SP 1977 5(6)

28
a, itief - !or- Jaargang 5- nummer 6-1 juli 1977 r- ,i- basis ! I voor 11 rd I1 'aler- rela- ~ie. r de .ven- club- isee rd ·ijd. mje bij 1. le 'd, indt in 1. utist SPORT PARACHUTIST "

description

KNVvL Parachutespringen Ledenblad

Transcript of SP 1977 5(6)

Page 1: SP 1977 5(6)

a,itief -!or- Jaargang 5 - nummer 6 - 1 juli 1977

r-,i-

basis

! Ivoor

11rdI1

'aler-rela-~ie.

r de

.ven-

club-isee rd·ijd.

mje

bij

1.

le

'd ,

indtin1.

utist

SPORTPARACHUTIST

"

Page 2: SP 1977 5(6)

Jaargang 5 - nummer 6 - 1 juli 1977

sportparachutistTWEJ;;MAANDELIJKSE uITGAVE VAN DEKNVvL AFDELING PARACHUTESPRINGEN

Eindredactie, samenstelling en ontwerp:Ka.rst Sikkens

Redaktie:Hein CannegieterBert Wijnands

FotografenErnst BodePaul Koudijs

Voor copy zorgden o. a. deze maand

RBDAKTIDNBBL .."':

Meeus van der PoelWim VelthuizenJan de li\ruijneTon v. d. Berg

Fred de WaartHenk Verbeek

))(Ç

De met name onderschreven artikelen zijn voor verant-woordelijkheid van de schrijvers en behoeven niet altijdde mening van de redaktie weer te geven.

Abonnement SPORTPARACHUTISTLEDEN VAN DE AFDELING PARACHUTESPRINGENONTVANGEN HET BLAD GRATIS.

Advertenties:Advertentietarieven op aanvraag.Verschijningsdatum:1 jan., 1 mrt, 1 mei, 1 juli, 1 september en1 november.

Druk: Van Deventer bv 's-Gravenzande

.;..

Deze SPORTPARACHUTIST ontvangt u op een ietslatere datum dan aanvankelijk in de bedoeling lag.Mede in verband met vakantie en ook door het feit dater één postverzending per jaar is komen te vervallenveroorzaakt dit feit.

De NATIONALE KAMPIOENSCHAPPEN zijn inm iddehweer voorbij. Uiteraard zullen wij u de volgende maandvolledig over dit evenement informeren.

De frontpagina is in KLEUR. Dit kon gerealiseerdworden door de medewerking van Jan Sikking. Hij steldede litho 's voor deze plaat ter beschikking.Normaal kost het aanmaken van deze platen ca. f 750, --.Vandaar dat we Jan danken voor zijn hulp. Misschien iser in uw vereniging wel iemand die ons aan een sponsorkan helpen om hierdoor regelmatig "gekleurd" te ver-schijnen. Mogen wij eens iets van u hieromtrent verne-men?

K

sala1

1

l~

~

(f)KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING voorLUCHTVAART, AFDELING PARACHUTESPRINGEN

Bestuur:W.A. VelthuizenE. T. H. WijnandsP. SantegoedsH. Cannegieter

- voorzitter- vice-voorzitter- algemene zaken- voorlichting- sport en instruktie- algemene projekten- secretaris tvs afdelings-- bureau

Hein Cannegieter had de laatste weken weinig tijd omiets te schrijven. Hij was te druk met trainen voor deNationale Kampioenschappen. En hij had het te druk meteten, blijkens zijn wèl ingestuurd artikel over de bistroDe Skydiver in Sittard.

Ook stuurde Hein een uitermate interessant artikelvan Henri Hegener dat hij uit Hegeners archief, waaroverwij in de vorige editie schreven, opdiepte.Inmiddels is er kontakt opgenomen met de British Para-chute Association om in Engeland een uitgeve r te vindenvoor het standaardwerk over de geschiedenis van de para-chute, dat Hegener in manuscriptvorm naliet.

Tenslotte wensen wij u een zeer plezierige vakantie.Heeft u interessante dingen beleefd? Laat het ons eensweten.

~

H. VerbeekK. Sikkens

Adres secretariaat:p/a KNVvL Jozef Israél splein 8, 's-Gravenhage.Privé (uitsluitend in de avonduren):St. Martinuslaan 124, Voorburg.Tel. 070 - 863854.

Lidmaatschap:Alle leden f 50,-- per jaar.

Het inschrijfgeld voor leden bedraagt bij aanmeldingf 4, --.

Aanmeldingen voor het lidmaatschapTe richten aan hetafdelings-secretariaat(d, t. v. de clubsecretaris) ..

Na 1 juli:Halve jaarcontributie verschuldigd.

Groetend,

KS

2

wie zorgt er voor devolgendekleu renfrontpag ina?

(

tsI

Uw copie voor de eerstvolgende uitgave dient vóór20 juli a. s. bij de eindredacteur te zijn ingeleverd.

sportparachutist E

r~~~~~~~~~===------------------------------------------

Page 3: SP 1977 5(6)

iel:i

le

r

n

eto

ver

1-

mrra+

Jist

NIEUWS VAN HET

adresboekjeHet adresboekje 1977 is verkrijgbaar bij uw clubsecre-

taris. Bent u individueel lid?Bestel dan het boekje bij de afdelingssecretaris door mid-del van een briefkaart met de woorden "adreslijst".

Wijzigingen worden regelmatig gepubliceerd.

Wijzigingslijst nr. 2:J. de Bruijne:woonplaatsen adres wij zigen inSoest, Varenstraat 354Telefoonnummers doorhalen en funktie wijzigen in:Instrukteur: TC

Pelgrom, J. J. Ir.adres en woonplaats wij zigen in Burg. Patijnlaan 140,DenHaag, telefoonnr. doorhalen; opnemen 's-avonds:070-466979

Pohlman, T. funktie aanvullen met: hulpinstr. VPCThuisnummer wijzigen in: 56

Kusters, F. P. H. adres wijzigen in: J. van Gennepstraat 13

sportparachutistBij de vorige editie heeft - door een storing in het

adresseringssysteem - een aantal 'in het buitenland woon-achtigeleden SPORTPARACHUTIST niet ontvangen.Indiendit u betreft - laat dit dan even weten aan de afde-lingssecreta ris.

Een briefkaartje met de woorden "Sportparachutist"--dd 1 mei -- kan er voor zorgen dat u het ontbrekendeexemplaar z. s. m. ontvangt.

stratostarsRam-air-springers opgelet.

Onlangs scheurde een nieuwe Stratostar over de gehelebovenkant in twee stukken tijdens de opening.Oorzaak :een te grote ring in de bovenkant van de bag, waardoorde ringen, die de verbinding vormen Lussen de canopy ende dubbele bridle van de pil otchute, door de ring van de~ag werden getrokken.De schade ontstond door het terugtrekken van het doekdoor de ring tijdens de opening van de canopy.

meldingskaarten voorvoorvallen en storingen

Enige tijd geleden zijn aan de verenigingen meldings-kaarten voor VOORVALLEN, STORINGEN enz. toege-zonden. (Dit betreft alle onregelmatige zaken, waarbijgeen ONGEVALLEN zijn .voorgevallen - deze moeten -op de gebruikelijke wijze aan de RIJKSLUCHTVAARTDIENSTworden gerapporteerd.

De Technische Commissie verzoekt alle instrukteurs,springvergunninghouders, bestuursleden enz. hiervan- vanaf heden - gebruik te willen maken!

Mochten er over het eerste halfjaar 1977 nog niet ge-melde voorvallen zijn dan verzoeken wij u dit voorvalALSNOG in te zenden.

inlegvel logboekIn het logboek dienen een aantal aantekeningen te wor-

den vermeld, zoals: watersprongen, nachtsprongen,toestemming op met ramair canopies te mogen springenenz.Om dit op uniforme wijze te doen geschieden is thanseen speciaal kaartje in bewerking.De kaarten zullen z. s. m. na het verschijnen aan de club-secretaris worden toegezonden. INSTRUKTEURS - ATTENTIE!

K.S.

veiligheid

Foto1 laat een complete weigering van de "main-container"vaneen tandem-systeem zien. De storing werd veroor-zaaktop het moment dat de "ripcord-housing" uit de be-vestiginggleed en daardoor' de "ripcordcable" klem zette.

Opmerking: Zorg er voor dat u uw ripcord soepel kunttrekkenén dat de bevestiging van "housings" en "cables"geenproblemen kunnen opleveren.Debetreffende springer trok bij deze storing hard aan

sportparachutist

zijn ripcord hetgeen resulteerde in het afbreken van deripcord-handle. Dit kunt u zien op foto 2.Bepaalde types plastic-handles zijn NIET VEILIG! Ditkunt u zelf ook controleren. Geef maar eens een paarharde rukken aan het ripcord en u zult onmiddellijk kun-nen constateren of u in het bezit bent van een goed com-pleet ripcord. Vergeet bij deze proefneming ook niet uwRESERVE-PARACHUTE!

KS

3

Page 4: SP 1977 5(6)

correcties op deuitvindingvan de parachutedoor Henri Hegener

De moderne geschiedvorsing heeft tal van bewijzengeleverd betreffende geschiedkundige feiten, die na somseeuwenlang als betonvast te zijn aanvaard, op een lemenbasis bleken te rusten. Het boeiende, romantische ver-haal dat het in de geschiedboeken zo goed deed, bleek danna diepgaande critische investigaties öf lieve legende tezijn, öf te berusten op telkens opnieuw versierde en aan-gedikte mondelinge overleveringen. Maar ook, en dat wasnatuurlijk niet zo fraai, te moeten worden gekwalificeerdals dood-banaal bedrog.

Ook met betrekking tot de niet eens zó oude geschie-denis van de parachute komen we voorstellingen vanfeiten tegen, die de waarheid bepaald geweld aandoen.Het begint reeds bij het prille begin, als SébastienLenormand, geboortig uit Montpellier, aanvankelijk hor-logemaker van beroep, later leraar, zich met de valscherm-idee gaat bezighouden. In het boek "Du Royaume de Siam"(Parijs 1691) van Simon de la Loubère, die in de jaren1687 en 1688 speciaal gezant der Franse regering aan hetHof van de Koning van Siam was, leest Lenormand over

De parachute van Lenormand van 1783.Het is geen tekening naar de werkel ijkheid , want ballonnenen vliegtuigen moesten nog uitgevonden worden. Lenor-mand sprong met dit instrument dan ook uit een hoge boom.

4

een kunstemaker die, gewapend met twee grote verspan-nen parasols vanaf een hoge stellage van bamboestokkensprong en veilig de grond bereikte. Deze vertoning, dieeen succesnummer werd, maakte zoveel indruk op deKoning, dat hij de man vast aan zijn Hof verbond.

Dat het verhaal over de Siamees Lenormand tot zijnparachute-onderzoekingen inspireerde, bewijst, dat hijde geschriften van de grote Leornardo da Vinci enFausto Veranzio, die reeds in de zestiende eeuw hètgrondprincipe van de parachute beschreven en in tekeningbrachten, niet heeft gekend. En trouwens ook niet heeftkunnen kennen, eenvoudig omdat de briljante studies vanda Vinci eerst rond drie en 'n halve eeuw later bekendwerden en in druk verschenen. En werken als van eenVeranzio, alleen het zeldzaam en kostbaar bezit van uni-versiteiten, kloosters en boekminnende rijkaards waren.

