Tariq Ali & Paco Ignacio Taibo II - 1968

7/30/2019 Tariq Ali & Paco Ignacio Taibo II - 1968

http://slidepdf.com/reader/full/tariq-ali-paco-ignacio-taibo-ii-1968 1/40

TARIQ A L I

1 9 6 8P A CO IG N A C IO T A I B O I I

ΑΓΡΑ



1 9 6 8

Ε Φ Ο Δ Ο Σ Σ Τ Ο Ν Ο Υ Ρ Α Ν Ο

ΣΑ ΡΑ Ν ΤΑ ΧΡΟΝ ΙΑ Μ Ε ΤΑ ,

ΜΑ Δ Ε Ν Ξ Ε ΧΝ Α Μ Ε

Παρακαλώ φροντίστε ίο βιβλίονα επιστραφεί στην ίδια κατάστασηπου ίο δανειστήκατε. Σε αντίθετηπ ε ρ ί π τ ω σ η θα πρέπει 'να τοαντικαταστήσετε με καινούργιο.



Στην ί'ίυα σεί,ρά κυκλοφορούν

Τ α κ ι ο ALI

ΊΙ σύγκρουση των φονταμενταλισμών

Σταυροφορίες, Ύζιναντ και. νείοτερικοτητα

TARIQ AU

< ) Μ πους στή Βαβυλώνα

ΊΙ νέα άποικιυποίηση του 'Ιράκ

ELIOT WKINHKKCEK

Τί άκουσα γι α το Τρακ

NOAM CHOMSKY

1 1 / ! »

ALAIN BADIOU

Ι Ιεριστάσει:;., Ι και 2

E>\YAIU> SAID

'( ) Φρόυντ και or. μη-Ευρθ)παΐυι

MICHEL BOLNAN

ΊΙ λογική τη; τρομοκρατία;

J A C Q L E S D K H M D A

ΊΙ τελευταία λέξη του ρατσισμού

ANTONIO TABI/CCIII

ΊΙ γαστρίτιδα του Μλάτο»να

KARL Μ λ κ \ - FuiEitmcii E N G K L S

ΊΙ αποικιοκρατία στην Ασία

Αφγανιστάν -Ίν^ία - Περσία

KAKI. MARX

'Εγκώμιο του έγκλήματυ;

NKW LKKI REYILW

ΊΙ ελληνική εκουση - τ. Ι

ANGKLA Y. DAMS

Δημοκρατία ~/(•>ριζ δεσμά

\\tti oixarixi) (ΐΐΎοχυατοοία, </ r/jixt'-

yjti η (ivi-'XTT/j/ooTij χατάογηση τη~ άονλϊία~

1968

T A R I Q A L I


P A C O I G N A C I O Τ α ι β ο II

Σ Α Ρ Α Ν Τ Α Χ Ρ Ο Ν Ι Α Μ Ε Τ Α ,

ΜΑ Δ Ε Ν Ξ Ε Χ Ν Α Μ Ε

| Β Ι Κ Ε Λ Α Ι Α| ΔΗΜΟΤΙΚΗ Β ΙΒΛ ΙΟΘΗΚΗ

\ Δρυμός 8ΐ6λίου εισαγωγής

Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ Α Γ Ρ Α

http://tti/

http://tti/



Το κ ε ί μ ε ν ο τοΰ Tariq Al i πρωτοδημοσιεύτηκε, με περικοπές

σ τ η ν αγγλική ε φ η μ ε ρ ί δ α Guardian, στις 22 Μαρτίου 2008,

με τον τίτλο " Where has al l the rage g o n e ? " .

T o κ ε ί μ ε ν ο του P ac o I g n ac i o T a i b o I I π ρ ω τ ο δ η μ ο σ ι ε ύ τ η κ ε στ η

μ ε ξ ι κ α ν ι κ ή ε φ η μ ε ρ ί δ α La Jornada, σ τ ι ς 2 ' Ο κ τ ω β ρ ί ο υ 2007.

T A R I Q A L I

ΕΦΟΔΟΣ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

Ι ιτΛοι πρωτοτύπων κείμενων :

STORMING THE HEAVENS/CAS1 10 ANOS V NO SE ΟΙΛ IDA

ISBN 07H-(«it)-;ΏΓ)-7Γ)1 -0

© 2 0 0 8 , ΚΚΔΟΣΕΙΣ ΛΓΡΛ Λ.Κ.

Ζωοδόχου Πηγής 09, IIΊ Ί'Λ ΆΟήνχ

Τηλ. 210.7011.ΉίΙ - FAX 2l().70I.S.Ii'iO

http://www.agra.gr, e - m ai l : into(« agra.gr

http://www.agra.gr/

http://agra.gr/

http://agra.gr/

http://www.agra.gr/



Μ1Λ(")ΪΈΛΛΛ σ άρωσ ε την οι κουμένη το 1968. Ξ ε

κί νησ ε άπό το Β ι ετνάμ, φύσ ηξε πάνω άπο 6λη

τη ν 'Ασία, π έ ρ α σ ε τις θάλασσες και τα βουνά για να

φ τ ά σ ε ι σ τ η ν Ε υ ρ ώ π η και π έ ρ α άπο αυτήν. Τα σ η μ ά

δι α και τα προμηνύματα υπήρχαν άπο χρόνι α πρίν,

άλλα ή τ α χ ύ τ η τ α με τη ν οποία ξ έ σ π α σ ε ή θύελλα

ή τ α ν π ρ ω τ ό γ ν ω ρ η . Κ ά θ ε ν ύ χ τ α ή τ η λ ε ό ρ α σ η π ρ ό

β α λ λ ε τον άγριο π ό λ ε μ ο π ο ύ δ ι ε ξ ή γ ε ή 'Αμερική ε

νάντι α σ ε μι α φ τ ω χ ή χ ώ ρ α τ η ς Ν ο τ ι ο α ν α τ ο λ ικ ή ς 'Α

σ ί α ς . Οι σ υ σ σ ω ρ ε υ μ έ ν ε ς αντιθέσεις τ ο υ τ η λ ε ο π τ ι

κού κοι νού πού παρακολουθούσ ε τ ι ς βόμβες να π έ

φτουν, τα χ ω ρ ι ά να καί γ ονται και μια ο λ ό κ λ η ρ η χ ώ

ρα να αποψιλώνεται μ ε ναπάλμ και να ψ ε κ ά ζ ε τ α ι μ ε

π α ρ α σ ι τ ο κ τ ό ν α ό π ω ς το Agent O range, πυροδότησ ανέ ' ν α π α γ κ ό σ μ ι ο κ ύ μ α ε ξ ε γ έ ρ σ ε ω ν , τ έ τ ο ι ο π ο ύ δ ε ν

εί χε σ ημει ωθεί ποτέ άλλοτε ούτε και επρόκει το να

ε μ φ α ν ι σ τ ε ί ξ α ν ά σε τ έ τ ο ι α κ λ ί μ α κ α . Ή αλληλεγγύη



T A U I (.) M l

προς τη ν υπό κομμουνιστική κ α θ ο δ ή γ η σ η α ν τ ί σ τ α σ η

των Βιετν αμέζων ήταν συν υφ ασμέν η με έ 'ν α σο^ρο

προβληματισμούς σε τοπικό ε π ί π ε δ ο . *Αν οι Β ι ε τ

ν α μ έ ζ ο ι μπορούσαν να νικήσουν το ισχυρότερο κρά

τος του κόσμου, τότε κι εμείς μ π ο ρ ο ύ σ α μ ε να ν ική

σ ο υ μ ε τους δικούς μας αφέντες. Α υ τ ή ή τ α ν ή δ ι ά θ ε σ η

πο υ επικρατούσε στα π ιο ριζοσπαστικοποιημένατμήματα της γεν ιάς της δ εκαετίας το υ '60 .

Το 1966-67 π έ ρ α σ α εξ ι εβδ ο μάδ ες στην 'Ινδοκίνα

ε κ π ρ ο σ ω π ώ ν τ α ς τ ο Δ ι κ α σ τ ή ρ ι ο Μπέρτραντ Ρ ά σ σ ε λ

για τα 'Εγκλήματα Π ο λ έμο υ. Στο ημερολόγιο μου

καταγράφ ο ν ται τα έξης στις 20 'Ιανουαρίου 1067 :

((..."Αρχισε μια ν έ α ε π ι δ ρ ο μ ή βομβαρδιστικών

και ή επίσκεψη μας στην πόλη Ι ( Θάν Χόα ), προ

γ ρ α μ μ α τ ι σ μ έ ν η γι α τις 2.30 το απόγευμα, μ α τ α ι ώ

θ ηκε. Διαμαρτύρο μαι έν το ν α ό τι π ρέπ ει να π ά μ ε ,

άλλα ξ αφ ν ικά οι βόμβες μοιάζουν να π έφ το υν δ ίπ λ αμ α ς . Τ ι ς άκοΰμε να σκάζουν. 'Υποστηρίζω ξανά ότ ι

π ρ έ π ε ι να πάμε γιατί αυτή είναι ή αποστολή μα; : να

αναφέρουμε τί και πώς β ο μ β α ρ δ ί ζ ε τ α ι . '( ) δήμαρχο;

ΙΪΦΟΛΟΣ Σ Τ Ο Ν ΟΪ'ΡΑΝΟ

Βαν Μπάνγκ αρνείται να μας επ ιτρέψει να φ ύ γ ο υ μ ε .

Ό δ ή μ α ρ χ ο ς τ η ς Θ αν Χό α μο ιάζε ι ανήσυχος. Ε ί ν α ι

π επ εισμέν ο ς ό τι βο μβαρδ ίζο υν το κέν τρο της π ό λ ης.

Δύο ώρες αργό τερα, μετά την επ ιδ ρο μή, επ ισκεπ τό

μαστε την π ό λ η. ' Υ'ποτίθεται ότ ι θα φθάναμε στο νο

σοκομείο στις 2 .30 . Στις 3 μ.μ. μάθ αμε ό τι αύτο

βο μβαρδ ιζό ταν . Π ο λ λ ο ί ασθενείς σ κ ο τ ώ θ η κ α ν άπότι ς π ρώτες βό μβες . Καθ ώς το υς μετέφ εραν άπ ό το

ν ο σ ο κ ο μ ε ί ο στο σταθ μό π ρώτων βο ηθ ειών , έλαβε

χ ώ ρ α μια ν έα επ ίθ εση και ο σ τ α θ μ ό ς π ρ ώ τ ω ν β ο η

θ ε ι ώ ν δ ι α λ ύ θ η κ ε τ ε λ ε ί ω ς . . . Είδαμε σπ ίτια να σιγο-

κ α ί γ ο ν τ α ι ακόμα. Ή κ. Νγκο υγιέν θί Ντίνχ μ ό λ ι ς

π ο ύ π ρ ό λ α β ε να τ ρ έ ξ ε ι εξ ω άπό το σπ ίτι της π ριν το

δει να πυρπολείται μ έ χ ρ ι θεμελίων. " Ε κ λ α ι γ ε σ ι ω

πηλά Οταν της μίλ ησα. " Νο μίζε ις ό τι θα τους σ υ γ

χ ω ρ ή σ ω π ο τ έ για ό,τι μας έκαναν ; Ποτέ, ποτέ. Ι [ρέ

π ει να τιμωρηθούν γι ' αυτά " . Δ ιακό σ ιες κατο ικίες

καταστράφ ηκαν . Ό Ντάνγκ Μπατάο, ό τοπικός ορ

γαν ωτικό ς υπ εύθ υν ο ς για τον 'Ερυθρό Σ τ α υ ρ ό , κ ά η κ εζ ω ν τ α ν ό ς . Ή δ εσπ ο ιν ίς Χό (Η)ί Όάνχ π έ θ α ν ε ε π ί σ η ς ,

λ ίγες μό ν ο εβδομάδες πριν άπό το γ ά μ ο τ η ς . Τα π ρ ο ι

κ ι ά τ η ς ή τ α ν σ κ ο ρ π ι σ μ έ ν α , μ ι σ ο κ α τ ε σ τ ρ α μ μ έ ν α κ α ι



T A R i y AI,I

μ ι σ ο κ α μ έ ν α . . . 'Αδύνατο να αντιληφθεί κάνεις σ τ η

Δ ύ σ η το μ έ γ ε θ ο ς τ η ς θανάσιμης αγωνίας...»

Ή κ α τ α σ τ ρ ο φ ή και ο καθημερινός θάνατος άμα

χ ω ν , κ υ ρ ί ω ς γ υ ν α ι κ ό π α ι δ ω ν , π α ρ α μ έ ν ο υ ν ανεξίτηλα

χ α ρ α γ μ έ ν α σ τ η μ ν ή μ η . ΙΙώς μ π ο ρ ε ί να ξ ε χ ά σ ε ι κ α

νεί ς ; Το να π ρ ο π α γ α ν δ ί ζ ο υ μ ε έναν κόσ μο δι αφορε

τ ι κό, όπου θα ήταν απαγορευμένοι οι πόλεμοι , και να

απαιτούμε α λ λ η λ ε γ γ ύ η σ τ ο υ ς Β ι ε τ ν α μ έ ζ ο υ ς , αυτό ή

τα ν το λογ ι κό αποτέλεσμα για πολλούς της γ ενι άς

μ α ς . Ή τ α ν έ ν α ς αγώνας μ ι α ς ολόκληρης δ ε κ α ε τ ί α ς .

Το 200,'] οι άνθρωποι βγ ήκαν ξανά σ τους δρόμους

σ την Ευρώπη και στην 'Αμερική και σ ε πολύ μ ε γ α

λύτερους αρι θμούς άπό ο π ο τ ε δ ή π ο τ ε π ρ ι ν για να

π ρ ο σ π α θ ή σ ο υ ν να ε μ π ο δ ί σ ο υ ν τον π ό λ ε μ ο στο 'Ιράκ.

Το π ρ ο ε ι δ ο π ο ι η τ ι κ ό χ τ ύ π η μ α κατά των π ο λ ε μ ο κ α

π ή λ ω ν απέτυχε. " Ε λ ε ι π ε ά π ό τό κί νημα το σ θένος

των π ρ ο κ α τ ό χ ω ν τ ο υ . Μ έ σ α σε 48 (ύρες εί χε ουσ ι α

σ τ ι κ ά ε ξ α φ α ν ι σ τ ε ί , υ π ο γ ρ α μ μ ί ζ ο ν τ α ς τ ο π ό σ ο ά λ λ α

ξα ν οι και ροί .Οι ξεσηκωμοί το υ '68 αμφισβήτησαν τ ι ς δομές τη;

εξουσ ί ας σε Β ορρά και Νότο, σε 'Ανατολή και Λ ύ σ η .

