Thema Elektrisch Vervoer

1
D e ontwikkelingen in de elektrische mobiliteit volgen elkaar in snel- treinvaart op. Zoals dat ook met mobiele tele- foons is gegaan. De techniek wordt steeds beter: je kunt sneller opla- den, de batterij wordt kleiner, de verbindingen worden sneller en be- ter. Er kan in steeds meer behoef- tes worden voorzien met steeds minder energie. Enkele jaren geleden, bij de op- komst van het elektrisch vervoer, werd verwacht dat pas in 2015 de volwassen markt kon worden be- reikt, vertelt Paul van de Kandelaar van het in Maastricht gevestigde be- drijf Sumoso, dat staat voor Sustai- nable Mobility Solutions. Sumoso begeleidt overheden en bedrijven bij het overschakelen naar duur- zame mobiliteit. „We doen een be- drijfsscan, kijken naar de werk- vloer, het management en brengen de mobiliteit in kaart. Bij veel be- drijven is het nog normaal om een wagenpark van leaseauto’s te heb- ben. Een gemiddeld bedrijf is goed voor anderhalve ton aan CO 2 -uit- stoot.” Als je laat zien wat het alter- natief is, komt de bereidheid van mensen om over te schakelen op een elektrische variant vanzelf, is de overtuiging van Van de Kande- laar. „Je moet er vooral niet te lang over praten, maar het zichtbaar ma- ken. Wij bieden een proeftuin met een palet van elektrische vervoer- middelen aan. Zo kunnen mensen het ervaren en beleven. Daarna komt de bewustwording. In het be- gin is amper een kwart van de werknemers overtuigd, de rest is sceptisch. Laat het ze proberen en dan verdwijnen die beren op de weg. Met mijn elektrische scooter ben ik in zeven minuten thuis – ik woon aan de andere kant van de Maas. Met de auto sta ik in de file op de Kennedybrug. Tijdwinst is ook een belangrijke factor. Het op- laden kost een fractie van een volle tank en je produceert geen geluid, hebt geen onderhoudskosten aan de motor. Aan het einde van de C amiel Eurlings – toen nog minister – reed er in 2009 mee door het Stokstraatkwartier: een futuristische elektrische ligfiets die voortaan de binnenstad moest gaan bevoorraden. Die fiets is sindsdien niet meer gesig- naleerd binnen de stadsmuren, maar dat wil niet zeggen dat het ‘schoon’ bevoorraden van het cen- trum een mislukt plan is. Sinds die tijd rijdt vanaf de Bea- trixhaven een wat minder opval- lend voertuig op en neer van Bin- nenstadservice Maastricht. De fo- to van Eurlings op de hippe fiets hangt ook aan de muur in het kantoor van de Binnenstadservi- ce, vertelt medewerker Frank San- ders. „Het nadeel van deze fiets is dat hij weliswaar veel laadruimte heeft, maar slecht wendbaar is in de smalle winkelstraten van Maas- tricht. We werken nu nog aan een elektrische bakfiets, een elek- trische auto is nog wat duur in aanschaf. Nu rijden we in een au- to die rijdt op aardgas. Dat is nog niet zo opvallend, maar langzaam maar zeker breidt ons klanten- bestand uit. We leveren nu aan tachtig tot honderd winkels en bedrijven. Er komen nog vrijwel elke dag twee tot drie klanten bij. De gemeente Maastricht is een van de grootste klanten, maar we leveren ook aan de Bijenkorf en V&D.” De eerste periode was het goede- rentransport nog gratis, vertelt Sanders. Zo gingen ook veel win- keliers overstag. Maar ook nu een kleine vergoeding gevraagd wordt, maken nog veel onderne- mers gebruik van de service. Binnenstadservice heeft daar- naast een proefproject in Wyck, waarbij ondernemers een abon- nement kunnen afsluiten waarbij ze ook gebruik kunnen maken van een ophaaldienst voor plas- tic, karton en glas en een pakket- service. Deze week werd ook een nieuwe Qugo gepresenteerd voor hand- havers in Maastricht: een elektri- sche driewieler, naast de fietsen, scooters