In de morgen van 26 december 1783, het gedenkwaar-dige jaar waarin J oseph en Etienne de Montgolfierde eerste luchtballons in het wijde zwerk lieten opstijgenen waarmede dus de verovering van het luchtruim eenaanvang nam, wordt ook de experimenteel-wetenschappe-lijke grondslag van de parachute als mensdragende val-breker gelegd. Erg veel wetenschap spreekt uit dit eersteexperiment nog niet. Binnen de omheining van de Corde-liers te Montpellier, die hem moet vrijwaren voor pro-fane blikken neemt Lenormand, uitgerust met twee secuurverspannen en stevig bevestigde parasols, plaats op deforse tak van een oude olm. Hij sluit de ogen en springt.Veilig bereikt hij de grond.

In het archief van Henri Hegener, de para-chutepionier, die onlangs overleed en zijnarchief aan ons naliet, troffen we een ver-moedelijk aloud artikel aan over de vroeg-ste geschiedenis van de ontwikkeling van deparachute, namelijk over de man die de pa-rachute de naam van "parachute" gaf. Ookal in die dagen trok echter de geschiedver-valsing zijn spoor. Henri Hegener, die zijnleven lang elk detail van de geschiedenisvan de parachute uitploos, vond ook overdeze vroegste geschiedenis de waarheid.

Wij laten zijn artikel zoals wij het vonden.Is de stijl misschien voor 1977 wat omslach-tig, lees het artikel dan maar een tweedekeer. Het is het waard en we zouden Hegeneronrecht aandoen zijn zorgvuldig gekozenstijl naar onze smaak aan.te passen.

HC

Het experiment dat verscheidene malen wordt herhaald,blijft echter geen geheim. Het komt ter ore van abbéBertholon, die zich sterk voor natuurkundige proefne- I1

mingen interesseert; ook Comte de Périgord, militaircommandant van de provincie Languedoc hoort eroverspreken en is geinte re ssee rd. Lenormand en Bertholonwerken verder samen en als kort daarop de grote JosephMontgolfier, Montpellier bezoekt, worden in diens bijzijneen serie demonstraties gegeven, waarbij gewichten maarook een hond en een kat, aan een parachute van de torenvan het weerkundig observatorium worden neergelaten.Montgolfier is enthousiaSt! eIn een voor de Academie van Wetenschappen te Lyon be-stemd exposé heeft Lenormand zijn uitvinding en proevendaarmee, beschreven. Hij zegt daarin de grootte van eenvalscherm te hebben berekend, waarmede een mens zondergevaar van de hoogte der wolken naar de aarde kan neer-dalen.

Abbé Bertholon gaat nu ook zelf proeven met valscher-men nemen en ook daarover schrijven. Ook Joseph Mont-golfier is van hetgeen hij te Montpellier heeft aanschouwddermate vervuld, dat ook hij, in samenwerking met de

sportparachutist

Page 5: SP 1977 5(6)

pan-tkendiee

hij

.eningieftvan

rrdenuni-

lren.'aar-

ijgensnappe-val-serste)rde-iro-secuur, detngt ,

+iald , Iéle-

ür Ierolonosephbijzijnn maa r.orenten.

n be--oevenLU een; zonderneer-

scher-Mont-:houwd, de

hutist

markies de Brantes, het thema verder uitwerkt. Op 23maart 1784 nemen zij te Avignon een reeks geslaagdeproeven, door tot zesmaal toe met hun valbreker vanafde toren van het Pauselijk Paleis te Avignon, een in eenmand geplaatst schaap neer te laten. Het succes is vol-komen.

*******************De jaren gaan voorbij. Als Lenormand, die inmiddels

leraar in de chemie en natuurkunde in Tarn is geworden,opeen dag in de "Annales de Chimie" van 1798 zit te bla-deren is hij plotseling ten prooi aan stomme verbazing.Maar meer nog grote ergernis. Zijn oog valt op een arti-kel van C.A. Prieur, getiteld: Over de uitvinding van ende eerste proeven met parachutes, waarin deze een in denalatenschap van gene raal Meusnier gevonden brief vanJoseph Montgolfier publiceert. De generaal had een lucht-schip ontworpen, een voor die tijd zeer verdienstelijkontwerp, dat echter, zoals nog een eeuwlang het lot vanalle luchtschip- en vliegtuigontwerpen zou zi-jn, een dood-geboren kind was; eenvoudig, omdat het nog een eeuwmoest duren, voor men over het onontbeerlijk voortbewe-gingsorgaan, de sneldraaiende, lichte benzinemotor zoubeschikken. In die brief, gedateerd: Avignon, 24 maart1784 schrijft Montgolfie r aan zijn vriend de gene raai,diehij tutoyeert:

"Th: ben op een idee gekomen en haast mij je hiervanmededeling te doen, want je zult er waarschijnlijk nutuit kunnen trekken in verband met de proefnemingen metje luchtschip. Het betreft het vervaardigen van een para-chute, waarmede men, indien dat nodig is, vanuit eenballonnaar de aarde kan afdalen, gemakkelijk en zondergevaar. Wij hebben gistermiddag de proef genomen enik zal je verslag uitbrengen van het succes. "

Vanzelfsprekend is Lenormand diep geschokt. Dit iszijn idee, zijn werk, zijn practische verwezenlijking.Aanstonds stelt hij zich met Prieur in verbinding en ver-telt correct en gedocumenteerd hoe de feiten liggen. Hijnoemtde namen van vijf getuigen die bij zijn proefnemingenaanwezigwaren, maar stelt óók vast, dat citoy.en Mont-golfier tijdens zijn verblijf te Montpe ll.ier eind 1783,enkeledemonstraties heeft bijgewoond en zich zeer inge-nomentoonde met de benaming parachute, die hij Lenor-mand, aan zijn uitvinding had gegeven: Prieur is eenrechtschapen man die zich door de wereldnaam van een Mont-golfterniet van de wijs laat brengen. En in de "AnnalesdeChimie" van 22 oktober 1801 zegt hij dat de rechtvaar-digheiden het belang van de waarheid hem nopen aan hetschrijven van citoyen Lenormand publiciteit te geven.

Montgolfier heeft, jammer genoeg, niet de grootheidkunnenopbrengen Lenormand een woordje te schrijvenenamende honorable te doen. De "Revue de l 'Aviation"vanoktober 1907, die de in de "Annales de Chimie" ge-publiceerde stukken afdrukte, noemde tere-cht Montgolfier'srol "niet erg schitterend".

******************

Gezien de verklaring van een enkele contemporainschrijver zou men kunnen zeggen dat Montgolfier geenexcuusschuldig was, omdat de parachute-idee al heelvroegdoor zijn brein woelde. Al vóór Lenormand. Wezullendirect horen, dat daar nooit enig bewijs voor is ge-leverd. Eerstens heeft A. G. Rozier in zijn "Dissertationsur les aé rostats des anciens et des modernes" (Genève1784) verteld, dat J oseph reeds op twaalfjarige leeftijd(watdan omstreeks 1751 moet zijn geweest) met tweeparasols van de eerste etage van de ouderlijke woning isgesprongen. Zelfs zo dit waar is dan bewijst dit simpelefeit nogniets en zou ook de Siamese acrobaat prioriteits-rechtenkunnen doen gelden.Verderheeft Baron 'de Gérando, die in mei 1814 eenvoordrachtover de uitvinder van de luchtballon hield,naeerst over de proefnemingen te Avignon te hebben ge-sproken, de sensationele mededeling gedaan, dat deeerste ballons die J oseph en Etienne Montgolfier teAnnonayin de lucht lieten opstijgen, reeds met een para-

sportparachutist

chute waren uitgerust. Iets dat domweg verzonnen is!De parachute-idee liet de bewonderaars van de Mont-

golfiers niet los. In 1835 publiceerde Antoine Poncer zijn''Mémoires historiques sur Annonay et le Haut-Vivarais".Deze laat Joseph Montgolfier rond 1777, dus zo'n zesjaar vóór de uitvinding van de luchtballon een gedurfdesprong maken vanaf het dak van zijn woning te Annonay.Met parasols natuurlijk! Abbé Filhol nam het verhaalover in zijn "Histoire religieuse et civile d 'Annonay etdu Haut Vivarais" (Annonay 1880).De desbetreffende tekst luidt: "Joseph had intussen deparachute uitgevonden en haastte zich daarmede de eersteproeven te nemen. Spoedig zagen een aantal inwoners vanAnnonay tot hun schrik, hoe hij zich van het dak van zijnhuis wierp. Maar hun verbazing maakte spoedig plaatsvoor bewondering, toen zij gewaar werden, hoe hun on-dernemende medeburger zich door een parachute doorde lucht liet dragen en rustig op het plaveisel van destraat, die vol nieuwsgierigen stond, terecht kwam".Ook de Montgolfier-biograaf Léon Rostaing, die natuur-lijk geen kwaad vermoedde, maakte voor zijn, grootswerk "La famille de Montgolfier , ses alliances et sesdescendants" (Lyon 1893) van deze interessante informa-tie een daIlkbaar gebruik. En ook weer comte de la Vaulxen Paul Tissandier in hun boek "Joseph et Etienne deMontgolfier" (Annonay 1926) een kostbaar plaatwerk,waarvan het tekstgedeelte grotendeels op het werk vande Montgolfier-kenner Rostaing is gebaseerd. Ook zijvertellen het verhaal rustig na.

Als men het relaas van J oseph 's koene duik aandachtigleest, krijgt men de indruk alsof het een parachutesprongvan de Empire State Building beschrijft.Want eerst zien "een aantal inwoners" tot hun schrik"hoe hij zich van de top van het dak stort" en tegen detijd dat hij beneden is "staat de straat vol nieuwsgierigen"Joseph Montgolfier heeft de legende feitelijk zelf tenietgedaan. in zijn brief van 24 maart 1784 aan Meusnier,waarin hij zegt: "Ik ben op een idee gekomen en haastmij je hiervan mededeling te doen. Wij hebben gisterende proef genomen". Dat wijst er duidelijk op dat zijnparachute-idee niet van 1777 dateerde.

Toen in 1883 de honderdjarige herdeIlking van deeerste ballonoplating door de Montgolfiers werd gevierdkwam ook Joseph's legendarische parachute-proevenvan vóór 1783 ter sprake. In het maandblad "1'Aé ronaute "van oktober 1883 wijdde Gabriel de la Landelle daar eenartikel aan, met de vragend gestelde titel: Is de uitvin-ding van de parachute wat de moderne tijd betreft, hetwerk van de illustre Joseph de Montgolfier geweest?".De schrijver concludeerde: "Er is reden voor mogelijketwijfel. Daarom zal het blad "1 'Aé ronaute" , uit welkenaam ik hier spreek, met grote erkentelijkheid authen-tieke inlichtingen dienaangaande, tegemoet zien. "

Er is nooit iemand met de gevraagde inlichtingenkomen opdagen.

