Toelichting KCO Jazz it up

17
AAA-PROGRAMMA APRIL 2013 J A Z Z I T U P

description

Toelichting KCO Jazz it up - AAA Festival

Transcript of Toelichting KCO Jazz it up

Page 1: Toelichting KCO Jazz it up

AA

A-prog

rAm

mA

April 20

13

JAZZ

IT U

P

Page 2: Toelichting KCO Jazz it up

Concertprogramma | Grote Zaal, 20.15 uur

Riccardo Chailly dirigent

Stefano Bollani piano

John Adams 1947 Lollapalooza(1995) eersteuitvoeringdoorhetKoninklijkConcertgebouworkest

John Harbison 1938 RememberingGatsby(1985) foxtrotvoororkest Nederlandsepremière

George Gershwin 1898-1937 CatfishRow(1936-37) symfonischesuiteinvijfdelenuit'PorgyandBess' Catfish Row

Porgy Sings

Fugue

Hurricane

Good Mornin', Sistuh

eersteuitvoeringvandeinstrumentalesuitedoorhetKoninklijkConcertgebouworkest

pauze

George Gershwin PianoconcertinFgr.t.(1925-28) Allegro

Andante con moto

Allegro agitato

aanvangpauzeca.21.00uur|eindevanhetconcertca.22.10uur

Entreehal 22.15 uur

Entrée Late Night Café 26 april

Swingende afterparty met dj, live

performances en een mininachtconcert

door Guus Janssen, David Kweksilber, Rob

Dirksen, Bert Langenkamp en Peter Kuit

Videokunst in diverse foyers verzorgd

door Live Media Art

Koorzaal 19.15 uur

Inleiding op het concert 26 april

Pianist/componist Michiel Borstlap

licht het programma toe en spreekt met

Stefano Bollani.

Stedelijk Museum

Auditorium 16.00 - 18.00 uur

Confrontaties 26 april

beeldende kunst, muziek en debat

interdisciplinair programma i.s.m. het

Stedelijk Museum waarin de actualiteit

van het thema Jazzitupwordt opgezocht

gasten Hans Janssen, hoofdconservator

moderne kunst Gemeentemuseum

Den Haag, kunstenaar Melanie Bonajo,

musicus Werner Herbers

gespreksleiding Hans Ferwerda

muziek pianist/componist Guus

Janssen, klarinettist David Kweksilber,

contrabassist Rob Dirksen en trompettist

Bert Langenkamp, m.m.v. tapdanser

Peter Kuit

jAzz it up

AAA-progrAMMA 19 t/M 26 AprIL

zIE LAAtStE pAgINA

KoNiNKlijK CoNCErtgEBouWorKESt

vrijdAg 26 April 2013

MelanieBonajo,ProgressversusRegress(Parade),2012

Page 3: Toelichting KCO Jazz it up

4 5

ascinerend:in1893zagAntonínDvorákin‘neger-melodieën’deperfectevoedingsbodemvooreenechteAmerikaansemuziek.Kreeghijgelijk?Hetwerdnietbepaaldde‘groteenedelemuziektraditie’diehijvoorzichzag.InplaatsvaneennieuweAmerikaansescheutaandeeerbiedwaardigeEuropesemuziekgeschiedenis,werdindejarentieninNewOrleanseentotaalanderestijlgeboren.Dewortelsdaarvanwarendermateongebruikelijkdateenopgaanindeklassieketraditiehelemaalnietvoordehandlag.Waardeklassiekemuziekeeneeuwenoudehistorievankerkenhofmetzichmeedroeg,vanaristocratischgestileerdevolksmuziekendansen,ontstonddejazzinbordeel,caféenopdedansvloer.Hetwarennietzozeerde‘negermelodieën’,maarjuisthetritmeenhetimproviserendiedewezenskenmerkenzoudenworden.‘Jazzwillendurejustaslongpeoplehearitthroughtheirfeetinsteadoftheirbrains’zeidemarsenkoningJohnPhilipSousa.MetdiebrainswasArnoldSchönberginWenenbezig.Terwijlhijstaandeineenlangelijnvanharmonischeontwikkelingzijntwaalftoonstechniekuitdacht,verspreiddedejazzkoortszichviadevoetenin no timevanuitNewOrleansviaChicagoenKansasCityoverNoord-AmerikaenEuropa.Deroaring twenties-generatiebruistezichlosvandenegentiendeeeuwendeEersteWereldoorlog.Hetwaslijfelijkemuziekdiehetrisiconietschuwdeenzorgeloosheidenvrijheiduitstraalde.

