Baker Tilly

Succesvolle samenwerking in de zorgEen beproefde fasegewijze aanpak voor succes

Baker TillyBaker Tilly

Succesvolle samenwerking in de zorg

Samenwerking: het klinkt zo eenvoudig. Vele

bestuurders hebben echter ervaren dat

samenwerking ingewikkeld kan zijn en (verborgen)

risico’s met zich meebrengt. Overweegt u duurzaam

samen te werken of te fuseren met een of meerdere

zorgaanbieders of ketenpartners? Mogelijk helpt

schaalvergroting uw organisatie bij het bereiken van

uw doelstellingen. Een duurzame samenwerking of

fusie is echter een complex traject en vergt een

zorgvuldig afgewogen proces ter voorbereiding. Onze

ervaring is dat een systematische afweging en een

gestructureerde realisatie essentieel zijn voor een

geslaagde samenwerking of fusie.

Samenwerken of fuseren

Samenwerking in de keten kan voor uw cliënten veel

voordelen opleveren. Een integraal beeld van het

gehele zorgproces levert een goed fundament op om

uw cliënten betere zorg te bieden. Dat vergt goede

afspraken met andere zorgaanbieders om

daadwerkelijk betere zorg te realiseren. Soms is

samenwerking echter niet voldoende en biedt

integratie van zorgprocessen en/of bundeling van

expertise meer voordelen. In een dergelijke situatie

kan fusie tot de juiste uitkomst leiden. Zowel bij

samenwerking als bij fusie is het raadzaam om tijd en

aandacht te investeren in de voorbereiding. Zo komt

u tot een gedragen besluitvormingsproces, waarin de

voordelen zichtbaar worden en als anker kunnen

dienen voor het samenwerkings- of fusieproces.

Bovendien geeft het uw Raad van Toezicht de

houvast van een robuust initiatief.

Samenwerken en fuseren in de zorg2

Een beproefde fasegewijze aanpak

Fase 1:

Oriëntatie

Fase 2:

Haalbaarheid

Fase 3:

Detaillering

Fase 4:

Implementatie

Een succesvolle en duurzame samenwerking of fusie is het resultaat van een zorgvuldig proces, zoals in

onderstaande figuur is weergegeven:

Baker TillyBaker Tilly

De oriëntatiefase biedt zicht op uw huidige positie

In de oriëntatiefase is het belangrijk om te bepalen wat

voor organisatie u wilt zijn en welke positie u in het

zorglandschap ambieert; kortom uw missie en visie.

Welke kansen en bedreigingen ziet u daarbij? Om te

bepalen waar u als organisatie nu staat, moet er een

objectief beeld zijn. Begin met het beantwoorden van

kernvragen over uw missie en doelstellingen, uw

huidige positie en de sterktes en zwaktes van het

huidige productenportfolio (externe en interne

analyse).

Betrek daarbij de concurrentie en de marktpotentie. Dit

zal uw inzicht vergroten in de mogelijkheden, die fusie

of samenwerking u en uw cliënten kan bieden. Bepaal

vervolgens de opties die voor liggen en maak daarin

een evenwichtige keuze. Zoekt u een

samenwerkingspartner of is fusie geschikter om uw

organisatiedoelen te bereiken? Ga ten slotte na wat

een verandering door een fusie of samenwerking voor

de organisatie betekent. Zal de impact naar

verwachting groot zijn of kan de verandering op

beheerste wijze door (beide) organisatie(s) worden

opgevangen?

Samenwerken en fuseren in de zorg3

Fase 1:

Oriëntatie

Aandachtspunten Oriëntatiefase

Baker TillyBaker Tilly

Toetsingskader in de haalbaarheidsfase toont

meerwaarde aan

De haalbaarheid van de voorgenomen fusie of

samenwerking is sterk afhankelijk van de verwachte

meerwaarde daarvan. U kunt deze meerwaarde

samen met uw partners aantonen met behulp van een

toetsingskader. Dit toetsingskader omvat de criteria

voor succes vanuit de strategie én de

randvoorwaarden die ingevuld moeten zijn. Denk bij

de criteria bijvoorbeeld aan:

• marktpositieversterking;

• professionalisering;

• spreiding van risico’s;

• verbetering van kwaliteit;

• investeringen in vastgoed;

• aantrekkelijkheid als werkgever en

• vergroting innovatievermogen.