**************Was Sebastien Lenormand eerst diep onrecht aange-

daan, later zou zijn naam in de annalen der luchtvaartblijven voortleven met groter eer en roem dan hij zichooit had kunnen dromen. Uit Montpellier geboortig wasook Guillaume, Louis Figuier. Figuier, chemicus en on-uitputtelijk vulgarisator, schrijver van vele boeken overuitvinders en uitvindingen, een man met een zeer vrucht-bare pen, maar klaarblijkelijk óók met een zeer vrucht-bare duim, liet in het in 1868 verschenen tweede deelvan zijn vierdelig "Les Nlerveilles de la Sc iencè " waarinhij ook de historie van de parachute behandelt, Lenormandeen daad stellen, die de man zo hij nog in leven ware ge-weest, met diepe ontzetting moet hebben vervuld. Washet een wraakneming voor het onrecht Lenormand aange-daan, was het zijn, Figuier's antwoord op het wilde dak-sprongverhaal dat Poncer in 1835 de wereld in had ge-stuurd, Of was de drijfveer de meerdere eer en glorievan zijn dierbaar Montpellier? Wij weten het niet. Maarfeit is, dat hij in zijn boek verteld dat Lenormand metzijn beide handen een parasol omklemmend, in december

5

Page 6: SP 1977 5(6)

Het Observatorium van Montpellier zoals het er in 1783in werkelijkheid uitgezien moet hebben.

.1783 van de hoge toren van het weerkundig observatoriumte Montpellier sprong. Een interessante illustratie diede vertelling verlucht, laat zien hoe dat in zijn werkingging.

Dit verhaal en met het verhaal de illustre ring , wasniet het gevolg van onvoldoende bronnenstudie, het wasbewust historisch bedrog. Het was pure fraude: Figuierciteert eerst woordelijk het begin van de originele tekstvan Lenormand's verweer, maar verandert de rest naareigen smaak. Hier volgende de beiden teksten:

In de "Annal.es de Chimie" staat te lezen: "Het wastijdens de bijeenkomst der Staten van Languedoc, tegenhet eind van december 1783, dat ik (Lenormand) de proe-ven nam, waarover Bertholon schreef. Citoyen Mont-golfier vertoefde toen te Montpellier. Hij was getuige vanenkele van deze proefhemingen. Hij verklaarde zich zeeringenomen met de benaming parachute die ik (Lenormand)aan deze toestellen gaf en stelde enkele wij zigingen voor".

Figuier maakte er zevenenzestig jaar later van: "Hetwas tijdens de bijeenkomst der Staten van Languedoc,tegen het eind van december 1783, dat Lenormand deproef nam. Hij wierp zich, uitgerust met zijn parachute,boven van de toren van het Observatorium van Montpellier.

Montgolfier, die toen te Montpellier vertoefde was getuigevan deze ademstokkende vertoning en verklaarde zichzeer ingenomen met de benaming parachute die Lenormandaan het toestel gaf".

Deze historische beetnemerij is aan het licht gebrachtdoor de knappe Franse historicus Jules Duhem, die ookheeft vastgesteld dat de tekening in het boek van Figuierhet Observatorium van Montpellier laat zien, zoals datin 1868 was, terwijl in 1783 in de tijd dat de sprong zouhebben plaats gehad, die buurt er heel anders uitzag.Het Observatorium maakte toen namelijk nog deel uit vande stadswallen en van belendende percelen was nog geensprake.

~~.>"

~: ...~:,

r ".J'\ ••:~J.{,:" !.....•.

t~.... 0, .::..;:..

....-~' ...'..(... ", .:,.

6

De volkomen imaginaire parachutesprong van Lenonnandvan het Observatorium te Montpellier eind 1783.

'.:: ,,;::-. ....':~~~\~~~:·~~:··f~~~:~i~?~·"~:~:~;~. ~" .-.- .:;...;.: .. ':;'"

"'-;:~.~:~-..:~(~

~.,.;.:..~.'; ":,~;,.~·~;Yil~M:~.~~-....~J

·i,."i,':.~"",,):~~~~\o;-",:

.,~.,,--4

spo rtpa rachutist

Page 7: SP 1977 5(6)

nnand

;--::'~....~: ".,<>~}à~~~:;.;...•...

iutist

opz'n para's etenin sittard

In spanning voor de deur. Komen ze of komen ze niet.

Bijna kan het feest beginnen - de springers arriverenbij de bistro.

Ferdi en Wilma Thijssens trekken de parachute weg:Bistro "de Skydiver" is geopend.

7

Als je dacht dat je alles wat de parasport in ons landje

heeft te bieden, hebt gehad, ben je vermoedelijk nog nooit

in Bistro "De Skydiver" in de Stationsstraat in Sittard ge-

weest. Eindelijk een plek in ons land waar je echt helemaal

uit kunt gaan, maar toch ergens een beetje thuis bent,

wantterwijl je je te goed doet aan het meer dan voortref-

felijke eten, word je omzoomd door paraposters , para-

foto's, parafilms, parastickers, para-attributen, terwijl

je bediend wordt door vrouw Annie en dochter Claudine

inparatenue.

Eigenaar, chef-kok Math. van Kemenade mag na een

ongevalniet meer springen. "Ik heb soms zo'n behoefte

aan springen dat ik er niet van kan s'lapen. Het meest ge-

weldigevoor mij was dan ook dat mijn oude makkers van

deAfeent Paraclub mij een watersprong lieten maken.

Toen ik deze zaak kocht, was er dan ook maar één

stempel dat ik er op kon drukken: dat van de parasport. "

De opening van de bistro op 5 maart ging gepaard met

eendemo op het naburige grasveld bij het Stadskantoor.

Daar sprongen uit twee Cessna 's , begeleid door een

Tiger tweedekker, zes oude vrienden van Math - die zelf

inde zestig sprongen op zijn naam heeft: Fe rdi Thijssens,

VicCillekes, Piet Santegoeds, Ed Habets, Aloys Niehues

en Cor van Doorn. Maths inst r' --eur, Ferdi Thijssens

en zijn vrouw Wilma, openden ei vist ro door het weg-

trekkenvan een parachute. Het a•...•rsluitende feest was

watmen noemt hevig.

Defaam van de bistro De Skydiver snelde zo hard

doorhet land, dat toen het nationale team relatiefspringen

eenmaandje later uit een helicopter in Brunssum trainde,

vrijwelhet hele team na afloop de bistro eens van de

maaguit ging bekijken.

En ik moet zeggen, ik eet vrij veel buiten de deur,

maar Maths bistro behoort tot de beste gelegenheden die

ikken. Niet alleen om de posters e. d. , maar gewoon om

heteten. En wie nu denkt dat ik omgekocht ben door een

gratis maaltijd vergist zich. Ik heb normaal betaald en

kreegnet zoals alle andere springers, die er eten, tien

procentkorting. Het eten is er zeer verzorgd, kleurrijk

opgemaakten uitermate smakelijk. Geen wonder dan ook

dater ook vele 'gewone' gasten waren die vennoedelijk

niet op de springsfeer, maar wel gewoon om het eten

naar de bistro waren gekomen.

Opde lijst staat alles dat je normaal gesproken in een

goedrestaurant kan verwachten, duur en goedkoop. In

destaart van de kaart zit het venijn. Bij de desserts vond

ik "flensjes à la Skydiver" en "Skydiver koffie".

sportparaehutist

Page 8: SP 1977 5(6)

.. ~ -~-~---~. ~...--....-..~~"

Voor ik aan het dessert toekwam had ik mij al zo te

goed gedaan aan een kostelijk toebereide T-bone met

allerhande potjes met groenten en sausjes, dat flensjes

er niet meer in konden.

Math vertelde dat zij flensjes waren met ijs en citroen-

saus. Dus iets voor de volgende keer! En die Skydiver-

koffie mocht ik niet van hem, omdat ik nog twee uur rij-

den moest. Die koffie bestaat nl. uit koffie met twee

glazen Franse cognac, bruine suiker, zoete slagroom

en chocola. Met aridere woorden koffie waarvan je zonder

vliegtuig al van gaat 'skydiven.

Hoe het ook zij: Bistro De Skydive r kan ik uit de grond

van m 'n hart aan iedere springer en/of gastronomisch

aangelegd figuur aanraden.

Hein Cannegieter

: _ -r: y~- :-+:) _.__..._;--_.---::c7/ij! 1/!J/ IJ gj2f{(f'~/nen

SK',(D/ViNGCWB

f.d.-nieuws

~

\

De eerste sprongen in de bak. Foto: Rob Klop

Om maar met het belangrijkste te beginnen: deSPRINGBAK is er nu ECHT, Juist op een moment datwe er zelf niet meer in de verwezenlijking geloofden, ont-dekte Piet Danens (jumpmaster van de le stick op zater-dag 7 mei j. 1.) het "vreemde voorwerp" in de Pijnackersepolder, Enkele minuten later plofte Piet als eersteFL YING DUTCHMAN in het knirpend verse grind, preciesop de plaats waar het dead-cente r' had moeten liggen.

Op dezelfde dag werd onder ideale weersomstandighedenhet clubkampioenschap voor de A-categorie afgewerkt(TU-springers met aantekening A). De prijzen werden alsvolgt verdeeld:

1. Jan den Hartog2. Henk de Brake3, Tim Rijksen.

8

Dè BAK Foto: Rob Klop

Ook de strijd om de Bekende Beket Beker - een doorde zeer bekende heer Joop Beket ter beschikking gesteldewisselprijs - is al weer achter de rug. Door het toevoe-gen van een intelligentie- en een conditietest aan het pro-gramma, was gepoogd de leden van de INSTRUKTIEGROEPbuiten de prijzen te houden. Dat deze opzet niet slaagdepleit in ieder geval voor de kwaliteit van onze instruktie-groep! Hier volgt de uitslag:

1. Bram Dirven2. Fred Dierssen3. Koos Verhaar.

Tijdens de paasdagen verzorgde de vereniging de jaar-lijkse super-demo in het Kralingse Bos.

Op de eerste dag werden maar eventjes 100 sprongen •gemaakt boven de groene longen van de Maasstad. Dat depatattenbakker van de kraam bij de dropzone na de paas-dagen rustig is gaan leven, zegt genoeg over de publiekebelangstelling.

Tenslotte moet me nog van het hart dat het gemoede-lijke verenigingsleven dit voorjaar ernstig werd verstoorddoor het fanatisme, waarmede de deelnemers aan dewedstrijdtraining zich voorbereiden voor de nationals.De stïckindelers waren 's avonds volkomen uitgeput.

Een succesje op de NKP gunnen we onze "springtop"overigens van harte. Het (kunnen) meedoen lijkt me ech-ter nogbelangrijker.

Meüs van der Poel

L:v,.'~

SPORTPARACHUTIST HARDSTIKKE GOED!

sportparachutist

Page 9: SP 1977 5(6)

het instructeurs-examen

Vorige keer heb ik iets over de inhoud en de uitslagvanhet instructeurs examen 1977 geschreven. Dit artikelhebik geschreven om een inzicht te geven in de aard dervragen.Alsvoorbeeld neem ik een aantal vragen :'uit het onder-deel"MATERIAAL". In de eerste plaats telt niet elkevraageven zwaar. In de tweede plaats wordt geen over-drevenwaarde gehecht aan cijfers en getallen, maar pro-berenwe na te gaan of de kandidaat begrip en inzicht heeft.

