Spiritualiteit in palliatieve zorg

Kunst of wetenschap?

Mieke Vermandere

2

Het ars moriendi model

Innerlijke

ruimte

Vergeven –

vergeten

Vasthouden –

Loslaten

Weten –

Geloven

Doen –

Laten

Ik –

de ander

Als u terugkijkt op uw leven tot nu toe,

wat gaat er dan door u heen?

Zijn er dingen die u nog recht wil zetten?

Wat betekent de dood voor u?

Hebt u steun aan een

levensbeschouwing of

geloof?

Waar houdt u zich aan vast?

Wie of wat geeft u kracht in deze situatie?

Hoe gaat u om met de pijn?

Wat wilt u dat we nog doen?

Hebt u de ruimte om uzelf te zijn tijdens uw

ziekte?

Neemt u afscheid van het leven op een manier

die bij u past?

Conclusie thesisonderzoek

De meeste huisartsen en verpleegkundigen

erkennen het belang van de spirituele dimensie

van zorg, maar missen specifieke kennis,

attitudes en vaardigheden.

Modellen voor spirituele “anamnese” kunnen

leiden tot meer inzicht in de noden en

krachtbronnen van een patiënt, en kunnen

zorgverleners helpen om persoonsgerichte zorg

te bieden.

Implicaties

Onderwijs

Zorg

Onderzoek

Onderwijs

Zorg

Onderzoek

Naar persoonsgerichte zorg De meeste patiënten verwachten dat hun

zorgverlener hun spiritueel welzijn volgt.

Veel zorgverleners missen specifieke kennis,

vaardigheden en attitudes.

Instrumenten voor spirituele anamnese kunnen een

persoonsgerichte aanpak faciliteren, die individuele

uitzonderingen op gestandaardiseerde zorgmodellen kan

voorspellen en verklaren.

7

Onderwijs

Zorg

Onderzoek

Soul food voor

hongerige studenten Veel huisartsen ervaren gebrek aan opleiding

als een barrière om spirituele zorg te

integreren in hun dagelijkse praktijk.

Onderwijs in spirituele zorg moet een substantieel deel

uitmaken van het curriculum van artsen en paramedici.

Studenten geneeskunde aan de KU Leuven snakken naar

meer!

8

Onderwijs

Zorg

Onderzoek

Complexe interventies Cochrane review over spirituele interventies

aan het levenseinde (Candy 2012) vond

onvoldoende evidentie

Nood om onderzoeksmethoden te herevalueren!

Spirituele zorg interventies bestuderen als complexe

interventies? (MRC guidance, BMJ 2008)

9

Global network

Lees onze consensus publicatie op www.gnsah.org

Gratis beschikbaar voor een beperkte periode!