Stoppen met roken - cahagconferentie.nl · Stoppen met roken Bij rokers met COPD Eva van Eerd Arts...

16-1-2015

1

Stoppen met roken Bij rokers met COPD

Eva van Eerd Arts in opleiding tot huisarts & onderzoeker

Daniel Kotz

Carolien van Rossem

Mark Spigt

Mette Bech Risør

Geertjan Wesseling

Onno van Schayck

Stoppen met roken bij rokers met COPD 15 januari 2015

Voor bijeenkomst mogelijk relevante

relaties met bedrijven Bedrijfsnamen

• Onderzoeksgelden

• Loonkosten

• Longfonds

• SBOH (Stichting Beroepsopleidingen

Huisartsen)

DISCLOSURE BELANGEN SPREKER

16-1-2015

2


IMPACT VAN ROKEN OP COPD

10-20 % kans op COPD door roken

85% van de COPD door roken

Snellere afname longfunctie

Hogere mortaliteit


STOPPEN MET ROKEN BEHANDELINGEN

Gedragsmatige interventies

Telefonisch, groep/individueel, internet, geschreven

materiaal

Farmacotherapie

Nicotine vervangende middelen (NVM)

Antidepressiva - Bupropion (Zyban®), Nortriptyline (Nortrilen®)

Nicotine receptor partiële agonisten - Varenicline

(Champix®), Cytisine

16-1-2015

3


PROBLEEMSTELLING

Prevalentie rokers met COPD hoog

Voor COPD’ers moeilijker om te stoppen?

Zijn rokers met COPD, op het gebied van roken en

stoppen-met-roken, verschillend van rokers zonder

COPD?


DOEL

Een vergelijking van rokers met COPD en

rokers zonder COPD aangaande factoren

die invloed hebben op roken en stoppen

met roken, en hun ervaringen hiermee.

16-1-2015

4


METHODOLOGIE

Kwantitatief - Factoren die samenhangen met

stoppogingen en gebruik hulpmiddelen

(vragenlijst) 107 rokers met COPD

86 rokers zonder COPD

Kwalitatief – Ervaringen met stoppogingen en

gebruik van hulpmiddelen (interviews) 10 rokers met COPD

10 rokers zonder COPD


PHESMOC STUDIE - RESULTATEN

COPD (n=107) Geen COPD (n=86) P-waarde

Psychologische gezondheid mean, (SD)

Anxiety

Depression

6.8 (4.5)

6.0 (4.8)

5.6 (4.0)

4.3 (3.7)

0.06

0.01

Nicotine afhankelijkheid % (n)

Laag

Gemiddeld

Hoog

35.0 (36)

53.4 (55)

11.7 (12)

60.0 (48)

33.8 (27)

6.3 (5)

<0.01

Reden om te roken

Genieten

In gezeldschap

Mentale en/of fysieke ‘energy boost’

Gewoonte

11.8 (3.8)

7.2 (3.0)

9.2 (3.8)

5.9 (2.2)

11.3 (3.5)

6.0 (2.7)

7.4 (3.6)

4.9 (2.1)

0.40

0.01

<0.01

<0.01

Angst voor ziekte door roken 3.2 (1.0) 2.9 (0.9) 0.02

Risico perceptie ziekte door roken 3.3 (0.9) 3.0 (0.8) 0.01

Stimulans vanuit omgeving om te stoppen 3.0 (1.3) 2.5 (1.1) < 0.01

Tabel 1. Karakteristieken van rokers met en zonder COPD (n=193)

16-1-2015

5


PHESMOC STUDIE - RESULTATEN

COPD (n=107) Geen COPD (n=86) P-waarde

Frequentie stop advies van de huisarts 2.6 (0.9) 1.7 (0.7) <0.01

Motivatie 3.1 (1.7) 2.8 (1.6) 0.30

Participanten die ooit een stoppoging ondernamen % (n) 74.3 (75) 72.3 (60) 0.87

Eigen effectiviteit om niet te roken in volgende situaties

Wanneer gestresst of boos

Wanneer sociaal contact

Wanneer de verleiding groot is

2.4 (1.0)

2.8 (1.4)

2.8 (1.2)

2.9 (1.2)

3.2 (1.3)

3.1 (1.2)

0.01

0.04

0.11

Participanten die ooit hulpmiddelen gebruikten % (n)

NVM en voorgeschreven medicatie

Gedragsmatige interventies

Zelf-hulp materiaal

Alternatieve behandelingen

56.7 (55)

61.9 (60)

10.3 (10)

