SUITE FRANÇAISE drama Onmogelijke liefde voor … FRANCAISE_DIBB.… · van Suite FranQuise ......

11
Onmogelijke liefde voor nazi in Frans boerendorp Regie: Saul Dibb. Hoofdrollen: Mi- chelle Williams, Matthias Schoe- naerts en Kristin Scott Thomas. De voorgeschiedenis van Suite FranQuise is bijna net zo dra- matisch als het ver- haal. over een onmo- gelijke liefde in oor- logstijd. Uitgangs- punt is het boek dat de Frans-Joodse schrijfster Irene Né- mirovsky schreef aan het begin van de Tweede Wereldoor- log. In 1942 werd zij gedeporteerd en stierf zij in Ausch- witz. Haar oudste dochter ontdekte het manuscript dat daarna werd gepu- bliceerd en diverse prestigieuze literaire prijzen won. In Ne- derland is het ver- schenen onder de titel Storm in Juni. De film van Saul Dibb toont vooral hoe de Franse bevol- king reageerde op de Duitse bezetters. Hij zoomt in op een plat- telandsdorp waar Duitse soldaten wor- den ingekwartierd bij de plaatselijke be- volking. Het leidt tot veel irritatie, zeker in het huis van mada- me Angellier (Kristin Scott Thomas) en haar schoondochter Lucile (Michelle Wil- liams), wier echtge- noot in een Duits ge- vangenkamp zit. Wanneer een Duitse officier (een knappe rol van Matthias Schoenaerts) bij deze twee vrouwen onderdak krijgt, is de spanning snel te snijden. Het feit dat deze nazi een aar- dige, gecultiveerde man is - hij compo- neert zelfs de suite waarnaar de film is genoemd - maakt aanvankelijk weinig uit. Totdat de liefde ontluikt en er levens- bepalende keuzes gemaakt moeten worden. Vooral door de sterke rolbezet- ting weet Suite Française te overtui- gen. De valkuilen van goedkoop sentiment worden bekwaam omzeild. Alleen het einde, dat niet in het boek voorkomt, is nogal vergezocht. A.Z. Is liefde fout als je hart sneller gaat kloppen voor een nazi? FOTO STEFFAN HILL Algemeen Dagblad, 26 maart 2015 Saul Dibb SUITE FRANÇAISE drama

Transcript of SUITE FRANÇAISE drama Onmogelijke liefde voor … FRANCAISE_DIBB.… · van Suite FranQuise ......

Onmogelijke liefde voor nazi in Frans boerendorp Regie: Saul Dibb. Hoofdrollen: Mi-chelle Williams, Matthias Schoe-naerts en Kristin Scott Thomas.

De voorgeschiedenis van Suite FranQuise is bijna net zo dra-matisch als het ver-haal. over een onmo-gelijke liefde in oor-logstijd. Uitgangs-punt is het boek dat de Frans-Joodse schrijfster Irene Né-mirovsky schreef aan het begin van de Tweede Wereldoor-log. In 1942 werd zij gedeporteerd en stierf zij in Ausch-witz. Haar oudste dochter ontdekte het manuscript dat daarna werd gepu-bliceerd en diverse prestigieuze literaire prijzen won. In Ne-derland is het ver-schenen onder de titel Storm in Juni. De film van Saul Dibb toont vooral hoe de Franse bevol-king reageerde op de Duitse bezetters. Hij

zoomt in op een plat-telandsdorp waar Duitse soldaten wor-den ingekwartierd bij de plaatselijke be-volking. Het leidt tot veel irritatie, zeker in het huis van mada-me Angellier (Kristin Scott Thomas) en haar schoondochter Lucile (Michelle Wil-liams), wier echtge-noot in een Duits ge-vangenkamp zit. Wanneer een Duitse officier (een knappe rol van Matthias Schoenaerts) bij deze twee vrouwen onderdak krijgt, is de spanning snel te snijden. Het feit dat

deze nazi een aar-dige, gecultiveerde man is - hij compo-neert zelfs de suite waarnaar de film is genoemd - maakt aanvankelijk weinig uit. Totdat de liefde ontluikt en er levens-bepalende keuzes gemaakt moeten worden. Vooral door de sterke rolbezet-ting weet Suite Française te overtui-gen. De valkuilen van goedkoop sentiment worden bekwaam omzeild. Alleen het einde, dat niet in het boek voorkomt, is nogal vergezocht. A.Z.

