Stilstaan bij aandacht
Transcript of Stilstaan bij aandacht
magazineSVCSVCmagazine
Gerard ten Have
“Mensen moeten hun oplossingen zelf ontdekken.”
Ans Tros
“Zelfcoaching heeft de toekomst!”
Stilstaan bij aandacht
Dit is een uitgave van SchoolvoorCoaching en VistaNova
Kitlyn Tjin A Djie
“Mensen volgen echt geen management-
concepten”schoolvoorcoaching.nl vistanova.nl
2014 | 2015
SCHOOLVOOrCOACHiNG & ViSTANOVA zijN SiNDS1 jANuAri 2014 SAmEN GEHuiSVEST iN uTrECHT!
SVC MAGAZInE 2014 | 2015
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Onze geest biedt fantast ische mogel i jkheden om onze
aandacht te r ichten. Van het heden naar de toekomst en het
ver leden. En dat al les in een f l i ts . We creëren nieuwe
dingen, we lossen problemen op en schakelen snel van het
ene moment naar het andere. Voor tdurend worden we ver le id
om onze aandacht bui ten onszel f te r ichten voor ver t ier,
werk of fami l ie. Maar ju ist de ‘onderstroom’ - de subt ie le
s ignalen van ons l ichaam, onze geest, ons onbewuste of
onze ongenoegens - vraagt om aandacht. Dat geldt ook voor
organisat ies. Wanneer staan we echt st i l b i j de onderstroom,
de voelbare, subt ie le bewegingen, de onbesproken thema’s
in een team of de feedback van een col lega, k lant of
gel iefde?
Met aandacht voor je onderstroom kun je je eigen koers
herkennen en bl i jven varen. Want ben je nog meester over je
leven en werk? Of bepaalt je werk jouw tempo? Ben je in
staat om af te koppelen, te stoppen en af te stemmen op wat
z ich wi l aandienen en wat aandacht verdient? Sta je weleens
echt st i l in het moment? Met al je z intuigen?
Als manager, coach of professional nemen je effect iv i te i t en
werkplezier enorm toe als je in staat bent vanui t aandacht in
het hier-en-nu te werken en te reageren. Wi j noemen dat
waar nemend handelen. Je ontdekt nieuwe dimensies in
contacten en kr i jgt andere ontmoet ingen. Soms is het nodig
wat oude bal last op te ruimen. Maar met de nieuwste
(zel f )coachingstechnieken wordt de stap naar een l ichter
leven eenvoudiger dan ooi t .
In ons SvC Magazine maak je kennis met inspirerende
mensen. Je leest over boeken en opleidingen om je coach-
talenten te versterken of je loopbaan te managen. En je
v indt informat ie over workshops om met aandacht st i l te
staan bi j jezel f en je omgeving.
Ans Tros en Marc Gnodde
Direct ie SchoolvoorCoaching & VistaNova
01VOORWOORD
Stilstaan bij aandacht
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
02
COlOfOnSvC Magazine is een ui tgave van SVC SchoolvoorCoaching BV en VistaNova BV.In di t SvC Magazine laten we je kennis-maken met onze vis ie op coaching, le ider-schap en persoonl i jke groei en onze opleidingen.Voor overname van enige informat ie ui t deze ui tgave is toestemming nodig van de ui tgever.
Met medewerking van: Laurens Vehmei jer, Agnes Br inkhof, Odet Sleeswi jk, Ta’Sangka Jurgens, Karen Hamaker-Zondag, Lotte Paans, Ki t lyn Tj in A Dj ie, Hans Velders, Petra de Brui jn, Rian van Straalen, Ani ta Tamming, Gerard ten Have, Yolanthe de Goederen, Margret van Paassen, Ineke Walravens, Manu Busschots en Marc Gnodde
Oplage: 4000 stuks
Redactieteam:Ans TrosHarm-Jan van ZebenCarol ine Linssen, Tekstbureau De Nieuwe Koekoek, [email protected] Breel en Daphne Seegers,Akron communicat ie & vormgeving
fotografie:Wilco van Di jen (wi lcovandi jen.nl) .Foto’s Karen Hamaker-Zondag:Nick van Ormondt.Foto’s Ineke Walravens:Rogier Visser en Maar ten Eekelaar.
Beeld binnenzijde: Studio Ping Utrecht en Edwin Ligt
Ontwerp, lay-out en productie:Monique Heemskerk, Akron communicat ie & vormgeving
vistanova.nlschoolvoorcoaching.nl
18“Vaak zet ons
denken onnodig
de rem op wat het
lichaam wil”
45
67 40
06
60
25
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
03
04 iflower: laat jouw talenten opbloeien!
lOOPBAAn
06 Aandacht volgens laurens Vehmeijer
“Wi j hebben veel meer octaven in ons systeem
dan we gebruiken. Be the best you!”
13 Column: Aandachtig gedoe
Agnes Br inkhof over verbondenheid en zel fstur ing.
14 Basisopleiding MY-etool
Vanaf voor jaar 2014 bi j VistaNova
16 Opleidingen: thema loopbaan
IK
18 Aandacht volgens Karen Hamaker-Zondag
“Door project ies helder te maken leer je
oordeel loos naar jezel f k i jken”
19 Ans Tros: Zelfcoaching heeft de toekomst!
21 Werkblad: ‘Onderzoek je projecties’
22 Associatieve technieken
Om te werken met het onbewuste
24 Systeemdenken en systemisch werken:
De vr i je wi l en de context
25 Column: Aandacht voor mijn ziel
Odet Sleeswi jk over de stem van je z ie l .
28 Opleidingen: thema Ik
TEAMS
30 Aandacht volgens Kit lyn Tjin A Djie
“Een team dat fami l ieverhalen ui twissel t ,
kr i jgt een nieuwe int imitei t”
38 Opleidingen: thema Teams
inhoudsopgave
InDIVIDU
40 Aandacht volgens Hans Velders
“Vaak zet ons denken onnodig de rem
op wat het l ichaam wi l”
45 Column: Waar je ook staat, daar ben je?
Petra de Brui jn over de binnen- én bui tenwereld.
47 Column: Aandacht waarvoor?
Ani ta Tamming over aandachtsstress.
48 Opleidingen: thema Individu
ORGAnISATIE
50 Aandacht volgens Gerard ten Have
“De succesfactor in een reorganisat ie is
echte aandacht voor col lega’s”
57 Column: Aandacht in interactie .
Tussen organiseren en laten ontstaan.
Margret van Paassen over over doen en laten.
58 Opleidingen: thema Organisatie
lEIDERSCHAP
60 Aandacht volgens Ineke Walravens
”Succes is jezel f z i jn. Dan ben je een ui tbl inker”
65 De SchoolvoorCoaching-aanpak
67 Column: Aandacht zorgt voor respons-abil i ty
Manu Busschots over de automat ische pi loot .
68 Opleidingen: thema leiderschap
KEnnISMAKEn
71 Maak kennis met SchoolvoorCoaching
73 Maak kennis met Vistanova
04
SVC MAGAZInE 2014 | 2015
De iflower symboliseert de unieke kwaliteiten en talenten die elk
mens bezit. En als we onze levensmissie herkennen en vormgeven komen
wij en onze omgeving optimaal tot bloei. Daarom is de combinatie tussen
i, flow en we zo passend voor onze visie. We komen tot bloei door de
spiegeling van onze talenten in anderen. Als we ons gezien en erkend
voelen, kunnen we onszelf herkennen. Dit stimuleren we in al onze
opleidingen. De missies van Vistanova en SchoolvoorCoaching,
vullen elkaar daarin naadloos aan.
iflower laat jouw talenten bloeien
School voor loopbaan & leiderschap
Met trots presenteren wij onze iflower
“BewustZijn in SamenWerking leidt tot ongekende resultaten”
“Werk is zichtbaar gemaakte liefde” &
Persoonl i jke groei in combinat ie met
vakmanschap in coaching en bewust
aandacht ig aanwezig z i jn vormen al jaren
de rode draad in onze opleidingen.
Binnen het nieuwe thema ‘ Ik ’ kun je je
persoonl i jke en professionele groei
versterken door workshops over de
fundamenten van onze vis ie, zoals
systeemdenken, systemisch werken,
de psychologie van Jung en bewustzi jn
te volgen.
SchoolvoorCoaching en VistaNova bieden
per thema een compleet pakket t ra in ingen
en leergangen aan. Ui t di t aanbod kun je
kiezen wat j i j op dit moment nodig hebt om
je ta lenten tot vol le bloei te laten komen.
Voor vr i jwel e lk thema bieden we je:
• een kor te t ra in ing;
• een leergang van meerdere blokken;
• incompany-aanbod;
• coaching op maat.
We geven je graag een vr i jb l i jvend advies!
05VISIE
SVC MAGAZInE 2014 | 2015
lOOPBAAnP.06 - P.17
IKP.18 - P.29
TEAMSP.31 - P.39
InDIVIDUP.40 - P.49
ORGAnISATIEP.50 - P.59
lEIDERSCHAPP.60 - P.69
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
06A
AN
DA
CH
T V
OL
GE
NS
...
“Wij hebben veel meer octaven in ons systeem dan We gebruiken. be the best you!”
LAurENS VEHmEijEr
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
07
“We zijn zo benauwd om te doen
wat we leuk vinden!” vindt
laurens Vehmeijer. ‘Be the best
you’ is zijn levensmotto, en de
basis voor MY-etool. Deze
digitale test verleidt mensen om
een meester over zichzelf te
worden. “Zorg ook als coach dat
je meester wordt in je eigen
bestaan, en ga daar je cliënten
in voor.”
Uit meerdere generat ies zakenl ieden
van zowel vaders- als moederskant
kreeg Laurens Vehmei jer ondernemers-
genen mee. Maar hi j week af van zi jn
fami l iepad, verdiepte z ich in Zen en
Taoïsme en werd een coach-die-geen
coach-wi lde-zi jn. De weg daar tussen
l iep via studies economie en rechten,
een baan bi j ABN AMRO en organisatie-
advieswerk… Het bloed kroop ui t -
e indel i jk toch waar het niet gaan kon.
Laurens runt samen met z i jn levens-
par tner Nanda Bramer het bedri j f
MY-organizat ion vanui t de voormal ige
Kees Boekeschool in Bi l thoven.
VERVREEMDInG
Laurens was al jong op zoek naar iets
anders: “Dat machient je van het
zakenleven, dat ik van huis ui t had
meegekregen, l iep spaak.” Hi j zag met
lede ogen aan hoe geld le idend werd
in plaats van volgend, en dat dat al le
creat iv i te i t om zeep bracht: “Bi j ABN
AMRO merkte ik dat ze ui tgingen van
het resul taat ‘geld verdienen’ , n iet van
de mensen die het werk doen. Daar
had ik thuis eindeloze discussies over.
Ik had vis ioenen hoe het wél zat , en
zag dat daar een grondige maatschap-
pel i jke reset voor nodig was.” De t i jd
heeft hem gel i jk gegeven: de een na
de andere bank faal t .
In het organisat ieadvies kwam hi j
erachter dat al les maar om één ding
draai t : mensen. “Wat ik miste, zel fs in
fundamentele psychologie, is dat
mensen van vlees en bloed centraal
staan. Dat vond ik wel terug bi j Georg
Groddeck, de voorganger van Freud
die nu bi jna vergeten is. Die zei : een
mens bestaat niet u i t object iv i te i ten,
en het onderscheid tussen subject ief
en object ief bestaat niet . Ik zag de
groeiende vervreemding van mensen
die steeds minder vanui t z ichzel f
handelden en ui te indel i jk a l leen nog
maar konden reageren op hun omge-
AnS OVER
lAUREnS:
“Laurens is een
geniale man die met
één oogopslag tot
de kern doordringt
en dat ook nog in een instrument weet
te vangen. Hij is al der t ig jaar bezig
een test te ontwikkelen waardoor
anderen net zo naar mensen kunnen
gaan ki jken als hi j doet.
Die test is nu gedigital iseerd tot
MY-etool. Ik ben als psycholoog
opgeleid met al ler lei testmethodes.
Eigenli jk vond ik ze vaak onzinnig en
te eendimensionaal. MY-etool is een
meerdimensionale test die veel meer
lagen meepakt van wat je wezenli jk
bent: mentaal, fysiek en je omgeving.
Dat maakt het voor mij een waardevol
instrument.”
MY-etool werkt heel bewust niet met oordelen. Het verslag vertaalt alles
naar kracht en potentie. “Daarom voelen mensen zich na de test gezien.”
lOOPBAAn
>>
ving. Dat heeft geld le idend gemaakt
en de wereld veranderd in een proto-
col la i re schi jnwerkel i jkheid.”
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
08
leven hebt verzameld. Vroeger hadden
we daar rel igie voor, biechten en al
die onzin. Maar nu moeten we zel f
emot ioneel afwassen en douchen,
bi jvoorbeeld door te mediteren.”
HET GOEDE MIDDEn DOEn
Ook in de advieswereld kon Laurens
op een gegeven moment z i jn ei n iet
meer kwi j t . “ Ik zag dat elke organisa-
t ieverandering die ik voorstelde toch
weer stuk l iep op de post mensen. Dat
begon ik steeds interessanter te
v inden. We zi jn zo benauwd om te
doen wat we leuk v inden! Ikzel f wi l
creat ief z i jn, ik speel piano, maak
beelden en vind het heer l i jk om les te
geven. En ik weet van mezel f dat ik
een betere diagnost ben dan coach.
Voor coaching ben ik te ongeduldig. . .”
Die diagnost in Laurens wi lde testen.
Het probleem was echter dat je met de
meeste tests al leen meet vanui t het
ver leden, terwi j l de mensen die getest
worden ju ist op weg zi jn om ui t dat
ver leden weg te komen. MY-etool heeft
h i j daarom opgezet als nulpuntmet ing
die v ia de achterdeur de subject iv i te i t
weer binnenhaal t .
Het ervar ingsaspect en de subject iv i -
te i t deden volgens Laurens pas weer
hun rentree in rel igie en psychologie
met de introduct ie van meditat ie in de
60-er jaren. “Mediteren betekent
let ter l i jk ‘het goede midden doen’ ,
vanui t je centrum handelen. Maar om
bi j je centrum te komen moet je wel
eerst door al die t roep heen die je in je
Wat ik miste, zelfs in fundamentele psychologie, is dat mensen van vlees en bloed centraal staan.
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
09
Maar het belangri jkste aspect van
MY-etool is volgens Laurens dat het
niet a l leen de dynamiek bloot legt van
jou als persoon, maar ook van je
funct ioneren. Je vul t de test namel i jk
twee keer in: eerst vanui t het perspec-
t ief van je werk en dan vanui t jouw
persoonl i jke perspect ief . Zo schuiven
die twee beelden van jezel f over elkaar
heen. “Het verslag geeft jouw voldoe-
ning en effect iv i te i t in je huidige
si tuat ie weer. Funct ioneer je wel goed
in di t team of deze organisat ie? Daar
heb je vaak al wel een vaag gevoel
over, maar deze test brengt exact in
beeld waar je staat, waar het k lopt wat
je doet en waar niet .”
DnA-nIVEAU
MY-etool ver le idt mensen om een
meester over z ichzel f te worden. MY
staat voor Master Yourself en ‘e- tool ’
betekent dat het gaat om een onl ine
psychodynamische zel fanalyse. De test
is ontstaan in samenwerking met de
Tao Grand Master Mantak Chia.
“MY-etool is een waanzinnig mooi
instrument om je bestemming te v inden
en de koers voor je toekomst te
bepalen. We testen van binnen naar
bui ten in plaats van andersom. De
causale psychologie gaat niet diep
genoeg. MY-etool wel , die test tot op
het DNA-niveau. Je v indt je eigen
nulpunt van waarui t je voel t , denkt en
de dingen wi l t , kunt, doet. Waar z i t je
in die dynamiek? Het gaat er dus niet
om dat je voldoet aan cr i ter ia van
bui tenaf die door anderen zi jn opge-
steld, zoals bij de meeste psychologische
tests. MY-etool laat jou ju ist je eigen
cr i ter ia opstel len. De cl iënt beoordeel t
zel f of het verslag wel k lopt. Ki jk, a ls
j i j zo gek bent als een deur maar je
hebt er geen last van, ga dan vooral
zo door! Die ruimte voor subject iv i te i t
maakt coachen ineens heel re lat ief .
En het legt de verantwoordel i jkheid
geheel bi j c l iënt , waar z i j thuishoor t .
Di t instrument voorkomt opt imaal dat
de coach of degene die de ui ts lag
interpreteer t er te veel tussen komt.
Als coach kr i jg je antwoord op wat de
grondtoon van je cl iënt is , en wat de
dynamiek van diens gedrag, persoon-
l i jkheid en psyche is. Niet de psyche
als een object op je nachtkast je dus,
maar als een dynamisch iets.”
TWEE ZElfBEElDEn
Een MY-etoolverslag geeft inzicht in je
ta lent en potent ieel , je r is ico’s en val-
kui len, je meest inspirerende omgeving
en de bouwstenen voor samenwerking
met anderen. “Op welke punten zi t je
toegevoegde waarde en op welke niet?
Welke onderdelen van je omgeving
voegen iets toe en welke niet? Voor
een ar t iest is dat bi jvoorbeeld heel iets
anders dan voor een accountant.”
lOOPBAAn
MY-etoolMY-etool is een online psychodynamische zelfanalyse.
De cliënt vult de test online in; dit neemt zo’n drie kwartier in
beslag. Met één druk op de knop rolt daar een beschrijvend
verslag uit dat bestaat uit de volgende onderdelen:
Drie opleiders van VistaNova zi jn door MY-organizat ion getraind om
anderen op te le iden in het gebruik van de MY-etool . Vanaf voor jaar
2014 kun je de basisopleiding bi j VistaNova volgen waarmee je een
l icent ie kr i jgt om de MY-etool in een coach- of loopbaantraject of
opleiding in te zet ten
>>
• basisdynamiek
• funct ioneel overzicht
• werkwi jze en talent
• r is ico’s en valkui len
• omgeving
• ontwikkel ingsmogel i jkheden
• samenwerking
10
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
OOSTERS En WESTERS
Laurens heeft de MY-test in meer dan
25 jaar t i jd steeds verder geper fect io-
neerd. Een paar jaar geleden is de test
gedigi ta l iseerd en ver taald in het
Engels. Omdat de test Oosterse en
Westerse zienswi jzen combineer t , is
Azië een interessant werkgebied.
“Gisteren heb ik nog per Skype
feedback gegeven aan een topvrouw
ui t de f inanciële wereld in Tokyo. Ui t
haar testverslag bleek dat ze heel
goed scoorde op solo werken. Daar
steigerde ze van, want solo werken is
in de Japanse cul tuur not done. Ik
legde haar ui t dat z i j indiv iduele
componenten en groepscomponenten
daardoor goed in balans kon brengen
en ju ist daar in een ui tstekende coach
MY-etool verleidt mensen om een meester over zichzelf te worden.
was! Gezien haar statuur kon ze
daarmee veel betekenen voor haar
omgeving. Door het zo te ver talen, kon
ze het omarmen.”
Eén STOEPTEGEl VOORUIT
Dit i l lustreer t hoe belangri jk de feed-
back van een coach of begeleider is.
“Het verslag zegt in universele z in veel
over de cl iënt en de ui ts lag tot nu toe.
Maar de coach maakt de l ink met diens
persoonl i jke verhaal .” De test is dan
ook speci f iek bedoeld om te worden
ingezet in een coachingstraject waar in
iemand een persoonl i jke vraag heeft .
“Een goede coach werkt met wat er op
dat moment is. Dat plaats je in het
kader van de werkvraag. Het verslag
geeft die vraag handen en voeten. Wi l
je beter invul l ing geven aan je huidige
baan, of wi l je een andere baan? Als
coach haal je daar de inhoud en
omvang van het coachtraject ui t . Dat is
de eerste stap van een wereldreis.”
Laurens zou graag zien dat z i jn test
wordt opgenomen in al le coachings-
opleidingen in Nederland. “Met al le
respect: coaching is een heel mooi
vak, maar het heeft grote behoefte aan
versteviging van de professionele
basis. Coaching wordt als vaag
gezien, maar daar is het beroep te
mooi voor. Zorg als coach dat je
meester wordt in je eigen bestaan en
ga daar je cl iënten in voor. Wij zijn
allemaal samen op pad en als coach
loop je net één stoeptegel vooruit. Dus
is jouw eigen persoonlijke ontwikkeling
net zo belangrijk.”
ZET DE GEEST VRIj
De test kan ingezet worden in al le lagen
van een organisat ie. “De professional i -
te i t en complexi te i t in organisat ies is
erg toegenomen. Managers moeten
aansturen op de verantwoordel i jkheid
van hun mensen en hen daarop
aanspreken. Dan moeten ze wel weten
wie en wat ze zel f z i jn. Managers
adviseer ik al t i jd als eerste de test
doen, zodat ze het zel f ervaren.
Tegel i jker t i jd ben je niet je beroep,
dus moedig ik mensen, managers én
medewerkers, aan om mult i funct ioneel
11
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
te leven. Wi j hebben veel meer octaven
in ons systeem zi t ten dan we gebrui-
ken. Ook dat komt naar voren in zo’n
test . Als al le mensen hun vol le potent i -
eel gaan leven, geeft dat rendement.
Goede managers beseffen dat. Een
beter renderende afdel ing, een betere
sfeer, meer gemotiveerde mensen,
betere communicat ie en echte effect i -
v i te i t , daar is MY-etool op ger icht . Het
zet de mensen weer centraal en
moedigt ze aan om te ondernemen met
hun talenten. Het is bi jzonder om
samen te werken, om de mensel i jke
geest vr i j te zet ten en om ieders vol le
potent ieel te real iseren.”
VRIjER, lICHTER, OPTIMISTISCHER
MY-etool werkt heel bewust niet met
oordelen. Het verslag ver taal t a l les
TEKST CAROlInE lInSSEn
FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn
MEER INFORMATIE: MY-ORGANIZATION.NL
naar kracht en potent ie. “Daarom
voelen mensen zich na de test gezien.
Ze kunnen hun hele posi t ie ineens veel
beter plaatsen en zien hun toekomst
helderder. Daardoor kunnen ze ook de
goede vragen stel len. Ze komen in
beweging en zi jn in staat om hun
autonomie en authent ic i te i t concreet
vorm te geven.”
Dat is Laurens’ doel : mensen vr i jer,
l ichter en opt imist ischer maken.
“Mensen zi jn indiv iduen. Het gaat om
de unici te i t en het gevoel van toege-
voegde waarde. Het gaat niet aan
mensen puur als human resources te
bet i te len. Daar doe je ze te kor t mee.
