Theosofia jaargang 103/nr 4, augustus 2002 · democratie, mensenrechten of verbeterde...

Jaargang 103 nummer 4, augustus 2002Tweemaandelijks tijdschrift van de Theosofische

Vereniging in Nederland

Redactie:

Anne Myrthe Iken (hoofdred.),

Els Rijneker (secretaris),

Richard van Dijk,

Elisabeth Raven

Secretariaat redactie:

Tolstraat 154,

1074 VM Amsterdam

Abonnementen: €16 per jaar

(Nederland en België).Losse nummers: €3.

Zetwerk: Willy Evelein

Druk: AD-Druk bv / Zeist

Omslag ontwerp:Tom Ockerse

© 2002

Theosofische Vereniging in

Nederland / Amsterdam

Niets uit deze uitgave mag wordenverveelvoudigd en/of openbaar gemaakt

worden door middel van druk, fotoko-

pie, microfilm, of op andere wijze,zonder voorafgaande toestemming van

de uitgever.

De Theosofische Vereniging is niet verantwoordelijk voor

enigerlei mening in dit tijdschrift tot uiting gebracht tenzijvervat in een officieel document.

InhoudMacht corrumpeert, liefde maakt heilig 126Radha Burnier

Leven als Eén 129Beverly Champion

Het pad 133H.P. Blavatsky

Het veld van bewustzijn 135N.S. Marathey

Moed 139K. Dinakaran

Vedanta lessen - zwaar maar waar 141Yvonne Malykke

Eeuwige onophoudelijke beweging 145K.V.K. Nehru

Het voorspellen van de toekomst 151Mary Anderson

Wetenschap en De Geheime Leer 156Dai Trandang

Chela’s 160H.P. Blavatsky

Boek & periodiek 162

Verenigingsnieuws 163

Adressen Theosofische Vereniging 164

Macht corrumpeert, liefdemaakt heilig– Radha Burnier

Men zegt dat macht corrumpeert, en

dat absolute macht absoluut corrum-peert. Er bestaan vele vormen van

macht: hersenmacht, geldmacht, status-macht, machinemacht enzovoort. Alle

vormen van macht verblinden mensenen zetten hen op een kwaadaardig pad

van wreedheid en uitbuiting. Het gevoelvan macht is koppig en versterkt het

ego-bewustzijn van het lagere verstand.Zelfs goede mensen worden misleid door

het maya dat macht is. De hang naar macht toont zich evenzeer inkleine als in grote zaken. Het zorgt ervoordat mensen in posities van gezag in eengezin, een school of een zaak, neerbuigendgaan praten tegen anderen, lagergeplaat-sten. Het leidt ertoe dat mensen in eensterke maatschappelijke positie zichbelangrijk gaan voelen. Degenen die intel-lectueel of anderszins vaardiger zijn danhun naasten denken dat zij macht hebben.Maar zoals wij weten ‘veranderen’ allevormen van macht ‘in stof en as in demond’, want zij die lijden veroorzaken,moeten zelf lijden, volgens de Wet.

De menselijke geschiedenis getuigt ervandat macht het hart ineen doet schrompe-len. Genadeloze uitbuiting en onderdruk-king van zwakkeren - gevangenen,gekoloniseerden, afhankelijken, vrouwen,kinderen en dieren - is onafgebroken aande gang door de eeuwen heen. Is er dangeen mogelijkheid tot emancipatie vanuitde cyclus van lijden die daardoor gescha-pen wordt, niet alleen voor de slachtoffers,maar ook voor hen die verblind zijn enharteloos worden?

Er is een nieuw soort toerisme gaande,dat mensen, vooral zwarten uit Amerika,naar West Afrika brengt, het land van hunvoorouders. Zij zien, uit de eerste hand,

126 Theosofia 103/4 � augustus 2002

het bewijs van de duivelse gedragingenbegaan door mensen die aasden op geld-macht. Het allereerste verslag van een sla-venaankoop dateert, zegt men, uit 1503.Vanaf toen tot het midden van de negen-tiende eeuw werden zo’n zes miljoenmensen gevangen genomen door handela-ren in samenwerking met plaatselijkestamhoofden. Van hen overleefde slechtseen klein deel; het totale aantal dat onderellendige omstandigheden stierf tijdenshun gevangenschap en transport liep in demiljoenen. De toeristen huilen vaak bitteretranen wanneer zij de donkere, bedomptekerkers zien waar de slachtoffers opgeslo-ten werden totdat een schip aankwam, ende instrumenten die gebruikt werden omhen te brandmerken, en de ene deur‘waardoor geen terugkeer mogelijk was’om ze in de scheepsruimen te stoppen.

In de twintigste eeuw heeft de geschiede-nis zich herhaald. In Europa, China,Afrika, Cambodja, Zuid-Amerika enzo-voort, heeft de machtsmanie van monster-lijke mensen met absolute macht zichzelfvervuld door het martelen, uithongeren enafslachten van miljoenen mensen. Elke dagwordt in de hele wereld dezelfde minder-waardige behandeling op talloze dierentoegepast.

In verscheidene gebieden ter wereldworden jonge opgroeiende vrouwen opge-sloten en in afzondering (purdah in India)gehouden. Zij hebben niets in te brengenover hun leven. Meisjes krijgen minder teeten en vaak geen onderwijs na de basis-school. Vrouwen worden verkracht, gesla-gen, verbrand of verkocht omdat erniemand is om hen te beschermen, nochhebben zij de middelen om zichzelf teonderhouden als ze erin zouden slagenweg te lopen.

In bepaalde tijden werden slavenbeschouwd als bezittingen die verzorgdmoesten worden, maar nu is dat veran-derd. Enorme aantallen arme mensenworden misleid door aanbiedingen vanlucratieve betrekkingen in verre oorden engedwongen te werken in weerzinwekkendeomstandigheden. Wat zij verdienen wordtweggestreept tegen de kosten van de reis,

voedsel en andere kosten, om ervoor tezorgen dat zij voortdurend schuldenhebben en overgeleverd zijn aan hun mees-ters, die ontzettend rijke multinationals ofhun zetbazen kunnen zijn. Een verslagover dit onderwerp vermeldt: ‘Ook aldoordringt de vrije markt de wereldecono-mie, zij brengt niet noodzakelijkerwijsdemocratie, mensenrechten of verbeterdeleefomstandigheden met zich mee’. Ditsoort slavenarbeid bestaat in Brazilië,India, de Golfstaten en zelfs in Parijs enandere Europese hoofdsteden, waar meis-jes uit arme gezinnen in onderontwikkeldegebieden als hulp in de huishouding aan-genomen worden.

In toenemende aantallen worden kinde-ren en adolescenten seksueel misbruikt engestraft als zij zich niet onderwerpen. InZuid-Afrika is onlangs vastgesteld dat veelschoolmeisjes uitgebuit worden dooronderwijzers en naaste familie. Maar hetverhaal verschilt weinig van dat in anderelanden.

Er is een volkomen verschillend soortmacht die de enige macht is die de moeitevan het hebben waard is, omdat het geenlijden tot gevolg heeft. Deze macht wordtnooit opgelegd of ten toon gespreid enheeft niets te maken met persoonlijke wil.Het is een stralende kracht die allen dieermee in aanraking komen heilig maakt enzegent. Dit is de macht van de Liefde.

De liefde probeert niets te bereiken. Zijspant zich niet in om indruk op anderen temaken. Zij veroorzaakt geen pijn, nochoverheerst zij, maar zij inspireert altijd. Demacht om ‘niets in de ogen der mensen’ tezijn is de macht van de liefde. Zoals G.S.Arundale schreef, de liefde zegent hen dielijden en hen die lijden veroorzaken. Het ismisschien goed om zijn oproep te memore-ren in deze tijden van intens lijden enwreedheid:

‘O Macht van de Liefde! Wij beloven u

onze trouw, wetende dat alleen de liefde dewereld kan verlossen. Wij roepen uw zegen

aan over allen die trachten u te dienen. Wijroepen uw zegen aan over allen die lijden

Theosofia 103/4 � augustus 2002 127

moeten ondergaan, opdat zij vreugdevol hun

opgenomen zijn in uw liefde mogen ontdek-ken, zelfs temidden van hun lijden. Wij

roepen uw zegen aan over allen die doelbe-wust lijden veroorzaken, opdat zij ertoe

gebracht worden terug te keren tot u en u tedienen’.

Het moment van de dood

Herhaaldelijk worden er vragen gesteldover de theosofische zienswijze betref-fende orgaantransplantaties en anderemoderne technologieën. Het beleid van deTheosofische Vereniging is dat zij geenofficieel standpunt inneemt over dit soortzaken. Zij geeft alleen een aantal leidendeprincipes aan, en laat het over aan indivi-duen en groepen om deze te interpreterenen toe te passen. Maar voor degenen diezich zorgen maken over zaken als orgaan-transplantaties zijn bepaalde belangrijkebeweringen uit De Mahatma Brievenmisschien interessant. De Mahatma KHschreef over het stervensproces:

‘Zelfs een waanzinnige, of iemand in eenaanval van delirium tremens zal op het tijd-stip van zijn dood dit ogenblik van vol-maakte helderheid hebben, hoewel hij nietin staat is dit tegen de aanwezigen tezeggen. De man mag misschien doodlijken. Maar vanaf de laatste polsslag,vanaf en tussen de laatste harteklop en hetmoment waarop de laatste vonk van dier-lijke warmte het lichaam verlaat - denkt hetbrein en doorleeft het Ego in die luttelekorte seconden opnieuw zijn hele leven.Spreek fluisterend, U, die bij een sterfbedbijstand verleent en zich in de plechtigetegenwoordigheid van de Dood bevindt. Umoet vooral de stilte bewaren onmiddellijknadat de Dood haar klamme hand op hetlichaam heeft gelegd. Spreek fluisterend,zeg ik, om de rustige stroom van gedachtenniet te verstoren, en het Verleden niet tehinderen, dat druk doende is zijn weer-kaatsing op de Sluier van de Toekomst tewerpen’. 1)

Elders wijst dezelfde verheven auteurerop dat dit gevoel, dat het sterkst is op hetkritieke moment van de overgang van defysieke naar de innerlijke regionen de

vormgever zal worden van ons wel of wee,‘het levensbeginsel van ons toekomstigbestaan’. 2)

Het wordt duidelijk uitgelegd in de pas-sage waaruit de bovenstaande aanhaling(zie noot 1)) is gehaald, dat de laatstegedachte onwillekeurig is, dat de indruk-ken en gedachten die het sterkst waren tij-dens het leven op het stoffelijk niveau datgeëindigd is, die indrukken zijn die naarboven komen terwijl het brein beeld nabeeld omhoog stuwt in een paar korteterugblikken die het bewustzijn verlichten.Daarom kan het belang van een zuiver engoed dagelijks leven niet genoeg benadruktworden. Het advies van KH is: ‘Wij moetenop onze handelingen letten en onze harts-tochten en begeerten gedurende onze heleaardse loopbaan onder controle houden’,zodat onze laatste gedachten en verlangensniet ongunstig zijn voor toekomstige voor-uitgang.

Wat is in dit licht gezien, de situatie vande patiënt die slachtoffer wordt vanmoderne medische technologie en die hul-peloos ligt met slangetjes en medicamen-ten in zijn stervend lichaam gepropt, ofwiens organen verwijderd worden, of wieeen nieuw orgaan in zijn lichaam krijgt,wanneer het ogenblik van terugblik en hel-derheid optreedt? Ofschoon het vanuit hetmateriële oogpunt het beste lijkt om hetlichamelijk bestaan te rekken, is het devraag of het wel verstandig of gewenst isom in te breken in het ernstige en gewijdeogenblik, wanneer de ziel de gelegenheidkrijgt te begrijpen wat waarlijk goed is.Geniet de orgaandonor of de ontvangerervan enig voordeel, vanuit spiritueel oog-punt bezien?

Noten

1 Adyar edn., p. 167; De Mahatma Brieven,brief 23B, (17), p.185.2 Adyar edn., p. 124; De Mahatma Brieven,brief 20C, p.139.

Uit: The Theosophist, december 2000Vertaling: A.M.I.


Leven als Eén– Beverly Champion

In die onschatbare gids voor het dage-lijks leven, De sleutel tot de theosofie,

adviseerde mevrouw Blavatsky ons: ‘Omeen ware Theosoof te zijn, moeten wij

onszelf ertoe brengen te leven als één,juist te handelen en nederig door het

leven te gaan… er zullen altijd mensenzijn die weigeren het essentiële verschil

te zien tussen Theosofie en de Theosofi-sche Vereniging – het idee, en zijn onvol-

maakte belichaming. Het kan niet vaakgenoeg gezegd worden dat er tussen het

abstracte ideaal en zijn voertuig eenzeer belangrijk verschil bestaat.’

Op 17 november 2000, vierde het ‘voertuig’zijn 125e verjaardag en liever dan alleenmaar terug te denken aan onze voorbijegeschiedenis, wordt ons gevraagd vooruitte kijken naar de nieuwe eeuw en te trach-ten te definiëren wat de nuttigste rol vande Theosofische Vereniging kan zijn inonze snel veranderende en interactievewereld.

Het valt niet te ontkennen dat menselij-ke conflicten nog steeds grote problemenscheppen in de huidige wereld en dat ereen dringende noodzaak bestaat voorbetere samenwerking en begrip. Ons werdverteld dat een van de redenen voor deoprichting van de TS was het gaandewegheilzaam beïnvloeden van het eigentijdsedenken om aldus het menselijk bewustzijnte regenereren. Het woord ‘doen gisten’,d.w.z. gaandeweg beïnvloeden, was eeninteressante woordkeus aangezien het,behalve het toevoegen van een substantieaan deeg om gisting te bewerkstelligen,ook betekent doordringen, transformeren,wijzigen en temperen.

Dit is vast en zeker ook nu nog een pri-maire doelstelling van de TheosofischeVereniging, omdat het beïnvloeden van demanier waarop de mensheid denkt ookbetekent het beïnvloeden van de kwaliteitvan de hele levenservaring. Het conceptvan deze invloed moet onder ogen gezienen goed begrepen worden. Ik denk dat dit


Mevrouw Beverly Champi-

on is de Nationale Voorzit-

ter van de TS in Australië.

een van de steeds belangrijker wordendedoelstellingen is van de TS, d.w.z. het ver-klaren van de universele kracht van hetdenken en de cruciale rol van de mens inde evolutie naarmate wij onze unieke bij-drage leren te benutten en begrijpen.

Wij leven nu in een snel bewegend tech-nologisch tijdperk dat ver verwijderd is vande wereld van 125 jaar geleden. Tegen-woordig zijn het onze mentale vermogensdie zich steeds meer ontwikkelen en deboodschap van onze onderlinge verbon-denheid moet voortdurend herbevestigdworden als wij ooit de uitdaging van HPBom ‘als één te leven’ willen realiseren. Wijkunnen niet buiten onze verbinding met deheersende bewustzijnsstroming die onzewereld voortdurend aan het scheppen is.Wij zouden er goed aan doen te denkenaan het gezegde dat de Natuur de mens-heid volgt, niet andersom; dat het door dekracht van ons manasisch beginsel, of dekracht van ons bewustzijn is, dat wij mede-scheppers worden.

Zijn wij ons als leden van de TS voortdu-rend bewust van de manier waarop dezemachtige kracht werkt wanneer wij onzemenselijke vermogens van verbeeldings-kracht, denken, spreken en daarop volgendhandelen gebruiken? Is de invloed die wijuitoefenen gewoon door onze aanwezig-heid in de wereld weldadig of niet? Ons isverteld dat de mate waarin of de snelheidwaarmee de evolutie plaatsvindt, afhan-kelijk is van de graad van ontwaakt bewust-zijn in de mens. Als dat zo is verdient deidee enige kritische beschouwing.

