18 19

VIVES 150 VIVES 150

tekst: Marcel Kesselring18

Amsterdam 834.119 inwoners

Aantal leerlingen• Basisonderwijs: 31.047 leerlingen• Voortgezet onderwijs: 35.557 leerlingen• MBO: 16.781 studenten• HBO: 25.643 studenten• Universiteit: 30.690 studenten

Wethouder:Simone Kukenheim [D66]

Onderwijsagenda: Amsterdam streeft naar goed onderwijs voor alle Amsterdamse leerlin-gen en wil scholen hierbij ondersteunen. Dit doet zij de komende jaren door het uitvoeren van de Amsterdamse Lerarenagenda, die is gericht op de ontwikkeling van leraren en schoolorganisaties en de aanwas en begeleiding van nieuwe leraren.De kern van de Lerarenagenda is dat leraren en schoolleiding zelf bepalen wat goed onderwijs is en hoe zij daar het beste aan kunnen werken. De gemeente faciliteert dit. De Lerarenagenda is gericht op het primair onderwijs [po] en het voort-gezet onderwijs [vo] in de stad en bestaat uit de volgende drie lijnen:• Professionalisering zittende leraren• Amsterdamse Lerarenbeurs• Professionele schoolontwikkeling en kwaliteit• Amsterdamse Scholenbeurs• Voldoende aanwas en begeleiding van nieuwe leraren

Onze Nieuwe SchoolOnze Nieuwe School is een zoektocht van de gemeente Amsterdam en Kennisland naar schoolmakers met innovatieve plannen voor Amster-damse scholen. Amsterdam heeft extra onderwijsplekken nodig om de verwachte leerlingengroei op te vangen. Tegelijkertijd is het stichten van een nieuwe school in Amsterdam binnen de huidige wetgeving lastig. Iedereen die een idee of plan heeft voor een nieuwe school kon meedoen met de ‘challenge’. Het uitgangspunt: ervoor zorgen dat er een verbreding komt van het huidige onderwijsaanbod waarbij rekening wordt gehouden met de wensen van leerlingen en ouders. De zoektocht leverde 124 plannen op voor vernieuwend onderwijs in de stad. Uiteindelijk zijn er vier schoolmakers gekozen die een nieuwe school mogen starten in Amsterdam.

De vier schoolmakers die een nieuwe school mogen starten in Amsterdam zijn:• Laterna Magica 0-18 – doorgaande leer- en ontwikkellijnen van 0 tot

18 jaar, waar geen scheiding is tussen kinderopvang en onderwijs.• KIEM [voortgezet onderwijs] – actief onderwijs voor tieners met oog

voor de specifieke talenten van jongens.• Klein Amsterdam [primair onderwijs] – een tussenruimte waar

school, thuis en de stad samenkomen.• De Alan Turingschool [primair onderwijs] – leidt kritisch denkende

wereldburgers op

KIEMVeel jongeren halen op school niet het maximale uit zichzelf omdat ze zich niet thuis voelen in het huidige systeem van stilzitten en luisteren. KIEM is een onderwijsinitiatief dat is afgestemd op het ontwikke-lingstempo, de interesses, de talenten en de bewegelijkheid van [vooral] jongens. Leerlingen krijgen bij KIEM de mogelijkheid te ontdekken wat hun ambities en talenten zijn en wat zij hiermee kunnen bereiken, voor zichzelf als individu en in de samenleving. Centraal hierin staan vier pijlers: de didactiek [motiverend en doe-gericht], maatschappelijke vorming [authentiek leren], het leraarschap [naast didacticus vooral

• Toespraak wethouder Van Engelshoven bij de opening van het schooljaar 2015-2016

• www.amsterdam.nl/publish/pages/755181/bijlage_1_-_amsterdamse_ lerarenagenda_po_en_vo_pdf-lr.pdf

• www.kijkoponderwijs.nl/images/UOA__beleidsagenda.pdf• www.onzenieuweschool.nl/• statline.cbs.nl/

THE BIG FIVE HIGHLIGHTS1

3

4

ook pedagoog] en oudercontact [partnerschap]. KIEM ziet school als een plek om je te ontwikkelen en waar je naast het volgen van de lessen, leert hoe je zelf je toekomst kunt vormgeven.

Rotterdam 629.078 inwoners

Aantal leerlingen• Basisonderwijs: 25.743 leerlingen• Voortgezet onderwijs: 30.145 leerlingen• MBO: 21.023 studenten• HBO: 18.472 studenten• Universiteit: 14.493 studenten

WethouderHugo de Jonge [CDA]

Onderwijsagenda: Het Rotterdamse onderwijsveld en de gemeente werken de komende jaren binnen Leren Loont! op in totaal vijf thema’s intensief samen:• Een vliegende start• De beste leraren voor Rotterdam• Werken aan vakmanschap• Aansluiting onderwijs en jeugdhulp• Kwaliteit door schoolontwikkeling

Onderwijsstad 2016: Rotterdam is vanaf 1 oktober 2016 Onderwijsstad van het Jaar, Rot-terdam wil het onderwijsjaar aangrijpen om onderwijsvernieuwing verder tot stand te brengen onder het motto: Bouwen aan de toekomst. Als Onderwijsstad is Rotterdam het komende jaar het ‘living lab’ waar onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en andere partijen uit binnen- en buitenland werken aan toekomstgericht onderwijs. De gemeente organiseert een serie [inter]nationale evenementen op het gebied van onderwijsvernieuwing, onderwijshuisvesting, voorschoolse educatie en innovatie. Leraren kunnen onder meer bij elkaar een kijkje in de keuken nemen tijdens Onderwijssafari’s en Rotterdam lanceert een toolkit techniekonderwijs voor het primair onderwijs. Met ingang van school-jaar 2016/2017 start Rotterdam met de Erasmus Excellentie Leergang voor de meest ambitieuze leraren en is er een leerroutekaart met een overzicht van de opleidingsmogelijkheden

