Welke kant op?

Tijdschrift dat Stadjers verbindt. ThemaJaargang 03 Nummer 02 September 2012

• Zorg en welzijn volop in beweging

• Ook islamitische cultuur verandert

• De echte deskundigen zijn

de bewoners

In dit nummer:

Colofon Redactie: MJD: Kees Dijkstra, Janny Steenstra. Stip: Ina Holtrop. Gastredacteuren: Peter Broer, Stiel, Hein Zegwaard, MJDEindredactie: Tineke Hamming, ZuidlarenFotografie: Guus Bons, Tineke Hamming, Ina Holtrop, Kloostermuseum Aduard, Janny Steenstra, Marieke Werkman, Janny Wierenga

Pag. 06Ook de islamitische cultuur verandert“In onze traditie zorg je altijd voor je ouders, voor familie en voor de mensen met een beperking in de familie. Dat is in onze thuislanden nog steeds zo.”

Pag. 14Eerst proberen, voordat je ‘nee’ zegt…Bernhard woont, met begeleiding, in Lewenborg. “Ik kijk altijd naar wat er wel mogelijk is”, zegt hij. “’Eerst proberen voordat je ‘nee’ zegt’ is mijn motto.”

Vormgeving: Groninger Ontwerpers | 1206115Uitgave: MJD, Herman Colleniusstraat 18, 9718 KT Groningen, telefoon (050) 312 61 23, e-mail: tijdstip@mjd.nl

TijdSTIP – vol informatie over wonen en leven in Groningen - wil een inspiratiebron zijn voor alle Stadjers van 23 jaar en ouder. Deze gratis spreekbuis van de Stips verschijnt drie keer per jaar.

Veel leesplezier!Nederland is nu echt in de greep van de financiële crisis. Er worden maatregelen getroffen die ons allemaal zullen raken. Na de verkiezingen van 12 september wordt duidelijk wat het nieuwe kabinet daadwerkelijk gaat doen. Dat er bezuinigd gaat worden is zeker. Welke kant gaat het op en wat betekent dat

voor u? Eén ding is duidelijk: de rol van familie, vrienden, buren en vrijwilligers wordt steeds belangrijker in zorg en welzijn. Samen met Peter Broer, directeur van Stiel, en Hein Zegwaard, beleidsmedewerker van de MJD, zetten we op een rijtje wat er in Groningen zoal is veranderd en zal veranderen op het gebied van welzijn. De redactie

02

03 | Kort nieuws04 | Zorg en welzijn volop in beweging05 | De echte deskundigen zijn de bewoners06 | Ook de islamitische cultuur verandert07 | Tips en Da’s Mooi08 | ‘Ik breng graag mensen bij elkaar’10 | Het theehuis als steunpilaar11 | Van mens tot mens12 | Herfstpuzzel13 | Vrijwilliger worden? Kom naar Stip!14 | Eerst proberen, voordat je ‘nee’ zegt…’15 | Recept16 | Handige adressen

Pag. 05De echte deskundigen zijn de bewonersDe echte deskundigen zijn de bewoners, vindt Herman Damveld, lid van de Dialooggroep Paddepoel. Zij weten immers als geen ander wat er in de wijk speelt.

Pag. 04Zorg en welzijn volop in beweging!De wereld van zorg en welzijn is volop in beweging. De verzorgingsstaat is te duur geworden. We zien de rol van gezinsleden, familie, vrienden, buren en vrijwilligers steeds groter worden.

Pag. 10Het theehuis als steunpilaarVerscholen in het groen van begraaf-plaats Selwerderhof ligt een theehuis. Hier is iedereen welkom om een kop koffie of thee te komen drinken.

03

Kort nieuwsKookworkshops voor mantelzorgers10 november is de landelijke Dag van de Mantelzorg. Mantelzorgers in Groningen kunnen van 5 t/m 10 november in diverse wijken meedoen aan kookworkshops. Onder begeleiding maken zij heerlijke gerechten uit diverse culturen. Ze ontvangen allemaal een kaart met leuke kortingen en aanbiedingen in de stad. Deze activiteiten worden aangeboden door de samenwerkende organisaties in de stad Groningen, omdat zij vinden dat mantelzorgers dit verdienen. Mantelzorgers zetten zich in voor hun naaste, omdat deze als gevolg van een beperking, ziekte of hoge leeftijd hulp of zorg nodig heeft. Hulp en zorg waar je gewoon inrolt en die vaak dagelijks of wekelijks voor langere tijd nodig is. Voor meer informatie en aanmelding kunt u contact opnemen met Stip bij u in de wijk, met het Steunpunt Mantelzorg van Humanitas, Akerkhof ZZ 22, telefoon 312 60 00 of stuur een e-mail naar mip.groningen@humanitas.nl.

TijdSTIP cultureel50 plus bioscoop: maandag en dinsdag www.pathe.nl/bioscoop/groningen.Van klooster tot kerk: over de bouwgeschiedenis van de Abdijkerk in Aduard, Hofstraat 45. Met rondleiding. Tot 1 november: dinsdag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Toegang € 3,50, speciale aanbieding met Stadjerspas € 2,50.

Drone Duo: concert orgel en gitaar met klassieke en eigentijdse muziek. Lutherse kerk, Haddingestraat 23, vrijdag 28 september 20.15 uur, toegang € 10,-, Stadjerspas € 8,-, jongeren t/m 18 jaar gratis.

