Stichting SCS folder

Stichting Christelijke Schuldhulppreventie1

vrijvanschuld

Stichting Christelijke Schuldhulppreventie

doehetsamen

Totstandkoming

Het project “Doe het samen!” is mogelijk gemaakt door de motie Ortega (ChristenUnie), welke motie is gesteund door de fracties van het DCA en de PvdA. Hierop heeft de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) besloten subsidie toe te kennen aan het project “Doe het samen!” van SCS.

Inhoud van het project

Met dit project wil SCS de professionele schuldhulpverlening en de vrijwilligers (van kerken) met elkaar in contact te brengen, zodat zij beter gaan samenwerken. Dat is nodig om mensen met financiële problemen beter te kunnen helpen. Nog belangrijker is het om te voorkomen dat steeds meer mensen zich bij de gemeenten moeten melden met schuldproblemen. Hulp vragen is vaak heel erg moeilijk en de regie over je geld uit handen geven voelt aan als een diskwalificatie van jezelf. Hulp moet daarom vooral gericht zijn op het voorkomen van financiële problemen. Op dit terrein valt nog veel te verbeteren. Toch is het juist ook het terrein waarop nog heel veel valt te winnen, waardoor mensen hun regie niet kwijt hoeven te raken en dus zelfredzaam blijven!

Focus op preventie

In overeenstemming met de doelstelling van het kabinet wil SCS zich dus focussen op het voorkomen van financiële problemen. De groep huishoudens met financiële moeilijkheden, die nog niet bij de hulpverlening in beeld is, is bovendien vele malen groter dan de groep die al hulp krijgt. Met name kerken zijn als een van de weinige organisaties nog in staat ongevraagd achter de voordeur van mensen te komen. Christenen worden vanuit hun geloof aangespoord een naaste te zijn voor hun medemens, ongeacht hun achtergrond en omstandigheden. Hierdoor zijn kerken vaak in staat veel vrijwilligers op de been te brengen. Deze vrijwilligers zijn mensen die in vrijwel alle sectoren van de samenleving werkzaam zijn. Het gaat dan om mensen op de werkvloer en op de afdeling personeelszaken, om managers, vertegenwoordigers en directeuren, maar ook om mensen die van een uitkering leven. Met een antenne voor mensen met moeilijkheden kunnen zij een belangrijke bijdrage leveren op het gebied van onder andere de schuldhulppreventie.

Doe het samen!


Probleemomvang

Enig idee hoeveel Nederlanders dreigen weg te zakken in het moeras van de schuldproblematiek? Onderzoek in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid toonde aan dat in 2008, dus vóórdat de veel besproken crisis toesloeg, ongeveer 3,5 % van alle huishoudens balanceerde op de rand van een problematische schuldsituatie. Maar liefst 9,8% had problematische schulden, maar maakte (nog) geen gebruik van de schuldhulpverlening. Slechts 2,3 % van de huishoudens in ons land stond geregistreerd bij de schuldhulpverlening. Percentages maken echter vaak weinig indruk: we kunnen ons er geen concrete voorstelling bij maken. Bovenstaande cijfers komen er op neer dat in 2008 zo’n 693.000(!) huishoudens financiële problemen hadden, waarvan 529.000 (nog) niet werden geholpen. Een enorme en wijdverbreide problematiek dus. Helaas blijft deze ellende, die gepaard gaat met veel stress, schaamte en sociaal isolement, te lang onopgemerkt.

Wie is verantwoordelijk?

In eerste instantie is dat de burger zelf. Maar als die door overmacht, onvermogen of andere oorzaken de grip op de problemen dreigt te verliezen, bij wie kan hij dan terecht voor hulp? Bij de burgerlijke gemeente, want de Wet Werk en Bijstand, de WWB, wijst de gemeentelijke overheid aan als de primair verantwoordelijke voor deze zorg.

De praktijk…

Een belangrijk deel van de doelgroep is zelf niet of nauwelijks in staat de weg naar het loket van de gemeente te vinden. Daar


komen, voor wie wel om hulp vraagt, nog de problematische wachtlijsten bij. Hoe kan een overheid in deze weerbarstige werkelijkheid kwalitatief goede zorg bieden?

