Erik Jansen +0031(0)614247837erik@lichtoponderwijs.comwww.lichtoponderwijs.com

Talentgedreven werkenDe ‘sleutel’ tot het aanzetten van de (hoog)begaafde leerlingKoning Willem I College, Den BoschThemadag ‘Ouders in de Branding’29 november 201911.30 – 12.30 uur

LUX is te volgen via:

23 jaar geleden

Praktijkonderwijs ….. maar Cito 549?

VWOHAVO

MAVOL.T.S. àM.T.S.

En u, weet u al waar u goed in bent?

Collega’s Studenten

Kinderen

Luie mensen bestaan niet. Mensen die lui zijn wel!

* nog niet bewust van eigen talent en potentieel.* nog geen gedrag ontwikkeld of nog niet werden verleid om gedrag te ontwikkelen dat past bij hun talent.* nog niet in een context gekomen die een trigger is voor het versneld ontwikkelen van gedrag dat hun talent ontplooit.

Vooral mensen die….

Er is dus nog hoop!

Uit onderzoek blijkt dat:

- 76% van de ouders beschouwen lummelen of lui gedrag van hun kind als een probleem

- veel ouders zich daarom zorgen maken - docenten vaak tot diezelfde vaststelling komen- werkgevers ook ‘last’ hebben van luie werknemers

Verschillende perspectieven

Kijken naar groei in organisaties of bij mensen

Perspectief 1* Alles is een probleem.* Het liefst alles oplossen en tekorten wegwerken.* Wat er wel is en wat je al kan is niet belangrijk.* We leggen een lat en hanteren een norm.* Groei vindt enkel plaats wanneer tekorten zijn weggewerkt.

Valide?

Perspectief 2* Successen en passie staan centraal.* Er is geen sprake van een norm, maar van ambitie, aspiraties en toekomstbeeld.* Het gaat erom hoe je jouw talenten kunt ontplooien en uitbouwen.* Het zal je energie en veerkracht opleveren en je weerbaarheid vergroten.

Niet of-of, maar en-en

Steeds meer leerlingen worstelen met linker perspectief. Waarom?

* Voelen zich niet gezien of gehoord.* Hebben het gevoel binnen het schoolsysteem niet hun eigen passie en talent

aan te kunnen spreken.

Werk te doen aan de linkerkant, stuur bij op rechts!

Voorbeeld Sophiegroep

Steeds meer leerlingen worstelen met linker perspectief. Waarom?

* Voelen zich niet gezien of gehoord.* Hebben het gevoel binnen het schoolsysteem niet hun eigen passie en talent

aan te kunnen spreken.

Werk te doen aan de linkerkant, stuur bij op rechts!

Voorbeeld Sophiegroep

Kaders stellen, maar los laten

Hoe, wat, wat en met wie?

Ook bespreken waaraan ze ook moeten werken

Zo gedemotiveerd, eerst vuur aanmaken….dan doorpakken

Creatief en slim, maar het toch niet redden….

* lang kunt blijven zitten op een stoel,* goede leesbare noties kunt maken,* goed kunt analyseren en memoriseren,* en op het juiste moment ook nog kunt reproduceren zonder teveel stress,

Wanneer je….

Dan zit je goed. Want dan bezit je talenten die passen bij het onderwijs en kies je vanuit volle besef van talenten een vervolgstudie of werk!Bezit je die niet, dan heb je een probleem…. Kans op demotivatie en/of gedragsproblemen

Ze lijken soms wel uitgezet!

PleidooiKijk breder naar talenten.

Ook wanneer deze in eerste instantie niet passen bij het onderwijs!

TalentWat is dat nu eigenlijk, talent?

Elke activiteit die compleet moeiteloos gaat en voldoening oplevert.

Hoewel geboren met het talent, wil dat niet zeggen dat we er ook wat mee doen!

Vaak niet bewust van ons eigen talent!

Talent wordt zichtbaar in die activiteiten die voor jou moeiteloos gaan en je energie opleveren.

Paradoxaal is het wel, want voor jezelf is je talent niet zo spectaculair of bijzonder.

Talent of competentie?