Vandaar dat sommmige vragen "doorvragen" over een be-paald onderwerp. Als een kandidaat b. v. z'n hand opsteekten vraagt wat er met 2a wordt bedoeld geeft dat vaak alaan dat hij de hoofdzaken van het vouwen van een reservemisschien niet onderscheiden kan (maar het kunnen na-tuurlijk ook zenuwen zijn). Vraag 5 a t/m e geeft onsenigszins een idee over zijn inzicht in de opening van eensquare canopy.

E:P

+

Examen Instructeur Valschermspringen MATERIAAL

11

1. Hoe bepaal je de diameter van een parachuteen hoe groot is die? Deze beide vragen geldenvoor de onderstaande types:a. T - 10 R d. 26 ft. lo-pob. T - 10 e. MA - 1 pilot chutec. P.C.

2. U vouwt een T-10 R volgens het handboek(chute in originele uitvoering)a. Hoe vouwt u het skirt om?b. Waar begint u met het stowen (inscheren)

van de lijnen?c. Hoeveel slack (ruimte op die lijnen) mag

er overblij ven?d. Waar legt u de skirt?e. Waarom legt u die daar?

3. Wat is een Fokkerpin (ook genoemd Fokker-naald) ?

4. Waarvoor wordt een Fokkerpin gebruikt?

5. a. Wat is een slider en waar wordt deze ge-bruikt? (beschrijf en teken)

b. Wat is een diaper en waar wordt deze ge-bruikt? (beschrijf en teken)

c. Wat is een Hot Dog in een para-equipment?d. Wat zijn de voordelen van een Hot Dog

(spring-technisch)e. Wat zijn de nadelen van een Hot Dog?

(materiaal-technisch)

6. Wat is de standaard lengte van een Statie Line?

7. Waarvan hangt de lengte van de statie line bijverschillende clubs af?

8. Welke indicatie kun je geven voor de lengtevan een bridlecord?

9. Welke indicatie (vuistregel) kun je geven voorde lengte van een sleeve-line?

10. Waarvoor dient een cross-connector?

11. Waarvan kan een cross-connector wordengemaakt?

12. Waarvan hangt de lengte van een cross-connector af?

13. Wat vindt u een maximale lengte van eencrossconnector?

14. Kan voor een Strato Star een sleeve gebruiktworden?

15. Wat is het nut van een stiffener op b. v. decontainer van een B-4? .Verklaar in je antwoord waarom deze nietkan worden weggelaten.

Om de vragen te kunnen beantwoorden had men vol-doendeaan de cursus, maar zonder kennis en ervaringzoude cursus toch te ingewikkeld zijn geweest. Wil jevolgendjaar examen doen, lees dan nu al zo veel moge-lijk, blader regelmatig een catalogus door, b. v. ParaGearof P I En vooral: geef oren en ogen de kost en weesnietbangom iets te vragen, vooral WAAROM iemandergensde voorkeur aan geeft. Je zult heel wat meningenhorenen zelf bepaalde conclusies leren trekken. We ho-

sportparachutist

.pen dat onze manier van vragen stellen dit stimuleert.Tot slot nog een vraag van het type dat je niet hoeft teverwachten zolang ik voorzitter van de examencommissieben, maar misschien wel aardig om je in te verdiepenvoor een keer:

HOEVEEL WEEGT HET VOLGENDE TYPE WEBBINGPWR YAR? : Mil-W-4088 type 12 (1 23/32" 12001btensile st rength) . Wim Velthuizen

9

Page 10: SP 1977 5(6)

· - - .. -...~-~-~-------- ~ .

Een springer "in aktie" met de "weggooi-pilotchute".

hebben wijripcords nodig?Beschouwing over het met de handopenen van de "maincontainer"d. m. v. de weggooi-pilotchute.

Tekst en foto's: Andy Keech

Vertaling : Jan de Bruyne

De ontwikkeling van de sportparachutes groeide in delaatste jaren van het nabouwen van militaire koepels (diealleen een vrolijk kleurtje kregen), tot een bonte menge-ling van volledig nieuwe sportuitrustingen.

De gehele uitrusting wordt tegenwoordig ontworpendoor sportspringers. Namen als Hank Ascuitto, JerryBird, Bill Booth, John Higgens en zeker Steve Snyderhoren daarbij. De keuze van de uitrusting blijft als altijdde verantwoording en het voorrecht van de springer.Bij deze keus kiezen steeds meer springers voor eenrechthoekige parachute een piggyback systeem en eenlicht harnas. Met uitzondering van de "Wonderhog" zijnalle systemen in zoverre aan elkaar gelijk dat de openingvan de parachute geschiedt door het trekken van een rip-cord. (Wonderhog of Booth systeem, naar de uitvinder).Dit artikel houdt zich bezig met ripcords en de alterna-tieve mogelijkheden, zoals de weggooi-pilot-chute.

problemen met ripcordsen ripcordkabels

Kijken we nu eens naar de volgende, ongewenstemogelijkheden die direkt of indirekt door het ripcordworden veroorzaakt:

a. voortijdige opening in, buiten of soms dwars door hetvliegtuig;

b. het vastraken van het ripcord in hoofd- of reserve-koepel , pilotchute of vanglijnen;

c. horseshoe-malfunkties, het vasthaken van de pilotchuteaan alle denkbare en niet denkbare voorwerpen, alsgevolg van het feit dat de pil otchute door de turbulentezone boven de rug van de springer moet;

10

d. pilotchute-hesitations die een gelijktijdige opening vanrug- en reservechute tot gevolg kunnen hebben;

e. verbogen pennen, een zwaar te trekken ripcord, los-hangende ripcords;

f. opening in verkeerde volgorde als de sleeve eerderomhoog komt dan de pilot-chute;

g. geblokkeerde ripcords door steentjes of vuil in debuitenkabel;

h. het niet bij de hand hebben van een vervangende rip-cord als bij een malfuktie het ripcord weggegooid is.

het alternatief· openen met de handDe oplossing, het met de hand aktiveren van de pilot-

chute, werd ontwikkeld om de meeste van de hier genoem-de problemen op te lossen en de kans dat één van de over-blijvende mogelijkheden optreedt zo klein mogelijk te ma-ken. Bovendien wilde men dit systeem zo weinig mogelijkproblemen maken. De gedachten bij de ontwikkeling was,dat als een systeem éénmaal funktioneert dan doet het dataltijd, als de omstandigheden tijdens het gebruik hetzelfdezijn.

Het met de hand aktiveren van de pilotchute , die direktin de luchtstroom wordt geworpen, verminderd veel vande huidige ripcord-problemen.

sportparachutist

HedeHetheDepo~Eelpiljza'inticHJhe'do

5

Page 11: SP 1977 5(6)

Hetlogische gevolg is: grotere springveiligheid. Dit isde theorie en hopelijk ook de praktijk.Hetsysteem ziet er als volgt uit. De pilotchute van Boothheeftgeen veer en is in geopende toestand kogelvormig.Deonderste helft is van gaas, de bovenste helft van non-porosity-ripstop-nylon.Eenplastic greep is aan de onderkant vastgemaakt. Depilotchutewordt gevouwen en in een bijna cylindervormigezakgestoken die op de buikband genaaid is. Zo kan dezeinéén beweging getrokken en weggegooid worden. De plas-tic greep steekt iets uit de pocket.Hetbridlecord gaat van de buikband naar de containerhet is met velcrotape bevestigd en wordt op de containerdooreen elastische lus gestoken. Daardoor wordt decontainer op een bijna. conventionele manier gesloten.

n

Deverbindingslijn van de pilotchute is tussen de elas-tische lus bevestigd.

[l-r-

Debridle loopt vanuit die sluitlus naar de bag of de sleeve.Ditis de huidige stand van zaken (sept. 1976 - red.) dieal een verbetering is ten opzichte van het eerste type,wantdaar werd een niet elastische lus gebruikt met eenteflon-stift.

k

taekt snelleopening

Dedoorsnede van de pilotchute werd van de oorspronke-

sportparachutist

lijke 75 cm op 1 m of 40 inch gebracht. Daardoor gebeurthet uittrekken van de lus uit de elastische "cone" probleem-loos en de opening volgt praktisch zonder ve rtraging..Bij de eerste paar sprongen komt de openingsschok wateerder dan verwacht waardoor men de neiging heeft dezeopening daardoor hard te noemen. Ik heb zelfs bij camera-sprongen geen grotere belasting gevoeld, het is gewooneen snelle opening, de schok komt ongeveer 1 seconde nahet weggooien van de pilotchute.

De springers zullen het eenvoudige sluiten van de con-tainer. zonder pilotchute snel weten te waarderen. Boven-dien is de wapperende pilot in de hand van de springereen duidelijk zichtbaar teken dat hij van plan is zijn koe-pel te gaan openen.

Het wordt echter niet aanbevolen om de pilotchute erglang in de hand te houden omdat de lange bridle ook weer-stand heeft en de container te vroeg kan openen. De najuni 1976 gebouwde modellen hebben echter een verbeter-de sluiting, waardoor dit gevaar niet meer bestaat.

de controle van de elastische sluitlus

Voor iedere springer die dit systeem gebruikt moethet duidelijk zijn, dat elke storing aan de sluitlus ernstigegevolgen kan hebben. Het kan gebeuren (en is ook al ge-beurd) dat de springer met een volledig geopende pilotchute achter zich aan, zonder opening van de containerdoorvalt. Maar dat is nog geen reden om daaraan mee tewerken. De elastische lus lijkt op het materiaal waarvande veters uit de franse paraboot is gemaakt, dus eenelastische kern in een buitenhuls. Door normaal gebruikwordt het elastiek ouder en opgebruikt, het brokkelt afen alleen de huls blijft over. DAN MOET ER EENNIEUWE LUS OP !

Er zijn springers die de lus inkorten. Natuurlijk kande lus dan niet vergenoeg uitrekken en samen met despanning die een strak aangetrokken buikband oplevertwordt de kracht die de pilotchute heeft onvoldoende omde bridle uit de lus te trekken. Om dezelfde reden waar-om men bij elke sprong een ripcordkabel op krommepinnen controleert moet men hier elke keer als de con-tainer gesloten wordt de elastische sluitlus nauwkeurigbekijken. Bovendien wordt aanbevolen de bridle preciesvolgens de aanwijzingen naar achteren te laten lopen.

zelfbouw is levensgevaarlijkEen ombouw van een conventioneel systeem op het

"wegwerp" systeem wordt niet aanbevolen. Zelfgebouwdeimitaties van verschillende onderdelen van de wonderhogkunnen, en hebben al, dodelijke ongelukken veroorzaakt.Geen van onze uitrustingen is perfekt, onvoorziene zakenkunnen pas in de loop van de tijd en met veel ervaringontdekt worden. Om zich in te beelden dat men nu desteen der wijzen ontdekt zou hebben, zonder echt de nodi-ge ervaring te hebben, zou naïef en gevaarlijk zijn.

I

If

IHet moet hier nog gezegd worden dat het tot vertragingvan de opening kan komen, als de springer de pilot chuteachter zijn rug gooit.

Veranderen van houding helpt in dit geval.De reserve-parachute heeft dezelfde elastieken sluit,..

lus als de hoofdchute , de pilotchute zit hie rbij echternormaal in de container gevouwen en wordt door eennormale ripcordkabel getrokken.