Stamppot mous metgemengde wortelsGroningen wordt steeds kleurrijker. Naast geboren Stadjers wonen er mensen die vanuit de hele wereld hier naar toe zijn gekomen. Hoe bepalend is die culturele diversiteit voor hun dagelijks leven? Zijn de levens en dromen van willekeurige Stadjers heel anders als hun wieg in een ander land stond of zijn er veel overeenkomsten? Het boekje ‘Stamppot mous met gemengde wortels’ geeft een antwoord op deze vraag. U krijgt een kijkje in het leven van diverse Groningse huishoudens met wortels in verschillende culturen. Enkele mensen die zich in hun werk bezighouden met culturele diversiteit reflecteren op deze verhalen. Het boekje wordt feestelijk gepresenteerd op donderdag 27 september om 19.30 uur in Forum Images, Hereplein 73. Entree is gratis en alle bezoekers ontvangen een gratis exemplaar van het boek.

Wensen en mogelijkheden voor de wijkIn Oosterhoogebrug/Ulgersmaborg is een focusgroep gestart. Dit is een groep wijkbewoners die van gedachten wisselen over onderwerpen die te maken hebben met wonen en leven in de buurt. Tijdens voorjaarsbijeenkomsten is her-haaldelijk gesproken over de wenselijk-heid van een ‘sociaal restaurant’. Een restaurant waar wijkbewoners voor een schappelijke prijs kunnen eten en elkaar ontmoeten. Menigeen kent dit fenomeen in andere wijken. Deze groep bekijkt de mogelijkheden en denkt na over de haal-baarheid. Bent u geïnteresseerd of vindt u dat in uw wijk ook zo’n groep moet komen? Neem dan contact op met Wouter Wever, buurtwerker/zorgondersteuner MJD, telefoon 06-427 35 238 of stuur een e-mail naar w.wever@mjd.nl.

Abdijkerk Aduard

Dag van de diversiteitOp zaterdag 6 oktober is het in de binnenstad van Groningen ‘Diversity Day Groningen’. Er vinden verschillende activiteiten plaats om te laten zien hoe divers Stadjers en bezoekers zijn. Eén van de activiteiten is de MensenZoo. Dit is een dierentuin van mensen waarbij mensen letterlijk en figuurlijk in een hokje worden geplaatst. Doel is contact tussen de mensen in het hokje en het publiek, zodat

hokjes hun betekenis verliezen en vooroordelen verdwijnen. Daarnaast is er een informatiemarkt en poppenexpositie met als thema ‘De eerste indruk’. Negotica en De Noorderbrug verzorgen een spectaculaire activiteit. Zij tonen aan hoe iemand een rolstoel kan aansturen door middel van het brein. Bezoekers kunnen dit eveneens zelf beleven. Het definitieve programma verschijnt binnenkort op www.discriminatiemeldpuntgroningen.nl.

De afgelopen jaren is er het nodige veranderd in de

wereld van zorg en welzijn. Zo werd de Alfahulp een

door de gemeente betaalde huishoudelijke hulp en zijn

er veel meer thuiszorgorganisaties actief dan voorheen.

Veel mensen met een beperking wonen niet langer op

afgesloten terreinen, maar midden in de wijk. Huisart-

sen opereren vandaag de dag vaak vanuit gezondheids-

centra en veel wijken hebben inmiddels een Stip. Hier

beantwoorden vrijwilligers allerlei vragen en kunnen ze

waar nodig samen met wijkbewoners hulp organiseren.

04

Zorg en welzijn volop in beweging

Pete

r Bro

er (d

irect

eur S

tiel)

en H

ein

Zegw

aard

(bel

eids

med

ewer

ker M

JD)

Kortom: zorg en welzijn is volop in be-weging. Maar we signaleren nog een verandering. Die heeft deels te maken met bezuinigingen vanuit de overheid. De verzorgingsstaat is namelijk te duur ge-worden en op termijn zelfs onbetaalbaar. Bovendien zijn veel hulpvragen zonder professionele hulp ook prima op te lossen. Daarnaast laat menigeen weten graag zo lang mogelijk in het eigen huis te willen blijven wonen met zorg en welzijn binnen handbereik. We zien de rol van gezinsle-

den, familie, vrienden, buren en vrijwilli-gers gaandeweg steeds groter worden.

Dichtbij huis per wijkDie verandering begon al met de komst van de Wet maatschappelijke ondersteu-ning (Wmo) een paar jaar geleden. Met deze wet is de omslag in gang gezet van aanbodgericht – de overheid zorgt voor voorzieningen en hulpmiddelen - naar resultaatgericht. Dit laatste betekent dat vanaf nu iedereen in eerste instantie

de benodigde zorg zelf regelt en actief meedraait in de maatschappij. Op diverse fronten is ‘het recht’ op hulp verdwenen. Wel zijn gemeenten, uitvoerders van de Wmo, verplicht om inwoners met beper-kingen te helpen. Alle inwoners, met of zonder beperking, moeten namelijk een huishouden kunnen draaien, zich kunnen verplaatsen in en om huis, lokaal kunnen reizen en andere mensen kunnen ontmoe-ten. Deze steun wil de gemeente Gronin-gen zo veel mogelijk dichtbij huis en per wijk organiseren.

In gesprekWaar het allemaal om draait is dat mensen met of zonder beperking kunnen meedoen aan de maatschappij. Lukt dit niet? Dan wordt samen met de Wmo-consulent van de gemeente een oplossing gezocht. Dit gebeurt tijdens een gesprek bij de betrok-kene thuis. Allereerst wordt bekeken wat de betrokkene, zijn gezin, familie, buren of vrienden kunnen regelen om het knelpunt op te lossen. Is dit niet voldoende? Dan is collectieve of individuele hulp mogelijk door een beroepskracht die actief is in de wijk. In principe regelt deze beroepskracht alles samen met de betrokkene, zodat wordt voorkomen dat meerdere hulpver-leners actief zijn binnen één gezin. De tijdelijke hulp moet ervoor zorgen dat de betrokken wijkbewoner zo snel mogelijk alles weer zelf - of samen met een maatje - kan doen.

