Dr. J. HellinckxKinderarts KLINA

Als diagnostisch instrument◦ Bij astma: belang van astma !◦ Bij andere aandoeningen: o.a.

Taaislijmenziekte (mucoviscidose) Trilhaarlijden (primair ciliaire dyskinesie) Longlijden na prematuriteit (bronchopulmonale

dysplasie) Als instrument voor het volgen van evolutie

en effect van therapie: véél belangrijker

Belang astma: ◦ Veruit de meest frequente chronische ziekte bij

kinderen; prevalentie ± 12 %◦ enorm economisch belang: prijs medicatie; prijs

hospitallisaties; afwezigheid van school (en daardoor werkverlet van de ouders)

◦ Enorme impact op het leven van de kinderen: opleiding, beroepskeuze,… (e.g. allergie voor latex en opleiding geneeskunde; allergie voor meelmijt…)

◦ Invloed op activiteitsmogelijkheden als kind en in latere leven

Belang van astma: na de leeftijd van ongeveer 8 à 10 jaar is er tracking; dit wil zeggen: bij astmatici zijn degenen met de slechtste longfunctie op 10 jaar ook degenen met de meeste symptomen en de slechtste longfunctie op 35 jaar; met andere woorden, de grootste beschadiging gebeurt vóór de leeftijd van 10 jaar, wellicht vóór de leeftijd van 6 jaar. Dus vroege diagnose en therapie is belangrijk. Ter illustratie: 1 studie

401 kinderen 1964-1999 Start op leeftijd7 : (questionnaire): 5

groepen: ◦ Nooit wheezing◦ < 5 episodes wheeze in combinatie met

infectie‘mild wheezy bronchitis’◦ > 5 episodes wheeze in combinatie met resp

infectie ‘wheezy bronchitis’◦ Wheeze zonder infectie ‘astma’◦ ernstig astma (pas inclusie op 10 j)

Outcome: 42 jaar◦ no recent asthma (geen wheeze de laatste 3j)◦ Infrequent asthma (wheeze tijdens de laatste 3 j,

maar niet tijdens de laatste 3 maanden)◦ Frequent asthma (wheeze minder dan 1/week)◦ Persistent asthma (wheeze minstens elke week)

De belangrijkste beschadiging treedt op vóór de leeftijd van 6 à 10 jaar: dus vóór die leeftijd longen sparen: ◦ belang van vroege behandeling van chronische

luchtwegontsteking◦ Belang van schadelijke factoren: roken

passief roken ! Intra-uterien contact !

Spirometrie als diagnostisch instrument bij astma:

vooral aantonen van een luchtwegobstructie die voorkomt na inspanning of expositie (bvb aan een allergeen) en die reversiebel is.

Bij astma Bij de meeste andere belangrijke

luchtwegaandoeningen: o.a.◦ Mucoviscidose◦ Trilhaarlijden◦ Bronchopulmonale dysplasie◦ Restletsels van congenitale misvormingen in de

thorax…

Ter differentiatie van longaandoeningen◦ Obstructief lijden (= ziekte van de luchtwegen)

Lagere luchtwegen: bvb astma, muco,… Hogere luchtwegen: bvb subglottisstenose

◦ Restrictief lijden = lijden van het longparenchym zelf: geeft daling van longvolume bvb interstitiële longziekten

Opm: meeste longziekten bij kinderen zijn obstructief of gemengd

Nadelen:◦ Erg moeilijk bij kinderen: arbeidsintensief; vereist

grote kennis van longfunctie-assistent; veel geduld en ervaring; onder 6 jaar eigenlijk onmogelijk: andere longfunctiemetingen zijn nodig

◦ Interpretatie: de longfunctie toont vaak aan dat er ‘iets mis is’; ander aanvullend onderzoek dient om na te gaan wat

◦ Een normale longfunctie sluit ernstige longpathologie niet uit: dus niet bruikbaar als screeningstest (daarvoor zijn meer complexe onderzoeken nodig, zoals provocatietesten )

Véél nuttiger: effect van therapie volgen; medicatie-trouw, spontane evolutie; vergelijken van groepen zowel voor astma en andere pathologieën.

Bewustmaking van belang van gezonde luchtwegen op kinderleeftijd voor latere gezondheid: begrip tracking

De volwassenen opnieuw bewustmaken van de nefaste gevolgen van roken op de long van kinderen:◦ bewustmaken van de effecten op de longen uit

hun omgeving: meeroken◦ effect op de foetus