Zie ze als par tners, col lega’s waar je
samen een bel ief system mee deel t
en iets mee creëer t . Te veel mensen
zi t ten vast in over leven. Tussen ‘ leven’
en ‘creëren’ hoor t een heel groot
=-teken te staan! Dat is een keuze die
My-etool mogel i jk maakt.”
lOOPBAAn
MY - organization
12
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Master Your Self
COACHING VANUIT
DE KERN VAN MOTIVATIE
ENERGIE & POTENTIEEL
Herken de kracht van de MY-etool lees meer elders in dit blad
of bezoek onze website en neem contact met ons op
T +31(0)30-2680209E [email protected]
Frans Halslaan 683723 EH Bilthoven WWW.MY-ORGANIZATION.NL
De MY-organization
online E-tool is:
online in te vullen,
snel en trefzeker,
in de breedte en in de diepte,
van hoog tot laag,
voor zelfstandig handelen,
voor nu én in de toekomst.
SchoolvCoaching_opmaak_225x130_F1.indd 1 31-01-14 14:02
(ADVERTENTIE)
clip tipWHAT DO YOU WAnnA BE WHEn YOU GROW UP?Hackschooler 13 has the answer!
I want to be happy and heal thy!
Een jonge vent ver tel t over z i jn dromen,
wensen over vr i j onderwi js en zi jn toekomst.
Wat wi j van kinderen kunnen leren.. .
youtube.com
HACKSCHOOlInG MAKES ME HAPPY:
lOGAn lAPlAnTE AT TEDxUnIVERSITYOfnEVADA
13
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
lOOPBAAn
Sluit de ramen nietStraks zal het binnen komenHet allerstilste J.C. van Schagen
Met aandacht aanwezig z i jn, mindfulness, present ie.
Verschi l lende stromingen die eigenl i jk a l lemaal gaan over
ongeveer hetzel fde: wakker aanwezig z i jn, in jezel f én in
contact met je k lant . We noemen het in de Beroepsopleiding
tot Loopbaanadviseur 100 % bi j jezel f en 100% bi j de ander.
Er is al t i jd wel een logisch nadenkende student die dan
roept: “Dat k lopt niet!” En hi j heeft gel i jk . Maar toch is het
geheel meer dan de som der delen. Dat ervaar ik geregeld
t i jdens een coachingssessie of t ra in ing. Steeds als ik én bi j
de ander én bi j mezel f ben, is er een meerwaarde in de
intensi te i t en de kwal i te i t van het contact. “Concentrat ie
vernauwt en begrenst, maar aandacht, totale aandacht, s lu i t
a l les in en niets ui t” , schr i j f t Han van den Boogaard in z i jn
boek ‘Her inner ingen aan het Nu’ .
Aandacht brengt een ontmoet ing op gang waarin de ander
z ich gezien, gehoord en erkend kan voelen. Dat kan al leen
als hi j voel t dat j i j er ook helemaal bent. Dat versterkt het
gevoel van verbondenheid, waardoor de ander meer auto-
noom dur f t te z i jn. Het l i jk t een tegenstel l ing, maar in fe i te
horen verbondenheid en zel fstur ing bi j e lkaar. Vol le aan-
dacht creëer t een bedding voor de ander, schept ruimte
voor een ommekeer, een omdraai ing naar wat er in wezen
toe doet. “Aandacht wekt l icht” , a ldus Lenne Gieles.
Halverwege de opleiding verzuchten studenten vaak: “ Ik leer
het nooi t !” De fase van bewust onbekwaam is aangebroken.
In de complexi te i t is de berg niet meer te overzien: een
helder contract maken, open vragen stel len, zel fstur ing
bevorderen, waarnemen, de logica van het loopbaankoers-
onderzoek doorgronden, oefeningen in kunnen zetten en dan
ook nog met open aandacht aanwezig z i jn in de relat ie. Luis-
teren zonder oordeel , of beter nog: lu isteren zonder über-
haupt bezig te z i jn met de volgende vraag. Wat een gedoe!
Zel f kan het me als relat ief ervaren coach ook nog regel-
mat ig overval len. Laatst deed ik een teamcoaching. Vooraf
een heldere intake gedaan. En na de eerste sessie werd
ál les anders. Eigenl i jk was zel fs het hele team opgedoekt!
De kunst is dan om al les wat z ich aandient te z ien als
leerproces, met vol le aandacht en het l iefst met humor.
Voor mi j l igt er onder aandacht nog een andere laag: st i l te.
Als ik met st i l te aanwezig kan zi jn, is de kwal i te i t van mi jn
aandacht anders. Ik ervaar dan veel directer wanneer ik
moet interveniëren of ju ist n iet . In de hect iek van zo’n k lus
inner l i jk het punt opzoeken waar het st i l is , n iet hard denken
en werken. Dan zie en ervaar ik veel directer de ingangen
voor coaching en vind ik de ju iste woorden. Zo kom ik
aandacht ig niet in of voorbi j ‘het gedoe’.
Aandachtig gedoe
CO
Lu
mN
COLUMN AGnES BRInKHOf | VISTAnOVA
AGNES BRINKHOF IS SENIOR COACH, TRAINER EN SUPERVISOR
EN WERKT AL JAREN SAMEN MET VISTANOVA.
ZIJ HEEFT HAAR EIGEN BUREAU AGNESBRINKHOF.NL
14
SVC MAGAZInE 2014 | 2015
BASiSOpLEiDiNGmy-ETOOLBij VistaNova kun je vanaf voorjaar 2014 de basis-opleiding MY-etool volgen, waarna je een licentie krijgt om met dit instrument te werken. Ta’Sangka Jurgens, Odet Sleeswijk en Agnes Brinkhof zijn de docenten/supervisoren die deze opleiding gaan geven. Hoe hebben zij zelf MY-etool ervaren?
“De rappor ten ui t MY-etool z i jn ui tgebreid en to the point ,
en hebben een behoor l i jke diepgang. Dat heb ik nog nooi t
eerder gezien bi j een test . Mi jn eigen testrappor t heeft
mi jn huidige koers versterkt en me aangezet tot act ie om
die nog sterker te gaan volgen.
De test is onder andere in te zet ten bi j opdrachtgevers
die een vol ledig coachtraject niet z ien z i t ten. Met di t
instrument en twee gesprekken kun je iemand toch inzicht geven in
z i jn ontwikkelmogel i jkheden. Van daarui t kan alsnog ger icht coaching ingezet
worden, of een andere vorm van persoonl i jke ontwikkel ing. Het gaat snel ook,
want je vul t de test in dr ie kwar t ier in. Toch kr i jg je een f l ink handvat om aan
de slag te gaan met je eigen ontwikkel ingsvragen. MY-etool geeft ook een
eventuele werkgever inzicht, omdat naast de ontwikkelmogel i jkheden ook de
match tussen persoon en funct ie inzichtel i jk gemaakt wordt. Ik v ind het heel
mooi om te z ien dat westerse cognit ieve wetenschap in deze test is gecom-
bineerd met oosterse wetenschap, waar in meer wordt gekeken naar l ichaam
en ziel a ls geheel . De resul taten gaan dus ook verder dan cognit ie al leen.
Dat wi l ik graag op andere coaches over brengen.”
Ta’Sangka Jurgens: “DE RESUlTATEn GAAn VERDER DAn COGnITIE AllEEn.”
Vanaf voorjaar 2014 bij VistaNova:
15
SVC MAGAZInE 2014 | 2015
lOOPBAAn
“De kracht van MY-etool is dat de cl iënt de regisseur
bl i j f t . Het testverslag ver tel t n iet hoe de cl iënt in elkaar
z i t ; h i j kr i jgt een verhaal waarui t h i j dat zel f kan opmaken.
Dat doet een appèl op de eigen verantwoordel i jkheid.
Andere tests z i jn rat ioneler. Deze gaat meer over je
gedrag, jouw eigen kleur als mens en wat je met je mee-
draagt. MY-etool geeft zo veel informat ie die je in gewoon
intakegesprek niet achterhaal t .
Het is een instrument om anderen te faci l i teren om in
beweging te komen vanui t een zielsver langen.
Het heeft verschi l lende elementen en lagen, heel mentaal
maar ook dieper. Je werkt met de archetypes van Jung en
natuurelementen. De zeven chakra’s z i t ten verwerkt in de
hoofdstukken over persoons-
en intel l igent iedynamiek. Als
begeleider ver tel je de cl iënt de
ui ts lag en die reageer t daarop.
Zo ontstaat interact ie, je bent als
het ware met je cl iënt aan het dansen.
Door de test zel f te doen heb ik op een diep zielsniveau
inzicht gekregen in wie ik in de kern ben. Ik accepteer
dat nu ook meer en kan spontaner z i jn. Het mooie is dat
die verandering van binnenui t komt. Zowel pr ivé als in
mi jn werk denk ik er te lkens weer aan terug. Het leven is
voor mi j meer een spel geworden.”
“Bi j coaching gaat het al lereerst om contact met de
cl iënt . Dat kun je met MY-etool versneld aangaan doordat
je het plaat je aan begin snel helder hebt. ‘Lean and
mean’ coachen past wel in deze t i jd, maar ‘ te kor t door
de bocht ’ is n iet de bedoel ing. Het coachproces heeft
een eigen t i jd en werking. De t iming wanneer je de test
inzet hangt voor mi j erg af van de vraag en het proces
van de cl iënt , ook in relat ie tot de opdrachtgever. Maar
dan kom je ook heel snel tot de kern.
Je bespreekt de ui ts lag eerst met de cl iënt , pas daarna
kr i jgt h i j het verslag. Daar in kun je de verwoording nog
aanpassen, zodat de test goed aanslui t bi j de vraag, de
belevingswereld en het proces van de cl iënt zonder in te
boeten op de kern van de test . MY-etool geeft antwoord
op het verschi l tussen je funct ie en jouw persoonl i jke
dynamiek, inclusief de polar i te i ten
daarbinnen. De test kent een grotere
gelaagdheid en diepgang dan ik tot
nu toe bi j andere testen heb gezien.
Toen ik de test zel f deed was het
f rappant hoe het k lopte: mi jn
eigen dynamiek, mi jn kwal i te i ten,
valkui len en aandachtspunten
kwamen er sterk ui t . Dat s loot heel
speci f iek aan bi j wat ik van mezel f ken. Ik ben
enthousiast en in i t iat iefr i jk , maar moet dus wel zorgen
dat ik het gaspedaal niet a l t i jd te ver in druk. . . De
(h)erkenning dat ik in mi jn spoor z i t , geeft meer rust
en focus.”
Odet Sleeswijk: “jE BEnT AlS HET WARE MET jE ClIënT AAn HET DAnSEn.”
Agnes Brinkhof: “jE KOMT HEEl SnEl TOT DE KERn.”
16
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
BErOEpSOpLEiDiNG TOT LOOpBAANADViSEur - mETHODE HOOGENDijk
TrAiNiNG kOErS-ONDErzOEk TECHNiEkEN
WAT KAn IK nA AflOOP?
Het Koersonderzoek volgens de
methode Hoogendijk is een beproefde
methode om samen met je cliënt zijn meest
vitaliserende loopbaanperspectief te
ontdekken. Tijdens de training heb je leren
werken met enkele essentiële onderdelen
van het Koersonderzoek. In je werk als
coach of loopbaanadviseur kun je deze
technieken zelf toepassen.
WAT DOEn WE?
In drie losse dagen maak je je eigen
biografie en interpretatie van je levensloop
volgens de benadering uit het Koersonder-
zoek. Je past de technieken toe bij de
andere deelnemers. Zo leer je loopbaan-
vragen herkennen en blokkades en
belemmeringen in de biografie bespreek-
baar maken.
VOOR WIE?
Je krijgt geregeld te maken met loopbaan-
vragen. Als hr-functionaris, manager of
coach wil je iemand met een loopbaan-
vraag op weg kunnen helpen of kunnen
doorverwijzen naar een loopbaancoach. Je
zoekt een intensieve korte training die je
zowel persoonlijk als professioneel verrijkt.
LOOpBAAN: OPLEIDINGEN
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je bent klaar om als professioneel
loopbaanadviseur en -coach aan de slag
te gaan. Je beschikt over een diploma met
post-hbo-erkenning en kunt je inschrijven
als St!R-erkend coach. Je weet hoe je een
Koersonderzoek afneemt. Tijdens een
loopbaancoachingstraject begeleid je je
cliënt in de zoektocht naar zijn persoonlijke
levensmissie. Daarbij zet je jezelf in als
belangrijkste instrument.
WAT DOEn WE?
Ons team van gespecialiseerde senior
docenten en supervisoren begeleidt jou
tijdens de opleidingsdagen en laat je alle
ins en outs van het Koersonderzoek
doorleven. Je past de methode toe op
jezelf, om de effecten van het onderzoek
aan den lijve te ondervinden. Die persoon-
lijke aanpak zetten we voort tijdens zes
gesprekken met jouw supervisor. Gedu-
rende de opleiding neem je het Koerson-
derzoek af bij drie proefcliënten.
VOOR WIE?
Je beschikt over vijf jaar werkervaring en
minimaal hbo werk- en denkniveau. Je wilt
loopbaanadviseur of careercoach worden
en bent geïnteresseerd in persoonlijke
ontwikkeling.
17
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
lOOPBAAn
BASiSOpLEiDiNG TOT GECErTifiCEErD my-ETOOL-COACH
DurVEN DOEN wAT jE rAAkT
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je bent gecertificeerd
MY-etool-coach en laat je cliënten
met behulp van de digitale MY-etool
snel en diepgaand reflecteren op hun
drijfveren, talenten en context. Zo
kunnen ze in hun loopbaan en leven
sterker hun eigen koers varen. Je
voorziet je cliënten van een uit-
gebreid en gepersonaliseerd
MY-etool-rapport.
WAT DOEn WE?
In drie dagen leer je MY-etool grondig
kennen. Je past het instrument toe op
jezelf en twee proefcliënten. Daarna
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je vertrekt met energie en
concrete handvatten en inzichten. Je
hebt sleutels in handen gekregen om
jouw levensmissie te (her)ontdekken
en waarderen en bent je bewust van
belemmeringen.
WAT DOEn WE?
Samen met Marja den Boer, coach,
trainer en auteur van ‘Durven doen
wat je raakt’, neem je de tijd om stil te
zijn en te luisteren naar je intuïtie. Je
leert eerst een aantal lessen over
volgen drie praktijkdagdelen om de
MY-etool-rapporten van je cliënten
met de trainer en medestudenten
door te nemen.
VOOR WIE?
Als professioneel begeleider, (loop-
baan)coach, recruiter of hr-functionaris
wil je jouw gereedschapskist uitbreiden
met een instrument dat meerdere
lagen kent, de interactie versterkt en
een gespreksreeks kan versnellen en
verdiepen. Je hebt enige ervaring met
coachen.
* Lees het interview op pagina 7
bevlogenheid. Daarna ga je zelf aan
de slag. Je onderzoekt het diepe
verlangen dat je handelen vaak
onbewust stuurt. Ken je eenmaal dat
verlangen, dan beschik je over de
gebruiksaanwijzing van jouw motor.
VOOR WIE?
Voor iedereen die zichzelf een dag
zelfonderzoek over zijn persoonlijke
levensmissie gunt in een groep met
gelijkgestemden en geïnspireerd wil
worden.
VISTAnOVA.nl
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
18A
AN
DA
CH
T V
OL
GE
NS
...
“Door projecties helDer te maken leer je oorDeel-loos naar jezelf kijken”
kArEN HAmAkEr-zONDAG
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
19IK
Iedereen, dus ook de coach,
projecteert. je kunt dus maar
beter goed gebruik maken van
je projectiemechanisme, vindt
drs. Karen Hamaker-Zondag:
“Het projectiemechanisme is
de koninklijke weg om jezelf tot
in het diepst te leren kennen.”
Ze gebruikt jungiaanse psycho-
logie en astrologie in therapie,
coaching en trainingen, en
schrijft daar boeken over.
IS PROjECTIE IETS GOEDS?
“Jazeker! De confrontat ie met je
projecties is al lesbehalve aangenaam,
maar het is de koninkl i jke weg om jezelf
tot in het diepst te leren kennen. Het
projectiemechanisme is een star tpunt
voor nader zelfonderzoek. Projectie
hangt alt i jd samen met je emoties en
complexen. Het is de snelste manier om
te merken dat een complex geraakt
wordt, en daarmee een waarschuwing
dat je je objectivi teit verl iest. Als je
geïrr i teerd raakt in een gesprek, heeft
dat niet al leen met de ander te maken
maar ook met jezelf . Je loopt daardoor
het r isico dat je de zaken niet meer
objectief ziet. Waarom blokkeer je, word
je boos of irr i teer t iets? Dat kan door
iets lul l igs van de ander komen, maar
waarom ben jij daar dan zo van onderste-
boven? Dat kan al leen als er op dat
gebied in jezelf ook een probleem zit .”
BESTAAn ER MEnSEn DIE
nIET PROjECTEREn?
“Nee, want dan ben je dood.”
WAT IS DE IMPACT VAn HET
PROjECTIEMECHAnISME OP
ORGAnISATIES?
“Die is heel groot. Project ies hangen
samen met onbewuste aannames en
verwacht ingspatronen. Heb je een
harde opvoeding gehad? Dan ben je
op je hoede voor mensen die >>
Voor ons draait
coaching in
essentie om
waarnemend
handelen.
Wanneer je met
aandacht aan-
wezig bent in het
moment, helpt dat om waar te nemen wat
er gebeurt met jezelf en de interactie. Je
kunt dan direct reageren. Daardoor biedt
waarnemend handelen je een meerwaar-
de in al je gesprekken. Beschik je
daarnaast over het begrippenkader en
de gereedschappen om jezelf te coa-
chen, dan vergroot je die meerwaarde,
want zelfcoaching heeft de toekomst!
De bewustzi jnspsychologie van Carl
G. Jung en het systeemdenken vormen
de pi j lers van onze visie op het coach-
vak. Ze helpen je het gedrag van mensen,
teams en organisaties begri jpen en
bieden een geweldig instrumentarium
voor ref lectie op je dageli jks leven en
werk. In dit onderdeel vind je doorki jkjes
en praktische t ips uit publicaties om
direct mee aan de slag te gaan.
In 2009 hield Karen Hamaker-Zondag op
een congres van SchoolvoorCoaching
een indrukwekkende lezing over het
projectiemechanisme. Een interview met
Karen naar aanleiding van die lezing is
nog steeds actueel. Al le reden voor een
herdruk.
zELfCOACHiNG HEEfT DE TOEkOmST!
“Werken aan je projectie-mechanisme leert je heel lief zijn voor jezelf, maar
ook genadeloos”
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
20
dominant z i jn, zowel in par tnerrelat ies
als op de werkvloer. Dus als iemand op
een heldere, duidel i jke manier iets met
je wi l bespreken, kan jouw oude pi jn
bovenkomen en projecteer je dominantie.
Je schiet in de afweer, terwi j l daar
object ief geen aanleiding voor is. Dat
is een bron van misverstanden in
bedri jven.”
HOE KUn jE DAAR EEn POSITIEVE
DRAAI AAn GEVEn?
“Als je het project iemechanisme helder
kr i jgt voor jezel f en bespreekbaar
maakt, is het een waardevol instrument.
Je kunt je schrik of boosheid benoemen,
een t ime-out vragen en tot rust komen.
Je leer t om niet meer de schuld geven
aan de ander of n iet meer campagne
te voeren tegen de baas. Als je vragen
aan jezel f dur f t te stel len, of tewel
schaduwwerk doet zoals
KlInKT ZWAAR….
“Dat is het enerzi jds ook, want het is
vervelend om tegen je schaduwkanten
aan te lopen. Werken aan je project ie-
mechanisme leer t je heel l ief z i jn voor
jezel f , maar ook genadeloos. Je dur f t
je kaar ten open op tafel te leggen, niet
zozeer voor anderen maar voor jezel f .
De lo l is dat je niet meer in de stress
of afweer schiet a ls anderen kr i t iek
hebben. Je bl i j f t open. En als die
ander gel i jk heeft z ie je daar de humor
van in, in plaats van je kapot te
schamen. Project ies z i jn zo algemeen
mensel i jk . Het lucht zó op ze te
erkennen, dat maakt het leven ju ist
l ichter. Door project ies helder te
maken leer je de ju iste vragen stel len
en, wat heel belangri jk is, oordeel loos
naar jezel f k i jken.”
mEEr iNfOrmATiEKARENHAMAKERZONDAG.COM
KAREN HAMAKER-ZONDAG, HET PROJECTIEMECHANISME
IN DE PRAKTIJK, AIONION SYMBOLON.
TEKST CAROlInE lInSSEn
FOTOGRAFIE nICK VAn ORMOnDT
dat in de Jungiaanse psychologie heet,
leef je zoveel soepeler en makkel i jker.
Je bent niet meer op je hoede voor
dingen in de bui tenwereld die eigenl i jk
in je binnenwereld z i t ten.”
DAT IS DUS EEn lEVEnSlAnG
PROCES! BEn jE OOIT KlAAR?
“Het is inderdaad een pad, geen doel .
Maar je kunt daar een heel e ind in
komen. Ik werk nu der t ig jaar met
Jungiaanse psychologie en merk hoe
je tot zel facceptat ie kunt komen. Dat is
niet hetzel fde als je verschui len achter
je fouten! Je leer t steeds rust iger
omgaan met conf l icten.”
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
21
‘Onderzoek je projecties’
Observeer alles waar je in het dagelijks leven op aanslaat• Wat roept een emot ie in je op? Wat maakt je
boos of bl i j , waar wind je je over op?
• Wat fascineer t je?
• Wie hemel je op?
• Van wie kun je niets hebben?
• Welke si tuat ies ont loop je het l iefst?
• Heb je een bepaald type angst dat je
steeds overval t?
• Wat is je l ievel ingsfantasie en welke rol
speel j i j daar in?
• Welk tv-programma moet je z ien?
Al deze vragen hebben te maken met onze project ies,
dat wat ons ontroer t en beroer t . Noteer eens in een
schr i f t je gedurende enkele weken wat je raakt.
Onderzoek de beeldenOnderzoek van elke s i tuat ie wat je precies raakt.
Neem het beeld daarbi j n iet te let ter l i jk , het kan heel
goed een symbool z i jn, net a ls een droombeeld.
• Welke onderdeel in de si tuat ie raakt je het meest?
• Stel jezel f zoveel mogel i jk vragen naar
aanleiding van dat beeld.
• Zie het beeld als een afspiegel ing van een
inner l i jk of onverwerkt proces.
Ook als je het niet meteen weet, kan het z i jn dat
antwoorden in de loop van de t i jd of v ia een droom
duidel i jker worden.
• Welke gevoelens kr i jg je erbi j?
• Heb je eerder dergel i jke gevoelens gehad?
• Speelt er een onderl iggend thema?
Onderzoek de gevoelensAls je het thema hebt ontdekt, kun je de volgende
oefening doen. Doe die op een rust ig moment voor
jezel f of met een ver trouwd iemand.
