TechemJaargang 18 - juni 2013

Aktueel

HELP!WARMTEMETING

VERPLICHT

VVE & TECHEMSAMENWERKING VvE BELANG

Interview met de Sleutels

TOEGANG TOT PLEZIERIG WONEN

RIAN VAN MALSEN“HET IS MIJN EERSTE BAAN EN NA 14 JAAR WERK IK ER NOG STEEDS”

BEURSDEELNAME

TECHEM

Techem Aktueel 32Techem Aktueel

roepen niet dat verdampingsmeters vervangen moeten wor-

den in het kader van de wetgeving. Ik lees dit nl. nergens

terug. Dat dit meetsysteem niet meer van deze tijd is, is een

ieder bekend maar we jagen eigenaren van verdampings-

meetsystemen niet verplicht op langdurige contracten die

hiermee gepaard gaan. En zo kan ik meerdere voorbeelden

aandragen die (nog) niet volledig duidelijk zijn, maar her en

der wel als verplicht worden aangeduid.

Techem is betrokken bij de uitwerking van de verplicht

gestelde warmtemeting in collectief verwarmde gebouwen.

(E.E.D.) Liever had ik hier “nauw betrokken” genoemd, maar

de overheid is hier helaas niet te scheutig. Reden te meer

om een brancheorganisatie op te richten, wat onlangs dan

ook vorm kreeg. Op 19 april jl. hebben wij samen met andere

organisaties binnen onze branche de NLVVE opgericht.

Doel van de branchevereniging is om onze huidige

sub- meteringbranche bij de overheid te belichten en aan

te geven dat collectief gestookte installaties in mindere

mate - als nu in de warmtewet ligt vastgelegd - onder het

regime van de warmtewet zouden moeten vallen. Dit laat-

ste zal een hekel punt worden. Temeer de invoering van de

warmtewet in haar huidige vorm door zowel de eerste als

de tweede kamer is goedgekeurd. Echter het op 25 oktober

2012 aangenomen Europese energie-efficiëntie plan (E.E.D.)

geeft wellicht ook voor Den Haag een nieuwe visie m.b.t. dit

onderwerp.

Gedragsbeïnvloeding is een zeer belangrijke manier om

energie te besparen. Voor ons niets nieuws. Warmtemeting

beïnvloedt het gedrag van de eindgebruiker op een

energiebesparende wijze. Energetische maatregelen aan

een gebouw ook, maar volgens het Felsmann onderzoek ten

nadele van besparing!! Opmerkelijk maar aannemelijk als u

de samenvatting van dit onderzoek heeft gelezen, welke ook

in deze editie van de Aktueel is opgenomen.

Rest mij nog u te bedanken voor alle felicitaties die wij

mochten ontvangen naar aanleiding van onze 60ste

verjaardag. Uw felicitaties waren voor ons een warm cadeau.

De cadeaus die wij met onze actie aan u schonken, hebben

een gretige aftrek gekend. Toch leuk om zeker in deze tijden

een keer voor Sinterklaas te mogen spelen. Maar haast u, de

zak is bijna leeg! De actie stopt per 31 augustus a.s.

Hartelijke groet,

Marcel Zwaans

Directeur Techem Nederland.

InhoudVoorwoord

Warmtemeting verplicht

60 jaar actie

Interview de Sleutels

Beursdeelname

VvE Belang en Techem

Onderzoek warmteverbruik

Oprichting branchevereniging

Interview Woonwaard

Techem dichtbij

2

VOORWOORD

Het recept...Beste relaties en geïnteresseerden,

”Dokter ik heb zo’n last van onduidelijke warmtewetgeving”.

“Ach” zegt de dokter, “daar heb ik een medicijn voor” en

schrijft een recept uit. “Eén keer goed laten informeren

door Techem en u bent volledig op de hoogte van de laatste

stand van zaken. Techem zorgt vervolgens voor aanvullende

informatie zodra er nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden.”

Grappig of niet maar de informatie vanuit de rijksoverheid

betreffende de regelgeving met betrekking tot de warmtewet

en de verplichtstelling van warmtemeting (E.E.D.) blinkt niet

uit in duidelijkheid.

De lange weg naar de warmtewet kreeg op 11 juni 2013

haar goedkeuring van de Eerste Kamer en zal per 1 januari

2014 van kracht worden. Dat deze komt kan u haast niet

zijn ontgaan. De verplichting tot warmtemeting (E.E.D.) is

al Europees verplicht gesteld, maar wacht ook op nadere

nationale uitwerking. Hierover informeerden wij u al in onze

november editie van dit relatiemagazine.

Op termen als “administratieve lastenverzwaring voor

gebouweigenaren” en “moeten we nu tussenmeters na de

collectieve cv-ketel plaatsen?” wordt ons dagelijks gevraagd

te reageren. En dat doen wij dan ook. Helder en eerlijk naar

de laatste stand van de bij ons beschikbare informatie. Wij

466

9111214

98

Techem Aktueel 3

Help, warmtemeting verplicht!

HelpWanneer u eigenaar bent van een collectieve verwarmingsinstallatie, staat er heel wat te gebeuren. De aan­komende jaren zal een aantal wetten in werking treden; wetten, die regels stellen aan de levering en afrekening van warmte, koude en warmwater. Wij hebben al gemerkt dat er nog veel onduidelijkheden bestaan. Sterker nog, bij velen is nog niet eens bekend dát er iets gebeuren gaat. Daarom informeren wij u over de stand van zaken tot op dit moment..

Allereerst heeft het Europees Parlement op 25 oktober

2012 de richtlijn 2012/27/EU aangenomen. Deze energie-

efficiëntie richtlijn, ook wel bekend als de E.E..D (Energy Ef-

ficiency Directive), stelt maatregelen ter bevordering van de

energie-efficiëntie binnen de Europese Unie.