en mountainbikes die worden gebruikt door de gemeen- te. Daarnaast test Veolia twee elektrische bussen op lijn 4 (tus- sen het Waldeckpark en het zie- kenhuis) in de stad. Het begin is er, de volgende stap is het ook voor bezoekers van de stad aantrekkelijker maken om zonder auto naar Maastricht te ko- men. Een vier jaar geleden door de provincie Limburg geopperd idee om een Park&Ride in de Beatrixhaven te maken waar men- sen elektrische vervoermiddelen kunnen huren om in de stad te komen, is nooit van de grond ge- komen. ‘Elke dag komen er klanten bij’ Elektrische BEVOORRADING Vanuit de Beatrixhaven Elektrisch openbaar vervoer heeft de toekomst. Het is goedkoper en belast het mi- lieu niet. Een ideale oplos- sing voor de mobiliteitspro- blemen die we kennen in de stad Maastricht en het tijdens vakantiedagen met verkeer verstopt geraakte Heuvelland. Desondanks lijkt de omslag van gemotoriseerd naar elek- trisch verkeer heel traag te gaan. Initiatiefnemers en pio- niers op dit gebied worden gezien als donquichotes die tegen windmolens vechten. Deze themapagina belicht hoe ‘groen’ het vervoer in het Heuvelland en Maastricht is en wellicht kan worden. Tekst: Merel Visscher Foto’s: Ermindo Armino en Johannes Timmermans THEMA ELEKTRISCH VERVOER Toenmalig minister Camiel Eurlings in 2009 in de elektrische bevoor- radingsfiets. foto archief MGL Het is een kwes- tie van lange adem om het elektrisch ver- voer op de poli- tieke agenda te krijgen. Die drive heeft Maastrichte- naar Paul van de Kandelaar, een van de mensen achter de Green Deal in Limburg. Met een auto die rijdt op aardgas krijgen steeds meer winkels en bedrijven in het Maastrichtse cen- trum hun goederen gele- verd. Een kleine stap naar een schonere binnenstad. Woensdag 15 mei 2013 www.limburger.nl regio proef is al 60 procent van de werknemers enthousiast.” De uitdaging is nu ook (lokale) overheden zo ver te krijgen het elektrisch vervoer te omarmen. Van de Kandelaar maakt deel uit van een regieteam, samen met ad- viesbureau ABPM uit Breda en Edward Bongers van Stichting Limburg Elektrisch, dat de Green Deal in Limburg op poten moet zetten. Momenteel legt het team de laatste hand aan een master- plan dat ter goedkeuring naar het ministerie van Economische Za- ken gaat. Zo’n Green Deal is een initiatief van het Rijk en er zijn er inmid- dels zo’n honderdvijftig gesloten: groene ‘contracten’, een intentie- verklaring voor gemeenten of be- drijven om zo veel mogelijk te kij- ken naar duurzame oplossingen. Bij de meeste gemeenten is er weinig expertise op het gebied van duurzame mobiliteit, zegt Van de Kandelaar. „Wij kunnen gemeenten adviseren en begelei- den.” Er bestaan in Limburg al heel wat goede initiatieven op dit vlak, vindt hij. „Nu zijn dat alle- maal nog kleine eilandjes. We wil- len alles graag naar elkaar toe brengen en één stevig eiland ma- ken. Een klein voorbeeld: nu staan her en der oplaadpalen voor elektrische auto’s, maar ze zien er allemaal verschillend uit en vormen geen netwerk. Door samen te werken, samen in te ko- pen en te communiceren kun je de elektrische mobiliteit in Lim- burg naar een hoger plan tillen.” De afgelopen maanden zijn alle 33 gemeenten benaderd of ze wil- len deelnemen. Tot nu toe zijn er zes die hun medewerking heb- ben toegezegd, anderen reageren niet of afhoudend. Toch laat Van de Kandelaar zich niet uit het veld slaan. Hij ziet in de toegeno- men mobiliteit in het Heuvel- land een prachtige proeftuin om te laten zien wat voor kansen het elektrisch vervoer heeft voor de toekomst. „In plaats van het ver- huren van ronkende vespa’s, zou je elektrische voertuigen kunnen promoten. Via routes langs