Stellingen n.a.v. de voorlopige resultaten van ons

promotieonderzoek.

Teus van EckRotterdam, 13 oktober 2004,

NeVER

Doel onderzoekDoel onderzoek

Concrete aanbevelingen hoe Concrete aanbevelingen hoe gedefinieerde balansen tussen economie, gedefinieerde balansen tussen economie, milieu en leveringszekerheid het beste milieu en leveringszekerheid het beste kunnen worden gerealiseerd inclusief kunnen worden gerealiseerd inclusief benodigde regulering en te verwachten benodigde regulering en te verwachten gedrag marktpartijen.gedrag marktpartijen.

De keuze van de gewenste balans is een De keuze van de gewenste balans is een politieke keuzepolitieke keuze

Inleiding

Eindconclusies

situatie 31-12-2003

Modelontwikkeling + Input

Resultaten-analyse

Wet

gevi

ng

Scenario's

Omgevingsanalyse:WKK/Warmte/Milieu/Imp/Exp/Markt/etc.

Scenario's

Stakeholders

Gewenste strategische doelen

Concrete Aanbevelingen

"NU""DAN"

Modelvorming Ontwerp

Stakeholders Markt/Producten

Economie Techniek/MilieuLeveringszekerheid

Invloedsfactoren

Maatschappelijke Ontwikkelingen

Analyse Kwantificeren Belangen

Elektriciteitsbelasting werkdag

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

20.000

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24

Tijd [uur]

Bel

astin

g [M

We]

Waargenomen Tennet

Niet w aargenomen

Totale belasting

1 Marktwerking 11 Marktwerking 1

De diverse aanbodopties in De diverse aanbodopties in combinatie met de vraagcurve geven combinatie met de vraagcurve geven geen gelijkwaardige alternatieven in geen gelijkwaardige alternatieven in een vrije markteen vrije markt

De elektriciteitsmarkt voldoet op De elektriciteitsmarkt voldoet op essentiele punten niet aan de essentiele punten niet aan de randvoorwaarden voor een ideale randvoorwaarden voor een ideale markt.markt.

2 Marktwerking 22 Marktwerking 2

Concurrentie vraagt om veel aanbiedersConcurrentie vraagt om veel aanbieders Veel aanbieders maakt centrale Veel aanbieders maakt centrale

aansturing noodzakelijkaansturing noodzakelijk De huidige marktstructuur is te riskant De huidige marktstructuur is te riskant

voor nieuwe aanbiedersvoor nieuwe aanbieders Niemand is verantwoordelijk voor Niemand is verantwoordelijk voor

leveringszekerheidleveringszekerheid

3 Leveringszekerheid3 Leveringszekerheid

De discussie De discussie zit op dood spoor omdat er zit op dood spoor omdat er geen:geen:

Inzicht is in totale aanbod en de Inzicht is in totale aanbod en de flexibiliteit van de vraagflexibiliteit van de vraag

Structurele basis is voor grote importStructurele basis is voor grote import Structurele regeling is voor Structurele regeling is voor

milieuwaarderingmilieuwaardering Gelijkwaardige aanbodopties zijnGelijkwaardige aanbodopties zijn

4 Inzet productie4 Inzet productie

De actuele situatie met De actuele situatie met optimalisatie per producent geeft optimalisatie per producent geeft een extra CO2 emissie die groter een extra CO2 emissie die groter is dan de reductie t.g.v. de totale is dan de reductie t.g.v. de totale duurzame productie in duurzame productie in NederlandNederland

5 Import/export5 Import/export

De actuele grote import wordt veroorzaakt De actuele grote import wordt veroorzaakt door het ontbreken van een Europees level door het ontbreken van een Europees level playing fieldplaying field

Macro-economisch en voor het milieu is dit Macro-economisch en voor het milieu is dit ongewenstongewenst

Nederland is potentieel exporteurNederland is potentieel exporteur Verdere investeringen in interconnectors alleen Verdere investeringen in interconnectors alleen

zinvol bij overschotten unieke opties of zinvol bij overschotten unieke opties of verschillen in vraagcurveverschillen in vraagcurve

6 Warmtedistributie6 Warmtedistributie

De warmtemarkt is geen vrije marktDe warmtemarkt is geen vrije markt Wettelijke bescherming noodzakelijkWettelijke bescherming noodzakelijk Actuele regulering en bakstenendiscussie heeft Actuele regulering en bakstenendiscussie heeft

geen enkele relatie met energieprestatiegeen enkele relatie met energieprestatie Kies een netbeheerdersmodel met pragmatische Kies een netbeheerdersmodel met pragmatische

regulering en efficiencyprikkelsregulering en efficiencyprikkels Goede projecten scoren prima in kosten/ton Goede projecten scoren prima in kosten/ton

bespaarde CO2bespaarde CO2

7 WKK7 WKK

De huidige MEP regeling is een noodverband De huidige MEP regeling is een noodverband en veel strenger dan de EU CHP Directiveen veel strenger dan de EU CHP Directive

Voor structurele stimulering zijn structurele Voor structurele stimulering zijn structurele garanties nodiggaranties nodig

