Toscane test
68
1
-
Upload
jaap-drenthen -
Category
Documents
-
view
236 -
download
0
description
Toscane test
Transcript of Toscane test
1
2
3
Voorwoord
Het is de docenten een genoegen om voor jullie, de leerlingen van de
voorexamenklassen atheneum van 2011, een Grand Tour te organiseren. Er
gingen hier en daar stemmen op die beweerden dat zoiets heden ten dage niet
meer georganiseerd zou kunnen worden door het onvermogen van leerlingen
om zich aan afspraken te kunnen houden. Het feit dat je dit boekje leest,
bewijst dat niet iedereen er zo over denkt. Onze Grand Tour lijkt inmiddels een
goede traditie te zijn geworden van het Vechtdal College en die willen we
handhaven. Het centrale thema is de “Gulden Snede”. De Gulden Snede speelt
een belangrijke rol in de kunst, architectuur, de biologie, zonnebloemen en
slakkenhuizen. Wellicht voldoen zelfs spiraalnevels en de muziek van Bach aan
de Gulden Snede. In de lessen wiskunde zal voorafgaand aan de reis, dit
onderwerp uitgebreid worden besproken. Achterin dit boekje vinden jullie een
aantal opdrachten met betrekking tot de Gulden Snede.
We wensen je in de komende week een cultureel, mooi, maar voor genoeglijk
verblijf in Toscane. Om te weten wat we gaan doen en waar en wat er te
beleven valt, hebben we dit programmaboekje annex reisgidsje gemaakt. We
hopen dat jullie met genoegen dit eenvoudige gidsje zullen raadplegen tijdens
je verblijf in Italië en wensen jullie een:
Buon viaggio e piacevole soggiorno a Italia!
dhr. A. Snoek
4
5
6
7
8
Wat neem je mee
Een geldig paspoort of identiteitsbewijs en de gegevens van je
verzekeringsmaatschappij zoals een zorgpasje;
Een kleine (rug)tas. Daar kun je dan je fototoestel, schrijfgerei,
lectuur, rookwaren, enzovoort indoen.
Het boekje wat je nu in je handen hebt. Al is het maar om de
basiskreten in het Italiaans verderop en de informatie over
Toscane. Mocht er iets gebeuren, dan zal het altijd van pas komen
dat je het telefoonnummer van één van de mensen van het
hoofdbestuur (lees: begeleiders) bij de hand hebt;
Geld! Bewaar dat zorgvuldig en loop er niet mee rond te zwaaien.
In het verleden hebben we al leerlingen gehad die gezakkenrold
werden, geknepen in de bus en noem maar op. De lunches moet je
zelf betalen. Ook de entree van musea, beklimbare torens en
dergelijke moet je niet vergeten;
We zitten nogal zuidelijk en het kan best zijn dat we veel zon
zullen zien. Dat is natuurlijk mooi meegenomen. Even goed kan
het in Toscane in deze tijd van het jaar ’s avonds fris zijn. Neem
van alles wat mee. Een trui, maar ook wat t-shirts en een goed
jack. Vorig jaar bleek zelfs zwemkleding heel nuttig vanwege de
Middellandse zee met zon en later vanwege de regen. Regen
kunnen we zeker treffen. Een ‘wegwerp’-regenjack is dan nuttig.
Een beetje reservekleding ook. Voor de vrouwelijke figuren onder
ons: we gaan eens een katholieke kerk bezoeken en je moet daar
met gepaste kleding binnentreden. Het is niet toegestaan om de
kerk binnen te treden met ongelooflijk korte rokjes, blote
schoduers, inkijk, of op andere manieren dat ze je redelijk bloot
zien.
9
Probeer op deze reis niet je nieuwe schoenen uit. Neem goede,
ingelopen schoenen mee, want je sjouwt wat af deze week en de
leiding heeft ooit blaren gezien waar ze bij de EO een hele serie
over zouden maken;
Je hoeft geen slaapzak of lakens mee te nemen. Handdoeken..tja.
Je krijgt ze in het hotel wel, maar soms zijn ze zo dun dat je er een
boek door kunt lezen.
Italianen ontbijten sober. Meestal gaan ze om een uur of tien ’s
ochtends uitgebreid koffie drinken met een lekkere hap (juist, in
de baas zijn tijd!). Het ontbijt komt dus meestal neer op een
broodje, boter, wat jam en thee, of koffie e.d. Als je dat karig
vindt, of allergisch bent voor jam en iets hartigs wilt, neem dan
van thuis wat anders mee. Géén vlees - of zuivelproducten. Van
pindakaas en hagelslag hebben ze in Italië nog nooit gehoord.
Verder kan je zelf nog invullen wat je mee moet nemen, zoals een
zonnebril, zonnebrandcrème, toilettas, enzovoort…
Tijdens de heenreis kun je wat meenemen om in het vliegtuig op
te peuzelen. In het vliegtuig zelf bij de gebroeders van Ryan Air is
het ook mogelijk om wat lekkers te kopen, maar dit is vaak wel
duurder;
Wie weet wat toiletpapier om jezelf in moeilijke momenten toch
van dienst te kunnen zijn;
Overigens ben je in Italië. Van stamppot boerenkool met Unox-
rookworst en lekkere vette spekjes hebben ze ook nog nooit
gehoord, dus moet je er niet op rekenen dat ze dat voorzetten bij
het diner. Wat wèl?? Tsja, het leven is een avontuur.. afwachten
dus.
10
Als je niet van pasta houdt heb je wel een
probleem denk ik… Veganisten en vegetariërs:
van tevoren opgeven, anders worden het karige
maaltijden (en anders ook wel.. xD);
Neem een (opblaas)kussentje mee om in de bus je hoofd op te
leggen. En… heb je last van wagenziekte, neem dan je pilletjes
mee. Anders haal je het Guiness Book in de categorie “braken voor
gevorderden”;
11
Nuttige zaken
REISVERZEKERING Mocht je er nog niet aan gedacht hebben: sluit een reisverzekering af als je kostbare spullen meeneemt. Combineer dit eventueel met een ziektekostenverzekering. Informeer wel eerst bij je ouders of die ziektekostenverzekering nodig is. De meeste ziekenfondsen en ziektekostenverzekeringen dekken namelijk ook buitenlandreizen. Neem natuurlijk wel de gegevens (hulpverleningsadressen en telefoonnummers) mee. Je moet zelf zo’n verzekering afsluiten. Dat kan niet via de leiding. De permanente reisverzekering werkt natuurlijk ook, maar heeft meestal een hoog eigen risico. ADRESSEN Jugendherberge Heidelberg Youth Hostel Lausanne TiergartenstraBe 5 Ch. Du Bois-de-Vaux 36 69120 Heidelberg, Duitsland 1007 Lausanne, Zwitserland 00 49 6 22 165 199 00 41 21 626 02 22 Grand Hotel Mediterranee Hotel in Montecatini Terme Via Lungomare, 69 Adres nog onbekend 16155 Pegli (Genova), Italië 0039 010 69 73 850 TELEFOONNUMMERS LEIDING Dhr. Snoek: 0031-649 650 653 Dhr. Ridderbos: 0031-620 225 197 Dhr. Drenthen: 0031-624 728 900 BELLEN Vanuit Italië bel je met Nederland door eerst 0031 (+31) te draaien en dan het netnummer (zonder nul) en daarna het abonneenummer. Dus 0523-123456 wordt dus 0031-523-123456. Internationaal bellen kan je natuurlijk met je moderne smartphone doen, maar ook in
Zzzzz….
12
internationale telefooncellen. Als je veel belt is een gekochte telefoonkaart goedkoper! MEDICIJNEN & DIEETWENSEN Gebruik je medicijnen, vergeet die dan niet. Zeg dit nog even tegen de leiding voor alle zekerheid. Misschien is het handig een kopie van je recept mee te nemen. Volg je een speciaal dieet, vergeet het niet tijdig tegen de leiding te
zeggen, zodat daar rekening mee gehouden kan worden. Dat geldt
ook voor vegetariërs of veganisten.
ETEN & DRINKEN
Toscane is een vakantiestreek en de ondernemers daar spelen slim in
op de toeristen. De steden in die buurt zijn de duurste van Italië en
de prijzen lopen er elk jaar nog op. De kosten van een consumptie
zijn afhankelijk van de uitspanning waar je zit. In hartje Florence
bijvoorbeeld is een glaasje fris knap kostbaar. Enkele straten
verderop kost het nog niet de helft. Ook wáár je zit speelt een rol.
Regel is: hoe verder van de bar, hoe duurder je consumptie. Een
zitplaats op een terras levert een aanzienlijk duurder drankje op dan
wanneer je hetzelfde neemt staande aan de bar, wat veel Italianen
doen. Op beroemde plekken op een terras gaan zitten en dan iets
bestellen: daar moet je dus echt een persoonlijke lening voor
afsluiten of je buurvrouw (of schoonmoeder als je die al hebt) veilen
op eBay. Wie weet levert dat nog wat op. Overigens zag een deel van
de geroutineerde leiding enkele jaren geleden kans om 60 euro uit te
geven voor 4 cola en een ijsje. Ze dromen er nog wel eens van alsof
ze zwaar getafeld hebben.
13
Nog één ding: In onze regio is het in bepaalde kringen “cool” om uit
de fles te drinken in plaats vanuit een glas. Dan hoor je er echt
helemaal bij! In Italië is dit echter “uncool”, ook voor echte bikkels en
drankverslaafden onder ons. Als je dit als meisje doet, zeker met ook
nog een sjekkie in de hand, val je hierdoor in de categorie: “Te huur
tegen geringe vergoeding”. Denk even na en pas je aan, aan de lokale
gewoonten. Alcoholische dranken op straat nuttigen is strikt
verboden volgens de Italiaanse wet, evenals openbare dronkenschap.