Ripcords zijn er sinds de eerste vrije val sprong inde geschiedenis, zo'n 60 jaar geleden, ze zullen niet zosnel verdwijnen. Er zit ook een ripcord op de reservevan de wonderhog, althans nu nog.Met de weggooi methode van de pilotchute werd een nieuwconcept gemaakt. Wie zijn parachute op een andere ma-nier dan gebruikelijk wil openen heeft nu een alternatief.

11

Page 12: SP 1977 5(6)

Het "Wonderhog"-systeem klaar om te springen.

~~ ..

Iltcn UtV >I]Jort~

CANNEGIETER

u ) T G e v E RI J J. F. 0 U WA ER&. ZON e N AMSTER!

~Y..~"tCP·'tJJ'O:JtL.TJ:1crrl.TD •• ····mc:c:t7 ..•..•·······~·n..n···n· •••:

KEN UW

SPORT

PARACHUTE -

SPRINGENPROFICIAT!

Links heer Bakker (Duwaer) - rechts Hein Cannegieter

12 sportparachutist

Page 13: SP 1977 5(6)

ken uw sport ...parachutespringen

Overal ter wereld zijn al veel boeken verschenen

waarin het totale parachutespringen wordt beschreven.

Hierbij valt veel nadruk op geschiedenis, opleiding,

materiaal, gevaren èn veiligheden. Zeer interessante

en belangrijke zaken. Maar aan het wezen en de techniek

vande SPORT kwam men zelden toe.

Daarom leek het goed nu over de sport te schrijven

en er illustraties bij te zoeken voor iedereen die geïnte-

resseerd is, een beter beeld te geven.

PARACHUTESPRINGEN - is het onderwerp van het

vijfenzeventigste deeltje van de bekende serie kleine,

overzichtelijke boekje KEN UW SPORT. Deze serie is

eenuitgave van de Uitgeverij DUWAER te Amsterdam.

En - het werd geschreven door de para-publicist bij uit-

stek HEIN CANNEGIETER.

Vijfenzeventig deeltjes in de serie "ken uw sport" is

voorwaar geen peuleschilletje. Om regelmatig nieuwe

sportboekjes te kunnen laten verschijnen heeft men sport

en hobbyniet van elkaar kunnen laten scheiden.

Deserie is verbonden met de engelse uitgave "Know the

game". Honderdduizenden boekjes uit de serie vinden

jaarlijks hun weg naar het nederlandse sportpubliek.

(Deboekjes zijn bij elke boekhandel en sportzaak ad

f 4,25 per exemplaar te verkrijgen) .

+

Opvrijdag 5 mei 1.1. was het dan zover - het boekje

werdaan de luchtvaart - en ge sportpers geïntroduceerd.

Deuitgever had - in nauw overleg met HANS GROENEWEG

(demo-regelaar PCI) een "binnen- en buitengebeuren"

georganiseerd. Helaas was de bewolking te laag en de

geplandesprongen - welke uitgevoerd zouden worden

doorMarjolein Maltha, Charles Pellens, Jaap Havekotte

enWimVelthuizen - konden geen doorgang vinden.

Behalve de persmensen waren de voorzitters van de

verenigingenuitgenodigd om bij dit gebeuren aa_nwezig te

zijn.

Wezagen de heren Molenkamp (VPCT) , Roelofs (PCMC),

vanDooremnaalen (PCI) en Gouw (FD).

Nade introduktie.van het boekje door de heer BAKKER

(Duwaer)en de vertoning van enige parafilms overhandig-

deMarjolein het eerste exemplaar van "Ken uw sport -

parachutespringen" aan HEIN.

Een luid applaus van de ca. 40 aanwezigen onder-

sportparachutist

:i

Het forum beantwoordt de vragen.

streepten op deze wijze hun waardering voor het schrijven

van dit boekwerkje.

Na enige consumpties werd een forum voorgesteld

welke op vlotte en boeiende wijze de vragen "uit de zaal"

beantwoo rden.

Uit de vragen kwamen toch een aantal zaken wel duide-

lijk naar voren. Wij zijn vaak te druk met onze sport

bezig zonder daarbij te beseffen hoe de leek tegenover

het paragebeuren staat. WIM JESSE van AVRO's

SPORTPANORAMA stelde dat er nog te weinig publici-

teit is over het parachutespringen als sport! Zodra er

over "parachutisten" wordt gesproken en geschreven

denkt men nog maar al te vaak aan het gebruik van de

parachute als militair vervoermiddel.

De forum leden gaven duidelijk weer dat er nog maar al

I

I1,I'I

Wim Jesse in gesprek met onze Para-Publicist "HEIN"

13

Page 14: SP 1977 5(6)

Bloemen voor parasporter Charles Pellens.

te vaak onjuiste en onware verhalen in de dag- en week-

bladen verschijnen. De niet met onze sport bekende ver-

slaggevers intervieuwen nog maar al te vaak op sensatie

Na afloop van het officiële gedeelte volgde nog een ge-

zellig samenzijn in één der lokaliteiten van het mooie

sportcomplex "de Kegel" in Amstelveen.

beluste mensen die wellicht 2 à 3 sprongen gemaakt hebben

en dan denken alles van het parachutespringen af te weten.

De sport komt dan in het geheel niet aan de orde. Dit is

uiteraard dan weer geen positieve reclame voor ons.

Tenslotte willen wij de uitgeverij DUWAER danken

voor de realisatie van onze plannen. En - natuurlijk

HEIN voor zijn voortreffelijk werk.

Het boekwerkje is ad f 4,25 te verkrijgen bij:

- uw clubsecretaris;

- KNVvL-afd. verkoop (giro: 179618 KNVvL-Den Haag)

- de erkende boekhandel.

Tekst: Karst Sikkens

Paul KoudijsFoto's:

gehuwd27 mei 1977FRED DIERSSEN (FD) en JEANNE DROST ~18 juniMICHIEL HOLLAND (PCN) en HANNY AMELINK

geborenMARLOESdochter van de familie VORDERMAN - OONIA (VPCT)

jonggehuwden en gelukkige ouders

"van nette gefeliciteerd".I~

buitenlandsepara-ervaringenparachutespringen in go-tsoe-rije(met dank aan de volkssportcommissaris Lat-ti-Fein-Chein).

Go-tsoe-rije, een voor velen onbekend paraland, zultu in een goede atlas ,(tevergeefs) zoeken tussen China enRiet-nam. Het landje is sterk georiënteerd qua staats-vorm enz. op de "peoples republic of china".

Toen ik toevallig twee weken in Go-tsoe-rije was hebik mij op de hoogte gesteld van het springgebeuren aldaar.

Hier volgen mijn ervaringen:Men springt in dit land met koepels van eigen fabrikaat

14

(nog steeds van zijde omdat het er immers sterft van dezijderupsen). -Vooral de zijderupsen-soort ner-Ionn maaktaardige draadjes waar men een soort "sooper hi-po rip-stop" van brouwt.Voor leerlingen gebruikt men de "ti-joe" die erg veel oponze TU lijkt.De gevorderde (maar in die status zijn er niet veel)springen met de volgende PC-achtigen: de Pee-tsee ende Oe-tee-faif-tien.Matrassen zijn nog zeer experimenteel: men laat er al-leen tegenstanders van het regime mee springen (eenreserve-parachute is niet toegestaan).

Hieronder step-by-step enige "springonderdelen" al-thans hoe men deze interpreteert in Go-tsoe-rije.

A - PRECISIEMen heeft er steeds vier redelijke precisiespringers- ik zal u niet vermoeien met hun namen want deze

sportparachutist

Page 15: SP 1977 5(6)

1 wisselen steeds hetgeen gezien hun daalsnelheid nietzo verwonderlijk is ...De beste, door mij waargenomen, prestatie: 40 me-ter naast het als DC gekozen rijstveld van ca. 40hektare (een 10 cm schijf kent men aldaar uiteraardniet. Precisie is derhalve niet zo populair aldaar ...

B - STIJLca. 38 sekonden - is de snelste tijd; specialiteit:loe-ping (een soort looping). Stijl wordt ook in "spin"-vorm bedreven. Stijl is dus óók niet zo gewild daar.

c - RELATIEFTijdens mijn verblijf in Go-tsoe-rije zaten op hetvliegveldje WECH-IZ-TI de volgende teams:het beroemde tierllnansteam LOEM-PI-A SKY-STORMERS, de bijna even bekende "NASI-RA-MESFIVE" en niet te vergeten de "NEVER COME BACKAIR-DISASTER SEQUENTIAL WORKERS".Gesprongen wordt er uit de LI-CHI-WONG 152 (eenvierdekker). Daar de LOEM-PI-A SKYSTORMERSverreweg het bekend se team is (9 x 0 en 1 x link-upin Warendorf) zal ik hun prestaties volgen en voor uverhalen:Detien-mans PO-GING:Nahet "ready -3-2-1 GO !!! (in het go-tsoe-rijs:lo-mi. cho-toko-foem -oki -li -cho-wich -opt-teit-trekk-chomerads) begint de ellende: de hele bunch (boe-gie)verlaat het toestel op volgorde van rang (al die vogelszijn ook volksmilitair) - de aangeboren beleefdheidvandit volk veroorzaakt een ontstellende puinhoop(tijdens de "exit" buigen voor een hogere rang en dezevoor te laten gaan.

Een 2_sekonden link-up is het absoluut enige waardeze rakkers toe in staat worden geacht (Vaak staatnr. lal op de grond als de laatste man het vliegtuigverlaat. Volgens de gebruiken trekt de hoogste inrang als eerste enz .. Relatiefspringen volgens onzetechnieken kent men daar dus niet.

D - BATON PASSDit onderdeel heeft men na 8 pogingen voorlopig opge-geven ... !!

Materiaal wordt verzorgt door volksriggers en volks-masterriggers. Deze laatste hebben als veelvuldige neven-taak het materiaal te verzorgen voor de verplichte sprongvan een "volksvijand" . Deze verlaat het toestel - meestalenigszins "geholpen" - boven de voormalige keizerlijkehaaienvij ve rs.

Grondopleiding en theorie beschouwt men als kapitalis-tische, imperialistische nonsens en blijven dus achter-wege.Automatische openers zijn de chen-ti-nel, de -ha.r-tek ende coap-dri.Hoogtemeters worden niet gebruikt want een bekend go-tsoe-rijs spreekwoord zegt: als de waterbuffels in derijstvelden even groot zijn als m'n teennagels (men springtop blote voeten) dan wordt het tijd om te trekken.Dit systeem faalt nogal eens wanneer de buffels binnen-staan.

Hiermede wil ik deze springindruk uit het (zeer) verreoosten afl suiten , de go-tsoe-rijse V. V. V. (Volks Veilig-heids Vereniging) zit me nu op de hielen! En ik .

Fred de Waart

Foto:Jacques Gielen.

15sportparachutist

Parajet helmSt. Christophe helmStopwatchPontvert parabootsParachutetasNylon ritsen 170 cmKlittenband p/mtrNylon veters per 2 paarHoogtemeters vanafVliegerjacksParaoveralls div. kleurenRelativ overallsStofbril met extra schermenReddingsvest met C02 cilinderInstrument paneel voor reservePaklat hardhoutLine separatorTension board

f 69,--f 75,--f 114,50f 155,--f 32,50f 11,50f 11,75f 4,95f 185,--f 69,50f 78,50f 165,--f 29,50f 149,50f 14,95f 3,95f 5,95f 19,95

Verder nog: Pakmatten, shotbags , boeken etc. etc.

