SUKHMANI_Sukhan Di Mani

download SUKHMANI_Sukhan Di Mani

of 81

Transcript of SUKHMANI_Sukhan Di Mani

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    1/81

    1. do Sbd 5

    2. suKmnI swihb : suAwl-juAwb 9

    3. coNxvyN sbdW dy ArQ 23

    4. Bwv-vIcwr 50

    5. rqn jvwhr mwixk 155

    6. suKmnI sunyhy 159

    7. jodVI, lyKk dI 163

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    2/81

    sMn 1972 qoN 1981 q`k mYN bhuq Srwb pIqI[ pYsw bhuq Aw

    igAw qy mYN AYsw kurwhy ipAw ik idn rwq nSy ivc gVuc rihx lg ipAw[

    pr myrI pqnI gurU Gr qy AQwh Brosw sI[ mYN rwq lyt Srwb

    pI ky Gr vVdw qW vI auh bYTI suKmnI swihb jI dw pwT krdI huMdI[

    AYsI klw vwprI ik swfy Gr BweI swihb BweI jIvn isMG jI

    Awey[ ikhw auhnW kuJ vI nhIN pr Gr dI iPzw bdl geI[ mYN sMklp

    ilAw ik Srwb nhIN pIxI[

    suKmnI swihb jI dy Purmwn:

    ny mY AYsw tuMibAw ik SrwbdI ipAws nwloN h ux pRBU dy nwm jpx dI Bu`K lg peI[

    dy Purmwnny ds id`qw ik Asl suK ikQy hY qy ikvyN imlnw hY[

    lok kihMdy hn ik ieh Srwb nhIN C`f pweygw... AYnI Srwb pIx

    vwlw ikvyN iek dm Awpy hI Srwb C`f skdw hY... keI kihMdy-

    bhuq kuJ suixAw[

    pr A`j 28 swl bwAd Srwb qW kI hux duinAwvI suK dI cwhnw

    vI nhIN rhI[ jd qoN mYN hr roz suKmnI swihb jI dw pwT krnw SurU kr

    id`qw mY ieauN lgdY ik sB kuJ iml igAw[ Srwb dw vkqI nSw Cut igAw

    qy nwm dw sdIvI nSw lg igAw[

    suKmnI swihb ny myrw jIvn hI nhIN bdilAw sgoN myry byty sunIq

    isMG in`kI Aqy bytI hrlIn kOr lIzw vI gurU Gr nwl joV ilAw[ donoN

    b`cy ieMglYNf dy jMmpl hn pr kIrqnIey vI hn, swbq sUrq vI hn, gurU

    Gr nwl pRym krn vwly hn[ ieQoN qk ky myrI dohqrI dw nwm hI suKmnI

    kOr hY qy aus ny 11 swl dI aumr ivc hI suKmnI swihb dI bwxI kMT kr

    leI sI[ ieMglYNf dI jMmpl b`cI, AMgryzW ivc ivcrn vwlI b`cI ny

    Aijhw ikvyN kr ilAw sB hYrwn hn[ ieko qrIkw sI ik jd auh grB ivc

    sI aus vyly mW hr roz suKmnI pVHdI sI qy jd b`cy skUl jWdy sn qW kwr

    ivc hr vyly suKmnI swihb dI typ cldI huMdI sI[

    lgBg 4 swl pihlW dI g`l hY[ gurduAwrw SRI gurU hirikRSn

    sihb, mwncYstr, ieMglYNf ivKy do nOjvwn b`cIAW AweIAW[ ipAwr siqkwr

    nwl bwxI suxdIAW qy syvw krdIAW[

    iek idn mYN auhnW nwl g`l kIqI[ auh dovyN BYxW sn qy isMgwpur

    eyArlweInz ivKy nOkrI krdIAW sn[ v`fI BYx qW sihj ivc sI pr CotI

    keI prySwnIAW ivc fu`bI hoeI sI[ mYN aus suKmnI swihb dw gutkw id`qw

    qy ikhw ik hr roz mn lgw ky ieh pwT krIN, swry duK, rog, sMqwp auqr

    jwxgy[

    krIb do swl bwAd mY vI isMgwpur eyArlweInz rwhIN Awpxy

    vpwrk t Ur qy jwxw ipAw[ Pst klws ivcoN iek eyAr hostYs myry kol

    AweI qy kihx l`gI, AMkl pihcwixAw ? AsIN do BYxW mwncYstr quhwfy

    kol gurduAwry AweIAW sI["

    mY Xwd Aw igAw qy mYN puiCAw, "qUM CotI hYN ik v`fI?"auh kihx l`gI, "mYN CotI hW ijs qusIN suKmnI swihb dw gutkw

    id`qw sI[ aus gutky ny myrw jIvn hI bdl id`qw Aqy myrIAW prySwnIAW qy

    duK dUr au`f gey jwpdy hn[" kihMdy kihMdy KuSI nwl ausdw glw Br AwieAw[

    mYN mn hI mn suKmnI swihb dy rcnhwry dw DMnvwd krdw irhw[

    AijhIAW AnykW GtnwvW myry nwl vwprIAW hn ijhnW ivc suKmnI swihb

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    3/81

    dI bwxI ny mwno suKW dI vrKw hI kr id`qI hovy[ duKI, drdvMd, loVvMd...

    ijsny vI ieh bwxI pRym sihq pVI, smJI qy kmweI auh nwm Dn nwl mwlo

    mwl ho igAw[

    Sikhs Helping Sikhs dy moFI jI dw kotwn

    kot DMnvwd hY ijhnW ny ieh invyklw audm kIqw hY[ hwlI qk TMfy imTy

    jl, l`sI dIAW CbIlW lgdIAW sn pr hux suKmnI swihb dIAW stIkW

    dIAW CbIlW vI lgx l`g pYxgIAW[

    dI AsIs sdkw AwrMB suikRq trst dy smUh syvwdwrW, inSkwm

    qy praupkwr dy aumwhy nwl Eq poq vIrW/BYxW dw vI DMnvwd hY jo ShIdI

    gurpurb SRI gurU Arjn dyv jI ky mOky qy v`K-v`K QwvW qy ieh CbIlW lgw

    rhy hn qy lokweI gurbwxI nwl joV rhy hn[

    AkwlpurK jI sw sBnW bl bKSx, hor qy hor syvwvW lYNdy

    rihx jIau[

    sMgqW vloN vfmu`ly suJwvW, AsIsW qy sihXog dI aufIk ivc

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    4/81

    suKmnI swihb dI AwrMBqw qy drj hY - gauVI suKmnI mhlw 5] so

    ies qoN ieh sp`St hY ik ieh bwxI ivc aucwrn kIqI geI hY[

    isrlyK mhlw 5 qoN spSt hY ik suKmnI swihb pMjvyN pwqSwh

    dI aucwrn kIqI hoeI bwxI hY[

    ieh bwxI AMg q`k drj hY[

    suKmnI swihb ivc 24 slok Aqy 24 AstpdIAW hn[

    AstpdI qoN Bwv hY, A`T bMdW vwlI rcnw[

    slok QIm hY, AstpdI ivAwiKAw hY[

    gurU jI pihlW nUM nmskwr krdy hn, ijhVw sB dw mu`F

    hY Aqy jugW dy mu`F qoN mOjUd hY[ auprMq

    U Aqy nUM nmskwr krdy hn[

    ieh rhwau dy Purmwn ivc drj hY, ijsdw Bwv hY, pRBU dw Amr krn

    vwlw AMimRq qy suKdweI nwm, sB su`KW dI mxI hY[ iesdw itkwxw BgqW dy

    ihrdy ivc hY[

    mnu`K prmwqmw dw nwm ismr ky hI suK pw skdw hY Aqy srIr dy

    swry duK, klh klyS nwm nwl imt skdy hn[

    pRBU ismrn dIAW vifAweIAW qW kQn hI nhIN kIqIAW jw skdIAW[

    pRBU dy ismrn nwl

    - jIv jnm mrn ivc nhIN AwauNdw

    - du`K qy jm dw fr dUr ho jWdw hY

    - ivkwrW rUpI duSmx tl jWdw hY

    - jIvn ivc koeI rukwvt nhIN pYNdI

    - mnu`K hr vyly ivkwrW vloN sucyq rihMdw hY

    - koeI fr nhIN l`gdw

    - koeI du`K qMg nhIN kr skdw

    - swry Kzwny iml jWdy hn

    - irDIAW-isDIAW, nON Kzwny imldy hn[

    - igAwn, iDAwn qy AslIAq dI soJI ho jWdI hY[

    - swry jp qp qy pUjw dI pRwpqI

    - pRBU qoN ibnW iksy hor v`l iDAwn nhIN

    - qIrQW dw ieSnwn

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    5/81

    - drgwh iv`c ie`zq

    - jo vI huMdw hY auh Blw l`gdw hY

    - mnu`Kw jnm dw au`cw mnorQ pUrw huMdw hY

    - jIv ivkwrW qoN b`c jWdy hn

    - iqRSnw bu`J jWdI hY

    - mwieAw dI KyfW dI smJ pYNdI hY

    - jmW dw fr mu`k jWdw hY

    - sB AwsW pUrn ho jWdIAW hn

    - mn ivcoN ivkwrW dI mYl dUr ho jWdI hY

    - AMimRq nwm ihrdy ivc itk jWdw hY

    - ismrn krn vwly Dnvwn qy ie`zq vwly bx jWdy hn

    (

    - mnu`K kbUl ho jWdy hn qy sRySt bx jWdy hn

    - iksy dI muQwjI nhIN rihMdI, mnu`K rwjw bx jWdw hY

    - jIv sdw suKI Aqy jnm mrn qoN rihq ho jWdy hn

    - mnu`K praupkwrI bx jWdw hY[

    - muK sohxy lgdy hn qy aumr suK ivc bIqdI hY

    - mnu`K Awpxw Awpw ijq lYNdy hn, piv`qr jIvn guzwrdy hn

    - KuSIAW hI KuSIAW Aqy pRBU dI hzUrI iml jWdI hY

    - swry kwrj pUry huMdy hn Aqy kdy icMqw nhIN huMdI

    - pRBU dy gux aucwrx krdw hY Aqy sihj AvsQw ivc itkdw hY

    - mn foldw nhIN, ihrdw kml vWg iKiVAw rihMdw hY

    - iek rs AnMd sMgIq Aqy nw mukx vwlw su`K imldw hY

    - BgqW dI jgq ivc SoBw huMdI hY

    - nwm krky vydW Awidk Dwrmk gRMQW dI rcnw hoeI

    - mnu`K isD, jqI, dwqy bx gey

    - nIc mnu`K vI sMswr ivc pRgt ho gey

    - swrI DrqI nUM Awsrw imilAw

    - swrw jgq bxwieAwsMKyp ivc ijQy ismrn hY, auQy inrMkwr Awp vsdw hY

    AwKx vyKx nUM qW ieMJ lgdw hY ik hr koeI nwm ismrn kr skdw

    hY, pr nhIN[ ieh nwm EhI ismrdy hn ijhnW nUM pRBU Awp pRyrdw hY[

    EhI ismrn qy l`gdy hn ijhnW qy pRBU dieAw krdw hY

    gurU swihb pRBU A`gy bynqI krdy hn ik gurU nwnk dw p`lw PV ky mYN

    qyrI Srx AwieAW hW[ qMU dInw dw nwQ hY, duK nws krn vwlw hY[ hryk

    srIr ivc ivAwpk hY Aqy AnwQW dw nwQ hY[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    6/81

    pRBU dw nwm hr QW hI mnu`K dw shweI huMdw hY[ ijQy mW-ipau, pu`qr,

    im`qr, Brw, koeI swQI nhIN, ijQy frwauxy jmdUqW dw dl hY

    ijQy bVI BwrI muSikl hY

    ijQy Dwrimk krm-kWfW qoN bcwA nhIN

    Awid hryk QweIN pRBU shweI huMdw hY[

    nhIN jI, mnu`K dI Asl mMizl qW prmwqmw dw nwm jpxw qy aus ivc

    lIn hoxw hY[ koeI mnu`K jykr swrI isRStI dw rwjw vI bx jwey qW vI iqRSnw

    kwrn auh duKI hI rihMdw hY[ pr pRBU dw nwm jpidAW hI ausnUM suK dI pRwpqI

    ho jWdI hY

    nhIN jI, l`KW kRoVW rupey kmw ky vI mnu`K mwieAw dI iqRSnw ivc

    PisAw rihMdw hY[ pr pRBU dw nwm jp ky mnu`K pwr lMG jWdw hY

    pRBU dw nwm l`KW, kRoVW bwhvW qoN vI v`D blSwlI hY[ ieh AnykW

    AOkVW qoN qqkwl hI bcw lYNdw hY[

    BwrqI prMprw Anuswr svrg dy pMj ru`KW ivcoN iek ru`K dw nwm hY,

    'pwrjwq'[ pRcilq ivcwr hY ik pwrjwq hryk mno kwmnw pUrI krdw hY[

    gurmiq Anuswr Bgq leI pRBU dw nwm hI pwrjwq ru`K hY[

    ieh ivcwr pRcilq hY ik svrgW ivc iek gW hY 'kwmDyn' [ ies

    pwsoN jo vI mMgIey, auh iml jWdw hY[ kwmDyn sB dI ie`Cw pUrk hY[ pr

    gurmiq Anuswr pRBU dw nwm gwauxw hI kwmDyn hY[ AsIN iksy pwrjwq jW

    kwmDyn qy Brosw nhIN rKdy kyvl BgqI rwhIN hI sB ie`CwvW pUrn kr

    skdy hW[

    qIjy slok Aqy AstpdI dw smu`cw Bwv hY ik pRBU dw nwm jpxw hI

    srvoqm kwrj hY[ SwsqrW, ismrqIAW, jog dy swDn, krm-kWf, jMglW

    ivc Bauxw, puMn-dwn, hvn krny Awid ieh sB kuJ pRBU dy nwm dI vIcwr

    dy brwbr nhIN hn[ ieQoN q`k ik bhuqIAW isAwxpW nwl vI pRBU dI pRwpqI

    nhIN ho skdI[

    sgoN gurU swihb qW PurmwauNdy hn jy koeI cwr pdwrQ cwhuMdw hY, du`K

    imtwauxw cwhuMdw hY, soBw krwauxI cwhuMdw hY jW jnm mrx dy gyV qoN frdw

    hY qW auh gurmuKW dI syvw kry, nwm ihrdy ivc ismry, haumY dw iqAwg kry

    Aqy sMq jnW dy crnI l`gy qW auh sihjy hI sB kuJ pRwpq kr lYNdw hY[

    ijsdI haumY imt geI auh sRyST mnu`K hY[ jo Awpxy Awp nIvW

    jwxdw hY, auh sB qoN au~cw hY[ ijsdw mn sB dy crnW dI DUV ho igAw, aus

    hryk srIr ivc prmwqmw ids pYNdw hY[ jo Awpxy hI mn qoN burw imtwidMdw hY aus swrI isRStI im`qr jwpdI hY[Aijhy mnu`K su`K-du`K ieko

    ijhw smJdy hn Aqy auhnW qy pwp puMn dw koeI Asr nhIN huMdw[

    inrDn leI pRBU dw nwm hI Dn hY[inQwvy leI pRBU dw nwm hI Awsrw

    hY Aqy inmwxy leI pRBU dw nwm hI mwx Awdr hY[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    7/81

    ieh iek AOKw svwl hY ikayuNik hr koeI Awpo Awpxy Drm hI sRySt

    mMndw Aqy kihMdw hY [ pr pMcm pwqSwh jI PurmwauNdy hn ik EhI Drm

    sRyST hY jo ieh do kwrj krdw hY[

    :- pRBU dw nwm jpxw

    :- inrml (Drm dI ikrq) kMm krny[

    ies AstpdI ivc gurU pwqSwh AM\wx Aqy guxhIx jIv pRyrxw

    krdy hn ik ijs dI ikrpw nwl qY sB kuJ imilAw hY aus sdw icq

    ivc r`K[ EhI AMq q`k qyrw shweI hovygw[ ijs pRBU dI ikrpw nwl qY :

    DrqI au~qy suK imilAw

    pu`qr, Brw, iesqrI imly

    TMfw pwxI imilAw

    su`K dyx vwlI hvw qy Amolk A`g imlI

    eyny rs pdwrQ imly

    h`Q, pYr, kMn, A`KW, jIB imly

    aus pRBU sdw cyqy r`K [

    ies AstpdI ivc pwqSwh jIv smJwauNdy hn ik dyxhwr pRBU C`f ky hor pwsy Btkx nwl kuJ nhIN imldw [

    gurmuKW Aqy swD jnW dy nwl sMgq krn kwrn

    mnu`K dw mu`K au~jl huMdw hY[

    ivkwrW dI mYl imt jWdI hY[

    hMkwr dUr huMdw hY [

    cMgI mq AwauNdI hY[

    pRBU AMg sMg jwpdw hY[

    swrw lyKw inbV jWdw hY[

    nwm rUp rqn l`B pYNdw hY[

    mnu`K sdw iKVy m`Qy rihMdw hY[

    pMj ivkwr kwbU ivc Aw jWdy hn[

    mnu`K inmrqw ivc sB nwl im`Ty bcn boldw hY[

    mn bury bcn nhIN boldw sgoN itk jWdw hY[

    vYrI vI im`qr l`gdy hn[

    mMdy pwsy pYr nhIN jWdw[

    koeI mnu`K BYVw nhIN idsdw[

    haumY dw qwp auqr jWdw hY[

    mn dI Btkxw mu`k jWdI hY[

    mnu`K Awpxy Prz cMgI qrHW smJ lYNdw hY[

    hr QW prmwqmw vyKdw hY[

    ijsdy mn ivc pRBU v`s jwey, auh pRBU jpy Aqy aus qoN ielwvw iksy

    hor v`l iDAwn n kry, auh bRhmigAwnI bx jWdw hY[ Aijhw mnu`K

    ivkwrW v`loN bydwg rihMdw hY[

    pwpW swV idMdw hY[

    sB iek nzr nwl dyKdw hY[

    v`fw ivSwl ihrdw bx jWdw hY[

    mn ivc ivSwl cwnx ho jWdw hY[

    s`jx qy vYrI iek jwpdy hn [

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    8/81

    mn nIvW mq au~cI huMdI hY[

    ausdy kdy mMdy krm nhIN huMdy [

    sdw ihrdy ivc grIbI qy praupkwr dw cwA bixAw rihMdw hY[

    sMKyp ivc iehI ikhw jw skdw hY ik bRhm igAwnI dy guxW dw smu`cw

    ivsqwr kQnw sMBv nhIN, ieh qW koeI bRhmigAwnI hI kr skdw hY[

    ies AstpdI ivc sRyST mnu`K dy ieh l`Cx/gux d`sy hn:

    JUT nhIN boldw[

    prwey srIr vl nhIN q`kdw[

    hr Bly mnu`K dI syvw krdw hY[

    inMdw nhIN krdw [

    mn dI vwsnw mn qy hI twl idMdw hY[

    krm krky Pl dI ie`Cw nhIN krdw[

    swry vihm Brm imtw idMdw hY[

    Asl pMifq auh hY jo inrMqr Awpxy mn smJwauNdw hY Aqy nwm rMg

    ivc Fwldw hY[

    jIvn mukq qoN Bwv hY jo mnu`K ijauNidAW hI mwieAw dy bMDnW qoN mukq

    ho jwvy[

    'jIvn mukq' dy hyT ilKy l`Cx hn:

    jo pRBU dI rzw imTI krky mMny[

    KuSI gmI ivc AwnMidq rhy[

    sonw Aqy im`tI brwbr jwxy[

    pRBU Awpxy syvk dI :

    lwj r`Kdw hYzrUr r`iKAw krdw hY

    mwx bKSdw hY

    nwm jpwauNdw hY

    Awp ie`zq r`Kdw hY

    pRBU Awpxy syvk ieqnw au~cw bxwauNdw hY ik koeI ausdI brwbrI

    nhIN kr skdw[

    syvw krdy hoey sw kdy vI Pl dI ie`Cw nhIN r`KxI cwhIdI[ sgoNkwmnw rihq, inhkwmI bxnw cwhIdw hY[ Aijhy syvk prmwqmw imljWdw hY[

    bIs ibsvy dw ArQ - vIh (twenty), ibsvy Bwv pUry qOr qy[ ijhVw

    syvk, siqgurU AwpxI SrDw Aqy pUry qOr qy Brosw krvw lYNdw hY, auhprmwqmw dy rMgW jwx lYNdw hY[

    iQiq dw Bwv hY itkwau jW SWqI[ pRBU dw nwm sux ky mnu`K itkwau

    imldw hY Aqy swry Brm dUr ho jWdy hn[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    9/81

    iek prmwqmw qy Brosw r`Kx nwl swfy swry rog imt jWdy hn[

    Awqm prgws dw Bwv Awpxy AMdr pRBU igAwn dw cwnx hoxw Bwv

    soJI pYxI[ ipAwr nwl BgqI kIiqAW hI Awqm prgws ho skdw hY[

    swis dw Bwv swh nwl Aqy igrwis dw Bwv Bojn dI burkI jW gRwhInwl[ so swis igrwis dw Bwv hY hr dm, dm-b-dm pRBU Xwd krIey[

    iek inmK leI pRBU dy gux gwaux nwl mwno swry svrg Aqy moK

    (mukqI) iml jWdy hn[

    pRBU dI kQw im`TI lgidAW AnykW rwj Bog pdwrQ Aqy vifAweIAW

    iml jWdIAW hn[

    jIB nwm jpy qW mwno keI iksm dy Kwxy, k`pVy, rwg rMg hwsl ho

    gey[

    ijsdy mn ivc gur aupdyS vs igAw EhI soBwvMq hY Aqy DnwF hY[

    inrBau prmwqmw jp ky AsIN vI inrBau (infr) bx skdy hW[

    jdoN siqgurU dy igAwn dw surmw A`KW ivc pY jWdw hY qW AigAwn rUp

    hnyry dw nws ho jWdw hY[

    iesdw Bwv ieh hY AijhI smwDI jW itkwau jdoN mn ivc koeI Purnw

    nw au~Ty[

    ijsdy ihrdy ivc pRBU v`s jWdw hY auh nw kyvl DnvMq,piqvMq Aqy

    kulvMq bxdw hY sgoN auh qW ijauNidAW hI mukq vI ho jWdw hY[

    pillar

    iemwrq dw QMm iemwrq itkw ky r`Kdw hY, if`gx nhIN idMdw[

    iesy qrHW gurU dw Sbd ijs mn ivc visAw huMdw hY auh hr vyly Afol Aqy

    iKiVAw rihMdw hY[ du`K, qklIPW, muSiklW, rogW, klh-klySW dI mwr ivc

    vI auh mn Sbd dy rwhIN sihj ivc rihMdw hY[

    iemwrq bxn qoN bwAd vI AsIN QMmly nhIN htwauNdy pr bhuqy suK

    Aw jwx qy mnu`K gurU dw Sbd ivswr idMdw hY[ ieM\ ieh Sbd dw QMm jdoN

    h`t jWdw hY qW iPr mn icMqwvW qy rogW dy ivc gRsq ho jWdw hY, fol jWdw

    hY, Gbrw jWdw hY[

    ijvyN iemwrq dw QMm AsIN sdw itkweI rKdy hW ausy qrHW sw gurU

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    10/81

    dw Sbd inmK-inmK, swis-swis, iKn-iKn Aqy Anidn itkweI r`Kxw

    cwhIdw hY[ A`Ty pihr ie`ky dI ilv ivc r`qy rhIey[

    duinAwvI dirAw pwr krn leI jykr mnu`K iksy byVI ivc bYT

    jwvy qW sihjy hI iknwry qy pu`j jWdw hY[ iesy qrHW gur crnI l`gw mnu`KieauN hY ijvyN auh iksy byVI ivc bYT igAw hY qy sihjy hI iknwry pu`j jwvygw[

    kl dw Bwv hY qwkq[ prmwqmw dI klw vrqdI hY Bwv prmwqmw

    dw hukm sB pwsy vrqdw hY[ ijs ivc pRBU AwpxI kl pw dyNdw hY auh

    mhWblI Aqy Aiq sUrmw ho jWdw hY[ suKmnI swihb ivc qW pwqSwh

    Purmwn krdy hn ik ijs in`kI ijhI kIVI ivc vI prmwqmw qwkq Br dyvy

    auh kIVI l`KW kroVW dI POj qy Asly suAwh kr skdI hY[

    ijhVI cIz vyc id`qI jWdI hY aus au~qy iPr swfw koeI AiDkwr

    nhIN rihMdw [gurU swihb pRyrnw krdy hn ik AY mnu`K ! qUM Awpxw mn hI gurUdy A`gy vyc dy Bwv gurU dy hvwly kr dy[ iPr mn dI mq dI QW gurU dI mq pY

    jwvygI[ mn vycx vwly Aijhy syvk dy swry kMm sihjy hI isry cVH jWdy

    hn[

    vxjwrw Bwv jo vxj krn AwieAw hY[ SRI gurU Arjn dyv jI

    hryk jIv vxjwrw kih ky sMboDn krdy hn ik ij`Qy AsIN duinAwvI vsqW

    dw vxj vpwr krdy hW, au~Qy AsIN jykr nwm rUp s`cy vxj dw vwpwr krIey

    qW drgwh ivc ieh sOdw isry cVH jWdw hY[

    ijvyN A`KW ivc surmw pwieAw jWdw hY iqvyN gurU swihb mnu`K

    igAwn dw surmw pwaux v`l ieSwrw krdy hn[ ijsnyAijhw igAwn AMjn pw ilAw, smJo ausdy AigAwnqw rUpI hnyry dw nws

    ho igAw[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    11/81

    nmskwr

    sB qoN v`fy (gurU)

    mu`F ivc

    ju`gW dy mu`F ivc

    mYN ismrW

    JgVy

    ijs

    ibsMjgq + Brpwlk, jgq pwlk (suD+AKr) Su`D A`Kr, pivqR l&z

    vifAweI

    cwhvwn

    o bcw lvo

    suKW dI mxI, sB qoN sRySt suK

    itkwxw

    mW dy pyt ivc, jnm mrn ivc

    Y pry ht jWdw hY

    tl jWdw hY

    koeI

    rukwvt, AONkV

    hr roz

    sucyq rihMdw hY

    zor, Zlbw pwauNdw hY

    qMg krdw hY

    ^zwny

    ipAwr ivc

    mwnisk qwkq

    nO ^zwny, smu`cy Dn pdwrQ

    AslIAq,

    nws ho jWdw hY

    PilAw, Pl vwlw hoieAw cMgy Pl vwlw

    y ivkwrW qoN bc jwxw

    mhwn au~cw, bhuq swry

    mwieAw dI ipAws

    fr

    ihrdy ivc

    itk jWdw hY

    jIB

    dwsW dw dws, Aiq inmr

    Dn vwly, DnwF

    y ie`zq vwly

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    12/81

    kbUl, mMny pRmMny

    y by-muQwj, by-prvwh

    nws-rihq, jnm mrn qoN rihq

    crnW dI DUV

    BlweI, nykI dUijAW nwl BlweI krn vwly

    sdky, kurbwn

    sohxy

    bIqdI hY

    jIvn jwc

    ml-rihq, pivqR bhuq

    Jurdw, icMqw krdw

    hrI dy guxW vwlI bwxI

    lIn ho jWdw hY

    itkvW, nw ih` lx vwlw

    iKVwau iek-rs, lgwqwr

    rsIlI im` TI Awvwz

    myhr, dieAw

    mShUr hoey

    pYdw kIqy

    Awqmk AvsQw dI isKr qy p`ujy mnu`K

    srIrk ieMdRIAW v`s ivc r`Kx vwlw

    chuM-pwsIN, swry jgq ivc

    y mShUr

    itkweI DrqI

    jgq dw kwrn, mUl, isRStI dw krqw

    idRStmwn jgq

    grIb, kMgwl, kmzor

    qoVn vwlw, nws krn vwlw

    hryk srIr ivc mwlk, Ksm

    EQy

    v`fw

    iBAwnk, frwauxw

    iKn ivc, A` K dy Por ivc

    bcwauNdw hY l`KW kroVW rupey kmw ky BI

    rok, QMHm

    ipAws, mwieAw dI ipAws

    r`j jWdw hY

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    13/81

    suK dyx vwlw

    au~cw

    drjw, hwlq

    bwhvW nwl, BrwvW dy huMidAW .

    nws krdy hn, duKI krdy hn

    qurMq

    nwl

    ^rc, pUMjI

    ijs rwh ivc

    hnyrw, AigAwn cwnx

    rwh ivc

    grmI

    CW

    iK` cdI hY, Gbrwht pwauNdI hY

    vrsdw hY vrqoN, hr vyly loVINdI cIz

    dvweI, dwrU

    suBwau, rucI

    prK, ivcwr

    qrIkw, vsIlw

    rjyvW, qs`lI

    ivGn

    ivCoVw, klyS, du`K

    r`qw hoieAw, iB`ijAw hoieAw, msq

    dyv, cwnx rUp pRBU ^zwnw, Dn

    qwx vwlI, blvwn, qkVI

    hor

    pUry qOr qy

    suM\, ij`Qy kuJ BI nw hovy

    mn dw itkwau jd koeI Purnw nw hovy msqy hoey

    hr mno-kwmnw pUrI krn vwlw ru`K

    hr mno-kwmnw pUrI krn vwlI gW

    gwauxy

    u pwp

    nwm dy brwbr vyKy hn

    FUMf ky, Koj ky

    nhIN A` pVdy, brwbrI nhIN krdy

    m`ul nhIN pwieAw jw skdw

    mMqR shjy shjy aucwrny

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    14/81

    srIr kSt dyxy

    Cy SwsqR

    hvn kry, A`g ivc pwvy

    iGau

    rqI rqI kr ky v`fw qpI

    ho jwey

    AWdrW sw& krn vwlw Xog

    QoVw QoVw

    brwbr sonw

    GoVy

    vDIAw (nslI) GoVy

    Gtdw

    sOc, ieSnwn

    au~dm mwieAw

    nwh in` q rihx vwlI, nwsvMq

    kMD

    bhuq, Axigxq

    nhIN r` jdI

    is` Jdw, kwmXwb huMdw

    auqWh, AwkwS ivc

    pwqwl ivc

    Ps jWdy hn

    fMndw hY, fMn lwauNdw hY Afol AvsQw ivc

    pRym nwl

    Drm, ArQ, kwm, moK

    cwhy

    sdky jwvW

    jwxIey, smJIey DUV, crnW dI DUV

    pCwx ilAw hY

    vyKx vwlw

    Asr, pRBwv

    Dn-hIn, kMgwl

    inAwsry Awsrw

    soBw, vifAweI

    BYVI miq

    dUr kIqI

    jIB

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    15/81

    au~cwr, bol

    hy AM\wx!

    cyqy r`K, Xwd kr

    inBdw hY, swQ inBwauNdw hY

    sohxw rwm cyqy kr, Xwd kr

    ivKw id qw

    bcwieAw

    bwlk

    aumr, hwlq

    s`jx, imqR cMgy Bojn

    ijs dI ikpw nwl

    DrqI

    iesqRI

    A`g

    mMdy krm mUrK jIv

    m`cdw hY, AwkVdw hY

    pCwxdw hY, smJdw hY

    imhnq, Kycl

    Koqy dw ipAwr

    suAwh

    KUh

    frwauxw

    ivKwvw

    ku`qw h`Q

    PV lvo

    A^Ir q` k

    sYnq

    bolw

    rwq idn

    tu`tI hoeI

    lUlHw

    BOxw, iPrnw

    qrs

    vYrI ryq

    coj-KyfW

    XkIn

    mUrK dy ic`q ivc

    mOq

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    16/81

    mu^wl&q

    T`gI, dZw

    ies qrIky nwl

    guzr gey hn

    srIr y bhuq

    sUqR ivc, hukm ivc

    itkI hoeI hY

    mrXwdw, AMdwzw

    hwlq

    hor suAwd ivc, suAwrQ ivc

    kdy nhIN

    is Jdw, kwmXwb huMdw, sPl huMdw

    sWB lYNdw hY

    - hInqw

    Koh ley zor, pyS

    Aw v sdy hn

    pdwrQ

    Axigxq

    Amwnq

    muV

    ieqbwr

    ipAwr

    AMq , AwKr, zrUr

    nwh in` q rihx vwly, nwsvMq j`Pw pweI bYTw hY

    rwhI, muswi&r

    ipAwr, muh`bq

    sdw nw kwiem rihx vwlw

    pirvwr

    swrw mwlkI dw i Awl, (Bwv ieh cIz myrI hY)