In De sleutel tot de theosofie zegt HPB:‘In de sociologie, evenals in alle takken

van ware wetenschap, geldt de wet van uni-

versele causaliteit. Maar deze causaliteitomvat als een logisch voortvloeisel diemenselijke solidariteit waarop de theosofiezozeer de nadruk legt. Als het handelenvan de een inwerkt op het leven van allen,en dat is inderdaad een wetenschappelijkegedachte, dan kan de werkelijke menselij-ke solidariteit, die de grondslag vormt vande verheffing van het ras, alleen wordenbereikt doordat alle mannen broeders enalle vrouwen zusters worden en allen inhun dagelijks leven ware broeder- en zus-terliefde in praktijk brengen. Het is dezeactie en interactie, dit ware broeder- enzusterschap, waarbij ieder voor allen leeften allen voor ieder, die een van de theoso-fische grondbeginselen is die elke theosoofniet alleen zou moeten onderwijzen, maarook in zijn of haar persoonlijk leven inpraktijk moet brengen.’

Hoe kan de TS in de toekomst impacthebben tenzij ieder lid bewust een levenleidt dat de doelstellingen van de Vereni-ging actief demonstreert?

In De Mahatma Brieven aan A.P. Sinnett

krijgen wij een vertaling van de verlichtedenkbeelden van de Boeddha over deketen van oorzaken van menselijk lijden.Hij spreekt ook over het ophouden van hetlijden, of met andere woorden, de uitweg!Onze theosofische literatuur omvat zoveelpunten met betrekking tot de manier omde massa van het menselijk lijden, die zoevident is in onze wereld, te beëindigen.Deze waarheden zijn verspreid door deleraren van het menselijk ras en de vraagblijft over: Wat doen wij ermee?

125 Jaar geleden werd de jonge TS nietalleen opgedragen bij zoveel mogelijkmensen het nobele concept van de eenheidvan alle leven te introduceren, maar ookom een kern van universele broederschapte vormen. Het woord nucleus, net als hetwoord ‘leaven’ (I: doordringen; II: zuurde-sem), was een interessante keuze en duidteen centraal deel aan, waaromheen andereverzameld zijn; een kern; een begin waar-aan zich toevoegingen moeten hechten;een zaadje waaruit zenuwen te voorschijnkomen. Hoe schatten wij onze prestatiesin, als huidige leden?


Dit ware broeder- en zusterschap,waarbij ieder voor allen leeft en

allen voor ieder, is een van de theo-sofische grondbeginselen die elke

theosoof in zijn of haar persoonlijkleven in praktijk moet brengen.

De vroege leden werden uitgedaagd ommensen te onderrichten met de kennis datde wereld onderworpen is aan de werkingvan universele wetten. HPB schreef dat ‘deTS gesticht was om mannen (en vrouwen)te helpen in te zien dat er zoiets als theoso-fie bestaat en om hen te helpen daarheenop te stijgen door te studeren en de eeuwi-ge waarheden te assimileren.’

Zij zei verder dat theosofie de EeuwigeZon is, en de Vereniging de snel verdwij-nende komeet die probeert in een baan omde aarde te komen om een planeet teworden, die eeuwig draait binnen de aan-trekkingskracht van de Zon der Waarheid.Theosofie is de oeverloze oceaan vanWaarheid, Liefde en Wijsheid, die zijnschittering op de aarde afspiegelt, terwijlde TS alleen maar een zichtbaar belletje isop die afspiegeling. De TS is het magazijnvan alle waarheden die geuit worden doorde grote zieners, de ingewijden en de pro-feten van de eeuwen en zij is het kanaalwaardoor meer of minder waarheid kanworden uitgeschonken over de wereld.

Deze visie is vandaag de dag zeker zogerechtvaardigd als ooit en de noodzaakdat deze waarheden in brede kring tevinden zijn en voortdurend opnieuw gefor-muleerd worden is van nog groter belang.Onze wereld lijdt pijn; springt de TS op ditmoment effectief in bij die nood?

De leden is wel verteld dat de TS geenzieltjes wint; met enige reserve waag ik hetechter hierover van mening te verschillen.Het is waar, wij trachten niet te bekeren inde aanvaarde zin van het woord, maar deTS heeft de ongelofelijke wijsheidsleringenontvangen, die tegenwoordig bekend staanals theosofie, en wij bieden zeker alterna-tieve denkbeelden ter overweging aan.Ondanks alle doe-het-zelfboeken die nu inde winkels te koop zijn, bevredigt het secu-liere niet, en er manifesteert zich een diepehonger naar spirituele regeneratie.

De TS is haar leden. Zij werd gevormdals een experiment om aan te tonen datpraktische coëxistentie mogelijk is, onge-acht achtergrond en geloof.

De Italiaanse filosoof Mazzini vertelt onsdat ‘wat slechts een hypothese is in een

bepaald tijdperk, een principe wordt in dedaarop volgende eeuwen.’ Is dit niet de rolvan de TS, om langzaamaan het denkenvan het tijdsgewricht te beïnvloeden? Onzerol zou kunnen zijn om het denken van dewereld te beïnvloeden tot een begrijpenvan eenheid aan de ingegraven gedachtenvan afgescheidenheid te veranderen, die zorelevant zijn in ons materialistisch tijdperk.Als wij de Drie Doeleinden van onze Vere-niging willen naleven, moeten wij meerdoen om een publieke kijk op het mense-lijk potentieel te stimuleren, alsmede onzerol in dat proces.

De TS werd gevormd om een dynami-sche nieuwe relatie te helpen bevorderentussen alle mensen, waarbij onze gemeen-schappelijke elementen erkend worden enniet alleen onze verschillen. Maar als wij inonze theosofische centra de tijdloze bood-schap die theosofie is, actief bevorderen,verspillen wij dan niet onze energie enonze hulpbronnen? Door voornamelijkgezien te willen worden als een parapluorganisatie die alle religies, filosofieën enwetenschappen bestudeert, zouden wijonze gastvrijheid te ver kunnen laten gaandoordat een stroom uitgenodigde sprekersop onze podia verschijnt die hun eigen par-ticuliere boodschap verkondigt.

Bij het voorbereiden van loge/afdelings-programma’s is het vaak een zaak van hetinroosteren van welke spreker er maarbeschikbaar is, ongeacht de relevantie vanhun onderwerp ten opzichte van de doel-stellingen van de Vereniging. Dit wordtgerechtvaardigd als zijnde consistent metde gedachtenvrijheid die zo kostbaar is inde theosofische kijk op het leven. Als detaak alleen maar is om elke week het pro-


Theosofie is de oeverloze oceaanvan Waarheid, Liefde en Wijsheid,

die zijn schittering op de aardeafspiegelt, terwijl de TS alleen

maar een zichtbaar belletje is opdie afspiegeling.

gramma te vullen, is er een reëel gevaarvan afglijden naar een paraplu organisatiedie voornamelijk door andere groepengebruikt wordt. Als de formule van lezin-gen/voordrachten verouderd is, zoals som-migen denken, moeten wij actieftechnologische manieren onderzoeken omde tijdloze wijsheidsleringen te verspreidendie wij geacht worden uit te dragen. Kleineinformele discussiegroepen op verscheide-ne locaties kunnen ook zeer effectief zijn.

G.R.S. Mead vroeg aan vroege leden:‘Wat beogen wij te bereiken door onszelf tebundelen in de Vereniging, als het niet isom die Vereniging een passend instrumentte maken voor de regeneratie van de mens-heid – om de TS inderdaad tot die kern temaken waaruit zich, in de komendeeeuwen, een ware universele broederschapkan ontwikkelen?’

HPB daagde ons uit om te werken vooreen helderder toekomst. Zij gaf aan dat deTS 100 jaar eerder gevormd werd dan dathet mogelijk zou zijn dat de mensheid eengrote stap voorwaarts zou maken. Zij zeidat ofschoon dit niet in de 20e eeuw zou

gebeuren, er wel een duidelijke mogelijk-heid was dat de mensheid deze grote stapvoorwaarts zou maken in de 21e eeuw,mits aan bepaalde voorwaarden voldaanwas.

Ofschoon HPB deze voorwaarden nietspecificeerde, kunnen wij wel raden dat zijzouden gaan om een algemene acceptatievan de eenheid en onderlinge verbonden-heid van alle leven; respect voor de natuuren de werking van universele wetten; datalles cyclisch is waarbij ieder tijdperkgebouwd is op de ervaring en vooruitgangvan de voorgaande cyclus; en dat bewust-zijn, leven en beweging onderling verwis-selbare termen zijn voor Dat wat eencontinuüm is, zij het in of buiten manifes-tatie.

De TS werd gevormd om te helpen demanier waarop mensen denken, te veran-deren. De Adepten die haar oprichtinghebben geïnspireerd wilden een radicaletransformatie van het menselijk bewust-zijn. Het doel was om de tijdloze wijsheids-leringen die in alle religies en filosofieën tevinden zijn, opnieuw te introduceren, enom het potentieel van die entiteit die mensheet, te onderzoeken. Misschien is datlaatstgenoemde doel wel waar de Weten-schap inderdaad ‘onze grootste bondge-noot’ is, naarmate wij onze bewusteinspanningen voortzetten om te leven alseen.

Uit: The Theosophist, november 2000Vertaling: A.M.I.


De TS werd gevormd om te helpen

de manier waarop mensen denken, teveranderen. De Adepten die haaroprichting hebben geïnspireerd

wilden een radicale transformatievan het menselijk bewustzijn.

Hij die sympathie noch antipathie koestert,is evenwichtig en beheerst van denken.

Uit: “Bhagavad Gita”

Het pad– H.P. Blavatsky

Mijn voornaamste en enige doel wasnaar voren te brengen dat de fundamen-

tele principes van iedere exoterischereligie en filosofie, oud of nieuw, vanaf

het eerste begin slechts echo’s warenvan de aloude ‘Wijsheidsreligie’. Ik

trachtte aan te tonen dat de BOOMVAN KENNIS, net als de Waarheid zelf,

Eén was: en dat, hoezeer ook verschil-lend van vorm en kleur, het blad aan de

twijgen, de stam en zijn hoofdtakkennog steeds die waren van dezelfde oude

Boom, in de schaduw waarvan de (nu)esoterische religieuze filosofie van de

rassen die onze huidige mensheid opaarde voorgingen, zich had ontwikkeld

en gegroeid was.

Ik geloof dat ik deze doelstelling zoveelmogelijk volvoerd heb in de eerste tweedelen van De Geheime Leer. Het was nietde occulte filosofie van de esoterischeleringen die ik op mij genomen had aan dewereld in het algemeen uit te leggen, wantdan zou de kwalificatie ‘Geheim’ verwor-den zijn tot het geheim van ‘Jan Klaassen’(een poppenkastpop), uitgeschreeuwd alsop het toneel; maar eenvoudig om ‘dat watgedeeld kon worden’ uit te delen, en omhet naast het geloof en de dogma’s vanvoorbije en huidige naties te leggen, aldushet origineel en de bron van de laatstge-noemde te belichten en hoe verminkt zijgeworden waren. Als mijn werk in deze tijdvan materialistische aannames en univer-sele beeldenstorm te prematuur is voor demassa wereldse mensen… dan heeft diemassa pech gehad. Maar daar het niet teprematuur was voor de serieuze bestudeer-ders van de theosofie, behalve misschiendan voor hen die gehoopt hadden dat eenbetoog over het soort gecompliceerdeovereenkomsten die bestaan tussen de reli-gies en filosofieën van het bijna vergetenverleden, en die van de huidige dag, eveneenvoudig zouden kunnen zijn als eenkeukenmeidenroman uit de stationsboek-handel. Zelfs het bestuderen van eenafzonderlijk filosofisch systeem, of dat nudat van Kant of van Herbert Spencer, vanSpinoza of van Hartmann is, vereist meer


dan een studie van een paar jaar. Lijkt hetdaarom niet redelijk dat een werk datverscheidene dozijnen filosofen en meerdan een half dozijn wereldreligies verge-lijkt, een werk dat de wortels met de groot-ste omzichtigheid dient te onthullen, daarhet slechts een toespeling kan maken opde geheime bloesems hier en daar – nietbij eerste lezing begrepen kan worden,noch zelfs na verscheidene malen lezen,tenzij de lezer voor zichzelf een systeemervoor uitwerkt?…

Er zijn verscheidene manieren omkennis te vergaren: (a) door de uitsprakenvan de kerk of de moderne wetenschapblindelings te aanvaarden; (b) door beidete verwerpen en te beginnen met voor zich-zelf te waarheid te onderzoeken. De eerstemethode is gemakkelijk en leidt tot maat-schappelijk respect en eerbetoon van onzemedemens; de tweede manier is moeilijken vraagt meer dan gewone toewijding aande waarheid, het negeren van persoonlijkvoordeel en een niet aflatend doorzettings-vermogen. Zo was het vroeger en zo is hetnu, behalve misschien dat zulk een toewij-ding aan de waarheid zeldzamer is in onzetijd dan vroeger. De onwil van de moderneOosterse student om voor zichzelf tedenken is nu even groot als Westerse eisenen kritiek op de ideeën van anderen.

Hij eist en verwacht dat zijn ‘Pad’ bereidis met alle egoïstische bemoeienis vanmodern gemak, geasfalteerd, voorzien vaneen snelle spoorweg en een telegraaf, enzelf met een telescoop, waardoor hij, ter-wijl hij op zijn gemak achteroverleunt, dearbeid van andere mensen kan observeren;en terwijl hij hen bekritiseert, uitkijkt naarhet gemakkelijkste, om occultistje tespelen en amateur bestudeerder van detheosofie. Het echte ‘Pad’ naar esoterische

kennis is heel anders. De toegang ertoe isoverwoekerd met de bramen van verwaar-lozing; de travestieën van de waarheidgedurende lange eeuwen belemmeren deingang en het wordt verduisterd door detrotse minachting van zelfgenoegzaamheid,waarbij iedere waarheid buiten alle pro-portie wordt verdraaid. Alleen al de drem-pel over te gaan vereist een niet aflatendeinspanning, vaak zonder resultaat, gedu-rende vele jaren, en wanneer men eenmaalaan de andere kant van die drempel staat,moet de vermoeide pelgrim te voetomhooggaan, want het smalle pad leidtnaar afschrikwekkende bergtoppen, nooitgemeten en onbekend behalve voor hendie al eerder de in wolken gehulde topbereikt hebben. Zo moet hij, stap voorstap, omhoog klimmen, waarbij hij elkeduimbreed voor zich moet overwinnendoor zijn eigen inspanningen; terwijl hijgeleid wordt door vreemde wegwijzerswaarvan hij de aard slechts kan vaststellendoor de verweerde, half uitgewiste inscrip-ties te ontcijferen, al voortgaande, wantwee hem als hij, in plaats van ze te bestu-deren, ze rustig betitelt als ‘niet te ontcijfe-ren’. De ‘Leer van het Oog’ is maya; alleendie van het ‘Hart’ kan hem tot een uitver-korene maken.

Moeten wij ons erover verbazen dat zoweinigen het doel bereiken, dat zo velengeroepen worden, maar zo weinigen uitge-kozen? Wordt de reden hiervoor niet ver-klaard in drie regels op p. 27 van ‘De Stemvan de Stilte’? Hier staat dat terwijl “eerst-genoemden trots herhalen, ‘Zie, ik weet’,de laatsten, degenen die nederig zijn,zachtjes bekennen, ‘naar ik gehoord heb’”.Zo worden zij de enige ‘uitverkorenen’.

Uit: Lucifer, juni 1890Vertaling: A.M.I.


Het veld van bewustzijn– N.S. Marathey

Wanneer het woord ‘bewustzijn’ wordtgebruikt, veronderstelt dit dat er iets in

het leven zich ergens van bewust is. Ditkan tweevoudig zijn: zelfbewustzijn en

objectief bewustzijn.

Bewustzijn vereenzelvigt zich met eenbepaalde verbinding van lichaam en leven,met het gevoel dat het een deel is van hetlichaam. Verder is het zich bewust van ietsanders dan dat lichaam, alhoewel beidevoortkomen uit dezelfde bron van Ik-heid.Door middel van herhaalde ervaring vaneen dergelijk functioneren van het bewust-zijn, ontstaat een gerichtheid op hetlichaam, als hij die weet en handelt, entegelijkertijd een gehechtheid aan deobjectieve uiterlijke wereld.

