Stilstaan bij aandacht

76
magazine SVC SVC magazine Gerard ten Have “Mensen moeten hun oplossingen zelf ontdekken.” Ans Tros “Zelfcoaching heeft de toekomst!” Stilstaan bij aandacht Dit is een uitgave van SchoolvoorCoaching en VistaNova Kitlyn Tjin A Djie “Mensen volgen echt geen management- concepten” schoolvoorcoaching.nl vistanova.nl 2014 | 2015

Transcript of Stilstaan bij aandacht

Page 1: Stilstaan bij aandacht

magazineSVCSVCmagazine

Gerard ten Have

“Mensen moeten hun oplossingen zelf ontdekken.”

Ans Tros

“Zelfcoaching heeft de toekomst!”

Stilstaan bij aandacht

Dit is een uitgave van SchoolvoorCoaching en VistaNova

Kitlyn Tjin A Djie

“Mensen volgen echt geen management-

concepten”schoolvoorcoaching.nl vistanova.nl

2014 | 2015

Page 2: Stilstaan bij aandacht

SCHOOLVOOrCOACHiNG & ViSTANOVA zijN SiNDS1 jANuAri 2014 SAmEN GEHuiSVEST iN uTrECHT!

SVC MAGAZInE 2014 | 2015

Page 3: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Onze geest biedt fantast ische mogel i jkheden om onze

aandacht te r ichten. Van het heden naar de toekomst en het

ver leden. En dat al les in een f l i ts . We creëren nieuwe

dingen, we lossen problemen op en schakelen snel van het

ene moment naar het andere. Voor tdurend worden we ver le id

om onze aandacht bui ten onszel f te r ichten voor ver t ier,

werk of fami l ie. Maar ju ist de ‘onderstroom’ - de subt ie le

s ignalen van ons l ichaam, onze geest, ons onbewuste of

onze ongenoegens - vraagt om aandacht. Dat geldt ook voor

organisat ies. Wanneer staan we echt st i l b i j de onderstroom,

de voelbare, subt ie le bewegingen, de onbesproken thema’s

in een team of de feedback van een col lega, k lant of

gel iefde?

Met aandacht voor je onderstroom kun je je eigen koers

herkennen en bl i jven varen. Want ben je nog meester over je

leven en werk? Of bepaalt je werk jouw tempo? Ben je in

staat om af te koppelen, te stoppen en af te stemmen op wat

z ich wi l aandienen en wat aandacht verdient? Sta je weleens

echt st i l in het moment? Met al je z intuigen?

Als manager, coach of professional nemen je effect iv i te i t en

werkplezier enorm toe als je in staat bent vanui t aandacht in

het hier-en-nu te werken en te reageren. Wi j noemen dat

waar nemend handelen. Je ontdekt nieuwe dimensies in

contacten en kr i jgt andere ontmoet ingen. Soms is het nodig

wat oude bal last op te ruimen. Maar met de nieuwste

(zel f )coachingstechnieken wordt de stap naar een l ichter

leven eenvoudiger dan ooi t .

In ons SvC Magazine maak je kennis met inspirerende

mensen. Je leest over boeken en opleidingen om je coach-

talenten te versterken of je loopbaan te managen. En je

v indt informat ie over workshops om met aandacht st i l te

staan bi j jezel f en je omgeving.

Ans Tros en Marc Gnodde

Direct ie SchoolvoorCoaching & VistaNova

01VOORWOORD

Stilstaan bij aandacht

Page 4: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

02

COlOfOnSvC Magazine is een ui tgave van SVC SchoolvoorCoaching BV en VistaNova BV.In di t SvC Magazine laten we je kennis-maken met onze vis ie op coaching, le ider-schap en persoonl i jke groei en onze opleidingen.Voor overname van enige informat ie ui t deze ui tgave is toestemming nodig van de ui tgever.

Met medewerking van: Laurens Vehmei jer, Agnes Br inkhof, Odet Sleeswi jk, Ta’Sangka Jurgens, Karen Hamaker-Zondag, Lotte Paans, Ki t lyn Tj in A Dj ie, Hans Velders, Petra de Brui jn, Rian van Straalen, Ani ta Tamming, Gerard ten Have, Yolanthe de Goederen, Margret van Paassen, Ineke Walravens, Manu Busschots en Marc Gnodde

Oplage: 4000 stuks

Redactieteam:Ans TrosHarm-Jan van ZebenCarol ine Linssen, Tekstbureau De Nieuwe Koekoek, [email protected] Breel en Daphne Seegers,Akron communicat ie & vormgeving

fotografie:Wilco van Di jen (wi lcovandi jen.nl) .Foto’s Karen Hamaker-Zondag:Nick van Ormondt.Foto’s Ineke Walravens:Rogier Visser en Maar ten Eekelaar.

Beeld binnenzijde: Studio Ping Utrecht en Edwin Ligt

Ontwerp, lay-out en productie:Monique Heemskerk, Akron communicat ie & vormgeving

vistanova.nlschoolvoorcoaching.nl

18“Vaak zet ons

denken onnodig

de rem op wat het

lichaam wil”

45

67 40

06

60

25

Page 5: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

03

04 iflower: laat jouw talenten opbloeien!

lOOPBAAn

06 Aandacht volgens laurens Vehmeijer

“Wi j hebben veel meer octaven in ons systeem

dan we gebruiken. Be the best you!”

13 Column: Aandachtig gedoe

Agnes Br inkhof over verbondenheid en zel fstur ing.

14 Basisopleiding MY-etool

Vanaf voor jaar 2014 bi j VistaNova

16 Opleidingen: thema loopbaan

IK

18 Aandacht volgens Karen Hamaker-Zondag

“Door project ies helder te maken leer je

oordeel loos naar jezel f k i jken”

19 Ans Tros: Zelfcoaching heeft de toekomst!

21 Werkblad: ‘Onderzoek je projecties’

22 Associatieve technieken

Om te werken met het onbewuste

24 Systeemdenken en systemisch werken:

De vr i je wi l en de context

25 Column: Aandacht voor mijn ziel

Odet Sleeswi jk over de stem van je z ie l .

28 Opleidingen: thema Ik

TEAMS

30 Aandacht volgens Kit lyn Tjin A Djie

“Een team dat fami l ieverhalen ui twissel t ,

kr i jgt een nieuwe int imitei t”

38 Opleidingen: thema Teams

inhoudsopgave

InDIVIDU

40 Aandacht volgens Hans Velders

“Vaak zet ons denken onnodig de rem

op wat het l ichaam wi l”

45 Column: Waar je ook staat, daar ben je?

Petra de Brui jn over de binnen- én bui tenwereld.

47 Column: Aandacht waarvoor?

Ani ta Tamming over aandachtsstress.

48 Opleidingen: thema Individu

ORGAnISATIE

50 Aandacht volgens Gerard ten Have

“De succesfactor in een reorganisat ie is

echte aandacht voor col lega’s”

57 Column: Aandacht in interactie .

Tussen organiseren en laten ontstaan.

Margret van Paassen over over doen en laten.

58 Opleidingen: thema Organisatie

lEIDERSCHAP

60 Aandacht volgens Ineke Walravens

”Succes is jezel f z i jn. Dan ben je een ui tbl inker”

65 De SchoolvoorCoaching-aanpak

67 Column: Aandacht zorgt voor respons-abil i ty

Manu Busschots over de automat ische pi loot .

68 Opleidingen: thema leiderschap

KEnnISMAKEn

71 Maak kennis met SchoolvoorCoaching

73 Maak kennis met Vistanova

Page 6: Stilstaan bij aandacht

04

SVC MAGAZInE 2014 | 2015

De iflower symboliseert de unieke kwaliteiten en talenten die elk

mens bezit. En als we onze levensmissie herkennen en vormgeven komen

wij en onze omgeving optimaal tot bloei. Daarom is de combinatie tussen

i, flow en we zo passend voor onze visie. We komen tot bloei door de

spiegeling van onze talenten in anderen. Als we ons gezien en erkend

voelen, kunnen we onszelf herkennen. Dit stimuleren we in al onze

opleidingen. De missies van Vistanova en SchoolvoorCoaching,

vullen elkaar daarin naadloos aan.

iflower laat jouw talenten bloeien

School voor loopbaan & leiderschap

Met trots presenteren wij onze iflower

“BewustZijn in SamenWerking leidt tot ongekende resultaten”

“Werk is zichtbaar gemaakte liefde” &

Persoonl i jke groei in combinat ie met

vakmanschap in coaching en bewust

aandacht ig aanwezig z i jn vormen al jaren

de rode draad in onze opleidingen.

Binnen het nieuwe thema ‘ Ik ’ kun je je

persoonl i jke en professionele groei

versterken door workshops over de

fundamenten van onze vis ie, zoals

systeemdenken, systemisch werken,

de psychologie van Jung en bewustzi jn

te volgen.

SchoolvoorCoaching en VistaNova bieden

per thema een compleet pakket t ra in ingen

en leergangen aan. Ui t di t aanbod kun je

kiezen wat j i j op dit moment nodig hebt om

je ta lenten tot vol le bloei te laten komen.

Voor vr i jwel e lk thema bieden we je:

• een kor te t ra in ing;

• een leergang van meerdere blokken;

• incompany-aanbod;

• coaching op maat.

We geven je graag een vr i jb l i jvend advies!

Page 7: Stilstaan bij aandacht

05VISIE

SVC MAGAZInE 2014 | 2015

lOOPBAAnP.06 - P.17

IKP.18 - P.29

TEAMSP.31 - P.39

InDIVIDUP.40 - P.49

ORGAnISATIEP.50 - P.59

lEIDERSCHAPP.60 - P.69

Page 8: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

06A

AN

DA

CH

T V

OL

GE

NS

...

“Wij hebben veel meer octaven in ons systeem dan We gebruiken. be the best you!”

LAurENS VEHmEijEr

Page 9: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

07

“We zijn zo benauwd om te doen

wat we leuk vinden!” vindt

laurens Vehmeijer. ‘Be the best

you’ is zijn levensmotto, en de

basis voor MY-etool. Deze

digitale test verleidt mensen om

een meester over zichzelf te

worden. “Zorg ook als coach dat

je meester wordt in je eigen

bestaan, en ga daar je cliënten

in voor.”

Uit meerdere generat ies zakenl ieden

van zowel vaders- als moederskant

kreeg Laurens Vehmei jer ondernemers-

genen mee. Maar hi j week af van zi jn

fami l iepad, verdiepte z ich in Zen en

Taoïsme en werd een coach-die-geen

coach-wi lde-zi jn. De weg daar tussen

l iep via studies economie en rechten,

een baan bi j ABN AMRO en organisatie-

advieswerk… Het bloed kroop ui t -

e indel i jk toch waar het niet gaan kon.

Laurens runt samen met z i jn levens-

par tner Nanda Bramer het bedri j f

MY-organizat ion vanui t de voormal ige

Kees Boekeschool in Bi l thoven.

VERVREEMDInG

Laurens was al jong op zoek naar iets

anders: “Dat machient je van het

zakenleven, dat ik van huis ui t had

meegekregen, l iep spaak.” Hi j zag met

lede ogen aan hoe geld le idend werd

in plaats van volgend, en dat dat al le

creat iv i te i t om zeep bracht: “Bi j ABN

AMRO merkte ik dat ze ui tgingen van

het resul taat ‘geld verdienen’ , n iet van

de mensen die het werk doen. Daar

had ik thuis eindeloze discussies over.

Ik had vis ioenen hoe het wél zat , en

zag dat daar een grondige maatschap-

pel i jke reset voor nodig was.” De t i jd

heeft hem gel i jk gegeven: de een na

de andere bank faal t .

In het organisat ieadvies kwam hi j

erachter dat al les maar om één ding

draai t : mensen. “Wat ik miste, zel fs in

fundamentele psychologie, is dat

mensen van vlees en bloed centraal

staan. Dat vond ik wel terug bi j Georg

Groddeck, de voorganger van Freud

die nu bi jna vergeten is. Die zei : een

mens bestaat niet u i t object iv i te i ten,

en het onderscheid tussen subject ief

en object ief bestaat niet . Ik zag de

groeiende vervreemding van mensen

die steeds minder vanui t z ichzel f

handelden en ui te indel i jk a l leen nog

maar konden reageren op hun omge-

AnS OVER

lAUREnS:

“Laurens is een

geniale man die met

één oogopslag tot

de kern doordringt

en dat ook nog in een instrument weet

te vangen. Hij is al der t ig jaar bezig

een test te ontwikkelen waardoor

anderen net zo naar mensen kunnen

gaan ki jken als hi j doet.

Die test is nu gedigital iseerd tot

MY-etool. Ik ben als psycholoog

opgeleid met al ler lei testmethodes.

Eigenli jk vond ik ze vaak onzinnig en

te eendimensionaal. MY-etool is een

meerdimensionale test die veel meer

lagen meepakt van wat je wezenli jk

bent: mentaal, fysiek en je omgeving.

Dat maakt het voor mij een waardevol

instrument.”

MY-etool werkt heel bewust niet met oordelen. Het verslag vertaalt alles

naar kracht en potentie. “Daarom voelen mensen zich na de test gezien.”

lOOPBAAn

>>

ving. Dat heeft geld le idend gemaakt

en de wereld veranderd in een proto-

col la i re schi jnwerkel i jkheid.”

Page 10: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

08

leven hebt verzameld. Vroeger hadden

we daar rel igie voor, biechten en al

die onzin. Maar nu moeten we zel f

emot ioneel afwassen en douchen,

bi jvoorbeeld door te mediteren.”

HET GOEDE MIDDEn DOEn

Ook in de advieswereld kon Laurens

op een gegeven moment z i jn ei n iet

meer kwi j t . “ Ik zag dat elke organisa-

t ieverandering die ik voorstelde toch

weer stuk l iep op de post mensen. Dat

begon ik steeds interessanter te

v inden. We zi jn zo benauwd om te

doen wat we leuk v inden! Ikzel f wi l

creat ief z i jn, ik speel piano, maak

beelden en vind het heer l i jk om les te

geven. En ik weet van mezel f dat ik

een betere diagnost ben dan coach.

Voor coaching ben ik te ongeduldig. . .”

Die diagnost in Laurens wi lde testen.

Het probleem was echter dat je met de

meeste tests al leen meet vanui t het

ver leden, terwi j l de mensen die getest

worden ju ist op weg zi jn om ui t dat

ver leden weg te komen. MY-etool heeft

h i j daarom opgezet als nulpuntmet ing

die v ia de achterdeur de subject iv i te i t

weer binnenhaal t .

Het ervar ingsaspect en de subject iv i -

te i t deden volgens Laurens pas weer

hun rentree in rel igie en psychologie

met de introduct ie van meditat ie in de

60-er jaren. “Mediteren betekent

let ter l i jk ‘het goede midden doen’ ,

vanui t je centrum handelen. Maar om

bi j je centrum te komen moet je wel

eerst door al die t roep heen die je in je

Wat ik miste, zelfs in fundamentele psychologie, is dat mensen van vlees en bloed centraal staan.

Page 11: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

09

Maar het belangri jkste aspect van

MY-etool is volgens Laurens dat het

niet a l leen de dynamiek bloot legt van

jou als persoon, maar ook van je

funct ioneren. Je vul t de test namel i jk

twee keer in: eerst vanui t het perspec-

t ief van je werk en dan vanui t jouw

persoonl i jke perspect ief . Zo schuiven

die twee beelden van jezel f over elkaar

heen. “Het verslag geeft jouw voldoe-

ning en effect iv i te i t in je huidige

si tuat ie weer. Funct ioneer je wel goed

in di t team of deze organisat ie? Daar

heb je vaak al wel een vaag gevoel

over, maar deze test brengt exact in

beeld waar je staat, waar het k lopt wat

je doet en waar niet .”

DnA-nIVEAU

MY-etool ver le idt mensen om een

meester over z ichzel f te worden. MY

staat voor Master Yourself en ‘e- tool ’

betekent dat het gaat om een onl ine

psychodynamische zel fanalyse. De test

is ontstaan in samenwerking met de

Tao Grand Master Mantak Chia.

“MY-etool is een waanzinnig mooi

instrument om je bestemming te v inden

en de koers voor je toekomst te

bepalen. We testen van binnen naar

bui ten in plaats van andersom. De

causale psychologie gaat niet diep

genoeg. MY-etool wel , die test tot op

het DNA-niveau. Je v indt je eigen

nulpunt van waarui t je voel t , denkt en

de dingen wi l t , kunt, doet. Waar z i t je

in die dynamiek? Het gaat er dus niet

om dat je voldoet aan cr i ter ia van

bui tenaf die door anderen zi jn opge-

steld, zoals bij de meeste psychologische

tests. MY-etool laat jou ju ist je eigen

cr i ter ia opstel len. De cl iënt beoordeel t

zel f of het verslag wel k lopt. Ki jk, a ls

j i j zo gek bent als een deur maar je

hebt er geen last van, ga dan vooral

zo door! Die ruimte voor subject iv i te i t

maakt coachen ineens heel re lat ief .

En het legt de verantwoordel i jkheid

geheel bi j c l iënt , waar z i j thuishoor t .

Di t instrument voorkomt opt imaal dat

de coach of degene die de ui ts lag

interpreteer t er te veel tussen komt.

Als coach kr i jg je antwoord op wat de

grondtoon van je cl iënt is , en wat de

dynamiek van diens gedrag, persoon-

l i jkheid en psyche is. Niet de psyche

als een object op je nachtkast je dus,

maar als een dynamisch iets.”

TWEE ZElfBEElDEn

Een MY-etoolverslag geeft inzicht in je

ta lent en potent ieel , je r is ico’s en val-

kui len, je meest inspirerende omgeving

en de bouwstenen voor samenwerking

met anderen. “Op welke punten zi t je

toegevoegde waarde en op welke niet?

Welke onderdelen van je omgeving

voegen iets toe en welke niet? Voor

een ar t iest is dat bi jvoorbeeld heel iets

anders dan voor een accountant.”

lOOPBAAn

MY-etoolMY-etool is een online psychodynamische zelfanalyse.

De cliënt vult de test online in; dit neemt zo’n drie kwartier in

beslag. Met één druk op de knop rolt daar een beschrijvend

verslag uit dat bestaat uit de volgende onderdelen:

Drie opleiders van VistaNova zi jn door MY-organizat ion getraind om

anderen op te le iden in het gebruik van de MY-etool . Vanaf voor jaar

2014 kun je de basisopleiding bi j VistaNova volgen waarmee je een

l icent ie kr i jgt om de MY-etool in een coach- of loopbaantraject of

opleiding in te zet ten

>>

• basisdynamiek

• funct ioneel overzicht

• werkwi jze en talent

• r is ico’s en valkui len

• omgeving

• ontwikkel ingsmogel i jkheden

• samenwerking

Page 12: Stilstaan bij aandacht

10

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

OOSTERS En WESTERS

Laurens heeft de MY-test in meer dan

25 jaar t i jd steeds verder geper fect io-

neerd. Een paar jaar geleden is de test

gedigi ta l iseerd en ver taald in het

Engels. Omdat de test Oosterse en

Westerse zienswi jzen combineer t , is

Azië een interessant werkgebied.

“Gisteren heb ik nog per Skype

feedback gegeven aan een topvrouw

ui t de f inanciële wereld in Tokyo. Ui t

haar testverslag bleek dat ze heel

goed scoorde op solo werken. Daar

steigerde ze van, want solo werken is

in de Japanse cul tuur not done. Ik

legde haar ui t dat z i j indiv iduele

componenten en groepscomponenten

daardoor goed in balans kon brengen

en ju ist daar in een ui tstekende coach

MY-etool verleidt mensen om een meester over zichzelf te worden.

was! Gezien haar statuur kon ze

daarmee veel betekenen voor haar

omgeving. Door het zo te ver talen, kon

ze het omarmen.”

Eén STOEPTEGEl VOORUIT

Dit i l lustreer t hoe belangri jk de feed-

back van een coach of begeleider is.

“Het verslag zegt in universele z in veel

over de cl iënt en de ui ts lag tot nu toe.

Maar de coach maakt de l ink met diens

persoonl i jke verhaal .” De test is dan

ook speci f iek bedoeld om te worden

ingezet in een coachingstraject waar in

iemand een persoonl i jke vraag heeft .

“Een goede coach werkt met wat er op

dat moment is. Dat plaats je in het

kader van de werkvraag. Het verslag

geeft die vraag handen en voeten. Wi l

je beter invul l ing geven aan je huidige

baan, of wi l je een andere baan? Als

coach haal je daar de inhoud en

omvang van het coachtraject ui t . Dat is

de eerste stap van een wereldreis.”

Laurens zou graag zien dat z i jn test

wordt opgenomen in al le coachings-

opleidingen in Nederland. “Met al le

respect: coaching is een heel mooi

vak, maar het heeft grote behoefte aan

versteviging van de professionele

basis. Coaching wordt als vaag

gezien, maar daar is het beroep te

mooi voor. Zorg als coach dat je

meester wordt in je eigen bestaan en

ga daar je cl iënten in voor. Wij zijn

allemaal samen op pad en als coach

loop je net één stoeptegel vooruit. Dus

is jouw eigen persoonlijke ontwikkeling

net zo belangrijk.”

ZET DE GEEST VRIj

De test kan ingezet worden in al le lagen

van een organisat ie. “De professional i -

te i t en complexi te i t in organisat ies is

erg toegenomen. Managers moeten

aansturen op de verantwoordel i jkheid

van hun mensen en hen daarop

aanspreken. Dan moeten ze wel weten

wie en wat ze zel f z i jn. Managers

adviseer ik al t i jd als eerste de test

doen, zodat ze het zel f ervaren.

Tegel i jker t i jd ben je niet je beroep,

dus moedig ik mensen, managers én

medewerkers, aan om mult i funct ioneel

Page 13: Stilstaan bij aandacht

11

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

te leven. Wi j hebben veel meer octaven

in ons systeem zi t ten dan we gebrui-

ken. Ook dat komt naar voren in zo’n

test . Als al le mensen hun vol le potent i -

eel gaan leven, geeft dat rendement.

Goede managers beseffen dat. Een

beter renderende afdel ing, een betere

sfeer, meer gemotiveerde mensen,

betere communicat ie en echte effect i -

v i te i t , daar is MY-etool op ger icht . Het

zet de mensen weer centraal en

moedigt ze aan om te ondernemen met

hun talenten. Het is bi jzonder om

samen te werken, om de mensel i jke

geest vr i j te zet ten en om ieders vol le

potent ieel te real iseren.”

VRIjER, lICHTER, OPTIMISTISCHER

MY-etool werkt heel bewust niet met

oordelen. Het verslag ver taal t a l les

TEKST CAROlInE lInSSEn

FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn

MEER INFORMATIE: MY-ORGANIZATION.NL

naar kracht en potent ie. “Daarom

voelen mensen zich na de test gezien.

Ze kunnen hun hele posi t ie ineens veel

beter plaatsen en zien hun toekomst

helderder. Daardoor kunnen ze ook de

goede vragen stel len. Ze komen in

beweging en zi jn in staat om hun

autonomie en authent ic i te i t concreet

vorm te geven.”

Dat is Laurens’ doel : mensen vr i jer,

l ichter en opt imist ischer maken.