LUNCH
Dat is weer iets heel anders. Je luncht voor eigen rekening. Dat kan
duur en goedkoop. Italianen zelf lunchen overigens warm en dineren
’s avonds om 8 uur nog een keer warm. Toch zie je niet veel dikke
Italianen! Ze eten ook veel buiten de deur en dat is goed en
goedkoper dan in Nederland. Maar toch… Duur: een restaurant
nemen. Ga je overigens in een restaurant ergens zitten, dan betaal je
meteen al het bedrag voor “pane e coperto” (het dekken van de tafel
en het brood). Ook al bestel je dus niks, de rekening krijg je toch.
Goedkoper (en goed) zijn trattoria, nog goedkoper is een osteria
(goed, maar vooral plaatselijke kost). Goed te betalen: koop een
belegd broodje (veel keus en erg lekker), of een stuk pizza (veel keus
en lekker vet). Goedkoop: koop met een paar man een brood en wat
plakjes prosciutto (ham), salami of één van de vele goede Italiaanse
kaassoorten. Je kunt vleeswaar per plak bestellen. Koop
mineraalwater of ander fris. Neem een zakmes mee en zoek een
fontein, een park of een pleintje. Ga in de zon zitten en eet de handel
op. Neurie daarbij gezamenlijk een fragment uit de opera van Verdi
en kijk zo Italiaans mogelijk. (NL betekent voor veel Italianen
“Nessuno Lire: geen geld”). Eet je bij McDonald’s, ook in Italië, dan
krijg je je eigen vertrouwde kleurstoffen en conserveringsmiddelen.
14
Dit voorkomt misschien wel ontwenningsverschijnselen.
WINKELEN
Je kunt in de Italiaanse steden winkelen als nergens anders. Ben je
geïnteresseerd in mode, dan kun je in de binnenstad je ogen
uitkijken. Qua modebeeld loopt de stad Florence dik een jaar voor op
Nederland. De prijzen zijn er wel naar. Gucci, Versace, Armani; je
vindt het hier allemaal. Toscane en zeker Florence staan ook bekend
om het leer en de sieraden. Je vindt van beiden veel winkels. Niet
echt goedkoop, maar wel heel goed. Langs de Ponte Vecchio in
Florence, een mooie oude brug, vind je tal van goud en
zilverwinkeltjes. Die zijn er klein uit, maar vergis je niet. Die kleine
winkels op deze kostbare plek in Florence vertegenwoordigen
wereldberoemde juweliers en zijn dus stervensduur!
Rond de brug zelf, maar ook op andere plaatsen, wordt door tal van
handelaren allerlei rommel aangeboden. Die vertegenwoordigen
vooral wereldberoemde zwendelaars en oplichters. Ze zijn dus niet zo
duur. Ze bieden ook sieraden en horloges aan. Het meeste goud en
zilver hiervan roest al op weg naar huis. Vind je het leuk om af te
dingen? Begin bij 20% van de gevraagde prijs en kijk waar je uitkomt.
Als de verkoper onder het sissen van beledigingen wegloopt, heb je
het iets te bont gemaakt… of je moet beter je tanden poetsen.
GELD
Pinnen kun je overal. Je kunt daarmee tot €500,- per dag opnemen
(indien dit op je rekening staat). Daar moet je mee rond kunnen
komen als je niet teveel ijs en pizza eet. Heb je speciaal voor de reis
een pinpasje geregeld, probeer dan eerst even in Nederland of ie het
wel doet. Of je neemt de creditcard van je lieve papa mee. Dat geeft
nergens gedoe, behalve thuis.
15
KAARTEN & POSTZEGELS
Postzegels heten “francobolli” en ze worden verkocht in tabakszaken
(let op het uithangbord met een zwarte ‘T’) en op postkantoren.
Brievenbussen zijn rood en hangen her en der verspreid. Hou er
rekening mee dat een ansichtkaart die je met liefde en passie
geschreven hebt vaak langer over de terugreis naar Nederland doet
dan jij.
Over het algemeen zijn Italianen een charmant en vriendelijk volk. Er
zijn natuurlijk, net als bij Nederlanders, ook uitzonderingen. Laat je
niet inpakken of uitkleden! (letterlijk en figuurlijk )
TABAK & ALCOHOL
Sigaretten zijn in Italië vaak iets goedkoper dan in Nederland. De A-
merken zitten op ongeveer gelijke hoogte, maar de nationale
merken, zoals het merk Merit, zijn vaak een euro goedkoper. In Italië
is het vanaf je 14e toegestaan om te roken. In openbare ruimtes,
restaurants en cafés geldt een rookverbod.
Alcoholische dranken mogen in Italië gekocht worden vanaf 16 jaar,
maar het is streng verboden in het openbaar alcohol te nuttigen
(behalve in cafés en op het terras). Hier staan dan ook hoge boetes
op, net als openbare dronkenschap.
16
Regels
Natuurlijk wil iedereen dat dit een leuke week wordt, waar je later
met veel plezier aan terug denkt. We zijn met een grote groep op reis
en zitten een week in een aantal hotels. Zoiets gaat niet goed als
iedereen zijn eigen regels gaat bedenken. Sommige regels zijn
vanzelfsprekend, maar andere hebben te maken met typisch
Italiaanse gewoonten. Vandaar deze paragraaf.
VLIEGTUIG
Voor we aan boord gaan, controleer je even op je je papieren onder
handbereik hebt. Dit is niet het moment om je collectie scherpe
zaken zoals zakmessen, nagelvijlen, schroevendraaiers en
broodmessen mee te nemen. Drinken geeft ook problemen. Je mag
maximaal 100 ml meenemen door de douane. Er mag maar een
beperkte hoeveelheid bagage mee aan boord. Ryan Air staat
maximaal 15 kg toe. Daar is in de reissom rekening mee gehouden.
Neem je meer mee, dan moet je bijbetalen! In de handbagage kun je
ook nog een en ander kwijt, maar het gewicht mag niet boven de tien
kilo komen en het moet wel in het bagagevak passen (max.
afmetingen: 55 cm x 40 cm x 20 cm).
BUS
We gebruiken de bus deze week intensief. Een bus is geen stal: maak
daar dus geen rotzooitje van. Prop de asbakken niet vol met afval,
maar gebruik de daarvoor aanwezige afvalzakken. Plak ook niet
overal kauwgom en gooi geen dingen op de grond. De chauffeur
moet alles opruimen (dat doet ie niet, hij laat het jullie doen) en we
zijn van zijn goede wil afhankelijk tijdens de uitstapjes. De bus is
rookvrij. We stoppen af en toe voor een peukenpauze. Zorg dat je op
tijd terug bent bij de bus voor vertrek. Je wordt er niet populairder op
als je iedereen op je laat wachten.
17
HET HOTEL
Hotelvoorschriften zijn een vast gegeven. We zijn niet de enige in de
hotels en moeten rekening houden met andere gasten. Dat betekent:
geen gegil en geroep in gangen, niet gooien met deuren, enz.. Act
cool en houd iedereen voor de gek: doe net alsof je beschaafd bent!
Op de kamers mag niet gerookt worden of alcohol worden genuttigd.
Alcohol op kamers leidt onherroepelijk tot herrie en overlast.
Overtredingen staan garant voor een directe leerervaring en mogelijk
een sterk verkorte Toscaneweek. Hotels hebben eigen beleid ten
aanzien van sluiten en het tijdstip waarop het stil moet zijn.
Hotelmanagement komt als eerste bij de leiding klagen als je overlast
veroorzaakt. Die is daar niet van gecharmeerd. Als je het dus om die
reden voor jezelf verziekt, doet de leiding er dus niets meer aan dan
een beetje voor het raam zwaaien en de weg naar het station wijzen
als je wordt weggestuurd. We willen zelfs je ouders nog wel bellen.
Begrijpelijkerwijs gaat het belang van een hele groep hier voor dat
van het individu. Sterkte verhalen uit het verleden bieden hier geen
garantie voor de toekomst!!
CONTROLEER JE KAMER
Kijk even of alles het doet en alles heel is. Is iets kapot of werkt het
niet naar behoren, waarschuw dan de leiding. Dat voorkomt dat jíj de
rekening krijgt voor iets dat eerder door een ander is vernield. Gaat
er onverhoopt iets stuk, meldt dat dan meteen. Bedenk dat als je iets
kapotmaakt, ook al was dat per ongeluk, dat ter plaatse zult moeten
afrekenen en dat kan aardig oplopen.
MAAK GEEN ROMMEL OP JE KAMER
Je kamer wordt elke dag schoongemaakt door personeel. Maak het
niet onnodig zwaar voor hen door je kleren, of afval (soms zie je het
verschil niet) rond te laten slingeren. Ruim gewoon je troep op en
gooi niet alles op de grond.
18
N.F.G (Normaal Fatsoenlijk Gedrag)
Dat is eigenlijk waar het om gaat, dachten we, qua regels. Als het
N.F.G. goed zit is er sprake van een aardige sfeer en heeft niemand
last van een ander.
DE KATHOLIEKE KERK
Italië is helemaal katholiek. Bij het bezoeken van kerken hoor je hier
gepaste kleding te dragen (geen mini of erg ‘blote’ dingen), anders
mag je niet binnen. Neem in je handbagage een shirtje mee als het
erg heet is. De kerken zijn verder allemaal in gebruik dus neem de
stilte in acht. Je mag ook niet in de kerk fotograferen. Let even op de
bordjes.
POLITIE. EN DRUGS. EN ALCOHOL.
De Italiaanse politie en douane zijn niet zo tolerant als die in
Nederland. Grapjes, tegenspraak of een grote mond, daar houden ze
beslist niet van. Drugs worden aan de grens gestopt door
hondenteams. Natuurlijk krijg jij er niets mee te maken, maar toch…
Mocht je het risico willen nemen en je wordt gepakt dan lichten we
het consulaat in. Ook is het in Italië verboden alcohol te drinken op
de openbare weg. Wordt je daarop betrapt, dan wordt er soms
hardhandig opgetreden, zoals we ooit zagen. Nou ja.. de rode
handafdruk en het gesuis in de oren waren na twee dagen al weg.
ZAKKENROLLERS
Je hoeft ze in ieder geval niet te zoeken: ze vinden jou wel! Wees dus
voorzichtig. De meeste kans loop je op drukke toeristische plekken.
