Hoofdstuk 1 Onderzoek

1.2 Wat is onderzoek?Eenvoudige omschrijving van onderzoek doen = iets te weten willen komen.

Begrip onderzoek = Een activiteit waarbij systematisch en gestructureerd op basis van het verzamelen van informatie en het doen van waarnemingen, uitspraken gedaan kunnen worden over de werkelijkheid.

Door onderzoek kunnen we de wereld beter leren kennen & begrijpen. Onderzoek begint altijd met waarnemen. Soms is het van belang een systematische werkwijze toe te passen, omdat

gebeurtenissen door anderen zijn bedacht, veranderd, geïnterpreteerd of beïnvloed.

Begrip serendipiteit = De kunst om iets te vinden wat je niet zocht. Voorbeelden:

- Flemings, ontdekking penicilline. - Tinbergens, Post-it.

Serendipiteit is ontstaan door Engelsman Walpole (1754) doordat hij het woord uitleende aan het Perzische sprookje van de 3 prinsen van Serendip.

Uitdagingen bij het doen van onderzoek zijn: 1. Je zeker weet dat je meet en dat 2. Een ander hetzelfde ook kan meten.

Twee kwaliteitskenmerken hiervan zijn: Validiteit Betrouwbaarheid

1.3 Hoe word je een goede onderzoeker? Onderzoek houden binnen je eigen vakgebied en/of beroepspraktijk. Door ervaring & kennis die je binnen je eigen kennisdomein hebt opgebouwd, zul je veel sneller inzichten verwerven in situaties, gebeurtenissen en verbanden. Vaardigheden zijn naast kennis ook van belang. Beroepsgerichte houding.

Een combinatie van domeinkennis, beroepsvaardigheden en beroepshouding wordt ook wel je beroepscompetentie genoemd.

1.4 Voorwaarden waaraan onderzoek moet voldoen.De voorwaarden waar een onderzoek aan moet voldoen zijn als volgt:

1. Objectiviteit. 2. Controleerbaarheid. 3. Herhaalbaarheid.

Objectiviteit: Onderzoek dient onafhankelijk van de onderzoeken en het doel van het onderzoek te

worden uitgevoerd. Onbevooroordeeld onderzoek. Objectief onderzoek Persoonlijke voorkeuren hebben geen invloed op het onderzoek.

Controleerbaarheid:Om ervoor te zorgen dat een onderzoek controleerbaar is moet een onderzoeker:

Onderzoeksbegrippen en verbanden daar tussen duidelijk beschrijven. Onderzoeksdomein zo ‘groot’ mogelijk maken. Nauwkeurig te werk gaan.

Herhaalbaarheid: Onderzoek openbaar maken. Het onderzoek zodanig te structureren dat een ander het onderzoek ook kan doen.

Doel Eis NastrevenObjectiviteit Onafhankelijkheid

Validiteit Controleerbaarheid GeneraliseerbaarNauwkeurigEenduidig

Betrouwbaarheid Herhaalbaarheid OpenbaarGestructureerd

1.5 Stromingen in onderzoek

Begrip methodologie = De studie van wetenschappelijke methoden, de procedures en werkwijzen, die worden gebruikt om de wetenschap vooruit te helpen. Elke wetenschap heeft zijn eigen methodologie.

De belangrijkste onderzoekstromingen zijn: Emperisch onderzoek Kritisch rationalisme Symbolisch interactionisme.

Emperisch onderzoek Deze stroming aanvaardt alleen wat zintuiglijk kan worden waargenomen en vastgesteld, en verwerpt uitspraken die niet controleerbaar en/of herhaalbaar zijn. Observatie en waarnemen zijn hierbij belangrijke waarnemingspunten.

Het credo = “Als je het niet kan waarnemen bestaat het niet”.

Paradigma Samenhangend stelsel van modellen en theorieën die een denkkader vormen waarmee de ‘werkelijkheid’ geanalyseerd wordt.

1.6 Denken over en het exploreren van een onderzoeksonderwerp Onderzoeken betekent omgaan met kennis. Er zijn verschillende technieken voor het opschrijven van aandachtspunten. Dat zijn de volgende:

Aandachtspunten: Zonder dat er sprake is van een kernbegrip of een gestructureerde manier van observeren, kun je gebeurtenissen, eigenschappen of andere opvallende manieren opschrijven en als aandachtspunten bundelen.

Associatiezon: Een web van een zon. (Een zon in het midden en aan de zonnestralen komen steeds nieuwe woorden en zo door)

Verhaal: Je kunt een verhaal maken van je onderzoeksonderwerp. Je kunt dit maken met kernbegrip, achtergrondkennis, ervaring en observatie. Max 1 A4tje.

Brainstormen: Is een creatieve techniek, Nieuwe ideeën bedenken betreft het kernbegrip, werkt goed in groepen.

Mindmap:

o Niet steeds terug gaan naar het kernbegrip o Ook handig voor presentatie voor te bereiden o Mag met afbeeldingen en figuurtjes.

Begrippenschema: o Overzicht van begrippen. o Representatiewijze ook geschikt voor het bedenken van nieuwe begrippen.

Piramide: Begrippen/gegevens ordenen van abstractie of naar prioriteit: dan is de ladder/piramide zeer handig.

Venndiagram: 2 cirkels, deels overlappend om te laten zien hoe theorieën, begrippen of onderwerpen kunnen overlappen en voor een deel mogelijk een eigen betekenis hebben.