KOM EENS LANGS

OF VRAAG ONZE GRATISKATALOGUS.

Velen gingen u reeds voor.

HOLLAND AVIATIONBergsingel170A - Rotterdam

Page 16: SP 1977 5(6)

- ~"---~--"

senioren-wedstrijd

1977

Op 14 en 15 mei j.l. werd er voor de tweede maaleen senioren-wedstrijd gehouden. Op voortreffelijke wijzeontving de AFCENT PARACHUTE CLUB op het Bel-gische vliegveld ZUTENDAAL de fanatiekelingen voordeze kompetitie.

De belangstelling voor deze wedstrijd wordt steedsgroter of het ligt aan de sfeer van het geheel öf aan hetfeit dat wij een dagje ouder worden - is ons nog nietduidelijk.

Negenentwintig veteranen vervoegden zich op de eerstedag bij de wedstrijdleiding. In de eerste uren was er- helaas - geen al te hoge bewolking. De lucht klaarde,de stemming was er .... maar, niet het vliegtuig. Deeen of andere vrolijke --- had vergeten de batterijen vande Dornier af te zetten.En - aanduwen helpt nog steeds niet. Tegen twaalf uurwas het probleem opgelost en kon het evenement begin-nen.

De Dornier-27 van de A. P. C.

Dankzij een goede organisatie konden de sticks in sneltempo gedropt worden. Alhoewel enige lieden problemenhadden het vouwen ''binnen de daarvoor gestelde tijd" tedoen geschieden. Geen probleem - een kleine wijzigingin de indeling en de zaak is weer geregeld.

Vier rondes werden er de eerste dag versprongen.

Daarna op naar de "c1ub-headquarters" waar Math.van Kemenade inmiddels' de rijstmaaltijd had opgediend.

De volgende dag >- niet al te vroeg - om 10.00 uurwerd de laatste ronde versprongen. Spanning ten top.Wie zou tijdens dit weer met af-en-toe wisselende windrich-tingen er het beste afbrengen?De wind nam langzaam toe - het fanatisme evenzo.

Wie zou het winnen? Het werd CHARLES FISCHER -de gastspringer van de ENPC.

16

Hulde voor de sponsor (midden op .de foto) .

~~--""~

Op naar het c1ubgebouw voor de prijsuitreiking.De president van de APC , de amerikaanse kolonel BORUMdankte de organisatoren voor hun medewerking en welmet name de speciaal door COR VAN DOORN "georgani-seerde SPONSORS". (de sponsors subsidieerden elkespringer voor f 20, --). De heer Borum deelde eveneensmede dat e r toch dit jaar nog een revanche-wedstrijdzal moeten plaatsvinden. Een overweldigend applausgetuigde van een instemming van het voorstel.

_~_'. : .... :,.,~_.

I1

Wedstrijdleider Ad van Lierop controleert de windsterkte.

Wim VeIthuizen feliciteert de SENIOR-PARA-1977Charles Fischer.

sportparachutist

Page 17: SP 1977 5(6)

UM

ni-

:e.

Dewinnaars-v.l. n. r. :

Kol. Borum, Pellens, van Baalen , Donks, Fischer, deBoer, Laurens en Testroote.

Wim Velthuizen reikte daarna de prijzen aan de win-naars uit. Elke deelnemer ontving een aardige attentiein de vorm van een luxe schrijfmap (met inskriptie) als-mede hêt nieuwe paraboekje van Hein Cannegieter.

Al met al het waren twee genoeglijke dagen waarbijhët springen èn de verbetering van de onderlinge kontak-ten een hoogtepunt vormden.

Interessant is het te vermelden dat door de gezamen-lijke sp ringe rs in de loop der jaren in totaal 9901 spron-gen werden uitgevoerd. Gemiddels dus: 341 sprongen perman. De hoogste scorer was Charles Pellens met 1867sprongen.

uitslagen:Squares PC-achtigen TU-TI0 enz.

1. Fischer (ENPC) 1. Donks (ENPC) 1. de Boer (VPC I2. Hoefnagels (ENPC) 2. Laurens (VPCT) 2. van Baalen (I I3. Pellens (ENPC) 3. Testroote (FLEVO) 3. Borum (APC) ,

SENIOR-PARA-1977 is: CHARLES FISCHER.

K.S.

conelock1. Debetrokkene maakte zijn 14-de statie line sprong van2800 feet hoogte.

Zijnafsprong was stabiel.

Doordatde pilot chute aan de container van de hoofdpara-chutevasthaakte ontstond een z. g. Horse Shoe malfunctievande hoofdparachute.

Debetrokkene viel stabiel door tot + 1200 feet, en trachttetoenpas zijn reserve parachute te openen , op hetzelfdemomentdat de op zijn reserve gemonteerde automatischeopenerafvuurde (sentinel-2000).

Debetrokkene werd door deze handelingen onstabiel. Wel-lichthierdoor ontstond een LINE OVER malfunktie op zijnreserve koepel, welke door hem niet kon worden verwij-derd.

Debetrokkene landde in de onmiddellijke nabijheid van dedropzöne ,

Letsel

Schade

Conclusie

: Geen

: Brandgaten in de reserve koepel

: De betrokkene heeft verzuimd om de ope -ningsvoortgang correct af te tellen, enving zijn reserve procedure veel te laataan.Voorts bleek na inspectie van de uitrustingdat de horse shoe malfunktie was ontstaandoordat het ve1cro tape aan de voet van depilot chute onder de linkerbovenste ope -ningselastiek was doorgetrokken en hierbijwas vastgehaakt aan het haakje van hetopeningselastiek, waarschijnlijk doordatde statie line onder in plaats van over ditelastiek werd bevestigd.

sportparachutist

2. De bet rokkene opende zijn stratostar op 2500 feet.Daalde af en landde in de springbak.Toen de canopy na het z. g. "uitflaren" naar beneden viel,ontdekte de betrokkene dat de groep vanglijnen van zijnrechter voorste hangriem los waren.

Letsel

Schade

Conclusie

: Geen

: Een opengebogen connector link

De groep lijnen zijn na de landing losge-schoten doordat de connector link op debetreffende hangriem opengebogen was.Het openbuigen van de connector linkheeft echter reeds plaatsgevonden tijdensde opening op 2500 feet.Duidelijk is in dit geval dat de springereen grote dosis geluk heeft gehad. Turbu-lentie op 50 meter hoogte hadden dezelfdereactie teweeg kunnen brengen als na delanding.

: Springvergunning, :!;.. 480 sprongenErvaring

3. De betrokkene opende haar Stratostar op 2500 feet.Zij constateerde na de opening dat één van de connector-links op de voorste hangriem opengebogen was.De vanglijnen zaten echter nog op hun plaats.

Zij voerde een correcte break-away reserve procedureuit, en landde aan haar reserve op de dropzöne.

Letsel : Geen1

I11

11

I

Schade : Opengebogen connector link

: Springvergunning, ± 350 sprongen

: De betrokkene handelde correct door dereserve .procedure toe te passen.In echter de beide voorvallen waarbij ersprake is van een opengebogen connectorlink, was de draad op de connector linkniet beschadigd, zodat kan worden aange-nomen dat reeds vóór de sprong de aande link bevestigde moer onvoldoende vastheeft gezeten.Bij een zorgvuldige inspectie vóór desprong zou dit zijn opgevallen en haddenbeide voorvallen wellicht vermeden kun-nen worden.

Ervaring

Conclusie

17

Page 18: SP 1977 5(6)

4. De betrokkene, een static line springer, viel directna zijn afsprong op 2300 feet achterover.Op dit moment knelde hij zeer kort de aan hem voorbijschietende pilot chute af, waa rbij de vanglijnen alsmedede sleeve in een soort van horse shoe omhoog sloegen.Onmiddellijk hierna volgt de losgelaten pilot chute, diezich in de skirt en lijnen van de reeds vrijgekomen koe-pel vasthaakte .Door de lengte van de sleeve-line werd de koepel aan éénzijde in twee gelijke delen verdeeld.De betrokkene voerde geen reserve procedure uit, enlandde met de malfunctie aan de hoofdparachute, en brakdoor de toegenomen daalsnelheid tijdens de landing zijnenkel.

Letsel : Gebroken rechter enkel

: Oefenvergunning, 2 sprongen

: Geen

: De betrokkene heeft verzuimd de nood-zakelijke openingsvoortgang af te tellen.Tevens werd door hem geen koepelcon-trole uitgevoerd.De daalsnelheid was niet dermate toege-nomen dat de op zijn reserve gemonteer-de sentinel-2000 activeerde, wel was dedaalsnelheid zodanig toegenomen dat debetrokkene bij de landing een enkel brak.

Ervaring

Schade

Conclusie

5. De betrokkene maakte een oefensprong van 3000 feet.Hij opende zijn stratostar met reefing-system na ± 5 sec.Hij ondervond een gedeeltelijke opening, doordat destratostar zich in de z. g. "stall-positie" bevond. Tevensbleek dat hij een forse twist in de vanglijnen had.De betrokkene wachtte af tot de twist eruit was gedraaid,hetgeen vrij lang duurde doordat de canopy niet volledigwas geopend.Op 1200 feet was de twist eruit, doch de stal l-positte bleefgehandhaafd ondanks dat hierna door de betrokkene po-gingen werden ondernomen dit euvel te verhelpen.De betrokkene nam het besluit een break-away uit te voe-ren. De break-away verliep echter niet- vlekkeloos, inee rste instantie, kwam al echts één capewell los, een aan-tal seconden later pas de tweede.Betrokkene viel in onstabiele positie verder, en het duur-

HET RWNATIONAAL

TEAM 1977

18

de-nog ongeveer zo'n 5 sec. alvorens de reserve werdgetrokken.Na het trekken volgde nog een korte hesitation van depilotchute van de reserve, waarna de koepel zich opende,en de betrokkene na 2: 10 sec. aan de grond zette.

Letsel

Schade

Ervaring

Conclusie

: Geen

: Geen

: Springvergunning , ± 850 sprongen.

: Voor de betrokkene was dit de eerstebreak-away. De betrokkene verklaardenaderhand dat de herkenning werd be-moeilijkt doordat het een gecombineerdestoring betrof.De betrokkene verkeerde in de veronder-stelling dat de twist in de vanglijnen deoorzaak was van de z. g. stall-positie"van de stratostar.Dit was niet het geval.Toen dit duidelijk werd was de haast omde reserve procedure aan te vangen groot.De duim schoot uit de ring van de capeweIl,en in eerste instantie sloeg slechts ééndeel van de canopy weg.De lichte vorm van paniek werd tevensaanleiding voor de hierna ontstane onsta-biliteit, die op zijn beurt wellicht depilot-chute hesitation heeft veroorzaakt.

Algemeen

Als les uit de voornoemde voorvallen kunnen tweezeer belangrijke conclusies worden getrokken:

A. De inspectie vóór de sprong is van het hoogste belang.Deze inspectie dient niet globaal, doch zeer zorgvuldig tegeschieden, waarbij de kleinste details niet mogen wordenovergeslagen.