Het moet duidelijk zijn dat leven enbewustzijn verschillende rollen spelen,ofschoon men wellicht aanneemt dat zehetzelfde zijn. Leven is de levende energie,die verbonden met vorm alle activiteitenuitvoert. Zuiver bewustzijn speelt geenandere rol in deze activiteiten dan tezorgen voor een achtergrond van bewust-zijn voor elke levende vorm. Bijvoorbeeld,leven dat in verscheidene groepen cellen inhet menselijk lichaam functioneert, blijftvan deze cellen verschillen.

Ter verduidelijking: met een filmprojec-tor wordt het één na het andere beeld ineen film op een scherm afgebeeld, die deindruk geven van een voortdurend bewe-gend verhaal. De film draait, elektrischdoor een motor voortgedreven, doch delamp schijnt alleen maar en doet niets. Hetscherm doet eveneens niets, behalve tezorgen voor een achtergrond voor het licht


Dit artikel is een fragment

uit een nog te verschijnen

publicatie van TPH Adyargetiteld ‘Wetenschap van

Zelf-realisatie’.

Wijlen Sri N.S. Maratheywas lid van de Marathi

Federatie van de Indiase

sectie. Hij is de auteur van

verscheidene theosofische

boeken in het Marathi.

en voor de schaduw die door het apparaatgeprojecteerd wordt. In deze wereld zijnop een vergelijkbare manier tijd en ruimtehet scherm, en zuiver bewustzijn is demachtige lamp in de filmprojector. Deelektrische energie stelt de levenskrachtvoor, terwijl de film de ‘vorm’ kant vandeze wereld in beweging uitbeeldt. DeBhagavad Gita (VII.5) drukt dit wereldver-schijnsel op de volgende wijze uit: ‘Leermijn andere natuur, de hogere, het levens-element, kennen waardoor het heelalwordt geschraagd’.

De achtvoudige samenstelling van Pra-kriti genoemd in het vorige vers (VII.4)geeft de ‘vorm’-kant weer, bestaande uit devijf oorspronkelijke elementen of mahab-

hutas, plus manas, buddhi en ahamkara.Dit wordt de lagere natuur (apara prakriti)

genoemd terwijl jiva of leven als de hogerenatuur (para prakriti) is vermeld. Laatstge-noemde bezielt de lagere of materiëlewerelden, terwijl Purusha van beide ver-schilt, en de functie schijnt te hebben detweevoudige aard, of Prakriti samen metbewustzijn, voort te brengen. Bijvoorbeeldwanneer een mens buiten bewustzijn is,leeft hij nog steeds en zijn longen, hart enandere delen van het lichaam functionerenautomatisch. Tenzij zijn bewustzijn terug-keert, is hij toch niet in staat tot weten oftot handelen uit eigen beweging.

Wanneer het bewustzijn terugkeert,beginnen zowel leven als vorm als reactieop de omringende wereld uit eigen bewe-ging te handelen. Er zijn gevallen waarbijpersonen buiten bewustzijn zijn, somsjarenlang, zonder weer tot bewustzijn tekomen alhoewel de levensfuncties, zoals

eten en drinken normaal voortgaan. Ditgeeft aan dat het bewustzijn van een per-soon gescheiden is van het in leven zijn.

Op een bepaald moment zou men zichkunnen afvragen: Wie is verantwoordelijkvoor het handelen van iemand, zelfs wan-neer die persoon ervan overtuigd is dat hij-zelf richting aan zijn handeling geeft? Watis de aard van het ‘Ik’ dat de handelingenvan een individu stuurt? In een samenle-ving wordt, in de regel, de persoon volledigverantwoordelijk gehouden voor zijn doenen laten. Volgens de wet zijn er weiniggevallen waarin de intentie om een daaduit te voeren niet bewezen is: indien depersoon geestelijk gestoord is, of zo jong isdat hij niet in staat is een misdaad teberamen. Hoewel een persoon overtuigdkan zijn van zijn eigen verantwoordelijk-heid voor zijn daden, toont enige waarne-ming aan dat het zijn gehele karakter ofzijn hele wezen is dat hem dwingt op eenbepaalde manier te handelen. Het isdaarom noodzakelijk de aard van deIk-heid in mensen te begrijpen.

Als honderd schoteltjes, die met watergevuld zijn, direct in de zon gezet worden,zullen er honderd weerspiegelingen vanhet zonlicht zijn, die elk een volledig beeldvan de zon bevatten. Evenzo is zelfbewust-zijn in een bepaalde levensvorm gewooneen weerspiegeling van het absolutebewustzijn achter de wereld van verschijn-selen. Als dus de bovenstaande analogieop de waarheid duidt, dan is het zelf dat ineen bepaalde levensvorm of in een verbin-ding van leven en lichaam voorkomt hetuniversele zelf, dat zich vereenzelvigt metde levensvorm. Het is deze identificatie diede illusie veroorzaakt: Ik ben de persoondie verantwoordelijk is voor alles dat uitvrije beweging door middel van dit levendelichaam gebeurt, dat in verbinding staatmet de uiterlijke wereld.

Wanneer men begint te onderzoeken watdit Ik-bewustzijn - het middelpunt vaniemands individuele leven- is, begint mente begrijpen dat alle kwaliteiten en capaci-teiten tot de verbinding van leven enlichaam behoren, en ‘Ik’ in feite ontdaan is


Wie is verantwoordelijk voor hethandelen van iemand, zelfs wanneerdie persoon ervan overtuigd is dathijzelf richting aan zijn handelinggeeft? Wat is de aard van het ‘Ik’dat de handelingen van een individu

stuurt?

van kwaliteiten. Er is niets behalve eenbesef van te zijn, hetgeen ontleend is aande verbinding van leven en lichaam.

De Ik-heid geeft de indruk: ‘Ik ben hetlichaam en het denkvermogen met allebegeerten en afkeer’. Het werkelijke ‘Ik’ inhet individu heeft geen dimensie of kwali-teiten anders dan die van het lichaam envan het denkvermogen. Daarom moetenwe nagaan of en in welke mate de expres-sie van dit zelf verschilt van persoon totpersoon, en van andere onderdelen van denatuur.

Bij het allereerste begin van de schep-ping moet het kosmisch bewustzijn, nadathet zelfbewustzijn was geworden, zichzelfals de oorspronkelijke substantiebeschouwd hebben. Het hele proces vanevolutie van leven en stof moet begonnenzijn met het verlangen van het kosmischbewustzijn zichzelf te kennen, wat hetertoe bracht zich te delen in de kenner enhet gekende. Hoe dan ook, slechts kos-misch bewustzijn bestaat. Daarom moet ditweten aanvankelijk louter subjectief zijngeweest, maar het verlangen iets te zijnmoet creatieve energie hebben vrijgemaakten het oorspronkelijk lichaam hebbenvoortgebracht.

De volgende stap moet het verlangen omte bewegen zijn geweest; maar bewegenhoudt tegelijk in dat stof door energie inruimte en tijd wordt bewogen. Alle vierfactoren die van het begin af aan in de fun-damentele realiteit aanwezig zijn, wordenactief en resulteren in een diffuse, zwartenevel. Deze nevel die zich in de ruimtebevindt, wordt door energie verhit tot alzijn deeltjes trillen en golven licht uitstra-len totdat de nevel overgoten is met witlicht. Het absolute bewustzijn wordt zichbewust van de lichtgolven in de oorspron-kelijke stof die elkaar treffen en botsen.Een objectief bewustzijn zou het gevolgzijn, dat tot een proces van aantrekking enafstoting leidt. Dit zou veroorzaken datstof zich samentrekt om verscheidenecentra waartussen vrije ruimte is. Aange-zien het absolute bewustzijn zichzelf veran-dert in een actief zesledig continuüm, datstof, energie, ruimte, tijd, leven en bewust-

zijn omvat, die met elkaar een homogenerealiteit vormen, is er geen plaats denkbaarwaar elk van deze zes elementen niet aan-wezig is. Al het gemanifesteerde bestaanbestaat slechts uit interactie tussen dezezes grondbeginselen. De meest onvoorstel-bare soort bewustzijn kan slechts bewustvan zichzelf worden door ‘Ik ben dit alle-maal’ te ervaren.

Wat is de relatie tussen bewustzijn enleven? Een verstandig persoon begrijpt enervaart zelf dat hij/zij niet het lichaam is.Maar het is moeilijk om zichzelf los temaken van de levenskracht die de fysiekevorm, samengesteld uit stof, bezielt. Als jedenkt, voelt, begrijpt en diverse delen vanhet lichaam gebruikt, is het uiterst moeilijkte beseffen dat je het niet zelf bent diehandelt, maar de levenskracht in hetlichaam. Wanneer je je hand beweegt, kunje ondervinden dat de hand geen deel uit-maakt van jezelf, maar iets daarbuiten is,dat je naar believen kan bewegen. Maar alseen persoon vraagt, ‘Ben ik het die dezehand in beweging brengt, of is de levens-kracht in mijn lichaam voor deze bewe-gingen verantwoordelijk terwijl ik alleenmaar een getuige ben?’ dan wordt menbijna gedwongen te concluderen dat ik hetben die deze handelingen uitvoert.

Maar als we de handelingen van iemandanders waarnemen, merken we dat de per-soon automatisch reageert op prikkels vanbuiten. Als we de persoon toevallig goedkennen, kunnen we bijna voorspellen wathij onder zekere omstandigheden zoudoen, waarbij de handelingen het automa-tisch gevolg zijn van de vooraf bepaaldepsychologische aard van die persoon. Nie-mand is in staat om iets te doen wat in


Als je denkt, voelt, begrijpt endiverse delen van het lichaam

gebruikt, is het uiterst moeilijk tebeseffen dat je het niet zelf bentdie handelt, maar de levenskracht

in het lichaam.

strijd is met zijn karakter. Dus waarom laathet oorspronkelijke ‘Ik’ zich misleidendoor te denken dat het verantwoordelijk isvoor de handelingen die door het lichaamworden uitgevoerd, alsof het uit eigen vrijewil zou handelen?

Evenals zuiver water helemaal kleurloosis, maar de kleur aanneemt van het vatwaarin het wordt gegoten, of van de kleur-stof waarmee het wordt vermengd, zoneemt ook het ‘Ik’, dat geen kwaliteiten ofbekwaamheden van zichzelf heeft, terwijlhet met leven en stof samenwerkt, deverantwoordelijkheid voor handelingen opzich. In werkelijkheid zijn de handelingenhet voortbrengsel van leven en stof die metelkaar samenwerken door middel van hetmedium van een bepaalde vorm, maar hetware Zelf vereenzelvigt zich met het levenen is onderworpen aan de waanvoorstellingdat het zelf leven is. Dit schijnt de rol vanmaya te zijn. Alle spirituele vooruitganghangt af van vrij van deze waanvoorstellingte zijn en van het doorlopende proces omte komen tot niet-identificatie van het wareZelf met leven.

Vorm, leven en bewustzijn zijn niet drieentiteiten die onafhankelijk van elkaarzijn, doch drie uitdrukkingen van éénbestaan. Identificatie met de instrumentenvan waarneming is in werkelijkheid eenbewustzijnstoestand waarbij het ik alsdegene die het zelf ervaart zichzelf hechtaan het object van waarneming. Bijvoor-beeld als iemand een bepaald object ziet,wordt dit ervaren alsof een persoon voelt‘Ik ben het die ziet’ en niet ‘Ik gebruik hetoog als instrument’. Zoals we weten wordthet beeld van een voorwerp op het netvliesweerspiegeld, en de optische zenuw geeftdeze gewaarwording aan de hersenschorsdoor. Vanuit de hersenen wordt de gewaar-wording overgebracht naar het denkver-mogen, waarvan niet bekend is hoe ditgeschiedt, en vandaar naar het kenvermo-gen van de persoon die dan meent dat hijhet voorwerp heeft gezien. Het blijft een

feit dat als het bewustzijn zijn aandachtniet richt op de gewaarwording van hetoog, geen ‘zien’ plaats kan vinden. ‘Zien’en ‘niet zien’ hangen af van het vermogenom de aandacht te richten, aangeduid alschitta. Deze aandachtsfactor schijnt deobjectieve ervaring van het zien op zodani-ge wijze te veranderen dat de waarnemerzichzelf beperkt voelt door het waarne-mingsveld.

Als bijvoorbeeld een lichtstraal met eendoorsnede van 7 centimeter op een schermwordt geprojecteerd, zal het lijken alsof delaatstgenoemde begrensd wordt door eenronde vorm met een diameter van slechts 7centimeter. Het zou lijken alsof de rest vanhet scherm niet bestaat. Elk stukje ervaringwordt bepaald door zijn eigen grenzen, endientengevolge meent degene die eenervaring opdoet dat dit zijn grenzen zijn.Na voortdurende herhaling van dergelijkezelfopgelegde beperkingen, is hij ervanovertuigd een beperkt wezen te zijn, wiensbeperkingen bepaald worden door deinstrumenten van waarneming zoals hetmenselijk oog. Verder heeft het oog zijneigen sympathieën en antipathieën, ver-langt het altijd naar plezier en het vermij-den van pijn, hetgeen in zekere zin zijnvermogen om te weten en te handelen doetafnemen. Het absolute bewustzijn is zobeperkt door de beperkingen van opeen-volgende ervaringen. Het absolute bewust-zijn, geleidelijk uiteengevallen ingroeps-zielen, vereenzelvigt zichzelf metdeze door de mens opgelegde zelfbeper-king, door de zelfde ervaring altijd weer teherhalen. De Bhagavad Gita (II.62) druktdit proces op de volgende wijze uit: ‘ Demens die verwijlt bij de objecten, raakteraan gehecht’, en vereenzelvigt zichuiteindelijk met een bekrompen, beperktezelfwaarneming dat uit deze illusie isvoortgekomen.

Uit: The Theosophist, september 2000Vertaling: Ton van Beek


Moed– K. Dinakaran

MOED is onontbeerlijk voor een kandi-daat die het spirituele Pad volgt. In de

Bhagavad Gita (hoofdstuk XVI) waar deHeer Krishna Arjuna onderricht over de

goddelijke eigenschappen, plaatst hijabhaya of onbevreesdheid bovenaan.

Hoe kan men vrij van vrees zijn en moedverwerven?

De Bradaranyaka Upanishad zegt, ‘Uit hettweede ontstaat angst’ (dvitiyat vai bhayambhavati). Wanneer men zich bewust wordtvan de eenheid van leven en bestaan,bestaat er helemaal geen angst. Het besefvan afgescheidenheid veroorzaakt angst,en uit vrees ontstaat smart. Moed impli-ceert erkenning van het ondeelbare eneZelf.

Er is niets ongeloofwaardigs aan de ver-halen van grote wijzen die diep in het oer-woud vredig met wilde dieren leven. InAan de voeten van de Meester staat: ‘Meteen rustig denkvermogen gaat tevens moedgepaard, zodat je de verzoekingen enmoeilijkheden van het Pad onder ogenkunt zien’. Godsdienstige fundamentalis-ten verkondigen dat ‘de vrees voor Godhet begin van wijsheid is’, niettemin zeggentheosofen, dat noch vrees noch haat totwijsheid kunnen leiden, de kennis van hetZelf is het begin van wijsheid. Dr. AnnieBesant zei: ‘Het versmelten van jezelf methet Zelf is één van de zaken die doormeditatie tot stand zou moeten komen’.

In de ‘Gulden Treden’, geeft HPB eennieuwe wending aan de eigenschap ‘eenmoedig verdragen van persoonlijkonrecht’. Grote geesten als Bruno, Hypatiaen Socrates zijn het voorbeeld hiervan.Wanneer men beseft ‘Ik ben dat Zelf’, kaner geen sprake van zelfmedelijden zijn.


K. Dinakaran is lid van de

Indiase sectie van de Theo-

sofische Vereniging.

Ongetwijfeld zijn strijders moedig; niet-temin vereist het spirituele leven veel meermoed. Martelaars offeren hun leven vooreen emotioneel doel zoals de natie of hetgeloof of een innerlijke overtuiging. In hetspirituele leven heeft moed een dieperebetekenis.

