Summer School Creatief Schrijven

Creatief schrijven

Wednesday, July 1, 2009

Creatief schrijven

Pakkende teksten schrijven in

minder tijd?

Leer het vandaag!


Wie is wie?

• Wat hebben we met tekst?

• Wat zijn de ervaringen met teksten?


Schrijven =

80% denken

20 % doen

Hoe begint het schrijfproces? Wat is de eerste stap?


Stappenplan schrijfproces

1. Doel, publiek en centrale vraag

2. Conceptontwikkeling

3. Keuze middelen

4. Selecteren van de inhoud

5. Structuur en indeling bepalen

6. Formuleren

7. Reviseren

Inhoud, formulering,

opbouw


Stap 1 - Doel, publiek en centrale vraag

Wat?

Wat wil ik met deze tekst bereiken? Informeren? Overtuigen?

Wie?

Wie wil ik met deze tekst bereiken?

Waarom?

Op welk vraagstuk is mijn tekst het antwoord?


Stap 2 - Conceptontwikkeling

• Een concept is de rode draad in de

tekst.

• Het is de drager van de boodschap,

maakt de boodschap overdrachtelijk en

aanvaardbaar voor de ontvanger.


Voorbeeld concept ‘metafoor’


Voorbeeld concept ‘sfeer’


Voorbeeld concept ‘gimmick’


Voorbeeld concept ‘persoon’


Stap 3 - Geschikte middelen kiezen

Wat?

Wie?

Waarom?

Met welk middel bereik ik de doelgroep

het beste met deze boodschap?


!"#$%&'()(*+,(&-./(012+3(4(5&

De consument en adverteerders

Ster TV

Stationsreclame

Luchtreclame

DM/Folders

Dagbladen

Tijdschriften

Ster Radio

Bioscoop


!"#$%&'()*+*,((-.($+/'()*012(.(&$

De consument en adverteerder

Ster TV

E-mail Stations reclame Evenementen Games

Rich media

Online media

Luchtreclame

DM/Folders

Instore

Blogs

Dagbladen

Tijdschriften

MSN SMS

Commerciële Radio

Ster Radio

Bioscoop

Online Viral

Commerciële TV

Website Sociale

netwerken Marktplaats Virtuele

werelden Banners Twitter


Stap 4 - Selecteren van de inhoud

Wat?

Wie?

Waarom?

Welke inhoud is niet te veel, niet te weinig,

gepast en effectief?


Vermijd de omgevallen boekenkast

Stap 4 - Selecteren van de inhoud

Gaat het om:

Wat zend ik uit?

OF

Wat blijft er bij de ontvanger hangen?


Vaak kan het veel korter

Welke informatie staat er op de volgende homepage?

Wat is relevant voor de lezer?


Maak je eigen energie!

Welkom op de website van Solesta BV, producent van zonne-energiesystemen.

Wilt u een lagere energierekening, maar niet inleveren op comfort? Weet u niet zo goed

hoe u dat moet realiseren en ziet u op tegen de kosten? Dan bent u bij Solesta aan het

juiste adres.

Wij maken zonne-energiesystemen waarmee u uw eigen energie kunt opwekken.

Goedkoper en duurzamer dan aardgas en bovendien makkelijk te installeren. Een

goede investering voor het milieu en uw portemonnee.

Meer informatie over zonne-energie en de mogelijkheden van onze Blackline zonne-

energiesystemen vindt u op deze website. Omdat deze momenteel wordt bijgewerkt kan

het zijn dat u informatie niet kunt vinden. Neem in dat geval gerust contact met ons op.

Met vriendelijke groeten,

Het team van Solesta


Zelf energie opwekken

Een lagere energierekening en bijdragen aan een beter milieu? Dat kan met een zonne-energiesysteem van Solesta.

De compacte apparatuur is eenvoudig te plaatsen en verdient zichzelf dubbel terug: zonne-energie is veel goedkoper en duurzamer dan aardgas. Een goede investering voor het milieu én voor uw portemonnee.

Meer informatie?Bel xxx xxx xx xx of mail naar [email protected].

Alternatief


mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

Stap 5 - Structuur en indeling bepalen

Ontvangergerichte structuur:

1. Vraagstuk

2. Herkenning

3. Oplossing

4. Respons

Zendergericht = wat wil ik vertellen?

Ontvangergericht = wat wil de lezer weten?


OpdrachtWelke mededelingen staan er eigenlijk in deze brief?

Hoe kan het anders?

Beste buren,

!