B. De tweede les die }l:anworden getrokken is datde reserve-procedure, die past bij het type parachutewaarmee u springt regelmatig dient te worden getrained.Het beste kunt u dit doen in een z. g. "suspended harnas"waarbij de realiteit zo nauwkeurig mogelijk kan wordennagebootst.Maak hierbij geen fouten, en laat de procedure controle-ren door een instructeur. T. C.

De vorige afleve rlng van de Sportparachutist beloofdeik u allen op de hoogte te houden met ons wel en wee. Noudatkan deze aflevering met beide. Eind februari zijn webegonnen en sinds die tijd zijn we ieder weekend met goedweer bezig geweest en helaas ook nog enkele weekendsmet slecht weer. Dat is een gedeelte van het wee. Om ueen indruk te geven volgt een opsomming van plaatsenwaar we al geweest zijn: Teuge, Flevo, Hilversum,Zutendaal, Brunssum, Bad Lipspringen, Texel, La Ferté-Gaucher, Fosse-Ia-Ville. De laatste 4 dagen, het is nu23 mei als ik dit schrijf, zijn we naar Frankrijk geweest,hebben gemiddeld zo'n 1400 km per persoon gereden, metéén uitschieter van 2000 km en ... geen enkele spronggemaakt.

En dat terwijl de concurrentie niet stil zit.

Teveel sprongen zijn als 4, 5 of 7 man gemaakt ombezig te blijven, terwijl we eigenlijk allemaal 8 man werkwillen en moeten doen. Vliegtuigen ... toch weer op datwee. Maubeuge heeft nog steeds geen vliegtuig. In Neder-land zelf krijgen we moeilijk iets rond, met Pasen zijnwe in Duitsland geweest. Nog nooit heb ik zo'n wittePasen meegemaakt. Zeker 15 cm sneeuw en.koud .....In een open Islander naar 10.000 ft met al Oe op grond-nivo. Het kostte gemiddeld zo'n 30 minuten om weer teontdooien. Maar ondanks dat alles is de stemming gewel-dig en een voorrecht om met zo'n gemotiveerde groep te

sportparachutist

Page 19: SP 1977 5(6)

Achterwaartse "loop",

mogenwerken. Het fanatisme is hartverwarmend, ieder-eenwil in Australië winnen. Dat zal wel niet kunnen,maar wie belet ons om het te proberen?

Het geld? Au, dat is nog niet definitief opgelost. HetAfdelingsbestuur heeft na rijp beraad ja gezegd tegen deplannen, met de NSF wordt overlegd over een extra bij-drage, de deelnemers betalen veel te veel zelf. Men be-taald f 250, -- per maand naast alle reis- en verblijf-kosten, kosten van materiaal, overalls etc. 1400 km,4x ontbijt, middageten en avondeten met 4 overnachtingenhakken er fors in. En dat zijn nog maar de kosten vanéén week-end. U hoeft de deelnemers echt niet ongenuan-ceerd te benijden maar ... ook niet te beklagen. Ze doenhet graag en fanatiek. Bovendien, ... u helpt ons formi-dabel en inspireert ons bovendien middels de goed op ganggekomen teamsprongcertificaten. Bedankt namens hetteam dat u ondanks de regelmatige vragen onzerzijdstoch positief blijft uitkijken naar mogelijkheden ons testeunen. Het is een prettig gevoel te weten dat we de af-vaardiging vormen van heel springend Nederland. Eldersin dit blad een overzicht, alweer verzorgd door PietSantegoeds, van alle tot nu toe verkregen bedragen enverzonden certificaten met "foto".

Er is geselekteerd, noodzakelijke maar onplezierigezakenwanneer iedereen zich zo hevig inspant. Verheu-gendis het om te vertellen dat die selektie uiterst moei-lijkwas omdat de verschillen niet zo groot zijn. Dat iseencompliment voor de mensen die in 1975 niet meege-daanhebben en in 1976 de bestaande achterstand bijnahaddengoedgemaakt. Maar toch ... het is een beetjegriezelig te konstateren dat die voorsprong op alle ande-rennog zo groot is.

Webestaan nu uit:

Harrie Pijnenburg Jaap HavekotteSteve Blietz Frans HeuvelmansSjaak Gielen Harrie JanssenJan van Veen Peter LeveringPaul Koudijs Bert Wijnands

Afgevallenzijn Peter Been en Hein Cannegieter. Oh, ja, het valt niet mee om met een drie man achter-waarts te dokken, een 8 man donut vliegt niet makkelijkom nog maar niet te praten van een 8 mans caterpillar.Als we ooit nog eens de beschikking krijgen over een echtvliegtuig dan zullen we u nog wel eens wat foto's latenzien.

Er moet nog iemandafvallen, maar de verschillen zijnnuzoklein en verschillend van aard dat we niet tot eenbeslissingkonden komen. Als u dit leest zal dat waar-schijnlijkal wel gebeurd zijn. Zoals ook in 1975 is PietSantegoedsoveral aanwezig en onmisbaar in het voorko-men, oplossen en opvangen van problemen naast duizendenéénandere taken. Bert Wijnands.

Tot een volgende keer.

sportparachutist 19

Page 20: SP 1977 5(6)

