CLUBS & CENTRA AANGESLOTEN BIJ DEAFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART

S sekretaris M huur materiaal V voedingCH clubhuis r - rond B - barVV vliegveld pc -PC R - restaurantDZ dropzone(s) sq - square S - snacksTV type(n) vliegtuig(en) BP bak voor precisie ON overnachting

- aantal springers - met naam Dl C - camping10 - inftight door indien niet op H -hotelST springtijden vliegveld CH - clubhuisWE - weekeindenSS - sunset

EERSTE NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUBS: Marjon van der Meer, Reginadonk 42, 4707 TP Roosendaal, telefoon 01650-61047. Post: Postbus 1436,4700 BK Roosendaal.CH: Sportpark Vierhoeven, Roosendaal, telefoon 01650-59620.VV: Seppe DZ: Sportpark Vierhoeven TV: C-182/4 10 ST: WE 8.00-SS M: sq BP: Dl V: B S ON: C HCADETTEN PARACHUTISTEN VERENIGINGS: Chris Sievers, Kasteelplein 10, 4811 XC Breda, telefoon 076-273018.NOORD NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUBS: Jarig 5teringa, Postbus 1587, 9701 BN Groningen, telefoon 050-181879.CH: WEelde, telefoon 05907-94499.VV: Eelde DZ: W, Winde TV: C-206/6 ST: WE: 9.00-21.00, zomertijd vrijdag: 18.00-21.00 M: sq BP: W V: BR S ON: C H CH \SKYDIVING CLUB THE FlYING DUTCHMENS: Peter Post, Linker Rottekade 456, 3031 WE Rotterdam, telefoon 010-4124050.CH: laventembaan 5, 3945 AR Rotterdam, telefoon 010-4158421.VV: lestienhoven DZ: Pijnacker, Berkel, Schipluiden, Rhoon. TV: C-206/6 ST: dinsdag en woensdag: 16.00-5S, zaterdag: sunrise-SS, zondag: 12.00-18.00 M: sq BP: behalve zondag V: BRS ON: HPARACENTRUM AMELANDS: Peter Liemberg, Grote Rozenstraat 16b, 9712 TH Groningen, telefoon 050-129837. Post: Postbus 72,9163 lL Nes, Ameland.CH: Gemeentelijk Vliegveld Ameland, Strandweg, Ballum, telefoon 05191-4880.VV: Ameland DZ: W TV: C-182/4 10, C-173/3 ST: medio april- medio oktober, dagelijks 9.00-18.00 m.u.v.donderdag 9.00-13.00 M: sq V: B R 5 ON: C H CHPARACLUB FlEVOS: Herman Boerman, Schorpioenstraat 86, 3318 TP Dordrecht, telefoon 078-184428.CH: W Lelystad, telefoon 03200-88569.VV: Lelystad DZ: Kavel E-24 TV: C-206/5, C-182/4 ST: zaterdag: 10.00-SS (20.00), zondag: 10.00-SS(19.00); april tot en met augustus elke 2de en 3de woensdagavond: 18.00-SS BP: Dl M: sq V: B R S ON: CPARACLUB HILVERSUMS: Monique Hermans, Vlietwal 21, 3432 lA Nieuwegein, telefoon 03402-50664.CH: Noodweg 52, 'De Egelshoek', Hilversum, telefoon 02157-1888.VV: Hilversum DZ: Baarn, W TV: C-182/4 ST: WE + dinsdag- en vrijdagavond M: sq BP: W V: B 5 ON: CPARACLUB HOHNES: J. v.d. Velden, Statcompagnie Kaszo Langemannshof, Napo 875, 3509 VP Utrecht Veldpost, telefoon 09-4951961031 toestel 222.CH: W Lohheide, 'Paragasse" , Lohheide, Hohne, telefoon 094950518021, tst 450.VV: Lohheide DZ: W TV: 00-27/5 ST: WE: 9.00-SS M: r pc BP: Dl V: B S ON: kamperen DlPARACENTRUM HOOGEVEENS: Gerard Fidom, Postbus 567,7900 AN Hoogeveen, telefoon 05280-67603.CH: Plesmanstraat, W Hoogeveen (geen post), telefoon 05280-71150.VV: Hoogeveen DZ: W,Nieuw-Balinge TV: C-185/5 10, C-182/4 10 ST: WE, feestdagen, evt. woensdag- en vrij-dagmiddag M: sq BP: W V: B R S ON: CH, CPARACLUB ICARUSS: Rob Brouwer, Kyftenbeltlaan 4, 3871 BD Hoevelaken, telefoon 03495-34379.CH: W Hilversum, Loosdrecht, telefoon 02157-1849.VV: Hilversum DZ: Maartensdijk, Westbroek, W TV: P.Porter/8 10 ST: WE + maandag-, dinsdag- en vrijdag-avond M: sq BP: Westbroek, W V: BON: CHPARAVERENIGING KORPS COMMANDO TROEPENS: L. Royakkers, Kappelenaan 45, 4702 JN Roosendaal.CH: Commandobaan 4, 4706 CL Roosendaal, telefoon 01650-43920 toestel 155.TV: F-27/ca. 35PARACENTRUM MIDDEN ZEELAND VOFPost: Hans den Otter & Helene de Koning, Veersegat 16, 4341 LC Arnemuiden, telefoon 01182-3229.CH: W Midden leeland, Calandweg 4,4341 RA Arnemuiden, telefoon 01196-12910.VV: Midden leeland DZ: Sloegebied Vlissingen TV: C-182/4 10 ST: april t/m oktober WE 8.30-5S (doorde-weeks op wisselende dagen) M: r pc sq BP: Dl V: B R S ON: CH (beperkt) C HPARA CENTRUM TEXELS: 80b D. Rienks, Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp - Texel, telefoon 02220-11464/11436.CH: idem als boven.VV: Texel DZ: W TV: Pilatus Turbo Porter/S 10, C-206/6, C-206/5 ST: 08.30-20.00 dagelijks m.u.v. zondag:10.00-20.00 M: r sq BP: Dl V: B R S ON: C HVERENIGING NEDERLANDSE PARACLUB TU-ZEVENS: Yvonne van Veen, Bahnhofstrasse 6, 0-2730 Gyhum, telefoon 09-4942861254. Post: VNPC TU-leven,Napo 880-5-146, 3509 VP Utrecht Veldpost.CH: W Seedorf, BRD, telefoon 094942817512410.VV: Seedorf DZ: W TV: C-182/3 ST: zomer: zaterdag: 13.00-SS, zondag: 10.00-5S, woensdag tjm vrijdag:17.00-SS M: r pc sq BP: Dl V: B S ON: C HVERENIGING PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGES: S.J.M. Meijer-Miltenburg, Bolkskamp 25,7576 GH Oldenzaal, telefoon 05410-10586. lie verder NationaalParachutisten Centrum Teuge.STICHTING NATIONAAL PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGECC: Jan de Poot, De landen 11, 7395 PA Ieuge, telefoon 05763-1604, fax 05763-1603.CH: 'De Wolk', zelfde adres, telefoon 05763-1842.VV: Teuge DZ: W TV: C-182/4 10, C-206 turbine/6lD ST: dagelijks 9.00-20.00 M: sq BP: Dl V: BRON: C HCH

•

'Fliegen ist schön'_ Onder deze titel geeft Trees van Mierio een

verslag over het Aerodium in Zürich, waarmet name de freestyler zich kan uitleven. Deze 'in-door-windtunnel' is te huur voor individueel- ofgroepsgebruik en het artikel vertelt iets over je kon-

8 ditie, de voorbereiding en de kursus voor springersen niet-springers.

••: - • Hoe verder met air-to-elr

~.videO?•• Deze titel heeft Arnold

Collenteur meegegeven aan eenartikel over de wereldcup forma-tiespringen in Gap, waar de alr-to-air videojurering werd toegepast.Voorstellen voor de status van dekameraman zullen in de komende

16 IPC vergadering in Washingtonworden behandeld.

•~~~~s~omkema gaat in opde psychische en fysiologi-

sche aspekten van stress, de be-grippen en de mogelijkheden totvermindering van de kans opstress.Arnold Collenteur geeft daarna eensamenvatting van een lezing vaneen Finse arts over een hulpverle-

18 ningsprogramma bij de verwerkingvan emotionele stress.

~Op vrijdag 23 oktober werd in Myrtl Beach

• in Zuid Carolina het wereld rekord formatie-springen gebroken met een formatie van

200 mensen! De 23ste poging werd suksevol afge-sloten nadat men op 17 oktober was begonnen metde eerste briefing. Er werd gesprongen uit drie Cari-bous, twee Twin Otters en één DC3 vanaf ca.17.000 ft, uiteraard met zuurstof.De rekord poging werd gesponsord door TAG Heuer.Guy Man05 organiseerde het springen, bijgestaandoor 'captains' die elk voor een van de lijnen verant-woordelijk waren.Wendy Smith maakte de foto's waarvan u er hiereen kunt bewonderen.Komt Europa weer met een antwoord?

7 IPC 2000: een oproepaan alle leden om opwereldnivo mee te den-

ken over de toekomst van hetparachutespringen.

11 Kees Debie verteltover het Nederlandsedamesformatieteam

Smile.

13 Een interview met Pa-trick de Gayardon tij-dens zijn training met

de Franse achtman in Soulac.

14 Twee artikelen overfreestyle: de uitslagvan de enquete na de

week op Teuge en het vervolg vande bespreking uit de vorige SPvan de basisfiguren.

21 Caspar Burger breekteen lans voor het ves-tigen enjof verbreken

van Nederlandse en Wereld re-kords. Verder vertelt HermanHartgers iets over het aanvragenvan speciale 'awards'.

24 Twee artikelen die ietsmet reserves te ma-ken hebben.

25 Een foto-impressie vande Espace boogie metinformatie over de

videotape.

33 Monique Teggelove enSerge van Dijk vertel-len over hun ervarin-

gen op respektievelijk Hoogeveentijdens een junior PA-wedstrijd enKasseI.

???• • •Nu zullen veel lezers denken:Goed stom van die redaktie.Het ligt echter genuanceerder:Deze budgetoverschrijding is eenjaarlijks terugkerend fenomeen,dat te maken heeft met het feitdat het budget al tien jaar (!) langniet verhoogd is, terwijl de kwali-teit wel is toegenomen. Deze kwa-liteitsverbetering is ten gunstevan de lezers, maar trekt ookmeer adverteerders aan, waar-door het blad zichzelf voor eenflink stuk terugbetaalt.Een andere belangrijke oorzaak ishet gegeven dat de financiële in-formatieverstrekking vanuit debond naar de redaktie toe uiterstgebrekkig is, waardoor het al ja-ren aan een regelmatig en aktu-eel overzicht van inkomsten enuitgaven ontbroken heeft.Hoe dan ook, er zal heel snel ietsmoeten gebeuren en een funda-mentele keuze moeten wordengemaakt: Of een SP in een goed-kopere vorm àf een aangepastbudget voor de huidige omvang enkwaliteit. Daarnaast denken wijna over een beter systeem vanbudgetbeheersing.Deze keuze is in eerste instantieniet aan de redaktie. Aangezienhet blad voor het grootste deel(70% en advertenties 30%) wordtgefinancierd uit KNVvL-kontribu-ties zijn de leden de belangrijkstepartij om deze keus richting te ge-ven.Wij hebben wel een sterke voor-keur. Namelijk om de SP in dehuidige vorm in stand te houdenen een volwaardig visitekaartievan onze springsport te laten zijn.Laat op de geëigende plekken viabestuur en ledenraad merken watjij wilt met de SP vanaf nu. Laatjestem horen en geef de redaktieeen goede basis! a

wenst allebestuursleden,

omrpissieleden,",IJ!fS,

at-;·

doorDickRomkema

De vraagtekens staan voor devraag hoe het met de SPORTPARA-CHUTIST verder moet.Naar mijn bescheiden mening le-vert de redaktie een parablad af,dat kwa inhoud en vormgeving devergelijking met nagenoeg allebuitenlandse bladen kan door-staan. En dan te bedenken dat integenstelling tot de meeste vandeze bladen, de SP door vrijwilli-gers in elkaar wordt gezet.Je kunt je voorstellen dat dit eenhoop tijd, energie en zelfs geldkost voor betrokkenen.Voor de reakties van de lezershoef je het niet echt te doen.Tegenover één spaarzaam kompli-ment staan minstens vijf boze re-akties van springers, clubs, rig-gers en centrumchefs die zich opde een of andere manier tekortgedaan voelen door wat wij publi-ceren. Typisch Nederlands?Maar wij vinden het zelf leuk omte doen en ik ben ervan over-tuigd, dat het overgrote deel vande lezers het blad met plezierdoorleest en als een waardevolonderdeel van hun springhobbyziet en daar gaat het om.

4 Springstof

10 Ingezonden brievenRecensies

22 Evenementen

27 1000 sprongen-springers

28 Materiaal

34 WedstrijdkalenderOpleidingskalenderMateriaalmarkt

['''''0

Bert Ham fotografeerde dexe exit uit deFriendship boven loiue.

Wat is nu het probleem?Op de afgelopen redaktievergade-ring bleek uit cijfers van deKNVvL, dat wij de begroting meteen flink bedrag dreigen te over-schrijden, waardoor het decem-bernummer op losse schroevenkwam te staan. Een uitgave kostnamelijk ca. f 17.500,-. Dit iszeer vervelend, al was het alleenmaar omdat we kontrakten metadverteerders hebben, die opkontinuïteit en betrouwbaarheidmogen rekenen. Gelukkig is hetlaatste bericht dat er toch midde-len zijn gevonden om een decem-bernummer te financieren.

SPRINGSTOFSKYDIVERS ARE BEAUTIFUL PEOPLE

PETER GROSS, 70 JAAREN NOG STEEDS AKTIEF PARA!

door Naast de ingang van de pakplaatsSimon op Paracentrum Texel hangt al ja-

Woerlee ren een keurig bordje met daarop'Peter Gross Platz'. En wanneer jein een van de zomermaanden de-ze pakplaats oploopt, is de kansgroot dat je de 'naamgever' aan-treft.Voor het vierde achtereenvolgendejaar kondigde Peter dit voorjaaraan te zullen gaan stoppen metspringen. Immers, hij werd 70 enzou kunnen afsluiten met een to-taal van 777 sprongen.Op 14 oktober stond hij er klaarvoor. Iwan Spilker organiseerdeeen formatiesprong waarbij eengrote zeven in de lucht werd ge-

maakt. Arjan Kooger maakte eenvideo- en fotoreportage van desprong en Peters vrouw hing hemna afloop z'n medaille om voor delaatste groepsfoto.Dat er toch niet echt de sfeer vaneen laatste sprong rond PeterGross hing, kwam natuurlijk doorz'n 'Heintje Davids-image'. Toch:70 jaar en nog altijd aktief in deparasport is natuurlijk wel wat.Zeker wanneer je bedenkt dat Pe-ter z'n eerste sprongen reedsvóór de tweede wereldoorlogmaakte en tijdens die oorlog para-trooper in Rommels woestijn legerwas. Meer dan 50 jaar in onzesport! Daar word je wel even stilvan ....We zien Peter Gross in 1993graag terug op ons Paracentrumals springer en/of als vriend. a

PARA DATAWIJZIGINGEN ADRESBOEKJE

G. Fredrix, Am Pfaffenberg 1,7961 Bergatreute, Duitsland,telefoon 09-49-7527-2188.

FELICITATIES

Pim Pennock en Caroline Ver-kerk met hun huwelijk op 22oktober.Hans en Jenny Haandrikman metde geboorte van hun dochter Ma-non Chantal op 1 november.Henny en Selma Wiggers met de

geboorte van hun dochter Yvon-ne Melissa op 8 november.

BETERSCHAP

Kahrin van der Gaarden, Jan deGraaf.

DIVERSEN

HET SEKRETARIAAT VAN DEAFDELING IS GESLOTEN VAN29 T/M 31 DECEMBER '92 ENVAN 25 T/M 29 JANUARI '93.

ABONNEMENT SPdoor

SP: NJCNatuurlijk wist u al dat u op de SPeen los abonnement kunt nemen.Tot nu toe was dat slechts moge-lijk voor een heel kalenderjaarvoor het bedrag van f 45,-. Vanafnu is het ook mogelijk een halfjaarabonnement te nemen en wel van-af juli voor het bedrag vanf 25,-. U kunt dit aanmelden doorhet betreffende bedrag over temaken op postgiro 179618 vande KNVvL met vermelding van'abonnement SP'.

• • •

aWA-VERZEKERING, FAI-LlCENTIE

door De dekking van de sekondaire WA-verzekering dieHBP de afdeling para van de KNVvL voor haar leden heeft

afgesloten, is uitgebreid tot heel Europa, met uitzon-dering van de voormalige USSR en Albanië. Als jebuiten het verzekeringsgebied gaat springen, kun jedit doorgeven aan het sekretariaat van de afdeling(HBP) en deze kan dan via het assurantiehuis dek-king aanvragen. Dit wordt echter van geval tot gevalbekeken, dus als je dit wenst, is het belangrijk ditbijtijds door te geven.

De FAI-sportlicentie, die nodig is om bv. mee te mo-gen doen aan officiële rekordpogingen en grote wed-strijden, zal met ingang van 1993 tien gulden gaankosten (in plaats van f 7,50 nu). Dit is nodig om delicenties kostendekkend te kunnen verstrekken. Jekunt deze licentie aanvragen bij de KNVvL -tegelijkmet het lidmaatschap- of los, als later blijkt dat je ereen nodig hebt. a

VERZAMELBANDENdoor Op veier verzoek zijn er weer verzamelbanden voor

SP: NJC de SP verkrijgbaar: turkoise-blauwe linnen bandenmet donkerblauwe opdruk van het bekende SP logoop de voorkant en rug. Door middel van metalenpennetles kunnen drie jaargangen per band wordenopgeborgen. Op deze manier houdt u uw verzame-ling SP'en kompleet en bij de hand en het staat nogmooi in de boekenkast ook.De banden kosten f 17,50 per stuks, afgehaald bijde KNVvL in Den Haag. Per post komt er voor éénexemplaar f 7,50 kosten bij; voor twee stuksf 8,50, voor drie stuks f 9,50, voor vier en vijfstuks f 11,-. Het totaalbedrag dient te worden over-gemaakt op giro 179618 van de KNVvL onder ver-melding van 'verzamelbanden SP' en met opgavevan het aantal. Berg uw bladen netles op! a

KOPIJ SP FEBRUARI '93door Kopij voor de volgende SP (februarinummer) uiterlijk

SP: NJC 15 januari '93 op het redaktieadres: De Eerensplein21, 2593 NB Den Haag.Aanbieden liefst op 51/4 of 31/2 inch diskettes.Aangeven op diskette: naam operating system (MS-DOS of Apple), naam pakket (Word Perfect, Word-star, MS-Word, enz.) en filenaam. Per artikel eenaparte file en een print van de tekst meezenden.Indien geen PC voorhanden is, de tekst gaarne ge-typt aanleveren.Foto's voorzien van naam en adres en gegevensover de foto zelf: waar, wie, wanneer en door wiegemaakt. Let op dat de tekst niet vlekt, want danis de onderliggende foto onbruikbaar! a

PARACENTRUM TEXEL KOOPT CESSNA 208 CARAVAN 1door In het springseizoen 1993 zal Pa-

Simon racentrum Texel gaan opererenWoerlee met een 15 persoons Cessna

208 Caravan 1.Dit zeer geluidsarme en ruimevliegtuig wordt op dit moment inopdracht van Bob Rienks in Wichi-ta, USA, gebouwd. Begin maartzullen vier vliegers en een mon-teur van het PCT naar Kansas af-reizen voor hun type-rating.De Caravan 1, waarvan de eerstepas in 1985 vlogen, is uitermategeschikt voor het vervoer van pa-rachutisten. In Europa verschijnener steeds meer ten tonele.Onlangs plaatsten een paraclub inDenemarken en het paracentrumvan Locarno eveneens de ordervoor een Caravan 1. Op Kassei

Calden vliegt Willy Roland al sinds1987 met dit vliegtuig en onlangsgaf hij te kennen er mogelijk eentweede bij te kopen.

HULP GEVRAAGD VOOR CRW

REKTIFIKATIE

In de vorige SP zijn helaas een tweetal fouljesgeslopen ten aanzien van de foto-verantwoording.De voorplaat en de CRW-plaat op pagina 13 wer-den abusievelijk toegeschreven aan Henny Wig-gers. Hoewel Henny vele mooie platen heeft ge-maakt op de Espace boogie (zie bladzijde 25),zijn de CRW-foto's van Simon Ward. Wij biedenSimon, Henny en u daarvoor onze exkuses aan!

door We ontvingen uit TjechoslowakijeSP: NJC een brief van Jaroslav Koutny, een

enthousiaste springer die hetCRW'en heeft ontdekt.Hij vraagt echter om (technische)hulp omdat hij geen dokumentatieheeft. Ieder advies of welke vormvan dokumentatie is dan ook wel-kom!Zijn adres is: Manesova 5, 79400Knrov, Tjechoslowakije. a

HILLERELIE!-

Boeken, posters, briefkaarten, skydiving video's op PAL/VHS (17 titels!),kamerahelmen, viziers, eau de toilette PARASCENT,horloges, klokken, handschoenen en nog veel meer.

Vraag de gratis katalogus vandaag nog aan!

FSW HELLER,Postbus1204,0-8028 Taufkirchen,Duitsland.Telefoon0949-89-612 2829, fax 0949-89-612 6869.

De grote Cessna van het PCT zal,naast een parakit, worden uitge-rust met een elektrische deur dievanuit de cockpit, na exit van delaatste skydiver, kan worden ge-sloten.Op het PCT denkt men in 1993naast de leerlingen meer vrijevaI-Iers (met een aantrekkelijk aan-bod voor teams!) aan te trekken.Met name die skydivers die nietde hele dag op hun club willenrondhangen voor een tweetalsprongeties kunnen volgend jaarop Texel hun hart ophalen! a

SKvBoUNDIn de vorige SP is op bladzijde 19 een uitzend-schema gepubliceerd van de serie Skybound.Inmiddels hebben er enkele wijzigingen plaats-ge'IPnden en wij geven dan ook onderstaand hetnieuwe schema. Let op, want de aflevering overspringen is een week eerder dan oorspronkelijkgepland! Overigens is de serie al op video tekoop!De foto toont Wilma Dereta met body-mountedcamera, waarmee zij enkele opnamen voor body-pilots maakte.

5 december12 december19 december26 december

2 januari

dogfightersfree flightproplinersbody pilotsplane waternew pioneersbush flyerssmooth sailingairworklight flightmasters of fllghtsilent runningflight crazy

16 januari

30 januari

13 februari

27 februari

FORMATIESPRINGEN MEER MEDIA-GENIEK?Jerome Bunker, die tweemaalwereldkampioen werd met hetFranse TAG-team, heeft eenvoorstel gedaan tot aanpas-sing van het onderdeel forma-tiespringen.

door Hij probeert daarmee de bekendeArnold vicieuze cirkel te doorbreken: on-

Collenteur, ze sport is moeilijk te begrijpen,vz SK moeilijk dicht bij de mensen te

brengen, heeft geen belangsterling van Tv-makers, geen spon-sors en dus geen geld.