Ik verkoop sinds kort prachtige zelfgemaakte kralenkettingen van glazen en kunststof kraaltjes of

gefacetteerde kralen, cabochons, edelstenen e.d. Kralen hebben op veel mensen een

fascinerende uitwerking en prikkelen de creativiteit. Wanneer komt u eens bij mij op nummer 36

langs om te kijken of u iets mooi vindt om te kopen of om uw wensen voor een ketting door te

geven? Of kijk op de webshop: www.kettingvanbetje.nl. Wellicht kunt u het gebruiken als

cadeautje voor een vriendin of familie. Prijs op aanvraag (v.a."9,00). Bellen voor een afspraak

graag.

!

Groeten,

Bettina Meulen (schoolstraat 36)

06 - 32478421


Beste mevrouw De Vries,

Op zoek naar een speciaal en persoonlijk geschenk? Denk eens aan een kleurrijk,

handgemaakt sieraad uit mijn atelier aan huis. U kiest een juweel uit mijn vitrine of

geeft uw wensen door voor een ontwerp op maat.

!

Van fonkelende glazen kraaltjes tot kwaliteitsedelstenen met exotische namen, er zijn

kettingen voor elke stijl en budget. Belt u mij gerust voor een persoonlijke afspraak en

een kijkje in mijn atelier. Of kijk op mijn webshop: kettingvanbetje.nl.

!

Met vriendelijke groet,

!

Bettina Meulen

T: 06 324 784 21

!

Atelier Ketting van Betje

Schoolstraat 36

6934 ELST

!

PS: u heeft al een ketting vanaf negen euro!


Stap 6 - Formuleren

Eerst een waarschuwing...


Smulders Organisatieadvies

Het uitgangspunt van is altijd het

leveren van maatwerk van een uitstekende prijs-

kwaliteitverhouding. Als een volwaardige en meedenkende

partner die erkenning ondervindt door een goede reputatie,

door het inbrengen van expertise en het markt- en

klantgericht denken en werken. Wij staan dan ook voor een

goede communicatie met alle, bij het proces betrokken

partijen in alle stadia van het proces.

Smulder Organisatieadvies










ACN Schoonmaakservice

ACN Schoonmaakservice










Multimate bouwmarkt

Multimate bouwmarkt










Total Experience

Total Experience


Omdat vage, nietszeggende imponeerwoorden zijn opgestapeld.

Het resultaat? Een vage, nietszeggende tekst.

Iedereen kan dit, kijk maar:

Waarom kan dit?


Combineer de woorden


professioneel maatwerk met duurgarantie

geïntegreerd teamwork voor de hele crew

structureel managementtools in een passende structuur

motiverend veranderingsstrategie met visie

zorgvuldig getest uitdaging met toegevoegde waarde

grensverleggend implementatieadvies voor een hogere marktwaarde

breed inzetbaar ontwikkelomgeving die uw bedrijf op de kaart zet

klantgericht informatiesysteem via de nieuwste inzichten

flexibel coaching die/dat beheersbaar blijft

doorgeëxerceerd ondernemersvisie met bedrijfsspecifieke uitstralingstrategisch concept vanuit een helikopterview

hands-on attitude om up-to-date te blijven

initiërend sterkte-zwakteanalyse die menselijke maat bewaakt

state-of-the-art outsourcing om blijvend te scoren

transparant employment/deployment om het voortouw te nemen

proactief taskforce om draagvlak te creëren

concurrerend match om de resultaten te borgen

innovatief synergie voor marktonderscheiding


Vage modewoorden

Ergste vaagtaal 2008 (364 stemmers):

1. iets 'een plekje geven'

2. 'proactief# (in personeelsadvertenties)

3. 'het kan toch niet zo zijn dat' (over iets dat wel zo is)


Vage modewoorden

Wat bedoel je nu eigenlijk precies, in dit speciale geval?

Schrijf dat op!


Voorbeeld

!We moeten dit nog even communiceren richting

achterban."

!Laten we alle klanten een e-mail sturen met de nieuwe tarieven."


10 tips voor een aansprekende schrijfstijl1. Concrete taal !

