“Succes is een keuze!”

41
Succes is een keuze!” Succes is een keuze!” Prof. dr. Frans J.M. Feron Prof. dr. Frans J.M. Feron Department of Social Medicine Department of Social Medicine Faculty of Health Medicine and Life Sciences Faculty of Health Medicine and Life Sciences Maastricht University Maastricht University [email protected] [email protected]

description

“Succes is een keuze!”. Prof. dr. Frans J.M. Feron Department of Social Medicine Faculty of Health Medicine and Life Sciences Maastricht University [email protected]. Canon van de geneeskunde: ...het meisje van Yde... (1 e eeuw na Chr.). - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of “Succes is een keuze!”

Page 1: “Succes is een keuze!”

““Succes is een keuze!”Succes is een keuze!”Prof. dr. Frans J.M. FeronProf. dr. Frans J.M. Feron

Department of Social MedicineDepartment of Social Medicine

Faculty of Health Medicine and Life SciencesFaculty of Health Medicine and Life Sciences

Maastricht UniversityMaastricht University

[email protected]@maastrichtuniversity.nl

Page 2: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 2

Canon van de geneeskunde:...het meisje van Yde...

(1e eeuw na Chr.)

Referenties: Huisman, van Lieburg; Canon van de Geneeskunde, 2009;Drents Museum, Assen: www.drentsmuseum.nl

Page 3: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 3

Canon van de Jeugdgezondheidszorg

Maatschappelijke context begin vorig eeuw:

Hoge kindersterfte

Slechte hygiëne

Infectieziekten

Armoede

Page 4: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 4

Pioniers in de JGZ voor het jonge kind:

Aletta Jacobs (1854-1929) Dr. B.J.B. Plantenga (1870-1955) A.G. van Hulst (1868-1930)

Page 5: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 5

1900: leerplichtwet

Page 6: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 6

1904: eerste schoolartsin Nederland

Page 7: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 7

…van de…

Canon van de JGZ anno 2010:

Page 8: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 8

Jeugdgezondheidszorg:succesvolle keuzes…

• Lage kindersterfte

• Reductie morbiditeit/mortaliteit door effectieve vaccinaties

• Reductie SIDS

• Effectieve screeningen

• Hoog draagvlak / bereik

• Laagdrempeligheid

Page 9: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 9

Jeugdgezondheidszorg

Maatschappelijke context anno 2010:

Psychosociale problemen

Overgewicht / obesitas

Onveilige omgeving

Middelengebruik / verslaving

Chronische ziekten

Page 10: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 10

Jeugdgezondheidszorg:bedreigingen

• Preventieparadox• Neiging om belang preventie te onderschatten

omdat de ziekten, dankzij preventie, niet meer bestaan…• Toenemende bureaucratie• Vormdiscussies (CJG, ZAT, DD-JGZ, integrale JGZ)• Keurslijf t.g.v. regelgeving (“BTP: minimum = maximum”)• Contactmomenten schoolgaande leeftijd (= 0,0015%) • Spanningsveld programma <- - > risicozorg• Jaarlijks begrotingsdiscussies• Chronisch recidiverende bezuinigingsdreiging• Onvoldoende anticiperen op maatschappelijke context,

bijvoorbeeld:

Page 11: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 11

Psychosociale problemen

Page 12: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 12

NRC 15 december 2010:één op de elf kinderen groeit op in ’armoede’

Page 13: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 13

Overgewicht / obesitas

BMI….?

Euhh….

Page 14: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 14

Middelengebruik / verslaving

Page 15: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 15

Onveilige omgeving

• Kindermishandeling• Huiselijk geweld• Pesten• Ongevallen• Criminaliteit

Page 16: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 16

Chronisch zieke kinderen: impact voor kind en omgeving

Page 17: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 17

Bio-ecologische transactionele model

Page 18: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 18

Bio-ecologische transactionele model

Page 19: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 1919

Biopsychosociale model

Ref: Brunner & Marmot, 2006

Page 20: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 2020

Biopsychosociale model

Ref: Brunner & Marmot, 2006

Page 21: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 21

Genomics prospective health care:

Ref: Snyderman R. The role of genomics in enabling prospective health care. In: Willard H, Ginsburg GS, eds. Genomic and personalized medicine. Durham, NC: Elsevier, 2009:378–85.

Page 22: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 2222

Vanderbilt doing long-term study of child healthDec. 3, 2010, 3:03 a.m. CSTAssociated Press

NASHVILLE, Tenn. (AP) — Vanderbilt University Medical Center in Nashville and others have begun a major long-term study of child health in the United States.The National Children's Study will examine how environment, behavior and genetics impact children's health, development and growth. It will track 100,000 children from before birth to age 21.

Page 23: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 2323

Vanderbilt doing long-term study of child healthDec. 3, 2010, 3:03 a.m. CSTAssociated Press

NASHVILLE, Tenn. (AP) — Vanderbilt University Medical Center in Nashville and others have begun a major long-term study of child health in the United States.The National Children's Study will examine how environment, behavior and genetics impact children's health, development and growth. It will track 100,000 children from before birth to age 21.

Page 24: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 24

“Klassiek” voorbeeld: hielprikAandoening Per jaar (NL)

Adrenogenitaal Syndroom (AGS) 15-20

Biotinidase deficiëntie (BIO) 2

Congenitale hypothyreoïdie (CH) 70-90

Galactosemie (GAL) 6

Glutaar acidurie type I (GA-I) 1

HMG-CoA-lyase deficiëntie (HMG) ?