In Groningen wil men met deze nieuwe aanpak wijkbewoners stimuleren om hun leven zo zelfstandig mogelijk – zelfred-zaam - en waar mogelijk met elkaar, te or-ganiseren. Dit laatste noemt de gemeente ‘samenredzaam’. Waar nodig bieden vrij-willigers en beroepskrachten steun. Voor professionals - zowel vrijwillig als betaald – betekent dit een nieuwe manier van werken. Niet langer regelen zij de zaken voor wijkbewoners, maar samen met hen. Ze ondersteunen bewonersinitiatieven en sociale netwerken in de wijken. Vanaf nu staat niet alleen de eigen hulpvraag van de wijkbewoner voorop, maar ook zijn of haar mogelijkheden om zichzelf en ande-ren te helpen.

Peter (l) en Hein: ‘De rol van familie, buren, vrienden en vrijwilligers wordt steeds groter.’

De echte deskundigen zijn de bewoners

05

Je hebt professionals - van de gemeente en van

organisaties - die plannen bedenken van achter hun

bureau. Maar de echte deskundigen zijn de bewoners,

vindt Herman Damveld, lid van de Dialooggroep

Paddepoel. Zij weten immers als geen ander wat er

in de wijk speelt.

Meer begrip Doel van de Dialooggroep is dat wijkbe-woners en professionals - door met elkaar in gesprek te gaan - elkaar leren ken-nen en meer begrip voor elkaar krijgen. Bewoners en professionals denken nog al eens verschillend over zaken als het om hun wijk gaat. “Door het organiseren van themabijeenkomsten willen we beide partijen met elkaar in contact brengen”, zegt Herman. “Bewoners krijgen op deze manier meer begrip voor de beslissingen van de gemeente en omgekeerd begrijpen professionals beter wat de bewoners wil-len. Het betekent niet dat je het altijd met elkaar eens moet zijn. Dat hoeft niet.”

De Dialooggroep Paddepoel werd vorig jaar opgericht. De groep bestaat uit twee wijkbewoners, twee medewerkers van de gemeente, een medewerker van de gezamenlijke corporaties en een opbouw-werker. Een paar keer per jaar organiseert de groep een dialoogavond voor alle bewoners van Paddepoel.

Dichter bij elkaarOp de eerste thema-avond in het voorjaar stonden kunst en cultuur centraal. Er wa-ren kunstenaars uit de wijk, bewoners en ambtenaren. Ambtenaren en kunstenaars kijken volgens Herman op verschillende manieren naar de omgeving. Ongeveer vijftig mensen uitten hun gedachten en

Jann

y St

eens

tra

wensen over het belang van kunst en cul-tuur in de wijk. Herman: “Nu De Trefkoel is afgebroken, missen kunstenaars een plek waar ze kunnen werken. Niet alleen voor zichzelf, maar ook om samen met wijkbewoners of kinderen uit de buurt iets te doen. De gemeente vertelde onder andere over mogelijke regelingen en de partijen kregen iets meer begrip voor elkaar.” Herman vindt het belangrijk dat mensen meer naar elkaar luisteren, zodat

ze dichter bij elkaar komen. “We leven in een samenleving met veel conflicten. Door dit soort avonden kun je een iets vriende-lijker omgeving scheppen.” Op 9 oktober wordt de volgende bijeenkomst gehouden. Het thema is ‘Help, waar moet ik zijn bij overlast of hoe kom ik uit de ambtelijke molens?’

Kritische nootHerman zet overigens vraagtekens bij de plannen van de overheid om bewoners meer zelf te laten doen en elkaar meer te laten helpen. “In een wijk als Paddepoel wonen heel veel ouderen”, aldus Herman. “Twintig procent is ouder dan zeventig. Voor wie zelf niet fit is, is het al moeilijk genoeg om mee te kunnen doen in de maatschappij. Moeten deze mensen elkaar helpen? Hoe moet dat concreet? En wat als je geen kinderen in de buurt hebt? De meeste mensen willen best af en toe iets voor een ander doen. Maar dagelijks of wekelijks, dat is een ander verhaal.”

’Door dit soort avonden kun je een iets vriendelijker omgeving scheppen.’

06

Ook de islamitische cultuur verandert

De tweede generatie lukt het niet om veel tijd aan familie te besteden.

Aan het woord is Hamid el Hami, be-stuurslid van de Stichting Islamitisch Centrum Groningen of eenvoudig gezegd: van de moskee in Park Selwerd. “De tweede generatie wil wel zorgen voor de ouderen, maar zij hebben ook een druk leven, vaak met een baan voor man en vrouw. Het lukt hen niet om zo veel tijd aan familie te besteden. Soms willen ze het ook niet meer, omdat ze in de Neder-landse cultuur zijn opgegroeid. In onze moederlanden wonen families generaties lang in één huis, ieder gezin in zijn eigen afdeling. Daardoor wordt er automatisch gezorgd voor ouderen. Maar hier gaan kinderen uit huis en vormen ze een nieuw gezin in een eigen huis. Daar is vaak geen plaats meer voor ouders. We merken daarom dat ouderen vereenza-men, zelfs als ze veel kinderen hebben.”

Voorlichting In de moskee wordt dit probleem onder-kend, en daarom is er wekelijks een spreekuur van een sociaal raadsman van de MJD. Die helpt onder andere bij het invullen van formulieren. Hij kent de cultuur en verwijst ook door naar andere instanties. Maar de kinderen geven toch vaak de doorslag bij hulpverlening en verwijzing. “We willen in de moskee graag meer voorlichting geven aan mannen en vrouwen over bijvoorbeeld de gezond-heidszorg”, zegt Hamid, “zodat zij sneller herkennen wat bijvoorbeeld een aandoe-ning als dementie is. Zo hopen we dat de

zorg voor onze ouderen beter zal verlo-pen. De moskee ontplooit geen sociale activiteiten. Die vinden plaats in de eigen culturele centra. We onderzoeken of we islamitische thuiszorg kunnen opzetten of een multicultureel verzorgingshuis kunnen oprichten, waardoor onze oude-ren in hun eigen traditie kunnen worden geholpen. We hebben meegemaakt dat een thuiszorghulp niet begreep dat je in onze huizen je schoenen uitdoet. Dat werkt belemmerend voor de hulp aan onze ouderen. Betere voorlichting en begrip voor elkaars traditie is al een stap in de goede richting.

