Magazine van het Leger des HeilsJaargang 128 nr. 3

Vader,vergeefhet hun

“

”

redactieEindredacteurMenno de Boer

Redactie | redactie@legerdesheils.nlJurjen SietsemaWillemijn de JongNathan SudmeierSuzanne JanseMarko Mellema

VormgevingNathan Sudmeier

TrafficArnoud van Roosmalen

CoverNathan Sudmeier

reageren & abonnementenLEGER DES HEILST.A.V. REDACTIEPOSTBUS 3006, 1300 EH, ALMERERedactie | redactie@legerdesheils.nlAbonnement | www.legerdesheils.nl

drukSenefelder Misset BVMercuriusstraat 357006 RK Doetinchem

strijdkreetMAGAZINE VAN HET LEGER DES HEILSStichter | William BoothInternationaal leider | Generaal André CoxLeider Nederland | Commissioner Hans van Vlietwww.legerdesheils.nl | info@legerdesheils.nl

© Leger des Heils 2015Het Leger des Heils is een internationale beweging en behoort tot de universele christelijke kerk. Zijn boodschap is gebaseerd op de Bijbel. Zijn dienstverlening wordt gestimuleerd door de liefde tot God. Zijn opdracht is het Evangelie van Jezus Christus te prediken en in Zijn naam menselijke nood te lenigen zonder enige vorm van discriminatie.

nr. 34

Ex-crimineel Jan Corsius bekeerde zich

8Stop met die dingen

10René Ruitenberg: ‘alles moest om mij draaien’

14De trigger zit in je hoofd,

niet in je maag

16Verslaafd? Dan stop je toch

gewoon?

18Waarom jij Jezus nodig

hebt?

20Van de straat: wat is niet

goed voor je, maar lastig om mee te stoppen?

22Stoppen met...

“Vader, vergeef het hun”Waarom is het zo moeilijk om te stoppen met dingen die niet goed voor ons zijn?

Simpele dingen zoals roken, overeten, te laat naar bed... Maar denk ook aan overspel, gokken, liegen, stelen, frauderen, verslaving, moord...

Het is aan de orde van de dag. Je zou kunnen zeggen dat het in ons karakter zit. ‘Nee,’ zeggen, is moeilijk. We zijn hardleers en we zijn niet opgewassen tegen

verleidingen.

In de geschiedenis van de mensheid is er maar eentje geweest die nooit ergens spijt van hoefde te hebben. Iemand zonder slechte gewoontes, als het ware. Die persoon was Jezus. Het is een lang verhaal (pagina 20), maar uiteindelijk bleek zijn dood

aan het kruis onze redding. Hij gaf Zichzelf voor ons. “Vader, vergeef het hun” vroeg Hij aan God met ons in gedachten. Wat een onvoorstelbare liefde. Jezus brengt ons terug bij God. Alleen samen met Hem kunnen wij afrekenen met de dingen die ons

iedere dag weer verleiden.

strijdkreet | 3

Hij zette zijn vriendin achter het raam, verdiende

miljoenen met hasjhandel en zware criminaliteit en slikte, spoot en snoof alles wat voorhanden was. Tot Jan Corsius (57) de Bijbel opensloeg. De ‘grote jongen’ werd klein, leerde huilen en vergaf zichzelf.

Daar stond hij dan, naast de auto. Bijna Den Haag uit, lekke band. Prompt stopte er een motoragent. “Zal ik even helpen? Hier, een krikkie, hou vast. Hup, band eraf. Zo. Thuiskomertje erop, hup. Moertjes aandraaien. Een, twee, drie, vier. Rijden maar. Fijne dag nog!”

Jan: “Dat was raar voor mij hoor, zo’n ervaring. Heel raar. Jarenlang zat de politie je op de hielen en moet je maken dat

je wegkomt zodra je iets in die kleuren zag. Nu stond er eentje naast me, hielp me en wenste me nog het beste toe ook. Ik ben op de stoep gaan zitten en heb eerst even God bedankt.”

Trillende vorkGeef Jan Corsius een zetje en hij houdt niet meer op met praten. In plat Haags, met brede armgebaren en een schaterende lach, brengt hij beelden tot leven die doen denken aan een spannend jongensboek. Maar zo romantisch was zijn leven niet. Hij groeide op in Transvaal, de

‘slechte wijk’ van Den Haag in de jaren ’60. Zijn vader alcoholist, zijn naaste familie prostituee of pooier in de Doubletstraat om

de hoek. Geld was er altijd. Hij poetste de Mercedes van z’n neef voor 25 gulden. “Een vermogen voor een jochie van 12. Maar voor mij de normaalste zaak van de wereld.”

Ook geweld was gewoon. “Tijdens het eten werd m’n vader nog wel eens kwaad. Meer dan eens had ik een vork trillend naast mijn bord in de houten tafel staan.” Rode lampjes hoorden bij de straatverlichting. Hij ging mee naar de peeskamertjes en bleef op de gang wachten tot het klaar was.

TEKST GALIËNE GERRITSEN BEELD MILAN VERMEULEN

‘Mild zijn, dat is levenskunst. Ik moet

het bijna elke dag opnieuw leren’

Ex-crimineel en souteneur Jan Corsius bekeerde zich

4 | strijdkreet

Maar daar bleef het niet bij. Hij handelde in van alles, pleegde

overvallen, zette kraken. Alles wat

hij pakken kon.

strijdkreet | 5

Maar tegelijkertijd was hij een kind zoals de anderen, dat op kerstbomenjacht ging om met oudjaar te helpen het grootste vuur te maken. Of hij door had wat er aan de hand was? Hij denkt van niet. “Ik verstopte me voor die indrukken, ik zag het niet.”

