Terugblik en resultatenoverzicht 2010

De Wijkonderneming Hambaken

Terugblik en Resultatenoverzicht 2010

Pilot wijkonderneming: “hou het simpel!”

190908

Subtitel

Hard/

repressief

190908

Subtitel

Zacht/

preventief

Complementaire

aanpak

190908

Subtitel

Sociaal

27-9-2009

Subtitel

Fysiek · Cameratoezicht

· Ontruiming wietplantages

· Sluiten van risicolocaties

· Intrekking vergunningen cafés

· Indammen (straat)prostitutie

· Renovatie van woningen en straten

· Wijkvernieuwing

· Herinrichting publieke ruimte

· Groenvoorzieningen

· Bijzondere gebouwen

· Sociaal beleid

· Investeren in sociaal weefsel

· Welzijnswerk: buurt/opbouwwerk

· Wijkbeheer

· Inzet ondernemers/economie in de wijk

· Activering burgerparticipatie: luisteren!!

· Activeren bewonersorganisaties

· Wijkactiviteiten

· Aanpak hangjongeren

· Tegengaan verloedering en agressie

· Toezicht en handhaving (stadstoezicht)

© Sjaak Khonraad

M. van der Sanden (Kwartiermaker Wijkonderneming)

Maart 2011

Wijk

Hambaken

Terugblik en resultatenoverzicht Wijkonderneming 2011 Pagina 2

Voorwoord

Hierbij wil ik u graag een terugblik en resultatenoverzicht geven van de Wijkonderneming

Hambaken in 2010.

Het is een actief en bewogen jaar geweest. Een jaar van actieve burgers, betrokken

convenantpartners en een wisseling van de wacht van de Kwartiermaker. Zoals vooraf al

aangekondigd zou het een jaar worden waarbij organisaties tot in hun haarvaten gaan

voelen dat er aan bestaande structuren getrokken gaat worden. Ontkokering was immers

één van de doelstellingen van de samenwerking in de wijkonderneming. Dit is zeer merkbaar

geweest bij zowel bewoners in de Hambaken als bij alle convenantpartners. Dit heeft bij een

aantal medewerkers van de convenantpartners van de wijkonderneming geleid tot

onderlinge concurrentiegevoelens. Logisch, omdat de oude, vertrouwde grenzen van

disciplines en organisaties ter discussie kwamen en komen te staan. Ik ben er echter van

overtuigd dat dit noodzakelijk is om uiteindelijk te komen tot een duurzame, efficiënte en

effectieve samenwerking in de wijk en tot een integrale aanpak, zoals weergegeven in het

schema van Sjaak Kohnraad op de voorzijde. Ik ben blij dat dit schema intussen als

uitgangspunt wordt gehanteerd in zowel het “concept wijkprogramma Hambaken 2011-

2014” als in de “onderzoeksverslagen vanaf augustus 2010 van Hiemstra & De Vries”. Door

synergie kunnen we een daadkracht realiseren die door partijen afzonderlijk nooit kan

worden bereikt. Maar dan moeten we wel bereid zijn om met elkaar door de zure appel heen

te bijten en onze medewerkers hierin goed te ondersteunen.

Met de wijkonderneming wilden we ook ‘empowerment’ van wijkbewoners stimuleren met

als doel te komen tot sociale inclusie. Na een jaar wijkonderneming hebben we ervaren dat

er veel lef en moed nodig is om daadwerkelijk controle en voorspelbaarheid los te laten en

medewerkers goed uit te rusten en te begeleiden om burgers te ondersteunen om vanuit hun

eigen kracht te denken en te handelen. Dat is immers ‘empowerment’. Het gaat er niet om

dat we onze eigen diensten en producten ‘slijten’ aan de burger, maar dat we ons ten dienste

stellen van burgers en hun initiatieven. Alleen dan zullen we een sterke wijk kunnen

realiseren en zullen maatschappelijke effecten beklijven.

Samenwerken in de wijkonderneming is een uitdaging, een zoektocht naar kansen en

mogelijkheden. Met trots kan ik u, ondanks alle valkuilen, worstelingen en hindernissen, het

resultaat tonen dat al in het eerste jaar na de start gerealiseerd is, dankzij alle gezamenlijke

inspanningen van actieve burgers en betrokken professionals in de wijk Hambaken.