Slui t je ogen en probeer zoveel mogel i jk het gevoel
naar voren te halen rondom een last ige si tuat ie die je
hebt meegemaakt. Laat het gevoel helemaal door je
heen stromen. Ki jk dan of je het gevoel kent ui t
eerdere levenssi tuat ies. Wel l icht komt er een beeld
op. Ga zo ver mogel i jk terug naar het ver leden aan de
hand van het gevoel .
Herhaal deze oefening zo vaak als nodig is. Zo kr i jg
je steeds meer z icht op de samenhang van je complex
met je ver leden en ben je het aan het ontmantelen.
stap 1
stap 2
Bron: Karen Hamaker-Zondag, Het project ie-
mechanisme in de prakt i jk , Aionion Symbolon
stap 3
wErkBLAD IK
22
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
AssociAtieve technieken Om te werken met het onbewuste
Het onbewuste communiceer t in
symbolen en beelden. Het kent geen
logica. Door te werken met beeldend
mater iaal communiceer je als het ware
direct met het onbewuste. Een beeld
komt namel i jk direct bi j je binnen. Voor
je het weet ben je geraakt. Di t feno-
meen is zeer bruikbaar t i jdens het
coachen. Omdat je geen antwoorden
vindt op de plek waar je normaal
gesproken zoekt, is het waardevol om
je onbewuste te raadplegen. Je haal t
naar boven wat onder de oppervlakte
van je bewustzi jn om aandacht vraagt.
Afbeeldingen zi jn goed om mee te
werken. Di t kunnen bi jvoorbeeld
ansichtkaar ten, foto’s of tarotkaar ten
zi jn. Bi j voorkeur staat er geen tekst
op de afbeeldingen. Bi j het z ien van
woorden ben je namel i jk geneigd om te
interpreteren. In di t geval wi l je ju ist
onbevangen ki jken.
Werken met afbeeldingen val t onder de
noemer associat ieve technieken,
omdat je werkt met de persoonl i jke
associat ies van de gecoachte. Dat
gebeurt ook als je werkt met tegendelen
en dromen. Achter deze technieken
schui l t de aanname dat mensen
Werken met het onbewuste is bij uitstek geschikt:• als de gecoachte heel rat ioneel is ingesteld, z ich op
logica en analyse r icht en weinig gebruik maakt van andere
kennisbronnen;
• om bi j loopbaanvraagstukken de r icht ing te zoeken
die het meest passend is;
• a ls een emot ioneel beladen thema of woord in een
gesprek komt bovendri jven waardoor de gecoachte
z ich belemmerd voel t ;
• a ls er geen emot ies rond een thema te bespeuren zi jn,
de gecoachte aangeeft dat hi j z ich er niet pret t ig bi j voel t ,
maar niet weet waardoor di t komt;
• om een beeld te kr i jgen van de huidige si tuat ie of een vraag-
stuk en erachter te komen hoe daarmee kan worden omgegaan.
Het is af te raden om met deze technieken aan het werk te gaan:• bi j onvoldoende ik-sterkte of s lecht
ref lect ievermogen op eigen handelen;
• in t i jden van cr is is. Dan is het ju ist
verstandig om te werken aan structurer ing.
Di t steunt gecoachte beter dan zoeken naar
nog meer beelden. Di t kan zel fs averechts
werken en le iden tot bi jvoorbeeld een
burn-out of overspannenheid;
• a ls de gecoachte z ich in een turbulente
levensfase bevindt. Hi j heeft bi jvoorbeeld
net een nieuwe relat ie, is aan het verhuizen
en ervaar t onder tussen nog zorgen
over k inderen of gezondheid.
23
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
complexen, onverwerkte emot ies en
ervar ingen hebben die ons gedrag
sterk beïnvloeden. Een coach kan
constateren dat er een complex is
geraakt als een gecoachte bi j een
afbeelding, s i tuat ie of woord emot ies
ervaar t .
Een vrouw van rond de vi j f t ig was in
dubio of ze nu t i jd kon gaan besteden
aan een lang gekoesterde wens om te
gaan schr i jven en daarvoor een dag
minder te gaan werken. Met de vraag:
‘wat heb ik nodig om een keuze te
kunnen maken?’ t rok ze een tarotkaar t ;
de keizer. De kaar t s loeg erg aan, ze
vond hem meteen mooi, stevig in z i jn
autor i te i t , kracht ig, sterk en autonoom.
Het ont lokte haar een woordenstroom
waarin ze voelde dat ze wi lde kiezen
voor haar ver langen om een boek te
gaan schr i jven en let ter l i jk in haar
eigen kracht te gaan staan. De kaar t
raakte haar diep, omdat ze het ook
voelde als een bevest iging van een
ontwikkel ing in het volgen van haar
eigen autor i te i t in plaats van het
volgen van anderen, waar ze de
afgelopen maanden mee bezig was
geweest.
Mensen slaan onverwerkte pi jnervar in-
gen en emot ies op in het l ichaam en
steken er onbewust energie in om ze te
onderdrukken. Pi jn hoor t bi j het leven.
Elk kwar taal weer word ik aan-
genaam verrast door di t pracht ige
t i jdschri f t . Het biedt diepgaande en
doorleefde verhalen, interviews over
levenskunst, cultuur, muziek, schoon-
heid, natuur en vernieuwende visie
op economie, onderwi js en gezond-
heid. Verhalen die je raken en ui t-
t i l len boven de dagel i jkse werkel i jk-
heid, ar t ikelen die je in verbinding
brengen met de magie in het
dagel i jks leven. Inspirerend en
verbindend leesvoer met veel l inks
naar boeken en f i lms die de ziel
raken. Ook de website biedt een
schat aan informatie en doorki jk jes.
Er val t n iet aan te ontkomen. Het
zou pret t ig z i jn als je al le emot ies
meteen kon door leven, maar daar toe
ben je niet a l t i jd in staat. Soms moet
je over leven of gaan andere, op dat
moment belangri jker zaken voor.
Toch streeft het onbewuste naar
‘heelwording’ en indiv iduat ie. Het is
een streven naar het door leven en
oplossen van pi jn en pi jnpunten,
zodat we tegenstel l ingen integreren
en weer heel worden. Daarentegen
vermi jdt ons ego (bewustzi jn) het
l iefst pi jn en onzekerheid. In di t
‘spanningsveld’ proberen groei- en
ontwikkel ingsimpulsen de boventoon
te voeren. Wie dat beseft , begri jpt
dat iedereen van t i jd tot t i jd aan
het ‘werk’ moet wat betref t persoon-
l i jke groei .
Bron: Dynamisch Coachen Balans tussen zingeving & resultaat, Aionion Symbolon, Ans Tros
Vruchtbare AardeVoeding voor de ziel
VRUCHTBAREAARDE.NL/VILLA.HTML
IK
Tijdschrifttip van Marc Gnodde
24
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
van de regels en interact ies ontstaat
de mogel i jkheid om te kiezen voor
ander gedrag.
• Bl i jven de parameters in de context
hetzelfde, dan zal het bestaande
gedrag worden voor tgezet. Dit wordt
de homeostat ische werking van het
systeem genoemd. We neigen het
bestaande evenwicht, onze gedrags-
patronen, te handhaven.
De grondlegger van famil ieopstel l in-
gen, Ber t Hel l inger, toont aan dat in
het werken vanuit systeemdenken in
gezinnen of organisat ies vaak nog
andere, onzichtbare belangen en
kwest ies een rol spelen. Die zi jn vaak
onbewust voor de betrokkenen. Het
kunnen loyal i tei ten zi jn aan niet meer
aanwezige of overleden famil ieleden of
deelnemers aan het systeem. Het kan
ook te maken hebben met si tuat ies die
niet goed zi jn afgerond. Onze vr i je wi l
bl i jkt dus niet al t i jd zo vr i j te zi jn als
we wi l len geloven. Systeemdenken,
kennis van systemisch werken en de
homeostat ische werking van systemen
bieden ons wel gereedschappen voor
duurzame gedragsverandering.
Veel onderzoek en beleid gaat
nog steeds uit van de veronder-
stelling dat we een vrije wil
hebben. Dat we bijvoorbeeld
kunnen kiezen voor rationeel
gedrag dat onze gezondheid
bevordert. niets blijkt echter
minder waar. De relatie tussen
gezond gedrag en kennis over
gezond gedrag is niet zo evident.
Dat blijkt bijvoorbeeld uit de toe-
nemende gezondheidsproblemen
door overgewicht. Al zijn we
inmiddels bekend met de gevaren
van bovenmatig vet of zoet eten,
we passen onze eetpatronen
niet aan. Onze context, reclame,
het ruime aanbod, het gemak
en het feit dat iedereen op deze
manier eet maken het lastig om
ons gedrag te veranderen.
Vanuit het systeemdenken is deze
paradox beter te verklaren dan door
model len die al leen naar de persoon
ki jken. Het systeemdenken gaat ervan
ui t dat relat ies en interact ies tussen
mensen gedrag in sterkere mate
bepalen dan de mens zelf . Deze
theorie vindt haar oorsprong in de
gezinstherapie ui t de jaren zevent ig
(zie o.a. Virginia Sat ir) . Als een kind in
een gezin disfunct ioneerde en ge-
dragsproblemen ver toonde, leek het
aanvankel i jk een oplossing om het ui t
huis te plaatsen. Binnen enkele maan-
den ontwikkelden zich echter gedrags-
problemen bi j een ander kind ui t
hetzelfde gezin. Therapeuten ontdekten
zodoende dat een kind ui t het gezin
weghalen wel eens niet de oplossing
zou kunnen zi jn. Misschien moest er
gekeken worden naar de interact ies
tussen de gezinsleden en de onderl ig-
gende opvatt ingen (regels binnen het
gezin). De observat ies van gezinnen en
de begeleiding daarvan leverden
opmerkel i jke resultaten op. Zo ontstond
de gezins- of systeemtherapie, waarin
een gezin bi j voorkeur met al le betrok-
ken gezinsleden wordt behandeld.
Wanneer het systeemdenken op organisaties wordt toe-gepast gelden een aantal belangrijke aannames:• Het systeem als geheel creëer t
het probleem.
• Het systeem reproduceer t het
probleem in de interact ies en de
onderl iggende opvatt ingen en
gedragsregels.
• Er is nooit een schuldige, tenzi j
iemand zi jn funct ie niet vervult of
incompetent is.
• Er is al t i jd winst om de si tuat ie in
stand te houden.
• Door bewustwording en bespreking
SySTEEmDENkEN EN SySTEmiSCH wErkEN: De vrije wil en de context
Bron: Leiderschap door (zelf)coaching. Bewustzijnspsychologie voor managers,adviseurs en coaches, Aionion Symbolon.
25
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Meer rust in mijn hoofd. En daardoor beter voelen wat mijn ziel in het dagelijks leven nodig heeft om tot bloei te komen. Dat is voor mij aandachtig en bewust leven.Steeds weer voel ik dat ik een keuze heb: volg ik de ingevingen van mijn ziel of laat ik me leiden door mijn angsten?
Luisteren naar mi jn z ie l betekent mi jn gevoel ser ieus nemen.
Zel fs al druist dat in tegen wat ik heb meegekregen vanui t
mi jn opvoeding of wat de omgeving van mi j verwacht. Trouw
zi jn aan mezel f le idt mi j weg van gebaande paden. Het kan
me in conf l ict brengen met mi jn omgeving. Dit r is ico boezemt
mi j angst in. Het is de angst afgewezen te worden en af te
wi jken van wat normaal is.
Door die angst onder ogen te z ien en los te laten, bevr i jd ik
me ui t mi jn mentale gevangenis. Mi jn hoofd wordt leeg en ik
ben verbonden in het hier-en-nu. Zo handel ik effect iever en
eff ic iënter.
Als ik de ingevingen van mi jn z ie l volg, dan voel ik de
levenskracht borrelen. Ik voel mi jn har tstocht, v i ta l i te i t en
passie. Mi jn creat iv i te i t neemt toe en ik denk in mogel i jkhe-
den. Hierdoor bl i j f ik in beweging en volg ik de stroom van
het leven. Het leven wordt l ichter en speelser en ik leer
mezel f h ieraan over te geven. Mi jn z ie l dr i j f t mi j voor t , ze wi l
z ich nog meer manifesteren op aarde.
Mijn diepste verlangens bezorgen mij een tinteling in mijn buik.
Deze energie stroomt door mi jn hele l i j f . Ik voel dat ik leef!
We zi jn spir i tuele wezens met aardse, mensel i jke ervar ingen.
We zi jn hier op aarde om onszel f te ontwikkelen, onze
talenten aan de wereld te geven en het leven te le iden dat
voor ons bedoeld is. Het vraagt moed, overgave en discipl ine
om trouw te bl i jven aan onszel f .
De t i jd is gekomen om op te staan en verantwoordel i jkheid
voor ons leven te nemen! Verantwoordel i jkheid voor al le
gebeur tenissen in ons leven. Het is onze keuze om te
bepalen hoe we er mee omgaan en eer l i jk tegen onszel f te
z i jn. Dan komen we bi j onze inner l i jke kracht en ontdekken
we dat we medescheppers van ons leven zi jn. Het universum
biedt ons elke dag weer kansen om te groeien en afscheid
te nemen van zaken die ons niet meer dienen. We vergroten
ons bewustzi jn en schi jnen ons l icht op zaken die nog om
hel ing vragen. Door onszel f in te f lu isteren dat we l iefde
zi jn, groeien wi j en onze kinderen op tot l iefdevol le mensen
in een vei l ige omgeving.
En di t is waar onze ziel zo naar ver langt: naar een wereld
waar we al lemaal onszel f mogen zi jn en in harmonie een
bi jdrage leveren aan een gezonde aarde.
In het najaar organiseer ik een workshop ‘Aandacht voor je
z ie l ’ . T i jdens deze workshop maken we in st i l te contact met
onze ziel en helpen elkaar om de stem van onze ziel te horen.
Aandacht voor mijn ziel
CO
Lu
mN
COLUMN ODET SlEESWIjK | VISTAnOVA
ODET SLEESWIJK IS ALS FREELANCE TRAINER EN SUPERVISOR
VERBONDEN AAN VISTANOVA EN HEEFT HAAR EIGEN BUREAU.
TARATRAINING.NL
IK
26
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
(ADVERTENTIE)
f o c u s
c o n c e p t v o o r c r e a t i e akron.nl
27
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Daniel Siegel bezit de gave om inge-
wikkelde wetenschappeli jke bevindingen
te vertalen naar begrijpelijke en toeganke-
l i jke concepten en toepassingen. In dit
boek beschrijft hij het menselijk vermogen
om zowel de eigen geest te kennen als
de innerl i jke wereld van anderen gewaar
te worden (empathie). Mindsigth biedt
een nieuwe manier van ki jken naar
gedachten, brein, relaties en bewustzijn.
‘Neuroplasticiteit’ staat hierin als sleutel-
begrip centraal. Het is het vermogen om
de hersenen opnieuw te programmeren
en daardoor anders te leren denken. Zo
is het mogeli jk invloed uit te oefenen op
mentale en emotionele belevingen. In
essentie gaat het erom met afstand naar
gedachten en gevoelens te ki jken en
hierbij lichaamsbewustzijn te ontwikkelen.
In deel I legt hi j via een handig model
uit hoe het brein werkt. Hij gebruikt
daarvoor letterl i jk de hand als symbool
voor de verschil lende onderdelen van
onze hersenen. Met deze kennis over
het brein verklaart hi j hoe in de loop
van het leven verschil lende afweer-
mechanismen ontstaan en hoe daarin
verandering en ontwikkeling mogeli jk is.
In deel II i l lustreert hi j hoe hij cl iënten
kennis en praktische vaardigheden
aanreikt om Mindsight te ontwikkelen
als antwoord op hun problemen.
Wat mij als coach zo enthousiast maakt
over dit boek is dat het op zeer toeganke-
li jke wijze neurowetenschap, psychologie
en mindfulness weet te verbinden.
Daarbij geeft de auteur nauwkeurig aan
wat nodig is voor bli jvende gedrags-
verandering. Het verband dat hi j legt
tussen gedragsverandering en de
ontwikkeling en f lexibil i teit van het brein
is bruikbare theorie, die ik als coach
kan uit leggen aan mijn cl iënten en de
deelnemers in de groepen die ik
begeleid. Het stelt mensen in staat om
met meer compassie naar de worstel ing
te ki jken die gepaard gaat met verande-
ring en ontwikkeling. Mijn ervaring is
dat een helder, bruikbaar theoretisch
kader bevorderl i jk is voor persoonli jke
ontwikkeling.
Mindsight - de psychologie van het nieuwe bewustzijnDaniel Siegel, Spectrum, 2010
clip tiptipboekBoektip van lotte Paans
Marina Abramovic,The Artist Is Present
´
IK
LOTTE PAANS IS FREELANCE OPLEIDER
BIJ SCHOOLVOORCOACHING EN
EIGENAAR VAN LOTTEPAANS.NL
Marina Abramovic gebruikt al
veertig jaar haar eigen l i j f als
canvas. Klaus Biesenbach,
conservator van het MoMA in New
York, noemt haar werk ‘ interventies
die de menselijke natuur onthullen’.
Ti jdens een retrospectief in het
MoMA bracht de kunstenares een
hommage aan de aandacht. Drie
maanden lang, zes dagen per
week, meer dan zeven uur per dag
zat ze bewegingloos op een stoel
in een museumzaal. De eindeloze
stroom mensen die tegenover haar
gingen zitten, schonk ze haar
onverdeelde aandacht. Zonder
woorden. Alleen met haar blik.
Abramovic: “Je geeft ze de
mogeli jkheid om zich te openen.
En dan is het alsof er een waterval
van pijn loskomt.” De maskers
vallen weg en onthullen vaak
tranen, zowel bij de bezoekers als
bij Abramovic zelf, maar ook
gezichten die zich uiteindeli jk
ontspannen en openbreken in een
onbetaalbaar mooie glimlach.
´
´
´
DE DOCUMENTAIRE THE ARTIST IS
PRESENT IS TERUG TE KIJKEN OP
HTTP:/ /CULTUURGIDS.AVRO.NL/FRONT/
DETAILCLOSEUP.HTML?ITEM=8276184
VAN CAROlInE lInSSEn
28
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
ik: OPLEIDINGEN
iNTErViSiONWAT KAn IK nA AflOOP?
Je bereikt echte verdieping in je
werk als coach of begeleider en wordt
weer geraakt en gevoed in je werk. Je hebt
je coachstijl versterkt en je repertoire
uitgebreid met technieken om te werken
met het onbewuste. Jouw thema’s worden
op verrassende wijze uitgediept, zodat je
met nog meer plezier en vrijheid kunt
‘spelen’ in de interactie.
WAT DOEn WE?
De interactie in de groep staat centraal. We
oefenen met praktijkvoorbeelden van de
deelnemers en passen samen nieuwe
technieken en aanpakken toe. Rode draad
tijdens de training is het boek ‘Leiderschap
door (zelf)coaching, bewustzijnspsychologie
voor managers, adviseurs en coaches’.
VOOR WIE?
Je bent een ervaren coach of professional
die gewend is te reflecteren op zijn werk. Je
bent toe aan echte verdieping en feedback
van je vakgenoten. Eerder heb je een
opleiding tot coach of supervisor gevolgd.
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je bent op de hoogte van nieuwe
inzichten over leren en traumaheling. Je
hebt technieken voor zelfcoaching toe-
gepast. Daardoor ben je nog effectiever met
je ‘hele hebben en houden’ aanwezig in het
hier-en-nu. Je hebt meer lef om in gesprek-
ken je intuïtie en wolkjes in te zetten.
WAT DOEn WE?
We frissen de ‘gouden driehoek’ op en
wOrkSHOp HET prOjECTiE-mECHANiSmE iN DE prAkTijk
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je kent het theoretisch kader van
de psychologie van Jung en snapt hoe
projecties werken. Je herkent ze bij jezelf
en anderen en beheerst een aantal
technieken om projecties los te laten. Je
ziet het verschil tussen projecties en
(tegen)overdracht en maakt kennis met je
schaduwkant. Je begrijpt de werking van
het compensatiemechanisme in het
onbewuste.
WAT DOEn WE?
Deze workshop wordt gegeven door Ans
Tros. Zij beschikt over jarenlange ervaring
als Jungiaans coach. Na een korte
introductie op de bewustzijnspsychologie
van Jung doen we oefeningen om je
bewust te worden en los te maken van je
eigen projecties*.
VOOR WIE?
Je bent geïnteresseerd in de werking van
het bewustzijn in het dagelijks leven. Je
wilt meer zicht krijgen op onverwachte
emotionele reacties van jezelf en anderen.
* Lees meer over het projectie-
mechanisme in het interview met
Karen Hamaker-Zondag op pagina 19
wOrkSHOp O.E.N. ONLy!vullen dit model aan met theorie over de
werking van onze hersenen. We doen
oefeningen waarmee je jezelf als instrument
versterkt. En we oefenen met coach-
gesprekken, zoals je dat van ons gewend
bent.
VOOR WIE?
Je hebt eerder een (incompany)training
of leergang bij SchoolvoorCoaching
gevolgd.
29
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
wOrkSHOp SySTEmiSCH wErkEN mET jE fAmiLiESySTEEm
WAT KAn IK nA AflOOP?
Door een familieopstelling te maken heb je ervaren hoe onbewuste of onbekende
familiedynamieken in je huidige leven een rol kunnen spelen. Je hebt ontdekt hoe ze
dienend kunnen zijn of juist voor verwarring en verstrikking zorgen.
WAT DOEn WE?
Deze workshop wordt gegeven door Jobbeke de Jong, senior coach en opsteller. Aan de
hand van actuele vragen onder zoeken we algemene thema’s in familie systemen*. Daarbij
is er ruimte voor deelnemers die een eigen vraag willen inbrengen als basis voor een
opstelling. Soms is het mogelijk in een opstelling de verstrikking te ontwarren, zodat je
meteen meer vrijheid en ruimte voelt.
VOOR WIE?
Je hebt interesse in je familiegeschiedenis en de effecten daarvan in je huidige leven.
Je wilt kennismaken met opstellingen.
* Lees meer over familiesystemen in het interview met Kitlyn Tjin a Djie op pagina 30
wOrkSHOp SOmATiC ExpEriENCiNG: DE krACHT VAN STrESSrELEASE
Maandelijks bieden we workshops van een
dagdeel aan. Tijdens die bijeenkomsten
maak je kennis met een techniek, actueel
thema of aanpak die je in je werk kunt
benutten.
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je weet meer over de werking van
de drie breinen. Je begrijpt hoe de
effecten van stresssituaties kunnen
doorwerken in het lichaam en wat de
gevolgen kunnen zijn. Je ervaart hoe
Somatic Experiencing als krachtige en
effectieve methode helpt om onafgeronde
stresscycli in het lichaam op te sporen en
los te laten.
WAT DOEn WE?