F

jAzz it up

PietMondriaan,VictoryBoogieWoogie,1942-1944,olieverf,papierenplakbandopdoek

(GemeentemuseumDenHaag,bruikleenvanICN),fotoGerritScheurs

Page 4: Toelichting KCO Jazz it up

6 7

AAAopentdezekeerinhetBimhuismeteenvandeopvallendstejazzsaxofonistenvanditmoment:BenjaminHerman.MetdebruisendedansvoorstellingLithiumvanEmioGreco|PCkrijgendevoeteneenconcreteplaatsinFrascati.JazzkennerWaltervandeLeurnamvoorzijnlezinginSPUI25deberoemdeuitspraakvanLouisArmstrongalsuitgangspunt:‘Ifyouhavetoaskwhatjazzis,you'llneverknow.’Desoundvanderoaring twentieskomtuitgebreidaanbodinHetConcertgebouweninhetMuziekgebouwmetrespectievelijkhetCalefaxRietkwintetendeEbonyBand.InhetStedelijkMuseumwordttijdenshetvrijdagmiddag-programmaConfrontatiesdoorHansJanssenontrafeldhoejazzenbeeldendekunstopelkaaringewerkthebben,metMondriaansVictory Boogie Woogiealseenvandehoogtepunten.EenperformancevanMelanieBonajozalonsconfronterenmetwatdegeestvandejazzindemaatschappijvanvandaagbetekent.GuusJanssenenDavidKweksilberzoekenhetspanningsveldtussencompositieenimprovisatieop,waarbijookdevoetenweereenrolspelen.‘Jazzisaboutbeinginthemoment’zeiHerbieHancock.Hoezitdateigenlijkbijklassiekemuziek?Hans Ferwerda

AlexRossspreektvaneenparadigmawisseling:‘Indejarentwintigontbrakhetklassiekecomponistenvoordeeerstekeerindegeschiedenisaandezekerheiddatzijdeenigebewakerswarenvandegraaldervooruitgang.’HetEuropesecontinentwerdmuzikaalrechtsingehaalddooreenAfro-Amerikaansemuziekdievooreenanderesocialeklasseenmaniervanlevenstond.Hetzoueentrendbreukzijndiemetdelaterespagaattussenpopenklassiekdeheletwintigsteeeuwzoublijvenbeheersen.Slechtsenkelenwistendekloofteoverbruggen.VanafzijnRhapsody in Bluein1924wasGeorgeGershwindebelangrijksteenmeestovertuigendeexponentvanhen.

MetStefanoBollani,inItaliëeenwaresteralsjazzpianistengeliefdetelevisiepersoonlijkheid,zalhetKoninklijkConcertgebouworkestonderleidingvanRiccardoChaillyopnieuwprobereneenbrugteslaan.BollanipastpreciesindethematiekvandezeAAAeditiewaarinjazznietalleenwordtaangeraaktindecomposities,maarJazz it upooksymbolischwordtopgevatalshetgevenvaneennieuweenergiekeimpuls:schudt het op!Ietsdergelijksgebeurdeookindejarenzeventigtoendezogenaamdeminimal musiczijnintrededeed.

Page 5: Toelichting KCO Jazz it up

8 9

FernandLeger(1881-1955),Jazz(Variante),ca.1930,Oost-Indischeinktoptweevellenpapier

bevestigdopfotopapier(GalerieBerès,Parijs)