“Mensen zi jn indiv iduen. Het gaat om

de unici te i t en het gevoel van toege-

voegde waarde. Het gaat niet aan

mensen puur als human resources te

bet i te len. Daar doe je ze te kor t mee.

Zie ze als par tners, col lega’s waar je

samen een bel ief system mee deel t

en iets mee creëer t . Te veel mensen

zi t ten vast in over leven. Tussen ‘ leven’

en ‘creëren’ hoor t een heel groot

=-teken te staan! Dat is een keuze die

My-etool mogel i jk maakt.”

lOOPBAAn

MY - organization

Page 14: Stilstaan bij aandacht

12

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Master Your Self

COACHING VANUIT

DE KERN VAN MOTIVATIE

ENERGIE & POTENTIEEL

Herken de kracht van de MY-etool lees meer elders in dit blad

of bezoek onze website en neem contact met ons op

T +31(0)30-2680209E [email protected]

Frans Halslaan 683723 EH Bilthoven WWW.MY-ORGANIZATION.NL

De MY-organization

online E-tool is:

online in te vullen,

snel en trefzeker,

in de breedte en in de diepte,

van hoog tot laag,

voor zelfstandig handelen,

voor nu én in de toekomst.

SchoolvCoaching_opmaak_225x130_F1.indd 1 31-01-14 14:02

(ADVERTENTIE)

clip tipWHAT DO YOU WAnnA BE WHEn YOU GROW UP?Hackschooler 13 has the answer!

I want to be happy and heal thy!

Een jonge vent ver tel t over z i jn dromen,

wensen over vr i j onderwi js en zi jn toekomst.

Wat wi j van kinderen kunnen leren.. .

youtube.com

HACKSCHOOlInG MAKES ME HAPPY:

lOGAn lAPlAnTE AT TEDxUnIVERSITYOfnEVADA

Page 15: Stilstaan bij aandacht

13

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

lOOPBAAn

Sluit de ramen nietStraks zal het binnen komenHet allerstilste J.C. van Schagen

Met aandacht aanwezig z i jn, mindfulness, present ie.

Verschi l lende stromingen die eigenl i jk a l lemaal gaan over

ongeveer hetzel fde: wakker aanwezig z i jn, in jezel f én in

contact met je k lant . We noemen het in de Beroepsopleiding

tot Loopbaanadviseur 100 % bi j jezel f en 100% bi j de ander.

Er is al t i jd wel een logisch nadenkende student die dan

roept: “Dat k lopt niet!” En hi j heeft gel i jk . Maar toch is het

geheel meer dan de som der delen. Dat ervaar ik geregeld

t i jdens een coachingssessie of t ra in ing. Steeds als ik én bi j

de ander én bi j mezel f ben, is er een meerwaarde in de

intensi te i t en de kwal i te i t van het contact. “Concentrat ie

vernauwt en begrenst, maar aandacht, totale aandacht, s lu i t

a l les in en niets ui t” , schr i j f t Han van den Boogaard in z i jn

boek ‘Her inner ingen aan het Nu’ .

Aandacht brengt een ontmoet ing op gang waarin de ander

z ich gezien, gehoord en erkend kan voelen. Dat kan al leen

als hi j voel t dat j i j er ook helemaal bent. Dat versterkt het

gevoel van verbondenheid, waardoor de ander meer auto-

noom dur f t te z i jn. Het l i jk t een tegenstel l ing, maar in fe i te

horen verbondenheid en zel fstur ing bi j e lkaar. Vol le aan-

dacht creëer t een bedding voor de ander, schept ruimte

voor een ommekeer, een omdraai ing naar wat er in wezen

toe doet. “Aandacht wekt l icht” , a ldus Lenne Gieles.

Halverwege de opleiding verzuchten studenten vaak: “ Ik leer

het nooi t !” De fase van bewust onbekwaam is aangebroken.

In de complexi te i t is de berg niet meer te overzien: een

helder contract maken, open vragen stel len, zel fstur ing

bevorderen, waarnemen, de logica van het loopbaankoers-

onderzoek doorgronden, oefeningen in kunnen zetten en dan

ook nog met open aandacht aanwezig z i jn in de relat ie. Luis-

teren zonder oordeel , of beter nog: lu isteren zonder über-

haupt bezig te z i jn met de volgende vraag. Wat een gedoe!

Zel f kan het me als relat ief ervaren coach ook nog regel-

mat ig overval len. Laatst deed ik een teamcoaching. Vooraf

een heldere intake gedaan. En na de eerste sessie werd

ál les anders. Eigenl i jk was zel fs het hele team opgedoekt!

De kunst is dan om al les wat z ich aandient te z ien als

leerproces, met vol le aandacht en het l iefst met humor.

Voor mi j l igt er onder aandacht nog een andere laag: st i l te.

Als ik met st i l te aanwezig kan zi jn, is de kwal i te i t van mi jn

aandacht anders. Ik ervaar dan veel directer wanneer ik

moet interveniëren of ju ist n iet . In de hect iek van zo’n k lus

inner l i jk het punt opzoeken waar het st i l is , n iet hard denken

en werken. Dan zie en ervaar ik veel directer de ingangen

voor coaching en vind ik de ju iste woorden. Zo kom ik

aandacht ig niet in of voorbi j ‘het gedoe’.

Aandachtig gedoe

CO

Lu

mN

COLUMN AGnES BRInKHOf | VISTAnOVA

AGNES BRINKHOF IS SENIOR COACH, TRAINER EN SUPERVISOR

EN WERKT AL JAREN SAMEN MET VISTANOVA.

ZIJ HEEFT HAAR EIGEN BUREAU AGNESBRINKHOF.NL

Page 16: Stilstaan bij aandacht

14

SVC MAGAZInE 2014 | 2015

BASiSOpLEiDiNGmy-ETOOLBij VistaNova kun je vanaf voorjaar 2014 de basis-opleiding MY-etool volgen, waarna je een licentie krijgt om met dit instrument te werken. Ta’Sangka Jurgens, Odet Sleeswijk en Agnes Brinkhof zijn de docenten/supervisoren die deze opleiding gaan geven. Hoe hebben zij zelf MY-etool ervaren?

“De rappor ten ui t MY-etool z i jn ui tgebreid en to the point ,

en hebben een behoor l i jke diepgang. Dat heb ik nog nooi t

eerder gezien bi j een test . Mi jn eigen testrappor t heeft

mi jn huidige koers versterkt en me aangezet tot act ie om

die nog sterker te gaan volgen.

De test is onder andere in te zet ten bi j opdrachtgevers

die een vol ledig coachtraject niet z ien z i t ten. Met di t

instrument en twee gesprekken kun je iemand toch inzicht geven in

z i jn ontwikkelmogel i jkheden. Van daarui t kan alsnog ger icht coaching ingezet

worden, of een andere vorm van persoonl i jke ontwikkel ing. Het gaat snel ook,

want je vul t de test in dr ie kwar t ier in. Toch kr i jg je een f l ink handvat om aan

de slag te gaan met je eigen ontwikkel ingsvragen. MY-etool geeft ook een

eventuele werkgever inzicht, omdat naast de ontwikkelmogel i jkheden ook de

match tussen persoon en funct ie inzichtel i jk gemaakt wordt. Ik v ind het heel

mooi om te z ien dat westerse cognit ieve wetenschap in deze test is gecom-

bineerd met oosterse wetenschap, waar in meer wordt gekeken naar l ichaam

en ziel a ls geheel . De resul taten gaan dus ook verder dan cognit ie al leen.

Dat wi l ik graag op andere coaches over brengen.”

Ta’Sangka Jurgens: “DE RESUlTATEn GAAn VERDER DAn COGnITIE AllEEn.”

Vanaf voorjaar 2014 bij VistaNova:

Page 17: Stilstaan bij aandacht

15

SVC MAGAZInE 2014 | 2015

lOOPBAAn

“De kracht van MY-etool is dat de cl iënt de regisseur

bl i j f t . Het testverslag ver tel t n iet hoe de cl iënt in elkaar

z i t ; h i j kr i jgt een verhaal waarui t h i j dat zel f kan opmaken.

Dat doet een appèl op de eigen verantwoordel i jkheid.

Andere tests z i jn rat ioneler. Deze gaat meer over je

gedrag, jouw eigen kleur als mens en wat je met je mee-

draagt. MY-etool geeft zo veel informat ie die je in gewoon

intakegesprek niet achterhaal t .

Het is een instrument om anderen te faci l i teren om in

beweging te komen vanui t een zielsver langen.

Het heeft verschi l lende elementen en lagen, heel mentaal

maar ook dieper. Je werkt met de archetypes van Jung en

natuurelementen. De zeven chakra’s z i t ten verwerkt in de

hoofdstukken over persoons-

en intel l igent iedynamiek. Als

begeleider ver tel je de cl iënt de

ui ts lag en die reageer t daarop.

Zo ontstaat interact ie, je bent als

het ware met je cl iënt aan het dansen.

Door de test zel f te doen heb ik op een diep zielsniveau

inzicht gekregen in wie ik in de kern ben. Ik accepteer

dat nu ook meer en kan spontaner z i jn. Het mooie is dat

die verandering van binnenui t komt. Zowel pr ivé als in

mi jn werk denk ik er te lkens weer aan terug. Het leven is

voor mi j meer een spel geworden.”

“Bi j coaching gaat het al lereerst om contact met de

cl iënt . Dat kun je met MY-etool versneld aangaan doordat

je het plaat je aan begin snel helder hebt. ‘Lean and

mean’ coachen past wel in deze t i jd, maar ‘ te kor t door

de bocht ’ is n iet de bedoel ing. Het coachproces heeft

een eigen t i jd en werking. De t iming wanneer je de test

inzet hangt voor mi j erg af van de vraag en het proces

van de cl iënt , ook in relat ie tot de opdrachtgever. Maar

dan kom je ook heel snel tot de kern.

Je bespreekt de ui ts lag eerst met de cl iënt , pas daarna

kr i jgt h i j het verslag. Daar in kun je de verwoording nog

aanpassen, zodat de test goed aanslui t bi j de vraag, de

belevingswereld en het proces van de cl iënt zonder in te

boeten op de kern van de test . MY-etool geeft antwoord

op het verschi l tussen je funct ie en jouw persoonl i jke

dynamiek, inclusief de polar i te i ten

daarbinnen. De test kent een grotere

gelaagdheid en diepgang dan ik tot

nu toe bi j andere testen heb gezien.

Toen ik de test zel f deed was het

f rappant hoe het k lopte: mi jn

eigen dynamiek, mi jn kwal i te i ten,

valkui len en aandachtspunten

kwamen er sterk ui t . Dat s loot heel

speci f iek aan bi j wat ik van mezel f ken. Ik ben

enthousiast en in i t iat iefr i jk , maar moet dus wel zorgen

dat ik het gaspedaal niet a l t i jd te ver in druk. . . De

(h)erkenning dat ik in mi jn spoor z i t , geeft meer rust

en focus.”

Odet Sleeswijk: “jE BEnT AlS HET WARE MET jE ClIënT AAn HET DAnSEn.”

Agnes Brinkhof: “jE KOMT HEEl SnEl TOT DE KERn.”

Page 18: Stilstaan bij aandacht

16

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

BErOEpSOpLEiDiNG TOT LOOpBAANADViSEur - mETHODE HOOGENDijk

TrAiNiNG kOErS-ONDErzOEk TECHNiEkEN

WAT KAn IK nA AflOOP?

Het Koersonderzoek volgens de

methode Hoogendijk is een beproefde

methode om samen met je cliënt zijn meest

vitaliserende loopbaanperspectief te

ontdekken. Tijdens de training heb je leren

werken met enkele essentiële onderdelen

van het Koersonderzoek. In je werk als

coach of loopbaanadviseur kun je deze

technieken zelf toepassen.

WAT DOEn WE?

In drie losse dagen maak je je eigen

biografie en interpretatie van je levensloop

volgens de benadering uit het Koersonder-

zoek. Je past de technieken toe bij de

andere deelnemers. Zo leer je loopbaan-

vragen herkennen en blokkades en

belemmeringen in de biografie bespreek-

baar maken.

VOOR WIE?

Je krijgt geregeld te maken met loopbaan-

vragen. Als hr-functionaris, manager of

coach wil je iemand met een loopbaan-

vraag op weg kunnen helpen of kunnen

doorverwijzen naar een loopbaancoach. Je

zoekt een intensieve korte training die je

zowel persoonlijk als professioneel verrijkt.

LOOpBAAN: OPLEIDINGEN

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je bent klaar om als professioneel

loopbaanadviseur en -coach aan de slag

te gaan. Je beschikt over een diploma met

post-hbo-erkenning en kunt je inschrijven

als St!R-erkend coach. Je weet hoe je een

Koersonderzoek afneemt. Tijdens een

loopbaancoachingstraject begeleid je je

cliënt in de zoektocht naar zijn persoonlijke

levensmissie. Daarbij zet je jezelf in als

belangrijkste instrument.

WAT DOEn WE?

Ons team van gespecialiseerde senior

docenten en supervisoren begeleidt jou

tijdens de opleidingsdagen en laat je alle

ins en outs van het Koersonderzoek

doorleven. Je past de methode toe op

jezelf, om de effecten van het onderzoek

aan den lijve te ondervinden. Die persoon-

lijke aanpak zetten we voort tijdens zes

gesprekken met jouw supervisor. Gedu-

rende de opleiding neem je het Koerson-

derzoek af bij drie proefcliënten.

VOOR WIE?

Je beschikt over vijf jaar werkervaring en

minimaal hbo werk- en denkniveau. Je wilt

loopbaanadviseur of careercoach worden

en bent geïnteresseerd in persoonlijke

ontwikkeling.

Page 19: Stilstaan bij aandacht

17

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

lOOPBAAn

BASiSOpLEiDiNG TOT GECErTifiCEErD my-ETOOL-COACH

DurVEN DOEN wAT jE rAAkT

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je bent gecertificeerd

MY-etool-coach en laat je cliënten

met behulp van de digitale MY-etool

snel en diepgaand reflecteren op hun

drijfveren, talenten en context. Zo

kunnen ze in hun loopbaan en leven

sterker hun eigen koers varen. Je

voorziet je cliënten van een uit-

gebreid en gepersonaliseerd

MY-etool-rapport.

WAT DOEn WE?

In drie dagen leer je MY-etool grondig

kennen. Je past het instrument toe op

jezelf en twee proefcliënten. Daarna

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je vertrekt met energie en

concrete handvatten en inzichten. Je

hebt sleutels in handen gekregen om

jouw levensmissie te (her)ontdekken

en waarderen en bent je bewust van

belemmeringen.

WAT DOEn WE?

Samen met Marja den Boer, coach,

trainer en auteur van ‘Durven doen

wat je raakt’, neem je de tijd om stil te

zijn en te luisteren naar je intuïtie. Je

leert eerst een aantal lessen over

volgen drie praktijkdagdelen om de

MY-etool-rapporten van je cliënten

met de trainer en medestudenten

door te nemen.

VOOR WIE?

Als professioneel begeleider, (loop-

baan)coach, recruiter of hr-functionaris

wil je jouw gereedschapskist uitbreiden

met een instrument dat meerdere

lagen kent, de interactie versterkt en

een gespreksreeks kan versnellen en

verdiepen. Je hebt enige ervaring met

coachen.

* Lees het interview op pagina 7

bevlogenheid. Daarna ga je zelf aan

de slag. Je onderzoekt het diepe

verlangen dat je handelen vaak

onbewust stuurt. Ken je eenmaal dat

verlangen, dan beschik je over de

gebruiksaanwijzing van jouw motor.

VOOR WIE?

Voor iedereen die zichzelf een dag

zelfonderzoek over zijn persoonlijke

levensmissie gunt in een groep met

gelijkgestemden en geïnspireerd wil

worden.

VISTAnOVA.nl

Page 20: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

18A

AN

DA

CH

T V

OL

GE

NS

...

“Door projecties helDer te maken leer je oorDeel-loos naar jezelf kijken”

kArEN HAmAkEr-zONDAG

Page 21: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

19IK

Iedereen, dus ook de coach,

projecteert. je kunt dus maar

beter goed gebruik maken van

je projectiemechanisme, vindt

drs. Karen Hamaker-Zondag:

“Het projectiemechanisme is

de koninklijke weg om jezelf tot

in het diepst te leren kennen.”

Ze gebruikt jungiaanse psycho-

logie en astrologie in therapie,

coaching en trainingen, en

schrijft daar boeken over.

IS PROjECTIE IETS GOEDS?

“Jazeker! De confrontat ie met je

projecties is al lesbehalve aangenaam,

maar het is de koninkl i jke weg om jezelf

tot in het diepst te leren kennen. Het

projectiemechanisme is een star tpunt

voor nader zelfonderzoek. Projectie

hangt alt i jd samen met je emoties en

complexen. Het is de snelste manier om

te merken dat een complex geraakt

wordt, en daarmee een waarschuwing

dat je je objectivi teit verl iest. Als je

geïrr i teerd raakt in een gesprek, heeft

dat niet al leen met de ander te maken

maar ook met jezelf . Je loopt daardoor

het r isico dat je de zaken niet meer

objectief ziet. Waarom blokkeer je, word

je boos of irr i teer t iets? Dat kan door

iets lul l igs van de ander komen, maar

waarom ben jij daar dan zo van onderste-

boven? Dat kan al leen als er op dat

gebied in jezelf ook een probleem zit .”

BESTAAn ER MEnSEn DIE

nIET PROjECTEREn?

“Nee, want dan ben je dood.”

WAT IS DE IMPACT VAn HET

PROjECTIEMECHAnISME OP

ORGAnISATIES?

“Die is heel groot. Project ies hangen

samen met onbewuste aannames en

verwacht ingspatronen. Heb je een

harde opvoeding gehad? Dan ben je

op je hoede voor mensen die >>

Voor ons draait

coaching in

essentie om

waarnemend

handelen.

Wanneer je met

aandacht aan-

wezig bent in het

moment, helpt dat om waar te nemen wat

er gebeurt met jezelf en de interactie. Je

kunt dan direct reageren. Daardoor biedt

waarnemend handelen je een meerwaar-

de in al je gesprekken. Beschik je

daarnaast over het begrippenkader en

de gereedschappen om jezelf te coa-

chen, dan vergroot je die meerwaarde,

want zelfcoaching heeft de toekomst!

De bewustzi jnspsychologie van Carl

G. Jung en het systeemdenken vormen

de pi j lers van onze visie op het coach-

vak. Ze helpen je het gedrag van mensen,

teams en organisaties begri jpen en

bieden een geweldig instrumentarium

voor ref lectie op je dageli jks leven en

werk. In dit onderdeel vind je doorki jkjes

en praktische t ips uit publicaties om

direct mee aan de slag te gaan.

In 2009 hield Karen Hamaker-Zondag op

een congres van SchoolvoorCoaching

een indrukwekkende lezing over het

projectiemechanisme. Een interview met

Karen naar aanleiding van die lezing is

nog steeds actueel. Al le reden voor een

herdruk.

zELfCOACHiNG HEEfT DE TOEkOmST!

“Werken aan je projectie-mechanisme leert je heel lief zijn voor jezelf, maar

ook genadeloos”

Page 22: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

20

dominant z i jn, zowel in par tnerrelat ies

als op de werkvloer. Dus als iemand op

een heldere, duidel i jke manier iets met

je wi l bespreken, kan jouw oude pi jn

bovenkomen en projecteer je dominantie.

Je schiet in de afweer, terwi j l daar

object ief geen aanleiding voor is. Dat

is een bron van misverstanden in

bedri jven.”

HOE KUn jE DAAR EEn POSITIEVE

DRAAI AAn GEVEn?

“Als je het project iemechanisme helder

kr i jgt voor jezel f en bespreekbaar

maakt, is het een waardevol instrument.

Je kunt je schrik of boosheid benoemen,

een t ime-out vragen en tot rust komen.

Je leer t om niet meer de schuld geven

aan de ander of n iet meer campagne

te voeren tegen de baas. Als je vragen

aan jezel f dur f t te stel len, of tewel

schaduwwerk doet zoals

KlInKT ZWAAR….

“Dat is het enerzi jds ook, want het is

vervelend om tegen je schaduwkanten

aan te lopen. Werken aan je project ie-

mechanisme leer t je heel l ief z i jn voor

jezel f , maar ook genadeloos. Je dur f t

je kaar ten open op tafel te leggen, niet

zozeer voor anderen maar voor jezel f .

De lo l is dat je niet meer in de stress

of afweer schiet a ls anderen kr i t iek

hebben. Je bl i j f t open. En als die

ander gel i jk heeft z ie je daar de humor

van in, in plaats van je kapot te

schamen. Project ies z i jn zo algemeen

mensel i jk . Het lucht zó op ze te

erkennen, dat maakt het leven ju ist

l ichter. Door project ies helder te

maken leer je de ju iste vragen stel len

en, wat heel belangri jk is, oordeel loos

naar jezel f k i jken.”

mEEr iNfOrmATiEKARENHAMAKERZONDAG.COM

KAREN HAMAKER-ZONDAG, HET PROJECTIEMECHANISME

IN DE PRAKTIJK, AIONION SYMBOLON.

TEKST CAROlInE lInSSEn

FOTOGRAFIE nICK VAn ORMOnDT

dat in de Jungiaanse psychologie heet,

leef je zoveel soepeler en makkel i jker.

Je bent niet meer op je hoede voor

dingen in de bui tenwereld die eigenl i jk

in je binnenwereld z i t ten.”

DAT IS DUS EEn lEVEnSlAnG

PROCES! BEn jE OOIT KlAAR?

“Het is inderdaad een pad, geen doel .

Maar je kunt daar een heel e ind in

komen. Ik werk nu der t ig jaar met

Jungiaanse psychologie en merk hoe

je tot zel facceptat ie kunt komen. Dat is

niet hetzel fde als je verschui len achter

je fouten! Je leer t steeds rust iger

omgaan met conf l icten.”

Page 23: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

21

‘Onderzoek je projecties’

Observeer alles waar je in het dagelijks leven op aanslaat• Wat roept een emot ie in je op? Wat maakt je

boos of bl i j , waar wind je je over op?

• Wat fascineer t je?

• Wie hemel je op?

• Van wie kun je niets hebben?

• Welke si tuat ies ont loop je het l iefst?

• Heb je een bepaald type angst dat je

steeds overval t?

• Wat is je l ievel ingsfantasie en welke rol

speel j i j daar in?

• Welk tv-programma moet je z ien?

Al deze vragen hebben te maken met onze project ies,

dat wat ons ontroer t en beroer t . Noteer eens in een

schr i f t je gedurende enkele weken wat je raakt.

Onderzoek de beeldenOnderzoek van elke s i tuat ie wat je precies raakt.

Neem het beeld daarbi j n iet te let ter l i jk , het kan heel

goed een symbool z i jn, net a ls een droombeeld.

• Welke onderdeel in de si tuat ie raakt je het meest?

• Stel jezel f zoveel mogel i jk vragen naar

aanleiding van dat beeld.

• Zie het beeld als een afspiegel ing van een

inner l i jk of onverwerkt proces.

Ook als je het niet meteen weet, kan het z i jn dat

antwoorden in de loop van de t i jd of v ia een droom

duidel i jker worden.

• Welke gevoelens kr i jg je erbi j?