VerraadOp z’n zestiende trad hij in de voetsporen van z’n neven. Hij ging als slager werken in Duitsland, maakte muziek in kroegjes en versierde meisjes. Z’n derde vriendin, Petra, was de eerste die hij verkocht. Aan vrienden. “Ik had een kijkgaatje in de deur gemaakt om de boel een beetje in de gaten te kunnen houden.” Met Petra

kwam ook de hasj op tafel. Later kwamen daar heroïne bij, LSD, cocaïne, opium. Hij introduceerde de Hasjtaxi in Nederland: klanten konden van een soort menukaart kiezen uit twaalf soorten hasj en wiet, waarna hij de bestelling leverde. Een lucratieve business waarmee hij goed geld verdiende. Maar daar bleef het niet bij. Hij handelde in van alles, pleegde overvallen, zette kraken. Alles wat hij pakken kon, ging mee. Steeds meer, met steeds zwaardere criminelen. “Als ik een tip kreeg

dat er ergens kilo’s hasj lagen of een hoop geld, pakte ik m’n wapen en ging erop af. Ik was voor niemand bang.”

Een junk verlegt voortdurend zijn grenzen, hij maalde nergens meer om. “Uiteindelijk heb ik zelfs mijn eigen moeder verraden.” Na een overval verkocht Jan een deel van de buitgemaakte briljanten aan zijn moeder. Toen de politie hem te pakken kreeg voor een ander akkefietje, ‘hielp’ hij hen de overvalkwestie op te lossen, in ruil voor z’n vrijlating. “Ik ben laag gegaan.”

Op een donderdag werd hij wakker in de laadruimte van een vrachtauto. Hij kon zich alleen nog herinneren dat hij

drie dagen daarvoor een shot heroïne en cocaïne tegelijk had genomen. “Daar bedacht ik: wat is mijn leven nutteloos, wat stelt het voor?”

AftroevenEd Dijkhuizen, een oude vriend met losse handjes en een carrière in de criminaliteit, hing aan de gewichten in de sportschool terwijl hij vertelde hoe hij gelovig was geworden. Jan: “Hij hield er maar niet over op, telkens kwam hij weer met bijbelteksten op de proppen. Ik werd er gek van. Ik zeg: ‘Ed, als je nu je kop nie hou over die Jezus, doe ik je wat’.”

Thuis bedacht Jan een ander plan: hij zou

die bijbel ook eens gaan lezen, kijken of hij zijn vriend kon aftroeven met kennis over de teksten. Dat pakte anders uit. “Ik moest blijven lezen, dag en nacht door. Ik vond het zo mooi wat er stond, zo aansprekend en verzachtend.” De Bijbel liet hem niet meer los, en zelfs van Eddie’s verhalen kon hij geen genoeg krijgen. Er brak iets. “Een crimineel duwt emoties weg, agressie overwoekert elk gevoel. Geduld, vergevingsgezindheid, voor mij bestond dat niet.” Door de bijbelverhalen

en de gesprekken met Eddie leerde hij iets voelen bij de liefde van God, bij het onderscheid tussen goed en kwaad. Hij zag in dat erkenning van fouten het begin van vergeving inluidt. “Ik zag mezelf door Gods ogen, wat ik deed, wat ik anderen had aangedaan, wat anderen mij hadden geflikt. En ik kon alleen maar janken.”

Kapitein JanTranen zijn een goed medicijn, zegt Jan nu. Ze maken hem milder. En vergevingsgezind. “Mild zijn, dat is levenskunst. Ik moet het bijna elke keer opnieuw leren.” Hij moet ook zichzelf vergeven, anders komt hij niet los van de wroeging, denkt hij. Want natuurlijk voelt

6 | strijdkreet

hij die. Spijt? “Zonder deze ervaring zou ik nu niet doen wat ik doe bij het Leger des Heils. Dus nee, dat niet. Maar ik hoef het leven van toen niet meer terug.” Soms krijgt hij nog ‘een zaakje’ aangeboden, hij heeft nog steeds contact met oude vrienden. Ze noemen hem Kapitein Jan, samen kijken ze voetbal. “Maar ik laat me niet meer verleiden tot hun zaken. Ik wil niet meewerken aan verslavingen, ik weet hoe erg dat is.” Kort na zijn bekering liet hij zich dopen. Hij kickte af van de drugs en brak met zijn oude leven. Hij meldde zich bij het Leger des Heils met de woorden: ‘Hier

ben ik, gebruik me maar’. Sindsdien schenkt hij soep en koffie aan verslaafden in de dagopvang. Zo liep hij vorig jaar Aadje tegen het lijf, bassist en ex-dakloze. Ze speelden wat samen, Aadje gitaar, Jan piano, en kwamen op het idee een studio in te richten waar daklozen met elkaar muziek kunnen maken. Zo ontstond het project Plug & Play, een plaats waar iedereen die een instrument speelt, kan musiceren. Muziek ontspant, weet Jan. Het geeft mensen een gevoel van zelfrespect. En het brengt je op andere gedachten. “Doordat ik zelf een junk was, weet ik wat ze doormaken. In gesprekken daarover wil ik hen graag helpen. Ondertussen maken we muziek. Uit mezelf begin ik nooit over mijn bekering. Maar als we wat spelen en zingen, beginnen zij vaak over God. Dat vind ik mooi.”

HuilenOp zondag bezoekt Jan nog wel eens een Haagse Volle Evangelie-gemeente waar hij geregeld het podium beklimt om publiekelijk aan God zijn schuld te belijden. Op z’n Jans: ‘Goeiemorgen Vader. Hoe gaat het? Ik wil u vertellen dat…’ Jan: “Zo ben ik, op een andere manier gaat het niet. Er zijn mensen die daar vragen over stellen of me naderhand aanstoten: ‘Moet dat nou?’ Maar laatst zei een van de heilssoldaten die ik bij het Leger sprak: ‘Als er iemand in

de zaal zit die God niet kent, is het met jouw getuigenis alsof God naast diegene op de bank gaat zitten. Dichterbij kun je niet komen.’ Moest ik om huilen natuurlijk, ik vond het een mooi compliment.”

Henoch, dat is zijn bijbelvoorbeeld. Een voorvader van Noach, diepgelovig en trouw. Volgens de overleveringen iemand die door zijn nauwe omgang met God niet stierf, maar op een dag werd opgenomen in de wolken. “Henoch wandelde met God. Zo zou ik het ook wel willen”, zegt Jan. Hij denkt even na, vervolgt dan: “Misschien ben ik Henoch al wel. Ik durfde het eerst niet te zeggen, maar als mensen me naar m’n geloof vragen, zeg ik: ‘Ik wandel gewoon met God’. En schaterend: “Ik ben alleen nog niet opgenomen.”

strijdkreet | 7

Ok jullie twee,

dat ene mag je niet doen.