Will

emie

n W

iere

nga-

Bre

mm

er

Het Wmo-platform en de gemeente Groningen weten van onze bezorgdheid over de ouderen.”

Een plek waar iedereen welkom isHamids droom is een nieuw gebouw met een uitnodigend beleid. “Deze moskee is gevestigd in een oude boerderij met alle ongemakken van dien”, zegt hij. “Wij willen graag een nieuwe moskee met gemeenschappelijke ruimtes voor man-nen en vrouwen. Een gebedshuis, waar buurtgenoten welkom zijn. Dus inclusief ruimte voor ontmoeting tussen moslims en niet-moslims.”

“In onze traditie zorg je altijd voor je ouders, voor

familie en voor de mensen met een beperking in de

familie. Dat is in onze thuislanden nog steeds zo.

Maar hier merken we dat de tweede generatie een

andere instelling krijgt.”

Driegangen kapiteinsdinerGezellig samen eten voor niet al teveel geld? Dat kan nu ook in Lewenborg. Op 10 oktober en op 7 november om 18.00 uur kunt u aanschuiven bij de Eeterie in Het Dok, Kajuit 4, kosten € 6,-. Opgave tot en met de maandag voorafgaand aan het diner aan de bar van Het Dok. Hier kunt u ook meteen betalen.

Praktische hulp bij u thuis!Het zo lang mogelijk zelfstandig wonen is mooi, maar soms lukken bepaalde zaken niet meer zelf. Bijvoorbeeld een schilderij ophangen, omhoog komende tegels in het straatje recht leggen, de televisie instellen of naar het ziekenhuis gaan. Wanneer u als gevolg van een beperking, ziekte of gevorderde leeftijd dit soort zaken niet meer zelf kunt, hebt u anderen nodig.

In dat geval kan de vrijwillige hulpdienst wellicht iets voor u betekenen. Zij bieden hulp bij boodschappen doen, bij vervoer naar het ziekenhuis en kleine klusjes in en om huis. Ook kunnen ze bij ziekte tijdelijk op bezoek komen. De hulp is gratis. U betaalt alleen een vergoeding voor gemaakte kosten. Zie de adressen op de achterkant van TijdSTIP.

Tips

07

Jann

y St

eens

tra

Een paar weken geleden sjouwde ik onze laatste koffer naar de auto en groette de buurman die op zijn bankje de krant zat te lezen. Hij liet hem zakken en zei boos:’Flauwekul!’ Ik vroeg me ver-baasd af waar hij het over had. ‘Steeds weer wat nieuws. Nu moeten we van de regering weer meer voor de ander gaan doen. Voor mij niet dus.Ik heb altijd voor mezelf gezorgd en betaal me scheel aan van alles. Keihard gewerkt en altijd mijn eigen zaakjes opgeknapt. Laat anderen zich nu ook zelf maar redden.’

Zijn uitbarsting heeft onze vakantie niet vergald. En bij thuiskomst constateer ik tevreden dat mijn zoon volgens afspraak de tuin perfect heeft bijgehouden. Gras

Zorglekker kort, de perken geschoffeld en zelfs het onkruid is tussen de terrastegels verdwenen. Ik bel hem meteen op om hem uitbundig te bedanken. Hij mompelt verlegen iets over drukte op het werk. En hij had maar één keer tijd gehad om even te maaien. Onkruid? Geschoffeld? Eh nee, dat is er niet van gekomen. Verbaasd loop ik naar buiten en kijk nog eens goed rond. Het ziet er toch werkelijk allemaal tot in de puntjes verzorgd uit. In zijn tuin staat de buurman met de handen in zijn zakken naar me te kijken. Ik groet hem en leg uit dat ik er niets van begrijp. ‘Ach’, mompelt hij, ‘die zoon van jou snapt niet zoveel van een tuin. Ik heb het maar even over gedaan. Toch niet erg hè?’

Han

s M

ooi

08

VriendinnenAan het woord is kunstenaar Jan Reemeijer. “We wonen allemaal in dezelfde straat”, zegt hij, “en we kennen elkaar eigenlijk niet. Door dit initiatief ontstond een groepje van acht mensen die met veel plezier de workshops hebben gevolgd. Twee mensen zijn hierdoor vriendinnen geworden en twee anderen trekken nu ook geregeld met elkaar op. Weer een ander is dankzij de workshop - waar we elke keer werken met andere materialen - een cursus beeldhouwen gaan volgen. In september gaan we weer van start met weer acht nieuwe workshops.”

VrijwilligerBuurtwerker Silvia Hefting uit Selwerd vroeg Jan of hij niet als vrijwilliger bij haar aan de slag wilde in de Droom-fabriek. “Ze vroeg: heb jij een droom? En ik zei haar: Ik droom de hele dag”, aldus de man die alles spaart, omdat hij alles kan gebruiken voor zijn kunst-werken. Die exposeert hij regelmatig door het hele land. “Sinds een jaar geef ik in de Droomfabriek, samen met Jos en Janna, creatieve lessen aan kinderen van vier tot twaalf jaar uit Selwerd. Zij zitten allemaal op andere scholen en het doel is dat ze elkaar beter leren kennen.”

“Ik leg gemakkelijk contact en breng graag mensen

bij elkaar. Twee jaar geleden heb ik bij alle mensen in

mijn straat een briefje in de bus gedaan met de vraag

of ze een workshop creatieve vorming wilden volgen.