In 2020 dient de kerndoelstelling van 20% meer energie-

efficiëntie gehaald te zijn. Een onderdeel van deze richtlijn

betreft verbruiksmeting en verbruiksafhankelijke afreke-

ning. De richtlijn stelt dat alle woningen die voorzien wor-

den van warmte, koeling en/of warmwater voorzien dienen

te worden van meters. Daarbij dienen bewoners gedurende

het jaar op meerdere momenten voorzien te worden van

facturatie informatie. Minimaal tweemaal per jaar, maar

wanneer de bewoner dit wenst, dient dit zelfs viermaal per

jaar beschikbaar gesteld te worden. Doordat bewoners be-

ter geïnformeerd worden over hun energieverbruik kunnen

ze hier meer invloed op uitoefenen. Wanneer bewoners tus-

sentijds op de hoogte gesteld worden van hun verbruik,

kunnen ze het stookgedrag aanpassen waardoor er min-

der energie nutteloos verbruikt wordt en de kosten omlaag

gaan. Men gaat dan efficiënter met de energie om.

Richtlijn E.E.D.

De richtlijn stelt dat vanaf 31 december 2014 op basis van

werkelijk verbruik afgerekend dient te worden. Tevens dient

er minimaal tweemaal per jaar, mits de woningen voorzien

zijn van meters, facturatieinformatie beschikbaar gesteld te

worden. U kunt zich voorstellen wat voor organisatorische

uitdagingen dit geeft wanneer de woningen voorzien zijn

van de bekende “verdampingsmeters” of de elektronische

meters die niet draadloos af te lezen zijn. Deze woningen

dienen meerdere malen per jaar bezocht te worden door een

aflezer voor het opnemen van de standen. Hiervoor dient

Voorlichting

Techem geeft al geruime tijd voorlichting over onder andere het Techem Portal. Aangezien de hierboven beschreven richtlijn en

Warmtewet nogal een impact heeft, zullen wij hier ook tijdens deze voorlichtingen aandacht aan gaan besteden. Dit zal in het

najaar weer gaan plaatsvinden. Meldt u zich alvast aan via svb@techem.nl •

de bewoner steeds toegang te verlenen tot de woning. En

dan nog maar te zwijgen over de kosten die er dan gemaakt

worden.

Voor woningen die nog niet voorzien zijn van individuele

meters geldt dat deze uiterlijk op 31 december 2016 voorzien

dienen te zijn. Ook hier ligt een uitdaging omdat er nog heel

wat woningen onbemeterd zijn. Het advies is daarom ook

om niet tot het laatste moment te wachten met het aanbren-

gen van bemetering. De kans is dan groot dat deze bemete-

ring dan niet op tijd aangebracht kan worden.

De richtlijn stelt ook regels aan de manier van meten. Er

dienen individuele warmtemeters geplaatst te worden.

Alleen wanneer dit technisch niet haalbaar is of niet kosten-

efficiënt is, kan er volstaan worden met warmtekosten-

verdelers. Zoals aangegeven gaat het om een Europese

richtlijn. De richtlijn dient uiterlijk op 5 juni 2014 omgezet te

zijn naar nationale wet- en regelgeving.

Warmtewet

Naast de E.E.D. op nationaal niveau, zal de lang verwachte

Warmtewet op 1 januari 2014 in werking treden. Deze wet

heeft als doel de afnemers van warmte te beschermen tegen

slechte warmteleveranciers die een slechte dienstverlening

leveren en te hoge tarieven doorrekenen aan hun afnemers.

Deze wet stelt dat personen die warmte leveren, warm-

televeranciers zijn. Woning corporaties en Verenigingen

van eigenaars die warmte leveren door middel van een

collectieve verwarmings installatie worden door deze wet

gezien als warmteleveranciers. De wet stelt organisatorische

en administratieve verplichtingen aan warmteleveranciers.

De administratieve lasten die deze wet met zich meebrengt

kunnen een grote impact hebben. Techem kan, met behulp

van de laatste technieken die aan de eisen van de wet vol-

doen, ervoor zorgen dat u geen omkijken meer heeft naar

de afrekening verwarmingskosten. Uw bewoners worden op

deze manier voorzien van transparante verbruiksinformatie

en kunnen daardoor hun verbruik beter managen.

Zoals u ziet staat er in korte tijd heel wat te gebeuren. Techem

kan samen met u een inventarisatie maken om te kijken aan

welke voorwaarden u dient te voldoen. Hierdoor bent u

volledig en op tijd voorbereid wanneer de wetten in werking

treden.

WAARSCHUWING

“Wij horen in de markt keiharde uitspraken van andere aan-

bieders die niet gestoeld zijn op duidelijke wetgeving. Wij

doen u een eerlijk en oprecht advies, maar durven ook uit te

spreken indien zaken gewoonweg nog verduidelijkt dienen

te worden door de nationale politiek. Wij blijven transparant

en helder.”

Datum Omschrijvingwoensdag 1 januari 2014 Inwerkingtreding Warmtewet donderdag 5 juni 2014 Inwerkingtreding E.E.D. op nationaal niveauwoensdag 31 december 2014 Facturatie op basis van werkelijk verbruik en nauwkeurige facturatieinformatiezaterdag 31 december 2016 Uiterlijke datum installatie individuele verbruiksmeters

Overzicht van belangrijke data

54Techem Aktueel Techem Aktueel

WARMTEMETING VERPLICHT WARMTEMETING VERPLICHT

nodig ook, want ook bij de Sleutels hebben we daar mee

te maken gehad in complex De Molens. Gelukkig waren

we er tijdig bij en constateerden we de aanwezigheid van

legionella door het trekken van monsters. Vervolgens is het

een enorme klus om die legionella weer uit het systeem te

krijgen. We hebben daarvoor o.a. met T.N.O. samengewerkt

en ik mag me zo langzamerhand wel een specialist op dit

gebied noemen.

Zijdelings hebben wij er als Techem mee te maken met onze

tapwatermeters.

Ja, zoals jullie weten zullen we bij collectieve warmwater-

voorzieningen altijd bemetering toepassen en we zullen ze

uiteraard nooit laten plaatsen zonder controleerbare keer-

kleppen en afsluiters. De laatste jaren hebben we inderdaad

nogal wat collectieve warmwatervoorzieningen aangelegd,

en we passen jullie meters hier en daar ook toe voor koud-

waterbemetering.

En Rosalien, jij zit aan de administratieve kant van de

verwarmings- en warmwater afrekeningen?

Klopt, en op mijn beurt kan ik me zo langzamerhand wel

specialist op het gebied van die afrekeningen noemen.