Hans Velders* verzorgt deze workshop.
Samen met hem ervaar je aan den lijve het
effect van een veilig gevoel op je lichaam
en onderzoek je symptomen bij jezelf en
anderen. Aan de hand van praktijkvoor-
beelden leer je eenvoudige technieken om
jezelf te scannen en je lichaam weer tot
rust te brengen na een stressvolle situatie.
VOOR WIE?
Je bent geïnteresseerd in de verwerking
van stress in de hersenen en het lichaam.
Je staat open voor een lichaamsgerichte
aanpak.
* Lees het uitgebreide interview
met Hans Velders op pagina 40
& VistAmuse
VISTAnOVA.nl
SCHOOlVOORCOACHInG.nl
IK
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
30A
AN
DA
CH
T V
OL
GE
NS
...
“EEn tEam dat familiEvErhalEn uitwissElt, krijgt EEn niEuwE intimitEit”
kiTLyN TjiN A DjiE
31
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Kitlyn Tjin A Djie is jeugdhulp-
verlener, transcultureel therapeut
en opleider. In haar meest
recente boek ‘De familieziel’
illustreert ze hoe de familie-
geschiedenis mensen soms
hindert maar vooral ook verder
kan helpen op hun levenspad,
zowel privé als in teams op het
werk. De wijsheid die in elke
familie zit is een rijke bron die
in coaching aangeboord kan
worden.
EEn CHInESE VADER En SURInAAMSE
MOEDER MET WORTElS In DUITS-
lAnD, PORTUGAl, AfRIKA, CHInA,
InDOCHInA En fRAnS GUYAnA…
HOE HEEfT DAT jOUW KIjK OP
fAMIlIE- En TEAMVERHOUDInGEn
BEïnVlOED?
“Ik begreep als k ind heel vaak mi jn
omgeving niet . Daardoor heb ik een
ongeloof l i jke gevoel igheid ontwikkeld
op incongruent ie, ook in groepen: wie
stapt er emot ioneel in of u i t? Op mi jn
oude Sur inaamse nonnenschool zat ik
in de A-klas met r i jke k inderen, zo l icht
gekleurd mogel i jk . De rest moest naar
de B-klas, waar nog veel harder werd
gestraf t dan bi j ons. In de A-klas
verzamelden we bl ik jes voor de arme
kinderen in Afr ika, maar in die B-klas
zaten ook arme kinderen! Ik begreep
daar niets van.
Mi jn wereld
was niet
congruent, dus
om staande te
bl i jven leerde
ik vragen
stel len. Ik zat
a l t i jd te lu isteren
naar de span-
nende verhalen
van onze dienst-
boden over Wint i -genezers en derge-
l i jke. In Chinese fami l ies als de mi jne
overheersten mannen de boel . Maar
mi jn moeder was Sur inaams, die had
net als mi jn oma zó’n mui l… Ik be-
greep maar niet hoe zi j ermee kon
leven dat jongens leading waren.
Ik vond dat maar niks, ik wi lde niet
gehoorzamen. Al heel vroeg dacht ik:
ik moet mi jn taal zo goed beheersen
TEAMS
AnS OVER KITlYn: ‘K i t lyn is leergangcoach geweest in de
beginjaren van SchoolvoorCoaching. Ze dreef mensen eerst
volkomen tot wanhoop en chaos, maar daarna was het feest .
Deelnemers hebben vaak verwacht ingen over een les-
programma en wi l len daar aan vasthouden. Ki t lyn deed
gewoon wat nodig was, en dat kon wel eens iets heel anders
z i jn. Ze deed dus niet wat de managers vonden dat ze moest doen. Eerst waren
ze dan verward en boos, en daarna eeuwig dankbaar omdat ze door Ki t lyn in
beweging waren gekomen en leerden daarvan te genieten.
Ik heb met veel plezier haar boek ‘De Famil ieziel ’ gelezen en ben er erg van
onder de indruk: het is goed geschreven, relevant en waardevol .”
dat ik hem als een mes kan gebruiken
naar mannen, want fysiek kon ik ze niet
de baas. Toen ik bij SchoolvoorCoaching
de Leergang voor Coaching voor
Professionals ging geven, hadden ze
daar gelukkig het provocatieve coachen
al opgepakt: mensen met taal vast-
houden, omarmen en tegel i jk een klap
om de oren geven. Ik had dus een
enorme voorsprong!”
jE BEnT TRAnSCUlTUREEl
THERAPEUT. WAT HOUDT DAT In?
“Ik heb een opleiding ‘coaching in de
transi t ionele ruimte’ ontwikkeld. Voor
jonge kinderen kun je door middel van
transi t ionele objecten een ruimte
creëren waarin ze de afwezigheid van
de vei l ige moeder kunnen verdragen.
De transcul turele ruimte is daarmee
vergel i jkbaar: ru imte voor >>
32
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
kwetsbaarheid, ruimte om te ki jken naar
delen van jezel f die je hebt weggezet,
naar de schaduwkanten die je niet dur ft
te z ien omdat ze te pi jn l i jk z i jn. Wi l je
de ontmoet ing met de ander aangaan,
dan moet je je eigen waarheid parkeren
en ruimte maken om jezel f opnieuw ui t
te v inden. Dat is de transcul turele
ruimte, die je als coach kunt creëren
als je je eigen histor ische en cul turele
bagage kent. Je omhul len, inwikkelen,
inbedden: ik noem het beschermjassen
in je cul tuur en groep.”
HEEfT DE MUlTICUlTURElE SAMEn-
lEVInG InVlOED OP ORGAnISATIES
En MEER BIjZOnDER OP HET
WERKEn In TEAMS?
“Als systeemdenker k i jk ik sterk naar
de wisselwerking in histor ische,
fami l ia le en cul turele contexten.
Iedereen heeft zijn eigen, unieke geschiedenis. Je vindt daarin niet
alleen dezelfde problemen tot in drie generaties
terug, ook de wijsheid.
Wanneer sommige teamleden ui t een
fami l ia le cul tuur komen waarin de
relat ie centraal staat, let ten ze heel
sterk op wat de ander pret t ig v indt
omdat ze de relat ie wi l len voeden.
Andere teamleden die ui t een cul tuur
komen waarin het indiv idu centraal
staat, kunnen zich door de at tent ies
van die eerste groep soms in de gaten
gehouden voelen. Je cul tuur ver taal t
z ich in de teamdynamiek. Dat lever t
vaak misverstanden op.
Het hrd-adviesbureau GITP heeft
gemeten of hoogopgeleiden vanui t
verschi l lende cul turele groepen
mengen en toegang tot e lkaars netwerk
hebben. Nou, dat mengt dus voor geen
meter. De meeste studenten met een
is lamit ische achtergrond kiezen voor
de VU, en voor exacte vakken zoals
advocatuur en tandheelkunde. De
gehandicaptenzorg is ju ist weer een
hele wi t te omgeving. Dat heeft ermee
te maken dat die sector de nadruk legt
op emancipat ie en autonomie van
gehandicapten. Daar pas je als
migrant niet in. Veel sectoren bl i jven
daardoor andere cul turen ui ts lu i ten.”
HOE DOORBREEK jE DIE
CUlTURElE GREnZEn?
“Een team dat famil ieverhalen uitwisselt,
kr i jgt een nieuwe int imitei t . Iemand zei
eens tegen me dat mensen mi j meteen
toestemming geven om in hun fami l ie
rond te lopen. Dan kr i jgt die context
33
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
ineens taal . Ik doe dat bi jvoorbeeld
door een oefening: hoe zat j i j vroeger
met je fami l ie aan tafel en welke regels
waren er? Ik k i jk ook al t i jd hoe mensen
eten. Ikzel f eet n iets wat ik niet lekker
v ind en hoef ook mi jn bord niet leeg te
eten, dat heeft met mi jn achtergrond te
maken. In Nederland is de regel vaak:
eerst zout, dan zoet…
Elke individu, elk team en elke organi-
sat ie heeft z i jn eigen levensl i jn. Ik
probeer mensen zich ervan bewust te
maken ui t welke sociale klasse ze
komen. Daar mag je het in Nederland
vanwege het gel i jkheidsdenken eigen-
l i jk niet over hebben. Door dat juist wel
te doen betreed je met zi jn al len de
l iminele ruimte, het grensgebied tussen
de oude en de nieuwe cultuur. Mensen
gaan weg uit hun oorspronkel i jke
context: ze gaan studeren, breken met
hun achtergrond. Dat werkt door, zowel
in famil ies als in teams. Teamcoaching
betekent dat je van een M1-kippenhok
naar een M2-team en verder probeer t te
komen. Om van ‘ ik ’ naar ‘wi j ’ te groeien,
moet je een aantal issues raken die met
verl ies te maken hebben. ‘Wi j ’ worden
betekent eigenaar worden op het
onderl inge proces en de interact ie, en
je verbinden aan een hoger doel. Welke
loyal i tei ten komen dan onder druk te
staan? Dit systemische denken en
werken met meervoudige perspectieven
kan heel confronterend zi jn.”
Ik heb de gewoonte om als ik gestrest ben te ontspannen met lekker pi t t ig
Thais eten.(…) Een andere kalmerende strategie is onder de douche te
gaan staan. Mi jn oudste zus zette me onder het stromende water om af te
koelen als ik iedereen achterna zat, en dat hielp. Nog steeds is het net
alsof mi jn hoofd dan leegloopt.
Ui t : ‘De Famil ieziel ’
“Wanneer ik grote groepen heb getraind ga ik daarna onder de douche,
me schoonwassen. Ik móet ook aan het eind van elke dag t i jd voor mezelf
hebben en al leen zi jn. Mi jn fami l ie houdt van samenzi jn maar er is een
moment dat ik even weg moet, dat voel ik in mi jn buik. Als ik daar niet aan
toegeef word ik agressief en gi f t ig. Antropologen noemen het ‘ to synchro-
nize’ : de bui ten wereld afstemmen op de binnenwereld. Misschien heeft
het ermee te maken dat ik mezel f voor tdurend moet corr igeren. Ik wi l op
al les instappen wat voorbi j komt, daar word ik moe van. Dus moet ik af en
toe focussen.
Ik laad ook op als ik aan het coachen ben, in de ontmoet ing. Ik geniet
ervan om al le communicat iekanalen open te zet ten en te genieten van in
contact z i jn, e lkaar werkel i jk te z ien. Dan raak ik ook niet afgeleid.
Aandacht is voor mi j ook genieten van de wi jsheid die ik van mi jn voorou-
ders heb gekregen. De laatste jaren besef ik sterk hoe mensen mi j
onvoorwaardel i jk toelaten. Vroeger moest ik daar harder voor werken. Nu
weet ik dat ik al les in me heb om elke last ige si tuat ie aan te kunnen. Zoals
mi jn oma zei : ‘Dat zet ik dan op mi jn heupen. ’ Als ik dat nadoe, voel ik
mezel f groeien en breder worden.”
GAAT HET AllEEn OM OUDE
PROBlEMEn, Of ZIT ER OOK WInST
In DE fAMIlIEZIEl?
“Als coach kom je al t i jd in een team
terecht dat in t ransi t ie is. Soms zi t ten
daar mensen in die extra aandacht
vergen omdat ze in een overgangssi tu-
at ie z i t ten. Die kun je ui tnodigen om
dat verhaal te ver tel len. Iedereen heeft
z i jn eigen, unieke geschiedenis. >>
TEAMS
DE AANDACHT VAN kiTLyN TjiN A DjiE
34
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Je vindt daar in niet a l leen dezel fde
problemen tot in dr ie generat ies terug,
ook de wi jsheid. Het is jammer als die
niet wordt benut. Advies geven wekt
vaak weerstand op, maar je kunt
iemand ook vragen: ‘Hoe pakte jouw
grootvader zoiets aan?’ Als manager
heb je een coachende funct ie, je kunt
vragen stel len over het gat tussen
iemands cv en zi jn gedrag, bi jvoor-
beeld of z i jn omgeving dat ook opval t .”
WAT VERAnDERT AAnDACHT VOOR
DE fAMIlIEGESCHIEDEnIS AAn HET
lEIDInGGEVEn AAn TEAMS?
“Ik beschreef in een vor ig boek hoe je
diversi te i t op werkvloer kunt managen.
Mensen volgen echt geen manage-
mentconcepten, ze handelen zoals ze
gewend zi jn vanui t hun fami l ie. Als je
het daar niet over mag hebben, creëer
je schizofrenie in een team. Ik geef les
in het vak begeleidingskunde en
gezinstherapie: 90 procent van die
studenten hadden die rol thuis ook al .
Ze kiezen vanui t fami l ia le bagage. Een
manager z i t vaak op dezel fde plek aan
de vergader tafel a ls vroeger thuis aan
de eettafel . Dat is pr ima, als je dat
maar weet van jezel f .”
En In VERAnDERInGSPROCESSEn?
“Bi j organisat ieveranderingen raak je
al t i jd oud zeer. Als je dat niet weet als
manager v ind ik dat tamel i jk suf . Je
moet dus meer aan vei l igheid gaan
doen! In organisat ies met een vei l ig-
heidsissue is er vaak sprake van een
breuk met de kernwaarden van de
opr ichters, bi jvoorbeeld door een
verandering in de werkwi jze of een
fusie: ‘We gaan het helemaal anders
doen! ’ Ja, dan kr i jg je al lemaal teamle-
den die z ich niet meer herkennen en
zich gediskwal i f iceerd voelen. De
eerste generat ie medewerkers voel t
dat het sterkst . De tweede generat ie
stel t z ich loyaal op aan de pi jn van de
eerste generat ie. De derde generat ie
v indt die f r isse wind ju ist pr ima en
wordt het l ievel inget je van de manager.
Maar die moet die dr ie verhalen laten
ver tel len en ze verbinden. Pas als de
mensen ui t de tweede generat ie
erkenning kr i jgen voor het fe i t dat ze
niet hun eigen har t gevolgd hebben,
kun je ze meenemen en de omslag
maken. Dan heb je de kernwaarden
getransformeerd en gecont inueerd.
Onvei l igheid ontstaat doordat stemmen
worden ui tgesloten in de transi t iefase.”
WAT HEEfT EEn ORGAnISATIE
DAAR AAn?
“Als teams weer verbonden zi jn,
verdien je veel meer geld dan wanneer
ze elkaar de tent ui tvechten.
Het werkt ook door op organisatieniveau.
Ik ben gefascineerd door fami l ie-
bedri jven: 74 procent van de Neder-
landse ondernemingen is een fami l ie-
bedri j f . Daar komt graaien niet voor,
die gaan voor cont inuï te i t en voor het
welz i jn en de vei l igheid van de werk-
nemers.
Acht van de t ien fami l iebedri jven gaan
kapot bi j overdracht naar derde
Mensen volgen echt geen managementconcepten, ze
handelen zoals ze gewend zijn vanuit hun familie.
Als je het daar niet over mag hebben, creëer je schizofrenie in een team.
35
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
TEKST CAROlInE lInSSEn
FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn
Een manager zit vaak op dezelfde plek aan de vergadertafel als vroeger thuis
aan de eettafel. Dat is prima, als je dat maar weet van jezelf
TEAMS
generat ie. Hoe voorkom je dat? Dat
wordt hier nergens gedoceerd, hoe
een fami l iebedri j f kan voor tbestaan.
Ik denk: door als fami l ie die nieuwe
le ider te ondersteunen. En elke fami l ie
heeft z i jn ontregelaars, die moet je er
niet u i tgooien maar ju ist koesteren.
Ki jk naar schoenfabr ikant Van Bommel:
een ontregelaar is voor het eerst
vrouwenschoenen gaan maken, dat
heeft het bedri j f goed gedaan.”
HOE MAAK jE AlS COACH DE
VERBInDInG TUSSEn HET InDIVIDU,
HET TEAM En WAT ER GEBEURT In
ORGAnISATIES?
“Coaches denken vaak niet in contex-
ten. Probeer coachees eens te z ien in
de context van de organisat ie, die
dezel fde vergel i jkbare elementen heeft
a ls een fami l ie. Transi t ies, breuken en
het ver l ies van contact met de kern-
waarden spelen daar al lemaal in mee.
In Nederland is de voorkeursst i j l
bepaald niet dat je je histor ie kent,
zoals in andere cul turen wel belangri jk
is. Ik kom vaak in organisat ies waar
het bestuur en zel fs de organisat ie-
adviseurs daar nog nooi t over hebben
nagedacht. In mi jn cul tuur is het
ver leden belangri jker dan de toekomst.
Als je je ver leden niet kent, weet je ook
niet waar je naar toe gaat. Sommige
fami l iebedri jven zi jn al dr iehonderd
jaar oud en succesvol . We kunnen er
wat van leren hoe die fami l ies heel s l im
al de kinderen en kleinkinderen meene-
men in de kernwaarden en daar ruimte
aan geven.”
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
(ADVERTENTIE)
k e n n i s a l s k e r n v a n v e r b i n d i n g
TvC |
jaargang 9 | num
mer 4 2013
professioneel begeleidenvisieblad voorT Tijdschrift voor Coachingv
december 2013 nummer 4
associatie voor coaching
associatie voor coachingPostbus 89
5735 ZG Aarle-Rixtel
Telefoon 0492-385544www.associatievoorcoaching.cominfo@associatievoorcoaching.com
Opleiding Certified Professional CoachRegisteRopleiding met post-HBo-diploma
professional coaching is vandaag de dag niet meer weg te denken. professional coaching is een vaardigheid, die stap voor stap te leren valt. met veel oefenen, sparren met andere deelnemers, reflectie op eigen gedrag en vaardigheden, intervisie en een stevige begeleiding. onze opleiding Certified professional Coach biedt u dit in een periode van ongeveer veertien maanden.na afronding van deze opleiding (deel 1 en deel 2) bent u gecertificeerd in professional coaching en ontvangt u het post-hbo-diploma.
CPC-1 Taakbekwaamheid kent twee vormen:a. een regulier programma van 8 dagen (15,5 dd)b. een personal Coach Week + terugkomdag (15,5 dd)In de opleiding Certified Professional Coaching deel 1 ontwikkelt u de vaardigheden die nodig zijn voor het doelgericht vragenstellen en het werkelijk resultaatgericht coachen onder de knie krijgen.
CPC-2 Vakbekwaamheid bestaat uit negen dagen (17,5 dd) verspreid over circa tien maanden. dit deel is gericht op de professionele toepassing van individuele coaching in de praktijk en op uitbreiding van je handelingsvaardigheden. Certificering vindt plaats aan het einde van de opleiding d.m.v. een portfolio en een meestertoets.
U kunt te allen tijde contact met ons openemen voor een oriënterend gesprek.
CPC deel 1 - leergang 20 start 13 februari 2014CPC deel 2 - leergang 19 start 16 april 2014
Personal Coachweek27 t/m 31 janauari 2014 terugkomdag 31 maart
Supervisie-opleiding start 14 maart 2014Binnencirkel 2014 start 25 maart 2014
Startdata van de opleidingen
� Je ontwikkelt een authentieke stijl in coachen;
� je leert resultaatgericht te coachen;
� je gaat je eigen valkuilen, allergieën en
uitdagingen als coach onder ogen zien;
� je ontwikkelt (creatieve) interventies;
� ook na de pC-week kun je instromen in deel 2;
� je rondt af met een post-hbo-diploma.
Resultaten van de opleiding
Verzoening is het aanvaarden van imperfectie
Farida Farhadpour
Coen SimonDe kunst van het spelen van het spel
DEEP DEMOCRACY in organisaties
Mirjam Rotenstreich over de verzoening met het onmogelijke
VerzoeningC nummer 1 - januari 2014
LoopbaanVisie
GrenzenBuiten de kaders van het vakArbeidsmarktesperanto
PraktijkFocusingDe onbegrensde loopbaan
Kennis, Kunde en OnderzoekIntuitionBronnen van zelfregulatie
Opinie & Discussie:Winnaars op de arbeidsmarkt
En verder ...:CreativiteitsimpulsWie bepaalt jouw grens?
grenzen
LoopbaanVisie jaargang 4 nr. 1 - januari 2014
O n a f h a n ke l i j k va k b l a d vo o r d e l o o p b a a n p ro fe s s i o n a lde LoopbaanVerkenner
De rapportageDe uitkomsten van de vragenlijsten worden weergegeven in een
uitvoerige rapportage met:
• Ontwikkeltips met betrekking tot gedragsvoorkeuren
• Inzicht in belangrijke aspecten voor volgende loopbaanstappen
• Suggesties voor passende beroepen binnen of buiten het eigen vakgebied
• Toegang tot de beroepen- en vacaturedatabank waarmee het persoonspro�el vergeleken wordt met een
beroepspro�el
• De selectie van beroepen komt tot stand door een weging van alle verstrekte informatie. Deze weging kan zelf
beïnvloed worden.
Matchcare is leverancier van innovatieve loopbaan- instrumenten zoals de EmployabilityCheck, Kern Kwadrant Online, TalentCenters en DaVinci. Allemaal instrumenten voor de loopbaanadviseur van nu!
Meer weten? Neem contact op met Pierre Remijn (06 536 008 40) of kijk op www.matchcare.nl.
Het online assessment De LoopbaanVerkenner is een online assessment en bestaat uit een
aantal erkende vragenlijsten afgestemd op het werk- en denkniveau.
De LoopbaanVerkenner onderzoekt persoonlijkheidskenmerken,
beroepsinteresses, generieke vaardigheden en werkactiviteiten.
Bezoekadres Edisonbaan 14 E Postadres Postbus 732 3430 AS Nieuwegein
Telefoon (030) 602 94 00E-mail [email protected] www.matchcare.nl
De nabesprekingIn dit gesprek ontvangt de medewerker een toelichting op zijn/haar
rapportage van het online assessment. Deze nabespreking omvat
de volgende onderdelen:
• Het versterken van het zelfbeeld
• Het benutten van die informatie in de opbouw van het
e-Portfolio
• Het beoordelen van de beroepssuggesties
• De invulling van de vervolgstappen
Vergroot inzicht met
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
12042013_ad_LoopbaanVisie.pdf 1 4/12/2013 12:52:28 PM
Co
un
selling
Mag
azine
jaargang 4 numm
er 4 november 2013
DEPRESSIE
Kwalitatief onderzoeK (deel 3): MethodologisChe verantwoording en beoordeling van Kwalitatief onderzoeK | Pioniers: Milton eriCKson | ColuMn: KiM helMus |
onderneMen: Counselling is een luxeartiKel CaleidosCooP: Cognitieve aniMatietheraPie
DEPRESSIE
Jim van OsDepressie is een onbruikbare diagnose
Erwin van MeekerenEen psychische stoornis heb je niet alleen
Ron van DethHet deprimerende gebruik van antidepressiva
CM Counsellingm a g a z i n eonafhankelijk vakblad voor de counsellor
2013 • nr. 4 • jaargang 4
associatie voor coaching
associatie voor coachingPostbus 89
5735 ZG Aarle-Rixtel
Telefoon 0492-385544www.associatievoorcoaching.cominfo@associatievoorcoaching.com
Opleiding Certified Professional CoachRegisteRopleiding met post-HBo-diploma
professional coaching is vandaag de dag niet meer weg te denken. professional coaching is een vaardigheid, die stap voor stap te leren valt. met veel oefenen, sparren met andere deelnemers, reflectie op eigen gedrag en vaardigheden, intervisie en een stevige begeleiding. onze opleiding Certified professional Coach biedt u dit in een periode van ongeveer veertien maanden.na afronding van deze opleiding (deel 1 en deel 2) bent u gecertificeerd in professional coaching en ontvangt u het post-hbo-diploma.
