Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform...

18
Techniekpact regio Stedendriehoek 2014 - 2016 Bijdrage Stedendriehoek aan het Techniekpact Landsdeel Oost In opdracht van Platform Techniek Stedendriehoek en onder auspiciën van de Strategische Board Stedendriehoek

Transcript of Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform...

Page 1: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

Bijdrage Stedendriehoek aan het Techniekpact Landsdeel Oost

In opdracht van Platform Techniek Stedendriehoek en onder

auspiciën van de Strategische Board Stedendriehoek

Page 2: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

2

Inhoud

1. Inleiding 3 2. Kaders 5 3. Waar staan we nu in de Stedendriehoek? 7 4. Wat willen we bereiken? 10

Page 3: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

3

1. Inleiding

Het kabinet heeft in 2013 het ‘Techniekpact’ afgesloten met het bedrijfs-leven, onderwijs en werknemersorganisaties. Dit verbond heeft als doelde aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt te verbeteren, metname binnen die sectoren waar techniek een hoofdrol speelt. Het uitein-delijke resultaat hiervan is het tekort aan technisch personeel terug tedringen. De voorspelling is dat er op middellange termijn landelijk 30.000extra technisch geschoolde mensen jaarlijks nodig zijn om de arbeids-markt goed te kunnen bedienen.

Het Techniekpact zet om deze reden voor 2020 in op drie actielijnen: Kiezen voor techniek,Leren in de techniek en Werken in de techniek. Een van de uitgangspunten van het Techniek-pact is dat de implementatie van deze ‘Doe-agenda’ binnen regio’s en sectoren doorslagge-vend is voor het succes. Dit uitgangspunt vertaalt de Stedendriehoek graag naar een concreteregionale aanpak.

In de regionale vertaling van het nationale Techniekpact, genaamd ‘Techniekpact Stedendrie-hoek’, werken onderwijsinstellingen, ondernemingen en overheden samen zodat het bedrijfs-leven in de Stedendriehoek over goed opgeleid technisch personeel beschikt en leerlingen diezich willen bekwamen in de techniek goed gefaciliteerd worden. Techniekpact Stedendriehoekis geen nieuwe organisatie, het is een projectenprogramma met een duidelijk begin en eind.Ondernemers zien op arbeidsmarktgebied door de bomen het bos nu al niet meer. Binnen ditprogramma worden lopende activiteiten en nieuwe initiatieven ingebed in bestaande structu-ren. Verdere versnippering op arbeidsmarktgebied wordt daarmee tegengegaan. In dezeopzet wordt waar mogelijk ook ingespeeld op het economisch beleid van de provincies Gel-derland en Overijssel wat betreft de Human Capital Agenda en de topsectoren in Oost Neder-land.

Wat de verschillende partijen bindt die achter dit plan staan, te weten: het regionaal VMBO,MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en PlatformTechniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied van arbeids-markt en techniek nog meer moet gebeuren en dat de regio een uitstekend vertrekpunt is omdit op te pakken, wat een pleidooi voor maatwerk is. Voor een deel is de landelijke problema-tiek een-op-een te vertalen naar de regio Stedendriehoek, voor een deel moet de aanpak spe-cifiek zijn en leiden tot projecten met concrete acties en duidelijke resultaten. Genoemdepartijen worden heel duidelijk gesteund vanuit de regio door de Strategisch Board Stedendrie-hoek die de arbeidsmarkt en alles wat daarmee samenhangt al enige tijd geleden tot een vanhaar programmalijnen heeft benoemd. Daarnaast is er het Akkoord van Beekbergen. Dit omvat die afspraken die Ondernemers, Overheid en Onderwijs & Onderzoek binnen deStedendriehoek met elkaar maken om in de periode 2013-2015 uitvoering te geven aan deStrategische Agenda Stedendriehoek op het thema onderwijs & arbeidsmarkt. Het doel van de samenwerking tussen deze partijen is om een duurzaam gezonde arbeidsmarkt te creëren.Hierbij worden versnippering en doublures tegengegaan door een projectgerichte aanpak. In dit akkoord is het Techniekpact Stedendriehoek al tot topprioriteit benoemd.

Ondanks eerdere maatregelen hiertoe dient de betrokkenheid van het bedrijfsleven bij het beroepsonderwijs verhoogd te worden en zal het onderwijs nog meer moeten inspelen op de behoeften van het bedrijfsleven. Verder dient de paradox - werknemers met een technischeachtergrond hebben geen werk of dreigen dat te verliezen terwijl de vraag naar technici in

Page 4: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

4

bepaalde sectoren het aanbod overtreft - aangepakt te worden. Een dergelijke situatie is in dehuidige economische omstandigheden niet meer houdbaar. Dit is met name van belang voorregionale overheden die participeren in het Techniekpact Stedendriehoek.