Bij jullie afdelingen klantenservice en afrekeningen weet

ik inmiddels goed de weg en tegenwoordig verloopt de

samenwerking prima naar wens.

Is dat weleens anders geweest, dan?

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat een aantal jaren gele-

den voornamelijk de uitvoering van reparatieopdrachten

nog weleens te wensen overliet. We moesten soms vele we-

ken wachten tot de zaak was afgehandeld en dat kan natuur-

lijk niet. Maar de laatste jaren verloopt het prima. Afspraken

worden goed en tijdig nagekomen.

Hoeveel woningen worden door de Sleutels beheerd?

We hebben ongeveer 8.000 verhuureenheden en daarmee

behoren we tot de middelgrote corporaties in de regio. Ons

bezit strekt zich ook uit tot bijvoorbeeld Voorschoten en is

tegenwoordig tamelijk dynamisch te noemen.

In welke zin, dynamisch?

Om te beginnen kennen we een zogenaamde “Koopgarant-

regeling”. Daarmee maken we het voor mensen, die anders

nooit aan een koopwoning zouden kunnen komen, mogelijk

om bij ons een woning te kopen. Als dan na enkele jaren

door onvoorziene omstandigheden, men de woning onver-

hoopt toch weer moet verkopen, kopen wij de woning terug.

Daarbij bekijken we in redelijkheid wat de bewoner sinds-

dien aan de woning verbeterd heeft en nemen dat mee in

de terugkoopsom. Echter, evenzeer is redelijk dat we kijken

naar eventuele ernstige beschadigingen of verwaarlozing

van noodzakelijk onderhoud en verrekenen we ook dat. Met

deze regeling geven we de aspirant-koper een stuk zeker-

heid en dat is precies wat nu zo hard nodig is. >>

Rosalien; jou kennen we eigenlijk al

net zo lang als Techem en de Sleutels

met elkaar samenwerken.

Dat kan kloppen, want ik ben op 1 juni

1980 begonnen bij één van de rechts-

voorgangers van de Sleutels, te weten

de C.B.W. (Centrale Boekhouding voor

Woningcorporaties). Vanuit een fusie

van een drietal woningcorporaties,

P.C.W., voluit de Protestants Chris-

telijke Woningbouwvereniging, Ons

Belang en de Tuinstadwijk ontstond in

1988 de Sleutels. Dat werd door een

fusie met Woningbouwvereniging Zijl

en Vliet in 2003 voluit de Sleutels van

Zijl en Vliet, en is sinds 2009 bekend

als de Sleutels.

En Sikko, gaat jouw dienstverband

met de Sleutels ook zo ver terug?

Vergeleken met Rosalien ben ik eigen-

lijk nog een groentje binnen de orga-

nisatie, want ik werk er “pas” 15 jaar.

Tegenwoordig houd ik me als planma-

tig opzichter o.a. intensief bezig met

het legionella vraagstuk. Dat was >>

“Zo langzamerhand ben ik een specialist op het gebied van afrekeningen.”

“We geven een stuk zekerheid”

Vele relaties hebben al een jarenlange band met T echem. Zo ook de Leidse huisvester de Sleutels. We s praken met Rosalien van der Poel en Sikko Janssen.

Rosalien van der Poel & Sikko Janssen

Techem Aktueel 76Techem Aktueel

60 JAAR ACTIE INTERVIEW DE SLEUTELS

Techem’s verjaardag laaiend succes!

Wist u overigens dat u met de Energiecoach voor een belangrijk deel tegemoet komt aan de nieuwe wetgeving? Met name

de (online) verbruiksinformatie voor bewoners is een aspect, waaraan in de nabije toekomst heel veel belang gehecht gaat

worden. Techem is daar met haar 60-jarige ervaring nu al klaar voor! We denken daarbij ook aan het Techem Smart System. Met

dit nieuwe meetsysteem bent u helemaal compleet voorbereid op de toekomst. Wilt u nog gebruik maken van de verjaardags-

actie? Het is nog niet te laat. Voorziet u een geheel object voor 31 augustus 2013 van een nieuw meetsysteem, dan heeft u de

keuze uit drie cadeaus. Kijk op www.techemtrakteert.nl voor meer info, voorwaarden en de cadeaus of neem direct contact op!

Techem staat niet stil

Met de weergaloze “Verdamperactie” welke wij hebben geïntroduceerd in februari 2010, hebben we de eerste stap gezet om

de oude verdampingsmeters om te zetten naar de nieuwste technieken op het gebied van meting. Vele relaties hebben hier

gebruik van gemaakt. In 2012 is wederom een succesvolle actie op touw gezet, Techem Trakteert, waarbij klanten volop kunnen

profiteren van vele voordelen. Voordelen in de zin van energiebesparing tot aan 10 garantie maar zeer zeker ook de stap om te

voldoen aan Europese regelgeving en de warmtewet door individuele verbruiken inzichtelijk te maken aan de bewoners. Met

deze geslaagde acties heeft Techem aangetoond een actieve partij te zijn en te blijven. Iets wat wij willen nastreven. Kortom,

Techem staat niet stil en is druk bezig een nieuwe activiteit te ontplooien. Volg dus de site en Aktueel. •

Inmiddels is het jaar dat wij ons 60­jarig bestaan vieren bijna ten einde. Het goede nieuws is dat we veel complexen of klanten hebben kunnen voorzien van een schitterend cadeau. Ruim 30% heeft gekozen voor de 10 jaar lange garantie op de radiatormeters. Meer dan 50% heeft gekozen voor de besparingstool adapterm en bijna 20% heeft gekozen voor 10 jaar lang gratis toepassing van de Energiecoach.

DE SLEUTELSTOEGANG TOT PLEZIERIG WONEN

En wat houdt die dynamiek nog meer in?

Het logisch vervolg is dat we met de verkoopopbrengsten

nieuwe projecten kunnen financieren. We denken daarbij

aan aankoop van bestaande complexen, zoals de Roubos-

laan in Voorschoten en het Sint Joris Poorthuis in Leiden.

Maar ook plegen wij nog steeds nieuwbouw. Zo zijn we juist

klaar met een mooi nieuwbouwproject in de Alexanderstraat

hier in Leiden. Wij zijn ook volop bezig met een aantal Stads-

vernieuwingsprojecten in de wijken Tuinstadwijk en de Kooi.