CPC-1 Taakbekwaamheid kent twee vormen:a. een regulier programma van acht dagen b. een pC-week van vijf dagen + een terugkomdag In de opleiding Certified Professional Coaching deel 1 ontwikkelt u de vaardigheden die nodig zijn voor het doelgericht vragenstellen en het werkelijk resultaatgericht coachen onder de knie.
CPC-2 Vakbekwaamheid bestaat uit negen dagen verspreid over circa tien maanden. dit deel is gericht op de professionele toepassing van individuele coaching in de praktijk en op uitbreiding van je handelingsvaardigheden. Certificering vindt plaats aan het einde van de opleiding d.m.v. een portfolio en een meestertoets.
U kunt te allen tijde bellen voor een oriënterend gesprek.
CPC deel 1 - leergang 20 start 13 februari 2014CPC deel 2 - leergang 19 start 16 april 2014
Personal Coachweek27 t/m 31 janauari 2014 terugkomdag 31 maart
Supervisie-opleiding start 12 december 2013Binnencirkel 2014 start 25 maart 2014
Startdata van de opleidingen
� Je ontwikkelt een authentieke stijl in coachen; � je leert resultaatgericht te coachen; � je gaat je eigen valkuilen, allergieën en
uitdagingen als coach onder ogen zien; � je ontwikkelt (creatieve) interventies; � ook na de pC-week kun je instromen in deel 2; � je rondt af met een post-hbo-diploma.
Resultaten van de opleiding
sSupervision
Counseling 2013.4 november.indd 1 27-10-13 14:58
Tv OOTijdschrift voor Ontwikkeling in Organisatiesl e r e n k t a l e n t g w e r knr.4
12-2013jaargang 3
diversiteit
Vrouwen aan de topInterview met Pamela Bouwmeester
Hans van Dijk (Universiteit van Tilburg)Diversiteit in teams
In gesprek met Jack Phillips en Charles Jennings
Tijdschrift voor Ontw
ikkeling in Organisaties
jaargang 3 nr 4 - december 2013
U denkt aan een ISO 9001 gecertifi ceerd kwaliteitssysteem voor uw organisatie in de kennisintensieve sector.
Maar voordat u zich aanmeldt bij Certiked (of andere certifi ceerder) wilt u wel eens weten in hoeverre uw
huidige kwaliteitssysteem is voorbereid op de ‘real world’. Met de Certiked Zelfevaluatie houdt u zichzelf
een spiegel voor. Met deze handige en kosteloze online tool kunt u punt voor punt nagaan in hoeverre uw
organisatie klaar is voor certifi cering. Een positieve uitkomst van de Zelfevaluatie biedt geen garantie voor
certifi cering, maar geeft wél een uitstekende indicatie!
Ga naar www.certiked.nl/zelfevaluatie en kijk hoe ver u bent met uw kwaliteitssysteem.
Certiked. Als de lat hoger moet.
Toe aan een gecertifi ceerd kwaliteitssysteem?
K.P. van der Mandelelaan 41a Postbus 701, 3000 AS Rotterdam 010 - 201 4261 www.certiked.nl
Certiked. Certifi cering, toetsing en training van kennisintensieve dienstverleners.
Kijk eerst kritisch naar uzelf met de Certiked Zelfevaluatie
Depressie
• Verkenning: Wat is een depressieve stoor-nis en hoe verhoudt de counsellor zich daartoe?
• Uit ’t veld: Depressie en naastbetrokkenen
• De opinie van: top-psychiater Jim van Os over de nieuwe vormen van digitale diagnostiek en
Grenzen
• Interview met Ton Wil-thagen: Arbeidsmark-tesperanto
• Buiten de kaders van het loopbaanvak
• Methoden voor loop-baanbegeleiding
• De arbeidsmarkt
Verzoening
• Schrijfster mirjam rotenstreich over de verzoening met het onmogelijke
• Coen simon: De kunst van het spelen van het spel
• Deep democracy in organisaties
• Verzoening is het aan-vaarden van imperfec-tie. Farida farhadpour
Diversiteit
• Onderzoek: Profes-sionele ruimte en gespreid leiderschap
• Diversiteit in hr-rollen• Hay Group: Hr kan
meer gebruik maken van HR Analytics
• Vrouwen aan de top: Interview met een leading lady
• Jack Phillips en Charles Jennings in dialoog
Ga naar www.professioneelbegeleiden.nl
Op zoek naar relevante inhoud...
professioneelbegeleiden.nl 225x260 SvC.indd 1 30-01-14 09:24
37
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Spel: familieverhalenTranscultureel kwartetspelJudith Limahelu
“Wat is de betekenis van je voornaam en je achternaam?”
“Wie is in de fami l ie de ontregelaar?”
Iedereen is onlosmakel i jk met z i jn fami l ie en voorgaande generat ies verbonden.
Door di t kwar tet te spelen ontdek je spelenderwi js nieuwe fami l ieverhalen en
ver tel je jouw verhaal . Zo kr i jg je meer inzicht in de geschiedenis, cul tuur en
herkomst van je fami l ie. Het spel gaat over t rots, r i jkdom wi jsheid en nog veel
meer. Daardoor kun je jouw heden en ver leden nog meer met elkaar verbinden.
Een waardevol spel voor teamvorming en voor fami l ie en vr ienden.
“Waarom voelt iemand zich zonder
reden achtervolgd? Wat verleidt een
mens om plotsel ing in een manische
periode te komen? Waarom verzinkt
iemand zonder aanwijsbare aanleiding
van buitenaf in de diepste depressies?”
Psychiater Franz Ruppert gaat ervan uit
dat psychosen en schizofrene ziekte-
beelden het gevolg zi jn van een
verwarring op zielsniveau in het
famil iaire bindingssysteem. Een
verwarring in een famil ie ontstaat door
gebeurtenissen die het famil iaire
geweten in een uitzichtloze posit ie
(gewetensnood) brengen, bi jvoorbeeld
onopgehelderde ster fgeval len en
moorden binnen de famil ie, afgedekte
incestgevallen of het verzwijgen van de
ware afkomst van een kind. Zulke
gebeurtenissen worden ontkend, om het
famil iesysteem voor verval te behoe-
den. Zo ontstaan famil iegeheimen die
generaties lang verwarringen op
zielsniveau veroorzaken. Via een
famil iel id dat de symptomen overneemt
komen ze naar buiten. De schizofrene
persoon geeft in de vorm van waan-
voorstel l ingen, ongewone handelingen
en hal lucinaties
aan dat er iets
niet klopt. Het
zi jn de vergeefse
pogingen van
zi jn ziel om het
verdekte trauma in zi jn famil ie
op te lossen. Rupperts posit ieve
ervaringen met famil ieopstel l ingen in
een poging om fenomenen als psychose
en schizofrenie te begri jpen worden
uitvoerig in dit boek beschreven.
boek tips
“Lang heb ik
me verborgen
gehouden voor de
wereld om mij
heen, maar doen
we dat niet
al lemaal?”
Isabella neemt
ons mee op haar levensreis.
Zonder enige ver fraai ing deelt zi j haar
worsteling met universele levensthema’s
over l iefde, loslaten en angst voor
afgescheidenheid. De lezer kri jgt een
int ieme bl ik in haar gezin van herkomst,
haar overlevingspatronen en keuzen.
Het is een boek dat raakt door de hoop
die het biedt. Het bl i jkt echt mogeli jk
om het ‘ i js in ons har t ’ te laten smelten
en vervolgens voluit te gaan leven.
ZielsverbindingEerste deel: op weg naar levenIsabel la Sophia, El ikser
ISABELLASOPHIA.NLFRANZ-RUPPERT.DE
FAMILIEVERHALENSPEL.NL
De verborgen boodschap van psychische stoornissenDe waarheid heelt de waanProf. Dr. Franz Rupper t , Akasha
TEAMS
38
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je bent je bewust van je eigen coach- en interventiestijl. Je
hebt inzicht in teamontwikkeling en de bijbehorende dynamiek van
teamvorming in de beginfasen. Op basis van die kennis leer je
interactiepatronen en opvattingen herkennen, bespreekbaar
maken en pleeg je met teamcoachtechnieken doeltreffende
interventies. Zo bevorder je de effectiviteit en het eigenaarschap
van het team en stimuleer je de onderlinge communicatie en
samenwerking.
WAT DOEn WE?
Leren coachen en gecoacht worden gaan bij ons hand in hand.
Daarom vorm je tijdens de training een team met je groepsgeno-
ten. Je ervaart samen het proces van teamontwikkeling. Het
TEAmS: OPLEIDINGEN
TrAiNiNG TEAmCOACHTECHNiEkENsysteemdenken nemen we daarvoor als uitgangspunt. Op een
korte theoretische instructie volgt steeds een aantal oefeningen.
Zo leer je je verplaatsen in het team en voorspellen wat het effect
is van jouw interventies. Je kunt het team als geheel aanspreken
op zijn doelen in plaats van je te focussen op individuen. Daar-
door ben je in staat de verantwoordelijkheid voor het leerproces
en resultaten echt los te laten.
VOOR WIE?
Je bent bijvoorbeeld manager, trainer, adviseur of projectleider. In
die rol werk je veel met teams of groepen mensen. Je wilt je
effectiviteit vergroten door teamcoachtechnieken toe te passen en
bent op zoek naar vernieuwende inzichten in teamleren.
39
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
TEAMS
WAT KAn IK nA AflOOP?
Als St!R-erkend teamcoach maak je
gedegen analyses van een team. Daarbij
verbind je als vanzelfsprekend de context
van de organisatie met de leerdoelen van
het team. Je maakt de ‘onderstroom’
bespreekbaar en krijgt de randvoor-
waarden voor teaminterventies voor elkaar.
Zo ben je in staat teams te begeleiden
naar een volgend ontwikkelstadium.
Daarvoor beschik je over gedegen kennis
over teamcoaching en leerprocessen, en
het instrumentarium aan teamcoach-
technieken en methoden die je tijdens
de leergang zijn aangereikt. Inzicht in je
eigen persoonlijke stijl en kwaliteiten
helpen je om vrij en onbevangen zelfs
opdrachtgevers en teams met de meest
complexe problematiek te begeleiden.
WAT DOEn WE?
We nemen de dynamiek van de opleidings-
groep als uitgangspunt. Je ervaart de
SCHOOlVOORCOACHInG.nl
theorie in de vorm van oefeningen met je
groepsgenoten, ondervindt zelf de fasen
van teamontwikkeling en kunt coachinter-
venties direct toepassen. Daarnaast
begeleid je tijdens de opleiding een team
in een verandertraject. Hierover maak je
een videoverslag en schrijf je reflecties,
om zo je leerervaringen maximaal te
benutten in je ontwikkeling tot professio-
neel teamcoach.
VOOR WIE?
Je bent een ervaren leidinggevende,
consultant, trainer of coach en werkt
regelmatig met verschillende groepen. Je
wilt teams begeleiden in hun collectieve
leerproces in alle fasen om zo hun
potentieel maximaal tot hun recht te laten
komen.
iNCOmpANyVOOR TEAMCOACHInG,
HET OPlEIDEn VAn
COACHPOOlS Of EEn InCOMPAnY-
TRAInInG.
LEErGANG TEAmCOACHiNG
“TEAMCOACHInG BETEKEnT DAT jE VAn EEn M1-KIPPEnHOK
nAAR EEn M2-TEAM En VERDER PROBEERT TE KOMEn. OM VAn
‘IK’ nAAR EEn ‘WIj’ TE GROEIEn, MOET jE EEn AAnTAl ISSUES
RAKEn DIE MET VERlIES TE MAKEn HEBBEn. ‘WIj’ WORDEn
BETEKEnT EIGEnAAR WORDEn OP HET OnDERlInGE PROCES
En DE InTERACTIE, En jE VERBInDEn AAn EEn HOGER DOEl.
WElKE lOYAlITEITEn KOMEn DAn OnDER DRUK TE STAAn?
DIT SYSTEMATISCHE DEnKEn En WERKEn MET MEERVOUDIGE
PERSPECTIEVEn KAn HEEl COnfROnTEREnD ZIjn.”
KITlYn TjIn A DjIE
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
AA
ND
AC
HT
VO
LG
EN
S..
.40
“Vaak zet ons denken onnodig de rem op wat het lichaam wil”
HANS VELDErS
41
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
de technieken om het systeem weer
tot rust te brengen.
Somatic Exper iencing gaf me een veel
bredere en completere kennis over het
l ichaam en onze dr ie breinen: het
nadenkbrein (neocor tex), het emot ie-
brein ( lymbisch systeem) en het
l ichaamsbrein (rept ie lenbrein). Er is
veel ru is in therapieland en persoon-
l i jke-ontwikkel ingsland doordat ons
l ichaamsbrein niet goed begrepen
wordt. Dan mis je de clou: de relat ie
tussen die dr ie breinen en hoe je
daarmee kunt omgaan. Als je dr ie
breinen ‘a l igned’ z i jn, werken het
denken, voelen en l ichaam samen als
één geïntegreerd brein. Geen dilemma’s,
spagaten, inner l i jke conf l icten, schuld,
schaamte, woede, f rustrat ie,
Trainer Hans Velders zet een
opzienbarende claim neer: het
moeiteloos oplossen van trau-
ma’s en dilemma’s. Hoe krijg je
de drie breinen in je hoofd op
één lijn, zodat blokkades op het
niveau van lichaam, denken en
voelen oplossen? Door Somatic
Experiencing vind je de weg van
binnen naar buiten.
Hans Velders was ooi t opleider en
trainer bi j Akzo-Nobel en educat ional
consultant bi j Customer Loyalty. Ti jdens
en na die banen bleef hi j hongerig
naar meer. “Hypnotherapie, NLP,
Science of Mind, fotoreading, heal ing:
ik was onverzadigbaar”, ver tel t h i j . “ Ik
wist nog niet wie ik was, wel wat ik kon
en dat ik aan het groeien was. Ui te in-
del i jk zag ik door al die ervar ingen dat
ik bezig was de ruis van coaching en
heal ing af te halen. Er is veel bi jgeloof
en misinterpretat ie in die werkvelden.
Ik zag mensen op slot schieten of
opgeven door halve waarheden of
verkeerde conclusies als ‘di t is mi jn
lot ’ . Ik vond een goede grondhouding
voor mezel f : onder ieder probleem zi t
een informat ie- of educat ietekor t , dus
als je maar het goede perspect ief
hebt, lukt het ineens wel. Dat lever t
een r i jk leven op.”
De kennis van het l ichaam die hi j op-
deed t i jdens de Somatic Exper iencing-
opleiding bracht Hans tot een model
dat le idt naar een vr i j l ichaam en
vr i jheid in denken. “Dat geeft je het
vermogen te focussen op een gewenste
toekomst en beter met je gevoelens
om te gaan.”
WAT IS SOMATIC ExPERIEnCE?
“Volgens Somatic Exper iencing zi jn
t rauma’s, ofwel intense overweldigende
ervar ingen, de basis voor een breed
scala aan fysieke klachten zoals
vermoeidheid, s lapeloosheid, hoofdpi jn
en burnout. Dergeli jke gegeneraliseerde
hyper- en hyporeacties en -gedragingen
geven aan dat het zenuwstelsel n iet in
balans is en de orgaanfunct ies dus ook
niet . Eye Movement Desensi t izat ion
and Reprocessing (EMDR) is een van
InDIVIDU
Als je breinen ‘aligned’ zijn, werken het denken, voelen
en lichaam samen als één geïntegreerd brein. Geen
dilemma’s, spagaten, innerlijke conflicten, schuld, schaamte, woede, frustratie, verdriet en noem maar op.
>>
42
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
verdr iet en noem maar op. Je kunt het
vergel i jken met het gevoel van f low: je
voel t je gelukkig en in je element, je
l ichaam voel t l icht in plaats van zwaar.
J i j danst met de wereld en de wereld
danst met jou.”
WAT VERSTA jE OnDER TRAUMA’S?
“Je kunt t rauma’s opdelen in twee
soor ten. Shocktrauma’s z i jn enkelvou-
dige overweldigende ervar ingen zoals
een ongeluk, een valpar t i j , een ge-
weldsdel ict of grove grensschending.
Normaal gesproken ben je daar in één
of enkele sessies van af , tenzi j je al
een beladen histor ie met je mee
draagt. Ontwikkel ingstrauma’s z i t ten
dieper. Dat z i jn verstor ingen van het
voelen in combinat ie met het vermogen
tot binding door de opvoeding. Als je
je niet vei l ig voel t , kun je niet tot rust
komen en je verbonden voelen met je
l ichaam of met een ander. Hoe vroeger
di t begon, hoe langer het pad om de
vei l igheid in het nu te ontdekken.
Trauma’s kunnen ontstaan doordat
mensen dr ie verschi l lende breinen
hebben, met elk een eigen taak. Ons
nadenkbrein focust op resul taten, het
is een digi taal brein dat vorm kiest .
Het lymbische brein werkt analoog en
geeft aan het digi ta le brein een
gevoels lading. Als je de emot ie als
water z iet , is het rept ie lenbrein de
bedding waarin dat water stroomt. Dat
“Aandacht is voor mi j aan de ene
kant verbonden met het vermogen
om te focussen en te k iezen, en
aan de andere kant v ind ik het
pure l iefde. Dat kan gaan over iets
creat iefs, maar ook over welke
boodschappen ik meeneem.
Aandacht gaat dus over de zon en
de lens: wat we aandacht geven
groei t , wordt meer, groter, in
gewenste of ongewenste z in. Aan-
dacht is volgens mi j de grootste
natuur l i jke kracht in ons, die de
koers en kwal i te i t van leven en
werken bepaalt . Waar het voor
mi j om gaat is dat ik bewust en
ontspannen met deze kracht omga.
Mi jn inner l i jk werk l igt daar waar ik
in mezel f z ie dat ik nog niet rust ig
en l iefdevol bezig ben. Daar waar
ik te gejaagd ben, niet afgestemd
met mi jn gevoel en met mi jn om-
geving. Dan maak ik meer mentale
keuzes; daar geniet ik ook niet
echt van en op dat moment maakt
het me ook niet veel u i t .
Aandacht is voor mij ook verbonden
aan het woord onachtzaamheid,
omdat heel veel keuzes en act ies
gebaseerd zi jn op de automat ische
pi loot . Je kunt onachtzaam dingen
doen die in het moment goed
voelen, en je kunt onachtzaam
dingen doen ui t verbinding met je
gevoel .
Op die onderwerpen ki jk ik naar
mezel f zonder zel foordeel . Ik
probeer er in mezel f achter te
komen waarom ik zo achteloos
bezig ben. Ik k i jk naar mogel i jk-
heden van andere keuzes die me
wel bl i j zouden maken of verr i jken.
Het gaat er vooral om dat ik niet
normat ief word, in de zin van ‘zo
hoor t het ’ . Dat is een gevangenis.
Wanneer ik niet l iefdevol ben met
mezel f , of een ander, is dat
gebaseerd op een oud patroon,
een oude gewoonte, een vervor-
ming. Dan probeer ik zonder druk
en vanui t ver langen en intent ie het
nieuwe in mi j te laten ontstaan.
Want misschien mag ik wel iets
gaan ontwikkelen wat ik nog nooi t
gekend heb. Als dat echt niet
werkt , laat ik het desnoods maar
escaleren. Wie heeft er nou niet
van die hardnekkige gewoontes die
pas bi j een bepaald escalatieniveau
mogen veranderen? Soms is het
gewoon nog niet de t i jd om andere
keuzes te maken. Daar moet je aan
de binnenkant aan toe zi jn.”
DE AANDACHT VAN HANS VELDErS
43
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
ZIjn ER MEnSEn DIE VAnZElf GOED
MET TRAUMATISCHE GEBEURTE-
nISSEn DEAlEn En ER DUS nIET
BlIjVEnD lAST VAn HEBBEn?
“Jazeker, dat z i jn mensen die vaak
goede emot ioneel stabiele ouders
hebben gehad en een gebalanceerde
opvoeding qua ui tdaging. Ze hebben
daardoor ver trouwen in hun l ichaam,
hun vermogens van zelfredzaamheid en
het omgaan met gevoel . Maar de waar-
heid is dat ieder l ichaam wel ergens
een keer is bl i jven ‘hangen’. Vaak is
dat in één keer al op te lossen.
gebeur t automat isch. Als de emot ie te
intens is, t reedt de r iv ier bui ten z i jn
oever: mensen gaan hui len of kr i jgen
een woedeaanval . Dergel i jke onmacht-
react ies herken je aan implosie en
explosie: de emot ie s laat naar binnen
of naar bui ten. Ons hoofd loopt te ver
voor de troepen ui t en het gevoel h inkt
er achteraan. Dat houd je niet lang vol.”
HOE HElPT DE KEnnIS VAn jE
DRIE BREInEn jE AlS COACH Of
AlS MEnS VERDER?
“Als je de relat ie tussen de dr ie
breinen kent, kun je er iets mee doen
het dagel i jks leven. Ons nadenkbrein
is de manager, die in 99,9% van de
geval len de baas speel t over de
anderen. Het kan emoties onderdrukken,
dus het moet weten van het bestaan
van andere breinen en hoe het daar
mee omgaat. Hoe beïnvloedt het
denken je l ichaam, hoe verhoudt het
z ich tot de emot ies, en hoe draagt je
l ichaamsintel l igent ie die gevoelens?
Wat is de rol van je persoonl i jkheid?
Als je ‘a l igned’ bent, dus als die dr ie
breinkompassen al lemaal dezel fde
kant ui t wi jzen, dan ben je heel
kracht ig.
Vroeger was de def in i t ie van ‘ in je
kracht staan’ dat je helder hebt wat je
wi l t en dat je daar in je keuzes en
gedrag voor gaat staan. Maar als je l i j f
daar niet k laar voor is, t rek je je
l ichaam in de kramp. Vaak zet ons
denken onnodig de rem op wat het
l ichaam wi l . Je denkbrein moet soms
wel remmen, maar niet helemaal, want
je moet ju ist die samenwerking tussen
de breinen in stand houden. Als je
ervaren hebt hoe dat werkt , word je
pas echt sterk en f lexibel . Je gaat net
even anders met de real i te i t om, met
een veel beter resul taat en posi t ief
effect op je omgeving. Ik leer mensen
hoe ze in l i jn kunnen komen en bl i jven
met hun breinen, bi jvoorbeeld t i jdens
een spannende vergadering.”