21.9 (21)

32.1 (26)

30.9 (25)

5.0 (4)

8.6 (7)

0.001

< 0.001

0.2

0.02

Wat beinvloedt de keus van een hulpmiddel

Nicotine vervangende middelen

Kosten

Vergoeding door verzekering

Antidepressiva

Kosten

Vergoeding door verzekering

3.5 (1.2)

3.8 (1.2)

3.6 (1.3)

3.8 (1.3)

3.0 (1.2)

3.2 (1.8)

3.2 (1.1)

3.3 (1.2)

0.01

<0.01

0.02

0.01

Tabel 2. Informatie over stoppogingen en het gebruik van hulpmiddelen bij rokers met en

zonder COPD (n=193)


RESULTATEN INTERVIEWS

3 thema’s:

a) rokers ‘wegen’ de gezonheidseffecten van roken

b) autonomie wordt uitgedaagd door sociale inmenging

c) rokers stellen voorwaarden om te stoppen

16-1-2015

6



Gelijkenissen:

Gezondheidsconsequenties van roken, bagatelliseren

Autonomie is zeer belangrijk

Motivatie om te stoppen, fluctueert

Weinig vertrouwen effect hulpmiddelen



Verschillen:

Kennisniveau gezondheidseffecten roken is lager bij COPD’ers

Ontbreken van empathie bij gezondheidszorgmedewerkers

volgens COPD’ers

Vertrouwen in effectiviteit hulpmiddelen minder bij COPD’ers

Existentiele gedachten bij COPD’ers gerelateerd aan

rookgedrag

16-1-2015

7


BEPERKINGEN

Cross sectionele studie design

Verificatie COPD- & controle status

Purposive sampling

Pragmatisch aantal interviews


CONCLUSIES

Zowel rokers mét als rokers zónder COPD vertonen typische

karakteristieken passend bij het concept van de verslaafde

roker.

Rokers met COPD verschillen echter wel van rokers zonder

COPD aangaande enkele factoren die samenhangen met het

ondernemen van een stoppoging en het gebruik van

hulpmiddelen:

nicotine afhankelijkheid, depressieve symptomen,

zelfredzaamheid, kennisniveau gezondheidsaspecten en

effectiviteit hulpmiddelen

16-1-2015

8


AANBEVELINGEN PRAKTIJK

Stoppen-met-roken advies

Informatie en educatie

Intensieve gedragsmatige interventie [research]

Co-morbiditeit [research]

Vergoeding


VRAGEN?

16-1-2015

9


LITERATUUR 1

Willemse, B.W., et al., The impact of smoking cessation on respiratory symptoms, lung function, airway

hyperresponsiveness and inflammation. Eur Respir J, 2004. 23(3): p. 464-76.

Anthonisen, N.R., Connett, J.E., Murray, R.P., Smoking and lung function of Lung Health Study participants after

11 years. American journal of respiratory and critical care medicine, 2002. 166(5): p. 675-9.

Wise, R.A., et al., The effect of smoking intervention and an inhaled bronchodilator on airways reactivity in COPD:

the Lung Health Study. Chest, 2003. 124(2): p. 449-58.

Anthonisen, N.R., et al., Effects of smoking intervention and the use of an inhaled anticholinergic bronchodilator

on the rate of decline of FEV1. The Lung Health Study. JAMA : the journal of the American Medical Association,

1994. 272(19): p. 1497-505.

Stead, L.F. and Lancaster, T., Combined pharmacotherapy and behavioural interventions for smoking cessation.

Cochrane database of systematic reviews, 2012. 10: p. CD008286.

Hughes, J., Stead, L., and Lancaster, T., Antidepressants for smoking cessation ( Review ). Cochrane Database

of Systematic Reviews, 2011.

Meer, van der R., et al., Smoking cessation for chronic obstructive pulmonary disease ( Review ). Cochrane

Database of Systematic Reviews, 2009.

Wagena, E.J., et al., Efficacy of bupropion and nortriptyline for smoking cessation among people at risk for or with

chronic obstructive pulmonary disease. Archives of internal medicine, 2005. 165(19): p. 2286-92.

Jimenez-Ruiz, C.A., et al., Smoking characteristics: differences in attitudes and dependence between healthy

smokers and smokers with COPD. Chest, 2001. 119(5): p. 1365-70.

Stichting Gezondheidszorg Eindhoven (SGE). 2013; Available from: https://www.sge.nl/.


LITERATUUR 2

Willemse, B., et al., High cessation rates of cigarette smoking in subjects with and without COPD. Chest, 2005.