In de volgende hoofdstukken wordt het kader geschetst waarbinnen dit plan moet opereren,daarnaast wordt beschreven wat de huidige positie is van de regio op het gebied van tech-nisch personeel, vervolgens wordt aangegeven waar we uit willen komen en welke activiteitendaarvoor nodig zijn. Ten slotte wordt een overzicht gegeven van de benodigde middelen omhet Techniekpact Stedendriehoek uit te kunnen voeren.

Page 5: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

5

2. Kaders

LandelijkOp nationaal niveau wordt voor de komende jaren een grote vraag naar technisch geschooldemensen verwacht. Tot 2020 zullen jaarlijks 70.000 werknemers met een technisch profiel metpensioen gaan. Daarnaast is er nog de autonome groei van bedrijven waardoor er een extraberoep op technisch personeel gaat komen van ca. 30.000 per jaar.

Onderwijsinstellingen, werkgevers, werknemers, regio’s en Rijk willen de kansen die hier meesamen hangen pakken. Dit onder de titel ‘Nationaal Techniekpact 2020’.Zoals bekend zal de arbeidsmarkt voor technici behoorlijk gespannen blijven de komendejaren. Naar 2020 zet het Techniekpact in op de drie actielijnen:• Kiezen voor techniek: meer leerlingen kiezen voor een techniekopleiding.• Leren in de techniek: meer leerlingen en studenten met een technische opleiding gaan ook

aan de slag in een technische baan.• Werken in de techniek: mensen die werken in de techniek blijven behouden voor de tech-

niek en mensen met een technische achtergrond die langs de kant staan worden elders inde techniek ingezet.

Uitgangspunt hierbij is dat voor iedere actielijn een toename van jaarlijks 15.000 extra mensenbereikt wordt.

Landsdeel OostLandsdeel Oost (Gelderland, Overijssel) voert een actief human capital beleid, waarin de focusop technische topsectoren ligt (HTSM, Kunststoffen/Chemie, Health, Cleantech en Agro-Food).Landsdeel Oost levert een bijdrage aan de doelen van het landelijke Techniekpact via uitvoe-ring van regionale techniekpacten en de daaraan verbonden uitvoeringsorganisaties. Onder-steunend hiervoor zijn het uitvoeringsprogramma Human Capital provincie Overijssel 2012 –2015 en de Human Capital Agenda Gelderse Topsectoren 2013-2015. Wat betreft de drie lij-nen ‘Kiezen voor techniek’, ‘Leren in de techniek’ en ‘Werken in techniek’ wordt het volgendenagestreefd binnen landsdeel Oost:

Kiezen voor technieK• Scholen hebben een samenwerkingsverband met regionale bedrijfsleven. Eind 2016 is 50%

van deze samenwerkingsverbanden geformaliseerd in Technet of Jet Net.• Eind 2016 maakt 50% van de basis- en middelbare scholen in regio Oost gebruik van het

landelijke techniekcurriculum en andere concepten als Technasia en Techniekcolleges.• Verhoging van de techniekinstroom MBO en HBO in 2020.

Leren in de technieK• Landsdeel Oost wil onderscheidend zijn in excellent techniekonderwijs. Doorlopende leerlij-

nen voor topsectoren en pps-en tussen regionale bedrijven en onderwijs zijn volop in ont-wikkeling.

• Eind 2020 zijn er minimaal 4 Centra voor Innovatie Vakmanschap en minimaal 4 Centres ofExpertise in Regio Oost.

WerKen in de technieK• 250 scholings- en omscholingstrajecten worden in een periode van 4 jaar gerealiseerd voor

technisch personeel op alle niveaus. Dit in samenwerking met kenniscentra in de techniek.• Landsdeel Oost zet in op werven en binden van internationale kenniswerkers middels on-

dersteuning van een expatcenter. Eind 2016 maakt 50% van de bedrijven in de high techgebruik van de diensten van een expatcenter.

Page 6: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

6

RegionaalSinds 2006 wordt er in de regio Stedendriehoek al samengewerkt tussen overheden, onder-wijsinstellingen en bedrijven op het gebied van arbeidsmarkt. De Stedendriehoek kent al veelgoede voorbeelden van activiteiten als concretisering van dit beleid. Dit blijkt mede uit diverseoverlegstructuren die er bestaan op het gebied van technologiecompetenties en de lange tra-ditie m.b.t. tot het organiseren door het bedrijfsleven van projecten en samen-werking. Weonderscheiden in de regio Stedendriehoek de volgende overlegstructuren:• Platform Techniek Stedendriehoek.• Technetkringen Apeldoorn – Deventer – Epe/Vaasen – Zutphen geïnitieerd vanuit Techniek-

Talent.nu.• Lokaal Platform Installatie- & Elektrotechniek Stedendriehoek.• Servicepunt Techniek Stedendriehoek.• Jet-Net kringen.• Samenwerking met de O & O Fondsen:

- OTIB;- Fundeon;- OOM;- Innovam.