johN AdAmS: lollApAloozA

dANSENdE diNo

ndejarenzeventigkwaminAmerikademinimal musicop.Beïnvloeddooroostersemuziektradities(langestukken,harmonischeeenvoud)enpopmuziek(herhaling,nadrukopritme)zettendeminimalistenzichaftegendeheersendecompositietechniekenvandietijd,indevolksmondaangeduidals‘piepknor’.Debekendstenamendiekwamenbovendrijvenuitdeminimal-stromingwarenPhilipGlass,SteveReichen–ietslater–JohnAdams.Indeafgelopendecenniahebbendezedriezichuithetminimalistischekeurslijfgeworsteld.IederdeeddatopzijneigenmanierenJohnAdamshetmeestovertuigend.Overzijndoorbraak,deoperaNixon in China(1985-1987),schreefeencriticusvanTheNewYorkTimesnog:‘Mr.AdamshasdoneforthearpeggiowhatMcDonald’sdidforthehamburger’,maareenkleinetienjaarlaterklinktLollapalooza(1995)eerder‘maximaal’danminimaal.Zeker,erissprakevanherhalingeneensterkritme,maarwiezijnpopklassiekerskentdenkteerderaanFrankZappadanaanEinstein on the Beach.EnalserééndingiswaarvanjeZappanietkanbeschuldigen,danishetminimalisme.Swingend,indejazzyzinvanhetwoord,isLollapaloozaooknietechttenoemen.Maarwatisjazzy?OpeenbepaaldemanierswingtLollapaloozaalseen...Jawateigenlijk?JohnAdamsheefthetoverzijnkortedonderstukalseen‘dancingBehemoth’–eendansendedino,vrijvertaald.Hetbegrip‘lollapalooza’heefteenonduidelijkeafkomsten

i

Page 6: Toelichting KCO Jazz it up

10 11

meerdere,ookalvrijvage,betekenissen.Wellichtwashetooiteenbokstermenstondhetvoor‘knock-out’.Laterwerddebetekenisvanhetwoordsteedsruimer,tot‘ietsraars’of‘heisa’.Adamsvond‘lollapalooza’vooraleenfijnAmerikaanswoordmeteenlekkerritme:pa-pa-pa-pá-pa.DatritmevormtdegrondslagvanAdams’reuzendansje,eenverjaardagscadeauvoordirigentSimonRattle.Rolf Hermsen

F.ScottFitzgeraldin1916,promotiefotovoordemuzikalekomedie

TheEvilEyewaarinhijzelfacteerde

Page 7: Toelichting KCO Jazz it up

12 13

glijdENdE tromBoNES

n1925verscheenderomanThe Great GatsbyvandeAmerikaanseauteurF.ScottFitzgerald.Hetboekwerdeenicoon,nietalleenvanderoaring twentiesmaarvandeheletwintigste-eeuwseliteratuur.Eenenormestatusvooreendunboekje.Daarvaltovertegrappendatdunneboekjesideaalzijnvoorverplichteliteratuurlijstenenzohunplaatsindecanoneenvoudigverwerven,maarjekuntdebescheidenomvangooklinkenaandeopkomstvaneennieuwsoortliteratuur–kaler,zakelijker,afgebikttotopdeessentie.Geenwoordteveel.ZieookenvooralFitzgeraldstijdgenootErnestHemingway,wiensstoereThe Sun Also Risesin1926verscheen.

The Great Gatsby,eentragischliefdesverhaaldatzichafspeeltinglamourkringenaandeAmerikaanseEast Coast,inspireerdetottallozebewerkingenvoortheater,film,radio,boekenenzelfscomputergames.Indecember1999gingbijTheNewYorkMetropolitanOperadegelijknamigeoperavanJohnHarbisoninpremière.HarbisoniseenvandepopulairstehedendaagseAmerikaansecomponisten.Hijmaaktgebruikvaneenkaleidoscopischmuzikaalpalet.Zijnartistiekecredo:‘elkstukandersmakendanhetvorige,heldereenfrissestructuren

i

johN hArBiSoN

vindenentraditiesopnieuwuitvinden.’Harbisonisbovendieneenferventjazzliefhebberenjazzpianist.GeenwonderdatThe Great Gatsby,endesfeervande jazz agewaarinhetverhaalzichafspeelt,hemfascineren.AlinhetbeginvandejarentachtigmaaktehijschetsenvooreenGatsby-opera,eenprojectdathijineersteinstantieterzijdeschoofomdathijnietaanderechtenvanFitzgeraldstekstkonkomen.In1985vormdendieschetsendebasisvoorzijncompositieRemembering Gatsby,geschreveninopdrachtvanhetAtlantaSymphonyOrchestra.

