Teyl

inge

n Co

llege

2012

Blo

emen

, vru

chte

n, z

aden

Bouw van de Bloem

• Kroonbladeren lokken insecten• Kelkbladeren beschermen de bloem in de knop

tegen koude en uitdroging

• Meeldraden maken stuifmeel (mannelijk)• Stamper (vrouwelijk) heeft in het

vruchtbeginsel zaadbeginsels zitten. – In elk zaadbeginsel zit één eicel.

Bestuiving

• Wanneer het stuifmeel op de stempel van een andere bloem van de zelfde soort terecht komt noemen we dit bestuiving.

1) Géén bestuiving2) Kruisbestuiving3) Zelfbestuiving4) Géén bestuiving

Insectenbloemen

• Insecten zorgen voor de bestuiving (dus NIET voor het verspreiden van de zaden!)

• Grote, gekleurde kroonbladeren.• Ruw en plakkerig stuifmeel.• Weinig stuifmeel.• Nectar.• Meeldraden en stamper in de bloem.• Bloemen geuren.

Windbloemen

• Stuifmeel wordt verspreid door de wind.

• Kleine, onopvallende (vaak groene) kroonbladeren.• Licht en glad stuifmeel.• Veel stuifmeel.• Geen nectar.• Meeldraden en stamper vaak buiten de bloem.• Grote, veervormige stempels.

Bevruchting

Na de bestuiving:1) Stuifmeelbuis, met daarin de kern van de

stuifmeelkorrel, groeit door de stijl.

2) Stuifmeelbuis groeit in het vruchtbeginsel vervolgens naar het zaadbeginsel.

3) Kern van de stuifmeelkorrel smelt samen met de eicel in het zaadbeginsel (=bevruchting).

Bevruchting

• Bevruchte eicel Kiem.• Zaadbeginsel Zaad.• Vruchtbeginsel Vrucht.

• Kiem groeit uit tot een kiemplantje.• Zaad dient als reserve voedsel voor de kiem.• Vrucht zorgt voor de verspreiding van het zaad.

Vruchten en Zaden

• Voor elk zaad is één zaadbeginsel nodig. Bij een vrucht met 8 zaden zijn er dus 8 zaadbeginsel bevrucht.

• Voor elke vrucht is er één vruchtbeginsel en één bloem nodig.

• Wordt een zaadbeginsel niet bevrucht groeit deze ook NIET uit tot een zaad, dit zaadbeginsel verschrompelt.

Vruchten en Zaden

• Na de bevruchting zwelt het vruchtbeginsel op.

• De kroonbladeren vallen af.

• De kelkbladeren en meeldraden verschrompelen.

• Het steeltje is aan de ene kant van de vrucht nog zichtbaar. Aan de andere kant zit het kroontje (resten van de stijl).

Vruchten en Zaden

• Eetbare zaden:

Vruchten en Zaden

• Eetbare vruchten:

Vruchten en Zaden

• Zowel vrucht als zaad is eetbaar:

Vruchten met één zaad

Vruchten met meerdere zaden

Verspreiding van vruchten en zaden

• Door dieren

• Door de wind

• Door de plant zelf

Geslachtelijke voortplanting

• Voortplanting waarbij bevruchting plaats vind.

• Al het voorgaande wat besproken werd is ‘geslachtelijke voortplanting’.

Ongeslachtelijke voortplanting

• Is eigenlijk een soort ‘klonen’

• Kan doormiddel van:– Knollen– Uitlopers– Wortelstok– Stekken– Bollen

Knollen

Uitlopers

Wortelstok

Stekken

Bollen

Rok

Bolschijf

Eenslachtig - Tweeslachtig

• Eenslachtig = Mannelijke óf vrouwelijke bloem– Mannelijke bloem Alleen meeldraden– Vrouwelijke bloem Alleen stamper.

• Tweeslachtig = Meeste gevallen, zowel mannelijk als vrouwelijk.– Heeft stamper én meeldraden.

Tot slot

• Nog één keer het filmpje:

• http://www.youtube.com/watch?v=2LA-YsGdqHs