Platform Techniek Stedendriehoek (PTS3H) verdient het om nog specifiek beschreven te wor-den aangezien deze organisatie als uitvloeisel van het Technocentrum IJssel Vecht Veluwe, aldiverse activiteiten ontplooid heeft om de zichtbaarheid van de techniek te bevorderen en deinstroom in de techniek te vergroten. In de praktijk pakt het platform haar traditionele activi-teiten als het organiseren van de Week van de Techniek”, ‘Tour de Technique’ en de ‘Docen-tenstages’ in verschillende plaatsen van de Stedendriehoek op. Daarnaast biedt hetondersteuning aan de onlangs opgerichte Technicampus en het te ontwikkelen kenniscentrumvoor R&D-activiteiten in de Stedendriehoek.

Bouw / Charissa Verhoef

Installatie- Elektrotechniek / Ger Vinke - Dick Veldhuizen

HBO (Saxion/PABO) / Marianne Laarman

Platform Techniek StedendrieHoek (PTS3H)Voorzitter Pieter Mulder

MBO (ROC Aventus) / Ton van Vugth

VNO NCW / Christiaan Lorist

Projectleider / Jan Haverkamp

Metaal / Jan Duits

Voertuigentechniek / (Vacature)

VMBO / Fred Meijer

Primair Onderwijs / Nicolette van Zanten

Financieel management / Gijs Huisman

Grafi - Media / Harrie Koning

Procestechnologie / Hans Rijpstra

Bedrijfsleven

Bouwend Ned, afdeling Apeldoorn Deventer - Zutphen

Lokaal Platform Installatie- & Elektrotechniek Stedendriehoek

Diverse metaalbedrijven in de Stedendriehoek

Under construction

Under construction

Under construction

OndersteuningOnderwijsinstellingen

Page 7: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

7

3. Waar staan we nu in de Stedendriehoek?

Oorzaken toekomstig tekort personeel‘Het verkrijgen van gekwalificeerd technisch personeel bepaalt de toekomst van mijn bedrijf’is een veelgehoorde uitspraak van ondernemers in de Stedendriehoek. Als we dit wat bredertrekken betekent dit dat de toekomstige regionale welvaart sterk beïnvloedt wordt door debeschikbaarheid van personeel met de juiste technische opleiding. Analoog aan landelijke ont-wikkelingen zal het regionale tekort aan werknemers met technische vaardigheden toenemen.Hiervoor is een aantal algemene oorzaken aan te wijzen:• Oudere werknemers die met pensioen gaan of om andere redenen de arbeidsmarkt verla-

ten.• Te weinig jongeren die een technische opleiding kiezen.• Jongeren die na een technische opleiding een niet-technische baan nemen of snel overstap-

pen.

daarnaast spelen in de Stedendriehoek nog enkele regiospecifieke redenen: • Het MKB met behoefte aan technisch geschoolde werknemers is binnen de regio Steden-

driehoek relatief groot in aantal. Het percentage aan maakindustrie ligt 1,5% hoger in deregio dan landelijk.

• Er zijn weinig grote bekende bedrijven die potentiële technische werknemers aanspreken,er zal dus een extra inspanning moeten worden gedaan om technisch personeel naar hetregionaal technisch MKB te leiden.

• De regio heeft wat betreft maakindustrie of bedrijven met een technische basis geen speci-fiek ‘gezicht’, zoals bv. zoals De Vallei met Food Valley heeft of regio Twente met haar hightech imago. Wel hebben we een breed ontwikkelde maakindustrie waar de innovatiebe-hoefte extra kansen biedt voor technisch personeel en interessante verbindingen kunnenworden gelegd, bv. tussen food en verpakking, creatieve sector en productiebedrijven encleantech met food en verpakkingsindustrie.

• Uit onder meer de Stedendriehoek Index blijkt dat het aantal technische bedrijven relatiefgroot is t.o.v. het landelijke gemiddelde; de vraag naar technisch geschoolde arbeidskrach-ten is dus groot t.o.v. niet technische sectoren.

• Er is behoefte aan meer hoger onderwijs. Dit blijkt ook uit het onderzoek wat recentelijk inde regio heeft plaatsgevonden onder het technisch bedrijfsleven.* Bron: . . . . .

• Er is relatief weinig hoger technisch onderwijs. Jongeren die buiten de regio een opleidingvolgen en daar gaan wonen, keren niet altijd terug naar de Stedendriehoek en er komennauwelijks jongeren van buiten die zich blijvend vestigen.

Uit onderstaande diagram (afbeelding 1) blijkt dat het huidig aanbod in de Stedendriehoekvan technisch afgestudeerden op MBO-niveau (vaak de meest gewilde groep) lager is dan devervangingsvraag.