De burger herontdekt

De gemeente is tot goede hulpverlening slechts in staat wanneer zij, net als in het geval van de WMO, de helpende hand krijgt toegestoken vanuit de maatschappij. Betrokken burgers weten in hun omgeving vaak veel beter dan de overheid de voordeuren aan te wijzen waarachter problemen zich voordoen. Inmiddels hebben enkele politieke partijen dit ook ingezien en is op hun verzoek door de staatssecretaris eenmalig geld vrijgemaakt om initiatieven te initiëren waardoor de burger bij deze zorg betrokken kan worden. Wanneer mensen op tijd worden geholpen, kan zowel de lengte als de doorlooptijd van de wachtlijsten aanzienlijk worden ingekort. Dit komt de doelgroep rechtstreeks ten goede en bespaart de overheid veel geld.


De kerkenEen van de partijen die de overheid kan helpen wordt gevormd door de kerken. De kerken vormen samen de grootste maatschappelijk betrokken organisatie in Nederland. Vanuit hun levensovertuiging is onder actieve christenen sprake van een inwendige motivatie. Kerken zijn daardoor bij uitstek geschikt om ‘buddy’s’ te leveren die de doelgroep kunnen begeleiden in hun contact met de gemeente en de professionele schuldhulpverlening. Vanuit Den Haag is subsidie beschikbaar gesteld om dit potentieel binnen de kerken te mobiliseren en in contact te brengen met de plaatselijke overheden. Stichting Christelijke Schuldhulppreventie (SCS) begeleidt deze projecten.

Visie SCS

SCS wil een substantiële bijdrage leveren aan de steeds vaker voorkomende schuldproblematiek in veel huishoudens in Nederland. Met de “C” in SCS wil de stichting tot uitdrukking brengen vanuit welk kader de problematiek wordt benaderd. SCS is dan ook aanspreekbaar op het hanteren van de christelijke norm met betrekking tot de schuldproblematiek. In haar optreden wil de stichting de liefde en barmhartigheid van Christus laten zien, ook als het gaat om financiële en zakelijke vraagstukken.De visie van SCS is te typeren als “driefasenmodel”.


In fase 1 van deze zorgcyclus wordt de hulpvrager door de vrijwilliger uit zijn/haar directe omgeving begeleid. Deze levert de nodige basiszorg. Overstijgt de problematiek de mogelijkheden van deze begeleiding, dan volgt inschakeling van professionele hulpverlening: fase 2. Tijdens fase 2 blijft de vrijwilliger uit fase 1 betrokken bij de situatie van de cliënt. Fase 3 is het nazorg-traject, waarbij de cliënt weer wordt overgedragen aan de basiszorger uit fase 1, met waar nodig, begeleiding op afstand door een professional.

Wat doet SCS concreet? SCS organiseert en faciliteert: Contact tussen overheid en kerken in (start)bijeenkomsten• Diaconale platforms • Toerusting van vrijwilligers• Bewustwording van kerkelijke gemeenten •

De startbijeenkomst

Een eerste doel is het met elkaar in contact brengen van de juiste partijen. SCS organiseert daarom per deelnemende gemeente een zogenaamde ‘startbijeenkomst’, waar vertegenwoordigers van de burgerlijke gemeente, de professionele schuldhulpverlening en de plaatselijke kerken elkaar ontmoeten. In deze bijeenkomsten licht elke partij zijn rol toe en leert men elkaar persoonlijk kennen.


Het diaconaal platform

Het is voor de plaatselijke overheid ondoenlijk contact te onderhouden met elke kerkelijke gemeente afzonderlijk. Een diaconaal platform lost dit knelpunt op. In dat platform verenigen de (diaconieën van de) kerken zich, zodat de overheid en de hulpverleningsorganisaties daarmee één aanspreekpunt en één klankbord voor het diaconale werk van de kerken krijgen. Het diaconaal platform kent 3 werkgroepen: werk & inkomen, welzijn & zorg en zorg & samenleving. Deze laatste werkgroep zorgt voor een goede communicatie tussen de kerken en de samenleving. Het diaconaal platform is daarom ook het aanspreekpunt van de kerken op het gebied van WMO-zaken. Het zorgt er door zijn opzet voor dat er aandacht is voor alle aspecten van de schuldproblematiek (integrale schuldhulp).

