Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw...

9
31/01/2018 1 Andreas Vandersmissen - Field Support Vlaanderen Bescherming oppervlakte water Spuitdoppen en sproeitechniek Waterkwaliteit Het probleem? Page 2 Het resultaat van officiële metingen Aantal actieve stoffen met PNEC-overschrijdingen per meetpunt in Vlaanderen (2014) Pagina 3 1 - 2 2 - 4 5 - 8 9 - 15 Onvoldoende getest geen overschrijding van de gecontroleerde pesticiden Water en gewasbeschermingsmiddelen De situatie moet drastisch verbeteren Indien er nog steeds overschrijdingen terug gevonden worden Pagina 4 De situatie moet drastisch verbeteren Indien verder verbod op producten Pagina 5 Water en gewasbeschermingsmiddelen Page 6

Transcript of Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw...

Page 1: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

1

Andreas Vandersmissen - Field Support Vlaanderen

Bescherming oppervlakte water

Spuitdoppen en sproeitechniek

Waterkwaliteit

Het probleem?

Page 2

Het resultaat van officiële metingen Aantal actieve stoffen met PNEC-overschrijdingen per meetpunt in Vlaanderen (2014)

Pagina 3

1 - 2

2 - 4

5 - 8

9 - 15

Onvoldoende getest

geen overschrijding van de gecontroleerde pesticiden

Water en gewasbeschermingsmiddelen

De situatie moet drastisch verbeteren

Indien er nog steeds

overschrijdingen terug gevonden

worden

Pagina 4

De situatie moet drastisch verbeteren

Indien verder verbod op producten

Pagina 5

Water en gewasbeschermingsmiddelen

Page 6

Page 2: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

2

Pagina 7

Bronnen Vóór Tijdens Na

Diffuse bronnen

Drift

Afspoeling

Erosie

Puntvervuiling

Rechtstreeks verlies

Ondoordringbare oppervlakken (beton, asfalt, klinkers, …)

Oppervlaktewater

Drift

Erosie en afspoeling

Drainage

Doorsijpelen,

uitspoeling Grondwater

Schema: Sabine Beernaerts, CODA - Tervuren

Transport, opslag

Mengen en vullen Reinigen

Restbeheer

Puntvervuiling

Diffuse vervuiling

Bronnen van waterverontreiniging Hoe belanden gewasbeschermingsmiddelen in het water ?

| ForwardFarming Field Academy | Water Protection Training | September 2016

Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone – fyto – bemesting!

Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone – fyto – bemesting!

Breedte bufferzone i.f.v. giftigheid voor waterorganismen (vissen, algen, watervlooien…)

Verschillend i.f.v. actieve stof, handelsproduct en teelten Vermeld op erkenningsakte (fytoweb) en etiket

Kan gereduceerd worden door gebruik van driftreducerende

maatregelen Minimale bufferzone van 1m voor horizontale

bespuitingen en 3m voor verticale bespuitingen

Bufferzones GBM Federaal - definitie

11

1 m

Bufferzone

• Specifieke bufferzone op etiket /

fytoweb > 1 m dan geldt deze zone

• Geen specifieke bufferzone op etiket / fytoweb

6 m

> 1 m

Bufferzones – akkerbouw Standaard gewasbeschermingsmiddelen

Bufferzone van

2m

5m 10m 20m

Klassieke techniek 50% 75% 90%

Klassiek

(0%)

2m 5m 10m 20m 30m 40m 200m

50% 1m 2m 5m 10m 20m 30m 40m

75% 1m 2m 2m 5m 10m 20m 30m

90% 1m 1m 1m 1m 5m 10m 20m

7 mogelijkheden

op het etiket

4 drift-

Reductie-

klassen

Effectief te respecteren bufferzone op basis van de gebruikte techniek

Bespuitingen voor veldgewassen

Bufferzones GBM Reductieklassen

Page 3: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

3

Bufferzone van 5 m

Bufferzone van 1 m

Bufferzone van 2 m

50% driftreducerende techniek

75% driftreducerende . techniek

90% driftreducerende techniek

Bufferzone van 10 m

0% driftreducerende techniek

Bufferzones GBM Reductieklassen – in de praktijk

• Ter bescherming van het oppervlaktewater tegen afspoeling en erosie van GBM

• Momenteel enkel voor producten o.b.v. terbuthylazine

• Een vegetatieve bufferzone van 20m ten opzichte van het oppervlaktewater voor percelen die behandeld worden met producten o.b.v. terbuthylazine • ‘oppervlaktewater’: alle stilstaand of stromend water op het

landoppervlak (rivieren, beken, sloot, meer, vijver, riolen, …) • ‘vegetatieve bufferstrook’: een voldoende dichte grasstrook

(raaigras, zwenkgras, kropaar,…) voor een optimale doeltreffendheid bij het gebruik van producten op basis van terbuthylazine

Bufferzones GBM Vegetatieve bufferstrips in kader van ‘terbuthylazine’