1) Deelnemers PTS3H zijn:- Branches: bouw, metaal, elektrotechniek, installatietechniek, procestechniek en grafi-media

- Onderwijsinstellingen: PO, VMBO, MBO, HBO,, MBO en HBO- Ondersteunend: VNO-NCW en Kamer van Koophandel

Afbeelding 1: Staafdiagramvraag-aanbodbalans tech-nisch mbo Stedendriehoek.Bron: roA, cBS, etiL (2011).

Page 8: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

8

Beroepsgericht VMBO, krimptHet technisch VMBO-onderwijs staat onder druk. In de afgelopen 5 jaar is het technischVMBO-b/k/g in de regio onverminderd doorgekrompen met 29%. De basisberoepsgerichteleerweg in algemene zin is geslonken met 22%. Kadergericht is 10% geslonken. Gelijktijdigwas er groei zichtbaar in de theoretisch en gemengde leerweg (+5%) en de HAVO (+18%)(zie afbeelding 2). Het aantal leerlingen en studenten loopt ondanks programma’s omtrent bv.imagoverbetering en instroombevordering dus terug. De krimp speelt op alle technische pro-gramma’s van het VMBO. De dalende leerlingenaantallen maken het bijzonder lastig voor in-dividuele scholen om de programma’s in stand te houden. Het vmbo is verder de belangrijkstetoeleverancier van het MBO. De daling van het VMBO zet zich voort in het MBO. Ook hier gaatde opleidingsinfrastructuur knellen en zullen soms lastige keuzes gemaakt moeten worden.

Afbeelding 2: Ontwikkelingen sectoren in het VMBO – leerjaar 4 – Stedendriehoek. Bron: duo (2012).

AVO-isering zet onverminderd doorIn het Algemeen Voortgezet Onderwijs (AVO) is verder een duidelijke verschuiving waarneem-baar tussen het vmbo en keuze voor het HAVO/VWO. Ouders willen het ‘beste’ voor hun kinden vinden het belangrijk dat hun kind zo hoog mogelijk insteekt qua niveau, liefst met HBO-ambitie. Hierdoor daalt het aantal leerlingen met name aan de onderkant van het vmbo (debasis beroeps-gerichte leerweg en in iets mindere mate de kader beroepsgerichte leerweg).Hoewel de bevolkingsprognoses voor de regio Stedendriehoek op de langere termijn (>10 jaar) goed zijn, laten de trendprognoses voor de komende jaren een somber beeld zien. De krimp in de basisberoepsgerichte leerweg daalt verder met -15% t.o.v. 2010. De kaderge-richte leerweg zakt in dezelfde periode terug met 3%. Beide leerwegen verliezen terrein aande verdergaande avo-isering (VMBO-T +7%, HAVO +12%). Zie afbeelding 3.

2 Website met facts en figures over de regio Stedendriehoek en een nieuwe digitale tool waarmee allerlei gegevens over deregio Stedendriehoek opgehaald kunnen worden. De zo ontsloten facts en figures geven informatie op tal van gebieden,zoals arbeidsmarkt. Naast statistische gegevens geeft de Stedendriehoekindex ook een analyse van de verzameldegegevens. Dit door ze onder andere te benchmarken met andere regio’s en te vergelijken met landelijke cijfers.

3 Bron: Newcom Research & Consultancy: ‘Nieuwe Hogeschool in Apeldoorn?’, 2010.

Ontwikkelingen sectoren in het VMBO - leerjaar 4 - Stedendriehoek

Page 9: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

9

Afbeelding 3: Verhouding leerjaar 4 VMBO t.o.v. HAVO/VWO Stedendriehoek. Bron: duo (2012).

Instroom MBO-techniek verder onder drukAls belangrijkste toeleverancier van het MBO, zet de daling van het VMBO zich verder door inhet MBO. In de regio Stedendriehoek is de totale populatie (incl. zij-instroom e.d.) binnen deMBO-sector techniek met 25% teruggelopen in de afgelopen 3 jaar. Mbo-opleidingen binnenelektrotechniek en werktuigbouwkunde liepen zelfs gemiddeld terug met 27% over dezelfdeperiode. Zie hieronder als voorbeelden de ontwikkeling op twee MBO’s in de Stedendriehoek(afbeelding 4).

Afbeelding 4: Ontwikkeling MBO-techniek Aventus en Hoornbeeck. Bron: duo (2012).