Natuurlijk kan ik het niet nalaten om de bewoners van de Hambaken een hart onder de riem

te steken. Initiatieven van burgers komen regelmatig niet van de grond omdat de

professionele instanties zoveel drempels opwerpen (bureaucratie) dat de burger vervolgens


zijn goede idee/plan laat varen. Daarom vraag ik uw aandacht voor de volgende overweging

die ik zelf afgelopen maand mocht ontvangen bij een uitwisselingsprogramma in New York.

Een pleidooi voor een lokaal beleid dat burgers en hun initiatieven als krachtige partner

omarmt. Het zijn de burgers zelf die een kanteling in de wijk kunnen maken, goede

professionals kunnen hen hierbij ondersteunen.

The big thought

“Even though we preach inclusion, our organizations do little to actively counter the decline

of community spirit, and provide services that further isolate all of us” .

( John McKnight: The careless society; community and its counterfeits)

Mieke van der Sanden


Inhoudsopgave

Voorwoord 2

Terugblik Wijkonderneming 2010:

Onze intenties vooraf 6

Inhoudelijke focus en resultaten van de wijkonderneming 6

Conclusies na één jaar wijkonderneming 8

Samenvatting resultaten onderzoek Gerrichhausen en Partners 9

Resultatenoverzicht Wijkonderneming 2010

1 Arbeid/opleiding 11

2 Veiligheid 12

3 Ontmoetingen op de Zirkoon 12

4 Team 13

5 Vivent 13

6 Samenwerking 13

7 SEV-onderzoek Gerrichhausen & Partners 14

8 Sponsorplan AVANS-stagiares 14

9 Hambakengym en Huiswerkbegeleiding 14

10 Cateringkeet, Klussenkeet en Ontmoetingskeet 14

11 Jongerenkeet (tijdelijk locatie Zirkoon 7) voor bijeenkomsten jeugdregisseur

met “overlastgevend” jongeren (19p) 14


Slotoverweging

· Dilemma’s in het Wijkgericht werken 15

· De belangrijkste kernelementen voor wijkgericht werken 16

· Tot slot 17


Terugblik Wijkonderneming 2010:

Onze intenties vooraf

De Wijkonderneming staat voor Sociale inclusie, empowerment en ontkokering.

Zayaz, Divers, Juvans, MEE en de gemeente ’s-Hertogenbosch zijn van mening dat de

effectiviteit en efficiëntie van professionals van diverse maatschappelijke organisaties op

wijkniveau vergroot kan worden. In de wijkonderneming brengen zij hun wijkprofessionals bij

elkaar onder één gezamenlijke functionele aansturing en onder één dak. Partijen willen de

uitvoeringskracht in het sociale domein bundelen en bovendien beter richten. Vooral de

betrokkenheid en aanwezigheid in de wijk (dicht bij de burger), de wederzijdse

kruisbestuiving, een operationele handelingsvrijheid en een bottom-up werkwijze moeten

leiden tot het beoogde maatschappelijk effect.

De wijkonderneming behelst dus een andere manier van samenwerken met elkaar. De te

behalen resultaten en effecten zijn niet nieuw. De wijkonderneming sluit inhoudelijk aan bij

bestaande programma’s zoals “Het 19-puntenplan, Kroon op je wijk, de Zichtbare schakel,

coachingstraject wijkagenten door AVANS expertisecentrum, AMSZ/Entrion regelingen”.

Echter: de manier waarop de wijkonderneming deze resultaten wil behalen is wel nieuw:

door dicht bij, samen met en ten dienste van de burger te werken en daadwerkelijk

organisatiegrenzen te overschrijden en bureaucratie te doorbreken, verwachten we een

sneller en duurzamer effect.

Deze manier van samenwerking vraagt om ontkokering die over de grenzen van de eigen

organisatie en sector heen gaat. Dit vraagt veel van de partners. Zij moeten leren om hun

autonomie en daarmee ook controle en voorspelbaarheid te durven loslaten en alles in het

werk te stellen om het benodigde mandaat in de uitvoering daadwerkelijk mogelijk te maken

en te vertrouwen op een goede uitkomst. Ook van professionals wordt een hele andere

manier van werken gevraagd, die getypeerd kan worden als onder meer proactief, out of the

box-denkend, klant gestuurd, ontwikkelingsgericht, domeinoverschrijdend, volhardend,

transparant, flexibel en resultaatgericht. Dit vraagt om een goede en intensieve

begeleiding/coaching.