Jerome vindt dat het konsept vanformatiespringen eenvoudigermoet worden, zodat een leek sneloppikt waar het om gaat. Alleenop die manier hebben we kans debelangstelling van TV te wekken,zo zegt hij.Om te beginnen moet de exithoog-te worden verlaagd naar 7000 ft.De werktijd wordt slechts 20 se-konden en begint te lopen bij hetopbreken van de eerste formatieof 5 sekonden na exit.Als eerste formatie moet altijdeen ster worden gemaakt. Op diemanier wordt de exit 'geneutrali-seerd', want elk team kan eenster eruit vliegen onafhankelijkvan het type deur. De ster is ookmakkelijk te jureren door descheidsrechters.

Door het verkorten van de werktijdziet Jerome geen noodzaak meervoor het herhalen van de Sê-

quence. Topteams skoren op ditmoment zowel bij de vier- als deachtman 6,2 punten in 20 sekon-den. Het zou dus voldoende zijnom zeven figuren te loten voor desequence en desnoods meer inde toekomst. Daar wordt het al·leen maar interessanter door, zovindt Jerome, maar tevens begrij·pelijker voor de toeschouwers.Er kan nog meer eenheid in wor·den aangebracht door standaardaf te wisselen tussen een randomformatie en een block.Omdat de sequence niet meerwordt herhaald, stelt Jerome ookvoor om de driepuntbleeks uit depool van de achtman te verwilde-ren. Deze blocks waren immersalleen bedoeld om de mensenweer terug in hun kwadrant te krij·gen.

JURERINGDe stopwatch wordt gestopt alshet team zeven punten heeft ge-skoord, of als de werktijd van 20sekonden is verstreken. Voor elkeformatie of inter die niet binnende werktijd is gemaakt, wordt een5 sekonden 'penalty' gegeven.Een team dat de sequence at-maakt binnen de werktijd, skoortdus bijvoorbeeld 16,55 sekonden.Een ander team dat slechts zespunten af krijgt, skoort 20 + 5

sekonden = 25 sekonden. en zo onze kansen te vergroten bijde televisie-bonzen en het Olym-pisch Comité?Jerome spreekt van een mix van

sequential en speed bij dit kon-sept en denkt dat er genoeg uitda-ging inzit voor de wedstriidsprin-gers, ondanks het verkorten vande vrijevaltijd en het neutraliserenvan de exit. Dit zijn zwaarwegendezaken voor de meeste wedstrild-springers, zoals keer op keer isgebleken tijdens diskussies. Zijnwe bereid deze offers te brengen

Als je hierover een mening hebt,zorg dan dat deze bij de sport-kommissie terecht komt. Het voor-stel van Jerome komt namelijk tersprake tijdens het volgende IPCkongres in februari en geeft mis-schien richting aan de ontwikkelin-gen van FS na de WK 1993 in Ari·zona. a

JEFF BARBANI NAARSKYDIVE CITY

door De exwereidkampioen Jeff Barbani is als AFF·in·SP: NJC strukteur toegetreden tot de FreeFlight Skydiving

School op Skydive City in Z'hills, Florida.

TRAINING FORMATIESPRINGEN 1993

naam: .

voorletters: .

Adres: .

postkode en woonplaats: .

telefoon: .

teamcaptain van (naam team): .

aantal trainingsprongen (t/rn 15·1·'93): .

videoset privé: ja/nee

vaste videornan/vrouw: ja/neenaam videornarvwouw: .

club: .

deelname NKP '92: ja/nee

deelname NKP '93: ja/neeonze voorkeur gaat uit naar: maand periode .

Aankruisen wat gewenst wordt:

1. Een 14·daagse trip (of langer) naar de States met professionele coaching.

2. Een Bdaagse Europese trip onder begeleiding van een professionele coach.

3. Geen speciale voorkeur.

4. Geen interesse voor een training in het buitenland.

Jeff, die in '81 met de achtman van Mirror Imagewereldkampioen werd, heeft ruim 6000 sprongen en20 jaar springervaring. Hij is sinds '82 AFF·instruk·teur en heeft zo'n 800 AFF·instruktiesprongen op z'nnaam. Hij zal tevens vier· en achtmansteams gaancoachen.In augustus '84 hebben wij een interview met Jeff inde SP gepubliceerd naar aanleiding van het feit dathij in Nederland was ter begeleiding van de opleidingvan Nederlandse AFF·instrukteurs.

FreeFlight geeft opleidingen in Engels, Frans enDuits, gebruikt Vectors en radio's voor leerlingen.Voor informatie: FreeFlight, telefoon (813) 783·9991, fax (813) 782·5112. a

FORMATIESPRINGENTRAINING '93

door Het ligt in mijn bedoeling om inPeter het voorjaar met vier- en acht-

Derksen mansteams met professionelecoaching te gaan trainen. Het jaarvan de WK geeft altijd wat extrainput aan teams.Mijn streven is vijftien viermans-teams voor de NKP te Hoogeveen.De trainingsstage kan in Amerika,GAp· Frankrijk, Ampuria . Spanjeen/of Polen zijn.Uiteraard zijn alle viermansteamsvan harte welkom op zo'n georganiseerd trainingskamp.De periode die ik heb gepland,valt in de maand mei en wel van 1tjm 16. Graag wil ik vóór 15 janu-ari weten bij monde van je teamcaptain of jullie team geïnteres-seerd is om deel te nemen aan detraining '93.Vul daarom de bon hiernaast in ofeen kopie daarvan en stuur dezenaar mij, zo volledig mogelijk inge·vuld. Wat betreft de voorwaardenverwijs ik je naar de SP van de-cember '91, blz. 20. a

IPC 2000DE INTERNATIONALPARACHUTING COMMITTEEBEPAALT HAAR STRATEGIEVOOR DE TOEKOMST.

doorNathalieChudiak

Tijdens de IPC konferentie, die inapril '92 in Parijs werd gehouden,werd besloten het projekt IPC2000 te starten. Dit zou een ver-volg zijn op het werk dat JensHenrik Johnson had verricht voorhet FAI-2000 projekt.Er werd een denktank georgani-seerd waaruit vele ideeën kwa-men.De gedachten werden zoveel mo-gelijk onder een gemeenschappe-lijke noemer gebracht en daaruitkwamen de volgende 23 punten.

1. De IPC zou een autonome we-reldorganisatie moeten zijnbinnen de FAI.

2. Er dient een sekretariaat pa-rachutespringen op het FAI-hoofdkantoor te worden opge-richt.

3. Overtuig de IOC ervan dat pa-rachutespringen een Olympi-sche sport behoort te zijn.

4. Ondersteun de World AirGames (in Griekenland in1995: Ikariada) en probeerze konkurrerend te laten zijnmet de Olympische Spelen.

5. Ontwikkel parachutespringenals een beter produkt en ver-koop dat produkt op een pro-fessionele wijze, zoals pu-blieksgerichtere wedstrijden.Vind uit wat het publiek wil enontwikkel een verkoopstrate-gle.

6. Promoot sportparachutesprin-gen als een deel van deluchtvaartsporten.

7. Introduceer een PR-elementin de IPC om de image vande IPC zowel intern als externte verbeteren.

8. Met behulp van interne kana-len en koplopers springerservan overtuigen dat hun ge-drag moet verbeteren zodatwe de akseptatie kunnen ver-krijgen om onze doelen teverwezenlijken.

9. Breid de aktiviteiten van deIPC uit op gebieden buitenhet wedstrijdgebeuren: inter-nationale seminars, kongres-sen, boogles. enz.

10. Verhoog de standaards doorhet stimuleren van wereldse-minars over alle aspektenvan sportparachutespringen.

11. Kommunikatie met de 'grass-roots' springers moet wordenonderhouden en verbeterd.Gebruik tijdschriften, kran-

MOCKBA ByrlI* II i

ten enz.12. Kommuni-

katie tus-sen hetIPC buroen de ge-delegeer-den moetieder kwar-taal plaats-vinden.

13. Een helde-re leidraadvoor alleIPC funk-ties moetwordenontwikkeldmet eenduidelijkedefinitievan taken.

14. Gebruik projekten om doelente bereiken in plaats vankommissies.

15. Probeer elkaars problemenop te lossen, met name diedoor externe regelgeving wor-den veroorzaakt. Installeerzonoog werkgroepen om ditaan te pakken.

16. Adviseer en steun sportpara-chutespringen in ontwikke-lingslanden.

17. Stabiliseer de regelgeving

~?~=ERVE' .1U

D MOSK~~E '93 .BOO _lil

KOMPLEET PAKKET!!! f 2050, .. 't'r van 2 tot en met 11 juli 1993

~( retour per vliegtuig Amsterdam - Moskou + visum,'< inschrijfgeld

1:< 20 sprongen van 13.000 ft

~( heli's MI-8 en MI-6 en Antonov 2

"C( laad-organizers van de Russische nationale 4/8manvoor zowel de beginnende als ervaren springer

-Cf 9 overnachtingen met vol pension

'Cr exkursie Moskou: Rode Plein, Kremlin, Metro, enz.

Informatie: Nathalte Chudiak, telefoon/fax 070-3836687Informatie België: Jas de taat, telefoon 03-2373881, fax 03-2313470

~oo~SINCE 1947

KROOP'STMGOGGLES

Comfortab/e, lightweight& economical eye protection.

•Wide assortment of lens co/ors:

clear, grey, amber, rose red,blue, and mirrored.

•Custom, co/or-coordinated edging.

•Also Availab/e:

Stick-On Foam Nose PadsVent/ess Gogg/es

Over-The-Eyeglasses Sty/e

Contactyour local supplier or write:

KROOP'STMGOGGlESDept. SP

9865-E N. Washington Blvd.Laurel, MD 20707

Phone (301 J 498-5848Fax (301 J 498-7393

(minder wijzigingen).18. Stimuleer standaardisatie

van opleidingen en brevetten,tenminste in die mate dat hetde ontwikkeling niet afremt.

19. Help nationale instanties methun gevecht ruimte in delucht en op de grond te be-houden of te verkrijgen.

20. Ontwikkel tweerichtingskom-munikatie tussen landen overalle onderwerpen die van be-lang zijn voor de ontwikkelingvan het sportparachutesprin-gen.

21. Ontwikkel een milieu-gedrags-lijn om de wereld te latenzien dat we een verantwoor-delijke groep zijn.

22. Ontwikkel een IPC filosofie enzedenleer.

23. Ontwikkel een plan voor deIPC op organisatorisch en za-kelijk gebied.

Er werd een werkgroep gefor-meerd die verdere suggesties vanspringers en lidstaten zou ontvan-gen en daarvan verschillende be-slissingsvoorstellen zou makenvoor de volgende IPC vergaderingin februari '93 in Washington.Zoals in het bedrijfsleven al suk-sesvol is toegepast, zal de IPCeen klantgerichte koers inslaanen daarbij worden klanten gezienals springers (intern) en regerin-gen, het publiek, andere organisa-ties, enz. (extern).

De voorzitter van de projektgroepIPC 2000 (Claude Gillard) vraagtuw medewerking in de vorm vankommentaar of verdere sugges-ties. U kunt dit kommentaar kwijtaan een van uw IPC-afgevaardig-den: Hein Cannegieter (telefoon085-422350) of Arnold Collenteur(telefoon 085-612167). a

DE WINDTUNNEL IN ZURICH

Fliegen ist schön...Je hoeft er niet meer voornaar Amerika. Hij is nu vlakbij,zo'n 700 kilometer vanaf Apel-doorn is in oktober 1991 inRümlang bij Zürich de eersteburger windtunnel in Europageopend.doorTreesvan Mierio

Wij zijn er in de herfstvakantie van1992 naar toe geweest om er tevliegen (te freestylen) en om ervan alles te weten te komen.

Foto boven:warming·up in dezogenaamde aero-trim.Foto onder: Je moetheel wat kleding-laag;es aan voor jenaar binnen kan.

DE HISTORIEHet plan voor een windtunnel inZürich ontstond in 1987 bij eenteam van plannenmakers vanGRODOONIA(een nieuw soort be-levingscentrum met een mix aanaktiviteiten op het gebied vansport, kultuur, shopping, kunst,eten en amusement).Op dat moment was er alleen(vanaf 1982) een 'indoor-windtun-nel' in Pigeon Force, Tennessee.En daarnaast zwierf ergens inDuitsland een mobiele windtunnel-konstruktie rond. Men had geengegevens over de Pigeon Forcetunnel en de mobiele konstruktiewas 'verdwenen', dus bedachtmen in twee jaar een eigen kon-struktie.In november 1989 begon menmet bouwen. Het Airodium, of lie-ver gezegd de propellor en deluchtaanzuiging werden in de wen-teloprit van de dakparkeerplaatsgeplaatst. De ingang van het Airo-dium bevindt zich op de derdeverdieping van Grodoonia. De ont-

vangsthal en de garderobe wordtgedeeld met het, in Zwitserlandnet zo bijzondere, bedrijf dat een'indoor- klimwand' runt.De plek waar gevlogen wordt, be-vindt zich op de vierde verdieping.Je start binnen in het gebouw. Opeen meter op vijf hoogte vlieg jehet gebouw uit, want van bovenkan het dak geopend worden.Beginners vliegen op een hoogtevan drie tot vier meter.Toeschouwers hebben een opti-male kijk op de arena omdat descheidingswand van glas is. Maarspektakulairder is het uitzicht datje bij mooi weer vanaf het dakter-ras hebt.In 1991 kwam er een indoor-wind-tunnel bij: in Osaka werd een ko-pie van de Pigeon Force windtun-nel neergezet. Daarmee is hetAirodium in Rümlang het derde ter

wereld maar welhet enige datvan boven openkan. In de openwindtunnel be-nader je hetvlieggevoel hetmeest. De viieg-technieken ver-schillen echterniet.

HOE FIT MOETJE ZIJN?Voordat je gaatvliegen, krijg jeeerst een aantalfitness vragenvoor ogen die jejezelf moet stel-len:1. Heb ik 0%

alcohol inmijn bloed?

2. Sport ik regelmatig? Ooggen,fitness, balsport, turnen)

3. Kan ik me zonder moeite vijfkeer opdrukken?

4. Durf ik ontspannen (zonderangst) vanaf twee meter in hetwater te springen?

5. Maak ik zonder meer een rolop een zachte bodem? (weide,mat)

6. Mijn lichaamsgewicht als manis maximaal lichaamsgroottein centimeters min 90 = kg(maximaal 95 kilo)

7. Mijn lichaamsgewicht alsvrouw is maximaallichaams-gewicht min 95 = kg (maxi-maal 95 kilo)

8. Ik heb geen, door een artsgediagnosticeerde, problemenmet mijn rug, nek of schou-ders.

Als je alle vragen met ja kan be-antwoorden, kun je beginnen aanhet invullen van het aanmeldings-formulier.

DE VOORBEREIDINGVoor een eerste vluchtsles meld jeje bijtijds aan bij het loket (wijhadden vantevoren een tijd afge-sproken, want in de weekeindenkan het er nogal druk zijn). Je kandan eerst even rustig rondkijkenvoordat de les op het droge be-gint.Als theorie krijg je eerst eenvideofilmpje te zien en daarnaoefen je de X houding groot (lang-zaam vallen = hoger vliegen) enklein en wordt diverse keren hetvallen geoefend.Voordat je de arena betreedt, krijgje eerst een warming-up in de Gy-roskoop (oftewel de aerotrim) en

een beetie hulp bij alle kleding-stukken. Elleboog-, kniebescher-mers en handschoenen aan, eengoggle en helm met mondbe-scherming op en ten slotte eengrote overall met V-hals en klitte-bandsluiting op de borst

DE EERSTE LESJe gaat met twee tot vier anderende tunnel in. Er gaat een instruk-teur mee en een ander bedient demachine. De windsterkte varieert.Dat heeft te maken met hetlichaamsgewicht en de erva-ring/het kunnen van de vlieger.Beginners vliegen met windsterk-ten van 120 tot 150 km per uuren profs doen het tot 185 kilome-ter per uur.In de loop van de les worden deleerlingen om de beurt door deinstrukteur door middel van hand-bewegingen uitgenodigd te komenvliegen. De instrukteur trekt deleerling aan de handen de lucht-stroom in. Zodra je de winddrukop je Iichaam voelt, kan je je voe-ten optillen en in de ontspannenX-positie gaan liggen. Zodra je inde goede houding ligt, laat de in-strukteur je handen los. Ga je tehoog dan vermindert men deluchtsnelheid. Dreig je uit balanste raken dan duwt de instrukteurje op het zachte kussen. Je wordtgeleerd altijd met beschermdehanden op je rug terecht te ko-men.

DE KURSUSAls je nog nooit gevlogen hebt,duurt een leer-vliegen-kursus 12lessen opgedeeld in vier dagen.Meest ideaal is dat in een tijd-spanne van drie tot vier weken tedoen. Je maakt in die tijd zo'n 60vliegminuten. De lessen wordenallemaal op video opgenomen endirekt erna besproken. Elke vol-gende les wordt voorbesproken endroog geoefend. Aan het eind vande kursus kun je zelfstandigstarten, stil blijven liggen, eenvou-dige draaien maken en vertikalebewegingen maken met je instruk-teur vlak bij de hand. Zo ben jeoptimaal voor de AFFkursus voor-bereid.

KURSUS VOOR GEVORDERDENAls er skydivers binnen komen,wordt de les aangepast. Een kur-sus duurt dan ook geen 12 maar6 aangepaste lessen. De kursuswordt dan ook individueel op hetkunnen van de springer aange-past. Je krijgt dezelfde diploma's,het recht op het clublidmaatschap

van de Airodium Club, abonne-ment mogelijkheden. Je kan na debasiskursus doorgaan voor Body-Fly-Expert of gewoon komen trai-nen. Vroeger kwamen er vaak for-matiespringers om formaties teoefenen. Tegenwoordig zijn demeeste klanten freestylers diekomen trainen.

DOORSNEDE VAN DE TUNNELBovenste luchtkussenbovenste toeschouwers galerij

(in de buitenlucht)onderste toeschouwers galerij

(binnen achter glas)onderste luchtkussenveiligheidsnet (metalen gevloch-

ten mat)geluidsdemperspropellermotorgeluidsdempersbuitenlucht

Over geluidsdempers wordt bui-tenlucht naar de vijfbladige propgevoerd. Door een elektromoteraangedreven, blaast hij tot 200kilometer per uur wind door eenveiligheidsnet waarboven een bo-dyflyer met speciale uitrusting(helm, handschoenen, pak) op deluchtstroom vliegen kan.Het vliegbereik heeft een doorsne-de van ongeveer 3,5 meter. Ditmaakt het mogelijk formatievluch-ten tot vier personen te maken.De maximale (tot nu toe bereikte)hoogte boven het net is 24 meter.De totale arena heeft een door-snede van 10 meter. De lucht-kussens aan de zijkant zorgenvoor een zachte landing.

INFORMATIEHet Airodium is gevestigd in hetGrodoonia luxe winkel- en sport-centrum aan de Oberglatterstras-

Het dak van hetairodium kan open.Boven, maar ookachter glas een ver-dieping lager kun-nen toeschouwersalles goed bekijken.Vallen doe je met jehanden voor jeborst en op je rug inde acMe kussens.Een doorsnede.

se 35, 8153 Rümlang.Informatie en reservering kan opnummer 01/8170209.Over de prijzen het volgende:Kom je in je eentie dan duurt eenles ongeveer anderhalf uur enkost je 85 Zwitserse franks.Neem je op dezelfde dag je twee-de les dan betaal je samen 120Zwitserse franks.Op werkdagen krijg je 1/3 extravliegtijd kado.Groepsvluchten gaan van drie totvijf personen. De les duurt onge-veer anderhalf uur. Op werkdagenbetaal je per groep 220 franks.'s Avonds, feestdagen en in hetweekeinde betaal je 290 franksper groep. Neem je een extra lesop dezelfde dag dan betaal je pergroep 330 franks door-de-week.En op feestdagen 435 franks.

Schattdämpler

c::=:>Aussen!uft

Propeller

_ Schalldämpler

/J Aussenluft

..----------

TENSLOTTEVoor de infohoek van The Para-chute Case heeft het Airodiumeen komplete persmap meegege-ven met een stuk of vijftig foldersom uit te delen. Van onze eerste

'vlucht' is een onthullende videogemaakt die je altijd kan komenbekijken als je je eerst wilt oriën-teren. Er ligt zelfs een routebe-schrijving voor je klaar. a

Para Ongevallen Dekking* doorlopende

-24 uurs -* wereldekking

* in en buiten beroep!* ook voor je CHUTEPOLIS

* invaliditeitsdekking tot f 140.000,-* jaarpremie f 70,-

ParassuradeurVanderveen Apeldoorn

bellen: 055-218028

INGEZONDEN BRIEVEN & RECENSIES

Paracadabra ...KARIN SORBI - Utrecht, 24 oktober '92

Eindelijk - vandaag de nieuwe editie van de SP, wantalle vorige exemplaren liggen gelezen en wel naastmijn bed ... maar deze keer voel ik me geroepen omeven te reageren.Ik lees met veel belangstelling de SP - vooral sindsik in de afgelopen zomer de 'sprong in het diepe'heb gewaagd en na het behalen van mijn A-brevet in'91 de AFF-opleiding* in Soulac heb gevolgd. Ikverkeer nu in de oriëntatiefase voor de aanschaf vaneigen materiaal.Om meer te weten te komen over alles wat met dezefascinerende sport te maken heeft, neem ik iedereinformatie op als een spons: uit iedere ervaring vananderen kan men leren - zo is tenminste mijn indruk.Vandaar dat ik deze brief naar de redaktie stuur - inde veronderstelling dat mijn verzoek aan jullie uit deharten van meer springers spreekt: overal in de SPkom ik vaktermen en afkortingen (* = als voorbeeld)tegen, die voor iedere ervaren springer vanzelfspre-kend zijn - voor mij echter vaak nog niet!Als ervaren dansdocent weet ik hoe makkelijk eenkloof tussen het vanzelfsprekende voor mij als do-cent en de onbekendheid met de terminologie (ende uitvoering ervan) voor de leerling/kursist kan ont-staan. Daarom verplaats ik mij steeds weer in de po-

sitie van de studenten en licht de voor hun nieuwebegrippen toe, om hun in de gelegenheid te stellenaanknopingspunten te vinden voor het verdere leer-proces.Om optimaal van de informatie en ervaringen vanandere springers, die jullie met zorgvuldigheid iniedere editie verzamelen, te kunnen profiteren, wil ikbij deze de redaktie verzoeken, om aan elke uitgavevan de SP een rubriek toe te voegen, die uitsluitselgeeft over gehandhaafde begrippen en vaktermen.Mij lijkt het in ieder geval een waardevolle aanvullingen ik zou deze zeer op prijs stellen.Alvast bedankt en met vriendelijke groet, Karin.