Let op je geld en papieren. Stop niet al je geld en je bankpasjes bij
elkaar.
19
En.. hang niet je tas met je geld, een mobieltje en je nieuwe digitale
camera erin achter aan je stoel als je ergens op een terras neerstrijkt.
Zijn je spullen weg als je opstaat, dan zit je niet in Punk’D, nee, ze zijn
écht weg.
UITGAAN
Uitgaan. Ga nóóit alleen uit. Ook twee is te weinig, zelfs als je
vriendin kampioen verspugen is. Ben je in een groep, laat dan nooit
of te nimmer iemand alleen achter. Ook niet ‘heel eventjes maar’.
Blijf altijd bij elkaar en laat weten waar je heengaat voor je vertrekt.
VERTREKTIJDEN
Luister altijd wat wordt afgesproken over vertrektijden. Onthoud zelf
die afspraken en vertrouw er niet op dat je buurman of buurvrouw
dat wel doet. Die denkt net dat jij het in je hoofd staat te prenten!
Het is een aanslag op de zenuwen als iemand niet op tijd op de goede
plek is. Stap ook in de goede bus bij je eigen groep in verband met
het tellen van de aanwezigen.
DE WEG KWIJT?
Mocht je de weg kwijt zijn met je groepje, ga dan niet dwalen, maar
loop naar het hoofdmonument van de plaats. Dat is meestal de
kerk(dom) of een centraal plein. Dat is altijd via bordjes te vinden.
Dat is de eerste plek waar we als leiding gaan zoeken. Bij alle grote
plaatsen spreken we een plek af, waar we op elkaar wachten. Als jij
en je groepje niet meer precies weten waar de bus is, dan ga je
daarheen en loop je met de leiding terug.
Als je je telefoon meeneemt, is het wel handig als je de nummer van
de leiding er in zet. Dan kun je ze in geval van nood ook nog eens
bellen…
20
Dag 1 Maandag 11 april 2011
Hardenberg
Heidelberg
21
ARRIVEDERCI!
Het is kwart voor 8 in de ochtend: de bus is aanwezig op school. Iedereen kan
zijn koffers inladen, zijn of haar ouders een dikke zoen geven, een plekje in de
bus opzoeken, en een kwartier later vertrekt de bus. Jetzt geht’s los!!
We hebben nog een lange reis achter de boeg: 520 kilometer te gaan naar
Heidelberg! Rond 15.00 uur komen we in Heidelberg aan, en worden
we door de buschauffeur afgezet bij het Schloss. Vanaf daar lopen
we via de stad naar onze jeugdherberg.
Heidelberg
Het gebied rond Heidelberg is al zeer lang bewoond. In 1196 werd de
stad voor het eerst in officiële documenten genoemd. Heidelberg telt
ongeveer 145.000 inwoners en ligt aan de westelijke oever van de Neckar.
Heidelberg is vooral bekend als universiteitsstad en vanwege het historische
centrum van de stad.
Schloss
Dit is het slot van Heidelberg. Vroeger woonde
hier de vorst. Het complex werd van de 13de
tot de 17de eeuw in verschillende fasen
gebouwd, waarna het in 1700 door de Fransen
voor een groot deel weer verwoest is. Toch is
het een goed onderhouden ruïne. Rond het
gebouwencomplex staat een aantal ronde of
achthoekige zware torens, waaronder de
Dicker Turm van 30 meter doorsnee.
22
Alte Brücke, Karl-Theodor-Brücke
De Alt e Brücke is de eerste stenen brug van de stad,
gebouwd in 1786-1788. Op de burg zie je beelden
van keurvorst Karl Theodor en van op de plaats van
een vroegere houten brug en van de godin Pallas
Athene.
Heiliggeistkirche
De Heiliggeistkirche is de grootste
(evangelische) kerk in Heidelberg. De gotische
kerk is gebouwd in de 15e eeuw. Het zware
mansardedak en de torenbekroning werd rond
1700 toegevoegd. Door de brand van 1693 is
de eens rijke inrichting verloren gegaan, ook
de graftombes der keurvorsten op één na: die
van keurvorst Ruprecht III en zijn vrouw
Elisabeth uit de bouwtijd van de kerk.
23
24
Heidelberg
Lausanne
Dag 2 Dinsdag 12 april 2011
25
HEIDELBERG En dan is dag 2 alweer aangebroken! Iedereen natuurlijk brak, weinig geslapen.. Ontbijtje en dan er weer tegenaan. Vandaag gaan we naar de universiteit van Heidelberg. We krijgen daar een lezing over Dunkle Materie en over de biologie van Heidelberg. Daarna gaan we met de bus, over 475 kilometer, naar een jeugdherberg in Lausanne.
Universiteit Heidelberg De Ruprecht-Karls-Universiteit is de oudste universiteit in het huidige
Duitsland. Het is een universiteit van het Bundesland Baden-Württemberg in
Heidelberg. Op 23 oktober 1385 ontving Heidelberg het recht om een
universiteit te openen van Paus Urbanus VI. Sinds haar stichting in 1386 door
de Paltsische keurvorst bestond ze vele eeuwen uit vier faculteiten:
Geneeskunde, Theologie, Rechten en Filosofie. Pas in 1890 kwamen
Natuurwetenschappen erbij als vijfde faculteit. In 2007 telde de universiteit 12
faculteiten en studeerden er 25.941 studenten. De 12 faculteiten zijn nu
Theologie, Rechten, Filosofie, Nieuwe Filologie, Economische en Sociale
Wetenschappen, Cultuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica, Fysica en
Astronomie, Chemie en Geologie, Biologie en Geneeskun de.
26
Dunkle Materie We krijgen een lezing over donkere materie. Donkere materie is materie in het
heelal, die niet zichtbaar is met optische middelen en dus niet te detecteren via
de elektromagnetische straling die ons op aarde bereikt. Daarom wordt ze
donkere materie genoemd, om haar te onderscheiden van de zichtbare
materie. In 2009 (Caldwell en Kamionkowski) wordt gedacht dat de totale
hoeveelheid massa/energie van het heelal bestaat uit
- 74% donkere energie
- 22% donkere materie
- 4% normale materie
(baryonen)
27
Lausanne Lausanne, de hoofdstad van het Zwitserse kanton Vaud, ligt in het Franstalige
deel van Zwitserland, aan het Meer van Genève. De stad ligt op 495 m hoogte,
in een wijnstreek, en herbergt een van de mooiste gotische kerken van
Zwitserland. In december 2009 telde de stad 133.280 inwoners, die Lausannois
worden genoemd.
De Romeinen bouwden een militair kamp op de plaats van een Keltische
nederzetting dat zij Lousanna noemden. De stad die uit het kamp groeide werd
bestuurd door de Hertogen van Savoie en de bisschop van Lausanne, en dan
door Bern van 1536 tot 1798. In 1803, werd Lausanne de hoofdstad van een
toentertijd pas gevormd Zwitsers kanton, Vaud.
28
Lausanne
Geneve
Genua
Dag 3 Woensdag 13 april 2011
29
GENEVE We gaan vandaag vanaf Lausanne naar Geneve. Daar zullen we een aantal dingen bekijken, die over elementaire deeltjes gaan. Als we daarmee klaar zijn reizen we verder naar de Mont Blanc, die we gaan bezichtigen. Als we met al deze dingen klaar zijn kun je nog even wat voor je zelf gaan doen. Daarna kunnen we overnachten in een Hotel in Genua.
Cern CERN is een Europese organisatie die fundamenteel onderzoek doet naar
elementaire deeltjes. De organisatie is gehuisvest ten westen van Genève op
de grens van Frankrijk en Zwitserland. CERN was oorspronkelijk een afkorting
voor Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire (Europese Raad voor
Kernonderzoek). Op 29 september 1954 werd de akte getekend die de raad
ophief en verving door l'Organisation européenne pour la Recherche nucléaire
(De Europese organisatie voor kernonderzoek). Niet veel later bleek dat ook
deze naam de lading niet echt meer dekte (hoewel deze tot nog toe wel
behouden is gebleven) en tegenwoordig wordt aan het CERN gerefereerd met:
Laboratoire européen pour la physique des particules (Europees laboratorium
voor deeltjesfysica). De naam CERN is al die jaren behouden gebleven als
eigennaam voor het instituut en betekent tegenwoordig dus eigenlijk niets
meer.
30
Bij CERN werken (in 2003) zo'n 3000 mensen voltijds. Ongeveer 6500
wetenschappers (van 500 universiteiten uit 80 landen) werken aan
experimenten die bij CERN worden uitgevoerd. De experimenten worden
uitgevoerd in een van de 6 deeltjesversnellers. Het doel van die experimenten
is inzicht te krijgen in
hoe de materie is
opgebouwd: uit
welke deeltjes
bestaat de materie en
wat zijn de krachten
die de deeltjes bij
elkaar houden
Genua
Genua is een stad in Noordwest-Italië, ten zuidwesten van Milaan en ten
oosten van Savona, aan de Ligurische Zee. Het is de hoofdstad van de regio
Ligurië. Genua telt circa 700.000 inwoners en is de grootste havenstad van
Italië en na Marseille de tweede haven aan de Middellandse Zee. In 2004 was
Genua samen met Rijsel de culturele hoofdstad van Europa. De naam van de
stad is waarschijnlijk Ligurisch, en betekent "knie" (van Proto-Indo-Europees
*genu 'knie'), ofwel "hoek",
vanwege de geografische
positie van de stad. De naam is
verwant aan Genève.
31
Mont Blanc
De Mont Blanc (Frans voor Witte Berg, Italiaans: Monte Bianco), is de naam van
de hoogste top van het Mont Blancmassief. De Mont Blanc is met 4810,90
meter de hoogste berg in de Alpen. Zonder de 32 m dikke ijstop, meet hij op
die plaats 4779 m; onder het ijs is dan het hoogste punt 40 m ten westen ervan
gelegen. De top ligt op de grens tussen Frankrijk en Italië.