• Is liefde fout als je hart sneller gaat kloppen voor een nazi? FOTO STEFFAN HILL

Algemeen Dagblad, 26 maart 2015 Saul Dibb

SUITE FRANÇAISE drama

Kasteelroman in oorlogstijd GENRE: drama, oorlog REGIE: Saul Dibb MET: Michelle Williams, Matthias Schoenaerts, Kristin Scott Thomas

Soms is het verhaal achter een film interessanter dan

de film zelf. In1942 werd de Parijse Jodin Irène Némirovsky gede-porteerd en in Ausch-witz vermoord. Haar ondergedoken dochter Denise Epstein overleef-de de oorlog en vond jaren later in de tas van haar moeder het manu-script van een oorlogs-kroniek. Ze liet de eer-ste twee voltooide hoofdstukken uitgeven als Suite Française en het boek werd een in-ternationale bestseller.

Regisseur Saul Dibb verfilmde het unieke document van Némi-rovsky waarin alles draait om Lucile Angel-lier (Michelle Williams). Terwij haar man aan het front vecht, krijgen zij en haar schoonmoe-der (Kristin Scott Tho-mas) thuis de Duitse luitenant Von Falk (Mat-thias Schoenaerts) gestationeerd. Hoe meedogenloos het nazi-regime ook is, toch

voelt Lucile zich sterk aangetrokken tot de knappe en ontwikkelde officier.

De cast en vormge-ving van Suite Française mogen dan indrukwek-kend zijn, toch kijkt de film weg als een kasteel-roman in oorlogstijd. Michelle Williams over-tuigt als Française in een duivelse spagaat. Haar liefde voor de vijand is oprecht, maar haar vaderland verra-den? Dat nooit! Genoeg materiaal voor een romance vol tragiek, maar helaas kleurt Dibb (The duchess) te netjes, te braaf en bijna lieflijk binnen de lijntjes van het romantische oor-logsdrama. Te veel volgens het boekje (let-terlijk), nergens een rafelrandje. Natuurlijk is Suite Française een belangrijk document, omdat het boek én de film volgens Denise Epstein tonen dat de nazi's Irène Némirovsky nooit helemaal hebben kunnen uitroeien. Niet-temin had haar literaire nalatenschap een ge-passioneerdere en ge-raffineerdere film ver-diend.

Eric le Duc

De Telegraaf, 26 maart 2015

Saul Dibb

'SUITE FRANÇAISE'

Terwijl haar echtgenoot aan het front is, begint Lucile (Michelle Williams, I.) steeds meer te voelen voor een Duitse officier (Matthias Schoenaerts).

BN De Stem, 26 maart 2015

Verboden liefde in oorlogstijd door Tisha Eetgerink Frankrijk, 1940. De bewoners van een dorpje, op een paar uur rij-den van Parijs, zitten in de kerk als de Duitsers komen. De preek wordt verstoord door het geluid van tanks op het dorpsplein. Een shot van tientallen synchroon be-wegende laarzen aan het begin vertelt eigenlijk al genoeg: dit is geen opzienbarende film. Suite franmise is gebaseerd op het boek van Irène Némirovsky. Het ruwe manuscript werd ontdekt door haar kinderen, bijna 60 jaar nadat zij werd afgevoerd naar Auschwitz. Het werd alsnog uit-gegeven en mede dankzij de bij-zondere context direct een best-seller. Waarom dit, toch zeker niet bij iedereen bekende verhaal, nauwe-lijks wordt gebruikt bij de verfil-ming is een raadsel. Slechts bij de aftiteling komt een plichtmati-ge tekst over de auteur voorbij. Dat had qua constructie een stuk spannender gekund. De Duitsers worden ingekwar-tierd bij de bewoners. Die zitten daar uiteraard niet op te wach-ten. Madame Angellier, degene met het mooiste huis van het dorp, doet er alles aan om te zor-gen dat officier Bruno von Falk zich niet welkom voelt. Hij zal niet aan dezelfde tafel zitten als

Saul Dibb

haar zoon, die in Duitsland in een krijgsgevangenkamp zit. Van haar schoondochter Lucile ver-wacht ze eenzelfde vijandige af-standelijkheid, maar die heeft er meer moeite mee. De nazi blijkt namelijk niet alleen een vrolijke hond te hebben en uiterst be-leefd te zijn, hij kan ook uitste-kend piano spelen. Als Madame boodschappen doet, vult een on-bekende melodie het huis. Der Bruno blijkt namelijk eigenlijk componist, slechts door de oor-log in SS-bretels gedwongen. Tja en dan leidt een gevoelig gesprek hier en een kusje daar al snel tot