Verhouding leerjaar 4 - VMBO - HAVO/VWO - Regio Stedendriehoek

Ontwikkeling MBO - Aventus en Hoornbeeck - 2007-2011

Page 10: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

10

4. Wat willen we bereiken?

AlgemeenVia Techniekpact Stedendriehoek steven we naar een situatie waarbij leerlingen kiezen voortechniek, een goed technisch vak leren en uiteindelijk gaan werken bij ondernemingen in deregio, zonder al te snel naar een niet-technisch vak over te stappen. Bottom-line is dat het re-gionaal bedrijfsleven op middellange termijn makkelijk aan haar technisch personeel komt.Om deze situatie te bereiken moet nog wel wat werk verzet worden. Op dit moment wordt ereen Arbeidsmarktonderzoek uitgevoerd in de Stedendriehoek (Laurant – onderzoek). De resul-taten van dit onderzoek zal inzicht geven in de verwachte tekorten van technische geschool-den, verdeeld over verschillende niveaus, in de regio Stedendriehoek. Eind september zijn deonderzoeksresultaten bekend en zullen deze bekend worden gemaakt.

De ambitie met betrekking tot onderwijs-arbeidsmarkt is dat in 2020 alle vactures voor tech-nisch personeel in de regio kunnen worden ingevuld. Relevante meetindicatoren hiervoor zijnhet aantal techniekscholieren op het voortgezet onderwijs (VMBO, HAVO EN VWO), de in-stroom van studenten aan techniekopleidingen en het aantal afgestudeerden daarvan (MBO,HBO en WO). Om dat te bereiken zijn voor de Stedendriehoek de ambities gekwantificeerd inonderstaande ambities:

Extra focus op leerlingen PO en VO en instroom MBODe Stedendriehoek heeft relatief weinig technische opleidingen op HBO-niveau en geen opacademisch niveau. Om deze reden zetten we het programma Techniekpact Stedendriehoekvooral in op leerlingen op de lagere school om, afhankelijk van het niveau, voor techniek tekiezen zodat:• De keuze in zo groot mogelijke mate valt op het VMBO.• Er een sterkere instroom is van leerlingen in het MBO.• Leerlingen die in het HBO en WO terecht komen zo veel mogelijk kiezen voor bèta-pakket-

ten (ook al komt een deel niet terug naar de regio).

Specifieke doelstellingen en resultaten 2020De regio Stedendriehoek wil zich sterk maken voor het binden, boeien en ontwikkelen vantechnische mensen die hun loopbaan vinden in de techniek. Ondernemers, onderwijs en over-heid in de techniek hebben hiervoor een gezamenlijke regiovisie ontwikkeld. Deze gaat om degehele (onderwijs)loopbaan van personen die werkzaam zijn in de techniek. Hieronder wor-den de speerpunten van Techniekpact Stedendriehoek toegelicht. Deze speerpuntenmix is ge-richt op duurzame inzetbaarheid van personen en continue instroom van technisch talent, tebeginnen na het primaire onderwijs.

Binnen Techniekpact Stedendriehoek worden de volgende doelstellingen en resultaten nage-streefd:

KIEzEn VOOR TEcHnIEKdoelstelling:• Het optimaliseren van de hoeveelheid leerlingen in het technisch beroepsonderwijs:

de samenwerkingspartners werken aan instroombevordering in het (v)mbo door:- Aanspreken van nieuwe (avo) doelgroepen.- Actief relatiebeheer voortgezet onderwijs.- Actieve aandacht voor arbeidsmarktgericht leerloopbaanoriëntatie.- Aantrekkelijk korte routes vmbo-mbo-hbo (ook voor werkenden).

Page 11: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

11

resultaat:• Alle jongeren in groep 7 en 8 van het basisonderwijs hebben op jaarbasis 40 uur besteed

aan oriëntatie en begeleiding gericht op technische opleiding en beroepen. Hierbinnen vallen minimaal twee bedrijfsbezoeken.

• Het aantal jongeren dat onderwijs in de technasia volgt is verdubbeld t.o.v. 2013.• 30% van de jongeren in het VMBO kiest voor het technisch profiel in de bovenbouw.

De score in leerjaar 4, exclusief Theoretische Leerweg is 14 % in 2011 (abs. 363). InclusiefTheoretische ontwikkeling is dit 59% (abs. 1.586). Bron: duo, 2012.

• 35% van de jongen kiest voor een technische beroepsopleiding in het MBO en HBO.Op het MBO zijn in 2011-20112 1.637 studenten in een technische studierichting afgestudeerd in de regio Stedendriehoek.

• 10% meer jongeren kiest voor een bèta-gerelateerde opleiding in het WO.

Gerelateerde projecten: Week van de Techniek, Technodiscovery, Techniekmiddagen, Tour de Technique.

LEREn In DE TEcHnIEKdoelstellingen• Het optimaliseren van de kwaliteit van het technisch onderwijs; met een beperkt aantal

brede opleidingen wordt de kwaliteit van (BOL)opleidingen vergroot en vindt een bunde-ling van BBL-opleidingen plaats door:- Betere benutting kennisinfrastructuur bedrijven.- Concentratie van opleidingsactiviteiten.- Splitsing BOL en BBL opleidingen.- Bredere opleidingen voor duurzame inzetbaarheid en flexibiliteit.- Activiteitenbundeling door netwerkvorming.- Versterking beroepscomponenten.