• Heb je eerder dergel i jke gevoelens gehad?

• Speelt er een onderl iggend thema?

Onderzoek de gevoelensAls je het thema hebt ontdekt, kun je de volgende

oefening doen. Doe die op een rust ig moment voor

jezel f of met een ver trouwd iemand.

Slui t je ogen en probeer zoveel mogel i jk het gevoel

naar voren te halen rondom een last ige si tuat ie die je

hebt meegemaakt. Laat het gevoel helemaal door je

heen stromen. Ki jk dan of je het gevoel kent ui t

eerdere levenssi tuat ies. Wel l icht komt er een beeld

op. Ga zo ver mogel i jk terug naar het ver leden aan de

hand van het gevoel .

Herhaal deze oefening zo vaak als nodig is. Zo kr i jg

je steeds meer z icht op de samenhang van je complex

met je ver leden en ben je het aan het ontmantelen.

stap 1

stap 2

Bron: Karen Hamaker-Zondag, Het project ie-

mechanisme in de prakt i jk , Aionion Symbolon

stap 3

wErkBLAD IK

Page 24: Stilstaan bij aandacht

22

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

AssociAtieve technieken Om te werken met het onbewuste

Het onbewuste communiceer t in

symbolen en beelden. Het kent geen

logica. Door te werken met beeldend

mater iaal communiceer je als het ware

direct met het onbewuste. Een beeld

komt namel i jk direct bi j je binnen. Voor

je het weet ben je geraakt. Di t feno-

meen is zeer bruikbaar t i jdens het

coachen. Omdat je geen antwoorden

vindt op de plek waar je normaal

gesproken zoekt, is het waardevol om

je onbewuste te raadplegen. Je haal t

naar boven wat onder de oppervlakte

van je bewustzi jn om aandacht vraagt.

Afbeeldingen zi jn goed om mee te

werken. Di t kunnen bi jvoorbeeld

ansichtkaar ten, foto’s of tarotkaar ten

zi jn. Bi j voorkeur staat er geen tekst

op de afbeeldingen. Bi j het z ien van

woorden ben je namel i jk geneigd om te

interpreteren. In di t geval wi l je ju ist

onbevangen ki jken.

Werken met afbeeldingen val t onder de

noemer associat ieve technieken,

omdat je werkt met de persoonl i jke

associat ies van de gecoachte. Dat

gebeurt ook als je werkt met tegendelen

en dromen. Achter deze technieken

schui l t de aanname dat mensen

Werken met het onbewuste is bij uitstek geschikt:• als de gecoachte heel rat ioneel is ingesteld, z ich op

logica en analyse r icht en weinig gebruik maakt van andere

kennisbronnen;

• om bi j loopbaanvraagstukken de r icht ing te zoeken

die het meest passend is;

• a ls een emot ioneel beladen thema of woord in een

gesprek komt bovendri jven waardoor de gecoachte

z ich belemmerd voel t ;

• a ls er geen emot ies rond een thema te bespeuren zi jn,

de gecoachte aangeeft dat hi j z ich er niet pret t ig bi j voel t ,

maar niet weet waardoor di t komt;

• om een beeld te kr i jgen van de huidige si tuat ie of een vraag-

stuk en erachter te komen hoe daarmee kan worden omgegaan.

Het is af te raden om met deze technieken aan het werk te gaan:• bi j onvoldoende ik-sterkte of s lecht

ref lect ievermogen op eigen handelen;

• in t i jden van cr is is. Dan is het ju ist

verstandig om te werken aan structurer ing.

Di t steunt gecoachte beter dan zoeken naar

nog meer beelden. Di t kan zel fs averechts

werken en le iden tot bi jvoorbeeld een

burn-out of overspannenheid;

• a ls de gecoachte z ich in een turbulente

levensfase bevindt. Hi j heeft bi jvoorbeeld

net een nieuwe relat ie, is aan het verhuizen

en ervaar t onder tussen nog zorgen

over k inderen of gezondheid.

Page 25: Stilstaan bij aandacht

23

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

complexen, onverwerkte emot ies en

ervar ingen hebben die ons gedrag

sterk beïnvloeden. Een coach kan

constateren dat er een complex is

geraakt als een gecoachte bi j een

afbeelding, s i tuat ie of woord emot ies

ervaar t .

Een vrouw van rond de vi j f t ig was in

dubio of ze nu t i jd kon gaan besteden

aan een lang gekoesterde wens om te

gaan schr i jven en daarvoor een dag

minder te gaan werken. Met de vraag:

‘wat heb ik nodig om een keuze te

kunnen maken?’ t rok ze een tarotkaar t ;

de keizer. De kaar t s loeg erg aan, ze

vond hem meteen mooi, stevig in z i jn

autor i te i t , kracht ig, sterk en autonoom.

Het ont lokte haar een woordenstroom

waarin ze voelde dat ze wi lde kiezen

voor haar ver langen om een boek te

gaan schr i jven en let ter l i jk in haar

eigen kracht te gaan staan. De kaar t

raakte haar diep, omdat ze het ook

voelde als een bevest iging van een

ontwikkel ing in het volgen van haar

eigen autor i te i t in plaats van het

volgen van anderen, waar ze de

afgelopen maanden mee bezig was

geweest.

Mensen slaan onverwerkte pi jnervar in-

gen en emot ies op in het l ichaam en

steken er onbewust energie in om ze te

onderdrukken. Pi jn hoor t bi j het leven.

Elk kwar taal weer word ik aan-

genaam verrast door di t pracht ige

t i jdschri f t . Het biedt diepgaande en

doorleefde verhalen, interviews over

levenskunst, cultuur, muziek, schoon-

heid, natuur en vernieuwende visie

op economie, onderwi js en gezond-

heid. Verhalen die je raken en ui t-

t i l len boven de dagel i jkse werkel i jk-

heid, ar t ikelen die je in verbinding

brengen met de magie in het

dagel i jks leven. Inspirerend en

verbindend leesvoer met veel l inks

naar boeken en f i lms die de ziel

raken. Ook de website biedt een

schat aan informatie en doorki jk jes.

Er val t n iet aan te ontkomen. Het

zou pret t ig z i jn als je al le emot ies

meteen kon door leven, maar daar toe

ben je niet a l t i jd in staat. Soms moet

je over leven of gaan andere, op dat

moment belangri jker zaken voor.

Toch streeft het onbewuste naar

‘heelwording’ en indiv iduat ie. Het is

een streven naar het door leven en

oplossen van pi jn en pi jnpunten,

zodat we tegenstel l ingen integreren

en weer heel worden. Daarentegen

vermi jdt ons ego (bewustzi jn) het

l iefst pi jn en onzekerheid. In di t

‘spanningsveld’ proberen groei- en

ontwikkel ingsimpulsen de boventoon

te voeren. Wie dat beseft , begri jpt

dat iedereen van t i jd tot t i jd aan

het ‘werk’ moet wat betref t persoon-

l i jke groei .

Bron: Dynamisch Coachen Balans tussen zingeving & resultaat, Aionion Symbolon, Ans Tros

Vruchtbare AardeVoeding voor de ziel

VRUCHTBAREAARDE.NL/VILLA.HTML

IK

Tijdschrifttip van Marc Gnodde

Page 26: Stilstaan bij aandacht

24

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

van de regels en interact ies ontstaat

de mogel i jkheid om te kiezen voor

ander gedrag.

• Bl i jven de parameters in de context

hetzelfde, dan zal het bestaande

gedrag worden voor tgezet. Dit wordt

de homeostat ische werking van het

systeem genoemd. We neigen het

bestaande evenwicht, onze gedrags-

patronen, te handhaven.

De grondlegger van famil ieopstel l in-

gen, Ber t Hel l inger, toont aan dat in

het werken vanuit systeemdenken in

gezinnen of organisat ies vaak nog

andere, onzichtbare belangen en

kwest ies een rol spelen. Die zi jn vaak

onbewust voor de betrokkenen. Het

kunnen loyal i tei ten zi jn aan niet meer

aanwezige of overleden famil ieleden of

deelnemers aan het systeem. Het kan

ook te maken hebben met si tuat ies die

niet goed zi jn afgerond. Onze vr i je wi l

bl i jkt dus niet al t i jd zo vr i j te zi jn als

we wi l len geloven. Systeemdenken,

kennis van systemisch werken en de

homeostat ische werking van systemen

bieden ons wel gereedschappen voor

duurzame gedragsverandering.

Veel onderzoek en beleid gaat

nog steeds uit van de veronder-

stelling dat we een vrije wil

hebben. Dat we bijvoorbeeld

kunnen kiezen voor rationeel

gedrag dat onze gezondheid

bevordert. niets blijkt echter

minder waar. De relatie tussen

gezond gedrag en kennis over

gezond gedrag is niet zo evident.

Dat blijkt bijvoorbeeld uit de toe-

nemende gezondheidsproblemen

door overgewicht. Al zijn we

inmiddels bekend met de gevaren

van bovenmatig vet of zoet eten,

we passen onze eetpatronen

niet aan. Onze context, reclame,

het ruime aanbod, het gemak

en het feit dat iedereen op deze

manier eet maken het lastig om

ons gedrag te veranderen.

Vanuit het systeemdenken is deze

paradox beter te verklaren dan door

model len die al leen naar de persoon

ki jken. Het systeemdenken gaat ervan

ui t dat relat ies en interact ies tussen

mensen gedrag in sterkere mate

bepalen dan de mens zelf . Deze

theorie vindt haar oorsprong in de

gezinstherapie ui t de jaren zevent ig

(zie o.a. Virginia Sat ir) . Als een kind in

een gezin disfunct ioneerde en ge-

dragsproblemen ver toonde, leek het

aanvankel i jk een oplossing om het ui t

huis te plaatsen. Binnen enkele maan-

den ontwikkelden zich echter gedrags-

problemen bi j een ander kind ui t

hetzelfde gezin. Therapeuten ontdekten

zodoende dat een kind ui t het gezin

weghalen wel eens niet de oplossing

zou kunnen zi jn. Misschien moest er

gekeken worden naar de interact ies

tussen de gezinsleden en de onderl ig-

gende opvatt ingen (regels binnen het

gezin). De observat ies van gezinnen en

de begeleiding daarvan leverden

opmerkel i jke resultaten op. Zo ontstond

de gezins- of systeemtherapie, waarin

een gezin bi j voorkeur met al le betrok-

ken gezinsleden wordt behandeld.

Wanneer het systeemdenken op organisaties wordt toe-gepast gelden een aantal belangrijke aannames:• Het systeem als geheel creëer t

het probleem.

• Het systeem reproduceer t het

probleem in de interact ies en de

onderl iggende opvatt ingen en

gedragsregels.

• Er is nooit een schuldige, tenzi j

iemand zi jn funct ie niet vervult of

incompetent is.

• Er is al t i jd winst om de si tuat ie in

stand te houden.

• Door bewustwording en bespreking

SySTEEmDENkEN EN SySTEmiSCH wErkEN: De vrije wil en de context

Bron: Leiderschap door (zelf)coaching. Bewustzijnspsychologie voor managers,adviseurs en coaches, Aionion Symbolon.

Page 27: Stilstaan bij aandacht

25

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Meer rust in mijn hoofd. En daardoor beter voelen wat mijn ziel in het dagelijks leven nodig heeft om tot bloei te komen. Dat is voor mij aandachtig en bewust leven.Steeds weer voel ik dat ik een keuze heb: volg ik de ingevingen van mijn ziel of laat ik me leiden door mijn angsten?

Luisteren naar mi jn z ie l betekent mi jn gevoel ser ieus nemen.

Zel fs al druist dat in tegen wat ik heb meegekregen vanui t

mi jn opvoeding of wat de omgeving van mi j verwacht. Trouw

zi jn aan mezel f le idt mi j weg van gebaande paden. Het kan

me in conf l ict brengen met mi jn omgeving. Dit r is ico boezemt

mi j angst in. Het is de angst afgewezen te worden en af te

wi jken van wat normaal is.

Door die angst onder ogen te z ien en los te laten, bevr i jd ik

me ui t mi jn mentale gevangenis. Mi jn hoofd wordt leeg en ik

ben verbonden in het hier-en-nu. Zo handel ik effect iever en

eff ic iënter.

Als ik de ingevingen van mi jn z ie l volg, dan voel ik de

levenskracht borrelen. Ik voel mi jn har tstocht, v i ta l i te i t en

passie. Mi jn creat iv i te i t neemt toe en ik denk in mogel i jkhe-

den. Hierdoor bl i j f ik in beweging en volg ik de stroom van

het leven. Het leven wordt l ichter en speelser en ik leer

mezel f h ieraan over te geven. Mi jn z ie l dr i j f t mi j voor t , ze wi l

z ich nog meer manifesteren op aarde.

Mijn diepste verlangens bezorgen mij een tinteling in mijn buik.

Deze energie stroomt door mi jn hele l i j f . Ik voel dat ik leef!

We zi jn spir i tuele wezens met aardse, mensel i jke ervar ingen.

We zi jn hier op aarde om onszel f te ontwikkelen, onze

talenten aan de wereld te geven en het leven te le iden dat

voor ons bedoeld is. Het vraagt moed, overgave en discipl ine

om trouw te bl i jven aan onszel f .

De t i jd is gekomen om op te staan en verantwoordel i jkheid

voor ons leven te nemen! Verantwoordel i jkheid voor al le

gebeur tenissen in ons leven. Het is onze keuze om te

bepalen hoe we er mee omgaan en eer l i jk tegen onszel f te

z i jn. Dan komen we bi j onze inner l i jke kracht en ontdekken

we dat we medescheppers van ons leven zi jn. Het universum

biedt ons elke dag weer kansen om te groeien en afscheid

te nemen van zaken die ons niet meer dienen. We vergroten

ons bewustzi jn en schi jnen ons l icht op zaken die nog om

hel ing vragen. Door onszel f in te f lu isteren dat we l iefde

zi jn, groeien wi j en onze kinderen op tot l iefdevol le mensen

in een vei l ige omgeving.

En di t is waar onze ziel zo naar ver langt: naar een wereld

waar we al lemaal onszel f mogen zi jn en in harmonie een

bi jdrage leveren aan een gezonde aarde.

In het najaar organiseer ik een workshop ‘Aandacht voor je

z ie l ’ . T i jdens deze workshop maken we in st i l te contact met

onze ziel en helpen elkaar om de stem van onze ziel te horen.

Aandacht voor mijn ziel

CO

Lu

mN

COLUMN ODET SlEESWIjK | VISTAnOVA

ODET SLEESWIJK IS ALS FREELANCE TRAINER EN SUPERVISOR

VERBONDEN AAN VISTANOVA EN HEEFT HAAR EIGEN BUREAU.

TARATRAINING.NL

IK

Page 28: Stilstaan bij aandacht

26

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

(ADVERTENTIE)

f o c u s

c o n c e p t v o o r c r e a t i e akron.nl

Page 29: Stilstaan bij aandacht

27

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Daniel Siegel bezit de gave om inge-

wikkelde wetenschappeli jke bevindingen

te vertalen naar begrijpelijke en toeganke-

l i jke concepten en toepassingen. In dit

boek beschrijft hij het menselijk vermogen

om zowel de eigen geest te kennen als

de innerl i jke wereld van anderen gewaar

te worden (empathie). Mindsigth biedt

een nieuwe manier van ki jken naar

gedachten, brein, relaties en bewustzijn.

‘Neuroplasticiteit’ staat hierin als sleutel-

begrip centraal. Het is het vermogen om

de hersenen opnieuw te programmeren

en daardoor anders te leren denken. Zo

is het mogeli jk invloed uit te oefenen op

mentale en emotionele belevingen. In

essentie gaat het erom met afstand naar

gedachten en gevoelens te ki jken en

hierbij lichaamsbewustzijn te ontwikkelen.

In deel I legt hi j via een handig model

uit hoe het brein werkt. Hij gebruikt

daarvoor letterl i jk de hand als symbool

voor de verschil lende onderdelen van

onze hersenen. Met deze kennis over

het brein verklaart hi j hoe in de loop

van het leven verschil lende afweer-

mechanismen ontstaan en hoe daarin

verandering en ontwikkeling mogeli jk is.

In deel II i l lustreert hi j hoe hij cl iënten

kennis en praktische vaardigheden

aanreikt om Mindsight te ontwikkelen

als antwoord op hun problemen.

Wat mij als coach zo enthousiast maakt

over dit boek is dat het op zeer toeganke-

li jke wijze neurowetenschap, psychologie

en mindfulness weet te verbinden.

Daarbij geeft de auteur nauwkeurig aan

wat nodig is voor bli jvende gedrags-

verandering. Het verband dat hi j legt

tussen gedragsverandering en de

ontwikkeling en f lexibil i teit van het brein

is bruikbare theorie, die ik als coach

kan uit leggen aan mijn cl iënten en de

deelnemers in de groepen die ik

begeleid. Het stelt mensen in staat om

met meer compassie naar de worstel ing

te ki jken die gepaard gaat met verande-

ring en ontwikkeling. Mijn ervaring is

dat een helder, bruikbaar theoretisch

kader bevorderl i jk is voor persoonli jke

ontwikkeling.

Mindsight - de psychologie van het nieuwe bewustzijnDaniel Siegel, Spectrum, 2010

clip tiptipboekBoektip van lotte Paans

Marina Abramovic,The Artist Is Present

´

IK

LOTTE PAANS IS FREELANCE OPLEIDER

BIJ SCHOOLVOORCOACHING EN

EIGENAAR VAN LOTTEPAANS.NL

Marina Abramovic gebruikt al

veertig jaar haar eigen l i j f als

canvas. Klaus Biesenbach,

conservator van het MoMA in New

York, noemt haar werk ‘ interventies

die de menselijke natuur onthullen’.

Ti jdens een retrospectief in het

MoMA bracht de kunstenares een

hommage aan de aandacht. Drie

maanden lang, zes dagen per

week, meer dan zeven uur per dag

zat ze bewegingloos op een stoel

in een museumzaal. De eindeloze

stroom mensen die tegenover haar

gingen zitten, schonk ze haar

onverdeelde aandacht. Zonder

woorden. Alleen met haar blik.

Abramovic: “Je geeft ze de

mogeli jkheid om zich te openen.

En dan is het alsof er een waterval

van pijn loskomt.” De maskers

vallen weg en onthullen vaak

tranen, zowel bij de bezoekers als

bij Abramovic zelf, maar ook

gezichten die zich uiteindeli jk

ontspannen en openbreken in een

onbetaalbaar mooie glimlach.

´

´

´

DE DOCUMENTAIRE THE ARTIST IS

PRESENT IS TERUG TE KIJKEN OP

HTTP:/ /CULTUURGIDS.AVRO.NL/FRONT/

DETAILCLOSEUP.HTML?ITEM=8276184

VAN CAROlInE lInSSEn

Page 30: Stilstaan bij aandacht

28

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

ik: OPLEIDINGEN

iNTErViSiONWAT KAn IK nA AflOOP?

Je bereikt echte verdieping in je

werk als coach of begeleider en wordt

weer geraakt en gevoed in je werk. Je hebt

je coachstijl versterkt en je repertoire

uitgebreid met technieken om te werken

met het onbewuste. Jouw thema’s worden

op verrassende wijze uitgediept, zodat je

met nog meer plezier en vrijheid kunt

‘spelen’ in de interactie.

WAT DOEn WE?

De interactie in de groep staat centraal. We

oefenen met praktijkvoorbeelden van de

deelnemers en passen samen nieuwe

technieken en aanpakken toe. Rode draad

tijdens de training is het boek ‘Leiderschap

door (zelf)coaching, bewustzijnspsychologie

voor managers, adviseurs en coaches’.

VOOR WIE?

Je bent een ervaren coach of professional

die gewend is te reflecteren op zijn werk. Je

bent toe aan echte verdieping en feedback

van je vakgenoten. Eerder heb je een

opleiding tot coach of supervisor gevolgd.

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je bent op de hoogte van nieuwe

inzichten over leren en traumaheling. Je

hebt technieken voor zelfcoaching toe-

gepast. Daardoor ben je nog effectiever met

je ‘hele hebben en houden’ aanwezig in het

hier-en-nu. Je hebt meer lef om in gesprek-

ken je intuïtie en wolkjes in te zetten.

WAT DOEn WE?

We frissen de ‘gouden driehoek’ op en

wOrkSHOp HET prOjECTiE-mECHANiSmE iN DE prAkTijk

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je kent het theoretisch kader van

de psychologie van Jung en snapt hoe

projecties werken. Je herkent ze bij jezelf

en anderen en beheerst een aantal

technieken om projecties los te laten. Je

ziet het verschil tussen projecties en

(tegen)overdracht en maakt kennis met je

schaduwkant. Je begrijpt de werking van

het compensatiemechanisme in het

onbewuste.

WAT DOEn WE?

Deze workshop wordt gegeven door Ans

Tros. Zij beschikt over jarenlange ervaring

als Jungiaans coach. Na een korte

introductie op de bewustzijnspsychologie

van Jung doen we oefeningen om je

bewust te worden en los te maken van je

eigen projecties*.

VOOR WIE?

Je bent geïnteresseerd in de werking van

het bewustzijn in het dagelijks leven. Je

wilt meer zicht krijgen op onverwachte

emotionele reacties van jezelf en anderen.

* Lees meer over het projectie-

mechanisme in het interview met

Karen Hamaker-Zondag op pagina 19

wOrkSHOp O.E.N. ONLy!vullen dit model aan met theorie over de

werking van onze hersenen. We doen

oefeningen waarmee je jezelf als instrument

versterkt. En we oefenen met coach-

gesprekken, zoals je dat van ons gewend

bent.

VOOR WIE?

Je hebt eerder een (incompany)training

of leergang bij SchoolvoorCoaching

gevolgd.

Page 31: Stilstaan bij aandacht

29

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

wOrkSHOp SySTEmiSCH wErkEN mET jE fAmiLiESySTEEm

WAT KAn IK nA AflOOP?

Door een familieopstelling te maken heb je ervaren hoe onbewuste of onbekende

familiedynamieken in je huidige leven een rol kunnen spelen. Je hebt ontdekt hoe ze

dienend kunnen zijn of juist voor verwarring en verstrikking zorgen.

WAT DOEn WE?

Deze workshop wordt gegeven door Jobbeke de Jong, senior coach en opsteller. Aan de

hand van actuele vragen onder zoeken we algemene thema’s in familie systemen*. Daarbij

is er ruimte voor deelnemers die een eigen vraag willen inbrengen als basis voor een

opstelling. Soms is het mogelijk in een opstelling de verstrikking te ontwarren, zodat je

meteen meer vrijheid en ruimte voelt.

VOOR WIE?

Je hebt interesse in je familiegeschiedenis en de effecten daarvan in je huidige leven.

Je wilt kennismaken met opstellingen.

* Lees meer over familiesystemen in het interview met Kitlyn Tjin a Djie op pagina 30

wOrkSHOp SOmATiC ExpEriENCiNG: DE krACHT VAN STrESSrELEASE

Maandelijks bieden we workshops van een

dagdeel aan. Tijdens die bijeenkomsten

maak je kennis met een techniek, actueel

thema of aanpak die je in je werk kunt

benutten.

