Tobias Schäfers - Aanbesteden nu en in de toekomst onzekerheid tijdens implementatiefase
Transcript of Tobias Schäfers - Aanbesteden nu en in de toekomst onzekerheid tijdens implementatiefase
Gemeentedagen 2015
Martine Vidal & Tobias Schäfers
Advocaten Europees en Mededingingsrecht
Aanbesteden nu en in de toekomst: onzekerheid tijdens implementatiefase?
Inhoudsopgave
1. Introductie
2. Aanbestedingswet vs. Richtlijn 2014/24/EU
3. Verwachte implicaties voor de praktijk
4. Overgangsfase
Introductie
Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen
1. Aanbestedingsrichtlijn 2014/24/EU: klassieke sectoren
2. Richtlijn 2014/25/EU: publieke nutsfuncties
3. Richtlijn 2014/23/EU: concessies
28 maart 2014 definitieve tekst gepubliceerd
Implementatie uiterlijk 18 april 2016
5
Introductie
Implementatie in Aanbestedingswet; wetsvoorstel
Ministerie van EZ neemt leiding in implementatie
Overheden en bedrijfsleven worden betrokken bij implementatie
Conceptteksten wijziging Aanbestedingswet 2012 beschikbaar maart 2015?
Belanghebbenden krijgen gelegenheid om te reageren op het wetsvoorstel
6
Introductie
Veel beleidsopties, enkele voorbeelden
1. Procedureregels voor verstrekken sociale diensten
2. Termijn voor ontvangst van inschrijving bepalen samen met geselecteerde gegadigden
3. Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande aankondiging voor uitdrukkelijk vermelde bijzondere gevallen
7
Introductie
Evaluatie Aanbestedingswet; wetsvoorstel
Art. 4.29 Aanbestedingswet 2012: binnen twee jaar na inwerkingtreding wordt de wet geëvalueerd
Juli 2014 is Ministerie van EZ gestart met evaluatie
Zijn ambities van Aanbestedingswet gehaald?
Verbeteren toegang voor ondernemers.
Verbeteren naleving aanbestedingsregels.
Verlagen van administratieve lasten.
Uniformering van aanbestedingspraktijk.
Ruimte bieden aan innovatie en duurzaamheid.
8
Aanbestedingswet vs. Richtlijn 2014/24/EU
9
Top 10 wijzigingen
1• ‘Lagere’ aanbestedende diensten
2• Verduidelijking begrippen
3• ‘Sociale’ diensten
4• Alleenrecht & inbesteding
5• Past performance
6• Wezenlijke wijziging
7• 2B-dienst verdwijnt
8• Toegang MKB
9• Onderhandelen inschrijftermijn
10• Levenscycluskosten
Verduidelijking begrippen
10
Overheidsopdracht ≠ subsidie
Ondernemers: rechtsvorm niet bepalend
Onregelmatige vs. onaanvaardbare vs. ongeschikte inschrijving
Combinaties: alles is mogelijk
‘Lagere’ aanbestedende diensten
11
Aanbestedende dienst
Publiekrechtelijke instelling
Centrale overheidsinstantie Niet-centrale aanbestedende dienst
Regionale overheidsinstanties
Lokale overheidsinstanties
Voor regionale/lokale overheidsinstanties geldt een vereenvoudigde regeling voor aanbestedingen
Volstaan met vooraankondiging
In overleg treden over termijnen
Casus 2: Advocaatdiensten
U schrikt ‘s nachts wakker omdat u zich realiseert dat binnenkort het huidige contract met AKD afloopt.
De laatste aanbestedingsprocedure georganiseerd door de gemeente had AKD glansrijk gewonnen. Maar nu 4 jaar verder (alle verlengingen benut), moet u opnieuw gaan aanbesteden.
Maar moet dit eigenlijk wel?
Groen: Ja
Rood: Nee
12
Onderscheid 2A & 2B dienst vervalt
13
Traditionele onderscheid afgeschaft
Introductie ‘sociale en
andere specifieke diensten’
Drie stappen om te bepalen of dienst aanbestedings-plichtig is:
1. Helemaal uitgezonderd (zie bijv. artikel 10)
2. Verlicht regime voor ‘sociale en andere specifieke diensten’: voorafgaande publicatie, maar verhoogde drempel (€ 750.000)
3. Volledig regime
Samenwerking aanbestedende diensten
14
Alle
enre
cht
(art
. 11)
Plaatsing van overheidsopdracht aan (samenwerkings-verband) aanbestedende dienst(en) op basis van een alleenrecht valt niet onder de Richtlijn In
bes
ted
ing
(art
. 12)
Opdracht aan andere private of publiekrechtelijke rechtspersoon “onder controle” van de aanbestedende dienst valt niet onder de richtlijn
Geldt ook voor opdrachten tussen “dochter-ondernemingen” en van “dochter(s)” aan de aanbestedende dienst
Geldt ook voor “gezamenlijke controle” door samen-werkingsverbandaanbestedende diensten
Casus 3
De gemeente organiseert een aanbesteding en stelt daarbij de eis dat niet één inschrijver alle percelen kan winnen.