    frwauxw

    hwQI

    k`pVy

    ipAwr nwl

    dZw Dn

    iesqRI dw

    hor suAwdW ivc, nwm qo alt

    dOVdy hn

    ivgwV, nukswn

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    17/81

    prwey Dn Awidk dw loB

    vwSnw, sugMDI

    r`b nwloN tu`tw

    aumr

    guzr jWdI hY b`dl

    kMjUs

    ivArQ

    pYsy, Dn

    mubwrk

    ijnHW dy ihrdy ivc bwhrlw ByK

    cqur, isAwxw

    iB jdw, pRsMn huMdw

    auhnW mnu`KW dy pYrW qy

    hr QW

    pt-AMbr, rySm dy k`pVy aucwry, boly

    nuks, AYb

    jo disAw nhIN jw skdw

    cMgI

    Acrj nzwry

    rc, ru`J, juiVAw

    ihrdy rUpI kaul Pu`l dw iKVwau

    ijs qk phuMc nw ho sky

    AQwh

    nws ho jWdI hY vifAweI

    ibAwn kry

    pRBU, srIrk ieMdRIAW dI phuMc qoN prHy

    iKVdw hY

    c`iKAw

    crnW dI DUV mn hrn vwly, iKc pwaux vwly

    bcn, bol

    iksy pwsy

    dOVdw

    itkwau

    v`Krw, inrlyp, by-dwZ ivMgw

    haumY, AwpxI hsqI dw mwx, mYN

    auh mrqbw jo jirAw n jw sky

    qwr lYNdw hY

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    18/81

    nws ho jWdy hn

    imhnq, qp

    pwp, ivkwr

    suKI

    pRBU qoN ivCuVy hoey dw zrUr

    bydwZ

    ic kV qoN sw&

    doK-rihq, pwpW qoN brI

    sUrj

    sukwaux vwlw DrqI

    pocY, lypx

    gux

    pCwixAw hY

    sB nUM ieko ijhw vyKx vwlw

    auqSwh, cwau jwxn vwlw, mihrm, vwik&

    mMqr, aupdyS

    mhw eIsur, iSv jI

    pRxwm, nmskwr

    (A` Dw+A`Kr) mihmw dw A`Dw A`Kr vI

    mukqI dw rsqw

    pYdw krn vwlw

    ihrdy ivc

    ACoh, jo iksy nwl nw Cohy

    iksy dI BI mwieAw

    Y tl jwey

    igAwn-ieMdRIAW ij`qx vwlw

    ivkwr

    ivSnU dw pujwrI

    kIqy kMmW dy Pl dI ie`Cw nw r`Ky cwhuMdw hY

    Bgvwn dw aupwSk

    sdky krdw hY, kurbwn krdw hY

    Y jgwauNdw hY

    pVqwl krdw hY, jwcdw hY

    u sRySt, cMgw, im`Tw mu`F

    AidRSt, nw id`sx vwlw pRBU

    idRStmwn jgq, A`KIN id`sdw sMswr

    sB mMqRW dw mu`F mMqR

    dvweI

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    19/81

    suK

    cMgy Bwg

    DuroN, r`b vloN

    Bwvnw nwl, suBwau dy rwhIN

    dwsW dw dws hox dI Bwvnw nwl, inmrqw AMdroN inrmoh

    ihq vwlI jwxy, im`TI kr ky mMny

    ijaUNidAW hI bMDnW qoN ^lwsI imly

    ^uSI

    gmI

    ivCoVw sonw

    kOVI, hwnIkwrk

    Pyr, muV

    iKlirAw hoieAw hY, ivAwpk hY

    keI qrIikAW nwl bwhrlIAW, Dwrimk rIqW rsmW krn vwly

    qpI eIsur, v`fy-v`fy qpIey

    kiv, kvI

    kivqw, kvIAW dIAW rcnwvW

    nvW

    kMjUs

    nw iB jx vwly, nw nrm hox vwly

    inry kory, bVy ru`Ky

    curwauNdy hn

    augwey A`g

    cMdRmw

    qwry

    pdwrQ

    keI iksm dy

    phwV

    sUr

    imRgW Kwx vwly, Syr

    inrlyp, by-dwZ

    Aqy

    DrqI dy nON ih`sy jW nON KMf jwxn vwly, mhrm

    vyKdy hn

    sMBwldw hY, cyqy r`Kdw hY

    DrqI dy ql auqy

    DrqI

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    20/81

    smr` Q, qwkq vwlw

    pYdw kr ky

    nws krn vwlw

    pwr qy Avwr, prlw qy aurlw bMnw

    A-Dr, ibnw Awsry lok prlok dw

    dsIN pwsIN

    nu`krW

    imhr krn vwlw

    ivcwrw

    huMdw hY, vrqdw hY

    kdy

    inMidAw dI ivcwr

    ivhwr, vqIrw

    au~cw

    iBAwnk

    crnW dI DUV Ap-kIriq, mMdI soBw, bdnwmI

    imldw hY

    Btkxw, jnm mrn ivc Pyry

    mskIn mnu`K, ZrIbI suBwau vwlw bMdw

    hyTW, nIvW

    ml

    cMgy kMm krn vwlw

    bl vwlw, blI, qwkq vwlw

    suAwh

    dRvdw, nrm huMdw

    jwvy, phuMcy Afol, itkwxy, QW isr

    Zrk, fu`bw hoieAw

    kmwauNdw hY

    mn dy rQ, ^whSW

    iKlwrw

    cirqR, qmwSy, KyfW

    pivqR

    mwieAw dy h`ly qoN bcx jogw

    muV-muV, Pyr-Pyr

    mYlI, BYVI

    mwry , iPtkwry

    lauN lauN, inMidAw dI Awdq pSU pMCI, jIv join

    ikrm Awidk

    nIcW qoN nIc, bhuq BYVw

    inMdk

    A`q cu`kI r`Kx vwlw,

    fMn Drmrwj dw

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    21/81

    AOJV ivc, kurwhy

    ^wlI

    r`jdI

    bwlx

    siVAw hoieAw, PlI ivcoN sVI hoeI hovy duKI

    ivgVy hoey rUp vwlw, iBRSitAw

    shkdw hY, qrly lYNdw hY, Awqur huMdw hY

    r`jdw

    kIqy cMgy-mMdy kMmW dw Pl

    swh AMdr bwhr lYNidAW, hmySW

    ho jWdw hY

    AGwie rhY, r`ijAw rihMdw hY

    Pyr

    glw, gly ivc

    hr vyly Xwd kr

    rqw Br, QoVw icr aucwrn

    vwsnw qoN rihq

    idRStI AwieAw, nzrIN AwieAw, id`isAw

    ivcwr kridAW

    kwmXwbI ho jWdI hY, sPlqw ho jWdI hY

    qmwSw, Kyl

    id` sdw jgq, AsQUl sMswr

    nw id` sdw sMswr, sUKm jgq

    ijs dw Byq n pwieAw jw sky

    auhnW dy aupdySW nwl

    swirAW bcwaux vwly idRStI AwauNdw hY

    suKW dy ^zwny

    qwkq, SkqI

    sO vwrI

    cwhy

    AhMkwrI-rUpI bImwrI

    QMHm, shwrw

    p`Qr

    cwhuMdw hW

    KwhiS

    pihly smyN dy kIqy krmW dw,

    ie` zq nwl sOdw

    C`fxw

    mn dy mu`l qoN, mn dy ky

    jWc

    vwpwr vwsqy nwl lY jwx vwlw sOdw

    DMdy

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    22/81

    pkVI, PVI

    iqMnW lokW ivc, swry jgq ivc

    ^uS

    pCwxn vwlw

    smJx vwlw fUMGw

    isAwxw

    Anurwg, qWG, iK`c

    mn dw Purnw, KwhiS

    Srn dyx jogw, shwieqw krn dy lwiek

    u A`K dw Prkxw

    nws krnw

    gu`Jw Byq

    uSIAW

    jgq rUp K yf

    cu`BI lw ky, Koj Koj ky

    kMm pYdwieS, rcnw

    inrml qoN inrml, mhw pivqR

    hYrwn qoN hYrwn

    hYrwn

    aucwrn vwlw, AwKx vwlw

    Xwd krdw hY

    Y nhIN smJ skdw

    Acrj

    rjwvIey, iqRpq krIey

    nwm hI nwm ivc, kyvl nwm ivc hI juVy rihMdy hn

    mYN d`sW

    Pl dI ie Cw nw r`Kx vwlw

    vIh ivsvy, pUry qOr qy

    keI vwrI

    r`qw hoieAw, rMigAw hoieAw

    CoihAW

    gwey jWdy hn

    pqIj jWdw hY, mMn jWdw hY

    nws nw hox vwlw, sdw kwiem

    vwsnw-rihq

    urwk qoN ibnw, iksy urwk dI loV nhIN guxW dy ^zwny pRBU jI

    lgwau, joV

    i&kr, icMqw

    nws ho ky

    itkwau, SWqI

    mu`k gey

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    23/81

    ivAwpk hY

    suAwh, ivArQ

    AMdr itkwvo

    jgwau

    k`cw hI k`cw jnm mrn dw gyV

    ikauN j`Pw mwrI bYTw hYN?

    Ksm vwlw

    idKwvw

    idKwvy dw iKlwrw iKlwrn vwlw

    by-igAwnw, mUrK

    iKlwrw, PYlwau

    gRwhI dy nwl

    u sdw dI ij`q, Awdr

    sB dy AMdr

    pwp

    qyrI Srn mMgqw mnu`K

    sdw hI

    nkw-nk

    hor

    sB QweIN mOjUd

    BgqI dy ipAwr nwl

    itkwxw

    guxW dw ^zwnw

    surg

    k`pVy

    vrx, rMg hYrwn krn vwlw

    pYdw kIqw hY

    purKW dw pqI, jIvW dw mwlk

    vwSnw-rihq

    AMdwzw

    isAwxw

    jwxdw, pCwxdw

    syvk

    nmskwr, pRxwm

    piqAwaux vwlw

    phuMicAw h oieAw hY

    idRStmwn sMswr cwhux vwlw

    GrW dw bMDn

    iek Tw krdw hY, smytdw h Y

    AidRSt pRBU

    inrlyp

    sB ieko nzr nwl q`kx vwlw

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    24/81

    ij qx vwlw

    is` iKAw

    ac Awqmk AvsQw

    msq ho jWdI hY

    pRXojn, mnorQ ivkwrW dI A` g dw smuMdr

    At l suK

    suKsWd, sOKw jIvn

    Amolk

    &qh dI Awvwz, cVHdI klw dI rON

    iek-rs, sdw

    gjdw hY, nUr prgt krdw hY

    au~cI krxI vwlw mnu` K

    sMswr dy DMdy

    iek inSwny qy itikAw hoieAw

    jog dIAW qwkqW, krwmwqW

    aucwirAW

    sB qoN v`fy Akwl purK nmskwr hY jo sB dw mu`F hY, jo jugW dy mu`FqoN hY [ siqgurU nmskwr hY, sRI gurdyv jI nmskwr hY [

    mYN nwm ismrW qy ismr ismr ky suK hwsl krW; srIr dy du`K-drd imtw lvW [ ijs iek jgq pwlk dw nwm AnykW qy Axigxq jpdyhn, mYN BI aus ismrW [ vydW purwnW qy ismRqIAW ny iek Akwl purK dynwm hI sB qoN piv`qr mMinAw hY[ ijs dy ihrdy ivc pRBU QoVw ijhw BInwm vswauNdw hY, aus dI vifAweI ibAwn nhIN ho skdI [hy pRBU! jo qyrydIdwr dy cwhvwn hn, auhnW dI sMgq ivc mY nwnk sMswr swgr qoNbcw lvo [1[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    25/81

    pRBU dw Amr krn vwlw qy suKdweI nwm suKW dI mxI hY, ies dwitkwxw BgqW dy ihrdy ivc hY [

    pRBU dw ismrn krn nwl jIv jnm-mrn ivc nhIN AwauNdw, duKqy jm dw fr dUr ho jWdw hY [ mOq dw Bau pry ht jWdw hY, ivkwr rUpIduSmn tl jWdw hY [ pRBU ismirAW jIvn rwh ivc koeI rukwvt nhIN

    pYNdI[ pRBU dw ismrn krn nwl mnu`K hr vyly ivkwrW vloN sucyq rihMdw hY[ pRBU dw ismrn krn nwl koeI fr dbwau nhIN pw skdw qy koeI du`KivAwkul nhIN kr skdw [ Akwl purK dw ismrn gurmuK dI sMgq ivcimldw hY; hy nwnk! Akwl purK dy ipAwr ivc swry ^zwny huMdy hn [2[

    pRBU dy ismrn ivc swrIAW ir`DIAW, is`DIAW qy nO ^zwny hn; igAwn,surq dw itkwau qy jgq dy mUl dI smJ vwlI bu`DI hY [ ismrn ivc hI jp,qp qy pUjw hn, ismrn krn nwl pRBU qoN ibnw iksy hor dI hoNd dw i^AwlhI dUr ho jWdw hY [ ismrn krn nwl Awqm-qIrQ dw ieSnwn krn vwlw

    ho jweIdw hY, drgwh ivc ie`zq imldI hY[ ismrn nwl jgq ivc jo hoirhw hY Blw pRqIq huMdw hY, qy mnu`Kw-jnm dw au~cw mnorQ is`D ho jWdw hY [nwm auhI ismrdy hn, ijnHW pRBU Awp pRyrdw hY[ hy nwnk! mYN auhnWismrn krn vwilAW dy pYrIN l`gW [3[

    pRBU dw ismrn krnw swry AwhrW nwloN cMgw hY[ ismrn krn nwlbhuq swry jIv ivkwrW qoN bc jWdy hn [ ismrn krn nwl mwieAw dI

    ipAws imtdI hY[sB smJ pY jWdI hY[ ismrn krn nwl jmW dw fr mu`kjWdw hY[ Aws pUrn ho jWdI hY, mn r`j jWdw hY ismrn rwhIN mn dIivkwrW dI mYl dUr ho jWdI hY[ ihrdy ivc pRBU dw Amr krn vwlw nwm itkjWdw hY [gurmuK sdw pRBU jpdy hn [ hy nwnk! mYN gurmuKW dy syvkW dwsyvk bxW [4[

    jo pRBU ismrdy hn, auh DnwF hn, ie`zq vwly hn [ auh mMny pRmMnyhoey hn, sB mnu`KW qoN cMgy hn [ auh iksy dy muQwj nhIN hn, sgoN sB dybwdSwh hn [ suKI v`sdy hn, sdw leI jnm mrn qoN rihq ho jWdy hn [pr auhI ismrdy hn ijnHW auqy pRBU imhrbwn huMdw hY; hy nwnk! mYN iehnW

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    26/81

    gurmuKW dI crn-DUV mMgdw hW [5[

    jo pRBU ismrdy hn, auh dUijAW nwl BlweI krn vwly bx jWdyhn, auhnW qoN mYN sdw sdky hW [ ismrn krn vwilAW dy mUMh sohxy hn,auhnW dI aumr suK ivc guzrdI hY [ Awpxy Awp ij`q lYNdy hn, jIvnjWc piv`qr ho jWdI hY [ uSIAW hI uSIAW hn, auh pRBU dI hzUrI ivcv`sdy hn [ sMqW dI ikpw nwl hI hr vyly ismrn dI jwg Aw skdI hY; hynwnk! ieh dwq v`fI iksmq nwl imldI hY [6[

    pRBU ismrn nwl kMm pUry ho jWdy hn, kdy icMqw nwl Jurdw nhIN [ismrn rwhIN mnu`K Akwl purK dy gux hI aucwrdw hY[ shj AvsQw ivcitikAw rihMdw hY [ mn rUpI Awsx foldw nhIN[ihrdy dw kaul-Pu`liKiVAw rihMdw hY [ AMdr iek-rs sMgIq dw AnMd huMdw hY[ ismrn qoN josuK aupjdw hY auh kdy m`ukdw nhIN [ auhI ismrdy hn, ijnHW auqy pRBU dIimhr huMdI hY[ hy nwnk! koeI vfBwgI auhnW jnW dI srxI pYNdw hY [7[

    pRBU dw ismrn kr ky Bgq jgq ivc mShUr huMdy hn, ismrn ivc hIjuV ky irSIAW ny vyd Awidk Drm pusqk rcy [ pRBU dy ismrn duAwrw hImnu`K is`D bx gey, jqI bx gey, dwqy bx gey; ismrn dI brkq nwl nIcmnu`K swry sMswr ivc prgt ho gey [ pRBU dy ismrn ny swrI DrqI Awsrw id`qw hoieAw hY; so hy BweI! jgq dy krqw pRBU sdw ismr,ismrn krky hI sB 'kwrn' pYdw hoey hn[ pRBU ny ismrn vwsqy swrw jgqbxwieAw hY; ijQy ismrn hY EQy inrMkwr Awp v`sdw hY [ pRBU imhr kr kyijs ismrn dI smJ dyNdw hY, hy nwnk! aus ny gurU duAwrw ismrn dIdwq pRwpq kr leI hY [

    dInW dy drd qy du`K nws krn vwly hy pRBU! hy ivAwpk hrI! hyAnwQW dy nwQ! hy pRBU! gurU nwnk dw p`lw PV ky mYN qyrI srx AwieAw hW[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    27/81

    ijQy mW, ipau, pu`qr, im`qr, Brw koeI swQI nhIN bxdw, EQy hy mn!pRBU dw nwm qyry nwl shwieqw krn vwlw hY [ ijQy v`fy frwauxy jmdUqW dwdl hY, EQy qyry nwl isr& pRBU dw nwm hI jWdw hY [ijQy bVI BwrI muSklhuMdI hY, EQy pRBU dw nwm A`K dy Por ivc bcw lYNdw hY [ AnykW bwhrI

    Dwrimk rsmW kr ky BI mnu`K pwpW qoN nhIN bcdw, pRBU dw nwm kroVW pwpWdw nws kr dyNdw hY [ hy myry mn! gurU dI srx pY ky pRBU dw nwm jp; hynwnk! nwm dI brkq nwl bVy suK pwvihgw [1[

    mnu`K swrI dunIAw dw rwjw ho ky BI duKI rihMdw hY pr pRBU dw nwm jipAWsuKI ho jWdw hY[ l`KW kroVW rupey kmw ky BI iqRSnw nhIN mukdI, pRBU dw nwm jp

    bu`JdI, pRBU dw nwm jipAW mnu`K mwieAw vloN r`j jWdw hY [ izMdgI dy ijnHWJMbyilAW ivc jIv dI koeI shwieqw nhIN kr skdw, EQy pRBU dw nwm ies dynwl suK dyx vwlw huMdw hY [ hy mn! Aijhw suhylw nwm sdw ismrIey, hy nwnk!gurU dy rwhIN nwm jipAW au~cw drjw imldw hY [2[

    l`KW kroVW BrwvW dy huMidAW mnu`K ijs dIn AvsQw qoN ^lwsI nhINijQy AnykWAOkVW Aw dbwauNdIAW hn, EQy pRBU dw nwm qurMq bcw lYNdw hY [ jIv AnykWjUnW ivc jMmdw hY, mrdw hY, iPr jMmdw hY, nwm jipAW pRBU-crnW ivcitk jWdw hY [ haumY nwl gMdw hoieAw jIv kdy ieh mYl DoNdw nhIN pr pRBUdw nwm kroVW pwp nws kr dyNdw hY [ hy mn! pRBU dw Aijhw nwm ipAwrnwl jp [ hy nwnk! pRBU dw nwm gurmuKW dI sMgq ivc imldw hY [3[

    nwm jIv dy nwl rwh dI rws-pUMjI hY [ ijs izMdgI rUp rwh ivc ivkwrW dwbVw Gu`p hnyrw hY, EQy pRBU dw nwm jIv dy nwl cwnx hY [ ijs rsqy ivc hyjIv! qyrw koeI AslI mirhm nhIN hY, EQy pRBU dw nwm qyry nwl s`cw swQI hY [ijQy ivkwrW dI bVI iBAwnk qpS qy grmI hY, EQy pRBU dw nwm hy jIv! qyry auqyCW hY [ hy jIv! ijQy mwieAw dI iqRh qY sdw iK`c pwauNdI hY, EQy, hy nwnk!pRBU dy nwm dI brKw huMdI hY jo qpS buJw dyNdI hY [4[

    pRBU-nwm BgqW dw jIvn-ibauhwr hY, BgqW dy hI mn ivc ieh

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    28/81

    itikAw rihMdw hY [ pRBU dw nwm BgqW dw Awsrw hY, pRBU-nwm dy rwhINkroVW bMdy ivkwrW qoN bc jWdy hn [ Bgq jn idn rwq pRBU dI vifAweIkrdy hn Aqy pRBU-nwm rUpI dvweI iek`TI krdy hn [ BgqW dy pws pRBUdw nwm hI ^zwnw hY, pRBU ny nwm dI b^iSS Awpxy syvkW qy Awp kIqI hY [Bgq jn mnoN qnoN iek pRBU dy ipAwr ivc rMgy rihMdy hn; hy nwnk! BgqWdy AMdr cMgy mMdy dI prK krn vwlw suBwau bx jWdw hY [5[