Στις χώρες κ ά θ ε ηπείρου μεταδόθηκε ο πόθος τής

ε φ ο λ ο ς σ τ ο ν ο ι τ α χ ο

αλλαγής. Ή ε λ π ί δ α β α σ ί λ ε υ ε π ά ν ω στα π ά ν τ α . Τον

Φεβρουάρι ο εκεί νης της χρονι άς, ο ί Β ι ετναμέζ οι κομ

μουνιστές ε ξ α π έ λ υ σ α ν τήν π ε ρ ί φ η μ η ε π ί θ ε σ η τ ο υ Τέ τ

( τ η ς " Α ν ο ι ξ η ς ) , χ τ υ π ώ ν τ α ς τα άμερικανικάλττρα-

τ ε ύ μ α τ α σε ό λ ε ς τις σ πουδαι ότερες πόλει ς του Νοτί ου

Β ι ε τ ν ά μ . Τ ό μ ε γ α λ ε ι ώ δ ε ς φ ι ν ά λ ε ή τ α ν τ ό θέαμα των

Β ι ε τ ν α μ έ ζ ω ν ανταρτών να καταλαμβάνουν τήν αμε

ρ ι κ α ν ι κ ή π ρ ε σ β ε ί α στή Σ α ϊ γ κ ό ν ( Π ό λ η το υ Χ ό Τ σ ί

Μ ί ν χ σ ή μ ε ρ α ) και να υψώνουν σ τή σ τέγ η της τη σ η

μαί α τους. 'Αναμφίβολα ήταν μια ε π ι χ ε ί ρ η σ η αυτο

κτονί ας άλλα και απίστευτα θαρραλέα. Ό αντίκτυ

π ο ς ή τ α ν ά μ ε σ ο ς . Γι α π ρ ώ τ η φ ο ρά ή π λ ε ιο ν ό τ η τ α τών

'Αμερικανών π ο λ ι τ ώ ν αντιλήφθηκε ότι αυτός ό π ό λ ε

μο ς δεν μπορούσε να κερδηθεΐ. Ο ί φ τ ω χ ό τ ε ρ ο ι ά π ό

αυτούς έφεραν το Β ι ετνάμ μέσ α στην Ίδια τη χ ώ ρ α

τους τό 'ίδιο εκεί νο καλοκαί ρι , με μια ε ξ έ γ ε ρ σ η ε ν ά ν

τ ια στην φ τ ώ χ ε ι α και τις δ ι α κ ρ ί σ ε ι ς , κ α θ ώ ς Ολα τα

γ κ έ τ ο τ ώ ν Μ α ύ ρ ω ν ε ξ ε ρ ρ ά γ η σ α ν σε κ ά θ ε μ ε γ ά λ η α

μ ε ρ ι κ α ν ι κ ή π ό λ η , με τους Ά φ ρ ο α μ ε ρ ι κ α ν ο ύ ς φ α ν τάρους πού εί χαν γ υρί σ ει άπό τό μέτωπο να παί ζ ουν

προεξάρχοντα ρόλο σαν ελεύθεροι σ κοπευτές. 'Εφτά

χρονιά αργότερα, ε λ ι κ ό π τ ε ρ α θα ε κ κ έ νω ν α ν τ ο υ ς Ά -



TARig ALI

μ ε ρ ι κ α ν ο ύ ς δ ι π λ ω μ ά τ ε ς άπό τη ν ίδια σ τέγ η της Ίδι ας

π ρ ε σ β ε ί α ς σ τ η Σ α ϊ γ κ ό ν , σ η μ α τ ο δ ο τ ώ ν τ α ς τ η χ ε ι ρ ό

τ ε ρ η πολιτική ήττα πού υπέστησαν ποτέ οι 'Ηνωμέ

ν ε ς Π ο λ ι τ ε ί ε ς . Οι Αυτοκρατορίες ποτέ δεν παί ρνουν

το μάθημα τους.

Αυτή ή μ ο ν α δ ι κ ή σ π ί θ α έ β α λ ε φωτιά σ ε Ολη τη ν

οι κουμένη. Τον Μ ά ρ τ ι ο του 1968, οι φοι τητές της

Ναντέρ βγ ήκαν σ τους δρόμους και το Κ ί ν η μ α τ η ς

22ας Μαρτί ου γ εννήθηκε με τους δύο Ντανι έλ (τον

C o h n - B e n d i t κ α ι τον Bensaid ) να αμφισβητούν τον

γ αλλι κό λέοντα : τον Σάρλ ντε Γ κ ώ λ , τον απόμακρο,

μοναρχι κό Πρόεδρο της Γ>ης Δ η μ ο κ ρ α τ ί α ς π ο ύ αργό

τερα, σ έ ένα παιδαριώδες ξ έ σ π α σ μ α , θα π ε ρ ι έ γ ρ α φ ε

τα γ ε γ ο ν ό τ α σαν « σκατά στο κρεβάτι » . Ξεκι νώντας

με αι τήματα γι α μ ε τ α ρ ρ υ θ μ ί σ ε ι ς στο Π α ν ε π ι σ τ ή

μ ι ο , οι φοι τητές δέν άργησαν να αναλάβουν επανα

σ τατι κή δράσ η. Τ ον Ίδιο μήνα μια δ ι α δ ή λ ω σ η τηζ

Κ α μ π ά ν ι α ς για Αλληλεγγύη στο Β ι ε τ ν ά μ μπροστά

στην αμερικανική π ρ ε σ β ε ί α , στην π λ α τ ε ί α Omsvc-

n o r του Λονδί νου, κατέληξε σ ε βί αι α επεισόδια.

θ έ λ α μ ε κ ι εμείς να κ α τ α λ ά β ο υ μ ε την πρεσβεία.

Βι I P : Γι!σ αν τους οιετναμεί,ους, αΛΛα η έφιππη αστυνομία

ΚΦΟΛΟΣ Σ Τ Ο Ν OVIWNO '3

π α ρ α τ ά χ θ η κ ε γ ι α να υ π ε ρ α σ π ι σ τ ε ί το π ρ ο π ύ ρ γ ι ο .

" Ε γ ι ν α ν σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ι ς και ό 'Αμερικανός γ ε ρ ο υ σ ι α

σ τής Eugene M c Carthy, βλέποντας τ ι ς ε ι κόνες, ζ ή

τ η σ ε να μπει τέλος σ τον πόλεμο, πού εκτός των ά λ

λων έθετε (( σ έ δ ι αρκή κί νδυνο τήν π ρ ε σ β ε ί α μ α ς

σ την πιο φ ι λ ι κ ή γι α μ α ς π ρ ω τ ε ύ ο υ σ α στην Ευρώ

πη » . Συ γ κρι τ ι κ ά μέ άλλου ( όπω ς τραγ ουδάει κ ι ό

M i c k Jagger σ το " St reet Fight ing M an " ) [ Ό άνθρω

π ο ς π ο ύ μ ά χ ε τ α ι στους δρόμους ] , δέν σ υνέβησ α ν και

πολλά πράγ ματα σ τη Β ρετανί α τή χρονι ά εκεί νη : οι

κ α τ α λ ή ψ ε ι ς στα Π α ν ε π ι σ τ ή μ ι α κ α ι ο ί σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ι ς

στην π λ α τ ε ί α Γκρόβενορ δέ ν συνιστούσαν π ρ α γ μ α

τ ι κ ή απειλή για τήν κυβέρνησ η τών 'Εργατικών π ο ύ ,

αν και υποσ τήρι ζ ε τήν 'Αμερική, αρνήθηκε να σ τ ε ί

λ ε ι σ τ ρ α τ ε ύ μ α τ α στο Β ι ε τ ν ά μ . Ό π ό λ ε μ ο ς μ π ή κ ε

στην τρί τη και τελευταί α φάσ η του. "Εχοντας βρεθεί

κάτο) άπό τ ή ν κ α τ ο χ ή τ η ς Γ α λ λ ί α ς , αργότερα τ η ς

'Ιαπωνίας, γ ι α ένα σ ύντομο χρονι κό δι άσ τημα της

Β ρετανί ας, και έπει τα ξανά της Γαλλί ας, ο ί Β ι ετναμέζ οι άνήγ αγ αν τ ι ς ικανότητες τους γι α λ α ϊ κ ή αντί

σ τ α σ η σ έ μια μορφή τέχνης πού δέν ήταν ούτε χαρι

τ ω μ έ ν η ο ύ τ ε δ ι α κ ο σ μ η τ ι κ ή . Π α ρ ά το μ ι σ ό έκατομ-



'4 TARIg ALI

μυριο στρατιώτου και την πι ο προχωρημένη σ τρα

τιωτική τ ε χ ν ο λ ο γ ί α πού γ ν ώ ρ ι σ ε ποτέ ό κόσ μος, ο ί

Η νωμένες Πολι τεί ες δεν μπορούσαν να νικήσουν

τ ο υ ς Β ι ε τ ν α μ έ ζ ο υ ς . Αυτό ακριβώς π υ ρ ο δ ό τ η σ ε έ'να

αντιπολεμικό κ ί ν η μ α μ έ σ α σ τ ι ς ΜΠΑ με ι σ χυρό αν

τ ί κ τ υ π ο σ τ ο ν σ τ ρ α τ ό . " Ε γ ι ν ε κ ά τ ι πολύ σ υ ν η θ ι σ μ έ ν ο

το π α ν ώ πού έγ ραφ ε « Φαντάροι ενάντι α σ τον πόλε

μο », με δ ε κ ά δ ε ς χ ι λ ι ά δ ε ς π ρ ώ η ν σ τ ρ α τ ε υ μ έ ν ο υ ς να

δι αδηλώνουν έξω άπό το Π ε ν τ ά γ ω ν ο κ α ι να ε κ σ φ ε ν

δονίζουν τα παράσημα τους προς το κ τ ί ρ ι ο .

ΤΙ αλλαγή εποχής πού επήλθε το 1989 έξαπέστειλε

οτι δήποτε ρι ζ οσ πασ τι κό σ το μουσ εί ο του τρόμου.

" Ο λ ε ς ο ί ε π α ν α σ τ ά σ ε ι ς και όλοι ο ί επανασ τάτες ε ί ναι

πλέον τέρατα, μαζικοί ε ξ ο λ ο θ ρ ε υ τ έ ς κ α ί , β ε β α ί ω ς ,

τ ρ ο μ ο κ ρ ά τ ε ς . Ι [όσο ξένη εί ναι ή ενθουσ ι ώδης πολι

τ ι κή οξύτητα προς το πνεύμα της σ ημερι νής εποχής ;

Ή ρ ι ζ ο σ π α σ τ ι κ ή π ο λ ι τ ι κ ή κ α ι κ ο υ λτ ο ύ ρ α του l!NS

δε ν υπηρετούσε τ ι ς τ ρ έ χ ο υ σ ε ς ανάγκες των κ υ β ε ρ

ν ώ ν τ ω ν π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο ά π ' ό,τι υπηρετούσαν τους κυ

ρί αρχους εκεί νης της εποχής. Πρέπει να ύπερασπι-

ΚΦΟΛΟΣ Σ Τ Ο Ν Ο Ϊ Ί Ά Ν Ο

σ τ ο ΰ μ ε τ η ν αυτονομία του παρελθόντος. Ή έ ν δ ο ξ η

δ ε κ α ε τ ί α 1965-75, της οποί ας το έτος 1968 ήταν μόνο

ή κορυφή, σ υγ κροτεί ται άπό τρί α σ υγ κλί νοντα σ ενά

ρ ι α . Τ Ι α ν α μ φ ι σ β ή τ η τ η π ρ ο τ ε ρ α ι ό τ η τ α τ η ς π ο λ ι τ ι

κής ήταν το κ υ ρ ί α ρ χ ο χαρακτηριστικό άλλα υπήρχαν

και δύο άλλα -ή σ εξουαλι κή απελευθέρωση και οί

μ ι κ ρ ο ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ι ς χ ί π π ι δ ω ν μ ε ηδονιστικό αντι

κείμενο- που άφησαν ένα βαθύτερο αποτύπωμα.

Τ α πρώτα δύ ο θα θεωρούνταν ά σ ε β η άπό αρκετούς

π ο υ έ σ π ε υ σ α ν να ζ ητήσ ουν καταφύγ ι ο στή θρησκεία.ΓΓο τ ρ ί τ ο έ χ ε ι ε ν σ ω μ α τ ω θ ε ί α ι σ ί ω ς . " Ο τ α ν το 1968-

69 ήμουν αρχισυντάκτης του Th e Black Dwarf

[Μαύρος Ν ά ν ο ς ] , κ ά ν α μ ε δ ι α ρ κ ε ί ς ε κ κ λ ή σ ε ι ς γι α

ο ι κ ο ν ο μ ι κ ή ε ν ί σ χ υ σ η . Μια μ έ ρ α έ ν α ς χ ί π π η ς με

φόρμα μπήκε σ το γ ραφεί ο μας σ το Σόχο καί μα ς

μ έ τ ρ η σ ε 2 5 λιγδοομένα π ε ν τ ό λ ι ρ α , μας ευχαρίστησε

π ο ύ β γ ά ζ α μ ε τήν ε φ η μ ε ρ ί δ α καί έ φ υ γ ε . Το έ κ α ν ε

αύτο τ α κ τ ι κ ά , κ ά θ ε δ ε κ α π έ ν τ ε μ έ ρ ε ς . Τελικά τον

ρώτησα ποιος είναι και άν είχε κάποιον ιδιαίτερολ ό γ ο να εί ναι τόσ ο γ ενναι όδωρος. Εί χε ένα περί πτε

ρο στην οδο Portobel lo καί όσον άφορα το γιατί ή

θ ε λ ε να μας βοηθήσ ει , ήταν πολύ απλό : « Ό καπι-



ιό TA R I O A L I

τ α λ ι σ μ ό ς δεν είναι groovy, φίλε μου ». Ούτε και τώ

ρα είναι groovy, ε ίν αι μάλ ιστα ακόμα χ ε ι ρ ό τ ε ρ ο ς .

Η δ εκαετία του '60 ήταν μια απάντηση σ τ ι ς ρ η χ έ ς

ψ υ χ ρ ο π ο λ ε μ ι κ έ ς δ ε κ α ε τ ί ε ς πού έσβηναν και π ού έ

δ ωσαν το ν τό ν ο στη μέση π ερίο δ ο του τελ ευταίο υ αι

ώ ν α . Σ τ ι ς Η νωμένες Π ο λ ιτε ίες , το μακκαρθ ικο κυ

ν ή γ ι μ α γ ι σ σ ώ ν ε ί χ ε π ρ ο κ α λ έ σ ε ι χ ά ο ς στή δ ε κ α ε τ ί ατου '50, προτού ό γε ρ ο υ σ ι α σ τ ή ς J o s e p h R. M c C a r t h y

το π αρατραβήξ ει και τον δ ιώξ ο υν κακήν κακώς. Οί

συγγραφ είς π ο ύ ε ίχ αν μπει σ τ ή μ α ύ ρ η λ ί σ τ α μπορού

σα ν να δουλέψουν ξανά, παρόλο πού οί Rosenberg ε ί

χ α ν ε κ τ ε λ ε σ τ ε ί και δεν μπορούσαν πια να γυρίσο υν

σ τ η ζωή" στη Ρωσία, εκατο ν τάδ ες π ο λ ιτικο ί κρατο ύ

μενοι είχαν απελευθερωθεί, τα γκουλάγκ έ'κλειναν

και τα εγκλ ήματα το υ Στάλ ιν καταγγέλ λ ο ν ταν άπ ο

το ν Χρο υστσό φ , καθ ώς ή 'Ανατολική Ευρώπη ριγού

σ ε άπο ε λ π ί δ ε ς γι α γ ρ ή γ ο ρ ε ς μ ε τ α ρ ρ υ θ μ ί σ ε ι ς . Μ ά

ταια ήλ π ιζαν .

Το πνεύμα τη ς ανανέωσης δ ι ε ί σ δ υ σ ε και σ τ ήσφαίρα της κουλτούρας : το πρώτο μυθ ιστό ρημα το υ

Solzhenitsyn δ η μ ο σ ι ε ύ τ η κ ε σ ε σ υ ν έ χ ε ι ε ς σ τ ο ε π ί σ η

μο λ ο γο τεχ ν ικό π εριο δ ικό Νόβν Μι ρ και ένας νέος

ΚΦΟΛΟΣ Σ Τ Ο Ν Ο Π Ά Ν Ο '7

κ ι ν η μ α τ ο γ ρ ά φ ο ς ε π ι κ ρ ά τ η σ ε στην Ευρώπη : οι δια

φορές στο π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν ο και το ύφος δεν μπορούσαν να

κρύψουν μια κ ο ι ν ή κ ι ν η μ α τ ο γ ρ α φ ι κ ή γ λ ώ σ σ α . Π α

ρόλα αυτά, ή λ ο γ ο κ ρ ι σ ί α π α ρ έ μ ε ν ε , και ό'χι μόνο στην

'Ισπανία και την Π ο ρ τ ο γ α λ ί α , οπού κυβερνούσαν οί

ευνοούμενοι του NATO φ ασίστες Φράν κο και Σαλ α-

ζάρ. Το μ υ θ ι σ τ ό ρ η μ α Ό εραστής της λαίδης Τσά-

τερλν το υ D. Η . Lawrence , γρα μμέν ο το 1928, π ρ ω-

το δ ημο σιεύτηκε επ ίσημα στη Βρεταν ία το 1960. Οι

ε κ δ ό τ ε ς ( P e n g u i n ) δ ι κ ά σ τ η κ α ν για π ο ρν ο γραφ ία

άπ ο βρεταν ικό δ ικαστήριο και τ ε λ ι κ ά απαλλάχθηκαν

έπ ειτα άπο μιά δ ραματική δ ίκη π ο ύ κράτησε εβδ ο

μ ά δ ε ς . Τ ό τ ε τ ο β ι β λ ί ο δ η μ ο σ ι ε ύ τ η κ ε στην π λ ή ρ η

μο ρφ ή το υ και π ο ύλ ησε δ ύο εκατο μμύρια αντίτυπα.

Ή ο μο φ υλ ο φ ιλ ία στή Βρεταν ία αποποινικοποιήθηκε

μό λ ις το 1907.