Inhoudelijke focus en resultaten van de wijkonderneming

De inhoudelijke focus is niet vooraf opgelegd. Uitgangspunt was dat de professionals in de

wijkonderneming zelf de inhoudelijke richting zouden bepalen, op basis van hun kennis van

de wijk en de bewoners en de lopende programma’s en initiatieven. Immers: de

wijkonderneming is niet in het leven geroepen om ‘nieuwe inhoud’ de wijk in te pompen en is

daarmee niet het ‘zoveelste project’. De wijkonderneming wordt wel ingezet als voertuig om


bestaande programma’s en projecten effectiever in te zetten, doordat professionals de

vrijheid krijgen om met elkaar en met burgers die dingen te doen die het meeste bijdragen

aan het beoogde maatschappelijk resultaat.

Eind 2009 is in overleg met de deelnemende partners en professionals tijdens enkele

workshops de basis gelegd voor een werkplan voor de Wijkonderneming in 2010.

Inhoudelijk heeft de Wijkonderneming gekozen voor aansluiting bij het 19-puntenplan

Hambaken en bij de reeds lopende initiatieven in het kader van het project Kroon op je wijk

(een aantal initiatieven van Kroon op je wijk zijn door het vertrek en de afwezigheid van een

projectleider binnen Kroon op je Wijk, nadien via de partners van de Wijkonderneming

verder opgepakt en tot bloei gebracht).

Onderstaande thema’s zijn toen der tijd benoemd en vastgelegd:

· Een veilige buurt, onder meer door realisatie van een beveiligingsbedrijf voor en door

de buurt (afgestemd op gemeentelijk project straatcoaches);

· Een schonere buurt, onder meer door realisatie van beheer en onderhoud voor en

door bewoners;

· Meer mensen doen mee (via (on)betaald werk en ontmoeting), onder meer door:

- continue afstemming tussen professionals van de wijkonderneming onderling en

daarnaast met AMSZ, TOM, UWV en Bossche Banen over hun

cliëntbestanden/caseload met als doel een gerichtere aanpak en betere toeleiding;

- facilitering van individuele bewoners die willen ‘ondernemen’ in de wijk;

- opzet van een ruilsysteem van (zorg)diensten op basis van wederkerigheid;

- faciliteren van ontmoeting tussen en met wijkbewoners.

In de stuurgroepvergadering van 15 december 2009 is bevestigd dat de Wijkonderneming

een belangrijk voertuig moest zijn voor de uitvoering van het 19-puntenplan Hambaken. De

wijkonderneming zou zich daarbij met name op de volgende punten moeten richten:

2. Overlastgevende inwoners/gezinnen

5. Overlastgevende groep jongeren (toeleiden naar leerwerktrajecten)

11. Slecht imago voor de wijk

13. Aanpak verbetering openbare ruimte

14. Werkloosheid (koppeling naar o.a. Bossche Banen project i.s.m.

Weener Groep, caseload ondersteuning voor de afdeling AMSZ).

15. Inburgering (bureau DIE in Hambaken, apart traject met trekker

voor Hambaken).

16. Jongeren hebben geen startclassificatie (relatie o.a. met TOM

project)

17. Mensen die niet meedoen (incl. beperking) in de samenleving

(Kroon op je Wijk)


18. Betalingsproblemen (mensen toeleiden naar meedoen, “voor wat

hoort wat” en koppelen naar allerlei aanbodgericht activiteiten van de

huidige uitvoerders)

19. Koppeling met bedrijfsleven in en rond de buurt (toeleiding naar

werk, en bedrijven expertise laten aanbieden in de wijk).

De Wijkonderneming zet qua werkwijze sterk in op empowerment van bewoners. De

wijkonderneming gaat uit van “kracht” en talent in plaats van problemen. Vanuit deze

achtergrond zoeken professionals onderling hun verbindingen, maar wordt tevens verbinding

gelegd met bewoners(groepen) en met relevante stedelijke trajecten en initiatieven, zoals

AMSZ, TOM, UWV en Bossche Banen. In 2010 zijn er drie bijeenkomsten georganiseerd met

deze organisaties om slimme allianties met elkaar te realiseren om mensen met een uitkering

met succes te begeleiden naar een betaalde baan (zie: Bijlage resultatenoverzicht). Tevens is

toen de participatieladder binnen de wijkonderneming geïntroduceerd en leidend geworden

voor het verdere traject van bewoners.