Kan het stellen van deze eis?
Groen: Ja
Rood: Nee
15
16
Toegang MKB
Beperken aantal percelen waarvoor ondernemer kan inschrijven
Beperken aantal percelen dat aan één inschrijver kan worden gegund, mits dit niet minder voordelig is dan alles aan één partij te gunnen
Uniform Europees Aanbestedingsdocument
Elektronisch aanbesteden
Flexibiliteit procedures
Ruimer gebruik onderhandelingsprocedure met bekendmaking + concurrentiegerichte dialoog
Introductie nieuwe procedure ‘innovatief partnerschap’
Kortere termijnen openbare en niet-openbare procedure
Casus 4: slechte ervaringDe gemeente nodigt 5 partijen uit voor een meervoudig onderhandse procedure. De zittende aanbieder onderneming Z wordt niet uitgenodigd.
Een boze directeur van onderneming Z stormt het gemeentehuis binnen en komt bij jou verhaal houden. Jij stelt je op het standpunt dat in het verleden door Z niet goed is gepresteerd en dat Z daardoor niet is uitgenodigd.
Z geeft aan dat slechte ervaringen uit het verleden niet mogen worden meegenomen. Jij geeft aan dat dit wel het geval is en verwijst naar de nieuwe Aanbestedingsrichtlijn art. 57.
Wie heeft gelijk?
Groen: Z
Rood: Y
17
Slechte ervaring uit verleden
18
Uitsluiting mogelijk op basis van slechte ervaring met inschrijver
Inschrijver krijgt kans om bewijs van onschuld te leveren
Maximaal 3 jaar na relevant gebeurtenis
Gunningscriteria
19
EMVI is uitgangspunt, maar niet langer gunnings-criterium -> beste prijs-kwaliteitsverhouding Kostenelement is verplicht, mag ook vaste prijs zijn
Aantal voorbeelden van prijs-kwaliteitcriteria, waaronder ervaring van bij de opdracht betrokken personeel
Nieuw: Levenscycluskosten Dekt alle fasen van het bestaan; verwerving,
gebruik, onderhoud, inzameling/recycling
Casus 5: Werking Nieuwe Richtlijn
• Gemeente start in 2014 aanbesteding voor een werk.In april 2014 wordt p-v gepubliceerd met 9 inschrijfsommen.
• Vervolgens wordt de aanbesteding ingetrokken.
• In januari 2015 start de gemeente een nieuwe aanbesteding voor het werk (wel met wijziging van het aantal percelen en de weging van kwaliteit).
• Ondernemer start kort geding en stelt zich op het standpunt dat de gemeente hier niet kan heraanbesteden. Volgens de ondernemer is geen sprake van een wezenlijk gewijzigde opdracht. Ondernemer verwijst daarbij naar art. 72 Nieuwe Aanbestedingsrichtlijn 2014/24/EU.
Groen: Ja, ondernemer kan een beroep op nieuwe Aanbestedingsrichtlijn
Rood: Nee, kan niet
20
Wezenlijke wijziging
21
Verduidelijking wat in ieder geval geen wezenlijke wijzigingen zijn:
Meerwerk kan onder bepaalde voorwaarden en met 50% limiet De minimis: werken 15% en diensten & leveringen 10% en
beneden de drempelwaarde Rechtsopvolging opdrachtnemer (bijv. fusie of overname
faillissement) Let op: bepaalde wijzigingen vergen het opnieuw plaatsen van
een publicatie
Wijziging(en) aanbestedingsstukken -> verlenging inschrijvingstermijn
Nieuwe aanbesteding is alleen vereist bij wezenlijke wijzigingen van de overeenkomst!
Overgangsfase
22
Nu geldend recht: Aanbestedingswet 2012 en die is gebaseerd op Aanbestedingsrichtlijn 2004/18/EG en Europese jurisprudentie
Nog geen jurisprudentie waarin nieuwe Aanbestedingsrichtlijn 2014/24/EU direct is betrokken
Wel goed om nu al te betrekken in (toekomstig) beleid en advisering