    Bgq vwsqy pRBU dw nwm hI Cutkwry dw vsIlw hY, pRBU dy nwm dy rwhINBgq mwieAw dy BogW vloN r`j jWdw hY [ pRBU dw nwm Bgq dw suhj-suh`pxhY, pRBU dw nwm jpidAW Bgq dy rwh ivc kdy koeI rok nhIN pYNdI [ pRBU dwnwm hI Bgq dI pq-ie`zq hY, pRBU dy nwm dy rwhIN hI BgqW ny jgq ivcnwmxw pwieAw hY [ Bgq vwsqy pRBU dw nwm hI iqAwgI dw jog swDn qyigRhsQI dw mwieAw dw Bog hY, nwm jpidAW koeI du`K klyS nhIN huMdw[ pRBUdw Bgq sdw pRBU dy nwm dI syvw ismrn ivc msq rihMdw hY; hy nwnk!Bgq sdw pRBU-dyv pUjdw hY [6[

    pRBU dw nwm Bgq dy vwsqy mwl Dn hY, ieh nwm-rUpI Dn pRBU ny Awp

    Awpxy Bgq id`qw hY [ Bgq vwsqy pRBU dw nwm hI qkVw Awsrw hY,BgqW ny pRBU dy pRqwp nwl iksy hor Awsry nhIN q`ikAw [ Bgq pRBUnwm-rs ivc pUry qOr qy iB`jy rihMdy hn, nwm-rs dy msq hoey mn dw auhitkwau mwxdy hn ijQy koeI Purnw nhIN huMdw [ pRBU dw Bgq A`Ty pihr pRBU jpdw hY, jgq ivc Bgq au~Gw ho jWdw hY, luikAw nhIN rihMdw [ pRBU dIBgqI b yAMq jIvW ivkwrW qoN ^lwsI idvwauNdI hY; hy nwnk! Bgq dI

    sMgq ivc keI hor BI qr jWdy hn [7[

    pRBU dw ieh nwm hI pwrjwq ru`K hY, pRBU dy gux gwauxy hI ie`CwpUrk kwmDyn hY [ pRBU dIAW g`lW hor sB g`lW qoN cMgIAW hn, pRBU dwnwm suixAW swry duK drd lih jWdy hn [ pRBU dy nwm dI vifAweI sMqW dyihrdy ivc vsdI hY Aqy sMqW dy pRqwp nwl swrw pwp dUr ho jWdw hY [ v`fyBwgW nwl sMqW dI sMgq imldI hY Aqy sMqW dI syvw kIiqAW pRBU dw nwmismrIdw hY [ pRBU-nwm dy brwbr hor koeI pdwrQ nhIN, hy nwnk! gurU dysnmuK ho ky koeI ivrlw mnu`K nwm dI dwiq l`Bdw hY [8[2[

    1.bol-bol kyy 2.ruk-ruk ky

    3.smJ-smJ ky 4.bwr-bwr5.muskurw ky

    ipAwr nwl, vIcwr ky bwxI pVIey ieMJ ik mUMh bwxI pVHy Aqy mn ArQ vIcwry[ijvyN mUMh nwl b wxI pVIey mn ivc ArQ-vIcwr cldI rhy[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    29/81

    mYN bhuq swry SwsqR qy isMimRqIAW Koj vyKy hn; ieh nwm dI brwbrInhIN kr skdy [ hy nwnk! nwm dw mu`l nhIN pwieAw jw skdw [

    jy koeI vyd-mMqRW dy jwp kry, DUxIAW qpwey, igAwn dIAW g`lW kry qydyviqAW dy iDAwn Dry, Cy SwsqRW qy isimRqIAW dw aupdyS kry[ jog dyswDn kry, krm-kWfI Drm dI ikAw kry, jW swry kMm C`f ky jMglW ivcBauNdw iPry[ AnykW iksmW dy bVy jqn kry, puMndwn kry qy bhuq swrw iGauhvn kry[Awpx y srIr rqI rqI kr ky ktwvy qy A`g ivc swVdyvy, keI iksmW dy vrqW dy bMDyj kry[ pr ieh swry hI p RBU d y nwmdI ivcwr dy brwbr nhIN hn, hy nwnk! jy ieh nwm iek vwrI BIgurU dy snm uK ho ky jipAw jwey [1[

    vloN bhuq auprwm ho ky v`fw qpI bx jwey[ A`g ivc AwpxI ijMd hvn krdyvy; sonw, GoVy, vDIAw GoVy qy zmIn dwn kry[ inaulI krm qy hor bh uqswry Xog- Awsx kry, jYnIAW dy rsqy c`l ky bVy kiTn swDn qy sMjm kry[srIr rqw rqw kr ky ktw dyvy, qW BI mn dI haumY dI mYl dUr nhINhuMdI[ Aijhw koeI au~dm pRBU dy nwm dy brwbr nhIN hY; hy nwnk! gurU dysnmuK nwm jpx vwly Awqmk Av`sQw hwsl krdy hn [2[

    keIAW dI ie`Cw huMdI hY ik qIrQW qy jw ky srIrk colw C`ifAwjwey,ies qrHW BI haumY AhMkwr mn ivcoN Gtdw nhIN [ mnu`K idn qy rwqBwv, sdw qIrQW qy ieSnwn kry, Pyr BI mn dI mYl srIr DoiqAW nhINjWdI [ jy ies srIr swDn dI ^wqr keI jqn BI kry, qW BI kdy mnqoN mwieAw dw pRBwv nhIN tldw [ jy ies nwsvMq srIr keI vwr pwxInwl BI Dovy qW BI ieh srIr rUpI k`cI kMD ikQy piv`qr ho skdI hY[ hy mn!pRBU dy nwm dI vifAweI bhuq v`fI hY [ hy nwnk! nwm dI brkiq nwl

    Axigxq mMd-krmI jIv ivkwrW qoN bc jWdy hn [3[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    30/81

    bhuqI cqurweI dy kwrx jmW dw fr Aw dbWdw hY, AnykW jqnkIiqAW mwieAw dI iqRh nhIN mu`kdI [ AnykW Dwrimk ByK kIiqAW iqRSnwdI A`g nhIN bu`JdI, Aijhy kRoVW qrIky vriqAW BI drgwh ivc sur^rU nhINhoeIdw [ iehnW jqnW nwl jIv cwhy AkwS qy cVH jwey, cwhy pqwl ivc -- mwieAw qoN bc nhIN skdw, sgoN jIv mwieAw dy jwl ivc qy moh ivcPsdy hn [ nwm qoN ibnw hor swrIAW krqUqW jmrwj dMf lwauNdw hY, auh

    pRBU dy Bjn qoN ibnW rqw BI nhIN pqIjdw [ hy nwnk! jo Awqmk Afolqwivc itk ky pRym nwl hir-nwm aucwrdw hY, aus dw du`K dUr ho jWdw hY [4[

    jy koeI mnu`K Drm, ArQ, kwm, moK cwr pdwrQW dw loVvMd hovy, qWaus cwhIdw hY ik gurmuKW dI syvw ivc l`gy [ jy koeI Awpxw du`K imtwxwcwhy qW pRBU dw nwm sdw ihrdy ivc ismry[jy koeI AwpxI soBw cwhuMdw hovyhY qW sqsMg ivc rih ky ies haumY dw iqAwg kry [ jy koeI jnm mrn dygyV qoN frdw hovy, qW auh sMqW dI crnIN l`gy[ hy nwnk! AwK ik ijs pRBUdy dIdwr dI qWG hY, mYN aus qoN sdw sdky jwvW [5[

    sq sMg ivc rih ky ijs dw AhMkwr imt jWdw hY, auh swry mnu`KW

    ivcoN v`fw hY [ jo Awpxy Awp swirAW nwloN mMd-krmI mMndw hY, aus swirAW nwloN cMgw smJxw cwhIdw hY [ jo sB nwl grIbI-suBwau vrqdwhY, aus ny hryk srIr ivc pRBU dI s`qw pCwx leI hY [ ijs ny Awpxy mnivcoN burweI imtw id`qI hY, auh swrI isRStI dy jIvW Awpxy imqr vwWgvyKdw hY [hy nwnk! ieho ijhy mnu`K s`uKW qy d`uKW ieko ijhw smJdy hn,pwp qy puMn dw auhnW auqy Asr nhIN huMdw [6[

    kMgwl vwsqy qyrw nwm hI Dn hY, inAwsry qyrw Awsrw hY [ inmwxy

    vwsqy qyrw nwm Awdr mwx hY, qUM swry jIvW dwqW dyNdw hYN [ hy suAwmI!hy swry pRwxIAW dy idl dI jwxn vwly! qUM Awp hI sB kuJ krdw hYN, qy AwphI krwauNdw hYN [ h y pRBU! qUM AwpxI hwlq qy AwpxI vifAweI dI mrXwdwAwp hI jwxdw hYN; qUM Awpxy Awp ivc Awp hI mgn hYN [ hy nwnk! AwK,ik, hy pRBU! qyrI vifAweI qYQoN hI ibAwn ho skdI hY, koeI hor qyrIvifAweI nhIN jwxdw [7[

    hy mn! pRBU dw nwm jp qy piv`qr ikrq kr, kMm kr ieh Drmswry DrmW nwloN cMgw hY [ sqsMg ivc rih ky BYVI miq vwlI mYl dUr kIqIjweyieh kMm hor swrIAW Dwrimk rsmW nwloN au~qm hY [ hy mn! sdw pRBU

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    31/81

    dw nwm jpieh au~dm hor swry au~dmW nwloN Blw hY [ pRBU dw js kMnWnwl sux qy jIB nwl bolpRBU dy js dI ieh Awqmk jIvn dyx vwlI bwxIhor sB bwxIAW nwloN suMdr hY [ hy nwnk! ijs ihrdy ivc pRBU dw nwmv`sdw hY, auh ihrdw-rUp QW hor swry qIrQ AsQwnW qoN piv`qr hY [8[3[

    hy AM\wx! gux-hIn ! mwlk sdw Xwd kr [ hy nwnk! ijs ny qYpYdw kIqw hY, aus cyqy kr, auhI qyrw swQ inbwhygw [1[

    hy jIv! sohxy rwm dy gux Xwd kr, vyK iks mu`F qoN qY kyhw sohxwbxw ky aus ny ivKwieAw hY [ ijs pRBU ny qY bxw svwr ky sohxw kIqw hY,ijs ny qY pyt dI A`g ivc BI bcwieAw[ jo bwl aumr ivc qY du`D

    ipAwldw hY, Br-juAwnI ivc Bojn qy suKW dI sUJ dyNdw hY; jdoN qUM bu`Fw hojWdw hYN qW syvw krn swk-s`jx dyNdw hYN jo bYTy hoey mUMh ivc cMgy BojndyNdy hn [ hy nwnk! ieh gux-hIx jIv qyrw koeI aupkwr nhIN smJdw, jyqUM Awp imhr kryN, qW ieh sPl hovy [1[

    hy jIv! ijs pRBU dI ikpw nwl qUM DrqI auqy suKI v`sdw hYN, pu`qr,Brw, im`qr, iesqRI nwl h`sdw hYN[ TMFw pwxI pINdw hYN, suK dyx vwlI hvwqy Amolk A`g vrqdw hYN[ swry rs Bogdw hYN, swry pdwrQ vrqx leI qYimldy hn[ ijs ny h`Q, pYr, kMn, A`KW, jIB, id`qy hn, aus ivswr ky,qUM hornW nwl mgn hYN [ieh mUrK AMnHy jIv AOguxW ivc Psy hoey hn [hy nwnk! AwKhy pRBU! iehnW Awp iehnW AOguxW ivcoN k`F lY [2[

    mUrK aus pRBU nwl ipAwr nhIN krdw, jo jnm qoN mrn qk ies dIrwKI krn vwlw hY [ mUrK jIv aus pRBU nwl ic`q nhIN joVdw, ijs dI syvwkIiqAW ies isRStI dy nO hI ^zwny iml jWdy hn [ AMnHw aus Twkur ikqy dUr bYTw smJdw hY, jo hr vyly ies dy AMg-sMg hY [ mUrK qy AM\wx

    jIv aus pRBU ivswr bYTdw hY, ijs dI thl kIiqAW ies pRBU dIdrgwh ivc Awdr imldw hY [ ieh jIv qW sdw hI Bu`lW krdw rihMdw hY;hy nwnk! r`iKAw krn vwlw pRBU byAMq hY auh AOguxW vl nhIN q`kdw [3[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    32/81

    jIv nwm rqn C`f ky mwieAw-rUp kaufI nwl uS iPrdw h Y [ s`cypRBU C`f ky nwsvMq pdwrQW ruicq huMdw hY [ jo mwieAw C`f jwxI hY, aus sdw At`l smJdw hY; jo mOq zrUr vwprnI hY, aus dUr dw i^Awl

    krdw hY [ aus Dn pdwrQ dI ^wqr in`q Kycl krdw iPrdw hY jo AMq C`fjwxI hY; jo pRBU ies nwl rwKw hY aus ivswr bYTw hY [ Koqy dw ipAwr sdwsuAwh nwl hI huMdw hY, auh cMdn dw lyp Do ky lwh dyNdw hY [ jIv mwieAw dyhnyry iBAwnk KUh ivc if`gy pey hn; hy nwnk! AwK hy idAwl pRBU! iehnW ies KUh ivcoN k`F lY [4[

    jwq mnu`K dI h Y pr kMm pSUAW vwly hn, auN\ idn rwq lokW vwsqyivKwvw kr irhw hY [ bwhr Dwrimk puSwk hY mn ivc mwieAw dI mYl hY,bwhrly ByK nwl Cpwaux dw jqn kIiqAW mn dI mYl lukdI nhIN [ bwhrivKwvy vwsqy qIrQ ieSnwn qy igAwn dIAW g`lW krdw hY, smwDIAWlwauNdw hY, mn ivc loB-rUp ku`qw pRcMf hY [mn ivc iqRSnw dI A`g hY, bwhrsuAwh ilbyVI hY; jy gl ivc ivkwrW dy p`Qr hox qW AQwh sMswr-smuMdr jIvikvyN qry? ijs ijs dy ihrdy ivc pRBU Aw v`sdw hY, hy nwnk! auhI AfolAvsQw ivc itky rihMdy hn[5[

    AMnHw inrw sux ky ikvyN rwh l`B ley? hy pRBU! Awp ies dw h`Q PV lvoqwik ieh A^Ir qk pRIq inbwh sky [ bolw mnu`K inrI sYnq kI smJy?sYnq nwl jy AwKIey rwq hY qW auh idn smJ lYNdw hY [ gUMgw ikvyN ibSn-

    pdy gw sky? keI jqn BI kry qW BI aus dI sur tu`tI rihMdI hY [ lUlHw ikQyphwVW qy BauN skdw hY? EQy aus dI phuMc nhIN ho skdI [ hy nwnk!Ardws kr qy AwK hy krqwr! dieAw swgr! ieh inmwxw dws bynqIkrdw hY, qyrI imhr nwl hI qr skdw hY [6[

    jo pRBU ies mUrK dw sMgI swQI hY, aus ieh cyqy nhIN krdw, jo vYrIhY aus nwl ipAwr kr irhw hY [ ryq dy Gr ivc vsdw hY Bwv ryq dyikxikAW vWg aumr iCn iCn kr ky ikr rhI hY, iPr BI mwieAw dI msqIiehI XkIn bixAw hoieAw hY; mUrK nUM kdy mOq dw i^Awl BI nhIN AwauNdw[vYr ivroD, kwm, gu`sw, moh, JUT, mMdy krm, BwrI lwlc qy dZw[ hy nwnk!

    iesy rwhy pY ky ies dy keI jnm guzr gey hn[ ies ivcwry jIv vwsqypRBU-dr qy Ardws kr qy AwK AwpxI imhr kr ky ies bcw lvo[7[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    33/81

    hy pRBU! qUM mwilk hYN swfI jIvW dI Arz qyry A`gy hI hY, ieh ijMd qysrIr jo qUM sw id`qw hY sB qyrI hI b^SIS hY [ qUM swfw mW ipau hYN, AsIqyry bwl hW, qyrI imhr dI nzr ivc byAMq suK hn [ koeI qyrw AMq nhINpw skdw, qUM sB qoN au~cw Bgvwn hYN [ jgq dy swry pdwrQ qyry hI hukmivc itky hoey hn; qyrI rcI hoeI isRStI qyrI hI AwigAw ivc qur rhI hY [qUM ikho ijhw hYN qy ikMnw v`fw h YNieh qUM Awp hI jwxdw hYN [ hy nwnk!AwK, hy pRBU! qyry syvk qYQoN sdw sdky jWdy hn [8[4[

    dwqW dyx vwly pRBU C`f ky jIv hor suAwd ivc l`gdy hn; hy nwnk!

    ieMJ ieh jIv kwmXwb nhIN huMdw, pRBU nwm qoN ibnw ie`zq nhIN [1[

    mnu`K pRBU qoN ds cIzW lY ky sWB lYNdw hY, jo nhIN imlI aus iek cIzdI ^wqr Awpxw ieqbwr gvw lYNdw hY [ jy pRBU iek cIz BI nw dyvy, dsid`qIAW hoeIAW BI Koh ley, qW, d`so, ieh mUrK kI kr skdw hY? ijsmwlk dy A`gy swfI vwh nhIN cldI, aus dy A`gy sdw isr invwauxw hIcwhIdw hY[ ijs nUM pRBU ipAwrw l`gdw hY, swry suK ausy dy ihrdy ivc Awv`sdy hn[ hy nwnk! ijs qoN pRBU Awpxw hukm mnwauNdw hY, dunIAw dy swry

    pdwrQ mwno aus ny l`B ley hn [1[

    pRBU Swh Axigxq pdwrQW dI pUMjI jIv vxjwry dyNdw hY, jIv KWdwpINdw cwau qy ^uSI nwl iehnW pdwrQW vrqdw hY [ jy Swh AwpxI Amwnq lYley, qW ieh AigAwnI mn ivc rosw krdw hY[ ies qrHW jIv Awpxw ieqbwr AwphI gvw lYNdw hY, qy muV ies dw ivswh nhIN kIqw jWdw [ ijs pRBU dI b^SIhoeI cIz hY aus dy A`gy jy Awp hI uSI nwl r`K dey; qy pRBU dw hukm koeI cIzKu`sx vyly isr m`Qy qy mMn ley[ qW pRBU aus Agy nwloN cauguxw inhwl krdw

    hY[ hy nwnk! mwlk sdw imhr krn vwlw hY [2[

    mwieAw dy AnykW sohxy srUp mnu`K dy mn moNhdy hn, ieh swry AMq nws ho jwx vwly smJo [jy koeI mnu`K ru`K dI CW nwl ipAwr pw bYTy,is`tw kI inklygw? auh CW nws ho jWdI hY, auh mn ivc pCuqWdw hY [ iehswrw jgq jo id`s irhw hY nwsvMq hY, ies jgq nwl ieh AMinHAW dw AMnHwjIv j`Pw pweI bYTw hY [ jo BI mnu`K iksy muswiPr nwl ipAwr pw lYNdw hY,AMq aus dy h`Q p`ly kuJ nhIN pYNdw [ hy mn! pRBU dy nwm dw ipAwr hI suK