Beste Karin,

Hartelijk dank voor je brief. We weten zeker dat jevoor velen spreekt en dat 'probleem' komt in de re-daktievergaderingen dan ook regelmatig ter sprake.En wij zijn niet de enigen, zelfs in Engelstalige lan-den worstelt men hiermee. Onlangs verscheen er inhet blad Sport Parachutist van de British SportAssociation nog een verklarende woordenlijst: vanAFFtot ZOO (hier en daar niet helemaal serieus!).De parasport heeft vele 'vaktermen', die meestalook nog in het Engels zijn. Om steeds in de tekst

verklaringen te geven, is ondoenlijk, evenals tetrachten de termen te vertalen. Een oplossing daar-voor geef je zelf al aan: een speciale rubriek metbegrippen en vaktermen.Nu is het heel veel werk om alle begrippen en vakter-men van een editie op een rij~e te zetten en daareen verklaring aan te hangen en die in dezelfde edi-tie te publiceren. Daarnaast krijg je heel veel herha-lingen van termen die iedere keer weer voorkomen.Aangezien we heel 'krenterig' moeten omgaan metde ruimte (aanbod materiaal ten opzichte van hetbeschikbare budget) is dat minder gewenst.Een andere oplossing is in afleveringen een para-woordenboek te publiceren. Deze oplossing hebbenwe in het verleden al eens gekozen. We hebben toenover een tijdsperiode van 6 afleveringen van juni '83tot april '84 een para-ABC gepubliceerd. Uiteraardhebben de nieuwkomers van daarna daar geen weetvan en zullen de termen en begrippen in de loop dertijden veranderingen hebben ondergaan in de zin vannieuwe ontwikkelingen in de parasport.We zullen binnen de redaktie tot een oplossing moe-ten komen. Welke dat precies gaat worden, wetenwe nog niet, maar we zullen zeker aandacht aan jeverzoek schenken.

redaktie SP

European Parachutist ehallenge I1

doorMariëllevan Rijswijk

De Cirrus Group, organisator vande laatste rekord poging op 4 julijl. op Koksijde, heeft een videovan dit geweldige rekord van 150man gemaakt. De video laat demooiste sprongen zien, is ge-maakt door Isabella Bruno enduurt 26 minuten.Daarnaast toont de video ook allepogingen die gemaakt zijn, alsme-de de beste sprongen van de 'ba-sis' 44 springers op Bergerac inmei 1992 en dit deel duurt 22minuten.Er zijn ook t-shirts gedrukt van hetwereldrekord.

De video (VHS/NTSC) kost 1000 Belgische Franksen het t-shirt (vier kleuren) kost 1300 BelgischeFranks.Je kunt ze bestellen door je naam, adres, keuze vanvideotaal (Engels/Frans), videosysteem (VHSPAL/VHS SECAM = alleen Frankrijk/NTSC = alleenUSA) en de maat van het t-shirt (S/M/L/XL) op tegeven aan: Etienne Herin, 58 Chaussée d'Ottem-bourg, 1300 Wavre, België.Er zijn twee betalingsmogelijkheden: internationalepostwissel (via het postkantoor) of creditkaart.Vermeld de betaalwijze duidelijk en geef het credit-cardnummer en de verloopdatum van de creditkaartaan.Als je een video en een t-shirt bestelt, krijg je tevensDE poster van het rekord (50 x 70 cm) ook thuis-gestuurd.Op de foto hiernaast zien we het rekord dat is vast-gelegd door een van de leden van het team fotogra-fen: Henny Wiggers, Willy Boeijkens, Bruno Brokken,Max Dereta en Simon Ward. a

Probab/y the bestin the wor/dl

rnJ~rn® Altitude Warning Device

Manufactured by:

Larsen &.BlUsgaard

Mosevej 3, 4070 Kr. HyllingeiDenmark

Phone: + 45 424044 05

Telex: 21190

Fax: + 4546757722

To Smile or Not to Smile .Om je springen op een hogernivote brengen, is het eengoed idee om in teamverbandte gaan springen. Het rende-ment van de sprongen is daneen stuk hoger en dat komthoofdzakelijk door het wennenaan elkaar.doorKees Oebie

Smile heeft in september vorigjaar deze stap genomen. Ze zwe·ren nu bij het team springen endoen dan ook bijna niets anders.Smile bestaat uit vier dames endat is niet helemaal uniek. In hetbegin van de jaren '80 kenden wehet team Ladybirds. Dat teamheeft heel wat jaren bestaan enwas aktief in formatiespringen enprecisie.Smile, bestaande uit Feikje Ade-ma, Annie Dijkstra, Astrid Dreh-mei en Henny van der Laar, doethet liever in vrije val en dat blijktdan ook. Het afgelopen jaar zijn ermeer dan honderd trainingsspron-gen gemaakt. In april zijn ze eenweek naar Olesica (Polen) ge-weest en in september/oktobereen week naar Avignon (Frankrijk).De resterende sprongen werdenbijeen gesprokkeld door vijf dagenNationals en wat lange en korte(verwaterde) weekeinden. Tochkan Smile maar weinig weekein-den trainen, omdat de vier ledenallemaal een beroep uitoefenen

De twee foto 's zijngemaakt tijdensde trainingsstagein Avignon doorKees Debie.

••met wisselendediensten. Hetis dan wel pas-sen en metenom iets te plan-nen.In Olesica heb-ben ze hoofdza-kelijk no-con-tact gevlogenen gewerkt aanhoudingen (boxvliegen).Ondanks hetfeit dat het ge·middelde vande team ledenrond de 400sprongen lagaan het begin van het seizoen,had een ieder al een eigen vlieg-stijl ontwikkeld. Deze moest eerstworden afgeleerd en dat kost eenhoop tijd en energie, maar na Po-len was het effekt al merkbaar opde Nederlandse Kampioenschap·pen. Met wat 'huiswerk' voor deNationals, het leren van alle beostaande formaties, kwam Smilebeslagen ten ijs.Het vliegen van blocks werd lang-zaam maar goed uitgevoerd alsofze al jaren getraind hadden. Degetrainde basics kwamen goedtot hun recht. Het is ieder begin-nend team aan te raden om daareerst tijd aan te besteden voormen het 'echte werk' gaat doen.In de periode tot aan de Nationalswerd het het team duidelijk dat devalhoudingen moesten verande-

ren en wel in de vorm van lood opde borst en boosters op de be-nen. Het voordeel daarvan is eenbetere arm positie en bewusterbeengebruik. Het zwaartepunt ver-plaatst zich naar de armen en hetlichaam kantelt iets naar vorenwat vliegtechnisch beter is. Ik ver-klaar me nader.

Elk lichaam heeft een zwaarte-punt en als we nu de vrouw verge-lijken met de man dan ligt hetzwaartepunt van de man dichterbij de armen dan dat van devrouw. De lichaamsbouw is deoorzaak van dit 'ongemak'. Eenvrouw heeft bredere heupen endus meer gewicht op die plek dande man; daarentegen heeft deman bredere schouders. Dit allesresulteert in een zwaartepuntsver-

schil en dat heeft als effekt, dateen springster iets rechter op ligtin de lucht dan haar mannelijkekollega. Ik sprak hier laatst metPeter Derksen over en hij vertel-de, dat Sarah Uaren lang lid vande Engelse achtman) permanentlood bij zich had in een extra ge·kreëerde ruimte in haar reserve-container. Het gevolg was een be-tere lichaamshouding. Nu is hetniet zo dat iedereen die deze hou-ding heeft van het vrouwelijk ge-slacht is, want het kan ook omge-keerd zijn. Er zijn ook mannen diebrede heupen hebben en dus het-zelfde probleem kennen en slan-ke vrouwen die het probleem nietkennen. De boosters kunnen latergebruikt worden om meer snel-heid te krijgen.

Na de Nationals had het teameen prima gevoel en ze sprakennog een trainingstage af. Hetwerd een week Avignon (van diepont, weet je wel). Behalve vanuitde lucht is die ook in het echt beozlchtigo toen het te slecht weerwas om te springen. Ze hebbenook mooi weer gehad en in zesdagen 31 sprongen gemaakt.Hoofdzakelijk randoms met moei-lijke no-contact overgangen (veelvliegwerk).Al met al een geslaagde week enhet rendement van zo'n weekkomt er best nog wel uit, al wasdat niet direkt merkbaar in hetlaatste traningsweekeinde op Teu-ge. Op de foto kan je zien, dat weniet alleen last hadden van de re-gen, maar soms ook van vliegtui-gen. Soms zo erg dat we de tur-bulentie in vrije val voelden ...

De plannen zijn voor '93 al weergemaakt en dat houdt in datSmile in het voorjaar een weekgaat trainen en weer op de Natio-nais aanwezig is. Na de Nationalszien ze wel weer verder. a

IN GESPREK MET ...

PAIRleK DE GAYARDONAfgelopen zomer werkten wijenkele weken op het Franseparacentrum in Soulac sur Mervoor SOE. Soulac is een druken heel gezellig centrum.Terwijl wij daar waren, traindeook het Franse achtmansteamdaar.

doorHans Verra,Joke vander Voort

Op een van de zeldzame dagendat het geen springweer was, kon-den wij de verleiding niet weer-staan even een babbel te gaanmaken met Patrick de Gayardon_

Op de foto rechts-boven zien we deFranse achtman eensprong uitlopen. Inhet midden De Ga-yardon en op devoorgrond seljes enhelmen.Hieronder de sky-surfboards vanPatriek.(foto's Hans en Joke)

De 'Skydiver/surfer of the year1991' heeft inmiddels zo'n 6500sprongen, waaronder en passantook zo'n 200 parapentevluchten.Overigens begon ook hij gewoonmet springen aan een staticline.Nu is hij dus aan het trainen voorhet RW-8 kampioenschap in Gap,september dit jaar."Het valt niet mee voor ze", zovertelde hij, "daar twee van deoriginele leden van het team ver-vangen zijn".Vooral De Gayardon heeft de trai-ning hard nodig, daar hij naar zijnzeggen weinig achtmanservaringheeft, slechts zo'n 6 à 700 spron-gen ...Normaal gesproken traint de'équipe VR-8' gewoon op hundropzone in Gap, maar om eensvan omgeving te veranderen, wa-ren ze nu een maandje in Soulac.Slechts drie van de VR-8 zijn pro-

fessionals, de rest krijgt een on-kostenvergoeding. Voor het groot-ste gedeelte worden ze gespon-sord door het Département HauteAlpes, verder draagt Parachutesde France zijn steentje bij.Twee jaar geleden is het teambegonnen met het dragen van hel-men tijdens de sprongen. Hetkwam voort uit wat klappen die zeopliepen in de lucht, van knieënen ellebogen die langskwamentoen ze als team steeds closergingen vliegen. Een handige bij-komstigheid is dat het probleemvan afgeslagen goggles ook direktopgelost was!Patrick de Gayardon is enthou-siast over de boosters. Vooralvoor diven en tracking zijn ze ide-aal, maar ook is er minder bewe-ging van de benen nodig om klei-ne stukjes te vliegen en snel tedraaien.Over snel gesproken: hij is ookweg van snelle koepels. Hijspringt zelf met een BT 40, soms30, die lekker vlot is als hij er metzijn 90 kilo onder hangt! Denieuwe Nova's hebben ook zijnsympathie.Hij is van mening dat springensteeds veiliger wordt door de ge-avanceerde koepels, die beterbestuurbaar en te flaren zijn.Uiteraard zegt hij er bij dat nietiedereen direkt aan een high-speed canopy moet gaan hangen.De Merit is bijvoorbeeld eenmooie aanloop naar een BT.Wij konden het niet nalaten DeGayardon te vragen hoe hij ooit ophet idee kwam een snowboard

mee omhoog te nemen.Welnu, in Californië zag hij voorhet eerst iemand daarmee om-hoog gaan. Men noemde het 'bo-dyboarding', en het leek hem di-rekt te gek. Toendertijd, dat wasin '81, had hij slechts één pro-bleem: hij was nog niet in staateen stand-up te maken! Hij vergathet echter niet en zodra hij ge-noeg freestyle ervaring had, be-gon hij te werken aan zijn snow-boardidee.Inmiddels waren er in Frankrijkook al enkele mensen die board-jumps gemaakt hadden. Naar zijnzeggen, had dit nog niet veel wegvan het tegenwoordige skysurfen.Het was meer van exit tot openingeen gevecht met een plank waarmeer naast gehangen werd danop gestaan. Maar, 'that was then'en nu is mede dankzij hem sky-surfing een normaal onderdeelvan het springen geworden. Zo isook iemand die een ongeluk over-komt of veroorzaakt met eenplank verzekerd via de FFP.Opmenige dropzone is Frankrijk zijninstrukteurs die lesgeven in sky-surfen.Bij dit onderdeel gaat de techniekook snel. De Gayardon is op ditmoment al weer afgestapt van hetrelease-systeem met de pilot-chute. Zijn theorie hierover is dathet risiko dat de pilot een belem-mering aan je arm of been wordt,groter is dan dat iemand een ver-wonding oploopt door het board.Zijn plank van 1.70 meter weegtminder dan twee kilo en komt ho-rizontaal naar beneden. VolgensDe Gayardon kun je 'm zo opvan-gen!Natuurlijk wilden we weten wat ergemiddeld voor ervaring nodig isom op een plank te stappen.

Om door de sky te surfen heb jevolgens De Gayardon wel watfreestyle ervaring nodig. Stand-ups en gestrekte back- en front-loops mogen geen probleem zijn.Je hebt er voordeel bij als je kuntskiën of veel aan trampolinesprin-gen doet. Verder heb je aardig watkracht nodig in je bovenlichaamom je bewegingen te beheersen.Maar De Gayardon kent wat jon-gelui met minder dan een paarhonderd sprongen die zich aardigredden met de plank. Ze begin-nen met een board van zo'n 80centimeter lang en 20 centimeterbreed; dit is een beetje afhanke-lijk van de lengte en schoenmaatvan de springer. Zelf heeft hij eenboard van 1.90 meter. Dat is zijngrootste. Hij prefereert echter zijnboard van 1.70 meter waarmeehij freestylt (en hoe ... !) Met zijnboard van 1.85 meter kan hijstaand op hetzelfde level blijvenals een viermansformatie en erals het ware omheen blijven vlie-gen!Op de vraag of hij in de toekomstnog andere planken of voorwer-pen mee naar boven denkt tegaan nemen, vertelt hij dat zijnsponsor Fanatic hem gevraagdheeft iets leuks te doen in delucht met een windsurfboard.Daarnaast is hij nu bezig, in sa-menwerking met Sector (zijn an-dere sponsor), om een sprongvan 12.000 meter zonder zuurstofte organiseren. Hij hoopt hier in1994 klaar voor te zijn. Wij zijnbenieuwd!

NB: Het achtmansteam waar Pa-trick de Gayardon deel van uitmaakt, werd in oktober wereld-kampioen, met één punt voor-sprong op de Amerikanen! a

UITSLAG FREESTYLE ENQUETENaar geïnteresseerden, scheids-rechters en deelnemers aan defreestyleweek deze zomer op Teu-ge is een enquêteformulier ge-stuurd. Daarin wilden we niet al-leen inventariseren hoe de weekbevallen was, maar ook wat wen-sen voor de toekomst zijn en wiemee zou willen werken om dezetak van de sport verder te ontwik-kelen.De response was groot, bijna 50%stuurde het formulier van acht paogina's terug.

doorTreesvan Mierio

goed gewaardeerd.Het werken met een instrukteurvan buiten is zeer goed bevallen.Men ervaarde Mike Michigan overhet algemeen als een zeer kundigen aimabel persoon. Veel mensenvonden het ook verfrissend omeens met een andere instrukteurte werken of om eens op een an-dere manier les te krijgen.De aankondiging van het evene-ment was te onduidelijk en maarkort tevoren was de datum be-kend.Men was erg tevreden over de ka-meraman voor halve prijs en hettoegangsgeld (f 45) vonden demeesten totaal geen probleem.

style-evenementen. Artikelen overkleding, samenwerking met de ka-merapersoon, nieuws over de jure-ring, nieuwe bewegingen.De meeste deelnemers willen lie-ver geen kompetitie maar meereen meeting met de nadruk opuitwisselen van ervaringen en hetleren van nieuwe bewegingen. Eenklein deel erkent het belang vande wedstrijd voor de ontwikkelingvan zo'n nieuwe discipline en steltvoor een wedstrijd te houdennaast een seminar; een andereoptie is een wedstrijd over een oftwee jaar.Bij de meeste deelnemers leeftde behoefte om regelmatig met el-kaar van gedachten (en beweging)te wisselen. De aangegeven inten-siteit wisselt van elke maand tottwee keer per jaar. In ieder gevalwil men meer kontinuïteit.

op het centrum waar ze springenveel kameramensen aanwezig zijn,als er gestretched kan worden,als er een gyroskoop is, er goedecoaches en judges zijn en eengrote spiegel. Extra is: veelvariëteit aan materiaal en kledingom eens wat uit te proberen, tebekijken of te passen en eenzwembad in de buurt. Echt blijmaak je ze natuurlijk met eenwindtunnel.

Mike Michigan met'freestyle Nellie'. Na zo'n geslaagd experimenteel

evenement als de freestyleweekis het moeilijk een goede follow-upte vinden. Zeker als er nog geenstruktuur is en de initiatieven, deorganisatie en de uitwerking ge-woon bij springers vandaan komt.DE TOEKOMST

Een enkele deelnemer ziet het be-lang van een landelijke koördinator voor freestyle in de sportkom-missie. Er worden geen namengenoemd.Het liefst weet men minimaaltwee maanden tevoren een datumdie liever niet in het hoogseizoenvalt. Zo'n aankondiging verwachtmen in de SP te lezen.Van de SP verwacht men meer: inhet algemeen op de hoogte ge·houden worden van allerlei free-

Het lijkt mij het beste als er eenvaste dag en vaste plaats is waarmensen elkaar regelmatig kunnenontmoeten. Bijvoorbeeld op Teuge,elke eerste zondag van demaand. Zonder verplichting enzonder dat je een bepaalde basis-kennis moet hebben. Gewoon eenkwestie van kijken wie er is en el-kaar helpen. Overigens zijn alter-natieve voorstellen van harte wel-kom. a

MEDEWERKERSVijf van de ruim veertig deelne-mers hebben aangegegeven welmee te willen werken aan de ont-wikkeling van deze nieuwe discipli-ne.

DE FREESTYLE WEEKHet initiatief is met algemeenenthousiasme ontvangen en zeer

KONKLUSIE EN VOORSTELVoor freestylers is het fijn als er

Paracentrum Texel BV is een der grootste kommerciële para-opleidingsscholen in Europa.In het springseizoen, dat loopt van maart t/m oktober, worden er jaarlijks vele honderden kursisten opgeleid

tot sportparachutist door een team van full- en parttime instrukteurs.Ook worden er.jaarlijks .•.•V.ele tandem- en andere vrije-valsprongen gemaakt. ~~~'fRU41

Paracentrum Texel is net als het luchtvaartbedrijf Tessel Air en de ~~ JIi/parachutistenshop Isola'Quip een werkmaatschappij van een holding. ~ 1\';11 J

Voor het springseizoen 1993 zijn wij nog op zoek naar een aantal ~'V

enthousiaste medewerkers voor de volgende funkties: Tt:.i-

Tandemmasters en/of AFF-jumpmasters m/vOp provisiebasis werk je binnen de AFF/fandemgroep.funktie-eisen: - Nederlandse tandem- en/of AFF-rating

- geschikt voor werk in teamverband- flexibel- in de Duitse taal kunnen opleiden

wat biedt PCT: - een aantrekkelijke provisie-regeling- materiaal beschikbaar gesteld door het PCT- een ruim aanbod van klanten

(hulp)instrukteur A-kursus m/vJe wordt ingezet voor het geven van weekend-kursussen opTexel en op kazernes en scholen op het vasteland. Verderdraai je mee in het roulatieschema als bijvoorbeeld manifestor,jumpmaster, vouwkontroleur e.d. tijdens de springaktiviteiten.funktie-eisen: - KNVvL (hulp)instruktienummer

- flexibel- bereid tot een zesdaagse werkweek- vakken is en vakmanschap- geschikt voor werk in teamverband- in de Duitse taal kunnen opleiden

wat biedt PCT o.a.: - een gepast salaris- een seizoen- of periodekontrakt- (beperkt) gratis springen- een leuke werksfeer- een leerzame periode

Trainee m/vJe wordt ingezet voor diverse hand- en spandiensten zoalshet schoonmaken en aftanken van vliegtuigen,vouwkontroles, uitgifte en inname huurmateriaal, e.d.funktie-eisen: . - flexibel

- bereid tot een zesdaagse werkweek- houder van het B-brevet- geschikt voor werk in teamverband

wat biedt PCT: - een aantrekkelijke zakgeldregeling- een periodekontrakt van 1-6 tot 15-9- (beperkt) gratis springen- een leuke werksfeer- een leerzame periode- begeleiding door een mentor

Degenen die interesse hebben in een of meer van dezefunkties kunnen hun sollicitatiebrief, voorzien van eenrelevant cv tot 20 januari sturen aan: ParacentrumTexel BV, t.a.v. de heer B.D. Rienks (persoonlijk),Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp (Texel).

DAFFY

bewerktdoorDinekeEikelboomen Treesvan Mierio

':. " '.;

:: ';

Tamara Koyn is een freestyle ent-housiast, met meer dan 900 free-style sprongen. Haar interessevoor freestyle komt voort uit haarberoep; ze is danslerares engeeft les in beweging aan de Sou-thern lilinois University in Carbon-dale. Ze is auteur van het boekje'Freestyle Moves' en 'More Free-style Moves' en heeft onlangseen instruktieve freestyle videogemaakt.Op 8 november '92 is ze -samenmet Dale Stuart- eerste gewordenop de WereldkampioenschappenFreestyle, die op Skydive Arizonawerden georganiseerd.Het nu volgende tweede deel isovergenomen uit Skydiving Maga-zine van februari 1992. Het eer-ste deel is in het oktobernummervan SP gepubliceerd.

DE DAFFY

De Daffy is ook weer een populai-re freestyle positie. Je kunt vanuiteen T overgaan in een Daffy maarer ook vanuit de normale relatief-houding 'instappen'. Zwaai je bo-venlichaam achterover terwijl jede benen schaart en je armen uit-strekt, dit laatste kan zowel rechtuit de zijkant van je lichaam alsgeschaard, net als de benen.Probeer je benen zover mogelijkuit elkaar te houden dat het nog

wel komfortabel is. Houd hetvoorste been ver genoeg naar vo-ren zodat de kuit goed aan de re-latieve wind gepresenteerd is. Jekunt de balans regelen door jeachterste been meer of minder tebuigen. Houd je heup recht om tevoorkomen dat je gaat draaien.

DE POISED LAYOUT BACKLOOP

Probeer eerst een normale ge-strekte backloop: begin met hetinzetten van een Stand Up. Zodraje lichaam in vertikale houding is,strek je je armen recht voor je uit.