Σ τ ή Γ α λ λ ί α , ό ύ π α ρ ξ ι σ τ ή ς φ ι λό σ οφ ο ς J e a n - P a u l

Sar tre βρισκό ταν στο αποκορύφωμα της επ ιρρο ής

του. Οί απόψεις το υ άρχ ισαν τώρα ν α δ ιαταράσσο υντή στε ίρα αντιπαράθεση μ έ σ ω ν και σκο π ών π ο υ τό

σο αγαπούσαν οί απολογητές του σταλινισμού. Ό

Σαρτρ υ π ο σ τ ή ρ ι ζ ε ό τ ι δεν υπήρχε λ ό γο ς ν α π ρο ετο ι-



TARIQ ΑΙ,Ι

μασούμε την ευτυχία το υ αύριο μ ε τ ί μ η μ α τ η ν αδι

κ ί α , τ η ν κ α τ α π ί ε σ η και τη ν αθλιότητα του σ ή μ ε ρ α .

Αυτό που απαιτούνταν ήταν να γ ί ν ο υ ν β ε λ τ ι ώ σ ε ι ς

τ ώ ρ α π ο υ θα π ρ ο ε τ ο ί μ α ζ α ν το δρόμο προς το μ έ λ λ ο ν .

Ό σ ο σ ι α λ ι σ μ ό ς π ρ έ π ε ι ν α ο ρ ι σ τ ε ί με Ορους ε λ ε υ θ ε

ρίας και δ η μ ι ο υ ρ γ ί α ς . Τ Ι κ ρ ι τ ι κ ή πού άσκησε στους

ε γ ε λ ι α ν ο υ ς και τους μ α ρ ξ ι σ τ έ ς Οτι οικοδομούσαν μιαδ ι α λ ε κ τ ι κ ή τ η ς Ιστορίας πού αγνοούσε τήν Κ ί ν α ,

τη ν 'Ιαπωνία και τή ν Ινδία, περιοχές του κόσ μου

που εί χαν πενήντα αιώνες ι σ τορί ας πί σ ω τους, φαί

ν ε τ α ι σήμερα α π ί σ τ ε υ τ α δ ι ο ρ α τ ικ ή . Για τον Σαρτρ ή

π ρ ώ τ η έ ν δ ε χ ο μ ε ν ι κ ό τ η τ α τ η ς ι σ τ ο ρ ί α ς ή τ α ν ή δ η μ ο

γ ραφί α, ο αριθμός των άνθρούπινων Οντων πού τήν

έβαζ αν σ έ κ ί νησ η. Και δεν ήταν μόνος του.

' Ενας ζ ωογ όνος πολι τ ι κός, πολι τ ι σ τ ι κός και π ν ε υ

ματικός πυρετός θάμπωνε τον κόσ μο. ' Ηταν σαν κά

ποι ος να κοι τάζ ει τή νύχτα τον ουρανό κ αι να τον β λ έ

π ε ι π λ η μ μ υ ρ ι σ μ έ ν ο άπό κ ο μ ή τ ε ς και π ε φ τ α σ τ έ ρ ι α .

Το π α ρ α μ ύ θ ι έχει ε ι π ω θ ε ί π ο λ λ έ ς φ ο ρ έ ς κ α ι σ έ π ο λ λές γ λ ώ σ σ ε ς . " Ο τ α ν μ ι α επανάσταση ηττηθεί, τ ό τ ε

όλα τα γνωρίσματα της, καλά και κακά, βουλιάζουν

μαζ ί της, αλλά το 1968 αρνείται να π ε θ ά ν ε ι .

ΚΦΟΔΟΣ ΣΤΟΝ (ΐνΡΑΛΜ)

Ό πόθος γ ι α έπανεγγραφή τ η ς Ο υ τ ο π ί α ς στο

χ ά ρ τ η ε ν ό ς π α γ κ ο σ μ ι ο π ο ι η μ έ ν ο υ κ ό σ μ ο υ π α ρ α μ έ ν ε ι

ι σ χ υ ρ ό ς . Ή Γ α λ λ ί α ε ξ ε ρ ρ ά γ η τ ε λ ι κ ά άπό τον Μ ά ι ο

ώς το ν 'Ιούνιο εκεί νης της χρονι άς, μεταμορφώνον

τα ς το καλοκαί ρι του ' 68 σ έ μια ασυνήθιστα αξέχα

σ τ η και ό μ ο ρ φ η εποχή. Ετοιμάζαμε τ ο π ρ ώ τ ο τεύ

χ ο ς του Μανρον Νάνυν όταν το ΙΙαρίσι ξ ε σ η κ ώ θ η κ εσ τ ι ς 10 Μαί ου. Ό J e a n - J a c q u e s Lebel, ό ανταποκρι

τ ή ς μ α ς στο Π α ρ ί σ ι , μ α ς τηλεφωνούσε π ν ι γ μ έ ν ο ς

στα δακρυγ όνα και μας έδι νε ραπόρτο κάθε λ ί γ ες

ώ ρ ε ς . Μ α ς ε ί π ε :

"Ενας γνωστός Γάλλος σχολιαστής του ποδοσφαίρου,

πού στάλθηκε στο Καρτιέ Λατέν για να καλύψει τα

νυχτερινά γεγονότα, ανέφερε: « Τώρα τα CRS ( τ α

ΜΛΤ) επιτίθενται, διαλύουν οδοφράγματα - Θεε κα ι

Κύριε ! Γίνετα ι μάχη. Οι φοιτητές άντεπιτίθενται,

μπορείς να ακούσεις τον ορυμαγδό - τα CR.S υποχω

ρούν. Τ ώ ρ α ανασυντάσσονται, ετοιμάζονται να επι

τεθούν και πάλι. Οι κάτοικοι πετάνε αντικείμενα άπότα παράθυρα κατά των CRS - θεέ μου ! ' II αστυνομία

ανταπαντά και ρίχνει δακρυγόνα στα παράθυρα των

δι αμερι σ μάτων. . .» Ό παράγωγος του ραδιοφώνου



ΤΛΚΙΟ A L I

τον διακόπτει : « Δεν μπορεί να είναι αλήθεια αυτό,

δεν κάνουν τέτοια πράματα τα CRS !» ( ( Κι εγώ σο υ

λ έω αυτό πού βλέπω » άπαντα ό ανταποκριτής και ή

φωνή του σωπαίνει . Τον κόβουν στον αέρα.

' Η αστυνομία απέτυχε να ανακαταλάβει το Κ α ρ

τι έ Λ α τ έ ν , π ο υ τ ώ ρ α έ χ ε ι μ ε τ ο ν ο μ α σ τ ε ί « Σ υ ν ο ι κ ί ατο υ ηρωικού Β ι ε τ ν ά μ » . Τ ρ ε ι ς μ έ ρ ε ς αργότερα έ'να

ε κ α τ ο μ μ ύ ρ ι ο άνθρωποι κατέλαβαν τους δρόμους του

ΙΙαρισιο ΰ απαιτώντας να μπει τ έ λ ο ς σ τ η διαφθορά και

γ ε μ ί ζ ο ν τ α ς τ ο υ ς τ ο ίχ ο υ ς με σ υνθήματα όπως : « Δια-

φ υ λ ά ξ τ ε τ η συλλογική φαντ ασία », ( ( Κά τω άπό το

λ ι θ ό σ τ ρ ω τ ο υ π ά ρ χ ε ι ή ακρογιαλιά », ( ( "Οταν το δά

χ τ υ λ ο δ ε ί χ ν ε ι το φ ε γ γ ά ρ ι 6 ΙΙΛΙΘΙΟΣ κοιτάζει το δά

χτυλο », ( ( Τα καταναλωτικά άγαθα είναι το όπιο το υ

λαού », (( Ή Επανάσταση εί ναι ή έκσ τασ η της 'Ιστο

ρίας ». Ό Eric Hobsbawn γ ράφει σ τον Μανρο Νάνο :

Γνωρίζουν ότ ι οί επίσημοι μηχανισμοί αντιπροσώ

πευσης τους -οί εκλογές, τα κόμματα κλπ.- είχανκαταντήσει ενα σύνολο διακοσμητικών θεσμών πο ύ

εκτελούν ανούσιες τελετές. Δεν τους αρέσει αυτό -

άλλα μέχρι πρόσφατα δεν ήξεραν πώς να άντιδρά-

ΚΦΟΔΟΣ Σ Τ Ο Ν Ο Υ Ρ Α Ν Ό

σουν.. . Αυτό πο ύ αποδεικνύει ή Γαλλία είναι πως

όταν κάποιος δε ίξει στον λαό ότι δε ν είναι ανίσχυρος,

τότε Ίσως αρχίσει να δρα ξανά.

Σ υ ζ η τ ο ύ σ α μ ε σ τ η ν ε φ η μ ε ρ ί δ α π ό τ ε θα έφευγα για

το Π α ρ ί σ ι , δταν π ή ρ α έ'να μ ε τ α μ ε σ ο ν ύ κ τ ι ο τ η λ ε φ ώ

ν η μ α . 'Ακούω μ ι α αλλοιωμένη φωνή να μου λ έ ε ι :

(( Δε ν ξ έ ρ ε τ ε ποιος εί μαι άλλα μη φ ύ γ ε τ ε ά π ό τ η

χ ώ ρ α μ έ χ ρ ι να σ υ μ π λ η ρ ώ σ ε τ ε π έ ν τ ε χ ρ ό ν ι α εδώ.

'Αλλιώς δέν θα σας αφήσουν να ε π ι σ τ ρ έ ψ ε τ ε » . Ε

κ ε ί ν ε ς τι ς μέρες ή βρετανι κή υπηκοότητα γ ι α κά

ποι ον πολί τη της Κοι νοπολι τεί ας άποκτώνταν αυτό

ματα έπει τα άπό πέντε χρόνι α δι αμονής. Δι άφοροι

υπουργ οί της κυβέρνησ ης τών 'Εργατικών σ υ ζ η τ ο ύ

σ αν δημόσ ι α για το εά ν έπρεπε να με απελάσουν, και

φί λοι μας δι κηγ όροι μου ε π ι β ε β α ί ω σ α ν ό τ ι δεν έπρε

π ε να φ ύ γ ω . Ό Clive Goodwin, ό εκδότης του π ε

ρι οδι κού μας, έθεσε β έ τ ο στο ταξί δι μου και π ή γ ε ό

ίδιος. 'Εγώ π ή γ α έναν χρόνο αργότερα για να βοηθ ή σ ω σ τ η ν ε κ λ ο γ ι κ ή ε κ σ τ ρ α τ ε ί α τ ο υ Alain Krivine

σ τ ι ς προεδρικές εκλογ ές, άλλα έπει τα άπό ένα μεγ ά

λ ο σ υ λ λ α λ η τ ή ρ ι ο στην Τ ουλούζ η, ή γ αλλι κή άσ τυνο-



T A K 1 Q A U

μ ί α π ε ρ ι κ ύ κ λ ω σ ε τ ο αεροπλάνο μόλι ς αύτο προσ

γ ε ι ώ θ η κ ε σ τ ο Ό ρ λ ύ . ( ( 'Ελπίζω να είναι γι α σ ένα κι

οχι για μ έ ν α » μ ο υ ρ μ ο ύ ρ ι σ ε ό Κ ρ ι β ί ν . Ή τ α ν για μ έ

ν α . Ε ί χ ε δ ι α τ α χ θ ε ί ή απέλαση μο υ άπο τ η Γ α λ λ ί α

και ή απαγόρευση να επισκεφθώ τ η χ ώ ρ α Ίσχυσε

μέχρι την εκλογ ι κή ν ί κη του Φρανσουά Μιττεράν

π ο λ λ ά χ ρ ό ν ι α αργότερα.

Μολονότι τα πράγ ματα δεν εξελί χθηκαν σε επανά

σ τ α σ η , ή Γ α λ λ ί α σ υ γ κ λ ο ν ί σ τ η κ ε ά π ο τ α σ υ μ β ά ν τ α .

Ό Ν τ ε Γ κ ώ λ , έ χ ο ν τ α ς μια αίσθηση τη ς Ιστορίας,

ε ξ έ τ α ζ ε τ ο ε ν δ ε χ ό μ ε ν ο να κ ά ν ε ι π ρ α ξ ι κ ό π η μ α , άλλα

έ β α λ ε στή θέση του τον υπουργ ό 'Εσωτερικών Οταν

εκεί νος πρότει νε να σ υλλάβουν τον Σαρτρ. « Δ ε ν μ π ο

ρεί ς να φ υ λ α κ ί σ ε ι ς τ ο ν Ηολτάϊρο » του απάντησε.

Το γ α λ λ ι κ ό π α ρ ά δ ε ι γ μ α ή τ α ν μ ε τ α δ ο τ ι κ ό , π ρ ο κ α

λ ώ ν τ α ς ανησυχίες τόσ ο σ τους γ ραφει οκράτες της

Μ ό σ χ α ς ό σ ο και σ τ ι ς κ υ ρ ί α ρ χ ε ς έλιτ τ η ς Δ ύ σ η ς ."Ενας άναρχος και απείθαρχος λ α ό ς έ π ρ ε π ε να τ ι θα

σ ε υ τ ε ί . Ό Rob ert Esc arp i t , ένας ανταποκριτής τη ς

Monde, έγραψε στις 2.'i Ιουλίου 19(58 :

ΕΦΟΛΟΣ Σ Τ ( ) . \ Ο Π Ά Ν Ο

"Ενας Γάλλος πού ταξιδεύει στο εξωτερικό αισθάνε

τα ι να αντιμετωπίζεται λιγάκι σαν να αναρρώνει άπο

κάποιον κακοήθη πυρετό. Γιά πείτε μας, πώς ξέσ πα

σε το κακό με τα οδοφράγματα ; Ποια ήταν ή θερ

μοκρασία στις πέντε ή ώρα το απόγευμα της 29ης

Μαΐου ; Το γκωλικό φάρμακο χτυπάει πράγματι τήν

αρρώστια στη ρίζα ; Υπάρχει κίνδυνος υποτροπής ; . . . 'Υπάρχει, όμως, μια ερώτηση πού σπανίως

τίθεται, Ί'σως επειδή ή απάντηση προκαλεί τρόμο.

Άλλα κατά βάθος ό καθένας θα ήθελε να μάθει, άπο

ελπίδα ή απο φόβο, έαν η αρρώστια είναι μεταδοτική.

Μ ια δεκαετί α πρι ν άπο τ ή Γαλλική 'Επανάσταση,

ό Βολτάϊρος εί χε παρατηρήσ ει ότ ι ( ( Ιστορία εί ναι

τα ψ έ μ α τ α π ά ν ω στα όποι α σ υμφωνούμε » . Κατόπι ν,

δεν υ π ή ρ χ ε και π ο λ λ ή σ υ μ φ ω ν ί α γιά οτιδήποτε. Ή

σ υ ζ ή τ η σ η γ ύ ρ ω ά π ο τ ο 1968 αναβίωσε π ρ ό σ φ α τ α

άπο τον Νικόλα Σαρκοζ ύ, πού κομπορρημονουσ ε ότ ι

ή ν ί κη του σ τ ι ς προεδρι κές εκλογ ές της περσ ι νής

χ ρ ο ν ι ά ς θα ήταν το τελευταί ο καρφί στο φ έ ρ ε τ ρ οτου '(>8. H απάντηση ήρθε σαν κ α τ α π έ λ τ η ς ά π ο

τον Γάλλο φι λόσ οφο Alain Badiou, όταν, με ολοφά

νερα δηκτι κό τόνο, σ υνέκρι νε τον νέο ΙΙρόεδρο τ η ς



24 TARIQ AL I

Δημοκρατίας με τους Βουρβόνους του 1815 και μ ε

τόν σ τ ρ α τ ά ρ χ η Pétain στη διάρκεια του πολέμου. Εί

χαν μιλήσει κ ι αύτοι για φέρετρα και καρφιά.

« Ό Μάης του 1968 επέβαλε σε δλους μα ς τον

πνευματικό και ηθικό σχετικισμό » δ ή λ ω σ ε ο Σαρ-

κοζύ. (( Οι κληρονόμοι του Μάη του '68 επέβαλαν την

ιδέα ότι δεν υπήρχε πια καμιά διαφορά ανάμεσα στοκάλο και το κακό, την αλήθεια και το ψευδός, τη ν

ομορφιά και τη ν ασχήμια. Ή κληρονομιά του Μ άη

του ' 68 ε ισήγαγε τόν κυνισμό στην κοινωνία και τη ν

π ο λ ι τ ι κ ή » .