Diaconaal platform

Stuurgroep

Klankbordgroep

WerkgroepWerk &

Inkomen

WerkgroepZorg &

Samenleving

WerkgroepWelzijn &

Zorg

Gekozen uit verschillende denominaties

Afgevaardigden uitkerken 2x per jaar

Voeding klankbordgroep


Toerusting vrijwilligers

Wíllen helpen en kúnnen helpen is niet hetzelfde. SCS heeft daarom een cursus ontwikkeld die diakenen in staat stelt de doelgroep op een adequate manier bij te staan. In deze cursus leren de deelnemers:

bewustwording van de omvang van de problematiek;• de vaak verzwegen problemen te signaleren;• deze problemen te inventariseren; • de aard van de problematiek te analyseren; • de weg naar de professionele hulp verlening te vinden.•

Vanuit een schuldhulpvraag kan veel worden geleerd: hoe lang kent de vrijwilliger deze mensen, is er met hen over geldzaken gesproken, heeft de betrokkene signalen afgegeven die men nu wel begrijpt maar destijds niet, etc.? Daarnaast biedt SCS de kerken een beleidsplan aan m.b.t. de omgang en bejegening van mensen met financiële problemen en krijgen de kerken de beschikking over een sociaal-diaconale kaart (Sodiak) om de beschikbare hulp en de onderlinge samenwerking en activiteiten in beeld te krijgen.


Bewustwording van kerkelijke gemeenten

Het is van groot belang dat niet alleen de leiding van de kerk goed is geïnformeerd. Beter is het iedereen te bereiken, zeker als het gaat om het voorkomen van (financiële) problemen en het signaleren van problemen in je eigen sociale omgeving. Daarom wordt aan kerken een draaiboek en bijbehorend materiaal aangeboden om een themajaar te organiseren over het onderwerp “geldbesteding.” Met opzet is gekozen voor een aanpak waarbij iedereen wordt bereikt, ook mensen die (nu nog) geen financiële problemen hebben. Bewustwording van de schuldproblematiek is hier van groot belang. Middels projecten kunnen ook rijke mensen ervaren wat het is om op het niveau van het sociaal minimum te moeten leven. Deze bewustwording zorgt voor meer preventief gedrag en een vergroting van het inlevingsvermogen voor mensen die met financiële problemen in aanraking (zijn ge)komen.

Draagvlakverbreding

Diakenen, als vooruitgeschoven posten van de kerkleden, kunnen via het themajaar over geldbesteding hun leden informeren over de schuldproblematiek. De kerkleden kunnen, ieder in hun eigen (werk)omgeving, met deze kennis en informatie een bijdrage leveren aan schuldpreventie.


Kansen

In 2011 wordt/is via de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wetgeving van kracht inzake het schuldhulpverleningsbeleid van de gemeenten. Gemeenten zullen daarom moeten aangeven hoe zij invulling geven aan het onderwerp preventie. Hier biedt SCS de gemeenten kansen. Door SCS te betrekken bij de samenwerking tussen kerken en gemeenten wordt de burgerlijke gemeente in staat gesteld haar preventiebeleid concreet invulling te geven.

Als landelijk werkende stichting wil SCS contacten onderhouden met organisaties en partijen die zich bezighouden met schuldhulppreventie en – verlening, zoals:

Divosa• Kerken• Kerk & WMO• NIBUD• NVVK• Landelijke en gemeentelijke politiek• VNG•

ContactgegevensStichting Christelijke Schuldhulppreventie (SCS)

Postbus 2258000 AE ZWOLLE

Telefoon 038 – 82 00 [email protected]

De door SCS gebruikte modellen:

Hulpbehoefte pyramideOntwikkeld door gemeenten en maatschappelijke organisaties in de provincie Friesland

Drie fasen modelVisie over hulpverlening ontwikkeld door Stichting Saron in 2003

(vaak meervoudige) problemen: professionele hulp nodig

(vaak enkelvoudige) problemen: hulp door vrijwilliger/buddy

zelfredzaam: sociaal netwerk of koopt hulp in

3nazorg

Socialeomgeving

client1

basiszorg

2professionele

hulp

Stichting SCS folder

Documents

Transcript of Stichting SCS folder