Film: Suite fransaise Regie: Saul Dibb Met: Michelle Williams, Matthias Schoenaerts Te zien in Breda (Chassé Cinema, Pa- thé)

seks op het eetkamerdressoir. Dat de film geen klapper is, ligt aan de knullige keuzes van de filmmakers. En wie heeft de bou-quetreeksdialogen goedgekeurd? Zo blijft Suite fran(wise een mooi aangeklede maar onnodig vlakke boekverfilming over de verboden liefde tussen een Frans meisje en een Duitse officier.

Trouw, 26 maart 2015 Saul Dibb

Onmogelijke liefdes ten tijde van de Tweede Wereldoorlog

PHOENIX EN SUITE FRANÇAISE Phoenix Regie: Christian Petzold. Met Nina Hoss en Ronald Zehrfeld. ***** Suite Française Regie: Saul Dibb. Met Michelle Williams en Matthias Schoenaerts. ***r

Liefde in tijden van oorlog, het is zo oud als 'Go-ne with the Wind'. Wie herinnert zich niet hoe Scarlett O'Hara en Rhea Butler elkaar in de ar-men vielen tegen de achtergrond van de Ameri-kaanse Burgeroorlog. De twee liefdesvertellin-gen die deze week de bioscoop aandoen, 'Phoe-nix' en 'Suite Française', spelen tijdens de Twee-de Wereldoorlog, en kiezen beide het vrouwelij-ke perspectief Het voordeel is dat je het eens over iets anders kunt hebben dan bommen en granaten alleen. Het verlies van identiteit bijvoorbeeld, en het wegkijken van de Duitsers na de oorlog, zoals in 'Phoenix' van Christian Petzold, een van de in-teressantste Duitse regisseurs van dit moment. In 'Phoenix' keert de Duits-Joodse nachtclub-zangeres en kampoverlevende Nelly (gespeeld door Petzolds muze Nina Hoss) kort na het ein-de van de oorlog in 1945 terug naar Berlijn. Op de puinhopen van de stad gaat ze op zoek naar haar man, Johnny, die haar mogelijk heeft verraden, maar van wie ze nog steeds houdt. Ze komt hem al snel op het spoor, maar omdat haar gezicht is verminkt, en ze inmiddels plasti-sche chirurgie heeft ondergaan, herkent hij haar niet. Wel ziet hij een gelijkenis, en vraagt hij haar zijn vrouw te spelen, om zo de familie-erfenis te kunnen innen. Petzold vraagt je mee te gaan in deze Hitchcoc-kiaanse thriller-opzet, die veel wegheeft van `Vertigo', waarin een man zijn grote liefde ook nabouwde zonder te 'zien' dat ze al voor hem stond. 'Phoenix' gaat ook over zien, over kijken en vooraf wegkijken, als een psychologisch ver-schijnsel, en doet dat in een uitgebeende stijl

waarin het melodrama niet wordt gepresen-teerd maar gethematiseerd. Petzold creërt zo ook een lijntje naar Fassbin-der, en de manier waarop hij als een van de wei-nigen de Duitse naoorlogse generatie gestalte gaf, of een oorlogsrelatie, zoals in 'Wi Marleen', over de liefde tussen een Duits zangeresje ge-vierd door de nazi's en een Joodse componist. In 'Suite Française' bloeit een vergelijkbare rela-tie op tussen de Franse Lucille wier man krijgs-gevangen is genomen (Michelle Williams) en de Duitse officier Bruno von Falk (gespeeld door de Vlaamse hunk Matthias Schoenaerts) die niet al-leen knap en gevoelig is maar ook heel muzi-kaal. De film is gebaseerd op de bestseller van Irène Némirovsky die in Auschwitz stierf, maar een manuscript achterliet dat door haar dochters werd bewaard en bewerkt en in 2004 in roman-vorm uitgegeven. Het verhaal is gesitueerd in het fictieve Bussy, een klein stadje nabij Parijs dat in 1940 overspoeld wordt met gevluchte Pa-rijzenaren en nazi's. Interessant is hoe de rijken in het stadje tijdens de bezetting profiteren van de armen, en hoe er clandestiene relaties met de vijand worden aangegaan. Ook de liefde tus-sen Lucille en haar officier is taboe, uitgespeeld in een ouderwets melodrama dat anders dan • 'Phoenix' enigszins gebukt gaat onder zijn winstoogmerk: iedereen spreekt in bezet Frank-rijk keurig Engels. BELINDA VAN DE GRAAF

Verboden liefde in 'Suite Française'.