HetbeginvanRemembering GatsbylijktdeintroductievaneenklassiekHollywood-epos.Spanningendramainbredesymfonischeklanken–jegaateronwillekeurigeensgoedvoorzitten,klaarvoordefade-innaareenopeningsceneinglorieuszwartwit.Maarhetlooptanders.Natweeminutenbegintdepret,oflievergezegddefoxtrot.Sopraansax,glijdendetrombonesenwah-wah-trompettenduwenhetorkestdansenddejazzin.Uiteindelijkkomtdeheledissonantswingendeboelstotterendtotstilstand.Rolf Hermsen

Page 8: Toelichting KCO Jazz it up

14 15

JohnBubbles,ToddDuncanenAnneBrownindeeersteproductie

vanPorgyandBess,1935.Foto:TheNewYorkTimes.

zomErBriES

p1juli1937overleedGeorgeGershwinaaneenhersen-tumor.Datwastragischenveeltevroeg.Hijwas38jaaroud.Tochstaatzijnvoetafdrukonuitwisbaarinhetmuzikalelandschap.GeorgeGershwin,alsJacobGershvingeboreninBrooklynalskindvanjoodseimmigrantenuitOdessa,isdeAmerikaansecomponistbijuitstek.Datwilzeggen:alsgeenandervondhijeeneigenAmerikaansgeluiddoordeinbrengvanjazzenbluesinklassiekemuziek.DeerkenningvanhetbelangvanjazzenbluesbetekendeookeenvormvanemanicipatievanhetzwartedeelvandeAmerikaansebevolking,devoormaligeslaven.Indejarentwintigvandevorigeeeuwvielernogonvoorstelbaarveelteverbeterenaanhunstatus.Dejoodseimmigrantenzoonheeftdaaraaneensteentjebijgedragendoorhunmuziekdezijnetemaken.NergensdeedGershwindatprangenderenspraakmakenderdaninzijnoperaPorgyandBess,geschrevenmetbroerenvastetekstschrijverIraGershwinenlibrettistDuBoseHeyward.Deze‘Amerikaansefolk-opera’werdvoorheteerstopgevoerdinNewYorkinhetnajaarvan1935.DecastbestondvollediguitzwarteAmerikanenendatwasindietijd,omhetzachtuittedrukken,gedurfd.Porgy and Bessverhaaltover

o

gEorgE gErShWiN: CAtFiSh roW

Page 9: Toelichting KCO Jazz it up

16 17

depogingenvandestraatarme,kreupelePorgyomBesstereddenuitdeklauwenvaneengewelddadigeminnaar(Crown)eneendrugdealer(Sportin’Life).Deoperaheeftmeerdereonsterfelijkesongsopgeleverd,waarvanSummertimeongetwijfelddebekendsteis.Catfish RowiseeninstrumentalesuitegebaseerdopPorgy and Bess.Gershwinvoltooidedesuitein1936endirigeerdemeerdereuitvoeringenvanhetstuk,maarnazijndoodraaktehetindevergetelheid.In1958kwamhetweeruiteenlatevoorschijn,metdankaandesecretaressevanbroerIra.InCatfish Rowiseengroterolweggelegdvoordejazzypianopartij.OpvallendishoedirectenswingendGershwinjazzenbluesverwerkt,zekerinvergelijkingmetdeafstandelijkeremanierwaaropbijvoorbeeldIgorStravinskydat,hoemeesterlijkook,doet.DiversemelodieënuitPorgy and Bessstekenhunbekendekopop.EnineensisdaarSummertime,puureneenvoudig,lichtenmelancholiek,aangrijpendmaar–alseenzomerbries–voorbijvoorjehetweet.Rolf Hermsen

RoydenRabinowitch,2ndHomagetoJazzDrummers(A)

forElvinJones,1962,gezetstaal(collectieStedelijkMuseumAmsterdam)

Page 10: Toelichting KCO Jazz it up

18 19

NiEuWE loShEid

atdejarentwintigvandevorigeeeuwderoaring twentieswordengenoemdisnietvoorniets.Hetzinderdeinallewereldsteden.Wereldoorlogvoorbij,welvaartaangebroken,demodernewereldkonbeginnen–metdemassaledoorbraakvanelektriciteit,auto’s,telefoons,films,grammofoonpla-ten,massaproductie,consumentismeencelebritycultuur.‘Nieuw’werdeendoorslaggevendcriterium.Erheersteeennieuwelosheidenwilde‘negermuziek’(politiekecorrectheidbestondnogniet)werdmateloospopulair.Onderdenoemer‘An Experiment in Modern Music’gingop12februari1924Rhapsody in Blueinpremière,heteerstestukdatBroadway-componistGeorgeGershwinvoordeconcertzaalschreef.Zijnvervlechtingvanjazzenklassiekwaseendoorslaandsucceseneendaglaterhaddetoen25-jarigeGershwinzijneersteserieuzecomposi-tieopdrachtopzak:WalterDamrosch,dirigentenleidervanhetNewYorkSymphonyOrchestra,vroeghemomeenheuspianoconcertindeklassieke,driedeligevorm.Datwaswatjenoemteenuitdaging,wantvanklassiekecompositietheorieenorkestratiewistGeorgenietveel.DaaromwaszijnRhapsodyookgeorkestreerddoorarrangeurFerdyGrofé.MaarGeorgewasambitieusenuiterstmuzikaal.Hijkochteenstapeltheo-rieboeken,leerdezichzelfdenodigevaardighedenaanengingaandeslag.Zobezienishetnauwelijkstebevattendathijhetpianoconcerteendikkeanderhalfjaarlaterinvolledigorkes-tralevormafhad.Letwel:indezelfdeperiodeleverdeGersh-winooknogdrieBroadway-musicalsaf.Voorallezekerheid