Voor de rest, veel plezier!

OK

Psst... Julliezouden dat enemoeten doen

OK

Wat is er

gebeurd?Jongens!

GENesis

We hebbendat ene

gedaan...

De rest van het oude testament

Jullie zijn mijn volk,

en jullie moeten stoppen

met het doen van

die dingenWe zullendie dingenniet doen

We hebbendie dingengedaan...

Jongens!

Het nieuwe testament

Ik ben de zoon van God en ondanks dat jullie

die dingen hebben gedaan houden

de vader en ik nog steeds van jullie,

maar stop met die dingenOk, bedankt

We hebben het nog nooit gezien, maar hij doet die dingen vast als niemand

kijkt...

stop met die dingen!

8 | strijdkreet

Ik heb die dingennooit gedaan...

We brengen je naar de rechter voor het doen van

die dingen

Heb jij die dingengedaan? nee

Hij heeft die dingen

niet gedaan...

Maakt niet uitdood hem gewoon!

OK

Jongens!!

1 e brief van Paulus

Wij hebben diedingen gedaan...

Jezus houdt nog steeds van jullie en omdat jullie van hem houden moeten

jullie stoppen met die dingenOK

Jongens!!WIJ HEBBEN DIEDINGEN GEDAAN...

2 e brief van Paulus OPENBARINGEN

ALS JEZUS TERUGKOMT ZULLEN ER GEEN

MENSEN MEER ZIJN DIE DE DINGEN

DOEN. ONDERTUSSEN:

Einde

STOP MET HET DOENVAN DIE DINGEN!!!

ALB

ER

T D

E J

ON

G

strijdkreet | 9

10 | strijdkreet

TEKST JURJEN SIETSEMA BEELD WENDY BOS

Ex-marathonschaatser René Ruitenberg leefde een leven

van succes, geld en vrouwen. Totdat zijn schoonzus

overleed. Een gebeurtenis die een radicale ommekeer in

zijn leven teweeg bracht.

Een jonge geest in een gezond lichaam. Zo zou

je René Ruitenberg (44) kunnen omschrijven.

Hij straalt energie uit, beweegt soepel, heeft

een heldere, guitige, blik in zijn ogen en is

communicatief. De antwoorden op de vragen

komen gemakkelijk. Geen wonder, hij heeft zijn

verhaal in de loop van de jaren al talloze malen

verteld. In kranten, op radio en televisie en in

de honderden spreekbeurten die hij overal in

Nederland (en soms in het buitenland) houdt.

“Tachtig per jaar. Niet alleen op zondag, ook

door de week.”

Kerk gaat voor voetbal

Aan energie ontbreekt het hem niet en heeft

het hem nooit ontbroken. Van jongs af aan niet.

Sport was (en is) zijn ding. Toen hij elf jaar was,

kreeg hij zelfs de kans om bij voetbalclub Go

Ahead Eagles in Deventer ‘in de kost’ te gaan.

Op een voetbalinternaat, zoals clubs als Ajax

die later ook zouden kennen. Hij was een echt

voetbaltalent. Helaas stak zijn vader een stokje

voor een professionele voetbalcarrière. “Voor

Go Ahead moest je soms ook op zondag spelen.

Dat was voor ons gezin de rustdag. Kerkdiensten

overslaan om te sporten was geen optie.”

Een nieuwe liefde

Hij ontdekte een nieuwe liefde. Het

marathonschaatsen. Iets waar hij ook al in

uitblonk. Net als in volleybal, tafeltennis en tal

van andere sporten. “Ik beleef enorm veel plezier

aan alles wat met sporten te maken heeft, maar

werkte er ook hard voor. Ik had een keiharde

trainingsdiscipline. Zo zelfs dat anderen het

soms niet leuk meer vonden.”

Successen

De successen volgden al snel. In 1992 werd hij

Nederlands kampioen marathonschaatsen op

kunstijs en vijf jaar daarna won hij de KNSB Cup.

Later schreef hij het Nederlands Kampioenschap

op Natuurijs (op de Oostenrijkse Weissensee)

op zijn naam, won de USA Marathon (in Noord-

Holland) en de Veluwemeertocht. Hij beëindigde

zijn topsportcarrière in 2012.

Alie

Tien jaar eerder kwam zijn schoonzus Alie om

het leven bij een auto-ongeluk. Een gebeurtenis

die niet alleen het leven van zijn oudste broer

Alles moest om mij draaien

Ex-marathonschaatser René Ruitenberg:

strijdkreet | 11

Henri op de kop zette, maar ook dat van hem.

Het zorgde voor een ongekende ommekeer.

“Alie was een eenvoudige, lieve en heel

christelijke vrouw. Op verjaardagen moesten we

altijd wel een beetje om haar lachen. Als wij het

over sport, geld of de nieuwe caravan hadden,

begon zij soms zomaar over Jezus. Toen zij

overleed bij dat ongeluk, besefte ik ineens dat,

als zo’n lieve, gelovige vrouw als zij zomaar van

de ene op de andere dag er niet meer kon zijn,

dat voor mij ook zou kunnen gelden. Haar dood

heeft mij volledig stilgezet.”

Verliefd op de aandacht

Zijn leven tot op dat moment was een leven

van sport, succes, geld en vrouwen. En hij hield

van dat leven. “Kranten die over je schrijven,

interviews op radio en televisie, sponsors die

klaarstaan met grote bedragen. Het kon niet

op. Ik was verliefd op de aandacht. Ook van

vrouwen. Als ik ergens binnenkwam waren

er meteen ogen die mij zochten en ik zocht

zelf ook oogcontact. Het was puur de kick, de

spanning, het spelletje.”

Leegte

Het maakte hem egocentrisch, zegt hij. “Ik was

een winnaar. Alles draaide om mij en moest ook

om mij draaien. Er was weinig ruimte voor de

ander. Ook als het om geld ging.” René leefde

in een roes. De dingen die hij deed en zijn

egoïsme pasten bij die roes. Hij was zich niet

bewust van wat het succes met zijn karakter had

gedaan. “Ik heb af en toe een moment gehad

waarop ik dacht: ik ben verkeerd bezig. Het werd

gaandeweg zelfs steeds erger.” Nu weet hij dat

het allemaal te maken heeft met de zucht naar

erkenning. “Je wilt geliefd zijn. Ik ben de op

één na jongste uit een gezin met acht kinderen.