Acht lessen en het kostte de mensen niks. Ik deed dat

in het kader van de socialisatie, gewoon om elkaar eens

te leren kennen.”

‘Ik breng graag mensen bij elkaar’

Tine

ke H

amm

ing

09

De DroomfabriekDe Droomfabriek – gevestigd in een woning van Nijestee aan de Iepenlaan 71 - is een initiatief van Nijestee, uitge-voerd door Stiel. Wijkbewoners zijn hier welkom om hun droom waar te maken. Hier kunnen ze cursussen volgen, actief

aan de slag gaan met hun droom en vooral elkaar leren kennen en iets beteke-nen voor een ander. “Ik benader de mensen”, vertelt Silvia. “Ook bel ik huis aan huis aan, maak een babbeltje met mensen en vraag wat ze zouden willen doen in of voor de wijk. Sommige mensen

hebben er moeite mee om ergens op af te stappen en die wijkbewoners geven we graag een steuntje in de rug. Wie meer wil weten over de Droomfabriek kan kijken op www.info-koek-dedroomfabriek.nl of eens langs komen. In september gaan we weer van start.”

10

Ooit was het theehuis in gebruik als aula. Vandaag de dag wordt het beheerd door stichting Accolade. Die heeft als doel alles rond sterven, rouwen en verliesverwer-king een volwaardige plek in de samenle-ving te geven. Het theehuis wordt gerund door vijfendertig vrijwilligers, waaronder mensen die via stichting Stiel op deze plek actief zijn. Een gesprek met vrijwil-liger Ida Schiphouwer en bezoeker Deborah Wiltens.

DoodgewoonIda interesseert zich voor het rouwproces, door haar achtergrond als verpleegkun-dige. Een tijdlang werkte ze in de termi-nale thuiszorg. “Toen mijn vader begraven werd op het Selwerderhof, kwam ik terecht bij het theehuis; eerst als bezoe-ker, later als vrijwilliger. Ik vind het belangrijk dat bezoekers zich hier welkom voelen. Het verzorgen van de bloemen is bijvoorbeeld een taak die ik met veel plezier uitvoer. De vrijwilligers in het theehuis weten in te spelen op het verdriet van mensen, maar er wordt ook gelachen. Doodgaan zou weer doodge-woon moeten worden, zodat het be-spreekbaar wordt.”

Vogels van verdriet Ida heeft ook een klein viltatelier, waar ze rouwkunst maakt. “De dood is definitief en voor velen onbegrijpelijk. Rituelen kunnen houvast bieden.” Op speciale dagen als Kerst, Allerzielen en Pasen heeft ze

Het theehuis als steunpilaar

workshops vilten gegeven in het theehuis. Kunst als middel om verdriet te verwer-ken. “Je kunt niet voorkomen dat de vogels van verdriet overvliegen, maar wel dat ze nesten in je haar bouwen.”

Land van rouwSinds twee jaar komt Deborah Wiltens in het theehuis. “Ik heb er niet bewust voor gekozen om hier te komen. Ik liep hier binnen aan de arm van een uitvaartver-zorger. Bijna drie jaar geleden is mijn zoon plotseling overleden aan de Mexi-caanse griep. Vanuit het niets kwam ik onaangekondigd terecht in het land van rouw.” Volgens Deborah leren we niet hoe we moeten omgaan met verlies. “Er is nog steeds een taboe rond het praten over de dood. Van jongs af aan leren we hoe we kunnen feestvieren, maar als er

iemand doodgaat, staat de onmacht centraal. In mijn omgeving wist niet iedereen hoe ze met mijn verdriet moes-ten omgaan. Toen mijn zoon net was overleden en ik bij zijn grafje was ge-weest, was ik soms tot op het bot ver-kleumd. In en in koud. Daarna ging ik dan nog even het theehuis binnen om op te warmen.” De vrijwilligers in het theehuis serveren niet alleen koffie en thee, maar vooral persoonlijke aandacht!

Mar

ieke

Wer

kman Verscholen in het groen van begraafplaats Selwerder-

hof ligt een theehuis. Hier is iedereen welkom om een

kop koffie of thee te komen drinken. Dat kunnen nabe-

staanden zijn die het graf van een dierbare bezoeken of

voorbijgangers die willen genieten van rust en natuur.

Wil je ook vrijwilliger worden bij het theehuis? Neem dan contact op met Stichting Stiel, telefoon (050) 368 18 88, www.stiel.nl. Meer weten over het werk van Ida? Kijk dan op www.rouwkunst.com.

11

Jann

y St

eens

tra

Van mens tot mens

‘Het werkt!’‘Het werkt!’, zegt Deborah Granville, buurtwerker van Stiel. Zij was in 2011 als buurtwerker betrokken bij een soortgelijk project in Corpus den Hoorn. “De meeste signalen die we ontvingen, hebben we opgepakt. Mensen die bijvoorbeeld meer contact met andere wijkbewoners wilden, hebben we geïnformeerd over bestaande activitei-ten. We hebben ze allemaal gesproken en met sommigen heb ik nog steeds contact.” Deborah is enthousiast over het project, omdat het project een mooie kans was voor de buurtwerkers om kennis te maken met de wijkbewoners en om te horen wat er speelt in de wijk. “Hierdoor krijgen we contact met men-sen die we bij activiteiten in de wijk meestal niet tegenkomen”, besluit Deborah. Op dit moment is er een tweede huisbezoekronde gaande.

Niet kijken naar wat iemand niet kan, maar juist

naar wat hij wel kan! Iedereen, jong of oud, ziek of

gezond, heeft één of meer talenten. Iets waar hij goed

in is, wat hij graag doet en waar hij plezier aan beleeft.

Heel goed mogelijk dat hij er zelfs iemand anders

een plezier mee doet. Dat is het mooie van het

project Activerend huisbezoek dat in het najaar in

Vinkhuizen plaatsvindt.