De Wijkonderneming probeert direct in contact te komen met vertegenwoordigers van

kwetsbare burgers die bewust of onbewust een stempel drukken op de leefbaarheid in de

wijk. Willen we ‘beweging’ krijgen in de wijk, dan zijn dit de bewoners die moeten

‘meebewegen’. Er zijn veel contacten met de allochtone bevolking in de wijk (zoals de

Marokkaanse mensen), maar ook met de woonwagenbewoners van het kampje de Jade,

bewoners met een lichtverstandelijke beperking of psychiatrische beperking. Daarnaast zijn

er contacten met meerdere bewoners, die in de vorm van ‘voor wat hoort wat’ contracten

worden ingeschakeld om als ‘buddy’ op te treden naar de overlastgevende jongerengroepen

in de wijk. Vanuit deze rol ontstaan dan weer nieuwe ‘voor wat hoort wat’ contracten

(kettingreactie). Dit heeft mede geleid tot een jeugdregisseurschap in de wijk om 15

overlastgevende jongeren te begeleiden naar dagbesteding, school of werk.

Conclusies na één jaar wijkonderneming

In de opstartfase van de wijkonderneming is met name de focus gelegd op het opstarten van

nieuwe initiatieven (door samen met de gemeente vorm te geven aan de diensten van Kroon

op je wijk) en minder op het verbinden van de reguliere werkzaamheden van professionals.

Dit heeft geleid tot een aantal concrete resultaten als het gaat om maatschappelijke

activering van burgers (zie: bijlage resultatenoverzicht 2010).

Daar staat echter tegenover dat de teamontwikkeling begin 2010 onvoldoende van de grond

is gekomen en daar ligt wel de essentie van de inzet van de wijkonderneming. We willen

komen tot een duurzame vorm van (samen)werken in de wijk die effectief en efficiënt is en

bovenal aansluit op wat er werkelijk aan de hand is in een bepaalde wijk. Het risico van een


te sterke focus op nieuwe initiatieven is dat we een projectencarroussel aan het optuigen

zijn, terwijl we daar juist vanaf willen.

Sinds de zomer 2010 is nadrukkelijk en met wisselend succes ingezet op de teamontwikkeling.

De medio 2010 geopende locatie en ontmoetingsplek van de wijkonderneming aan de

Zirkoon 7 heeft hier zeker toe bijgedragen. We staan echter nog aan het begin. Dit heeft ook

te maken met het feit dat de deelnemende partners hun medewerkers tot dusver

onvoldoende hebben gefaciliteerd en onvoldoende hebben losgelaten om goed en vrij te

kunnen participeren in de wijkonderneming. Daarnaast is ook geconstateerd dat niet alle

professionals beschikken over de vaardigheden om in een wijk als de Hambaken te kunnen

werken. Dit vereist namelijk een out of the box denken als professionals waar niet iedereen

de capaciteiten voor heeft. Wil je echte synergie krijgen tussen bewoners en professionals

dan dienen wel die professionals geselecteerd te worden die ook in staat zijn om bij het

werken in een achterstandswijk de juiste snaar te raken bij bewoners en collega-

professionals.

Aansluiting bij andere projecten is daarentegen wel goed van de grond gekomen. De partners

van de wijkonderneming hebben zich actief ingezet om samen met andere partijen te werken

aan lopende projecten. Al eerder is verwezen naar projecten en programma’s als het 19-

puntenplan, Kroon op je Wijk, de Zichtbare schakel en de samenwerking met het Avans

Expertisecentrum Integrale Veiligheid van Sjaak Khonraad. Dit heeft resultaten opgeleverd

(zie de vermelding achter aan elke dienst/actie in het resultatenoverzicht 2010).

Daarnaast is geconstateerd dat een van de belangrijkste thema’s binnen de wijk Hambaken

“Dagbesteding en Arbeid” is. Voor dit thema heeft de wijkonderneming afgelopen jaar

contact gezocht met andere partijen dan de convenantpartners. Om dagbesteding en arbeid

daadwerkelijk goed van de grond te krijgen heb je ook partijen als de Weenergroep, Cello,

Vivent, KWIC en de praktijkschool de Rijzert hard nodig. Maar ook winkels en bedrijven in de

wijk (zie specifiek: Sponsorplan Wijkonderneming). Juist zij kunnen een verbinding maken

naar opleiding en werk (aanbod).