NRC Handelsblad, 26 maart 2015 Saul Dibb

Recensie Drama

Suite Française Regie: Saul Dibb. Met: Michelle Wil-liams, Kristin Scott Thomas, Matthi-as Schoenaerts. In: 42 bioscopen • • •

Emotie tussen de lijntjes

W aargebeurd en toch niet helemaal. Dat is Suite Française, een film naar een boek

van de Russisch-Joodse schrijfster Irène Némirovsky, geschreven tij-dens haar onderduik in Frankrijk, voordat ze in Auschwitz zou wor-den vermoord. En jaren later in een kast teruggevonden.

Zit op zich ook een goede film in. De Tweede Wereldoorlog en de Ho-locaust waren nog niet tot in al hun verschrikkingen tot ieders bewust-zijn doorgedrongen. Dus Némirov-sky kon nog fantaseren over een ro-mance tussen een 'goede' Duitse of-ficier (Matthias Schoenaerts) en de schoondochter (Michelle Williams) van een kille grootgrondbezitster in het Noord-Franse Bussy, gevoed

_ door hun wederzijdse liefde voor muziek. Escapisme pur sang. .

Dat dat liefdesverhaaltje regis-seur Saul Dibb (The Duchess) heeft aangesproken is begrijpelijk. Met de Tweede Wereldoorlog zijn film-makers nog niet klaar, maar er is een zekere behoefte om verhalen terug te brengen tot een of andere menselijke maat. Bijvoorbeeld door ons zonder reserves mee te nemen naar een onschuldig mo-ment, een soort tijdsvacuüm, waar-in de toeschouwer wordt gevraagd even zijn kennis van de wereldge-schiedenis te vergeten. `Suspensi-on of disbelief ', je ongeloofuitstel-len, heet dat in filmtermen. Dan dreigt romantisering, dat de oorlog zelfals decor naar de achtergrond verdwijnt. Suite Frawaise balan-ceert en blijft steeds net aan de veili-ge kant, met als gevolg dat de con-structie van de film er soms door-heen schemert. Alle vakjes zijn keu-rig afgevinkt, alle vragen omtrent collaboratie en compassie, verraad en vertrouwen, neofeodalisme en fascisme komen aan bod.

De plot vertoont wat gelijkenis-sen met Le corbeau (1943), een con-troversiële Franse film waarin een anonieme briefschrijver roddels verspreidt over zijn buren. Het is in-teressant om te zien dat een derge-lijk motiefook in Suite Frawaise op-duikt: op zulke momenten toont de film de menselijke soort weer op z'n allerkleinst. Dat neemt niet weg dat de film zijn emotionerende mo-menten kent. De suspension ofdis-belief werkt omdat de menselijke natuur nu eenmaal ook een grote behoefte aan troost kent.

Interview Matthias Schoenaerts De Belgische acteur Matthias Schoenaerts (37), nu in 'Suite Française', brak door in Hollywood niet Rundskop'. „Alsof je na jaren KVC Westerlo opeens bij Barcelona in de spits moet staan"

NRC Handelsblad, 26 maart 2015 Saul Dibb

miwrig Kristin Scott Thomas als Madame Angellier, de schoonmoeder van Lucille en een kille grootgrondbezitster in het Noord-Franse Bussy.

NRC Handelsblad, 26 maart 2015 Saul Dibb

Van gewond beest tot romantische held Door Sabeth Snijders

M annen van weinig woor-den, met veel testoste-ron en af en toe een agressieprobleem, dat zijn de rollen waar ac-teur Matthias Schoen-

aerts (37) mee opvalt. De Belg brak in 2011 internationaal door met het Oscargenomi-neerde Rundskop. Hierin speelde hij een aan steroïden verslaafde veeboer in het Vlaamse achterland. In de jaren die volg-den zette hij overtuigend getormenteerde macho's neer in zowel Europese arthouse-als Hollywoodproducties. Het vette Lim-burgse accent uit Rundskop verruilde hij zonder problemen voor Engels, Frans, of recentelijk Duits.