InDIVIDU
>>
44
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
jezel f , je emot ies, je l ichaam en met
anderen.
De vraag is: wi l je in een tweedimen-
sionale wereld leven of in een dr ie-
dimensionale? Die derde dimensie is je
l ichaam en de kennis van hoe denken,
voelen en l i j f z ich tot elkaar verhouden.
Als je daar niets in wi l t leren, dan
funct ioneer je subopt imaal in je werk
en je leven. Dat wi l n iet zeggen dat je
niet gelukkig bent, maar je houdt
onnodige remmechanismen in stand
die meer geluk, gezondheid en je ware
potent ie in de weg staan. Door Somatic
Exper iencing ervaar je aan den l i jve
hoe je energie gaat stromen als de
f ixat ies oplossen. Je bent automat isch
meer in het nu, als het ver leden het nu
niet meer bezet houdt. En wie wi l er
nou niet meer ontspannen leven en
beter ui t de ver f komen?”
Shock is een l ichamel i jke f ixat ie die je
l ichamel i jk act ief kunt opsporen om
vervolgens terug te veren naar de
oorspronkel i jkheid, dat gebeur t op
het sensor isch niveau. Door een
sensor ische rept ie lenbreinervar ing,
zoals kou of een andere pr ikkel ing,
laat ik mensen energie ont laden via
de f i jne motor iek van de spieren.
Sommige mensen kr i jgen daar een
beeld van een gebeur tenis bi j . Dat is
geen herbeleving, meer ‘ for the record’.
Het aanpakken van dat t rauma is niets
anders dan het toevoegen van een hulp-
bron, die in de oorspronkel i jke s i tuat ie
ontbrak. Die hulpbron is voor iedereen
anders. Het kan bi jvoorbeeld een mens,
beeld, gevoel of aanraking zi jn.”
IS SOMATIC ExPERIEnCInG
nOU COACHInG Of EEn VORM VAn
THERAPIE?
“Coachen wordt geassocieerd met een
mentale ref lect ie die vanui t je gevoel
wordt geïni t ieerd. In het coachingstuk
kan een le idinggevende of coach
vanui t verbinding de medewerker
spiegelen op zi jn z ienswi jze of over-
tu iging. Als de diepere emot ies en de
rol die het l ichaam daarbi j speel t erbi j
worden gehaald, dan heet het vaak
therapie. Somatic Exper iencing pakt
het denken, het voelen en het l ichaam
al lemaal op van binnen naar bui ten.
We interpreteren en diagnost iceren dus
niet , maar beoordelen de staat van het
autonome zenuwstel in prakt ische zin.
Als je een medewerker helpt met het
gezond ui ten van zi jn emot ies, mag je
het van mi j therapie noemen, hoewel
dat gewoon een eigenschap is van een
gezond ontwikkeld mens. Daarom is
het zo belangri jk dat een le iding-
gevende een vr i j l ichaam heeft op het
niveau van het autonome zenuwstelsel .
Als j i j een bepaalde spanning of een
dominerend gevoel op de afdel ing niet
aankan, hoe moeten jouw mensen en
hun l ichaam dat dan kunnen?”
HET GAAT DUS OM MEER DAn
DE ZOVEElSTE COACHTOOl.
“Als je met de pr incipes van Somatic
Exper iencing gaat werken, merk je dat
het zeker geen coachtechniek of foef je
is. Je leer t je l ichaam kennen in de
prakt i jk en ik geef je daar het referen-
t iekader voor. Daarom laat ik het
mensen al t i jd zel f ondergaan. Je moet
dus wel nieuwsgier ig z i jn naar jezel f .
Dan kr i jg je echt een kracht ig bewust-
z i jn en handvatten om om te gaan met TEKST CAROlInE lInSSEn
FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn
HANSVELDERS.COM
ZIE DE WORKSHOP OP PAGInA 29
Onder ieder probleem zit een informatie- of educatie-
tekort, dus als je maar het goede perspectief hebt, lukt het ineens wel.
45
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
InDIVIDU
Volgens mij gaat aandachtig leven over het loskomen van de overtuiging dat ‘mijn denken’ de waarheid verkondigt over wat er zich in de wereld en in mijn bewustzijn afspeelt. Hierdoor ontstaat een afhankelijkheid van het denken en worden ‘mijn’ gedachten leidend voor mij, in plaats van ondersteunend. De verleiding is groot om mee te gaan in een continue stroom van gedachten. Maar wat kan er zo een hoop van het leven langs me heen gaan...
Het denken is steeds ger icht op prestat ie: meer, beter,
snel ler. . . Je zou het kunnen vergel i jken met een ziekte, een
verslaving. Op een gegeven moment voel je je al leen pret t ig,
als je weer iets bereikt hebt. Maar er volgt steeds een nieuwe
stap, l iefkozend ‘u i tdaging’ genoemd. Erg vermoeiend.. .
Als je je laat le iden door gedachten, ver l ies je het contact
met jezel f en de real i te i t , het contact met de binnen- en
bui tenwereld dus. Je leef t in je gedachten en bent daardoor
aan het over leven, niet aan het leven. Denk maar eens aan
zo’n moment waarop je in beslag genomen wordt door je
gedachten. Zie je dan die pracht ige bloemen nog? Eigenl i jk
neem je op zo’n moment al leen nog maar je gedachten waar.
Waar je ook staat, daar ben je. Niet a l t i jd dus.. .
Zo slui t je een heel deel van het leven bui ten. J i j bent
immers meer dan je gedachten. Door het denken le idend te
maken in je leven, ver leer je de kunst om de bl ik naar
binnen te keren, voorbi j het hoofd. En je ver leer t waar te
nemen wat er bui ten jou al lemaal gaande is.
Zouden we zo een col lect ieve verslaving aan het creëren
zi jn? Een verslaving die er toe le idt dat we steeds snel ler
gaan leven in een poging te voldoen aan wat ons hoofd van
ons vraagt. En dat we daar onze maatschappi j ook op
inr ichten, waardoor we het tempo van leven steeds verder
opschroeven? We zi jn zo bezig om te voldoen aan onze hoge
meet lat , dat het last ig is om de werkel i jke behoefte nog te
ervaren die onder dat harde werken l igt . Het r is ico is dat we
het gevoel van zingeving kwi j t raken. Maar het ver langen
daarnaar is wel degel i jk aanwezig. Neem j i j het nog waar?
Als je jezel f de kans wi l t geven om werkel i jk in contact te
z i jn met wat er in jou leef t , kan dat door lang genoeg bi j
het huidige moment st i l te staan om het in je op te nemen.
Al leen dan kun je de waarheid van di t moment van je
bestaan aanvaarden, erkennen en ervan leren. En zo
zingeving ervaren. Die komt immers van binnenui t ,
n iet van bui tenaf.
Ik ben meer dan mi jn gedachten. Om erachter te komen
wat er in mi j leef t , dien ik met aandacht te leven. Dan kan
ik echt aanwezig z i jn.
Waar ik ook ga, daar ben ik.
Waar je ook staat, daar ben je?
CO
Lu
mN
COLUMN PETRA DE BRUIjn | SCHOOlVOORCOACHInG
PETRA DE BRUIJN IS SENIOR (TEAM)COACH EN OPLEIDER
VOOR SCHOOLVOORCOACHING.
@PETRACOACHT
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
(ADVERTENTIE)
Dit boek gaat over
blijvende en niet-blijvende
verl ichting. Adyashanti
schri j f t op een heldere
en nuchtere manier hoe
steeds meer mensen een
niet-bl i jvende vorm van verl ichting
ervaren en maakt inzichtel i jk wat
verl ichting eigenli jk is.
Verl ichting is als ontwaken uit een
droom, loskomen van denken in
scheiding en afstand, en terugkeren
naar een werkel i jkheid die uit verbon-
denheid bestaat. Het boek ver telt wat
loslaten inhoudt: totale overgave aan
wat er is in je leven.
Die uit leg ontroerde me, omdat het me
herinnerde aan een ervaring van meer dan
20 jaar geleden. Ti jdens een vakantie
op Formentera werd mijn vriendin dood-
gereden door de Guardia Civi l . In de
nacht na haar overl i jden had ik een
overweldigende ervaring van l iefde en
verbondenheid. In de jaren erna vond
ik de pri js voor die kor tstondige
verl ichting nogal hoog, maar dit boek
gaf me de waarde ervan terug.
RIAN VAN STRAALEN IS COACH, FREELANCE
OPLEIDER BIJ SCHOOLVOORCOACHING
EN HEEFT EEN EIGEN BEDRIJF ELANGROEP.NL
Boektip van Rian van Straalen
Het einde van je wereld Ongecensureerde, klare taal over de aard van verlichting
boek tips
Adyashant i
47
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
InDIVIDU
Wie heeft er geen last van aandachtsstress? Alles moet met aandacht gebeuren: je mail beantwoorden, luisteren, eten, werken, etc. We hebben blijkbaar erg veel behoefte aan aandacht. Dat betekent mindfulness: veel aandacht voor aandacht. Maar soms is het gewoon heerlijk om je automatische piloot het werk laten doen. Al is dat niet helemaal zonder gevolgen...
Ik begeleid veel mensen in hun persoonl i jke ontwikkel ing.
Een terugkerende vraag is: “Mi jn hoofd weet wel dat bepaald
gedrag niet versterkend is, maar toch doe ik het. Hoe kan
dat?” Al leen deze bewustwording is al een mooie stap. Vaak
zie je die pas achteraf . Wi j z i jn ‘gewoontedieren’ . Op het
moment dat her inner ingen worden geact iveerd door dage-
l i jkse s i tuat ies, zul len we hier vanui t een automat isme op
reageren. Een vei l ige react ie, gedrag waarvan we de
ui tkomst al kunnen voorspel len.
We geven op een nieuwe si tuat ie een oude react ie. Vaak is
het een over levingsmechanisme dat niet synchroon is met
het nu. We bl i jven doen wat we al t i jd hebben gedaan, maar
ergens weten we dat di t n iet bevredigend is. Het l ichaam
reageer t met spierspanning. Het stresshormoon adrenal ine
stroomt meer door ons l i j f . Om nog maar te zwi jgen over de
effecten op de organen, spi jsver ter ing en vi ta l i te i t . Het
l ichaam wordt minder f lexibel en we zi t ten niet meer zo
lekker in ons vel . Di t heeft effect op ons levensgeluk,
gevoel , de omgeving en onze geest. We worden niet a l leen
‘narrow minded’ maar ook een ‘narrow body’…
Het goede nieuws is dat het l ichaam een helder signaler ings-
systeem is voor ongemakken, voor je eigen patronen.
Reageer t je l ichaam met een spierspanning - bi jvoorbeeld
de buik die verkrampt of het verhogen van de schouders -
dan weten we nu dat we wakker moeten bl i jven. Dat di t
het moment is om je patroon te doorbreken. Dus niet over-
schakelen op je automat ische pi loot . Nee, bl i j f ! Bl i j f met
de aandacht in het nu.
Wat z i jn de fysieke, emot ionele en mentale react ies? Kan je
waarnemen zonder direct in een react ie te stappen? Dan
komt er ruimte voor andere manieren om met de si tuat ie om
te gaan. Ruimte voor verbinding met wat je wi l t op di t
moment. Aandacht voor jezel f , voor je behoeften en vanui t
di t contact de ju iste woorden en het ju iste gedrag laten
zien. Het l ichaam is het eerste waarnemingssysteem, een
heel puur systeem dat we niet a l t i jd ser ieus nemen. Als we
ons bewust z i jn van deze pure, fysieke react ies op si tuat ies
en lu isteren naar wat het l ichaam ons ver tel t , kunnen we
dichter bi j onszel f bl i jven. Dan bl i jven we trouw aan onszel f
en hoe we nu wi l len reageren. We zul len hierdoor f lexibel
bl i jven, geen verkrampingen in l ichaam en geest ervaren,
maar aandacht ig, rust ig en ruimhar t ig z i jn. Aandacht voor
de aandacht… Het zegt al les over de maatschappel i jke
patronen die wi j hebben gecreëerd… Kunnen wi j wakker
bl i jven voor het nu, de stroom van het leven ervaren? Hoe
leuk kan aandacht dan zi jn?
Aandacht waarvoor?
CO
Lu
mN
COLUMN AnITA TAMMInG | SCHOOlVOORCOACHInG
ANITA TAMMING, FREELANCE OPLEIDER SCHOOLVOORCOACHING,
EIGENAAR VAN AHAU COACHING & TRAINING EN YOGACENTRUM
INNERWORK. AHAU.NL
48
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je beheerst verschillende coach-
technieken en weet welke jij effectief kunt
inzetten tijdens gesprekken. Zo krijg je
de ander in beweging. Je bent in staat
constructief positieve én negatieve
feedback te geven. Je hebt geleerd welke
opvattingen en overtuigingen bepalend
zijn voor jouw gedrag en kent het effect
daarvan op je gesprekspartner.
WAT DOEn WE?
Samen met de andere deelnemers oefen je
veel, zowel in de rol van coach als van
gecoachte. Korte theoretische instructies
wisselen we af met oefeningen, zodat je
de technieken direct in praktijk brengt en
ervaart wat het effect is. Door de casuïstiek
uit je eigen (werk)omgeving is deze training
heel concreet en direct toepasbaar.
VOOR WIE?
Je bent bijvoorbeeld leidinggevende,
medewerker, projectmanager of docent.
Je wilt meer weten over jouw rol in
interactieprocessen en je effectiviteit in
gesprekken vergroten. Je deinst niet terug
voor zelfreflectie en laat je niet afschrikken
door feedback van anderen. Je bent
nieuwsgierig naar persoonlijke ontwikke-
ling en wilt hier tijdens de training zelf
energie in steken.
COACH-TECHNiEkEN 1-Op-1
iNDiViDu: OPLEIDINGEN
49
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
WAT KAn IK nA AflOOP?
Als St!R-erkend coach kun je
mensen op professionele wijze coachen op
(werkgerelateerde) vraagstukken. Daar-
voor kies je uit een keur aan coachtechnie-
ken die je theoretisch én praktisch tot in
de puntjes beheerst. Je weet hoe je jezelf
tijdens een coachtraject als belangrijkste
instrument inzet, doordat je beschikt over
diepgaand inzicht in je eigen persoonlijk-
heid. Je leert spelen met het effect van
jouw gedrag, opvattingen in de interactie
met anderen en weet op professionele
wijze je aanpak te onderbouwen en te
verantwoorden.
WAT DOEn WE?
Systeemdenken en de psychologie van
Jung vormen de theoretische kaders van
deze leergang. Daarbinnen oefen je veel
met echte coachvragen. Met je groepsge-
noten in afwisselend de rol van coach en
gecoachte, maar ook met echte coachees
tijdens de coachtrajecten die je als
onderdeel van de leergang verzorgt.
Daarbij word je intensief begeleid door je
leergangcoach en de andere deelnemers.
De verwerkingsopdrachten helpen bij de
reflectie op je ontwikkeling tot coach,
zodat coachen een tweede natuur wordt.
VOOR WIE?
Je bent bijvoorbeeld trainer, hr-manager,
leidinggevende of wilt van coaching je
beroep maken. Je bent hongerig naar
persoonlijke groei die jou en de mensen in
je omgeving verder brengt. Je zoekt een
gedegen opleiding waarin vakmanschap
en persoonlijke groei hand in hand gaan
en houdt van leren als onderdeel van een
groepsproces.
P.S. Onze bestseller is ook als
dagleergang te volgen.
InDIVIDU
LEErGANG COACHiNG VOOr prOfESSiONALS
SCHOOlVOORCOACHInG.nl
“AlS jE BAnG BEnT VOOR DE STIlTE, BEn jE BAnG VOOR jEZElf.”
InEKE WAlRAVEnS
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
50A
AN
DA
CH
T V
OL
GE
NS
...
“De succes-factor in een reorganisatie is echte aanDacht voor collega’s”
GErArD TEN HAVE
51
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
middelen voor. Al les is ger icht op een
goede intervent ie bui ten op straat,
waarbi j het interne systeem niet
le idend is maar ondersteunend. Daar
waren we al een eind mee gekomen,
maar het kan al t i jd beter.
Eerst moet je voor ogen hebben waar
je met z i jn al len naar toe wi l t . Daar is
iedereen het wel over eens. Maar je mag
dat op je eigen manier doen. In het
real isat ieplan staat veel over visie, over
waarden en normen, hoe je wilt optreden
en wat we wi l len bereiken, en minder
over hoe we het precies moeten doen.”
WAT IS jOUW PlEK In DIE
REORGAnISATIE?
“Ik ben 62, dus ik zie het als een mooie
laatste k lus om mi jn col lega’s
Politiemensen hebben van
nature voor elk probleem een
oplossing paraat. Districtschef
Oost-nederland Gerard ten Have
leerde in de praktijk en door
coaching dat het ook anders
kan: “je helpt mensen meer
door goed te luisteren en
veiligheid te creëren, zodat
ze de ruimte krijgen om zelf
problemen op te lossen.” Die
vaardigheid komt goed van pas
in de ingrijpende personele
reorganisatie die bij de politie
gaande is.
Gerard ten Have was tot aan de
nat ionale reorganisat ie begin 2013
plaatsvervangend korpschef van het
pol i t iekorps Noord- en Oost-Gelder land
(NOG). 26 Pol i t iekorpsen zi jn inmid-
dels samengevoegd tot één landel i jke
organisat ie en herverdeeld in t ien
eenheden plus een landel i jke eenheid.
De verdel ing van pol i t iemensen over
de diverse regio’s is een monumentale
k lus die geklaard moet worden terwi j l
het pol i t iewerk gewoon doorgaat. Daar
rekenen wi j burgers immers op.
Vandaar dat er een per iode van
ongeveer zes jaar voor is ui tgetrokken.
Gerard is nu distr ictschef bi j het
distr ict NOG. Dat is onderdeel van de
Eenheid Oost, een regio ter grootte
van de provincies Over i jssel en
Gelder land met 81 gemeenten en 3,5
mi l joen mensen.
WAT IS HET DOEl VAn DE nIEUWE
POlITIEORGAnISATIE?
“We wi l len vakmanschap voorop zetten
en mensen ruimte geven om daar naar
eigen inzicht invul l ing aan te geven,
binnen de herkenbare pol i t ienormen en
-waarden. Een aantal zaken wi l len we
in heel Nederland op dezel fde manier
gaan doen. Bi jvoorbeeld de aangif te-
afhandel ing, of dat we bi j een spoed-
melding binnen vi j f t ien minuten ter
plekke zi jn. Er z i jn ook si tuat ies die
elke dag weer anders kunnen zi jn;
daar moeten je col lega’s meteen naar
eigen inzicht act ie kunnen ondernemen.
Daar kr i jgen ze de ruimte en de
ORGAnISATIE
>>
52
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
van het oude korps NOG een plek te
helpen vinden in de nieuwe nat ionale
pol i t ieorganisat ie.”
DAT GAAT nIET VAnZElf. In
nOVEMBER 2013 WERD ER AlWEER
HET VIERDE SCEnARIO VOOR DIE
PERSOnElE HERInDElInG
GEPRESEnTEERD…
“Toegegeven, de personele reorganisatie
laat lang op zich wachten. Dat geeft
onrust en onzekerheid. We lossen dat
op door elkaar aan te spreken op
waarom we ooi t bi j de pol i t ie z i jn
gegaan. Er werken al lemaal zeer
betrokken mensen, die toch al veel
praten over hun dagel i jkse werk. En nu
dus ook over de reorganisat ie. Hoe ga
je daarmee om? Hoe kun je elkaar
helpen daarmee om te gaan? Gelukkig
lag er eind 2013 een akkoord voor het
reorganisat ietraject van de nat ionale
Als leidinggevende moet je je kunnen
verplaatsen in je mensen, die het gewoon vervelend vinden
als ze van Arnhem ineens naar Rotterdam moeten verhuizen.
pol i t ie, dus we kunnen de formele
reorganisat ie nu gaan ui tvoeren.”
DAT VRAAGT WEl WAT VAn DE
lEIDInGGEVEnDEn…
“Je moet je kunnen verplaatsen in je
mensen, die het gewoon vervelend
vinden als ze van Arnhem ineens naar
Rotterdam moeten verhuizen. We
kunnen hen helpen daar goed mee om
te gaan, en informat ie geven zodra we
die hebben. Dan laat je ze merken dat
ze niet zomaar een nummer z i jn. We
hebben het niet over een simpele
papieren exerci t ie, het gaat over
mensen met gezinnen, vaak ook met
jonge kinderen. De succesfactor in
zo’n reorganisat ie is echte aandacht
voor col lega’s, voelen wat ze bezig-
houdt en dat samen benoemen. En
verkoop het niet mooier dan het is.
‘Di t gaat toch gebeuren, di t is de weg’,
daar moet je helder in z i jn. Ik merk
dat dat helpt .
We verwachten in de nieuwe landel i jke
organisat ie operat ioneel le iderschap:
weten wat er in het gebied speel t ,
teams goed samenstel len en de
talenten van de teamleden opt imaal
benutten. Ons doel is de samenleving
te dienen, dus heb je ook dienend
53
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
groepen zi t ten medewerkers ui t a l le
distr icten. Een van de thema’s is de
directe aanpak van aangif tes en
meldingen. Degene die de melding of
aangif te ontvangt, geeft hem niet door
aan het bureau maar onderneemt zel f
act ie. Heel z ichtbaar voor de melder
dus. Hoe kan je dat s l im doen? In de
werkgroep kwamen er veel ideeën ui t .
Binnenkor t hebben we een globaal
kader hoe we gaan werken en pi lots
om het te testen, helemaal bedacht en
opgezet door de col lega’s die ruimte
kregen voor goede ideeën.”
le iderschap nodig. Niet van bovenaf
bepalen hoe het moet, maar je col lega’s
coachen, faciliteren en enthousiasmeren.
Dat is wel een paar stappen verwi jderd
van het hiërarchisch le iderschap van
vroeger, maar er z i t absoluut beweging
in. Ik merk dat le idinggevenden
enthousiast worden omdat hun agenten
meer verantwoordel i jkheid gaan nemen
in het verzinnen van oplossingen. Ze
star ten bi jvoorbeeld samen met
burgers in de wi jken in i t iat ieven op
tegen woninginbraak. Of ze vragen om
iPads, zodat ze ter plekke een aangif te
kunnen behandelen en burgers niet
naar het pol i t iebureau hoeven. Dat
moet natuur l i jk wel le iden tot resul taten
waar je je als team aan gecommit teerd
hebt. Het team maakt z i jn eigen
teamplan, met reële doelen zoals het
verminderen van het aantal woning-
inbraken en het vaker oplossen van
inbraken, of zoveel mogel i jk vermogen
afpakken van misdadigers.”