Buurtwerker Sandra ter Veen van de MJD is druk bezig met de voorbereidingen: het werven en trainen van zes vrijwilligers die de huisbezoeken gaan uitvoeren. Waar-om dit project? Sandra: “Met dit project betrekken we mensen bij de wijk die zich

uit zichzelf niet zo snel zullen aanmelden voor bijvoorbeeld activiteiten. Die even een duwtje nodig hebben. Dat kan zijn vanwege een beperking, maar het kan ook andere oorzaken hebben. Tijdens de huisbezoeken kijken we niet naar wat

iemand niet kan, maar juist naar wat iemand wel kan of graag zou willen doen. Het is echt een gesprek van mens tot mens.”

Wensen realiserenVolgens Sandra gaat het soms om heel kleine dingen die mensen graag willen, bijvoorbeeld meer contacten in de buurt. Maar als er mensen zijn die een cursus willen volgen of vrijwilligerswerk willen gaan doen, kan de vrijwilliger die op huisbezoek komt een zetje in de goede richting geven. Sandra: “Samen kijken naar wat er in de wijk te doen is, bijvoor-beeld een cursus in het buurthuis of meehelpen met het End-of-Summerfeest in Vinkhuizen. De vrijwilliger informeert ook of er iemand in de buurt is, familie of een kennis, die de eerste paar keer even meegaat. Als dit niet lukt, dan doet de vrijwilliger dit desnoods zelf.” Drie maan-den na het laatste bezoek vindt een zogeheten effectmeting plaats. Om te kijken of het doel dat iemand zichzelf heeft gesteld, is gehaald.

Sandra: ‘Tijdens de huisbezoeken kijken we naar wat iemand kan of graag zou willen doen.’

Puzzel Doe mee en maak kans op een cadeaubon!

Wat zijn dat voor rare woorden? Zet de letters in de goede volgorde. Dan ontstaan Groningse plaatsnamen. De letters in de blauwe vakjes neemt u over op de balk onderaan. Zo ontstaan er twee nieuwe woorden die de oplossing vormen van de puzzel. Stuur deze naar MJD TijdSTIP - onder vermelding van ‘puzzel’ - Herman Colleniusstraat 18, 9718 KT Groningen. E-mailen kan ook naar tijdstip@mjd.nl. Insturen kan tot 19 oktober 2012.

Oplossing puzzel april 2012De goede oplossing van de lentepuzzel was:

Duurzame toekomst

Uit de vele goede oplossingen trokken wij de volgende winnaars:

1e prijs mw. E.S. v.d. Horn-Boksma, Mercuriusstraat 182e prijs mw. H.J.A. Mast-Schutte, Galenuslaan 43e prijs mw. A. Franken, Getij 43

Hartelijk gefeliciteerd! Zij ontvingen een cadeaubon van respectievelijk € 20,00, € 15,00 en € 10,00.

12

1 lofab

2 zoelding

3 voneihe

4 raastvonjerk

5 xohofl

6 broodkoren

7 ruiterbepen

8 jawemters

9 zuutnihei

10 murma

11 buidedrens

12 sterdwist

13 glintalnei

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

TijdSTIP en de financiële crisisTijdSTIP gaat in december over geld. De gevolgen van de financiële crisis worden ook in Nederland langzaam duidelijk. Wat merkt u ervan? Kunt u met uw inkomen nog net zoveel doen als voorheen? Ziet u schrijnende voorbeelden in

uw omgeving? Of heeft u een concrete vraag over financiën? Stuur ons uiterlijk 12 oktober een brief (maximaal één pagina) of een e-mail (maximaal 450 woorden) en leg uw opmerkingen of uw vraag aan ons voor.

Op de meest gestelde vragen proberen wij in TijdSTIP een antwoord te geven. TijdSTIP,

Herman Colleniusstraat 18, 9718 KT Groningen, e-mail: tijdstip@mjd.nl

In Groningen is veel vraag naar vrijwil-ligers. Er zijn talloze vacatures bij diverse organisaties. Op vrijwilligerswerkgronin-gen.nl vindt u een compleet overzicht.Zo zijn er vacatures op bestuurlijk, coördinerend en uitvoerend vlak. Enkele voorbeelden van vrijwilligerswerk op uitvoerend gebied zijn:• Klussers;• Activiteitenbegeleiders;• Gastheer of gastvrouw;• Bedieningsmedewerkers;• Huisbezoekers;• Hulp bij thuisadministratie;• Informatieverstrekkers.

Vrijwilliger worden?Kom naar Stip!

De overheid wil dat we meer zelf doen en elkaar helpen.

Al gauw denk je dan aan vrijwilligerswerk. Om zelf te

doen of om gebruik van te maken. Bij Stip kunnen

wijkbewoners zich laten informeren over vrijwilligers-

werk. Je kiest iets dat bij je past op basis van interesse,

achtergrond, kennis, vaardigheden en beschikbaarheid.

Ric

hard

Bra

nse

en J

orna

de

Kon

ing

13

Stipvrijwilliger“Nadat ik enkele jaren terug ben gestopt met werken, merkte ik dat mensen in mijn omgeving regelmatig mijn hulp inriepen bij allerlei problemen”, vertelt Richard Branse, vrijwilliger van Stip Corpus den Hoorn. “Dat bracht mij op het idee om dit werk te gaan doen bij een organisatie. Toevallig zag ik een vacature in de krant waarbij Stipvrijwilligers werden gevraagd. Na het bijwonen van een informatiebij-eenkomst heb ik mij daarvoor opgegeven. Sinds maart 2012 werk ik bij Stip. Hier komen wijkbewoners met verschillende vragen, maar ook voor ontmoeting, zoals

tijdens de koffieochtend. Het geeft mij veel voldoening om mensen op weg te helpen. Als Stipvrijwilliger moet je over goede communicatievaardigheden beschikken. Je moet kunnen nagaan wat de werkelijke vraag of het probleem achter de vraag is. Voldoende levenservaring is zeker een pré in dit werk. Daarnaast is het handig om enige ervaring te hebben met het werken met een computer.”