res- taurants, waar oplaadpalen staan. Het Heuvelland stikt van de re- creatie, elektrische mobiliteit voorziet in een behoefte. Je moet alleen mensen wel de keuze ge- ven. Wat wij willen, is een discus- sie. Als je alleen maar roept dat je er niet in gelooft, kan het zijn dat je de afslag mist en straks achter de feiten aan loopt.” I n Vijlen en omstreken kij- ken ze inmiddels niet meer op van de Tuk Tuk. De elek- trische variant van de Thaise taxi rijdt er sinds vorig zomer- seizoen rond. Het is een initiatief dat voortkomt van de inwoners zelf: Andy van de Poel van de Eco- hut in Rott, Sjang Willems van het bedrijf Permobil uit Kerkrade en Viktor Terpstra van hotel-res- taurant Cuba Libre. „We hebben de Tuk Tuk nooit gezien als iets op zichzelf staands”, zegt Van de Poel. „De Tuk Tuk is niet ont- staan als commerciële gedachte, maar om het elektrisch vervoer in dit gebied te promoten.” De stichting is in 2011 opgericht. Twee jaar later hebben de meeste ondernemers in het dorp een op- laadpunt beschikbaar voor de steeds populairder wordende elek- trische fiets. Van de Poel ziet ver- der nog een grote kans voor een deelautoplan als My Wheels, een elektrische deelauto. „Ik heb een visioen van een netwerk van e-mobiliteit in deze regio.” Sjang Willems werkt voor Permo- bil, een bedrijf gespecialiseerd in elektrische rolstoelen en scoot- mobiels. Hij ziet de Tuk Tuk als een ideaal onderdeel op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). „Veel scootmobiels wor- den niet gebruikt, de Tuk Tuk zou gebruikt kunnen worden als een belbus voor mensen in het buitengebied die slecht ter been zijn.” De Tuk Tuk functioneert nu vooral als (gratis) vervoermid- del in het weekend voor toeristen in Vijlen, maar Viktor Terpstra ziet dat ook inwoners van het bui- tengebied in de elektro-taxi sprin- gen. „Bijvoorbeeld om vervolgens hier in het dorp de lijnbus naar Maastricht te pakken. Zo denken we dat we met elektrische ver- voer een fijnmaziger netwerk van openbaar vervoer kunnen krijgen in het buitengebied.” Het liefst zouden de drie zien dat Vijlen een focusgebied wordt voor de Green Deal, maar de ge- meente Vaals heeft dit nog in be- raad. Wethouder Jean-Paul Kom- pier ziet op korte termijn nog niets in elektrisch openbaar ver- voer. Dat mensen sceptisch zijn, is niet erg, vindt Van de Poel. „Als de gemeente het niet doet, doen wij het zelf. Ik weet zeker dat de gemeente uiteindelijk ook aansluit bij ons idee. Laat het on- ze taak zijn mensen wakker te maken.” Tuk Tuk in plaats van de belbus speeltuin Laat mensen elektrisch vervoer proberen en dan verdwijnen de beren op de weg. MOBILITEIT Vijlen wil graag proeftuin zijn Paul van de Kandelaar Op zaterdag 25 mei is de ge- meente Meerssen het cen- trum van van groene mobili- teit en duurzaamheid. Dan vindt de eerste editie plaats van de Groene Rally, een duurzaamheidsevenement om jong en oud het plezier en de voordelen van groen vervoer en een duurzame wereld in allerlei vormen te laten beleven. De Groene Ral- ly is een toertocht voor het hele gezin in de auto of op de e-bike en e-scooter en voor ie- dereen die elektrisch of op groen gas rijdt, of dit wil bele- ven. Meer informatie en inschrijving via www.groenerally.nl. Groene Rally in Meerssen Paul van de Kandelaar op een elektrische mountainbike. archieffoto Ermindo Armino Stichting Heuvelland Tuk Tuk: Viktor Terpstra, Andy van de Poel en Sjang Willems (vlnr). foto Johannes Timmermans De Tuk Tuk is eigenlijk nog maar het begin. Als het aan de Stichting Heu- velland Tuk Tuk uit Vijlen ligt, wordt het hele dorp een proeftuin voor elek- trisch vervoer. Voor toeris- ten én inwoners. B3 HL-B02R