En vanzelfsprekend ten slotte, vergeten we ook het reguliere

onderhoud niet. Dat hebben jullie bijvoorbeeld kunnen zien

aan de complexen aan De Molens, waar we ook jullie beme-

tering hebben. Die zien er nu echt weer heel aantrekkelijk uit.

Kunnen jullie iets vertellen over de ambities van de Sleutels?

Het zal wellicht bekend in de oren klinken, maar wij streven

naar degelijkheid in en bij onze werkzaamheden in de

ruimste zin des woords. Dat begint bij onze dagelijkse

werkzaam heden en dat moet ook doorklinken in de samen-

werking tussen de medewerkers onderling. Die degelijkheid

zie je dan als vanzelf terugkomen in het eindresultaat, nl. de

woonsituatie van onze huurders. Want daar bestaat geen

misverstand over. De klant staat bij ons centraal. Het gaat om

zijn of haar woonsituatie. Dáár gaat het bij ons om. Wat wij

willen is goede kwaliteit leveren, tegen een betaalbare prijs,

voor verschillende doelgroepen. Waar wij naar streven is dat

de wijken, waarin wij actief zijn, duurzaam en leefbaar zijn

en blijven. Dat doen wij met het realiseren van aantrekkelijke

woningen, van verschillende typen en groottes.

Kan Techem daar ook nog iets in betekenen?

Zeker wel. Daar waar sprake is van blokverwarming vervan-

gen we momenteel jullie elektronische kostenverdelers door

de nieuwe radiografische variant. We maken daarbij gebruik

van het Techem Smart System, zodat we zelf ook voortdurend

oog kunnen houden op de verbruikssituatie in de woningen.

Belangrijk, als we denken aan de komende Warmtewet. Niet

alleen de blokverwarming valt hieronder, maar ook het col-

lectieve waterverbruik. Mede door de warmtewet bekijken

we nu ook de mogelijkheden van de Energiecoach in het

complex Paramaribohof.

Dus we gaan voorlopig samen nog wel even verder.

Wat ons betreft wel. We zijn tevreden met Techem, dus laten

we er samen voor zorgen dat dat zo blijft! •

“De klant staat bij ons centraal. Dáár gaat het bij ons om.”

ENERGIEINFOApril 2013 ­ Grootste onderzoek in Europa naar warmteverbruik in gebouwen gepubliceerdDe omslag in energiebeleid zal worden bepaald in onze nationale woonkamers.Door Oliver Mertens

In geïsoleerde gebouwen wordt meer energie verspild als

in niet geïsoleerde!! Het totale energieverbruik zal continu

dalen naarmate er energiebesparende maatregelen worden

toegepast, maar het effect van bewoners en hun neiging om

energie te verspillen groeit gelijkertijd.

Dat is het resultaat van het grootste Duitse onderzoek ooit

naar energie-efficiëntie in gebouwen. Uitgevoerd door de

gerenommeerde Prof. Dr. Clemens Felsmann. Zijn conclusie:

“Des te beter de energetische situatie in gebouwen, des te

minder bekommeren haar bewoners zich om het gebruik

van warmte.” Om deze reden is de onderzoeker een groot

voorstander van individuele verbruiksafrekening van de totale

verwarmingskosten, zelfs in zwaar geïsoleerde gebouwen.

Deze studie geeft ook een duidelijk inzicht in een hoge CO2-

besparing door verbruiksafhankelijk afrekenen. >>

Techem Aktueel 98Techem Aktueel

Beursdeelname TechemVSK, Verwarming, Sanitair en Klimaat. Wellicht wat vroeg en denkt u er nog niet aan, maar noteert u vast in de agenda: VSK te

Utrecht, stand 10.D002 van maandag 3 tot en met vrijdag 7 februari 2014. Techem kan bij deze beurs niet ontbreken en neemt

deel aan de belangrijkste vakbeurs voor verwarming, sanitair, klimaatbeheersing en koudetechniek in Nederland. Een beurs

die eerder plaatsvindt en waar Techem ook deel aan neemt is de Energiebeurs in de Brabanthallen te ’s-Hertogenbosch. Deze

vindt plaats van 24 t/m 26 september 2013. Wij kijken er dan ook naar uit u op een van deze beurzen te ontmoeten. Techem

zal u uitgebreid informeren over de wetgeving en verdere ontwikkelingen op het gebied van warmtemeting. Uiteraard

wordt u op de hoogte gehouden.

VVE & TECHEMINTERVIEW DE SLEUTELS

Op de VvE Belangdagen is Techem al vele jaren een bekende verschijning. Op alle

landelijke informatiedagen was en is Techem te vinden. Dit mondde in 2008 uit in een

overeenkomst, waarbij VvE Belang en Techem gezamenlijk zich sterk maakten voor

energiebesparing door middel van individuele verbruiksmeting. Dit leidde ertoe

dat vele VvE’s overgingen tot invoering van verbruiksmeting of hun traditionele

(verdampings) meetsysteem vervingen door de moderne radiografische kosten-

verdelers van Techem. In februari 2010 heeft pionier Techem dan ook juist hier de

succesvolle “Verdamperactie” geïntroduceerd.

In het VvE magazine heeft Techem de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan slimme bemetering. Het

Techem Smart System staat daar garant voor en reeds vele VvE’s hebben daarmee kennis gemaakt. Ook de

Energiecoach – onderdeel van het Techem Smart System – mag zich in een groeiende populariteit verheugen.

Eigenaren vinden het belangrijk hun verbruik van maand tot maand op internet te kunnen volgen en te kunnen

vergelijken met het gemiddelde verbruik in hun complex. Onplezierige verrassingen bij de eindafrekening

kunnen daarmee voorkomen worden.

Techem staat natuurlijk ook voor het zesde opeenvolgende jaar weer op de jaarlijkse informatiebijeenkomsten

van VvE Belang. Een bekend gezicht voor u dus! De informatiebijeenkomsten die dit jaar nog plaatsvinden zijn in

Amsterdam, Rotterdam, Apeldoorn, Nieuwegein en Utrecht. Er is er altijd wel een bij u in de buurt. Als VvE kunt

u zich gratis inschrijven op www.vvebelang.nl en het programma bekijken. Ons thema voor deze informatie-

bijeenkomsten is: “Warmtemeting verplicht”. Wij zullen u dan meer toelichten over Europese richtlijnen en de

warmtewet.