Wanneer men niet meer aan het zelfdenkt, is er geen aanleiding om voor eengodsdienst, of een land of een God tevechten. In de Bhagavad Gita (VI.29-30)zegt Krishna: ‘Als zijn zelf harmonisch isgeworden door Yoga, ziet hij het Zelf,wonend in alle schepselen, en alle schepse-len in het Zelf, overal ziet hij dit. Hij dieMij ziet in alles, en alles ziet in Mij, hemzal ik nimmer verliezen en hij zal Mij nooitverliezen’. Zo’n persoon handelt altijdmoedig, en zelfs subtielere vormen vanangst komen in zijn leven niet voor.

Wil is een ander aspect van moed: zoalsAan de voeten van de Meester het ken-schetst: ‘Want uw wil moet zijn als gehardstaal, indien gij het Pad zoudt willen betre-den.’ De kracht van de wil is niet bedoeldom op anderen te worden toegepast, maarom zichzelf te veranderen.

Dhira betekent in het dagelijkse spraak-gebruik een moedig persoon. Maar in deUpanishads wordt de wijze omschreven alsdhiras, omdat alleen een waarlijk wijs per-soon werkelijk moedig kan zijn, wetende

dat er één God is die in alle levendewezens leeft, dat aldoordringende Innerlij-ke Zelf van alles, en dat er niets is om bangvoor te zijn.

In de Atharva Veda (XX.15) luidt de aan-roep van de Rishi’s:

Moge de atmosfeer die we inademen onbe-vreesdheid in ons blazen,

Onbevreesdheid op de aarde en in de hemel!Moge onbevreesdheid ons van achteren en

van voren behoeden!Moge onbevreesdheid ons boven en onder

omringen!Mogen we zonder vrees voor vriend en vijand

zijn!Mogen we zonder vrees voor het bekende en

onbekende zijn!Mogen we ‘s nachts en overdag zonder vrees

zijn!Laat de hele wereld mijn vriend zijn!

In De Stem van de Stilte wordt de leerlinggewaarschuwd:

‘Hoe verder gij voortschrijdt, des te meer

valkuilen zult ge ontmoeten. Het pad, datverder leidt, wordt door één enkel vuur

verlicht - het licht van de heldenmoed, dat inhet hart brandt. Hoe meer men durft, hoe

meer men zal verkrijgen.’

Uit: The Theosophist, juni 2000Vertaling: Ton van Beek


Het denken kangeen enkel menselijk probleem oplossen,

het denken zelf is het probleem.

Uit:“In the light of silence,

all problems are dissolved”

van J. Krishnamurti

Vedanta lessen- zwaar maar waar– Yvonne Malykke

Onderscheidingsvermogen (viveka) kan

zich alleen voordoen in een gezuiverddenkvermogen. Tot het ‘wezen’ van

onderscheidingsvermogen behoort deovertuiging dat alleen Brahman werke-

lijk is en dat al het andere onwerkelijk is.Dit altijd in gedachten te houden en

erop te vertrouwen dat dat zijn uitwer-king heeft. Het doel van onderschei-

dingsvermogen is vast verankerd te zijnin de waarheid dat alleen Brahman IS en

dat al het andere niet werkelijk is.

Begeerteloosheid (vairagya) is het gevolgvan de zienswijze dat de wereld in wezenonwerkelijk is. Het ‘wezen’ van begeerte-loosheid is afstand te doen van de werelden geen verlangen te hebben naar wat ookin de wereld. Het ‘resultaat’ ervan is datmen zich in walging afkeert van allevormen van genot alsof het braaksel is. Heteindigt ermee dat men alle genietingen,aards of hemels, met minachting behan-delt, als waren ze braaksel of brandendvuur of hel (Advaita Bodha Dipika - Lampof Non-Dual Knowledge)

Velen zouden het erover eens zijn datwat hierboven genoemd werd toch wel ietste onpraktische lessen zijn uit de Vedan-tische leringen. Dit soort verklaringenshockeert de lezer vaker wel dan niet van-wege hun grimmige benadering van hetspirituele leven en van het meest duisterestudiegebied dat de mens kent. Zulkeleringen zijn voor hen die heilige kennis,theo-sophia, stellen boven alle ander bezig-heden. Het is voldoende als de oprechtebestudeerder van onze tijd vasthoudt aande innerlijke overtuiging dat het doel inhet leven is het spirituele te verwezenlijkenen het goddelijke in ons naar buiten tebrengen en dat dit dan naar buiten toe totuitdrukking gebracht wordt in leven enhandelen.


Mevr. Malykke is een actief

lid van de Olcott Loge van

de T.S. in Australië

De eerste van deze lessen is viveka of‘onderscheidingsvermogen’ tussen wat wer-kelijk is en wat onwerkelijk is. Het is hetpad waarlangs de jnani yogi bevrijdingbereikt, door voortdurend onderscheid temaken tussen het onsterfelijke en het ver-gankelijke, tussen het Zelf en hetniet-Zelf; door met een open denkvermo-gen te aanvaarden dat alles Brahman is endat al het andere onecht is, en door uitein-delijk het intellectueel begrijpen te over-stijgen en dit inzicht in zichzelf teverwezenlijken. De jnani stelt heiligekennis boven iedere andere bezigheid,aangezien er geen bevrijding kan zijn vande cyclus van wedergeboorte als iemandzijn identiteit niet volledig heeft doenopgaan in de “innerlijke werkelijkheid” ofAtman. Alleen door voor eens en altijd het

hele najagen van geluk op te geven kan erspirituele bevrijding komen. Het pad vangenot leidt de zoeker af van het gekozendoel.

Jnani Yoga is het pad van kennis en het ishet pad voor diegene die de rede steltboven andere systemen om tot bevrijdingte komen. Door kennis en verstand komtde verwezenlijking van de “uiteindelijkewaarheid” door middel van juist onder-scheidingsvermogen. Het “ware” is altijdaanwezig, onveranderlijk, constant en vrijvan lijden. Het onwerkelijke isniet-blijvend, niet-constant, afhankelijkmakend, en de bron van lijden. Zoals allesystemen die spirituele bevrijding in hetvooruitzicht stellen, wordt er van de aspi-rant gevraagd dat hij zijn denkvermogentransformeert door het te bevrijden vanverkeerde gedachten, angst, frustratie enz,aangezien het “werkelijke” niet kanworden waargenomen als het denkvermo-gen vertroebeld wordt door misleiding ennegatieve indrukken.

Door zijn innerlijke transformatie enjuist onderscheidingsvermogen ontwikkeltde jnani een verlicht denkvermogen datharmonie teweegbrengt tussen lichaam endenken en in staat is onderscheid te makentussen de indrukken die het denkvermogenontvangt. Vanuit dat juiste onderscheidmaken, door meditatie en helder nadenkenover de heilige leringen van de eeuwigefilosofie, komt er geleidelijk aan het inzichtdat alleen Brahman werkelijk is, dat dewereld zoals wij die kennen een illusie is indie zin dat deze niet uit zichzelf geluk engemoedsrust brengt. In wezen is de wereldonwerkelijk en illusoir omdat hijniet-blijvend is en altijd weer lijden metzich meebrengt. Door mystieke trainingstreeft de aspirant ernaar het spirituelebewustzijn dat achter het denkvermogenverborgen ligt te onthullen, naarmatewaarneming en intuïtie gescherpt worden.

De Vedantijnse wijzen leggen er metklem de nadruk op dat de “uiteindelijkewerkelijkheid” slechts door juist onder-scheidingsvermogen kan worden gereali-seerd. Daarom trainen wij onsdenkvermogen om te zien waartoe uitein-delijk blinde gehechtheid en het gerichtzijn op wereldse bezigheden leiden. Hetdenken wordt misleid wanneer het zichalleen maar richt op het najagen van genot.Blinde gehechtheid voert de mens weg vanhet uiteindelijke doel. Door viveka of hetonderscheidend denkvermogen toe tepassen breekt het zuivere bewustzijn vande “werkelijkheid” door en het bewustzijnwordt verlicht om het Atman te verwezen-lijken.

Vairagya kan worden vertaald met ‘pas-sieloosheid’. Het is het uitschakelen van dedrijvende kracht der begeerte doorniet-gehecht zijn en zelfverloochening. Dezoeker ontwikkelt, nu hij geleerd heeft vanfouten uit het verleden, een innerlijke ont-hechting van de zaken van deze wereld enrealiseert zich ten volle dat het verlangennaar wereldse genoegens en het voortdu-rend bevredigen van begeerten iemandsteeds weer aan het rad van wedergeboorteketent.


Alleen door voor eens en altijd hethele najagen van geluk op te geven

kan er spirituele bevrijding komen.

‘Zich in walging af te keren van allegenot alsof het braaksel is en alle genie-tingen, aardse zowel als hemelse, met min-achting te behandelen alsof ze braakselwaren of brandend vuur of hel’ is gespierdtaalgebruik en zou, wanneer het letterlijkgenomen wordt, kunnen resulteren in eenfanatieke en verwrongen kijk op het levenen in een steriel ascetisme. De woordenmoeten meer naar de geest dan naar deletter genomen worden. Veruit de bestemethode om zelfverloochening te ontwik-kelen is met openheid en mededogen incombinatie met zuiver begrip en kritischonderscheidingsvermogen.

De Crest Jewel of Discrimination (kroon-juweel van onderscheidingsvermogen, vert.)stelt het zo:

Hoe kan het lichaam, dat slechts een zak

botten is, bedekt met vlees, vol vuil en inhoge mate onzuiver, het zelfbestaande Atman

zijn, de Kenner, die er altijd los van is?Alleen een dwaas identificeert zich met

een hoop huid, vlees, vet, botten en vuil,terwijl de mens die onderscheidingsvermogen

bezit weet dat zijn eigen Zelf, de enige Werke-lijkheid die er is, los staat van het lichaam.

De dwaze denkt dat hij het lichaam is, demens met boekenkennis identificeert zich

met de mengeling van lichaam en ziel, terwijlde wijze, die zich de werkelijkheid heeft eigen

gemaakt door onderscheidingsvermogen, heteeuwige Atman als zijn Zelf beschouwt en

denkt: ‘Ik ben Brahman’.

Gespierde taal van een mysticus die ergeen doekjes om windt!

Afkeer van werelds genot kan ook ont-staan door een serie onplezierige ervarin-gen, en van de weeromstuit kan iemandtijdelijk belangstelling voor het spiritueleontwikkelen. Het gevolg van de onplezieri-ge ervaringen ebt echter al snel weer wegen het enthousiasme om zich met het spiri-tuele bezig te houden begint minder teworden, naarmate de diepe indrukken ensubtiel inherente tendensen van ervaringenen begeerten uit het verleden omhoogkomen en zich doen gelden. Dan verliestvairagya haar drijfkracht.

Als je over de vraag nadenkt hoef je echtniet met afkeer vervuld te worden door degenietingen van het leven; het kan veelwijzer zijn ze te zien voor wat ze zijn;niet-blijvend, onwerkelijk in de uiterlijkebetekenis van het woord.. Het voedselgeven aan begeerte en het versterken vanhet verlangen om steeds weer nieuwegenietingen na te jagen verzwakt de wil enhet onderscheidingsvermogen en leidt hetdenken af van zijn hoogste en meest edeleidealen. Het verlangen naar wereldsegenietingen, hoe aardig die ook kunnenzijn, leidt niet naar het hoogste doel maarjuist helemaal weg daarvan.

De wereld is niet wezenlijk slecht wan-neer men hem met wijsheid en mededogenbeschouwt. De wereld kan niet van hetgeheel worden uitgesloten, op welk niveauook van empirisch bestaan waar geest enstof elkaar wederzijds doordringen en inwerkelijkheid onscheidbaar zijn. De wereldis een plek om te leren en een middel omzich spiritueel te ontwikkelen en uiteinde-lijk bevrijding te bereiken.

‘Is er een grotere dwaas dan hij die, wan-neer hij eenmaal een buitengewoon men-selijk lichaam gekregen heeft, verzuimt hetware doel van zijn leven te bereiken?’Waarbij met het ware doel bevrijding vansamsara bedoeld wordt.

Vairagya is het afstand doen van de tijde-lijke en vergankelijke genietingen, wanneermen zich de tekortkomingen ervan heeftgerealiseerd door persoonlijke waarne-ming, door zuiver redeneren en doorgeïnstrueerd zijn over de betekenis van deVedanta door de mystici en wijzen.

Mystici zijn wis en waarachtig echte jna-ni’s. Er is niets mystieks of vaags in de mys-tieke tradities. Mystiek draait geheel en alom het overstijgen van de dualiteit. Eenmysticus is iemand die iets heeft ervaren


De wereld is een plek om te leren en

een middel om zich spiritueel teontwikkelen en uiteindelijk

bevrijding te bereiken.

van een transcendente aard wat niet tebeschrijven valt en niet kan worden begre-pen door het gewone denkvermogen datondergedompeld is in materialisme. Naeen hevige en intense ervaring ziet hij dewereld met een nieuwe en diepere waarne-ming, omdat hij een nieuw niveau in deevolutie van het bewustzijn bereikt heeftdat alle twijfel wegneemt. Mystieke waar-neming gaat veel verder dan intellectueelonderscheidingsvermogen.

En net als de Theosofie legt Vedanta erde nadruk op dat men tot de waarheidmoet komen, niet door blind geloof ofklakkeloos aanvaarden, maar door innerlij-ke overtuiging, door de waarheid te toet-sen aan de hand van materiaal datvoorhanden is en door zijn ware aard teverwezenlijken. Daarom ziet men voorzichzelf de waarheid van de leringen doormeditatie, door beschouwend inzicht en

misschien door een mystieke ervaring, alsmen zo gelukkig zou zijn!

Sri Sankaracharya leidt in zijn meester-werk over de Advaita Vedanta, Viveka-chudamani of Kroonjuweel van

Onderscheidingsvermogen de student stapjevoor stapje, laat zien hoe je onderscheidmoet maken tussen het Ware Zelf en deonwerkelijke wereld der verschijnselen;hoe je je meest innerlijke Zelf kunt verwe-zenlijken waarvan de essentie is het con-stant verblijven in eindeloze gelukzalig-heid. Doordat wij ons met het niet-Zelfvereenzelvigen zijn we slaven en slavernijkomt voort uit onwetendheid en waanvoor-stelling over wie we zijn. Door onszelf tetransformeren, transformeren we alles watzich in ons niveau van bewustzijn voordoet.

Uit: The Theosophist, augustus 2000Vertaling: LG


Als je aandachtig bent bij elk woord,bij elk gebaar, bij alle dingen die je zegt,

de gevoelens, je motieven,ze niet corrigeert,

dan treedt daaruit stilte tevoorschijn,en vanuit die stilte is er discipline.

Uit: “In the light of silence,


van J. Krishnamurti

Eeuwige onophoudelijkebeweging– K.V.K. Nehru

Het nieuwe paradigma van de wetenschap

Newton, Einstein en wat daaruit volgt

Uit de Tweede Wet van Newton wetenwij dat als een kracht F werkt op een

massa m, de versnelling (= de mate vanverandering van de snelheid) a, wordt

weergegeven door de relatie a= F/m.Maar experimenten die uitgevoerd zijn

op elektrisch versnelde deeltjes toondendefinitief aan dat dit niet het geval is bij

zeer hoge snelheden.

De grootte van de versnelling die geprodu-ceerd wordt door dezelfde kracht vermin-dert geleidelijk op zo’n manier dat zij naarnul gaat naarmate de deeltjessnelheid desnelheid van het licht benadert. Zo zeerzelfs dat Einstein had aangetoond dat geenstoffelijk deeltje ooit versneld zou kunnenworden tot deze maximale snelheid. Sinds-dien is het een geaccepteerd principegeworden voor alle natuurkundige theo-rieën.

Zelfs in situaties waar het empirischebewijsmateriaal duidelijk het bestaan aan-toonde van snelheden die groter zijn dandie van het licht – zoals bij sommige quasarroodverschuivingen – ontkenden de weten-schappers de feiten gewoon, vanwege hunonbetwistbare onderdanigheid aan dedenkbeelden van Einstein. Dit heeftnatuurlijk het desastreuze resultaat gehaddat de ontwikkeling van natuurkundigetheorieën in zijn groei gestuit is.

