“Zonder een goed verhaal kan je niet

communiceren” Storytelling binnen het onderwijs

René Boonstra • @creatiekracht • www.reneboonstra.nl

lectoraat Digital World • Hogeschool Inholland

Inhoud

Deel 1 Wat is storytelling, en waarom moeten we ermee aan de slag in het onderwijs?

Deel 2 De inhoud van je verhaal

Deel 3 Hoe breng je een doelgroep in

beweging?

Deel 4 Hoe vertel je een verhaal?

Inhoud

Deel 1

Wat is storytelling, en waarom moeten we ermee

aan de slag in het onderwijs?

Storytelling binnen het onderwijs

Deel 1

Vertellen de volgende twee films

een verhaal?

Inholland Corporate Movie

Remake your class

Wat voor soort verhalen zijn het?

Welk verhaal blijft het meeste hangen?

• Wat is de functie van storytelling?

• Wat is het fundament van storytelling?

• Wat is het fundament van storytelling binnen het onderwijs?

Storytelling is een inspirerend communicatiemiddel dat mensen bij boodschappen

betrekt en drempels wegneemt

Storytelling brengt het verhaal van merk, organisatie

en bedrijf tot leven

De functie van storytelling

Authentieke organisatieverhalen hebben hun wortels in een

organisatie en worden verteld en opgevangen door medewerkers

Ze maken deel uit van de narratologie van de

organisatie

Het fundament van storytelling

Verhalen binnen het onderwijs worden gevormd door het werk van docenten

en studenten

Van oudsher zijn we niet gewend om deze verhalen

naar buiten te brengen

Storytelling binnen het onderwijs

Wie heeft er zicht op wat docenten op

social media doen?

Social Media Week Pressure Cooker

Social media uitingen controleren?

Social media uitingen sturen?

• Wat is je communicatie-kapitaal binnen het onderwijs?

• Waarom authentiek communiceren?

• Hoe maak je van iedereen een marketeer zonder met marketing bezig te zijn?

Docenten en studenten voelen zich geen marketeer

Ze zijn wel het belangrijkste communicatiekapitaal in een onderwijsorganisatie

Koester je communicatiekapitaal

De verhalen van docenten en studenten vormen vaak de reden waarom nieuwe

studenten zich aanmelden

De noodzaak om “authentiek” te communiceren is steeds groter geworden

om als onderwijsinstelling onderscheidend vermogen te creëren op de markt

De noodzaak om “authentiek” te communiceren

Storytelling vormt een uitstekende basis voor

authentieke communicatie

Maar vereist wel een cultuuromslag binnen de

organisatie

Hoe maak je van iedereen een marketeer zonder met marketing bezig te zijn?

Deel 2

De inhoud van je verhaal

Storytelling binnen het onderwijs

Deel 2

Het juiste verhaal?

Iedereen heeft behoefte aan ontspanning en avontuur. Mensen willen er graag tussenuit en gaan steeds vaker op vakantie. En jij kunt ze de tijd van hun leven bezorgen! Dat leer je tijdens de voltijd hbo-opleiding Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs (HTRO). Deze hbo-opleiding duurt vier jaar en leidt je op tot een hogere functie in de toerismesector, een van de snelst groeiende economische sectoren die wereldwijd veel banen biedt.

Waarom? Een doel, een motivatie,een geloof

Waarom?Iedereen heeft behoefte aan ontspanning en avontuur. Mensen willen er graag tussenuit en gaan steeds vaker op vakantie.

Hoe? Design, uitvoering en gedrag maken de motieven tastbaar en rationeel

Hoe?

En jij kunt ze de tijd van hun leven bezorgen! Dat leer je tijdens de voltijd hbo-opleiding Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs (HTRO).

Wat? Fungeert als bewijs van de motieven

Wat?

Deze hbo-opleiding duurt vier jaar en leidt je op tot een hogere functie in de toerismesector, een van de snelst groeiende economische sectoren die wereldwijd veel banen biedt.

Waarom?

Een doel, een motivatie, een geloof

Hoe?

Design, uitvoering en gedrag maken de motieven tastbaar en rationeel

Wat?

Fungeert als bewijs van de motieven

Zitten de waarom, hoe en wat van de HTRO in de volgende filmpjes?

HTRO Inholland

HTRO seizoen 3 aflevering 1 met Nico op vakantie!

Kunnen beide filmpjes bij elkaar worden getoond?

• Hoe vertel je het goede verhaal?

• Hoe vertel je het verhaal goed?

De reden voor het verhaal moet duidelijk zijn

Een verhaal moet een kern hebben en dus meer dan alleen achtergrondinformatie geven

Vertel het goede verhaal

Op welke manier en in welke vorm wil je het verhaal

overbrengen aan het publiek?