Samenwerking VvE Belang

Felsmann presenteerde de grootste Duitse studie tot nu toe:

“het effect van verbruiksafhankelijk afrekenen in verhouding

tot de energetische gebouwkwaliteit”. Felsmann is professor

op het gebied van energietechnologie en warmtelevering. Hij

geeft ook lezingen op het instituut voor energietechnieken:

de Technische Universiteit van Dresden. Het instituut geniet

een zeer goede reputatie en verricht vaak werkzaamheden

voor de Duitse regering. De werkgroep warmte- en water-

kosten verdeling e.V. (coöperatie voor warmte- en water-

distributiekosten) heeft Felsmann voorzien van anoniem

gemeten gegevens uit 3,3 miljoen huizen. Er zijn 18 miljoen

woningen in meergezins gebouwen in Duitsland.

Laagste CO2-bestrijdingskosten

De studie bevestigt dat een groot potentieel aan CO2-uit-

stoot via de afrekeningen van verwarmingskosten kan

worden gereduceerd. Sinds de wettelijke verplichting (1981

in Duitsland) tot warmteverbruiksmeting is er ongeveer 350

miljoen ton CO2-uitstoot bespaard!! De meeste energie-

efficiëntie maatregelen die leiden tot CO2-reductie resulteren

in aanzienlijke investeringskosten. Echter, de individuele

afrekening verwarmingskosten gebaseerd op individu-

eel verbruik resulteert in een besparing van bijna € 200,

- per ton bespaarde CO2-uitstoot. “Geen enkel andere

vergelijkbare maatregel (zoals extra isolatie) heeft dergelijke

lage investerings kosten dan een op individueel verbruik

gebaseerde facturering,” zegt Felsmann. Volgens zijn bereke-

ningen, is besparing op stookkosten vele malen effectiever

dan bijvoorbeeld bij energie besparende lampen.

Bewoners van oudere gebouwen veel energiebewuster!

Uit de analyse blijkt dat de gemeten temperatuur van de

kamers in tweederde van alle onderzochte woningen in

c ollectieve verwarmingsinstallaties aanzienlijk lager ligt dan

de theoretische norm van 20 °C. De helft van alle opgenomen

waarden waren zelfs onder 19 °C. Dit betekent dat bewoners

van oudere gebouwen dan ook meer energiebewust zijn dan

dat eerder werd gedacht. Tevens heeft hun stookgedrag een

veel grotere invloed op het algehele verbruik in het gebouw

dan dat werd aangenomen. Het gemeten energieverbruik

van oudere gebouwen is gemiddeld veel minder dan de

eisen die zijn berekend in overeenstemming met de EnEv. Dit

betekent dat de potentiële besparingen van energie gerela-

teerde maatregelen die toegepast zijn aan de schil van het

gebouw en de technische installaties duidelijk zijn overschat.

Uit de Felsmann studie blijkt dat de gemiddelde kamertem-

peratuur aanzienlijk toeneemt zodra er in of aan het gebouw

energetische besparingsmaatregelen worden doorgevoerd.

Gebouwen die tussen 1958 en 1967 werden gebouwd, hebben

gemiddeld een kamertemperatuur van 18.1 °C. Gebouwen

tussen 1978 en 1995 worden op een iets hogere temperatuur

verwarmd. Gebouwen die gebouwd zijn tussen 1996 en

2001 worden echter aanzienlijk warmer gehouden: 19.4 °C.

Gebouwen die conform de EnEV norm 2002 zijn gebouwd,

hebben een nog hogere gemiddelde kamertemperatuur,

namelijk 20 °C. In gebouwen gebouwd volgens de huidige

EnEV zijn de kamertemperaturen gemiddeld wederom hoger.

Gemiddelde ruimtetemperatuur van de kamers afhankelijk

van ouderdom gebouw.

Energieverbruik voor warmwater onderschat

Een ander resultaat van de studie is het feit dat de energetische

toestand van het gebouw geen effect heeft op de energie-

eisen voor het verwarmen van water. Het relatieve aandeel

van het totale verbruik van warmte stijgt als het gebouw van

energiebesparende maatregelen wordt voorzien.

Voor nieuwe gebouwen ligt dit aandeel boven de 30%.

Felsmann berekende dat er 26 kilowattuur per vierkante

meter per jaar (kWh /(m2 a)) voor het verwarmen van water

wordt gebruikt. Dit verbruikscijfer is meer dan het dubbele

van de energiebehoefte van 12,5 kWh /(m2 a) welke in de DIN

V 18599 deel 10 wordt aangenomen. In een ouder gebouw,

gebouwd vóór 1977, is ongeveer 17% van het warmte verbruik

te wijten aan het verwarmen van water. In gebouwen

gebouwd volgens EnEv norm2002, is dit maar liefst 28%!!

In sommige gevallen kan het aandeel van het verbruik als

gevolg van het verwarmen van water oplopen tot 50%. Om

deze reden adviseert Felsmann om zowel in nieuwbouw als

in energetisch opgewaardeerde oudbouw gebruik te maken

van verbruiksafhankelijk warmtekostenafrekeningen. Hiermee

wordt de eindgebruiker bewogen om energie te besparen.

Energiecertificaat voert de boventoon, (terecht?)

Omdat de berekeningsgrondslag (DIN V 18599) gebruik

maakt van verschillende onderliggende aannames, wordt

het berekende energieverbruik in nieuwe gebouwen niet

bereikt. Het bleek dat potentiële besparingen in oudere

gebouwen alleen met enige zekerheid kon worden voorspeld

als de werkelijke verbruikssituatie voor elk afzonderlijk geval

werd onderzocht. De gevolgen van de energie gerelateerde

voorschriften van de EnEv zijn voor zowel nieuwe gebouwen

alsmede voor oudere gebouwen overschat. De wetenschapper

beweert dat het stookgedrag van de gebruiker / bewoner de

belangrijkste reden hiertoe is. Vooral in nieuwe gebouwen

met een lage energiebehoefte verbruiken de bewoners, als

gevolg van hun verwarming- en ventilatiegewoonten, meer

warmte dan berekend.