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je weet meer over de werking van

de drie breinen. Je begrijpt hoe de

effecten van stresssituaties kunnen

doorwerken in het lichaam en wat de

gevolgen kunnen zijn. Je ervaart hoe

Somatic Experiencing als krachtige en

effectieve methode helpt om onafgeronde

stresscycli in het lichaam op te sporen en

los te laten.

WAT DOEn WE?

Hans Velders* verzorgt deze workshop.

Samen met hem ervaar je aan den lijve het

effect van een veilig gevoel op je lichaam

en onderzoek je symptomen bij jezelf en

anderen. Aan de hand van praktijkvoor-

beelden leer je eenvoudige technieken om

jezelf te scannen en je lichaam weer tot

rust te brengen na een stressvolle situatie.

VOOR WIE?

Je bent geïnteresseerd in de verwerking

van stress in de hersenen en het lichaam.

Je staat open voor een lichaamsgerichte

aanpak.

* Lees het uitgebreide interview

met Hans Velders op pagina 40

& VistAmuse

VISTAnOVA.nl

SCHOOlVOORCOACHInG.nl

IK

Page 32: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

30A

AN

DA

CH

T V

OL

GE

NS

...

“EEn tEam dat familiEvErhalEn uitwissElt, krijgt EEn niEuwE intimitEit”

kiTLyN TjiN A DjiE

Page 33: Stilstaan bij aandacht

31

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Kitlyn Tjin A Djie is jeugdhulp-

verlener, transcultureel therapeut

en opleider. In haar meest

recente boek ‘De familieziel’

illustreert ze hoe de familie-

geschiedenis mensen soms

hindert maar vooral ook verder

kan helpen op hun levenspad,

zowel privé als in teams op het

werk. De wijsheid die in elke

familie zit is een rijke bron die

in coaching aangeboord kan

worden.

EEn CHInESE VADER En SURInAAMSE

MOEDER MET WORTElS In DUITS-

lAnD, PORTUGAl, AfRIKA, CHInA,

InDOCHInA En fRAnS GUYAnA…

HOE HEEfT DAT jOUW KIjK OP

fAMIlIE- En TEAMVERHOUDInGEn

BEïnVlOED?

“Ik begreep als k ind heel vaak mi jn

omgeving niet . Daardoor heb ik een

ongeloof l i jke gevoel igheid ontwikkeld

op incongruent ie, ook in groepen: wie

stapt er emot ioneel in of u i t? Op mi jn

oude Sur inaamse nonnenschool zat ik

in de A-klas met r i jke k inderen, zo l icht

gekleurd mogel i jk . De rest moest naar

de B-klas, waar nog veel harder werd

gestraf t dan bi j ons. In de A-klas

verzamelden we bl ik jes voor de arme

kinderen in Afr ika, maar in die B-klas

zaten ook arme kinderen! Ik begreep

daar niets van.

Mi jn wereld

was niet

congruent, dus

om staande te

bl i jven leerde

ik vragen

stel len. Ik zat

a l t i jd te lu isteren

naar de span-

nende verhalen

van onze dienst-

boden over Wint i -genezers en derge-

l i jke. In Chinese fami l ies als de mi jne

overheersten mannen de boel . Maar

mi jn moeder was Sur inaams, die had

net als mi jn oma zó’n mui l… Ik be-

greep maar niet hoe zi j ermee kon

leven dat jongens leading waren.

Ik vond dat maar niks, ik wi lde niet

gehoorzamen. Al heel vroeg dacht ik:

ik moet mi jn taal zo goed beheersen

TEAMS

AnS OVER KITlYn: ‘K i t lyn is leergangcoach geweest in de

beginjaren van SchoolvoorCoaching. Ze dreef mensen eerst

volkomen tot wanhoop en chaos, maar daarna was het feest .

Deelnemers hebben vaak verwacht ingen over een les-

programma en wi l len daar aan vasthouden. Ki t lyn deed

gewoon wat nodig was, en dat kon wel eens iets heel anders

z i jn. Ze deed dus niet wat de managers vonden dat ze moest doen. Eerst waren

ze dan verward en boos, en daarna eeuwig dankbaar omdat ze door Ki t lyn in

beweging waren gekomen en leerden daarvan te genieten.

Ik heb met veel plezier haar boek ‘De Famil ieziel ’ gelezen en ben er erg van

onder de indruk: het is goed geschreven, relevant en waardevol .”

dat ik hem als een mes kan gebruiken

naar mannen, want fysiek kon ik ze niet

de baas. Toen ik bij SchoolvoorCoaching

de Leergang voor Coaching voor

Professionals ging geven, hadden ze

daar gelukkig het provocatieve coachen

al opgepakt: mensen met taal vast-

houden, omarmen en tegel i jk een klap

om de oren geven. Ik had dus een

enorme voorsprong!”

jE BEnT TRAnSCUlTUREEl

THERAPEUT. WAT HOUDT DAT In?

“Ik heb een opleiding ‘coaching in de

transi t ionele ruimte’ ontwikkeld. Voor

jonge kinderen kun je door middel van

transi t ionele objecten een ruimte

creëren waarin ze de afwezigheid van

de vei l ige moeder kunnen verdragen.

De transcul turele ruimte is daarmee

vergel i jkbaar: ru imte voor >>

Page 34: Stilstaan bij aandacht

32

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

kwetsbaarheid, ruimte om te ki jken naar

delen van jezel f die je hebt weggezet,

naar de schaduwkanten die je niet dur ft

te z ien omdat ze te pi jn l i jk z i jn. Wi l je

de ontmoet ing met de ander aangaan,

dan moet je je eigen waarheid parkeren

en ruimte maken om jezel f opnieuw ui t

te v inden. Dat is de transcul turele

ruimte, die je als coach kunt creëren

als je je eigen histor ische en cul turele

bagage kent. Je omhul len, inwikkelen,

inbedden: ik noem het beschermjassen

in je cul tuur en groep.”

HEEfT DE MUlTICUlTURElE SAMEn-

lEVInG InVlOED OP ORGAnISATIES

En MEER BIjZOnDER OP HET

WERKEn In TEAMS?

“Als systeemdenker k i jk ik sterk naar

de wisselwerking in histor ische,

fami l ia le en cul turele contexten.

Iedereen heeft zijn eigen, unieke geschiedenis. Je vindt daarin niet

alleen dezelfde problemen tot in drie generaties

terug, ook de wijsheid.

Wanneer sommige teamleden ui t een

fami l ia le cul tuur komen waarin de

relat ie centraal staat, let ten ze heel

sterk op wat de ander pret t ig v indt

omdat ze de relat ie wi l len voeden.

Andere teamleden die ui t een cul tuur

komen waarin het indiv idu centraal

staat, kunnen zich door de at tent ies

van die eerste groep soms in de gaten

gehouden voelen. Je cul tuur ver taal t

z ich in de teamdynamiek. Dat lever t

vaak misverstanden op.

Het hrd-adviesbureau GITP heeft

gemeten of hoogopgeleiden vanui t

verschi l lende cul turele groepen

mengen en toegang tot e lkaars netwerk

hebben. Nou, dat mengt dus voor geen

meter. De meeste studenten met een

is lamit ische achtergrond kiezen voor

de VU, en voor exacte vakken zoals

advocatuur en tandheelkunde. De

gehandicaptenzorg is ju ist weer een

hele wi t te omgeving. Dat heeft ermee

te maken dat die sector de nadruk legt

op emancipat ie en autonomie van

gehandicapten. Daar pas je als

migrant niet in. Veel sectoren bl i jven

daardoor andere cul turen ui ts lu i ten.”

HOE DOORBREEK jE DIE

CUlTURElE GREnZEn?

“Een team dat famil ieverhalen uitwisselt,

kr i jgt een nieuwe int imitei t . Iemand zei

eens tegen me dat mensen mi j meteen

toestemming geven om in hun fami l ie

rond te lopen. Dan kr i jgt die context

Page 35: Stilstaan bij aandacht

33

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

ineens taal . Ik doe dat bi jvoorbeeld

door een oefening: hoe zat j i j vroeger

met je fami l ie aan tafel en welke regels

waren er? Ik k i jk ook al t i jd hoe mensen

eten. Ikzel f eet n iets wat ik niet lekker

v ind en hoef ook mi jn bord niet leeg te

eten, dat heeft met mi jn achtergrond te

maken. In Nederland is de regel vaak:

eerst zout, dan zoet…

Elke individu, elk team en elke organi-

sat ie heeft z i jn eigen levensl i jn. Ik

probeer mensen zich ervan bewust te

maken ui t welke sociale klasse ze

komen. Daar mag je het in Nederland

vanwege het gel i jkheidsdenken eigen-

l i jk niet over hebben. Door dat juist wel

te doen betreed je met zi jn al len de

l iminele ruimte, het grensgebied tussen

de oude en de nieuwe cultuur. Mensen

gaan weg uit hun oorspronkel i jke

context: ze gaan studeren, breken met

hun achtergrond. Dat werkt door, zowel

in famil ies als in teams. Teamcoaching

betekent dat je van een M1-kippenhok

naar een M2-team en verder probeer t te

komen. Om van ‘ ik ’ naar ‘wi j ’ te groeien,

moet je een aantal issues raken die met

verl ies te maken hebben. ‘Wi j ’ worden

betekent eigenaar worden op het

onderl inge proces en de interact ie, en

je verbinden aan een hoger doel. Welke

loyal i tei ten komen dan onder druk te

staan? Dit systemische denken en

werken met meervoudige perspectieven

kan heel confronterend zi jn.”

Ik heb de gewoonte om als ik gestrest ben te ontspannen met lekker pi t t ig

Thais eten.(…) Een andere kalmerende strategie is onder de douche te

gaan staan. Mi jn oudste zus zette me onder het stromende water om af te

koelen als ik iedereen achterna zat, en dat hielp. Nog steeds is het net

alsof mi jn hoofd dan leegloopt.

Ui t : ‘De Famil ieziel ’

“Wanneer ik grote groepen heb getraind ga ik daarna onder de douche,

me schoonwassen. Ik móet ook aan het eind van elke dag t i jd voor mezelf

hebben en al leen zi jn. Mi jn fami l ie houdt van samenzi jn maar er is een

moment dat ik even weg moet, dat voel ik in mi jn buik. Als ik daar niet aan

toegeef word ik agressief en gi f t ig. Antropologen noemen het ‘ to synchro-

nize’ : de bui ten wereld afstemmen op de binnenwereld. Misschien heeft

het ermee te maken dat ik mezel f voor tdurend moet corr igeren. Ik wi l op

al les instappen wat voorbi j komt, daar word ik moe van. Dus moet ik af en

toe focussen.

Ik laad ook op als ik aan het coachen ben, in de ontmoet ing. Ik geniet

ervan om al le communicat iekanalen open te zet ten en te genieten van in

contact z i jn, e lkaar werkel i jk te z ien. Dan raak ik ook niet afgeleid.

Aandacht is voor mi j ook genieten van de wi jsheid die ik van mi jn voorou-

ders heb gekregen. De laatste jaren besef ik sterk hoe mensen mi j

onvoorwaardel i jk toelaten. Vroeger moest ik daar harder voor werken. Nu

weet ik dat ik al les in me heb om elke last ige si tuat ie aan te kunnen. Zoals

mi jn oma zei : ‘Dat zet ik dan op mi jn heupen. ’ Als ik dat nadoe, voel ik

mezel f groeien en breder worden.”

GAAT HET AllEEn OM OUDE

PROBlEMEn, Of ZIT ER OOK WInST

In DE fAMIlIEZIEl?

“Als coach kom je al t i jd in een team

terecht dat in t ransi t ie is. Soms zi t ten

daar mensen in die extra aandacht

vergen omdat ze in een overgangssi tu-

at ie z i t ten. Die kun je ui tnodigen om

dat verhaal te ver tel len. Iedereen heeft

z i jn eigen, unieke geschiedenis. >>

TEAMS

DE AANDACHT VAN kiTLyN TjiN A DjiE

Page 36: Stilstaan bij aandacht

34

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Je vindt daar in niet a l leen dezel fde

problemen tot in dr ie generat ies terug,

ook de wi jsheid. Het is jammer als die

niet wordt benut. Advies geven wekt

vaak weerstand op, maar je kunt

iemand ook vragen: ‘Hoe pakte jouw

grootvader zoiets aan?’ Als manager

heb je een coachende funct ie, je kunt

vragen stel len over het gat tussen

iemands cv en zi jn gedrag, bi jvoor-

beeld of z i jn omgeving dat ook opval t .”

WAT VERAnDERT AAnDACHT VOOR

DE fAMIlIEGESCHIEDEnIS AAn HET

lEIDInGGEVEn AAn TEAMS?

“Ik beschreef in een vor ig boek hoe je

diversi te i t op werkvloer kunt managen.

Mensen volgen echt geen manage-

mentconcepten, ze handelen zoals ze

gewend zi jn vanui t hun fami l ie. Als je

het daar niet over mag hebben, creëer

je schizofrenie in een team. Ik geef les

in het vak begeleidingskunde en

gezinstherapie: 90 procent van die

studenten hadden die rol thuis ook al .

Ze kiezen vanui t fami l ia le bagage. Een

manager z i t vaak op dezel fde plek aan

de vergader tafel a ls vroeger thuis aan

de eettafel . Dat is pr ima, als je dat

maar weet van jezel f .”

En In VERAnDERInGSPROCESSEn?

“Bi j organisat ieveranderingen raak je

al t i jd oud zeer. Als je dat niet weet als

manager v ind ik dat tamel i jk suf . Je

moet dus meer aan vei l igheid gaan

doen! In organisat ies met een vei l ig-

heidsissue is er vaak sprake van een

breuk met de kernwaarden van de

opr ichters, bi jvoorbeeld door een

verandering in de werkwi jze of een

fusie: ‘We gaan het helemaal anders

doen! ’ Ja, dan kr i jg je al lemaal teamle-

den die z ich niet meer herkennen en

zich gediskwal i f iceerd voelen. De

eerste generat ie medewerkers voel t

dat het sterkst . De tweede generat ie

stel t z ich loyaal op aan de pi jn van de

eerste generat ie. De derde generat ie

v indt die f r isse wind ju ist pr ima en

wordt het l ievel inget je van de manager.

Maar die moet die dr ie verhalen laten

ver tel len en ze verbinden. Pas als de

mensen ui t de tweede generat ie

erkenning kr i jgen voor het fe i t dat ze

niet hun eigen har t gevolgd hebben,

kun je ze meenemen en de omslag

maken. Dan heb je de kernwaarden

getransformeerd en gecont inueerd.

Onvei l igheid ontstaat doordat stemmen

worden ui tgesloten in de transi t iefase.”

WAT HEEfT EEn ORGAnISATIE

DAAR AAn?

“Als teams weer verbonden zi jn,

verdien je veel meer geld dan wanneer

ze elkaar de tent ui tvechten.

Het werkt ook door op organisatieniveau.

Ik ben gefascineerd door fami l ie-

bedri jven: 74 procent van de Neder-

landse ondernemingen is een fami l ie-

bedri j f . Daar komt graaien niet voor,

die gaan voor cont inuï te i t en voor het

welz i jn en de vei l igheid van de werk-

nemers.

Acht van de t ien fami l iebedri jven gaan

kapot bi j overdracht naar derde

Mensen volgen echt geen managementconcepten, ze

handelen zoals ze gewend zijn vanuit hun familie.

Als je het daar niet over mag hebben, creëer je schizofrenie in een team.

Page 37: Stilstaan bij aandacht

35

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

TEKST CAROlInE lInSSEn

FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn

Een manager zit vaak op dezelfde plek aan de vergadertafel als vroeger thuis

aan de eettafel. Dat is prima, als je dat maar weet van jezelf

TEAMS

generat ie. Hoe voorkom je dat? Dat

wordt hier nergens gedoceerd, hoe

een fami l iebedri j f kan voor tbestaan.

Ik denk: door als fami l ie die nieuwe

le ider te ondersteunen. En elke fami l ie

heeft z i jn ontregelaars, die moet je er

niet u i tgooien maar ju ist koesteren.

Ki jk naar schoenfabr ikant Van Bommel:

een ontregelaar is voor het eerst

vrouwenschoenen gaan maken, dat

heeft het bedri j f goed gedaan.”

HOE MAAK jE AlS COACH DE

VERBInDInG TUSSEn HET InDIVIDU,

HET TEAM En WAT ER GEBEURT In

ORGAnISATIES?

“Coaches denken vaak niet in contex-

ten. Probeer coachees eens te z ien in

de context van de organisat ie, die

dezel fde vergel i jkbare elementen heeft

a ls een fami l ie. Transi t ies, breuken en

het ver l ies van contact met de kern-

waarden spelen daar al lemaal in mee.

In Nederland is de voorkeursst i j l

bepaald niet dat je je histor ie kent,

zoals in andere cul turen wel belangri jk

is. Ik kom vaak in organisat ies waar

het bestuur en zel fs de organisat ie-

adviseurs daar nog nooi t over hebben

nagedacht. In mi jn cul tuur is het

ver leden belangri jker dan de toekomst.

Als je je ver leden niet kent, weet je ook

niet waar je naar toe gaat. Sommige

fami l iebedri jven zi jn al dr iehonderd

jaar oud en succesvol . We kunnen er

wat van leren hoe die fami l ies heel s l im

al de kinderen en kleinkinderen meene-

men in de kernwaarden en daar ruimte

aan geven.”

Page 38: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

(ADVERTENTIE)

k e n n i s a l s k e r n v a n v e r b i n d i n g

TvC |

jaargang 9 | num

mer 4 2013

professioneel begeleidenvisieblad voorT Tijdschrift voor Coachingv

december 2013 nummer 4

associatie voor coaching

associatie voor coachingPostbus 89

5735 ZG Aarle-Rixtel

Telefoon 0492-385544www.associatievoorcoaching.cominfo@associatievoorcoaching.com

Opleiding Certified Professional CoachRegisteRopleiding met post-HBo-diploma

professional coaching is vandaag de dag niet meer weg te denken. professional coaching is een vaardigheid, die stap voor stap te leren valt. met veel oefenen, sparren met andere deelnemers, reflectie op eigen gedrag en vaardigheden, intervisie en een stevige begeleiding. onze opleiding Certified professional Coach biedt u dit in een periode van ongeveer veertien maanden.na afronding van deze opleiding (deel 1 en deel 2) bent u gecertificeerd in professional coaching en ontvangt u het post-hbo-diploma.

CPC-1 Taakbekwaamheid kent twee vormen:a. een regulier programma van 8 dagen (15,5 dd)b. een personal Coach Week + terugkomdag (15,5 dd)In de opleiding Certified Professional Coaching deel 1 ontwikkelt u de vaardigheden die nodig zijn voor het doelgericht vragenstellen en het werkelijk resultaatgericht coachen onder de knie krijgen.

CPC-2 Vakbekwaamheid bestaat uit negen dagen (17,5 dd) verspreid over circa tien maanden. dit deel is gericht op de professionele toepassing van individuele coaching in de praktijk en op uitbreiding van je handelingsvaardigheden. Certificering vindt plaats aan het einde van de opleiding d.m.v. een portfolio en een meestertoets.

U kunt te allen tijde contact met ons openemen voor een oriënterend gesprek.

CPC deel 1 - leergang 20 start 13 februari 2014CPC deel 2 - leergang 19 start 16 april 2014

Personal Coachweek27 t/m 31 janauari 2014 terugkomdag 31 maart

Supervisie-opleiding start 14 maart 2014Binnencirkel 2014 start 25 maart 2014

Startdata van de opleidingen

� Je ontwikkelt een authentieke stijl in coachen;

� je leert resultaatgericht te coachen;

� je gaat je eigen valkuilen, allergieën en

uitdagingen als coach onder ogen zien;

� je ontwikkelt (creatieve) interventies;

� ook na de pC-week kun je instromen in deel 2;

� je rondt af met een post-hbo-diploma.

Resultaten van de opleiding

Verzoening is het aanvaarden van imperfectie

Farida Farhadpour

Coen SimonDe kunst van het spelen van het spel

DEEP DEMOCRACY in organisaties

Mirjam Rotenstreich over de verzoening met het onmogelijke

VerzoeningC nummer 1 - januari 2014

LoopbaanVisie

GrenzenBuiten de kaders van het vakArbeidsmarktesperanto

PraktijkFocusingDe onbegrensde loopbaan

Kennis, Kunde en OnderzoekIntuitionBronnen van zelfregulatie

Opinie & Discussie:Winnaars op de arbeidsmarkt

En verder ...:CreativiteitsimpulsWie bepaalt jouw grens?

grenzen

LoopbaanVisie jaargang 4 nr. 1 - januari 2014

O n a f h a n ke l i j k va k b l a d vo o r d e l o o p b a a n p ro fe s s i o n a lde LoopbaanVerkenner

De rapportageDe uitkomsten van de vragenlijsten worden weergegeven in een

uitvoerige rapportage met:

• Ontwikkeltips met betrekking tot gedragsvoorkeuren

• Inzicht in belangrijke aspecten voor volgende loopbaanstappen

• Suggesties voor passende beroepen binnen of buiten het eigen vakgebied

• Toegang tot de beroepen- en vacaturedatabank waarmee het persoonspro�el vergeleken wordt met een

beroepspro�el

• De selectie van beroepen komt tot stand door een weging van alle verstrekte informatie. Deze weging kan zelf

beïnvloed worden.

Matchcare is leverancier van innovatieve loopbaan- instrumenten zoals de EmployabilityCheck, Kern Kwadrant Online, TalentCenters en DaVinci. Allemaal instrumenten voor de loopbaanadviseur van nu!

Meer weten? Neem contact op met Pierre Remijn (06 536 008 40) of kijk op www.matchcare.nl.

Het online assessment De LoopbaanVerkenner is een online assessment en bestaat uit een

aantal erkende vragenlijsten afgestemd op het werk- en denkniveau.

De LoopbaanVerkenner onderzoekt persoonlijkheidskenmerken,

beroepsinteresses, generieke vaardigheden en werkactiviteiten.

Bezoekadres Edisonbaan 14 E Postadres Postbus 732 3430 AS Nieuwegein

Telefoon (030) 602 94 00E-mail [email protected] www.matchcare.nl

De nabesprekingIn dit gesprek ontvangt de medewerker een toelichting op zijn/haar

rapportage van het online assessment. Deze nabespreking omvat

de volgende onderdelen:

• Het versterken van het zelfbeeld

• Het benutten van die informatie in de opbouw van het

e-Portfolio

• Het beoordelen van de beroepssuggesties

• De invulling van de vervolgstappen

Vergroot inzicht met

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

12042013_ad_LoopbaanVisie.pdf 1 4/12/2013 12:52:28 PM

Co

un

selling

Mag

azine

jaargang 4 numm

er 4 november 2013

DEPRESSIE

Kwalitatief onderzoeK (deel 3): MethodologisChe verantwoording en beoordeling van Kwalitatief onderzoeK | Pioniers: Milton eriCKson | ColuMn: KiM helMus |

onderneMen: Counselling is een luxeartiKel CaleidosCooP: Cognitieve aniMatietheraPie

DEPRESSIE

Jim van OsDepressie is een onbruikbare diagnose

Erwin van MeekerenEen psychische stoornis heb je niet alleen

Ron van DethHet deprimerende gebruik van antidepressiva

CM Counsellingm a g a z i n eonafhankelijk vakblad voor de counsellor

2013 • nr. 4 • jaargang 4

associatie voor coaching

associatie voor coachingPostbus 89

5735 ZG Aarle-Rixtel

Telefoon 0492-385544www.associatievoorcoaching.cominfo@associatievoorcoaching.com

Opleiding Certified Professional CoachRegisteRopleiding met post-HBo-diploma

professional coaching is vandaag de dag niet meer weg te denken. professional coaching is een vaardigheid, die stap voor stap te leren valt. met veel oefenen, sparren met andere deelnemers, reflectie op eigen gedrag en vaardigheden, intervisie en een stevige begeleiding. onze opleiding Certified professional Coach biedt u dit in een periode van ongeveer veertien maanden.na afronding van deze opleiding (deel 1 en deel 2) bent u gecertificeerd in professional coaching en ontvangt u het post-hbo-diploma.