Κατηγόρησε την κληρονομιά του Μ άη του '6 8 α

κόμα και για ανήθικες επιχειρηματικές π ρ α κ τ ι κ έ ς :

τη λατρεία του χρήματος, το βραχυπρόθεσμο κέρ

δος, την κερδοσκοπία και τις καταχρήσεις του χρη

ματιστικού καπιταλισμού.

Ή επίθ εση του Μάη του '68 στους ηθικούς κανόνες

συνέβαλε στην <( εξασθένηση της δεοντολογίας του

καπιταλισμού, προετοιμάζοντας το έδαφος για τό ναδίστακτο κ α π ι τ α λ ι σ μ ό πού μοιράζει χρυσά αλεξί

π τ ω τ α σ ε αχρεία αφεντικά » . 'Έτσι ή γενιά του '6 0

φαίνεται ως υπεύθυνη γι α τη ν E n r o n , τον μ ε γ ι σ τ ά ν α

Ε Φ Ο Δ Ο Σ Σ Τ Ο Ν ΟΙ'Ρ.ΛΝΟ 25

του Τύπου Conrad Black, την κρίση των επισφαλών

ενυπόθηκων δανείων της αγοράς ακινήτων, τ η North

e rn R o c k , τους διεφθαρμένους πολιτικούς, την απε

λ ε υ θ έ ρ ω σ η των τιμών, τη δικτατορία της « ελεύθε

ρη ς άγορας », για μια κουλτούρα φιμωμένη άπό τό ν

ξ ε τ σ ί π ω τ ο κ α ι ρ ο σ κ ο π ι σ μ ό .

' Ηταν τα όνειρα και οι ε λ π ί δ ε ς τοΰ 1968 μονάχατρέλες φ α ν τ α σ ι ώ σ ε ι ς ; "Ή μήπως ήταν ή σκληρή Ι

στορία αύτη πού κατέπνιξε κάτι νέο που πήγαινε να

γεννηθεί ; Οι επαναστάτες -ουτοπικοί αναρχικοί, ο

παδοί τοΰ Φιντέλ, τροτσκιστές κάθε είδους, όλα)ν τών

αποχρώσεων μαοϊκοί κλπ.- ήθελαν ολόκληρο το δά

σ ο ς . Οί φιλελεύθεροι και οί σοσιαλδημοκράτες έμε

ναν καθηλωμένοι σε μεμονωμένα δέντρα. Μας προ

ειδοποιούσαν ότι τό δάσος ήταν αποπροσανατολι

σμός, πολύ αχανές και αδύνατο να το ορίσει κανείς,

ενώ τό δέντρο ήταν ένα κομμ άτι ξύλο που μπορούσε να

ταυτοποιηθεΐ, να καλλιεργηθεί, να β ε λ τ ι ω θ ε ί και να

φ τ ι ά ξ ε ι ς μ ' αυτό μια καρέκλα ή έ'να τραπέζι ή ένακ ρ ε β ά τ ι . Τ ώ ρ α , ό μ ω ς , καίτό δέντρο έχει εξαφ ανιστεί .

(( Ιίίστε σαν τό ψάρι πού βλέπει το δόλωμα άλλα

π ο τ έ το αγκίστρι » τους κοροϊδεύαμε μέ τη σειρά



2 6 TARIQ AL I

μ α ς . Γ ι α τ ί π ι σ τ ε ύ α μ ε -και αρκετοί άπο μας σ υ ν ε χ ί

ζο υμε να π ι σ τ ε ύ ο υ μ ε - ότι ή άξια των ανθρώπων δεν

π ρ έ π ε ι να μετριέται με την υλ ική το υς π εριο υσία

άλλα μ ε την ικανότητα τους να αλλάξουν τ η ζ ω ή τών

άλλων - τ ώ ν φ τ ω χ ώ ν κ α ι μ ή π ρ ο ν ο μ ι ο ύ χ ω ν δτι

χ ρειάζεται ή ο ικο ν ο μία να ρ υ θ μ ι σ τ ε ί και να αναδιορ

γ α ν ω θ ε ί σ ύ μ φ ω ν α μ ε τ α σ υ μ φ έ ρ ο ν τ α τ ώ ν π ο λ λ ώ νκαι ό χ ι τών λ ίγων , και ότι ό σοσιαλισμός δ εν μπ ο ρεί

ποτέ να λ ε ιτο υργήσει χωρίς δ ημο κρατία. Π άν ο ) άπ '

Ολα π ι σ τ ε ύ α μ ε στην ελ ευθ ερία του λόγου. Τα γ ε γ ο

νότα του 1968, π έρα άπ'Ολα τ'άλλα, ήταν και μια

ε λ ε γ ε ί α για τήν τ υ π ο γ ρ α φ ι κ ή ε π α ν ά σ τ α σ η .

" Ε ν α έλευθεριακό φυλλάδιο πού δημοσίευσαν Γά?ν-

λοι φοιτητές το 1968 έπ λ εκε τον ύμνο του γραπτού

λόγου :

Ιΐροκηρύξεις, αφίσες, φυλλάδια, λέξεις στους δρό

μους, άπειρες λέξεις : δεν θέλουν να σο υ επιβληθούν

χάριν της αποτελεσματικότητας... 'Ανήκουν στην

απόφαση της παρούσας στιγμής. Εμφανίζονται, εξαφανίζονται. Δεν λένε τα πάντα, αντίθετα, κατα

στρέφουν τα πάντα' είναι έξω άπ ο τα πάντα. Δρουν,

σκέφτονται αποσπασματικά. Δεν αφήνουν ίχνη...

ΚΦΟΔΟΣ Σ Τ Ο Ν Ο Ϊ Τ Λ Χ Ο 27

Σαν ένας λόγος πάνω σε τοίχους, γράφονται κάτω

απο αίσθημα ανασφάλειας, επικοινωνούν κάτο) άπο

απειλή, μεταφέρουν μαζί τους τον κίνδυνο, διαβαί

νουν μαζί με τους διαβάτες πού περνούν μπροστά

τους, χάνονται ή ακόμα και λησμονούνται...

Στην 11 ράγα, επ ίσης, φ τιάχ τηκαν πολλές π ρο κηρύξ ε ις και ν το κο υμέν τα. 'Αναθεωρητικοί κο μμο υν ι

στές -πολλοί ά π ' αυτούς ήρωες της αντιφασιστικής

αντίστασης στή δ ιάρκεια το υ Δευτέρο υ Π αγκο σμίο υ

π ο λ έμο υ- ε ίχ αν δ ιακηρύξ ε ι , ν ωρίτερα εκε ίν η τήν ά

ν ο ιξ η, έναν <( σ ο σ ι α λ ι σ μ ό με ανθρώπινο π ρ ό σ ω π ο » .

Ή χ ώ ρ α ζούσε σε έναν π υ ρ ε τ ό σ υ ζ η τ ή σ ε ω ν και

αντιπαραθέσεων μ έ σ α άπο τόν κρατικό Τύπ ο και τή ν

τηλ εό ραση. 'Ο στό χ ο ς το υ Alexander Dubcek και

τ ώ ν υποστηρικτών το υ ήταν ό εκδ ημο κρατισμό ς της

π ο λ ι τ ι κ ή ς ζωής τ η ς χ ώ ρ α ς . Ή τ α ν το πρώτο β ή μ α

π ρο ς μια σοσιαλιστική δ ημο κρατία και το έβλ επ αν

αυτό και ή Μό σχ α και ή Ούώσιν γκτο ν . Στις 21 Αυγο ύστο υ, οι Ρώσο ι έστε ιλ αν τα τάνκς να συντρίψουν

τ ο κ ί ν η μ α τ ώ ν μ ε τ α ρ ρ υ θ μ ί σ ε ω ν . Σε κάθ ε δ υτικο ευ

ρ ω π α ϊ κ ή π ρ ω τ ε ύ ο υ σ α ξ έ σ π α σ α ν ε κ δ η λ ώ σ ε ι ς δ ι α -



28 TARIQ AL I

μαρτυρίας. Ό κίτριν ο ς Τύπ ο ς στη Βρεταν ία π άν τα

μ ας κατηγορούσε ότ ι είμαστε « π ράκτο ρες της Μό

σχ ας » και όντως ένιωσε έκπληξη δταν εμείς κ ά ν α μ ε

π ο ρεία στη σοβιετική π ρ ε σ β ε ί α , κ α τ α γ γ έ λ λ ο ν τ α ς τ η ν

ε ι σ β ο λ ή μ έ σ κ λ η ρ ά λ ό γ ι α και κ α ί γ ο ν τ α ς ο μ ο ι ώ μ α τ α

του υπερφίαλου Σοβιετικού η γ έ τ η L e o n i d Brezhnev.

'Αργότερα ό 'Αλεξάντερ Σ ο λ τ ζ ε ν ί τ σ υ ν θα π α ρ α τ η ρούσε δ τ ι ή σ ο β ι ε τ ι κ ή ε ι σ β ο λ ή στην Τ σ ε χ ο σ λ ο β α κ ί α

ή τ α ν γ ι ' αυτόν ή τελ ευταία σταγό ν α πού έκανε το

π ο τ ή ρ ι να ξ ε χ ε ι λ ί σ ε ι . Κ α τ α λ ά β α ι ν ε τ ώ ρ α δ τ ι το σύ

σ τ η μ α δεν θά μπ ο ρο ύσε ποτέ να μ ε τ α ρ ρ υ θ μ ι σ τ ε ί από

τα μ έ σ α άλλα δ τι έπρεπε να ανατραπεί. Δεν ήταν ό

μό ν ο ς. Οι γραφ ειο κράτες της Μό σχ ας έβαλ αν την

τελική σ φ ρ α γ ί δ α στή δ ική το υς τύχ η.

Τ ο ν ' Ο κ τ ώ β ρ ι ο , Μεξικανοί φοιτητές κ α τ έ λ α β α ν τα

δ ι κ ά το υ ς π α ν ε π ι σ τ ή μ ι α , απαιτώντας να τ ε θ ε ί τ έ ρ μ α

στην κ α τ α π ί ε σ η και τ η μ ο ν ο κ ο μ μ α τ ι κ ή κ υ ρ ι α ρ χ ί α .Ό στρατός ά ν α κ α τ έ λ α β ε τα π α ν ε π ι σ τ ή μ ι α , π α ρ α μ έ

νοντας στους χώρους τους για αρκετούς μ ή ν ε ς , ώ σ τ ε

ε ιπ ώθ ηκε ε ιρων ικά δ τι π ρό κειται γ ια το ν π ιο καλ ο -

ΚΦΟΛΟί ,ΤΟ.Χ ΟΠ 'Λ ΝΟ 29

σ π ο υ δ α σ μ έ ν ο στρατό στο ν κό σμο . "Οταν ο ί φ ο ιτητές

π λ η μ μ ύ ρ ι σ α ν τους δ ρό μο υς, σφ αγιάστηκαν λ ίγο π ριν

άπό τήν άφιξη της ο λ υμπ ιακής φ λ ό γας. Κάπ ο ιο ι άπό

τους χ ρ υ σ ο ύ ς και αργυρούς Ά φ ρ ο α μ ε ρ ι κ α ν ο ύ ς ο λ υ μ

π ι ο ν ί κ ε ς , για να εκφράσουν τήν αλληλεγγύη το υς,

ύψωσαν τη γρο θ ιά το υς, μέ τον χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ι κ ό αυτό

χ α ι ρ ε τ ι σ μ ό του κιν ήματο ς της Μαύρης Δύν αμης(Black P o w e r ) .

Κι ύστερα, τον Ν ο έ μ β ρ ι ο του 1968, εξερράγη το Πα

κιστάν . Οί φοιτητές στράφηκαν ενάντια στον κρατι

κό μηχανισμό μιας δ ιεφ θ αρμέν ης και π αρακμάζο υ

σας στρατιωτικής δ ικτατο ρίας π ο ύ την υποστήριζαν

οί 'Ηνωμένες ΙΙολιτεΐες (ακούγεται σαν κ ά τ ι γ ν ώ ρ ι

μο ; ). Μαζί τους ενώ θηκαν εργά τες, δικ ηγόρ οι, δη

μό σιο ι υπ άλ λ ηλ ο ι , π ό ρν ες και άλλα κοινοτικά σ τ ρ ώ

ματα καί , π αρ ' δ λ η τήν άγρια καταστο λ ή ( εκατο ν τά

δ ε ς σ κ ο τ ώ θ η κ α ν ) , ή π ά λ η κ λ ι μ α κ ώ θ η κ ε σε έ ν τ α σ ηκαί ανέτρεψε το ν στρατάρχη Ayub K h a n .

"Οταν το ν Φεβρο υάριο του 1 9 6 9 ε π ι σ κ έ φ τ η κ α το

Π α κ ι σ τ ά ν , ή χ ώρα βρισκό ταν σέ κατάσταση π λ ή-



TARIQ AL I

ρο υς αν αστάτωσης. Ή διάθεση ήταν χ αρμό συν η. Μι

λ ώ ν τ α ς σ ε σ υ γ κ ε ν τ ρ ώ σ ε ι ς σ ε όλη τ η χ ώ ρ α μαζί, με

τον π ο ι η τ ή H a b i b Jalib, συναντούσα μ ια ατμόσφαι

ρα πολύ δ ιαφ ο ρετική άπ ο εκε ίν η στην Ευρώπ η. Έ δ ώ

η κατάλ ηψη της εξ ο υσίας δεν φαινόταν κάτι τόσο α

π ό μ α κ ρ ο . Ή ν ί κ η ο δ ή γ η σ ε σ τ ι ς π ρ ώ τ ε ς γενικές ε

κ λ ο γ έ ς στην ιστο ρία της χ ώρας. Οι Βεγγαλέζοι εθνικ ι σ τ έ ς στο 'Ανατολικό Πακιστάν απέσπασαν τήν

π λ ειο ψηφ ία, γεγο ν ό ς πού ή ελίτ και οι π ο λ ιτικο ί-

κλειδιά αρνήθηκαν να το αποδεχτούν. Ό α ι μ α τ η ρ ό ς

ε μ φ ύ λ ι ο ς π ό λ ε μ ο ς ο δ ή γ η σ ε στ η σ τ ρ α τ ι ω τ ι κ ή ε π έ μ

βαση της Ινδίας, δίνοντας τέλος στο π α λ ι ό ΙΙακι-

στάν . Το αποτέλεσμα αυτής της αιματηρής καισα

ρικής ήταν να γεν ν ηθ εί το Μ π α ν γ κ λ α ν τ έ ς .

Πολλά απο αύτα μοιάζουν ουτοπικά σ ή μ ε ρ α και ο

ρισμέν ο ι , για τους οποίους τό τε ό Μάης του '6 8 δεν

ήταν αρκετά ριζο σπ αστικό ς, έχ ο υν τώρα αγκαλ ιάσειτο παρόν καί, ό π ω ς τα μ έ λ η των αρχαίων α ι ρ έ σ ε ω ν

που εύκολα μετακινούνταν άπό τ ή ν τ ε λ ε τ ο υ ρ γ ι κ ή α

κ ο λ α σ ί α στην εγκράτεια, βλέπουν πλέον κάθε είδους

ΕΦΟΔΟΣ Σ Τ Ο Ν ο ν ΐ ' Λ Λ Ό

σοσιαλισμό σαν τον όφι π ο υ έβαλ ε σε πειρασμό τη ν

Εύα στο ν Π αράδ εισο .