d

gEorgE gErShWiN : piANoCoNCErt iN F huurdehijinnovember1925opeigenkosteneentheatereneen55-koppigorkestomtekunnenhorenhoezijnwerkklonk,voorhetaandewereldwerdprijsgegeven.Datleiddetoteenpaarrevisies,medeopadviesvanDamrosch,maartoenwashetPianoconcert in F grootdanookklaarvoorzijnpremière.Wasdetotstandkomingvanhetpianoconcertaleentourdeforce,demuzikalekwaliteitervanzorgde(enzorgtnogsteeds)voorenthousiastepublieksreactiesenopenmondenbijdekenners.DeEngelsecomponistentijdgenootWilliamWalton,zelfeenmeester-orkestrator,waswegvandeklankkleurendieGersh-winuithetorkestwisttehalenenhijwasnietdeenigevoor-aanstaandebewonderaar–componistenalsMauriceRavel,IgorStravinskyenArnoldSchönberghaddenhunAmerikaansecollegahoogzitten.Omniettezeggendatzejaloerswarenopzijnprestaties.HiervangetuigtdealvaakverteldeanekdotedatGershwinaanRavelvroegofhijlesvandeFransemeesterkonkrijgen.ToenRavelvervolgenshoordehoeveelGershwinverdiende,waszijnantwoord:‘Jijzoumijlesmoetengeven!’Ofhetechtgebeurdisofniet,hetgeeftietsvanhetverschilaantussenEuropaenAmerika.IndeVerenigdeStatenwas(enis)veelminderdanhiersprakevaneentraditioneelonder-scheidtussenhogekunstenamusement,tussenartistiekeautonomieengoedgeldverdienen.EnGeorgeGershwiniseenopentopAmerikaansecomponist.InzijnPianoconcert in Fhoorjedegrotestadvibreren–hetNewYorkvande roaring twentiesmaarookhetNewYorkvannu.Hetswingt-entegelijkishetvormvast,ophetclassicistischeaf.Deschijnbaarmoeitelozesamensmeltingvandietweebenaderingenleidttotmuziekdieevenspannendalstoegankelijkis.Rolf Hermsen

Page 11: Toelichting KCO Jazz it up

20 21

KingOliver'sCreoleJazzBand,1921

Life is a lot like jazz: it's best when you improvise.

George Gershwin

Jazz is afval en een karikatuur van het moderne orchest, het orchest van

Debussy, Strauss, Mahler, Schönberg; afval gearrangeerd door halfwassen

muzikanten ten behoeve en gerieve der algemene jool. En men draaie de

rollen niet om! Wie denkt dat zijne instrumentatie profiteren kan van de

Jazz is twintig jaar ten achter op de evolutie der muziek.

Matthijs Vermeulen, 1926

In the matter of jass, New Orleans is particularly interested since it has

been widely suggested that this particular form of musical vice had its

birth in this city…

The New Orleans Time Picayune, 1918

Jazz came into America 300 years ago in chains.

Paul Whiteman, uit Jazz, 1926

Thus it came to pass that jazz multiplied all over the face of the earth and

the wiggling of bottoms was tremendous.

Peter Clayton en Peter Grammond, uit 14 Miles on a Clear Night, 1966

Op een moment van grote kunstmatigheid verscheen de jazz als iets

natuurlijks; als de meest gezonde, meest levenskrachtige kunstuitdruk-

king, die vanuit zijn populaire oorsprong onmiddellijk ontwikkelde tot een

internationale volksmuziek van doorslaggevende betekenis. Waarom zou

de kunstmuziek barricaden opwerpen tegen een dergelijke invloed?