Metingen in 2007 tonen aan dat de top sinds 2003 met meer dan 2 meter is
gestegen. De klimaatverandering zorgt ervoor dat er meer westenwinden en
hogere temperaturen zijn. Dit zorgt ervoor dat boven 4000 meter de sneeuw
meer blijft plakken in de zomer, hetgeen de totale ijsmassa boven 4000 meter
doet toenemen en een verhoging van de top van Mont Blanc tot gevolg.
32
Genua
Lucca
Dag 4 Donderdag 14 april 2011
33
LUCCA HERE WE COME! We hebben geslapen in Genua en gaan nu met de bus naar Lucca. Daar bekijken we de stad. Als we alle prachtige dingen hebben gezien in Lucca reizen we met de bus naar Monte Cattini waar we ook de stad bekijken. Later op de avond overnachten we in een hotel in Monte Cattini
Lucca
Lucca is een stad met ongeveer 90.000 inwoners. De stad is één
van de rijkste steden in Noord-Italië, en is de hoofdstad van de
provincie Lucca. Lucca is geheel ommuurd. De stad is ooit door
de Etrusken gesticht en heeft een lange historie. De romaanse stijl van de dom
verraadt al dat het daar in de 11e eeuw goed wonen was. De Renaissance is op
vele gebouwen van toepassing.
Duomo di San Martino
De Duomo di San Martino (Kathedraal van Martinus van Tours, Sint Maarten)
is een kathedraal aan de Piazza San Martino. Het gebouw is ontworpen door
Guidetto da Como. De bouw van de kathedraal startte in 1060, maar het
werk aan de versierde gevels werd pas in 1241 voltooid. De kathedraal
heeft een Campanile (klokkentoren) uit de 13de eeuw. De kathedraal
bestaat uit wit en grijs marmer. De voorkant heeft diverse kolommen
en bogen. Er staat ook een standbeeld van Martinus van Tours op zijn
paard. De reliëfs beelden gebeurtenissen uit het leven van Sint-Maarten
uit. De Duomo di San Martino is nooit helemaal afgemaakt. Op de
bovenkant van deze kathedraal hoort eigenlijk nog een top, maar
die is daar nooit gekomen. Qua symmetrie klopt het gebouw
ook niet helemaal. De rechtse boog is kleiner dan de
anderen, omdat er te weinig ruimte over was
tussen deze kathedraal en de
campanile die er reeds stond. Deze
architecturale fout komt door
een meetfout in het ontwerp.
34
Volto Santo
In een kapel in de Duomo di San Martino vind je het
beeld ‘Volto Santo’, dat is het ‘Heilig Gezicht van Jezus’
met een donker gezicht. Dit standbeeld representeert
de gekruisigde Jezus en is een van de weinige beelden
waarop Jezus is afgebeeld als iemand met een donkere
huid. In de maand september wordt dit beeld behangen
met gouden kleren en accessoires. Zo wordt er onder
andere een gouden beker onderaan zijn voeten
geplaatst om het heilige bloed op te vangen.
Piazza Anfiteatro
Het plein heeft zijn ovale vorm te danken
aan een voormalig Romeins amfitheater.
Het amfitheater was gebouwd in de 2e
eeuw na Christus en werd gebruikt voor
gladiatorengevechten, jachtpartijen en
gevechten met wilde dieren. Het theater
is in de loop van de eeuwen omgevormd
tot een om een plein, de oude arena en
een huizenrij.
Basiliek van San Frediano
De basiliek van San Frediano is een romaanse kerk op
de Piazza San Frediano. Frediano was de Ierse
bisschop van Lucca in de eerste helft van de zesde
eeuw. Hij liet op deze plaats een eenvoudige kerk
bouwen gewijd aan San Vincenzo, een martelaar uit
Saragossa, Spanje. De kerk verkreeg zijn huidig
uitzicht van een typische Romaanse basiliek in de
periode 1112-1147. De opvallende façade werd in
de 13e en de 14e eeuw versierd met een enorme
goudkleurige mozaïek met de voorstelling van “De
Hemelvaart van Christus”. Eronder zie je de
apostelen, ontworpen in een middeleeuwse Byzantijnse stijl.
35
Torre Guinigi
Deze 14e eeuwse toren is als enige
overgebleven van de vele torens die ooit
het silhouet van Lucca bepaalden. Een
leuk detail: de bomen bovenop de toren!
Guinigi, meester van de stad wilde zijn
huis met een elegante toren versieren en
plante daarom bomen op haar top, die
werden een symbool van de
wedergeboorte. De Torre kan
beklommen worden en bovenop heb je
een mooi uitzicht over de stad!
San Michele in Foro
De kerk San Michele in Foro is een kerk gelegen aan de Piazza San Michele in
Pisaans-Romaanse stijl. Ze staat vooral bekend om de rijk bewerkte voorgevel.
Het gebouw beschikt over vele soorten en kleuren marmer die gebruikt zijn in
onder meer de façade. De decoratie van de zuiltjes hebben elk verschillende
motieven en afwisselende kleuren. De
zones boven de bogen zijn versierd met
dier- en bladmotieven van ingelegd
marmer. Er zijn hoofdjes boven de
zuiltjes. Sommige hoofden, zoals die
van Garibaldi en Cavour, zijn
toegevoegd tijdens een restauratie in
de 19e eeuw. Bovenop staat een
beeld van de aartsengel Michaël. In
1070 is men, in opdracht van enkele
rijke plaatselijke kooplieden, met de
bouw begonnen. Deze werd echter
nooit voltooid: doordat er te veel geld aan de gevel
van de kerk was besteed, bleef er voor de rest van
de kerk niet veel meer over.
36
Lucca
San Gimignano
Dag 5 Vrijdag 15 april 2011
37
PSSST WIST JE…? Vrijdag buswisseldag! Joepie, groep CM/EM komt met de bus aan in Montecattini! Eindelijk elkaar weer zien! Er is dan er even de gelegenheid om bij te kletsen over de reis, en alle overige belevenissen die zich tijdens de reis voordoen :P Nadat iedereen weer van de laatste nieuwtjes op de hoogte is, is het tijd om naar Siena te gaan! Er is daar een groot plein waar je heerlijk kunt uitrusten (op de grond, dus neem iets zachts mee?), langs het plein zijn leuke cafétjes met heerlijke salades. Jaarlijks word er op het plein een paardenrace gehouden, en is het plein zwart van het volk, kun je het je voorstellen?! Na een leerzaam middagje Siena vervolgen we onze reis naar de stad met de lekkerste ijstent ter wereld: San Gimignano!!
Siena
Siena is de hoofdstad van de gelijknamige provincie Siena.
Doordat het middeleeuws stadsbeeld zo goed behouden is, is het
een grote toeristentrekker in Italië. Sinds 1995 staat de
historische binnenstad van Siena op de Werelderfgoedlijst van
UNESCO.
Paardenraces
Siena bestaat uit 17 stadswijken. Elke stadswijk heeft zijn eigen naam, vaandel
en kerk. Ze doen jaarlijks mee met de Palio. De Palio, ofwel ‘het vaandel’, is een
paardenrace die sinds 1287 gehouden wordt in het centrum van Siena. De race
vindt tweemaal per jaar plaats: op 2 juli (Palio di Provenzano) en op 16
augustus (Palio dell'Assunta). De Palio biedt echter per editie maar plaats aan
10 deelnemers. Zeven deelnemers zijn verzekerd van deelname, omdat zij niet
meededen aan de vorige editie. De drie overige worden door middel van loting
geplaatst. De bochten die de paarden moeten maken zijn vaak zo scherp dat
het niet zelden voorkomt dat een paard struikelt.
38
Palazzo Publico
Aan het grote plein Piazza del Campo ligt het Palazzo
Pubblico, en is rond 1300 gebouwd. Vroeger was het
een stadhuis, tegenwoordig is het nog in gebruik als
stadhuis, maar nu met museum. Het gebouw bestaat
uit een benedenverdieping van natuursteen; de
hogere verdiepingen zijn van baksteen, net als de
klokkentoren ‘Torre del Mangia’ aan de linkerkant
(102 meter hoog). Er zijn heiligenbeelden in de nissen
van het gebouw te zien. In het midden van het
gebouw is het wapen van de familie Medici aangebracht.
Duomo di Siena
De Duomo di Siena of Cattedrale di Santa Maria
Assunta is de kathedraal van Siena in Italië, waarvan de
façade in 1380 werd voltooid. Het is gebouwd in de
gotische stijl. In de Duomo is het ‘Libreria Piccolomini’:
een bibliotheek, met rondom veel prachtige fresco's en
oude religieuze boeken, zoals zangboeken geïllustreerd
met miniaturen.
San Gimignano
Dit middeleeuwse stadje is erg bekend vanwege zijn architectuur. Rondom de
stad staan dertien torens, die dan ook het silhouet van de stad domineren.
Deze zijn in de 12de en 13e eeuw door rivaliserende rijke families (in opdracht)
gemaakt. De torens deden dienst als woning en versterking, maar vooral als
prestigeobject. Op haar hoogtepunt had de stad zo'n 70 torens. In de late
middeleeuwen was deze stad erg welvarend
door de ligging aan de pelgrimsroute naar
Rome. Maar toen deze werd verlegd en er
een pestepidemie uitbrak, betekende dit
een economische ondergang en het
behoud van zijn middeleeuwse karakter.
Ook San Gimignano is opgenomen in de lijst
van werelderfgoederen van UNESCO.
39
Collegia Santa Maria Assunta
De Collegiata is de hoofdkerk van San
Gimignano en wordt daarom ook wel Dom
genoemd. Oorspronkelijk is het een Romaanse
kerk, gebouwd in de eerste helft van de 12e
eeuw. Het interieur in de dom is gedecoreerd
met fresco’s. De fresco’s vormen een belangrijk
monument van de Sienese schilderkunst en tonen in stijl inspiratie van Duccio
en Simone Martini. In de Tweede Wereldoorlog werd een aantal van
de fresco’s onherstelbaar beschadigd.
IJS IJS IJS!!
Ja ja, we zijn bij de beste ijstent van de
wereld!! In de ijssalon ‘Gelateria
Pluripremiata’ wordt al een paar jaar op rij
het beste ijs ter wereld gemaakt..
proeven maar?!!