POISED LAYOUT BACKLOOP

Deze vangen wind en zorgen er-voor dat je achterover draait.Houd je lichaam recht met de be-nen tegen elkaar en buig eenklein beetie voorover in je heup.Om in een backloop te blijven,moet je iedere keer als je in deStand Up positie bent je armenuitstrekken. Je kunt de snelheidvergroten door je armen hoger tehouden en meer te buigen in deheup. Probeer dit nu eens metéén knie gebogen. Terwijl je eengestrekte backloop doet, til je éénknie op. De voet van dat been zetje op het gestrekte been. Als dit

te moeilijk (b)lijkt, probeer daneerst de backloops wat af te rem-men en daarna de knie op te tillen.

Freestyle gaat een vaste rubriekworden in de SP. Dat daar behoef-te aan bestaat, hebben we ge-merkt door de enquete na defreestyleweek op Teuge. Over deuitkomst van deze enquete kun jeelders in dit blad lezen. Er staandus nog heel wat onderwerpen ophet programma: een beschrijvingvan de verschillende figuren (ca.11) en over zaken als konsentra-tie en kreativiteit bij freestyle. a

PARA CENTRO LOCARNOAeroporto Cantonale,6596 Gordoio

SwitzerlandAs the professional Skydiving school in Switzerland we operate .2 Portersand 0 SoloyCessno 206011 doys from March to November, except Mondoys.

(On your request we fly for your team November to Februory during the week)

Team rates 1992 [Soloy Cessna 206 5 jumpers, Pilatus Porter 10 jumpers)3000 M SFr. 35.- 3500 M SFr. 38.-

Special Team rates 1992We offer special prices for RW Teams of 5- (4+Video) or 9 participants(8+Video), training at Para Centra for 50 jumps or more.

3000 M SFr. 30.- 3500 M SFr. 35.-

PARA CENTRO LOCARNO Tel: CH-93 67 26 51 FAX: CH-93. 6738 24

I

iII,lliII

I

WORLDCUP FORMATION SKYDIVING IN GAP

HOE VERDER MET DE AIR-TO-AIR VIDEO?Van 3 tot 10 oktober werd inGap de Worldcup FormationSkydiving (FS) gesprongen, deeerste internationale wedstrijdwaar de nieuwe regels betref-fende air-to-air video jureringwerden toegepast.

springer aan het team moetentoekennen, zodat het team aan-spraak kan maken op een rejumpzodra die videospringer een foutbegaat en degenen die de verant-woordelijkheid volledig bij hetteam wilden leggen, zodat devideospringer deel uitmaakt vanhet team.De subkommissie adviseerde hetlaatste en deze strenge regelswerden opgenomen in de 'compe-tition rules' 1992.Deze regels hebben we in Neder-land met sukses toegepast op deNKP in Hoogeveen.

hangaars. Deze afdeling werd ge-leid door Arend-Jan Vissers, eenNederlandse springer die enige ja·ren geleden naar Frankrijk toog enzich inmiddels een veelgevraagdvideo-springer weet. Arend-Jan be-schikt over een studio in de han-gaar waar zijn videospullen staan.Voor de Worldcup huurde hij zeerprofessionele en dus zeer kostba-re apparatuur. Het resultaat waseen komplete regiekamer metvideo-animatie. De toeschouwerkreeg op het scherm live vrijevalbeelden met daarbij de komputer-animatie van de torrnatese-quence en een officieuze punten-telling. Interessant in het systeemvan Arend-Jan is dat de zender di-rekt in devideokamera inplugt(dus niet via de recorder), waar-door elke videospringer met eenzender kan springen, zonder vanapparatuur te wisselen.BJ Worth, voorzitter van onze sub-kommissie, heeft Arend-Jan uitge-nodigd voorstellen te doen voorhet aanschaffen of huren van eenkompleet live air-to-ground video-systeem dat voor elke WK en an-

dere wedstrijden kan worden ge-bruikt. Dit streven lijkt nu ook fi·nancieel haalbaar, want de IPCheeft sinds enkele jaren inkom-sten uit WK's.

AIR-TO-AIR IS THERE TO STAY.

De weersomstandigheden warenuiterst slecht; veel bewolking enregen, vooral in de eerste helftvan de week. Het is duidelijk datde alr-to-air jurering de wedstrijdheeft gered, waarmee is bewezendat dit ook op WK-nivo een grootvoordeel is.De regels, zoals wij die tijdens deIPC vergadering in februari van ditjaar hadden vastgesteld, hebbenprima gefunktioneerd, zo vindende meeste wedstrijdspringers enook de scheidsrechters. Slechtsenkele gevallen van onvoldoendevideobewijs deden zich voor.Reeds in de trainingsronde werdeen beroep gedaan op het VideoReview Panel toen een kamera bijhet opstaan in de kist uitviel.Het bleek dat de kameraspringerde powerknop tegen het plafond

doorArnoldCollenteur

Helaas was er geen Nederlandsteam ingeschreven. Na het weg-vallen van de Tomscats door hettragische ongeluk in Californiëpresteert momenteel geen enkelviermansteam op voldoende nivo.Wel aanwezig waren FAI-scheids-rechter Hans Luys en ondergete-kende als lid van de IPC subkom-missie.Ten aanzien van de air-to-air jure-ring roep ik in herinnering de dis-kussie die voorafging aan denieuwe regels. Tijdens de IPC ver-gadering in Parijs, februari van ditjaar, stonden twee kampen tegenover elkaar: Zij die vonden dat dewedstrijdorganisatie een video-

PICOBELLO VOOR ELKAAR.

Het centrum in Gap heeft werke-lijk een enorme prestatie geleverdvoor wat betreft de organisatie.Ondersteund door de plaatselijkeoverheid en geholpen door velevrijwilligers zorgde het centrumvoor een perfekte infrastruktuur.Hoogtepunt daarin was zondermeer de live air-tc-ground video-beelden geprojekteerd op een me-tersgroot scherm in één van de

LTB SCh Ie m a n n Verkauf-. Service-. Instandsetzung·, Zubehör-, Gütesiegel· und Nachprülungen, Gutachten.Alle Preise brutto plus Porto und Verpackung. Änderungen vorbehalten. Nachnahmeversand.

FALLSCHIRMSYSTEME und KAPPEN DMibrutto ZUBEHÖRPREISE DM/brutto ZUBEHÖRPREISE DM/brutto

Racer 2000Aufziehgriff 1 Pin 69,-- Packgummi Standard 250 9 8,60Aufziehgriff 2 Pin 78,-- Packgummi Tandem 250 9 8,60

Naro-System ab 1.442,- Aufziehgriff Student 25,-- Packgummi Mini 250 9 8,60Naro-Student ab 1.790.- Aufziehgriff Reserve Cutaway 89,-- Packgummi Reserve 250 9 8,60Vector Sport II ab 1.772,- Aufziehleine 67,-- Packschlauch für Gleiter 179,--Vector Student ab 1.874,- Brieftaschen ab 26,-- Packschürzen 40,--Zerox ab 1.718,- Brillen 'Headlites' 19,-- Packplanen 130,--Zerox Student ab 1.927,- Dytter 298,-- POD/Bridle für Reserve ab 130,--Tear Drop 2 Pin ab 1.718,- Fangleinenverbinder ab 8,-- POD für Hauptschirm ab 63,--Tear Drop 1 Pin ab 2.076,- FXC 12000 USA Model! 1585,-- POD für A+M 141,--PD 9 c ab 1.716,- FXC Prüfung 65,-- Plombenzange 79,--PD 7c ab 1.662,- FXC-Auge klein 52,-- Plomben, 250 Stück 15,--PD 7 c Reserve ab 1.716,- FXC 'V' Stück 87,-- Rauch weiss 32,--Falcon ab 2.039,- Geldbörsen ab 18,-- Rauch farbig 56,--Raven Reserven ab 1.799,- Gürtel 3-Ring 38,-- Reserve-Loop doppelt 11,50Conquest (zero Porosity) ab 1.936,- Hakenmesser mit Tasche 22,-- Reserve-Loop einfach 5,75Monarch (zero Porosity) ab 2.579,- Handdeploy ab 121,-- Reservepacken 65,--Sabre (zero Porosity) ab 2.671,- Handschuhe Leder Som mer 54,-- Slider ab 65,--Tempo Reserve 7 c ab 1.282,- Handschuhe Leder Winter 58,-- Splitslider ab 74,--Swift Reserve 5 c ab 1.290,- Handschuhe Leder Stretch 49,-- Sliderschoner 5,75Swift Plus 7 c, 145 ab 1.390,- Haupttragegurte small ab 97,-- Sprungbuch 'mars' 7,--Swift Plus 7 c, 175 ab 1.490,- Helm-Protec 99,-- SST Bodkin à 29,--Swift Plus 7 c, 226 ab 1.642,- Helmeinsätze 29,-- Stempel, RW/CRW 19,--Tempo Reserve, 7 c ab 1.536,- Hilfsschirme ab 103,-- Steuerschlaufen, Paar 29,--

Höhenmesser 'Barigo' 149,-- Spleissnadeln Set 27,--Höhenmesser Kissen 'Stoff' 29,-- Superbag 'Rucksack' ab 70,--

new rig or new main or reserve Höhenmesserfingerband 13,-- Teflonkabel, Ifm ab 10,--

5% discount! Klebeband Ifm. 3,50 Trainingsgurtzeug ab 285,--Kombie einfach 277,-- Trainingsgurtzeug mit Hänger

two canopies and new rig Kombie RW ab 275,-- und Seilzug 490,--Lederkappe 'Furygan' ab 225,-- Trenngriff/Kissen 65,--

10% discount!! Lehrbuch 'Scherer' 27,-- T-Shirt USA 33,--Magnettafel, 24 Springer 58,--

Wir belielern Sie mit allen Fallschirmkappen und Systemen. Haben Sie ein Problem, wünschen Sie Informationen oder Beratung, dann ruien Sie uns an.

Ostweg 20 - D-2900 Oldenburg - Telefon 49-441-204224 - Fax 49-44~-201990

UITSLAGEN GAP

vierman (zes ronden)1. Frankrijk Essonne 1162. USA 973. Denemarken 914. Out Cast 865. Zweden I 846. Rusland 837. EDFGDFParafun 788. Four N'Motion 789. Red Devils 75

10. Stockholm 7111. Air Time 6312. Paragone 6113. Tig Bergerac 5614. Second Chance 5415. Modulec 5416. Dark Side 5217. Toy Company 5018. Noorwegen I 4819. Mind Games 4719. Noorwegen JI 4721. Kroatië 2522. Portugal 16

achtman (zeven ronden)1. Frankrijk Hautes-àlpes 1162. USA 1153. Rusland 894. Zoolook 695. Noorwegen 696. Second Chance 537. Mind Games 528. ToyTime 48

9. Armée de I'air 32

had gestoten. Het panel vond dater geen opzet in het spel was engaf een rejump. Deze uitspraakwas een geruststelling voor velen.Er heerste namelijk nog een groteangst om punten te verliezen doorfouten van de kameraspringer. Ditbleek ook tijdens de open sub-kommissie vergadering na afloopvan de wedstrijd.Erwaren geen direkte klachtenover de 'competition rules' , maarniettemin vond de meerderheiddat op de volgende WK met eenpool van kameraspringers moetworden gewerkt, zodat de teamsrecht op een rejump hebben, alsde toegewezen kameraspringereen fout maakt.

GAAN DE REGELS VERANDEREN?

Op dit moment voeren we binnenhet subkonmissie-overleg over dete volgen koers. De leden zijnunaniem over de te verwachtenproblemen met het pool-systeem:meer werk voor de organisatie,organisatiekosten, het risiko datvideo-ervaring tot een kleinegroep springers beperkt wordt enhet risiko dat teams de kamera-springer gaan hinderen zodat zeeen rejump krijgen. Een goedvoorbeeld van de problemen inhe-rent aan het pool-systeem over-kwam de Golden Knights op deAmerikaanse Nationals: Zij kregen

tweemaal een rejump in dezelfderonde als gevolg van slecht video-werk. Bij één sprong viel de kame-raman zelfs door een formatieheen!

Het is mijn persoonlijke analysedat de teams niet zozeer het pool-systeem wensen in te voeren, als-wel zich wensen in te dekken te-gen het risiko van een fout diehun videospringer maakt. Teamswillen zich puur bekommeren omhun eigen prestatie en geen enke-le verantwoordelijkheid dragenvoor de jurering.Terwijl BJ Worth al - tegen z'n zinweliswaar - een aanzet heeft ge-daan voor het toevoegen van eenpool, kwam Rob Colpus (een En-gelse wedstrijdspringer met bijnatwee decennia ervaring en nogsteeds aktief) ineens met een lu-mieus idee: Met het oog op deorganisatorische aspekten steldehij voor dat we vasthouden aanteam-videospringers. Bij een NJ-situatie (non judgeable) kan hetVideo Review Panel een rejumptoekennen (geen sprake van opzeten dergelijke). Zodra het teameen 'Nf-loze' rejump heeft ge-maakt, verdient het de laagsteskore. Dus de skore die andersbij de eerste sprong zou zijn be-haald, of de skore van de rejump.Op deze manier wordt voorkomendat een team voordeel behaalt uithet maken van een rejump. Goe·de teams behalen immers bijnaaltijd meer punten bij een rejump.Om die reden wilden we tot nu toezoveel mogelijk rejumps voorko-men. Vandaar de keuze voor hetsysteem waar het team en devideospringer volledig verantwoor-delijk zijn voor het inleveren vangoed videobewijs.Het nieuwe idee van Rob komt te-gemoet aan de wensen van deteams (recht op rejumps) zonderhet nadeel van een pool-systeem.Let wel: het is slechts een voor-stel en misschien steekt er eenadder onder het gras die, mij inelk geval, nog niet opviel.Half februari vindt in Washingtonde IPC vergadering plaats. Ruimvoor die tijd moet onze subkom-missie schriftelijk de voorstelleninleveren. Het is wel zeker dat air-tc-air video jurering blijft en daar-om is het in ieder geval verstandigom met een videospringer te trai-nen. In hoeverre de videospringerals team lid wordt ingeschreven ofin een pool van kameraspringersterecht komt op de volgende WK,is nu nog niet te zeggen.Overigens is besloten dat de WK1993 wordt georganiseerd in Eloy(Arizona) op het centrum van Lar-ry Hili.

Als je invloed wilt uitoefenen opde besluitvoering binnen de IPC,

neem dan kontakt op met desportkommissie via Peter Derk-sen die Formation Skydiving in z'n

portefeuille heeft. De sportkom-missie zal dan het Nederlandsestandpunt formuleren. a

Boven: video en foto bijde Espace Boogie '92,foto Henny Wiggers.Hiernaast: KameramanSam Wil/iams tijdens deMidden Zeeland Boogie'92 gefotografeerd doorBertHam.

Te Koop:

~®D®W©@~@nuCID ~@U lYQl][[[Q)~UU®

TBO 3.300 uur*

gebruiksgereed*

uitstekendetechnische konditie

*uitstekend lakwerk

Voor informatie:FS Shop SkyBoutique, SteinerstraBe 8,0-7958 Laupheim,

Duitsland, telefoon 08395-2664, fax 07392-80211.

;

Iili I

IIIII

I

STRESS"Na het afwerpen van dehoofdkoepel heeft het slacht-offer om onbekende redenende reserveparachute niet ge-aktiveerd. Nader onderzoekheeft geen materiaaldefektenaan het licht gebracht."

doorDickRomkema

Deze en soortgelijke berichtenkun je wereldwijd geregeld in deparabladen tegenkomen. Veel va-ker voorkomende voorvallen zijnhet met de wind meelanden, netdie ene boom in de wijde omtrekeruit pikken om in te landen, ver-houdingsgewijs veel blessures bijdemo's en bijna geen beginnendespringer blijkt in staat om op eenjuiste wijze zijn net gemaaktesprong te beschrijven. Wat zit hierallemaal achter: Stress?

Onderstaand artikel over hetstressbegrip is een bewerking vande syllabus 'Stress in Organisa-ties' van drs. G.P.A. Bergers, vak-groep Psychologie van Arbeid enOrganisatie aan de KatholiekeUniversiteit te Nijmegen.

De laatste tijd wordt er veel ge·praat en geschreven over stress.Het is een populair begrip, datveelvuldig wordt gezien als oor-zaak van allerlei mentale en licha-melijke stoornissen. Ieder die erover praat, weet wel zo ongeveerwat stress inhoudt. Staat men erechter langer bij stil, dan blijkttoch dat er heel verschillend ge-dacht wordt over wat het woordstress nu precies betekent. Ookin de wetenschappelijke literatuurdie over dit onderwerp handelt,vindt men een grote diversiteitaan opvattingen over wat stressnu precies is. Een belangrijke re-den hiervoor is, dat stress vanuitde meest uiteenlopende disciplines (bv. psychiatrie, fysiologie enpsychologie) bestudeerd wordt.

STIMULUS - RESPONSEDEFINITIE

De meest recente definities gaanuit van een stimulus (= prikkel) .respons (= reaktie) situatie. Bijdeze visie staat de interaktie tus-sen de persoon en zijn omgevingcentraal. Een persoon wordt ge·konfronteerd met eisen en speci-fieke mogelijkheden van zijn om-geving. Daartegenover stelt hij zijn

de omgeving met zijnspecifieke kenmerken

en eisen dereakties

----.. van hetindividu

eigenschappen, wensenen vaardigheden van de

persoon

1

eigenschappen, wensen en vaar-digheden.

teringsstrategieën op hun kansvan slagen.

zie figuur 1 De eerste en tweede beoordelingbeïnvloeden elkaar (herbeoorde-ling) en dit proces bepaalt de re-aktie van de persoon, de verschil-lende emoties en konsekwenties.

Zijn deze in evenwicht met elkaar,dan is er niets aan de hand. Zijnze echter niet in overeenstem-ming met elkaar, dan kun je spre-ken van een stress-situatie.Als de omgeving meer van de per-soon verlangt dan hij aankan,spreken we van overbelasting.Als hij meer wil of kan dan vanhem verlangd wordt, is er sprakevan onderbelasting.

c) De hanteringOp basis van de tweede beoorde-ling vindt de keuze van een ofmeerdere hanteringsstrategieënplaats (en intussen valt de sprin-ger maar door. .. ). zie figuur 2

In de literatuur wordt stress ookwelomschreven als een procesvan 'stressor' tot 'strain', waarbijde 'stressor' de subjektieve erva-ring is dat er iets niet klopt en de'strain' de reaktie daarop. Mesubjektieve ervaring bedoel ikiedereen op zijn eigen manierbepaalde situatie interpreteerdaar naar handelt. In dit (denkproces kun je de volgende fasonderscheiden:

C~__s_it_u_a_ti_e_~),

FYSIOLOGISCHE/LICHAMELIJKEREAKTIES

Naast het feit dat de geest drukbezig is met het doornemen vanonderstaand schema, reageerthet lichaam ook met een aantalveranderingen. Een van de be-kendste en belangrijkste reaktiesin een stress-situatie is het aan-maken van adrenaline en nog watandere hormonen. Deze hebbentot doel om het lichaam weerbaar-der te maken. Dit gebeurt onder-meer als volgt:

Loslaten van opgeslagen sui-kers en vetten om het lichaamvan meer energie te voorzien.Een hogere hartslag en meerademhaling om te zorgen voormeer zuurstof.Toename in bloeddruk om tezorgen dat de belangrijke orga-nen voldoende bloed krijgen.Verhoogde gevoeligheid vanzintuigen.Verandering in hoeveelheidmaagzuur en spierspanning.

Kortom: Bij een beelje malfunktieben je lekker bezig met lichaamen geest.

2

t( beoordeling van situatie), dat

een •ten f)-es beoordeling van

hanteringsmogelijkheden, ,a) De eerste beoorde-ling

Hiermee wordt de eva-luatie van een situatie ( positief ) ( neutraal ) ( negatief )bedoeld. Wat is er aan ~.------0 ~.-----~ ~.---,----.de hand, is dit gevaar- ,lijk voor mij? De situa-tie kan als positief,negatief of neutraalworden beoordeeld.De kategorie negatiefkent drie vormen: Pijn-lijk/schade, dreigend,uitdagend.

( negatieve spanningen ),( uitdaging ) ( bedreiging ) (verlies/schade),

( hantering ),( gevolgen )

b) De tweede beoor-deling

Nu is de vraag diemen zich stelt: Watkan ik aan de situatiedoen? Men evalueertde verschillende han-

DE REAKTIES OP STRESS Je kan nog een onderscheid ma- centrumleider, instrukteur, mede- Is de procedure er wel voldoendeken tussen kort- en langdurige re- springers en anderen (bv. part- ingedrild?

De stressreakties kunnen we in akties. In het laatste geval be- ners en familie). Binnen de socia- Hoe wordt er over AAD's gedachtdrie groepen onderscheiden: Ge- staat er een kans dat de gezond- le ondersteuning zou je nog een en gepraat?dragsreakties, psychische reak- heid nadelig beïnvloed wordt! onderscheid kunnen maken tus- Hoeveel aandacht zit er in de in-ties en fysiologische reakties. Als je nu naar de met name ge- sen: struktie voor materiaalkennis?

drags- en de psychische reakties instrumentele ondersteuning: Bij welke weersomstandighedena) Onder de gedragsreakties kijkt, zou hier wel eens de verkla- hulp bij het oplossen van pro- wordt er nog gesprongen?

vallen bijvoorbeeld: ring kunnen zitten voor die voor- blemen, Is er positieve aandacht voor de- konsentratiestoornissen vallen waarmee dit artikel begon, emotionele ondersteuning: minder ervaren medespringer of- rusteloosheid namelijk 'onverklaarbaar' gedrag een goede verstandhouding, lach je hem alleen maar uit als- intolerant en zelfs agressief van springers in bedreigende of waarderingsondersteuning: die weer eens zit te klooien?

gedrag moeilijke omstandigheden. De waardering voor elkaars werk Wordt er bij bv. boogles voldoende- schrikreakties, chaotisch en omgeving heeft blijkbaar meer ver- en prestaties, gebriefd over de kist, de exitpro-

panisch gedrag langd dan de persoon aankan: informatieve ondersteuning: cedures, separatie- en trekhoog-- vluchtgedrag Stress. het verstrekken van noodzake- te, de dropzone. etc.?- ongelukken krijgen lijke informatie. Straalt de centrumleidingjinstruk-

EEN STRESSMODEL Al deze aspekten zijn naar mijn teur geduld uit of irritatie bij allesb) Een aantal psychische reak- mening van toepassing op het wat niet helemaal goed loopt. Hoe

ties zijn: Figuur 3 beschrijft het stresspro- springgebeuren en hebben hun toegankelijk zijn zij?- angst ces als een opeenvolging van fak- invloed op hoe de springer rea- Allemaal zaken die de subjektieve- een gespannen gevoel van toren die in een bepaalde volgor- geert op een stressor en de uit- omgeving (de beleving van de

dreiging de op elkaar inwerken. eindelijke gevolgen. springer) beïnvloeden en daarmee- ongeïnteresseerdheid, enge- weer de reaktie op een stressor.

motiveerdheid Bij de objektieve omgeving (I) zou PREVENTIE- beperkte tevredenheid met je kunnen denken aan het spring- Helaas valt een van de belangrijk-

zichzelf en de omgeving materiaal, de veiligheidsvoorzie- Hoe verminder je nu de kans op ste elementen in de reaktie op- schaamte en schulcgevoe- ningen, het manifest, het vlieg- stress bij het springen? een stressor, namelijk de kenmer-

lens tuig, de dropzone. de weersom- Uitgaande van bovenstaand mo- ken van de persoon zelf (A), heel- denkmoeheid en afname van standigheden, etc. del kun je als centrum en als (me- moeilijk vooraf te toetsen. De be-

de intelligentie De subjektieve omgeving (11)staat de)springer, maar ook als mate- trouwbare test die vooraf kan me-- geheugenstoornissen voor hoe de springer het gebeu- riaalfabrikant, op een aantal as- ten of springers bij een bedrei-

ren ervaart. Nu is het goed moge- pekten grote invloed uitoefenen, gende situatie juist zullen hande-c) En tot slot fysiologische reak- lijk dat er een verschil is tussen respektievelijk op het gebied van len, is nog niet ontwikkeld en de

ties als: de feitelijke en de ervaren situa- de objektieve omgeving enjof de vraag is of deze er ooit zal ko-- sterke transpiratie tie. Dit wordt ondermeer beïn- sociale ondersteuning. men. Pas als je werkelijk met een- sexuele problematiek vloed door de individuele kenmer- Waarom trekken mensen soms de dergelijke stressor te maken- verhoogde bloeddruk ken (A) en de sociale ondersteu- reserve niet: hebt, blijkt of je de situatie aan-- verhoogde cholesterolgehalte ning (B). Onder het laatste ver- Vergt het materiaal in bepaalde kan. a

in het bloed staan we de ondersteuning door situaties teveel handelingen?