Kurt Weill, Notiz zum Jazz, 1929

Jazz is not dead, it just smells funny.

Frank Zappa

Hot can be cool and cool can be hot, and each can be both

– But hot or cool, man, jazz is jazz.

Louis Armstrong

7

8

6

5

1

2

4

3

StElliNgEN jAzz it up

Page 12: Toelichting KCO Jazz it up

22 23

etKoninklijk Concertgebouworkestwordtdoordeinternationalekritiektothetzeerselectegezelschapvan‘swereldsbestedrieorkestengerekend.Hetonderscheidtzichdoorzijnuniekeherkenbareklankenstilistischeflexibiliteit.Hetorkestwerktmetdebelangrijkstecomponistenendirigenten,vangevestigdenamentotaanstormendtalent.Sindsdeoprichtingin1888heefteigentijdsemuziekeenvasteplaatsindeprogrammering,zoalsnuindethematischesamenwerkingsserieAAA.GustavMahlerenRichardStraussstondenmeerdaneensvoorhetorkestenwerdengevolgddoorcomponistenalsDebussy,Stravinsky,Schönberg,Berio,Henze,AdamsenAdès.Hetorkesttelt120musiciinvastedienst,afkomstiguitmeerdantwintiglanden.Jaarlijksgeefthetzo’n90concerteninHetConcertgebouwen40concertenopdebelangrijkstepodiaoverdegehelewereld.Daarmeebereikthetorkestongeveer250.000concertbezoekers.Hetorkestheeftsindsdeoprichtingin1888slechtszeschef-dirigentengehad:WillemKes,WillemMengelberg,EduardvanBeinum,BernardHaitink,RiccardoChaillyensinds2004MarissJansons.

BiogrAFiEëN

h

MelanieBonajo,ILoveTheWorld,2009

Page 13: Toelichting KCO Jazz it up

24 25

Riccardo Chaillywasvan1988tot2004chef-dirigentvanhetKoninklijkConcertgebouworkestenzorgdevooreenbelangrijkeverbredingvanhetrepertoire.Bijzijnafscheidwerdhijbenoemdtotconductoremeritus.Ditseizoenkeerthijvoorheteerstterug.VoordatChaillychefwerdvanhetKoninklijkConcertgebouworkestwashijvastegastdirigentvanhetLondonPhilharmonicOrchestraenleiddehijhetDeutschesSymphonie-OrchesterBerlinenhetTeatroComunalediBologna.Van1999tot2005washijchef-dirigentvanhetOrchestraSinfonicadiMilanoGiuseppeVerdi.Sinds2005ishijchef-dirigentvanhetGewandhausorchesterinLeipzig.AlsgastdirigentstondhijvoordebesteorkestenvanEuropaendeVerenigdeStaten.RiccardoChaillywerdonderscheidenmetdeGrand’UfficialedellaRepubblicaItalianaendezilverenerepenningvandestadAmsterdam.HijisRidderindeOrdevandeNederlandseLeeuw,erelidvandeRoyalAcademyofMusicinLondenen‘CavalierediGranCroce’dellaRepubblicaItaliana.ChaillywerktealeerdersamenmetStefanoBollani.In2012brachtenzemethetGewandhausorchestereencduit,The Sounds of the 30s.DitvoorjaarkomtereendvduitmetmuziekvanGershwindoorChailly,StefanoBollaniendeFilarmonicadellaScala.

Stefano Bollani begonopzesjarigeleeftijdpianotespelen.In1993studeerdehijalspianistafaanhetconservatoriuminFlorence.Hijverdiendezijngeldmethetspelenvanpopmuziek.In1996werdhijdoorjazztrompettistEnricoRavauitgenodigdomindiensensembletespelen.Ravamoedigdehemaanvooraltedoenwathijleukvond–Bollanistorttezichdaaropindejazzenontwikkeldezijnimprovisatietalenten.Zoontwikkeldehijzijneigenstijl:eenvirtuozemengvormvanjazz,klassiekenlichtepopmuziek,meteentypischeironiediesomsontaardtinbizarrehumor.HijbleefsamenwerkenmetEnricoRava,maarzouookmetgroothedenalsRichardGalliano,PatMetheny,LeeKonitzenHanBenninkophetpodiumstaan.MetzijneigenOrchestradelTitanicgafhijtallozeconcerten.HettoonaangevendejazzmagazineDownbeatverkoosBollanitoteenvandemeesttalentvollejazzmusiciterwereld.BollanispeeldealdiversemalenmetRiccardoChaillyenhetGewandhausorchester.HijmaaktzijndebuutbijhetKoninklijkConcertgebouworkest.