2. Actieve werkwoorden

3. Tegenwoordige tijd

4. Synoniemen

5. Korte zinnen

6. Vermijd tangconstructies

7. Vervang naamwoordstijlen

8. Vervang voorzetselstijlen

9. Bondig taalgebruik

10. Spreektaal



het evenement zal gehouden worden

het evenement vindt plaats



Tip:

Kies juist eens een zin zonder werkwoord

Een elliptische zin (= zonder werkwoord)

stuwt de lezer vooruit. Zoals deze. Toch?


dit apparaat werd in 1930 uitgevonden

deze uitvinding stamt uit 1930

3. Tegenwoordige tijd, ook in de verleden tijd


4. Synoniemen

boek, naslagwerk, bundel, publicatie, uitgave,

exemplaar, etc…


5. Korte zinnen

Indirecte subsidies komen ten laste van de

gemeente. De gemeente verleent goedkoper of

kosteloos diensten aan de gebruiker.

Indirecte subsidies zijn bedragen die ten laste van de

gemeente komen bij verrichtingen en dienstverleningen

van de gemeente waartegenover geen of niet volledige

kostenvergoeding van de gebruiker staat.


Hij bereidt zich goed, van !s ochtends vroeg tot !s

avonds laat, op het eindexamen voor.

Hij bereidt zich goed voor op het eindexamen, van !s

ochtends vroeg tot !s avonds laat.

6. Vermijd tangconstructies


6. Tangconstructies

• Zinnen in zinnen

• Onderwerp en persoonsvorm uit elkaar geplaatst

• Lidwoord en zelfstandig naamwoord uit elkaar

geplaatst

• Hulp- en hoofdwerkwoord uit elkaar geplaatst

Te herkennen aan komma$s en gedachtestreepjes


7. Vervang naamwoordstijlen

Het plaatsen van de bouwcontainer zal maximaal een half

uur tijd in beslag nemen.

Wij plaatsen de bouwcontainer in maximaal een half uur tijd


8. Vervang voorzetselstijlen

Ten aanzien van het feit dat in het licht van het onderzoek

elk detail van de plaats delict geheim dient te blijven,

spreekt officier de Vries geen woord tegen de pers.

Tijdens het onderzoek moet elk detail van de plaats delict

geheim blijven. Daarom spreekt officier de Vries geen

woord tegen de pers.


9. Bondig taalgebruik

De kunst van het kunnen schrijven is absoluut

het kunnen schrappen


10. Spreektaal

Tevens is sedert uw behandeling de pijn in mijn knie

nochtans enkel toegenomen.

Ook is de pijn in mijn knie sinds uw behandeling

alleen maar erger geworden.


10. Spreektaal

Tijdelijk voor slechts # 7,00!

Heb je wel eens iemand horen zeggen: "Wow, dit kost nu

slechts euro zeven komma nul“?


10. Spreektaal

Nu voor maar zeven euro!

Tijdelijk voor slechts # 7,00!


10. Spreektaal

Tips:

- Durf te schrijven zoals je praat. En begin eens een zin met #en$.

- Weg met de taaldogma$s.

- Voeg af en toe een vraag in, als in een levendig #gesprek$.

(Is parachutespringen gevaarlijk? Niet met een goede voorbereiding.

Onze instructeurs…)


Stap 7 - Reviseren

Vraag je nogmaals af:

Wat?

Wie?

Waarom?

Sta open voor nieuwe inzichten.

Check nu pas op spelling en grammatica.


Stap 7 - Reviseren

Vraag om feedback:

Voorlezen

Lees de tekst voor aan een collega. Is alles duidelijk?

Waar haper je?

Tegenlezen

Laat een collega checken op fouten en de schrijftips.


Spelling en grammatica• lange termijn planning%% % langetermijnplanning

• pre-adviezen%% % %preadviezen

• Human Resources%% % % human resources

• geë-maild%% % % ge-e-maild

• Sales Manager% % % % salesmanager

• gefaxed% % % % % gefaxt

• PDF-formaat%% % %pdf-formaat

• management buy-out %% %managementbuy-out

• organisatie-ontwikkeling%% %organisatieontwikkeling

• core business%% % corebusiness

• terbeschikking stellen% % ter beschikking stellen

• ter beschikking stelling%% % terbeschikkingstelling

• I-bankieren%% % % i-bankieren

• sms-je% % % % % sms$je

• Canon printer% % % %Canon-printer


Nieuwe spelling (2005): een training op zich…

(Te boeken bij De Huurwoordenaar&)

Tip:

Voor de juiste spelling, grammatica en korte

uitleg van regels kijk op woordenlijst.org.

Spelling en grammatica


We leerden leesbare teksten schrijven

Maar… wat lezen mensen nou echt?


De waarheid

de lezer is lui en niet gek maar wel dom:

#scant$ de tekst en is heel snel afgeleid


Zeker op internet

• 79% van de bezoekers scant de pagina,

16% leest woord voor woord.