CPC-1 Taakbekwaamheid kent twee vormen:a. een regulier programma van acht dagen b. een pC-week van vijf dagen + een terugkomdag In de opleiding Certified Professional Coaching deel 1 ontwikkelt u de vaardigheden die nodig zijn voor het doelgericht vragenstellen en het werkelijk resultaatgericht coachen onder de knie.

CPC-2 Vakbekwaamheid bestaat uit negen dagen verspreid over circa tien maanden. dit deel is gericht op de professionele toepassing van individuele coaching in de praktijk en op uitbreiding van je handelingsvaardigheden. Certificering vindt plaats aan het einde van de opleiding d.m.v. een portfolio en een meestertoets.

U kunt te allen tijde bellen voor een oriënterend gesprek.

CPC deel 1 - leergang 20 start 13 februari 2014CPC deel 2 - leergang 19 start 16 april 2014

Personal Coachweek27 t/m 31 janauari 2014 terugkomdag 31 maart

Supervisie-opleiding start 12 december 2013Binnencirkel 2014 start 25 maart 2014

Startdata van de opleidingen

� Je ontwikkelt een authentieke stijl in coachen; � je leert resultaatgericht te coachen; � je gaat je eigen valkuilen, allergieën en

uitdagingen als coach onder ogen zien; � je ontwikkelt (creatieve) interventies; � ook na de pC-week kun je instromen in deel 2; � je rondt af met een post-hbo-diploma.

Resultaten van de opleiding

sSupervision

Counseling 2013.4 november.indd 1 27-10-13 14:58

Tv OOTijdschrift voor Ontwikkeling in Organisatiesl e r e n k t a l e n t g w e r knr.4

12-2013jaargang 3

diversiteit

Vrouwen aan de topInterview met Pamela Bouwmeester

Hans van Dijk (Universiteit van Tilburg)Diversiteit in teams

In gesprek met Jack Phillips en Charles Jennings

Tijdschrift voor Ontw

ikkeling in Organisaties

jaargang 3 nr 4 - december 2013

U denkt aan een ISO 9001 gecertifi ceerd kwaliteitssysteem voor uw organisatie in de kennisintensieve sector.

Maar voordat u zich aanmeldt bij Certiked (of andere certifi ceerder) wilt u wel eens weten in hoeverre uw

huidige kwaliteitssysteem is voorbereid op de ‘real world’. Met de Certiked Zelfevaluatie houdt u zichzelf

een spiegel voor. Met deze handige en kosteloze online tool kunt u punt voor punt nagaan in hoeverre uw

organisatie klaar is voor certifi cering. Een positieve uitkomst van de Zelfevaluatie biedt geen garantie voor

certifi cering, maar geeft wél een uitstekende indicatie!

Ga naar www.certiked.nl/zelfevaluatie en kijk hoe ver u bent met uw kwaliteitssysteem.

Certiked. Als de lat hoger moet.

Toe aan een gecertifi ceerd kwaliteitssysteem?

K.P. van der Mandelelaan 41a Postbus 701, 3000 AS Rotterdam 010 - 201 4261 www.certiked.nl

Certiked. Certifi cering, toetsing en training van kennisintensieve dienstverleners.

Kijk eerst kritisch naar uzelf met de Certiked Zelfevaluatie

Depressie

• Verkenning: Wat is een depressieve stoor-nis en hoe verhoudt de counsellor zich daartoe?

• Uit ’t veld: Depressie en naastbetrokkenen

• De opinie van: top-psychiater Jim van Os over de nieuwe vormen van digitale diagnostiek en

Grenzen

• Interview met Ton Wil-thagen: Arbeidsmark-tesperanto

• Buiten de kaders van het loopbaanvak

• Methoden voor loop-baanbegeleiding

• De arbeidsmarkt

Verzoening

• Schrijfster mirjam rotenstreich over de verzoening met het onmogelijke

• Coen simon: De kunst van het spelen van het spel

• Deep democracy in organisaties

• Verzoening is het aan-vaarden van imperfec-tie. Farida farhadpour

Diversiteit

• Onderzoek: Profes-sionele ruimte en gespreid leiderschap

• Diversiteit in hr-rollen• Hay Group: Hr kan

meer gebruik maken van HR Analytics

• Vrouwen aan de top: Interview met een leading lady

• Jack Phillips en Charles Jennings in dialoog

Ga naar www.professioneelbegeleiden.nl

Op zoek naar relevante inhoud...

professioneelbegeleiden.nl 225x260 SvC.indd 1 30-01-14 09:24

Page 39: Stilstaan bij aandacht

37

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Spel: familieverhalenTranscultureel kwartetspelJudith Limahelu

“Wat is de betekenis van je voornaam en je achternaam?”

“Wie is in de fami l ie de ontregelaar?”

Iedereen is onlosmakel i jk met z i jn fami l ie en voorgaande generat ies verbonden.

Door di t kwar tet te spelen ontdek je spelenderwi js nieuwe fami l ieverhalen en

ver tel je jouw verhaal . Zo kr i jg je meer inzicht in de geschiedenis, cul tuur en

herkomst van je fami l ie. Het spel gaat over t rots, r i jkdom wi jsheid en nog veel

meer. Daardoor kun je jouw heden en ver leden nog meer met elkaar verbinden.

Een waardevol spel voor teamvorming en voor fami l ie en vr ienden.

“Waarom voelt iemand zich zonder

reden achtervolgd? Wat verleidt een

mens om plotsel ing in een manische

periode te komen? Waarom verzinkt

iemand zonder aanwijsbare aanleiding

van buitenaf in de diepste depressies?”

Psychiater Franz Ruppert gaat ervan uit

dat psychosen en schizofrene ziekte-

beelden het gevolg zi jn van een

verwarring op zielsniveau in het

famil iaire bindingssysteem. Een

verwarring in een famil ie ontstaat door

gebeurtenissen die het famil iaire

geweten in een uitzichtloze posit ie

(gewetensnood) brengen, bi jvoorbeeld

onopgehelderde ster fgeval len en

moorden binnen de famil ie, afgedekte

incestgevallen of het verzwijgen van de

ware afkomst van een kind. Zulke

gebeurtenissen worden ontkend, om het

famil iesysteem voor verval te behoe-

den. Zo ontstaan famil iegeheimen die

generaties lang verwarringen op

zielsniveau veroorzaken. Via een

famil iel id dat de symptomen overneemt

komen ze naar buiten. De schizofrene

persoon geeft in de vorm van waan-

voorstel l ingen, ongewone handelingen

en hal lucinaties

aan dat er iets

niet klopt. Het

zi jn de vergeefse

pogingen van

zi jn ziel om het

verdekte trauma in zi jn famil ie

op te lossen. Rupperts posit ieve

ervaringen met famil ieopstel l ingen in

een poging om fenomenen als psychose

en schizofrenie te begri jpen worden

uitvoerig in dit boek beschreven.

boek tips

“Lang heb ik

me verborgen

gehouden voor de

wereld om mij

heen, maar doen

we dat niet

al lemaal?”

Isabella neemt

ons mee op haar levensreis.

Zonder enige ver fraai ing deelt zi j haar

worsteling met universele levensthema’s

over l iefde, loslaten en angst voor

afgescheidenheid. De lezer kri jgt een

int ieme bl ik in haar gezin van herkomst,

haar overlevingspatronen en keuzen.

Het is een boek dat raakt door de hoop

die het biedt. Het bl i jkt echt mogeli jk

om het ‘ i js in ons har t ’ te laten smelten

en vervolgens voluit te gaan leven.

ZielsverbindingEerste deel: op weg naar levenIsabel la Sophia, El ikser

ISABELLASOPHIA.NLFRANZ-RUPPERT.DE

FAMILIEVERHALENSPEL.NL

De verborgen boodschap van psychische stoornissenDe waarheid heelt de waanProf. Dr. Franz Rupper t , Akasha

TEAMS

Page 40: Stilstaan bij aandacht

38

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je bent je bewust van je eigen coach- en interventiestijl. Je

hebt inzicht in teamontwikkeling en de bijbehorende dynamiek van

teamvorming in de beginfasen. Op basis van die kennis leer je

interactiepatronen en opvattingen herkennen, bespreekbaar

maken en pleeg je met teamcoachtechnieken doeltreffende

interventies. Zo bevorder je de effectiviteit en het eigenaarschap

van het team en stimuleer je de onderlinge communicatie en

samenwerking.

WAT DOEn WE?

Leren coachen en gecoacht worden gaan bij ons hand in hand.

Daarom vorm je tijdens de training een team met je groepsgeno-

ten. Je ervaart samen het proces van teamontwikkeling. Het

TEAmS: OPLEIDINGEN

TrAiNiNG TEAmCOACHTECHNiEkENsysteemdenken nemen we daarvoor als uitgangspunt. Op een

korte theoretische instructie volgt steeds een aantal oefeningen.

Zo leer je je verplaatsen in het team en voorspellen wat het effect

is van jouw interventies. Je kunt het team als geheel aanspreken

op zijn doelen in plaats van je te focussen op individuen. Daar-

door ben je in staat de verantwoordelijkheid voor het leerproces

en resultaten echt los te laten.

VOOR WIE?

Je bent bijvoorbeeld manager, trainer, adviseur of projectleider. In

die rol werk je veel met teams of groepen mensen. Je wilt je

effectiviteit vergroten door teamcoachtechnieken toe te passen en

bent op zoek naar vernieuwende inzichten in teamleren.

Page 41: Stilstaan bij aandacht

39

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

TEAMS

WAT KAn IK nA AflOOP?

Als St!R-erkend teamcoach maak je

gedegen analyses van een team. Daarbij

verbind je als vanzelfsprekend de context

van de organisatie met de leerdoelen van

het team. Je maakt de ‘onderstroom’

bespreekbaar en krijgt de randvoor-

waarden voor teaminterventies voor elkaar.

Zo ben je in staat teams te begeleiden

naar een volgend ontwikkelstadium.

Daarvoor beschik je over gedegen kennis

over teamcoaching en leerprocessen, en

het instrumentarium aan teamcoach-

technieken en methoden die je tijdens

de leergang zijn aangereikt. Inzicht in je

eigen persoonlijke stijl en kwaliteiten

helpen je om vrij en onbevangen zelfs

opdrachtgevers en teams met de meest

complexe problematiek te begeleiden.

WAT DOEn WE?

We nemen de dynamiek van de opleidings-

groep als uitgangspunt. Je ervaart de

SCHOOlVOORCOACHInG.nl

theorie in de vorm van oefeningen met je

groepsgenoten, ondervindt zelf de fasen

van teamontwikkeling en kunt coachinter-

venties direct toepassen. Daarnaast

begeleid je tijdens de opleiding een team

in een verandertraject. Hierover maak je

een videoverslag en schrijf je reflecties,

om zo je leerervaringen maximaal te

benutten in je ontwikkeling tot professio-

neel teamcoach.

VOOR WIE?

Je bent een ervaren leidinggevende,

consultant, trainer of coach en werkt

regelmatig met verschillende groepen. Je

wilt teams begeleiden in hun collectieve

leerproces in alle fasen om zo hun

potentieel maximaal tot hun recht te laten

komen.

iNCOmpANyVOOR TEAMCOACHInG,

HET OPlEIDEn VAn

COACHPOOlS Of EEn InCOMPAnY-

TRAInInG.

LEErGANG TEAmCOACHiNG

“TEAMCOACHInG BETEKEnT DAT jE VAn EEn M1-KIPPEnHOK

nAAR EEn M2-TEAM En VERDER PROBEERT TE KOMEn. OM VAn

‘IK’ nAAR EEn ‘WIj’ TE GROEIEn, MOET jE EEn AAnTAl ISSUES

RAKEn DIE MET VERlIES TE MAKEn HEBBEn. ‘WIj’ WORDEn

BETEKEnT EIGEnAAR WORDEn OP HET OnDERlInGE PROCES

En DE InTERACTIE, En jE VERBInDEn AAn EEn HOGER DOEl.

WElKE lOYAlITEITEn KOMEn DAn OnDER DRUK TE STAAn?

DIT SYSTEMATISCHE DEnKEn En WERKEn MET MEERVOUDIGE

PERSPECTIEVEn KAn HEEl COnfROnTEREnD ZIjn.”

KITlYn TjIn A DjIE

Page 42: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

AA

ND

AC

HT

VO

LG

EN

S..

.40

“Vaak zet ons denken onnodig de rem op wat het lichaam wil”

HANS VELDErS

Page 43: Stilstaan bij aandacht

41

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

de technieken om het systeem weer

tot rust te brengen.

Somatic Exper iencing gaf me een veel

bredere en completere kennis over het

l ichaam en onze dr ie breinen: het

nadenkbrein (neocor tex), het emot ie-

brein ( lymbisch systeem) en het

l ichaamsbrein (rept ie lenbrein). Er is

veel ru is in therapieland en persoon-

l i jke-ontwikkel ingsland doordat ons

l ichaamsbrein niet goed begrepen

wordt. Dan mis je de clou: de relat ie

tussen die dr ie breinen en hoe je

daarmee kunt omgaan. Als je dr ie

breinen ‘a l igned’ z i jn, werken het

denken, voelen en l ichaam samen als

één geïntegreerd brein. Geen dilemma’s,

spagaten, inner l i jke conf l icten, schuld,

schaamte, woede, f rustrat ie,

Trainer Hans Velders zet een

opzienbarende claim neer: het

moeiteloos oplossen van trau-

ma’s en dilemma’s. Hoe krijg je

de drie breinen in je hoofd op

één lijn, zodat blokkades op het

niveau van lichaam, denken en

voelen oplossen? Door Somatic

Experiencing vind je de weg van

binnen naar buiten.

Hans Velders was ooi t opleider en

trainer bi j Akzo-Nobel en educat ional

consultant bi j Customer Loyalty. Ti jdens

en na die banen bleef hi j hongerig

naar meer. “Hypnotherapie, NLP,

Science of Mind, fotoreading, heal ing:

ik was onverzadigbaar”, ver tel t h i j . “ Ik

wist nog niet wie ik was, wel wat ik kon

en dat ik aan het groeien was. Ui te in-

del i jk zag ik door al die ervar ingen dat

ik bezig was de ruis van coaching en

heal ing af te halen. Er is veel bi jgeloof

en misinterpretat ie in die werkvelden.

Ik zag mensen op slot schieten of

opgeven door halve waarheden of

verkeerde conclusies als ‘di t is mi jn

lot ’ . Ik vond een goede grondhouding

voor mezel f : onder ieder probleem zi t

een informat ie- of educat ietekor t , dus

als je maar het goede perspect ief

hebt, lukt het ineens wel. Dat lever t

een r i jk leven op.”

De kennis van het l ichaam die hi j op-

deed t i jdens de Somatic Exper iencing-

opleiding bracht Hans tot een model

dat le idt naar een vr i j l ichaam en

vr i jheid in denken. “Dat geeft je het

vermogen te focussen op een gewenste

toekomst en beter met je gevoelens

om te gaan.”

WAT IS SOMATIC ExPERIEnCE?

“Volgens Somatic Exper iencing zi jn

t rauma’s, ofwel intense overweldigende

ervar ingen, de basis voor een breed

scala aan fysieke klachten zoals

vermoeidheid, s lapeloosheid, hoofdpi jn

en burnout. Dergeli jke gegeneraliseerde

hyper- en hyporeacties en -gedragingen

geven aan dat het zenuwstelsel n iet in

balans is en de orgaanfunct ies dus ook

niet . Eye Movement Desensi t izat ion

and Reprocessing (EMDR) is een van

InDIVIDU

Als je breinen ‘aligned’ zijn, werken het denken, voelen

en lichaam samen als één geïntegreerd brein. Geen

dilemma’s, spagaten, innerlijke conflicten, schuld, schaamte, woede, frustratie, verdriet en noem maar op.

>>

Page 44: Stilstaan bij aandacht

42

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

verdr iet en noem maar op. Je kunt het

vergel i jken met het gevoel van f low: je

voel t je gelukkig en in je element, je

l ichaam voel t l icht in plaats van zwaar.

J i j danst met de wereld en de wereld

danst met jou.”

WAT VERSTA jE OnDER TRAUMA’S?

“Je kunt t rauma’s opdelen in twee

soor ten. Shocktrauma’s z i jn enkelvou-

dige overweldigende ervar ingen zoals

een ongeluk, een valpar t i j , een ge-

weldsdel ict of grove grensschending.

Normaal gesproken ben je daar in één

of enkele sessies van af , tenzi j je al

een beladen histor ie met je mee

draagt. Ontwikkel ingstrauma’s z i t ten

dieper. Dat z i jn verstor ingen van het

voelen in combinat ie met het vermogen

tot binding door de opvoeding. Als je

je niet vei l ig voel t , kun je niet tot rust

komen en je verbonden voelen met je

l ichaam of met een ander. Hoe vroeger

di t begon, hoe langer het pad om de

vei l igheid in het nu te ontdekken.

Trauma’s kunnen ontstaan doordat

mensen dr ie verschi l lende breinen

hebben, met elk een eigen taak. Ons

nadenkbrein focust op resul taten, het

is een digi taal brein dat vorm kiest .

Het lymbische brein werkt analoog en

geeft aan het digi ta le brein een

gevoels lading. Als je de emot ie als

water z iet , is het rept ie lenbrein de

bedding waarin dat water stroomt. Dat

“Aandacht is voor mi j aan de ene

kant verbonden met het vermogen

om te focussen en te k iezen, en

aan de andere kant v ind ik het

pure l iefde. Dat kan gaan over iets

creat iefs, maar ook over welke

boodschappen ik meeneem.

Aandacht gaat dus over de zon en

de lens: wat we aandacht geven

groei t , wordt meer, groter, in

gewenste of ongewenste z in. Aan-

dacht is volgens mi j de grootste

natuur l i jke kracht in ons, die de

koers en kwal i te i t van leven en

werken bepaalt . Waar het voor

mi j om gaat is dat ik bewust en

ontspannen met deze kracht omga.

Mi jn inner l i jk werk l igt daar waar ik

in mezel f z ie dat ik nog niet rust ig

en l iefdevol bezig ben. Daar waar

ik te gejaagd ben, niet afgestemd

met mi jn gevoel en met mi jn om-

geving. Dan maak ik meer mentale

keuzes; daar geniet ik ook niet

echt van en op dat moment maakt

het me ook niet veel u i t .

Aandacht is voor mij ook verbonden

aan het woord onachtzaamheid,

omdat heel veel keuzes en act ies

gebaseerd zi jn op de automat ische

pi loot . Je kunt onachtzaam dingen

doen die in het moment goed

voelen, en je kunt onachtzaam

dingen doen ui t verbinding met je

gevoel .

Op die onderwerpen ki jk ik naar

mezel f zonder zel foordeel . Ik

probeer er in mezel f achter te

komen waarom ik zo achteloos

bezig ben. Ik k i jk naar mogel i jk-

heden van andere keuzes die me

wel bl i j zouden maken of verr i jken.

Het gaat er vooral om dat ik niet

normat ief word, in de zin van ‘zo

hoor t het ’ . Dat is een gevangenis.

Wanneer ik niet l iefdevol ben met

mezel f , of een ander, is dat

gebaseerd op een oud patroon,

een oude gewoonte, een vervor-

ming. Dan probeer ik zonder druk

en vanui t ver langen en intent ie het

nieuwe in mi j te laten ontstaan.

Want misschien mag ik wel iets

gaan ontwikkelen wat ik nog nooi t

gekend heb. Als dat echt niet

werkt , laat ik het desnoods maar

escaleren. Wie heeft er nou niet

van die hardnekkige gewoontes die

pas bi j een bepaald escalatieniveau

mogen veranderen? Soms is het

gewoon nog niet de t i jd om andere

keuzes te maken. Daar moet je aan

de binnenkant aan toe zi jn.”

DE AANDACHT VAN HANS VELDErS

Page 45: Stilstaan bij aandacht

43

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

ZIjn ER MEnSEn DIE VAnZElf GOED

MET TRAUMATISCHE GEBEURTE-

nISSEn DEAlEn En ER DUS nIET

BlIjVEnD lAST VAn HEBBEn?

“Jazeker, dat z i jn mensen die vaak

goede emot ioneel stabiele ouders

hebben gehad en een gebalanceerde

opvoeding qua ui tdaging. Ze hebben

daardoor ver trouwen in hun l ichaam,

hun vermogens van zelfredzaamheid en

het omgaan met gevoel . Maar de waar-

heid is dat ieder l ichaam wel ergens

een keer is bl i jven ‘hangen’. Vaak is

dat in één keer al op te lossen.

gebeur t automat isch. Als de emot ie te

intens is, t reedt de r iv ier bui ten z i jn

oever: mensen gaan hui len of kr i jgen

een woedeaanval . Dergel i jke onmacht-

react ies herken je aan implosie en

explosie: de emot ie s laat naar binnen

of naar bui ten. Ons hoofd loopt te ver

voor de troepen ui t en het gevoel h inkt

er achteraan. Dat houd je niet lang vol.”

HOE HElPT DE KEnnIS VAn jE

DRIE BREInEn jE AlS COACH Of

AlS MEnS VERDER?

“Als je de relat ie tussen de dr ie

breinen kent, kun je er iets mee doen

het dagel i jks leven. Ons nadenkbrein

is de manager, die in 99,9% van de

geval len de baas speel t over de

anderen. Het kan emoties onderdrukken,

dus het moet weten van het bestaan

van andere breinen en hoe het daar

mee omgaat. Hoe beïnvloedt het

denken je l ichaam, hoe verhoudt het

z ich tot de emot ies, en hoe draagt je

l ichaamsintel l igent ie die gevoelens?

Wat is de rol van je persoonl i jkheid?

Als je ‘a l igned’ bent, dus als die dr ie

breinkompassen al lemaal dezel fde

kant ui t wi jzen, dan ben je heel

kracht ig.

Vroeger was de def in i t ie van ‘ in je

kracht staan’ dat je helder hebt wat je

wi l t en dat je daar in je keuzes en

gedrag voor gaat staan. Maar als je l i j f

daar niet k laar voor is, t rek je je

l ichaam in de kramp. Vaak zet ons

denken onnodig de rem op wat het

l ichaam wi l . Je denkbrein moet soms

wel remmen, maar niet helemaal, want

je moet ju ist die samenwerking tussen

de breinen in stand houden. Als je

ervaren hebt hoe dat werkt , word je

pas echt sterk en f lexibel . Je gaat net

even anders met de real i te i t om, met

een veel beter resul taat en posi t ief

effect op je omgeving. Ik leer mensen

hoe ze in l i jn kunnen komen en bl i jven

met hun breinen, bi jvoorbeeld t i jdens

een spannende vergadering.”