Enthousiast“Stip Corpus den Hoorn biedt niet alleen veel informatie over vrijwilligerswerk, maar is ook een plek waar vrijwilligerswerk wordt gedaan”, aldus Jorna de Koning, contactpersoon Stipvrijwilligers Corpus den Hoorn. “Stip Corpus den Hoorn wordt bemenst door negen enthousiaste vrijwil-ligers. De verscheidenheid onder hen is groot en toch hebben ze ook een aantal dingen gemeen. Ze willen zich allemaal inzetten voor een ander. Het is leuk om te zien dat het doen van vrijwilligerswerk regelmatig resulteert in mooie dingen. Bijvoorbeeld het (weer) vinden van een betaalde baan of het leveren van een bijdrage aan iemands persoonlijke ontwik-keling. Stip wordt gelukkig nog steeds door velen gezien als een goede plek om vrijwilligerswerk te doen. Hopelijk blijft dit ook in de toekomst zo.”

Stip is een leuke plek om vrijwilligerswerk te doen of om vrijwilligerswerk te vinden.

14

DoorzetterBernhard werd vijfendertig jaar geleden geboren met een eenzijdige verlamming. Sinds zijn zesde krijgt hij dagelijks fysio-therapie, logopedie en ergotherapie. Zelf spreekt hij liever niet van een handicap, maar over een beperking. “Ik kijk altijd naar wat er wel mogelijk is”, zegt hij. “’Eerst proberen voordat je ‘nee’ zegt’ is mijn motto en dat probeer ik ook uit te dragen naar mijn omgeving.” Toen hij achttien was, werkte Bernhard met steun van De Noorderbrug bij verschillende organisaties in diverse functies. Hij wilde heel graag een volgende stap zetten naar een reguliere baan. “Ik probeerde dat ook, maar het bleek helaas te hoog gegrepen”,

‘Eerst proberen, voordat je ‘nee’ zegt…’

zegt hij terugblikkend. “Ik had het allemaal niet goed ingeschat, maar ik gaf het niet op. Nu werk ik twee dagdelen in een sa-menwerkingsproject van De Noorderbrug en de Makro. Het is een proef, waarbij acht mensen met een lichamelijke beper-king samenwerken met de andere Makro-medewerkers. Ik ben in juni begonnen en volgens mij is de Makro een heel sociaal bedrijf en zijn ze buitengewoon tevreden over de samenwerking.”

Gevolgen WmoOok Bernhard heeft te maken met de Wmo, de Wet maatschappelijke onder-steuning. “Als alle plannen doorgaan ver-liezen mensen met een laag Zorg Zwaarte

‘Ik kijk altijd naar wat wel mogelijk is.’

Pakket (ZZP), zoals ik, hun begeleiding bij wonen binnen de woonvorm. Ik hoop dat het meevalt, want dankzij de ondersteuning die ik nu krijg, kan ik doen wat ik nu doe.”

Scheidsrechters gezochtNaast zijn werk heeft Bernhard veel hobby’s, onder andere radio luisteren en tv kijken. Bij repetities, optredens en ac-tiviteiten in wijkcentrum Het Dok verzorgt hij samen met een andere vrijwilliger het licht en geluid. “Ik ben er trots op dat ik mag werken in het leukste wijkcentrum van de stad”, meldt hij erbij. “Ik maak me ook sterk voor het elektrische rolstoelhoc-key. Dat is een project van het E-team Groningen, De Noorderbrug, Gehandi-capten Sport Club Emmen en Huis van de Sport. Alle deelnemers hebben een lichamelijke beperking. Het is ontstaan op een sportmarkt in 2006 in Beatrixoord. Zes jongeren met een beperking namen het initiatief. In Groningen zijn nu twee teams in verschillende klassen. Mijn team – ik ben trainer/coach - traint elke maan-dagavond in de sporthal van Lewenborg. Ze zijn overigens dringend op zoek naar scheidsrechters. Ik heb net een vrijwilli-gersvacature uitgezet bij Stip Lewenborg. Want: geen scheidsrechters, geen com-petitie. Dat zou toch zonde zijn!”

Bernhard woont, met begeleiding, in een woonvorm in

Lewenborg. De begeleiding wordt verzorgd door me-

dewerkers van De Noorderbrug. Dit is een organisatie

voor mensen met een lichamelijke beperking of chro-

nische ziekte. Ze zijn gespecialiseerd in de zorg voor

mensen met niet-aangeboren hersenletsel en mensen

die doof of slechthorend zijn.

Jacq

uelie

n de

Vrie

s

Eet smakelijk!

15

Nodig voor 4 personen:- 1 kilo niet te kruimige of gekookte aardappelen van een dag eerder- ½ tot 1 kilo liefst hardere groenten, vers of van gisteren, aangevuld met zachtere- 200 tot 400 gram goedkoper vlees, zoals gehakt, droge worst of spek- Enkele smaakmakers zoals bv. knoflook, peper, sambal of groene kruiden als thijm of oregano- Beetje olie, margarine of vet- Beetje slagroom, koffiemelk of crème fraîche- Verkruimelde beschuit of paneermeel en eventueel geraspte kaas- Een ovenschaal

Bereiden:Maak alle onderdelen apart klaar om aardappelpap te voorkomen. Verwarm de oven voor op 200°C. Snijd de aardap-pelen in blokjes, kook ze kort en net niet gaar. Was de groenten, snijd deze in blokjes en laat de groenten uitlekken. Braad het ongekruide vlees. Wok of kook de hardste groenten eerst en voeg de zachtere later toe. Kruid de groenten naar keuze. Vet de ovenschaal in en meng aardappelen, vlees en groenten voorzichtig door elkaar (kantelen). Giet de (slag)room over de hele schaal. Verdeel de beschuit - met of zonder kaas - over de schotel. Bak het geheel in een half uur in de oven.