Den Haag 519.411 inwoners

Aantal leerlingen• Basisonderwijs: 14.391 leerlingen• Voortgezet onderwijs: 26.802 leerlingen• MBO: 12.854 studenten• HBO: 16.174 studenten• Universiteit: 7.357 studenten

WethouderIngrid van Engelshoven [D66]

Onderwijsagenda: Prioriteit is: ‘Ruimte voor professionele ontwikkeling in het Haagse onderwijs’.Den Haag zet in op drie fronten:1. Kennisnetwerken. Dat betekent curriculumvernieuwing en

investeren op 21ste -eeuwse vaardigheden.

2. De professionele ontwikkeling van de leerkracht waarbij leerkrach-ten en leidsters zich blijven ontwikkelen in de eigen bekwaamheid.

3. De ontwikkeling van school als professionele leergemeenschap. Daarbij gaat het om alle activiteiten die de schoolleiding onder-neemt om de kwaliteit van het onderwijs- en de professionaliteit van de leerkrachten te bevorderen.

Den Haag heeft voor de komende jaren budget beschikbaar gesteld om vernieuwende ideeën te stimuleren. Dit gaat niet over reguliere pilots voor onderdelen van het Haags Educatie Agenda beleid, maar over ideeën die overeenstemmen met de laatste maatschappelijke en wetenschappelijke inzichten. Aan deze vorm van ondersteuning worden andere eisen gesteld dan aan de reguliere onderwijssubsidies. Originaliteit is belangrijker dan meetbaarheid. Haagse school innoveertRKBS De Christoffel is een goed voorbeeld van een bestaande school waar de goede dingen behouden blijven en nieuwe digitale en sociale vaardigheden worden geïntegreerd in het onderwijssysteem. Niet indivi-dualistisch leren, maar juist gericht op samen nieuwe zaken uit de echte wereld ontdekken. Naast het volgen van innovatietrainingen, hebben docenten een Smart Cube ontwikkeld met de nieuwste technologieën en digitale leermiddelen. Een soort ‘live lab’ waarin leerlingen en docenten kunnen experimenteren, leren en innoveren.Kamerlid Michel Rog [CDA, Onderwijs] na een werkbezoek aan de school: “Ik ben behoorlijk onder de indruk. Mooie combinatie van oude en nieuwe werkvormen. Presentatietechniek leerlingen subliem!”

Utrecht 338.949 inwoners

Aantal leerlingen• Basisonderwijs: 14.697 leerlingen• Voortgezet onderwijs: 14.527 leerlingen• MBO: 6.145 studenten• HBO: 14.383 studenten• Universiteit: 20.669 studenten

WethouderJeroen Kreijkamp [D66]

Onderwijsagenda: In de Utrechtse Onderwijs Agenda [UOA] worden de ambities beschreven over het onderwijsbeleid in Utrecht. Dit gaat over Utrechtse kinderen, hun talenten en de kansen die zij krijgen die te ontplooien. Dit gebeurt in samenwerking met schoolbesturen, welzijnsinstellingen en de gemeente Utrecht.De hoofdlijnen voor de komende vier jaar zijn:• een schoolloopbaan met perspectief voor iedere jongere• een hoge kwaliteit en een breed aanbod van het onderwijs• een aantrekkelijke stad met alle mogelijkheden voor leren en ont-

wikkelen

OnderwijsimpulsDe gemeente Utrecht wil een impuls geven aan de kwaliteit van het onderwijs en de onderwijsinnovatie in Utrecht stimuleren.De subsidie onderwijsimpuls voor kwaliteit en excellentie is voor initiatieven die passen binnen de volgende thema’s:• Competenties en vaardigheden voor de toekomst [21st century

skills]: Initiatieven die bijdragen aan vaardigheden voor de toe-komst. Denk aan het leren werken met nieuwe technologische ontwikkelingen en experimenten met competentiegericht onderwijs.

• Differentiatie: Initiatieven die inspelen op de leerbehoeften en –capa-citeiten van jongeren en die gedifferentieerd leren mogelijk maken.

• Professionalisering: Initiatieven die ruimte geven aan bijvoorbeeld docenten om te innoveren en bijdragen aan kennisdeling en intervisie.

• Samenwerking met bedrijven en instellingen: Initiatieven die bijdra-gen aan de uitwisseling tussen onderwijs en buitenwereld. Onder andere het doen van onderzoek, stages, het ontwerpen en testen van oplossingen, bedrijfsbezoeken en het geven van presentaties.

Eindhoven224.794 inwoners

Aantal leerlingen• Basisonderwijs: 8.825 leerlingen• Voortgezet onderwijs: 10.428 leerlingen• MBO: 5.054 studenten• HBO: 8.646 studenten• Universiteit: 6 557 studenten

Wethouder:Jannie Visscher [SP]

OnderwijsagendaOnderwijs is belangrijk, voor iedereen. Daarom richt de gemeente Eindhoven zich samen met partners in de stad op:• Het voorkomen van schooluitval en achterstanden• Versterking van de aansluiting op de arbeidsmarkt• Talentontwikkeling• Vernieuwing van de huisvesting

2

5