Samenvatting resultaten onderzoek Gerrichhausen en Partners

Bovenstaande conclusies zijn bevestigd in een onderzoek naar ‘het eerste jaar

wijkonderneming’. Het onderzoek is uitgevoerd vanwege de experimentstatus van de

wijkonderneming bij de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) in de maanden

september en oktober 2010 (“Evaluatie wijkonderneming Hambaken: reeds in bezit).

Daarmee heeft de Wijkonderneming niet alleen een leerdoel voor de lokale partners, maar

ook voor de landelijke ketensamenwerking bij wijkgericht werken. Hoe de samenwerking

tussen partijen en dienstverlening aan bewoners in de wijk efficiënt vorm te geven blijft een


actueel vraagstuk voor gemeenten, woningcorporaties, zorgen welzijnsorganisaties in heel

Nederland.

In het evaluatieonderzoek is de realisatie van de wijkonderneming getoetst aan de

oorspronkelijke doelstellingen van de wijkonderneming Hambaken. De doelen van de

Wijkonderneming zoals opgenomen in de gemeenschappelijke verklaring zijn de volgende:

1 Afstemming en eenduidige aanpak gebied (Ontkokering). Dit richt zich o.a. op de

afstemming van informatie over bewoners/cliënten in De Hambaken en het ontwikkelen

van een gezamenlijke aanpak per cliënt/casus.

2 Operationele efficiëntie. Het gaat hierbij om het gezamenlijk inventariseren van

gebiedsgerichte taken en op basis daarvan het herverdelen van taken en

werkzaamheden. Het gaat om het gezamenlijk ontwikkelen van een ‘nieuwe werkwijze’

die tot meer efficiëntie zou moeten leiden.

3 Professionele en operationele autonomie. Het werken in de wijkonderneming moet

leiden tot meer handelingsvrijheid en bevoegdheden. Dus meer ruimte om in overleg met

andere professionals en bewoners zelf te bepalen welke activiteiten wel en niet worden

uitgevoerd.

4 Vraaggerichtheid en betrokkenheid van bewoners. Inzet van de wijkonderneming is om

bewoners meer te betrekken bij de dienstverlening in de wijk. Dit zou moeten leiden tot

betere ‘matches’ tussen vraag en aanbod.

Op basis van het evaluatieonderzoek wordt door G&P de volgende voorlopige conclusies

getrokken:

1. De wijkonderneming Hambaken is een kansrijke aanpak die het gewenste effect kan

hebben, mits de randvoorwaarden door de organisaties beter worden ingevuld. De

ambitie en doelen van de wijkonderneming worden door de partijen (bestuurders,

middenkader en professionals) gedragen.

2. De wijkonderneming is voortvarend van start gegaan met de uitvoering van diverse

projecten. Dit leidt tot concrete resultaten, maar de samenhang tussen de projecten

en een strategische vertaling van visie naar uitvoering ontbreekt. De samenwerking

richt zich te veel op projecten en te weinig op samenwerken in structurele

werkzaamheden.

3. De wijkonderneming heeft nog te weinig een eigen profiel in de wildgroei aan

projecten in de

wijk. Er is geen eenduidig beeld van de werkzaamheden van de wijkonderneming.


4. De wijkonderneming heeft de samenwerking tussen de maatschappelijke partners in

de wijk verbeterd.

5. De wijkonderneming heeft in geringe mate geleid tot meer efficiëntie en autonomie in

het werk van de professionals.

6. De wijkonderneming verbetert de vraaggerichtheid van organisaties. Bewoners zijn

meer betrokken bij de diensten hulpverlening in de wijk, maar de bewoners zijn nog

geen partners van de wijkonderneming.

7. De wijkonderneming draagt bij aan de leefbaarheid van de wijk Hambaken.

8. De aanpak van de wijkonderneming is kansrijk voor de toekomst.


Resultatenoverzicht Wijkonderneming 2010

Op onderstaande thema’s zijn de volgende concrete resultaten geboekt:

1. Arbeid/opleiding

· Entreon heeft eenmalig wervings- en selectiegesprekken gevoerd op de Zirkoon

waardoor er 2 mensen aan een betaalde baan gekomen zijn (19p/AMSZ)

· Twee stagiaires zijn begeleid van de AVANS Hogeschool van de opleiding

Commerciële economie. Zij hebben een sponsorplan gemaakt voor de wijk

Hambaken (zie verder punt 8 van deze resultaten) (19p/Avans)

· Een leerling van het Hervioncollege heeft stage gelopen en afgerond bij de

Wijkonderneming (19p)