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    34/81

    dyx vwlw hY; hy nwnk! ieh ipAwr aus nsIb huMdw hY, ijs pRBU imhrkr ky Awp lwauNdw hY [3[

    srIr, Dn qy swrw pirvwr nwsvMq hY, qW mwieAw dI mwlkI qy haumYBwv, Dn qy pirvwr dy kwrx vf`pxiehnW auqy mwx BI JUTw hY[ rwj,juAwnI qy Dn mwl sB nwsvMq hn, ies vwsqy iehnW dy kwrx kwm dIlihr qy iBAwnk kRoD ieh BI ivArQ hn [ rQ, hwQI, GoVy qy suMdr k`pVysdw kwiem rihx vwly nhIN , ies mwieAw ipAwr nwl vyK jIv h`sdw

    hY, ieh hwsw qy mwx ivArQ hY [ dZw, moh qy AhMkwrieh swry hI mndy ivArQ qrMg hn; Awpxy auqy mwx krnw BI JUTw nSw hY [ sdw kwiemrihx vwlI pRBU dI BgqI gurU dI srx pY ky kIqI jwey [ hy nwnk! pRBU dycrx sdw jp ky mnu`K AslI jIvn jIaUNdw hY [4[

    mnu`K dy kMn ivArQ hn jy auh prweI b^IlI suxdy hn, h`Q ivArQhn jy ieh prwey Dn curwauNdy hn[ A`KW ivArQ hn jo ieh prweI AOrqdw rUp q`kdIAW hn, jIB ivArQ hY jy ieh Kwxy qy hor suAwdW ivc l`gIhoeI hY; pYr ivArQ hn jy ieh prwey nukswn vwsqy dOV-B`j rhy hn [ hymn! qUM BI ivArQ hYN jy qUM prwey Dn dw loB kr irhw hYN [ auh srIr

    ivArQ hn jo dUijAW nwl BlweI nhIN krdy, n`k ivArQ hY jo ivkwrW dIvwSnw lY irhw hY [ AwpxI hoNd dw mnorQ smJx qoN ibnw ieh swry AMgivArQ hn [ hy nwnk! auh srIr sPl hY jo pRBU dw nwm jpdw hY [5[

    r`b nwloN tu`ty hoey mnu`K dI aumr ivArQ jWdI hY, s`cy pRBU dy nwm qoNibnw auh ikvyN su`cw ho skdw hY? nwm qoN ibnw AMnHy swkq dw srIr hI iksy

    kMm nhIN, aus dy mUMh ivcoN inMdw dI bd-bU AwauNdI hY [ ijvyN bwirS qoN ibnwpYlI insPl jWdI hY, iqvyN ismrn qoN ibnw swkq dy idn rwq A`Pl clyjWdy hn [ pRBU dy Bjn qoN s`Kxw rihx krky mnu`K dy swry hI kMm iksy ArQnhIN, ijvyN kMjUs dw Dn aus dy Awpxy iksy kMm nhIN [ auh DMn hn, ijnHW dyihrdy ivc pRBU dw nwm v`sdw hY, hy nwnk! AwK ik mYN auhnW gurmuKW qoNsdky jWdw hW [6[

    Drm dy bwhrly Dwry hoey icMnH hor hn qy AmlI izMdgI hor hY; mn ivcqW pRBU ipAwr nhIN, pr kihMdw hY mYN qW juiVAw hoieAw hW[ pr idl dIAWjwxn vwlw pRBU isAwxw hY, auh kdy iksy dy bwhrly ByK nwl pRsMn nhIN

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    35/81

    hoieAw [ jo hornW m`qW dyNdw hY pr Awp nhIN kmwauNdw, auh sdw jnmmrn dy gyV ivc ipAw rihMdw hY [ ijs dy ihrdy ivc inrMkwr v`sdw hY, ausdI is`iKAw nwl jgq ivkwrW qoN bcdw hY [ hy pRBU! jo Bgq qY ipAwryl`gdy hn auhnW ny qY pCwixAw hY [ hy nwnk! AwKmYN auhnW BgqW dycrnW qy pYNdw hW [7[

    jo jo bynqI mYN krdw hW, pRBU sB jwxdw hY, Awpxy pYdw kIqy jIv auh Awp hI mwx b^Sdw hY [ jIvW dy kIqy krmW Anuswr pRBU Awp hI

    inKyVw krdw hY, iksy pRBU nyVy jwpdw hY qy iksy jxwauNdw hY ik pRBU dUrhY [ sB hIilAW qy cqurweIAW qoN pRBU pry hY, ieMJ pRsMn nhIN huMdw, auh jIvdI AMdrlI rihxI dI hryk g`l jwxdw hY [ jo aus BwauNdw hY aus Awpxy lV lwauNdw hY, pRBU hr QW mOjUd hY [ auhI AslI syvk bxdw hY ijsauqy pRBU imhr krdw hY [ hy nwnk! AYsy pRBU dm-b-dm Xwd kr[8[5[

    hy nwnk! hy gurdyv! hy pRBU! mYN srx AwieAw hW, myry auqy imhr kr,myrw kwm, kRoD, loB, moh Aqy AhMkwr dUr ho jwey [1[

    ijs pRBU dI ikpw nwl qUM keI iksmW dy suAwdly Kwxy KWdw hYN, aus mn ivc cyqy r`K [ ijs dI imhrnwl Awpxy srIr auqy qUM sugMDIAW lwauNdwhYN, aus Xwd kIiqAW qUM au~cw drjw hwsl kr leyNgw [ ijs dI dieAwnwl qUM suK-mhlW ivc v`sdw hYN, aus sdw mn ivc ismr [ ijs pRBU dIikpw nwl qUM Gr mOjW nwl v`s irhw hYN, aus jIB nwl A`Ty phr Xwdkr[ hy nwnk! ijsdI b^SS krky coj-qmwSy, suAwdly Kwxy qy pdwrQimldy hn, aus iDAwaux-jog sdw iDAwauxw cwhIdw hY [

    hy mn! ijs pRBU dI ikpw nwl qUM rySmI k`pVy hMFwauNdw hYN, aus ivswrky hor ik`Qy loB kr irhw hYN? ijs dI imhr nwl syj au~qy suKI svINdw hY, hy mn!aus pRBU dw js A`Ty pihr gwauxw cwhIdw hY [ ijs dI imhr nwl hryk mnu`Kqyrw Awdr krdw hY, aus dI vifAweI Awpxy mUMhoN jIB nwl sdw kr [ ijs pRBUdI ikpw nwl qyrw Drm kwiem rihMdw hY, hy mn! qUM sdw aus prmySr ismr[ hy nwnk! prmwqmw dw Bjn kIiqAW aus dI drgwh ivc mwx pwvihgw, qy

    ieQoN ie`zq nwl Awpxy prlok dy Gr ivc jwvihgw[2[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    36/81

    ijs pRBU dI ikpw nwl sony vrgw qyrw nroAw ijsm hY, aus ipAwrypRBU nwl ilv joV [ ijs dI imhr nwl qyrw prdw bixAw rihMdw hY, hymn! aus pRBU dy gux gw, qMU suK pweyNgw[ijs dI dieAw nwl qyry swry AYbF`ky rihMdy hn, hy mn! aus pRBU Twkur dI srx pY[ ijs dI ikrpw nwl koeIqyrI brwbrI nhIN kr skdw, hy mn! aus aucy pRBU sws sws Xwd kr [hy nwnk! ijs dI ikrpw nwl qY ieh mnu`Kw-srIr l`Bw hY jo bVI muSiklnwl imldw hY, aus pRBU dI BgqI kr[3[

    ijs pRBU dI ikrpw nwl gihxy pihnIdy hn, hy mn! aus ismridAW ikauN Awls kIqw jwey? ijs dI imhr nwl GoVy qy hwQIAW(A`j kwrW, skUtrW Awid) dI svwrI krdw hYN, hy mn! aus pRBU kdy nwivswrIN [ ijs dI dieAw nwl bwg, zmInW qy Dn qY nsIb hn aus pRBU Awpxy mn ivc proA r`K [ hy mn! ijs pRBU ny qY swijAw hY, auTdybYTdy Bwv, hr vyly ausy sdw ismr [ hy nwnk! aus pRBU ismr, jo ie`khY, byAMq hY[ lok qy prlok ivc auhI qyrI lwj r`Kx vwlw hY [4[

    ijs pRBU dI ikpw nwl qUM bhuq dwn puMn krdw hYN, hy mn! A`Ty pihraus dw cyqw kr [ ijs dI imhr nwl qUM rIqW rsmW krn jogw hoieAw hYN,aus pRBU sws sws Xwd kr [ ijs dI dieAw nwl qyrI sohxI Skl h Y,aus sohxy mwlk sdw ismr [ ijs pRBU dI ikrpw nwl qY cMgI mnu`KjwqI imlI hY, aus sdw idn rwq Xwd kr [ ijs dI imhr nwl jgqivc qyrI ie`zq hY aus dw nwm ismr [ gurU dI imhr nwl vfBwgI aus dIis&iq-swlwh krdw hY [5[

    ijs dI ikpw nwl qUM Awpxy kMnW nwl Awvwz suxdw hYN, qY suxn dIqwkq imlI hY, ijs dI imhr nwl Acrj nzwry vyKdw hYN[ ijs dI brkiqpw ky qMU jIB nwl im`Ty bol boldw hYN, ijs dI ikrpw nwl suBwvk hI suKIv`s irhw hYN[ ijs dI dieAw nwl qyry h`Q Awidk swry AMg kMm dy rhy hn,ijs dI imhr nwl qUM hryk kwr-ivhwr ivc kwmXwb huMdw hYN[ ijs dIb^SS nwl qY au~cw drjw imldw hY, Aqy qUM suK qy by-i&krI ivc msqhYN[ Aijhw pRBU ivswr ky qUM hor iks pwsy l`g irhw hYN? hy nwnk! gurU dIbrkiq lY ky mn ivc huiSAwr ho [6[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    37/81

    ijs dI ikpw nwl jgq ivc qyrI soBw hY, aus kdy BI mnoN n Bulw[ijs dI imhr nwl qY vifAweI imlI hoeI hY, hy mUrK mn! qUM aus pRBU jp [ ijs dI ikpw nwl qyry swry kMm isry cVHdy hn, hy mn! qUM aus pRBU sdw AMg sMg jwx [ ijs dI brkiq nwl qY s`c pRwpq huMdw hY, hy myrymn! qUM aus pRBU nwl juiVAw rhu [ ijs dI dieAw nwl hryk jIv dI ausqk phuMc ho jWdI hY, aus jp [ hy nwnk! ijs ieh dwiq imldI hY auhhir- jwp hI jpdw hY [

    auhI pRBU dw nwm jpdw hY ijs pwsoN Eh Awp jpwauNdw hY, auhI hrI dygux gwauNdw hY ijs gwvx leI pRyrdw hY [ pRBU dI imhr nwl mn ivc igAwndw pRkwS huMdw hY; aus dI dieAw nwl ihrdw-rUp kaul Pu`l iKVdw hY[ pRBU ausmnu`K dy mn ivc v`sdw hY ijs auqy auh q`RTdw hY, pRBU dI imhr nwl mnu`K dI m`qcMgI huMdI hY [ hy pRBU! qyrI imhr dI nzr ivc swry zwny hn, Awpxy jqn nwliksy ny BI kuJ nhIN l`Bw[ hy hrI! hy nwQ! ijDr qUM lwauNdw hYN auDr ieh jIvl`gdy hn [ hy nwnk! iehnW jIvW dy v`s kuJ nhIN [8[6[

    auh byAMq pRBU jIv dI phuMc qoN pry hY qy AQwh hY [jo jo aus ismrdw hY auh ivkwrW dy jwl qoN ^lwsI pw lYNdw hY [ hy im`qr! sux, nwnkdI bynqI hY ismrn krn vwly dy guxW dw izkr hYrwn-kuMn hY, auhnWguxW dI g`l CyiVAW Acrj rih jweIdw hY [

    gurmuKW dI sMgiq ivc mUMh aujly huMdy hn, ie`zq bx AwauNdI hY, swDUjnW dy pws irhW ivkwrW dI swrI mYl imt jWdI hY; AhMkwr dUr huMdw hY,sRySt igAwn prgt huMdw hY, cMgI miq AwauNdI hY[ pRBU AMg-sMg v`sdw

    jwpdw hY, mMdy sMskwrW jW vwsnw dw swrw inbyVw ho jWdw hY Bwv, mMdy pwsyjIv pYNdw nhIN [ nwm-rUp rqn l`B lYNdw hY, ie`k pRBU imlx dw jqnkrdw hY [ swDUAW dI vifAweI ikhVw mnu`K ibAwn kr skdw hY? hynwnk! swD jnW dI soBw pRBU dI soBw dy brwbr ho jWdI hY [1[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    38/81

    gurmuKW dI sMgiq ivc mnu`K auh pRBU iml pYNdw hY jo srIrk ieMidRAWdI phuMc qoN pry hY; Aqy mnu`K sdw iKVy m`Qy rihMdw hY [ pMj ivkwr kwbU ivc

    Aw jWdy hn, mnu`K nwm rUp AMimRq dw rs c`K lYNdw hY [ mnu`K sB pRwxIAWdy crnW dI DUV bx jWdw hY[ sB nwl im`Ty bcn boldw hY [ mn iksy pwsynhIN dOVdw hY, pRBU dy crnW ivc itkwau hwsl kr lYNdw hY [ hy nwnk!gurmuKW dI sMgq ivc mnu`K mwieAw dy Asr qoN by-dwZ rihMdw hY AqyAkwl purK ies auqy dieAwvwn huMdw hY [2[

    gurmuKW dI sMgq ivc irhW swry vYrI BI im`qr id`sx l`g jWdy hn,mnu`K dw Awpxw ihrdw bhuq sw& ho jWdw hY [ iksy nwl vYr nhIN rihjWdw[ mMdy pwsy pYr nhIN pu`tIdw [ koeI mnu`K BYVw nhIN id`sdw[ hr QWmnu`K au~cy suK dy mwlk pRBU hI jwxdw hY [ haumY rUp qwp nhIN rih jWdw,mnu`K swrI Apx`q C`f dyNdw hY [ swD dI vifAweI pRBU Awp hI jwxdw hY,hy nwnk! swD qy pRBU dw p`kw ipAwr pY jWdw hY [3[

    gurmuKW dI sMgiq ivc irhW mnu`K dw mn kdy Btkdw nhIN, swD jnWdI sMgiq ivc mnu`K sdw suK mwxdw h Y [ pRBU dw nwm rUp vsq ijs qweINieMdRIAW dI phuMc nhIN ho skdI auh vI iml jWdI hY, Aqy mnu`K ieh nw jrIjwx vwlI AvsQw vI jr lYNdw hY [ mnu`K aucy Awqmk itkwxy qy v`sdw hYAqy Akwl purK dy crnW ivc juiVAw rihMdw hY [ mnu`K swry DrmW &rzW cMgI qrHW smJ lYNdw hY Aqy isr& Akwl purK hr QW vyKdw hY [ mnu`Knwm ^zwnw l`B lYNdw hY[ hy nwnk! mYN swD jnW qoN sdky hW [

    sMgiq ivc rih ky mnu`K AwpxIAW swrIAW kulW ivkwrW qoN bcw lYNdwhY qy Awpxy s`jxW im`qrW qy prvwr qwr lYNdw hY [ auh Dn l`B pYNdw hY,ijs Dn dy imlx nwl hryk mnu`K nwmxy vwlw ho jWdw hY [ Drmrwj syvwkrdw hY Aqy dyvqy BI soBw krdy hn [ pwp dUr h o jWdy hn, pRBU dy Amrkrn vwly gux gwauNdy hn [ sB QweIN phuMc ho jWdI hY, au~cI Awqmksmr`Qw Aw jWdI hY; hy nwnk! swDU dI sMgq ivc mnu`Kw jnm dw Pl imljWdw hY [

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    39/81

    swD jnW dI sMgiq ivc irhW qp Awidk qpn dI loV nhIN rihMdI,auhnW dw drSn hI kr ky ihrdw iKV AwauNdw hY [ mnu`K Awpxy pwp nwskr lYNdw hY, nrkW qoN bc jWdw hY [ mnu`K ies lok qy prlok ivc sOKw hojWdw hY Aqy pRBU qoN ivCuiVAw hoieAw muV aus iml pYNdw hY [ mnu`K jo ie`Cwkrdw hY EhI Pl pwauNdw h Y, auh kdy inrwS nhIN huMdw[ Akwl purK sMqjnW dy ihrdy ivc v`sdw hY; hy nwnk! mnu`K swDU jnW dI rsnw qoN aupdyS

    sux ky ivkwrW qoN bc jWdw hY [6[

    mYN gurmuKW dI sMgq ivc rih ky pRBU dw nwm suxW qy pRBU dy gux gwvWieh myrI kwmnw hY [ pRBU mn qoN Bu`ldw nhIN, mnu`K zrUr ivkwrW qoN bcjWdw hY [ pRBU ipAwrw l`gx l`g jWdw hY, hryk srIr ivc idKweI dyNdw hY[ pRBU dw hukm mMnx vwly ho jWdy hn, swfI Awqmk AvsQw suDr jWdI hY[ivkwr Awidk swry rog imt jWdy hn; hy nwnk! v`fy BwgW nwl swD jnimldy hn [7[

    swD dI vifAweI vyd BI nhIN jwxdy, auh qW ijqnw suxdy hn, auqnwhI ibAwn krdy hn pr swD dI mihmw ibAwn qoN pry hY [ swD dI smwnqwiqMnW guxW qoN pry hY Bwv, koeI AjyhI hsqI nhIN ijs swD vrgw ikhw jw

    sky; hW swD dI smwnqw aus pRBU nwl hI ho skdI hY jo hr QW ivAwpk hY[swDU dI soBw dw AMdwzw nhIN l`g skdw, sdw ies byAMq hI ikhw jwskdw hY [ swDU dI soBw hor sB dI soBw qoN bhuq au~cI hY qy bhuq v`fI hY [swDU dI soBw swDU hI P`bdI hY, hy nwnk! AwK hy BweI! swDU qy pRBU ivckoeI &rk nhIN hY [8[7[

    ijs dy mn ivc sdw-iQr rihx vwlw pRBU v`sdw hY, jo mUMhoN BI ausy pRBU jpdw hY, jo iek qoN ibnW ikqy BI iksy hor nhIN vyKdw, hy nwnk! ausnUMbRhmigAwnI ikhw jWdw hY [1[

    bRhmigAwnI mnu`K ivkwrW vloN sdw bydwZ rihMdy hn ijvyN pwxI ivc

    au~gy hoey kaul Pu`l ic`kV qoN sw& huMdy hn [ ijvyN sUrj swry rsW sukwdyNdw hY iqvyN bRhmigAwnI swry pwpW swV dyNdy hn, pwpW qoN bcy rihMdyhn[ ijvyN hvw rwjy qy kMgwl ieko ijhI l`gdI hY iqvyN bRhmigAwnI dyAMdr sB vl ieko ijhI nzr nwl q`kx dw suBwau huMdw hY [ koeI Blw khyBwvyN burw, pr bRhmigAwnI dy AMdr iek-qwr hONslw kwiem rihMdw hY, ijvyNDrqI koeI qW K oqrdw hY, qy koeI cMdn dy lypx krdw hY pr DrqI prvwh nhIN [ hy nwnk! ijvyN A`g dw kudrqI suBwau hY hryk cIz dI mYlswV dyxI iqvyN bRhmigAwnI dw BI iehI gux hY [1[3