Hoe wil je de boodschap bij het publiek krijgen zodat men

in actie komt?

Vertel het verhaal goed

Deel 3

Hoe breng je een doelgroep in beweging?

Storytelling binnen het onderwijs

Deel 3

Overtuigen & motiveren van je

publiek

Beleidsmakers De mensen die de macht hebben om ja te zeggen

Primair publiek Mensen met wie je direct wilt communiceren

Secundair publiek Mensen die misschien het verhaal horen van iemand uit het primaire publiek

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Leerkracht

primair

Scholen

beleidsmaker

Ouders

secundair

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Leerkracht

primair

Scholen

beleidsmaker

Ouders

secundair

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

Leerkracht

primair

Scholen

beleidsmaker

Ouders

secundair

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

We kijken naar wat de leerling nodig heeft in zijn of haar leeromgeving.

Leerkracht

primair

Scholen

beleidsmaker

Ouders

secundair

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

We kijken naar wat de leerling nodig heeft in zijn of haar leeromgeving.

Leerkracht

primair

Een leerkracht heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Scholen

beleidsmaker

Een schoolteam heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Ouders

secundair

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

We kijken naar wat de leerling nodig heeft in zijn of haar leeromgeving.

Leerkracht

primair

Een leerkracht heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Samen met de leerkracht dragen wij bij aan het waarmaken van passend onderwijs.

Scholen

beleidsmaker

Een schoolteam heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Onze leerkrachten in het speciaal onderwijs, begeleiders in het regulier onderwijs en onze deskundigen hebben de expertise om leerling, leerkrachten, en ouders te ondersteunen.

Ouders

secundair

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

We kijken naar wat de leerling nodig heeft in zijn of haar leeromgeving.

Leerkracht

primair

Een leerkracht heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Samen met de leerkracht dragen wij bij aan het waarmaken van passend onderwijs.

Dit doen wij door te adviseren, kennis over te dragen en praktisch te handelen in de klas.

Scholen

beleidsmaker

Een schoolteam heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Onze leerkrachten in het speciaal onderwijs, begeleiders in het regulier onderwijs en onze deskundigen hebben de expertise om leerling, leerkrachten, en ouders te ondersteunen.

Dat doen wij met behulp van onderzoek, voorlichting, trainingen en begeleiding op maat, op iedere school.

Ouders

secundair

De ondersteuning die wij bieden richt zich op de fysieke, de cognitieve en sociaal emotionele ontwikkeling en de werkhouding van de leerling.

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundair

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

We kijken naar wat de leerling nodig heeft in zijn of haar leeromgeving.

Leerkracht

primair

Een leerkracht heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Samen met de leerkracht dragen wij bij aan het waarmaken van passend onderwijs.

Dit doen wij door te adviseren, kennis over te dragen en praktisch te handelen in de klas.

Scholen

beleidsmaker

Een schoolteam heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Onze leerkrachten in het speciaal onderwijs, begeleiders in het regulier onderwijs en onze deskundigen hebben de expertise om leerling, leerkrachten, en ouders te ondersteunen.

Dat doen wij met behulp van onderzoek, voorlichting, trainingen en begeleiding op maat, op iedere school.

Ouders

secundairOuders willen dat de school optimaal invulling geeft aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

De ondersteuning die wij bieden richt zich op de fysieke, de cognitieve en sociaal emotionele ontwikkeling en de werkhouding van de leerling.

Publieksgroepen

Waarin zijn wij speciaal?

Publiek Rol & Macht Waarom Hoe Wat Gewenste

actiesLeerling

secundairSociale invloed

Een leerling heeft soms extra ondersteuning nodig in het onderwijs, bijvoorbeeld door een beperking, chronische ziekte of een stoornis.

Wij ondersteunen vanuit een handelingsgerichte aanpak.

We kijken naar wat de leerling nodig heeft in zijn of haar leeromgeving.

Beïnvloeden beslissing extra onder-steuning

Leerkracht

primairSociale invloed

Een leerkracht heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Samen met de leerkracht dragen wij bij aan het waarmaken van passend onderwijs.

Dit doen wij door te adviseren, kennis over te dragen en praktisch te handelen in de klas.

Vragen om extra onder-steuning

Scholen

beleidsmaker Geld

Een schoolteam heeft soms extra ondersteuning nodig om nog beter invulling te geven aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

Onze leerkrachten in het speciaal onderwijs, begeleiders in het regulier onderwijs en onze deskundigen hebben de expertise om leerling, leerkrachten, en ouders te ondersteunen.

Dat doen wij met behulp van onderzoek, voorlichting, trainingen en begeleiding op maat, op iedere school.