3

Akenmerken

van de springer

I I

11 11Isubjektieve stressreakties

, omgeving ,IV

gezondheiden ziekte

Iobjektieveomgeving -.

kenmerken Àvan de spring-organisatie enhet springen

individuelereaktieop de

stressoren

beleving vanhet springen,

met destressoren

II

Bsociale

ondersteuning

I!

II

IdI!,I

DE VERWERKING VAN EMOTIONELE STRESS

POST TRAUMAIn oktober volgde ik in Finlandeen lezing, gegeven door dechef-arts van Finnair, ter gele-genheid van een instrukteurs-bijeenkomst.doorArnoldCollenteur

Bij deze luchtvaartmaatschappijhebben ze een hulpverleningspro-gramma voor personeel dat be-trokken raakt bij ernstige (vlieg)-ongelukken of andere stress-situ-aties. Het doel van dit programmais om de 'mentale wond' zo snelmogelijk te genezen. Onvolledigeof onafgemaakte verwerkingspro-cessen kunnen ertoe leiden datmensen na een ernstig voorvalniet meer funktioneren.

slechts weinig mensen zulke hogestress geheel zelfstandig kunnenverwerken. Veel mensen wordenapathisch, raken verward of levenin een trance. Dit is vaak nietzichtbaar voor anderen.Sommigen vertonen een afwisse-ling van in zichzelf gekeerdheid enagressieve uitbarstingen. In hetuiterste geval gaan slachtoffershallucineren, worden paranoia ofschizofreen.

HULPVERLENING

Het programma van Finnair is er-op gericht om de desintegratievan ons psychische systeem te-gen te gaan. Preventie is demeest voor de hand liggende ak-tie: dit begint reeds in de trainingvan vliegend personeel door mid-del van diskussies, films en foto'svan echte ongelukken. Daardooris men enigszins voorbereid op degruwels.Het tweede deel van het program-ma is de zogenaamde post-trau-ma behandeling. Bij deze behan-deling zijn drie personen betrok-ken:1) Een kollega of vriend van hetslachtoffer is de buddy. In princi-

STRESS

In ons dagelijks leven zijn er altijdvoorvallen die een bepaaldestress veroorzaken. Zolang diestress binnen bepaalde grenzenblijft -die grenzen verschillen vanpersoon tot persoon- zijn we ge-wend dat te verwerken.Ernstige voorvallen kunnen echtereen piek veroorzaken, die onzepsyche verwonden. Het blijkt dat

Te Koop:

Nieuwe hoofd koepel©@~u~©u [10@[K]u

t!S@UiJ@@nw~Guitstekend voor sponsoring

/2.150,·inklusief verzendkosten

~(ill[[@~®@® [p~©o@~ODlJ®[[O~@@[J1J@® [p~©o@

Voor Informatie:FS Shop SkyBoutlque, Stelnerstra6e 8, D-7958 Lauphelm,

Duitsland, telefoon 08395-2664, fax 07392-80211

pe kan de buddy door het slacht- durend na over de reaktie op eenoffer worden gekozen, maar het identiek ongeluk als hij heeft mee-wordt afgeraden om een familielid gemaakt.te nemen. De buddy wordt voorbe-reid op z'n taak door een training Finnair boekt goede resultatenvan slechts een dag. met deze strukturele aanpak en2) Een psychotherapeut of so- adviseert op dit moment andereciaal werker met psychologische maatschappijen om hun personeelachtergrond. op dezelfde manier voor te berei-3) Medisch personeel, een arts den.of een psychiater.Het meeste werk wordt door de TOEPASSING BIJbuddy gedaan. Deze rapporteert PARACHUTESPRINGEN?aan de professionals.

Bij parachutespringen komen ookHet klinische plaatje van de post- stress-situaties voor: malfunktiestraumatische stress toont vier en ernstige (dodelijke) ongevallenfasen: bijvoorbeeld. De springer die een

'near-miss' heeft overleefd, is een1) Tijdens de katastrofe zelf ont- stress-slachtoffer, maar ook destaat nog geen mentale wond. Er instrukteur die bij een dodelijk on-is nog geen behoefte aan behan- geluk is betrokken, loopt eendeling. Gewonde slachtoffers wor- mentale wond op.den naar een ziekenhuis getran- Binnen onze sport hanteren wesporteerd. vaak een soort macho-oplossing:

we sturen de stakker met de2) De tweede fase is die van pas- eerstvolgende kist omhoog 'omsieve aanpassing. Zij duurt enke- het gebeurde weer gauw te verge-le uren of enkele dagen. Het ten'. Deze aanpak blijkt z'n doelslachtoffer ontkent het gebeurde volledig voorbij te schieten en kanen bouwt een schild om zich zelfs grote psychische schade ver-heen. In deze fase is het belang- oorzaken.rijk dat de buddy kontakt krijgt. De Het verdient wellicht aanbevelingbuddy is aangeleerd om het voor- dat clubbesturen en instruktie-val niet te bespreken, maar uit- groepen een post-trauma behan-sluitend eventuele vragen te be- deling ontwerpen. Dit kan al heelantwoorden. Het gaat erom het eenvoudig door een aantal kader-slachtoffer gerust te stellen en leden als budddy te trainen.een gevoel van veiligheid te ge- Instrukteurs zouden ook bekendven. Het slachtoffer moet vooral moeten zijn met de basics vanniet alleen worden gelaten. hulpverlening. Ik denk dat het re-

latief eenvoudig is om hiervoor3) De derde fase duurt van twee kontakten te leggen met profes-dagen tot twee maanden. Het sionele hulpverleners of bepaaldegaat nu om een aktieve verwer- instellingen.king, waarbij de professionelehulpverleners betrokken zijn. Het Met dank aan Pekka J. Oksanen,slachtoffer vertelt vaak meerdere arts Finnair, Helsinki. Een uittrek-malen het gebeurde en moet sel van zijn lezing (in het Engels)daarin niet worden onderbroken. is aanwezig op het afdelingssekre-De slaap is vaak onrustig of wordt tariaat. adoor nachtmerries gestoord.De buddy dient vooral goed teluisteren en begrip te tonen.

dA~Als de monoloog in een dia-loog verandert, komt de ech- ~I//te heling op gang. De buddy ~~q.beantwoordt vragen en dis- :f""'D'..a~kussieert aktief. Het slacht-offer kan vaak weer aan het 4 editions : maart, mei, auq., nov.

werk in deze periode. The interesting infonnationtor every skydiver!

4) De laatste fase is de re- Subscriptions :H FL. 20 - BFR. 300

organisatie van het psy-10 V.V.P .. SKYDIVER

chisch systeem. Het slacht- Schomslraal 22offer funktioneert weer nor- B·2600 BERCHEM

maal in het werk, maar be-Rel. : ABlSKY187

leeft van tijd tot tijd nog Rekening KB 423-9080501-81

nachtmerries en denkt voort-

(

nationaal rekord reglement te ma-ken. In grote lijnen komt dit regle-ment overeen met de regels voorwereldrekords. Om het voor ieder-een duidelijk te maken, zijn de re-gels vanuit de code sportif ver-taald in het Nederlands.Hierbij wil ik iedereen die denktrekordhoud(st)er te zijn oproepenom zijn/haar rekord schriftelijkvóór 1 februari 1993 aan te meI-den bij het HBP te Den Haag t.a.v.de sportkommissie. Uiteraardvoorzien van bewijsmateriaal!In de volgende SP zullen we daneen lijst publiceren met de aktue-le rekords die het komende jaarverbroken kunnen worden. Indienniemand een claim op een rekordlegt (wat we ons niet kunnen voor-stellen) zullen we de uitslagenvan de NKP '92 als basis nemen,zodat we '93 met een kompletelijst kunnen starten.Een reglement met een standaardaanvraagformulier zal in februari'93 naar alle clubs worden ge-stuurd.Voor vragen kun je mij (meestal)bereiken na 18.00 uur op tele-foon 08360-28315.

REKORDS ZIJN ER OM TE VERBREKEN!Als we het afgelopen jaar ingedachte voorbij laten gaan,moeten we vaststellen dat erweer de nodige rekords zijnverbroken.doorCasparBurger, SK

Het sinds 1988 in Amerikaansehanden zijnde wereldrekord voorde grootste vrijevalformatie werdin juli weer naar Europa gehaalden stond hiermee op 150!Enkele weken geleden viel er eenformatie van 200 (!) personen opEurosport over m'n TV-scherm.(Zie de voorplaat, red.)Jawel hoor, weg rekord, weer te-rug naar de States.Het Nederlandse rekord staat,met de bekende windmolen vanHenny Wiggers, sinds 1991 op53. Voor Nederland een mooi aan-tal. Dat dit er op nationaal nivomeer kunnen zijn, bewijst bijvoor-beeld Zweden door op 7 augustushun rekord op 80 te stellen.Ook de dames lieten op wereld-rekordnivo van zich horen. Op 14augustus werd het oude rekord(80) verbroken en dit staat nu op100. Geweldig!

Hoe staat het met een Neder-lands damesrekord?(Zie het artikel van Anita en Ingridelders in dit nummer, red.)

Ook bij het onderdeel koepelrela-tief kennen we het rekord groot-ste formatie. In het begin van ditjaar was het wereldrekord in han-den van Frankrijk met een 36-waydiamant. Ook dit rekord is verbro-ken, maar bleef echter wel inFranse handen en staat nu op 37.Een formatie van 42 koepelsvloog reeds in Frankrijk, maarbrak voordat de voorgeschreventien sekonden voorbij waren.Hoe hoog is het Nederlandse of-ficiële rekord?Om te vergelijken: in Duitslandvloog vorig jaar oktober een 16-way diamant op weg naar eennieuw nationaal rekord. Bij onzeoosterburen zijn al vergevorderdeplannen om dit rekord in 1993weer te verbeteren (25?).Naast deze grootste formatierekords kennen we ook de zoge-naamde kompetitierekords. Ditzijn rekords die tijdens een kom-petitie (dus in wedstrijdverband)zijn gevestigd. Hierbij gaat hetdus niet om de grootste formatie,maar om het aantal gemaaktepunten of de snelste tijd.De volgende wereldrekords (WR)en nationale rekords (NR) zijn bijmij bekend:

Formatiespringen:4mans - WR 23 - NR ?8mans - WR 23 - NR?

Koepelrelatief:4mans rotatie - WR 19 - NR 174mans sequential - WR 12 - NR 78mans speed - WR 29"35

- NR 1'03"52

Natuurlijk mogen we de 'klassie-ke' onderdelen stijl en precisieniet vergeten.Bij stijl gaat het om de snelstetijd van de uitgevoerde serie.Zowel wereld- alsook nationalerekords zijn bij mij niet bekend.Bij precisie bestaan twee soortenrekords. Tijdens een aaneenge-sloten periode van twee wekenmag er worden geprobeerd omzoveel mogelijk 'nullen' te trap-pen. Tijdens deze :,"riode mogengeen andere sprongen wordengemaakt. De skore bestaat uit hetaantal 'nullen' achter elkaar plusde eerste 'misser'.Tijdens een kompetitie telt de to-taalskore als de wedstrijd volledigis versprongen.Uiteraard kunnen we bij deze on-derdelen een onderscheid makentussen een individueel- en eenteam rekord alsook een dames- eneen herenrekord.Ook van het onderdeel precisieken ik géén rekords.

Om wat meer leven in de rekord-brouwerij te blazen, heeft desportkommissie besloten om een

Doe mee en verbreek dierekords!!!

VAN STAR CREST TOT SUPER NOVAdoorHermanHartgers

Star Crest Recipient -afgekortSCR-, de oudere springers onderons kennen de betekenis. Het iseen zogenaamde 'Award', de be-loning voor een verrichting die, na-dat men een formuliertie had in-gevuld en een x-bedrag had ge-stort, werd gehonoreerd met eenidentiteltskaartle en een gebor-duurd embleem. Op het identi-tertskaartje staan aangegeven:een nummer, de naam van de be-trokkene, de plaats en de datum.

Dit werd en wordt nog steeds toe-gekend door de Bob Buquor Me-morial Star Crest Foudation.Maar er zijn er meer: de NSCR(acht- of meermansster's nachts), de SCSA (eerst dooreen hoepel en vervolgens eenvoorgeschreven formatie) en deUSA: Universal Skydiver Award(Levels, waarin men simultaanmet drie of vier springers eenvoorgeschreven freestyle program-ma dient af te werken, afgewis-seld met een formatie. Dan komtmen in aanmerking voor de StarCrest Nova, de Super Nova of deGalaxy.).

De eerste FS-formaties (meeststerren) werden uitgedacht en uit-gevoerd door de 'hot-shots' uit dejaren zestig en de toekenning vankaartie en badge heeft men inge-steld ter nagedachtenis aan BobBuquor, een ware pionier op hetgebied van FS. Zo organiseerdehij de eerste zes- en achtman,filmde voor de filmserie Ripcord,fotografeerde voor Life, SkydiverMagazine en Parachutist Magazi-ne. Hij filmde stuntscenes voor

diverse speelfilms en organiseer-de en filmde de eerste tienman.Tijdens de opnamen voor eenspeelfilm belandde hij, als gevolgvan een misspot door een mede-springer, in het zeewater, raakteonderkoeld en stierf in het har-nas.

In het modebeeld van vandaagduiken geregeld leren vliegerjas-jes op, versierd met allerlei bad-ges, die betrekking hebben opverrichtingen van anderen. Metdeze 'Awards' zou je iets op jekleding kunnen tonen wat je zelfhebt verricht. Daarmee promootje de sport, je draagt bij aan een

•••stukje parageschiedenis, laat ziendat je bent toegetreden tot de'brotherhood of freefall' en wel-licht dat het grote lekenpubliek jeeen keer voor vol aanziet.Eenieder die geïnteresseerd is enmeent voor een bepaalde 'Award'in aanmerking te komen (voor eenverrichte of nog te verrichtenprestatie) kan kontakt opnemenmet de vertegenwoordiger van deBBMSC in Nederland, HermanHartgers. Om een idee van de be-geerde badges te geven, zijn erhier enkele afgebeeld.

Herman Hartgers I 80-01, Kastan-jelaan 70, 2665 GD Bleiswijk, te-lefoon 01892-14962. a

EVENEMENTENNederlands Rekord Dames FormatiespringenDOOR ANITA VON EUGEN EN INGRIDZOETMULDER - Er zijn weer plannen (al invergevorderd stadium) om het huidige offi-ciële damesformatierekord van 14 te gaanverbeteren. Het doel is op dit moment een 20-vrouw.Waarschijnlijk gaat deze poging op zaterdag 3juli (Open Dag Klu Eindhoven) plaatsvindenuit... jawel, een F27.Er zal worden getracht aan deze rekordpogingeen trainingsdag uit de F27 vooraf te latengaan. In het februarinummer van de SP volgthierover meer informatie. Het is de bedoelingom ook een weekeinde in mei of juni met el-kaar te gaan springen op een nog nader te be-palen centrum. Op deze manier kunnen we(ook in de lucht) alvast kennis met elkaar ma-ken.Ben je geïnteresseerd en heb je voldoende er-varing in formatiespringen, geef je dan vastop. Stuur een briefje met je naam, adres, tele-foonnummer, aantal sprongen (apart het aan-tal formatiesprongen), brevet, wedstrijderva-ring in formatiespringen of ervaring als boo-giespringster en je grootste formatie, je voor-keurspositie (als base, diver of floater) enzend dit naar Anita von Eugen, Molenveld19,7391 ZD Twello.

Er zal die dag veel aandacht van de mediazijn en dus kan het interessant zijn voor eensponsor. Hieraan zal nog de nodige aandachtworden besteed. Eventuele suggesties zijn

natuurlijk altijd welkom.Het huidige rekord werd gevestigd tijdens deEerste Midden Zeeland boogie waarvan hier-onder een foto gemaakt door Max Dereta.

Derde International Holland TrophyDOOR MARIJKE DE VRIES - Van 21 t/m23 mei vindt weer de Internationale HollandTrophy plaats op vliegveld NOP te Emmel-oord. Deelnemers worden op hemelvaartsdag,20 mei, verwacht en kunnen dan vast hun tentopzetten op camping Het Bosbad, 800 metervan het vliegveld verwijderd.Er worden acht ronden gesprongen door vier-mans-precisieteams. Het minimum aantalronden is drie.Er zijn prijzen te verdienen in de kategorieëngroeps, algemeen, dames en jeugd (tot 24jaar).

BeukenReisverzekeringen

Specialist inSport-ongevallen

verzekeringenen

Reisverzekeri ngen

02154-1 3635

Hoofdscheidsrechter zal Felix van Kerckho-ven zijn, die een team van FAI-scheidsrech-ters leidt.Gedurende de wedstrijd zullen minstens tweevliegtuigen beschikbaar zijn.Inschrijfgeld bedraagt f 50,-, deelname aande wedstrijd f 200,-. Voor niet gemaaktesprongen wordt f 15,- per sprong terug be-taald.Benodigde (geldige) papieren zijn: FAI-licen-tie, springpapieren en WA-verzekering.Overigens kunnen ook individuele springersmeedoen. Indien mogelijk zullen teams gefor-

Skydiving over EuropeDOOR MARIJKE DE VRIES - SkydivingOver Europe, bekend van springvakanties inFrankrijk, Thailand en Malta, organiseert van4 tot 20 juni een bijzondere 'Skydive Holi-day' in IJsland en Florida. Het programmaomvat vijf dagen IJsland en tien dagen Flori-da.Basis in IJsland is Akureyri, zo'n 50 km vande poolcikeL Er kunnen bijzondere sprongengemaakt worden, zoals een glacierjump eneen nachtsprong (van begin juni tot half juligaat de zon in Akureyri niet onder). Tevens iser de mogelijkheid te genieten van de prach-tige IJslandse natuur.Na vijf dagen wordt er naar Tampa gevlogen(overigens is het ook mogelijk alleen aan hetIJslanddeel van de reis deel te nemen), waar

meerd worden uit individuele en reservespringers.Zaterdagavond belooft een gezellige avond teworden met paramaaltijd (f 15,-).

Inschrijven dient vóór 1 april te gebeuren.Inschrijfformulieren zijn te verkrijgen bijHerman Boerman, Schorpioenstraat 86, 3318TP Dordrecht, telefoon privé 078-184428,telefoon werk 010-4026388, fax 03211-3068.Na ontvangst van het inschrijfformulier ont-vangt men een bevestiging en een platte-grond.

Fallschirm Sport MagazinDas Fallschirm Sport Magazin erscheintalle 2 Monate und das FallschirmSport-Info berichtet in den dazwischen-liegenden Menaten.Jahresabonnemenl DM 30,-, SFr 30,-, OS 210,-

nog tien dagen gesprongen kan worden en ervolop gelegenheid is uitstapjes in de omge-ving te maken. Ook voor niet-springers aan-trekkelijk!Vorig jaar kon de reis in verband met proble-men in IJsland niet doorgaan, dit jaar echterzeker wel.Informatie is te verkrijgen bij: Angela Boxtel,Rozengracht 214b, 1016 NL Amsterdam, te-lefoon 020-6221830, fax 020-6204245 en bijSkydive City en Phoenix,

Derde Moskouoogie '93

DOOR NATHALlE CHUDIAK -In 1993 al-weer voor de derde keer een boogie bij deMoscow Parachute Club op haar dropzoneWolosowo bij de stad Tjechov ten zuiden vanMoskou.De boogie begint op zaterdag 3 juli en eindigtop zondag 11 juli. Er wordt gesprongen uitMI-8 (daarvan hebben ze er twee) en MI-6heli's en Antonov's II (hiervan staan er achtter beschikking voor de leerlingen). Er zijnloadorganizers van de Russische nationalevier- en achtman aanwezig die voor alle erva-ringsnivo's leuke en leerzame sprongen be-denken. Briefing, debriefing zowel als spronggaan in een zeer ontspannen sfeer.De akkomodatie op de dropzone bestaat uittwee 'hotels' in jeugdherbergstijl (er is bed-degoed aanwezig). Er is een apart gebouwmet een kantine waar dagelijks drie eenvou-dige, doch voedzame maaltijden worden ge-serveerd en een bar die 's avonds na hetspringen open gaat. En in roebels gerekend, isde drank bijzonder goedkoop!Er wordt in ieder geval éénmaal een exkursienaar Moskou georganiseerd waarbij een ofmeerdere van de volgende bezienswaardig-heden kunnen worden bezocht: het RodePlein, het graf van Lenin, het Kremlin, deLenin Heuvels met de Moskou Universiteit,Arbatstraat (het Russische Montmartre), demetro, de TV-toren (hoog genoeg om van tespringen ... ) en het warenhuis Goem.Deze hele reis: uit en thuis wordt u in pak-ketvorm aangeboden voor de totaalprijsvan f 2.050,-!Het pakket bestaat uit:* Het aanvragen en ophalen van het visum.* Vliegticket retour Amsterdam-Moskou

inklusief luchthavenbelasting en annule-ringsverzekering.