Page 12: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

12

• Het vergroten van de actualiteitswaarde van het technisch beroepsonderwijs door het na-streven van de implementatie van excellentie en innovatie door:- Bedrijven van adoptatieprogramma’s (mix van stage, programmaontwikkeling en do-

centschappen).- Kennisoverdracht voor duurzame technologie binnen technische installaties.- Valorisatieprogramma’s.- Low-end: kennis van bedrijven vertalen naar onderwijsprogramma’s.- High-end: ontwikkelen R&D-centra teneinde kruisbestuiving tussen individuele

MKB-Bedrijven en studenten te genereren, samen werken zij aan productontwikkeling.

• Het versterken van de aansluiting tussen MBO en HBO door trends en ontwikkelingen ineconomie en onderwijs te detecteren en passende nieuwe concepten voor te ontwikkelenen implementeren door:- Een sterk programmatische samenhang in de vorm van liefst verkorte routes.- Het faciliteren van werkend-leren programma’s.

resultaat:• Het percentage jongeren dat na het starten van een technische opleiding voortijdig stopt

en aan het werk gaat zonder diploma of een opleiding voor een andere beroepssectorvolgt, wordt gereduceerd met 30% t.o.v. 2013.In het jaar 2011-2012 zijn binnen het technisch voortgezet en middelbaar beroepsonder-wijs in de regio Stedendriehoek 191 voortijdige schoolverlaters geregistreerd oftewel 7,1%van alle leerlingen (BBL 1,2,3,4 en BOL 3,4). Bron: VSV-verkenner, Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen 2013. Dit betreft voorlopige cijfers.

Gerelateerde projecten: Technodiscovery, Techniekmiddagen, Ondersteuning aan bestaande PO Docenten bij Techniek-lessen, Tour de Technique, Technasium, Technicampus (incl. R&D Centrum), Pre-Stepping,Week van de Stage, Engineeringopleiding. Binnen de Technicampus zal Aventus onder denaam Bedrijfschool Techniek de theoriecomponent verzorgen voor alle leerlingen die het BBLtraject volgen.

WERKEn In DE TEcHnIEKdoelstelling:• Jongeren met een technische vakopleiding kiezen voor een technisch beroep.• Profilering op thema’s en concentratie opleidingsactiviteiten van het (v)mbo door:

- Uitbouw en groei BBL in Deventer rondom Techniekcampus.- Uitbouw en groei Apeldoorn BOL 4 rondom thema Clean Technology.- Uitbouw en groei (Green) Engineering opleidingen AOC’s.- Bovenregionale vorming van kennisknooppunten in Oost Nederland.

resultaat:• 75% van de jongeren met een diploma voor een technische beroepsopleiding gaat aan het

werk in een technisch beroep dan wel kiest voor een technische of betavervolg-opleiding(mbogHBO of HBOgWO).

Page 13: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

13

Gerelateerde projecten: Technodiscovery, Techniekmiddagen, Ondersteuning aan bestaande PO Docenten bij Techniek-lessen, Technicampus (incl. R&D Centrum), Professionalisering VMBO- & MBO docenten, Mees-ter – Gezelverbinding en Week van de Stage. Daarnaast zal Aventus starten met het CleanTechCentre. Hierin zullen onderwijs, overheid en ondernemers gezamenlijk Clean Technology op dekaart zetten.

Op de volgende pagina is overzicht weergegeven van alle geplande projecten en lopende activiteiten die nog verdere ondersteuning behoeven.