· Marokkaanse vrouw is een half jaar lang vrijwilliger (20 uur per week) geweest

bij de Wijkonderneming als gastvrouw/huismeester. Momenteel heeft ze een

betaalde baan bij Ricoh en heeft ze een sollicitatiegesprek bij de Eldegroep om

een opleidingstraject in de zorg te gaan volgen (19p/AMSZ)

· Mexicaanse vrouw heeft een cursus gastvrouw gevolgd in de Zirkoon betaalde

baan gekregen bij het JB ziekenhuis in de schoonmaak (19p/AMSZ)

· Twee mensen worden aangenomen bij beveiligingsburo Securitas (KOW)

· Twee Marokkaanse jongens hebben een betaalde fotoshoot gekregen voor op

de brochure van een Turks/marokkaans verzorgingshuis van de Eldegroep

· 20 Mensen zijn toegeleid naar vrijwilligerswerk (Divers, Wijkonderneming,

KlusOK, KOW, Bossche Makershuis, Zayaz,)

· Een buurtfietsenmaker, die werkruimte (mobiele werkplaats) krijgt op

voorwaarde dat hij jongeren in zijn bedrijf betrekt; (KOW)

· Een kledingherstelbedrijfje, dat onderdak heeft gekregen aan de Saffier, maar

in ruil daarvoor gratis verstrekt aan armlastigen, die op hun beurt weer iets

terug doen voor de wijk; (KOW)

· Een jongere die werkruimte zoekt om zijn stage voor de opleiding

sportmassage uit te voeren en in ruil daarvoor als ‘buddy’ optreedt naar één

van de overlastgroepen in de wijk (KOW)

· Reïntegratieburo “Bounch” geeft acht trainingsbijeenkomsten bij de

Wijkonderneming. 1 van hun klanten gaat vrijwilligerswerk verrichten bij de

Zirkoon (19p/AMSZ)

· 4 Mensen hebben deelgenomen aan een cursus “Gastvrouw” op de Zirkoon.

Twee zijn nu als vrijwilliger werkzaam als gastvrouw. (KOW)

· KlusOK werkt vanuit de Wijkonderneming en heeft de garage hiertoe

omgebouwd tot receptie. Opdrachten en werk wordt hier gegenereerd. (KOW)


· Drie themabijeenkomsten over werktrajecten georganiseerd met UWV, TOM,

Weenergroep, MEE, AMSZ, wijkonderneming (19p)

· 15 overlastgevende jongeren tekenen een Door en Voor contract met de

gemeente (19p)

2. Veiligheid

· Aanstellen van een jeugdregisseur voor 16 uur per week bij de afdeling Orde

en veiligheid van de gemeente. Aansturing gebeurt door de gemeente,

dagelijkse coaching en sparring gebeurt vanuit de Wijkonderneming ( 19p)

· 2 beveiligers starten als beveiligers van gebouwen in de Hambaken en krijgen

een opleiding bij het beveiligingsbedrijf Securitas (met baangarantie).

(aansluiting KOW)

· Samenwerking met Expertisecentrum Integrale Veiligheid van Avans

(aansluiting Avans)

· Samenwerking met politie en de overlastgevende jeugd (Avans en politie)

3. Ontmoetingen op de Zirkoon

· Zirkoon als werkplek voor professionals om hun reguliere werk te verrichten

(het Bossche Makershuis)

· Excursie naar S. Bensalam in Amsterdam met 18

“Hambakenparkgroepjongeren” en hun ouders. Doel: jongens andere

perspectieven tonen dan hun huidige leefwijze nu laat zien. (19p)

· Avond met het woonwagenkamp van de Jade. Resultaat: Schouw in februari.

(19p)

· Dag van de Dialoog, gezamenlijk diner. (aansluiting CCC)

· Heidag van de Muzerije (aansluiting Muzerije)

· Bijeenkomsten van het Makershuis (aansluiting het Bossche Makershuis)

· Zondagen worden regelmatig gebruikt als ontmoetingsdag door een

Antilliaanse bewonersgroepen op de Zirkoon (buurtinitiatieven)

· Landelijk bezoek bestuur KEI-centrum

· Informele opening Wijkonderneming op de Zirkoon in het kader van de

Burendag voor wijkbewoners

· Vier bouwketen opgeknapt en in gebruik genomen (klussenkeet, vergaderkeet,

jongerenkeet en keukenkeet). Deze keten worden regelmatig ingezet als

ontmoetingsplek voor buurtbewoners. ( KOW)

