-up wordt ingegaan op deze vragen vanuit een business-perspectief. Dit per-spectief speelt een belangrijke rol: een duurzame en waarde-toevoe-gende ontwikkeling en invoering van eHealthdiensten vereisen een solide businessmodel. Tijdens

06122012 TRAJECTUM 07 35

DECA

AN

Q: Over een paar weken ben ik klaar met mijn afstudeeropdracht en dus ook met mijn opleiding. Geven jullie dat door aan de IB-groep of moet ik dat zelf doen? En moet ik verder nog ergens aan denken?

A: Alvast van harte gefeliciteerd! Als je alles af hebt, kom je bij de meeste opleidingen automatisch op een lijst van afstudeerders te staan en krijg je bericht hierover. Hou dus je e-mailaccount van de HU in de gaten! Krijg je geen bericht, neem dan contact op met het STIP/onderwijssecretariaat. Weet je zeker dat je op een bepaalde datum afgestudeerd bent? Dan moet je zelf voor uitschrijving zorgen, via Studielink. Als je dit doet in de maand van afstuderen, dan word je uitge-schreven per de eerste van de maand volgend op de datum op het getuigschrift. Komt je verzoek later, dan word je uitgeschre-ven per de eerste van de daarop volgende maand. Vanaf die maand hoef je geen collegegeld te betalen. Deze regeling geldt niet bij uitschrijven vanaf 1 juni.Een tweede optie is om na je afstuderen ingeschreven te blijven voor de rest van het lopende studiejaar. Vooral als je nog recht hebt op studiefi nanciering kan dit een goede keuze zijn. In dit geval word je uitgeschreven per 31 augustus en mag je de hele zomer nog gebruik maken van je studiefi nanciering en studen-tenreisproduct (OV-chipkaart). Je krijgt dan uiteraard geen collegegeld terug. Vergeet ook niet zelf per 1 september je studiefi nanciering te beëindigen.Je zet je studiefi nanciering stop per dezelfde datum als je inschrijving eindigt bij de hogeschool. Dit doe je met het Wijzigingsformulier Student (WS) van DUO. Je kunt je wijziging ook via de website van DUO doorgeven. Je hebt dan je DigiD nodig. Via de website van DUO kun je nog tot 1 december je studentenreisproduct stopzetten. Vanaf 1 december 2012 ver-andert dit: je moet het studentenreisproduct dan stopzetten bij een ophaalautomaat. Doe dit uiterlijk op de vijfde werkdag van de maand waarin je geen recht meer hebt op studiefi nanciering. Let op: je mag gedurende deze vijf werkdagen niet met je studentenreisproduct reizen. Bedenk ook even of je nog andere studentproducten hebt, zo-als een studentenbankrekening, een studentenverzekering, een huurwoning voor studenten, etc. Wellicht moet je ook voor deze zaken iets regelen. En als laatste moet je natuurlijk niet vergeten een spetterend feest te plannen!

Frans MeeuwsenTIP:www.duo.nl en www.studie-link.nl

deze meet-up gaan diverse sprekers in op de gevolgen van eHealth voor het businessmodel van de zorgprofessional.Datum: 11 december / Tijd: 16.00 – 18.00 uur / Aanmelden: speerpuntzent@hu.nl

FC UTRECHT/HU

Voor slechts 12,50 naar FC Utrecht – sc Heerenveen FC Utrecht biedt kaarten aan met 50% korting. Op zondag 16 de-cember om 12.30 uur kun je voor slechts €12,50 de wedstrijd FC Utrecht – sc Heerenveen bijwo-nen. Ben je 17 jaar of jonger? Dan betaal je maar €7,50 per kaartje. In de rust worden er nog drie voet-balprijzen verloot onder de aan-melders: twee business seats voor de thuiswedstrijd tegen Willem II; een voetbalshirt, gesigneerd door de spelers van FC Utrecht; een offi ciële FC Utrecht voetbal, gesigneerd door de spelers. Bestel voor 12 december je kaar-ten op www.fcutrecht.nl/hu

GASTERRA

Het meest duurzame ideeGasTerra heeft een prijzenpot van 100.000 euro beschikbaar gesteld voor de hbo-student met het meest duurzame idee. De prijs is bedoeld om studenten te laten nadenken over nieuwe innovatieve oplossingen binnen de energie-transitie: de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame alter-natieven. Je kunt meedoen met een schoolproject of je inschrijven op de cases van een van de mee-werkende bedrijven. De deadline voor het insturen van ideeën is 15 april 2013. Meer info: www.gtjp.nl, info@gtjp.nl of neem contact op met Frank Putman: 06-533 556 04

