Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij...

28
Studiedag 16 maart 2018

Transcript of Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij...

Page 1: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Studiedag 16 maart 2018

Page 2: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• https://www.youtube.com/watch?v=mzg8E31JU2Q

U bekend?

Page 3: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Wat is ouderschap ?

Page 4: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• Uit literatuuroverzicht ‘het overweldig zijn’ als overkoepelend thema

– transitieperiode met tal van veranderingen (ander levensritme, nieuwe rol, relatie met kind en

omgeving, praktische aanpassingen)

– Ervaringen van ouders:

• Gemengde gevoelens ‘gevoelens van liefde’ en minder aangenaam als onzekerheid, gevoelens bij de veranderingen in hun lichaam, intimiteit met partner, sociale leven,…

• Onderzoek in Vlaanderen over beleving bij ouders van 8 mnd oude baby

Uit JOnG! Ouderschapsbelevingen uit ‘Jong’ raken moeders

Page 5: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Welke gevoelens brengt het ouderschap voor u met zich mee ? TOP 10 van genoemde gevoelens

1. Plezierig

2. Gelukkig

3. Verantwoordelijk

4. Moedergevoel

5. Zwaar

6. Bezorgd

7. Vermoeiend

8. Gevoel van verandering

9. Onbeschrijflijk

10.Onzeker

Uit JOnG :Beleving van het ouderschap

Heel veel geluk, het zit in kleine dingen, gewoon als ze al eens lacht naar u, dat doet iets met u

Dat we kunnen genieten van elk moment. Elk moment zien we hem evolueren, en elk nieuw detail dat ontdekt wordt.

Ik kijk er altijd naar uit om haar te gaan halen, om haar terug te zien, om haar vast te nemen…

Veel zwaarder dan iedereen altijd laat uitschijnen. Ik vond het de 1ste drie maanden eigenlijk echt wel heel zwaar

Ja, dat als je ergens bent dat je altijd denk ‘hoe zou het met haar zijn ?

Ja angst denk ik. Zo dat uw kind goed in de toekomst zal zijn in het leven. En goed opvoeden.

Zo van ‘nu mag ik niet zo hard rijden’, ‘want als mij iets overkomt, dan is zij alleen

Ik ben soms echt wel een keer uitgeput

Het is niet altijd gemakkelijk. Je moet ook alles zoeken omdat het een eerst is hé. Dus ja, ge moet ondervinden eigenlijk hé. Ge leert dat met te doen.

Oei, ze weent en helpen we ze wel op de geode manier verder ? Oei, doen we dat verkeerd of dat verkeerd ?

Page 6: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• Besef van verantwoordelijk-zijn

– Ouders willen het ‘goede’ doen

– Levenslang en onvoorwaardelijk

• Ouderschapsgroei

– bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’)

– meer dan zorg voor de baby, prille ouders moeten hun leven en alle aspecten daarvan opnieuw uitvinden

– goede ouder-ervaringen geven aan op de juiste weg

• Kwetsbaarheid

– opvoeden leer je met vallen en opstaan

– als je denkt dat je ‘het’ onder de knie hebt, is je kind alweer in de volgende fase

Ouderschap van dichtbij (Van der Pas)

Page 7: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Ouderlijke werkvloer

Buffers

Omstandigheden

Goede ouder ervaringen

Solidaire samenleving

Sociaal netwerk en taakverdeling

Metapositie

Het kind

Van der Pas

De oudersBroers, zussen

Groot-ouders

Familie

Huis

Baan

Inkomen

Buurt

Ziekte

Verhuis

Driedeling van ouderschap

Cultuur-verschil

Geweld op tv

Stad, platteland

Reclame

Gods-dienst

Migratie

Timen en doseren van opvoedgedrag

Emotieregulatie

Page 8: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Ouderlijke werkvloer

Basisgedragingen

Verzorgen

BegrenzenVerwachtingen

Zicht houden

Veiligheid

Timen en doseren

Emotie-regulatie

Page 9: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• Niet ouders of het kind bepalen of het lukt om een kind goed groot te brengen

• Opvoedproblemen ontstaan als ongunstige omstandigheden vrij spel krijgen op de ouderlijke werkvloer doordat een buffer niet goed werkt en de andere niet harder gaan werken

• Verder kijken dan de werkvloer, niet verdrinken in een wirwar van ongunstige omstandigheden

• Zicht krijgen op de buffers en deze versterken biedt een opening

Kijk op opvoedingsproblemen

Page 10: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Versterken van de 4 buffers

Goede-ouder ervaringen

MetapositieSociaal netwerk en taakverdeling

Solidaire gemeenschap

Page 11: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

‘Goede-ouder’-ervaringen

Page 12: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

= ervaringen en waarnemingen van ouders die hun laten weten dat ze op de goede weg zitten

Goede ouder ervaringen

• Ervaringen en waarnemingen uit de ouder-kindrelatie

– Als je aan ouders vraagt

waar zij als ouder trots op zijn,

waar ze blij van worden,

en wanneer ze het gevoel hebben dat ze ertoe doen voor hun kind

– Voeden het zelfvertrouwen, geven energie !