Naast het formuleren van de meerwaarde, is ook het

onderzoeken van de haalbaarheid essentieel:

• Vullen de organisaties elkaar aan?

• Waar worden knelpunten verwacht?

• Zijn er cultuurverschillen die overbrugd moeten

worden?

Dit zijn enkele voorbeelden van de vragen die

beantwoord moeten worden, alvorens de volgende

stap in het proces kan worden genomen.

Gedetailleerd plan van aanpak biedt een heldere

routekaart

In de derde fase wordt het fusie- of

samenwerkingsplan gedetailleerd uitgewerkt. Het is

van belang uw medewerkers hierbij goed te betrekken.

Er vindt een doorrekening plaats van de gezamenlijke

fusie businesscase in de vorm van een

meerjarenprojectie. Ook de (fiscaal)juridische

aspecten, de organisatievorm en de gevolgen voor

personeel moeten in detail worden beschreven in het

plan van aanpak. Een effectieve communicatie is

daarbij essentieel.

Het is van belang om medewerkers van alle betrokken

organisaties gezamenlijk aan de inrichting van de

nieuwe organisatie te laten werken. Daarbij hoort ook

een integratieplan van de ondersteunende diensten en

mogelijk een sociaal plan. Daarnaast zullen de

consequenties voor eventuele mededinging in kaart

gebracht moeten worden.

Ten slotte is de inrichting van de topstructuur

(RvB/RvT en MT’s) een punt van aandacht. Ons

advies is dit punt vroegtijdig in het proces al aan de

orde te stellen om eventuele showstoppers op dit vlak

vroegtijdig te identificeren.

Samenwerken en fuseren in de zorg4

Fase 2:

Haalbaarheid

Fase 3:

Detaillering

Baker TillyBaker Tilly

Gedragen implementatie fase

Nadat het plan uit de voorgaande fase door alle

betrokken gremia is goedgekeurd, is het tijd om tot

daadwerkelijke implementatie over te gaan. Bij de

implementatiefase is het van belang om het interne

management zoveel mogelijk in haar kracht te zetten

in het implementatieproces.

Stappen die bijvoorbeeld in deze fase genomen

moeten worden zijn:

• Opstellen en uitvoeren communicatieplan.

• Herijken en herinrichten van de planning &

controlcyclus.

• Bepalen nieuwe financiële spelregels (kaderbrief)

• Integratie van processen, bijvoorbeeld in de

backoffice, maar ook in de werkprocessen.

• Opnieuw inregelen van de communicatie- en

overlegstructuur.

• Bij samenwerking: bepalen uit te wisselen

(cliënt)gegevens tussen de partners.

Ten slotte is het raadzaam om periodiek vast te stellen

of de implementatie nog steeds in de lijn ligt van de

oorspronkelijke bedoeling. Met andere woorden: wordt

de beoogde meerwaarde ook daadwerkelijk in de

praktijk bereikt? Zorg ervoor dat u als bestuur hierover

tijdig wordt geïnformeerd en dat u de

belanghebbenden meeneemt in het succes van de

nieuwe organisatie.

Samenwerken en fuseren in de zorg5

Fase 4:

Implementatie

Checklist samenwerking in de zorg

Baker Tilly Advisory Healthcare heeft een

handige checklist ontwikkeld voor

succesvolle samenwerking in de zorg.

Als u de ruim 40 kernvragen doorloopt, kunt

u zelf nagaan of u de vele facetten rond fusie

of samenwerking scherp voor ogen heeft.

De checklist is niet uitputtend, maar kan in

alle fases nuttig zijn om als leidraad te

hanteren.

De vragen hebben betrekking op de

volgende gebieden:

• organisatorische aandachtspunten;

• juridische aandachtspunten;

• aandachtspunten voor verantwoording;

• fiscale aandachtspunten;

• arbeidsrechtelijke aandachtspunten en

• IT-gerelateerde aandachtspunten.