40
San Gimignano
Florence
Dag 6 Zaterdag 16 april 2011
41
FLORENCE Het gaat vandaag weer een drukke dag worden! We gaan per trein naar de stad Florence! Daar zullen we weer van alles te zien krijgen, van het baptisterium tot het Piazza del Signoria met de David van Michelangelo. Helaas was de school te laat met reserveren voor het kunstmuseum Uffizi (moet één jaar van tevoren gebeuren), dus.. het Uffizi word ‘m nie! Daarentegen gaan we nu wel het Palazzo Pitti bezoeken, wat vast ook erg leuk wordt!
Florence
Florence is de hoofdstad van de regio Toscane en de provincie Florence. De
stad telt circa 368.000 inwoners en ligt aan de rivier de Arno. Het is de
‘geboorteplaats’ van de renaissance en daarmee een van de bekendste
cultuursteden van Europa. Het was de geboorte- of verblijfplaats van bekende
historische figuren zoals Brunelleschi, Donatello, Leonardo Da Vinci, Nicolo
Machiavelli, Michelangelo, Galileo Galilei, Catharina de Medici, Antonio Meucci
en Dante Alighieri. Florence werd in het jaar 59 v.Chr. gesticht door Julius
Caesar als nederzetting voor afgezwaaide Romeinse soldaten onder de naam
'Florentia' (Latijn voor 'bloei'). De stad werd opgezet als een militair Romeins
kamp wat nog altijd te zien is aan het rechthoekige stratenplan met de bij het
huidige Piazza della Repubblica. Florence werd eeuwenlang bestuurd door het
bankiersgeslacht Medici, waarvan de meesten een grote belangstelling hadden
voor schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur en literatuur. Sinds de 15e
eeuw werd het, mede door de Medici, een belangrijk financieel centrum.
42
Basilica di Santa Maria del Fiore
De Basilica is de dom van Florence. Het is de op
drie na hoogste kathedraal van Europa. Hij werd
aan de Heilige Maagd Maria gewijd, maar in de
naam Santa Maria del Fiore werd tegelijkertijd aan
de oude naam van de stad Fiorenza herinnerd. Het
was de bedoeling om met de dom op gepaste
wijze uiting te geven aan de machtige positie die
Florence toentertijd genoot. Alleen een kathedraal
van die afmetingen was de stad waardig.
Battistero di San Giovannini
Dit baptisterium is de vrijstaande doopkapel tegenover de dom
van Florence. Het is vooral bekend om de drie artistiek
interessante bronzen portalen (deuren). Het oostportaal bevat
tien panelen. Op deze panelen worden verschillende verhalen
afgebeeld, onder andere ‘Abraham en het offer van Isaäk’ en
‘De val van Jericho’. De noordelijke deur bestaat uit 28 panelen
gemaakt door Ghiberti. De bovenste twintig reliëfs zijn verhalen
uit het Nieuwe Testament. De overige acht hebben afbeeldingen
van vier evangelisten en vier kerkvaders. De zuidelijke deur is
het oudste en is ontworpen door Pisano tussen 1290 - 1348. Een
oorspronkelijke houten deur werd rond 1330 vervangen door
deze bronzen deur. Op de bovenste twintig reliëfs staan
episodes uit het leven van Johannes de Doper. De acht
andere reliëfs beelden deugden uit zoals rechtvaardigheid,
geloof, hoop en liefde, opgenomen in een gotische vierpas.
Campanile
Naast de dom staat de campanile. Hij is vervaardigd in de 14e
eeuw en is 85 meter hoog en daarmee 6 meter lager dan de
dom, die 91 meter hoog is. De klokkentoren is te beklimmen
via een 414 treden tellende trap. De bekleding van de toren
bestaat uit diverse soorten marmer. De campanile werd
ontworpen door Giotto di Bondone. Pisano en Talenti zetten
het ontwerp voort.
43
Palazzo Pitti
Palazzo Pitti is een paleis en tegenwoordig ook
een museum. Het werd in 1458 volgens het
ontwerp van Brunelleschi gebouwd. De familie
Medici hebben het bewoond tot het uitsterven
van het geslacht in 1737. De Medici
verzamelden veel kunstschatten, deze werden later eigendom van de stad.
Florence werd in 1859 tijdelijk de hoofdstad van Italië, en gedurende deze
periode was het paleis de residentie van de Italiaanse koninklijke familie. Een
groot deel van de inrichting komt uit deze tijd. De versiering komt echter voor
het grootste deel uit de tijd van de Medici's.
Uffizi
Het Palazzo degli Uffizi is een paleis waarin een van de
belangrijkste kunstmusea ter wereld is gevestigd. Het was
lange tijd in het bezit van de Medici-familie. Het museum
bevat een grote collectie van waardevolle en belangrijke
schilderkunst van de kunstschilders uit de late
Middeleeuwen en vroege Renaissance schilderkunst tot
de Barok, waaronder werken van: Duccio, Martini,
Cimabue, Fra Angelico, Masaccio, Lippi , Botticelli,
Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafaël, Titiaan, Caravaggio en Rembrandt.
Ponte Vecchio
De Ponte Vecchio (= oude brug), is een middeleeuwse brug die over de rivier de
Arno loopt. De brug is vooral bekend door de winkeltjes (vooral juweliers) die
zich op de brug bevinden. De winkels zijn langs de brug gebouwd en hangen er
deels over. De gang die zich een niveau hoger op de brug bevindt was voor de
adel, zodat hij zonder zich met het normale publiek te mengen toch de
oversteek kon maken.
44
Pisa
Hardenberg
Dag 7 Zondag 17 april 2011
45
HÉ BUSCHAUFFEUR, DE HELE BUS MOET PISSEN! Eerst bekijken we Pisa, en daarna is het dan toch écht tijd om weer naar huis te gaan! Iedereen vind dat natuurlijk heel jammer, maargoed aan alles komt een eind! We vertrekken om 12:40 met het vliegtuig, en stappen 14:35 over met de bus, die ons –hopelijk- weer naar Hardenberg brengt! Naast alle gezelligheid, geniet ook even van het mooie uitzicht onderweg! ;) Rond 17:15 komen we weer in Hardenberg aan, en kan men elkaar weer in de armen sluiten!
Pisa
Pisa is de hoofdstad van de provincie Pisa en telt zo’n 90.000
inwoners. In de middeleeuwen was Pisa lange tijd een belangrijke
haven- en handelsstad. Die bloeiperiode heeft er zeker haar sporen
nagelaten. Die sporen kun je terugvinden op het Piazza dei Miracoli
("Plein van de wonderen"). Naast de scheve toren vind je de Dom,
de grootste doopkapel ter wereld en het Camposanto.
De Dom
De dom van Pisa (Duomo Santa Maria) is de middeleeuwse kathedraal, gewijd
aan Maria, en vormt het hart van het Piazza dei Miracoli. Los ervan staan het
baptisterium en de klokkentoren, de beroemde Toren van Pisa. De dom heeft
de vorm van een vijfbogige basiliek met een driebogig transept. De bouw
begon in 1064 onder de architect Busketus en hij bouwde in de typisch
Pisaanse romaanse stijl. De mozaïeken
binnen laten een sterke Byzantijnse invloed
zien, terwijl de puntbogen Arabische invloed
tonen. De façade van grijs marmer en witte
steen, gezet met schijven van gekleurd
marmer, werd gebouwd door Rainaldo,
zoals is aangegeven boven de middelste
deur: Rainaldus prudens operator.
46
Toren van Pisa
De scheve toren van Pisa, wie kent hem niet?! Het is de
vrijstaande klokkentoren (een campanile) bij de kathedraal van
Pisa. Bouwmeesters waren Gugilmo en Buonanno. De
bedoeling was een verticale toren te bouwen, maar kort na het
begin van de bouw in augustus 1173 begon de toren al over te
hellen. Doordat men loodrecht verder bouwde, is de toren niet
alleen scheef maar ook krom. De toren is 55,85 meter hoog en
het gewicht wordt geschat op 14 453 ton. De huidige helling is
ongeveer 10%. De toren heeft 297 treden. Er wordt beweerd
dat Galilei voorwerpen van de toren naar beneden liet vallen
om de valeigenschappen te bestuderen.
Het Baptisterium
Het Baptisterium wordt ook wel de doopkapel genoemd. Het is
met een omtrek van 107,25 meter en een hoogte van 54.86
meter de grootste doopkapel in Italië. Het is gewijd aan
Johannes de Doper. Aan het ronde gebouw werd in het midden
van de 12 eeuw begonnen door architect Diotisalvi. Hij bouwde
in de romaanse stijl. In de 14e eeuw werd het baptisterium
afgemaakt door Nicola Pisano en Giovanni Pisano . Zij bouwden
de bovenverdieping (loggia) en de koepel in Gotische stijl. Het portaal,
tegenover de façade van de Dom, wordt geflankeerd door twee klassieke
zuilen, en de binnenste deurstijl is in Byzantijnse stijl gemaakt. De bovenstijl
bestaat uit twee delen: de lagere verbeeldt verschillende episodes uit het leven
van Johannes de Doper, de bovenste laat Christus zien tussen de Madonna en
Johannes de Doper, geflankeerd door engelen en de evangelisten. De grootte
van het interieur is overweldigend, maar nagenoeg zonder decoratie. Het heeft
een opvallende akoestiek. De achthoekige doopvont in het midden dateert van
1246 en is gemaakt door Guido Bigarelli da Como. Het bronzen beeld van
Johannes de Doper in het midden van het vont is van Italo Griselli. De
preekstoel werd gebouwd tussen 1255-1260 door Nicola Pisano, de vader van
Giovanni Pisano, die de doopvont in de Dom maakte.
47
Het Camposanto
Het 'Camposanto monumentale' (letterlijk:
monumentale heilige veld) ligt op de
noordelijke hoek van het Piazza. Het is een
ommuurde begraafplaats (campo santo), en
velen vinden het de mooiste begraafplaats
in de wereld. Men zegt dat het gebouwd is
rondom een scheepslading van heilige grond
van Golgotha, naar Pisa gebracht na de
Vierde Kruistocht door aartsbisschop
Ubaldo de' Lanfranchi in de 12e eeuw.