Mijn ouders hebben ons naar eer en geweten

opgevoed, maar er ontbreekt wel iets.

Als kind wil je gezien worden. Individuele liefde

en aandacht van je ouders. In een groot gezin

gaat dat niet altijd. Dan ontstaat er een leegte

die je wilt vullen.”

Geen controle meer

Demonisch. Zo noemt René de energie die hij in

zijn succesvolle sportperiode om zich heen had.

“Ik had bij wijze van spreken op mijn voorhoofd

staan ‘pak mij’. Het had mij volledig in zijn macht

en om daar uit te komen is niet gemakkelijk. Mijn

leven, de sport, het succes en de vrouwen. Het

werd mijn identiteit. Maar het bevredigde nooit,

want de volgende dag voelde ik weer die leegte.

Het was één grote leugen. Vanuit die leegte, die

leugen ontstond er ook angst. Als mijn vrouw

van mijn avontuurtjes met andere vrouwen

zou horen, dan was ik haar misschien wel kwijt

geweest. Anderen die er van wisten, zeiden:

‘waarom stop je er dan niet mee?’ Dat kon ik

niet. Ik had er geen controle meer over. Het had

mij in zijn macht.”

Verandering

De grote verandering, de confrontatie zoals

René het noemt, kwam na het overlijden van zijn

schoonzus. “Toen had ik de touwtjes voor mijn

gevoel niet meer in handen. Ik stond letterlijk

met lege handen. Op de dag dat zij overleed,

kwam ik het dorp waar het gebeurd was

binnenrijden op mijn fiets. Ik liet mijn fiets vallen

en ik knikte door de knieën. Ik besefte dat leven

ongrijpbaar en kwetsbaar is.”

Stoppen met het ‘oude’ leven

Hij begon in de Bijbel te lezen. “Ik werd

hongerig en ging ook andere boeken over de

Bijbel lezen en bidden. Ik wist hoe dat moest,

omdat ik in een gelovig gezin was opgegroeid.

Wat mij in de Bijbel en de boeken triggerde

was Gods bovennatuurlijke liefde en genade.

Toen ik dat meer ging zien en voelen, begon ik

langzamerhand mijn leven anders in te richten.

Het zaadje was gezaaid, maar tegelijkertijd was

er nog steeds die innerlijke onrust. Gaandeweg

ontstond het verlangen om te stoppen met het

‘oude’ leven.”

De Bijbel als spiegel

Een jaar na het overlijden van Alie nam René

deel aan een cursus, ‘Op zoek naar het levende

12 | strijdkreet

water’. “Ik dacht: daar moet ik naar toe. Ik wist

niet wat ik me er bij voor moest stellen. Er zat

vierhonderd man en het voelde als een geestelijk

warm bad. Ik dacht: hier gaat het gebeuren…

En het gebeurde. Toen de cursusleider (Herman

Boon, red.) sprak over hoe de Bijbel jouw leven,

jouw karakter spiegelt. Het leek alsof hij het, in

alles wat hij zei, over mij had. Ik zat te stuiteren

op mijn stoel. Hij zei: ‘ga eens op zoek naar wie

je echt bent’. Niet naar hoe de wereld naar je

kijkt, maar naar wie je werkelijk diep van binnen

bent. Wie is de ware René Ruitenberg? En laat

op die identiteit het licht van Jezus schijnen.

Laat het toe. Wat zie je dan?”

Confrontatie

“Dat heb ik een week gedaan en dat was heel

confronterend. Ik zag door het licht dat op mij

scheen, wie ik was. Een bedrieger, een leugenaar

en een egoïst. Ik heb die week emmers vol

gejankt. Er bleef niets meer van mij over. Ik had

één verlangen: het nieuwe leven ontvangen.”

Een Godswonder

De confrontatie en de ommekeer zetten door.

René veranderde radicaal. ”Dankzij Jezus”, zegt

hij. “De karaktertrekken die ik had, verdwenen.

Zonder dat ik daar iets voor hoefde te doen.”

Hij biechtte zijn avontuurtjes op, z’n vrouw

vergaf hem en hij ging op zoek naar een

andere invulling van zijn leven. Een vervulling.

Hij vond die in het vertellen over wat hem was

overkomen. De succesvolle topsporter die zijn

egocentrisme en arrogantie verruilde voor een

nieuwe persoonlijkheid. Eén die gegrepen was

door Gods liefde en die wil delen met iedereen

die het horen wil. “De kranten stonden er vol

van en nu nog, meer dan tien jaar later, willen

mensen dit verhaal horen. Het is letterlijk een

Godswonder.”

“Toen had ik de touwtjes voor mijn gevoel niet meer in handen. Ik stond letterlijk met lege

handen.”

strijdkreet | 13

De weg naar de praktijk van Caroline Martinot in

hartje Utrecht kent genoeg winkels met chocolaatjes,

supermarkten en een enkele snackbar. Maar als je

eenmaal bij de voedselconsulente binnen bent, is

er voor mensen met overgewicht een brede, zachte

stoel om in te zitten, en geen spoor van verleiding.

Caroline ziet het als uitdaging om mensen met

serieus overgewicht te helpen bij het afvallen. Of –

zoals ze het zelf noemt: controle te krijgen over hun

eetgedrag. “Dat is meer psychologisch dan je denkt;

bij mijn vak is inzicht het halve werk.”