BETER SAMEnWERKEn AlS
nATIOnAlE POlITIE BETEKEnT
OOK: MEnSEn lOSWEKEn VAn HUn
KOnInKRIjKjES. lUKT DAT?
“Veranderen is loslaten. Daarvoor moet
je wel het gevoel hebben dat de
verandering nodig is. Dat beslui t over
één landeli jk korps is een vast gegeven.
Daar kan iedereen wat van vinden
maar als het vaststaat, gaan pol i t ie-
mensen er wel gewoon mee werken.
Dan wordt het dus een zaak van het
proces gebruiken om die samenwer-
king op gang te brengen. Dat doe je
niet door van bovenaf plannen op te
leggen, maar door mensen die samen-
werking samen te laten opbouwen.
Ik ben namens vi j f distr icten verant-
woordel i jk voor het in werking zetten
van wat wi j ‘ robuuste basisteams’
noemen: de mensen die op straat de
pol i t iezorg vervul len. Ik heb t ien
werkgroepen benoemd op evenzoveel
onderwerpen, al lemaal met als doel om
de wi jze waarop die teams gaan
werken vorm te geven. In de werk-
ORGAnISATIE
“Aandacht voor anderen zi t voor mi j in oprechte interesse hoe het met
iemand gaat, en dan niet a l leen op het werk. Een echt gesprek voeren is
tweer icht ingsverkeer, daar wi l ik de t i jd voor nemen. Dat is soms best
last ig, want mi jn agenda zi t boordevol . Maar als iemand behoefte heeft
aan een gesprek, dan heeft dat bi j mi j a l t i jd voorrang. Het nadeel van die
pr ior i te i t is dat ik mezel f daardoor wel eens tekor t doe. Ik zou best wel
eens wat meer aandacht voor mezel f mogen hebben…
Daarvoor ga ik hardlopen en gol fen. Met gol fen moet je je helemaal
concentreren op de volgende slag, dan laat je je niet meer af le iden.
Hardlopen heeft voor mi j dezel fde funct ie als s lapen, het werkt ontspan-
nend en relaxend. Het is mi jn manier om los te laten en mi jn hoofd leeg te
maken. Al rennend komen er al ler le i leuke en verrassende gedachten
bovendri jven die z ich vr i j kunnen vormen. Omdat mi jn geest in de vr i je
stand staat, dienen zich dan vaak ineens oplossingen aan.”
DE AANDACHT VAN GErArD TEN HAVE
>>
54
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
men mi j meer als coach ging zien,
vandaar die Leergang Coaching voor
Professionals. Nu treed ik ook op als
coach voor mensen die vast lopen,
maar die z i t ten dan wel wat verder weg
in de organisat ie. Het z i jn ook hele
andere gesprekken. Je moet heel
duidel i jk z i jn of je als le idinggevende
in een funct ioner ingsgesprek zi t of dat
je als coach op basis van gel i jkwaar-
digheid een diepgaander gesprek
voer t .
Voor lopig v ind ik het voldoende dat ik
sta ingeschreven voor de coachpool
binnen de pol i t ie. Daardoor wordt het
al meer bekend wat ik kan betekenen
voor mi jn col lega’s. Maar binnen niet a l
te lange t i jd stop ik bi j de pol i t ie, en
dan is een eigen coachbureau een
mooie nieuwe vul l ing van al die vr i je
t i jd. Ik zou het mooi v inden om al le
ervar ing die ik heb opgedaan te delen
met anderen.”
En OP MAnAGEMEnTnIVEAU?
“Als distr ictschef z i t ik nu elke twee
weken met de diensthoofden om de
tafel om samen beleid te maken en de
resul taten te bespreken. We laten zien
waar het wel of n iet goed gaat, we
leren van elkaars best pract ices.
Strategisch groei t dat naar elkaar toe,
je helpt e lkaar vanzel fsprekend. Onze
teams maken bi jvoorbeeld samen
plannen om in de donkeredagenperiode
grote verkeerscontroles te organiseren,
met als bi jkomend doel woninginbrekers
te t raceren.”
HOE HElPT COACHInG In DIT
PROCES?
“Pol i t iemensen hebben van nature al t i jd
een oplossing paraat, daar ben ik zel f
ook een exponent van. Dat moet je echt
af leren. Ik was daar al een t i jd mee
bezig, maar vor ig jaar heb ik er in de
Leergang Coaching voor Professionals
echt een streep onder gezet. Je helpt
je mensen er niet mee, die moeten hun
oplossingen zel f ontdekken. Je helpt
mensen meer door goed te lu isteren en
veil igheid te creëren, zodat ze de ruimte
kr i jgen om zel f problemen op te lossen.
Ik heb door coaching geleerd om
mensen mee te nemen naar hun eigen
gedachten en antwoorden in hun
binnenwereld. Het hielp ook dat ik bi j
de pol i t ie elke v ier, v i j f jaar een andere
funct ie kreeg. Dat is fantast isch, want
al les wat je leer t kun je te lkens fr is en
f ru i t ig opnieuw ui tproberen. Voor mi j
was de belangri jkste factor dat ik
steeds meer naar mi jn gevoel ben
gaan handelen. Als je dat gevoel kunt
ui tspreken, nodig je de ander ui t dat
ook te doen. Dat leerproces is bi j mi j
versterkt door een ingr i jpend persoon-
l i jk ver l ies. Iedereen vraagt je in zo’n
s i tuat ie hoe het met je gaat, dus dan
moet je langzaamaan wel je gevoels-
leven leren ontslui ten. Los van het
ver l ies heeft dat dus wel iets moois
opgeleverd.”
HOE ZET jE ZElf jE
COACHVAARDIGHEDEn In?
“Bi j de pol i t ie is veel aandacht voor
loopbaancoaching. Als er col lega’s
waren die z ich wi lden heror iënteren in
hun funct ie of ambit ie voerde ik
gesprekken met ze om een nieuwe
r icht ing te v inden. Dat is spontaan zo
gegroeid, maar ik wi lde meer: col lega’s
ook los van mi jn le idinggevende
funct ie kunnen helpen. Ik wi lde dat
Verkoop het niet mooier dan het is. ‘Dit gaat toch
gebeuren, dit is de weg’, daar moet je helder in zijn.
TEKST CAROlInE lInSSEn
FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn
55
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
‘Keren van hard-
nekkig gedrag?
Ei t je!
We sussen en
helpen te weinig.
Onze standaard-
vraag is: Wordt
die ander daar
zwakker of
kracht iger van? In een
niet- lenige organisat ie z i t vaak ieder-
een op elkaars stoel ’ Zou het mogel i jk
z i jn? In di t prakt ische boek laat oud-
col lega Maaike Thiecke samen met
Bianca van der Zeeuw zien dat hun
methode echt werkt . Samen ontwierpen
ze Systemisch Transi t iemanagement,
een methode om organisat ies te
helpen veranderen makkel i jker te
maken. Di t boek verander t je br i l op
verandermanagement voorgoed!
ORGAnISATIE
In ‘Gevoelens verwoorden maakt je vr i j ’ def in iëren
Gi jsen en Donceel spir i tual i te i t a ls leven in l i jn met je z ie l , met je
voeten op de grond in het hier-en-nu. Een zielsgevoel omschri jven zi j a ls een
intuï t ief gevoel dat iets zegt over de betekenis van de si tuat ie voor een persoon
op dat moment.
Afgeleid van een zielsgevoel ontstaan gevoelens, bi jvoorbeeld verbondenheid,
verdr iet of eenzaamheid. De auteurs benadrukken dat het verwoorden van je
gevoel de sleutel is naar meer bewustzi jn. Het lucht op, geeft inzicht en duidel i jk-
heid. Di t k l inkt natuur l i jk eenvoudig, maar ik ervaar het als een taaie k lu i f . Zeker
als ik niet zo t rots ben op wat ik voel…
Uit gevoelens vloeien fysieke emot ies voor t , zoals lachen, hui len, woede en
verkramping. Het door leven en ui ten van emot ies is belangri jk. Onderdrukte
gevoelens en emot ies worden als bal last in het l ichaam opgeslagen. Dankzi j
n ieuwe ‘ toeval l igheden’ bestaat de mogel i jkheid, om die bal last later alsnog te
verwerken.
Dit proces wordt vanui t diverse invalshoeken bel icht . De auteurs presenteren een
stappenplan om met je emot ies, gevoelens en intuï t ie om te gaan en meeval lers te
creëren. Hoewel ik het spir i tueel kader dat de auteurs schetsen niet a l t i jd kan
vatten, gr i jpen ze mi j met hun rake beschr i jv ingen over intuï t ie, gevoelens en
emot ies en de mogel i jkheden die ik heb, om mi jn leven een beet je naar mi jn hand
te zet ten.
boek tips
Systemisch Transitie-managementneem voor de verandering de makkelijke weg!
Maaike Thiecke e.a. Boom nelissen
Boektip van Yolanthe de Goederen
‘Gevoelens verwoorden maakt je vrij’
YOLANTHE DE GOEDEREN, LOOPBAANCOACH, SUPVERVISOR VISTANOVA
LOOPBAANADVIES-DEGOEDEREN.NL
EEN VOORPROEFJE LEES JE HIER:
BOOMNELISSEN.NL
Van William Gijsen en Boudewijn Donceel
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
(ADVERTENTIE)
57
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
ORGAnISATIE
Als in een organisatie de druk toeneemt en het accent bijna uitsluitend op doen, presteren en problemen oplossen komt te liggen, wordt aandacht het kind van de rekening. Het resultaat is dat de hectiek verder oploopt.
Een voorbeeld: In een team met een hoge werkdruk voelen
medewerkers z ich niet ser ieus genomen door hun le iding-
gevende. De manager begri jpt di t n iet , want z i jn deur staat
open als medewerkers zaken niet meer op eigen kracht v lot
kunnen trekken. Hij is sterk oplossingsgericht en in de meeste
geval len kan hi j hen weer op de r i t helpen. Dus hoezo niet
ser ieus genomen? Ti jdens een teamgesprek bl i jk t echter dat
de medewerkers geen aandacht ervaren voor de stress die ze
voelen. De snelheid en het gemak waarmee de manager met
een oplossing komt, geeft hen het gevoel snel de deur ui tge-
werkt te worden. Als de manager di t hoor t , real iseer t h i j z ich
dat hi j , zel f ook geplaagd door hoge werkdruk, n iet de rust
voel t om wat hi j hoor t a ls het ware door z i jn l ichaam te laten
zakken; van zijn hoofd naar zijn hart, naar zijn voeten. Om even
helemaal aanwezig te z i jn, zodat niet al leen de stor ing op de
werkinhoud, maar ook de stor ing op de gevoels l i jn aandacht
kr i jgt . Op het moment dat hi j bewust deze rust neemt, komt
de verbinding en het er samen voor staan weer beschikbaar.
Een deel van het werk is dus oplossen, iets doen, is act ie-
ger icht . En een deel van het werk is ontvankel i jk z i jn voor
wat er is, zonder daar iets mee te moeten. Sterker nog, om
dat vooral te laten.
Nog een voorbeeld dat deze combinat ie mooi i l lustreer t .
Dr ie col lega’s vragen om een gesprek met hun teammanager.
Twee col lega’s geven aan dat z i j , tegen hun natuur l i jke
gewoonte in, terughoudend zi jn in hun feedback naar de
derde col lega, omdat hi j nogal gevoel ig is op di t punt en ze
hem niet wi l len kwetsen. Ze bespreken gevieren de kwest ie
ui tvoer ig en aan het eind maken ze de afspraak dat de twee
col lega’s toch de feedback gaan geven en dat de derde
col lega het zo goed als mogel i jk leer t te ontvangen. Het
gesprek wordt beëindigd en de teammanager vraagt of de
derde col lega nog even bl i j f t . In dat tweede gesprek is er
aandacht voor de moeite die de derde col lega heeft , de
worstel ing met z i jn per fect ionisme en de weerbarst igheid
van zi jn persoonl i jke ontwikkel ing op dat moment. Ook hier
demonstreer t de teammanager de combinat ie van iets
aanpakken (doen) en de mens zien in z i jn worstel ing ( laten).
In organisat ies schatten we de kracht en de werking van
aandacht, iemand werkel i jk z ien, vaak onvoldoende op
waarde. Terwi j l ju ist di t e lkaar werkel i jk z ien als mens een
voedingsbodem creëer t waar in oplossingen kunnen wor telen
en effect ressor teren.
Aandacht in interactie. Tussen organiseren en laten ontstaan.
CO
Lu
mN
COLUMN MARGRET VAn PAASSEn | ORGAnISATIECOACH
MARGRET VAN PAASSEN, ORGANISATIECOACH EN SCHRIJVER/-
COLUMNIST, DE SCHEPPENDE KRACHT VAN TEGENDELEN, AUTEUR
VAN ‘DE KRACHT VAN KWETSBAARHEID’.
DEZE COLUMN IS ONTLEEND AAN: ‘AANDACHT IN INTERACTIE -
TUSSEN ORGANISEREN EN LATEN ONTSTAAN’ EEN BOEK DAT IN
DE TWEEDE HELFT VAN 2014 WORDT GEPUBLICEERD.
MEER INFO OP TARADE.NL
58
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
iNCOmpANyHOE HOUDEn WE DE OnGE-
WEnSTE SITUATIE In STAnD?
Organisaties zijn levende systemen in een
evenwicht. Maar soms is de balans
ontregeld. Organisatiecoaching kan dan
helpen om de relaties weer in evenwicht
te brengen. Daarbij kijken we niet naar wat
er mis is, maar gaan samen op zoek naar
wat er mist.
De Haagse Hogeschool biedt sinds een
aantal jaar een succesvolle master op hbo-
niveau aan op het gebied van organisatie-
coaching. Onze leergang Coaching voor
Professionals vormt hiervoor een uitstekende basis en is bovendien een erkende
vooropleiding voor deze master.
Tijdens de Master Organisatie Coaching leer je medewerkers begeleiden op organisatie-
niveau. Het uitgangspunt is de wisselwerking tussen het coachen, de organisatie en
de medewerkers. De nadruk ligt op het coachen van verandertrajecten. Daarbij staan
collectieve leerprocessen in organisaties en praktijkgericht onderzoek centraal. Je
krijgt les in onderzoeksvaardigheden, organisatiedynamica, large scale interventies
en -vaardigheden. Ook het leervermogen van organisaties en de rol van leiderschap
komen aan bod. Kijk verder dehaagsehogeschool.nl
mASTEr OrGANiSATiE COACHiNG
OrGANiSATiE: OPLEIDINGEN
59
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
ORGAnISATIE
SCHOOlVOORCOACHInG.nl
TrAiNiNG OrGANiSATiECOACHiNGWAT KAn IK nA AflOOP?
Je kunt een vraagstuk plaatsen in de context van een
organisatie. Je bent in staat verrassende interventies te doen. Je
kent jouw (on)mogelijkheden als organisatiecoach en weet hoe je
de verantwoordelijkheid voor een vraagstuk daar krijgt waar ze
hoort. Je kunt spelen met jouw cirkel van invloed en betrokken-
heid.
WAT DOEn WE?
In een intensief collectief leerproces met mensen uit diverse
branches krijg je zicht op de blinde vlekken en taboes van
organisatieculturen. Je leert veel over de praktijk in andere
organisaties en ontdekt zo wat (niet) werkt. Theorie is in onze
ogen pas toepasbaar als je het hebt doorleefd. Daarom oefenen
we veel met echte praktijksituaties in de rol van organisatiecoach,
opdrachtgever en observator.
VOOR WIE?
Je beschikt over ruime ervaring met coachen en het begeleiden
van processen, bijvoorbeeld als projectleider, (team)coach of
manager. Je vindt feedback geven, vragen en ontvangen vanzelf-
sprekend.
“WAnnEER SOMMIGE TEAMlEDEn UIT EEn fAMIlIAlE
CUlTUUR KOMEn WAARIn DE RElATIE CEnTRAAl STAAT,
lETTEn ZE HEEl STERK OP WAT DE AnDER PRETTIG VInDT
OMDAT ZE DE RElATIE WIllEn VOEDEn. AnDERE TEAMlEDEn
DIE UIT EEn CUlTUUR KOMEn WAARIn HET InDIVIDU CEnTRAAl
STAAT, KUnnEn ZICH DOOR DE ATTEnTIES VAn DIE EERSTE
GROEP SOMS In DE GATEn GEHOUDEn VOElEn. jE CUlTUUR
VERTAAlT ZICH In DE TEAMDYnAMIEK. DAT lEVERT VAAK
MISVERSTAnDEn OP.”
KITlYn TjIn A DjIE
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
60
”SucceS iS jezelf zijn. Dan ben je een uitblinker”
iNEkE wALrAVENS
AA
ND
AC
HT
VO
LG
EN
S..
.
61
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Ineke Walravens werkt als
interim-manager en commissaris,
begeleidt uitblinkers en geeft
masterclasses. Ze gaf al jong
een zekere carrière als verpak-
kingstechnoloog bij Unilever op
om Walravens Associates BV op
te richten. “nu, achttien jaar
later, weet ik dat ik daar goed
aan heb gedaan. Mijn boek
‘Uitblinken! Hoe hoog kan jouw
lat?’ heb ik geschreven om
anderen het zelfvertrouwen te
geven op zo’n moment te doen
wat je moet doen.”
OUD-PREMIER BAlKEnEnDE
AGEERDE ZES jAAR GElEDEn
TEGEn OnZE ZESjESCUlTUUR, En
HIj IS nIET DE EnIGE. UITBlInKEn
WORDT In nEDERlAnD nIET ERG
GESTIMUlEERD…
“Ons land heeft ambit ie nodig. We zi jn
veel te makkel i jk . Wi j , organisat ies en
mensen, hebben het veel te goed. Als
je ambit ie hebt, kan je ergens achter-
aan; daar horen dalen bi j maar ook
pieken. Als het lukt , is het k icken. Vaak
zi jn organisat ies al bl i j a ls ze net in de
plus staan. Werk wordt veel leuker als
je er al les ui thaal t , a ls je bi jvoorbeeld
die ene klant per se wi l t binnenhalen.
Daarmee creëer je een posi t ieve f low.
Dat herken je meteen in een organisatie,
dan wordt er bi jvoorbeeld veel meer
gelachen.”
jE BEnT ZElf EEn UITBlInKER:
ClUBKAMPIOEnE BIj HET ZWEMMEn
OP jE ACHTSTE, nEDERlAnDS
KAMPIOEn HOCKEYEn, CUM lAUDE
AfGESTUDEERD AAn DE TECHnISCHE
UnIVERSITEIT DElfT, SUCCESVOl
InTERIMMAnAGER. WAT IS jOUW
GEHEIM?
“Ik v ind mezel f geen ui tbl inker, er z i jn
een heleboel dingen die mi j n iet
lukken. Ik heb bi jvoorbeeld ook wel
eens dat het niet helemaal k l ik t met
iemand, en heel soms gaat een
inter im-opdracht minder goed dan ik
zou wi l len. Daar leer ik veel van voor
een volgende opdracht. Het is maar
hoe je succes def in ieer t . Er z i jn al t i jd
mensen die meer succes hebben dan
j i j . Succes is jezel f z i jn. Voor mi j ben je
dan een ui tbl inker.
Ik ben opgevoed met de boodschap
‘doe wat j i j zel f wi l ’ . Dat is mi jn
dr i j fveer. Ik kan niet anders dan het
maximale erui t halen, anders begin ik
er niet aan. Daar ben ik grenzeloos in,
ook bi j een inter im-opdracht. Als ik
voel dat er nog meer ui t te halen val t ,
haal ik a l les ui t een dag. Het l iefst nog
meer!”
HOE WORDT EEn InDUSTRIEEl
OnTWERPER EEn BEGElEIDER VAn
ORGAnISATIEVERAnDERInGEn?
“Op de TU was ik bloedfanat iek. Mi jn
professor zei bi j mi jn afstuderen al dat
ik er over t ien jaar waarschi jn l i jk n iets
meer mee zou doen. Daar kon ik me
toen niets bi j voorstel len. Ze had wel
gel i jk . Later kwam ik erachter dat ze er
onderzoek naar had gedaan: mensen
groeien een andere kant op.
Ik heb met veel plezier als verpak-
kingsontwerper bi j Uni lever gewerkt .
Mi jn eerste baas daar vroeg wat ik
over v i j f jaar wi lde zi jn. Nou, le iding-
geven leek me toen niks. ‘Wat doe je
toch de hele dag?’ , zei ik tegen hem.
Toen zag ik nog niet wat hi j toevoegde,
maar inmiddels weet ik beter.
Bi j Uni lever werd ik cont inu
Ik zeg wel eens tegen mensen dat ze af en toe stout moeten
zijn, als het maar in de lijn van het afgesproken doel ligt. >>
lEIDERSCHAP
62
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
baan opgezegd en ben interim-manager
geworden. Nu, achtt ien jaar later, weet
ik dat ik daar goed aan heb gedaan.
Mi jn boek ‘Ui tbl inken! Hoe hoog kan
jouw lat? ’ heb ik geschreven om
anderen het zel fver trouwen te geven
op zo’n moment te doen wat je moet
doen.”
SUCCES HEB jE ZElf In DE HAnD,
ZEG jE In jE BOEK.
“Mi jn ouders begrepen er niets van dat
ik mi jn baan opgaf. In hun ogen was ik
super succesvol , ik was de enige ui t
de fami l ie die gestudeerd had. Maar ik
ui tgedaagd: hogere funct ies, meer
verantwoordel i jkheid. Daar groeide ik
te lkens weer. Op een gegeven moment
kreeg ik een baan aangeboden waar-
van mi jn eerste baas had gezegd dat
ik die nooi t zou bereiken. Ik moest dus
bewi jzen dat ik het wel kon. Na twee
jaar ging dat knagen en heb ik een
coach gevraagd me te helpen het
elast iek door te knippen. Ik heb mi jn
Als je werkt, maak dan lol! Zodra je over
een interim-opdracht loopt te mopperen, moet je die klus niet doen.
Al les wat aandacht kr i jgt groei t .
Energie volgt intent ie.
Voornemens geven kracht.
Ui t : ‘Ui tbl inken! Hoe hoog kan
jouw lat? ’
“Sommige inter immers v inden het
raar dat ik nooi t bezig ben met een
volgende opdracht. Ik heb daar
bewuste keuzes in gemaakt. Ik wi l
een opdracht eerst goed afronden,
niet te vroeg weggaan of te lang
bl i jven. Daar heeft mi jn opdracht-
gever recht op. Pas dan ga ik op
zoek naar een volgende. Bovendien
moet ik er niet aan denken om
der t ig, veer t ig jaar in zo’n hoog
tempo door te werken! Ik zoek
tussen opdrachten de rust en de
st i l te op, en vanui t die st i l te ontstaat
al t i jd vanzel f weer de versnel l ing.