Montecatini
De stad Montecatini ligt in het dal van het riviertje de
Nievole. Montecatini Terme is een van de belangrijkste
thermaalbadplaatsen van Europa. Het water van de bronnen zou vooral een
heilzame werking hebben op de lever en het spijsverteringsstelsel. Het Parco
delle Terme verdeelt de stad in een modern en een ouder deel. Van de negen
kuurinrichtingen is Tettuccio het bekendst. Dit weelderige gebouw is het
symbool geworden van Montecatini Terme. De Terme Leopoldine uit 1926
hebben het uiterlijk van een antieke tempel.
48
Typisch Italiaans
Bijgeloof (superstizione)
Italianen dragen vaak een geluksdrager of maken een bezwerend
gebaar gemaakt om ongeluk af te zweren.
- Dinsdag en vrijdag zijn geen favoriete dagen (vrijdag herinnert aan
de dood van Jezus, dag van de duivel en hekserij, dinsdag herinnert
aan Mars, god van oorlog): dus geen dagen om een te trouwen
bijvoorbeeld.
- De uitdrukking: “in bocca al lupo” (in de mond van de wolf), wordt
gebruikt om iemand succes te wensen. Hierop wordt geantwoord:
“crepi il lupo” (dat hij moge creperen). Zeg dus niet zomaar: “grazie”,
want dit weert het geluk af
- Wordt er wijn op tafel gemorst dan zullen Italianen hun vingers
hierin dopen en wat achter hun oorlel doen... Zout of olie morsen op
tafel brengt ongeluk: pak dan wat zout en gooi het over je
linkerschouder of gooi wat zout op de olievlek
- Het getal 17 brengt ongeluk; zo zul je niet gemakkelijk in een
vliegtuig stoelenrij 17 tegenkomen en heet de Renault 17 in Italië:
Renault 117
- Het getal 13 brengt geluk. Ga echter niet met 13 mensen aan tafel
zitten, dit brengt weer ongeluk, want dit herinnert aan het Laatste
Avondmaal van Jezus. Dek dan de tafel voor 14 personen, compleet
met bord en bestek, waarbij je één plaats leeg laat.
- In de regen lopen brengt geluk (Sposa bagnata, sposa fortunata...)
- Bij het weggaan niet iemand twee keer groeten, dan zie je elkaar
nooit meer
49
- Je moet een bed niet opdekken waarbij je met de voeten naar de
deur ligt: zo liggen doden opgebaard;
- Een badhanddoek niet met twee mensen gebruiken: daar komt
ruzie van;
- Een paraplu niet in huis openen: daar komt ongeluk van
-een spin in de avond brengt mooi weer, maar sla geen spin dood in
de ochtend of avond want dat brengt ongeluk.
Voordringen
Hier zijn de Italianen meesters in! Sta je bij de bakker in de rij, krijgt
toch iemand het weer voor elkaar om voor te dringen!
Of sta je in een gigantische rij voor een kassa om een kaartje te
kopen, dringt iemand gewoon voor om "alleen maar iets te vragen
aan de caissière" en als hij of zij er toch staat: “snel even een kaartje
kopen".
Kledingmaten
Wanneer je in Italië gaat winkelen, schrik dan niet van het feit dat de
kleding nogal klein uitvalt. De maten zijn gewoon anders:
Land Maat
Italië 38 40 42 44 46 48 50 52 54
Nederland 32 34 36 38 40 42 44 46 48
50
51
ITALIAANS VOOR BEGINNERS.
TAALPROBLEMEN EN BEGROETINGEN
Ik spreek geen Italiaans Non parlo italiano
Ik spreek maar een beetje Italiaans Parlo un po’ di italiano
Goedemorgen Buongiorno
Goedemiddag Buongiorno
Goedenavond (na 15.00 of 16.00 u.) Buonasera
Welterusten Buonanotte
Welkom Benvenuto/a
Tot ziens Arrivederci
Tot straks A dopo
Tot morgen A domani
Goede reis Buon viaggio
Ik versta u niet Non capisco
Kunt u wat langzamer praten? Potrebbe parlare lentamente, per favore?
Kunt u dat nog even herhalen? Potrebbe ripetere, per favore?
Spreekt u Duits/Engels/Frans? Parla tedesco/ingIese/francese?
Ik ben buitenlander/buitenlandse Sono straniero/a
Ik ben Nederlander/Nederlandse Sono olandese
Kunt u een kamermeisje sturen? Potrebbe mandare una cameriera
Nee No
Hoe maakt u het? Uitstekend, dank u Come sta? Bene, grazie
Hoe zeg je dit in het Italiaans? Come si dice in Italiano?
Hoe is uw naam? Come si chiama?
Mijn naam is Mi chiamo
Hallo! Hoe gaat het? Ciao! Come va?
Hoe spreek je dit uit Come si pronuncia?
Dit kan ik niet lezen Non so leggere I’italiano
Het Italiaans is niet moeilijk/gemakkelijk L’italiano non è difficile/facile vaste
Waar komt u vandaan? lei de dove viene?
Ik kom uit Nederland Vengo dall’Olanda
Spreken we af voor het hotel? Ci diamo appuntamento davanti all’albergo
Ja, om een uur/om uur Si, all’una/alle...
Laat me met rust! Mi lasei stare!
Daar ben ik niet van gediend Non è il caso
52
ITALIAANSE ETIQUETTE BELEEFD “Alstublieft” bij aanreiken is ‘prego’, maar wordt niet zo consequent gebruikt als in Nederland. ‘Prego’ betekent ook graag gedaan”, “tot uw dienst en “gaat uw gang”. Bedanken doe je met ‘grazie’.
TELWOORDEN, REKENEN 0 zero
1 uno/a
2 due
3 tre
4 quattro
5 cinque
6 sei
7 sette
8 otto
9 nove
10 dieci
11 undici
12 dodici
13 tredici
14 quattordici
15 quindici
16 sedici
17 diciassette
Wilt u even meekomen? Mi segua?
U mag ons land niet binnen Lei non può entrare nel nostro paese
Wij moeten u terugsturen Dobbiamo rimandarla/mandaria interdietro
Dit nemen wij in beslag Questo lo sequestriamo
Is hier een toilet aanwezig? Avete la toilette?
U moet even mee naar het bureau Deve venire al commissariato/comando
Kan ik op de kamer ontbijten? Posso fare colazione in camera?
handdoek l’asciugamano
badhanddoek il telo da bagno
zeep Il sapone
toiletpapier la carta igienica
prullenbak il cestino
kussensloop la federa
Ik wil graag een andere kamer Vorrei un’altra camera
18 diciotto
19 diciannove
20 venti
21 ventuno
22 ventidue
28 ventotto
30 trenta
40 quaranta
50 cinquanta
60 sessanta
70 settanta
80 ottanta
90 novanta
100 cento
101 centouno
123 centoventitré
200 duecento
500 cinquecento
53
ETEN EN DRINKEN ONTBIJTEN. La (prima) colazione (het ontbijt) is in Italië in pensions en familiehotels beperkt tot caffè (koffie), latte (melk), tè thee), cioccolata (warme chocolademelk), pane (brood), burro (roomboter) en marmellata (jam). Veel Italianen geven er de voorkeur aan buitenshuis te ontbijten, met een cappuccino en een brioche of cornetto (zoet broodje), staand in een bar (café). Voor consumpties al tavolo (zittend aan een tafeltje) gelden andere prijzen en betaal je vaak bijna het dubbele. Koffie wordt op elk uur van de dag gedronken, er is geen vaste koffietijd zoals in Nederland. Als je ‘un caffè’ bestelt, krijg je espressokoffie, een klein kopje heel sterke kofie. ‘ristretto’ (nog sterker dan espresso, meer iets om je vulpen mee te vullen), caffè lungo (minder sterk dan espresso, met iets meer water), cappuccino (met melkschuim en naar Nederlandse smaak algemeen erg lekker), caffè macchiato (met een scheutje melk), caffè Hag (caffeïnevrije koffie).
Ik wil betalen Vorrei pagare
Voor ieder een aparte rekening alstublieft Por ognuno un conto aparte, per favore
Ik eet alleen vegetarische maaltijden Mangio solo piatti vegetariani
Kunt u iets aanbevelen? Cosa mi consiglia?
Eet smakelijk Buon appetito
Gezondheid! Alla sua salute!
Op de uwe! Alla sua
Kunt u mij de weg wijzen naar Potrebbe dirmi dove trovo ?
Zal ik je naar het hotel brengen? Ti accompagno in albergo
Bedankt voor de leuke avond Grazie per la belle serata
asbak portacenere
bestek posate
fles bottiglia
bier birra
glas bicchiere
lepel cucchiaio
mes coltello
peper pepe
zout sale
servet tovagliolo
vork forchetta
54
SUDOKU WORDOKU- ABDEIKPRW
55
Leuk spelletje voor onderweg, als jullie je even vervelen! Kruis aan welke plaatjes je onderweg tegenkomt. Wie als eerste alle plaatjes heeft aangekruist, heeft gewonnen!
56
Hersenkraker
Oplossing
sudoku’s:
HORIZONTAAL VERTICAAL
1. Riviertje in Florence 2. Italiaans woord voor ham
2. Verzamelnaam voor spaghetti, macaroni, 3. Italiaans woord voor bier
lasagne, enzovoort 6. Grootste doopkapel van Italië
4. Plaats van de scheve toren 9. Religie in Italië met meeste
5. Meest gegeten pizzasoort ter wereld aanhangers
7. Italiaans woord voor postzegels
8. Bedenker van de Gulden Snede
(alleen achternaam)
10. Hoofdstuk van de regio Toscane
57
Tijdens een conferentie in Italië zitten twee
Italiaanse archeologen en één Belgische
archeoloog nog wat na te praten. De ene
Italiaan tegen de andere Italiaan: “In
Napels hebben we een diepe put gegraven
en weet je wat we daar gevonden
hebben!?”. Andere Italiaan: “Geen idee,
wat hebben jullie daar gevonden dan?”.