Homocystinurie (HCY) 1-2

Isovaleriaan acidemie (IVA) 3

Long-chain hydroxyacylCoA dehydrogenase deficiëntie (LCHAD) ?

Maple syrup urine disease (MSUD) 1

Medium-chain acylCoA dehydrogenase deficiëntie (MCAD) 15-17

3-methylcrotonyl-CoAcarboxylase deficiëntie (3-MCC) (?)

Multiple CoA carboxylase deficiëntie (MCD) ?

Phenylketonurie (PKU) 10-15

Sikkelcelziekte (SZ) 40-60

Thalassemie 25-50

Tyrosinemie type I (TYR-I) 2

Very long-chain acylCoA dehydrogenase deficiëntie (VLCAD) ?

Cystic Fibrosis (CF) 50

Totaal per jaar op ca 180.000 240-320

Page 25: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 25

“Klassiek” voorbeeld: hielprikAandoening Per jaar (NL)

Adrenogenitaal Syndroom (AGS) 15-20

Biotinidase deficiëntie (BIO) 2

Congenitale hypothyreoïdie (CH) 70-90

Galactosemie (GAL) 6

Glutaar acidurie type I (GA-I) 1

HMG-CoA-lyase deficiëntie (HMG) ?

Homocystinurie (HCY) 1-2

Isovaleriaan acidemie (IVA) 3

Long-chain hydroxyacylCoA dehydrogenase deficiëntie (LCHAD) ?

Maple syrup urine disease (MSUD) 1

Medium-chain acylCoA dehydrogenase deficiëntie (MCAD) 15-17

3-methylcrotonyl-CoAcarboxylase deficiëntie (3-MCC) (?)

Multiple CoA carboxylase deficiëntie (MCD) ?

Phenylketonurie (PKU) 10-15

Sikkelcelziekte (SZ) 40-60

Thalassemie 25-50

Tyrosinemie type I (TYR-I) 2

Very long-chain acylCoA dehydrogenase deficiëntie (VLCAD) ?

Cystic Fibrosis (CF) 50

Totaal per jaar op ca 180.000 240-320

Page 26: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 2626

Voorbeeld: ADHD

Russell A. Barkley, 2006

The totality of evidence indicates that neurological and genetic factors play a substantial role in the origins and the expression of this disorder

Page 27: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 2727

ADHD: genetic contribution is a “fact in the bag”

Evidence-based genetic association with ADHD:

DRD4 - dopamine D4 receptor DRD5 - dopamine D5 receptor DAT - dopamine transporter gen DBH - dopamine β-hydroxylase 5-HTT - serotonin transporter gen HTR1B - serotonin receptor gen SNAP-25 - synaptosomal-associated protein 25

Faraone et al, Biol Psychiatry, 2005;57:1313

Page 28: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 28

Voorbeeld: schisis

Page 29: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 29

Voorbeeld: early life stress

Page 30: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 30

Voorbeeld: Kindermishandeling

Ref: Nature Neuroscience 2009, vol. 12 no. 8

Page 31: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 31

Samenhang preventiebegrippen

Page 32: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 32

Paradigmashift:

Page 33: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 33

Page 34: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 3434

Challenges and benefits PH-Genomics for child and youth health care…

• To develop and make family history tools available for prevention

• To understand health effects of gene-environment interaction via public health investigations

• To improve quality of life for our children & families• To reduce health costs through early detection and

intervention• To improve long-term health outcomes in a life course

perspective, with children transitioning to healthy and productive adults

Child Health Genomics Working Group, Canada 2008

Page 35: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 35

Concerning child and youth health…

Many of the most complex and devastating diseases of childhood have a strong genetic basis:

Birth defects Neurodevelopmental diseases

autismmental retardationADHDschizophrenia

Obesity and type-2-diabetes Auto-immune, inflammatory and allergic disease

type 1 diabetesasthma

Childhood cancer

Page 36: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 36

Paradigmashift(s) in de JGZ:

• Universele specifieke benadering• Collectieve individuele aanpak• Preventieve preëmptieve JGZ• Rationalisme pragmatisme• Loketfunctie outreachend• Output outcome• Public health public health genomics

Page 37: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 37

“….equalizing Youth Health Care…”

universeel specifiek

collectief individueel

preventief preëmptief

rationalisme pragmatisme

loketfunctie outreachend

output outcome

public health public health genomics

Page 38: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 38

Page 39: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 39

Gouden regels voor succes in de JGZ:

1. Stel concrete doelen2. Richt je op de ‘unique selling-points’ van JGZ3. Haal voordeel uit veranderingen4. Focus op outcome (“wat heeft het kind eraan…”)5. Anticipeer op ‘needs and demands’ van kinderen & ouders6. Bouw je reputatie op integriteit, kwaliteit en waarde7. Persisteer in je passie voor de JGZ8. Denk creatief9. Wees veelbelovend…en biedt meer10. Werk slimmer, niet harder…11. Overleef je eigen succes…

Page 40: “Succes is een keuze!”

FHML - Social Medicine – Prof. dr. F. Feron slide 40

Namens de doelgroep van JGZ…

…wens ik u veel succes bij het maken van de juiste keuzes!

Page 41: “Succes is een keuze!”

……met dank voor uw aandachtmet dank voor uw aandacht

Ede, 2010 - Prof. dr. Frans J.M. Feron