Conclusie

Het gedrag van de gebruiker is van beslissende invloed.

Alleen als gebruikers weten hoeveel energie ze verbruiken

kunnen zij hun gewoonten in verdere overweging nemen

en hierop naar wens aanpassingen doen. En alleen als ze

nadenken over hun gewoonten zal dit een verandering in hun

gedrag bewerkstelligen. Volgens Felsmann kan dit leiden tot

bewust minder warmtegebruik of geen warmtegebruik meer

in diverse kamers, minder verbruik van warmwater en meer

op daadwerkelijke behoefte gestuurde ventilatie.

Bent u geïnteresseerd in het complete Felsmann onderzoek

(Duitstalig) dan kunt u dit aanvragen via svb@techem.nl. •

Branchevereniging NL.V.V.E. opgericht voor Warmtewet en EED

Warmtewet en EED

Na goedkeuring door de Eerste Kamer zal de Nederlandse

Warmtewet in werking treden. De wet reguleert belangrijke

zaken voor warmtelevering en afrekening in Nederland. Aan-

vullend hierop zal vanuit Europa de Energy Efficiency Directive

(EED) worden ingevoerd, waardoor meting van het individuele

verbruik van warmte en warmwater ook in gebouwen met

collectieve energievoorziening per 2015 verplicht wordt.

Transparant

De bedrijven die zich hebben verenigd in de NL.V.V.E. zijn

ista Nederland B.V., Techem Energy Services, Warmtemeter-

service B.V. en VWV Nederland. Hun grootste klantengroep,

de woningcorporatiebranche, wordt duidelijk “geraakt”

door de invoering van de eerder genoemde wetgeving. De

NL.V.V.E. ziet het dan ook als haar taak om de consequenties

van de invoering van deze wet- en regelgeving voor de >>

Schiedam, 19 april 2013

Op 18 april 2013 is de Nederlandse Vereniging voor Verbruiksafhankelijke Energie afrekening (NL.V.V.E.) opgericht

door de Nederlandse dienstverleningsbedrijven die actief zijn op gebied van verbruiksafhankelijke afrekening

in gebouwen met een collectieve energievoorziening. Hiermee profileert de NL.V.V.E. zich, in het kader van de

veranderende energiewetgeving, als gesprekspartner van de Nederlandse overheid, teneinde te voor komen dat

de sub­meteringbranche onderbelicht blijft.

Persbericht

18.1oC

1958 - 1967 1978 - 1995 1996 - 2001 EnEV 2002standard

18.4oC19.4oC

20oC

Techem Aktueel 1110Techem Aktueel

ONDERZOEK WARMTEVERBRUIK

OPRICHTING BRANCHEVERENIGING NL.V.V.E.Op 18 april jl. is de Nederlandse Vereniging voor Verbruiksafhankelijke Energieafrekening (NL.V.V.E.) opgericht. Deze is opgericht door de Nederlandse dienstverleningsbedrijven, waaronder Techem Energy Services B.V., die actief zijn op het gebied van verbruiksafhankelijke afrekening in gebouwen met een collectieve energievoorziening.

OPRICHTING BRANCHEVERENIGING

En in hoeverre speelt de Energiecoach van Techem hierin een rol?

Sinds de introductie van de Energiecoach+ werken wij hier

al mee en de coach speelt een grote rol binnen CO2- reductie

en milieuoverwegingen. Maar de meeste winst halen we

eigenlijk uit het feit dat we discussies met bewoners over hoge

afrekeningen kunnen weerleggen. Er wordt vaak gezegd: “dat

heb ik niet gebruikt”. Met de Energiecoach kunnen we ver-

bruiken per maand zien en tonen we aan dat dit wel verbruikt

is. Zo voorkomen we 1 op 1 discussies, hoeven we minder

vaak de afrekeningen uit te leggen en worden verbruiken

transparanter. We merken dat het stookgedrag verandert en

dat er aanzienlijk minder wordt gestookt.

Wat levert de Energiecoach jou en Woonwaard dan concreet op?

Mensen worden bewuster en gaan minder stoken. Dit levert

toch al een besparing op van 30% op de energierekening.

Tijdens die informatie bijeenkomst heb ik gezegd dat het mij 80

uur per jaar bespaart. Dat is nogal wat. Ik moet zeggen dat we

er zelf ook actief mee zijn. Wanneer we hoge verbruiken con-

stateren, gaat er een huismeester langs het betreffende gezin.

Persoonlijk contact dus. We kunnen dan face to face uitleggen

wat ze kunnen doen. Het levert een betere synergie op tussen

bewoner en Woonwaard en verbetert de leefbaarheid.

En wat betekent dit voor de bewoners?

De energielasten gaan omlaag en dat scheelt natuurlijk in de

portemonnee. Bewoners zijn je dankbaar als je ze komt uit-

leggen hoe ze minder kunnen verbruiken. Huishoudens met

een hoog verbruik worden ook aangeschreven door Techem.

Dit geeft weleens een schrikeffect; “is er wat stuk, gebruik

ik teveel, wat is er aan de hand”. Het maakt mensen wel be-

wust. Als we bij deze mensen langs gaan en we leggen uit

wat zij kunnen doen om een hoog verbruik te voorkomen,

is er gelukkig acceptatie. Kortom, het levert voor zowel de

bewoner als voor Woonwaard als voor mij nogal wat op. Als

je daar niet enthousiast van wordt, mis je wat.

Hebt u, als laatste, nog punten die we in deze uitgave van de

Aktueel mee kunnen nemen?

Ja, ik ben er trots op dat we koploper zijn in ketensamenwer-

king. Het is echt mooi om te zien hoe verschillende partijen

samenwerken, bijvoorbeeld bij een renovatie, zodat iedereen

werk heeft en niet op elkaar hoeft te wachten. Verder hebben

we het traject Stroomversnelling. Een erg ambitieus plan wat

al in een ver gevorderd stadium is. Het komt erop neer dat we

woningen betaalbaar houden door energiekosten laag te hou-

den is. Huurders betalen de energierekening als onderdeel van

“woonlasten” aan ons in plaats van aan het energiebedrijf en

in ruil daarvoor krijgen zij een “hoog-niveau-renovatie” naar

een comfortabele woning. Met de binnengekomen gelden

kunnen wij partijen inschakelen die de renovaties uitvoeren

die leiden tot woningen met een 0-energienota.