Wanneer hij in zijn thuisstad Antwerpen interviews geeft over zijn meest recente film Suite Française, lijkt Schoenaerts het tegendeel van de figuren die hij speelt. De acteur verduidelijkt vrolijk zijn beginnen-de carrière in Hollywood vla voetbalmeta-foren - ,,alsje graag voetbalt, is het fijn om in de Champions League te spelen"- en vraagt hem tegen te houden als hij „te veel begint te filosoferen".

Suite Française is gebaseerd op de ro-mans van Irène Némirovsky, een Frans schrijfster van Russisch-Joodse afkomst. Némirovsky begon tijdens de Tweede We-

reldoorlog aan een eigentijdse roman-cyclus waarin de Franse Lucile Angellier (Michelle Williams) en de Duitse officier Bruno von Falk (Schoenaerts) - die bij haar in huis wordt geplaatst - verliefd worden. Dit levert Angellier hoon op van de lokale bevolking en maakt het voor Von Falk moeilijker opdrachten van zijn leidingge-venden uit te voeren. Némirovsky kon de boeken nooit afwerken omdat ze in 1942 werd gedeporteerd naar Auschwitz. Haar dochters gaven de romans uit in 2004.

'Suite Française' en ook uw volgende film, Tar from the Madding Crowd', zijn romantische kostuumdrama's. Is dit een nieuwe stap in uw carrière? „Als ik een scenario lees, vraag ik mij af: raakt het mij? En als het mij raakt: vind ik dit een zinvol verhaal om de wereld in te sturen? Ik kijk nooit naar filmrollen in ter-men van genres. Het genre is het werk van de regisseur. Ik moet een personage op pa-pier bezielen en zo rijk mogelijk maken. „Ik vind het ook jammer dat we leven in een tijd waarin liefde een zwakke bijklank heeft. Het is zo gemakkelijk om cynisch en haatdragend te worden. Liefdevol blijven - ik heb het hier niet over de zeemzoete ver-sie van liefde - daar moet je krachtig voor zijn. Kijk naar Mandela, hij zat 28 jaar in de isoleercel maar bleef liefdevolle taal spre-ken. Zulke voorbeelden zijn nodig."

Eerder had u een voorkeur voor wat The Guardian omschreef als `wounded ani-mals': getroebleerde beesten van man-nen. Voor `Rundskop' trainde u zich een jaar te pletter om een opgepompte en opgefokte veeboer te spelen, in 'De rouil-le et d'os' (2012) speelde u een impulsie-ve straatvechter, in 'The Drop' (2014) een intimiderende psychopaat. „Ik heb een tijd die rol opgezocht, waarom weet ik niet. Ik houd simpelweg van perso-nages die onder een rots liggen en waar niemand naar omkijkt. Ik haal graag die rots weg en toon de mensen: 'kijk wat hier ligt'. Ook Bruno von Falk heeft een enor-me complexiteit en tegenstrijdigheid; er is het conflict tussen wat hij verondersteld wordt te doen en wat hij voelt."

Denkt u dat in een film als 'Suite Fran-çaise' de complexiteit van zo'n persona-ge tot zijn rechtkomt? „Helemaal tot zijn recht weet ik niet, maar je voelt dat die man verscheurd is. Als je een scenario leest, dan ga je als acteur in je hoofd dingen uitdiepen en uitvergroten. Het is moeilijk om in te schatten of dat zich zal vertalen. Daar kun je pas over oordelen als je de film later bekijkt."

Vreesde u nooit dat u enkel nog ge-vraagd zou worden om impulsieve tes-tosteronbommen te spelen?

NRC Handelsblad, 26 maart 2015 Saul Dibb

„Nee, de rollen die ik heb gespeeld vallen misschien binnen eenzelfde archetype, maar als je alle karakters en contexten naast elkaar legt, moet je een ongelofelijk ongevoelige kijker zijn om te zeggen dat ze iets met elkaar te maken hebben."

Hoe begint u eigenlijk aan zo'n rol? „Ook dat weet ik niet. Ik ben een intuïtief iemand. Let op: ik ben geen idioot, ik lees veel en ben heel geïnteresseerd. Maar ik wil dingen niet intellectualiseren of ver-antwoorden. Wie heeft daar wat aan? Be-langrijkste is dat wat je doet bezield is, een stroomstoot teweegbrengt. Hoe je tot die bezieling komt, dat zal me worst wezen. Weet u, ons denken is de grootste stoor-zender. Alles over-psychoanalyseren, dat is een ziekte van deze tijd."