Page 14: Toelichting KCO Jazz it up

26 27

Opmaandag29aprilzalhetKoninklijkConcertgebouworkestmetRiccardoChaillyenStefanoBollaniuitvoeringengevenvan-naastCatfish Row–nogtweewerkenvanGershwin:Cuban OvertureenRhapsody in Blue.DitinhetkadervanhetKoninginnenachtconcert insamenwerkingmetjongerenverenigingEntrée,jazz/popzangerJoséJamesendirigentenarrangeurJulesBuckley.

AlHirschfeld:IraandGeorgeGershwin,ca.1955,ets

Page 15: Toelichting KCO Jazz it up

28 29

‘Vergeetnietdatusterfelijkbent’:deZwitsersehoboïst,componistendirigentHeinzHolligerkeertnatienjaarterugbijhetKoninklijkConcertgebouworkestmetprogrammawaarindedoodcentraalstaat.VanHolligerzelfklinkentweebewerkingenvanonheilspellende,latepianowerkenvan-dedoordedoodgeobsedeerde-FranzLiszt,endeNederlandsepremièrevanArdeur noire,naareenlaatpianowerkvanClauseDebussy.Holligerplaatstdezemuziektussentweecontrasterendeexpressionistischewerken.HetVioolconcert vanAlbanBerg,eenexpressiefinmemoriamvooreenjonggestorvenmeisje,isBergslaatstevoltooidecompositie.BerndAloïsZimmermannverwerkteinzijnballetmuziekAlagoanaeenBraziliaanseindianenmythe:manenvrouwwareneerstonsterfelijk,maarmetdeliefdekwamookdedood.

Come, lovely and soothing death,

Undulate round the world, serenely arriving,

In the day, in the night, to all, to each,

Sooner or later delicate death.

Walt Whitman, uit When Lilacs Last in the Dooryard Bloom'd (1900)

vooruitBliK mEmENto mori

woensdag 12 juni 17.00 uur

Academisch-cultureel Centrum SPUI25

lezing

gratistoegankelijk-reserverennoodzakelijk

viawww.SPUI25.nl

donderdag 13 juni 19.15 uur

Het Concertgebouw, Spiegelzaal

inleiding op het concertprogramma

door Mayke Nas

gratistoegankelijkvoorconcertbezoekers

kaartengratisaftehalenbijdekassavan

HetConcertgebouwoftebestellenviade

Concertgebouwlijn

donderdag 13 juni 20.15 uur

Het Concertgebouw, Grote Zaal

Koninklijk Concertgebouworkest

Heinz Holliger dirigent

Veronika Eberle viool

Holliger ZweiLiszt-Transkriptionen

Berg Vioolconcert

Holliger Ardeurnoire

B.A. Zimmermann Alagoana

kaartenvanaf€22,50viawww.

concertgebouw.nl,deConcertgebouwlijnof

aandekassa

donderdag 13 juni 22.15 uur

Het Concertgebouw, Spiegelzaal

Meet the artists

Joel Ethan Fried, adjunct-directeur

artistieke zaken van het Koninklijk

Concertgebouworkest, gaat in

gesprek met de dirigent, de soliste

en een orkestmusicus.

gratistoegankelijkvoorconcertbezoekers

vrijdag 14 juni 16.00

Stedelijk Museum, Auditorium

Confrontaties: beeldende kunst,

muziek, debat

interdisciplinair programma waarin

de actualiteit van het thema memento

mori wordt opgezocht

toegang€15,-incl.museumbezoek,

gratismetMuseumjaarkaart

vrijdag 14 juni 19.15 uur

Het Concertgebouw, Spiegelzaal

inleiding op het concertprogramma

door Mayke Nas

gratistoegankelijkvoorconcertbezoekers

kaartengratisaftehalenbijdekassa

vanHetConcertgebouwoftebestellen

viadeConcertgebouwlijn

Page 16: Toelichting KCO Jazz it up

30

AA

A-prog

rAm

mA

19 > 26 A

pril 2013

vrijdag 19 april 20.30 uur

Bimhuis

Concert Benjamin Herman Trio

kaartenvanaf€15,-

vrijdag 26 april 16.00 uur

Koninklijk Concertgebouworkest

Zie pagina 2 en 3 voor het programma

woensdag 24 april 17.00 - 18.00 uur

Academisch-cultureel centrum SpUI25

lezing door Walter van de Leur over de

betekenis van jazz: ‘Ifyouhavetoaskwhat

jazzis,you'llneverknow’, m.m.v. David

Kweksilber klarinet en Rob Dirksen

contrabas.