InDIVIDU

>>

Page 46: Stilstaan bij aandacht

44

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

jezel f , je emot ies, je l ichaam en met

anderen.

De vraag is: wi l je in een tweedimen-

sionale wereld leven of in een dr ie-

dimensionale? Die derde dimensie is je

l ichaam en de kennis van hoe denken,

voelen en l i j f z ich tot elkaar verhouden.

Als je daar niets in wi l t leren, dan

funct ioneer je subopt imaal in je werk

en je leven. Dat wi l n iet zeggen dat je

niet gelukkig bent, maar je houdt

onnodige remmechanismen in stand

die meer geluk, gezondheid en je ware

potent ie in de weg staan. Door Somatic

Exper iencing ervaar je aan den l i jve

hoe je energie gaat stromen als de

f ixat ies oplossen. Je bent automat isch

meer in het nu, als het ver leden het nu

niet meer bezet houdt. En wie wi l er

nou niet meer ontspannen leven en

beter ui t de ver f komen?”

Shock is een l ichamel i jke f ixat ie die je

l ichamel i jk act ief kunt opsporen om

vervolgens terug te veren naar de

oorspronkel i jkheid, dat gebeur t op

het sensor isch niveau. Door een

sensor ische rept ie lenbreinervar ing,

zoals kou of een andere pr ikkel ing,

laat ik mensen energie ont laden via

de f i jne motor iek van de spieren.

Sommige mensen kr i jgen daar een

beeld van een gebeur tenis bi j . Dat is

geen herbeleving, meer ‘ for the record’.

Het aanpakken van dat t rauma is niets

anders dan het toevoegen van een hulp-

bron, die in de oorspronkel i jke s i tuat ie

ontbrak. Die hulpbron is voor iedereen

anders. Het kan bi jvoorbeeld een mens,

beeld, gevoel of aanraking zi jn.”

IS SOMATIC ExPERIEnCInG

nOU COACHInG Of EEn VORM VAn

THERAPIE?

“Coachen wordt geassocieerd met een

mentale ref lect ie die vanui t je gevoel

wordt geïni t ieerd. In het coachingstuk

kan een le idinggevende of coach

vanui t verbinding de medewerker

spiegelen op zi jn z ienswi jze of over-

tu iging. Als de diepere emot ies en de

rol die het l ichaam daarbi j speel t erbi j

worden gehaald, dan heet het vaak

therapie. Somatic Exper iencing pakt

het denken, het voelen en het l ichaam

al lemaal op van binnen naar bui ten.

We interpreteren en diagnost iceren dus

niet , maar beoordelen de staat van het

autonome zenuwstel in prakt ische zin.

Als je een medewerker helpt met het

gezond ui ten van zi jn emot ies, mag je

het van mi j therapie noemen, hoewel

dat gewoon een eigenschap is van een

gezond ontwikkeld mens. Daarom is

het zo belangri jk dat een le iding-

gevende een vr i j l ichaam heeft op het

niveau van het autonome zenuwstelsel .

Als j i j een bepaalde spanning of een

dominerend gevoel op de afdel ing niet

aankan, hoe moeten jouw mensen en

hun l ichaam dat dan kunnen?”

HET GAAT DUS OM MEER DAn

DE ZOVEElSTE COACHTOOl.

“Als je met de pr incipes van Somatic

Exper iencing gaat werken, merk je dat

het zeker geen coachtechniek of foef je

is. Je leer t je l ichaam kennen in de

prakt i jk en ik geef je daar het referen-

t iekader voor. Daarom laat ik het

mensen al t i jd zel f ondergaan. Je moet

dus wel nieuwsgier ig z i jn naar jezel f .

Dan kr i jg je echt een kracht ig bewust-

z i jn en handvatten om om te gaan met TEKST CAROlInE lInSSEn

FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn

HANSVELDERS.COM

ZIE DE WORKSHOP OP PAGInA 29

Onder ieder probleem zit een informatie- of educatie-

tekort, dus als je maar het goede perspectief hebt, lukt het ineens wel.

Page 47: Stilstaan bij aandacht

45

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

InDIVIDU

Volgens mij gaat aandachtig leven over het loskomen van de overtuiging dat ‘mijn denken’ de waarheid verkondigt over wat er zich in de wereld en in mijn bewustzijn afspeelt. Hierdoor ontstaat een afhankelijkheid van het denken en worden ‘mijn’ gedachten leidend voor mij, in plaats van ondersteunend. De verleiding is groot om mee te gaan in een continue stroom van gedachten. Maar wat kan er zo een hoop van het leven langs me heen gaan...

Het denken is steeds ger icht op prestat ie: meer, beter,

snel ler. . . Je zou het kunnen vergel i jken met een ziekte, een

verslaving. Op een gegeven moment voel je je al leen pret t ig,

als je weer iets bereikt hebt. Maar er volgt steeds een nieuwe

stap, l iefkozend ‘u i tdaging’ genoemd. Erg vermoeiend.. .

Als je je laat le iden door gedachten, ver l ies je het contact

met jezel f en de real i te i t , het contact met de binnen- en

bui tenwereld dus. Je leef t in je gedachten en bent daardoor

aan het over leven, niet aan het leven. Denk maar eens aan

zo’n moment waarop je in beslag genomen wordt door je

gedachten. Zie je dan die pracht ige bloemen nog? Eigenl i jk

neem je op zo’n moment al leen nog maar je gedachten waar.

Waar je ook staat, daar ben je. Niet a l t i jd dus.. .

Zo slui t je een heel deel van het leven bui ten. J i j bent

immers meer dan je gedachten. Door het denken le idend te

maken in je leven, ver leer je de kunst om de bl ik naar

binnen te keren, voorbi j het hoofd. En je ver leer t waar te

nemen wat er bui ten jou al lemaal gaande is.

Zouden we zo een col lect ieve verslaving aan het creëren

zi jn? Een verslaving die er toe le idt dat we steeds snel ler

gaan leven in een poging te voldoen aan wat ons hoofd van

ons vraagt. En dat we daar onze maatschappi j ook op

inr ichten, waardoor we het tempo van leven steeds verder

opschroeven? We zi jn zo bezig om te voldoen aan onze hoge

meet lat , dat het last ig is om de werkel i jke behoefte nog te

ervaren die onder dat harde werken l igt . Het r is ico is dat we

het gevoel van zingeving kwi j t raken. Maar het ver langen

daarnaar is wel degel i jk aanwezig. Neem j i j het nog waar?

Als je jezel f de kans wi l t geven om werkel i jk in contact te

z i jn met wat er in jou leef t , kan dat door lang genoeg bi j

het huidige moment st i l te staan om het in je op te nemen.

Al leen dan kun je de waarheid van di t moment van je

bestaan aanvaarden, erkennen en ervan leren. En zo

zingeving ervaren. Die komt immers van binnenui t ,

n iet van bui tenaf.

Ik ben meer dan mi jn gedachten. Om erachter te komen

wat er in mi j leef t , dien ik met aandacht te leven. Dan kan

ik echt aanwezig z i jn.

Waar ik ook ga, daar ben ik.

Waar je ook staat, daar ben je?

CO

Lu

mN

COLUMN PETRA DE BRUIjn | SCHOOlVOORCOACHInG

PETRA DE BRUIJN IS SENIOR (TEAM)COACH EN OPLEIDER

VOOR SCHOOLVOORCOACHING.

@PETRACOACHT

Page 48: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

(ADVERTENTIE)

Dit boek gaat over

blijvende en niet-blijvende

verl ichting. Adyashanti

schri j f t op een heldere

en nuchtere manier hoe

steeds meer mensen een

niet-bl i jvende vorm van verl ichting

ervaren en maakt inzichtel i jk wat

verl ichting eigenli jk is.

Verl ichting is als ontwaken uit een

droom, loskomen van denken in

scheiding en afstand, en terugkeren

naar een werkel i jkheid die uit verbon-

denheid bestaat. Het boek ver telt wat

loslaten inhoudt: totale overgave aan

wat er is in je leven.

Die uit leg ontroerde me, omdat het me

herinnerde aan een ervaring van meer dan

20 jaar geleden. Ti jdens een vakantie

op Formentera werd mijn vriendin dood-

gereden door de Guardia Civi l . In de

nacht na haar overl i jden had ik een

overweldigende ervaring van l iefde en

verbondenheid. In de jaren erna vond

ik de pri js voor die kor tstondige

verl ichting nogal hoog, maar dit boek

gaf me de waarde ervan terug.

RIAN VAN STRAALEN IS COACH, FREELANCE

OPLEIDER BIJ SCHOOLVOORCOACHING

EN HEEFT EEN EIGEN BEDRIJF ELANGROEP.NL

Boektip van Rian van Straalen

Het einde van je wereld Ongecensureerde, klare taal over de aard van verlichting

boek tips

Adyashant i

Page 49: Stilstaan bij aandacht

47

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

InDIVIDU

Wie heeft er geen last van aandachtsstress? Alles moet met aandacht gebeuren: je mail beantwoorden, luisteren, eten, werken, etc. We hebben blijkbaar erg veel behoefte aan aandacht. Dat betekent mindfulness: veel aandacht voor aandacht. Maar soms is het gewoon heerlijk om je automatische piloot het werk laten doen. Al is dat niet helemaal zonder gevolgen...

Ik begeleid veel mensen in hun persoonl i jke ontwikkel ing.

Een terugkerende vraag is: “Mi jn hoofd weet wel dat bepaald

gedrag niet versterkend is, maar toch doe ik het. Hoe kan

dat?” Al leen deze bewustwording is al een mooie stap. Vaak

zie je die pas achteraf . Wi j z i jn ‘gewoontedieren’ . Op het

moment dat her inner ingen worden geact iveerd door dage-

l i jkse s i tuat ies, zul len we hier vanui t een automat isme op

reageren. Een vei l ige react ie, gedrag waarvan we de

ui tkomst al kunnen voorspel len.

We geven op een nieuwe si tuat ie een oude react ie. Vaak is

het een over levingsmechanisme dat niet synchroon is met

het nu. We bl i jven doen wat we al t i jd hebben gedaan, maar

ergens weten we dat di t n iet bevredigend is. Het l ichaam

reageer t met spierspanning. Het stresshormoon adrenal ine

stroomt meer door ons l i j f . Om nog maar te zwi jgen over de

effecten op de organen, spi jsver ter ing en vi ta l i te i t . Het

l ichaam wordt minder f lexibel en we zi t ten niet meer zo

lekker in ons vel . Di t heeft effect op ons levensgeluk,

gevoel , de omgeving en onze geest. We worden niet a l leen

‘narrow minded’ maar ook een ‘narrow body’…

Het goede nieuws is dat het l ichaam een helder signaler ings-

systeem is voor ongemakken, voor je eigen patronen.

Reageer t je l ichaam met een spierspanning - bi jvoorbeeld

de buik die verkrampt of het verhogen van de schouders -

dan weten we nu dat we wakker moeten bl i jven. Dat di t

het moment is om je patroon te doorbreken. Dus niet over-

schakelen op je automat ische pi loot . Nee, bl i j f ! Bl i j f met

de aandacht in het nu.

Wat z i jn de fysieke, emot ionele en mentale react ies? Kan je

waarnemen zonder direct in een react ie te stappen? Dan

komt er ruimte voor andere manieren om met de si tuat ie om

te gaan. Ruimte voor verbinding met wat je wi l t op di t

moment. Aandacht voor jezel f , voor je behoeften en vanui t

di t contact de ju iste woorden en het ju iste gedrag laten

zien. Het l ichaam is het eerste waarnemingssysteem, een

heel puur systeem dat we niet a l t i jd ser ieus nemen. Als we

ons bewust z i jn van deze pure, fysieke react ies op si tuat ies

en lu isteren naar wat het l ichaam ons ver tel t , kunnen we

dichter bi j onszel f bl i jven. Dan bl i jven we trouw aan onszel f

en hoe we nu wi l len reageren. We zul len hierdoor f lexibel

bl i jven, geen verkrampingen in l ichaam en geest ervaren,

maar aandacht ig, rust ig en ruimhar t ig z i jn. Aandacht voor

de aandacht… Het zegt al les over de maatschappel i jke

patronen die wi j hebben gecreëerd… Kunnen wi j wakker

bl i jven voor het nu, de stroom van het leven ervaren? Hoe

leuk kan aandacht dan zi jn?

Aandacht waarvoor?

CO

Lu

mN

COLUMN AnITA TAMMInG | SCHOOlVOORCOACHInG

ANITA TAMMING, FREELANCE OPLEIDER SCHOOLVOORCOACHING,

EIGENAAR VAN AHAU COACHING & TRAINING EN YOGACENTRUM

INNERWORK. AHAU.NL

Page 50: Stilstaan bij aandacht

48

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je beheerst verschillende coach-

technieken en weet welke jij effectief kunt

inzetten tijdens gesprekken. Zo krijg je

de ander in beweging. Je bent in staat

constructief positieve én negatieve

feedback te geven. Je hebt geleerd welke

opvattingen en overtuigingen bepalend

zijn voor jouw gedrag en kent het effect

daarvan op je gesprekspartner.

WAT DOEn WE?

Samen met de andere deelnemers oefen je

veel, zowel in de rol van coach als van

gecoachte. Korte theoretische instructies

wisselen we af met oefeningen, zodat je

de technieken direct in praktijk brengt en

ervaart wat het effect is. Door de casuïstiek

uit je eigen (werk)omgeving is deze training

heel concreet en direct toepasbaar.

VOOR WIE?

Je bent bijvoorbeeld leidinggevende,

medewerker, projectmanager of docent.

Je wilt meer weten over jouw rol in

interactieprocessen en je effectiviteit in

gesprekken vergroten. Je deinst niet terug

voor zelfreflectie en laat je niet afschrikken

door feedback van anderen. Je bent

nieuwsgierig naar persoonlijke ontwikke-

ling en wilt hier tijdens de training zelf

energie in steken.

COACH-TECHNiEkEN 1-Op-1

iNDiViDu: OPLEIDINGEN

Page 51: Stilstaan bij aandacht

49

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

WAT KAn IK nA AflOOP?

Als St!R-erkend coach kun je

mensen op professionele wijze coachen op

(werkgerelateerde) vraagstukken. Daar-

voor kies je uit een keur aan coachtechnie-

ken die je theoretisch én praktisch tot in

de puntjes beheerst. Je weet hoe je jezelf

tijdens een coachtraject als belangrijkste

instrument inzet, doordat je beschikt over

diepgaand inzicht in je eigen persoonlijk-

heid. Je leert spelen met het effect van

jouw gedrag, opvattingen in de interactie

met anderen en weet op professionele

wijze je aanpak te onderbouwen en te

verantwoorden.

WAT DOEn WE?

Systeemdenken en de psychologie van

Jung vormen de theoretische kaders van

deze leergang. Daarbinnen oefen je veel

met echte coachvragen. Met je groepsge-

noten in afwisselend de rol van coach en

gecoachte, maar ook met echte coachees

tijdens de coachtrajecten die je als

onderdeel van de leergang verzorgt.

Daarbij word je intensief begeleid door je

leergangcoach en de andere deelnemers.

De verwerkingsopdrachten helpen bij de

reflectie op je ontwikkeling tot coach,

zodat coachen een tweede natuur wordt.

VOOR WIE?

Je bent bijvoorbeeld trainer, hr-manager,

leidinggevende of wilt van coaching je

beroep maken. Je bent hongerig naar

persoonlijke groei die jou en de mensen in

je omgeving verder brengt. Je zoekt een

gedegen opleiding waarin vakmanschap

en persoonlijke groei hand in hand gaan

en houdt van leren als onderdeel van een

groepsproces.

P.S. Onze bestseller is ook als

dagleergang te volgen.

InDIVIDU

LEErGANG COACHiNG VOOr prOfESSiONALS

SCHOOlVOORCOACHInG.nl

“AlS jE BAnG BEnT VOOR DE STIlTE, BEn jE BAnG VOOR jEZElf.”

InEKE WAlRAVEnS

Page 52: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

50A

AN

DA

CH

T V

OL

GE

NS

...

“De succes-factor in een reorganisatie is echte aanDacht voor collega’s”

GErArD TEN HAVE

Page 53: Stilstaan bij aandacht

51

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

middelen voor. Al les is ger icht op een

goede intervent ie bui ten op straat,

waarbi j het interne systeem niet

le idend is maar ondersteunend. Daar

waren we al een eind mee gekomen,

maar het kan al t i jd beter.

Eerst moet je voor ogen hebben waar

je met z i jn al len naar toe wi l t . Daar is

iedereen het wel over eens. Maar je mag

dat op je eigen manier doen. In het

real isat ieplan staat veel over visie, over

waarden en normen, hoe je wilt optreden

en wat we wi l len bereiken, en minder

over hoe we het precies moeten doen.”

WAT IS jOUW PlEK In DIE

REORGAnISATIE?

“Ik ben 62, dus ik zie het als een mooie

laatste k lus om mi jn col lega’s

Politiemensen hebben van

nature voor elk probleem een

oplossing paraat. Districtschef

Oost-nederland Gerard ten Have

leerde in de praktijk en door

coaching dat het ook anders

kan: “je helpt mensen meer

door goed te luisteren en

veiligheid te creëren, zodat

ze de ruimte krijgen om zelf

problemen op te lossen.” Die

vaardigheid komt goed van pas

in de ingrijpende personele

reorganisatie die bij de politie

gaande is.

Gerard ten Have was tot aan de

nat ionale reorganisat ie begin 2013

plaatsvervangend korpschef van het

pol i t iekorps Noord- en Oost-Gelder land

(NOG). 26 Pol i t iekorpsen zi jn inmid-

dels samengevoegd tot één landel i jke

organisat ie en herverdeeld in t ien

eenheden plus een landel i jke eenheid.

De verdel ing van pol i t iemensen over

de diverse regio’s is een monumentale

k lus die geklaard moet worden terwi j l

het pol i t iewerk gewoon doorgaat. Daar

rekenen wi j burgers immers op.

Vandaar dat er een per iode van

ongeveer zes jaar voor is ui tgetrokken.

Gerard is nu distr ictschef bi j het

distr ict NOG. Dat is onderdeel van de

Eenheid Oost, een regio ter grootte

van de provincies Over i jssel en

Gelder land met 81 gemeenten en 3,5

mi l joen mensen.

WAT IS HET DOEl VAn DE nIEUWE

POlITIEORGAnISATIE?

“We wi l len vakmanschap voorop zetten

en mensen ruimte geven om daar naar

eigen inzicht invul l ing aan te geven,

binnen de herkenbare pol i t ienormen en

-waarden. Een aantal zaken wi l len we

in heel Nederland op dezel fde manier

gaan doen. Bi jvoorbeeld de aangif te-

afhandel ing, of dat we bi j een spoed-

melding binnen vi j f t ien minuten ter

plekke zi jn. Er z i jn ook si tuat ies die

elke dag weer anders kunnen zi jn;

daar moeten je col lega’s meteen naar

eigen inzicht act ie kunnen ondernemen.

Daar kr i jgen ze de ruimte en de

ORGAnISATIE

>>

Page 54: Stilstaan bij aandacht

52

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

van het oude korps NOG een plek te

helpen vinden in de nieuwe nat ionale

pol i t ieorganisat ie.”

DAT GAAT nIET VAnZElf. In

nOVEMBER 2013 WERD ER AlWEER

HET VIERDE SCEnARIO VOOR DIE

PERSOnElE HERInDElInG

GEPRESEnTEERD…

“Toegegeven, de personele reorganisatie

laat lang op zich wachten. Dat geeft

onrust en onzekerheid. We lossen dat

op door elkaar aan te spreken op

waarom we ooi t bi j de pol i t ie z i jn

gegaan. Er werken al lemaal zeer

betrokken mensen, die toch al veel

praten over hun dagel i jkse werk. En nu

dus ook over de reorganisat ie. Hoe ga

je daarmee om? Hoe kun je elkaar

helpen daarmee om te gaan? Gelukkig

lag er eind 2013 een akkoord voor het

reorganisat ietraject van de nat ionale

Als leidinggevende moet je je kunnen

verplaatsen in je mensen, die het gewoon vervelend vinden

als ze van Arnhem ineens naar Rotterdam moeten verhuizen.

pol i t ie, dus we kunnen de formele

reorganisat ie nu gaan ui tvoeren.”

DAT VRAAGT WEl WAT VAn DE

lEIDInGGEVEnDEn…

“Je moet je kunnen verplaatsen in je

mensen, die het gewoon vervelend

vinden als ze van Arnhem ineens naar

Rotterdam moeten verhuizen. We

kunnen hen helpen daar goed mee om

te gaan, en informat ie geven zodra we

die hebben. Dan laat je ze merken dat

ze niet zomaar een nummer z i jn. We

hebben het niet over een simpele

papieren exerci t ie, het gaat over

mensen met gezinnen, vaak ook met

jonge kinderen. De succesfactor in

zo’n reorganisat ie is echte aandacht

voor col lega’s, voelen wat ze bezig-

houdt en dat samen benoemen. En

verkoop het niet mooier dan het is.

‘Di t gaat toch gebeuren, di t is de weg’,

daar moet je helder in z i jn. Ik merk

dat dat helpt .

We verwachten in de nieuwe landel i jke

organisat ie operat ioneel le iderschap:

weten wat er in het gebied speel t ,

teams goed samenstel len en de

talenten van de teamleden opt imaal

benutten. Ons doel is de samenleving

te dienen, dus heb je ook dienend

Page 55: Stilstaan bij aandacht

53

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

groepen zi t ten medewerkers ui t a l le

distr icten. Een van de thema’s is de

directe aanpak van aangif tes en

meldingen. Degene die de melding of

aangif te ontvangt, geeft hem niet door

aan het bureau maar onderneemt zel f

act ie. Heel z ichtbaar voor de melder

dus. Hoe kan je dat s l im doen? In de

werkgroep kwamen er veel ideeën ui t .

Binnenkor t hebben we een globaal

kader hoe we gaan werken en pi lots

om het te testen, helemaal bedacht en

opgezet door de col lega’s die ruimte

kregen voor goede ideeën.”

le iderschap nodig. Niet van bovenaf

bepalen hoe het moet, maar je col lega’s

coachen, faciliteren en enthousiasmeren.

Dat is wel een paar stappen verwi jderd

van het hiërarchisch le iderschap van

vroeger, maar er z i t absoluut beweging

in. Ik merk dat le idinggevenden

enthousiast worden omdat hun agenten

meer verantwoordel i jkheid gaan nemen

in het verzinnen van oplossingen. Ze

star ten bi jvoorbeeld samen met

burgers in de wi jken in i t iat ieven op

tegen woninginbraak. Of ze vragen om

iPads, zodat ze ter plekke een aangif te

kunnen behandelen en burgers niet

naar het pol i t iebureau hoeven. Dat

moet natuur l i jk wel le iden tot resul taten

waar je je als team aan gecommit teerd

hebt. Het team maakt z i jn eigen

teamplan, met reële doelen zoals het

verminderen van het aantal woning-

inbraken en het vaker oplossen van

inbraken, of zoveel mogel i jk vermogen

afpakken van misdadigers.”