Stel, je ben twintig kilo te zwaar en je wilt daar

vanaf. Dan kom je bij Caroline. Wat gebeurt er

dan? “De mensen die bij mij komen voor hulp,

hebben geen morbide obesitas. Want dan ben

je echt een medisch geval. Maar de meeste

cliënten zijn wel veel te zwaar. En het zijn er niet

TEKST WILLEMIJN DE JONG BEELD CAROLINE MARTINOT

“De trigger zit in je hoofd, niet in je maag”

14 | strijdkreet

weinig, want de helft van de Nederlanders is

te zwaar. Ze zitten niet lekker in hun vel, lopen

het risico diabetes of andere klachten te krijgen

en vooral: ze kunnen zelf niet afvallen. Weetje,

de meeste mensen hebben al honderd diëten

geprobeerd. Maar het lukt hen niet alleen. Een

consulent werkt dan als een coach. Ik ben geen

diëtiste die je een schema geeft met wat je wel

en niet mag eten. Want een dieet is een straf –

je moet jezelf iets ontzeggen.

Een andere lifestyle, bijvoorbeeld houden van

goede voeding, dat is een keuze. Eén van de

langere termijn, maar wel een die je vol kunt

houden. Ik ga met mijn cliënt op zoek naar

de trigger voor het overmatige, ongezonde

eetgedrag. Die zit in je hoofd, niet in je maag.”

Je kunt eten niet uitbannen

Hoe werkt dat dan? Hoe word je twintig kilo te

zwaar? “Die kilo’s heb je natuurlijk niet in één

dag. Overgewicht krijg je als je stelselmatig

te veel eet. Vaak is eten een manier om een

naar gevoel weg te werken. Net als andere

verslavingen wil je iets verdoven. En dan verwen

je jezelf met voedsel. Daarbij zijn suikers en

koolhydraten verslavende stofjes; ze zorgen

voor de aanmaak van dopamine in je hoofd. Het

lastige van een eetverslaving is dat je het eten

niet uit je leven kunt bannen. Je hebt voedsel

nodig en je ontkomt er niet aan om ermee

geconfronteerd te worden. We hebben zoveel

voedsel voorhanden; we moeten sterker dan ooit

zijn om al die snelle bevrediging met onze ratio

te negeren.”

Stapje voor stapje

Volgens Caroline is het lastige van overgewicht

dat het stapje voor stapje erger wordt. Als je

een zak chips eet, ben je niet de volgende dag al

een stuk dikker. “De straf komt pas later. Net als

bij nicotine: pas als je longkanker krijgt, merk je

het ernstige effect van al die jaren roken. Maar

andersom is het ook zo: als je je eetpatroon

aanpast, ga je langzaamaan afvallen. De

beloning op je gezonde eetgedrag merk je dus

ook pas later. En veel mensen willen op de korte

termijn effect zien. Dan gaat hun relatie uit en

zeggen ze ‘ach ja, ik ben nu eenmaal een emo-

eter’. Het is ook best moeilijk om zelf zo’n spiraal

te doorbreken.”

Confronteren met verkeerd gedrag

“Naast dat ik inzicht verschaf in het probleem

en de achterliggende oorzaak, stel ik ook

een eetdagboek met mensen op. Toch heeft

iedereen een keer een terugval. Dat hoort erbij.

Zoals elk nieuw gedrag dat je moet aanleren,

ga je een keer in de fout. Dat is niet erg, als je

daarna maar doorgaat bij waar je was gebleven.

Ik ben iemand die meeleeft, maar ook een stok

achter de deur. Zo heb ik een cliënte waarvan

de hele familie veel te zwaar is. Zij is de enige

die nog geen diabetes heeft. Je zou denken dat

het nét niet hebben van diabetes een goede

motivatie is om af te vallen. Maar dat is dan toch

niet genoeg. Omdat haar familie het ongezellig

vindt als ze niet lekker meesnoept. Dan moet ik

ook confronteren: als je gezellig frikadellen wilt

eten met je familie, eet je straks ook gezellig

mee uit hun medicijnbakje.”

Gezondheid prioriteit geven

Als je gezond leven beter wilt leren volhouden,

moet je er volgens Caroline allereerst een

prioriteit van maken. En het heeft ook met

concrete kennis te maken: “Van een Snickers

gaat je bloedsuikerspiegel als een speer

omhoog, waarna deze heel snel weer keldert.

Op die manier moet je blijven snacken en daar

raakt je lichaam van in de war. De kunst is om

regelmatig kleine, voedzame dingen te eten

waardoor je bloedsuikerspiegel stabiel blijft. En

luister goed naar dat lichaam: als je te veel eet,

werkt je verzadigingsseintje niet meer, omdat

het te veel in de war is gebracht. Je lichaam is

kostbaar. Als je ervan houdt en er goed voor wilt

zorgen, moet je ook goed luisteren. Een goed

gesprek met een psycholoog is dan misschien

wel effectiever dan honderd diëten.”

strijdkreet | 15

TEKST JURJEN SIETSEMA BEELD WENDY BOS

Hoe moeilijk is dat eigenlijk?

Stoppen met een verslaving?

Is dat een kwestie van ‘gewoon

doen’ voor een verslaafde?

“Nee,” zegt Vanessa Koetsveld

resoluut. Ze is psycholoog en

werkt bij verslavingskliniek

‘De Wending’ van het Leger

des Heils in Apeldoorn. Elke

dag ziet ze cliënten die zwaar

verslaafd zijn of zijn geweest.

Aan alcohol, drugs, gokken

of seks. Dat levert soms

opmerkelijke situaties op.

“Ik kan hier bijvoorbeeld niet mijn

bril poetsen met zo’n papieren

brilpoetsdoekje. Daar zit alcohol

op en als een alcoholverslaafde dat

ruikt, roept dat een verlangen naar

drank op. Hetzelfde geldt voor

handzeep met alcohol. Die moet je

hier ook niet ophangen, omdat er

alcoholverslaafden zijn die binnen

de kortste keren met hun neus

onder de dispenser hangen.”

Geen zin - geen grenzenVerslaafden roepen bij veel mensen

een mengeling van medelijden en

irritatie op. Het je inleven in de

wereld van een verslaafde, blijkt

vaak ingewikkeld voor mensen die

wel met één of twee glaasjes, één

joint, zo af en toe een staatslot en

de maatschappelijk geaccepteerde

hoeveelheid seks per week toe

kunnen. Natuurlijk is het beter

zonder, maar het gros van de

mensen lukt het om gewoon maat

houden. Wat gebeurt er eigenlijk

in het lichaam en de geest van een

verslaafde, waardoor het zo moeilijk

is om te stoppen? Vanessa: “Veel

mensen die verslaafd zijn, hebben

een ander probleem, zoals een

psychiatrisch probleem, waardoor

ze verslaafd zijn geraakt. Ze zijn

bijvoorbeeld ernstig verwaarloosd in

hun jeugd. Hun ouders hebben geen

grenzen getrokken. Daardoor zijn

ze impulsief geworden en gericht

op behoeftebevrediging op de korte

termijn. Ze hebben niet geleerd om

iets op langere termijn te plannen.