128(5): p. 3685-7.

Hilberink, S.R., et al., Characteristics of patients with COPD in three motivational stages related to smoking

cessation. Patient education and counseling, 2006. 61(3): p. 449-57.

Vozoris, N.T., Stanbrook, M.B., Smoking prevalence, behaviours, and cessation among individuals with COPD or

asthma. Respiratory medicine, 2011. 105(3): p. 477-84.

Kotz, D., Fidler, J., West, R., Factors associated with the use of aids to cessation in English smokers. Addiction,

2009. 104(8): p. 1403-10.

https://www.sge.nl/

16-1-2015

10


Alle patiënten

in database

(n=64.995)

COPD

(n=1.415)

Geen COPD

(n=2.830)

Exclusie (n=167)

COPD

(n=1.248)

Geen COPD

(n=2.466)

Exclusie (n=364)

Respons COPD

(n=437)

Respons geen

COPD (n=875)

Non respons

(n=1.591)

Non respons

(n=811)

Match: leeftijd,

geslacht,

centrum

107 COPD

rokers (24.5%)

86 geen COPD

rokers (9.8%)

PHESMOC STUDIE

METHODES

Vragenlijst Infobrief Vragenlijst (2) Toestemmingsformulier Infobrief over SMR

Interview

Antwoord- kaartje

GOLD Licht en Matig ernstig 30% Weet niet 10%


APPENDIX 2.1 With COPD (n=107) Without COPD (n=86) P-value

Demographic characteristics

Age 66.6 (11.1) 66.3 (11.7) 0.85

Female sex % (n) 52.8 (56) 40.7 (35) 0.09

Social grade % (n)

Low

Moderate

High

19.6 (21)

62.6 (67)

17.8 (19)

18.6 (16)

55.8 (48)

25.6 (22)

0.41

Health characteristics

Comorbidities % (n)

Cardiovascular

Endocrine

Musculoskeletal

Neoplasms

Psychological

Respiratory

25.5 (27)

39.6 (42)

4.7 (5)

3.8 (4)

23.6 (25)

96,2 (102)

24.4 (21)

30.2 (26)

9.3 (8)

4.7 (4)

9.3 (8)

39.5 (34)

0.87

0.18

0.21

0.76

0.01

<0.001

Mental health

Anxiety *

Depression *

6.8 (4.5)

6.0 (4.8)

5.6 (4.0)

4.3 (3.7)

0.06

0.01

Perception of one’s health # 3.7 (0.8) 3.1 (0.8) <0.001

GOLD status % (n)

Light

Moderate

Severe

Very severe

Do not know

15.0 (29)

15.0 (29)

4.7 (9)

1.6 (3)

10.9 (21)

Not applicable

Not applicable

Not applicable

Not applicable

Not applicable

COPD health status

Respiratory symptoms £

Mental state £

Physical state £

2.3 (1.2)

1.1 (1.3)

1.6 (1.3)

Not applicable

Not applicable

Not applicable


16-1-2015

11



Smoking characteristics

Pack years 35.3 (21.2) 27.0 (21.3) 0.09

Level of smoking addiction % (n)

Low

Medium

High

35.0 (36)

53.4 (55)

11.7 (12)

60.0 (48)

33.8 (27)

6.3 (5)

<0.01

Reasons for smoking

For pleasure ¥

When socializing ‡

For mental and/or physical energy boost ¥

As habit ‡

11.8 (3.8)

7.2 (3.0)

9.2 (3.8)

5.9 (2.2)

11.3 (3.5)

6.0 (2.7)

7.4 (3.6)

4.9 (2.1)

0.40

0.01

<0.01

<0.01

Justifying smoking behavior # 2.7 (0.7) 2.6 (0.6) 0.26

Concern of illness through smoking # 3.2 (1.0) 2.9 (0.9) 0.02

Believe of illness through smoking # 3.3 (0.9) 3.0 (0.8) 0.01

Social influence

Partners smoke status % (n)

never smoker

ex-smoker

smoker

18 (11)

31.1 (19)

50.8 (31)

30.8 (16)

34.6 (18)

34.6 (18)

0.16

Partners stimulation to quit # 3.1 (1.4) 2.8 (1.5) 0.26

Environments smoke status % (n)

little smokers

as much smokers as non-smokers

a lot smokers

59.6 (62)

17.3 (18)

23.1 (24)

68.2 (58)

16.5 (14)

15.3 (13)

0.37

Environments stimulation to quit # 3.0 (1.3) 2.5 (1.1) < 0.01




Quit attempts (QA)