Achteraf kunnen wij nu zien dat, terwijlhet misschien waar is dat geen stoffelijkdeeltje versneld zou kunnen worden totsnelheden die hoger zijn dan die van hetlicht, Einstein en de anderen klaarblijkelijkvoorbijgegaan zijn aan de mogelijkheid datzulke snelheden natuurlijkerwijze zoudenkunnen bestaan in hun eigen recht – erzouden best verschijnselen of entiteitenkunnen zijn die geschapen werden op dezesnelheden, sneller dan het licht en dieeeuwig in die snelheidscategorie geblevenzijn, zonder dat ze in staat waren hun snel-heid af te remmen tot snelheden dieminder zijn dan die van het licht. De theo-retische conclusie dat de lichtsnelheidsbar-rière niet doorbroken kan worden (doorprocessen die bij ons bekend zijn) zou nogsteeds waar kunnen zijn.


Dr. K.V.K. Nehru van de

Jawaharlal Nehru Techno-logical University te Hyde-

rabad, India, is lid van de

Indiase sectie van de TS.

Erkenning van deze logische mogelijk-heid opent een nieuw perspectief voor debestudering van het fysieke universum.Laten wij eens kijken naar Fig.1, dat hetvolledige snelheidsbereik van nul totoneindig toont. Om het spreken over een-heden in deze discussie te vermijden,zullen wij de snelheid van het licht nemenals de eenheid op deze schaal. (De redenhiervoor wordt zo meteen duidelijk). Hetgearceerde gedeelte geeft de snelheden(ruimte/tijd) aan van nul tot één, de schaaldie mogelijk is in ons universum, volgensde heersende dogma’s. Indachtig aan hetfeit dat de (mathematische) inversie vanéén, één is, en de inversie van oneindig nulis, en door het snelheidsbereik van een totoneindig als inverse snelheid te tonen,komen wij bij Fig.2. Hier zien wij een theo-retisch mogelijk symmetrisch universum,met een sector waarin de mogelijke snelhe-den uiteenlopen van nul tot één, en eenandere sector waarin de rollen van ruimteen tijd onderling verwisseld zijn, met dedaarbij behorende inverse snelheden dieuiteengaan van nul tot één. Laten we deze

laatste de inverse sector noemen. De een-heidssnelheid, die identiek is aan de inver-se eenheidssnelheid, dient als de grenstussen de sectoren.

Lokale versus globale standpunten

Op dit punt zouden wij willen wijzen ophet belangrijke feit dat ruimte en tijd, ookal lijken zij zo drastisch te verschillen inons bewustzijn, eenvoudigweg de tweeaspecten zijn van beweging (snelheid),invers gerelateerd aan snelheid. DeGeheime Leer bevestigt dit:

Ruimte en Tijd – deze twee zijn eenvoudig

de vormen van DAT wat het Absolute AL is.1

Ruimte en Tijd zijn één.De Purâna’s leggen er de nadruk op dat

Vishnu identiek is met Tijd en Ruimte. 2

En uit De Mahatma Brieven:

Het “Diepe” is Ruimte – zowel mannelijk

als vrouwelijk.3

Ofschoon ze in ons bewustzijn verschil-lend lijken, zijn ruimte en tijd hetzelfdevanuit het standpunt van het universum,daar zij slechts de twee aspecten van bewe-ging zijn. Nu wij dit onderling symmetri-sche (maar inverse) karakter van ruimte entijd begrijpen, wordt de mogelijkheid vanhet bestaan van de twee sectoren van hetuniversum (Fig.3) volkomen logisch. Debewoners van de snelheidssector zien hetuniversum alsof het doorgedrongen is ineen driedimensionaal ruimtelijk kader,gekoppeld aan een scalaire voortgang vantijd. (De Sanskriet wortel vish , van Vishnu,betekent doordringen). De burgers van deinverse snelheidssector ervaren het univer-sum alsof het doorgedrongen is in een ana-loog driedimensionaal tijdelijk raamwerk(zie Fig.3) gekoppeld aan een constanteeendimensionale voortgang van ruimte.Aangezien onze ruimte hun tijd zou zijn envice versa, kunnen voelende wezens in elkvan beide sectoren van het fysieke univer-sum niet vaststellen in welke sector zij zichbevinden omdat beide sectoren identiekzijn vanuit het gezichtspunt van die sector.


snelheid

snelheid (s/t)

0

Fig. 1 Eendimensionaal snelheidsbereik

1 oneindig

snelheid

snelheid (s/t)

0

Fig. 2 Snelheidsbereik en invers snelheidsbereik

inverse snelheid

1

1 0inverse snelheid (t/s)

Intussen zijn wij beland bij een anderbelangrijk kruispunt waar wij kunnen pro-fiteren van de kennis van De Geheime Leer.Een aanhaling uit de Inleiding:

‘Haar ene absolute kenmerk, namelijkHET ZELF, de eeuwige, onophoudelijke

beweging, wordt in esoterische taal de ‘groteadem’ genoemd, dat is de eeuwigdurende

beweging van het heelal…’ 4

Vergelijk dit ook met wat de Mahatma’sstellen:

‘Wij zeggen en houden staande dat diebeweging – de universele eeuwigdurende

beweging, die nooit ophoudt of haar snelheidvergroot… maar doorgaat als een in bewe-

ging gezette molen, of er iets te malen is ofniet…’ 5

Het belangrijke punt dat wij moetenbeseffen is dat wij mensen geneigd zijn tedenken dat het natuurlijke gegeven, of uit-gangspunt voor ieder verschijnsel, zoals wijgewend zijn dat te zien, de snelheid nulheeft. Maar, zoals bovenstaande aanhalin-gen bevestigen, het natuurlijke gegevenvoor het universum is voortdurende bewe-ging met constante snelheid, of er nu mani-festatie (manvantara) is of non-manifes-tatie (pralaya) – denk aan de woorden ‘ofer iets te malen is of niet’!

Nu is het nog maar een stap naar heterkennen dat deze constante eeuwigduren-de beweging de eenheidssnelheid is die wijhebben beschreven in Fig.3. Derhalve is denultoestand van het universum een onop-

houdelijk naar buiten gerichte voortgangvan ruimte gekoppeld aan de analogevoortgang van tijd. Dit is precies wat onzeastronomische waarnemingen aantonen –dat alle verafgelegen melkwegstelsels zichvan elkaar terugtrekken. Astronomenbeseffen nu dat dit niet een beweging isvan de melkwegstelsels door de ruimte,weg van een of ander middelpunt, maardat het de gestage expansie is van de ruimtezelf.

Het Reciproque Systeem 6 is de algemenetheorie van het fysieke universum die pre-cies op deze grondstelling gebaseerd is – zebeschouwt beweging als het grondbeginselvan het universum en gaat ervan uit datalle krachten en verschijnselen de verschei-dene differentiaties of modificaties zijn vandeze ene bestaande – beweging. De Gehei-

me Leer zegt:‘De occultisten… beweren dat al de zoge-

naamde natuurkrachten, elektriciteit, magne-tisme, licht, warmte, enz. stellig geen

bewegingsvormen van stofdeeltjes zijn, maardat ze… naar hun innerlijke bouw, de gedif-

ferentieerde aspecten zijn van die UniverseleBeweging, die… in de Proloog wordt bespro-

ken.’ 7

En uit De Mahatma Brieven:‘Het is beweging met de daaruit voort-

vloeiende strijd, neutralisatie, vereffening encorrelatie, waaraan de heersende oneindige

verscheidenheid te danken is.’ 8

Zijn ruimte en tijd gekwantificeerd?

Het feit dat de universele beweging haarsnelheid kan vertragen noch versnellenimpliceert dat snelheid gekwantificeerd is,en dat het enig mogelijke de eenheidssnel-heid is. Zodra eenmaal de eenheidssnel-heid bestaat als uniforme naar buitengerichte voortgang, wordt het mogelijk omer een naar binnen gerichte voortgang aantoe te voegen. Het reciproque systeemtoont aan dat zwaartekracht niets anders isdan zo’n naar binnen gerichte voortgang.Maar deze naar binnen gerichte voortgangkan zowel naar binnen gericht zijn inruimte als in tijd.


Fig. 3 De twee sectoren van het fysieke universum

1

1

inverse snelheid

snelheid

3D-ruimte

0

inverse sector

materiële ruimte

0

Gravitatie in ruimte komt voort uit deneerwaartse differentiatie van de oerbewe-ging, die materie produceert zoals wij diekennen. Aan de andere kant produceert deopwaartse differentiatie van de oerbewe-ging gravitatie in tijd, of de inverse gravita-tie, die voortkomt uit de ‘materie’ van deinverse sector, namelijk, de inverse mate-rie. Normaal treffen wij de inversemateriedeeltjes niet aan, om de eenvoudi-ge reden dat zij aggregaten vormen in dedriedimensionale tijd, en niet in de drie-dimensionale ruimte. Zij zijn breed en wil-lekeurig gedistribueerd in ons driedimen-sionale ruimtelijke kader.

Nu zou de reden waarom ruimte en tijdin onze optiek zo verschillend lijken, dui-delijk moeten zijn. Lokaal houdt de naarbinnen gerichte beweging van gravitatie denaar buiten gerichte voortgang van ruimtein evenwicht en zien wij een stationaireruimte. De resulterende buitenwaartsevoortgang van tijd wordt echter niet in-gedamd en wij zien haar als scalaire voort-gang – scalair, omdat ongeacht het aantaldimensies dat tijd heeft, er geen geometri-sche verhouding is tussen deze en dedimensies van ruimte. In de inverse sectorkeert gravitatie naar binnen in tijd envormt zij een tegenwicht tegen de naarbuiten gerichte oerprogressie van tijd,waarbij zij een stationair, tijdelijk kaderbiedt.

Aangezien straling op eenheidssnelheidbeweegt, ligt zij aan de grens van de tweesectoren en is zij zichtbaar vanuit elk vanbeide sectoren, ongeacht vanuit welkesector zij afkomstig is. Daarom zou de stra-ling vanuit de sterren van de inverse sectorzich moeten laten zien als straling van eenhoge inverse temperatuur – dat wil zeggen,een lage temperatuur – en met absoluutisotrope ruimtelijke distributie. Dit is pre-cies wat we waarnemen in de kosmischemicrogolf achtergrond! In feite kunnen wijmet de reciproque systeemtheorie zelfsterechtkomen bij de precieze waarde vande temperatuur van de achtergrondstra-ling. Aangezien conventionele theorieën

aannemen dat deze straling werd uitgezon-den door de sterren van onze sector,hebben zij een harde dobber aan het inovereenstemming brengen van de absoluteisotropie ervan met de bestaandeniet-uniforme distributie van de sterren-aggregaten in de ruimte.

Een ander gevolg van het bestaan van deeenheidssnelheid is dat het de verhoudingvan een eenheid van ruimte ten opzichtevan een eenheid van tijd moet zijn. Aldustoont het reciproque systeem aan datzowel ruimte als tijd gekwantificeerd zijn.Wij herinneren ons wellicht dat rond devorige eeuwwisseling Max Planck eensoortgelijke verbijsterende ontdekking hadgedebiteerd, dat energie gekwantificeerdis, en hierbij toonzettend was voor de daar-opvolgende revoluties in de ontwikkelingvan de wetenschap.

De oerprogressie (beweging) is altijdnaar buiten gericht vanuit de eenheid. Inhet bekende driedimensionale ruimtelijkkader is ‘weg vanaf de eenheid’ dezelfderichting uit als ‘weg vanaf nul’. Maarbinnen de eenheid (quantum) van ruimteis weg vanaf eenheid in de richting van denul. Derhalve lijkt de oerbeweging op eeneeuwigdurende naar binnen gerichte bewe-ging in dit gebied. Aangezien gravitatie,zoals hierboven is aangegeven, altijdbestaat in oppositie met de oerachter-grondbeweging, manifesteert zij zich alseen naar buiten gerichte beweging – datwil zeggen, als een afstoten – in het gebiedbinnen het quantum van ruimte. Wij cite-ren De Geheime Leer:

‘De occultisten staan in hun overtuigin-gen dus niet alleen. Eigenlijk zijn ze ookniet zo dwaas dat ze zelfs de ‘zwaarte-kracht’ van de hedendaagse wetenschaptegelijk met andere fysische wetten verwer-pen en in plaats daarvan aantrekking enafstoting aannemen. Bovendien zien ze indeze twee tegengestelde krachten slechtsde twee aspecten van de universele een-heid.’ 9

‘Er bestaan krachten, naast de zwaarte-kracht, waarvan zij niets weten, en daarbijkomt nog dat er, strikt genomen, geen


zwaartekracht is, maar alleen aantrekkingen afstoting.’ 10

Door dit inzicht verklaart het reciproquesysteem alle vormen van bindingen (cohe-sie) in vaste stoffen en berekent het (sys-teem) de interatomaire afstanden van allesubstanties op accurate wijze.

Stelt u zich voor dat twee atomen naarelkaar toe bewegen. Zij kunnen elkaar nietdichter naderen dan een quantum ruimteomdat dit de kleinste ruimte is die er kanbestaan. Maar dankzij de inverse relatietussen ruimte en tijd, kunnen de twee deel-tjes zich naar buiten gericht in tijd (inwaartsgericht in ruimte) bewegen totdat eenkracht- (beweging) evenwicht bereikt is.Het is deze verandering, van beweging inruimte naar beweging in tijd, die plaats-vindt binnenin het quantum van ruimte,die de vreemde verschijnselen oproept vanhet quantum domein, zoals non-localiteit,het tunneleffect, het ontbreken van eenvaste baan en dualiteit van golfdeeltjes, omer maar een paar te noemen.

Levensmaterie

Bovendien zien wij dat alle structuren inhet fysieke universum wanneer zij aan hunlot overgelaten worden, zich spontaanbewegen van toestanden met meer struc-tuur (of orde) naar toestanden met minderstructuur. Met andere woorden, debeschikbare energie vermindert voortdu-rend. Maar in het geval van biologischeeenheden, zoals de levende cellen of hogerevormen van leven, blijft het organisatie-niveau hetzelfde of neemt het toe, integenstelling tot wat te verwachten valt.Het is nog steeds een raadsel hoe er über-haupt leven mogelijk is in het stoffelijkuniversum als wij het bij zuiver mechanis-tische verklaringen houden.

Het reciproque systeem toont aan dathoewel beschikbare energie verderafneemt in onze sector, het omgekeerdewaar is in de inverse sector, namelijk deinverse energie vermindert spontaan. Ditkomt neer op een toename van beschik-bare energie vanuit ons standpunt bezien!Daarom ontdekken we dat wat wij eenlevende cel noemen ontstaat wanneer de

zuiver materiële structurele eenheidverbonden en geregeerd wordt door eencontrole-eenheid, opgebouwd uit de struc-turen van de inverse sector. Deze controle-eenheid lijkt natuurlijk non-lokaal. DeMahatma’s beweren:

‘ Leven als leven… kan in andere aspecten

of fasen van de aldoordringende Krachtworden getransformeerd...Geest, leven en

stof, zijn geen natuurlijke beginselen dieonafhankelijk van elkaar bestaan, maar de

gevolgen van combinaties die door deeeuwige beweging in de Ruimte worden

voortgebracht.’ 11

‘Probeer het leven los van het organisme te

onderzoeken… en wat blijft ervan over?Alleen een vorm van beweging.’ 12

Samenvattend: de huidige opvatting isdat de verschijnselen van het fysieke uni-versum bestaan binnen een kader vanruimte en tijd. In tegenstelling hiermeebeweert het nieuwe paradigma dat scalairebeweging of snelheid, d.w.z. ruimte/tijd, deinhoud vormt van het fysieke universum –de enige inhoud. Verder hebben wij ont-dekt dat er verscheidene snelheids- (bewe-gings-) domeinen zijn in het fysiekeuniversum die niet sluitend weergegevenkunnen worden in het conventionele drie-dimensionale ruimtelijk referentiekader.