Transcript of Thema Elektrisch Vervoer

D e ontwikkelingen in deelektrische mobiliteitvolgen elkaar in snel-treinvaart op. Zoals datook met mobiele tele-

foons is gegaan. De techniek wordtsteeds beter: je kunt sneller opla-den, de batterij wordt kleiner, deverbindingen worden sneller en be-ter. Er kan in steeds meer behoef-tes worden voorzien met steedsminder energie.Enkele jaren geleden, bij de op-komst van het elektrisch vervoer,werd verwacht dat pas in 2015 devolwassen markt kon worden be-reikt, vertelt Paul van de Kandelaarvan het in Maastricht gevestigde be-drijf Sumoso, dat staat voor Sustai-nable Mobility Solutions. Sumosobegeleidt overheden en bedrijvenbij het overschakelen naar duur-zame mobiliteit. „We doen een be-drijfsscan, kijken naar de werk-vloer, het management en brengende mobiliteit in kaart. Bij veel be-drijven is het nog normaal om eenwagenpark van leaseauto’s te heb-

ben. Een gemiddeld bedrijf is goedvoor anderhalve ton aan CO2-uit-stoot.” Als je laat zien wat het alter-natief is, komt de bereidheid vanmensen om over te schakelen opeen elektrische variant vanzelf, isde overtuiging van Van de Kande-laar. „Je moet er vooral niet te langover praten, maar het zichtbaar ma-ken. Wij bieden een proeftuin meteen palet van elektrische vervoer-middelen aan. Zo kunnen mensenhet ervaren en beleven. Daarnakomt de bewustwording. In het be-gin is amper een kwart van dewerknemers overtuigd, de rest issceptisch. Laat het ze proberen endan verdwijnen die beren op deweg. Met mijn elektrische scooterben ik in zeven minuten thuis – ikwoon aan de andere kant van deMaas. Met de auto sta ik in de fileop de Kennedybrug. Tijdwinst isook een belangrijke factor. Het op-laden kost een fractie van een volletank en je produceert geen geluid,hebt geen onderhoudskosten aande motor. Aan het einde van de

C amiel Eurlings – toennog minister – reed erin 2009 mee door hetStokstraatkwartier: een

futuristische elektrische ligfietsdie voortaan de binnenstadmoest gaan bevoorraden. Diefiets is sindsdien niet meer gesig-naleerd binnen de stadsmuren,maar dat wil niet zeggen dat het‘schoon’ bevoorraden van het cen-trum een mislukt plan is.Sinds die tijd rijdt vanaf de Bea-trixhaven een wat minder opval-lend voertuig op en neer van Bin-nenstadservice Maastricht. De fo-to van Eurlings op de hippe fietshangt ook aan de muur in hetkantoor van de Binnenstadservi-ce, vertelt medewerker Frank San-ders. „Het nadeel van deze fiets isdat hij weliswaar veel laadruimteheeft, maar slecht wendbaar is inde smalle winkelstraten van Maas-tricht. We werken nu nog aaneen elektrische bakfiets, een elek-trische auto is nog wat duur inaanschaf. Nu rijden we in een au-to die rijdt op aardgas. Dat is nogniet zo opvallend, maar langzaammaar zeker breidt ons klanten-

bestand uit. We leveren nu aantachtig tot honderd winkels enbedrijven. Er komen nog vrijwelelke dag twee tot drie klanten bij.De gemeente Maastricht is eenvan de grootste klanten, maar weleveren ook aan de Bijenkorf enV&D.”De eerste periode was het goede-rentransport nog gratis, verteltSanders. Zo gingen ook veel win-keliers overstag. Maar ook nu eenkleine vergoeding gevraagdwordt, maken nog veel onderne-mers gebruik van de service.Binnenstadservice heeft daar-naast een proefproject in Wyck,waarbij ondernemers een abon-nement kunnen afsluiten waarbijze ook gebruik kunnen makenvan een ophaaldienst voor plas-tic, karton en glas en een pakket-service.Deze week werd ook een nieuweQugo gepresenteerd voor hand-havers in Maastricht: een elektri-sche driewieler, naast de fietsen,scooters en mountainbikes dieworden gebruikt door de gemeen-te. Daarnaast test Veolia tweeelektrische bussen op lijn 4 (tus-sen het Waldeckpark en het zie-kenhuis) in de stad.Het begin is er, de volgende stapis het ook voor bezoekers van destad aantrekkelijker maken omzonder auto naar Maastricht te ko-men. Een vier jaar geleden doorde provincie Limburg geopperdidee om een Park&Ride in deBeatrixhaven te maken waar men-sen elektrische vervoermiddelenkunnen huren om in de stad tekomen, is nooit van de grond ge-komen.