* Verblijf negen dagen met drie maaltijdenper dag en acht overnachtingen.

* Inschrijfgeld voor de boogie.* 20 tickets voor 13.000 ft. Voor eventueel

niet gemaakte sprongen wordt $ 15 persprong terug betaald. Uiteraard kunnentegen bijbetaling ($ 15 voor 13.000 ft)meer dan 20 sprongen worden gemaakt.

* Foto- en videospringers voor bijna elkesprong beschikbaar.

* Exkursie Moskou met bezoek beziens-waardigheden.

Vraag het informatiepakket inklusief in-schrijfformulier aan bij Nathalie Chudiak, deEerensplein 21, 2593 NB Den Haag, tele-foon/fax 070-3836687. De inschrijving sluit15 mei aangezien de visumprocedure somsenige weken kan duren!Lezers uit België kunnen informatie aanvra-gen bij Jos de Laat, Antwerpen, telefoon 03-2373881, fax 03-2373470.

Nieuws Para-expeditie Noordpool '93DOOR NATHALlE CHUDIAK - Sinds devorige SP zijn er aktiviteiten ontplooid, waar-van de belangrijkste punten in dit artikel zul-len worden samengevat.De groep belangstellenden breidt zich gestaaguit en is op het ogenblik 21! Daaronder zijntwee buitenlanders die van mij informatieontvangen doch zelf voor hun trip moetenzorgen.Van de rest van de groep gaan er zes zeker ende rest beslist vóór 1 januari '93 aangezien opdie datum de borg (f 400) moet zijn gestortop giro 699776 ten name van de redaktie SP.Het laatste nieuws is dat -afhankelijk van degrootte van de groep- de heenreis van Mos-kou via Archangel, Moermansk, Vorenta,Chatange, Norilsk en Sredny naar de noord-pool gaat of rechtstreeks Moskou - noord-pool.Op de pool zelf zijn de programmapunten:* het maken van één of meerdere sprongen,* het hijsen van de vlaggen van de deelne-

mende landen,* het afsteken van een feestelijk vuurwerk

ter ere van de springers,* het adverteren/filmen/fotograferen voor

sponsors,* het deelnemen aan een banket,* de ontvangst van de Transarctische Ski

Expeditie Rusland-noordpool-Canada,* de 'Miss Noordpool '93' verkiezing,* een tocht om de wereld,* sportwedstrijden, enz.De tocht terug gaat via een aantal steden inhet noorden van Rusland.De data zijn niet gewijzigd: Aankomst Mos-kou 17 april, start expeditie 18 april en retourMoskou uiterlijk 27 april.Alle ervaringsnivo's zijn welkom: van 0 (met

tandemmaster) tot tig sprongen en met nametandemmasters. Springers moeten zorgen dathun spring- en materiaalpapieren in orde zijnen verder wordt er -met betrekking tot de kle-ding- nog eens subtiel gewezen op mogelijketemperaturen zoals -35°C!Nadat de borgsom door de organisatie is ont-vangen, worden persoonlijke uitnodigingenverzonden die nodig zijn voor het aanvragenvan een visum.De Nederlandse groep belangstellenden heefteen eerste bijeenkomst georganiseerd, waarope~n ieder zijn wensen en verwachtingen konuiten en een vragenlijst is opgesteld voor deorganisatie in Rusland. Verder heeft er eentaakverdeling plaatsgevonden, waarbij steedstwee personen een bepaald onderwerp bij dekop zullen pakken zoals verzekeringen, kle-ding, uitrusting, dokumentatie, enz.Sponsoraktiviteiten zullen zoveel mogelijkgekoördineerd plaatsvinden om het de groepals geheel optimaal van nut te laten zijn.Nog even het financiële plaatje: Het retourtjeMoskou - pool - Moskou kost $ 2000 per per-soon, daarbij komt het retourtje Amsterdam -Moskou - Amsterdam, het visum, de kledingen wat handgeld. Met een totaalbedrag vanzes- tot achtduizend gulden moet worden ge-rekend. Het overmaken van het inschrijfgeldnaar Moskou en het aanvragen van het visumen de tickets zijn zaken die voor de groep alsgeheel centraal zullen worden verzorgd. Letop: het inschrijfgeld van f 400 moet uiterlijkop 1 januari zijn ontvangen en dat is dan te-vens de sluitingsdatum van deelname aan degeorganiseerde groep.Informatie is te verkrijgen bij Nathalie Chu-diak, telefoon/fax 070-3836687.

Malaysia 'Langkawi' Boogie '93DOOR HERMAN LANDSMAN - De Bor-neo Boogie '93 is niet meer! Het alternatief iser echter niet minder om en volgens Alexis,net terug uit Maleisië, biedt het alles wat exo-tisch ingestelde springers zich maar kunnenwensen.Het eiland Langkawi is de nieuwe lokatievoor hèt tropische springevenement van 1993.Kangkawi is het grootste jungle-eiland vaneen groep van 99 eilanden, gelegen aan deMaleisische westkust vlak bij de grens metThailand.Langkawi geldt als een van de mooiste eilan-den van Maleisië en heeft een tax-free status.Het 15 bij 5 km grote eiland beschikt over di-verse hotels, mooie stranden en een betove-rende onderwaterwereld, uitermate geschiktom te snorkelen en te duiken. Het door Alexisuitgezochte hotel voldoet aan alle eisen (niette vergelijken met Zanzibar). Het ligt aan hetstrand, heeft een zwembad en ligt ongeveertien minuten rijden van het vliegveld. Daarhebben we de beschikking over een kleineHercules en Casa. De beachloads zijn al ge-pland!! !We vliegen met Malaysian Airways vanuitverschillende Europese steden rechtstreeksnaar de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur.Alle deelnemers komen daar op 28, 29 en 30

januari aan en worden ook daar in een hotelondergebracht. Zoals het er nu naar uitziet,zullen er wat sprongen worden gemaakt op de31ste, ter voorbereiding van een groots opge-zette demonstratiesprong op 1 februari -eennationale feestdag- midden in Kuala Lumpur.Vervolgens gaat het per vliegtuig naar Lang-kawi waar we tot de 12de februari zullen ver-blijven. De terugvluchten naar Europa zullenop 13 en 14 februari plaatsvinden.Mogelijkheden om de terugvluchten te wijzi-gen, zijn volop aanwezig.De tropieal-crew bestaat uit: Alexis Perry,Michael Bouman, Herman Landsman, FredPost, Rob Colpus en Eric de Coster.We verwachten tussen de 120 en 160 deelne-mers voor dit evenement en de prijs voor eenkompleet pakket bedraagt $ 2340 (dit is in-klusief retour Europa - Kuala Lumpur - Lan-kawi, 15 sprongen, alle overnachtingen, driemaaltijden per dag en een paar exotische par-ties). Het pakket zonder sprongen komt op .$ 2100 en het pakket zonder de heen- en te-rugvlucht komt op $ 1340. Losse sprongenkosten $ 18.Voor meer informatie kun je kontakt opnemenmet Herman (telefoon 02220-11658 of11464) of met Michael (telefoon 071-225719).~1"~

DE RESERVE EN HET NUT VAN OEFENENdoorDickRomkema

Er zijn van die gebeurtenissen dieje doen twijfelen aan hoe toevalligtoeval is. Op de laatste redaktie-vergadering vroeg Nathalie Chu-diak aan mij om een stukje uit'Parachutist' te vertalen waarineen paar springers hun ervaringenmet reserveprocedures beschre-ven, met name over wat er doorhen heenging op dat moment.Tevens werd hierin benadrukt hoebelangrijk het is om geregeld dereserveprocedure voor eensprong nog eens door te nemen.

Anderhalve week na deze redak-tievergadering ging ik naar Ieugeom een paar sprongetjes te ma-ken en met het artikeltje in mijnachterhoofd, nam ik braaf voor deeerste sprong bij mijzelf de reser-veprocedure nog eens door.Je voelt hem al aankomen.Een of andere hogere macht vondhet blijkbaar ongepast dat ik opbasis van andermans ervaringeneen artikeltje over gevoelens bijeen reserveprocedure wilde schrij-ven en knoopte bij mijn derdesprong keurig mijn pilotchute ommijn rechter stuurlijnen heen.Halve remmen los en pompenhielp niets en met een gedefor-meerde chute begon ik als eenidioot rond te tollen.Wat ging er door mij heen?Dit was mijn tweede reservepro-

eedure en in tegenstelling tot deeerste keer kreeg ik geen paniek-gevoel. Ik keek goed naar de sto-ring en besliste -gezien het geweldwaarmee ik werd rondgeslingerd-dat hier niet mee te landen viel,kortom afgooien. Kijken, rechter-hand naar het releasekussentje,linkerhand aan het reservehand-vat en hopla. Vervolgens konsen-treerde ik me op een stabiele hou-ding en leek het een eeuwigheidte duren voor ik de openingsschokvan de reserve voelde, een rondebol, die zonder één slag twistopende. Parachute Case:bedankt!Er was gelukkig geen wind en erviel redelijk te sturen met de bol.Teuge was mijlenver weg (ook datnog ... ), maar toen ik ter oriëntatieeen hele draai maakte, zag ik mijnsprongmaatje Albert vlak bij mij,die alles gezien had en achtermijn hoofdchute aanging. In iedergeval was er dus hulp en dat gafeen geruststellend gevoel. Hetlukte mij om naar een geschiktweiland te manoeuvreren en iknam de Para Landings Houdingaan, die er ooit op Texel was inge-drild. De landing was veel zachterdan ik me kon herinneren van deronde bollen periode en Albertstond met mijn onbeschadigdehoofdchute in het weiland er-naast. Een fieldpack gemaakt en

voordat we het weiland uit waren,kwam het busje van Ieuge al aan-rijden.Wat de oorzaak was van een der-gelijke vreemde, moeilijk te bere-deneren storing kon niemand mijvertellen. Dat vind ik jammer, om-dat je hem dan een volgend keerniet kunt vermijden. Als iemandhet weet, graag een reaktie.

Wat me achteraf is opgevallenten aanzien van mijn beleving opdat moment:

1. Ik deed exakt wat ik eerder opde middag doorgenomen had.Dit schoot ook onmiddellijkdoor me heen!

2. Voor mijn gevoel deed ik allesheel bewust. Toch heb ik on-bewust het release kussentjeen het reserveripcord wegge-gooid. Dit merkte ik pas toenik aan mijn reserve hing.Achteraf besef ik dat dit in deopleiding aangeleerd is (han-den vrij!) en mijn 'onbewusteik' toen opgelet heeft.

3. Voor mijn gevoel ben ik na hetafwerpen van de hoofdchuteen het trekken van het reser-veripcord sekonden doorge-vallen voordat de reserve zichopende. Albert, die alles ge-zien had, wist te vertellen datde reserve onmiddellijk open

ging. Een vertekende tijdsbe-leving dus. Vermoedelijke oor-zaak: de stress-situatie. Ditheb ik in nog sterkere mate bijmijn eerste reserveprocedureervaren. Toen had ik het ideedat alles minuten duurde!

4. Ik vond het prettig om te mer-ken dat er iemand in mijn om-geving was om eventueel hulpte bieden.

5. Door vroegere ervaring metronde bollen beheerste ik vol-doende het sturen en de lan-ding met een ronde reserve. Ikvond het zelfs op dat momentwel leuk-spannend.

Wat is de moraal van dit waargebeurd verhaal:

a. Ik weet zeker dat het evendoornemen van de reservepro-cedure, bij het omhangen voormijn eerste sprong op die dag,van positieve invloed is ge-weest op het achterwege blij-ven van een panlekgevoel.

b. We hadden met drie man eenformatiesprong gemaakt. Dederde, meer onervaren sprin-ger heeft tot op het veld nietsgemerkt en gezien. Check nade opening altijd waar en hoeje medespringers hangen. Datis sowieso zinnig en ze kunnenje hulp nodig hebben! a

AAN JE RESERVE HANG JE GOED!doorKahrin vander Gaarden

Op zaterdag 10 oktober 1992 om20.15 uur kreeg ik een zwaar pa-rachutespringongeluk. Plaats: Per-ris Valley Skydive Center in Califor-nië, USA.Op het moment dat ik dit schrijf,heb ik er drie en een halve weekin een Amerikaans ziekenhuis opzitten (liggen is een betere term!)en vier weken in een Breda's zie-kenhuis. Ik heb een verbrijzeld zit-been en gekneusd ruggemerg enkan rekenen op een langdurige re-validatie. De artsen zijn er niet ze-ker van of al het gevoel in mijn be-nen terugkomt en of ik helemaalzal genezen.Hier lig ik dan, 24 jaar jong, metde gevolgen van een nachtmerrie-achtig ongeval. In deze weken hebik tijd genoeg gehad om over hethoe en waarom van het ongevalna te denken.Ik heb een lijstje gemaakt van re-denen die -volgens mij- ten grond-slag lagen aan het ongeluk, involgorde van belangrijkheid:1. Het was mijn eerste nacht-

sprong (ik heb een AFF-oplei-ding en 56 sprongen in totaal)

en ik was er duidelijk niet aantoe. Pas in het ziekenhuis rea-liseerde ik me dat ik me zéérslecht had voorbereid op desprong. Er was geen sprakevan visualisatie (me inbeeldenhoe anders het zou zijn om 'snachts te springen), het op-nieuw doornemen van de re-serveprocedure of mezelf zelfsafvragen: BEN IK HIER ALAAN TOE!!!

2. Mijn hoogtemeter was door'professionals' afgeplakt voorhet lichtstaafje, 'toevallig' van0-2500 feet.

3. Nadat ik mijn pilotchute hadgetrokken, kwam ik in eenenorme spinning mali en raak-te in paniek. Ik had grotemoeite lichamelijk èn psy-chisch om mijn hoofd koepel afte gooien en mijn reserve tetrekken.

Naderhand hoorde ik dat veel pa-ra's (in Amerika tenminste) bangzijn om af te koppelen en de re-serve te trekken. Ik zou één dingwi lIen zeggen: Angst voor de re-serveprocedure kan je dood zijn.

Vertrouw op je reserve daar is ievoor! Aarzel niet als je een slech-te koepel hebt!4. Ik sprong met een geleend rig

waar ik die dag voor het eerst-zonder problemen overigens-mee gesprongen had (drie-maal in totaal).

5. Het manifest, ofwel de instruk-teurs, gaven een erg summie-re en haastige briefing voor desprong. Nu denk ik dat je alsinstrukteur ook je mensen inmoet schatten, voor zover datmogelijk is. Vráág of ze zich denachtsprong hebben gevisuali-seerd, dat kan geen kwaad.

6. Het aantal sprongen dat jemoet hebben voordat je eennachtsprong mag maken, zouvolgens mij hoger moeten zijndan 50.

7. Mijn eigen stomme schuld. Ikhad eerder de reserve moetentrekken dan was er niets aande hand geweest. Aan de an-dere kant: had ik nog later ofniet getrokken, dan had ik ditstukje niet meer geschreven.

Ter verdere informatie: ik trok mijn

reserve op 150 feet en had hetgeluk dat ik op mijn billen terechtkwam door de openingsschok.Daardoor zijn mijn ruggegraat, neken hoofd grotendeels beschermdgebleven. Ook ben ik gered door-dat -in plaats van keiharde woes-tijngrond- de ondergrond uit omge-ploegde aarde bestond (net diedag ervoor!), die iets van de klapabsorbeerde.Ik ben goed en snel geholpen,vooral door 'Badspot Bil!' en JohnRestivo van het centrum, die bei-den op 25 feet afstand van mij ineen jeep zaten. Zij schakelden on-middellijk de paramedics in eneen helikopter.Ik heb geluk gehad, maar het zalnog lang duren voordat ik weer zallopen of springen. Ik hoop datspringers, vooral de beginnende,van mijn verhaal geleerd hebben.Trek verdorie aan die reserve, danhang je altijd goed!!!

Op het ogenblik verblijft Kahrin inhet revalidatiecentrum in Hoens-broek, waar ze hard aan het werkis om weer op de been te komen. EI

6

Dale Stuart

TamaraKoyn

enhunAAD

Op 8 november 1992, in Skydive Arizona, deelden Tamara Koyn en Dale Stuart de eerste plaatsin de Wereldkampioenschappen Freestyle. De foto's zijn van Jamie Paul en Ray Cottingham.

1000 SPRONGEN SPRINGERSALPHONS BROEKMAN

Alphons Broekman springt al sinds 1975 bij Para-club Hoogeveen. Hij begon op 32-jarige leeftijd sa-men met een kollega; gewoon uit nieuwsgierigheid.Zijn 1000ste sprong maakte hij op 18 mei 1985 teHoogeveen. Inmiddels heeft hij 2000 sprongen.

"Toen ik begon met springen, bestond de club nogniet zo zo lang. We zaten in een gebouw op het ter-rein waar nu Fokker zit. We zijn nog een keer ver-huisd, en daarna is het huidige clubgebouw ge-bouwd. Ik ben de eerste instrukteur die binnen declub is opgeleid, dus van beginnend springer totinstrukteur.In 1977, ik sprong toen twee jaar, deed ik instruk-teursexamen. Het theorie-examen was geen pro-bleem, maar toen ze daarna in m'n logboek keken,stonden er slechts 125 sprongen in! Terwijl je ertoen 200 moest hebben. Ik heb even flink doorge-sprongen en kreeg mijn instrukteurspapieren watlater.Ik heb me nooit echt gespecialiseerd in een disci-pline. Ik heb veel CRW gedaan, maar ook veel FS enPAoPAdreigt een beetie dood te bloeden, de ont-wikkeling staat een beetje stil. Tien jaar geledenhadden we op een wedstrijd tien PA-sticks, dat zalnu niet meer lukken. Daarom spring ik regelmatigPA, om het een beetje onder de aandacht te hou-den, te promoten.FS vind ik eigenlijk leuker. In 1981 zat ik in het team'Nait soez'n', met Martin Jonkers, Rob Millenaar enGerrit Molenhuis, die later vervangen werd doorHans Haandrikman. We deden mee aan de NKP van1981.In 1984 zat ik in een ander team 'High Moor' metKees Jan Tanger, Erik Schimmel en Daniel van der

J

HANS HAANDRIKMAN

Hans Haandrikman is 34 jaar en in november vadergeworden van een dochter. Hoewel zijn leven daar-door en stuk drukker is geworden, kan hij toch evenwat tijd vrijmaken om iets over zijn springkarriëre tevertellen. Zijn 1000ste sprong maakte hij op 1 au-gustus 1986 in Joure en nu heeft hij zo'n 1750sprongen.

"Ik ben in 1978 begonnen met springen op Hooge-veen. Mijn toenmalige baas was daar vlieger en ikmocht een keer met hem meevliegen. Zo is het ereigenlijk van gekomen.Mijn opleiding verliep heel voorspoedig en zonderproblemen. Ik wist vanaf het begin zeker dat ik doorzou gaan met springen: vrije val, formatiespringen ...Naïef eigenlijk, als je ziet hoeveel mensen na deeerste paar sprongen afhaken, maar dat was mijnenthousiasme in die tijd.Mijn specialismes, als je dat zo wilt noemen, zijn FSen CRW. Samen met Martin Jonkers en Rob Mille-naar ben ik eigenlijk een van de grondleggers vanhet CRW-en op Hoogeveen geweest. We haddendaar een film over gezien en gingen gewoon eenbeetje experimenteren. Best link eigenlijk, maar wis-ten wij veel ... Wat later verschenen er wel wat boek-jes, maar het was gewoon een kwestie van maarproberen. Al snel kreeg ik de naam van deskundigeop de club: als er iemand wat te vragen had overCRWzeiden ze: "Ga maar naar Hans, die weet hetwel", terwijl ik ook maar gewoon wat deed! We zijnecht door schade en schande wijs geworden. Welandden gewoon vier- of vijfmansstacks, dat deedhet altijd wel leuk op demo's.

Kooy. We werden toen eerste bij de Nationals.Ik ben altijd vrij aktief geweest voor de club. Ik hebheel lang de werving gedaan, demo's georganiseerden ik ben ook een tijd lang penningmeester ge-weest. Ik heb ook geholpen met de bouw van hetnieuwe clubhuis: ik heb de tekeningen gemaakt ende organisatie op me genomen. We hebben het ge-bouw met eigen mensen kunnen bouwen, dat wastoch wel heel bijzonder. In de loop van de tijd heb ikdie taken wat van me afgeschoven: ik heb een druk-ke baan en een gezin en ik wil ook nog tijd overhou-den om te springen.Mijn meest bijzondere sprong heb ik in Zuid Afrikagemaakt, vlak bij Johannesburg, met een invalidespringer die beide benen miste. Voor de sprongdeed die man zijn protheses af en deed andere,zelfgemaakte protheses aan. We zouden een vijf-mans relatiefsprong maken, maar ik was de enigedie hem kon bereiken, omdat hij door die zware pro-theses enorm in backslide lag.