In alle gevallen waar theorie ernstig inconflict komt, wordt dit veroorzaakt doorde Procrustesachtige pogingen om allefysieke processen in te passen in hetbeperkte driedimensionale ruimtelijkekader. Het reciproque systeem toont aandat er een toegevoegde sector is, de inversesector die alleen kan worden weergegevenin het analoge driedimensionale tijd-afhankelijke referentiekader. De meestemysterieuze astronomische verschijnselenwaarvoor geen behoorlijke verklaringbestaat in conventionele theorieën blijkende normale inverse sector verschijnselen tezijn zoals die zich aan ons voordoen.Hoogenergetische kosmische stralen, kos-mische microgolf achtergrond en gamma-straal uitbarstingen zijn typerendevoorbeelden.


Wij merken ook dat sommige inversesector processen bredere implicatieshebben en relevant zijn voor de levenswe-tenschappen. Alle bizarre aspecten van dequantum verschijnselen volgen logischer-wijze uit de discrete natuur van ruimte entijd. Bovendien biedt het systeem vantheorieën gebaseerd op de universelebeweging een rationeel en begrijpelijkbeeld van de realiteit die ten grondslag ligtaan de quantum fenomenen, dat de quan-tum theorie ons niet verschaft.

Uit: The Theosophist van juli 2000Vertaling: A.M.I.

Noten

1. Blavatsky H.P., The Secret Doctrine , TPH,Chennai, India, 1978-9, deel II, 1582. Ibid., deel II, 6123. Barker A.T., The Mahatma Letters to A.P.Sinnett, TPH, Chennai, India,1979,3414. The Secret Doctrine, deel I, 25. The Mahatma Letters to A.P. Sinnett, 1356. Meer informatie over de ReciproqueSysteemtheorie is te vinden ophttp://www.randomc.com/~rs/7. The Secret Doctrine, deel I,1478. The Mahatma Letters to A.P.Sinnett, 1379. The Secret Doctrine, deel I,60410. The Mahatma Letters to A.P.Sinnett, 16011. Ibid., 15612. Ibid., 155


O God, geef licht in mijn harten licht in mijn ziel,licht op mijn tong,licht in mijn ogen

en licht in mijn oren,geef licht aan mijn rechter-,

licht aan mijn linkerhand,licht achter mij en licht voor mijlicht boven mij en licht onder mij,

geef licht in mijn vezelsen licht in mijn vlees,

licht in mijn bloed,licht in mijn haar

en licht in mijn huid.Geef mij licht,

versterk mijn licht,maak mij tot licht.

Mohammed

Het voorspellenvan de toekomst– Mary Anderson

Kunnen we de toekomst van iemand,

van iets of van een organisatie voorspel-len? Los van het feit dat we niet de

toekomst kunnen kennen, kunnen we eralleen maar voorspellingen over doen op

grond van wat we reeds weten uit vroe-gere ervaringen, met inbegrip van onze

verbeelding. We kunnen hetgeen we uithet verleden weten goedkeuren of

afkeuren, maar meestal doen we ditmaar ten dele. Wanneer we in een

sombere bui zijn, denken we dat allerleidingen die we afkeuren blijven bestaan

en/of dat wat we goedkeuren ophoudt tebestaan. Als we optimistisch gestemd

zijn, verheugen we ons op het gebeurenvan alles waar we positief tegenover

staan en we verwachten dat alles wat weafwijzen ‘achterhaald is’. En weer zijn we

zoals gewoonlijk deels optimistisch endeels pessimistisch gestemd.

Wat is de Theosophical Society?

Laten we in de eerste plaats onderzoekenwat de Theosophical Society is. Het is eenorganisatie met een eigen karakter, en hetbehoort - dankzij de leden - een levendeorganisatie, een organisme te zijn. Zij kanvergeleken worden met een boom waarvande stam de internationale Society zelf is, endie in Adyar gevestigd is. De vele kleine engrote takken stellen de nationale lichamenvoor (nationale afdelingen, regionalesamenwerkingsverbanden, bureaus van depresident enz.), de twijgen die aan detakken zijn gegroeid, beelden de onder-afdelingen van de ‘familie ‘ uit, en staanbekend als loges en centra voor studie, ende bladeren, de bloemen - alsmede devruchten en de zaden - zijn de individueleleden.

De organisatie dient een zeker doel ofdoelen, die kunnen worden uitgedrukt inwat ‘Theosofie’ genoemd wordt, wat letter-lijk ‘Goddelijke Wijsheid’ betekent. DeSociety is opgericht - volgens mevrouwBlavatsky (The Key to Theosophy, TPHLondon, blz. 57) - om die goddelijke wijs-heid bekend te maken en dat vinden weterug in het motto van de Society: ‘Er isgeen godsdienst hoger dan de Waarheid’.

Maar kennen we de Waarheid? Wetenwe wat Theosofie is? We kennen ze geen


Mary Anderson was de

Internationale Vice Presi-

dent van de Theosopical

Society en woont in Adyar.

van beide, noch kunnen we ze met zoveelwoorden definiëren. Maar men kan zeggendat het doel van de Society is het nastrevenvan of het onderzoek naar ‘Theosofie’ of‘Waarheid’, niet alleen in onze gedachtenmaar ook in onze dagelijkse levenswijze.De contouren voor dat onderzoek tekenenzich af in de drie doeleinden van de Socie-ty, die samengevat kunnen worden als (1)broederschap of verwantschap onder deleden, (2) serieuze studie en (3) grondigonderzoek - of als liefde, kennis die naarwijsheid leidt, en onderzoek naar hetwezen van ons zijn en van alle processen inde natuur.

Een organisatie is een vorm. Een vormheeft leven nodig om het te bezielen. Inhet geval van de Theosopical Society wordtdat leven gevormd door de leden, hierbo-ven uitgebeeld als de bladeren, de bloe-sems en de vruchten van de ‘theosofischeboom’. ‘Men kent de boom aan zijn vruch-ten’. (Inderdaad is de vereniging vaakbeoordeeld - of verkeerd beoordeeld - opgrond van het gedrag van haar leden!)Uiteindelijk zijn de leden ook de zaden -de dragers van leven.

Kunnen we de toekomst voorspellen?

Zoals eerder uiteengezet geloof ik dat hetniet mogelijk is de toekomst precies tevoorspellen - de toekomst van om het evenwelke persoon of welke organisatie. Dit isniet een verloochening van de wet vankarma of de wet van oorzaak en gevolg,waaraan iedereen en elke groep personen

onderworpen is. Maar we zijn niet alwe-tend; het is voor ons onmogelijk om al deoorzaken te kennen die in beweging gezetzijn en voortdurend in beweging gezetworden, niet alleen op het fysieke maarook op het psychische vlak. Sommigemensen zijn echter zo vrij de toekomst vande Theosophical Society - in werkelijkheidde toekomst van de mensheid, van denatuur, van de planeet aarde - te voorspel-len. Maar voorspellingen zijn niet meerdan ‘gissingen’. Ongetwijfeld kunnen wemet betrekking tot deze planeet en haarbewoners zeggen, dat wanneer bepaaldewereldomvattende ontwikkelingen door-zetten, de meest waarschijnlijke gevolgenzo en zo zullen zijn. Maar we kunnen nietuitsluiten dat er onverwachte, onvoorspel-bare ontwikkelingen kunnen optredenwaarvan de oorzaken onbekend zijn.

Vrees en Hoop

Voor de toekomst van de TheosophicalSociety kan gevreesd worden maar nietvoor de Theosofie zelf, die per definitie, deoude, goddelijke, eeuwigdurende Wijsheidis en door al de eeuwen heen bestaat en zalblijven bestaan, soms ondergronds. Zelfsals de Theosophical Society haar huidigevorm verliest, zal de Theosofie - zoals zijaltijd heeft gedaan en ook thans doet -andere kanalen vinden om door te stro-men, ofschoon een aantal waarborgen inde Theosophical Society van nu is ontwik-keld (het grondbeginsel van de eenheidvan al het leven, vrijheid van denken), dathaar in staat zou moeten stellen een openkanaal voor de Theosofie te blijven.

Een aanleiding voor bezorgdheid wordtbijvoorbeeld gezien in een eventueleafname van het aantal leden over de helewereld, of in een ‘overname’ van de Socie-ty, enerzijds door de ‘New Age beweging’en dergelijke groeperingen, en anderzijds,als een reactie op de neiging van de Theo-sofie ‘dogmatisch’ te zijn (als er zo iets zoubestaan!).

Wat de vrees voor een eventuele afnamevan het aantal leden betreft, misschien iseen sterke toename van het ledenaantaleen waarschuwingsteken waarvoor meer


Een organisatie is een vorm. Eenvorm heeft leven nodig om het te

bezielen. In het geval van deTheosopical Society wordt dat levengevormd door de leden, hierboven

uitgebeeld als de bladeren,de bloesems en de vruchten van de‘theosofische boom’. ‘Men kent de

boom aan zijn vruchten’.

gevreesd moet worden! Wanneer in eenbepaalde loge een plotselinge toename inhet aantal leden optreedt, komt dit vaakdoordat een persoon met charisma de lei-ding heeft. Dit kan een gevaar zijn als depersoon in kwestie zijn of haar eigen eigendogmatische opvattingen van ‘Theosofie’heeft of het kan een goed teken zijn, alsdie persoon een waar theosoof is, nietalleen qua houding maar ook in het dage-lijks leven. Niettemin bestaat er zelfs danhet gevaar afhankelijk te zijn van een auto-riteit, zelfs als de ‘autoriteit’ dit niet wenst.In het geval dat het ledenaantal afneemt,kan het zijn dat personen die zich bij deSociety aansloten en niet echt begrepenwat Theosofie is, zich realiseren dat zij nietop de juiste plaats zijn en de Society weerverlaten. Af en toe zijn er heftige persoon-lijke gesprekken - en één van de partijengaat vol weerzin weg. Misschien zijn derge-lijke disputen testen en beproevingen. Zijworden gevoerd om ons te leren op eenvriendschappelijke manier ‘zich erbij neerte leggen dat men niet tot overeenstem-ming kan komen’. In elk geval wordt dekleine theosofische boom - of de zijtak ofde twijg - in een bepaald gebied van tijd tottijd door hevige winden heen en weergeschud en laat enkele van de bladeren,bloemen of vruchten vallen. Dit kan eenzuiveringsproces zijn.

De goede eigenschappen van de ledenzijn van meer betekenis dan het aantal per-sonen. ‘Want waar twee of drie vergaderdzijn in mijn naam, daar ben Ik in hunmidden.’ (Matt. 18:20)

Wat betreft het gevaar dat de Society ‘ge-kaapt’ kan worden door andere groepenkunnen we als paradox het gezegde aanha-len ‘In een groep is het veiliger’!

Diverse uiterst dogmatische tendensen -bijvoorbeeld, enerzijds met betrekking totde psychische zintuigen en anderzijds eenuitsluitend verstandelijke en dogmatischeopvatting van ‘Theosofie’- kunnen uitein-delijk wereldwijd geneutraliseerd worden,ofschoon er plaatselijke verschillen kunnenzijn! Vrijheid van denken blijft een grootgoed - en een absolute noodzaak. Hetimpliceert tevens de vrijheid om, in het

algehele kader van broederschap, begripen verdraagzaamheid, in alle hoffelijkheid,elkaar tegen te spreken.

Wat de verwachtingen voor de toekomstbetreft, zijn er nu en zijn er altijd onge-gronde verwachtingen geweest van de eenof andere bovennatuurlijke inmenging, een‘deus ex machina’ die de ‘Society’ op deeen of andere manier schijnt te moeten‘redden’.

Sommigen zien uit naar een rechtstreek-se inmenging van de Meesters. Maar zoalsblijkt uit ‘De Brieven van de Meesters aan

A.P. Sinnett’,behoren we op de hoogte tezijn van de nadelen en de gevaren van eendergelijke inmenging, zo dit mogelijk zouzijn.

We moeten ook bekend zijn met debewering dat de oprichting van de Theo-sophical Society door Degenen die achterde Oprichters stonden ten tijde van haaroprichting soms beschouwd werd als eenexperiment met weinig kans van slagen. Inde eerste decennia van het bestaan van deSociety, verklaarde mevrouw Blavatsky aldat de Society als een ‘Universele Broeder-schap’ een absolute mislukking was geble-ken’, een punt dat voorop stond bij deoprichting.

Sommigen hopen op een terugkeer vanmevrouw Blavatsky of dr. Besant, in eennieuwe reïncarnatie, om de ‘Society te red-den’. Maar misschien zijn de dagen van ‘degrote leiders’, die tegen hun zin in verhe-ven zijn tot autoriteiten, voorbij en is hetonze taak om geleid door het licht vanonze eigen opvattingen en inzichten endoor het in praktijk brengen van wat zijzeiden en bedoelden, door te gaan. Met‘het licht van ons eigen inzicht’ doel ik nietop droombeelden die voortvloeien uit onzeeigen bewuste of onbewuste wensen diezich wellicht manifesteren in paranormaleverschijningen, maar op een diepere open-


De goede eigenschappen van deleden zijn van meer betekenis

dan het aantal personen.

baring die van binnenuit komt. Dit kanslechts geschieden in die mate dat inzichtverkregen wordt in de oppervlakkigebegeerten van het lichaam en deze geac-cepteerd worden voor wat ze zijn op eenzodanige diepgaande wijze dat ze wegkwij-nen, ten minste tijdelijk. Dan kan onsinnerlijk zelf zich manifesteren. De onfeil-bare voortekenen zijn innerlijke harmonie,intense onpersoonlijke genegenheid, wijs-heid (ook in ‘praktische’ dagelijkse beslis-singen en handelingen) - en intensevreugde. Hoe meer leden in staat zijn, aldan niet tijdelijk, op dat niveau te bestaan,des te beter zullen de vooruitzichten vande Society zijn, die, zoals we zeiden, uitzijn leden bestaat.

De toekomst van de Theosophical Socie-ty ligt in de handen van de leden zelf; hetligt in onze handen. Laten we de grondbe-ginselen van de Theosofie bestuderen, nietalleen oppervlakkig maar diepgaand,vanuit ons hart en laten we in de eersteplaats in dit licht leven. Er wordt gezegddat men het bestuur krijgt dat men ver-dient. Zullen de leden van de Theosophi-cal Society niet de Theosophical Societykrijgen die zij verdienen?

Wat de wet van karma betreft is ergezegd: onderzoek de huidige levens-omstandigheden, als je de handelingen uithet verleden wilt kennen; onderzoek dehandelingen van nu, met inbegrip van jegedachten en je gevoelens, als je de toe-komst wilt kennen. Dit is wat onze toe-komst bepaalt - en, als organisatie, detoekomst van de Theosophical Society.

Wondermiddelen?

Er zijn diverse methoden voorgesteld omde Theosophical Society te helpen tot bloeite komen, haar dharma te volbrengen enz.

Dergelijke aanbevelingen zoals het ont-wikkelen van psychische vermogensmoeten natuurlijk van de hand wordengewezen. We moeten ons ervan bewust zijnhoe teleurstellend en hoe gevaarlijk zijvoor onszelf en voor anderen zijn. Deovertuiging dat veranderingen in hetkarakter van de leden tot stand kanworden gebracht door verandering vanleefregels is eveneens kinderlijk.

Boeken zijn geschreven, cursussen, semi-nars en workshops zijn ontwikkeld engehouden, waarbij het schitterendewereldbeeld voorgelegd door de Theosofiewordt uitgelegd en er verkondigd wordtdat men van de leden zelf op de een ofandere wijze een beter mens kan maken -hen zelfs spiritueel kan transformeren.Dergelijke methoden zijn vaak nuttig, zelfsal is het maar voor een korte tijd. Zij zijnzelfs noodzakelijk.