Een kind zegt bijvoorbeeld dat het

vandaag ‘geen zin’ heeft om zijn

huiswerk te maken, maar er is geen

ouder die dan zegt dat het wel moet

gebeuren, omdat het verstandig

is. Als zo’n kind volwassen wordt,

zal het nog steeds hetzelfde doen.

Dan is het niet het huiswerk, maar

bijvoorbeeld een ruzie met de

partner. Dan zegt zo iemand: ‘ik

weet dat ik het op de langere termijn

moet oplossen, maar daar heb ik nu

geen zin in.’ En eigenlijk kan ik dat

niet zo goed verdragen en daarom

ga ik maar drinken.”

Ander gedrag aanleren... moeilijkVolgens Vanessa is het ‘niet op lange

termijn kunnen denken’ één van de

verklaringen waarom mensen steeds

terugvallen in hetzelfde gedrag. Bij

de cliënten die Vanessa dagelijks

treft, heeft korte-termijn-denken

letterlijk hun leven verwoest. “Ze

besteedden lange tijd al hun geld

aan hun verslaving, betaalden

hun rekeningen niet, werden uit

hun huis gezet en belandden op

straat. De cliënten die hier worden

behandeld, zijn bovendien mensen

die al jarenlang behandeld zijn. Vaak

zonder succes.” Bij ‘De Wending’

wordt geprobeerd om mensen ander

gedrag aan te leren en dat is volgens

Vanessa heel moeilijk. “Het zijn geen

Verslaafd...‘Nou, dan stop je

toch gewoon?’

16 | strijdkreet

mensen die een half jaar geleden

begonnen zijn met dit gedrag, maar

soms al veertig jaar verslaafd zijn.

En dan word je hier gevraagd om

het anders te doen. In de kliniek zelf

is het nog wel te doen om te stoppen

met je verslaving. Hier mag je niet

‘gebruiken’ en is het veilig. Maar

‘buiten’ is het een ander verhaal. Je

kunt bijvoorbeeld iemand leren geen

alcohol meer te gebruiken, maar

daarmee los je het probleem niet

op. Iemand moet leren anders om

te gaan met emoties. De verslaving

is alleen maar een reactie op wat er

gebeurt. Het verdooft de vervelende

gevoelens die iemand over zichzelf

of over zijn situatie heeft. Juist daar

moet je mee om leren gaan.”

‘Gelukshormoon’ vraagt om meerMaar dat is niet het enige. “Als

mensen lang gebruiken, gebeurt

er ook iets in de hersenen. Er

slijpen een soort paadjes in de

hersenen die het signaal geven ‘iets

moeilijks = gebruiken’. Telkens

opnieuw. Bij verslaving worden

bepaalde beloningssystemen in de

hersenen actief, waarbij veel van

het ‘gelukshormoon’ dopamine

vrijkomt. Het levert meteen een

positief gevoel bij de verslaafde

op. Als je vervolgens stopt met

dat waaraan je verslaafd bent, dan

blijft je lichaam er toch telkens

om vragen. Als je heel lang iets

gebruikt, gaat er bovendien iets

stuk in je hersenen, zoals het

remmingssysteem. Mensen die dit

niet hebben, denken: ‘één of twee

biertjes is genoeg’. Bij iemand die

verslaafd is, zijn veertig glazen

soms nog niet genoeg. Ze kunnen

gewoonweg niet stoppen.”

Terug op de rails, mooi om mee te makenDe cliënten die op ‘De Wending’

worden behandeld, behoren tot de

zwaarste doelgroep. Toch lukt het

regelmatig om mensen weer zover

te krijgen dat ze hun leven terug

op de rails krijgen. “Natuurlijk zien

we ook terugval. Mensen die hier

een tweede of derde keer komen.

En veel van de mensen die we hier

behandelen, blijven hulp nodig

hebben. Bij het wonen, bij hun

dagelijkse bezigheden. Verslaving is

verwoestend, net als de problemen

die aan de basis van de verslaving

liggen. Eén van de mooiste dingen

in dit werk, is zien dat iemand na

verloop van tijd toch weer min of

meer normaal kan functioneren.”

strijdkreet | 17

Zo begon het

Je hebt een nieuwe auto gekocht, of een heerlijke taart

gemaakt naar een nieuw recept, of je dochter had een negen voor

haar spreekbeurt. Je bent zó blij en trots, dat je dat gevoel met iedereen wilt delen. Soms tot vervelens toe. Eigenlijk wil je dat anderen net zo genieten als jij. Dat ze een ritje met je gaan maken, een stukje taart proeven, of net zo trots op je dochter zijn als jij. Sterker nog: je blijdschap wordt alleen maar groter als je deze kunt delen.

Zo voelde God zich ook, lang geleden. God is goed, volmaakt. Hij geniet en is volledig tevreden. En omdat Hij zo vol is van goedheid en liefde, wil (en kan) Hij die delen. Met ons! Hij legde zijn hele ziel en zaligheid in de schepping. Jij bent door God gewild! Een mooie uitspraak: “Het hoogste doel van de mens is God verheerlijken door eeuwig van Hem te genieten”.

Zo ging het mis Het leven was bijna te mooi was om waar te zijn. Er was maar weinig dat we als mens niet

mochten doen. Eén daarvan was eten van de boom van kennis van goed en kwaad. De duivel kon het niet uitstaan dat Adam en Eva zo gelukkig waren

met God. In de vorm van een slang verleidde hij Eva precies dát te doen, wat door God was verboden. Dat was het einde van het paradijs.