• Lezen vanaf een beeldscherm gaat 25% langzamer.


Verleid de lezer tot verder lezen

1. eyecatchers van tekstonderdelen

2. rustige, visueel aantrekkelijke teksten

3. één onderwerp per tekstdeel

4. belangrijkste bovenaan

5. panklare voordelen

6. heldere call to action

7. durf te overdrijven


1. Eyecatchers van tekstonderdelen

• kop

• onderkop

• tussenkoppen

• intro%

• bodytekst

• kaderteksten

• bijschriften

• streamers

• quotes


Koppen

• kop%

• onderkop

• tussenkopjes

Tips:

Wie doet wat?

Op welke vraag is de tekst het antwoord?


Voorbeeld kop


Tekstdelen

• intro%

• bodytekst

• kaderteksten

Tips:

Superkorte intro over centrale vraag

Body geeft antwoord

Extra weetjes/feiten in kaders


Voorbeeld intro


Voorbeeld kadertekst


Mensen lezen altijd

• bijschriften

• streamers

• quotes

!

Tips:

Trek de aandacht, verleid!

Beschrijf heel concreet


Voorbeeld streamer


Voorbeeld quote


Bodytekst werkt niet

Besteed meer tijd aan:

• Koppen

• Tussenkoppen

• Streamers

• Kaders

• Quotes

• Onder- en bijschriften


Scanbare websites


Ook voor bedrijven


Opdracht

Koppen maken

De tips:

Wie doet wat?

Op welke vraag is de tekst het antwoord?


Bedenk een kop


2. Visuele aantrekkelijkheid

• opknippen in 'snacktekst#

• tussenkopjes

• functionele witruimte

• leescadans


Voorbeeld visuele aantrekkelijkheid

Onze verhuurservice is handig bij eenmalige klussen.

Wij verhuren o.a. schuurmachines, trilplaten,

behangstomers en kettingzagen. Voor 4 uur, een

dag, een weekend of een week. Ook voor al uw

binnen- en buitenschilderwerk hebben wij de juiste

verf (ook de Sigma-professional lijn), gemengd in de

kleur die u wilt. De houten planken alvast op maat

gezaagd? De medewerkers van Multimate Zevenaar

doen het graag voor u.


Opknippen in ‘snacktekst’

•Onze verhuurservice is handig bij eenmalige klussen. Wij verhuren

o.a. schuurmachines, trilplaten, behangstomers en kettingzagen.

Voor 4 uur, een dag, een weekend of een week.

•Ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk hebben wij de juiste

verf (ook de Sigma-professional lijn), gemengd in de kleur die u

wilt.

•De houten planken alvast op maat gezaagd? De medewerkers van

Multimate Zevenaar doen het graag voor u.


TussenkopjesVerhuur

%Onze verhuurservice is handig bij eenmalige klussen. Wij

verhuren o.a. schuurmachines, trilplaten, behangstomers en

kettingzagen. Voor 4 uur, een dag, een weekend of een week.

Verf

%Ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk hebben wij de

juiste verf (ook de Sigma-professional lijn), gemengd in de kleur

die u wilt.

Zagen

%De houten planken alvast op maat gezaagd? De medewerkers

van Multimate Zevenaar doen het graag voor u.


Functionele witruimteVerhuur

Onze verhuurservice is handig bij eenmalige klussen. Wij verhuren

o.a. schuurmachines, trilplaten, behangstomers en kettingzagen.

Voor 4 uur, een dag, een weekend of een week.

!

Verf

Ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk hebben wij de juiste

verf (ook de Sigma-professional lijn), gemengd in de kleur die u wilt.

Zagen

De houten planken alvast op maat gezaagd? De medewerkers van

Multimate Zevenaar doen het graag voor u.


Leescadans

VerhuurHandig bij eenmalige klussen: o.a. schuurmachines, trilplaten, behangstomers en kettingzagen. 4 uur, een dag, weekend of week. !

VerfOok voor al uw binnen- en buitenschilderwerk hebben wij de juiste verf (ook de Sigma-professional lijn), gemengd in de kleur die u wilt.

ZagenDe houten planken alvast op maat gezaagd? De medewerkers van Multimate Zevenaar doen het graag voor u.


3. Eén onderwerp per tekstdeel

In elk tekstgedeelte (intro, alinea, kadertekst) maximaal één

onderwerp behandelen.

(houd het nu bij het nu en de toekomst bij de toekomst)


4. Belangrijkste bovenaan

•Kom direct to-the-point.

•Laat de ontvanger niet zoeken.