Schoenáert, zoon van de bekende Belgi-sche theateracteur Julien Schoenaerts, be-gon jong met acteren. Op zijn 15de speelde hij mee in het Oscargenomineerde Daens. Vervolgens bleef het even stil, maar na een acteeropleiding aan het Conservatorium van Antwerpen volgden talrijke rollen in het Vlaamse theater, tv-series en films.

Bent u kieskeuriger omdat u al dertiger was toen u naar Hollywood vertrok? „Misschien. Gelukkig overkomt dit me al-lemaal niet op mijn vijfentwintigste. Wie weet was ik een rasidioot geworden. Hoe-veel mensen komen daar niet te jong aan, verdienen te veel en beginnen een leven te leiden dat hen in de vernieling helpt?"

Toen u na Rundskop' naar Hollywood trok, kreeg u rollen als Batman' of als Robocop' aangeboden. U weigerde. „Ik ben niet a priori tegen dat soort films. Het aanbod om Robocop te spelen kwam voor mij gewoon te vroeg. Ik wilde rustig inlopen, het is alsofje na jaren bij KVC

Westerlo (Belgische voetbalclub) opeens bij Barcelona in de spits moet staan. Ik dacht: laat mij eerst in het reserve-elftal een paar goals maken en dan meespelen."

En Batman'? „Op dat project stond voor mij in grote let-ters 'niet doen' geschreven. Er bestaat die geweldige Batman-trilogie van Christop-her Nolan, hoe kun je daar iets aan toevoe-gen? Je moet ne kastaar zijn om daar straf-fere cinema tegenover te zetten. Had ik het aanvaard, dan zat ik bovendien vast aan de twee vervolgfilms. Stel dat ik mij na twee weken opnames ongelukkig had ge-voeld, dan moest ik nog drie jaar.

„Dat wil niet zeggen dat ik de volgende keer zo'n project - maar dan één film en gemaakt door een ongelofelijke cineast - zou weigeren. Figuren als The joker of Ba-ne in de The Dark Night zijn toprollen! Eer-lijk gezegd vind ik in alle Batmanfilms Bat-man het saaiste personage, én je acteert de helft van de tijd met een masker op."

Hebt u een carrièreplan? „Er is een aantal regisseurs met wie ik graag zou werken, maar mijn filosofie is om niet te veel te anticiperen. Ik probeer me altijd zoveel mogelijk te focussen op waar ik op dat moment mee bezig ben, met mijn volledige hart, lichaam en ziel. En die filosofie heeft tot nu toe gewerkt."

U krijgt inderdaad grotere rollen aange-boden, lonkt een grote Hollywoodlead? „Hoofdrollen binnenhalen is het laatste waar ik mee bezig ben. Dat meen ik. Er zijn mensen die wachten op dé grote hoofdrol. Dan denk ik: 'jongen toch'. Ik heb nu een rol aangeboden gekregen in een prachtig verhaal van Tom Hooper (The King's Speech). Ik zoek verhalen die ik wil verdedigen. Als ik daar een rol van een dag in heb, dan is dat maar zo."

Ik hou van personages die onder een rots liggen, waar niemand naar omkijkt

De Volkskrant, 26 maart 2015 Saul Dibb

INTERVIEW EN RECENSIE SUITE FRANÇAISE

Matthias Schoenaerts als Bruno von Falk met Michelle Williams als Lucile Angellier in Suite Française.

Doe mij zo'n nazi Hij mag dan hoge zwarte laarzen dragen en een hakenkruis op zijn pet, daarmee weel je heus nog niet wie Bruno von Falk écht is Acteur Matthias Schoenaerts, die in sneltreinvaart internationaal carrière maakt dankzij ambigue rollen, weet het nu wel. Door Floortje Smit

ze. Voor mij gaat deze film om een ver-boden, maar ook pure liefde.'