Page 14: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

14

Programmalijnen

OntdekkenOriënteren

KIEzEn VOOR TEcHnIEK

Week van de Techniek

Professionalisering VMBO & MBO Docenten

Meester- Gezelverbinding

OntdekkenOpleiden

LEREn In DE TEcHnIEK

OnderzoekenOntwerpen

WERKEn In DE TEcHnIEK

Beroeps onderwijs

Voortgezet onderwijs

Primair onderwijs

gericht

op

gericht

op

gericht

op

Projectenoverzicht Impuls Techniek

Pre- Stepping

Engineering-opleiding

TechnicampusR & D centrum

Technasium

Tour de Technique

Techno Discovery

Techniekmiddagen

Ondersteuning aan bestaande PO docenten bij Technieklessen

Techno Discovery

Week van Stage

Page 15: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

15

Korte omschrijving van activiteiten uit de Programmamatrix

- Week van de TechniekBasisschoolleerlingen groep 7 worden uitgenodigd op een locatie waar zij op diverse manie-ren in contact worden gebracht met techniek. Aan het einde van het bezoek ontvangt elkeleerling een gereedschapskoffertje met daarin een couponvel en een plattegrond.Op de aansluitende zaterdag houden een 5 – tal technische bedrijven een Open dag waarbijde leerlingen een coupon kunnen inleveren en dan een echt stuk gereedschap ontvangen diezij dan kunnen opbergen in hun gereedschapskoffer. Leerlingen gaan vaak met ouders, verzor-gers, broertjes, zusjes en vriendjes langs de bedrijven. Op deze manier genereren we eenenorme traffic bij de deelnemende bedrijven die op deze manier zichzelf op de kaart kunnenzetten en techniek onder de aandacht kunnen brengen bij de jeugd, maar ook bij ouders enverzorgers.Voor meer informatie: www.weekvandetechniek.comBetrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• PO, VMBO, MBO, HBO en WO onderwijsinstellingen• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- Technodiscovery StedendriehoekOp een bepaalde vaste locatie in de Stedendriehoek wordt een ruimte gecreëerd waar groep 7 – 8 van het Primair onderwijs en leerlingen van klas 1 – 2 van het Voortgezet onderwijs ac-tief bezig kunnen zijn met verschillende technieken. Bij inschrijving kunnen de groepen ge-bruik van deze ruimte. Naast begeleiding van diverse vrijwilligers zullen PABO studenten zichnauw bezig gaan houden met de lesbrieven en begeleiding van de bezoekende leerlingen.Voor meer informatie: www.technodiscovery.nl Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• PO, VMBO, MBO, HBO onderwijsinstellingen• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek• Opleidingsfonds OTIB

- TechniekmiddagenDeze activiteit is gericht op leerlingen van groep 6 en 7 van het Primair onderwijs die iets“hebben” met techniek. Zij worden bij een VMBO onderwijsinstelling uitgenodigd en nemen 4aansluitende dinsdagmiddagen deel aan een “Techniek-carrousel”. In de “Techniek-carrousel”bezoeken de bezoekende leerlingen 4 techniekafdelingen van een VMBO onderwijsinstellingen maken daar een technisch werkstuk. De begeleiding binnen het VMBO wordt gedaan door3e- en 4e jaars leerlingen van het VMBO.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• PO, VMBO en HBO onderwijsinstellingen• Platform Techniek Stedendriehoek

- Ondersteuning aan bestaande PO docenten bij TechnieklessenVanaf aankomend schooljaar is techniek een verplicht vak binnen de PABO opleiding. Echter,de bestaande Primair onderwijsdocenten zijn minder begaan met techniek. Deze docentenbieden wij de mogelijkheid aan VMBO techniekdocenten uit te nodigen om technieklessen tegeven dan wel de technieklessen te ondersteunen.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• PO en VMBO onderwijsinstellingen• Platform Techniek Stedendriehoek

Page 16: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

16

- TechnasiumHet Technasium is een onderwijsstroom in Nederland voor vwo en havo. Centraal in deze on-derwijsvorm staan de bètavakken. Zoals een gymnasium een vwo is met het examenvak Grieksen/of Latijn, zo is een Technasium een vwo of havo met het examenvak Onderzoeken en Ont-werpen. Met dit vak kan begonnen worden in de eerste klas of de vierde klas. Aanbevolenwordt om 4-6 uren per week "Onderzoeken en Ontwerpen" te geven, maar de scholen hebbenhierin enige vrijheid. Binnen de Stedendriehoek is er op dit moment 1 Technasium: VeluwsCollege Walterbosch in Apeldoorn. Deze school helpen wij bij het zoeken naar opdrachtenbinnen het bedrijfsleven en helpen wij bij het verkrijgen van materialen om proefopstellingente maken.Daarnaast zijn we bezig het Technasium te realiseren binnen het Staring College in Lochem.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• HAVO / VWO onderwijsinstellingen• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- Tour de TechniqueDeze activiteit is gericht op 2e jaars VMBO leerlingen. Deze staan voor een studiekeuze endoor het laten bezoeken van diverse technische bedrijven en/of locaties waar techniek een be-langrijke rol speelt kunnen deze leerlingen techniek in de praktijk waarnemen. Doelstelling isdat deze leerlingen een beter en positiever beeld krijgen van techniek en voor een technischestudie kiezen.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• VMBO onderwijsinstellingen• Opleidingsfonds OTIB• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- TechnicampusIn de Stedendriehoek wordt een gebouw ingericht waar BBL-leerlingen hun theorie compo-nent van hun studie kunnen volgen. Op dit moment wordt de theorie-component vaak gege-ven op locaties binnen bedrijven of in minder goed te bereiken locaties. Op dit moment wordteen oude drukkerij in Deventer verbouwt tot onderwijsinstelling en kunnen de leerlingen dieeen BBL-traject volgen daar na de vakantie hun opleiding vervolgen.Voor meer informatie: www.technicampus.nlBetrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• VMBO, MBO, HBO en WO onderwijsinstellingen• Gemeentes in de Stedendriehoek• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- R&D centrumOnderdeel van de Technicampus is het R&D Centrum. Binnen de technische bedrijven in deStedendriehoek wordt gezocht naar R & D opdrachten die door het R & D Centrum uitgevoerdzouden kunnen worden. De te onderzoeken opdrachten van de bedrijven zullen door WO enHBO studenten worden uitgevoerd. Hiervoor is ruimte binnen de Technicampus vrij gemaakt /gehouden. Indien er proefmodellen / proefopstellingen gemaakt moeten worden kan dit gerealiseerd worden door de BBL leerlingen. Hierdoor ontstaat er een doorlopende leerlijn en samenwerking tussen MBO – HBO en WO studenten / leerlingen.