Talent is relationeelMen wordt zich vaak pas bewust van zijn of haar talent wanneer anderen in de omgeving het talent zien en gaan benoemen.

Wie herkent dat?

Belangrijke taak voor opvoeders: zie en benoem het talent. Dat zal onherroepelijk leiden tot verhogen van de motivatie.

Talent is er dus alleen als het door een ander gezien en benoemd wordt.

Randvoorwaarden:• Benoemen moet authentiek en gemeend zijn. Anders zien we vaak tegengesteld effect optreden.• Het dient te gaan om iets waarvan je diep in jezelf voelt dat je er goed in wilt zijn. Het dient aan te sluiten

op een verlangen.

Talent en talent in actie

Geboren worden met talent is niet genoeg. Belangrijk is het vinden van de juiste context die aansluit op je drijfveren, en dat je gedrag bij je talent ontwikkelt.

Opsporen van talent bij (hoog)begaafden* Niet alleen de juiste leeromgeving is van belang.* Cruciaal is de juiste wijze van aanspreken.

- waardering gericht op resultaat, kans groot op afhaken- waardering op inzet, kans groot op positieve ontwikkeling

Jos David

Curve van intelligentie

David wordt arts!à Inzet: Spaans en wiskundeà David wilde eigenlijk liever iets anders en raakt motivatie kwijtà Nu VWO technasium, dadelijk TU Delft

Sturen op resultaat, of sturen op proces?

‘Jeetje, je bent supersnel klaar!’ versus ‘Dat is een mooie puzzel, die is vast moeilijk geweest? Je hebt er lang aan gewerkt, maar doorgezet!’

Durf, durf, durf…..

- Haal ze er snel uit!- Ze willen het liefste niet falen.- Beloning op competentie maakt lui.- Uitdagen zorgt vaak voor terugval.

De leerkuil en het talentgesprek

Ga programmeren!Laat ze moeilijk Lego sets bouwen.

Maar bovenal, leer ze dat fouten maken MOET!

Doorzetten en succes leidt tot flow!

Flow* Als je doet waar je goed in bent en wat je leuk vindt, dan gebeurt er iets met de tijd. Die vliegt!

* Flow is een wetenschappelijk concept dat de fysieke toestand omschrijft die we allemaal kennen en meemaken. Het zijn de momenten waarop we volledig de tijd vergeten en bezig zijn met zaken waar we blij van worden.

Drijfveren en talent hoog, dan ontstaat flow.Iets doen waar je niet gelukkig van wordt? Dan krijg je apathie.Moet je iets doen waar je echt niet goed in bent, dan ontstaat angst.

FlowHoe zorg je er dan voor dat flow ontstaat?

Investeer in de relatie

Durf echt en oprecht te luisteren naar de (onderwijs)behoeften van het kind

Creëer een omgeving (context) waarin voorzien wordt in deze behoeften

Relatie talent en motivatieDrie factoren die ons intrinsiek motiveren:

• Persoonlijk meesterschapJe doet een beroep op je talenten (ontwikkelen)

• AutonomieRegelruimte of vrijheid om te beslissen hoe doel te bereiken

• Een hoger doel Droombeeld dat je de moeite vindt na te streven

Geef ze dus eigenaarschap! Laat hun wensen/verlangens aansluiten bij die van jou!

Talent in het onderwijs

* Laatste jaren steeds meer aandacht voor talentontwikkeling.

* Het bewustzijn groeit dat je op school niet meer alles kunt leren wat je nodig hebt om succesvol te zijn in werk en leven.

* Succes blijkt combinatie tussen wat men leert op school en zaken waar men goed in is en energie van krijgt.

De leeromgeving slaagt er steeds beter in jongeren duurzaam uit zichzelf te laten leren!

Talent van jongeren in kaart brengen* Talenten zichtbaar maken* Aanspreken op talenten* Basis is het onderzoekende gesprek (Talentengesprek)

Boodschap van de dagWil je dat kinderen gemotiveerd raken en blijven? Wil je dat zij zich ontwikkelen op een positieve en leerbare manier?Wil je dat zij met plezier naar school gaan om te leren?

Zie ze dan! Hoor ze dan!