Opmerkelijk aan Suite Française is dat het de verfilming is van een boek dat werd geschreven tijdens de oor-log, nota bene door een Joodse onder-duikster. Irène Némirovsky stierf in 1942 in Auschwitz, maar haar manu-script werd in 1997 door haar doch-ters ontdekt en gepubliceerd. Het werd een bestseller. Het was dankzij haar boek dat Schoenaerts de rol aan-nam, vertelt hij. 'Het was de liefde-volle blik waarmee lrène naar Bruno keek, die me heeft bevrijd. Als zij, on-der die omstandigheden, nog steeds de menselijkheid en zachtaardigheid in die mens kan zien, mag ik dat ook.'

Zijn sterke reactie op het kostuum zette hem aan het denken. De kijker, zo redeneerde hij, zou ook moeite hebben met zo'n man in nazi-uniform. 'Van nature wil je zo'n man niet vertrouwen, trek je zijn zachtaar-digheid voortdurend in twijfel. Die dynamiek vind ik interessant. Na de

doorpas realiseerde ik me: dat pak vertelt het hele naziverhaal al. Het is aan mij zijn ziel gestalte te geven.'

Schoenaerts maakte van een poten-tieel braaf personage een broeierige, complexe man. 'Ik heb er wakker van gelegen. Lukt het mij? Vind ik alle nuances? Maar dat het me beangstigt, is meteen een reden om zo'n rol te doen. Angst brengt adrenaline voort. En als iets dan lukt, heb ik echt een stap vooruitgezet, voor mezelf en ook artistiek. Dan heb ik op alle niveaus iets overwonnen.'

Het vinden van alle nuances, zijn subtiele spel - het is precies waar Schoenaerts om wordt geroemd. De zoon van de legendarische Vlaamse acteur Julien Schoenaerts (1925-2006) maakte een eerste onvergetelijke in-druk in de film Rundskop (2011). Daarin speelt hij een bonk spieren -27 kilo trainde hij erbij - die van Schoe-naerts tegelijkertijd iets gevaarlijks en iets kwetsbaars krijgt. In De Rouille et d'Os, die in 2012 in de competitie

De Volkskrant, 26 maart 2015 Saul Dibb

I et was slikken voor Matthias Schoenaerts, tijdens zijn eerste door-passessie voor Suite Française. Stond hij daar

voor de spiegel, keek een Oberleutnant in vol ornaat hem aan. Hoge zwarte laarzen, adelaar met hakenkruis op de borst en pet.

'Jezus', dacht hij. Dus maakte hij een foto van zich-

zelf. Drie dagen lang bekeek hij zich-zelf in dat kostuum, om aan het beeld te wennen. 'Ik was me er uiterst van bewust van dat ik een duivelssym-bool ging spelen.'

De rol van nazi, wil de 37-jarige Schoenaerts maar zeggen, is niet iets wat hij licht opneemt. Zijn Vlaamse familie heeft de oorlog meegemaakt, je weet maar nooit of het bij een fami-lielid nog gevoelig ligt. 'Ik had het er moeilijk mee', vertelt Schoenaerts - grijze capuchontrui onder zwart jasje• -tijdens een interview in Parijs.

In Suite Française speelt hij eigenlijk de clichématige 'goede nazi', die in bijna elke Tweede Wereldoorlogfilm opduikt om te onderstrepen dat Duit-sers ook maar gewone mensen zijn. Het type militair-tegen-wil-en-dank, dat zijn handen niet vuilmaakt ter-wijl zijn collega's elk gevoel voor mo-raal verloren lijken te hebben.

Schoenaerts personage, Bruno von Falk, is een hoge nazi-officier die met het leger Frankrijk intrekt, vlak na de bezetting. Wie een slaapplaats ter be-schikking heeft, wordt gedwongen een Duitse soldaat onderdak te bie-den; Von Falk belandt bij Lucile (Michelle Williams) en haar ijzige schoonmoeder (Kristin Scott Tho-mas). Daar blijkt de ariër met de vier-kante kaaklijn, blond haar en blauwe ogen eigenlijk een zachtaardige, een-zame componist. Hij en Lucile groeien ondanks hun vijandschap en wantrouwen langzaam naar elkaar toe. 'Hun passie voor muziek verbindt

van Cannes was opgenomen, speelt hij weer zo'n beest van een man die veel liever is dan hij eruitziet.

Het is geen toeval, vertelt hij, dat hij in Suite Française opnieuw een perso-nage is met een pantser dat mensen in eerste instantie afstoot. 'Ik houd van dat soort rollen, omdat het in het echte leven ook zo is. Er is vaak een verschil tussen wat mensen uitstra-len en hoe ze werkelijk zijn. Dat con-trast opzoeken, is wat acteren boei-end maakt.'