• Ter bescherming van niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten (NTA/NTI) en niet doelwitplanten (NTP)

• Driftreducerende doppen moeten worden gebruikt op

alle randen van het veld • Minimaal dezelfde driftreducerende doppen als voor de

bufferzone ter bescherming van waterorganismen gebruiken • Nog niet voor alle producten

Bufferzones GBM Bufferzones ‘niet-doelwit organismen’

Lijst met driftreducerend materiaal en conversietabellen

www.fytoweb.be gewasbeschermingsmiddelen voor gebruikers

Watercontaminatie Brochures: ‘Bescherming van het oppervlaktewater

bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

www.spuithulp.be

Bufferzones GBM Driftreducerende doppen – tools

Page 17

Rekening houden met …

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 18

Biologische werking

• Maximum % van product moet

zijn doel bereiken

• Invloed van de weersomstandigheden

beperken

• Maximale bedekking – minimum

verlies (run-of)

Veiligheid voor het milieu

• Beschermen van water, bodem, lucht

• Beschermen van niet-doelwitorganismen

en niet-doelwitplanten

Veiligheid voor mensen

• Gebruikers

• Omstaanders - omwonenden

Page 4: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

4

Drift

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 19 ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 20

DE GROOTTE

HEEFT WEL BELANG

Druppelgrootte

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 21

Drift – Optimaal – Run off

Betere bedekking

Verdamping

Minder gewasindringing

Meer drift

Minder bedekking

Aflopen

Betere indringing in gewas

Minder drift

Zeer fijn Fijn Grof Medium Zeer grof Extreem grof

150 µm 250 µm 350 µm 450 µm 550 µm 650µm

Druppelgrootte : bedekking

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 22

Druppelgrootte en

bedekkingsgraad spelen een

grote rol in de werking !

Druppelgrootte

halveren

• 8 x meer druppels

• Zelfde volume water

Druppelgrootte en drift

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 23

30

cm

2,5 7,0 15 50 330

Spray drift in m

20 micron

50 micron

400 micron

150 micron

Wind: 5 km/h

100 micron

Droplet size:

Druppelgrootte

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 24

• Grotere druppel, minder drift

• Kleinere druppel, betere bedekking

Page 5: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

5

25

Klassieke Spleetdop

Druk 2 - 4 bar

Druppels fijn tot gemiddeld 90 - 300 µm

Perfecte bedekking 20 - 50 druppels /cm²

Gevoelig

aan drift / verdamping

Spleetdop reductieplaatje

Druk 2 - 4 bar

Druppels zijn groter 200 - 450 µm

Goede bedekking > 20 druppels/cm²

50% driftreductie

Anti-drift met luchtaanzuiging

Druk 2-4 bar 3 - 8 bar

Druppels zijn groot tot zeer groot > 350 - 650 µm

Minder goede bedekking bij lage water volumes

< 20 druppels /cm²

75% tot 90 % driftreductie

Doppenkeuze

Gebruik van 50% driftreducerende doppen verplicht vanaf 2017 ?!

Opgenomen in de IPM controle (autocontrole) Geen drift reducerende doppen = non-conformiteit 1 In orde te brengen voor volgende check (= na 3 jaar)

Nieuwe keuringscyclus 2017-2020 (ILVO)

Geen probleem als ze er nog niet opstaan Opmerking dat het na 2020 wel in orde moet zijn

Let wel: antidrup-systeem verplicht vanaf 2017

Bij keuring: niet aanwezig → AFGEKEURD

Binnen de 3 maand in orde brengen

Driftreducerende doppen Wetgeving!

Voorkomen van drift door gebruik van anti-driftdoppen (Houtain-Le-Val)

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 27

Luchtmengdoppen (75%)

Standaard spleetdop

(0%)

Driftreduce-rende

spleetdop

(50%)

Zichtbaar maken van drift

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 28

Kantdop

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 29

• Enkel op einde van de spuitboom

• Groter debiet – scherpe aflijning op uiteinde

• Laatste gewasrij wordt nog behandeld aan de volle dosis

Normale spleetdop Kantdop Luchtmengdop

Twin-doppen

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 30

• Spuit naar voor en naar achter

• Beter raken van verticale oppervlakken

Page 6: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

6

Messtofdoppen

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 31

• Stralen – heel grove druppels

• Verbranding voor komen – indringing in het gewas

Hangende doppen voor ondergewasbespuiting

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 32

Speciaal systeem om onder bloeiend gewas te spuiten vb koolzaad.