Maar ik herinner me het verhaal van eenjonge man die om een stupa liep. Eenwijze kwam voorbij en zei tegen hem: ‘Watje aan het doen bent is heel goed, maar hetzou beter zijn als je de godsdienst in depraktijk toepast.’ De jonge man was ont-hutst, maar besloot ten slotte de heiligegeschriften te bestuderen. Terwijl hij ondereen boom zat te studeren kwam de wijzeweer voorbij en merkte weer op: ‘Wat jeaan het doen bent is heel goed, maar hetzou beter zijn als je de godsdienst in depraktijk toepast’. De jonge man was weder-om onthutst; desondanks trok hij de con-clusie dat hij moest mediteren. Hij zat temediteren toen de wijze opnieuw voorbij-kwam en weer opmerkte: ‘Wat je aan hetdoen bent is heel goed, maar het zou beterzijn als je de godsdienst in de praktijk toe-past.’ De jonge man stond weer perplex,maar op dat moment brak het besef doordat het ‘in de praktijk toepassen van degodsdienst’ was terug te voeren op zijnlevenswijze - op zijn totale levenshouding.De wijze veroordeelde de pogingen van de


De toekomst van de TheosophicalSociety ligt in de handen van de

leden zelf; het ligt in onze handen.Laten we de grondbeginselen van deTheosofie bestuderen, niet alleen

oppervlakkig maar diepgaand, vanuitons hart en laten we in de eerste

plaats in dit licht leven.

jonge man niet. Het is, in werkelijkheid,beter om rond een stupa te lopen vervuldvan goede gedachten, dan anderen kwaadte doen; het is beter te studeren dan trivia-le boeken te lezen (alhoewel we dit uit ont-spanning kunnen doen!); en het is beter temediteren dan kwaad van anderen tedenken. Maar dat alles is niet voldoende.‘Het toepassen van de godsdienst in depraktijk’ of het leiden van een spiritueelleven is het tot uitdrukking brengen vaneen levensinstelling - een houding vanmededogen, van aandacht, en van volstrek-te oprechtheid.

Een dergelijke houding kan niet teweeg-gebracht worden door het ongeïnspireerdbijwonen van godsdienstige erediensten,door het bestuderen van boeken, door hetaanhoren van een lezing of door wat veelmensen beschouwen als ‘meditatie’. Hetkan niet tot stand worden gebracht doorhet houden van een seminar of een work-shop. Al deze dingen kunnen, voorlopigten minste, bruikbaar zijn en nuttig lijken;zij kunnen, in feite, helpen schoon schip te

maken. Maar het werkelijke werk aan debasis moet door ieder van ons apartgedaan worden. En elk lid afzonderlijk, nuen dan de microkosmos van de macrokos-mos genoemd, is verantwoordelijk voor deTheosophical Society .

In navolging van de woorden van dedichter John Donne wordt met de ‘klok’bedoeld, de klok die ons tot handelenaanzet, hetzij innerlijk of uiterlijk hande-len.

Vraag je nooit af voor wie de klok luidt; hij

luidt voor jou.(Uit: For Whom the Bell Tolls, Ernest

Hemingway)

Hoe we handelen of afzien van handelenis iets wat ieder van ons voor zichzelf moetuitmaken, waarbij we een eigen verant-woordelijkheid hebben.

Uit: The Theosophist, november 2000Vertaling: Ton van Beek


Om radicaal vrij te zijn van angst,moet je je bewust zijn van angst

en deze met rust laten,zonder enig oordeel,

zonder te proberen er iets aan te doen.Juist het weten dat daar angst is

en stil te zijn,brengt een fundamentele revolutie teweeg

waarin angstgeen enkele plaats meer heeft.

Uit:“In the light of silence,


van J. Krishnamurti

Wetenschap enDe Geheime Leer– Dai Trandang

Ongetwijfeld speelt de wetenschap een

belangrijke rol in ons leven. Tijdens onzekinderjaren vanaf het volgen van basis-

onderwijs en bij elke toepassing in hetdagelijkse leven worden we beïnvloed

door de wetenschap: met andere woor-den we zijn erg afhankelijk van de

wetenschap.

De wetenschap verleent hulp bij het oplos-sen van de meeste problemen, in hetbijzonder in de toegepaste wetenschapzoals elektriciteit, gas, water, voortsatoomenergie, ontdekken van de ruimte,klimatologie, oceanografie ...

De mensen veronderstellen dat dewetenschap alles in het leven kan oplossen.Zij omvat een groot aantal leervakken metbetrekking tot diverse onderwerpen zoalsmedicijnen, natuurkunde, scheikunde, wis-kunde, biologie, natuurwetenschappen(geografie, geomorfologie, oceanografie)hetgeen blijkt uit gespecialiseerde tijd-schriften.1

Kan de wetenschap op alle vragen in denatuur of in het leven een antwoordgeven? Waarop is zij gebaseerd?

Zij is voornamelijk gebaseerd op:- Waarschijnlijkheid: Dit betekent dat de

wetenschap geen 100% zekerheid ver-schaft.

- Fouten: Het aanvaarden van fouten intoegepaste wetenschappen, d.w.z. metenimpliceert altijd een onnauwkeurigheids-marge van + en - .

- Het nemen van steekproeven om feitente bewijzen. Hoe groot is de kans dat eenplant een fossiel wordt, in het geval vanaardbevingen, brand, wateroverlast enz.?


Dit artikel is een opdracht in

het kader van ‘Strategieën

voor het les geven over De

Geheime Leer’ geleid door

Joy Mills, Krotona Schoolof Theosophy, maart 2001.

Dai Trandang is geomorfo-

loog en lid van de ‘Science

Group’ in Australië.

Hoeveel kans bestaat er dat een dier ofmenselijk lichaam behouden blijft? Hoe-veel kans bestaat er dat een ongeschondenexemplaar in de woestijn, ergens onder deaarde of in het bos wordt gevonden?

- Het belangrijkste is dat zij gebaseerd isop theorieën of theorema’s2, doch erbestaat altijd onenigheid tussen geleerdenover hun theorieën/theorema’s.

Kortom, wetenschap is gebaseerd op ietsdat niet 100% nauwkeurig is, alhoewelmen haar rol in het leven niet kan ontken-nen.

Het oorspronkelijke titelblad van de uit-gave van 1888 “De Geheime Leer: De Syn-these van Wetenschap, Religie en Filosofie”toont aan dat in dit boek wetenschap wordtverondersteld een belangrijke rol te spelen.

De Geheime Leer is een boek ‘geschrevenin dienst van de mensheid en door de mens-

heid en de toekomstige generaties.’Het doel van dit boek kan aldus worden

geformuleerd: aan te tonen dat de natuurgeen ‘toevallig bijeenkomen van atomen’ is,

en de mens zijn rechtmatige plaats in hetplan van het heelal aan te wijzen: de archa-

ische waarheden, die de grondslag vormenvan alle religies, tegen degradering te bescher-

men en de fundamentele eenheid waaruit zijalle voortkomen enigszins aan het licht te

brengen: tenslotte, aan te tonen dat de weten-schap van de moderne beschaving nooit

dichtbij de occulte kant van de natuur isgekomen.3

Wat is de rol van de wetenschap in De

Geheime Leer?In beide delen beslaat het Aanhangsel

van ‘ De Wetenschap tegenover de Gehei-me Leer’, dat veel conflicten of menings-verschillen over methodologie, overkennis... bevat, meer dan 350 pagina’s opeen totaal van 1513 pagina’s.4

Het aanhangsel geeft enkele meningenweer van geleerden evenals van theosofenover een groot aantal onderwerpen: deel Iomvat wetenschappelijke theorieën overzwaartekracht, rotatietheorieën, krachten,leven, zonnestelsel, inter-etherischegolven, atomen, scheikunde, goden, mona-

den, cyclische evolutie, karma, de dieren-riem...; deel II gaat over antropologie, devoorouders van de mensheid, fossiele over-blijfselen, de duur van de geologische tijd-perken, rastijdkringen, reuzen, beschaving,wetenschappelijke en geologische bewijzenvoor het bestaan van verschillende conti-nenten...

In deel I treffen we de volgende citatenaan met betrekking tot wetenschap:

‘Het spreekt vanzelf dat de wetenschaphet mysterie van het heelal dat onsomringt, niet kan ontsluieren. Het is waardat de wetenschap verschijnselen kan ver-zamelen, classificeren en erover generali-seren’ (blz. 477).

Hoe kan de wetenschap er aanspraak opmaken hier iets met zekerheid over teweten? Hoe kan zij haar beweringen enhaar hypothesen handhaven tegenover dievan de occultisten, die in de zwaartekrachtalleen maar sympathie en antipathie zien,of aantrekking en afstoting, die op onsaardse gebied worden veroorzaakt doorfysische polariteit en buiten haar invloeds-sfeer door geestelijke oorzaken?’ (blz.513).

‘Maar de geleerden weten niets,en willenook niets horen over het ‘Zwaard vanKennis, dat door de adepten en ascetenwordt gebruikt’ (blz. 536).

‘Met de beoefenaars van de ware weten-schap bedoelen we degenen die te veel omde waarheid en te weinig om hun persoon-lijke ijdelheid geven om zich, zoals demeerderheid, dogmatisch uit te laten’ (blz.514).

‘De hedendaagse wetenschap ontkenthet bestaan van een ‘levensbeginsel’. Dezepassage is een duidelijk bewijs van haargrote fout’ (blz. 538).

‘De hedendaagse wetenschap is het oudedenken in verwrongen vorm, meer niet’(blz. 579).

‘De moderne wetenschap is alleenbetrouwbaar op haar eigen gebied, binnende stoffelijke grenzen van ons zonnestelsel;daarbuiten verschilt alles, elk stofdeeltje,van de stof die zij kent: die stof bestaat in


toestanden waarvan de wetenschap geenidee heeft’ (blz. 601).

In deel II vindt men de volgendeuitspraken:

‘De wetenschap kan geen aanspraakmaken op enige kennis van het begin vanwet, stof of leven...’ (blz. 655).

‘Het is haar plicht alle feiten te verifiërenen te verbeteren die onder haar recht-streekse waarneming vallen’ (blz. 664).

‘Zij probeert de ‘oorsprong van dedingen te verklaren, die echter alleen inhaar eigen concepten gekoesterd worden.Zij valt geestelijke geloofsovertuigingen enreligieuze overleveringen aan die duizen-den jaren oud zijn, en maakt alles, behalvehun eigen liefhebberijen, uit voor bijge-loof’ (blz. 664).

‘De geleerden vermijden zich te bindenaan een bepaalde uitspraak over de ouder-dom van de mens, wat ze ook moeilijkzouden kunnen, en ze laten zo een enormeruimte open voor stoutmoedige specula-ties’ (blz. 686).

‘De hedendaagse wetenschap ontkenthet bestaan van een dergelijke invloed; dearchaïsche wetenschap bevestigt deze’ (blz.699).

‘De hedendaagse geologie en antropolo-gie zullen het natuurlijk oneens zijn metonze opvattingen’ (blz. 71).

‘Wat weet de moderne wetenschap overde duur van de wereldtijdperken, of zelfsover de lengte van geologische perioden?Niets, absoluut niets’ (blz. 66).

Er zijn wat dit betreft enkele ‘overeen-komsten’ en ‘verschillen’. Men kan nietontkennen dat de wetenschappelijke me-thoden hulp kunnen bieden in het beterbegrijpen van mensen in deze en dedaarop volgende eeuw. Aan de ene kantdomineren de moderne wetenschap entechnologie alles in het leven, maar aan deandere kant kan de wetenschap veel kwaadveroorzaken als zij teveel haar eigen ganggaat. Neem er nota van hoe zeer deschade, die is veroorzaakt door de gek-ke-koeien-ziekte en de genetische manipu-latie, de omgeving kan veranderen. Tot

hoever kan men gaan met de reageerbuis-baby? De resultaten van deze door demens gemaakte voortbrengsels zijn gevaar-lijk en in sommige gevallen zijn zij onbe-heersbaar omdat de wetenschap geenrekening houdt met de natuurwet.

De wetenschap heeft haar zwakkekanten en haar beperkingen op sommigegebieden. Als de wetenschap in het alge-meen gesproken ervoor open staat omhaar onderzoek in overeenstemming tebrengen met de natuurwet: als de weten-schap zich in de juiste richting beweegt omde latente vermogens in de mensheid teontplooien, dan kan de wetenschap vannut zijn voor het verkrijgen van een beterbegrip van kosmologie, antropologie envan de ontwikkeling van de mensheid.

Tot slot zou ik enkele uitspraken uit De

Geheime Leer willen aanhalen:‘Omdat in deze tijd slechts een bepaald

gedeelte van de geheime leringen bekendkan worden gemaakt, zouden deze zelfsdoor theosofen nooit worden begrepen,indien zij zonder enige uitleg of toelichtingzouden worden gepubliceerd. Daarommoeten zij tegenover de speculaties van demoderne natuurwetenschap wordengesteld. Archaïsche axioma’s moeten naastmoderne hypothesen worden gezet en devergelijking moet aan de scherpzinnigelezer worden overgelaten.’5

‘De hele zaak is nu van beide kanten aande lezer voorgelegd, en aan hem blijft debeslissing of de samenvatting ervan in onsvoordeel uitvalt of niet.’6

Het moet daarom worden overgelatenaan de intuïtie en de hogere vermogensvan de lezer om, zover hij kan, de beteke-nis van de gebruikte allegorische uitdruk-kingen te begrijpen.Men moet dan ookbedenken dat al deze stanza’s zich eerderrichten tot de innerlijke vermogens dan tothet gewone begripsvermogen van het fysie-ke brein’7


Bibliografie:Blavatsky,H.P. The Secret Doctrine, deel I. TheTheosophical Publishing House, Adyar, 1979.(84) +xivii+696 blzBlavatsky,H.P. The Secret Doctrine, deel II. TheTheosophical Publishing House,Adyar, 1979.xx+817blzBlavatsky,H.P. The Secret Doctrine, GeneralIndex and Bibliography. The TheosophicalPublishing House, Adyar, 1979. 520 blzBlavatsky,H.P. Introduction to the SecretDoctrine, Pasadana, 1988Moia, Beverly B. An Intuitive Approach to theSeven Stanzas of Dzyan. Dept. of Education,T.S. In America, Wheaton, 1986, 29 blzPrem, Sri Krishna Initiation into Yoga — Anintroduction to the Spiritual Life, A Quest Book,T.S. in America, Wheaton, 1986, 128 blzPrem, Sri Krishna andAshis, Sri Madhava Man, The Measure of AllThings, in the Stanzas of Dzyan, TheTheosophical Publishing House, Wheaton,1969, 360 blzSpierenburg, Henk J, The Inner Group

Teachings of H.P. Blavatsky to her Personal Pupils(1890-91). 2nd ed. Point Loma Publications,1995, 254 blzTomas, Bertram A. The Secret Doctrine andModern Science, The Blavatsky Lecture 1922.

The Theosophical Publishing House, London,no date, 36 blz

Noten:1 National Geography, ‘Celebrations of Earthand Beyond’, januari 2000Scientific American, ‘The Earth from InsideOut’, maart 20012 Theorie is een uiteenzetting of eenverzameling van uiteenzettingen bedoeld omeen verschijnsel of een groep verschijnselen teverklaren; een abstracte gedachte die in depraktijk niet aan een onderzoek isonderworpen; een veronderstelling of gissing.Theorema is een idee of leerstelling die opbewijsbare gronden waar is of waarvanaangenomen wordt dit te zijn . (AmericanHeritage Dictionary)Een theorie is eenvoudig een hypothese, eenspeculatie en geen wet. (GL deel II, blz 665)3 De Geheime Leer, blz VIII, voorwoord, deel I4 Een percentage van in totaal 23%5 De Geheime Leer, blz 480, deel I6 ibid., blz 668, deel I.7 ibid., blz 21, deel I

Vertaling: Ton van Beek


Het heeft geen zin te vragenhoe het denkvermogen leeg kan zijn.In het ‘hoe’ speelt het denkvermogen

een spelletje met zichzelf.

Uit: “In the Light of Silence,

all Problems are Dissolved”

van J. Krishnamurti

Chela’s– H.P. Blavatsky

Wat zijn chela’s, en over welke vermo-gens beschikken zij? Hebben zij tekort-

komingen, en in welke details verschillenzij van mensen die geen chela zijn? Moet

ieder woord dat door een chela geuitwordt als een waarheid worden opgevat?