4. Team

· Teambuildingsdag bij ZIN in Vught

· Maandelijks kernteamoverleg

· Weekbezetting gerealiseerd (wel opnieuw oppakken)

5. Vivent


Begin 2010 sluit Vivent aan bij de Wijkonderneming met twee

wijkverpleegkundigen vanuit het project de Zichtbare schakel. Wekelijks

maken zij deel uit van het kernteam en in totaal hebben zij 50 huishoudens in

de wijk Hambaken bezocht en ondersteund. (aansluiting Vivent)

6. Samenwerking:

· Klankbordgroep

· Hambakengym

· Antilliaanse vereniging

· Met convenantpartners

· Makershuis

· Muzerije

· Vivent wijkverpleegkundigen

· Avans en Expertisecentrum Integrale Veiligheid

· Politie

· Eldegroep

· IVT

· Securitas

· Weenergroep (Bossche banen), AMSZ, UWV, Sagenn, TOM

· KWIC

· Praktijkschool de Rijzert

· Cello

· De Wijkonderneming is initiator geweest voor een aantal diensten van Kroon

op je Wijk en het 19-puntenplan.

7. SEV-Onderzoek van Gerrichhausen &Partners (rapport in jullie bezit)

8. Sponsorplan Wijkonderneming; “Veiligheid, leefbaarheid en participatie zorgen voor

een kroon op je wijk!”. Afstudeerscriptie studenten/stagiaires van Avans Hogeschool

opleiding Commerciële economie is begeleid door de Wijkonderneming. Resultaat:

Sponsorplan. Scoop is gericht op “Buurteconomie”. (19p)

9. Hambakengym en Huiswerkbegeleiding; Hambakengym gaat vanaf maart 2011

huiswerkbegeleiding geven in de Zirkoon voor hun jonge leden (jongens en meisjes van

10-20 jaar). (19p)

10. Kluskeet, cateringkeet en ontmoetingskeet (Het Bossche Makershuis en KlusOK)

11. Jongerenkeet (tijdelijk locatie Zirkoon 7) voor bijeenkomsten jeugdregisseur en

“overlastgevende” jongeren. (19p)

Met opmaak: Patroon: Doorzichtig(Aangepaste kleur(RGB(198;217;241)))


Slotoverweging

Dilemma’s in het Wijkgericht werken:

Terugkijkend op een jaar wijkonderneming Hambaken ben ik er meer en meer van overtuigd

geraakt dat het thema Wijkgericht werken ten principale verbonden is aan burgers en hun

initiatieven. Zowel individueel als collectief. Juist en alleen burgers kunnen een kanteling in

een wijk brengen, zij kunnen zorgen voor de benodigde massa. Onze uitdaging als

professionals is om hen daarbij te ondersteunen. Het afgelopen jaar hebben we op diverse

manieren getracht om invulling te geven aan deze overtuiging.

Ik ben daarbij echter steeds opnieuw op een drietal belangrijke dilemma’s gestuit:

1. Instanties/organisaties die tal van projecten starten in de wijk maar die in de

praktijk langs elkaar in plaats van met elkaar werken. Daarnaast legt elke

organisatie los van elkaar verantwoording af omtrent gestelde doelen en

behaalde resultaten aan hun eigen opdrachtgever/financierder. We zitten

gevangen in onze eigen systemen. Deze systemen brengen verantwoordelijke

professionals in een spagaat en bovendien in een onderlinge concurrentiestrijd.

Willen we de samenwerking in de wijk echt een kans geven, dan zullen we het lef

moeten hebben om onze systemen en regels te doorbreken.

2. De houding van veel professionals: “Jullie worden er beter van omdat wij weten

wat goed voor jullie is, wij hebben hier voor gestudeerd.” Dit staat echter haaks

op ‘empowerment’. Een aantal professionals zal in staat zijn om met een goede

ondersteuning en begeleiding de benodigde omslag in denken en doen te maken.

Het zijn deze professionals, die we moeten afvaardigen in een multidisciplinair

wijkteam en vervolgens ook niet aan hun lot moeten overlaten. Qua

deskundigheidsbevordering is het aan te bevelen om het wijkteam gezamenlijk te

scholen in methodieken als “De Eigen Krachtcentrale” of “Sociale

netwerkstrategieën”.