Als bewoner zou ik zeggen: “Zo, en dat is mijn bijdrage aan

het milieu!”•

WOONWAARD PERSOONLIJK CONTACT MET BEWONEREnige tijd geleden ontmoetten we Ronald Bloemendaal van Woonwaard al op een informatiebijeenkomst waar ook de Energiecoach werd toegelicht. Naar aanleiding van een door Ronald gemaakte vlijmscherpe opmerking vroegen we hem zich nader te verklaren in de Aktueel.

Maar eerst, wie is Ronald Bloemendaal?

Nog maar vijf jaar geleden ben ik begonnen bij Woonwaard

als, toen nog, woonconsulent. Inmiddels is die naam

gewijzigd naar wijkconsulent waarbij de bewoners nog

meer nummer één zijn. Van nature ben ik een bemiddelaar

en dat komt meer dan goed van pas. Als wijkconsulent ben

ik een spin in het web tussen de huurders en Woonwaard.

Maar ook op het gebied van techniek, bewonersparticipatie

en leefbaarheid ben ik actief. Mijn functie kan ik daarom wel

typeren als nooit saai en altijd anders.

En wat is Woonwaard voor een organisatie?

Het is alweer 100 jaar geleden dat de rechtsvoorgangers van

Woonwaard deze stichting hebben opgezet. Woonwaard is

een middelgrote woningcorporatie met ca. 13.500 woningen

en ca. 15.000 verhuureenheden, in de regio Alkmaar. Wij

hebben daarbij speciale aandacht voor degenen die niet

zelfstandig in passende huisvesting kunnen voorzien.

Kenmerkt zich dat in een specifieke doelgroep?

Onze doelgroep bestaat voor 90% uit huishoudens met een

inkomen lager dan € 33.000, -. Een inkomen waarbij het dus

moeilijk is om een woning te kopen of te huren. Bovendien

richten wij ons op bijzondere doelgroepen. Zo begeleid ik

GGZ’ers. Die mensen gaan me echt aan ’t hart. Met zo’n 24

zorginstellingen waar we mee samenwerken hebben we een

gezamenlijk doel, namelijk het welzijn van de cliënten.

In hoeverre komt dit terug in de drijf veren en ambities binnen

Woonwaard?

Dit komt terug in onze missie; het zorgen voor betaalbaar wo-

nen in de regio Alkmaar, in een huis dat bij je past, in een

buurt die je bevalt, nu en in de toekomst. Ook hebben wij

duurzaamheid, CO2-reductie en milieuoverwegingen hoog in

het vaandel staan. Zo worden bouwmaterialen geretourneerd

aan de fabriek voor hergebruik, krijgen oude voordeuren

een nieuw leven als kas en stellen we samen met collega-

corporaties 10.000 daken beschikbaar voor zonne panelen.

In het kader van duurzaamheid en CO2-reductie, komt daar

Techem om de hoek kijken?

Woonwaard is inderdaad een klant van het eerste uur. Dat is al-

lemaal opgestart lang voordat ik bij Woonwaard kwam werken.

Men zocht een partner voor meting en die is gevonden. Op dit

moment is er nog maar een gebouw niet voorzien van meters,

maar de plannen om dit wel te voorzien zijn al volop bezig.

corporaties maar ook voor VvE beheerders zo transparant

mogelijk te maken. Ook andere stakeholders, zoals de

corporatiekoepel Aedes en de Woonbond, zijn uitgenodigd

om in de branchevereniging te participeren. In eerste termijn

zullen Jörg Plönissen (ista Nederland) en Marcel Zwaans

(Techem Energy Services) de rol van resp. voorzitter en vice-

voorzitter vervullen.

NL.V.V.E.

De Nederlandse Vereniging voor Verbruiksafhankelijke

E nergieafrekening heeft tot doel om gesprekspartner te

zijn voor de overheid inzake wet- en regelgeving voor

sub- metering in gebouwen met een collectieve energievoor-

ziening.

“Woonwaard is inderdaad een klant van het eerste uur”

“Bewoners zijn je dankbaar als je ze komt uitleggen hoe ze minder kunnen verbruiken”

Techem Aktueel 1312Techem Aktueel

INTERVIEW WOONWAARD INTERVIEW WOONWAARD

Techem Aktueel 1514Techem Aktueel

TECHEM DICHTBIJ

Afdeling Montage

Deze afdeling, bestaande uit 8 personen op het kantoor in

Breda en 10 Techem monteurs zorgen er dagelijks voor dat

het gehele montagetraject op rolletjes verloopt. Tussen

januari 2012 en januari 2013 zijn er op de afdeling montage

aanzienlijke wijzigingen doorgevoerd om deze afdeling

nog professioneler te laten werken. Zo is er een splitsing

gemaakt tussen projecten en losse opdrachten met elk een

eigen teamleider en eigen verantwoordelijkheden.

Ruud Schouten, teamleider projecten, is sinds december 2011

werkzaam voor Techem. Met zijn team zorgen zij ervoor dat

een geheel complex wordt voorzien van ons meetsysteem.

Van het inventariseren van een complex en het aanschrijven

van de bewoners tot het aansturen van de Techem monteurs.

“Eigen initiatief nemen en een open bedrijfsstructuur

zijn zaken die mij aanspreken. Deze kenmerken, verant-

woordelijkheden en werkzaamheden hebben mij doen

besluiten om voor Techem te gaan werken”, legt Ruud uit.

“De verantwoordelijkheden als teamleider projecten zijn

breed, maar de belangrijkste zijn toch wel het bewaken van

de voortgang klantgerelateerde zaken, troubleshooter, con-

trole en eventueel aanpassen van onze werkprocessen op de

afdeling en het analyseren waar de knelpunten liggen.”