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    40/81

    ijvyN pwxI kdy mYl nhIN l`gI rih skdI, iqvyN hI bRhmigAwnIivkwrW dI mYl qoN sdw bicAw rih ky mhW inrml hY [ ijvyN DrqI auqyAwkwS sB QW ivAwpk hY, iqvyN bRhmigAwnI dy mn ivc ieh cwnx hojWdw hY ik pRBU hr QW mOjUd hY [ bRhmigAwnI s`jx qy vYrI ieko ijhw hYikauNk aus dy AMdr AhMkwr nhIN hY iksy dy cMgy mMdy slUk dw hrK sognhIN[ bRhmigAwnI Awqmk AvsQw ivc sB qoN au~cw hY, pr Awpxy mnivc Awpxy Awp sB qoN nIvW jwxdw hY [ hy nwnk! auhI bRhmigAwnIbxdy hn ijnHW pRBU Awp bxwauNdw hY [

    bRhmigAwnI swry bMidAW dy pYrW dI ^wk ho ky rihMdw hY; bRhmigAwnIBwv sB nwl h`sdy-m`Qy rihMdw hY[ auh koeI mMdw kMm nhIN krdw [ bRhmigAwnIsdw sB vl ieko ijhI nzr nwl q`kdw hY, aus dI nzr qoN sB auqy AMimRqdI vrKw huMdI hY [ bRhmigAwnI mwieAw dy bMDnW qoN Awzwd huMdw hY Aqy ausdI jIvn-jugqI ivkwrW qoN rihq hY [ r`bI- igAwn bRhmigAwnI dI urwkhY, hy nwnk! bRhmigAwnI dI surq Akwl purK nwl juVI rihMdI hY [

    bRhmigAwnI iek Akwl purK auqy Aws r`Kdw hY; bRhmigAwnI dIau~cI Awqmk AvsQw dw kdy nws nhIN huMdw [ bRhmigAwnI dy ihrdy ivcgrIbI itkI rihMdI hY, Aqy aus dUijAW dI BlweI krn dw sdw cwauciVHAw rihMdw hY [ bRhmigAwnI dy mn ivc mwieAw dw jMjwl nhIN ivAwpdw,auh Btkdy mn kwbU kr ky mwieAw vloN rok skdw hY [ jo kuJ pRBU vloNhuMdw hY, bRhmigAwnI Awpxy mn ivc Blw pRqIq huMdw hY, ies qrHW aus dw

    mnu`Kw jnm cMgI qrHW kwmXwb huMdw hY [ bRhmigAwnI dI sMgq ivc sB dwbyVw pwr huMdw hY, hy nwnk! aus rwhIN swrw jgq hI pRBU dw nwm jpx l`gpYNdw hY[4[

    bRhmigAwnI dy ihrdy ivc sdw iek Akwl purK dw ipAwr v`sdw hY, pRBUbRhmigAwnI dy AMg-sMg rihMdw hY [ bRhmigAwnI dy mn ivc pRBU dw nwm hItyk hY Aqy nwm hI aus dw prvwr hY [ bRhmigAwnI sdw ivkwrW dy hmly vloNsucyq rihMdw hY, Aqy mYN mYN krn vwlI m`q C`f dyNdw hY [ bRhmigAwnI dy mnivc au~cy suK dw mwlk Akwl purK v`sdw hY, aus dy ihrdy-rUp Gr ivc sdw^uSI iKVwE hY [ bRhmigAwnI suK qy SWqI ivc itikAw rihMdw hY; hy nwnk!

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    41/81

    ies au~cI Awqmk AvsQw dw kdy nws nhIN huMdw[5[

    bRhmigAwnI Akwl purK dw vwikP bx jWdw hY, auh iek pRBU nwl hIipAwr krdw hY [ bRhmigAwnI dy mn ivc sdw byi&krI rihMdI hY, aus dwaupdyS BI hornW piv`qr krn vwlw huMdw hY [ bRhmigAwnI dw bVw

    nwmxw ho jWdw hY pr auhI bRhmigAwnI bxdw hY ijs pRBU Awp bxwauNdwhY [ bRhmigAwnI dw dIdwr v`fy BwgW nwl pweIdw hY; bRhmigAwnI qoN sdwsdky jweIey [ iSv Awidk dyvqy BI bRhmigAwnI Bwldy iPrdy hn; hynwnk! Akwl purK Awp bRhmigAwnI dw rUp hY [6[

    bRhmigAwnI dy guxW dw mu`l nhIN pY skdw, swry hI gux bRhmigAwnIdy AMdr hn [ ikhVw mnu`K bRhmigAwnI dI au~cI izMdgI dw Byq pw skdwhY? bRhmigAwnI dy A`gy sdw inaUxw hI P`bdw hY [ bRhmigAwnI dI mihmwdw A`Dw A`Kr BI nhIN ikhw jw skdw; bRhmigAwnI swry jIvW dw pUj hY[bRhmigAwnI dI au~cI izMdgI dw AMdwzw kOx lw skdw hY? aus dI hwlqaus vrgw bRhmigAwnI hI jwxdw h Y [ bRhmigAwnI dy guxW dy smuMdr dw

    koeI h`d bMnw nhIN; hy nwnk! sdw bRhmigAwnI nUM sdw n

    bRhmigAwnI swry jgq dw bxwaux vwlw hY, sdw hI ijaUNdw hY, kdy jnmmrn dy gyV ivc nhIN AwauNdw [ bRhmigAwnI mukqI dw rwh d`sx vwlw qy au~cIAwqmk izMdgI dyx vwlw hY, auhI p Urn purK qy kwdr hY [ bRhmigAwnIin^simAW dw sm hY, sB dI shwieqw krdw hY [ swrw id`sdw jgq ausdwAwpxw hY, auh pRq`K Awp hI r`b hY [ bRhmigAwnI dI mihmw koeI bRhmigAwnIhI kr skdw hY; hy nwnk! bRhmigAwnI sB jIvW qoN aupr hY [8[8[

    1.bol-bol kyy 2.ruk-ruk ky3.smJ-smJ ky 4.bwr-bwr

    5.muskurw ky

    ipAwr nwl, vIcwr ky bwxI pVIey ieMJ ik mUMh bwxI pVHy Aqy mn ArQ vIcwry[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    42/81

    jo sdw Awpxy ihrdy ivc pRBU dw nwm itkw r`Kdw hY, sBnW ivc pRBU

    ivAwpk vyKdw hY, jo pl pl pRBU Xwd krdw hY; hy nwnk! auh AslIAprs (jo iksy nwl CuhMdw nhIN) hY Aqy auh sB jIvW sMswr-smuMdr qoNqwr lYNdw hY[

    jo mnu`K jIB nwl JUT Cohx nhIN dyNdw, mn ivc Akwl purK dydIdwr dI qWG r`Kdw hY; prweI iesqRI dy husn AwpxIAW A`KW nwl nhINq`kdw, Bly mnu`KW dI thl krdw hY qy sMq jnW dI sMgq ivc pRIq r`Kdw hY[ kMnWnwl iksy dI BI inMidAw nhIN suxdw, sgoN swirAW nwloN Awpxy Awp mwVwsmJdw hY; gurU dI imhr dw sdkw mwieAw dw pRBwv pry htw dyNdw hY, qy ijs dy

    mn dI vwSnw mn qoN tl jWdI hY[ jo ieMidRAW v`s ivc r`K ky pMj ivkwrW qoNbicAw rihMdw hY, hy nwnk! kroVW ivcoN koeI ivrlw Aprs huMdw hY [

    jo pRBU dI mwieAw dy Asr qoN by-dwZ hY, ijs auqy pRBU Awp qRTdw hY,auh AslI vYSno hY [ Aijhy vYSno dw Drm BI piv`qr hY jo Drm dy kMmkrdw hoieAw iehnW kMmW dy Pl dI ie`Cw nhIN r`Kdw [ jo inrw BgqI qykIrqn ivc msq rihMdw hY, qy iksy BI Pl dI ^whS nhIN krdw[ ijs dy

    mn qn ivc pRBU dw ismrn v`s irhw hY, jo sB jIvW auqy dieAw krdw hY[jo Awp pRBU dy nwm Awpxy mn ivc itkwauNdw hY qy hornW nwm jpwauNdwhY, hy nwnk! auh vYSno au~cw drjw hwsl krdw hY[2[

    Bgvwn dw AslI aupwSk auh hY ijs dy ihrdy ivc Bgvwn dI BgqI dwipAwr hY qy jo sB mMd-krmIAW dI suhbq C`f dyNdw hY; ijs dy mn ivcoN hr qrHWdw vihm imt jWdw hY, jo Akwl purK hr QW mOjUd jwx ky pUjdw hY [ ausBgauqI dI miq au~cI huMdI hY, jo gurmuKW dI sMgq ivc rih ky pwpW dI mYl mnqoN dUr krdw hY [ jo in`q Bgvwn dw ismrn krdw hY, jo pRBU-ipAwr qoN Awpxwmn qy qn kurbwn kr dyNdw hY; jo pRBU dy crn sdw Awpxy ihrdy ivc vswauNdwhY[ hy nwnk! Aijhw BgauqI Bgvwn l`B lYNdw hY[3[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    43/81

    AslI pMifq auh hY jo Awpxy mn is`iKAw dyNdw hY, Aqy pRBU dy nwm Awpxy mn ivc Bwldw hY [ aus pMifq dy aupdyS nwl swrw sMswr rUhwnIizMdgI hwsl krdw hY, jo pRBU-nwm dw im`Tw suAwd c`Kdw h Y [ auh pMifqmuV jnm mrn ivc nhIN AwauNdw, jo Akwl purK dI is&iq-swlwh dIAWg`lW Awpxy ihrdy ivc vswauNdw hY [ jo vyd purwx isimRqIAW Awidk dwmu`F pRBU smJdw hY, jo jwxdw hY ik ieh swrw id`sdw jgq AidRSt pRBU

    dy hI Awsry hY; jo bRwhmx, KqRI, vYS, SUdr cwry hI jwqIAW is`iKAw dyNdwhY, hy nwnk! AwK aus pMifq A`gy AsI sdw isr invwauNdy hW [4[

    bRwhmx, KqRI, vYS, SUdr jwqIAW ivcoN koeI BI pRBU dw nwm jp ky vyKley, nwm sB mMqRW dw mu`F hY, sB dw igAwn dwqw hY [ jo-jo nwm jpdw hYaus dI au~cI izMdgI bx jWdI hY, koeI ivrlw swD sMgq ivc rih ky ies hwsl krdw hY [ pSU, cMdrI rUh, mUrK, p`Qr-idl, koeI vI hovy sB nwmqwr dyNdw hY jy pRBU imhr kr ky aus dy ihrdy ivc nwm itkw dyvy [ pRBU dwnwm swry rogW dI dvweI hY, pRBU dy gux gwauxy cMgy BwgW qy suK dw rUp hY [

    pr nwm hor iksy FMg, Dwrimk rsm nwl nhIN imldw; hy nwnk! ieh ausimldw hY ijs dy m`Qy qy DuroN pRBU dI imhr Anuswr iliKAw jWdw hY[5[

    ijs dy mn ivc Akwl purK v`sdw hY, aus dw nwm AslI ArQW ivcrwmdwsu (rwm/pRBU dw syvk) pRBU dw syvk hY; aus srb-ivAwpI pRBUid`s pYNdw hY, dwsW dw dws hox dy suBwau nwl aus ny pRBU l`Bw hY [ jo sdwpRBU nyVy jwxdw hY, auh syvk drgwh ivc kbUl huMdw hY [ pRBU syvk auqyAwp imhr krdw hY qy aus swrI smJ Aw jWdI hY [ prvwr ivc rihMdw

    auh AMdroN inrmoh huMdw hY; hy nwnk! ieho ijhI jIvn- jugqI nwl auhAslI rwm dw dws bx jWdw hY [6[

    jo pRBU dI rzw mn ivc im`TI kr ky mMndw hY, auhI jIauNdw mukqihrdy ivc pRBU-crnW qoN ivCoVw nhIN hY [ sonw qy im`tI BI aus vwsqy brwbrhY Bwv, sonw vyK ky auh loB ivc nhIN Psdw, AMimRq qy kOVI ivhu BI aus leIiek jYsI hY [ iksy vloN Awdr dw vrqwau hovy jW AhMkwr dw aus vwsqy ieksmwn hY, kMgwl qy SihnSwh BI aus dI nzr ivc brwbr hY [jo rzw pRBUvrqwauNdw hY, auhI aus vwsqy izMdgI dw gwfI-rwh hY; hy nwnk! auh jIaUNdw

    mukq ikhw jw skdw hY [7[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    44/81

    swry QW srIr-rUp Gr Akwl purK dy hI hn, ijs ijs srIr-rUp Gr ivcauh Awpxy Awp rKdw hY, auho ijhw auhnW dw nwauN pY jWdw hY[ pRBU Awp hIsB kuJ krn dI qy jIvW pwsoN krwaux dI qwkq rKdw hY jo pRBU cMgw l`gdw hYauhI huMdw hY[ izMdgI dIAW byAMq lihrW bx ky Akwl purK Awp sB QweIN mOjUdhY, Akwl purK dy Kyl ibAwn nhIN kIqy jw skdy [ pRBU ijho ijhI Akl dyNdw hY,auho ijhw zhUr jIv dy AMdr huMdw hY; Akwl purK Awp sB kuJ krn vwlw hY qy

    kdy mrdw nhIN [ pRBU sdw imhr krn vwlw hY, hy nwnk! jIv aus sdw ismrky Pu`l vWg iKVy rihMdy hn [8[9[

    AnykW bMdy pRBU dy guxW dw izkr krdy hn, pr auhnW guxW dw

    h`d-bMnw nhIN l`Bdw [ hy nwnk! iehI swrI isRStI aus pRBU ny keI iksmWqy keI qrIikAW nwl bxweI hY [1[

    pRBU dI ies rcI hoeI dunIAw ivc keI kroVW pRwxI pujwrI hn, AqykeI kroVW Dwrimk rIqW rsmW krn vwly hn; keI kroVW qIrQW dyvsnIk hn Aqy keI kroVW jgq vloN auprwm ho ky jMglW ivc iPrdy hn;keI kroVW jIv vydW dy suxn vwly hn Aqy keI kroVW v`fy-v`fy qpIey bxyhoey hn; keI kroVW Awpxy AMdr surq joV rhy hn Aqy keI kroVW kvIAW

    dIAW rcIAW kivqw ivcwrdy hn; keI kroVW bMdy pRBU dw in`q nvW nwmismrdy hn, hy nwnk! aus krqwr dw koeI BI AMq nhIN pw skdy [1[

    ies jgq-rcnw ivc kroVW AhMkwrI jIv hn Aqy kroVW hI bMdy pu`jky jwhl hn; kroVW SUm qy p`Qr-idl hn, Aqy keI kroV AMdroN mhw koryhn jo iksy dw du`K q`k ky BI kdy psIjdy nhIN; kroVW bMdy dUijAW dw Dn

    curwauNdy hn, Aqy kroVW hI dUijAW dI inMidAw krdy hn; mnu`K Dn pdwrQdI ^wqr myhnq ivc ju`ty hoey hn, Aqy keI kroV dUjy dySW ivc Btk rhyhn; hy pRBU! ijs ijs Awhry qUM lwauNdw hYN aus aus ivc jIv l`gy hoey hn [hy nwnk! krqwr dI rcnw dw Byq krqwr hI jwxdw hY [

    ies isRSt-rcnw ivc kroVW pu`gy hoey, qy kwm v`s ivc r`Kx vwlyjogI hn, Aqy kroVW hI mOjW mwxn vwly rwjy hn; kroVW pMCI qy s`p pRBU nypYdw kIqy hn, Aqy kroVW hI p`Qr qy ru`K augwey hn; kroVW hvw pwxI qyA`gW hn, kroVW dys qy DrqIAW dy c`k hn; keI kroVW cMdRmW, sUrj qy

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    45/81

    qwry hn, kroVW dyvqy qy ieMdR hn ijnHW dy isr auqy C`qR hn; sw ry jIA jMqW qy pdwrQW pRBU ny Awpxy hukm dy Dwgy ivc proieAw hoieAw hY [ hynwnk! jo jo aus BwauNdw hY, aus aus pRBU qwr lYNdw hY [3[

    kroVW jIv mwieAw dy iqMn guxW rjo, qmo qy sqo ivc hn, kroVW bMdyvyd purwn isimRqIAW qy SwsqRW dy pVHn vwly hn; smuMdr ivc kroVW rqnpYdw kr id`qy hn Aqy keI iksmW dy jIA jMq bxw id`qy hn; kroVW jIvkroVW j`K, ikMnr qy ipSwc hn, kroVW BUq, pRyq, sUr qy Syr hn; pRBU iehnWsBnW dy nyVy BI hY qy dUr BI [ hy nwnk! pRBU sB QweIN ivAwpk BI hY qy hYBI inrlyp [4[

    kroVW jIv pwqwl ivc v`sx vwly hn Aqy kroVW hI nrkW qy surgWivc v`sdy hn Bwv, duKI qy suKI hn; kroVW jIv jMmdy hn Aqy kroVW keIjUnW ivc Btk rhy hn; kroVW jIv bYTy hI KWdy hn Aqy kroVW AYsy hn jorotI dI ^wqr myhnq krdy hn qy Q`k tu`t jWdy hn; kroVW jIv pRBU ny Dn

    vwly bxwey hn Aqy kroVW AYsy hn ijnHW mwieAw dw i&kr l`gw hoieAw hY[ pRBUU ijQy ijQy cwhuMdw hY, jIvW EQy EQy hI r`Kdw hY [ hy nwnk! hrykg`l pRBU dy Awpxy h`Q ivc hY [5[

    ies rcnw ivc kroVW jIv vYrwg vwly hoey hn, ijnHW dI suriq AkwlpurK dy nwm nwl l`gI rihMdI hY; kroVW bMdy pRBU Kojdy hn, qy Awpxy AMdrAkwl purK Bwldy hn; kroVW jIvW pRBU dy dIdwr dI qWG l`gI rihMdIhY, auhnW AibnwsI pRBU iml pYNdw hY [ kroVW sqsMg mMgdy hn, auhnW Akwl purK dw ieSk rihMdw hY[ hy nwnk! auh sdw BwgW vwly hn, ijnHWauqy pRBU Awp qR`Tdw hY[