Eerste Italiaan: “Koperdraad, allemaal
koperdraad, en daarmee gaan we bewijzen
dat de oude Romeinen tijdens Nero al over
telefonie beschikten.” De Belg antwoordt
daarop: “Ik mag het eigenlijk nog niet
bekend maken, maar in Antwerpen hebben
wij op vijf plaatsen opgravingen gedaan en
weet u wat wij, Belgen, gevonden
hebben?”
De Italianen hebben geen flauw idee. De
Belg zegt: “Helemaal niets! En daarmee
gaan wij bewijzen dat de prehistorische
Belgen al beschikten over draadloze
telefonie!”
Er was eens een Italiaan die half
Nederlands sprak en half
Nederlands verstond. De Italiaan
ging naar een kledingwinkel en
zei tegen de
winkelmedewerkster: “Broek
passen.” De medewerkster vroeg:
“Wilt u losse pijpen of strakke
pijpen?”. Zegt de Italiaan: “Nee,
nee! Eerst broek passen, straks
pijpen.”
Er komt een blonde dame bij de pizzeria en bestelt
een pizza. Als deze klaar is vraagt de pizzaboer of
hij de pizza in zes of in twaalf stukken moet
snijden, waarop het blondje zegt: “Doe maar in zes
stukken, want twaalf krijg ik toch nooit op.”
58
59
Prijsvraag:
De leerling die als eerste de juiste plaats (gebouw , beschrijving van de plek in de kamer) aan dhr. Snoek sms’t, wint 20 euro.
Succes!
Dhr. Snoek: 0031-649 650 6530031-649 650 653
60
Opdracht Nederlands: column Je staat drie uur in de rij voor het Uffizi, je wordt door elke Italiaanse jongen versierd, je krijgt een rondleiding van de vreemdste persoon op aarde. Ja, er gebeurt van alles als je op reis gaat. Helaas heeft de tijd echter een zeer nadelige eigenschap: alles blijft er in achter. Op een gegeven moment verwordt een gebeurtenis tot een vage herinnering en uiteindelijk belandt zij in de kluis van je langetermijngeheugen. Voor altijd opgeborgen. Tenzij je gebruik maakt van een van de belangrijkste uitvindingen van de mensheid: het schrift. Mijn oma zei altijd al: ‘Wie schrijft, die blijft.’ En gelijk had ze. Als je de curieuze momenten uit je leven opschrijft, zijn ze altijd oproepbaar. Daarom gaan jullie in jullie dummy een column of een reisverhaal schrijven over iets wat is gebeurd of is voorgevallen tijdens deze reis. Kijk dus goed om je heen en merk het (on)gewone op en verwerk het in een verhaal van minimaal 200 en maximaal 300 woorden. Wat gebeurde er in de rij voor het Uffizi, op wat voor manieren gaan de Italiaanse macho’s te werk, hoe ziet een uur met een rare snijboon eruit? Zorg ervoor dat je verhaal een kop, romp en staart heeft. Een mooie eerste zin en een goede laatste zin zijn zeer belangrijk. Heb de lezer in gedachten: die wil lachen en verbaasd worden. De verhalen worden voorgelezen tijdens de busreizen naar de te bezoeken plaatsen. De docenten in de bus zullen ter plekke beoordelen of je column aan de eisen voldoet. Is dat niet het geval of ben je per ongeluk vergeten hem voor te lezen, dan tik je hem thuis over en e-mail je hem naar meneer Roos: [email protected]. Voor degenen die een voorbeeld willen, hieronder staat een tweetal columns van vorig jaar.
Wachten Ik heb ooit gelezen dat je gemiddeld 2 à
3 jaar van je leven “verspilt” aan
wachten. Wachten voor een
parkeerplaats, in de rij in een
supermarkt of voor een toilet.
Gisteren (woensdag, 21 april) is mijn
persoonlijke gemiddelde echter flink
omhoog geschoten. Bij het wachten
voor het Uffizi in Florence. Het leuke
aan wachten is dat je je aandacht gaat
verleggen naar iets wat normaal niet je
aandacht zou krijgen.
Zoals een oud, klein mannetje op een
driewieler die tegen stoepjes en
vuilnisbakken oprijdt, bedelende oude
vrouwtjes waarbij je jezelf afvraagt of ze
het geld wel echt nodig hebben en ze ‟s
avonds niet gewoon hun dure
merkhorloges om doen. Verder heb je
nog de Chinezen die met de verkoop
van kettinkjes een bakje nasi met
sambal bij bijeen proberen te krijgen.
Tenslotte heb ik uit frustratie, voor het
lange wachten, de naam van Godfried
Bomans vaak gehoord.
Na 3 uur wachten voor een “bulte varf”
kan ik concluderen dat oude mannetjes
moeten gaan lopen, Chinezen maar
loempia‟s moeten gaan verkopen en dat
Godfried Bomans in Florence aan
populariteit heeft gewonnen en dat we
eindelijk het Italiaanse walhalla van de
kunst hebben gezien.
François doet een praatje
Er was eens een jongen met een droom. Een droom, onhaalbaar
leek het. Die droom was een unie met landen, die verenigd samen
een grote familie vormden. Dan zou deze jongen hier de baas van
kunnen worden, want hij wist: dit was zijn roeping. Deze jonge spruit
met visie heette François. Hij groeide op en had een moeilijke tijd op
school, omdat een van zijn ogen loensde. Ook zat hij op danslessen,
want presidenten moeten met hun hele lichaam de menigte
toespreken.
Het was een lastige periode, maar. Ooit zou het beter worden. Frans
had ambitie. Deze fransoos had misschien zijn nodige portie aan
pech, maar geluk had ook. Duits, Frans én Engels vond hij geweldige
talen, die hij ook bijzonder goed bestudeerde. Hij is zelfs uitgegroeid
tot het eerste zoogdier dat deze talen heeft samengevoegd tot een
vloeiend multicultureel mixdrankje.
François werd groot en hij maakte al snel de grote stap. Hij stapte bij
Strasburg naar binnen in zijn lievelingspak en probeerde een
familielid te worden van de EU. Een grote fronzende vrouw keek hem
peinzend, doch zwijgend aan, terwijl bij onze grote vriend (zo mogen
we hem vast noemen) het zweet over het overhemd gutste. Mais
non, François was niet geschikt voor de baan.
Gelukkig was er ook nog hoop. De grote, fronzende, peinzende,
doch zwijgende vrouw had nog een gids nodig. Wie was er nou een
grotere kenner van Europa dan François? Had hij ook niet een
enorme (talen)knobbel? Glimlachend stemde de Fransman toe.
François kon eindelijk wat betekenen voor zijn belangrijke Europa.
6:00 is de tijd die François 's morgens aanhoudt om naar zijn werk te
rijden. In zijn gelukskleren, die hij sinds de sollicitatie niet meer
gewassen heeft. Hij wordt dagelijks uitgelachen, niet verstaan en niet
gerespecteerd, maar dat maakt niet uit. François houdt niet alleen
van de EU, hij ís de EU.
61
Opdracht Engels
Beste reizigers,
Jullie bevinden je in het verre buitenland. En jullie zullen merken dat het verre
buitenland niet altijd veel gemeen heeft met onze vertrouwde thuisbasis, het
Vechtdal. Nee, een ander land is vaak een bron van inspiratie: je ontmoet
nieuwe mensen met andere gebruiken, je ziet andere gebouwen, er is andere
natuur, een ander klimaat, het ruikt er anders, het smaakt er anders, het voelt
er anders. Er is zoveel anders dat wij daarover van jullie willen horen. En wel in
de mooie taal die wij jullie onderwijzen. Daarom gaan jullie je tijdens de reis
voorbereiden op een presentatie. De details hebben jullie vernomen in de les.
Good luck
Natuurkunde
Jullie zullen na de reis informatie op school krijgen over een verslag voor
natuurkunde. Het is wel handig als je op Cern aantekeningen maakt!
62
Biologie opdracht Heidelberg. (zie PTA)
dinsdag 12 april ben je van half 9 tot half 11 in de Botanische Garten in Heidelberg.
Hier krijg je een rondleiding en uitleg van Frau Dörffel-Hemm en Frau Niestroj over
bionics en de gulden snede in de plantenwereld. De functie van „mooie‟ vormen in
de natuur zijn er niet om ons een plezier te doen.
Opdracht: Werk in 2-tallen. Maak foto‟s tijdens de rondleidingen. Kies een onderwerp
(die te maken hebben met bionics of de gulden snede) en werk deze uit. Het
eindresultaat is een eigen geschreven tekst van minimaal 2 kantjes aangevuld met
foto‟s. Gebruik van andere bronnen is toegestaan mits je de bronvermelding erbij zet.
Citaten zoveel mogelijk vermijden. Inleveren bij je biologiedocent in week 16.
Veel plezier! H. Boer en C. Nijland
63
Opdracht Wiskunde
De gulden snede
De gulden snede (Lat.: sectio aurea of proportio divina) is de verdeling van een lijnstuk in twee delen,
waarvan het kleinste zich verhoudt tot het grootste als het grootste tot het geheel.
Als je de berekening juist hebt uitgevoerd heb je het getal φ (phi) gevonden. Het getal φ wordt gezien als een „heilig‟ getal met een waarde van 1,6180339887……..
Het decimale getal is oneindig en niet repeterend, dus de waarde ervan kan nooit worden uitgedrukt in een breuk. Zo‟n getal noemen we een irrationaal getal.
De gulden driehoek is een gelijkbenige driehoek met φ als verhouding tussen de lange zijde en de korte zijde van de gulden driehoek.
Door in de regelmatige vijfhoek de diagonalen te tekenen, ontstaat een pentagram. Dit is een
vijfpuntige ster die door de eeuwen heen beschouwd werk als een figuur die magische eigenschappen
bezat.