3 Het is een utopie om te geloven dat dienstverlenende/maatschappelijke

instanties kunnen zorgen voor “ zorg/care” in de betekenis van “Community

Care”; dit is voorbehouden aan de gemeenschap/wijkbewoners zelf.

Burgerinitiatieven zoals Marokkaanse gemeenschap, Antilliaanse

gemeenschappen, vereniging Hambakengym, Klankbordgroep e.d. moeten door

ons als instanties veel meer gestimuleerd en gewaardeerd worden op de dingen

die zij doen, zodat zij hun stempel op de wijk kunnen zetten. Zij moeten in staat

worden gesteld om ‘het verschil te maken’.

“Community care” is een commitment tussen de ene burger aan de ander. Het is

het enige product dat een instantie/organisatie niet kan produceren. Elke poging


van een instantie om deze community care te vervangen is een

surrogaat/nepmiddel. Natuurlijke “zorg voor elkaar” is een uiting van

gemeenschapszin dat zich vertaalt in mantelzorgers, buren, vrienden, vrijwilligers

e.d.”(McKnight, John. The careless Society).

De belangrijkste kernelementen:

De sleutel naar succes in wijkgericht werken ligt voor mij besloten in meerdere

kernelementen zoals: Empowerment, sociale inclusie, moderne zorg, krachtenperspectief,

veerkracht, paraprofessionelen, maatzorg, armoede, kwetsbare groepen, sociaal werk.

Vanuit mijn ervaringen binnen de wijkonderneming vind ik het versterken van

‘empowerment’ en ‘sociale inclusie’ het allerbelangrijkste.

Empowerment en Sociale Inclusie.

1. Empowerment

“Empowerment is een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en

gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit via het

verwerven van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het stimuleren

van participatie.”

2. Sociale Inclusie

Sociale inclusie gaat om het gevoel van daadwerkelijk “erbij horen” en dit krijgt pas

inhoud als het ook gepaard gaat met sociale participatie of kortweg “meedoen”.

Dit kan op allerlei manieren gebeuren: door deelname aan sport of cultuur, het

verrichten van vrijwilligerswerk of mantelzorg etcetera.

Sociale inclusie houdt ook in solidariteit. Een wijk omarmt zijn “zwakke broeders en

zusters”. In de huidige pluriforme samenleving is dit niet vanzelfsprekend.

Verbindingen maken en herstellen tussen burgers met grote verscheidenheid in

culturele en waardegebonden aspecten, staat vandaag dan ook op de voorgrond.

Overigens is mijn ervaring dat het inzetten op sociale inclusie, ondanks de groeiende

pluriformiteit, zeker geen ‘mission impossible’ is. Door mensen aan te spreken op hun

krachten en talenten en niet op de problemen die ze veroorzaken, krijg je een hele

andere en positievere dynamiek in een wijk, die randvoorwaardelijk is om te komen

tot sociale inclusie.

Tot slot

Er was lef voor nodig om een wijkonderneming met elkaar te starten (najaar 2009), er is nog

meer lef nodig om met elkaar door de zure appel heen te bijten en door te gaan (voorjaar


2011). Essentieel is dat we ons realiseren dat zowel Empowerment als Sociale inclusie

processen zijn. Zoals hier boven al omschreven zijn dit soort processen niet te managen en te

organiseren in een zeer kort tijdsbestek. Deze processen vereisen een interne cultuuromslag

bij elke organisatie afzonderlijk die jaren tot tientallen jaren duurt. Het gevaar van de huidige

subsidievormen/lokaal beleid laat zien dat men binnen een tot drie jaar al structurele

resultaten wil zien. Het gevolg is dat nogal wat projecten zeer voortvarend en enthousiast

van start gaan maar als na een, twee of drie jaar de financieringsinjectie stopt, dit tot gevolg

heeft dat zaken niet structureel ingebed zijn binnen de bestaande culturen en alle

inspanningen eigenlijk voor niets zijn geweest. De burger is hiervan de dupe, er zijn namelijk

verwachtingen gewekt maar niet gerealiseerd. Gevolg: gedesillusioneerde burger die het

vertrouwen in de lokale overheid en instanties nog verder kwijt raakt en argwanend kijkt

naar het volgende initiatief.

Laten we niet in deze valkuil trappen en met de leerervaringen tot dusver doorbouwen aan

datgene wat we het afgelopen jaar hebben neergezet.

Terugblik en resultatenoverzicht 2010

Documents

Transcript of Terugblik en resultatenoverzicht 2010