BETER SAMEnWERKEn AlS

nATIOnAlE POlITIE BETEKEnT

OOK: MEnSEn lOSWEKEn VAn HUn

KOnInKRIjKjES. lUKT DAT?

“Veranderen is loslaten. Daarvoor moet

je wel het gevoel hebben dat de

verandering nodig is. Dat beslui t over

één landeli jk korps is een vast gegeven.

Daar kan iedereen wat van vinden

maar als het vaststaat, gaan pol i t ie-

mensen er wel gewoon mee werken.

Dan wordt het dus een zaak van het

proces gebruiken om die samenwer-

king op gang te brengen. Dat doe je

niet door van bovenaf plannen op te

leggen, maar door mensen die samen-

werking samen te laten opbouwen.

Ik ben namens vi j f distr icten verant-

woordel i jk voor het in werking zetten

van wat wi j ‘ robuuste basisteams’

noemen: de mensen die op straat de

pol i t iezorg vervul len. Ik heb t ien

werkgroepen benoemd op evenzoveel

onderwerpen, al lemaal met als doel om

de wi jze waarop die teams gaan

werken vorm te geven. In de werk-

ORGAnISATIE

“Aandacht voor anderen zi t voor mi j in oprechte interesse hoe het met

iemand gaat, en dan niet a l leen op het werk. Een echt gesprek voeren is

tweer icht ingsverkeer, daar wi l ik de t i jd voor nemen. Dat is soms best

last ig, want mi jn agenda zi t boordevol . Maar als iemand behoefte heeft

aan een gesprek, dan heeft dat bi j mi j a l t i jd voorrang. Het nadeel van die

pr ior i te i t is dat ik mezel f daardoor wel eens tekor t doe. Ik zou best wel

eens wat meer aandacht voor mezel f mogen hebben…

Daarvoor ga ik hardlopen en gol fen. Met gol fen moet je je helemaal

concentreren op de volgende slag, dan laat je je niet meer af le iden.

Hardlopen heeft voor mi j dezel fde funct ie als s lapen, het werkt ontspan-

nend en relaxend. Het is mi jn manier om los te laten en mi jn hoofd leeg te

maken. Al rennend komen er al ler le i leuke en verrassende gedachten

bovendri jven die z ich vr i j kunnen vormen. Omdat mi jn geest in de vr i je

stand staat, dienen zich dan vaak ineens oplossingen aan.”

DE AANDACHT VAN GErArD TEN HAVE

>>

Page 56: Stilstaan bij aandacht

54

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

men mi j meer als coach ging zien,

vandaar die Leergang Coaching voor

Professionals. Nu treed ik ook op als

coach voor mensen die vast lopen,

maar die z i t ten dan wel wat verder weg

in de organisat ie. Het z i jn ook hele

andere gesprekken. Je moet heel

duidel i jk z i jn of je als le idinggevende

in een funct ioner ingsgesprek zi t of dat

je als coach op basis van gel i jkwaar-

digheid een diepgaander gesprek

voer t .

Voor lopig v ind ik het voldoende dat ik

sta ingeschreven voor de coachpool

binnen de pol i t ie. Daardoor wordt het

al meer bekend wat ik kan betekenen

voor mi jn col lega’s. Maar binnen niet a l

te lange t i jd stop ik bi j de pol i t ie, en

dan is een eigen coachbureau een

mooie nieuwe vul l ing van al die vr i je

t i jd. Ik zou het mooi v inden om al le

ervar ing die ik heb opgedaan te delen

met anderen.”

En OP MAnAGEMEnTnIVEAU?

“Als distr ictschef z i t ik nu elke twee

weken met de diensthoofden om de

tafel om samen beleid te maken en de

resul taten te bespreken. We laten zien

waar het wel of n iet goed gaat, we

leren van elkaars best pract ices.

Strategisch groei t dat naar elkaar toe,

je helpt e lkaar vanzel fsprekend. Onze

teams maken bi jvoorbeeld samen

plannen om in de donkeredagenperiode

grote verkeerscontroles te organiseren,

met als bi jkomend doel woninginbrekers

te t raceren.”

HOE HElPT COACHInG In DIT

PROCES?

“Pol i t iemensen hebben van nature al t i jd

een oplossing paraat, daar ben ik zel f

ook een exponent van. Dat moet je echt

af leren. Ik was daar al een t i jd mee

bezig, maar vor ig jaar heb ik er in de

Leergang Coaching voor Professionals

echt een streep onder gezet. Je helpt

je mensen er niet mee, die moeten hun

oplossingen zel f ontdekken. Je helpt

mensen meer door goed te lu isteren en

veil igheid te creëren, zodat ze de ruimte

kr i jgen om zel f problemen op te lossen.

Ik heb door coaching geleerd om

mensen mee te nemen naar hun eigen

gedachten en antwoorden in hun

binnenwereld. Het hielp ook dat ik bi j

de pol i t ie elke v ier, v i j f jaar een andere

funct ie kreeg. Dat is fantast isch, want

al les wat je leer t kun je te lkens fr is en

f ru i t ig opnieuw ui tproberen. Voor mi j

was de belangri jkste factor dat ik

steeds meer naar mi jn gevoel ben

gaan handelen. Als je dat gevoel kunt

ui tspreken, nodig je de ander ui t dat

ook te doen. Dat leerproces is bi j mi j

versterkt door een ingr i jpend persoon-

l i jk ver l ies. Iedereen vraagt je in zo’n

s i tuat ie hoe het met je gaat, dus dan

moet je langzaamaan wel je gevoels-

leven leren ontslui ten. Los van het

ver l ies heeft dat dus wel iets moois

opgeleverd.”

HOE ZET jE ZElf jE

COACHVAARDIGHEDEn In?

“Bi j de pol i t ie is veel aandacht voor

loopbaancoaching. Als er col lega’s

waren die z ich wi lden heror iënteren in

hun funct ie of ambit ie voerde ik

gesprekken met ze om een nieuwe

r icht ing te v inden. Dat is spontaan zo

gegroeid, maar ik wi lde meer: col lega’s

ook los van mi jn le idinggevende

funct ie kunnen helpen. Ik wi lde dat

Verkoop het niet mooier dan het is. ‘Dit gaat toch

gebeuren, dit is de weg’, daar moet je helder in zijn.

TEKST CAROlInE lInSSEn

FOTOGRAFIE WIlCO VAn DIjEn

Page 57: Stilstaan bij aandacht

55

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

‘Keren van hard-

nekkig gedrag?

Ei t je!

We sussen en

helpen te weinig.

Onze standaard-

vraag is: Wordt

die ander daar

zwakker of

kracht iger van? In een

niet- lenige organisat ie z i t vaak ieder-

een op elkaars stoel ’ Zou het mogel i jk

z i jn? In di t prakt ische boek laat oud-

col lega Maaike Thiecke samen met

Bianca van der Zeeuw zien dat hun

methode echt werkt . Samen ontwierpen

ze Systemisch Transi t iemanagement,

een methode om organisat ies te

helpen veranderen makkel i jker te

maken. Di t boek verander t je br i l op

verandermanagement voorgoed!

ORGAnISATIE

In ‘Gevoelens verwoorden maakt je vr i j ’ def in iëren

Gi jsen en Donceel spir i tual i te i t a ls leven in l i jn met je z ie l , met je

voeten op de grond in het hier-en-nu. Een zielsgevoel omschri jven zi j a ls een

intuï t ief gevoel dat iets zegt over de betekenis van de si tuat ie voor een persoon

op dat moment.

Afgeleid van een zielsgevoel ontstaan gevoelens, bi jvoorbeeld verbondenheid,

verdr iet of eenzaamheid. De auteurs benadrukken dat het verwoorden van je

gevoel de sleutel is naar meer bewustzi jn. Het lucht op, geeft inzicht en duidel i jk-

heid. Di t k l inkt natuur l i jk eenvoudig, maar ik ervaar het als een taaie k lu i f . Zeker

als ik niet zo t rots ben op wat ik voel…

Uit gevoelens vloeien fysieke emot ies voor t , zoals lachen, hui len, woede en

verkramping. Het door leven en ui ten van emot ies is belangri jk. Onderdrukte

gevoelens en emot ies worden als bal last in het l ichaam opgeslagen. Dankzi j

n ieuwe ‘ toeval l igheden’ bestaat de mogel i jkheid, om die bal last later alsnog te

verwerken.

Dit proces wordt vanui t diverse invalshoeken bel icht . De auteurs presenteren een

stappenplan om met je emot ies, gevoelens en intuï t ie om te gaan en meeval lers te

creëren. Hoewel ik het spir i tueel kader dat de auteurs schetsen niet a l t i jd kan

vatten, gr i jpen ze mi j met hun rake beschr i jv ingen over intuï t ie, gevoelens en

emot ies en de mogel i jkheden die ik heb, om mi jn leven een beet je naar mi jn hand

te zet ten.

boek tips

Systemisch Transitie-managementneem voor de verandering de makkelijke weg!

Maaike Thiecke e.a. Boom nelissen

Boektip van Yolanthe de Goederen

‘Gevoelens verwoorden maakt je vrij’

YOLANTHE DE GOEDEREN, LOOPBAANCOACH, SUPVERVISOR VISTANOVA

LOOPBAANADVIES-DEGOEDEREN.NL

EEN VOORPROEFJE LEES JE HIER:

BOOMNELISSEN.NL

Van William Gijsen en Boudewijn Donceel

Page 58: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

(ADVERTENTIE)

Page 59: Stilstaan bij aandacht

57

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

ORGAnISATIE

Als in een organisatie de druk toeneemt en het accent bijna uitsluitend op doen, presteren en problemen oplossen komt te liggen, wordt aandacht het kind van de rekening. Het resultaat is dat de hectiek verder oploopt.

Een voorbeeld: In een team met een hoge werkdruk voelen

medewerkers z ich niet ser ieus genomen door hun le iding-

gevende. De manager begri jpt di t n iet , want z i jn deur staat

open als medewerkers zaken niet meer op eigen kracht v lot

kunnen trekken. Hij is sterk oplossingsgericht en in de meeste

geval len kan hi j hen weer op de r i t helpen. Dus hoezo niet

ser ieus genomen? Ti jdens een teamgesprek bl i jk t echter dat

de medewerkers geen aandacht ervaren voor de stress die ze

voelen. De snelheid en het gemak waarmee de manager met

een oplossing komt, geeft hen het gevoel snel de deur ui tge-

werkt te worden. Als de manager di t hoor t , real iseer t h i j z ich

dat hi j , zel f ook geplaagd door hoge werkdruk, n iet de rust

voel t om wat hi j hoor t a ls het ware door z i jn l ichaam te laten

zakken; van zijn hoofd naar zijn hart, naar zijn voeten. Om even

helemaal aanwezig te z i jn, zodat niet al leen de stor ing op de

werkinhoud, maar ook de stor ing op de gevoels l i jn aandacht

kr i jgt . Op het moment dat hi j bewust deze rust neemt, komt

de verbinding en het er samen voor staan weer beschikbaar.

Een deel van het werk is dus oplossen, iets doen, is act ie-

ger icht . En een deel van het werk is ontvankel i jk z i jn voor

wat er is, zonder daar iets mee te moeten. Sterker nog, om

dat vooral te laten.

Nog een voorbeeld dat deze combinat ie mooi i l lustreer t .

Dr ie col lega’s vragen om een gesprek met hun teammanager.

Twee col lega’s geven aan dat z i j , tegen hun natuur l i jke

gewoonte in, terughoudend zi jn in hun feedback naar de

derde col lega, omdat hi j nogal gevoel ig is op di t punt en ze

hem niet wi l len kwetsen. Ze bespreken gevieren de kwest ie

ui tvoer ig en aan het eind maken ze de afspraak dat de twee

col lega’s toch de feedback gaan geven en dat de derde

col lega het zo goed als mogel i jk leer t te ontvangen. Het

gesprek wordt beëindigd en de teammanager vraagt of de

derde col lega nog even bl i j f t . In dat tweede gesprek is er

aandacht voor de moeite die de derde col lega heeft , de

worstel ing met z i jn per fect ionisme en de weerbarst igheid

van zi jn persoonl i jke ontwikkel ing op dat moment. Ook hier

demonstreer t de teammanager de combinat ie van iets

aanpakken (doen) en de mens zien in z i jn worstel ing ( laten).

In organisat ies schatten we de kracht en de werking van

aandacht, iemand werkel i jk z ien, vaak onvoldoende op

waarde. Terwi j l ju ist di t e lkaar werkel i jk z ien als mens een

voedingsbodem creëer t waar in oplossingen kunnen wor telen

en effect ressor teren.

Aandacht in interactie. Tussen organiseren en laten ontstaan.

CO

Lu

mN

COLUMN MARGRET VAn PAASSEn | ORGAnISATIECOACH

MARGRET VAN PAASSEN, ORGANISATIECOACH EN SCHRIJVER/-

COLUMNIST, DE SCHEPPENDE KRACHT VAN TEGENDELEN, AUTEUR

VAN ‘DE KRACHT VAN KWETSBAARHEID’.

DEZE COLUMN IS ONTLEEND AAN: ‘AANDACHT IN INTERACTIE -

TUSSEN ORGANISEREN EN LATEN ONTSTAAN’ EEN BOEK DAT IN

DE TWEEDE HELFT VAN 2014 WORDT GEPUBLICEERD.

MEER INFO OP TARADE.NL

Page 60: Stilstaan bij aandacht

58

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

iNCOmpANyHOE HOUDEn WE DE OnGE-

WEnSTE SITUATIE In STAnD?

Organisaties zijn levende systemen in een

evenwicht. Maar soms is de balans

ontregeld. Organisatiecoaching kan dan

helpen om de relaties weer in evenwicht

te brengen. Daarbij kijken we niet naar wat

er mis is, maar gaan samen op zoek naar

wat er mist.

De Haagse Hogeschool biedt sinds een

aantal jaar een succesvolle master op hbo-

niveau aan op het gebied van organisatie-

coaching. Onze leergang Coaching voor

Professionals vormt hiervoor een uitstekende basis en is bovendien een erkende

vooropleiding voor deze master.

Tijdens de Master Organisatie Coaching leer je medewerkers begeleiden op organisatie-

niveau. Het uitgangspunt is de wisselwerking tussen het coachen, de organisatie en

de medewerkers. De nadruk ligt op het coachen van verandertrajecten. Daarbij staan

collectieve leerprocessen in organisaties en praktijkgericht onderzoek centraal. Je

krijgt les in onderzoeksvaardigheden, organisatiedynamica, large scale interventies

en -vaardigheden. Ook het leervermogen van organisaties en de rol van leiderschap

komen aan bod. Kijk verder dehaagsehogeschool.nl

mASTEr OrGANiSATiE COACHiNG

OrGANiSATiE: OPLEIDINGEN

Page 61: Stilstaan bij aandacht

59

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

ORGAnISATIE

SCHOOlVOORCOACHInG.nl

TrAiNiNG OrGANiSATiECOACHiNGWAT KAn IK nA AflOOP?

Je kunt een vraagstuk plaatsen in de context van een

organisatie. Je bent in staat verrassende interventies te doen. Je

kent jouw (on)mogelijkheden als organisatiecoach en weet hoe je

de verantwoordelijkheid voor een vraagstuk daar krijgt waar ze

hoort. Je kunt spelen met jouw cirkel van invloed en betrokken-

heid.

WAT DOEn WE?

In een intensief collectief leerproces met mensen uit diverse

branches krijg je zicht op de blinde vlekken en taboes van

organisatieculturen. Je leert veel over de praktijk in andere

organisaties en ontdekt zo wat (niet) werkt. Theorie is in onze

ogen pas toepasbaar als je het hebt doorleefd. Daarom oefenen

we veel met echte praktijksituaties in de rol van organisatiecoach,

opdrachtgever en observator.

VOOR WIE?

Je beschikt over ruime ervaring met coachen en het begeleiden

van processen, bijvoorbeeld als projectleider, (team)coach of

manager. Je vindt feedback geven, vragen en ontvangen vanzelf-

sprekend.

“WAnnEER SOMMIGE TEAMlEDEn UIT EEn fAMIlIAlE

CUlTUUR KOMEn WAARIn DE RElATIE CEnTRAAl STAAT,

lETTEn ZE HEEl STERK OP WAT DE AnDER PRETTIG VInDT

OMDAT ZE DE RElATIE WIllEn VOEDEn. AnDERE TEAMlEDEn

DIE UIT EEn CUlTUUR KOMEn WAARIn HET InDIVIDU CEnTRAAl

STAAT, KUnnEn ZICH DOOR DE ATTEnTIES VAn DIE EERSTE

GROEP SOMS In DE GATEn GEHOUDEn VOElEn. jE CUlTUUR

VERTAAlT ZICH In DE TEAMDYnAMIEK. DAT lEVERT VAAK

MISVERSTAnDEn OP.”

KITlYn TjIn A DjIE

Page 62: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

60

”SucceS iS jezelf zijn. Dan ben je een uitblinker”

iNEkE wALrAVENS

AA

ND

AC

HT

VO

LG

EN

S..

.

Page 63: Stilstaan bij aandacht

61

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Ineke Walravens werkt als

interim-manager en commissaris,

begeleidt uitblinkers en geeft

masterclasses. Ze gaf al jong

een zekere carrière als verpak-

kingstechnoloog bij Unilever op

om Walravens Associates BV op

te richten. “nu, achttien jaar

later, weet ik dat ik daar goed

aan heb gedaan. Mijn boek

‘Uitblinken! Hoe hoog kan jouw

lat?’ heb ik geschreven om

anderen het zelfvertrouwen te

geven op zo’n moment te doen

wat je moet doen.”

OUD-PREMIER BAlKEnEnDE

AGEERDE ZES jAAR GElEDEn

TEGEn OnZE ZESjESCUlTUUR, En

HIj IS nIET DE EnIGE. UITBlInKEn

WORDT In nEDERlAnD nIET ERG

GESTIMUlEERD…

“Ons land heeft ambit ie nodig. We zi jn

veel te makkel i jk . Wi j , organisat ies en

mensen, hebben het veel te goed. Als

je ambit ie hebt, kan je ergens achter-

aan; daar horen dalen bi j maar ook

pieken. Als het lukt , is het k icken. Vaak

zi jn organisat ies al bl i j a ls ze net in de

plus staan. Werk wordt veel leuker als

je er al les ui thaal t , a ls je bi jvoorbeeld

die ene klant per se wi l t binnenhalen.

Daarmee creëer je een posi t ieve f low.

Dat herken je meteen in een organisatie,

dan wordt er bi jvoorbeeld veel meer

gelachen.”

jE BEnT ZElf EEn UITBlInKER:

ClUBKAMPIOEnE BIj HET ZWEMMEn

OP jE ACHTSTE, nEDERlAnDS

KAMPIOEn HOCKEYEn, CUM lAUDE

AfGESTUDEERD AAn DE TECHnISCHE

UnIVERSITEIT DElfT, SUCCESVOl

InTERIMMAnAGER. WAT IS jOUW

GEHEIM?

“Ik v ind mezel f geen ui tbl inker, er z i jn

een heleboel dingen die mi j n iet

lukken. Ik heb bi jvoorbeeld ook wel

eens dat het niet helemaal k l ik t met

iemand, en heel soms gaat een

inter im-opdracht minder goed dan ik

zou wi l len. Daar leer ik veel van voor

een volgende opdracht. Het is maar

hoe je succes def in ieer t . Er z i jn al t i jd

mensen die meer succes hebben dan

j i j . Succes is jezel f z i jn. Voor mi j ben je

dan een ui tbl inker.

Ik ben opgevoed met de boodschap

‘doe wat j i j zel f wi l ’ . Dat is mi jn

dr i j fveer. Ik kan niet anders dan het

maximale erui t halen, anders begin ik

er niet aan. Daar ben ik grenzeloos in,

ook bi j een inter im-opdracht. Als ik

voel dat er nog meer ui t te halen val t ,

haal ik a l les ui t een dag. Het l iefst nog

meer!”

HOE WORDT EEn InDUSTRIEEl

OnTWERPER EEn BEGElEIDER VAn

ORGAnISATIEVERAnDERInGEn?

“Op de TU was ik bloedfanat iek. Mi jn

professor zei bi j mi jn afstuderen al dat

ik er over t ien jaar waarschi jn l i jk n iets

meer mee zou doen. Daar kon ik me

toen niets bi j voorstel len. Ze had wel

gel i jk . Later kwam ik erachter dat ze er

onderzoek naar had gedaan: mensen

groeien een andere kant op.

Ik heb met veel plezier als verpak-

kingsontwerper bi j Uni lever gewerkt .

Mi jn eerste baas daar vroeg wat ik

over v i j f jaar wi lde zi jn. Nou, le iding-

geven leek me toen niks. ‘Wat doe je

toch de hele dag?’ , zei ik tegen hem.

Toen zag ik nog niet wat hi j toevoegde,

maar inmiddels weet ik beter.

Bi j Uni lever werd ik cont inu

Ik zeg wel eens tegen mensen dat ze af en toe stout moeten

zijn, als het maar in de lijn van het afgesproken doel ligt. >>

lEIDERSCHAP

Page 64: Stilstaan bij aandacht

62

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

baan opgezegd en ben interim-manager

geworden. Nu, achtt ien jaar later, weet

ik dat ik daar goed aan heb gedaan.

Mi jn boek ‘Ui tbl inken! Hoe hoog kan

jouw lat? ’ heb ik geschreven om

anderen het zel fver trouwen te geven

op zo’n moment te doen wat je moet

doen.”

SUCCES HEB jE ZElf In DE HAnD,

ZEG jE In jE BOEK.

“Mi jn ouders begrepen er niets van dat

ik mi jn baan opgaf. In hun ogen was ik

super succesvol , ik was de enige ui t

de fami l ie die gestudeerd had. Maar ik

ui tgedaagd: hogere funct ies, meer

verantwoordel i jkheid. Daar groeide ik

te lkens weer. Op een gegeven moment

kreeg ik een baan aangeboden waar-

van mi jn eerste baas had gezegd dat

ik die nooi t zou bereiken. Ik moest dus

bewi jzen dat ik het wel kon. Na twee

jaar ging dat knagen en heb ik een

coach gevraagd me te helpen het

elast iek door te knippen. Ik heb mi jn

Als je werkt, maak dan lol! Zodra je over

een interim-opdracht loopt te mopperen, moet je die klus niet doen.

Al les wat aandacht kr i jgt groei t .

Energie volgt intent ie.

Voornemens geven kracht.

Ui t : ‘Ui tbl inken! Hoe hoog kan

jouw lat? ’

“Sommige inter immers v inden het

raar dat ik nooi t bezig ben met een

volgende opdracht. Ik heb daar

bewuste keuzes in gemaakt. Ik wi l

een opdracht eerst goed afronden,

niet te vroeg weggaan of te lang

bl i jven. Daar heeft mi jn opdracht-

gever recht op. Pas dan ga ik op

zoek naar een volgende. Bovendien

moet ik er niet aan denken om

der t ig, veer t ig jaar in zo’n hoog

tempo door te werken! Ik zoek

tussen opdrachten de rust en de

st i l te op, en vanui t die st i l te ontstaat

al t i jd vanzel f weer de versnel l ing.