    DrqI dy nO KMfW chuMAW KwxIAW dI rwhIN kroVW hI jIv auqpMn hoeyhn, swry AwkwSW bRhmMfW ivc kroVW hI jIv hn; kroVW hI pRwxI pYdw ho rhyhn; keI qrIikAW nwl pRBU ny jgq dI rcnw kIqI hY[ pRBU ny keI vwrIjgq-rcnw kIqI hY, muV ies smyt ky sdw iek Awp hI ho jWdw hY; pRBUny keI iksmW dy kroVW hI jIv pYdw kIqy hoey hn, jo pRBU qoN pYdw ho ky iPrpRBU ivc lIn ho jWdy hn [ aus pRBU dw AMq koeI bMdw nhIN jwxdw; hy

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    46/81

    nwnk! auh pRBU Awpxy vrgw Awp hI Awp hY [7[

    ies jgq-rcnw ivc kroVW jIv pRBU dy syvk Bgq hn, auhnW dyAwqm ivc pRBU dw prkwS ho jWdw hY; kroVW jIv jgq dy mu`F Akwl purKdy mihrm hn jo sdw ie`k pRBU A `KW nwl hr QW vyKdy hn; kroVW bMdyivc qy Afol AvsQw ivc itky rihMdy hn [ pRBU Awpxy BgqW dm-b-dm

    cyqy r`Kdw hY, hy nwnk! auh Bgq pRBU dy ipAwry huMdy hn [8[10[

    jgq bxwaux vwlw pRBU iek hI hY, koeI dUjw nhIN [ hy nwnk! mYNaus pRBU qoN sdky hW, jo jl, Ql, AwkwS hr QW ivc mOjUd hY [

    pRBU sB kuJ krn dI smr`Qw r`Kdw hY, qy jIAW kMm krn leI pRyrnjogw BI hY, EhI kuJ huMdw hY jo aus cMgw l`gdw hY [ auh A`K dy Por ivcjgq pYdw kr ky nws BI krn vwlw hY, aus dI qwkq dw koeI h`d-bMnwnhIN hY [ isRStI hukm ivc pYdw kr ky ibnw iksy Awsry itkw r`Kdw hY,jgq hukm ivc pYdw huMdw hY qy hukm ivc lIn ho jWdw hY [ au~cy qy nIvyNbMidAW dI vrqoN BI aus dy hukm ivc hI hY, AnykW iksmW dy Kyf-qmwSy ausdy hukm ivc ho rhy hn [ AwpxI bzurgI dy kMm kr kr ky Awp hI vyK irhwhY [ hy nwnk! pRBU sB jIvW ivc ivAwpk hY [1[

    jy pRBU cMgI l`gy qW mnuK au~cI Awqmk AvsQw dyNdw hY Aqy p`Qr-idlW BI qwr lYNdw hY [ jy pRBU cwhy qW suAwsW qoN ibnw BI pRwxI mOqqoN bcw r`Kdw hY, aus dI imhr hovy qW jIv pRBU dy gux gwauNdw hY [ jy pRBU dIrzw hovy qW igry hoey cln vwilAW ivkwrW qoN bcw lYNdw hY; jo kuJ krdwhY, AwpxI slwh Anuswr krdw hY [ pRBU Awp hI lok prlok dw mwlk hY,auh sB dy idl dI jwxn vwlw Awp jgq-Kyf Kyfdw hY qy ies vyK ky uS

    huMdw hY [ jo aus cMgw l`gdw hY auhI kMm krdw hY [ hy nwnk! aus vrgwkoeI hor nhIN id`sdw [2[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    47/81

    d`so, mnu`K pwsoN Awpxy Awp ikhVw kMm ho skdw hY? jo pRBU cMgwl`gdw hY, auhI jIv pwsoN krwauNdw hY [ ies mnu`K dy v`s hovy qW hryk cIz sWBley, pr pRBU auhI kuJ krdw hY jo aus BwauNdw hY [ mUrKqw dy kwrx mnu`KmwieAw ivc ru`J jWdw hY, jy smJ vwlw hovy qW Awpxy Awp ies qoN bicAw rhy;pr BulyKy ivc Bu`lw hoieAw mwieAw dI wiqr dsIN pwsIN dOVdw hY, A`K dy Por

    ivc chuM kUMtW ivc B`j dOV AwauNdw hY [ pRBU imhr kr ky ijs ijs AwpxIBgqI b Sdw hY, hy nwnk! auh nwm ivc itky rihMdy hn[3[

    iKn ivc pRBU kIVy vrgy nIvyN mnu`K rwj dy dyNdw hY, pRBU ZrIbW qyimhr krn vwlw hY [ ijs mn`uK dw koeI gux nhIN id`s AwauNdw, aus plk ivc dsIN pwsIN au~Gw kr dyNdw hY [ ijs qy jgq dw mwlk pRBUAwpxI b^SS krdw hY; aus dw krmW dw lyKw nhIN igxdw [ ieh ijMd qysrIr sB aus pRBU dI id`qI hoeI pUMjI hY, hryk srIr ivc ivAwpk pRBU dw hIjlvw hY [ ieh jgq- rcnw aus ny Awp rcI hY [ hy nwnk! Awpxy iesvf`px Awp vyK ky uS ho irhw hY [4[

    i

    ies jIv dI qwkq ies dy Awpxy h`Q nhIN hY, sB jIvW dw mwlk pRBUAwp sB kuJ krn krwaux dy smr`Q hY [ ivcwrw jIv pRBU dy hukm ivc hIqurn vwlw hY, huMdw EhI hY jo aus pRBU BwauNdw hY [ pRBU Awp kdy au~icAWivc kdy nIivAW ivc pRgt ho irhw hY, kdy icMqw ivc hY qy kdy KuSI dI mOjivc h`s irhw hY; kdy inMidAw ivcwrn dw ivhwr bxweI bYTw hY, kdy uSIv`s AkwS ivc au~cw cVHdw hY qy kdy icMqw v`s pqwl ivc if`gw ipAw hY;

    kdy Awp hI r`bI ivcwr dw mihrm hY [ hy nwnk! jIvW Awpxy ivc mylxvwlw Awp hI hY [5[

    pRBU jIvW ivc ivAwpk ho ky kdy keI iksmW dy nwc kr irhw hY, kdyidny rwq su`qw rihMdw hY [ kdy kRoD ivc Aw ky bVw frwauxw l`gdw hY, kdyjIvW dy crnW dI DUV bixAw rihMdw hY; kdy v`fw rwjw bx bYTdw hY, kdyiek nIvIN jwiq dy mMgqy dw sWg bxw r`iKAw hY; kdy AwpxI bdnwmI krwirhw hY, kdy cMgw AKvw irhw hY;jIv ausy qrHW jIvn bqIq krdw hY ijvyNpRBU krwauNdw h Y [ hy nwnk! koeI ivrlw mn`uK gurU dI ikrpw nwl hI pRBU ismrdw hY [6[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    48/81

    srb-ivAwpI pRBU kdy pMfq bx ky dUijAW aupdyS kr irhw hY, kdymonI swDU ho ky smwDI lweI bYTw hY; kdy qIrQW dy iknwry ieSnwn kr irhwhY, kdy is`D qy swiDk dy rUp ivc mUMhoN igAwn dIAW g`lW krdw hY; kdy kIVwhwQI BMbt Awidk jIv bixAw hoieAw hY Aqy Awpxw hI BvwieAw hoieAwkeI jUnW ivc BauN irhw hY; bhu-rUpIey vWg keI qrHW dy rUp ivKw irhw hY,ijauN pRBU BwauNdw hY iqvyN jIvW ncwauNdw hY [ auhI huMdw hY jo aus mwlk

    cMgw l`gdw hY [ hy nwnk! aus vrgw koeI hor dUjw nhIN hY [7[

    jdoN kdy pRBU dI AMS ieh jIv sqsMg ivc A`pVdw hY qW aus QW qoNmuV vwps nhIN AwauNdw; ikauNik ies dy AMdr pRBU dy igAwn dw pRkwS hojWdw hY qy aus igAwn dy pRkwS vwlI hwlq dw nws nhIN huMdw; ijnHW mnu`KWdy qn mn pRBU dy nwm ivc qy ipAwr ivc r`qy rihMdy hn, auh sdw pRBU dIhzUrI ivc v`sdy hn [ so ijvyN pwxI ivc pwxI Aw rldw hY iqvyN sqsMgivc itky hoey dI Awqmw pRBU dI joiq ivc lIn ho jWdI hY; aus dy jnm mrndy Pyry mu`k jWdy hn, pRBU-crnW ivc aus itkwxw iml jWdw hY [ hynwnk! pRBU qoN sdky jweIey [

    grIbI suBwau vwlw Awpw-Bwv iqAwg, nIvW rih ky suKI v`sdw hY, pr

    v`fy v`fy AhMkwrI, hy nwnk! AhMkwr ivc hI gl jWdy hn [

    ijs dy mn ivc rwj dw mwx hY, auh ku`qw nrk ivc pYx dw szwvwrhuMdw hY [ jo Awpxy Awp bVw juAwn/sohxw smJdw hY, auh ivStw dw hIkIVw huMdw hY, sdw ivSy-ivkwrW dy gMd ivc ipAw rihMdw hY [ jo AwpxyAwp cMgy kMm krn vwlw AKvwauNdw hY, a uh sdw jMmdw mrdw hY, keIjUnW ivc Btkdw iPrdw hY [ jo Dn qy DrqI dI mwlkI dw AhMkwr krdwhY, auh mUrK hY, bVw jwihl hY [ pRBU imhr kr ky ijsdy idl ivc grIbIsuBwau pWdw hY, hy nwnk! auh izMdgI ivc ivkwrW qoN mukq qy prlok ivcsuK pWdw hY [1.bol-bol kyy 2.ruk-ruk ky

    3.smJ-smJ ky 4.bwr-bwr5.muskurw ky

    ipAwr nwl, vIcwr ky bwxI pVIey ieMJ ik mUMh bwxI pVHy Aqy mn ArQ vIcwry[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    49/81

    mnu`K Dn vwlw ho ky mwx krdw hY, pr aus dy nwl AMq vyly iek qIlyijqnI BI koeI cIz nhIN jWdI [ bhuqy lSkr Aqy mnu`KW auqy bMdw AwsWlweI r`Kdw hY, pr pl ivc aus dw nws ho jWdw hY qy koeI BI shweI nhIN

    huMdw [ mnu`K Awpxy Awp sB nwloN blI smJdw hY, pr AMq vyly iek iKnivc sV ky suAwh ho jWdw hY [ jo Awp ieqnw AhMkwrI ho jWdw hY ik iksy dIBI prvwh nhIN krdw, Drmrwj AMq vyly aus dI im`tI plIq krdw hY [siqgurU dI dieAw nwl ijs dw AhMkwr imtdw hY, auh mnu`K, hy nwnk! pRBUdI drgwh ivc kbUl huMdw hY[2[

    jo kroVW Dwrimk kMm kry qy auhnW dw AhMkwr kry qW swry kMmivArQ hn, auhnW kMmW dw Pl aus kyvl QkyvW hI imldw hY [ AnykWqp dy swDn kr ky jy mwx kry, qW auh vI nrkW surgW ivc hI muV muVjMmdw hY Bwv, kdy suK qy kdy duK Bogdw hY [ AnykW jqn kIiqAW jy ihrdwnrm nhIN huMdw qW d`so, auh pRBU dI drgwh ivc ikvyN phuMc skdw hY? jo

    Awpxy Awp nyk AKvwauNdw hY, nykI aus dy nyVy BI nhIN Fu`kdI [ ijs dwmn sBnW dy crnW dI DUV ho jWdw hY[ AwK, hy nwnk! aus dI sohxI soBwiKlrdI hY [3[

    mnu`K jd qk ieh smJdw hY ik mYQoN kuJ ho skdw hY, qd qweIN ies koeI suK nhIN huMdw [ jd qk ieh smJdw hY ik mYN Awpxy bl nwl kuJkrdw hW, qd qk v`Krypx dy kwrx jUnW ivc ipAw rihMdw hY [ jd qk

    mnu`K iksy vYrI qy iksy im`qR smJdw hY, qd qk ies dw mn itkwxynhIN AwauNdw [ jd qk bMdw mwieAw dy moh ivc Zrk rihMdw hY, qd qkies Drm rwj dMf dyNdw hY [ mwieAw dy bMDn pRBU dI imhr nwl tu`tdyhn, hy nwnk! mnu`K dI haumY gurU dI ikrpw nwl mu`kdI hY [4[

    mnu`K hzwrW rupey kmwauNdw hY qy l`KW rupieAW dI ^wqr au~T dOVdwhY; mwieAw jmHw krI jWdw hY, pr r`jdw nhIN [ mwieAw dIAW AnykW mOjWmwxdw hY, qslI nhIN huMdI, BogW dy mgr hor B`jdw hY qy bVw du`KI huMdw hY [jy AMdr sMqoK nw hovy, qW koeI r`jdw nhIN, ijvyN su&inAW dw koeI lwB nhIN,iqvyN sMqoK-hIx dy swry kMm qy ^whSW ivArQ hn [ pRBU dy nwm dI mOj ivchI swrw suK hY, Aqy ieh suK iksy v`fy BwgW vwly imldw hY [ jo pRBU Awp

    hI sB kuJ krn dy qy jIvW pwsoN krwaux dy smr`Q hY, hy nwnk! aus pRBU sdw ismr [5[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    50/81

    ivcwr ky vyK lY, ies jIv dy h`Q kuJ nhIN hY; pRBU Awp hI sB kuJkrn jogw hY qy jIvW pwsoN krwaux jogw hY [ pRBU ijho ijhI nzr bMdy vlkrdw hY bMdw auho ijhw bx jWdw hY, auh pRBU Awp hI Awp hY [ jo kuJ ausbxwieAw hY AwpxI mOj ivc bxwieAw hY; sB jIvW dy AMg-sMg hY qy sB qoNv`Krw hY[ pRBU Awp hI ie`k hY qy Awp hI Anyk rUp Dwr irhw hY; sB kuJ

    smJdw hY, vyKdw hY qy pCwxdw hY [ auh nw kdy mrdw hY nw ibnsdw hY; nwjMmdw hY nw mrdw hY; hy nwnk! pRBU sdw hI Awpxy Awp ivc itikAwrihMdw hY [6[

    pRBU Awp hI sB jIvW dy nwl imilAw hoieAw hY, so auh Awp hIis`iKAw dyNdw hY qy Awp hI aus is`iKAw smJdw hY [ Awpxw iKlwrw ausny Awp hI bxwieAw hY, jgq dI hryk SY aus dI bxweI hoeI hY, auh bnwauxjogw hY [ d`so, aus qoN v`Krw kuJ ho skdw hY? hr QW auh pRBU Awp hI mOjUdhY [ Awpxy Kyl Awp hI krn jogw hY, byAMq rMgW dy qmwSy krdw hY [ jIvW dymn ivc Awp v`s irhw hY, jIvW Awpxy mn ivc itkweI bYTw hY; hynwnk! aus dw mu`l d`isAw nhIN jw skdw [7[

    sB dw mwlk pRBU sdw hI kwiem rihx vwlw hYgurU dI imhr nwliksy ivrly ny ieh g`l d`sI hY [ jo kuJ aus ny bxwieAw hY auh mukMml hYBwv, ADUrw nhIN ieh g`l kroVW ivcoN iksy ivrly ny pCwxI hY [ hy A`qsohxy, byAMq qy by-imswl pRBU! qyrw rUp ikAw ipAwrw-ipAwrw hY! qyrI bolIBI im`TI-im`TI hY, hryk srIr ivc kMnW rwhIN suxI jw rhI hY, jIB nwlau~cwrI jw rhI hY, hryk ivc qUM Awp hI bol irhw hYN [ hy nwnk! jo Ajyhy

    pRBU dw nwm pRIq nwl mn ivc jpdw hY, auh piv`qr qoN vI v`D punI`q hojWdw hY [

    jo sMqW dI Srn pYNdw hY, auh bMDnW qoN bc jWdw hY; hy nwnk! sMqW dI

    inMidAw krn nwl jnm mrn dy c`k ivc pY jweIdw hY [

    sMq dI inMidAw krn nwl mnu`K dI aumr ivArQ hI guzrdI jWdI hY,sMq dI inMidAw kIiqAW mnu`K jmW qoN bc nhIN skdw [ swrw hI suK nws hojWdw hY, Gor duKW ivc pY jWdw hY [ miq mYlI ho jWdI hY, soBw qoN s`Kxw rihjWdw hY [sMq dy iPtkwry hoey bMdy dI koeI shwieqw nhIN kr skdw, sMq dIinMdw kIiqAW inMdk dw ihrdw gMdw ho jWdw hY[ pr jy ikpwl sMq Awpikrpw kry, qW hy nwnk! sMq dI sMgq ivc inMdk BI pwpW qoN bc jWdw hY[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    51/81

    sMq dI inMdw krn nwl ichrw hI BRSitAw jWdw hY, qy inMdk QW-QWkW vWg lauN-lauN krdw hY, inMMdw dy bcn boldw iPrdw hY [ Kotw suBwau bxjwx qy mnu`K s`p dI jUny jw pYNdw hY, ikrm Awidk BYVIAW jUnW ivc BtkdwhY [ *inMdk iqRsnw dI A`g ivc sVdw Bu`jdw hY, hryk DoKw dyNdw iPrdwhY[ mnu`K dw swrw qyj pRqwp hI nSt ho jWdw hY Aqy inMdk mhW nIc bxjWdw h Y [ inMdw krn vwilAW dw koeI Awsrw nhIN rihMdw; hy nwnk! jysMqW Bwvy qW auh inMdk BI cMgI AvsQw qy A`pV jWdy hn[

    sMq dI inMidAw krn vwlw sdw A`q cu`kI r`Kdw hY, qy iek plk BrBI A`q cu`kx vloN Awrwm nhIN lYNdw[ v`fw zwlm bx jWdw hY, qy r`b vloNiPtkwirAw jWdw hY [ rwj, suKW qoN vWiJAW rihMdw hY, sdw duKI qy AwqurrihMdw hY [ swry rog ivAwpdy hn, aus suKW dy somy pRBU qoN sdw ivCoVwrihMdw hY [ sMqW dI inMidAw krnI bhuq hI mwVw kMm hY [ hy nwnk! jy sMqW Bwvy qW aus inMdk dw BI inMidAw qoN Cutkwrw ho jWdw hY [3[

    sdw mYly mn vwlw hY, auh kdy iksy dw s`jx nhIN bxdw [ sMq doKI nUMSjw imldI hY qy swry aus dw swQ C`f jWdy hn [ inMdk bVw AwkV-Kwnbx jWdw hY qy sdw mMdy kMm krdw hY [ jMmdw mrdw rihMdw hY, suKW qoNvWiJAw jWdw hY [ koeI shwrw nhIN imldw, hy nwnk! jy sMq cwhy qW Awpxynwl aus inMdk imlw lYNdw hY[4[

    iksy kMm ivc nypry nhIN cVHdw, A`D ivcoN hI rih jWdw hY [ jMglWivc uAwr qy rwhoN KuMJw ky AOJVy pw dyeIdw hY [ ijvyN pRwxW qoN ibnW murdwloQ hY, iqvyN hI sMq dw inMdk AMdroN AslI izMdgI qoN, jo mnu`K dw AwDwr hY^wlI huMdw hY [ inMdkW dI nyk kmweI qy ismrn vwlI koeI p`kI nINh nhIN

    huMdI, inMidAw dI kmweI kr ky Awp hI aus dw mMdw Pl KWdy hn [ inMdk koeI hor inMidAw dI vwdI qoN bcw nhIN skdw, hy nwnk! jy sMq cwhy qWinMdk inMidAw qoN bcw skdw hY [