Peter Broer

En…een lekker toetje

Tarte Tatin is een ‘Appeltaart op z’n kop’. De taart werd in 1889 per ongeluk bedacht door de zussen Stéphanie en Caroline Tatin, uitbaters van een hotel in Frankrijk.

Nodig:Maak eerst het bladerdeeg met 150 gr. bloem, 75 gr. boter, een eetlepel suiker, een half theelepeltje zout en een half glas water. Voeg alles samen en maak er een bal van. Laat het geheel 20 minuten rusten. Schil 4 of 5 goudrenetten. Verwijder het klokhuis en snijd ze in gelijke plakjes.

Bereiden:Smeer de taartvorm - diameter 22 cm met hoge randen - in met ongeveer 50 gr. boter. Strooi er vervolgens 50 gr. suiker over. Rangschik de stukjes appel netjes op de suikerlaag. Strooi op de appels nog 25 gr. suiker. Rol het deeg uit, leg het over de appels en stop de randen in. U ziet de appels niet meer. Bak de taart in 25 minuten in een hete oven, thermostaat 8. Haal de taart uit de oven en leg hem op een plaat of een hittebestendig bord. Strooi poedersuiker en kleine stukjes boter over de appels en plaats de taart opnieuw ongeveer 10 minuten in de oven onder de grill. Laat de taart iets afkoelen en serveer hem warm.

Hein Zegwaard

Gekantelde Aardappel Anders

In veel landen zijn de mooiste gerechten ontstaan vanuit

de wens om eten dat over is te hergebruiken. Denk aan de pizza in Italië, de mousaka van de Grieken en de paella van de Spanjaarden. Als Nederlanders hebben wij de aardappelovenschotel. Eigenlijk kan daar alles in.

Handige adressen

Wilt u drie keer per jaar gratis TijdSTIP ontvangen?

Ja, ik wil TijdSTIP graag ontvangen:Voor een papieren exemplaar:Naam:

Straat:

Postcode / Woonplaats:

Voor een digitaal exemplaar:E-mail:

Gaat u verhuizen en wilt u TijdSTIP blijven ontvangen? Geef uw nieuwe adres door!

Wilt u bezorger worden van TijdSTIP? ja/nee

Zo ja, graag uw telefoonnummer invullen

VrijwilligersvacaturebankDe Vrijwilligersvacaturebank van Stiel telt ruim 600 vacatures uit de stad Groningen. Ze staan op www.vrijwilligersgroningen.nl en op www.stiel.nl. Het aanbod is heel gevarieerd, van regulier vrijwilligerswerk tot korte klussen. Veel vrijwilligerswerk vindt plaats in een buurthuis of in een zorginstelling, maar je kunt ook thuis

Vul dan de bon in! Ontvangt u TijdSTIP al? Dan hoeft u de bon niet in te vullen. Stuur de bon naar MJD, Herman Colleniusstraat 18, 9718 KT Groningen.

werken, zoals bijvoorbeeld een website bouwen. Kom gerust eens langs bij de Vrijwilligersvacaturebank voor een vrijwilligersklus die bij jou past. Ook kun je er als vrijwilliger of als vrijwilligersorganisa-tie terecht voor informatie en advies.

Stiel Vrijwilligersvacaturebank, Eendrachtskade ZZ 2 in Groningen, telefoon (050) 367 54 24, e-mail vrijwilligerswerk@stiel.nl. Open: maandag t/m donderdag van 09.00 tot 16.00 uur.

Uitgelicht:

Sensoor (050) 526 07 07voor crisis buiten kantooruren

Steunpunt Mantelzorg (050) 312 60 00

Talentenbank (050) 368 18 88www.talentenbankgroningen.nl

Vrijwillige hulpdienstenHoogkerk (050) 556 16 60Lewenborg (050) 544 68 78Noord-Oost (050) 368 38 96Paddepoel (050) 575 23 45Selwerd (050) 571 88 80Vinkhuizen (050) 577 18 80Zuid (050) 535 44 62Zuid ‘Help een handje’ (050) 525 42 57

Vrijwilligersvacaturebankwww.vrijwilligersgroningen.nl (050) 367 54 24

Zorgloket gemeente Groningen (050) 367 42 00voor woon/vervoer/rolstoelvoorzieningen en hulp bij het huishouden

StipBeijum, Ypemaheerd 42 (050) 549 02 29 Corpus den Hoorn, Kochstraat 1-4a (050) 527 34 93De Wijert, P.C. Hooftlaan 1 (050) 529 17 13Hoogkerk, Gabriëlstraat 2 (050) 556 16 60Hoornsemeer, Schaaksport 100 (050) 535 44 62Korrewegwijk/De Hoogte, Floresplein 21 (050) 577 31 62Lewenborg, Kajuit 4 (050) 544 68 78Oosterhogebrug, Rijksweg 15 (050) 549 60 29Oosterparkwijk, Klaprooslaan 120 (050) 368 38 96Paddepoel, Antaresstraat 45 (050) 575 23 45Selwerd, Beukenlaan 36 (050) 571 88 80Vensterschool SPT, Eikenlaan 288 (050) 577 94 33Vinkhuizen, Diamantlaan 94 (050) 577 18 80

Centrum indicatiestelling zorg (Ciz) (088) 789 11 10voor aanvraag en indicatie voor verzorgings-/verpleeghuis

Meldpunt Overlast en Zorg (050) 587 58 85

PersonenalarmeringThuiszorg Groningen 0900-8615ZINN (050) 585 20 00