Mijn meest bijzondere sprongen zijn de 52-mannenop Leeuwarden geweest en mijn 1080ste sprong uiteen zweefvliegtuig uit 1947. Die kist stond hier ophet vliegveld en de vlieger was wel in voor ietsleuks. We zijn naar 4500 ft gegaan. Het uitstappenwas nog een heel gedoe, want -omdat die kist vooreen groot deel van linnen was- waren er maar eenpaar punten waar je mocht steunen, maar het waswel heel bijzonder!Ik ben altijd op Hoogeveen blijven springen, omdat ikecht het gevoel heb dat het 'mijn' club is. Je kent erveel mensen, brengt er veel vrije tijd door en er ligtgewoon een deel van je sociale leven. Daarnaastheb ik vijf jaar in het bestuur gezeten en ik voel menu nog steeds betrokken. Ik help bij het organiserenvan de boogie en ik heb ook meegeholpen toen hetnieuwe clubhuis werd gebouwd. Een groot deel vanhet timmerwerk dat je hier ziet, is van mijn hand.Wat er veranderd is, vergeleken met vroeger, is datde mensen veel makkelijker zijn geworden. Als we

De manier waarop kursisten hier opgeleid worden,vind ik goed. Ik vind het zelf prettig om militairen opte leiden, omdat die na een week met hun A-brevetnaar huis gaan. Bij gewone kursisten, die het alleenvan de weekeinden moeten hebben, duurt het veellanger en je ziet ze dan ook vaker afhaken.Veiligheid vind\ ik het belangrijkste om door te gevenaan kursisten en dat is afhankelijk van de manier 0waarop je mensen begeleidt. Je hebt nu het PFF-pro- .ggramma. Ik zie daar wel wat in, ik ben heel be-nieuwd hoe dat verder gebruikt gaat worden.De ontwikkeling die ik in de loop der jaren zie, is dathet springen steeds verfijnder wordt. Wij begonnenmet tweemansrelatief, we hadden geen idee hoe hetmoest en hebben echt van onze fouten moeten Ie-ren. Nu worden er steeds grotere formaties ge-maaakt en bij kampioenschappen is het zo dat jewel met air-to-air video moet werken, omdat het an-ders niet meer te volgen is. Ik vraag me wel eens afhoe lang dat nog zo door kan gaan." a

.~ .....~._-vroeger om negen uur begonnen met springen, wasiedereen er om half negen. Nu zie je dat mensen 'smiddags om twee uur aankomen, en nog een oftwee sprongen willen maken. Wat mij betreft, gaanmensen die er vanar:s morgens vroeg zijn dan voor!Nog een verandering, maar dan meer in algemenezin, is dat de kwaliteit van het springen veel hoger isgeworden. Dat komt door de opleidingen die we nugeven en door het medium video. Een gevolg is datde top veel breder is geworden; er zijn veel mensendie op redelijk nivo springen.Wat ik belangrijk vind om aan leerlingen door te ge-ven, is het goede evenwicht tussen vertrouwen enzelfvertrouwen. Vertrouwen in het materiaal en demensen, zelfvertrouwen met betrekking tot je eigenkunnen. Daarbij is het belangrijk dat je plezier blijfthouden in de sport. Dat streberige willen skoren, dieprestatiedwang, mag van mij wel eens wat minder,want het is toch gewoon een fantastische sport! a

VEILIGHEIDSBuLLETINS 92-03 - 92-0992-03 van 26 oktober 1992 Achtergrond: Tijdens een repack teem met Parachutes de France eerst de valschermtechnikus die

kwam men tot de ontdekking dat mini-risers (met het merkteken uw materiaal in onderhoud heeft.Betreft: Confluence wrap op 3- er een hogere trekkracht dan 10 'PF' op de ringen).ring aanhechting (zie VB 88-09) kg nodig was om de reserve te Probleem: Na het trekken van het 92-08 van 18 november '92Oplossing: Uit onderzoek door de aktiveren. Onderzoek toonde aan breakaway kussen, bleven de ri-VVV is gebleken dat fabrikanten dat dit werd veroorzaakt door de sers op hun plaats zitten en Betreft: Aanvulling VB 91-03. Sky-de confluence wraps (op verzoek) twee kleine stukjes velcro die de moest de 3-ring met de hand ge- hook Reserve Pilotchute PINaanbrengen of bewezen hebben lanyards tegen de reserve top flap aktiveerd worden om de hoofd- 2233-0 gefabriceerd door Riggingdat de bevestiging van de grote aan houden. koepel te doen loskomen. Innovations Inc. tussen 16 meiring op het harnas zonder conflu- Oplossing: Verwijderen van het Oplossing: Het uitvoeren van de 1989 en 29 juli 1991, SIN 2405-ence wrap voldoende sterk is. Dit harde (hook) velcro van de LOR twee hieronder omschreven tes- 5551.houdt in dat VB 88-09 voor mate- (twee kleine stukjes) op sluitflap ten. Probleem: In april 1991 konsta-riaai van voor 1 januari 1991 nog nummer vijf. 1ste test: De gebruiker hangt met teerde men bij een Skyhook reser-steeds van kracht is. Echter voor Uitvoering: Vóór de eerstvolgende zijn harnas en mini-risers aan b.V. ve pilotchute onvoldoende veer-materiaal van na 1 januari 1991 sprong door een erkend val- het oefenharnas. Voer een norm a- kracht. Na daaropvolgend onder-is de uitvoering van VB 88-09 niet schermtechnikus. le breakaway uit met behulp van zoek zijn er meerdere pilotchutesmeer nodig. Noot: E.e.a. is niet van toepas- een unster om de trekkracht van aangetroffen met hetzelfde pro-

sing op de Campus. het releasekussen te kunnen me- bleem.92-04 van 26 oktober 1992 ten. Noteer deze waarde. Reinig Oplossing: De Skyhook pilotchu-

92-06 van 18 november '92 de releasekabels en de houslngs tes dienen gekontroleerd te wor-Betreft: Ripcord van Thomas (zie VB 91-01) en olie de release- den op voldoende veerspanning,Sports Equipment Betreft: Inspektie van de release- kabels licht in met de daarvoor konform de Rigging InnovationsProbleem: De gelijmde lasnaad housings bij de Jaguar, Campus 2 geschikte olie. test procedure TP-19F001.van de ripcordhandles kunnen los- en de Atom. 2de test: Volg dezelfde procedure Uitvoering: Bij de eerstvolgendelaten. Probleem: Wanneer de release- als bij test 1 en noteer de waarde repack door een erkend val-Oplossing: Testen door middel housings niet aan elkaar vastzit- van de trekkracht. Wanneer deze schermtechnikus.van een kracht van 40 Ibs. in de ten, kan het releasen bemoeilijkt waarde groter is dan 9 kg of wan-lengterichting van de zijde van de worden doordat de housings ten neer de risers niet direkt losgaan 92-09 van 18 november '92handle waarin de las is aange- opzicht van elkaar kunnen ver- nadat de loops vrij zijn, dienen debracht. schuiven. risers naar de fabrikant terugge- Betreft: Modifikatie van hetUitvoering: Uit te voeren door een Oplossing: Releasehousings door stuurd te worden voor modifikatie. breakawaysysteem op Galaxy tan-erkend valschermtechnikus bij de middel van een tacking aan elkaar ADVIES: Om de kracht die nodig demuitrustingen.eerstvolgende en elke daaropvoI- vastzetten. is voor het releasen akseptabel te Probleem: Verhoogde trekkrachtgende inspektie en repack. Uitvoering: Voor de eerstvolgende houden, dient men regelmatig De bij het trekken van het release-

sprong door een bevoegd val- 3-ring te releasen, de webbing bij kussen.92-05 van 26 oktober 1992 schermtechnikus. de ringen van de risers soepel te Oplossing: Modificeren van de

maken en de releasekabels te rei- risers en de releasehousings.Betreft: LOR op Atom van Para- 92-07 van 18 november '92 nigen en weer licht in te oliën. Uitvoering: Voor de eerstvolgendechutes de France. Uitvoering: Voor de eerstvolgende sprong door een erkend val-Probleem: Verhoogde trekkracht Betreft: Inspektie op het korrekt sprong door een erkend val- schermtechnikus. abij aktivatie van de reserve. funktioneren van het releasesys- schermtechnikus. Raadpleeg

CYPRESdoor Op 27 september heeft de Cypres Bij een formatiesprong heeft een springt. Op 1000 meter trekt hij ken door boven Soul ac vanafSP: NJC voor het eerst een tandempaar van de springers een 'tlying' reser- zijn handdeploy, maar er gebeurt 11.690 zonder zuurstof uit een

gered. veripcord. Tijdens de vrije val wij- niets. Hij besluit zijn hoofdchute Pilatus Porter te springen. DeHet volgende speelde zich af. zen zijn medespringers hem erop af te koppelen, maar kan het rode eerste poging mislukte door hetJumprun en afsprong op 10.000 dat er iets niet in orde is. Na de kussentie op zijn rode, wijde uitvallen van de meetinstrumen-ft en de tandemmaster trekt tus- separatie merkt betrokkene direkt overal niet vinden ... Dan maar ten, maar de tweede poging (bijsen de vijf en acht sekonden de dat zijn reserveripcord niet in de geen afkoppeling en de reserve een temperatuur van -48 gradendrogue. De release wordt op enge- pocket zit en hij kan het ook niet getrokken. Waar zat dat ripcord C) lukte, waarmee het bestaandeveer 4500 ft getrokken, maar er zien. Gehinderd door zijn hand- ook alweer? Dikke handschoenen rekord van 11.050 meter duidelijkgebeurt niets. De tandem master schoenen kan hij ook de kabel belemmeren ook deze aktie en werd gebroken. Zowel Patrick alskijkt, duwt, schudt... geen resul- niet te pakken krijgen. Om geen betrokkene geeft het op. Ineens is de beide vliegers waren uitgerusttaat. Hij trekt de breakaway- verwarring met de hoofd koepel te het groen uit z'n gezichtsveld ver- met chutes met een Cypres.handle. Intussen zit hij op enge- veroorzaken, koppelt hij de hoofd- dwenen en heeft plaats gemaakt De FAIerkent geen hoogterekordsveer 1900 ft en de tandem koepel af zonder deze te aktiveren voor de horizon. Als hij in een re- meer, aangezien de sportieveCypres snijdt de loop door en de (waarom hij dat deed, weet hij la- flex naar boven kijkt, ziet hij een prestatie in twijfel werd getrokkenreserve opent zich. Door de ope- ter niet meer). Hij kan vervolgens goed geopende koepel boven en teveel pogingen fatale gevel-ningsschok valt de hoofdchute uit nog steeds het reserveripcord of zich. Hij pakt de stuurlijnen, flairt gen hadden.de container en waait weg. de kabel niet vinden en de Cypres en landt. De freebag ligt nog geen Patrick maakte de sprong in ver-De tandemmaster meent dat de neemt het van hem over. 100 meter van zijn landingspunt band met aktiveiten voor eenreserve op ongeveer 1300 ft vol- af. Dan dringt het tot hem door: nieuwe sponsor.ledig geopend was. Op de grond Op zondag 18 oktober maakt een de Cypres heeft z'n werk gedaan!heeft men niet kunnen zien waar- 41-jarige solospringer bij Küritz De betrokken springer viert nu Na Noorwegen heeft nu ook deom de release niet heeft gewerkt. (Berlijn) een sprong met een ge- tweemaal per jaar z'n verjaardag 'Army Parachute Association

huurde Vector-student, waarmee en de club heeft nog nooit zo'n Great Britain' de Cypres verplichtPara Centro Locarno (Felix Hof- hij al vaker heeft gesprongen. Hij goede seizoensafsluiting gehad! gesteld op tandems. Op alle DZ'sstetter) registreerde rond diezeIf- is dat voorjaar opgeleid en heeft (in Engeland, Duitsland, Cyprus ende tijd eveneens een redding voor ca. 70 sprongen. Alles is normaal Eind oktober heeft Patrick de Hong Kong) worden alleen nogeen solospringer. als hij op 3500 meter alleen af- Gayardon het hoogte rekord gebro- tandems met Cypres toegelaten. e

~a1~

FANCY FAIR TEUGEdoorSP: NJC

Zondag 22 november stond Teugein het teken van blauw, geel enrose, want dat zijn de huiskleurenvan de Parachute Case en diesloot het seizoen af met een Fan-cy Fair.Men kon vanaf tien uur 's mor-gens tot zes uur 's avonds terechtvoor serieuze zaken zowel als di-verse attrakties. Er werd informa-tie gegeven over jumpsuits, Para-chutes de France materiaal, deCypres, workshops over vouwen(zero porosity materiaal) en hetkiezen van je eigen materiaal.Daarnaast waren er demonstra-ties van het maken van parakunsten kunstenaars die hun werk ten-toonstelden. Linda Brand maaktepara-sieraden van het feIgekleur-de Fimo, Hans Dillesse stelde et-sen, aquarellen en schilderijententoon en Saskia Edens objek-ten van perspex.Er was een ton waarin je het aan-tal rondjes materiaal en twee rug-zakjes waarvan je de inhoudmoest raden. Die PdeF-rugzakjeswerden uiteindelijk gewonnendoor Henk Kuizenga en ene Shiladie voor de uitreiking nauwelijksvan de fruitautomaat was weg tesleuren! De dekoratie parachute

ter waarde van f 400,- werd ge-wonnen door Ron Visser.Als prijsstunt ging van vijf tweede-hands setles om drie uur de prijsmet f 1000,- omlaag!Het hoogtepunt van de dag wasechter wel de veiling waarbij t-shirts, sweaters, boeken, logboe-ken, sporttassen enz. voor spot-prijzen van elgnaar wisselden. Deveiling werd zeer professioneelgeleid door Anita von Eugen diealles zo haarscherp in de gatenhield dat je nauwelijks nog met jeogen durfde te knipperen: voordatje het wist, had je wat gekocht. ..De veiling werd afgesloten meteen echt lederen vliegerjack meteen inzet van f 10,-!De inwendige mens werd niet ver-geten want diverse soorten war-me en koude drankjes waren ver-krijgbaar bij de gevulde speku-laas, noten, mandarijnen enz.Een pare-kadootje voor in dekerstboom, een grabbelton voorde kinderen en tenslotte eendiapresentatie '92 van Henny Wig-gers kompleteerde een bijzondergezellige dag, waarbij zo'n 150 tot200 bezoekers werden geteld endie nog werd voortgezet tijden hetHappy Hour in De Wolk. a

THE PARACHUTE CASE GOES AMERICAdoorSP: TVM

In maart 1993 is er weer eentechnisch kongres in Florida, USA.Vier van de vijf (mede)werkers vanThe Parachute Case zullen daar-aan deelnemen. We verwachtenweer helemaal materiaal tech-nisch opgefrist, met de allerlaat-ste nieuwtjes en goede afsprakenmet fabrikanten terug te komen.

WERKPLAATS DICHT, SHOP OPENKonsekwentie van deze uittocht iswel dat in deze periode de werk-plaats gesloten is. De shop blijftgewoon zeven dagen per week ge-opend. Vaste klanten die in dezeperiode aan een inspektie en re-pack toe zijn, krijgen daarvan bij-tijds bericht thuisgestuurd.Anderen zullen in hun planning re-kening moeten houden met hetfeit dat in maart geen repacks ge-pland worden.

OPENINGSTIJDENDus kom in januari, februari ofapril als je je setle voor het sei-zoen weer helemaal strijdklaarwilt hebben. Even bellen (zo'n drieweken van te voren) en je weetprecies wanneer je aan de beurtbent.In de wintertijd zijn we dagelijksvan 9 tot 18 uur open en zodra dezomertijd weer begint (zondag 28maart) blijven we tot 20 uur ge-opend.

PARA BIEBIn The Parachute Case is inmid-dels een aardige para boekenbieb ontstaan. De ruim dertig pa-raboeken in de parabieb kun jealtijd komen lezen. Ze worden nietuitgeleend, maar wel verkocht.De kollektie bestaat inmiddels uitvideo- en fotoboeken, kinderboe-'ken, materiaal technische boe-ken, boeken voor de beginnendspringer en instruktieve boekenop het gebied van FS, CRW enfreestyle. Verder zijn er boekenover het weer, voor paravliegers,het beheer van een dropzone,romans, een boek over het orga-niseren van air shows, over base-springen en the parachute pages.Naast paraboeken vind je er ookboeken over vliegeren en hang-gliding.En natuurlijk kun je niet om de deoude boeken van vroeger heen. Ineen aparte kast worden oude pa-raboeken en tijdschriften bewaardvoor de liefhebber.Om eens lekker te genieten opeen donkere doordeweeksedag ofwinderige weekenddag.

PARA VIDEO'SIn the Parachute Case is inmid-dels een aardige paravideoverza-meling opgezet. Alle vijftig paravideo's kunnen dagelijks bekekenworden, sommige zijn te koop. De

Van boven naarbeneden:Trees en Anitatijdens de veiling.Het oplettendepubliek ...De bieb, de video'sen de infotheek.

video's worden niet uitgeleend.De kollektie bestaat onder meeruit de Wally Gubbins films, de Tra-velling video's, twee voor TV be-werkte reportages van Leo Dickin-son, de jaarvideo's van MikeMcGowan, instruktieve video's,video's over Formation Skydiving,Norman Kent video's, video's metveel CRW, de skybound video's,video's met veel freestyle, wind-tunnel video's, materiaaltechni-sche video's en diverse homevideo's.

infotheek in The Parachute Casehebben doorgepluisd. Als je watmeer wilt weten over dropzones,kamerahelmen, parachutes, wind-tunnels of een onderwerp alsfreestyle bijvoorbeeld, dan vind jein de betreffende map allerlei ko-pietjes. krantenknipsels, folders,advertenties en vakbladartikelenover dat onderwerp.Niet alleen op materiaaltechnischgebied maar ook op springtechni-sch gebied wordt zoveel mogelijkverzameld.Heb je nog ideeën voor onder-werpen of heb je nog interessantmateriaal in huis dan weet jewaar je terecht kan. a

INFOTHEEKEr zijn al heel wat mensen die metplezier de mappen van de

NIEUWS OP DE MATERIAALMARKTFXC

In oktober is een schrijven uitgegaan van de FXCfabriek bestemd voor alle klanten. Onderwerp is deverplichte modifikatie op alle FXC's model 12000die bij de fabriek binnenkomen voor onderhoud encalibratie.De verbetering bestaat uit de plaatsing van drie mi·cron filters in de kontrole-unit.Het doel van deze drie filters is ervoor te zorgen datondanks slechte buitenkondities de goede metingvan de luchtdruk gewaarborgd blijft. De drie filterszorgen voor drie individuele luchtmetingen. Als eenluchtdoorgang bevroren is, onder de modder zit ofop andere wijze ineffkctief geworden is, blijven ernog altijd twee andere over om de druk van de bui-tenlucht adekwaat te meten. (Voorheen bereikte deluchtdruk de hoogte kontrole module alleen doordathet langs de randen van de voorplaat kwam.) Eenbijkomend voordeel van de micronfilters is dat zij hetbinnenwerk van de FXCunit (met de hoogte en daal-snelheid sensors) beschermen tegen binnendrin·gend vuil. Deze verplichte modifikatie is eenvoudigen maakt de kalibratie niet veel duurder dan hij alwas.

STOFFEN LINK BESCHERMERS

Degenen die met de nieuwste Merits springen, ken-nen de stoffen linkbeschermers van Parachutes deFrance reeds. Maar ze worden nu ook als losse on-derdelen geleverd in een kit van vier.De bescherm hoesjes passen zowel op een stan-

Hey

PILOT CHUTE

Precision heeft de zogenaamde 'calibrated collaps!bie Pilot Chute' ontwikkeld. Hij is al een poosje opde markt maar in de praktijk blijkt hij meer voordelente hebben dan was voorzien.

{,...... In het originele konsept was het de bedoeling eenpilotchute te ontwerpen die aan de performance van

daardmaat connectorlink als op die van een tandem.Bij elke kit zit een beschrijving hoe je de bescherm-hoesjes moet aanbrengen.De verkoopprijs ligt rond de 25 à 30 gulden.

Our CENTRO de PARACAIDISMO COSTA BRA VA is your habitat. Wecater to your species' needs and desires by offering you.- BLUE SKIES and MEDITERRANEAN SUN.- TURBINE A/C (Pilatus Olympic Porter and others).- MODERN, LUXURIOUS FACILITIES (bar, canteen, shop, dormitories,

showers, toilettes).- LOAD ORGANIZERS/RW INSTRUCTORS/COACHES (top-rated

professionals helping you to get more out of your skydives).- AIR-to-AIR and GROUND-to-AIR VIDEO SYSTEMS, VIEWING

ROOMS (the "EYE IN THE SKY" that will make your debriefings easy).- LOW DIVE RATES (discounts for "FREQUENT FLYERS" and for

TEAMS).- ALTERNATIVE SPORTS (mountain bike, rafting, sailing, surfing,

waterskiing) .- FUN (the ~ ~ is a PARTY ANIMAL af ter all).

19 december tot 6 januari

De jaarlijkse KerstboogiePARANAVIDAD '93

Send for our free information/registration package!

CENTRO de PARACAIDISMOCOSTA BRAVA

Apartado de Correops, 194, 17486 Ampuriabrava, Gerona, EspaûaTel. +3472 45 Ol 11 - Fax +3472 45 07 49

een zero porosity canopy geen afbreuk doet.Volgens de fabrikant is dit de perfekte pilotchutevoor een high performance canopy.In de praktijk ontdekten ze en passant dat het ge-bruik van deze pilot op een 'ouderwetse' parachuteveel effekt sorteerde. De ouderwetse pilotchute dierecht achter de canopy blijft staan, veroorzaaktmeer weerstand dan de 'ouderwetse' lijnen en ri-sers. Daardoor was het effekt bij de oude chutesook bijzonder goed te merken. De calibrated collap-sible pilotchute opent konstant bij een windsnelheidvan 81 knopen, dat betekent dat ie of onmiddellijkin de propwind opent en anders in de vierde sekon-de van de vrije val. Dus let op bij clear and pulls. Op de voorgrond Patriek de Gayardon met de Tonic CompetitionPrecision geeft een verkoopprijs aan van de pilot- Sui!. (foto Hans Verra en Joke van der Voort)

chute kompleet met bridle voor zo'n 240 gulden.

TONIC COMPETITION SUlT

Parachutes de France staat er niet zo bekend ommaar ze heeft ook een lijn van allerlei jumpsuits.Meest bekend is misschien wel het 'Tonic' relatief-pak. Er is nu een wedstrijdversie van dit pak op demarkt. Het Franse viermansteam heeft hem uitge-breid getest.Dit pak is helemaal gevoerd om zweet te kunnenabsorberen. Standaard op deze versie Zijn de boos-ters.De prijs ligt wel hoger dan die van de gewonerelatief-Tonic (f 525,-), namelijk zo'n 820 gulden.

ATOM BACK PACK NU OOK CU STOM

Het populaire Atom rugzakje is nu ook custom co-lour te koop. Dat betekent dat je nu een Atom rug-zakje kan bestellen in de kleuren van je eigen rig.Prijs komt op zo'n 150 gulden.

HELLER SIGHTS

FSW Heller uit Duitsland brengt volgend jaar eennieuwe zoeker voor vrije val fotografen op de markt.Het apparaat schijnt er net zo uit te zien als de be-kende Newton ringsight van Larsen en Brusgaard:met koncentrische ringen en een 'cross hair'.Over een prijs wordt nog niet gerept.

COLOUR TEST PEN

Dan Poynter verkoopt nu een acid-mesh test penmet een vilten punt. Hij zegt dat dit een snelle enmakkelijke, eenvoudige en schone manier is om denetting van een parachute te testen op de zuur-graad.De acid-mesh testing pen is makkelijk in gebruik: jetrekt een lijn met de vilten stift, wacht twee minutenen vergelijk de kleur met de kleurvoorbeelden op depen. Pink betekent dat er teveel zuur in zit en geelbetekent dat de stof OK is.Ze zijn te bestellen bij Para Publishing, Dan Poynter,telefoon (805) 968-7277, fax (805) 968-1379. OokThe Parachute Case heeft ze te koop voor 85 gul-den.

RW PLANNER

Het Amerikaanse bedrijf Aerographics dat veel paraboeken uitgeeft en onder meer ook Skydiving Maga-zine produceert, is met een nieuw logboek op demarkt gekomen. Ze noemen het een RW planner.Het formaat is net weer een slag kleiner dan de be-kende dikke logboeken. Het heeft bovendien eenluxe ogende stevige kaft. Met name de prijs is heelschappelijk. Voor f 17,50 vul je 200 tot 500 spron-gen in.