Stroomschema, stappenplan of proces/stroomdiagram: o Gegevens, onderwerpen of stappen in een proces die met elkaar samenhangen

kunnen hierin worden weergegeven. o Goed te gebruiken bij oorzaak-en-gevolgrelaties. o Er ontstaat uiteindelijk een soort netwerkplanning.

Weegkaart:o Het maken van afwegingen kan inzichtelijk gemaakt worden door een lijst

alternatieve mogelijkheden en criteria op te stellen, en beide in een kruistabel te representateren.

2x2-design: o Interessante exploratieve techniek die het mogelijk maakt om ideeën of een

onderwerp d.m.v. het orderenen van eigenschappen te beschrijven. o Twee kenmerken, Twee waarden Ontstaan 4 specifieke deelverzamelingen. o Met deze techniek kun je meten of de verwachte waarden overeenkomen met de

werkelijke waarden. Visgraat:

o Je gebruikt dit wanneer een bepaald onderwerp het resultaat is van een aantal factoren.

o Probleem of effect staat bij de kop en op de graten staan oorzaken of voorwaarden. o Hiermee kun je goed de kwaliteit van een product of dienst verbeteren.

Analytisch wordt bedoeld dat er sprake is van ontleding van de observaties in geordende categorieën. Basis vormen voor onderzoeksontwerp & keuze analysemethode.

Met creatief wordt bedoeld dat nieuwe observaties als in het ‘ware’ gezocht worden. Heeft nut bij het zoeken naar onderzoeksonderwerp & aanzet tot literatuurstudie.

Divigerende technieken zorgen voor uiteenlopende observaties, ook buiten je onderzoeksonderwerp.

Convergerende technieken leiden ertoe dat de observaties zich meer richten op een specifiek onderzoeksonderwerp. 1.7 communicatieve doelen

Wanneer je met een exploratieve techniek je onderzoeksonderwerp hebt bepaald kun je communicatieve doelen in gaan stellen.

Beschrijven Wat?Verklaren Hoe? Waarom? Voorschrijven Welke maatregelen?Definiëren Welke kenmerken?Vergelijken Wat is het verschil?Voorspellen Wat is de ontwikkeling?Evalueren Wat is de discussie?Ontwikkeling volgen Welke trends?

Door het formuleren van een communicatief doel maak je de eerste afbakening. Hiermee heb je een voordeel t.o.v. bij het zoeken van literatuur, operationalisering van begrippen en het definiëren van je onderzoeksvraag.

Communicatief doel is in deze voorfase van het onderzoek niet meer dan een kladversie.

De belangrijkste communicatieve doelen, die corresponderen met keuzen die jee moet maken in je onderzoeksontwerp, zijn in oplopende moeilijkheidsgraad: Beschrijven komt in ieder onderzoek voor.

1.8 methoden en technieken van onderzoekNa dat je het onderzoeksonderwerp en de communicatiedoelen hebt kom je bij wat voor soort methoden en technieken je gaat gebruiken.

Literatuuronderzoek Literatuur is een belangrijk middel bij het doen van onderzoek. ‘BASIS’. Maakt deel uit van elk onderzoek. De belangrijke ontwikkeling hierbij is de digitale beschikbaarheid van onderzoek en

rapportages. Primaire bronnen – bevatten nieuwe gegevens. Bijv. uit vragenlijsten, onderzoeksverslagen… Secundaire bronnen – gegevens uit boeken of overzichten van onderzoek. Tertiaire bronnen – gegevens uit woordenboeken, encyclopedieën en naslagwerken. Sommige gegevens zijn nog weinig geïnterpreteerd en moeten mogelijk nog gefalsificeerd

worden, sommige zijn al door meerdere onderzoekers bevestigd.

Meten Dit bestaat uit kwantitatieve en kwalitatieve methoden. Bij kwantitatief onderzoek staat meten centraal en wordt cijfermatig met

onderzoeksgegevens omgegaan. Credo: METEN = WETEN. Bij kwantitatief onderzoek zit echter het nadeel dat je steeds maar een gedeelte bekijkt. Bij kwalitatief onderzoek wordt meer naar het geheel gekeken en wil men graag onderzoeken

wat de achtergrond is van het gedrag. Kwalitatieve gegevens kun je niet altijd categoriseren, tellen of grafisch weergeven. Kwantitatief onderzoek is objectiever dan kwalitatief onderzoek.

Statistiek

Begrip statistiek = de wetenschap, de methodiek en de techniek van het verzamelen, bewerken, interpreteren en presenteren van gegevens. Het is een onderdeel van wiskunde. Hier heb je beschrijvende en verklarende statistiek. Door gebruik van beschrijvende statistiek kan inzicht verkregen worden in de verzamelde

onderzoeksgegevens. Wordt in de meeste onderzoeken gebruikt. (tabellen en grafieken) Verklarende statistiek helpt de onderzoeker om beslissingen te nemen. Hulpmiddelen voor

de data-analyse.

Denken Het denken is zonder twijfel het belangrijkste hulpmiddel van de onderzoeker. Inductie en deductie worden gezien als de basis van het wetenschappelijk denken. Deductief redeneren is het afleiden van conclusies uit eerdere waarnemingen. Inductief redeneren wordt vanuit waarnemingen een algemeen geldende uitspraak gedaan. Inductief en deductief redeneren is de manier om tot een wetenschappelijk onderzoek te

komen. Er wordt wel verwacht dat de onderzoekers een kritische houding aannemen.