Voor kleine partijen is marktrisico te groot.Voor kleine partijen is marktrisico te groot. Slechte energieprestaties worden bij WKK wel Slechte energieprestaties worden bij WKK wel

bestraft en bij gescheiden productie nietbestraft en bij gescheiden productie niet

8 Windenergie8 Windenergie

Windenergie veroorzaakt grote extra Windenergie veroorzaakt grote extra kosten in netten en back up vermogen en kosten in netten en back up vermogen en geeft een minder efficiënte inzet van het geeft een minder efficiënte inzet van het overige parkoverige park

Maak deze kosten zichtbaar en wijs ze Maak deze kosten zichtbaar en wijs ze toetoe

6000 MW windenergie is bij het actuele 6000 MW windenergie is bij het actuele vraagpatroon niet inpasbaar zonder vraagpatroon niet inpasbaar zonder grote kosten en risico’sgrote kosten en risico’s

De actuele situatie, milieu is uit, korte termijn geld is in

Traders

DGO’s

Consumenten

Producenten Netbeheerders

Regulator

Overheden

WKK/Warmte

Vrije markt

9 Biomassa9 Biomassa

Met de MEP voor biomassa dreigen we Met de MEP voor biomassa dreigen we in dezelfde valkuil te komen als met de in dezelfde valkuil te komen als met de import van groene elektriciteitimport van groene elektriciteit

Import van biomassa op basis van Import van biomassa op basis van verschil in regulering is macro verschil in regulering is macro economisch en voor het milieu ongewensteconomisch en voor het milieu ongewenst

De MEP verstoort de afval en recycling De MEP verstoort de afval en recycling marktmarkt

Reality T.V.

Lage prijzenRendementenRisico’sMarktpositie

De toekomst van onze kinderen

MilieuPolitiek

Vrije markt

10 MEP en warmteleveringen10 MEP en warmteleveringen

De MEP stimuleert uitsluitend De MEP stimuleert uitsluitend elektriciteitsproductieelektriciteitsproductie

Dit maakt warmteleveringen uit Dit maakt warmteleveringen uit dergelijke installaties extra duurdergelijke installaties extra duur

Met name door de lage elektrische Met name door de lage elektrische rendementen van dergelijke installaties rendementen van dergelijke installaties zijn dit bij uitstek installaties voor zijn dit bij uitstek installaties voor warmteleveringen. De MEP blokkeert ditwarmteleveringen. De MEP blokkeert dit

11 De integrale keten11 De integrale keten

De actuele strikte scheiding tussen De actuele strikte scheiding tussen productie/netten/afnemers demotiveert productie/netten/afnemers demotiveert een optimalisatie over de gehele keten een optimalisatie over de gehele keten t.a.v. investeringen en bedrijfsvoeringt.a.v. investeringen en bedrijfsvoering

Deze scheiding stimuleert afschuifgedrag, Deze scheiding stimuleert afschuifgedrag, hokjesdenken en “Declaratiegedrag”hokjesdenken en “Declaratiegedrag”

12 CO2 regelingen12 CO2 regelingen

De nu bestaande convenanten, Kyoto en De nu bestaande convenanten, Kyoto en emissiehandel sluiten niet aan op een emissiehandel sluiten niet aan op een vrije markt, maken de markt vrije markt, maken de markt ondoorzichtig en leiden alleen maar tot ondoorzichtig en leiden alleen maar tot discussies over in het verleden verworven discussies over in het verleden verworven rechtenrechten

Vervang dit door een uniforme financiële Vervang dit door een uniforme financiële milieuwaarderingmilieuwaardering

Droom vs. Werkelijkheid

Welzijn / Welvaart?

Droom:Geen kolen en kernenergie

en gasgestookte WKK in de transitie naar 100%

duurzaam

Werkelijkheid: Vraaggroei, gas WKK

bijna failliet en slechts 2% van productie is duurzaam

13 Research13 Research

Het op korte termijn afrekenen op Het op korte termijn afrekenen op financiële resultaten geeft een slecht financiële resultaten geeft een slecht researchklimaatresearchklimaat

Zowel binnen de energiebedrijven als de Zowel binnen de energiebedrijven als de toeleveringsindustrie, voor zover deze toeleveringsindustrie, voor zover deze nog bestaat, neemt de kenniscapaciteit afnog bestaat, neemt de kenniscapaciteit af

De toeleveringsindustrie dreigt een De toeleveringsindustrie dreigt een monopolie te worden en heeft dan minder monopolie te worden en heeft dan minder belang bij researchbelang bij research

14 Objectiviteit14 Objectiviteit

Er is een chronisch gebrek aan Er is een chronisch gebrek aan objectieve informatieobjectieve informatie

(Korte termijn) deelbelangen (Korte termijn) deelbelangen bepalen heel sterk de discussies.bepalen heel sterk de discussies.

AdviesAdvies

Politiek:Politiek: Bepaal eerst gewenste balans Bepaal eerst gewenste balans

inclusief keuze fuel mix op basis inclusief keuze fuel mix op basis beschikbare alternatieven.beschikbare alternatieven.

Baseer hierop de benodigde Baseer hierop de benodigde regulering voor de beste kans van regulering voor de beste kans van slagenslagen