Page 13: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• In gesprek of contact met andere ouders – merken dat je niet alleen of

uitzonderlijk bent als ‘aanmodderende’ ouder

– geeft lucht, helpt relativeren, met minder hoge verwachtingen naar zichzelf kijken

Goede ouder ervaringen

Page 14: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• Ouderbegeleiding moet een ‘goede ouder’-ervaring zijn (Van der Pas)

– Oog hebben voor de inzet van ouders

– Aandacht voor krachten.

Wat werkt in een positieve situatie ? Wat deed de ouder in die situatie ? Hoe kan dit worden ingezet tijdens ‘probleemmomenten’ ?

=> Goede ouder ervaringen als inspiratiebron bij het zoeken naar werkbare oplossingen

Goede ouder ervaringen

Page 15: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Metapositie

Page 16: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Metapositie

= Reflecteren als ouder

– Boven het dagelijkse geharrewar uitstijgen

– Zichzelf vragen stellen over het kind, het opvoeden, reacties en acties van zichzelf op de situatie

• Als professional ouders begeleiden bij het innemen van de metapositie

- Ouders uitnodigen verhaal te vertellen

- Ouder laten zelf bekijken wat er precies aan de hand is, alternatieven afwegen, conclusies trekken, plannen maken en besluiten nemen

- Ook gericht bevragen van de opvoeding/ontwikkeling stimuleert de reflectie van ouders

Page 17: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Metapositie

Bijdragen aan een open opvoedklimaat

- Het waarderen en stimuleren van het durven twijfelen en vragen stellen door ouders ‘praten kan deugd doen’

- Ervoor zorgen dat ouders makkelijk hun opvoedvragen kunnen voorleggen bij K&G/CLB

- Stimuleren van debat, ontmoetingen en informele netwerkvorming tussen (aanstaande) ouders

Page 18: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor
Page 19: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Taakverdeling en netwerk

Page 20: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

= als ouder kunnen terugvallen op je persoonlijk netwerk en taken kunnen delen

Taakverdeling en netwerk

• Ouders helpen een ondersteunende taakverdeling te realiseren

- Een taakverdeling is volgens Van Der Pas ‘goed’ als de bijhorende lasten, taken en vaardigheden op een voor beide ouders bevredigende wijze worden gedeeld

Page 21: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor
Page 22: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor
Page 23: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor
Page 24: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Netwerk

• Oog hebben voor en zicht krijgen op het informele opvoednetwerk

– Aanwezigheid van mensen die ouders een helpende hand reiken of op wie ouders makkelijk een beroep kunnen doen. Familie, kennissen, buren, vrienden, schoolpoortmoeders- of vaders,..

– Praktische hulp, emotionele steun en waardering, of ontspanning

Page 25: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Solidaire gemeenschap

Page 26: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

Solidaire gemeenschap

= Als gemeenschap onderkennen dat ouders een belangrijk taak vervullen, oog hebben voor hun kwetsbaarheid en bijdragen tot het versterken van de buffers

Solidariteit realiseren door

- Attitude van luisteren, vragen stellen en ouder laten meedenken. Oog voor inzet, worsteling en ervaringen van ouders

- Nadenken over de specifieke behoeftes van ‘ouders’ bijv. belangrijke overgangsmomenten als gaan werken,…en hierop inspelen

- Een ontmoetingsplek waar ouders vanzelfsprekend terecht kunnen voor uitwisseling, steun, advies of hulp bij het grootbrengen van kinnderen.

- Oudervriendelijke openingstijden

- In de zorg voor volwassen (vb. ziekenhuizen) aandacht voor ouderschap binnenbrengen

Page 27: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor

• Bijdragen aan goede ouder-ervaringen door oog hebben voor de inzet van ouders en hun weer zicht geven op mogelijkheden tot invloed op hun kind

• Ouders begeleiden bij het innemen van de metapositie

• Oog hebben voor een klein netwerk en helpen een ondersteunende taakverdeling te realiseren

• Het vormen van en een beroep doen op een solidaire gemeenschap

• Hoe ervaart de ouder het ouderschap ?

• Heeft de ouder het gevoel overzicht te hebben of stelt hun kind hen voor veel opvoedpuzzels ?

• Ervaart de ouder voldoende en ook prettige steun vanuit haar omgeving ?

• Heeft de ouder behoefte aan (professionele) steun ?

Een oudervriendelijk CLB

Page 28: Studiedag 16 maart 2018 - VWVJ · – Levenslang en onvoorwaardelijk • Ouderschapsgroei – bij geboorte geen gebruiksaanwijzing (‘learning on the job’) – meer dan zorg voor