Taal Taal is een van de grootste prestaties van de mensheid. Taal is voor een onderzoeker van belang vanwege het gebruik van concepten, onderzoeken

in buitenlandse talen, het bestaan van verschillende computertalen en natuurlijk voor het schrijven van teksten.

Samenwerken Twee weten meer dan één. Het zorgen voor genoeg creativiteit is dan ook een belangrijke voorwaarde voor een

effectieve samenwerking.

Keuze van methode van onderzoek

Onderzoeksmethoden Omschrijving van de methodeAction reseach Toegepast onderzoek voor een specifiek probleem Bestaand materiaal Data-onderzoek met bestaand materiaalCasestudy Kwalitatief diepteonderzoekEtnografische studie Kwalitatief diepteonderzoek naar een culturele groepEx post facto research Onderzoek naar de gevolgen van gebeurtenissenExperiment Onderzoek in een door de onderzoeker gedefinieerde settingGrounded theory research

Kwalitatief onderzoek ten behoeven theorie ontwikkeling

Historisch onderzoek Dataonderzoek ten behoeve van vragen in een historische contextInhoudsanalyse Kwalitatief onderzoek van de inhoud van teksten, foto’s en video’s. Interview Onderzoek dat door dialoog met proefpersonen gegevens verzamelt. Marktonderzoek Kwantitatief onderzoek ten behoeve van marketingbeleid. Observatie Onderzoek dat door waarnemingen gegevens verzamelt. Ontwikkelingsstudie Kwalitatief beschrijvende onderzoekstechnieken als cross-sectional

en longitudinale studiesFenomenologisch onderzoek

Kwalitatief onderzoek dat zich richt op houdingen en meningen van proefpersonen

Quasi-experiment Een experiment zonder at random keuze van proefpersonen Survey-onderzoek Kwantitatief onderzoek dat door vragenlijsten gegevens verzamelt.

1.9 Fasen in onderzoekEmpirische cyclus:

Observatie: Het verzamelen en groeperen van gegevens en het vormen van vragen. Inductie: Formuleren van een hypothese. Deductie: Afleiden van toetsbare voorspellingen. Toetsing: Het al dan niet uitkomen van voorspellingen. Evaluatie: Mogelijke theorievorming, discussie en aansluitend onderzoek.

1.10 OnderzoeksvoorstelEen onderzoeksvoorstel dient ingevoerd te worden om een onderzoek goed te keuren. Het bestaat in ieder geval uit de volgende onderdelen:

Titel Opdrachtgever Onderzoeksonderwerp Achtergrond Onderzoeksvraag Doelstelling Methodologie Tijdspanning Literatuurlijst

Methoden Kwalitatief KwantitatiefLiteratuuronderzoek +++ +Meten + +++Statistiek + +++Denken ++ ++Taal +++ +Samenwerken + +

Hoofdstuk 2 ontwerp

2.2onderzoeksonderwerpDoor de keuze van je onderzoeksonderwerp bepaal je niet alleen het thema van je onderzoek, maar zul je meteen een aantal keuzemogelijkheden van het onderzoeksontwerp inperken.

Voor dat je het onderzoeksonderwerp definitief maakt kun je het nog even inventariseren.

2.3 Oriëntatie * In deze stap wordt systematisch nagegaan wat eerder onderzoek reeds heeft aangetoond. * In deze fase wordt begonnen met literatuurstudie.

LiteratuurstudieDe literatuurstudie is een wezenlijk bestanddeel van elk onderzoek. Door middel van de wetenschappelijke literatuur komt uitwisseling tussen onderzoeker tot stand en kun je de vooruitgang binnen een onderzoeksonderwerp of vakgebied achterhalen. Je kunt gebruik maken van resultaten van andere onderzoekers.

Literatuurstudie dient ervoor om je een beeld te geven van inzichten die eerdere onderzoekers al hebben gedaan.

Vaak wordt literatuurstudie vergeleken met deskresearch, maar deskresearch is breder. Bij deskresearch kun je ook gebruik maken van andere bronnen dan alleen literatuur. Denk aan klachten, foto’s enz. Literatuurstudie maakt deel uit van het deskresearch.

Als je opzoek gaat naar bruikbare literatuur kun je een aantal vragen stellen. Deze vragen dienen later voor een soort samenvattend document en dient als beginpunt voor je onderzoek.

Een diepergaand literatuuronderzoek: wetenschappelijke artikelen en databases Vanuit de voorgaande samenvatting kan de literatuurstudie verder worden vormgegeven door:

Samenvatting verder te verfijnen met de nieuwe informatie die je hebt doorgenomen. In de literatuuroverzichten waarop de auteurs zich baseren, op zoek gaan naar nieuwe

literatuur die opnieuw goed aansluit bij je onderzoeksonderwerp. Hierna kun je naar de bieb gaan.. Wanneer je hier niet echt meer nieuwe literatuur vindt, kun je je samenvatting en overzichten definitief maken.

Online databases en het World wide web Biedt een enorme hoeveelheid aan gegevens, artikelen en andere vormen van informatie. Belangrijke bron voor onderzoek Let op bij internet op de betrouwbaarheid en de validiteit van gegevens.

Door middel van literatuurstudie kun je de onderzoeksvraag opstellen.

OnderzoeksgroepJe moet inzicht hebben in welke groep je gaat onderzoeken.

Wanneer je zelf de onderzoeksgroep mag bepalen moet je de volgende aspecten in overweging nemen:

Non-respons; Je moet rekening houden of degene die niet hebben gereageerd zich onderscheiden van de mensen die wel hebben gereageerd.