Οι θυγατέρες της Εύας έκαναν τή δική τους πο

ρε ία. Το 1949, δ ημο σιεύτηκε στη Γ αλ λ ία το π ρ ω τ ο

π ό ρο έργο της Simo ne de Beauvoir Το δεύτερο ψνλο

κ α ί έ γ ι ν ε π η γ ή έ μ π ν ε υ σ η ς για μια ν έα γεν ιά γυν αι

κών. Τον Δ ε κ έ μ β ρ ι ο του 1966, ή Juliet M itchell έριξ ετή δ εύτερη όμοβροντία. Το π ο λ υ σ έ λ ι δ ο δοκίμιο τ η ς

Γυναίκες : Η πιο μακρόχρονη επανάσταση δ ημο

σ ι ε ύ τ η κ ε στο New Left Review καί έγ ιν ε αμέσως ση

μ ε ί ο αναφοράς, με την εν αρκτήρια π αράγραφ ο ν α

συν ο ψίζε ι τα π ρ ο β λ ή μ α τ α π ο ύ αντιμετωπίζουν οι γ υ

ν αίκες :

\ 5 \κατάσταση τών γυναικών είναι διαφορετική απ οΙ

αυτή οποιασδήποτε άλλης κοινωνικής ομάδας. Κι αυ

τό γιατί δεν είναι ένας αριθμός απομονωμένων μονά

δων άλλα μισή ολότητα : το ήμισυ του ανθρώπινου

γένους. Οι γυναίκες είναι μοναδικές καί αναντικατά

στατες' συνεπώς δεν μπορούν να τις εκμεταλλεύονταιμε τον ίδιο τρόπο πού συμβαίνει με άλλες κοινωνικές

ομάδες. Είναι θεμελιακής σημασίας για το ανθρώπι

νο είδος καί παρ' Ολα αυτά, στους οικονομικούς, κοι-



Λζ TARIy ALI

νωνικους και πολιτικούς ρόλους τους είναι περιθωριο

ποιημένες. 'Ακριβώς αυτός ό συνδυασμός -το να

είσαι θεμελιακής σημασίας και ταυτόχρονα περιθω

ριοποιημένη- απέβη μοιραίος γι' αυτές. Μέσα στον

κόσμο των ανδρών, ή θέση τους συγκρίνεται με τη

θέση μιας καταπιεσμένης μειονότητας : υπάρχουν,

όμως, και εξω από τον κόσμο τών ανδρών. Ή μίακατάσταση δικαιούνει την άλλη και αποκλείει τη δια

μαρτυρία. Στην ανεπτυγμένη βιομηχανική κοινωνία,

ή δουλεία τών γυναικών είναι περιθωριακή μόνο σε

σ χ έ σ η μ ε την όλη οικονομία. Παρ'όλα αυτά μέσα

απο την εργασία αλλάζει ο άνδρας τις φυσικές συν

θήκες και συνεπώς παράγει την κοινωνία... Άλλα

στις γυναίκες προσφέρεται το δικό τους σύμπαν : ή

οικογένεια. "Οπως και ή ίδια ή γυναίκα, ή οικογέ

νεια εμφανίζεται σαν φυσικό αντικείμενο, στην

πραγματικότητα, όμως, είναι πολιτισμικό δημιούρ

γημα. Λεν υπάρχει τίποτα το αναπόφευκτο σχετικά

με τη μορφή ή το ρόλο της οικογένειας, όπως δεν

υπάρχει και για το χαρακτήρα ή το ρόλο τών γυναι

κών... Παραδόξως και οί δύο εξυμνούνται σαν ίδε-

ώδη. II <( αληθινή » γυναίκα και ή « αληθινή » οικο

γένεια είναι εικόνες ειρήνης και πληρότητας : στην

ΚΦΟΛΟΣ ΣΊ'ΟΧ Ονΐ'ΛΝΟ 33

ποαγματικότητα, μπορεί και οι δυο να είναι τόποι

βίας και άπόγνο^ης.

Τ ο ν Σ ε π τ έ μ β ρ ι ο τ ο υ 1908, οί 'Αμερικανίδες φ ε μ ι

ν ίστριες δ ιέκο ψαν το δ ι α γ ω ν ι σ μ ό γ ι α τ η Μις Κ ό σ μ ο ς

στο Ά τ λ ά ν τ ι κ Σ ί τ υ , ρ ί χ ν ο ν τ α ς τ η ν π ρ ώ τ η ντουφέκια

εν ό ς κιν ήματο ς γ ια την απελευθέρωση της γυν αίκαςπού θα ά λ λ α ζ ε τ η ζ ω ή τ ώ ν γ υ ν α ι κ ώ ν απαιτώντας

α ν α γ ν ώ ρ ι σ η , ανεξαρτησία και μια Ίση φωνή σε έναν

ανδροκρατούμενο κ ό σ μ ο . Ό τ ύ π ο ς του σ ε ξ ι σ τ η σ ο

σιαλιστή της Νό τιας Αμερικής, π ο ύ κλ ε ίδ ων ε τη γυ

ναίκα του γι α ν α την εμπ ο δ ίσε ι να πάρει μέρος σε εκ

δ η λ ώ σ ε ι ς δ ι α μ α ρ τ υ ρ ί α ς τ ώ ν γ υ ν α ι κ ώ ν σ τ η Διεθνή

Μέρα της Γ υν αίκας, έ'γινε πια κάτι το σπ άν ιο . ΤΙ

αναγκαστική εκπ λ ήρωση τών τριών λ ε ιτο υργιών το υς

-να π ρο σφ έρο υν σε ξ ό π ο τε το ή θ ε λ ε ο άνδρας, να γ ε ν

νούν π α ι δ ι ά και νά τα μεγαλώνουν ενώ ο άνδρας θα

δ ο ύ λ ε υ ε - δεν γιν ό ταν πια αποδεκτή. Ό Μανρος Νά

νος, στο εξ ώφ υλ λ ο το υ, τον 'Ιανουάριο του 1969, αφιέρ ω ν ε τή χ ρο ν ιά στις γυν αίκες . Το μήνυμα, ό μ ω ς , α π ο

το ε μ π ν ε υ σ μ έ ν ο φ ε μ ι ν ι σ τ ι κ ό κ ά λ ε σ μ α στα ό π λ α της

Sheila Rowbotham, το έχασε ο χ ί π π η ς γ ρ α φ ί σ τ α ς π ο ύ



34 ΤΛΚΙΟ Λ L I

έ φ τ ι α χ ν ε τ η σ ε λ ί δ α μ α ς . ' Έ β α λ ε τα προσεχτικά δου

λ εμέν α λ ό για της Σήλ α π άν ω σέ δ ύο π λ ο ύσια στήθ η.

" Κτσι χ ρειάστηκε ν ' απ ο χ ωριστο ύμε και το ν χ ί π π η και

τα στήθ η. Στο μεταξ ύ, καθώς γράφονται όλα αυτά, ή

καθηγήτρια Ι'οουμποθαμ, δ ι α κ ε κ ρ ι μ έ ν η επιστήμων

σ ή μ ε ρ α , απειλείται από το υς φ ρικαλ έο υς, γκρίζο υς

λ ο γ ι σ τ έ ς τ ο υ Π α ν ε π ι σ τ η μ ί ο υ τ ο υ Μ ά ν τ σ ε σ τ ε ρ . Δενέχουν ιδέα ποια είναι και π α σ χ ί ζ ο υ ν άπεγν(οσμένα να

τη ν ξεφορτίοθούν. Ή υπ ο στήριξ η π ο ύ έχ ε ι άπ ο το υς

φ ο ι τ η τ ές ε π ι β ε β α ι ώ ν ε ι τ ι ς μ ι κ ρ ο δ ι α χ ε ι ρ ι σ τ ι κ έ ς π ρ ο

καταλ ήψεις του ι δ ρ ύ μ α τ ο ς . Β ρ ι σ κ ό μ α σ τ ε σ ή μ ε ρ α σ έ

μ ια εποχή μ ε π α ν ε π ι σ τ ή μ ι α μ α ζ ι κ ή ς παράγωγης,

ό π ο υ δ ιασημό τητες π λ ηρών ο ν ται π εριο υσίες ο λ ό κλ η

ρε ς για να δ ιδ άσκο υν ο χ τώ ώρες την εβδ ο μάδ α

ενώ πραγματικοί λ ό γιο ι π ετιο ύν ται στα σ κ ο υ π ί δ ι α .

Και ν αί , υπ ήρχ ε και ή 'Αρχή τη ς 'Ηδονής. Ούτε συ

ζήτηση ό τι ή δ εκαετία τοΰ '00 ήταν ήδονοθηρική, ανκαι με τρό π ο πολύ διαφορετικό άπο εκείνον τής εν

σ ω μ α τ ω μ έ ν η ς κ α ι ε μ π ο ρ ε υ μ α τ ο π ο ι η μ έ ν η ς σ η μ ε ρ ι

ν ής εκδ ο χ ή ς. Τον καιρό εκείνο τον σημάδευε μια ρήξη

ΚΨΟΛΟΣ ΣΤ<>\ Ol'l ' .WO 35

μέ το ν υποκριτικό πουριτανισμό τη ς δεκαετίας το υ

MO και του '50, όταν λογοκριτές του κιν ηματο γράφ ο υ

απ αγό ρευαν σέ π αν τρεμέν α ζευγάρια ν α μο ιράζο ν ται

το ν υφ ικό κρεβάτι μπροστά στο φακό, ενώ ήταν υπο

χ ρ ε ω τ ι κ ό να φ ο ρο ύν π ιτζάμες . Οι ριζοσπαστικές α

ν ακατατάξ εις έθ εσαν ύπ ο αμφισβήτηση όλους τους

κο ιν ων ικο ύς π εριο ρισμο ύς. Ι Ιάντοτε έτσι γ ιν ό ταν .Σ τ ο προεικονιστικό Λονδίνο τοΰ 18ου αιών α, οι σ ε

ξ ο υαλ ικο ί π ε ιραματισμο ί χ ρε ιάζο ν ταν την κ ά λ υ ψ η

ά π ο σ χ ι σ μ α τ ι κ έ ς εκκλησίες, ό π ως εκε ίν η τών ευφάν

τ α σ τ ω ν Μ ο ρ α β ι α ν ώ ν και τ ώ ν ε ξ ω π ρ α γ μ α τ ι κ ώ ν ο π α

δών τοΰ Swedenborg (για το υς ο π ο ίο υς « η αγά π η

π ρο ς το θείο » εκφραζόταν καλύτερα μέ την « εκ

σφ εν δ ό ν ιση σπ έρμ ατο ς » ) : και οι δύο κήρυσσαν τι ς

αρετές του συν δ υασμο ύ τής θρησκευτικής με τη σε

ξ ο υαλ ική έκσταση. Τα σεξουαλικά όργια ήταν ένα

σύν ηθ ες γν ώρισμα το ΰ μο ραβιαν ο ύ τελ ετο υργικο ύ,

σ ύ μ φ ω ν α μ έ τ ο όπόί'ο ή ερωτική δ ιε ίσδ υση ήταν κάτι

ανάλογο μ έ το ψ η λ ά φ ι σ μ α τ ώ ν π λ η γ ώ ν στα π λ ευράτ ο ΰ Χριστού. Ό William Blake και ό κύκλος του συμ

μετε ίχ αν μέ π άθ ο ς σ αύτα και ορισμένοι απο το υς

π ίν ακες το υ π ο ύ π εριέγραφ αν αυτόν τον κόσμο λόγο-



3& T A R I O A I ,I

κρίθ ηκαν στον καιρό τους. Ελπίζω Οτι αυτό δεν θα

π ρ ο κ α λ έ σ ε ι υπερβολικό σοκ στον παλιό μου φίλο

T o n y B e n n και σ ε άλλους πο ύ τραγουδούν αθώα τη ν

« Ιερουσαλήμ » χωρίς να αντιλαμβάνονται το κρυφό

της ν ό ημα :

Φέρε το τόζο μον /ιέ το φλεγόμενο χρνσάφι

Φόρε τά βέλη μον τον πόθου!

Φέρε τη λόγγη μον!

Ξ έ σ π α σ α ν ε π ί σ η ς κ ι ν ή μ α τ α απελευθέρωσης τών

ο μο φ υλ ο φ ίλ ων με άκτιβιστές πού διεκδικούσαν να

καταργηθούν όλοι οι όμοφυλοφοβικοί νόμοι και ο ργα

ν ών ο ν ταν π ο ρείες 'Ομοφυλοφιλικής Π ερηφ άν ιας

( G a y P r i d e ) , ε μ π ν ε υ σ μ έ ν ε ς άπο τους α γ ώ ν ε ς τ ώ ν

Ά φ ρ ο α μ ε ρ ι κ α ν ώ ν για Ί'σα δ ι κ α ι ώ μ α τ α και μ α ύ ρ η

π ερηφ άν ια. "Ολ α τα κιν ήματα μάθ αιν αν το ενα άπο

το άλ λ ο . Οι κ α τ α κ τ ή σ ε ι ς του κιν ήματο ς τών γυν αι

κών , τών ο μο φ υλ ο φ ίλ ων και τ ώ ν ατομικών δ ι κ α ι ω

μάτων , π ο υ σήμερα θεωρούνται δ εδ ο μέν ες, χ ρε ιά

σ τ η κ ε να κερδηθουν με μάχες στους δρόμους ενάντια

σε εχ θ ρο ύς π ο ύ δ ιεξ ήγαγαν τον δ ικό το υς « π ό λ εμο

κατά τών φ ρικιών » .

ΚΦΟΑΟΣ Σ Τ Ο Ν ΟΠ'Λ.ΧΟ 37

Ή 'Ιστορία σ π ά ν ι α ε π α ν α λ α μ β ά ν ε τα ι άλλα ο απόη

χος της π ο τέ δ εν σκο ρπ ίζεται . Π άρτε γι α π α ρ ά δ ε ι γ

μ α τον Αμερικανό π ο ι η τ ή T h o m a s M c G r a t h , ό ό

π ο ιο ς στα μέσα το υ π ρο ηγο ύμεν ο υ αιών α υπ εράσπ ι

σ ε τον ρ ι ζ ο σ π α σ τ ι σ μ ό τ η ς δ ε κ α ε τ ί α ς του '2 0 και του

'30 ενάντια στους κυνικούς και το υς λ άτρεις τών τε

τ ε λ ε σ μ έ ν ω ν γ ε γ ο ν ό τ ω ν π ο ύ κυριαρχούσαν στην κο μ-φ ο ρμιστική και ψυχ ρο π ο λ εμική δ εκαετία το υ '50 .

Το ποίημα το υ Γράμμα σε έναν φανταστικό φίλο π α

ραμέν ε ι εύστο χ ο σε ό,τι άφορα τη δεκαετία του '(50 :

Μεγάλα λόγια κι ενκολ.ο να τα περιγελάσεις.

Μα αντο δεν είναι, οντε ήταν ποτέ το ζήτηιια.

Το πραγματικέ) ζήτημα ήταν ή γενναιοι/ΐ'χία, ή

ελπίδα που καρτερούσε,

ή φανερή και, άλα/θινή επιθυμία να δημιουργήσου

με το καλό.

Τώρα, σέ ένα άλλο φϋινέιπιορο, καθώς δεχόμαστε

το αρχαίο παγερό σκότος, η πάχνη πέφτει πανιυ

στον κήπου μου τέι ουρέινια συντρίμμια.

Πάνω στην έ).πίδα μου.

Πάνω



38 TA RI O AL I

στονς γη•ναιοι/η!χονς ιψκρονς το ν καιρόν μ.ον.

Τ<'')ρα, στους τταγερονς όρόμονς,

άκοίχο το κυνηγητό και τή μακοόονρτη βροντή

TOT χρήματος -

Ό μακρινός απόηχος ή ρ θ ε σ τ ' αυτιά μου το φθι

ν ό π ωρο του 2004, όταν βρισκό μο υν στις ΊΐνωμένεςΙΙολιτε'ϊες γ ια μια σειρά δ ι α λ έ ξ ε ω ν π ο υ σ υ ν έ π ι π τ ε

με την καμπ άν ια επ αν εκλ ο γής το υ Μπ ο ύς. Σε μια

μ ε γ ά λ η αντιπολεμική σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η σ τ ο M a d i s o n ,

εν τό π ισα το ν άμεσο απόηχο του Ή<8 βλ έπ ο ν τας έν α

ο υτο π ικό αυτοκόλλητο πού έγραφε : « 'Ιράκ στα α

ραβικά σημαίν ε ι Βιετν ά μ » . 'Ο υπ εύθ υν ο ς για τα

η χ η τ ι κ ά στην αίθουσα, έν ας γεν ε ιο φ ό ρο ς Μεξ ικαν ο -

αμερικαν ό ς, με π λ ησίασε και μου ψιθ ύρισε με π ε

ρηφάνια στο αυτί, Οτι 6 γιος του, ένας ε'ικοσιπεντά-

χ ρο ν ο ς π εζο ν αύτης, μό λ ις ε ίχ ε επ ιστρέψει άπ ο το ν

τό π ο το υ καθ ήκο ν το ς στην π ο λ ιο ρκημέν η ιρακιν ή

π ό λ η Φαλ ο ύτζα, θέατρο φ ρ ι κ α λ έ ω ν σφαγών άπ ο τημεριά των Αμερικανών σ τ ρ α τ ι ω τ ώ ν , και ότ ι θα ερ

χ ό ταν να μ ι λ ή σ ε ι στή σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η . Δεν το έκαν ε

άλλα ήρθ ε και μας βρήκε αργότερα μαζί με ένα

ΚΨΟΛΟΣ ΣΊ'ΟΧ ονΐ'ΛΝΟ 39

ζευγάρι φ ίλ ων το υ. Μπορούσε να δει ότι ή αίθουσα

ή τ α ν α σ φ υ κ τ ι κ ά γ ε μ ά τ η με άκτιβιστές ενάντια στον

π ό λ ε μ ο και τον Μπ ο ύς.