Deze vragen dringen zich op omdat velemensen er een tijdlang bijzonder

absurde denkbeelden over chela’s opnagehouden hebben, en toen men

ontdekte dat deze ideeën gewijzigdmoesten worden, was de reactie in

sommige gevallen tamelijk heftig.

Het woord ‘chela’ betekent gewoon ‘een

discipel’; maar het is verder uitgekristalli-seerd in de literatuur van de theosofie, enheeft volgens sommigen evenveel verschil-lende definities als het woord ‘God’ zelf.Sommige mensen zijn zo ver gegaan dat zezeiden dat wanneer iemand een chela is,hij onmiddellijk naar een niveau wordtgetild waarop ieder woord dat hij ongeluk-kigerwijs uitspreekt wordt genoteerd als excathedra, en hem wordt niet het voorrechtgegund te spreken als een gewoon iemand.Als ontdekt werd dat enige uitspraak oppersoonlijke titel en verantwoordelijkheidgedaan was, werd hij ervan beticht zijngehoor te hebben misleid.

Nu moet dit onjuiste idee voor eens envoor altijd gecorrigeerd worden. Er zijnchela’s en chela’s, net als er MAHATMA’S

zijn en MAHATMA’S. Er zijn MAHATMA’S

die in feite zelf de chela’s zijn van hen dienog hoger zijn. Maar niemand zou ookmaar een moment een chela die net zijnmoeizame reis begonnen is verwarren metdie grotere chela die een MAHATMA IS.

In feite is de chela een ongelukkig mensdie de eerste stappen gezet heeft op ‘eenniet gemanifesteerd pad’, en Krishna zegtdat ‘dat het moeilijkste pad is’.

In plaats van de constante spreekbuis tezijn van zijn goeroe, merkt hij dat hij meeralleen staat in de wereld dan zij die geenchela’s zijn, en zijn weg is omgeven met


gevaren die menig aspirant zoudenafschrikken als ze in natuurlijke kleurenafgeschilderd waren, zodat in plaats vanhet aanvaarden van zijn goeroe en hetslagen voor een toelatingsexamen met hetoog op het krijgen van een propedeuse inde Kunst van het Occultisme onder de con-stante en vriendelijke leiding van zijnmeester, hij eigenlijk binnendringt in eenbewaakte omheining, en vanaf dat momentmoet hij vechten en overwinnen – of ster-ven. In plaats van te aanvaarden, moet hijaanvaarding waardig zijn. Evenmin mag hijzichzelf aanbieden. Een van de Mahatma’sheeft eens geschreven – ‘Dring uzelf nooitaan ons op voor het chelaschap; wacht tothet op u neerdaalt’.

En nadat hij geaccepteerd is als chela, ishet niet waar dat hij alleen maar het instru-ment is van zijn goeroe. Hij spreekt net alsvroeger als alle gewone mensen, en alleenwanneer de meester door middel van hetmagnetisme van de chela een feitelijkgeschreven brief stuurt, kunnen de toe-schouwers zeggen dat door hem een com-municatie tot stand kwam.

Misschien gebeurt het hen, net als iedereandere auteur af en toe, dat zij tot ware ofschone uitingen komen, maar dat is noggeen reden om te concluderen dat tijdensdie uiting de goeroe door de chela sprak.Als de kiem van een goede gedachte aan-wezig was in het verstand, zou de invloedvan de goeroe, net als de milde regen ophet zaad, er de oorzaak van hebbenkunnen zijn dat deze plotseling tot levenkwam en ongewoon bloeide, maar dat isniet de stem van de meester. In feite zijnde gevallen zeldzaam waarin de meestersdoor een chela spreken.

De krachten van chela’s variëren al naargelang hun vooruitgang; en iedereen zoumoeten weten dat als een chela enige‘krachten’ heeft, hem niet is toegestaandeze te gebruiken behalve in zeldzame enbuitengewone gevallen, en hij mag ernimmer over opscheppen dat hij ze bezit.Daaruit volgt dus dat zij die slechts begin-ners zijn, niet meer of grotere krachtenbezitten dat een gewoon mens. In feite ishet doel voor de chela niet het verwervenvan psychische vermogens; zijn voornaam-ste taak is zich zelf te ontdoen van datoverheersende gevoel van persoonlijkheiddat de dikke sluier is die ons onsterfelijkedeel voor het oog verbergt – de echtemens. Zolang hij dit gevoel laat bestaan, zolang zal hij precies op de drempel van hetoccultisme moeten blijven staan, niet instaat verder te gaan.

Sentimentaliteit, nu, helpt een chela nietverder. Zijn werk is hard, zijn pad volstenen, het einde is ver weg. Met sentimen-taliteit alleen zal hij helemaal geen voor-uitgang boeken. Wacht hij tot de meesterhem vraagt zijn moed te tonen door zich-zelf in de afgrond te storten of door dekoude hellingen van de Himalaya te trotse-ren? IJdele hoop; zo zullen zij hem nietroepen. En aldus, daar hij zichzelf niet maghullen in sentiment, moet het publiek,wanneer zij hem willen beschouwen, geenvalse sluier van sentimentaliteit over al zijnwoorden en daden gooien.

Laat ons daarom van nu af aan er optoezien dat er wat meer onderscheidings-vermogen gebruikt wordt bij het kijkennaar chela’s.

Uit: The Theosophist, oktober 1884Vertaling: A.M.I.


Essential Musical Intelligence,

Louise Montello. Het gebruik

van muziek als weg tot genezing,creativiteit en stralende heel-

heid. Stem af op de genezende

muziek van de ziel. Quest

Books, Theosophical Publishing

House.

Van televisie tot de autoradio:

muziek vult ons leven. Maar of

wij nu zelf musiceren of niet,

behalve uitsluitend ervan genie-

ten kunnen wij ook doelgericht

muziek toepassen om lichaam,

denken en geest te genezen,

zegt dr. Louise Montello. Door

haar klinische praktijk en onder-

zoek heeft zij ontdekt wat zij

noemt Essentiële Muzikale Intel-

ligentie (EMI), ons aangeboren

vermogen om geluid te gebrui-

ken om aan het bewuste denk-

vermogen voorbij te gaan en

rechtstreeks in de diepere lagen

van ons wezen te duiken, waar

echte genezing kan plaatsvinden.

Puttend uit verscheidene spiri-

tuele tradities gaat zij ons voor

op een systematische muzikale

reis van klinisch beproefde oefe-

ningen om alle vijf zijnsniveaus –het lichaam, de adem/energie,

het denken, de verbeelding/het

intellect en het rijk van gelukza-

ligheid – in evenwicht en harmo-

nie te brengen. Dit leidt tot eendiepe, blijvende verandering.

Haar boek staat vol ziektege-

schiedenissen en persoonlijke

verhalen over de merkwaardige

gevolgen van het integreren vanEMI in ons leven. Om ons te

helpen hetzelfde te doen,

verwijst dr. Montello naar aller-

lei soorten muziek, van klassiek

tot trommelen, en biedt zijeenvoudige oefeningen voor het

gebruik van EMI op de werk-

plek, het doen toenemen van de

vitaliteit en het te boven komen

van verdriet en pijn.Essentiële Muzikale Intelligen-

tie is een krachtig nieuw

systeem tot zelfgenezing dat

diep-intuïtief is, spiritueel

opwekkend en leuk. Het stimu-

leert ons dagelijks het lied van

de ziel te vinden en te zingen,

waardoor we genieten van een

beterende gezondheid, creativi-

teit en welzijn.

“Luister diep naar dit boek!

Het helpt ons geluid te proeven

voor het welzijn van onze

gemeenschap, ons gezin enonszelf.”

- Don Campbell, schrijver van

The Mozart Effect en Music,

Physician for Times to Come

“Louise Montello geeft

methoden om onze ervaringen

met muziek te verdiepen op

manieren die bijdragen tot gene-

zing en het cultiveren van wijs-

heid.”

- Larry Dossey, M.D., redac-

teur van Alternative Therapies in

Health and Medicine; auteur van

Healing Beyond the Body, Rein-

venting Medicine, en Healing

Words

“Dr. Louise Montello over-

brugt oost en west en leert onscreatieve manieren van genezen

vanuit beide perspectieven.

Lezers leren hoe zij de taal der

muziek kunnen gebruiken om

spiritueel te groeien, het verle-

den te helen en een toekomst te

scheppen die de kwaliteit van

leven verbetert. dr. Montello is

een meester in simpele technie-

ken om iedereen te helpen demuziek binnenin ons te vinden.”

- Suzanne B. Hanser, Ed.D.,

M.T.-B.C., directeur van het

Muziektherapieprogramma aan

de Berklee School of Music;Secretaris/penningmeester van

de Wereldfederatie van muziek-

therapie; auteur van het Music

Therapy Handbook

Louise Montello, D.A.,

N.C.PsyA., C.M.T., is een gere-

gistreerd muziekthera-

peute/psychoanaliste, klinisch

onderzoekswetenschapper in depsychologie aan de New York

University, oprichter/directeur

van het Creative Arts Therapy

Certificate Program aan New

School University, directeur vanMusician’s Wellness, Inc. en free-

lance jazz pianiste en compo-

niste.


B o e k & p e r i o d i e k

School of the Wisdom,

India

Van 7 oktober tot en met 29

november 2002 wordt er in

Adyar, Chennai, India weer een

School of the Wisdom gehou-

den; de weekends zijn vrij.

Het thema is “J. Krishnamurti

in Theosophical History”. Pro-

fessor Aryel Sanat, schrijver van

The Inner Life of Krishnamurti, zalmet de deelnemers van gedach-

ten wisselen over:

- de analytische misvatting:

waarom en hoe Krishnamurti en

dus theosofie zo’n belangrijkerol speelt in de filosofie;

- transformatie: de vitale essen-

tie van theosofie: theosofie is

datgene wat gebeurt in theosofi-

sche toestanden van bewustzijn.Het is geen systeem of metho-

de. Systemen en methoden zijn

beide afhankelijk van het analyti-

sche denkvermogen.

- de eeuwige Renaissance: hoede theosofische beweging achter

alle grote menselijke transforma-

ties stond die rond de 20e eeuw

begonnen; Krishnamurti was de

centrale figuur bij deze renais-

sance.

- de plaats van Krishnamurti in

de theosofische geschiedenis:

C.W. Leadbeater en Annie

Besant zagen Krishnamurti alseen avatarische manifestatie in

de 20e eeuw.

- wat is de aard van het theosofi-

sche werk.

Nadere inlichtingen en aan-

melding voor deze School bij het

Hoofdbestuur, 020 – 676 56 72.

Lezingen Aryel Sanat

Naarden

Zoals aangekondigd zal Profes-

sor Aryel Sanat ook van 19 tot

22 september 2002 in het I.T.C.

te Naarden lezingen houdenover “Krishnamurti in de theo-

sofische geschiedenis: de belang-

rijkste reden waarom de

Theosophical Society werd

gesticht, volgens H.P. Blavatskyen haar leraren”.

Landdag Belgische TV

Op zondag 6 oktober 2002wordt in Schoten, provincie

Antwerpen, België, de Belgische

Landdag gehouden van de Theo-

sofische Vereniging.

Het thema is “Broederschap”.Inlichtingen en inschrijving bij

Lieneke Ong- Liyanta (+ 32 3

827 43 62) of Eddy Doms (+32

3 272 58 53).


V e r e n i g i n g s n i e u w s

Agenda

september 2002

19- 22 School Aryel Sanat in

Naarden

28 Studiegroep Geheime

Leer in Amsterdam

oktober 2002

6 Belgische Landdag Theo-

sofische Vereniging in

Schoten (B)7 okt t/m 29 nov School of

the Wisdom, India

12 t/m 19 European School te

Engeland, Tekels Park.

19 Besturendag in Amster-dam

november 2002

7 okt t/m 29 nov School of

the Wisdom, India9 Nationale studiegroep

Goddelijk Plan Barborka in

Amsterdam

16 Ledendag op het ITC te

Naarden. Nadere mede-delingen volgen.

december 2002


Leer in Amsterdam

januari 2003

4 Nationale studiegroep

Goddelijk Plan Barborka in

Amsterdam

februari 2003


Leer in Amsterdam

maart 2003

1 Nationale studiegroep

Barborka in Amsterdam

2 Voorjaarsdag. Nadere

mededelingen volgen.12 Studiegroep Geheime

Leer in Amsterdam

Tentoonstelling

“BINNENOGEN”

schilderijen van Peter Rauh

Opening: zaterdag 21 september 2002 om 14.00 uur

in het gebouw van de Theosofische Vereniging in Nederland,

Tolstraat 154, 1074 VM Amsterdam

Geopend: zondag 22 september en woensdag 25 t/m zondag 29

september van 14.00 tot 19.00 uur; donderdag 26 september van

14.00 tot 21.00 uur.

Vrijheid van denken

De Theosophical Society heeft zich wijd enzijd over de wereld verspreid en leden van

alle religies zijn en worden er lid van zonderdat ze de specifieke dogma’s, leringen engeloofsovertuigingen van hun eigen geloof

opgeven. Daarom is het wenselijk het feit tebenadrukken dat er geen enkele lering, geen

enkele mening is, door wie ook onderwezen ofgekoesterd, die in enig opzicht voor enig lid

van de Vereniging bindend is, dat er geenlering, mening is die niet vrijelijk door enig lid

mag worden aangenomen of verworpen.Instemming met haar drie doeleinden is de

enige voorwaarde voor lidmaatschap.

Geen leraar of schrijver, van H.P. Blavatskytot nu toe, heeft enige autoriteit om zijnleringen of opvattingen op te leggen aan

leden. Elk lid heeft evenveel recht om zich teverbinden aan elke school van denken welkehij/zij wenst te kiezen, maar hij/zij heeft

geen recht om die keuze aan een ander op tedringen.

Noch een kandidaat voor enig werk, nochenige stemgerechtigde kan onverkiesbaar

gemaakt worden of het stemrecht ontnomenworden wegens enige opvatting die hij/zijheeft of wegens het lid zijn van een school

van denken waartoe hij/zij zou behoren.Meningen of opvattingen geven geen recht opvoorrechten en kunnen evenmin aanleiding zijn

om strafmaatregelen te nemen.

De leden van de ‘General Council’ vragen elklid van de Theosophical Society ernstig omdeze fundamentele principes van de Theo-

sophical Society te verdedigen, te handhavenen er naar te handelen, en ook onbevreesdzijn eigen recht te doen gelden op vrijheidvan denken en van meningsuiting, binnen de

grenzen van hoffelijkheid en rekeninghoudend met anderen.

Uitgeverij derTheosofische Verenigingin Nederland

Tolstraat 154, 1074 VM AmsterdamTel. (020) 676 56 72, fax (020) 675 76 57

Het visionaire vensterEen kwantumfysicus over verlichting*Amit Goswami 25,90

Holistic Science and HumanValues (Theosophy Science Centre)Transactions 5: 2001 4,50

Transactions 4: 1999 4,50Transactions 3: 1997 4,50

Transactions 2: 1995 4,50Transactions 1: 1992 4,50

The Esoteric World of

Madame BlavatskyInsights into the Life of a Modern Sfinx

Daniel Caldwell 38,57

The Gospel of Islam(World Gospel Series)

Duncan Greenlees 8,75

* Levering door ons alleen aan particulieren

Deze uitgaven zijn verkrijgbaar via de erkende boekhandel ofrechtstreeks bij de uitgever, tenzij anders vermeld. Wij zijn maan-

dag tot en met vrijdag van 10.30 tot 17.00 uur geopend.Prijswijzigingen voorbehouden. Fondslijst op aanvraag.

Sanatana DharmaHindu Religion and EthicsAnnie Besant & Bhagavan Das

An Elementary Textbook 7,65An Advanced Textbook 10,20

Old Diary Leaves Series 3, 4, 5,

6 van Olcott zijn weer verkrijgbaar(deel 1 en 2 zijn in herdruk)

e-mail: [email protected]

Theosofia jaargang 103/nr 4, augustus 2002 · democratie, mensenrechten of verbeterde...

Documents

Transcript of Theosofia jaargang 103/nr 4, augustus 2002 · democratie, mensenrechten of verbeterde...