De invloed van de relatie tussen de onderzoeker en de onderzochte. Sociaal wenselijke antwoorden. De invloed van het onderzoek zelf. Is het nodig de anonimiteit van de respondenten te waarborgen?

Vraag adviesNadat je onderzoeksonderwerp vast staat en je de literatuurstudie hebt afgerond kun je een gesprek houden met een docent, deskundige of expert ter verheldering.

2.4 Bepaal de onderzoeksstrategie Door de onderzoeksstrategie vast te leggen, heb je houvast voor het nemen van beslissingen bij de uitvoering van je verdere onderzoek. Verder is het afleggen van verantwoording in je onderzoeksverslag belangrijk van welke uitgangspunten je bent uitgegaan.

Onderzoeksstrategie stelt de volgende vragen: - Waarover gaat het onderzoek? Onderwerp. - Waarom is het onderzoek van belang? Relevantie. - Waartoe dient het onderzoek? Probleemstelling. - Waar moet het onderzoek toe leiden? Doelstelling.

RelevantieHierin vraag je jezelf af wat het belang is van het onderzoek. Je hebt een onderscheidt in :

Maatschappelijke relevantie: Wanneer het onderzoek een bijdrage levert aan een oplossing van een maatschappelijk probleem. (Is wanneer je een opdracht krijgt van een opdrachtgever).

Wetenschappelijke relevantie: Wanneer een onderzoek dient om een wetenschappelijke theorie te ondersteunen.

ProbleemstellingDe probleemstelling van het onderzoek is het antwoord op de ‘waartoe’-vraag. De probleemstelling is een hoger liggende doelstelling in een vragende term, die uitgesplitst kan worden in een vraagstelling en overige doelstellingen.

De onderzoeksvraag kan antwoord geven op de ‘wat-wordt-onderzocht’-vraag.

DoelstellingenEen onderzoek heeft vaak meerdere doelstellingen die handvatten geeft om de waaromvraag te beantwoorden. Je kunt onderscheidt maken in persoonlijke doelstellingen en doelstellingen vanuit de opdrachtgever.

2.5 Het formuleren van de onderzoeksvraagDe onderzoeksvraag vormt als het ware de spin het web van je onderzoeksopzet. Voor het formuleren van de onderzoeksvraag worden de volgende stappen genomen:

Keuze van het vraagtype.Afbakening van je onderzoeksvraag. Kies een onderzoeksbenadering.Beslis of de onderzoeksvraag moet worden bijgesteld. Kies voor kwalitatief of kwantitatief onderzoek. Formuleer de onderzoeksvraag. Bepaal of een conceptueel model waardevol is.

Vanuit je onderzoeksonderwerp, probleemstelling en onderzoeksvraag stel je de deelvragen op.

Keuze van het vraagtype We onderscheiden 3 vraagtypen:

1. Beschrijvende vraag frequentie vraag. 2. Relationele vraag verschil vraag. 3. Causale vraag samenhang vraag.

Beschrijvende vraag = een onderzoeksvraag die vraagt om een beschrijving van een onderzoeksonderwerp. Voorbeeld: Als we willen weten hoeveel % van de leden van een sportvereniging meedoet aan een wedstrijd.

Relationele vraag = Een onderzoeksvraag die vraagt om een relatie tussen onderzoeksvariabelen. Voorbeeld: Als we percentages mannen en vrouwen bekijken die aan de wedstrijd meedoen.

Causale vraag = Een onderzoeksvraag die vraagt om een verband tussen onderzoeksvariabelen. Voorbeeld: Als we willen weten of het aantel keren dat de sporters trainen van invloed is op het meedoen van de wedstrijd.

Afbakening van je onderzoeksvraag Je moet je vraag niet te specifiek of te algemeen maken.

Concretiseer de onderzoeksvraagIn deze fase van het onderzoek kies je voor een specifieke benadering van je onderzoek.

Beschrijvend onderzoek leidt tot een systematische beschrijving en catalogisering van gevallen.

Bij een verklarend onderzoek ‘vraagt’ een verschijnsel om een verklaring. Is een soort explorerend onderzoek.

Voorspellend onderzoek is een vorm van toetsend onderzoek.

Ontwerpend onderzoek is praktijkgericht onderzoek dat is te vergelijken met explorerend onderzoek.

Evaluerend onderzoek is praktijkgericht onderzoek dat aansluit bij toetsend onderzoek. Kies voor kwalitatief of kwantitatief onderzoek

Kwantitatief onderzoek sluit goed aan bij de empirisch-analytische benadering. Deze benadering wil de werkelijkheid verklaarbaar en voorspelbaar maken door het zoeken en meten van wetmatigheden.

Kwalitatief onderzoek sluit goed aan bij de interpretatieve benadering. Hierin worden algemene en abstracte kenmerken beschreven, die in relatie tot elkaar een beschrijving van de werkelijkheid geven.

Als er sprake is van kwantitatief en kwalitatief onderzoek spreken we van triangulatie en meervoudige aanpak.

Formuleer de onderzoeksvraagVaak wordt hierbij de SMART methode gebruikt, hierdoor wordt de onderzoeksvraag concreter en geschikter om onderzoek mee te doen: SpecifiekMeetbaarAcceptabelRealistischTijdgebonden

Een hypothese heeft de vorm van een bewerking. ‘Voorlopig’ antwoord.

2.6 operationaliseerOperationaliseren betekend dat je in je voorbereiding van je onderzoek focust op het onderzoek dat je daadwerkelijk gaat uitvoeren. Operationaliseren = Het meetbaar maken van onderzoeksvariabelen.