Dan wandel ik door het parkje v lak

bi j mi jn huis, ga bi j vr ienden eten,

lees boeken, maak pret en praat bi j

met zakenrelat ies. Sinds een jaar of

t ien mediteer ik, twee keer per dag.

Al t i jd, ook als ik een opdracht heb.

Daar hoor t wel wat volharding en

discipl ine bi j . Iemand zei ooi t : ‘ Ik

mediteer niet meer, want daar heb

ik nu geen t i jd voor. ’ T ja, dat is de

omgekeerde wereld. Als ik aan

anderen vraag wat mediteren mi j

heeft opgeleverd, antwoorden ze:

relat iverend vermogen, inner l i jke

rust en een gel i jkmat igere beleving

van dingen. Ref lect ie vragen aan

anderen is over igens ook aandacht

voor jezel f .

Ik ben een beet je een zakel i jk type,

anders zou ik zeggen: aandacht is

l iefde… Dat wordt in mi jn wereld

vaak te weeïg ui tgelegd. Maar als je

mensen echt verder wi l t kr i jgen en

wi l t laten excel leren, moet je

respect voor ze hebben. Je moet

een beet je van ze houden. Pas dan

komt het al lerbeste erui t .”

DE AANDACHT VAN iNEkE wALrAVENS

Page 65: Stilstaan bij aandacht

63

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Uitbl inken is volgens Ineke Walravens

een cirkelvormig proces dat te lkens

eenzel fde opeenvolging van fases

kent, a ls een cont inuüm waarbi j e lke

stap je naar een volgende fase brengt.

Telkens is er weer een nieuw begin.

De fases in de cirkel z i jn: Versnel lende

st i l te, Eer l i jke intent ie, Cont inue

beweging, Inner l i jke kracht en Ont-

spannen volharding; de ui tdaging zi t in

de bi jvoegl i jke naamwoorden.

• St i l te schept ruimte en haal t

belemmeringen weg.

• Intent ie is een zeker weten wat je

wi l t , en durven dromen.

lEIDERSCHAP

was niet meer gelukkig in mi jn baan.

Ik geef lezingen over onder meer de

twi j fe l van het moment. Achteraf is

a l les makkel i jk . Het gaat om het

moment dat je voor de keuze staat.

Doe je het dan? Dur f je de stap te

zet ten? Als je iets echt wi l t en er

eer l i jk in bent, dan kr i jg je ook de

kracht, het doorzett ingsvermogen en

de wi jsheid. Dan lukt het a l t i jd. Mi jn

boek geeft je daar zel fver trouwen en

ondersteuning in.”

PRIKKElEn, UITDAGEn En InSPIRE-

REn IS jOUW DOEl, ZO SCHRIjf jE

In HET BEGIn VAn jE BOEK.

“Ik geef t ips als ‘Vraag je bewust af

waarom je bi j een over leg aanwezig

bent. In al le oprechtheid’ . Iemand

schreef me dat hi j daardoor na t ien

minuten ui t een vergadering was

weggelopen. Dat v ind ik geweldig, dan

heeft mi jn boek zi jn doel bereikt . Dan

houd je namel i jk een uur over om iets

te gaan doen wat meer waarde toe-

voegt. Schui f ook eens aan bi j een

over leg waarvoor je eigenl i jk n iet bent

ui tgenodigd. Of je nou directeur bent

of medewerker, dat bedri j f is van jou.

Je hoeft de vergadering niet op zi jn

kop te zet ten natuur l i jk , maar je

bewerkstel l igt wél wat.”

WAT IS jOUW UITDAGInG?

“Ik v ind het heel mooi als ik een

organisat ie in al z i jn complexi te i t weer

kan laten excel leren. Vinden waar het

vast loopt, procedures of strategie

aanpassen, mensen in hun kracht

zet ten. Iedere keer bi j mensen de

grens opzoeken van wat ze kunnen en

ze helpen meer voor elkaar te kr i jgen

dan ze zel f voor mogel i jk houden. Als

het dan ineens gaat lopen, is dat een

kick. Mensen laten groeien is fantas-

t isch. Ik wi l zel f ook al t i jd groeien, op

de schaatsbaan, in mi jn werk, in mi jn

leven. Voor groeien heb je zel f ref lect ie

nodig. Er gaat geen dag voorbi j of

Uitblinken is een lerend proces

• Beweging heb je

nodig om ergens

te komen. Elke

stap die je

zet , brengt je

dichter bi j

je doel .

• Kracht gaat

over verbinding

en het maakt je sterk; het gaat ook

over waar je voor staat en wie je

werkel i jk bent.

• Volharding maakt dat je door bl i j f t

gaan en lever t je de resul taten op

die je voor ogen hebt.

BO

Ek

Tip

Ineke Walravens

>>

Page 66: Stilstaan bij aandacht

64

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

markt is gehalveerd. Dan kan je z ie l ig

gaan doen, of jezel f afvragen: de

wereld verander t , dus wat kan ik zel f

veranderen om er een goede plek in te

v inden? Heb aandacht voor het geluk

om je heen en dur f dat ook te z ien.

Dan komt er ook veel meer beweging.

Soms l igt het geluk al binnen handbe-

reik maar z ie je het niet . Dat betekent

de moed hebben om met aandacht te

k i jken en lu isteren naar anderen, te

voelen en na te denken, en daar een

goede balans in te v inden.”

ik vraag mezel f af hoe het beter kan,

en wat ík daar aan kan doen.

Soms kom je in s i tuat ies dat je het net

even anders moet doen, dat lef moet je

wel hebben. Ik zeg wel eens tegen

mensen dat ze af en toe stout moeten

zi jn, a ls het maar in de l i jn van het

afgesproken doel l igt . Het gevolg is

dat je de grens een beet je oprekt . En

misschien kan die daarna ook best ver-

legd worden. Zo ontstaat beweging.”

jE RAADT DE lEZERS VAn jE BOEK

AAn OM OOK VOORAl TE GEnIETEn.

“Als je werkt , maak dan lo l ! Zodra je

over een inter im-opdracht loopt te

mopperen, moet je die k lus niet doen.

Als je je elke dag naar je werk s leept,

is het t i jd voor wat anders. Doe wat je

leuk v indt, dan kan je ervan genieten.

Iedereen wi l toch thuiskomen met

bevlogenheid en enthousiaste verhalen?

Ik maak nu zel f mee dat de inter im-

WALRAVENS.NL

UITBLINKEN.NL

TEKST CAROlInE lInSSEn

FOTOGRAFIE ROGIER VISSER En

MAARTEn EEKElAAR

Schuif ook eens aan bij een overleg waarvoor je eigenlijk

niet bent uitgenodigd. Of je nou directeur bent

of medewerker, dat bedrijf is van jou.

AnS OVER InEKE: “Ineke is een leuk, authent iek mens en

een succesvol le inter immer die grote reorganisat ies bege-

leidt . Op een ver fr issende manier doorbreekt ze vaste

patronen. Haar nieuwe boek ‘Ui tbl inken? Hoe hoog kan jouw

lat? ’ is een pleidooi voor ’wees jezel f ’ . Tweeënnegent ig

pagina’s over aandacht en over jouw unieke inner l i jke

le iderschap. Achter elke z in in haar boek l igt een wereld van ervar ing. Die

ver taal t ze op een l ichtvoet ige manier naar prakt ische t ips, met een l ichte

touch en zonder belerend te worden. ‘Zo kan het ook’ , houdt ze ons voor.”

Page 67: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

EIGEnAARSCHAP Iedereen neemt vol ledige verantwoordel i jkheid

voor z i jn eigen gedrag en doelen. Zel fkennis

staat voorop.

HIER-En-nU Wi j stel len het heden centraal . Al leen in het

hier-en-nu kan ander gedrag ontstaan.

lIEfDEVOl En COnfROnTEREnD

Wi j geven open en eer l i jke feedback vanui t

het hart (posi t ieve psychologie).

RESUlTAAT En ZInGEVInG Wi j werken met een meet lat : een duidel i jk

begin- en eindpunt, en een zichtbaar resul taat

dat di rect toepasbaar is in het werk.

RATIO En InTUïTIE Wi j spreken het verstand én het gevoel aan,

omdat beide nodig z i jn.

lICHAAM En GEEST Als mensen zich bewust z i jn van hun l ichaam,

kunnen zi j gemakkel i jker hun eigen antwoorden

vinden.

ERVARInGSGERICHT lEREn Coachen leer je door het te doen en te ervaren

hoe het anders kan. Zo bouw je vertrouwen op

in je eigen weten en kun je dat weten verder

ui tbreiden.

COACHEnD OPlEIDEn Wi j schakelen in elke opleiding voortdurend

tussen de rol van trainer en ( team)coach. Zo

st imuleren we col lect ief leren en indiv iduele

leerprocessen boven en onder de water l i jn.

WAARnEMEnD HAnDElEn Door te schakelen tussen je binnen- en

bui tenwereld ben je alert en effect ief .

BewustZijn in SamenWerking leidt tot ongekende resultaten

De SchoolvoorCoaching-aanpak

65

Page 68: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

(ADVERTENTIE)

www.coachlink.nl

www.coachlink.nl De coach voor coaches

Met Coachlink vindt u alleswat u zoekt op één plek.

e

De informatie is niet makkelijk direct te vindenop internet, in tijdschrijften en in boeken.

?

Stel, u heeft een coacheemet een specifiek probleem.

€18,50

per maandexcl. btw

Eerste maand

GRATIS

De coach voor coaches.

Coachlink is dé online kennisbank voor coaches.

Coachlink bevat nu al meer dan 1450 artikelen

over coaching en persoonlijke ontwikkeling uit

de nieuwste boeken op het vakgebied. Gebruik

via Coachlink altijd en overal alle relevante vak-

literatuur. Doorzoek alle informatie efficiënt en

eeffectief. Deel kennis en ervaring met profes-

sionals. Verrijk uw dagelijkse praktijk en bespaar

tijd en geld! Gun uzelf onbeperkt toegang tot

Coachlink.

Topcoachgebruikt

Coachlink

Page 69: Stilstaan bij aandacht

67

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Als manager heb je een drukke baan. En om veel gedaan te krijgen is er niets heerlijker dan snelheid. Vertrouwen op je automatische piloot en gaan met die banaan, van afspraak naar afspraak rennen en tussendoor nog wat mailtjes aftikken op je smartphone. En als een hele berg werk is verzet, geeft dat op een bepaalde manier voldoe-ning. Vaak in de zin van: “oef/wauw, het is gelukt.” Maar hoe vaak is het niet zo dat de volgende berg werk zich alweer aandient? En hoeveel heb je onderweg genoten?

Wie keihard werkt op de automat ische pi loot , mist ook een

hoop. Vergel i jk het met hoeveel je z iet van een landschap

als je er met 120 km/uur doorheen racet, of a ls je er in

wandelt . Het woord voldoening zegt het al : Voldoening

ervaar je makkel i jker als je iets ook echt ten vol le doet. Met

al je aandacht, gevoel en verstand. Dr ie dingen ten vol le

doen is voor voldoening vaak beter dan vi j f dingen op de

automat ische pi loot . En ver traging en aandacht helpen

bovendien om te bepalen welke dr ie dingen het meest

waardevol zi jn. En ze helpen voor de verbinding met anderen.

Een mooi Afr ikaans spreekwoord daarover: “ I f you want to

go fast , go alone. I f you want to go far, go together.”

Handig spul dus, aandacht. Maar werken zónder snelheid

en automat ische pi loot is een i l lusie. Dus moet je k iezen.

Wanneer versnel je op de automat ische pi loot en wanneer

ver traag je? Stap je ui t je comfor t zone en heb je iets te

onderzoeken of ontwikkelen? Dat hangt van de si tuat ie af .

Om welke handel ing vraagt die? En handel je ook zo, of

reageer je zoals je al t i jd doet? Kan je bi jvoorbeeld het

antwoord voor je houden, omdat de ander zich pas ontwikkelt

a ls hi j het zél f u i tprobeer t? Of geef je een t ip, omdat di t

comfor tabeler voel t en j i j je ongemakkel i jk voel t bi j st i l tes?

Aandacht is zo essent ieel voor managers, omdat het je

respons-abi l i ty verbeter t . Je vermogen om passend te

reageren op een si tuat ie, soms snel en soms langzaam.

Soms ontdek je door die aandacht beter wat nodig is, of

beter wat j i j nodig hebt om passend te reageren. Zodoende

kan je je verantwoordel i jkheid (responsibi l i ty) met meer

voldoening én succes invul len.

Aandacht zorgt voor respons-ability

CO

Lu

mN

COLUMN MAnU BUSSCHOTS | SCHOOlVOORCOACHInG

EIGENMANAGEMENTCOACH.NL

lEIDERSCHAP

MANU BUSSCHOTS IS SINDS 2007 OPLEIDER VOOR

SCHOOLVOORCOACHING EN HEEFT EEN EIGEN BUREAU,

DE ONDERSTEEN (DEONDERSTEEN.NL).

ZIJN BOEK, JE EIGEN MANAGEMENTCOACH.

LEID JEZELF NAAR MEER VOLDOENING EN

SUCCES (PEARSON, NOV. 2013),

RAAKTE EEN SNAAR.

Meer dan 1.000 mensen kochten het binnen

dr ie maanden na verschi jnen! Het biedt

managers ref lect ievragen en prakt i jkop-

drachten voor meer voldoening en succes.

Wat is daarvoor nodig? Eén van de zes

sleutels ui t het boek is om met aandacht te

werken en niet op de automat ische pi loot .

Page 70: Stilstaan bij aandacht

68

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

LEiDErSCHAp: OPLEIDINGEN

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je daagt je medewerkers en teams

uit om het beste uit zichzelf te halen en

vanuit eigenaarschap bij te dragen aan

resultaten in hun werkomgeving. Je weet

als manager hoe je individuen en teams

kunt coachen en wat de grenzen zijn. Je

vindt jouw antwoorden op vragen over

leiderschap. Zo word je als manager

effectiever en krachtiger.

TrAiNiNG VErBiNDEND LEiDErSCHAp

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je bent je bewust van het appèl van je team, medewer-

kers of organisatie. Je (er)kent je sterke punten. Je laat

opvattingen los die je belemmeren om je eigen rol en plek

volledig in te nemen. Wanneer je de verbinding met jezelf

verliest, kun je die sneller herstellen. Zo vergroot je je invloed

op je dagelijks werk en de ontwikkeling van mensen.

WAT DOEn WE?

Teams zijn vaak de perfecte spiegel voor een leidinggevende.

Nemen je medewerkers of collega’s geen ‘eigenaarschap’ en

blijf jij verantwoordelijk? Door oefeningen en reflectie ontdek

je wat jouw aandeel is het functioneren van jouw team. Je

vergroot je gedragsrepertoire in je rol als manager, collega of

medewerker.

VOOR WIE?

Je geeft als manager leiding aan meerdere medewerkers en/of

teams. Je hebt enkele jaren ervaring, wilt groeien in je rol als

manager en je invloed vergroten. Je zoekt persoonlijke

ontwikkeling, reflectie en feedback en bent bereid die te

geven.

WAT DOEn WE?

Tijdens een coachgesprek met je leer-

gangcoach breng je je leerdoelen en

ambities in kaart. Vervolgens leer je teams

en individuen coachen. Daarbij vormen

jouw leerdoelen en werk de rode draad.

Samen met je groepsgenoten oefen en

reflecteer je in de rol van coach, gecoach-

te of observator op elkaars werksituaties.

VOOR WIE?

Je geeft als manager leiding aan meerdere

medewerkers en/of teams. Je hebt enkele

jaren ervaring in die rol en zoekt verdie-

ping in je rol als coachend leidinggeven-

de. Je hecht waarde aan persoonlijke

groei, reflectie en feedback en wilt leren

medewerkers en teams te coachen.

LEErGANG COACHEND LEiDErSCHAp

Page 71: Stilstaan bij aandacht

69

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

lEIDERSCHAP

TALENTENrEiS GrOENLAND

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je hebt ruimte genomen om

patronen om te buigen en hebt een nieuwe

balans gevonden. Daarin werk je vanuit je

talenten en is in je dagelijks leven meer

ruimte voor je bezieling.

WAT DOEn WE?

We maken een 12-daagse reis door

Groenland. De tocht door de indrukwek-

kende ruigte van de natuur is ook een

tocht door je eigen bewustzijn. Je herijkt je

levensmissie en -koers. Door je gewoonten

bewust los te laten ontstaat er openheid,

helderheid en ruimte voor bezinning.

VOOR WIE?

Je bent directeur, leidinggevende of

professional en wilt je persoonlijk leider-

schap en vitaliteit versterken en hernieuwen.

Je hebt eerder bewust gewerkt aan je

persoonlijke ontwikkeling. Je kunt

participeren in een diepgaand leer- en

onderzoeksproces.

WAT KAn IK nA AflOOP?

Je hebt een nieuwe balans tussen

sturen en volgen, tussen je hoofd en je

hart gevonden. In je dagelijkse leven en

werk vertrouw je op je eigen (persoonlijk)

leiderschap Je kunt anderen helpen om

af te stemmen op de toekomst die zich

aandient.

WAT DOEn WE?

We werken, ter ondersteuning van het

leerproces, met het Theory U-model van

Otto Scharmer. In een intensief traject

ervaar je in de Werkplaats hoe jij jouw

persoonlijk leiderschap kunt versterken

wErkpLAATS ViTAAL LEiDErSCHAp

VISTAnOVA.nl

SCHOOlVOORCOACHInG.nl

door aandacht voor je onbewuste, lichaam

en intuïtie. Samen met jouw persoonlijke

supervisor zet je in vijf sessies de puntjes

op i.

VOOR WIE?

Je bent directeur, leidinggevende of

professional die zijn persoonlijk leider-

schap en vitaliteit wil versterken. Je wilt

eindverantwoordelijkheid dragen en

vormgeven.

“AAnDACHT IS ZO ESSEnTIEEl VOOR MAnAGERS, OMDAT HET jE RESPOnS-ABIlITY

VERBETERT. jE VERMOGEn OM PASSEnD TE REAGEREn

OP EEn SITUATIE, SOMS SnEl En SOMS lAnGZAAM.”

MAnU BUSSCHOTS

Page 72: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

✓ grat is Associat iespel

✓ toegang tot een groot netwerk dat past bi j jouw

vis ie op vakmanschap

✓ aanbiedingen via Alumni-nieuwsbrief

✓ grat is kaar t voor een Coach2meet of VistAmuse

Alumni platform SchoolvoorCoaching

profiteer direct van de voordelen voor alumni:

Bel 030 - 3035 271 of meld je aan via schoolvoorcoaching.nl/alumni

Page 73: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

71

SCHOOlVOORCOACHInG OnDER-

SCHEIDT ZICH DOOR:

• bi jna 20 jaar vakmanschap en

bewezen kwal i te i t in het opleiden

van coaches;

• een jarenlange posi t ie als markt-

le ider;

• veel star tmomenten per jaar;

• een special isatie in coachopleidingen

en teamcoaching in organisat ies;

• sterke nadruk op coachend opleiden;

• de diepgang in persoonl i jke groei ,

die onze leergangen tot een

onvergetel i jke ervar ing maakt;

• een Alumni Plat form met meer

dan 1200 leden.

KOM PROEVEn En KEnnISMAKEn

TIjDEnS OnZE lUnCH2MEET

Maak kennis met SchoolvoorCoaching

Wees gewaarschuwd. Wij zijn niet voor ‘watjes’. Bij onze

opleidingen draait het om jou in je rol als coach of collega.

Je versterkt je zelfkennis en vermogen om te communiceren.

Boeken lezen kan iedereen. Coachen leer je vooral door

te doen, door je eigen vraagstukken in te brengen en de

feedback direct toe te passen. Stralend falen en spelen

met interactie maakt je een vrijer en effectiever mens.

ERKEnnInGEn

Sinds 1 apr i l 2000 bezi t Schoolvoor-

Coaching een CEDEO-erkenning voor

maatwerk en open opleidingen met een

klanttevredenheid van meer dan 90%.

VOlG OnS VIA

TWITTER En fACEBOOK

www.twit ter.com/schoolvcoaching

www.facebook.com/

schoolvoorcoaching

Bl i j f op de hoogte v ia

onze e-nieuwsbrief .

T 030 3035 271

E [email protected]

I schoolvoorcoaching.nl

Bi l tstraat 200, 3572 BS Utrecht

KEnnISMAKEn

Page 74: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

Als we onze ideeën over hoe het leven zou moeten zijn los kunnen laten, dan begint het leven zijn magische eigenschappen te openbaren.AdyashantiUit ‘Genade’ Samsara

InSPIRATIEMAIl

Abonneer je op de gratis Inspiratiemail van Erik van Zuydam en ontvang

drie keer per week een verrassing, die vaak ‘toevallig’ heel raak is.

Je kunt je aanmelden op inzicht-nu.nl onder ‘Inspiratiemail’.

72

Page 75: Stilstaan bij aandacht

SVC MAGAZINE 2014 | 2015

73KEnnISMAKEn

Wij integreren innovat ieve werkvormen

voor l ichaam en geest, zodat je

daadwerkel i jk je hor izon verruimt en

de stappen zet die bi j jouw levenspad

horen.

VISTAnOVA OnDERSCHEIDT

ZICH DOOR:

• 20 jaar ervar ing in het opleiden

van loopbaancoaches volgens de

methode Hoogendi jk;

• een opleiding op post-hbo-niveau

in combinat ie met het predicaat

‘Erkend Coach!’ van St!R;

• maatwerk in opleidingen;

• intensieve persoonl i jke begeleiding;

• een zeer ervaren team van senior

opleiders, gastdocenten en super-

v isoren, zodat je kennismaakt met

een grote verscheidenheid aan

prakt i jkervar ing;

• ‘Pract ice what you preach’’

en ‘Preach what you pract ice’ .

Al le docenten delen hun door leefde

wi jsheid en ervar ing t i jdens de

opleidingen.

MAAK KEnnIS MET OnZE AAnPAK

TIjDEnS:

• de informatiemiddag voor

loopbaanopleidingen;

• een persoonl i jk intakegesprek voor

de Werkplaats Vi taal Leiderschap;

• de VistAmuse, onze workshop-

middagen om inspirat ie op te doen

en bi j te bl i jven.

Maak kennis met Vistanova

Wij zijn ervan overtuigd dat je vitaliteit en bevlogenheid enorm

kunt versterken door jouw unieke talenten te herkennen en in te

zetten. Op deze manier je persoonlijk leiderschap vormgeven

vraagt om moed en lef. Daarvoor richten we ons op het (leren)

ontdekken van het meest vitaliserende loopbaanperspectief.

Dat maakt ons uniek.

School voor loopbaan & leiderschap

VOlG OnS VIA

TWITTER En fACEBOOK

twi t ter.com/VistaNovaSchool

(@vistanovaschool)

www.facebook.com/

VistaNovaschool

Bl i j f op de hoogte v ia

onze e-nieuwsbrief .

T 030 3035 277

E [email protected]

I v istanova.nl

ERKEnnInGEn

Bi l tstraat 200, 3572 BS Utrecht

Page 76: Stilstaan bij aandacht

School voor loopbaan & leiderschap

Dé plek voor vakmanschap en persoonlijke groei