‘Elke dag komener klanten bij’

ElektrischeBEVOORRADING Vanuit de Beatrixhaven

Elektrisch openbaar vervoerheeft de toekomst. Het isgoedkoper en belast het mi-lieu niet. Een ideale oplos-sing voor de mobiliteitspro-blemen die we kennen in destad Maastricht en het tijdensvakantiedagen met verkeerverstopt geraakte Heuvelland.Desondanks lijkt de omslagvan gemotoriseerd naar elek-trisch verkeer heel traag te

gaan. Initiatiefnemers en pio-niers op dit gebied wordengezien als donquichotes dietegen windmolens vechten.Deze themapagina belichthoe ‘groen’ het vervoer in hetHeuvelland en Maastricht isen wellicht kan worden.

Tekst: Merel VisscherFoto’s: Ermindo Armino enJohannes Timmermans

THEMA ELEKTRISCH VERVOER

Toenmalig minister Camiel Eurlings in 2009 in de elektrische bevoor-radingsfiets. foto archief MGL

Het is een kwes-tie van langeadem om hetelektrisch ver-voer op de poli-tieke agenda tekrijgen. Die driveheeft Maastrichte-naar Paul van deKandelaar, eenvan de mensenachter de GreenDeal in Limburg.

Met een auto die rijdt opaardgas krijgen steedsmeer winkels en bedrijvenin het Maastrichtse cen-trum hun goederen gele-verd. Een kleine stap naareen schonere binnenstad.

Woensdag 15 mei 2013 www.limburger.nl

regio

proef is al 60 procent van dewerknemers enthousiast.”De uitdaging is nu ook (lokale)overheden zo ver te krijgen hetelektrisch vervoer te omarmen.Van de Kandelaar maakt deel uitvan een regieteam, samen met ad-viesbureau ABPM uit Breda enEdward Bongers van StichtingLimburg Elektrisch, dat de GreenDeal in Limburg op poten moetzetten. Momenteel legt het teamde laatste hand aan een master-

plan dat ter goedkeuring naar hetministerie van Economische Za-ken gaat.Zo’n Green Deal is een initiatiefvan het Rijk en er zijn er inmid-dels zo’n honderdvijftig gesloten:groene ‘contracten’, een intentie-verklaring voor gemeenten of be-drijven om zo veel mogelijk te kij-ken naar duurzame oplossingen.Bij de meeste gemeenten is erweinig expertise op het gebiedvan duurzame mobiliteit, zegtVan de Kandelaar. „Wij kunnengemeenten adviseren en begelei-den.” Er bestaan in Limburg alheel wat goede initiatieven op ditvlak, vindt hij. „Nu zijn dat alle-maal nog kleine eilandjes. We wil-len alles graag naar elkaar toebrengen en één stevig eiland ma-ken. Een klein voorbeeld: nustaan her en der oplaadpalenvoor elektrische auto’s, maar zezien er allemaal verschillend uiten vormen geen netwerk. Doorsamen te werken, samen in te ko-pen en te communiceren kun je

de elektrische mobiliteit in Lim-burg naar een hoger plan tillen.”De afgelopen maanden zijn alle33 gemeenten benaderd of ze wil-len deelnemen. Tot nu toe zijn erzes die hun medewerking heb-ben toegezegd, anderen reagerenniet of afhoudend. Toch laat Vande Kandelaar zich niet uit hetveld slaan. Hij ziet in de toegeno-men mobiliteit in het Heuvel-land een prachtige proeftuin omte laten zien wat voor kansen hetelektrisch vervoer heeft voor detoekomst. „In plaats van het ver-huren van ronkende vespa’s, zouje elektrische voertuigen kunnenpromoten. Via routes langs res-taurants, waar oplaadpalen staan.Het Heuvelland stikt van de re-creatie, elektrische mobiliteitvoorziet in een behoefte. Je moetalleen mensen wel de keuze ge-ven. Wat wij willen, is een discus-sie. Als je alleen maar roept dat jeer niet in gelooft, kan het zijn datje de afslag mist en straks achterde feiten aan loopt.”