Frequency of advice to quit from GP # 2.6 (0.9) 1.7 (0.7) <0.01

Motivation to quit @ 3.1 (1.7) 2.8 (1.6) 0.30

Participants that have ever undertaken a quit attempt % (n)

Number of quit attempts *

Preference for abrupt quitting % (n) *

74.3 (75)

4.7 (4.6)

41.7 (25)

72.3 (60)

4.0 (5.6)

60.0 (33)

0.87

0.44

0.05

Self-efficacy to refrain from smoking in different situations

When feeling stressed or angry ¥

When socializing ¥

When sorely tempted ¥

2.4 (1.0)

2.8 (1.4)

2.8 (1.2)

2.9 (1.2)

3.2 (1.3)

3.1 (1.2)

0.01

0.04

0.11

Smoking cessation aids

Participants that have ever used aids % (n) *

NRT and prescription medication

Behavioral interventions

Self-help material

Alternative treatments

56.7 (55)

61.9 (60)

10.3 (10)

21.9 (21)

32.1 (26)

30.9 (25)

5.0 (4)

8.6 (7)

0.001

< 0.001

0.2

0.02

Level of faith in the efficacy of different aids

NRT and prescription medication ¥

Behavioral interventions ¥

Self-help material ¥

Alternative treatments ¥

2.6 (1.0)

2.4 (0.9)

1.9 (0.9)

2.5 (1.1)

2.3 (0.9)

2.3 (0.8)

2.1 (0.9)

2.5 (1.0)

0.07

0.54

0.21

0.97

Tabel 2. Informatie over stoppogingen en het gebruik van hulpmiddelen bij

rokers met en zonder COPD (n=193)

16-1-2015

12



What influences the choice for a smoking cessation aid #

Nicontine replacement therapy

Evidence based ¥

Costs ¥

Takes little effort ¥

Easily available ¥

Reimbursed by insurance ¥

Side effects ¥

Advised by GP ¥

Experiences of friends ¥

Antidepressants

Evidence based ¥

Costs ¥


Easily available ¥


Side effects ¥

Advised by GP ¥


Varenicline

Evidence based ¥

Costs ¥


Easily available ¥


Side effects ¥

Advised by GP ¥


Counselling

Evidence based ¥

Costs ¥



Advised by GP ¥


3.1 (1.0)

3.5 (1.2)

3.2 (1.0)

3.2 (1.0)

3.8 (1.2)

3.8 (1.2)

3.6 (1.1)

3.3 (1.1)

3.3 (1.1)

3.6 (1.3)

3.3 (1.1)

3.3 (1.2)

3.8 (1.3)

3.7 (1.2)

3.5 (1.1)

3.2 (1.2)

3.5 (1.1)

3.6 (1.3)

3.2 (1.1)

3.3 (1.2)

3.7 (1.3)

3.7 (1.3)

3.5 (1.2)

3.5 (1.2)

3.4 (1.0)

3.6 (1.3)

3.4 (1.2)

3.8 (1.3)

3.7 (1.1)

3.2 (1.2)

2.9 (1.0)

3.0 (1.2)

3.0 (1.0)

3.0 (1.1)

3.2 (1.8)

3.5 (1.2)

3.3 (1.0)

3.0 (0.9)

3.1 (1.0)

3.2 (1.1)

3.0 (1.0)

3.0 (1.0)

3.3 (1.2)

3.4 (1.2)

3.3 (1.1)

3.0 (1.0)

3.2 (1.0)

3.3 (1.1)

3.1 (1.0)

3.2 (1.0)

3.4 (1.2)

3.5 (1.2)

3.3 (1.0)

3.0 (1.0)

3.3 (1.0)

3.3 (1.2)

3.2 (1.0)

3.4 (1.2)

3.3 (1.0)

3.0 (0.9)

0.20

0.01

0.08

0.13

<0.01

0.17

0.14

0.09

0.16

0.02

0.14

0.31

0.01

0.17

0.19

0.15

0.14

0.30

0.61

0.31

0.09

0.24

0.22

0.20

0.54

0.12

0.15

0.08

0.05

0.16

Tabel 2. Informatie over stoppogingen en het gebruik van hulpmiddelen bij

rokers met en zonder COPD (n=193)

Stoppen met roken - cahagconferentie.nl · Stoppen met roken Bij rokers met COPD Eva van Eerd Arts...

Documents

Transcript of Stoppen met roken - cahagconferentie.nl · Stoppen met roken Bij rokers met COPD Eva van Eerd Arts...