Ό ν εαρό ς Τζ. , με χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ι κ ή ε μ φ ά ν ι σ η π ε

ζοναύτη και φ ο υσκωμέν ο υς μυς, μιλούσε μ ε ή σ υ χ η

φ ων ή το ν ίζο ν τας τ ις λ έξ ε ις καθώς αφηγούνταν ιστο

ρίες καθ ήκο ν το ς και γεν ν αιό τητας. Το ν ρώτησα γ ιατ ί π ή γ ε και σ τ ρ α τ ο λ ο γ ή θ η κ ε σ τ ο Σ ώ μ α τών Π ε ζ ο

ν αυτών . Το π ρ ό σ ω π ο τ ο υ σ υ σ π ά σ τ η κ ε ά λ λ α απάντη

σ ε ε μ π ι σ τ ε υ τ ι κ ά :

Δεν υπήρχε άλλη επιλογή για ανθρώπους σαν κι έ

μενα. 'Εάν έμενα εδώ θα σκοτωνόμουν στο δρόμο ή

θα τέλειωνα την ζωή μου ώς ισοβίτης σε κάποια φυ

λακή. Το Σώμα τών Πεζοναυτών μου έσωσε τη ζωή.

Με εκπαίδευσαν, με φρόντισαν και με έκαναν άλλον

άνθρωπο. "Αν πέθαινα στο 'Ιράκ, τουλάχιστον θα μ ε

είγε σκο τώσει Ό εχθρός. Στή Φαλούτζα το μόνο πού

σκεφτόμουν ήταν πώς θα έμεναν σώοι και αβλαβείς

οί άνδρες πού είχα υπό τις διαταγές μου. Αυτό είναιόλο κι όλο. Τα περισσότερα παιδιά πού διαδηλώνουν

για την ειρήνη δεν έχουν προβλήματα εδώ. 1 Γανε στο

κολέγιο, διαδηλώνουν και σύντομα τα ξεχνάνε όλα,



4» TAR1Q ALI

άφοΰ βρουν καλοπληρωμένες δουλειές. Δεν είναι τό

σο εύκολα τα πράγματα για ανθρώπους σαν κι εμέ

να. Νομίζω οτι θα έπρεπε να υπάρχει υποχρεωτική

θητεία. Γι ατί να βρίσκονται εκεί πέρα μονάχα τα

φτωχόπαιδα ; 'Από Οσους πεζοναύτες έχω γ νωρί σ ει ,

μόνο τέσσερις-πέντε είναι πωρωμένοι με την αμερι

κανική σημαία. Οι υπόλοιποι άπό μας κάνουμε μιαδουλειά, τήν κάνουμε καλά και ελπίζουμε να ξεφύ

γ ουμε τελικά χωρί ς να σκοτωθούμε τήν ώρα της

δράσης ή να τραυματιστούμε.

Σ υ ζ η τ ο ύ σ α μ ε κοντά μια ώρα ενώ αυτός ρουφούσε

το νερό με τις κ α ν ά τ ε ς . Ε ί χ α π α γ ώ σ ε ι β λ έ π ο ν τ α ς με

π ό σ η ε υ κ ο λ ία έ'δειχνε να έ χ ε ι αφομοιώσει τόν κ ώ δ ι

κα των π ε ζ ο ν α υ τ ώ ν κι όμως, δεν μπορούσ α παρά να

ν ι ώ θ ω ότι κ ά τ ω άπο όλα αυτά, ό Ίδιος και οι φίλοι

τ ο υ σ τ ρ α τ ι ώ τ ε ς γ ν ώ ρ ι ζ α ν μια δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ή ε μ π ε ι ρ ί α .

" Ε β ρ α ζ α ν άπό ο ρ γ ή και απελπισία άλλα τήν Ί'δια

σ τ ι γ μ ή έ ν ι ω θ α ν τ ε λ ε ί ω ς ξ έ ν ο ι απέναντι μας.

'Αργότερα ό Τζ. κ ά θ ι σ ε σε έ'ναν σοφά ανάμεσα σεδύ ο πιο ηλικιωμένους άνδρες. Σύντομα ανακάλυψε

ότι και οι δυό τ ο υ ς ή τ α ν π ρ ώ η ν π ο λ ε μ ι σ τ έ ς . 'Αριστε

ρά του ήταν ό Will Will iams, εξήντα χρονών, γ εννη-

Κ Φ Ο Λ Ο Σ Σ Τ Ο Ν O V I M N O

μ έ ν ο ς στο Μισισίπι. Κ α τ α τ ά χ θ η κ ε άπό τα δ ε κ α ε φ τ ά

του σ τον σ τρατό, ή μάνα του ε ί χ ε υ π ο γ ρ ά ψ ε ι τα χ α ρ

τ ιά για να φ ύ γ ε ι άπό το σ π ί τ ι . ' Ηταν έ ' νας εξεγ ερμέ

νος νέος πού αρνιόταν να δ ε χ τ ε ί τι ς δ ι α κ ρ ί σ ε ι ς και

τι ς ρ α τ σ ι σ τ ι κ έ ς π ρ ο σ β ο λ έ ς . Ή τ α ν σ ί γ ο υ ρ ο ς ότι αν

δεν ε ί χε φύγ ει άπό το Μ ι σ ι σ ί π ι , ή Κού Κ λουξ Κλάν ή

κ ά π ο ι α ά λ λ η ρ α τ σ ι σ τ ι κ ή σ υ μ μ ο ρ ί α θα τόν ε ί χ ε σ κ ο τ ώ σ ε ι . Ν ω ρ ί τ ερ α μου ε ί χ ε πε ι κι αυτός οτι ό σ τ ρ α τ ό ς

(( μου έ σ ω σ ε τή ζωή ». " Υ σ τ ε ρ α άπό μια σ τ ά σ η στ ή

Γ ε ρ μ α ν ί α , τόν έ σ τ ε ι λ α ν στο Β ι ε τ ν ά μ και κ α τ έ λ η ξ ε

να κάνει δύο θητείες. Τ ρ α υ μ α τ ί σ τ η κ ε στή μ ά χ η και

π α ρ α σ η μ ο φ ο ρ ή θ η κ ε με το μ ε τ ά λ λ ι ο της Π ο ρ φ υ ρ ή ς

Κ α ρ δ ι ά ς και δύο χάλκι να άσ τρα, καθώς και το σ π ο υ

δ α ι ό τ ε ρ ο π α ρ ά σ η μ ο πού έδινε το κ α θ ε σ τ ώ ς ανδρει

κ έ λ ω ν στο Ν ό τ ι ο Β ι ε τ ν ά μ . Β ρ ι σ κ ό μ ο υ ν ακόμα εκεί

( ( όταν μέσ α μου ά ρ χ ι σ ε κ ά τ ι να αλλάζει », ύ σ τ ε ρ α

άπό μια ε ξ έ γ ε ρ σ η μ α ύ ρ ω ν φ α ν τ ά ρ ω ν σ τ ο ν Κ ό λ π ο

του Καμράνχ που δι αμαρτύρονταν για τόν ρατσισμό

μ έ σ α στον αμερικανικό σ τρατό.Ό D a n i e l Ellsberg, ό δ ι α φ ω ν ώ ν άπό το Σ τ έ η τ

Ν τ η π ά ρ τ μ ε ν τ πού έ φ ε ρ ε στο φως τα « " Ε γ γ ρ α φ α

του Π ε ν τ α γ ώ ν ο υ » -αποκαλύπτοντας τα ψ έ μ α τ α που



4 ^ ΤΛΚΠ.) ALI

έ λ ε γ α ν για να π αρασύρο υν ν έο υς στο ν π ό λ εμο -, έπαι

ξε αποφασιστικό ρό λ ο στη μεταστρο φ ή το υ. 'Έπ ει

τα άπό μια δ ύσκο λ η π ερίο δ ο α αν απ ρο σα ρμο γής »,

ό Ούίλ λ ιαμς, π ο ύ ε ίχ ε μελ ετήσει μό ν ο ς το υ, δ ιάβασε

σέ βάθος γι α την πολιτική και την ιστορία. [Καταλα

βαίνοντας ότι (( μας είπαν ψέματα ξανά », αυτός και ή

Ντότ, ή σαραν τατριάχ ρο ν η συντρόφισσα του, αποφάσισαν ό τι δεν μπ ο ρο ύσαν να κρατήσο υν μέσα το υς τήν

αντίθεση τους στο π ό λ ε μ ο τού Ιράκ. Π ήραν μέρο ς

σ το αντιπολεμικό κίνημα άπό τήν έναρξη του, υψώ

ν ο ν τας μαζί και τις φ ων ές το υς π ο ύ τραγο υδ ο ύσαν

χ ο ρ ω δ ι α κ ά γ κ ό σ π ε λ σ τ ι ς σ υ γ κ ε ν τ ρ ώ σ ε ι ς κ α ι τ ι ς δ ι α

δ η λ ώ σ ε ι ς , μ α ζ ί και σ' αύτη π ο υ μίλ ησα κι εγώ. Σ τ α

δεξιά τού Ί ζ. καθόταν ό Clarence Kai l in , εν εν ήν τα

χ ρο ν ών εκε ίν ο το καλ ο καίρι και έ'νας άπό τους λ ί γ ο υ ς

επιζώντες τ ο υ Τ ά γ μ α τ ο ς 'Αβραάμ Λίν κο λ ν , π ο υ π ο

λ έ μ η σ ε με τήν π λ ευρά των Δημοκρατικών στον ι

σπ αν ικό εμφ ύλ ιο π ό λ εμο . Ίΐταν και αυτός δ ραστή

ριος στο κίν ημα εν άν τια στο ν π ό λ εμο το ύ Ιράκ.

Στα μέσα του Γενάρη του 1!•!7, εγώ και άλλοι πέντε

συντοπίτες μου, απο την Πολιτεία του Ουισκόνσιν,

ΕΦΟΔΟΙ ΣΤΟΝ ΟΠ'Λλ'Ο 43

αποφασίσαμε να πάμε να βοηθήσουμε στην υπερά

σπιση της Δημοκρατίας. Στα διαβατήρια μα ς μπήκε

ή σφραγίδα Οτι " δεν ισχύουν για ταξίδι στην ' Ι σπα

νία ". "Ετσι, επειδή φοβόμαστε μή συλληφθούμε, το

ταξίδι μας έγινε με μεγάλη μυστικότητα - το κρα

τήσαμε μυστικό ακόμα και άπ ό τις οικογένειες μας.

"Ημουν οδηγός φορτηγού, στη συνέχεια στο Πυρο

βολικό και για έ'να μικρό διάστημα τραυματιοφορέ

ας. Είδα τήν αγριότητα του πολέμου άπό κοντά.

Ά π ό τους πέντε άπό το Ουισκόνσιν πού ήρθαν μαζί

μο υ στην 'Ισπανία, δύο σκοτώθηκαν... Αργότερα

έγινε το Βιετνάμ- όμως αύτη τη φορά τα παιδιά

μας πέθαναν για λάθος ανθρώπους. Τώρα έχουμε

το Ιράκ. Είναι πραγματικό αίσχος άλλα π ιστεύω

ακόμα ότ ι υπάρχει μια έμφυτη καλοσύνη στους αν

θρώπους και ότι αύτη θα κάνει πολλούς να έρθουν σέ

ρήξη με το ανάξιο παρελθόν.

Το 2000', έπ ειτα άπ ο μια ακόμα θητεία, ό Τζ. δ εν

μ π ο ρ ο ύ σ ε πια να δ εχ τε ί καμιά δ ικαιο λ ο γία γι α το νπ ό λ ε μ ο . Θ α ύ μ α ζ ε τ η C i n d y S h e e h a n και τήν ο ργά

ν ω σ η ( ( Ο ι κ ο γ έ ν ε ι ε ς Σ τ ρ α τ ι ω τ ώ ν Ενάντια στο ν Π ό

λ εμο », τήν πιο συν επ ή, δ ραστήρια και αποτέλεσμα-



44 TARIQ ΑΙ.I

τική αντιπολεμική ο ρ γ ά ν ω σ η σ τ ι ς Η νωμένες Π ο λ ι

τ ε ί ε ς .

Τ4 κ α τ ά ρ ρ ε υ σ η του ((κομμουνισμού » το 1989 (ά

ραγ ε πώς θα γ ι ο ρ τ α σ τ ε ί α ύ τ η ή ε π έ τ ε ι ο ς τ ο 2009 ; )

δ η μ ι ο ύ ρ γ η σ ε τ η β ά σ η για μια νέ α κοινωνική σ υ μ φ ω

νία, τη Σ υ ν α ί ν ε σ η τ η ς Ο ύ ώ σ ι ν γ κ τ ο ν , οπού ή απελευ

θ έ ρ ω σ η τ η ς αγοράς και ή είσοδος του ι δ ι ω τ ι κ ο ύ κ ε

φαλαί ου σε μ έ χ ρ ι τ ώ ρ α απρόσιτα σ ' αυτό π ε δ ί α κ ο ι

ν ή ς ω φ έ λ ε ι α ς θα γ ί ν ε ι ό κανόνας παντού, κ α θ ι σ τ ώ ν

τ α ς π α ρ ω χ η μ έ ν η τήν π α ρ α δ ο σ ι α κ ή σ ο σ ι α λ δ η μ ο κ ρ α

τί α και απει λώντας τ ι ς Ίδι ες τ ι ς δημοκρατικές δια

δ ι κ α σ ί ε ς .

Κάποι οι πού κάποτε ονει ρεύονταν έ ' να καλύτερο

μ έ λ λ ο ν , απλώς τα π α ρ ά τ η σ α ν . "Λλλοι ε ν σ τ ε ρ ν ί σ τ η

καν έ'να πικρότερο αξίωμα : αν δεν ξ ε μ ά θ ε ι ς , δεν θα

κ ε ρ δ ί σ ε ι ς [ λ ο γ ο π α ί γ ν ι ο : unless y o u r e l e a m y o u w o n ' t

e a r n ] . Ή γ α λ λ ι κ ή δ ι α ν ό η σ η , ή οποία από τον και ρό

του Διαφωτισμού και μ ε τ ά ε ί χ ε αναδείξει το Π α ρ ί σ ι

σ ε κατεξοχήν πολι τ ι κό εργ ασ τήρι ο της οι κουμένης,σ ή μ ε ρ α π ρ ο π ο ρ ε ύ ε τ α ι στην υ π ο χ ώ ρ η σ η σε Ολα τά

μ έ τ ω π α . Οι αποστάτες κατέχουν πόσ τα σε κάθε δυ

τ ι κ ο ε υ ρ ω π α ϊ κ ή κ υ β έ ρ ν η σ η υ π ε ρ α σ π ι ζ ό μ ε ν ο ι τ ή ν έ κ -

ΚΦΟΛΟΣ Σ Τ Ο Ν (ΗΤΛ.λ'Ο

μετάλλευσ η, τους πολέμους, τήν κρατι κή τρομοκρα

τί α και τή νεοαποι κι οκρατι κη κατοχή ' άλλοι πάλι ,

σ υ ν τ α ξ ι ο ύ χ ο ι πια τη ς ακαδημαϊκής ζ ω ή ς , σ υ σ σ ω

ρεύουν αντιδραστικές σκουριές σ την « μπλογ κόσ φαι -

ρα » του Δι αδι κτύου, επι δει κνύοντας σ ήμερα τον Ίδιο

ζ ήλο με τον ό π ο ι ο χ τ υ π ο ύ σ α ν κ ά π ο τ ε τ ι ς αντίπαλες

φράξι ες της άκρας 'Αριστεράς. Κι αυτό, πάλι , δεν

είναι κάτι το καινούργιο. Το εξέφρασε πολύ καλά ο

Shelley ό τ α ν ε π έ π λ η τ τ ε τον Wordsworth, ό όποι ος,

άφου π ρ ω τ ύ τ ε ρ α ε ί χ ε καλοκτορίσει τ ή Γ α λ λ ι κ ή 'Ε

π α ν ά σ τ α σ η , στ ή σ υ ν έ χ ε ι α υ π ο χ ώ ρ η σ ε σε έναν βουκο

λ ι κ ό ειδυλλιακό σ υ ν τ η ρ η τ ι σ μ ό :

Στην έντιμη πενία σο ν έπλεκε η φιονή σον

ΤραγονΟια για τή ν αλήθεια και τή λευτεριά,

Τα άφησες πια κα ι fi άφησες κα ι μένα να πενθώ

Γι ' αυτό πού ησονν κάποτε κι έπαψες νά 'σαι τώρα.