Are You Current?You can be, by reading the most up-to-date

journal of.skydiving in the world:

PARACHUTISTPARACHUTIST is the world's largest and mostauthoritative souree of skydiving information, offeringthe lalest information on equipment, technique, com-petition.salety, studenttraining andall lacets ol sportparachuting. The official publication ol the UnitedStates Parachute Association. PARACHUTIST ispublished monthly in lull color. Subscribetoday-$31.50. $68 lor airmail-to:

United States Parachute Association1440 Duke Street

Alexandria, VA 22314

NIEUW 'ARTCULATED' HARNAS

Sinds Rigging Innovations met de Flexon kwam endaarop als nieuwtje een ring liet zien die op heup-hoogte de vertikale en horizontale banden van hetharnas met elkaar verbond is het IN om een zoge-naamd 'geleed' harnas te maken, want dat zit zolekker. Vooral als je voorover buigt, schijnt het fijn tezijn.Er zijn maar een paar bevoorrechte Nederlanders diede superharnas-konstruktie in het buitenland heb-ben kunnen proeven. Vanaf december worden deeerste (RW of FS) Flexon en (freestyle) Esprit ngsvan Rigging Innovations in ons land verwacht.Als reaktie op dit fenomeen heeft de Relative Work-shop, die de Vector maakt, een speciale 100 dollar-optie aan de vector 2 toegevoegd: het articulatedharnas. Het gelede harnas van de Vector ziet eruiteraard iets anders uit. De verbinding is geen ron-de ring maar en ring met een sleuf. Hij ziet eruit alsde bekende RW5 ring, de ring die gebruikt wordt alseerste ring van het drieringsysteem. Maar het is eennieuw ontwerp dat onder de naam RW8 op de marktkomt; de ring is 1000 pound sterker dan de RW5ring. Als je deze optie op je vector 2 harnas wilt,krijg je de pocket van de pilot chute van je hoofd koe-pel wel op de onderkant van je rlg,

NIEUW FREESTYLE BOEK

Onder de naam 'just add air' heeft wereldkampioeneDale Stuart een aerial freestyle boek uitgebracht. Zijverzamelde zo'n 90 freestyle bewegingen. De stap-voor-stap instrukties bij elke beweging zijn heldergeïllustreerd. Het boek is verdeeld in tien hoofdstuk-ken.'The aerial freestyle guidebook' is meer dan eenverzameling bewegingen en houdingen. Er zitten ook.tips in van Dale zelf en een beschrijving van de seriewaarmee zij werelkampioene werd. Je vindt er ookinformàtie in over het ontstaan van freestyle. Hetboek is op A4 formaat en heeft een geplastificeerdekleuren omslag. Naar verwachting gaat het boekruim 100 gulden kosten.

MATERIAAL TRUC

Stel dat je stuurtoggles met velcro op elkaar zitten.Verder is er geen plek over om je stuurlijn op tescheren. Er zit niets anders op, je zigzagt de stuur-lijn en stopt hem tussen het zachte en harde velcrovan je stuurtoggles. Nadeel is wel dat je stuurlijnlangzaam maar zeker uit gaat pluizen.Daar is heel makkelijk iets aan te doen. Zet je stuur-toggles vast op het velcro en en geleid de overigelijn via de connectorlink terug via het ringe~e naarde punt van de toggle. Trek hem even goed aan zo-dat hij niet snel los kan schieten.

Trees van Mierio a

EVEN NAAR KASSELdoor Serge van Dijk Waren we bijna op weg naar Ber-

lijn voor de MI-8 helikopterboogie,hoor ik net op het laatste momentdat die niet doorgaat. Stelletie bu-rokraten daar. Maar goed, datwerd dus een alternatief plan.Na driftig getelefoneer, beslotenwe naar Kassei te gaan, een stadzo'n 350 km van Amsterdam.Kassei, om ervaring op te doenmet de kist. Op Texel komt nl. eennieuwe springkist (een echteCessna Caravan I) en het para-centrum Kassei beschikt al enke-le jaren over een Caravan.Na de hele avond te hebben gere-den, kwamen we doodop aan enwaren meteen onder de indrukvan de professionele opzet vanhet centrum.Het weekeinde stond voor ons ge-heel in het teken van de Caravan.Alles was nieuw voor ons, dusmoest ook alles worden gepro-beerd. Hieronder een paar erva-

I~

het nog best) en Marco Kok, de18,8 meter van Alphons Broek-man onze PA-crack (?), de Swiftvan jumpmaster Adrie Vos (tochmaar geen PAmet een BT??), dekennismaking van André Kiersmet het fenomeen schrikdraad ende landing van de laatste springervan deze dag, jumpmaster Joekede Jong, die 'spontaan' een andernulpunt koos, uiteraard tot grotehilariteit van de inmiddels ver-kleumde dropzone-bemanning.Met sunset konden we, dankzijhet enthousiasme en de enormeinzet van een ieder, terugkijken opdrie volledige wedstrijdronden,waarbij de wedijver tussen deacht teams resulteerde in eenspannende strijd tussen het teamvan Joeke de Jong, bestaande uitBert Snoeyink, Age Spaan, R.J.Zevenhuizen en Marco Schoema-ker en het team van Chris Dol, be-staande uit Alfred Oosterkamp,Tom Rodermond, Gert Turien enRené Bouman. Uiteindelijk gaven

pen.De kist klimt nogal fel. Niet meerdan een Turbo Porter maar tochzo'n 1100 voet per minuut (dePorter 1250 voet per minuut).Ze hadden daar een gladde vloeren het gebeurde dus een keer datik naar achteren gleed. Meteenging de stallwarning en waren alleogen op mij gericht...Wij hebben ons, ondanks het kou-de weer, prima vermaakt en eenaantal leuke sprongen gemaakt.Vanaf het volgend springseizoendus ook op Texel, de CessnaCaravan I. a

JUNIOR PA WEDSTRIJD PARACENTRUM HOOGEVEEN

H Nederlandsekwaliteit?oezo .Nou gewoon GOED!!!

JUMPSUITS-Hoendiepskade 2

9718 BD GroningenHolland, tel. 050-128923

Na een paar laatste waarschuwin-gen en raadgevingen kon de eer-ste stick om 10.15 uur de lucht inrichting dropzone Nieuw Balinge.Op de dropzone stond inmiddelsde parabus gereed voor de pen-deldienst naar het vliegveld eneen zeer 'integere' meetploeg omalle prestaties tot 30 meter vanhet nulpunt te registreren. Geluk-kig is de dropzone ruim 60 meterbreed, zodat er niet door sloten,maar 'slechts' door koeievlaaiengebaggerd hoefde te worden. Omvergissingen (met de eerder ge-noemde koeievlaaien) te voorko-men, werd er gebruik gemaaktvan een knaloranje nulpunt.Onder het motto 'meedoen is be-langrijker dan winnen' werden erveel leuke sprongen en landingengemaakt, waarbij menigeen er inslaagde om -behalve een goedelanding- ook nog de nodige brevet-eisen te halen.Opmerkelijk waren vooral de nul-len van Piet Kuin (de oudjes doen

doorMoniqueTeggelove

Zoals je in de vorige SP hebt kun-nen lezen, wordt er bij Paracen-trum Hoogeveen regelmatig eenwedstrijd georganiseerd. Op zater-dag 17 oktober was het de beurtaan de leerlingen (tot B-brevet).Omdat ze eigenlijk altijd overalbuiten vallen, was nl. besloten omspeciaal voor deze groep sprin-gers een junior PA-wedstrijd teorganiseren.Al snel bleek dat dit in goede aar-de viel en zo stonden er zaterdagde 17 de oktober 32 enthousiasteleerlingen en diverse jumpmas-ters klaar om dit varkentje te was-sen.De leerlingen, zowel staticlinersals vrijevalIers, begonnen de wed-strijd met een sprongenaantal va-riërend van 2 tot 41.Wedstrijdleider Gerard Fidom waser in geslaagd de faktoren arbeid(springers, jumpmasters, piloot,chauffeur en meetploeg), kapitaal(16 clubsetjes. vliegtuigen, bus)en weer optimaal te kombineren.

SUBSCRIBE Ta:

SkydivingPARACHUTING'S NEWSMAGAZINE

The international newsrnagaztne of sportparachuting. Read about the equipment,techruques, events, people and places of skydiv-ing. Free sample copy. Foreign rates: 12 Issues:US$15 (surface mail), $44 (air mail). Pay by In-ternational money order, U.S. currency, Visa,MasterCard, ArnEx. Satisfaction guaranteed ormoney back. Order today:

Dept. AU • P.O. Box 1520DeLand, FL USA 32721

ringen en tips:Frontfloaten: Perfekt, maar zorgwel voor een paar sterke armen.De kist heeft nogal een hoge exit-snelheid omdat de deur vrij vernaar achteren zit. Als floaterneem je alle wind weg; mijn vrien-den hadden nl. totaal geen moeitemet het hangen aan het rai I~e,terwijl ik er bijna afviel.Diven: Prima, totaal geen pro-bleem.Onstabiele exit: Eigen schuld.Een nadeel was wel de zeer hogeinstap van de Caravan, maar meteen laddertje is dat wel te verhel-

de prestaties van de jumpmastersde doorslag en ging het team vanJoeke de Jong met een totaalsko-re van 260,1 meter met de eerstrijken.Ook de individuele prestatieszorgden voor de nodige spanning.De eerste plaats ging hier met38,4 meter naar Marco Kok, diemet 38,5 meter op de voet werdgevolgd door Piet Kuin. De derdeplaats was met 48,9 meter voorRob Blok, die tevens op deze dagzijn achtste sprong maakte endus ook nog met zijn A-brevetnaar huis ging. De door clublidJacco Schonewille vervaardigdeen ter beschikking gestelde wis-seltrofee (landende springer on-der een square) gaat dit jaar uiter-aard naar Marco Kok.

Terugkijkend op deze dag, denk ikdat ik namens een ieder spreekals ik zeg dat deze junior PA-wed-strijd zeker voor herhaling vatbaaris. a

Wedstrijd-kalender21 december - 3 januari: Swissboogie Hercules, Zuid-Afrika. Info: 032-961-961/673, fax 32-961-741.23 december - 6 januari: Pink Kerstboogie in Triebenmet Sylvesterparty met gratis champagne en vuurwerk.Info: IPPC, telefoon 43 1 888 222, fax 43 1 889 2626.7-10 januari: Mecc Actief '93, beurs voor aktieve ensportieve vrijetijdsbesteding in Maastricht.29 januari - 14 februari: Tropische Boogie op Borneo.Info: Herman Landsman, PCT.februari: Intern. Paraskiwedstrijd in Plovdiv, Bulgarije,Paraclub Kupol. Info: telefoon/fax Plovdiv 776696.februari: Intern. Parachuting Committee, Washington.7-U maart: Parachute Symposium, Orlando, Florida.17-27 april: Para-expeditie naar de Noordpool. Info:Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836687.22 en 22 april: CRW wedstrijden bij PCF. CRW2 voor be-ginners en CRW4 voor gevorderden. Info: Kees Pig-mans, telefoon 03469-1493.21-23 mei: Intern. Holland Trophy '93. PA4 wedstrijd opvliegveld Noordoostpolder/Emmeloord. Info: HermanBoerman, telefoon 078-184428 of 010-4026388.28-30 mei: Moscow Cup bij de Moscow Club op vlieg-veld Gadinskaja, het oudste vliegveld van Moskou.4 - 20 juni: Skydive llsland en Florida. 15 dagen spring-vakantie georganiseerd door SOE. Info: Angelo Boxtel,telefoon 020-6221830, fax 020-6204245.19 en 20 juni: FS4-wedstrijd bij PCF. Info: Bob Drayer,telefoon 02503-30721.3 juli: Open Dag Klu met damesformatierekord. Info:Anita von Eugen, telefoon 05712·73345.2-U juli: Derde Moskou Boogie bij de Moscow Para-chute Club. MI-8 en MI-6 heli's. Kompleet pakket inklu-sief vliegreis, voeding, verblijf en 20 sprongen. Info:Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836676.22-25 juli: Vierde Midden Zeeland Boogie bij Para-centrum Midden Zeeland. Info: telefoon 01196-12910.31 juli - 8 augustus: Springweek paraclub F1evo.21 en 22 augustus: FS2-wedstrijd scramble bij PCF.Info: Bob Drayer, telefoon 02503-30721.28 augustus: Airshow luchthaven Lelystad.U en 12 september: Open clubkampioenschappen PCFvoor springers van 0 tot tig sprongen. Ook biplane wed-strijd. Info: Bob Drayer, telefoon 02503-30721 of Her-man Boerman, telefoon 078-184428 of 010-4026388.14-18 november: Tweede World Pops Meet in Umatilla,Florida. Info: 803-370-2614.mei of oktober '94: WK stijl en precisie, Chengdu, China.1995: Icariada in Griekenland. Luchtsport-promotie op6 lokaties in Griekenland. Voor para met de onderdelenFS, PA en stijl.

Opleidings-kalender6 feb. '93: SV-herexamen, Epe.13 en 14 feb. '93: Eerste weekeinde instrukteursoplei-ding '93-'95, Papendal.6 maart '93: Examen instrukteursopleiding '91-'93, Epe.6 juni '93: Herexamen instrukteursoplei-ding' 91-'93.18 juni '93: Tweede avondbijeenkomst instrukteursop-leiding '92-'94, Epe.10 sept. '93: clubdocentenbijeenkomst, Epe.24 sept. '93: Eerste avondbijeenkomst instriJkteursop-leiding '93-'95, Epe.9 okt. '93: SV-opleiding, Epe.6 nov. '93: Instrukteursbijscholing groep 1 + 2, Epe.13 nov. '93: SV-examen, Epe.20 nov. '93: Instrukteursbijscholing groep 3 + 4, Epe.U en 12 dec. '93: Tweede weekeinde instrukteursop-leiding '92-'94, Papendal.5 feb. '94: SV-examen, Epe.12 en 13 feb. '94: Eerste weekeinde instrukteursoplei-ding '94-'96, Papendal.5 maart '94: Examen instrukteursopleiding '92-'94, Epe.5 juni '94: Herexamen instrukteursopleiding '92-'94.wijzigingen voorbehouden, WP0292

MarktMain: Maverick 200 (blauw-groen-geel-rood) ca. 400sprongen. T.e.a.b. Info: Hubert Koekenberg, telefoon023 - 539620.Komplete set: Rig: Invader. Main: Contact light (neon)ca. 80 sprongen. Reserve: Swift plus. Set 2 jaar oud.Vraagprijs f 4.350,-. Main: Sabre 170, oktober '92 (ne-on spectrum) slechts 4 sprongen, prijs f 2.450,-. Main:PD 190, 2 jaar oud (blauw) ca. 100 sprongen, prijsf 1.350,-. Info: Klaas Brouwer, telefoon 02290-61316.Konplete set: Rig: Chaser (rood met blauwe biezen, licht-blauwe pop-top). Main: Raven 111.Reserve: SWift, 0 spron-gen. Goed onderhouden. Info: Roelof Pieters, telefoonprivé 02(}.6533911, werk 02(}.6032416, fax 442.Komplete set: Rig: Invader '86 (zwart-bordeaux). Main:Raven 11'86 (groen-blauw). Reserve: Phantom 26. Inklu-sief FXC, Barigo hoogtemeter en capje. Alles in primastaat. Vraagprijs f 3.750,-. Info: H. van Gulik, Ermelo,telefoon 03417-61661 of 52835 (na 18.00 uur).Komplete set, ook los te koop. Rig: Eagle. Main: Foil525. Reserve: 26 ft Strong Lopo. Altimaster 11hoogte-meter. Prijs f 900,-. Info: Richard Meijer, Hazepad 21,3766 JL Soest.Komplete set: Rig: Vector '86 (blauw). Main: Raven 111'86, 42 sprongen. Reserve: Raven 11'86,0 sprongen.

Prijs f 3.500,-. Info:Ad Jongeneelen, St.Gerardushof 27,4744 Be Bosschen-hoofd, telefoon01652-14043.Komplete set: Rig:Weckbecker PIT IV.Main: Foil 252, 27sprongen. Reserve:Swift. Inklusief FXC12.000, helm metDytter, hoogtemeteren geerbeg. Nieuw-prijs ca. f 9.000,-,voor f 5.000,-. Info:Annie Polstra, tele-foon 0364312360(na 19.00 uur).Komplete set: Rig:Weckbecker PIT 111'84 (blauw). Main:Strato Cloud '80(rood-geel-oranje-wit).Reserve: 26 ft Lopo'78. Prijs f 1.250,-,inklusief FXC12000f 2.400,-. Kompleteset: Rig: Vector '85(blauw). Main: Turbo'84 (rainbow). Reser-ve: Swift '87. Prijsf 3.250,-, inklusiefFXC12000f 4.400,-. Main: Fire-fly, t.e.a.b. Altimaster11f 175,-. Altimaster111f 385,-. Info: RienMeeuwisse, tele-foon 016864781.

fallschirmsportmagazinFotokalender 1993

13kleurenfoto 's uit Duitsland, Zwitserland, Frankrijk,Oostenrijk, Noorwegen, Nederland, Zweden en de USA!

(inklusief verzendkosten)

Voor slechts f 22,50

Bestellen door overmaking op postgiro 5092824 tenname van Michel Bizot, rekening Fallschirmsport, Utrecht,onder vermelding van het gewenste aantal exemplaren.

ISSN 0921-8017

jaargang 21 - nummer 3 - december 1992

Tweemaandelijkse uitgave van de Koninklijke NederlandseVereniging voor Luchtvaart Afdeling Parachutespringen

verschijningMedio februari, april, juni, augustus, oktober en december.

abonnementGratis voor leden van de afdeling parachutespringen.

Losse abonnementen kosten f 45,- per jaar (vanaf juli f 25,-) en zijnaan te melden door overmaking van dit bedrag op girorekening 68810

van de KNVvL onder vermelding van abonnement SP.

redaktieNathalie Chudiak, Frank Neervoort,Dick Romkema en Marijke de Vries.

art dlrectorRonaid van den Boogaardvormgeving en lay-out

Nathalie Chudiakvaste medewerkers

Hein Cannegieter, Arnold Collenteur, Peter Derksen, Kees de Goeijer,Bert Ham, Henk K~izenga, Trees van Mierio, Dick Pluim,

Jenny Ramakers.advertenties

Petra van den Bovenkamp 036-5324906, Tom Roggema 074-432087.druk

Van Deventer bv, 's-Gravenzande.

Koninklijke Nederlandse Vereniging voor LuchtvaartAfdeling Parachutespringen

bestuurIgor van Aperen, vz-penningmeester;

Paul Wolf, lid; Bob Rienks, lid; René Drost, lidhoofd buro parachutespringen

Mariëlle van Rijswijk, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage,telefoon 070-3245457, fax 070-3240230.

lidmaatschapAlle leden f 80,- per jaar, na 1 juli f 44,50.

Het inschrijfgeld bedraagt bij aanmelding f 8,-. Aanmeldingen terichten aan het Afdelingssekretariaat.

Inleveringsdatum kopijUiterlijk 15 januari op het redaktie-adres.

redaktie-adresNathalie Chudiak, redaktie SP, De Eerensplein 21 , 2593 NB DenHaag, telefoon/fax 070-3836687, giro 699776 t.n.v. redaktie SP.

Artikelen, reportages. brieven en beeldmateriaal overparachutespringen zijn altijd welkom. Materiaal wordt niet

teruggezonden, tenzij op uitdrukkelijk verzoek. Beeldmateriaal moetzijn voorzien van de naam van de maker en/of eigenaar. In geval

van beeldmateriaal met copyright dient een schriftelijketoestemming van de maker voor plaatsing in de SP te worden

bijgevoegd. De redaktie behoudt het recht alle ingezonden materiaalte korrigeren, zo nodig in te korten of niet te plaatsen.

Anonieme brieven worden niet geplaatst. Plaatsing zondernaamsvermelding is op uitdrukkelijk verzoek van de schrijver echter

wel mogelijk.De met naam onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijk-heid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de

redaktie weer te geven. De niet met naam onderschreven artikelenkomen van de redaktie uit en zijn samengesteld aan de hand van

informatie uit een of meerdere bronnen.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar

gemaakt door middel van druk, mikrofilm, fotokopie of op welkeandere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming

van de redaktie.

Subscriptions to SP for a full calender-year can be ordered bypayment of Dfl. 45,- (011. 70,- for airmail postage) to KNVvL.

department of Parachuting.Postgiro account: 68810 (kontributies).

Bankaccount: ABN-AMRO, 42 45 47 007.

The Relative Workshop goes to the ends of the earth

to test its rigs./

~~--------~~----------~

It's about 2:30 pm Moscow time. A Soviet An-12 turns onju mp run high over the North Pole. The lour-englne transport ishurtling along at 225 mph, tailgate down. A green light liashesin the cabin, and Relative Workshop president Bill Booth and

- ,. his Russian tandem passenger drop lrom the big aircrall.< Freelall photographer Norman Kent is right behind them.

>~ Temperature at the exit altitude ol 11,000 leet is a brisk/~, -60·C. The wind chili lactor literally goes olf the chart.

But Bill's Tandem Vector and Norman's Vector aren't lazedby the extreme conditions. The rigs pertorm Ilawiessly and allthree men land salely on the rugged ice cap.

The big An-12 lumbers around lor a second pass, this oneat 4,500 leel. Out pop two more tandems, both equipped withTandem Vectors. The result is two more happy landings in theIrigid sunshine atthe top ol the World.

You'lI probably never jump your Vector in a place as harsh/~; as the North Pole. But isn't it nice 10 know your Vector is de-!~.signed to take such conditions in stride?

Contact yourdealer today or call us to see how you canhave one ol our Vectors built lor you.

I-=-., MAKERS OF FINE PARACHUTE EQUIPMENT

Relative Worlfshop

1645 N. Lexington Avenue· DeLand, Florida USA 32724Tele: (904) 736-7589· Fax: (904) 734-7537

©1992/The. ~pi~sure~ Aelativé' I/'{orkshqp, Inc., a member of the Parachute Industry Association.,/

.(7-)~.

/ - ..~. --~.

/ ./

J'/ .> /_~"./

/

!;;-

/'/

/

I (

..1II

//;..

../ .

-,. '(

MERIT: t her eis n 0mystery. Only expe-rience and imaginationgive birth to innovation.

For ten years Parachutes de Francehas designed and produced sport para-chutes for different use, for all forms of sky-diving, for different tastes and for all weightcategories:

MainsMistralMistral XLMagnumTurboMagieMagie XLSurfair 220Surfair 175Mini SurfairRafaleContactContact LightContact 3000

Profil 260Profil 280DrakkarGalaxyB-T 80B-T 65B-T 60B-T 50B-T 40MERIT 210MERIT 190MERIT 170

Reservess.o.s.MagieMagnumGalaxyB-T 80MinimaxMinimax 7Mayday

Average : three canopies per year !It is no surprise that this experience led tothe creation of MERITcanopies. The MERITmeets the requirements of (almost) everyskydiver, thought it is not everybody'scanopy.At Parachutes de France we continue ourefforts to offer skydivers already tomorrowthe best they can dream of today.

Parachutes de France S.A.Making the future.

B.P. 247, 95523 CERGY-PONTOISE CEDE~ranCe) - Tél : (33) (1) 30 3216 33 - Télex: PARCHUT 607 061 F - Tic. : (33) (1) 30 32 4311

PARACHUTESDE FRANCE S.A.