Evaluatie van het preventiebeleid van de OCMW's inzake energie

11

Ter attentie van :

22

Inhoud van de uiteenzetting:

1. Algemene vaststellingen

2. Bestaande middelen en structuren

3. Resultaten van de enquête

4. Goede praktijken

5. Analyse

6. Aanbevelingen

33

Kansarme gezinnen geven verhoudingsgewijs een groter deel van hun inkomen aan energie uit dan gezinnen met een middelgroot of hoger inkomen.

Gezinnen boven de

armoededrempel

Gezinnen onder de

armoededrempelEnergiefactuur (F) 1.818,03 €/jaar 1.474,15 €/jaar

Totale uitgaven (U)

33.711,77 €/jaar 20.017,21 €/jaar

Ratio (F/U) 5,4 % 7,4 %Bron : FOD Economie

1. ALGEMENE VASTSTELLINGEN

44

- Ingewikkelde wetgeving

- Groot aantal actoren (netbeheerders, leveranciers, …)

- Gebrek aan eenvormigheid facturen

- Gebrek aan transparantie vanwege bepaalde leveranciers

- Facturatiefouten

- Complexere aanzuiveringsplannen

- Moeilijke vergelijking tussen leveranciers (toegang internet)

- …

Vrijmaking van de energiemarkt: bron van moeilijkheden

55

- Woning is vaak kleiner, maar met een even hoog verbruik

als het gemiddelde

- Aanwezigheid van lekken, schimmels, vocht

- Gebruik van petroleumkachels

- …

Om de toestand te verbeteren, bestaan er steunmaatregelen en -structuren (fondsen, premies, OCMW's, verenigingssector, enz.) MAAR…

Energieverslindende en oncomfortabele woningen

66

Eerder schuldafbouw, dan preventieve maatregelen

Moeilijke toegang tot premies : een bron van discriminatie voor kansarme doelgroepen

MAAR…

Gebrek aan menselijke middelen Verdeling Federaal Sociaal Energiefonds

Bron: POD-MI

7

77

Federaal

Brussels Gewest Waals GewestVlaams Gewest

-FRGE-Federaal Energiefonds-Belastingaftrek -Groene lening 2009

-Plichten van de DNB-Premies-Klimaatwijken-Energiesnoeiers

-Sociale groene lening-Wijkcontracten-Subsidie OCMW

-PGSE /PAP-Tuteurs énergie-Mébar II-Premies

Eigen middelen van de OCMW's + diverse financiering

2. BESTAANDE MIDDELEN EN STRUCTUREN

88

Methodologie :

• Structuur met 3 luiken : 1. Initiatieven met hun financiering 2. Interne organisatie 3. Financieringsmiddelen

• Enquête, via het internet, toegestuurd aan 589 Belgische OCMW's

Antwoordpercentage :

• Brussels Gewest : 13 OCMW's op 19 ,hetzij 68%• Vlaams gewest : 197 OCMW's op 308, hetzij 64%• Waals Gewest : 194 OCMW's op 262, hetzij 74%

Hierna wordt slechts een deel van de resultaten gepresenteerd. De overige gegevens zijn beschikbaar in het rapport.

3. RESULTATEN VAN DE ENQUÊTE

99

Vorming en sensibilisering van de doelgroep door de OCMW's

1010

Begeleiding en diensten door de OCMW's

1111

Investeringssteun toegekend door de OCMW's

1212

Benutting van de bestaande financiële middelen : gevalstudie Brussel

1313

Benutting van de bestaande financiële middelen : gevalstudie Wallonië

1414

Benutting van de bestaande financiële middelen : gevalstudie Vlaanderen

1515

Benutting van de bestaande financiële middelen per activiteit (alle Gewesten samen)

1616

Wie houdt zich bezig met energie in de OCMW's?

1717

4. GOEDE PRAKTIJKEN

Verdeling van de geïdentificeerde activiteiten, per categorie :

Categorie Aantal goede praktijken

Opleiding en sensibilisering van de instelling 8

Opleiding en sensibilisering van het doelpubliek 32

Begeleiding en dienstverlening 22

Hulp bij investering 11

1818

Catégories Projets

Opleiding en sensibilisering

van de instelling

Opleiding «Energiegids », permanente vorming van MW met een begeleidingsopdracht

Opleiding en sensibilisering

van het doelpubliek

Educatief materiaal voor scholen, Energiebeurs, Energiecafé

Begeleiding en dienstverlening Energiemeester, « Klimaat op maat »,

energiescans

Hulp bij investering

Klusbonnen van 400 € voor kleine werken, onderhoud met eigenaars

Voorbeelden (meer activiteiten in het rapport):

1919

Gebrek aan personeel

Schuldbeheer, eerder dan preventie

Moeilijke toegang tot investeringshulp

Gebrek aan opvolging, coördinatie en evaluatie

Zeer bepekte verbetering van thermische isolatie gebouwen

Sensibiliseren is moeilijk

Uit de enquête blijkt :

5. ANALYSE

2020

Aanbevelingen voor de OCMW's :

Opleiden van en beschikken over een referentiepersoon voor energiezaken (energiecel, MW,...)

Opleiden van alle personeel voor geven basisadviezen in REG voor hun publiek

Sensibiliseren via de thuiszorgdiensten

Systematische analyse van de facturen

Opvolging van energie-audits (uitvoering)

6. AANBEVELINGEN

2121

Evaluatie van de efficiëntie van de genomen maatregelen (verbruiksoverzicht)

De eigenaars erbij betrekken

Opzetten van efficiënte coördinatie tussen de sociale dienst en de energiediensten

Preventiedoelstellingen vastleggen

2222

Duidelijke doelstellingen bepalen (bv: isolatie van alle daken tegen 2020)

Herzien van de doelstellingen van het Fonds voor gas en elektriciteit en Stookoliefonds betreft preventie

Herzien van reglementen van het FRGE (garantie, duur terugbetaling, voorwaarde tot deelname, concurrentie met andere bestaande maatregelen)

Toegankelijk maken van premies bij de aanvang van de investering

Het voorzien van middelen, op elk niveau (federaal, gewestelijk, provinciaal, en gemeentelijk), om de activiteiten van de OCMW inzake preventie te ondersteunen

5 aanbevelingen voor de overheid :

2323

OM HIEROVER MEER TE WETEN

• « Wie is er arm in België? » - FOD Economie

• « Qu’est-ce que la précarité énergétique? » - Pour la Solidarité

• « Strijd tegen armoede : Evoluties en perspectieven » - Steunpunt

tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale

uitsluiting

• www.fuel-poverty.org (Europees onderzoek naar kansarmoede inzake

energie)

• www.creg.be

(Beperkte bibliografie)