Dan wandel ik door het parkje v lak
bi j mi jn huis, ga bi j vr ienden eten,
lees boeken, maak pret en praat bi j
met zakenrelat ies. Sinds een jaar of
t ien mediteer ik, twee keer per dag.
Al t i jd, ook als ik een opdracht heb.
Daar hoor t wel wat volharding en
discipl ine bi j . Iemand zei ooi t : ‘ Ik
mediteer niet meer, want daar heb
ik nu geen t i jd voor. ’ T ja, dat is de
omgekeerde wereld. Als ik aan
anderen vraag wat mediteren mi j
heeft opgeleverd, antwoorden ze:
relat iverend vermogen, inner l i jke
rust en een gel i jkmat igere beleving
van dingen. Ref lect ie vragen aan
anderen is over igens ook aandacht
voor jezel f .
Ik ben een beet je een zakel i jk type,
anders zou ik zeggen: aandacht is
l iefde… Dat wordt in mi jn wereld
vaak te weeïg ui tgelegd. Maar als je
mensen echt verder wi l t kr i jgen en
wi l t laten excel leren, moet je
respect voor ze hebben. Je moet
een beet je van ze houden. Pas dan
komt het al lerbeste erui t .”
DE AANDACHT VAN iNEkE wALrAVENS
63
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Uitbl inken is volgens Ineke Walravens
een cirkelvormig proces dat te lkens
eenzel fde opeenvolging van fases
kent, a ls een cont inuüm waarbi j e lke
stap je naar een volgende fase brengt.
Telkens is er weer een nieuw begin.
De fases in de cirkel z i jn: Versnel lende
st i l te, Eer l i jke intent ie, Cont inue
beweging, Inner l i jke kracht en Ont-
spannen volharding; de ui tdaging zi t in
de bi jvoegl i jke naamwoorden.
• St i l te schept ruimte en haal t
belemmeringen weg.
• Intent ie is een zeker weten wat je
wi l t , en durven dromen.
lEIDERSCHAP
was niet meer gelukkig in mi jn baan.
Ik geef lezingen over onder meer de
twi j fe l van het moment. Achteraf is
a l les makkel i jk . Het gaat om het
moment dat je voor de keuze staat.
Doe je het dan? Dur f je de stap te
zet ten? Als je iets echt wi l t en er
eer l i jk in bent, dan kr i jg je ook de
kracht, het doorzett ingsvermogen en
de wi jsheid. Dan lukt het a l t i jd. Mi jn
boek geeft je daar zel fver trouwen en
ondersteuning in.”
PRIKKElEn, UITDAGEn En InSPIRE-
REn IS jOUW DOEl, ZO SCHRIjf jE
In HET BEGIn VAn jE BOEK.
“Ik geef t ips als ‘Vraag je bewust af
waarom je bi j een over leg aanwezig
bent. In al le oprechtheid’ . Iemand
schreef me dat hi j daardoor na t ien
minuten ui t een vergadering was
weggelopen. Dat v ind ik geweldig, dan
heeft mi jn boek zi jn doel bereikt . Dan
houd je namel i jk een uur over om iets
te gaan doen wat meer waarde toe-
voegt. Schui f ook eens aan bi j een
over leg waarvoor je eigenl i jk n iet bent
ui tgenodigd. Of je nou directeur bent
of medewerker, dat bedri j f is van jou.
Je hoeft de vergadering niet op zi jn
kop te zet ten natuur l i jk , maar je
bewerkstel l igt wél wat.”
WAT IS jOUW UITDAGInG?
“Ik v ind het heel mooi als ik een
organisat ie in al z i jn complexi te i t weer
kan laten excel leren. Vinden waar het
vast loopt, procedures of strategie
aanpassen, mensen in hun kracht
zet ten. Iedere keer bi j mensen de
grens opzoeken van wat ze kunnen en
ze helpen meer voor elkaar te kr i jgen
dan ze zel f voor mogel i jk houden. Als
het dan ineens gaat lopen, is dat een
kick. Mensen laten groeien is fantas-
t isch. Ik wi l zel f ook al t i jd groeien, op
de schaatsbaan, in mi jn werk, in mi jn
leven. Voor groeien heb je zel f ref lect ie
nodig. Er gaat geen dag voorbi j of
Uitblinken is een lerend proces
• Beweging heb je
nodig om ergens
te komen. Elke
stap die je
zet , brengt je
dichter bi j
je doel .
• Kracht gaat
over verbinding
en het maakt je sterk; het gaat ook
over waar je voor staat en wie je
werkel i jk bent.
• Volharding maakt dat je door bl i j f t
gaan en lever t je de resul taten op
die je voor ogen hebt.
BO
Ek
Tip
Ineke Walravens
>>
64
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
markt is gehalveerd. Dan kan je z ie l ig
gaan doen, of jezel f afvragen: de
wereld verander t , dus wat kan ik zel f
veranderen om er een goede plek in te
v inden? Heb aandacht voor het geluk
om je heen en dur f dat ook te z ien.
Dan komt er ook veel meer beweging.
Soms l igt het geluk al binnen handbe-
reik maar z ie je het niet . Dat betekent
de moed hebben om met aandacht te
k i jken en lu isteren naar anderen, te
voelen en na te denken, en daar een
goede balans in te v inden.”
ik vraag mezel f af hoe het beter kan,
en wat ík daar aan kan doen.
Soms kom je in s i tuat ies dat je het net
even anders moet doen, dat lef moet je
wel hebben. Ik zeg wel eens tegen
mensen dat ze af en toe stout moeten
zi jn, a ls het maar in de l i jn van het
afgesproken doel l igt . Het gevolg is
dat je de grens een beet je oprekt . En
misschien kan die daarna ook best ver-
legd worden. Zo ontstaat beweging.”
jE RAADT DE lEZERS VAn jE BOEK
AAn OM OOK VOORAl TE GEnIETEn.
“Als je werkt , maak dan lo l ! Zodra je
over een inter im-opdracht loopt te
mopperen, moet je die k lus niet doen.
Als je je elke dag naar je werk s leept,
is het t i jd voor wat anders. Doe wat je
leuk v indt, dan kan je ervan genieten.
Iedereen wi l toch thuiskomen met
bevlogenheid en enthousiaste verhalen?
Ik maak nu zel f mee dat de inter im-
WALRAVENS.NL
UITBLINKEN.NL
TEKST CAROlInE lInSSEn
FOTOGRAFIE ROGIER VISSER En
MAARTEn EEKElAAR
Schuif ook eens aan bij een overleg waarvoor je eigenlijk
niet bent uitgenodigd. Of je nou directeur bent
of medewerker, dat bedrijf is van jou.
AnS OVER InEKE: “Ineke is een leuk, authent iek mens en
een succesvol le inter immer die grote reorganisat ies bege-
leidt . Op een ver fr issende manier doorbreekt ze vaste
patronen. Haar nieuwe boek ‘Ui tbl inken? Hoe hoog kan jouw
lat? ’ is een pleidooi voor ’wees jezel f ’ . Tweeënnegent ig
pagina’s over aandacht en over jouw unieke inner l i jke
le iderschap. Achter elke z in in haar boek l igt een wereld van ervar ing. Die
ver taal t ze op een l ichtvoet ige manier naar prakt ische t ips, met een l ichte
touch en zonder belerend te worden. ‘Zo kan het ook’ , houdt ze ons voor.”
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
EIGEnAARSCHAP Iedereen neemt vol ledige verantwoordel i jkheid
voor z i jn eigen gedrag en doelen. Zel fkennis
staat voorop.
HIER-En-nU Wi j stel len het heden centraal . Al leen in het
hier-en-nu kan ander gedrag ontstaan.
lIEfDEVOl En COnfROnTEREnD
Wi j geven open en eer l i jke feedback vanui t
het hart (posi t ieve psychologie).
RESUlTAAT En ZInGEVInG Wi j werken met een meet lat : een duidel i jk
begin- en eindpunt, en een zichtbaar resul taat
dat di rect toepasbaar is in het werk.
RATIO En InTUïTIE Wi j spreken het verstand én het gevoel aan,
omdat beide nodig z i jn.
lICHAAM En GEEST Als mensen zich bewust z i jn van hun l ichaam,
kunnen zi j gemakkel i jker hun eigen antwoorden
vinden.
ERVARInGSGERICHT lEREn Coachen leer je door het te doen en te ervaren
hoe het anders kan. Zo bouw je vertrouwen op
in je eigen weten en kun je dat weten verder
ui tbreiden.
COACHEnD OPlEIDEn Wi j schakelen in elke opleiding voortdurend
tussen de rol van trainer en ( team)coach. Zo
st imuleren we col lect ief leren en indiv iduele
leerprocessen boven en onder de water l i jn.
WAARnEMEnD HAnDElEn Door te schakelen tussen je binnen- en
bui tenwereld ben je alert en effect ief .
BewustZijn in SamenWerking leidt tot ongekende resultaten
De SchoolvoorCoaching-aanpak
65
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
(ADVERTENTIE)
www.coachlink.nl
www.coachlink.nl De coach voor coaches
Met Coachlink vindt u alleswat u zoekt op één plek.
e
De informatie is niet makkelijk direct te vindenop internet, in tijdschrijften en in boeken.
?
Stel, u heeft een coacheemet een specifiek probleem.
€18,50
per maandexcl. btw
Eerste maand
GRATIS
De coach voor coaches.
Coachlink is dé online kennisbank voor coaches.
Coachlink bevat nu al meer dan 1450 artikelen
over coaching en persoonlijke ontwikkeling uit
de nieuwste boeken op het vakgebied. Gebruik
via Coachlink altijd en overal alle relevante vak-
literatuur. Doorzoek alle informatie efficiënt en
eeffectief. Deel kennis en ervaring met profes-
sionals. Verrijk uw dagelijkse praktijk en bespaar
tijd en geld! Gun uzelf onbeperkt toegang tot
Coachlink.
Topcoachgebruikt
Coachlink
67
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Als manager heb je een drukke baan. En om veel gedaan te krijgen is er niets heerlijker dan snelheid. Vertrouwen op je automatische piloot en gaan met die banaan, van afspraak naar afspraak rennen en tussendoor nog wat mailtjes aftikken op je smartphone. En als een hele berg werk is verzet, geeft dat op een bepaalde manier voldoe-ning. Vaak in de zin van: “oef/wauw, het is gelukt.” Maar hoe vaak is het niet zo dat de volgende berg werk zich alweer aandient? En hoeveel heb je onderweg genoten?
Wie keihard werkt op de automat ische pi loot , mist ook een
hoop. Vergel i jk het met hoeveel je z iet van een landschap
als je er met 120 km/uur doorheen racet, of a ls je er in
wandelt . Het woord voldoening zegt het al : Voldoening
ervaar je makkel i jker als je iets ook echt ten vol le doet. Met
al je aandacht, gevoel en verstand. Dr ie dingen ten vol le
doen is voor voldoening vaak beter dan vi j f dingen op de
automat ische pi loot . En ver traging en aandacht helpen
bovendien om te bepalen welke dr ie dingen het meest
waardevol zi jn. En ze helpen voor de verbinding met anderen.
Een mooi Afr ikaans spreekwoord daarover: “ I f you want to
go fast , go alone. I f you want to go far, go together.”
Handig spul dus, aandacht. Maar werken zónder snelheid
en automat ische pi loot is een i l lusie. Dus moet je k iezen.
Wanneer versnel je op de automat ische pi loot en wanneer
ver traag je? Stap je ui t je comfor t zone en heb je iets te
onderzoeken of ontwikkelen? Dat hangt van de si tuat ie af .
Om welke handel ing vraagt die? En handel je ook zo, of
reageer je zoals je al t i jd doet? Kan je bi jvoorbeeld het
antwoord voor je houden, omdat de ander zich pas ontwikkelt
a ls hi j het zél f u i tprobeer t? Of geef je een t ip, omdat di t
comfor tabeler voel t en j i j je ongemakkel i jk voel t bi j st i l tes?
Aandacht is zo essent ieel voor managers, omdat het je
respons-abi l i ty verbeter t . Je vermogen om passend te
reageren op een si tuat ie, soms snel en soms langzaam.
Soms ontdek je door die aandacht beter wat nodig is, of
beter wat j i j nodig hebt om passend te reageren. Zodoende
kan je je verantwoordel i jkheid (responsibi l i ty) met meer
voldoening én succes invul len.
Aandacht zorgt voor respons-ability
CO
Lu
mN
COLUMN MAnU BUSSCHOTS | SCHOOlVOORCOACHInG
EIGENMANAGEMENTCOACH.NL
lEIDERSCHAP
MANU BUSSCHOTS IS SINDS 2007 OPLEIDER VOOR
SCHOOLVOORCOACHING EN HEEFT EEN EIGEN BUREAU,
DE ONDERSTEEN (DEONDERSTEEN.NL).
ZIJN BOEK, JE EIGEN MANAGEMENTCOACH.
LEID JEZELF NAAR MEER VOLDOENING EN
SUCCES (PEARSON, NOV. 2013),
RAAKTE EEN SNAAR.
Meer dan 1.000 mensen kochten het binnen
dr ie maanden na verschi jnen! Het biedt
managers ref lect ievragen en prakt i jkop-
drachten voor meer voldoening en succes.
Wat is daarvoor nodig? Eén van de zes
sleutels ui t het boek is om met aandacht te
werken en niet op de automat ische pi loot .
68
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
LEiDErSCHAp: OPLEIDINGEN
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je daagt je medewerkers en teams
uit om het beste uit zichzelf te halen en
vanuit eigenaarschap bij te dragen aan
resultaten in hun werkomgeving. Je weet
als manager hoe je individuen en teams
kunt coachen en wat de grenzen zijn. Je
vindt jouw antwoorden op vragen over
leiderschap. Zo word je als manager
effectiever en krachtiger.
TrAiNiNG VErBiNDEND LEiDErSCHAp
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je bent je bewust van het appèl van je team, medewer-
kers of organisatie. Je (er)kent je sterke punten. Je laat
opvattingen los die je belemmeren om je eigen rol en plek
volledig in te nemen. Wanneer je de verbinding met jezelf
verliest, kun je die sneller herstellen. Zo vergroot je je invloed
op je dagelijks werk en de ontwikkeling van mensen.
WAT DOEn WE?
Teams zijn vaak de perfecte spiegel voor een leidinggevende.
Nemen je medewerkers of collega’s geen ‘eigenaarschap’ en
blijf jij verantwoordelijk? Door oefeningen en reflectie ontdek
je wat jouw aandeel is het functioneren van jouw team. Je
vergroot je gedragsrepertoire in je rol als manager, collega of
medewerker.
VOOR WIE?
Je geeft als manager leiding aan meerdere medewerkers en/of
teams. Je hebt enkele jaren ervaring, wilt groeien in je rol als
manager en je invloed vergroten. Je zoekt persoonlijke
ontwikkeling, reflectie en feedback en bent bereid die te
geven.
WAT DOEn WE?
Tijdens een coachgesprek met je leer-
gangcoach breng je je leerdoelen en
ambities in kaart. Vervolgens leer je teams
en individuen coachen. Daarbij vormen
jouw leerdoelen en werk de rode draad.
Samen met je groepsgenoten oefen en
reflecteer je in de rol van coach, gecoach-
te of observator op elkaars werksituaties.
VOOR WIE?
Je geeft als manager leiding aan meerdere
medewerkers en/of teams. Je hebt enkele
jaren ervaring in die rol en zoekt verdie-
ping in je rol als coachend leidinggeven-
de. Je hecht waarde aan persoonlijke
groei, reflectie en feedback en wilt leren
medewerkers en teams te coachen.
LEErGANG COACHEND LEiDErSCHAp
69
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
lEIDERSCHAP
TALENTENrEiS GrOENLAND
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je hebt ruimte genomen om
patronen om te buigen en hebt een nieuwe
balans gevonden. Daarin werk je vanuit je
talenten en is in je dagelijks leven meer
ruimte voor je bezieling.
WAT DOEn WE?
We maken een 12-daagse reis door
Groenland. De tocht door de indrukwek-
kende ruigte van de natuur is ook een
tocht door je eigen bewustzijn. Je herijkt je
levensmissie en -koers. Door je gewoonten
bewust los te laten ontstaat er openheid,
helderheid en ruimte voor bezinning.
VOOR WIE?
Je bent directeur, leidinggevende of
professional en wilt je persoonlijk leider-
schap en vitaliteit versterken en hernieuwen.
Je hebt eerder bewust gewerkt aan je
persoonlijke ontwikkeling. Je kunt
participeren in een diepgaand leer- en
onderzoeksproces.
WAT KAn IK nA AflOOP?
Je hebt een nieuwe balans tussen
sturen en volgen, tussen je hoofd en je
hart gevonden. In je dagelijkse leven en
werk vertrouw je op je eigen (persoonlijk)
leiderschap Je kunt anderen helpen om
af te stemmen op de toekomst die zich
aandient.
WAT DOEn WE?
We werken, ter ondersteuning van het
leerproces, met het Theory U-model van
Otto Scharmer. In een intensief traject
ervaar je in de Werkplaats hoe jij jouw
persoonlijk leiderschap kunt versterken
wErkpLAATS ViTAAL LEiDErSCHAp
VISTAnOVA.nl
SCHOOlVOORCOACHInG.nl
door aandacht voor je onbewuste, lichaam
en intuïtie. Samen met jouw persoonlijke
supervisor zet je in vijf sessies de puntjes
op i.
VOOR WIE?
Je bent directeur, leidinggevende of
professional die zijn persoonlijk leider-
schap en vitaliteit wil versterken. Je wilt
eindverantwoordelijkheid dragen en
vormgeven.
“AAnDACHT IS ZO ESSEnTIEEl VOOR MAnAGERS, OMDAT HET jE RESPOnS-ABIlITY
VERBETERT. jE VERMOGEn OM PASSEnD TE REAGEREn
OP EEn SITUATIE, SOMS SnEl En SOMS lAnGZAAM.”
MAnU BUSSCHOTS
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
✓ grat is Associat iespel
✓ toegang tot een groot netwerk dat past bi j jouw
vis ie op vakmanschap
✓ aanbiedingen via Alumni-nieuwsbrief
✓ grat is kaar t voor een Coach2meet of VistAmuse
Alumni platform SchoolvoorCoaching
profiteer direct van de voordelen voor alumni:
Bel 030 - 3035 271 of meld je aan via schoolvoorcoaching.nl/alumni
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
71
SCHOOlVOORCOACHInG OnDER-
SCHEIDT ZICH DOOR:
• bi jna 20 jaar vakmanschap en
bewezen kwal i te i t in het opleiden
van coaches;
• een jarenlange posi t ie als markt-
le ider;
• veel star tmomenten per jaar;
• een special isatie in coachopleidingen
en teamcoaching in organisat ies;
• sterke nadruk op coachend opleiden;
• de diepgang in persoonl i jke groei ,
die onze leergangen tot een
onvergetel i jke ervar ing maakt;
• een Alumni Plat form met meer
dan 1200 leden.
KOM PROEVEn En KEnnISMAKEn
TIjDEnS OnZE lUnCH2MEET
Maak kennis met SchoolvoorCoaching
Wees gewaarschuwd. Wij zijn niet voor ‘watjes’. Bij onze
opleidingen draait het om jou in je rol als coach of collega.
Je versterkt je zelfkennis en vermogen om te communiceren.
Boeken lezen kan iedereen. Coachen leer je vooral door
te doen, door je eigen vraagstukken in te brengen en de
feedback direct toe te passen. Stralend falen en spelen
met interactie maakt je een vrijer en effectiever mens.
ERKEnnInGEn
Sinds 1 apr i l 2000 bezi t Schoolvoor-
Coaching een CEDEO-erkenning voor
maatwerk en open opleidingen met een
klanttevredenheid van meer dan 90%.
VOlG OnS VIA
TWITTER En fACEBOOK
www.twit ter.com/schoolvcoaching
www.facebook.com/
schoolvoorcoaching
Bl i j f op de hoogte v ia
onze e-nieuwsbrief .
T 030 3035 271
I schoolvoorcoaching.nl
Bi l tstraat 200, 3572 BS Utrecht
KEnnISMAKEn
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
Als we onze ideeën over hoe het leven zou moeten zijn los kunnen laten, dan begint het leven zijn magische eigenschappen te openbaren.AdyashantiUit ‘Genade’ Samsara
InSPIRATIEMAIl
Abonneer je op de gratis Inspiratiemail van Erik van Zuydam en ontvang
drie keer per week een verrassing, die vaak ‘toevallig’ heel raak is.
Je kunt je aanmelden op inzicht-nu.nl onder ‘Inspiratiemail’.
72
SVC MAGAZINE 2014 | 2015
73KEnnISMAKEn
Wij integreren innovat ieve werkvormen
voor l ichaam en geest, zodat je
daadwerkel i jk je hor izon verruimt en
de stappen zet die bi j jouw levenspad
horen.
VISTAnOVA OnDERSCHEIDT
ZICH DOOR:
• 20 jaar ervar ing in het opleiden
van loopbaancoaches volgens de
methode Hoogendi jk;
• een opleiding op post-hbo-niveau
in combinat ie met het predicaat
‘Erkend Coach!’ van St!R;
• maatwerk in opleidingen;
• intensieve persoonl i jke begeleiding;
• een zeer ervaren team van senior
opleiders, gastdocenten en super-
v isoren, zodat je kennismaakt met
een grote verscheidenheid aan
prakt i jkervar ing;
• ‘Pract ice what you preach’’
en ‘Preach what you pract ice’ .
Al le docenten delen hun door leefde
wi jsheid en ervar ing t i jdens de
opleidingen.
MAAK KEnnIS MET OnZE AAnPAK
TIjDEnS:
• de informatiemiddag voor
loopbaanopleidingen;
• een persoonl i jk intakegesprek voor
de Werkplaats Vi taal Leiderschap;
• de VistAmuse, onze workshop-
middagen om inspirat ie op te doen
en bi j te bl i jven.
Maak kennis met Vistanova
Wij zijn ervan overtuigd dat je vitaliteit en bevlogenheid enorm
kunt versterken door jouw unieke talenten te herkennen en in te
zetten. Op deze manier je persoonlijk leiderschap vormgeven
vraagt om moed en lef. Daarvoor richten we ons op het (leren)
ontdekken van het meest vitaliserende loopbaanperspectief.
Dat maakt ons uniek.
School voor loopbaan & leiderschap
VOlG OnS VIA
TWITTER En fACEBOOK
twi t ter.com/VistaNovaSchool
(@vistanovaschool)
www.facebook.com/
VistaNovaschool
Bl i j f op de hoogte v ia
onze e-nieuwsbrief .
T 030 3035 277
I v istanova.nl
ERKEnnInGEn
Bi l tstraat 200, 3572 BS Utrecht
School voor loopbaan & leiderschap
Dé plek voor vakmanschap en persoonlijke groei