Het formuleren van deelvragenVraagstelling en deelvragen moeten elkaar inhoudelijk geheel dekken. Theoretische deelvragen zijn vragen die je moet beantwoorden om je onderzoeksvraag onderzoekbaar te maken. Empirische deelvragen zijn vragen die je moet beantwoorden om vervolgens je vraagstelling ook daadwerkelijk te kunnen beantwoorden. Bij het afleiden van deelvragen uit je onderzoeksvraag, dien je de begrippen te operationaliseren. Je moet het begrip kunnen meten.

o Begrip zoals bedoeld: Het begrip dat je wilt onderzoeken. o Begrip zoals bepaald: De operationalisering van het begrip, zodat het meetbaar is.

VooronderzoekHet kan zinvol zijn om een vooronderzoek te doen bij een groot en/of complex onderzoek. Om kennis te vergaren of om te testen hoe je resultaten zullen uitpakken.

2.7 OnderzoeksplanDit is de laatste fase van het onderzoeksontwerp. In deze fase wordt bekeken of het onderzoek haalbaar is wat betreft de tijd en de middelen.

Je moet voor jezelf een haalbare planning maken met verschillende deadlines. En het is het handigste om van achter naar voren te werken.

Hoofdstuk 3 Gegevens verzamelen3.2 Methoden van gegevens verzamelenDe belangrijkste keuzen die de onderzoeker zal moeten maken zijn onderverdeeld in de volgende 7 stappen:

1. Bestaande of nieuwe informatie2. Open of gesloten vragen3. Directe of indirecte vragen 4. Observatie of interview5. Het onderzoeksinstrument6. Bepaal of een steekproef nodig is 7. Beslis hoe de gegevens worden verzameld

Bestaande of nieuwe informatieVoordeel uit bestaande informatie omdat, je door literatuurstudie bronnen tegen kan komen die antwoord geven op je onderzoeksvraag. De voordelen van bestaande informatie zijn: lage kosten, sneller de beschikking en niet altijd afhankelijk van respondenten.

Open of gesloten vragen Wanneer je precies van te voren weet welke informatie je nodig hebt kun je kiezen voor

een gestructureerd onderzoek met gesloten vragen. Bij gesloten vragen hou je zelf de regie over je onderzoek. Nadeel van gesloten vragen je verzamelt geen informatie waar je niet rechtstreeks naar

hebt gevraagd. Als je exploratiever te werk wilt gaan, kun je het initiatief beter leggen bij de

respondenten en met open vragen werken.

Directe of indirecte vragen Een methode van directe dataverzameling verdient de voorkeur boven indirecte

dataverzameling. Door rechtstreekse dataverzameling meet je in feite ‘direct’ wat je wilt meten. Directe metingen leveren daardoor gegevens die meer validiteit bevatten.

Observatie en/of interview Observatie is een onderzoekstechniek die gebruik maakt van waarnemen. Observatie is geschikt voor onderzoek naar het gedrag. Observatie is een tijdrovende en dure techniek. Door de observatie te sturen met behulp van interpretatieregels, wordt observatie een

gestructureerde techniek van dataverzamelen. We spreken van participerende observatie als de onderzoeker onderdeel uitmaakt van

de groep mensen. Experiment is een gestructureerde vorm van observatie. In een experiment wordt de setting van het onderzoek zo gedefinieerd dat uit de

observatie direct een aantal zaken kan worden geïnterpreteerd. Casestudy is een intensief onderzoek naar een of een aantal specifieke gevallen of

gebeurtenissen: de casus. Open diepgaand en intensief onderzoek is karakteristiek voor de casestudy. Casestudy wordt gebruik gemaakt van diepteonderzoek zowel met behulp van een

interview of observatie. Interview is wanneer je de mening, opinie of houding van mensen wilt weten kun je er

naar vragen. Je kunt geen gevoelens, gedachten of gedrag uit het verleden observeren. Vragenlijst vult de respondent schriftelijk de vragen in zonder de aanwezigheid van de

onderzoeker.

Het onderzoeksinstrumentWelke onderzoeksinstrumenten zijn er?

- Vragen- Vragenlijsten- Testen- Schalen- Datamatrix- Codeboek

‘Pilot’ = De vragenlijst uitproberen. Hieruit wordt duidelijk welke items in de definitieve vragenlijst komen.

OVERZICHT VAN DE ONDERZOEKSMETHODENManier van onderzoeken

Open/gesloten Kernbegrippen Structuur

Doel

Nee JaBronnenonderzoek

LiteratuurDatabasesArchieven

X X Verkennen

X AnalyseCasestudy Intensief onderzoek om te

begrijpen wat gebeurtX Begrijpen

Observeren Open Waarnemen X X Indruk krijgenGesloten Event en time sampling X Frequenties

meten Participerend Groep, chatrooms,

discussiegroepen, internetforum

X Explorerend

Interviews Open Vragen X Mening, houdingGesloten Vragenlijst X Kwantitatieve

resultatenEnquête Gesloten Vragenlijst X Kwantitatieve

resultatenLongitudinaal onderzoek

X Ontwikkelingen

3.3 SteekproefWaarom een steekproef?

Het is praktisch onmogelijk om alle eenheden te onderzoeken. o Het zijn te veel eenheden om allemaal te meten o Het kost te veel om alle eenheden te meten o Het duurt te lang om alle eenheden te meten

Er wordt geen al te grote mate van nauwkeurigheid verlangd. Het is makkelijk om slechts een deel van alle eenheden te meten.