Door de jaren heen is dat nog steeds het doel van de duivel: mensen wegtrekken van een vol en eeuwig leven mét God, naar een totaal leeg bestaan zónder God, dat uiteindelijk de dood

tot gevolg heeft. Nog steeds wil de duivel ons laten twijfelen aan de goedheid, gulheid en liefde van God. Veel mensen denken dat je als christen helemaal niets meer mag. Dat God vooral regels oplegt. Dat je niet meer mag genieten van het leven. Onzin, maar Eva trapte erin. Wij trappen erin.

Zo gaat het verderWe hoeven niet ver te kijken om te zien dat de wereld, sinds Eva, ver weg is van het paradijs dat God voor ogen had. En wijzelf? Misschien denken we dat we

best een goed leven leiden, dat we geen fouten maken. Maar is dat echt zo? De maatschappij waarin we leven is enorm egoïstisch ingericht. Keuzes

voor geld, macht, hebzucht, lust, enzovoort gaan vaak ten koste van de ander. Rijkdom is beschamend oneerlijk verdeeld. We doen allemaal dingen die niet goed zijn, soms zonder dat zelf te beseffen. De waarheid is dat we in Gods ogen niet meer rechtvaardig zijn, zoals Hij heeft bedoeld, maar onrechtvaardig. En God kan in zijn volmaakte goedheid en rechtvaardigheid

niet tegen onrecht. God kan dus niet in de nabijheid van ons, onrechtvaardige, mensen leven.Maar God is gelukkig niet veranderd. Hij blijft dezelfde bron van liefde, goedheid en genade. Omdat wij niet gehoorzaamden, stuurde Hij iemand die dat wel kon en ook deed. Zijn eigen Zoon Jezus. Jezus stierf aan een kruis – hij heeft geboet voor onze fouten. En toen Hij stierf voor jou en mij, werd de afstand die er tussen God en ons was ontstaan, ongedaan gemaakt. Wat krom was, maakte Hij recht.

Waarom jij Jezus nodig hebt?

TEKST NATHAN SUDMEIER

18 | strijdkreet

Wij hebben er, elk op onze eigen manier, een potje

van gemaakt. Doelen in ons leven niet gehaald, fouten gemaakt en niet geluisterd naar God. We hebben allemaal gezondigd. Onze zonden hebben ervoor gezorgd dat we van God verwijderd raakten, en ook van het volle leven dat Hij voor ons heeft gecreëerd.

Maar Jezus stond op uit de dood en overwon de zonde. Hij zegt tegen elk van ons, “Kom en volg mij”. Dit is de meest spectaculaire uitnodiging in de wereldgeschiedenis en tegelijkertijd de belangrijkste opdracht van de Schepper van het Universum.

Ons antwoord, onze reactie op deze uitnodiging, deze opdracht, bepaalt ons lot. Afwijzing in welke vorm dan ook – ervoor kiezen om onze eigen weg te blijven volgen – leidt ons

naar een duistere bestemming, de hel. Aanvaarding brengt juist vergeving, vernieuwing, hoop, bestemming, liefde, acceptatie en eeuwig leven in de hemel.

Hoe gehoorzamen wij aan de opdracht?Jezus zegt ook: “heb berouw en geloof ”. Ik leerde ooit een eenvoudig gebed dat je kunt

gebruiken om je gehoorzaamheid aan deze opdracht uit te drukken. Het bestaat uit drie gedeeltes: sorry, dank U en alstublieft. Als je het probeert, bedenk dan goed dat je bidt tot de Heer Jezus Christus, God zelf. Dit is hoe het zou kunnen gaan:

Heer, Sorry dat ik ongehoorzaam ben. Sorry dat ik U negeer.Sorry dat ik U pijn doe.Sorry voor (vul maar in...).

Alstublieft, vergeef mij elke zonde. Vergeef mijn opstandigheid.

Alstublieft, kom in mijnleven als Heer en Redder. Alstublieft, vul mij metUw Heilige Geest.

Dank U dat U aan het kruis stierf zodat mijn zonden zijn vergeven.

Dank U dat zoveel van mij houdt en dat U mij nooit loslaat.Dank U voor Uw geduld en genade. Dank U voor (vul in waar je God nu voor zou willen danken).

Dank u wel.

Durf jij ja te zeggen tegen Zijn uitnodiging? Het is een wonderlijk, bovennatuurlijk avontuur!

TEKST STEPHEN COURT

En jij?

strijdkreet | 19

Miquel: “Roken! Klassieker natuurlijk. Het is superongezond, maar wel lekker, haha!”

Wilfred: “Ik rook en drink niet. Waar ik mee zou

moeten stoppen is te veel tijd steken in dingen

die niet belangrijk zijn. Ik ben hartstikke

perfectionistisch en dat kost zoveel tijd! Ik ben

bijvoorbeeld net verhuisd en heb allemaal meubels

op Marktplaats gezet, wat veel gedoe was. En dat

voor die paar tientjes… Dan had ik het liever iets

rustiger gehad achteraf.”

Eliena: “Ik kijk te veel series

terwijl ik eigenlijk moet

studeren. Ik stop eigenlijk pas

als de deadline echt dichtbij

komt. Zo lastig om voor een wit

tekstbestand op je scherm te

kiezen in plaats een spannende

af levering!”

Van de straat

Wat is niet goed voor je, maar toch lastig om mee te stoppen?INTERVIEWS WILLEMIJN DE JONG FOTO’S MICHELLE DE BREE

20 | strijdkreet

Petra: “Ik kan soms niet

stoppen met doordraven. Ik

zou wat vaker op tijd rust

moeten nemen. Dat zou echt

wel goed zijn…”

Jan: “Ik drink te veel wijn. Wanneer ik met vrienden afspreek – maar eigenlijk elke dag wel – drink ik na vijven een paar goede glazen wijn. Ik kom wel aan een f les per dag… Ben ik dan verslaafd? Ja, heè?”

Inge: “Ik zou wat minder op

mijn mobiele telefoon moeten

kijken. Ik weet niet of dat een

verslaving is, maar het zou goed

zijn als ik het wat minder deed.

Tijdens het eten, of als ik met

iemand praat… Daar zou ik mee

moeten minderen.”