In zijn vrije tijd houdt Ruud zich bezig met sport, zowel actief

en passief. Denk bij actieve sport aan mountainbiken. “ Verder

houd ik ervan om wat klusjes in en om het huis te verrichten,

uit eten te gaan en een mooie reis te maken. Helaas is het

voetbalseizoen afgelopen, maar ik ga graag naar de Bredase

voetbalclub.”

Miranda Bos, teamleider losse opdrachten, werkt inmiddels

al 7 jaar voor Techem. Zij zorgt ervoor met haar team dat

alle “losse” opdrachten van onze klanten worden aan-

genomen, ingepland, uitgevoerd en verwerkt. Hierbij

worden ook de bewoners aangeschreven en uiteraard de

monteurs van Techem aangestuurd. “Een losse opdracht is

bijvoorbeeld het plaatsen van een meter of overzetten van

een bestaande meter als er een nieuwe radiator is geplaatst”,

aldus Miranda. “Bij Techem voel ik me thuis. Dit merkte ik al

bij het eerste gesprek. Hard werken en aanpakken, maar toch

gemoedelijk, daar houd ik wel van.”

De belangrijkste verantwoordelijkheden zijn het voorkomen

van achterstanden, met andere woorden; hoe kunnen we

pro actief en snel acteren zodat we alle opdrachten tijdig

uitgevoerd hebben. “Een hele uitdaging, kan ik zeggen.”

Hierbij wordt ook gekeken of we de systemen beter kunnen

gebruiken waardoor er efficiënter gewerkt kan worden.

Andere verantwoordelijkheden zijn het bijhouden van de

status van de losse opdrachten en het bewaken van de

tijdsduur tussen aanname en terugkoppelen werkzaamheden

naar de klant. In haar vrije tijd houdt Miranda vooral van

voetbal en ook de Bredase voetbalclub. >>

Techem dichtbijAl een tijdje, of sinds kort, ontvangt u onze Techem Aktueel. In deze editie willen wij u graag aan de afdelingen Montage en Klantenservice voorstellen.

“De verantwoordelijkheden als teamleider projecten zijn breed”

Miranda & Ruud Rian

“ De laatste tijd gaan we steeds vaker mee

om klanten te bezoeken om zo onze dienst-

verlening op een hoog peil te houden!”

Wist u dat:

- Techem met eigen monteurs werkt die allen sinds kort het certificaat VCA hebben behaald?

- Zij daarnaast ook de basiscursus installatietechniek hebben gevolgd en met succes hebben afgerond?

TECHEM DICHTBIJ

Afdeling Klantenservice

De afdeling Klantenservice van Techem bestaat inmiddels

uit 6 enthousiaste medewerkers. Met Rian van Malsen

als teamleider, en moeder van haar 3-jarige dochter,

beant woorden zij dagelijks allerlei vragen en handelen

zij zaken af van zowel klanten als bewoners. “Bovendien

verzorgen wij ook het debiteurenmanagement en de Energie-

coach”, voegt Rian eraan toe.

Na mijn opleiding ben ik bij Techem begonnen op de afde-

ling afrekeningen. Samen met nog 3 collega’s was het mijn

taak om de afrekeningen stookkosten binnen een gesteld

termijn op te stellen en te versturen aan de beheerders van

deze complexen. “Het is mijn eerste baan en eigenlijk weet je

dan nog helemaal niet wat je kunt verwachten van een bedrijf!

Maar het bedrijf en de collega’s bevielen mij echter zo goed

dat ik er op dit moment, na bijna 14 jaar, nog steeds werk”.

Rian heeft in de loop der jaren ook op andere afdelingen

binnen Techem gewerkt. Als eerste op de afdeling montage

en op de afdeling aflezingen waar zij bovendien teamleider

geweest is. “Door de werkzaamheden op deze afdelingen

is mijn kennis over Techem en het reilen en zeilen van de

verschillende afdelingen flink uitgebreid. Er kwam begin

2008 alleen naar voren dat er duidelijk behoefte was aan één

afdeling waar zowel de klanten als de bewoners hun vragen

kunnen stellen en waar alles gecentraliseerd wordt”.

Er werd gevraagd of Rian de afdeling Klantenservice wilde

opzetten. “Ik ga natuurlijk geen uitdaging uit de weg en voelde

me zeer vereerd dat ik dit mocht gaan doen.” In oktober 2008

is de afdeling Klantenservice dan ook een feit, waarbij Rian

teamleider van deze afdeling is.

Wist u dat:

- Techem sinds kort een eigen Facebook pagina heeft?

Bewoners, klanten en andere volgers worden via deze pagina

voorzien van handige stooktips en informatie over actuele en

nieuwe innoverende ontwikkelingen. Hiernaast kunnen er via

Facebook ook vragen en opmerkingen geplaatst worden. Het

doel van deze pagina is met name het inspelen op energie-

besparing en een extra aanspreekpunt te creëren voor vragen

over de afrekening en/of het meetsysteem. Neem gerust een

kijkje op https://www.facebook.com/TechemNederland.

- Techem u volledig kan ontzorgen?

Met het Techem Debiteurenmanagement gaan we net een

stukje verder en zullen wij ook de financiële kant van de

afrekeningen verzorgen. Denk hierbij aan het incasseren

van de voorschotten bij de afnemers en het betalen van de

rekeningen aan de leveranciers. Voor meer informatie en een

aanbieding op maat, kunt u contact opnemen met Techem

onder het telefoonnummer 076-5725888 of een e-mail sturen

naar klantenservice@techem.nl. •

16Techem Aktueel

Hiermee bespaart u energie!Warmtemeting

wettelijk verplicht!

Is uw appartementencomplex voorzien van collectieve verwarming zoals blokverwarming?U moet per appartement het warmte-en warmwaterverbruik gaan meten en verrekenen. Zorg dat u op tijd klaar bent! Techem informeert en begeleidt u volledig. LET OP: Ook wijzigingen voor bestaande meetsystemen zonder ‘slimme meters’!

Bezoek onze website voor meer informatie: www.techem.nl, maar nog beter; bel ons voor persoonlijk advies.

Takkebijsters 17 A14817 BL Breda Postbus 21524800 CD Breda

Newtonstraat 11a 1704 SB Heerhugowaard Postbus 165 1700 AD Heerhugowaard

076-5725800076-5725880 info@techem.nl