I n Vijlen en omstreken kij-ken ze inmiddels niet meerop van de Tuk Tuk. De elek-trische variant van de Thaise

taxi rijdt er sinds vorig zomer-seizoen rond. Het is een initiatiefdat voortkomt van de inwonerszelf: Andy van de Poel van de Eco-hut in Rott, Sjang Willems vanhet bedrijf Permobil uit Kerkradeen Viktor Terpstra van hotel-res-taurant Cuba Libre. „We hebbende Tuk Tuk nooit gezien als ietsop zichzelf staands”, zegt Van dePoel. „De Tuk Tuk is niet ont-staan als commerciële gedachte,maar om het elektrisch vervoerin dit gebied te promoten.”De stichting is in 2011 opgericht.Twee jaar later hebben de meesteondernemers in het dorp een op-laadpunt beschikbaar voor desteeds populairder wordende elek-trische fiets. Van de Poel ziet ver-der nog een grote kans voor eendeelautoplan als My Wheels, eenelektrische deelauto. „Ik heb een

visioen van een netwerk vane-mobiliteit in deze regio.”Sjang Willems werkt voor Permo-bil, een bedrijf gespecialiseerd inelektrische rolstoelen en scoot-mobiels. Hij ziet de Tuk Tuk alseen ideaal onderdeel op de WetMaatschappelijke Ondersteuning(WMO). „Veel scootmobiels wor-den niet gebruikt, de Tuk Tukzou gebruikt kunnen worden alseen belbus voor mensen in hetbuitengebied die slecht ter beenzijn.” De Tuk Tuk functioneertnu vooral als (gratis) vervoermid-del in het weekend voor toeristenin Vijlen, maar Viktor Terpstraziet dat ook inwoners van het bui-tengebied in de elektro-taxi sprin-gen. „Bijvoorbeeld om vervolgenshier in het dorp de lijnbus naarMaastricht te pakken. Zo denkenwe dat we met elektrische ver-voer een fijnmaziger netwerk vanopenbaar vervoer kunnen krijgenin het buitengebied.”Het liefst zouden de drie zien datVijlen een focusgebied wordtvoor de Green Deal, maar de ge-meente Vaals heeft dit nog in be-raad. Wethouder Jean-Paul Kom-pier ziet op korte termijn nogniets in elektrisch openbaar ver-voer. Dat mensen sceptisch zijn,is niet erg, vindt Van de Poel.„Als de gemeente het niet doet,doen wij het zelf. Ik weet zekerdat de gemeente uiteindelijk ookaansluit bij ons idee. Laat het on-ze taak zijn mensen wakker temaken.”

Tuk Tuk in plaatsvan de belbusspeeltuin

Laat mensenelektrisch vervoerproberen en danverdwijnen deberen op de weg.

MOBILITEIT Vijlen wil graag proeftuin zijn

Paul van de Kandelaar

Op zaterdag 25 mei is de ge-meente Meerssen het cen-trum van van groene mobili-teit en duurzaamheid. Danvindt de eerste editie plaatsvan de Groene Rally, eenduurzaamheidsevenementom jong en oud het plezieren de voordelen van groenvervoer en een duurzame

wereld in allerlei vormen telaten beleven. De Groene Ral-ly is een toertocht voor hethele gezin in de auto of op dee-bike en e-scooter en voor ie-dereen die elektrisch of opgroen gas rijdt, of dit wil bele-ven.Meer informatie en inschrijving viawww.groenerally.nl.

Groene Rally in Meerssen

Paul van de Kandelaar op een elektrische mountainbike.archieffoto Ermindo Armino

Stichting Heuvelland Tuk Tuk: Viktor Terpstra, Andy van de Poel enSjang Willems (vlnr). foto Johannes Timmermans

De Tuk Tuk is eigenlijknog maar het begin. Alshet aan de Stichting Heu-velland Tuk Tuk uit Vijlenligt, wordt het hele dorpeen proeftuin voor elek-trisch vervoer. Voor toeris-ten én inwoners.

B3 HL-B02R