HU

Samenvoeging mediathekenDe HU werkt continu aan het verbeteren van de dienstverlening die het onderwijs en onderzoek ondersteunt. De mediatheken spelen hierbij een belangrijke rol door te voorzien in betrouwbare informatie voor de HU als kennis-organisatie. Een toekomstbesten-dige HU als University of Applied Sciences vraagt om deels nieuwe dienstverlening. Medewerkers van de HU-bibliotheek gaan studen-ten, docenten, onderzoekers en promovendi ondersteunen bij hun informatie- en onderzoeksvragen. De HU-bibliotheek gaat daarnaast Open Access binnen de HU verder stimuleren. Om de nieuwe dienst-verlening zo effectief mogelijk te realiseren gaan de afzonderlijke mediatheken als één HU-biblio-theek (HUB) werken. Daartoe val-len de medewerkers per 1 januari 2013 onder één afdeling. Een belangrijke stap op weg naar één fysieke HU-bibliotheek, gereali-seerd op de HU Campus op het Utrecht Sciencepark

HUURTEAM

Check je huurprijsDe stad Utrecht kampt met een enorm kamertekort. Veel verhuur-ders vragen te hoge huren. Daar-naast is er vaak ook nog sprake van achterstallig onderhoud of andere ernstige gebreken. Als de verhuurder deze niet verhelpt, heeft de huurder recht op een tijdelijke extra huurverlaging tot de gebreken zijn verholpen.Veel kamerhuurders vinden het lastig om zelf hun verhuurder aan te spreken. Gelukkig hoeft dat in Utrecht niet. Het Huurteam komt kosteloos langs en maakt een puntentelling van de kamer. Heb je recht op huurverlaging, dan neemt het Huurteam namens jou contact op met de verhuurder. Indien nodig start het Huurteam met jouw goedkeuring een proce-dure op. Huurteam: www.huurteam-utrecht.nl of bel 085-2734933

In de rubriek FAQ geven studentendecanen Frans Meeuwsen en Jaap van Weenen antwoord op veel gestelde vragen van studenten. Je kunt bij jouw eigen decaan terecht voor informatie, advies en hulp over en bij je studie. Maar ook bij bijzondere persoonlijke omstandigheden en fi nanciële en materiële vragen. De studentendecanen hebben een onafhankelijke positie en gaan uit van de belangen van de student. Kijk op de studenten-decanen-site op Sharepoint voor meer informatie.

24/7

Oo

k ee

n ke

er in

dez

e ru

bri

ek?

Gee

f je

op

via

tir

zah.

schn

ater

@hu

.nl

ZATERDAG

Lekker uit eten met

mijn vriend Tim.

ZONDAG De overleden oud-trainer Ab Fafié wordt herdacht tegen de wedstrijd FC Utrecht – AZ. Tijdens een wedstrijddag wordt er ook gewerkt.

MAANDAGHet maandagochtend-

gevoel op mijn werkplek met mijn collega Orrin.

De week is weer begonnen!

DINSDAG

’s Avonds rijlessen en

daarna nog even wat drinken

met oud-collega’s.

WOENSDAGEr moet een korte check gedaan worden in het stadion, want ’s middags waren er opnames van de hoofdsponsor HealthCity.

DONDERDAGGezellig op bezoek bij een vriendin, zij woont

sinds dit jaar op kamers in Den Haag.

Hoi! Ik ben Kristel Kraan (18), tweedejaars student aan de HU in Amersfoort. Ik studeer facility management en loop stage bij FC Utrecht op de facilitaire afdeling. Daarnaast doe ik nog veel andere dingen zoals uitgaan, uit eten, sporten, rijlessen.Een druk leven dus!

VRIJDAG Het is weekend!

Vanavond gezellig uit met acht vrien-

dinnen, maar eerst natuurlijk even

opmaken en wat drinken.

Hoi! Ik ben Kristel Kraan

24/724/7Kristel Kraan (18), tweedejaars student aan de HU Kristel Kraan

Ad kiestGasthoofdredacteur Ad van Liempt is hartstochtelijk FC-Utrechtfan van het eer-ste uur, bezoekt elke thuis-wedstrijd en zit in de raad van commissarissen.

Ad kiest