Proefresultaten tonen ongeveer zelfde resultaat als klassieke bespuiting

- Pollen beetle

- Sclerothinia

- Alternaria

Nieuwe ontwikkelingen

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 33

Pulse – doppen 4 doppen die afzonderlijk of samen

kunnen aangestuurd worden

Doppen nomenclatuur

Most common

spray angles:

Page 34

Nozzle type XR = flat fan

Spray angle here: 110°

Flow rate (at 3 bar) here: 0,4 gallon per minute

Nozzle material (here steel)

Brand

Nomenclature:

80° 110° or 120°

Materials:

• Polymer (POM)

• Ceramic

• Steel

• Brass

Dopmaat

Druppelgrootte

Drift

Volume/min

Liter / min

3 bar

Liter / ha

3 bar / 6 km/h

Orange 01 0,40 80

Green 015 0,60 120

Yellow 02 0,80 160

Purple 025 0,99 200

Blue 03 1,20 240

Red 04 1,60 320

Brown 05 2,00 400

Grey 06 2,40 480

White 08 3,20 640

ISO – Kleurcodes

ForwardFarming Field Academy │ Water Protection Training │ 2017 Pagina 35

Naast doppen:

Luchtdrukondersteuning / Wingspray

50 %

75 %

Page 7: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

7

Weersomstanigheden: - Wind

- Temperatuur

- Luchtvochtigheid

- Neerslag

Temperatuur

(°C)

Opletten T < 0

Doenbaar 0 < T < 12

Ideaal 12 < T < 20

Af te

raden

T > 20 °C

Correlatie weer en bespuiting

Luchtvochtigheid

Page 38 Page 38

Relatieve vochtigheid, temperatuur en windsnelheid

Uit: Malberg

(voorbeeld)

Schraal

Optimaal

Relatieve

vochtigheid (%)

Ideaal RV > 90

Praktijk 90 > RV > 60

Opletten 60 > RV > 30

Af te

raden

30 > RV

Windsnelheid

(m/s)

Windstil 0-0.3

Zwak 0.3- 3.4

Matig 3.4-8.0

Vrij

krachtig 8.0-10.8

- Type teelt - Groeistadium

- Doelwit (onkruid,

schimmel, insect…)

- Type product

Bladindex van aardappelen

Page 40

Raken van het gewas en bedekking

ALOMY – 1390 ears/m2

- Water volume - Druk

- Rijsnelheid

- Hoogte van de spuitboom

Page 8: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

8

Aanbevolen rijsnelheid

Ideaal tussen 6 en 8 km/met standaard spuittoestel

Rijsnelheid

Turbulentie Drift

Aanbevolen watervolumes id praktijk

Let op met afrollen van…!

Page 44

In de praktijk

Impact van de spuittechniek?

Aantal druppels/cm2

Werking herbiciden/fungiciden

Page 46

CONTACTWERKING

fijne druppels

aantal druppels hoog

50± 20 druppels/cm²

spleetdop

SYSTEMISCHE WERKING

grovere druppels

aantal druppels lager

20-30 druppels/cm²

driftreducerende doppen

MINIMUM waarden

Te respecteren voor optimale werking

Aantal druppels / cm² Product

20-30 Systemisch

50-70 Contact

Source: Huyghebaert B. CRAGx

Spuittechniek

Bedekkingsgraad %

Page 47

Bedekkingsgraad recht evenredig met volume water

Spuittechniek Biologische effeciëntie – systemisch middel

Page 48

Flexibiliteit ongeacht het type dop en volume water ?!

Page 9: Spuitdoppen en sproeitechniek – Onbeteelde zone – fyto – bemesting! Bufferzones – akkerbouw Wetgeving – Onbeteelde zone ... bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen’

31/01/2018

9

Spuittechniek Biologische effeciëntie – contact middel

Page 49

Geen flexibiliteit met volume water !! Minimum 200 liter water indien drift reducerende dop!

Spuittechniek Biologische effeciëntie – nieuwe middelen

Page 50 Page 50

BCS 2016-2017 : 5 proeven

Flora : goed ontwikkeld Produkt : basis 9 g meso

50

60

70

80

90

100

anti-drift50%, 3 bars

anti-drift 90%, 3 bars

Kleefkruid

Duist

Klaproos

De systemische produkten gaan met alle doptypes

Zeer goede bedekking, zelfs met een 90 % dop

Verschillende types beschikbaar

Mogelijk bij 200-250 L, 6-8 km/h

Werking %

HYPRO of LURMARK 04 en meer

John Deere 2004A-2005A

Lechner ISO 03

Kort samengevat

De gebruiker moet zich bewust zijn van de ‘spuitomstandigheden’ in

de brede zin van het woord

• ForwardFarming Field Academy | Water Protection Training | May 2016 Page 51

Goed gebruik van de juiste spuittechnologie brengt bij aan het

duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

economisch, ecologisch, sociaal engagement !

Spuittechniek heeft een belangrijke impact op de werkzaamheid,

milieu en de blootstelling van de gebruiker aan

gewasbeschermingsmiddelen

Spuitdoppen zijn het kleinste deeltje aan de spuit…maar heeft wel de

‘grootste’ waarde

De gebruiker moet een overweging maken tussen type spuitdop, druk

en snelheid.

Voor ieder probleem is er een oplossing. Dank u!

Pagina 52