Een populatie is een groep van eenheden waarvan men bepaalde gegevens wil verzamelen om meer inzicht te verkrijgen.

Een steekproef is een groep van eenheden die uit de populatie wordt getrokken, waarvan bepaalde gegevens worden verzameld.

Aselecte steekproef: Elk element uit de onderzoekspopulatie heeft een even grote kans om in een steekproef terecht te komen.

Selecte steekproef: Of een element in de steekproef terechtkomt is afhankelijk van de gekozen selectiemethode van een onderzoeker.

RepresentativiteitEen steekproef is representatief als die een zo go goed mogelijk beeld geeft van de populatie. De resultaten moeten generaliseerbaar zijn. Hij moet hiervoor aan 2 voorwaarden voldoen:

De steekproef moet aselect zijn. Dit wil zeggen dat mensen die deel uitmaken van de steekproef, willekeurig zijn gekozen.

De steekproef moet voldoende groot zijn. Dit wil zeggen dat de steekproef zo groot moet zijn, dat mensen met een zeer extreme mening of gedrag in de steekproef zijn opgenomen, het gemiddelde niet kunnen vertekenen.

Brutosteekproef bestaat uit alle mensen die we voor het onderzoek benaderen. Nettosteekproef bestaat uit mensen die daadwerkelijk aan het onderzoek deelnemen. --> Wordt veroorzaakt door de non-respons. Ook wel no-value genoemd. No-value = het gevolg van mensen die niet aan het onderzoek willen of kunnen meedoen. Als mensen op een bepaalde vraag geen antwoord geven worden dit missing values genoemd.

Aselecte steekproefmethoden- Enkelvoudige aselecte steekproef: In een enkelvoudige aselecte steekproef heeft elk

element uit de onderzoekspopulatie een even grote kans om in de steekproef terecht te komen.

- Systematische steekproef (met aselect begin): Bij deze methode wordt de gehele populatie op een systematische wijze doorlopen.

- Gestratificeerde aselecte steekproef: Als je wilt dat een aantal onderzoeksvariabelen in je steekproef even sterk vertegenwoordig zijn. Een populatie wordt hierbij ingedeeld in deelgroepen. Deelgroepen worden ‘strata’ genoemd.

- Getrapte of meertrapssteekproef: Bestaat uit meerdere steekproeftrekkingen. De steekproeven worden in verschillende stappen afzonderlijk en na elkaar verricht.

Selecte steekproefmethoden Wordt voor gekozen als de onderzoeker:

o Geen uitspraken over de totale populatie wil doen.o Geen middelen heeft om een aselecte steekproef te trekken. o Niet goed weet wie tot de populatie behoort.

Willekeurige steekproef : Je kiest willekeurig respondenten. Quotasteekproef : Hierbij wordt de populatie net als bij de gestratificeerde aselecte

steekproef verdeeld in een aantal strata. Per stratum zoekt de onderzoeker naar respondenten die hiertoe behoren.

Doelgerichte steekproef : Wordt een populatie gekozen met dezelfde karakteristieken als de gehele populatie.

Sneeuwbalsteekproef : Wanneer je je respondenten niet direct kunt benaderen, kun je via respondenten die je hebt weten te benaderen opzoek gaan naar meer respondenten.

Het bepalen van de steekproefomvangFactoren die de steekproefomvang beïnvloeden:

De heterogeniteit van de populatie. De vereiste betrouwbaarheid. (95%) De vereiste nauwkeurigheid. Bepalen het benodigd aantal respondenten.

3.4 Verzamel dataSelecteer de verzamelde gegevensVanuit de observaties en interviews kun je de relevante informatie selecteren voor verdere analyse.

Orden de verzamel gegevens

Schaal de verzamelde gegevensAfhankelijk van het meetniveau kun je gebruik maken van verschillende analysemethoden. We onderscheiden er 4:

1. Het nominale meetniveau betreft variabelen die van kwalitatieve aard zijn. Het zijn verzamelingen of gehelen delen daarvan.

2. Het ordinale niveau betreft variabelen die we kunnen rangschikken. 3. Het interval niveau betreft variabelen die we in cijfers kunnen uitdrukken, waar de

verschillen gelijk zijn, maar waar tweemaal de waarde niet de verhouding weergeeft. 4. Het rationiveau betreft variabelen die een vast nulpunt hebben en waar tweemaal de

waarde de verhouding weergeeft.

3.5 Kwaliteit bij het verzamelen van gegevensWe onderscheiden de volgende kwaliteitscriteria voor het verzamelen van gegevens:

Validiteit: dit is de vraag wat nu eigenlijk wordt gemeten. Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid: Deze voorwaarden kunnen worden gezien als de technische voorwaarden voor een goede meting. Aanvaardbaarheid: Dit betreft de acceptatie van ethische aspecten van het onderzoek. Bruikbaarheid: Dit betreft kenmerken die bij toepassing in de praktijk van belang zijn.

ValiditeitEen meet instrument is valide als het meet wat het wordt geacht te meten. Je hebt verschillende soorten validiteit:

Begripsvaliditeit betreft de vraag of een begrip ook inderdaad het begrip meet. Criteriumvaliditeit en predictieve validiteit dit betreft de verwachting dat een goede

meting voorspellende waarde zou moeten hebben. Externe validiteit betreft de mate waarin de onderzoeksresultaten generaliseerbaar zijn

naar andere situaties dan die in het onderzoek.