5. Panklare voordelen

"Met de trein naar het werk? Sneller en comfortabeler!“

“Draai nog eens lekker om in uw warme bed, terwijl

collega's stressen achter het stuur."

“Uw kind straalt wanneer u al een half uur eerder aan de

schoolpoort staat.”



Wat is het voordeel van jullie product/bedrijf? Wat maakt het

uniek voor een klant?

Niet: een (product)eigenschap

Wel: een klantvoordeel


Dus niet: #Ongekend flexibele service op maat$

Wel: #Wij lossen uw storing vóór vanavond op$



6. Heldere call to action

Wow, wat een goed product, maar…

• Hoe bestel ik het?

• Wie bel ik?

• Welke gegevens hou ik klaar?

Geen antwoord = klant weg!


6. Heldere call to action

• bevat een werkwoord

• is duidelijk

• is dringend

• schetst wat volgt

Bel nu 033 6875300 en vraag de brochure aan. U heeft hem

binnen twee werkdagen in huis.


7. Durf te overdrijven

Product of dienst? Hypertechnisch of soft?

Kauw de voordelen voor, zodat de lezer ze

gemakkelijk kan slikken.


Philips föhn met handdoekenset

Droomkapsel

U stapt uit de douche en binnen no-time heeft u een

droge en glanzende coupe. Een droom? Niet met deze

krachtige Philips haardroger met zes standen. Inclusief

twee zachte, badstof handdoeken van 100% katoen.

7. Durf te overdrijven


Opdracht

Witruimte en tussenkopjes

Knip de tekst op in alinea$s en bedenk een kop

en tussenkopjes.


Uw afval? Wij maken er wat van...

Binnen elk bedrijf en bij elk gezin blijft er iets over aan het eind van de dag. Het afval. U hebt het niet meer nodig, maar wij maken er werk van. Want afval is ook nuttig. Door het slim in te zamelen en duurzaam te verwerken doet het dienst als nieuwe grondstof of als herbruikbare bouwstof. En als we dan echt niets meer van uw afval kunnen maken, dan zetten we het in voor het opwekken van groene energie door middel van verbranding. Kortom, uw afval kan bijdragen aan het bewust omgaan met primaire grondstoffen en fossiele brandstoffen. Winst voor het milieu. Dat is betrouwbaar en duurzaam afvalmanagement.

NIEUW*SITA kan voor middelgrote en grote bedrijven berekenen in welke mate hun afval bijdraagt aan het milieu. We doen dit door uw bedrijfsafval door te vertalen naar een vermindering van CO2-uitstoot. Benieuwd?

?


Afval: een nuttige grondstof

Binnen elk bedrijf en bij elk gezin blijft er iets over aan het eind van de dag. Het afval. U hebt het niet meer nodig, maar wij maken er werk van. Want afval is ook nuttig.

Wat gebeurt er met afval?Door het slim in te zamelen en duurzaam te verwerken doet het dienst als nieuwe grondstof of als herbruikbare bouwstof. En als we dan echt niets meer van uw afval kunnen maken, dan zetten we het in voor het opwekken van groene energie door middel van verbranding.

Bewust en duurzaamKortom, uw afval kan bijdragen aan het bewust omgaan met primaire grondstoffen en fossiele brandstoffen. Winst voor het milieu. Dat is betrouwbaar en duurzaam afvalmanagement.

Bereken uw milieuwinstSITA kan voor middelgrote en grote bedrijven berekenen in welke mate hun afval bijdraagt aan het milieu. We doen dit door uw bedrijfsafval door te vertalen naar een vermindering van CO2-uitstoot. Benieuwd?


Schrijven =

80% denken

20% doen

Samenvatting


Samenvatting: Stappenplan schrijfproces



3. Keuze communicatiemiddel



6. Formuleren

7. Reviseren


Samenvatting: 10 tips voor een aansprekende schrijfstijl



3. Keuze communicatiemiddel



6. Formuleren

7. Reviseren


Samenvatting: Verleid de lezer tot verder lezen

1. eyecatchers van tekstonderdelen

2. rustige, visueel aantrekkelijke teksten

3. één onderwerp per tekstdeel

4. belangrijkste bovenaan

5. panklare voordelen

6. heldere call to action

7. durf te overdrijven


Bodytekst werkt niet

Besteed meer tijd aan:

• Koppen

• Tussenkoppen

• Streamers

• Kaders

• Quotes

• Onder- en bijschriften


Thank you!


Summer School Creatief Schrijven

Self Improvement

Transcript of Summer School Creatief Schrijven