U vindt de checklist op:

bakertilly.nl/checklist-samenwerking

Baker TillyBaker Tilly

Team van ervaren en betrokken deskundigen

Baker Tilly Advisory Healthcare

De veranderingen in de zorg blijven elkaar opvolgen.

Voor u als zorgaanbieder is het een uitdaging om

telkens weer adequate en effectieve antwoorden te

vinden op deze uitdagingen teneinde de continuïteit

van zorg voor uw cliënten te borgen en waar mogelijk

te verbeteren. De specialisten van Advisory

Healthcare kunnen u met hun kennis en ervaring

ondersteunen bij het identificeren, ontwikkelen én

implementeren van deze antwoorden. Bouwend op

hun gedegen expertise en integrale aanpak,

gecombineerd met jarenlange veranderkundige

ervaring binnen de zorg. Elke uitdaging opnieuw.

Samen met u en uw medewerkers.

Indien uw zorgorganisatie vragen heeft met

betrekking tot samenwerking of fusie, dan kunt u ons

altijd benaderen voor een vrijblijvend gesprek. Graag

bespreken wij met u welke toegevoegde waarde

Baker Tilly kan bieden bij uw specifieke fusie- of

samenwerkingsvraagstuk.

Multidisciplinair team

Baker Tilly heeft naast Advisory Healthcare ook

vergaande aanvullende expertise in huis. Speciaal

voor zorgorganisaties hebben wij een multidisciplinair

team van specialisten mét ervaring in de zorg

gevormd om te ondersteunen bij fusie- en

samenwerkingsvraagstukken. Wij weten uit ervaring

dat deze vraagstukken vaak onderling samenhangen.

Daarom plaatsen wij specifieke vragen inzake

arbeidsrecht, bedrijfsrecht, belastingen,

verantwoording en IT altijd in een breder perspectief,

zodat u gerichte oplossingen krijgt waar uw

organisatie echt mee geholpen is.

6

Voor een integrale blik op succesvolle samenwerking

Edwin is eindverantwoordelijk partner voor

Advisory Healthcare. Hij begeleidt zorg-

organisaties bij fusies en samenwerkingen en

bij vraagstukken op het gebied van besturings-

en organisatieontwikkeling in de zorg.

Edwin Schippers

T +31 6 22 97 12 52

Partner Advisory Healthcare

met 20 jaar ervaring in de

zorg

Gertjan Postma

T +31 6 52 76 56 44

Senior manager Advisory

Healthcare met 22 jaar

ervaring in de zorg

Gertjan adviseert zorgorganisaties dagelijks

vanuit zijn rol als Senior Manager voor

Advisory Healthcare inzake bedrijfsvoerings-,

efficiency- en inrichtingsvraagstukken o.a. bij

fusies en samenwerkingen in de zorg.

Samenwerken en fuseren in de zorg

Baker TillyBaker Tilly7

“Zowel bij samenwerking als bij fusie is

het raadzaam om tijd en aandacht te

investeren in de voorbereidingsfase.”

Samenwerken en fuseren in de zorg

Baker Tilly

Baker Tilly (Netherlands) N.V. trading as Baker Tilly is a

member of the global network of Baker Tilly International

Ltd., the members of which are separate and independent

legal entities.

Alle diensten worden verricht op basis van een

overeenkomst van opdracht, gesloten met Baker Tilly

(Netherlands) N.V., waarop van toepassing zijn de algemene

voorwaarden, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel

onder nr. 24425560. In deze voorwaarden is een beperking

van aansprakelijkheid opgenomen.

Baker Tilly

Papendorpseweg 99

3528 BJ Utrecht • The Netherlands

T +31 (0) 30 258 70 00

www.bakertilly.nl

Contactgegevens:

E. (Edwin) Schippers

Partner Healthcare Advisory

T: +31 6 22 97 12 52

E: e.schippers@bakertilly.nl

G. (Gertjan) Postma

Senior Manager Healthcare Advisory

T: +31 6 51 76 56 44

E: g.postma@bakertilly.nl