Investeren in extra onder-steuning

Ouders

secundairSociale invloed

Ouders willen dat de school optimaal invulling geeft aan leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.

In partnerschap met school en ouders realiseren we met en voor de leerling een passend onderwijs aanbod.

De ondersteuning die wij bieden richt zich op de fysieke, de cognitieve en sociaal emotionele ontwikkeling en de werkhouding van de leerling.

Beïnvloeden beslissing extra onder-steuning

Publieksgroepen

• Hoe je publiek te overtuigen?

• Hoe je publiek te motiveren?

De taak van de verteller (of de vertelvorm) is om de motivaties van de belangrijkste mensen in het publiek te koppelen aan de

inhoud van je verhaal

Motivaties zijn o.a. persoonlijk voordeel, de aansluiting op (eigen)

overtuigingen en bijdragen aan (verander)activiteiten

Hoe je publiek te overtuigen?

Tijdens het luisteren naar een verhaal zal iedereen reageren op

een andere mix van boodschappen die aansluiten op zijn of haar

specifieke motivaties

Iedere persoon zal de doelen achter het verhaal anders afwegen en het

verhaal beoordelen op basis van eigen ervaringen en context

Hoe je publiek te motiveren?

Deel 4

Hoe vertel je een verhaal?

Storytelling binnen het onderwijs

Deel 4

Herken de leer- en beslisstijlen van

je publiek

Leerstijlen

Betekenisgericht Mensen die betekenisgericht leren voelen een sterk verlangen om verbanden te leggen en de redenen waarom te begrijpen

Vertelwijze

Zorg dat de motieven van de personages en de boodschap van het verhaal al

vroeg duidelijk worden, zodat je publiek tot het eind blijft luisteren

Conceptueel Mensen die conceptueel leren geven de voorkeur aan een analytische aanpak, waarbij ze van het grote geheel naar de details gaan

Vertelwijze

Verwerk belangrijke feiten in het verhaal en zorg dat het publiek zo nodig dieper

kan boren om de geloofwaardigheid van de inhoud te staven

Vaardigheidsgericht Mensen die vaardigheidsheids-gericht leren, willen weten hoe een verandering bereikt wordt

Vertelwijze

Som niet alleen op wat er veranderd moet worden, maar leg ook de benodigde stappen, specifieke

vaardigheden en gedragingen uit

Aanpassingsgericht Mensen die aanpassingsgericht leren zien zichzelf mogelijk als pioniers of vernieuwers

Vertelwijze

Wees duidelijk over de uitdagingen, mogelijkheden en

het thema waarop actie moet worden ondernomen

International Business Innovation Studies

Beslisstijlen

Directief Mensen met een directieve beslisstijl vertrouwen op gestructureerde feitelijke informatie en focussen zich vaak doelgericht op concrete resultaten

Vertelwijze

Kom zo snel mogelijk met de belangrijke punten en geef alleen ondersteunde

details als dat noodzakelijk is

Conceptueel Mensen met een conceptuele beslisstijl zijn creatief ingesteld en overwegen meerdere opties

Vertelwijze

Bedenk een of meerdere ruwe scenario’s en ontwikkel

ze in het verhaal

Analytisch Mensen met een analytische beslisstijl geven de voorkeur aan details die ze kunnen naspeuren en waar ze in kunnen duiken

Vertelwijze

Beantwoord vragen maar presenteer niet alles in je verhaal,

zorg wel voor voldoende detaillering en geloofwaardigheid

Gedragsmatig Mensen met een gedragsmatige beslisstijl focussen op impact op anderen en de organisatie waarbij ze zich vooral richten op het welzijn en de mening van anderen

Vertelwijze

Beschrijf in je verhaal hoe de verandering mensen beïnvloedt door te laten zien hoe

ze intuïtief en emotioneel reageren

Use Oculus Rift to teach life science and medicine

The end

Literatuur & bronnen: • Overtuigen met storytelling

(Martin Sykes e.a. Pearson 2013) • Begin met het waarom

(Simon Sinek Business contact 2009) • Durf fouten te maken

(blog op ScienceGuide 16-01-2014) • Social media, rode lap en stier

(blog op ScienceGuide 26-06-2013) • Hoe belangrijk is de docent nog?

(blog op ScienceGuide 23-05-2012) • Van storytelling naar storyconversation

(blog op Storytelling Matters 28-02-2014)

Overzicht van al mijn publicaties: www.reneboonstra.nlMijn eigen blog is te vinden op: www.creatiekracht.nl Twitter: @creatiekracht Slideshare: www.slideshare.net/creatiekracht E-mail: rene.boonstra@inholland.nl

The end