Als je goed naar het pentagram kijkt, zie je dat dit bestaat uit vijf driehoeken die vastzitten aan een (omgekeerde) regelmatige vijfhoek. Deze driehoeken zijn gulden driehoeken die dus rond een regelmatige vijfhoek staan. Ook kun je in de binnenste regelmatige vijfhoek weer de diagonalen tekenen, er zal weer een pentagram ontstaan. Dit proces kun je oneindig vaak door laten gaan.
Opdracht
Bestudeer tijdens je bezoek aan de steden in Toscane vijf objecten/kunstwerken op het al dan niet aanwezig zijn van de verhouding van de gulden snede.
Je kunt afmetingen van de objecten schatten aan de hand van een foto of een ansichtkaart. Veelal mag je van schilderijen of fresco’s geen foto’s maken, maar ansichtkaarten zijn er wel van te koop.
Leg bij elk object uit waarom jij vindt dat de verhouding van de gulden snede er wel of niet in terug te vinden is.
64
'De Gulden Snede' in de kunst
Het is een hardnekkig misverstand dat de gulden snede al in de renaissance zou zijn gebruikt door kunstenaars en architecten.
Pas in de negentiende eeuw wordt de benaming 'gulden snede' gebruikt. Het was dus niet Leonardo da Vinci die de uitdrukking sectio aurea introduceerde, zoals vaak gedacht wordt.
In de Renaissance wijdde de Franciscaner monnik Pacioli een geschrift aan de goddelijke proportie. Hij speelde in de Renaissance een belangrijke rol bij de nieuwe ontwikkelingen in de wiskunde en verzorgde een gedrukte uitgave van Euclides in het Latijn. In 1509 verschijnt zijn traktaat Divina Proportione. Hij droeg dit boek op aan de hertog van Milaan, Ludovico Sforza ('il Moro'), die een keur aan theologen, kunstenaars -waaronder Leonardo da Vinci - en geleerden aan zijn hof had verzameld. Pacioli beschrijft in zijn boek een aantal geometrische lichamen die met behulp van de gulden snede geconstrueerd kunnen worden.
Leonardo maakte hier de illustraties bij. Verder noemt Pacioli dertien eigenschappen van de goddelijke proportie. Hij meent dat de wiskunde inzicht kan geven in het goddelijke. Vooral de gulden snede zou veel eigenschappen met God gemeen hebben. Zo ziet Pacioli drie-eenheid als een goddelijke eigenschap die terug te vinden is in de gulden snede. Bij deze proportie zijn namelijk drie delen betrokken: het grootste deel van het lijnstuk, het kleinste deel en het geheel. Ook irrationaliteit is een eigenschap van God die op de gulden snede van toepassing is. Want net zo min als God in woorden omschreven kan worden, kan de goddelijke proportie in een rationeel getal uitgedrukt worden. Pacioli ziet goddelijke en wiskundige eigenschappen als analoog.
Hij benadrukt het goddelijke karakter van de gulden snede maar past hem nog niet toe op de kunst.
Dat werd pas in de negentiende eeuw gedaan. Toen werd de gulden snede een esthetisch ideaal. De Duitse filosoof Adolf Zeising was de eerste die de gulden snede opvatte als een proportie die zowel de natuur als de kunst reguleert. Hij publiceerde in 1854 een boek waarin hij de verhoudingen van het menselijke lichaam vergelijkt met de gulden snede. Zeising toont aan dat de goddelijke proportie terug te vinden is in de empirische werkelijkheid.
Hij meent dat de navel het menselijke lichaam volgens de gulden snede verdeelt. Ook in de architectuur komt deze proportie volgens hem voor. Maar zijn onderzoeksmethoden worden door Van der Schoot genadeloos ontmaskerd. “De analyses die Zeising van bouwwerken maakt zijn goed te vergelijken met de wijze waarop hij het lichaam ontleedde: bij het pragmatisch kiezen van bepaalde gedeelten van gevels of zuilen, en het opportuun bepalen van bepaalde markeringspunten, blijkt zowel de klassieke als de gotische architectuur door de gulden snede beheerst te worden.” Zeising werkte vanuit een idée fixe, maar door zijn geschrift werd de gulden snede een vormgevend principe.
Terwijl bij Zeising de sectio aurea nog een ideaal a priori was, werd het bij de negentiende-eeuwse psycholoog Gustav Theodor Fechner onderwerp van empirisch onderzoek. Fechner liet proefpersonen vaststellen welke proportie hun voorkeur heeft. Hieruit bleek dat de rechthoek die volgens de verhouding van de gulden snede is gevormd, het populairst was.
De gulden snede als esthetisch ideaal werd vervolgens met terugwerkende kracht op de geschiedenis geprojecteerd. Het wordt in verband gebracht met de architectuur en de beeldende kunst van Oudheid en Renaissance.
65
Opdracht CKV:
1. Beschrijf een schilderij
Algemene gegevens
o Gegevens van de maker/ kunstenaar o Titel van het kunstwerk o Jaar waarin het gemaakt is o Waar bevindt het kunstwerk zich? o Afmetingen: lengte, breedte, hoogte, (diepte).
Vorm
o Van welke materialen is het gemaakt? o Met welke techniek is het tot stand gekomen? o Beschrijf het kleurgebruik o Vorm, is het organisch/ geometrisch, enkelvoudig/ samengesteld met duidelijke/ vage
contouren? o Licht, welk soort en in welke richting? o Dieptewerking, is er gebruik gemaakt van perspectief? o Van welke compositie is er gebruik gemaakt? Symmetrisch/ asymmetrisch, centraal, overall,
horizontaal/ verticaal, diagonaal of een driehoekscompositie? o Textuur/ Huid: is het ruw of glad?
Inhoud
Waar gaat het door jou gekozen kunstwerk over? Bestudeer de voorstelling en kijk ook naar de titel. Soms geeft de titel een aanwijzing over de inhoud van het schilderij.
Zoek in literatuur op wat de symboliek van het door jou gekozen schilderij zou kunnen zijn. Zoek ook informatie op over de zaken waar deze kunstenaar zich in zijn werk mee bezighoudt.
Functie
o Wat is volgens jou de functie van het kunstwerk? o Anekdote (als illustratie van een verhaal of gebeurtenis) o Decoratie (om van te genieten zonder bijbedoelingen) o Oproep tot eigen interpretatie (Stimuleert de beschouwer zelf over het onderwerp na
te denken en daar zijn/ haar mening over te vormen) o Symboliek (het verwijst naar iets anders dan zichzelf) o Provocatie (bedoeld om de toeschouwer wakker te schudden en discussie uit te
lokken) o Uiting van persoonlijke gevoelens en gedachten van de maker (expressief) o Onderzoek naar eigen kunstvorm (l‟art pour l‟art) o Meditatie o „Ter lering en vermaak‟
o Is het kunstwerk voor dezelfde plek of gelegenheid gemaakt als dat je het nu ziet? Zo nee, waar was het dan in eerste instantie voor gemaakt? Is de oorspronkelijke functie nog gelijk aan die van nu?
66
Beoordeling
Wat vind jij van het kunstwerk?
Vind je het mooi of lelijk om te zien? Onderbouw je antwoord met voorbeelden uit het kunstwerk.
Vind je dat de kunstenaar de juiste middelen (materiaal, techniek, vorm, kleur, compositie etc.) heeft gebruikt om de inhoud van zijn werk over te dragen? Beargumenteer je antwoord.
Voeg het verslag met een foto van het schilderij na de reis toe aan je kunstdossier... tenzij je een
vrijstelling hebt voor ckv.
Opdracht CKV:
2. Beschrijf een gebouw uit Florence, San Gimignano, Siena, Lucca of Pisa
Algemene gegevens
Foto of afbeelding van het gebouw (liefst van meerdere aanzichten)
Plaats van het gebouw
Naam van de architect die het ontworpen heeft
In welk jaar is het gebouwd?
Maten van het gebouw (lengte, diepte, hoogte)
Materiaalgebruik van muren, vloeren, etc.
Detaillering bijvoorbeeld met daklist, bordes, pilaren, beeldhouwwerk.
Kleurgebruik
Locatie
o Bekijk waar het gebouw staat. Is deze plaats logisch, dat wil zeggen, is de plaats zo gekozen dat bereikbaarheid voor de doelgroep voldoende is?
o Past het gebouw wat vorm, grootte en materiaalgebruik betreft in de directe omgeving? o Hoe is het gebouw in de omgeving gesitueerd? Is met straataanleg, groenvoorzieningen e.d.
rekening gehouden? Wat was er eerst: de omgeving met de infrastructuur of is het gebouw deel van de geplande wijk?
Functie
o Is het gebouw neergezet met een bepaald doel? Welk doel is dat en wordt het nog steeds voor dit doel gebruikt?
o Maak een lijst met zaken waar een gebouw met dat doel aan moet voldoen. Bekijk vervolgens in hoeveree het door jouw gekozen gebouw voldoet aan de door jouw gestelde eisen.
o Verwijst de vorm naar de functie van het gebouw? Waaraan kan je dat zien?
67
Schoonheid
Vind je de buitenkant van het gebouw zo mooi dat het aan de omgeving een meerwaarde verleent? Verklaar je antwoord.
Is het ontwerp van het gebouw zo, dat je je erin thuis voelt? Geef argumenten.
Welke details geven het gebouw een eigen gezicht?
Bespreek materiaalgebruik, kleurgebruik en de vorm van de verschillende ruimtes op een zo objectief mogelijke wijze.
Stijl
o Past het gebouw binnen een bepaalde stijl van de architectuurgeschiedenis? (pg. 77 boek Palet)
o Geef een omschrijving van die stijl, zoek hierover informatie op (internet of boeken).
Beoordeling
o Noem in je eindoordeel enige sterke en zwakke punten van het gebouw. o Welke aanbevelingen kun je doen om verbeteringen aan te brengen? o Geef met argumenten je eindconclusie.
Wat vind jij van het gebouw?
o Vind je het een mooi gebouw om te zien? Onderbouw dit met kenmerken van het gebouw. o Vraag ook een aantal mensen op straat/ uit de omgeving van het gebouw wat zij van het
gebouw vinden: Vinden ze het in die stad/dorp passen? Vinden ze het mooi om te zien? Zijn ze er wel eens binnen geweest?
68