Page 17: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

17

Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie: • VMBO, MBO, HBO en WO onderwijsinstellingen• Gemeentes in de Stedendriehoek• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- Professionalisering VMBO- & MBO DocentenDoelstelling van deze activiteit is deskundigheidsbevordering van bestaande VMBO- en MBOtechniekdocenten door ze “stage te laten lopen” bij bedrijven. Techniekdocenten gaan vooreen periode van in totaal 10 dagen daadwerkelijk werken bij een bedrijf naar keuze. Hierdoorkomen zij in aanraking met de laatste stand van zaken mbt technische ontwikkelingen en on-dervinden aan den lijve de bedrijfscultuur. De bedrijven kunnen op hun beurt kennis opdoenvan welke technieken op dit moment gedoceerd worden.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• VMBO en MBO onderwijsinstellingen• Opleidingsfonds OTIB• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- Meester – GezelverbindingHet doel van deze constructie is kennisoverdracht van de “Meester” op de “Gezel”.Idee is om “oud” medewerkers van technische bedrijven te koppelen aan personen die hetBBL – traject volgen. Dat kunnen leerlingen zijn die de BBL-opleiding volgen via het reguliereROC traject, maar ook personen die een bij- en/of omscholing willen volgen. Deze laatstegroep kunnen personen zijn die op dit moment werkloos zijn en een andere werksituatie voorzichzelf willen creëren, maar ook personen die op dit moment een “switch” in hun carrièrewillen maken. Deze activiteit heeft veel betrokkenheid met het Actieplan Jeugdwerkloosheiden zou dus een in te zetten activiteit kunnen zijn om de jeugdwerkloosheid terug te dringenBetrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• VMBO en MBO onderwijsinstellingen• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek• UWV• Gemeentes in de Stedendriehoek

- Pre – SteppingDoelstelling: Minder uitval van VMBO leerlingen in het eerste studiejaar aan het MBO.Leerling die na het VMBO onderwijs een vervolgopleiding willen gaan volgen aan het MBOkomen vaak in de problemen. De problemen die ontstaan hebben vooral te maken met de hetnieuwe manier van leren en het hogere, meer zelfstandige niveau van studeren, maar ook denieuwe huisvesting.Om deze overgang van VMBO > MBO beter te laten verlopen , waarmee dus wordt gestreefdnaar minder studie uitval, worden deze leerlingen opgenomen in een Pre-Stepping traject.Hierbij worden deze leerlingen voor de zomervakantie voor een periode van ongeveer 3weken “aan de hand” meegenomen naar het nieuwe studiejaar aan een MBO onderwijsinstel-ling.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• VMBO en MBO onderwijsinstellingen• Platform Techniek Stedendriehoek

MGproject

Page 18: Techniekpact · MBO, HBO, VNO-NCW Stedendriehoek, Kamer van Koophandel Oost Nederland en Platform Techniek Stedendriehoek, is dat zij allen de urgentie voelen dat er op het gebied

Techniekpactregio Stedendriehoek 2014 - 2016

18

- Week van de StageBinnen de Stedendriehoek wordt er een “Week van de Stage” geïntroduceerd waarbij het generen van goede en leerzame stageplekken wordt gestimuleerd. De bedoeling is geschiktestageplekken te vinden en/of te creëren voor MBO-, HBO- en WO studenten. Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• MBO, HBO en WO onderwijsinstellingen• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek

- Engineering opleiding Binnen Aventus sector Techniek & Mobiel, de MBO onderwijsinstelling in de Stedendriehoek,wordt de Engineering opleiding geïntroduceerd. Deze 4-jarige BOL opleiding geeft studentende mogelijkheid een niveau 4 te behalen en daarmee de mogelijkheid door te studeren naarhet HBO.Betrokken partijen bij de organisatie en realisatie:

• MBO onderwijsinstellingen• Bedrijfsleven• Platform Techniek Stedendriehoek