[Ία απομνημονεύματα άπο αύτην την περίοδο τη ς ζωής του

Τάρικ "Λλι υπάρχουν στο βιβλίο Streetfighting Years : An

Autobiography of the Sixties ( Τα χρόνια των οδομαχιών :

Alia αυτοβιογραφία της δεκαετίας τον ' 60), εκδόσεις Verso. J



Ή Vanessa Redgrave και ό Tariq Ali σε διαδήλωση

κατά του πολέμου του Βιετνάμ στο Λονδίνο το 1968.

niρ ' - ^

Βερολίνο, 18 Μαρτίου 1968 : Διεθνής διαδήλωση εναντίον του

πολέμου του Β ιε τνάμ. Άπο δεξιά προς αριστερά : Romain

Goupil και Alain Krivine (JCR, Γαλλία) και Rudi Dutschke

( S D S , Γερμανία).

Κατάληψη στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, 16 Μαρτίου 1968:

Συγκρούσεις φοιτητών κα ί ακροδεξιών ύπο την καθοδήγηση τοϋ

G . Almirante καί τοϋ G. Caradonna. "Ενας άπο τους ηγέτες τοϋ

φοιτητικοΰ κινήματος, ό Oreste Scalzone, πληγώνεται σοβαρά.

MICHE SAlflMfB*

P R A G U E

L A R E V O L U T I O N

E T R A N G L E E !jarmer-ra&t&SB

"Εντυπα της εποχής με εξώφυλλα για την εισβολή

τω ν σοβιετικών τάνκς στην Πράγα, στίς 21 Αυγούστου

1968, και τον πόλεμο στο Βιετνάμ.



Στις 11 'Απριλίου 1968 ό Rudi Dutschke ( 1940-1979), αντιπρό

σωπος της Γερμανικής Σοσιαλιστικής Φοιτητικής "Ενωσης

(SDS) και κυρίαρχη μορφή της εξωκοινοβουλευτικής αντιπολί

τευσης ( ΑΡΟ ), δέχεται πυροβολισμούς καί τραυματίζεται σοβα

ρά στον εγκέφαλο. Επιβιώνει σε άσχημη κατάσταση ύστερααπό πολύωρη εγχείρηση. Πολλοί απέδωσαν ευθύνη στις εφη

μερίδες του Alex Springer, πού επί μήνες έξαπέλυαν μύδρους

εναντίον τοϋ « Κόκκινου Ρούντι » καί των φοιτητικών τάραχων.

Ό Daniel Cohn-Bendit στο αμφιθέατρο τής Σορβόννης στις 6

Μαΐου 1968. 'Αργότερα ή γαλλική κυβέρνηση διέταξε τήν απέ

λαση του από τ ή Γα λλί α . Τα πανώ έγραφαν ΰποστηρικτικά για

τον Κόν-Μπεντίτ : « Είμαστε όλοι Εβραίοι καί Γερμανοί » καί

« Να σταματήσει ή απέλαση τών ξένων συντρόφων μας ». Ό

συντηρητικός Τύπος έγραφε : (( 'Αρκετά με τους λυσσασμένους

κόκκινους ! Τί περιμένουμε για να απελάσουμε τον Γερμανό

Κόν-Μπεντίτ, αρχηγό τών κομμάντος τών βανδάλων ; »



3? â m HW1ÊElV |1 <

i2 zω

~3

Ο



Νύχτα της 7ης Μαΐου 1968, στο Καρτιέ Λατέν : 475 συλλήψεις, 850τραυματίες.

Πάνω : Στις 18 Μαΐου 1968, σκηνοθέτες μποϋκοτάρουν το φεστι

βάλ τών Καννών, με αφορμή τα γεγονότα της Σορβόννης και τηναπαγόρευση προβολής της ταινίας La Religieuse του J. Rivette,

βασισμένης στο ομώνυμο μυθιστόρημα τοϋ Diderot. Στη φωτογρα

φία από δεξιά ό L. Malle, ό R. Polanski, ό F. Truffaut, ό J.-L. Godard

και ό C. Lelouch. Επίσης συμμετείχαν ό C. Chabrol, ό Y. Robert, ό

J . -P. Léaud και πολλοί άλλοι. Κάτω : Ό Γκοντάρ συλλαμβάνεται

από τα CRS ενώ κινηματογραφούσε τη διαδήλωση της République Ι

Denfert-Rochereau στό Παρίσι, στις 14 Μαΐου 1968.



Στην Πόλη του Μεξικού, οί ταραχές μαθητών λυκείου καί φοιτητών θα διαρκέ

σουν άπα τόν 'Ιούλιο ως τις 2 'Οκτωβρίου 1968, περίοδος πού θα μείνει στηνιστορία ως « el 68 ». Ό στρατός καταλαμβάνει τα πανεπιστήμια. Ή κυβέρνη

ση ενόψει της έναρξης τών 'Ολυμπιακών 'Αγώνων στις 12 'Οκτωβρίου, δηλώ

νει ότι <( εαν οί νέοι δεν υποχωρούν, είναι επειδή θέλουν να βλάψουν τή γιορτή

τών μεγάλων ». 'Ακολουθούν αιματηρές συγκρούσεις. Στις 2 'Οκτωβρίου δε

κάδες νεκροί καί εκατοντάδες τραυματίες είναι ό απολογισμός τη ς επίθεσης

του στρατού στους διαδηλωτές στην Πλατεία τών Τριών Πολιτισμών.

**ί\!

Στις 17 'Οκτωβρίου 1968, οι 'Αμερικανοί αθλητές Tommie Smith

καί John Carlos, πρώτος καί τρίτος, αντίστοιχα, στα 200 μέτρα

στους 'Ολυμπιακούς 'Αγώνες του Μεξικού, διαμαρτύρονται για

τους φυλετικούς διαχωρισμούς στις ΗΠΑ, υψώνοντας τη γαντο

φορεμένη γροθιά τους κατά την απονομή τώ ν μεταλλίων, κα ι

δηλώνοντας έτσι την υποστήριξη τους στο κίνημα τών Μαύρων

Πανθήρων. Τιμωρούνται άπό την 'Ολυμπιακή 'Επιτροπή με α

φαίρεση τών μεταλλίων και αποκλεισμό.



P A C O I G N A C I O Τ α ι β ο ι ι

ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ,

ΜΑ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ



ΤΙΣ ΊΈΛΚΠ'ΛΙΚΣ ΚΗΛΟΜΛΛΚΣ έπανε/.α.β(ί αρκετή

ι/ορες τη όική ιιον έκόοχή για το κίνημα τον 1968.

Ζορίξιο τη /ινή/ιη, ξννοι τις αναμνήσεις, επιχειρώ va h<ό

σιο εριιηνεΤες, όρισ/ιονς. Μίλησα α ε μια αγορά, σε μια

έκθεση βιβ/Jon' στην κεντρική πλατεία τον Ύλαλπάν,

σ' ενα σχολ.εΐο. Ο προβλεπόμενος χώρος ξεχειλίζει άπα

κόσμο, νπάρχονν πολ.λ.οι πον κάθονται στο π/ιτοιια, άλ/.οι

είναι όρθιοι στις πίσιο θέσεις. /\άμπονν τά μάτια τον

άκροατηρίον. Οχι //>γα> της ρητορικής μον αλλά επεκ)>)

καλώ) ένα ηύντασμ.α.

Ποτέ ι)εν έπαψε να με εκπλήσσει το ένΟιαι/έρον, ή επι

μονή της μνήμης, ή έλξη άτι ο το πρόσηιιτο παρε/ιΟόν.

Α ν ά μ ε σ α σ τ ο υ ς π α ρ ό ν τ ε ς υπάρχουν μ ε ρ ι κ ο ί , β ε τ ε ρ ά

νοι.. Β λ έ π ω μ α κ ρ ι ά τόν (( Τ σ ε » , π ο ύ τ ώ ρ α π ο υ λ ά ε ι

ε κ π α ι δ ε υ τ ι κ ά π α ι χ ν ί δ ι α . ' Η τ α ν π ρ ω τ α γ ω ν ι σ τ ή ς , τ ις



6 , I ' A C O I G M A C I O τ λ ι β ο ι ι

πρώτες μέρες του κινήματος, στή σπουδαία μά/η

για να φύγουν οι γραφειοκράτες άπο τήν ηγεσία

του κινήματος στη Νομική Σχολή του Αυτόνομου

Ι Ιανεπιστημίου το υ Μεξικού ( UNAM ) . "Επειτα έκα

νε και φυλακή. ' ϊ'πάρχει μια πρώην φοιτήτρια της

[lotira πού έγινε δασκάλα στην π ρ ω τ ο β ά θ μ ι α ε κ

π α ί δ ε υ σ η ' μιλώ και σ' ένα ζευγάρι γιατρο ύς πούσπούδαζαν Ιατρική στην UNAM" αναγνωρίζω έ'ναν

άπο τους η γ έ τ ε ς τού κινήματος στή Voca 7 και πολύ

χαίρομαι που τον βλέπω χαμογελαστό.

Πόσων χρόνων πρέπει να είναι τώρα ένας βετερά

νο ς τού '(>8 ; "Οχι κάτω από πενηνταπέντε. Και τότε

θα είσαι μίνι βετεράνος και θα ήσουν δεκατεσσάρων

ή δεκαπέντε όταν ξέσπασε το κίνημα, όπως ό Αουίς

Γκόμες, πού σπούδαζε σέ μια προπαρασκευαστική

σχολή, το πιο μικρό μέλος της CNII ( 'Εθνικό Απερ

γιακό Σ υ μ β ο ύ λ ι ο ) . " Ε χ ε ι ς ξ ε π ε ρ ά σ ε ι τα εξήντα αν

ήσουν τότε πάνω άπο ε ικοσιπέντε. Πρέπει να παρα

δεχτούμε ότ ι είμαστε μια γενιά φθαρμένη άπο τοπ έ ρ α σ μ α του χρόνου. "Ομως ε ίδα εκατοντάδες βετε

ράνους στην π ρ ό σ φ α τ η μ ε γ ά λ η μ ά χ η στην 11 ρω -

τεύουσα τού Μεξικού, στ ις κατασκηνώσεις εναντίον

ΣΛΙ'ΑΝΤ.Λ ΧΡΟΝΙΑ ΜΚΊ'Λ, Μ Λ ΛΚ\ ΞΕΧΝΛΜΙί 65

τη ς ε κ λ ο γ ι κ ή ς άπατης τον Λ ύ γ ο υ σ τ ο - Σ ε π τ έ μ β ρ ι ο του

περασμένου χρόνου. "Οχι πια νέους, άλλα μάχιμους.

"Εχουν περάσει σαράντα χρόνια, μα δεν ξεχνάμε,

είναι σαν να το έχουμε γραμμένο στο DNA μας. Και

αυτό το « Δεν Ξ ε χ ν ά μ ε » κοινωνικοποιείται. Τ ο « Δεν

Ξεχνάμε » ε ίναι εθνική κληρονομιά. Δεν ξεχνούν οι

μισό εκατομμύριο φοιτητές πού έζησαν το κίνημα,δεν το ξεχνάει ούτε ή εγγονή, πού ήρθε στον κόσμο

ύστερα άπο ε ικοσιτέσσερα χρόνια. Ούτε ο Χοσουέ,

πού ήρθε στην Πόλη του Μεξικού όταν τό φοιτητικό

κ ί ν η μ α ε ί χ ε σ β ή σ ε ι . Ο ύ τ ε οι σημερινοί φοιτητές τη ς

CCH ( Σ χ ο λ ή 'Ανθρωπιστικών 'Επιστ ημών ) που τους

τα είπαν τόσο διαστρεβλωμένα, ώστε νομίζουν ότι

C u e t o και Mendiolea είναι ονόματα δρόμων πού δια

σταυρώνονται . Και μεγαλόψυχα δεν τό ξεχνούν οι

ε π ι ζ ώ ν τ ε ς άπο το κίνημα τών σιδηροδρομικών τού

7)8-'59, πού θα είχαν πολλούς λόγους να θέλουν να

είναι αξέχαστη ή δική τους ένδοξη μάχη, ή οι Χ α ρ α -

μ ι γ ί σ τ ε ς ( αντάρτικο στην πολιτεία Μ ορέλος που πήρε τό όνομα το υ άπο τον αγροτικό ηγέτη Rubén J a -

ramillo), ή οι ηλεκτρολόγοι της SUTERM ή οι δάσκα

λοι της Όαχάκα.



66 PACO IGNACIO ÏAIBO II

Γεννη/ιένοι για τη ν ήττα, όχι, για παζάρια.

T o 't !8 δεν ξεχνιέται, ε ίναι κληρονομιά των Μεξικά

νω ν πού έφτιαξαν άπο τ η μ ν ή μ η - μ ν ή μ η αληθινή ή

ψεύτικη, γνήσια ή δανεική- μια πηγή περηφάνιας

για να διατηρήσουν τήν αντίσταση. Συνοψίζω γι α

τον εαυτό μου : δέν ξ ε χ ν ά μ ε , γιατί δεν γουστάρουμε

να ξεχάσουμε. Δέν θέλουμε να ξ ε χ ά σ ο υ μ ε .

Σε άλλες χώρες γιορτάζουν τ ις ν ίκες, στο Μεξικό

γιορτάζουμε τήν έντιμη ή τ τ α . Στ ή χώρα της κομπί

νας, του δαιδαλώδους παζαριού, της χονδρικής πώ

λησης οπισθίων και ψυχών, της προδοσίας πού έχει

ανέβει στο επίπεδο τών καλών τεχνών, της εγκατά

λ ε ι ψ η ς άρχων λ ό γ ω αδράνειας, εξάντλησης ή πολλών

ελλειμμάτων στο εισόδημα, γιορτάζουμε το αλύτρω

το πείσμα του δαρμένου πού γυρίζει στο ρίνγκ, για

πολλοστή φορά, για να κερδίσει εφήμερα τη δόξα

άπό το απεχθέστατο Κ ράτος πού παίζει βρόμικο παι

χνίδι . Κάποτε πρότεινα να φτιάξουμε για έμβλημαμας έ'να μπλουζάκι πού στο μπροστινό μέρος να έ'χει

τη φράση : « Γεννηθήκαμε για να χάνουμε ». Ά λ λ α

στην π λ ά τ η , με μ ε γ ά λ α γ ρ ά μ μ α τ α θα έλεγε : « "Οχι

: λ ι > λ ν τ λ χ ι ό ν ι \ μ κ τ λ , μ λ λ κ ν ξ κ χ ν λ μ ι • :

για να παζαρεύουμε » . Ή φράση είχε επιτυχία, όμ ως

τήν είχα προτείνει στους φίλους μου, πού δέν έχουν

ιδέα πώς να τυπώσουν έ'να μπλουζάκι.

Ά ς μπούμε Ομως στο εσωτερικό της ιστορίας.

Άπο τις 123 μέρες γενικής φοιτητικής απεργίας

εναντίον της κυβέρνησης του Dias Ordaz τι είναι

αύτο πού μένει αξέχαστο, πού δεν θέλουμε να το

ξεχάσουμε ή πού ευγενικά το έχουμε ξεχάσει ;

Δ έ ν ξ ε χ ν ά μ ε τη 2α του 'Οκτώβρη, τη σ φ α γ ή , τ ή

σ κ ε υ ω ρ ί α , το βρόμικο και δολοφονικό παιχνίδι της

κυβέρνησης για να ξεπαστρέψει το κίνημα. Και δέν

το ξεχνάμε επειδή ήταν ένα ύπουλο φέρσιμο καθαρ

μάτων, γιατ ί ούτε καν το ζευγάρι Dias Ordaz - E c h e -

verrîa δέν μπόρεσε να βγει μπροστά για να κ α τ α σ τ ε ί

λει ανοιχτά, άλλα αναγκάστηκαν να στήσουν μια

σκευωρία. "Εφτιαξαν τό Τ ά γ μ α ' Ο λ ύ μ π ι α και τους

ελεύθερους σκοπευτές του, τους έδωσαν εντολές να

πυροβολήσουν πάνω σ' έ 'να άοπλο πλήθος, όπου υ

πήρχαν πάρα πολλοί έφηβοι και περίοικοι του Τλα-τελόλκο. Μάλιστα πυροβόλησαν και εναντίον του

στρατού όταν καταλάμβανε την πλατεία για να δ ι

καιολογήσουν τή σφαγή (στον στρατιωτικό άπολο-



68 PACO IGNACIO TAIBO II

γισμό του Τλατελόλκο υπάρχουν δύο νεκροί, στρα

τιώτες, κάμποσοι τραυματίες και ένας στρατηγός

με σφαίρα στό πόδι ) .