Om de validiteit te waarborgen dien je als onderzoeker minimaal te letten op: Proces: Het instrument kan gestandaardiseerd worden toegepast. Scoringsmodel: Hier gaat het erom dat de beoordelingscriteria eenduidig zijn en overeenkomen met de eigenschappen van het te meten begrip. Convergentie van de uitkomsten bij triangulatie.

Betrouwbaarheid: Bij de betrouwbaarheid van een onderzoek gaat het om de vraag of bij herhaling van het onderzoek dezelfde resultaten worden geboekt.

Test-hertestmethode: Je legt op twee achtereenvolgende tijdstippen dezelfde test af. Betrouwbaarheid meet je door de correlatie te nemen tussen beide scores.

Inter-observator-betrouwbaarheid: Indien je een onderzoeksinstrument door verschillende onderzoekers laat gebruiken verwachte je dat er dezelfde resultaten uitkomen.

Homogeniteit: Wanneer je in een vragenlijst een aantal vragen opneemt die dezelfde vraag beantwoorden, kun je de resultaten van deze vragen combineren. Betrouwbaarheid gaat hierdoor omhoog.

Itemanalyse: Door te bekijken welke vragen het beste een begrip meten, kun je je een schaal betrouwbaarder maken.

Bruikbaarheid: Hierbij moet je denken aan: Een juiste ‘moeilijkheid’Voldoende ‘onderscheidingsvermogen’Praktisch nut Doelmatigheid

3.6 Ethische en maatschappelijke aspecten van onderzoekAanvaardbaarheid van onderzoek:Onderzoek is aanvaardbaar indien:

Het voor de respondenten duidelijk is wat het doel van het onderzoek is. Groeperingen en belanghebbende eerlijk en rechtvaardig worden bejegend. Respondenten met respect worden behandeld.

De aanvaardbaarheid van een onderzoek betreft de acceptatie van ethische aspecten van het onderzoek.

Criterium TechniekObjectiviteit Standaardisatie van onderzoeksmethodeVraagzuiverheid Eenduidige interpretatie van vraagstellingNormhandhaving Eenduidige beoordelingsmaatstaven

Hoofdstuk 4 Data analyse

4.2 Voorbewerking van dataData zijn meetgegevens die zijn verkregen door selectie, ordening en schaling van onderzoeksgegevens.

Codeboek en datamatrixOm verwerking van deze gegevens met de computer mogelijk te maken, moet je de waarden van elke variabele voorzien van een code. (SPSS)

Een missing value is een ontbrekende waarde in een datamatrix

Hercoderen; Variabelen wijzigen.

4.3 Analyse van de data Belangrijk onderscheidt om te bepalen wat je analysemodel wordt:

- Een kwalitatieve of kwantitatieve analyse- 1 of meer variabelen- Een verband tussen variabelen verwacht

Kwalitatieve analyseBij kwalitatieve analyse staat analyseren van niet-cijfermatige informatie zoals teksten en foto-, video- of audiomateriaal, centraal. Het gaat daarbij dan in eerste instantie om het geheel van het onderwerp en niet om de cijfermatige benadering van een aantal deelaspecten daarvan.

Kwantitatieve analyseWordt gebruikt bij cijfermatige onderzoeksgegevens. In deze fase gaat statistiek een belangrijk onderdeel spelen.

Analysetechnieken voor 1 variabeleIn de meeste gevallen is het zinvol om de belangrijkste begrippen te beschrijven.

Nominaal Ordinaal Interval/RatioFrequentie AANTAL() BINOMIALE.VERD()

CHI.TOETS() HYPERGEO.VERD()Centrum MODUS() MEDIAAN() GEMIDDELDE()

T.TOETS()Spreiding KWARTIEL() STDEV()

KLEINSTE()GROOTSTE()

Scheefheid SCHEEFHEID()Kurtosis KURTOSIS()

Analysetechnieken voor 2 variabeleAls je in je onderzoeksontwerp hebt kozen voor een causale vraag, kun je door middel van de onderstaande statistische analysetechnieken een verband tussen twee variabelen zoeken.

Nominaal Ordinaal Interval/RatioNominaal CHI.TOETS()Ordinaal Spearmans R

Interval/Ratio PEARSON()COVERIANTIE()CORRELATIE()

4.5 De kwaliteit van dataEen resultaat is juist als het de ware waarde van een grootheid correct benadert.

De kwaliteit van de verzamelde onderzoeksgegevens is afhankelijk van: 1. Fouten in de waarneming2. Fouten in de verzameling3. Fouten in de analyse

Fouten in de waarnemingSystematische en toevalsfouten: Toevalsfouten middelen elkaar uit bij grote aantallen. Heeft weinig invloed. Structurele fouten beïnvloeden de meting wel. Je kunt dit voorkomen door een vergelijkende analyse.

Standaardisering en procedures: Wanneer je in je onderzoek een aantal handelingen verricht, zoals het stellen van vragen, het opsturen van vragenlijsten en dergelijke, dan moet je ervoor zorgen dat de gehanteerde procedures voor alle respondenten gelijk zijn.

Betrouwbaarheid van metingen (vrij van toeval): Wanneer je een onderzoeksinstrument gebruikt moet het wel dezelfde waarde geven als het opnieuw uitgevoerd wordt.

Vooroordelen van onderzoekers: De onderzoeker mag de respondenten niet te veel beïnvloeden.

Fouten in de verzamelingFrequenties: Door voor elke variabele de antwoordcategorieën te ontleden in percentages, frequentietabellen en cumulatieve frequenties kun je inzicht krijgen welke vragen of antwoordcategorieën van een mindere kwaliteit zijn.