Sjors: “Snoozen! Haha, ik kan

er echt nooit uitkomen als

’s morgens de wekker gaat, dan

druk ik veel te vaak op snooze. “

Giel: “Ja, ik ook. Op

tijd uit bed komen

is sowieso lastig…”

Van de straatstrijdkreet | 21

In deze wereld, waarin je gemakkelijk

aan een veelvoud van verleidingen in

alle soorten en maten toe kunt geven,

is het nodig om jezelf te begrenzen.

Als de ergernis toeslaat over die broek die net

iets strakker zit dan een maand geleden, roep je

misschien snel ‘ik stop er nu onmiddellijk mee’.

Maar, wanneer is je dat echt gelukt? Oké, je

koopt nu misschien meer light-producten of je

snoept wat minder. Maar radicaal stoppen?

In de loop van de jaren is een hele

industrie ontstaan rond het stoppen met…

Gedragsdeskundigen en zelfbenoemde

dieetgoeroes vertellen je graag hoe het moet en

de methoden veranderen telkens opnieuw.

Stoppen met...

Vul op de puntjes maar in waarmee. Snoepen, roken en Facebook zijn op dit moment de populairste en je kunt er zelf vast nog een paar bedenken.

‘Slechte’ gewoonten die aangepakt moeten worden. Waar paal en perk aan moet worden gesteld. Want het gaat vaak als vanzelf. Voordat je het weet is die zak snoep, die zak chips of dat pakje sigaretten leeg. Of heb je toch weer

te lang op Facebook rondgehangen en ben je vergeten om...en vul maar weer in.

TEKST JURJEN SIETSEMA

22 | strijdkreet

Als jij denkt dat je op de goede weg bent,

verschijnt er wel weer een nieuw boek waarin

het allemaal weer over een heel andere boeg

wordt gegooid. Geld verdienen is tenslotte ook

een levenswijze die soms moeilijk te begrenzen

is.

Grenzen stellenGrenzen stellen is van alle tijden. De mens

ontdekte al snel dat het nodig is om elkaar en

om zichzelf te begrenzen. Waarom? Omdat de

mens in de basis grenzeloos is. Om het leefbaar

te houden voor jezelf en voor de ander is het

soms nodig om een streep te trekken. Tot hier en

niet verder. Dat kan soms heel radicaal zijn. Een

grens die je hoe dan ook niet mag overschrijden

omdat de gevolgen voor jou of voor de ander

nadelig zijn. Soms is een grens wat minder

duidelijk en kun je de streep nog net iets verder

verleggen. Sommige grenzen geven ruimte.

De kunst is om voor jezelf te ontdekken waar

en hoe je wilt begrenzen. Daarvoor is het eerst

nodig dat je een antwoord vindt op de vraag

waarom je geneigd bent om bepaalde grenzen

over te gaan. Waarom een hele zak chips en

geen halve? Waarom een hele avond achter

je computer en niet een uurtje? Waarom? En

vul maar weer in. Het scala aan mogelijkheden

is onbegrensd en misschien ontdek je op je

zoektocht nog wel veel meer dingen waarvan

je je misschien niet eens bewust was. Het klinkt

eenvoudig, maar hele volksstammen kunnen

je vertellen dat dit niet zo gemakkelijk is. “Dan

stop je toch gewoon?” is daarom een zinloze

opmerking.

In de Bijbel staan veel verhalen van mensen

die te maken hebben met de gevolgen van

grenzeloosheid. Mensen die moesten leren

omgaan met grenzen. Mensen die zich telkens

opnieuw bewust moesten worden van de

gevolgen van hun eigen grenzeloosheid.

Individueel of als groep. In de Bijbel gaat

het dan niet over relatief kleine dingen zoals

waarmee dit stuk begint, maar vaak over slechte

gewoonten die veel schade toebrengen, zoals

egoïsme, oneerlijkheid, moord en oorlog.

RuimteGod wil dat mensen op een manier met elkaar

samenleven waarin er ruimte is voor iedereen.

Ruimte om vrij te leven en om je vrij te

ontwikkelen. In de samenleving die Hij voor ogen

heeft, is geen ruimte voor egoïsme, oneerlijkheid

en andere schadelijke karaktertrekken. Daarom

heeft Hij Zijn zoon Jezus Christus meer dan

tweeduizend jaar geleden naar de aarde

gestuurd; om de mensen te vertellen hoe Hij

wil dat wij leven. En, nog belangrijker, om een

oplossing te bieden voor de manier waarop de

tomeloze grenzeloosheid van de mens er door

de eeuwen heen voor zorgde dat er verwijdering

ontstond tussen God en ons mensen.

Het was God zelf die hier niet mee kon leven.

Daarvoor houdt Hij teveel van ons. Maar om de

verwijdering op te heffen, was wel een offer

nodig. De kruisdood van Jezus Christus. Een

harde, wrede dood. Jezus droeg aan het kruis

de last van alles wat wij mensen fout deden en

nog altijd doen. Alles wat ervoor had gezorgd

dat ons contact met God bijna onherstelbare

schade opliep. Jezus herstelde met zijn dood het

contact tussen God en mensen. Maar daar bleef

het niet bij. Op de derde dag na Zijn sterven,

stond Hij op. Jezus overwon de dood en gaf ook

ons daarmee uitzicht op een nieuw leven. Pasen

is het feest van het nieuwe leven, door Jezus

Christus en mét Hem. En dat leven begint niet

straks, later, over zoveel jaren, maar nu al. Zodra

we het contact met Hem zoeken en ons diep

van binnen willen laten veranderen door Zijn

boodschap.

En ja, hij stelt grenzen. Grenzen die, als je

daarover leest, alle ruimte bieden voor iedereen

om zichzelf volop te ontwikkelen en voluit te

leven; zonder dat je jezelf of de ander schade

toebrengt.

Het zijn grenzen die wij misschien niet als

vanzelf zien vanuit onze eigen grenzeloosheid.

Het zijn grenzen die, als we ze goed toepassen,

ervoor zorgen dat we uiteindelijk stoppen met…

strijdkreet | 23

doen wat we geloven

En Hij is voor iedereen gestorven, opdat degenen die leven, niet meer voor

zichzelf zouden leven, maar voor Hem die

voor hen gestorven en opgewekt is.

Uit de Bijbel, 2 Korinthe 5 vers 15