gratistoegankelijk-reserverennoodzakelijk

viawww.SPUI25.nl

Concertgebouwlijn 0900 671 83 45

(€ 1,- per gesprek) €2,25

administratiekosten per kaart

www.concertgebouworkest.nl/AAA

dinsdag 23 april 20.30 uur

Frascati

Lithium

vijf topdansers van het gezelschap van

Emio Greco|PC

kaartenvanaf€13,50

woensdag 24 april 20.15 uur

Het Concertgebouw, Kleine zaal

Roaring Twenties met Calefax

Calefax Rietkwintet

Cora Burggraaf mezzosopraan

muziek van Ravel, Gershwin, Copland,

Weill, Britten, Bosmans en Tak/Van Dijk

kaarten€45,-viawww.concertgebouw,

deConcertgebouwlijnofaandekassa

donderdag 25 april 19.15 uur

Muziekgebouw aan ’t IJ

Inleiding op het concertprogramma

door Thea Derks

COLOFON

uitgever

Koninklijk Concertgebouworkest

Jacob Obrechtstraat 51 / 1071 KJ Amsterdam

Postbus 78098 / 1070 LP Amsterdam

www.concertgebouworkest.nl

tekst

Hans Ferwerda, Rolf Hermsen

redactie

Martijn Voorvelt, Mark van Dongen en Hans Ferwerda

grafisch ontwerp

Atelier René Knip en Rens Martens

drukwerk

Drukkerij Calff & Meischke

papier binnenwerk

Lessebo Design Smooth Natural, Igepa Nederland

copyright

Van werken van beeldende kunstenaars aangesloten

bij een CISAC-organisatie is het auteursrecht geregeld

met Pictoright te Amsterdam © c/o Pictoright

Amsterdam 2011

Overname van artikelen alleen na toestemming

van de uitgever

De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van

het beeldmateriaal te achterhalen. Zij die menen

zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich

alsnog tot de uitgever wenden

donderdag 25 april 20.15 uur

Muziekgebouw aan ’t IJ

Concert Ebony Band: Da-Da-Dancing

Werner Herbers dirigent

Gerard Bouwhuis piano

Marleen Asberg viool

Guus Janssen hi-hat

Seiber Tweejazzolettes

Wolpe SuitefromtheTwenties

Schulhoff Pittoresken

Carisi TwoCounterpoises

Janssen Klotz

kaartenvanaf€19,-(>30jaar€10,-)

www.muziekgebouw.nlofaandekassa

vrijdag 14 juni 20.15 uur

Het Concertgebouw, Grote Zaal

Koninklijk Concertgebouworkest

Heinz Holliger dirigent

Veronika Eberle viool

Holliger ZweiLiszt-Transkriptionen

Berg Vioolconcert

Holliger Ardeurnoire

B.A. Zimmermann Alagoana

kaartenvanaf€22,50via

www.concertgebouw.nl,de

Concertgebouwlijnofaandekassa

vrijdag 14 juni 22.30 uur

Het Concertgebouw, Entreehal

Entrée Late Night Café

Doodleuk de nacht in met

dj, live performances en een

mininachtconcert.

gratistoegankelijkvoorconcertbezoekers

dinsdag 18 juni 22.30 uur

Stadsschouwburg Amsterdam

Shirokuro i.s.m. Holland Festival

Tomoko Mukaiyama, Nicole

Beutler, Jean Kalman

kaartenvanaf€17,50via

www.hollandfestival.nl

Page 17: Toelichting KCO Jazz it up

32

PA RT N E R S A A A

DeBrakkeGrond|DeGroeneAmsterdammer

DeIJ-Salon|Entrée|Filmmuseum/EYEfilminstituutNederland

Frascati|HetConcertgebouw|HollandFestival|LiveMediaArt

Muziekgebouwaan‘tIJ|Spui25Academisch-cultureelcentrum

StadsschouwburgAmsterdam|StedelijkMuseumAmsterdam

StichtingAmmodoisfoundingpartnervandeAAA-serie