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    52/81

    inMdk ieauN ivlkdw hY ijvyN pwxI qoN ibnw m`CI qV&dI hY [ inMdkiqRSnw dw mwirAw hoieAw kdy r`jdw nhIN, ijvyN A`g bwlx nwl nhINr`jdI[ ijvyN AMdroN siVAw hoieAw iql dw bUtw pYlI ivc hI inmwxw ipAw

    rihMdw hY, iqvyN inMdk BI iek`lw Cu`tV ipAw rihMdw hY [ sMq dw inMdk DrmoNhIx huMdw hY qy sdw JUT boldw hY [ inMidAw dw suBwau inMdk dw mu`F qoN hIquirAw Aw irhw hY[ hy nwnk! mwlk dI rzw hY jo aus cMgw l`gdw hY auhIhuMdw hY [

    sMqW dI inMidAw krn vwlw iBRSitAw jWdw hY, pRBU dI drgwh ivcaus szw imldI hY [ inMdk sdw Awqur rihMdw hY, nw ijaUNidAW ivc qynw moieAW ivc huMdw hY[ Aws kdy isry nhIN cVHdI, jgq qoN inrws hI c`ljWdw hY [ inMdk inMidAw dI ies qRyh qoN bcdw nhIN [ ijho ijhI mnu`K dI

    nIAq huMdI hY, iqho ijhw aus dw suBwau bx jWdw hY [ ipClI kIqI mMdkmweI dy suBwau-rUp Pl koeI imtw nhIN skdw [ hy nwnk! ies Byq auh s`cw pRBU jwxdw hY [

    swry jIA jMq aus pRBU dy hn, auhI sB kuJ krn dy smrQ hY, sdwaus pRBU A`gy isr invwauxw cwhIdw hY[ idn rwq pRBU dy gux gwE, dm-b-

    dm ausy Xwd kro [ jgq ivc hryk Kyf ausy dI vrqweI vrq rhI hY, pRBUjIv ijho ijhw bxwauNdw hY auho ijhw hryk jIv bx jWdw hY [ jgq-rUpAwpxI Kyf Awp hI krn jogw hY [ kOx koeI dUjw slwh d`s skdw hY? ijsijs jIv auqy pRBU imhr krdw hY aus aus Awpxw nwm b^Sdw hY; hynwnk! auh v`fy BwgW vwly ho jWdy hn [

    hy Bly mnu`Ko! cqurweI C`fo, hir nwm ismro; kyvl pRBU dI Aws mnivc r`Ko [ hy nwnk! ies qrHW du`K vihm qy fr dUr ho jWdy hn [

    hy mn! mnu`K dw Awsrw au~kw hI ivArQ smJ, iek Akwl purK hI

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    53/81

    sB jIAW dyx vwlw hY; ijs dy id`iqAW mnu`K r`ijAw rihMdw hY qy muV aus lwlc Aw ky dbwauNdw nhIN [ pRBU Awp hI jIvW mwrdw hY jW pwldw hY,mnu`K dy v`s kuJ nhIN hY [ aus mwlk dw hukm smJ ky suK huMdw hY [ hy mn!aus dw nwm hr vyly Xwd kr [ aus pRBU sdw ismr [ hy nwnk! ismrndI brkq nwl izMdgI dy s&r ivc koeI rukwvt nhIN pYNdI [1[

    Awpxy AMdr Akwl purK dI vifAweI kr [ hy myry mn! iehs`cw ivhwr kr [ jIB nwl im`Tw nwm- AMimRq pI, ies qrHW AwpxI ijMd

    sdw leI suKI kr lY [ A`KW nwl Akwl purK dw jgq- qmwSw vyK,BilAW dI sMgq ivc itikAW hor kutMb Awidk dw moh imt jWdw hY[ pYrWnwl r`b dy rwh qy qur [ pRBU rqw Br BI jpIey qW pwp dUr ho jWdy hn [h`QW nwl pRBU dy rwh dy kMm kr qy kMn nwl aus dI vifAweI sux; ies qrHWhy nwnk! pRBU dI hzUrI ivc sur^-rU ho jweIdw hY [2[

    jo sdw hI pRBU dy gux gwauNdy hn, auh jgq ivc v`fy BwgW vwly hn[auh jgq ivc DnI hn qy r`jy hoey hn jo Akwl purK dy nwm dw iDAwnkrdy hn [ ijhVy Bly lok mn, qn qy mUMh qoN pRBU dw nwm aucwrdy hn,

    auhnW sdw suKI jwxo [ jo kyvl iek pRBU hr QW pCwxdw hY, aus lokprlok dI Bwv, jIvn dy swry s&r dI smJ Aw jWdI hY [ ijs dw mn pRBUdy nwm nwl rc imc jWdw hY, hy nwnk! aus ny pRBU pCwx ilAw hY [3[

    ijs gurU dI ikrpw nwl Awpxw Awp su`J pYNdw hY, ieh jwx lvo ik ausdI iqRSnw imt jWdI hY [ jo r`b dw ipAwrw sqsMg ivc Akwl purK dI is&iq-swlwh krdw hY, auh swry rogW qoN bc jWdw hY [ jo hr roz pRBU dw kIrqn hIaucwrdw hY, auh igRhsq ivc rihMdw hoieAw inrlyp hY [ ijs dI Aws iek

    Akwl purK au~qy hY, aus dI jmW vwlI PwhI k`tI jWdI hY [ ijs dy mn ivc pRBUdy imlx dI qWG hY, hy nwnk! aus koeI du`K nhIN poNhdw [4[

    ijs hrI pRBU mn ivc sdw Xwd rihMdw hY, auh sMq hY, suKI hY auhkdy Gwbrdw nhIN [ ijs auqy pRBU AwpxI imhr krdw hY, d`so pRBU dw auhsyvk hor iks qoN fr skdw hY? aus pRBU auho ijhw hI id`s pYNdw hY, ijhoijhw auh Asl ivc hY, pRBU Awpxy rcy hoey jgq ivc Awp ivAwpk hY[in`q ivcwr kridAW-kridAW syvk ivcwr ivc sPlqw ho jWdI hY, gurUdI ikrpw nwl aus swrI AslIAq dI smJ Aw jWdI hY [

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    54/81

    hy nwnk! myry auqy BI gurU dI imhr hoeI hY, hux mYN jdoN q`kdw hW qWhryk cIz aus sB dy muF -pRBU dw rUp id`sdI hY, ieh id`sdw sMswr BI auhAwp hY qy sB ivc ivAwpk joiq BI Awip hI hY [5[

    nw kuJ jMmdw hY nw kuJ mrdw hY; ieh jnm mrx dw qW pRBU Awp hIKyl kr irhw hY[ jMmxw, mrxw, id`sdw qy Ax-id`sdwieh swrw sMswrpRBU ny Awpxy hukm ivc qurn vwlw bxw id`qw hY [ swry jIvW ivc kyvl pRBUAwp hI hY, AnykW qrIikAW nwl jgq bxw bxw ky nws BI kr dyNdw hY [

    pRBU Awp AibnwsI hY; aus dw kuJ nws nhIN h uMdw, swry bRhmMf dI rcnw BIAwp hI rc irhw hY [ pRBU pRqwp dw Byq nhIN pwieAw jw skdw, ibAwnnhIN ho skdw; hy nwnk! jy auh Awp Awpxw jwp krwey qW hI jIv jwpkrdy hn [

    ijnHW bMidAW ny pRBU pCwx ilAw, auh soBw vwly ho gey; swrw jgqauhnW dy aupdySW nwl ivkwrW qoN bcdw hY [ hrI dy Bgq sB jIvW bcwaux jogy hn, sB dy du`K dUr krn dy smr`Q huMdy hn [ syvkW ikrpwlpRBU Awp Awpxy nwl imlw lYNdw h Y, siqgurU dw Sbd jp ky auh Pu`l vWgiKV AwauNdy hn [ auhI auhnW syvkW dI syvw ivc ru`Jdw hY, ijs BwgW vwly

    auqy, hy pRBU! qUM Awp imhr krdw hYN [ auh syvk nwm jp ky Afol AvsQwhwsl krdy hn; hy nwnk! auhnW mnu`KW bVy au~cy bMdy smJo [7[

    pRBU dw syvk sdw hI pRBU dI hzUrI ivc v`sdw hY qy jo kuJ krdw hY,pRBU dI rzw ivc rih ky krdw hY [ s`uqy is`D jo kuJ huMdw hY aus pRBU dwBwxw jwxdw hY, qy sB kuJ krn vwlw pRBU hI smJdw hY [ syvkW pRBUdw kIqw hoieAw im`Tw l`gdw hY, pRBU ijho ijhw srb-ivAwpk hY auho ijhwauhnW nzrIN AwauNdw hY [ ijs pRBU qoN auh syvk pYdw hoey hn, ausy ivc

    lIn rihMdy hn, auh suKW dw ^zwnw ho jWdy hn qy ieh drjw P`bdw BI auhnW hI hY [ hy nwnk! pRBU qy pRBU dy syvk iek rUp smJo, syvk mwx dy kypRBU Awpxy Awp Awp mwx dyNdw hY, syvk dw mwx pRBU dw hI mwx hY [

    pRBU swrIAW SkqIAW nwl pUrn hY, sB dy du`K-drd jwxdw hY [ hynwnk! ijs AYsy pRBU dy ismrn nwl ivkwrW qoN bc skIdw hY, aus qoN sdwsdky jweIey [1[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    55/81

    swry jIvW dI pwlxw krn vwlw gopwl pRBU Awp hY, jIvW dI idl dItu`tI hoeI qwr Awpxy nwl gMFx vwlw BI Awp hY [ ijs pRBU Awpxy mnivc swirAW dI rozI dw i&kr hY, aus dy dr qoN koeI jIv inrwS nhINAwauNdw [ hy myry mn! sdw pRBU jp, auh nws-rihq hY, Awpxy ijhwAwp hIhY[ jy koeI pRwxI sO vwrI qWG kry qW BI pRwxI dw Awpxy jqn nwl kIqwhoieAw koeI kMm isry nhIN cVHdw [ hy nwnk! iek pRBU dw nwm jp qW giqhovygI, aus pRBU qoN ibnw hor koeI cIz qyry AslI kMm dI nhIN hY [1[

    rUp vwlw ho ky koeI pRwxI rUp dw mwx nw kry, swry srIrW ivc pRBU dIhI joiq soBdI hY [ Dn vwlw ho ky kI koeI mnu`K AhMkwr kry, jdoN ik swrwDn aus pRBU dw hI b^iSAw hoieAw hY? jy koeI Awpxy Awp bVw sUrmw

    AKvwey qW rqw ieh qW socy ik pRBU dI id`qI hoeI qwkq qoN ibnw ikQy dOVskdw hY [ jy koeI DnwF ho ky dwqw bx bYTy, qW auh mUrK aus dynhwr pRBU pCwxy[ hy nwnk! auh sdw inroAw hY ijs dw AhMkwr rUpI rog gurU dIikrpw nwl dUr huMdw hY [2[

    hoieAw bMdw sMswr-smuMdr qoN qr jWdw hY [ ijvyN dIvw hnyrw dUr kr ky cwnx krdyNdw hY, iqvyN gurU dw dIdwr kr ky mn ivc iKVwau pYdw ho jWdw hY [ ijvyN iksy

    purK dI joiq mnu`K dy AMdr pRgtdI hY [ mYN auhnW sMqW dy crnW dI DUV mMgdwhW[ hy pRBU! nwnk dI ieh ^wihS pUrI kr [3[

    hy mUrK mn! du`K imlx qy ikauN ivlkdw hYN? ipCly bIjy dw Pl hIsuK smJ [ hy loBI BMbt! qUM mwieAw dy suAwd ivc msq ho irhw hYN, d`sikhVI cIz qyry nwl AweI sI [ hy nwnk! ihrdy ivc pRBU dw nwm jp, iesyqrHW ie`zq nwl prlok vwly Gr ivc jwvihgw [4[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    56/81

    hy BweI! ijhVw sOdw ^rIdx vwsqy qUM jgq ivc AwieAw hYN, auh rwmnwm -rUpI sOdw sMqW dy Gr ivc imldw hY [ ies vwsqy AhMkwr C`f dy, qymn dy v`ty ieh v`Kr ^rId lY, Aqy pRBU dw nwm ihrdy ivc prK [ sMqW dysMg qur qy rwm nwm dw ieh sOdw l`d lY, mwieAw dy hor DMdy C`f dy [ jy iehqyrw mUMh aujlw hovygw [ pr ieh vpwr koeI ivrlw bMdw krdw hY [ hynwnk! Ajyhy vpwrI qoN sdw sdky jweIey [5[

    hy BweI! swDU jnW dy pYr Do Do ky nwm-jl pI, swD-jn qoN AwpxIijMd BI vwr dy [ gurmuK mnu`K dy pYrW dI ^wk ivc ieSnwn kr, gurmuK qoNsdky hohu [ sMq dI syvw v`fy BwgW nwl imldI hY, sMq dI sMgq ivc hI pRBUdI is&iq-swlwh kIqI jw skdI hY [ sMq Awqmk jIvn dy rwh ivcAwauNdIAW AnykW AOkVW qoN bcw lYNdw hY, sMq pRBU dy gux gw ky nwm-AMimRqdw suAwd mwxdw hY [ ijhnW ny sMqW dw Awsrw PiVAw hY jo sMqW dy dr qyAw if`gy hn auhnW ny, hy nwnk! swry suK pw ley hn [6[

    ^zwny aus mwlk dI nzr ivc hn, pr jIv Awpxy ipCly kIqy krmW dwPl Bogdy hn [ sB kuJ aus pRBU dw hI hY, qy auhI sB kuJ krn dy smr`Q hY;Xwd kr, hor swrIAW krxIAW nwloN iehI krxI au~cI qy su`cI hY [ pRBU

    ijs dy mn ivc siqgurU dI SrDw bx geI hY aus dy ic`q ivc pRBU itk

    jWdw hY [ auh swry jgq ivc Bgq Bgq suxINdw hY, ijs dy ihrdy ivc iekpRBU v`sdw hY; aus dI AmlI izMdgI qy izMdgI dy AsUl iek-rs hn, s`cwpRBU aus dy ihrdy ivc hY, qy pRBU dw nwm hI auh mUMhoN aucwrdw hY; aus dI nzrdw rUp id`sdw hY, pRBU hI sB QweIN mOjUd id`sdw hY, qy pRBU dw hI swrwhY, hy nwnk! auh sdw aus iQr rihx vwly ivc lIn ho jWdw hY [8[15[

    1.bol-bol kyy 2.ruk-ruk ky

    3.smJ-smJ ky 4.bwr-bwr5.muskurw ky

    ipAwr nwl, vIcwr ky bwxI pVIey ieMJ ik mUMh bwxI pVHy Aqy mn ArQ vIcwry[ijvyN mUMh nwl b wxI pVIey mn ivc ArQ-vIcwr cldI rhy[

  • 7/31/2019 SUKHMANI_Sukhan Di Mani

    57/81

    pRBU dw n koeI rUp hY, n ichn-c`k Aqy n koeI rMg [ pRBU mwieAw dy

    ijs auqy Awp q`RTdw hY [1[

    dy[ sB jIvW dy AMdr iek Akwl purK hI ivAwpk hY, aus qoN bwhrwhor koeI jIv nhIN, koeI cIz nhIN [ pRBU bVw gMBIr hY qy fUMGw hY,isAwx w hY, auh Awp hI jIvW dy idl dI pCwxn vwlw qy jwxn vwlwhY[ pwrbRhm pRBU, sB dy v`fy mwlk, qy jIvW dy pwlk, dieAw dy^zwny , dieAw d y Gr, qy b^Sxhwr hn[ nwnk dy mn ivc ieh qWG hY

    ik m YN qyry swDW dI crnIN pvW [

    pRBU jIvW dy mn dy Purny pUry krn qy srn AwieAW dI shwieqw krn dysmr`Q hY [ jo aus ny ilK id`qw hY, auhI huMdw hY [ijs pRBU dw A`K Prkx dwsmw jgq dy pwlx qy nws leI kw&I hY, aus dw gu`Jw Byq koeI hor jIv nhIN

    aus dy Gr ivc mOjUd suxIdy hn [ rwijAW ivc pRBU Awp hI rwjw hY, jogIAWivc jogI hY, qpIAW ivc Awp hI v`fw qpI hY qy igRhsqIAW ivc BI Awp hI

    nwnk! iksy jIv ny aus Akwl purK dw AMq nhIN pwieAw [2[

    ky sw