Οι â/uxÔrç εργασίας

i.yου-λ λ ά είναι τραγικός υποβιβασμός να καταδικά'

μ ε το φοιτητικό κίνημα και τη γενική απεργία μόνο

στην ανάμνηση της 2ας 'Οκτώβρη. Σ τ η συλλογική

μνήμη υπάρχει ή 2α 'Οκτώβρη, ό μ ω ς υ π ά ρ χ ε ι και ή

ε π ί θ ε σ η π ο ύ έκαναν στην περιοχή του Σάντο Τομάς

μονάδες αστυνομικών ο π λ ι σ μ έ ν ω ν με τουφέκια, ή

κατάληψη της Ι Ιανεπιστημιούπολης απο το ν στρατό,

τα τάνκς αντιμέτωπα με νεαρούς πού τραγουδούσαν

τον Εθνικό "Γμνο. Είναι και οι καταλήψεις τών σ χ ο

λών, ο ί συζητήσεις, οι ομαδικές αναγνώσεις, κα ι

προπαντός οί ομάδες εργασίας, ο ί μεγάλες διαδη

λώσεις, ο ί μνήμες της λαϊκής αλληλεγγύης.Μα που τή βρήκε τόση οργανωτική σοφία το κί

νημα ; Περιέργως προέκυψε άπό τήν ανάγκη να ε μ

π ο δ ι σ τ ε ί ό σ χ η μ α τ ι σ μ ό ς σ υ γ κ ε ν τ ρ ω τ ι κ ή ς ηγεσίας,

ΣΛΡΛΝΤΛ Χ Ρ Ο . Ν Ι Λ ΜΙ ί ΤΛ , ΜΑ Λ Κ Ν Ξ Ε Χ Ν Α Μ Ε 69

ή οποία θα ξεπουληθεί και θα παζαρέψει με το Κρά

το ς στα σκοτεινά. 'Υπήρχε και ή εμπειρία του '66.

Το κίνημα, άπό τήν αρχή, Ορισε ανώτατη εξουσία τη

συνέλευση κάθε σχολής. Κάθε συνέλευση έβγαζε

τ ρ ε ι ς αντιπροσώπους στο Εθνικό 'Απεργιακό Σ υ μ

βούλιο, το CNH. Ο ί αντιπρόσωποι δεν ήταν μόνιμοι,

ή συνέλευση μπορούσε να τους ανακαλέσει αν δε νακολουθούσαν τις θέσεις τής πλειοψηφίας. Μ' αυτόν

τον τρόπο, ή ηγεσία του κινήματος ήταν μια μ ε γ ά λ η

συνέλευση πού δεν μπορούσε να διαλυθεί ούτε με

άνωθεν αποφάσεις και διορισμούς ούτε με τήν κα

ταστολή, γιατ ί τα μέλη της ανανεώνονταν οποιαδή

ποτε στ ιγμή. Με σοφία ή CNH άλλαζε συχνά, στή

διάρκεια του κινήματος, τους εκπροσώπους της και

τ ο υς ο μ ι λ η τ έ ς τ η ς . Ά π ό σ υ ν έ λ ε υ σ η σ ε σ υ ν έ λ ε υ σ η

τών σχολών εκλεγόταν μια απεργιακή επιτροπή,

με αρκετά ελαστική σύνθεση, πού συνήθως ε ίχε πε

ρίπου δώδεκα μέλη. Στή βάση, το κίνημα ήταν ορ

γανωμένο σε ομάδες εργασίας και επιτροπές πούδιαλύονταν όταν τελείωνε ή αποστολή τους. Οί ομά

δ ε ς ε ρ γ α σ ί α ς αποτελούνταν άπό άτομα με συναφή

ενδιαφέροντα, ήταν μικρές συνήθως, εφτά ή οχτώ



P A C O I G N A C I O T A I l i O I I

σύντροφοι.. "Αλλοτε πάλι ήταν τεράστιες, είκοσι ή

τριάντα άτομα πού έκαναν ο,τι ήθελαν, κυρίως στην

προπαγάνδα. Χιλ ιάδες ομάδες έβγαιναν στους δρό

μους κάθε μέρα. "Ισως ήταν ή μοναδική στ ιγμή στην

'Ιστορία που ή άμεση προπαγάνδα κατόρθωσε να νι

κ ή σ ε ι τήν τεράστια ισχύ του μονοπωλίου των μ έ σ ω ν

ενημέρωσης, πού ε ίχε βάλει σε εφαρμογή ή εξουσία

κα ι το έστησε μπροστά μας σαν να ήταν το Τ ε ί χ ο ς

του Βερολίνου.

Δυστυχώς ή συνέλευση δεν περιελάμβανε ούτε

καθηγητές ούτε εργαζόμενους, κ ι αυτοί υποχρεώθη

κα ν να βρουν τους δικούς τους τρόπους οργάνωσης

μέσα στο κίνημα. ' H αλήθεια είναι ότι οί καθηγητές

πού συμμετείχαν, εντάχθηκαν στο κίνημα αργά και

κ ά τ ω άπό τ ρ ο μ α κ τ ι κ έ ς π ι έ σ ε ι ς .

Στους μύθους δεν ρίχνουμε χώ μα , δεν τους θάβου

μ ε με κριτ ική. Κίμαστε πολύ μεγαλόψυχοι όταν

στρεφόμαστε προς το παρελθόν μας, ξεχνάμε τον

σ ε χ τ α ρ ι σ μ ό π ο ύ είχαμε κληρονομήσει άπό τήν παλιά 'Αριστερά και τ ις ανόητες συγκρούσεις μεταξύ

της δεξιάς και της αριστερής π τ έ ρ υ γ α ς του κινήμα

τος, πού αν τις δεις στο πέρασμα του χρόνου, είχαν

Σ Α Ρ Α Ν Τ Α Χ Ι ' Ο . Μ Λ Μ ΚΤΛ, ΜΑ ΛΚΧ ΞΙί ΧΝΛ ΜΚ

νόημα και αιτία, και οί δύο. Ξεχνάμε τή φτώχεια

τ η ς π ο λ ι τ ι κ ή ς γ λ ώ σ σ α ς μ α ς . Αές και στους σ χ ι ζ ο

φρενικούς εγκεφάλους μας δεν επιτρεπόταν στο μ έ

ρος πού περιε ίχε τον Cortâzar, τήν πρόζα του Τσε

στα α Pasajes » . . . ή τα ποιήματα του B e n e d e t t i , να

φτάσει στην άλλη πλευρά του μυαλού όπου βρίζαμε

τον Δ ί α ς Όρδάς και τα σκυλιά του. Ξεχνάμε το

ανιαρό χάος τών συνελεύσεων πού ήταν ατέρμονες,

τα αιώνια τσιτάτα, το διάλογο κουφών. "Ομως ή

δημοκρατία είναι άτιμη όταν μιλούν αυτοί πού τότε

δεν μιλούσαν. Λέγαμε για έναν σύντροφο ότι ήταν

σ κ έ τ ο π ο ί η μ α του M i g u e l H e r n a n d e z π ο ύ (( άμα αρ

χ ί σ ε ι δεν λέει να τελειώσει » , θυμίζοντας το R a y o

( Κεραυνός ) τοΰ Μ ι γ κ έ λ , και δεν ήταν ό μόνος. Ευ

τ υ χ ώ ς π ο ύ θυμόμαστε Οτι οί μανάβηδες στις λαϊκές

αγορές μας χάριζαν σακιά πατάτες, θυμόμαστε τα

χειροκροτήματα στ ις πύλες τών εργοστασίων, τή ν

υπέροχη αλληλεγγύη τών δασκάλων της πρωτοβάθ

μιας πού έπαιρναν μεγάλο ρίσκο, τήν αυταπάρνηση,τ ή μ ε γ α λ ο ψ υ χ ί α , το κέφι για να συγκρουστούμε μέ

τον ολοκληρωτισμό τοΰ PRI. Το '68 ήταν ή αρχή, άπ ό

εκεί προερχόμαστε. Μια γενιά δείχνει θέληση να



72 PACO IGNACIO TAIBO II

αλλάξει, α ύ τ η τ η χ ώ ρ α . Είναι ή μ ε ξ ι κ α ν ο π ο ί η σ η των

παιδιών τ η ς μ ε σ α ί α ς τ ά ξ η ς πού εκφράζεται με τη ν

ανάκτηση το υ Έθνικοΰ " Γ μ ν ο υ . Κ α ι τ ο δ ε ί χ ν ε ι με τ η

λαϊκή κι νητοποί ησ η, με την εμπει ρί α της αυτοδια

χ ε ί ρ ι σ η ς , τ η ν ανακάλυψη τ η ς π ό λ η ς και των αχανών

ορίων της, με την πολιτιστική ε π α ν ά σ τ α σ η και προ

παντός με μ ι α δ έ σ μ ε υ σ η π ρ ο ς τ ο μέλλον.'Από εκεί και π έ ρ α χ ι λ ι ά δ ε ς άπό ε μ ά ς ξ ε χ ύ θ η κ α ν

στην κοι νωνί α για να δημι ουργ ήσ ουν και να σ υ μ μ ε

τ ά σ χ ο υ ν στή δ η μ ι ο υ ρ γ ί α δ η μ ο κ ρ α τ ι κ ώ ν σ υ ν δ ι κ α λ ι

σ τ ι κ ώ ν κ ι ν η μ ά τ ω ν , αγροτικών, λ α ϊ κ ώ ν , π ο λ ι τ ι σ τ ι

κ ώ ν , ε π α γ γ ε λ μ α τ ι κ ώ ν ο ρ γ α ν ώ σ ε ω ν .

Είναι δυνατόν να ξ ε χ α σ τ ε ί ;

Στο τέλος μι ας άπό αυτές τις ο μ ι λ ί ε ς , μι α γ υναί

κα με ρωτάει : « Και ό φόβος ; Δεν φοβόσ ασ τε ; »

Πολύ, της απαντάω. " Ο π ω ς ακριβώς και τ ώ ρ α .

" Ο μ ω ς οι χι λ ι άδες πού ήταν δί πλα σ ου, σε αγαπού

σ αν τόσ ο και σ ε προσ τάτευαν και σο υ έ'διωχναν τήν

τάσ η να το βάλει ς σ τα πόδι α.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ : Με ρ ω τ ά ε ι και ή κόρη μου ποι οι

Σ Α Ρ Α Ν Τ Α ΧΡΟΝΙΑ Μ Ε Τ Α , ΜΑ ΑΚΝ Ξ Ε Χ Ν Α Μ Ε 73

ήταν ο Μεντι ολέα και ό Κουέτο και γ ι ατί δεν δ ι α

σ τ α υ ρ ώ ν ο ν τ α ν . Π ρ έ π ε ι να γ ί ν ω π α ι δ α γ ω γ ι κ ό ς και να

τ η ς ε ξ η γ ή σ ω ό τ ι δεν δι ασ ταυρώνονταν, κυρί ως επει

δή δεν ήταν δρόμοι. ' Ηταν οι ε π ι κ ε φ α λ ή ς τ η ς 'Αστυ

νομί ας της Πόλης του Μεξικού, και ζ η τ ο ύ σ α μ ε τ ή ν

π α ρ α ί τ η σ η τ ο υ ς στο π ρ ό γ ρ α μ μ α τών έ'ξι σ η μ ε ί ω ν ,

πού ήταν ή σ ημαί α του φοιτητικού κι νήματος. Καιε ι λ ι κ ρ ι ν ά ε λ π ί ζ ω να μήν κ ε ρ δ ί σ ε ι π ο τ έ το PAN τι ς

εκλογές σ την Πόλη του Μεξικού, μ ή ν τ ύ χ ε ι και κά

ποι α μέρα διασταυρωθούν π ρ ά γ μ α τ ι ό Μ ε ν τ ι ο λ έ α

και ό Κ ο υ έ τ ο .



ΤΟ ΚΕ ΙΜ Ε ΝΟ TOY TARIQ ALI « Ε Φ Ο Δ Ο Σ Σ Τ Ο Ν Ο Υ

ΡΑΝΟ .. ΚΑΙ ΤΟ ΚΕ ΙΜ Ε ΝΟ ΊΟ Υ P A C O I G N A C I O ΤΑΙ

ΒΟ II « Σ ΑΡΑΝΤΑ Χ ΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ, ΜΑ Δ Ε Ν ΞΕ Χ ΝΑ

ΜΕ.., Σ Ε Μ Ε ΤΑΦΡΑΣ Η Σ ΑΒ Β Α Μ ΙΧ ΑΗΛ ΚΑΙ ΚΡΙΤΩ

Ν Α Η Λ Ι Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Α Ν Τ Ι Σ Τ Ο Ι Χ Ω Σ , Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Θ Ε

Τ Η Θ Η Κ Α Ν , Σ Ε Λ Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Θ Η Κ Α Ν Κ Α Ι Μ Ο Ν Τ Α Ρ Ι

Σ Τ Η Κ Α Ν Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Α Σ Τ Ο «ΑΝΑΓΡΑΜΜΑ» ΜΕ

Σ ΤΟΙΧ Ε ΙΑ ΤΗΣ M O N O T Y P E . Ο Ι Τ Υ Π Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ε Σ

Δ ΙΟΡΘΩΣ Ε ΙΣ Ε ΙΝΑΙ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕ Λ Η Μ ΠΟΥΚΑΛ Α.

Η Ε Κ Τ Υ Π Ω Σ Η ΕΠΝΕ ΣΤ Ο ΛΙΘΟΤΡΑΦΕΙΟ « ΜΗΤΡΟ

ΠΟΛΙΣ» Α.Ε. ΣΕ ΧΑΡΤΙ PALATINA 100 ΤΡΑΜ. ΕΥ

Ρ Ω Π Α Ϊ Κ Ο . ΤΟ Β ΙΒ Λ ΙΟ Δ Ε ΘΗΚΕ Σ ΤΟΥ θ. ΗΛ ΙΟΠΟΥ

ΑΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ Π. ΡΟΔΟΙΊΟΥΛΟΥ ΣΕ 2.000 Α Ν Τ Ι Τ Υ

ΠΑ ΤΟΝ ΜΑΪΟ ΊΟΥ 2008 ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΩ Ν

Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ω Ν «ΑΓΡΑ». Τ Η Ν Ε Κ Δ Ο Σ Η Ε Π Ι Μ Ε Λ Η Θ Η

\ ΚΑΝ Ο Γ ΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΙΦΑΤΙΔΗΣ ΜΕ ΤΟΝ Σ ΤΑΥΡΟ

ΠΕΤΣΟΠΟΥΛΟ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΤΗ Σ Χ Ε Δ ΙΑΣ Ε

Αριθμός έκδοσης

84 9



. ->..-

TARIQ A L I


[ΜΑ Π Ο Υ Π Η ΓΕ Ο Λ Η Α Υ Τ Η Η Ο Ρ Γ Η ; ]

P A C O I G N A C I O ΤΑΙΒΟ I I

Σ Α Ρ Α Ν Τ Α Χ Ρ Ο Ν Ι Α ΜΕΤΑ, ΜΑ Δ Ε Ν Ξ Ε Χ Ν Α Μ Ε

Μ Ε Τ Α Φ Ρ Α Σ Η : Σ Α Β Β Α Σ Μ Ι Χ Α Η Λ Κ Α Ι Κ Ρ Ι Τ Ω Ν Η Λ Ι Ο Π Ο Υ Λ Ο Σ

Δύο σπουδαίοι συγγραφείς, που δεν απεμπόλησαν τις αρχές

τους, σαράντα χρόνια μετά σχολιάζουν τις εξεγέρσεις τοϋ

Μάί'ου-Όκτωβρι'ου 1968 που συγκλόνισαν τόν κόσμον όλο

και στις όποιες έλαβαν ενεργό μέρος.

ISBN 9 7 8 - 9 6 0 - 3 2 5 - 7 5 1 - 6

Tariq Ali & Paco Ignacio Taibo II - 1968

Documents

Transcript of Tariq Ali & Paco Ignacio Taibo II - 1968