Spreiding: Meeste analyses gaan uit van een normale verdeling. Hieruit kun je het gemiddelde en de spreiding van de onderzoeksresultaten halen.

Metingen moeten ‘hoog correleren’: De variabelen onderling moeten in hoge mate samenhangen.

Fouten in de analyseInterne validiteit (causaliteitsvraag): geeft aan dat er een verband bestaat tussen variabelen. Externe validiteit (generaliseerbaar): geeft aan dat onderzoeksresultaten generaliseerbaar zijn. Begripsvaliditeit: geeft aan dat je meet wat je wilt meten.

4.6 InterpretatieDeze stap kun je onderverdelen in de volgende activiteiten:

1. Vat de onderzoeksresultaten samen. 2. Ontdek trends in resultaten3. Beantwoord de onderzoeksvraag en deelvragen

Hoofdstuk 11 Rapportage en presentatie

11.2 Opbouw van een werkstuk

We onderscheiden de volgende onderdelen: 1. Omslag en titelpagina2. Versie- en distributiebeheer3. De inhoudsopgave 4. De samenvatting 5. Voorwoord6. De inleiding7. De hoofdtekst

a. Onderzoeksvraag en deelvragen b. Context en methodologiec. Beschrijving d. Resultaten

8. Conclusies en aanbevelingen 9. Literatuurlijst 10. Begrippenlijst 11. Een lijst met afbeeldingen en tabellen 12. De bijlage

Omslag en titelpagina Spreekt voor zich. Versiebeheer Is een soort van logboek waarbij je het verslag een versienummer geeft. Voorwoord Persoonlijke noot in een rapport en is niet noodzakelijk. Inhoudsopgave Spreekt voor zich. Samenvatting Bevat de hoofdlijnen van het verslag. Er zijn 3 soorten:

De algemene, informatieve samenvatting. De managementsamenvatting, the executive summary. De korte wetenschappelijke samenvatting, the abstract.

Inleiding Introductie van je werkstuk. Je geeft antwoord op wat de lezer kan verwachten en je motiveert je keuze om juist dit werkstuk te schrijven. Hoofdtekst Hierin heb je 3 stappen.

1. Onderzoeksvraag & Deelvragen: De onderdelen onderzoeksvraag, deelvragen en doelstellingen moeten samenhangend zijn en op elkaar aansluitend worden beschreven.

2. Context, theorie en methodologie: Keuze van de onderzoeksmethode motiveren. 3. Beschrijving: Je beschrijft bijv. in een verhaal of in een case, je praktijkervaring. 4. Resultaten: Zonder direct met een oplossing, conclusie of aanbeveling te komen, is het

belangrijk om de resultaten van je onderzoek te presenteren. a. Juist Gebaseerd zijn op waarheden, is geen verhaal. b. Volledig Je moet ervoor zorgen dat alle gegevens op correcte wijze in het

onderzoek zijn meegenomen. Niks achterhouden. c. Betrouwbaar Een onderzoekstekst moet herhaalbaar en controleerbaar zijn. d. Valide De onderzoeksresultaten en het onderzoek moeten de

onderzoeksvraag beantwoorden. Conclusies en aanbevelingen Je geeft aan wat je resultaten zijn van je onderzoek in relatie tot de onderzoeksvraag. Voorwaarden voor conclusies:

- Begrijpelijk, kort, informatief- Geen nieuwe informatie

- Tegenwoordige tijd - Verband met de aanbevelingen

Bronvermelding Als je tekst van andere gebruikt, moet je de bron erbij vermelden. Zie uitleg bronvermelding hieronder. Literatuurlijst Alle bronnen in alfabetische volgorde. Begrippenlijst Handig om te doen zodat iedereen het snapt waar je het over hebt. Een lijst met afbeeldingen en tabellen Wanneer je veel afbeeldingen en tabellen gebruikt kun je ze een nummer geven en ze in een overzichtelijke lijst weergeven. De bijlage Materiaal dat in de hoofdtekst gemist kan worden.

Je hebt een aantal soorten bronvermeldingen: APA stijl Chicago stijl Vancouver stijl Harvard stijl

We hanteren de APA stijl

Verwijzingen in de tekst: (Plooij, Kanters, Peijnenburg & Beltman, 2010) Voorbeeld literatuurlijst: (alfabet, inspringen)

Bolte, K. (2006). De psychologie van het solliciteren. Amsterdam: Pearson Education. Plooij, F., Kanters, E., Peijnenburg, H.A., & Beltman, S.H. (2010). Onderzoek doen is echt leuk. Tijdschrift voor onderzoek, 12, 177-184.

Wanneer je gebruik maakt van internetbronnen: - Titel- Organisatie / auteur - Volledige URL - Datum laatste revisie - Datum waarop de webpagina is geraadpleegd.

11.3 De opmaak van je werkstuk- Standaardlay-out - Nummering van de pagina’s - Hoofdstukken en paragraven - Spelling en grammatica controle

11.4 PresenterenEen goede voorbereiding is van groot belang voor een presentatie.

Valkuil: omdat je zelf veel kennis hebt van het onderwerp, komt het regelmatig voor dat presentaties worden gehouden die niet aansluiten bij de voorkennis van het publiek.

Je kunt de STAR methode gebruiken: Situatie, Taak, Actie, Resultaat.

Let bij je presentatie op de: leesbaarheid, aantrekkelijkheid, functionaliteit en informatiedichtheid.

Oefen je presentatie een keer.