In zijn beste rollen is Schoenaerts gevaarlijk en aantrekkelijk, hard en zacht tegelijkertijd. Het zijn die con-trasten waardoor je zo graag naar hem blijft kijken. Inmiddels is de Vlaming internationaal een veel-gevraagd acteur. De komende tijd kun je haast niet meer om hem heen: naast Suite Fraqaise speelt hij onder andere een hoofdrol in prestige-projecten als Farfrom the Madding Crowd (Thomas Vinterberg), The Danish Girl (Torn Hooper) en de nieuwe HBO-serie Lewis and Clark. In

andere films speelde hij met Ralph Fiennes, Kate Winslet en James Gandolfini.

Zijn broeierige intensiteit doet denken aan acteurs als (wijlen) Heath Ledger en Michael Fassbender, man-nen die zich net als hij onderdompe-len in een rol en zich er soms in lijken te verliezen. 'Het allerbelangrijkste', zegt Schoenaerts, 'is dat er tussen 'ac-tie' en 'cut' iets gebeurt wat echt is. Dat is het moment waarop het moet gebeuren. Er is niets anders. Niets.'

Normaal gesproken heeft hij zich-zelf goed in de hand, vertelt hij, maar bij sommige rollen moet hij wel op-passen. 'In Close Protection, een Franse film die in mei of juni zal uitkomen, speel ik een elitesoldaat die in Afgha-nistan een posttraumatisch stress-syndroom heeft opgelopen. Met zo'n personage dat de kluts kwijt is, dat geen vat heeft op zijn agressie -dan vertoef je als acteur op een duistere plek. Het was een gevarenzone. Ik heb er veel van geleerd, vooral dat ik nooit meer op dat punt wil belanden.'

De Volkskrant, 26 maart 2015 Saul Dibb

Matthias Schoenaerts is als Duitse officier precies voldoende hautain in zijn mimiek.

Meer dan een gezapig en internationale bestseller. naïef sprookje wordt de film De kennis van het tragische lot niet, van de auteur verleent de roman-

tiek in Suite Française, die in de De voorgeschiedenis hangt over film nogal soaperig uitpakt, iets Suite Française. Gedurende de wrangs. De voor de boekverfil-oorlogsjaren werkte de Joodse ming gestrikte Brit Saul Dibb schrijfster Irène Némirovsky aan (van het kostuumdrama The een roman over de liefde tussen Duchess) is een middelmatig re-een Française en de bij haar inge- gisseur, maar omringt zich met kwartierde Duitse officier. In uitstekende stilisten en be-1942 werd Némirovsky afge- kwame acteurs, wat scheelt. voerd naar Auschwitz, waar ze Bussy heet het plaatsje waar omkwam. Pas zestig jaar later romantiek en oorlogsellende ontdekten haar dochters het zich mengen, zodra Duitse solda-manuscript dat, eenmaal gepu- ten er bezit nemen van het bliceerd in 2004, uitgroeide tot Franse platteland.

Suite Française Drama **

Regie Saul Dibb Met Michelle Williams, Matthias Schoenaerts, Kristin Scott Thomas. 107 min., in 42 zalen.

De frêle en deftige Lucile (Michelle Williams) en haar gif-tige schoonmoeder (Kristin Scott Thomas) krijgen een hoffelijke mof te logeren, waar het armste gezin uit het dorp, wordt op-gescheept met een eersteklas nazischoft. Dat inkwartieren maakt iets los: oude verwijten spelen op bij de dorpelingen, die stapels brieven sturen naar de Duitse officier die over het wel-zijn gaat- het halve dorp zou hei-melijk Jood of communist zijn.

Williams is gracieus als vrouw die aarzelt over haar gevoelens, maar Dibb walst over haar fijne

spel heen met de uitleggerige voice-over. Het object van haar liefde is geen knuffelnazi, daar-toe is de soort dan toch te for-meel, maar Matthias Schoe-naerts geraakt dicht in de buurt van de ideale Duitse soldaat. Zo'n man die liever muziekstukken componeert en wiens gevoelens opspelen bij het liquideren. De Vlaming is precies voldoende hautain in zijn mimiek; hele-maal herrenvolk. Maar ook met fraaie acteurs wordt Suite Française niet meer dan een gezapig en naïef WOII-sprookje. Bor Beekman