~-- ~.... --.....-..-. ~....--..--..--.,~

",(,1-( u

.-J

~~~~~" I

. . \,1,, \,.,.~\",'

'-'" ,".\ r.', ,'"

:~~~~

'~~\I,., l f...denksport

In de Sportparachutist van mei 1977 las ik een bijzon-dere opmerking onder de kolom "Instructeur Examens".)1;rstond n.l. dat het voorkwam dat candidaten niet altijd'aandacht of onvoldoende aandacht besteden aan rubriekenin de Sportparachutist.

Hopende ook eens candidaat te zijn, schudde deze op-merking mijn vastgewaaide grijze massa enigszins losin het overkoepelend orgaan en na me overtuigd te heb-ben of mijn 5 punten vestibulair apparaat storingvrij was,begon ik deze uitgave van de Sportparachutist ook eensgoed door te nemen en inderdaad, het effect kan verras-send zijn. Ik begon te denken! !! Lach niet, want denkenis erg moeilijk.

Ik dacht bijvoorbeeld:

Wat moet het prettig zijn voor iemand in opleiding,wanneer hij tijdens enige lesuren "trammelant" o. a.tijdens het vliegen, tijdens het afdalen, tijdens.het lan-den, ook eens te horen zou krijgen dat er ook "gedeelte-lijke malfuncties" bestaan z. g. "Engelse malfuncties",waarbij hij - hoe zalig - nu eens niets behoeft te doen.Engelsen vallen trouwens ook van 2400 meter met niet-werkende parachutes naar beneden en landen zondernoemenswaardige problemen. Ik denk dat ze anderelandingsrollen toepassen.

Verde r denkende dacht ik:

Als instructeurs c. q. springvergunninghouders hunschoeisel vrij mogen bepalen, zou dit dan ook problemenvoor ze kunnen geven? Stel nu eens dat hij met pantoffelsgaat springen. Als ik goed nadenk, omsluiten die de en-kels niet. Dan is dit gebaseerd op de op de instructeurs-vergadering gedane uitspraak: "VOor de ervaren sport-springer is dit - mede in verband met de nieuwe para-chutes- inmiddels achterhaald". Hiermee wordt dankennelij k bedoeld, dat het breken van benen en enkelsalleen nog maar voorbehouden is voor houders van oefen-vergunningen met of zonder aantekeningen. Dat is tochmeegenomen deze uitbreiding van bevoegdheden vooroefenvergunninghoude rs.

20

Maar die reserve-parachute dan waarvan ik gedacht had,dat instructeurs en springvergunninghouders die meestalook bij zich hadden, dat is toch zo'n, hoe heet dat ookal •weer, 0 ja, zo'n "conventionele ronde canopy ", die valttoch niet onder de bedoelde term "nieuwe parachutes"?Nou dacht ik, dan zullen ze misschien ook wel gaan voor-stellen dat deze mensen vrij zijn in het wel of niet ge-bruiken van hun reserve-parachute.

Dat geeft weer eens stof tot denken .Als je dan besluit geen reserve-parachute meer te ge-

bruiken, dan geeft dat ook weer mogelijkheden, wantmetdie .z , g. nieuwe parachutes, die zeker 10 m/sec. lopen,ben je ook niet meer zo afhankelijk van de vastgestelde9 m/sec. grondwind.

Je vliegt met zo'n nieuwe parachute compleet met pan-toffels en je leren "Para Souple R. P. Helm" een brom-fietser voorbij. Weet je wel dat is zo iemand die verplichteen valhelm moet dragen.Helm, dacht ik, ja die is er voor als die vent met zo'n40 km/u van die brommer aflazert, maar die springerlandt op z'n pantoffels althans volgens bewering. Maarja, denk ik dan, normaal stapt die bromfietser compleetmet valhelm ook van een stilstaande bromfiets af.

Eigenlijk zit ik er over te denken dat ik van m'n onder-werp afdwaal.We gaan verder. Als dan een leerling met zo'n conventio-nele ronde canopy , die :t: 3 m/sec. loopt, na 8 sprongenmet 9 m/sec. grondwind mag springen en dus bij tegen-hangen 6 m/sec. achterwaarts loopt en daarbij voor-schriftmatig de landing overleeft, dan kunnen deze gren-zen voor die nieuwe parachutes met genoemde ervarenspringers ook aangepast worden tot bijv. 16 m/sec.

Maar ja, denk ik dan, dat op pantoffels compleèt metde leren Para Souple R P. Helm? Je zou op je handenmoeten landen, handschoenen omsluiten vaak de pols,maar ja ik denk dat je dan een arm breekt. Dat gebeurt ~nog al snel als tijdens het springen de grondwind meerals de nu nog voorgeschreven 9 m/sec. is.Maar ik denk dat het niet gebeurt, of zouden sommigewindmeters niet zo nauwkeurig zijn?Als het wel gebeurt, dan is dat erg vervelend en dan benje jezelf tegengekomen zoals dat heet.

a

.'E

o ja, daar bedenk ik me opeens, dat je je buurmanook tegen kunt komen. Als jij en hij tenminste niet tot decategorie sportparachutisten behoort, maar tot de"square springers". 'Dat is, als ik er goed over nadenken begrepen heb, een andere tak van luchtsport. Daarbijkun je verschrikkelijk veel lol hebben.Elkaars parachutes, sorry squares, vastpakken en er opgaan zitten of ja, er over heen lopen lijkt me ook ergleuk. Misschien kun je wel met z'n tweeën onde r zo 'nding hangen of nee, even denken, dat is niet origineel,dat heb ik al eens ergens gehoord. Maar goed, er zijnvast nog veel meer mogelijkheden.Trouwens, hoe meer ik er over nadenk, hoe meer ik meafvraag of deze bedoelde tak van luchtsport (?) wel zonieuw is als wordt voorgesteld. Volgens mij waren zehier in Nederland er allang voor aan het oefenen. Natuur-lijk gebruik je dan niet de dure square van je buurmanom op te zitten of over te lopen. Maar je moet uiteinde-lijk trainen. Dan neem je iets wat er op lijkt. Het dakvan een bij de dropzone geparkeerde auto bijvoorbeeld.Want met zo'n wonderding, square bedoel ik, waarmeeje, denk ik, alleen maar deadcentres kunt trappen en opje pantoffels kunt landen, dreun je natuurlijk doelbewustop zo 'n equivalent en niet omdat de zaak uit de hand ge-lopen zou zijn, denk ik.

Dit nog eens nalezende ben ik me opeens gaan beden-ken dat je denken beter aan een paard kunt overlaten,die hebben een veel grotere kop, sorry, hoofd als ik.

Ton v. d. Berg.

sportparachutist

Page 21: SP 1977 5(6)

denkenof doordenken?Eindelijk. Proficiat. De tweede lezer van ons aller

blad, die in opwinding geraakt over een bijdrage. Sommigebladen(waaronder Sportspringbladen) hebben een aantrek-kelijkerubriek, die gevuld wordt met ingezonden brieven.Bijons is zoiets (nog) zeldzaam. Deze keer een reaktievaneen nog wel denkende sportparachutist (is dat eenanachronisme, een contradictio in terminis of gewoonzelfoverschatting?). Het stukje van Ton v. d. Berg isnogalsarcastisch van toon en een eerste opwelling is danookzo te reageren. Laat mogelijke sarcastische trekjes'echterniet onze en mijn blijdschap maskeren over hetvertoondeinitiatief.

Een "partial" malfunction is in contrast met een "total "malfunctioneen vaak voorkomend fenomeen, Talrijke vandiegedeeltelijke vereisen nadrukkelijk géén reserve pro-cedure, zoals twist; gescheurd paneel; stuurlijn van eensquaregebroken; vanglijn breuk; sleeves door stuurope-ningen(soms) en zo zijn er nog wel meer te noemen. Deopmerkingover een val van 8000 ft met speciaal valbre-kenlaat ik voor rekening komen van andere publiciteits-organen, daarover stond niets in de Sportparachutist.Latenwij niet in onze eigen publiciteit de onzin en ondes-kundigheidzo binnen halen.

Depantoffels. Er zijn formalisten en normale mensen,inbeidecategorieën vind je sportparachutisten. Veertiginstructeurs bij elkaar hebben een ernstig gesprek, opvrijwilligebasis, over alle veiligheidsaspecten van hetspringen. Dat kost ze allemaal een dag, reiskosten etc.Daarwordt vastgesteld dat:, internationaal een groot aan-tal springers op competities met sportschoenen springt(80 à 90 %); dat landingen van ervaren springers met PC 'sensquares vrij risicoloos zijn op stommiteiten na; dateengedeelte van de Nederlandse topspringers al sindsjaar en dag op sportschoenen springt en dat dergelijkeinfracties op de reglementen niet positief werken op debelevingvan andere veel essentiele r regels? Dat eenieder, die geacht wordt de risico's te kunnen beoordelenzelfmag beslissen of hij/zij zo'n risico wenst te lopen;datna mogelijke zelfoverschatting (hoe ernstig bij bijv.een instructeur) een correctie volgt die slechts hem/haartreft; dat mensen over het algemeen bewust grote risico'svermijden, zeker als het denkende wezens zijn. Na rijpberaaden na het overwegen van alle vóór en na-delen istenslottebesloten tot het advies zoals in de laatste sport-parachutist vermeld. Overigens zijn we steeds in deweerinstructeurs bezorgd te laten zijn voor het wel enweevanhun leerlingen, het is ontroerend te merken dater ookeen omgekeerde tendens bestaat. Halleluja.

sportparachutist

--- Overigens een landing onder een goede reserve isnauwelijks spectaculair, ondanks het feit dat er mensenzijn met 1200 sprongen zonder.

Wat moet je nou met zo'n opmerking over windsnel-heden? Er komt binnenkort een reserve canopy die squareis, maar dat helpt Ton niet neem ik aan. Misschien hetvolgende. Waarom eigenlijk 9 mtr. ? We nemen de vrij-heid daar eens over na te denken. Waarom niet 8 of 10mtr? Daar is eigenlijk niet zo'n goede reden voo'r.

Er moest een grens komen voor die mensen (de-forma-ltsten. Ton?) die zelf geen grens kunnen trekken. Van-daar negen, maar het had ook 8 of 10 kunnen zijn. Negenvoor een goede springer met een square of negen vooreen leerling onder een high-po TU is een wereld van ver-schil. Maar dat is er ook tussen iemand van 100 kg of50 kg. , ook tussen iemand van 50 jaar of 20 jaar, iemanddie goed get rained en in conditie is t. o. v. iemand diedat niet is, tussen iemand die denken kan en iemand diedat niet kan of wil.

Nog verwarrender wordt het voor een denkende for-malist als je die op .zich zo absoluut lijkende grens van9 mtr eens bekijkt.

Wat is dat? Een gemiddelde? Over welke tijd en metwelk tijdsinterval als basis? De uitschieters, of dedalen?

De formalisten leven helaas voor hen in een moeilijkeen onduidelijke wereld, waarmee we toch verder moeten,Ter geruststelling Ton, zo'n probleem hebben ze overal,leven er al jaren gelukkig mee, zo wij ook. Voor ons iszoiets duidelijk genoeg.

Over de diverse canopy snelheden. Ton, echt je moetniet alle reclame van fabrikanten geloven. Gewoon zelfhet koppie gebruiken en desnoods eens iets meten. Eensquare die sneller vliegt als 40 km plu (laat staan eengrondsnelheid heeft die hoger is) heeft een ernstige mal-functie, die beslist een reserve procedure vereist.

Nu naar die andere tak van luchtsport. Een sportheeft regels, wedstrijden etc. en dat heeft Canopy RWnog niet, dus ik substitueer maar "andere luchtactivi-teiten". Laatst ontmoette ik een zweefvlieger, misschienheb je ook wel eens met hem gepraat, die sprak overvrije vallen en parachutespringen in soortgelij ke bewoor-dingen .als jij gebruikt over CRW. Gelukkig vindt mijnoom (hij pretendeert ook al een denkend wezen te Zijn)dat dat geldt voor parachutespringen èn zweefvliegen.Mijn achterbuurman, die in de wetenschap zit (daarvanis bewezen dat hij denkt) vindt zelfs dat als Onze LieveHeer gewild h.ad dat we konden vliegen hij ons welvleugels gegeven had en hij weigert konsekwent dan ookin een vliegtuig te stappen. Volgens mij hebben ze alle-maal gelijk.

Overigens hebben we nog landen waar RW verbodenis omdat het onzin is en gevaarlijk. Ze snappen daarniet hoe iemand zo'n tak van luchtsport (er zijn regelsen wedstrijden) kan beoefenen. Ook die hebben gelijk.Wat fijn toch dat wij in een systeem leven waar een vrijgrote mate van vrijheid bestaat, binnen flexibele grenzenzelf uit te maken wat je wel en niet wilt doen, met moge-lijk zelfs begrip voor elkaars keus.

Maar één categorie Ton, daar zijn we het mogelijkover eens, die heeft niet gelijk. Dat zijn de NIET-na-

. denkende, ondeskundige ongenuanceerde critici, die ervanuit gaan dat slechts zij de wijsheid in pacht hebben.Gelukkig voor jou en mij is die categorie binnen hetsportspringen ver in de minderheid.

NB. Overigens kunnen onervaren square springersook MET zware laarzen aan verschrikkelijke blessuresoplopen wanneer ze ongewild op auto's landen. Meestalvallen die blessures nogal mee en kan zo iemand naden-ken gaan over alles wat hij van zo'n naar incident kanleren.

Bert Wijnands

21

Page 22: SP 1977 5(6)

ontkoppel-systementussenharnasenhangriemen

Naast de huidige CAPEWELL systemen(1, 1~ en 2 shot) kennen we sinds kort ook het

TAPEWELL enDRIE-RINGEN systeem.

Jan de Bruyne heeft deze systemen uitvoerigonderzocht en geeft in onderstaand artikel devisie van de TECHNISCHE COMMISSIE weer.

Het artikel is nogal technisch geschreven enhet was aanvankelijk de bedoeling om onder deinstrukteurs gedistribueerd te worden.Echter - voor gevorderde springers is de in-troduktie van deze twee systemen ook interes-sant, vandaar dat tot plaatsing in ons tijd-schrift werd overgegaan.

KS

,/

,/

,/

//

/I

/I

I

Jj

I

-:\..-

~~~j~//:-.r.-:. '-:::-::46 ~~ ,/ /::::':':::0~!f'-~,--:Y11/'.'::":' . if~

// .;:'~-'J""''''''':''''>~/I =' OPENINGSSTRIP

~;E!!J- j

..:~

22

[tapewell-systeem (pi) I

Dit is een (two-shot) capewell systeem zonder cover(kap). Omdat in Nederland de naam "capewel I" zo inge-burgerd is voor alle ontkoppel systemen tussen harnessen risers gebruiken we verder in dit artikel de benaming"capewell" .

Het normale vrouwelijke gedeelte, dat deel dat aanhet harness bevestigd is, alsmede het mannelijke deeldat aan de riser vastzit, blijven in gebruik.De verandering bestaat uit de vervanging van de coverdoor een velcro-tape-systeem.

Omdat de beide originele delen gebruikt worden treedtgeen vermindering van trek of breeksterkte op. Alleenhet sluitgedeelte, wat een niet dragend deel van de con-structie was is vervangen door de webbing-band.Daardoor blijft het gevaarlijk vooruitstekend hardwarevan de cover achterwege, vooral van belangbij gebruikvan een borstreserve.

De eerste beweging van dit two-shot-systeem vereistslechts een 3-5 Lbsnaar buiten gerichte ruk om detweede (eigenlijke) sluitstrips vrij te maken (zie teke-ning).

De tweede fase vereist een naar beneden gerichte rukvan 10 - 14 Ibs om de hoofdkoepellos te kunnen koppelen.

De sluitingen zullen schoon blijven en volledig bruik-baar als ze alleen maar geopend worden als het nodig isen zodra ze open zijn er op gelet wordt dat het velcro vrijblijft van vuil en stof. Als de sluiting vuil wordt vermin-derd de sluitkracht. Maar zelfs als dit gebeurd wordt detotale sterkte van de tape-welt niet beïnvloed. De sluitingdient grondig gedroogd en schoongemaakt te worden naiedere aanraking met water of andere vloeistoffen. (Denkhierbij slechts aan de kans op bevriezing bij ons klimaat).

Het ombouwen van capewell naar tapewell is in Neder- •.land voorbehouden aan valschermtechnici.

SLUITSTRIP

sportparachutist

Page 23: SP 1977 5(6)

I booth-3-ringen-systeem I

Het3-ringen systeem is een nieuw ontwerp.Inde manual staat: "Beschouw uzelf als een testspringer".

werl<ingvan het systeemAlsde uitrusting belast wordt met 2000 Ibs., ruwweggelijkaan de openingsschok van een ram-air koepel zon-der reefingsystem, dan zou de kracht die op de nylon-lusen het kabelsysteem uitgeoefend wordt slechts 5 Ibs.zijndoor het geleidingssysteem van de ringen. .Voorbeeld:Om een springer van 200 Ibs. een break-awayte laten maken, zou de stift door de lus een tegen-standvan een t Ibs. aan elke kant moeten overwinnen.Hetvoordeel van dit systeem is dat er minder krachtbenodigdis voor een break-away dan normaal. Tevensbestaater minder kans op ongelijk openen van de cape-wellsdoordat de pinnen d. m. v. één greep uit beide lus-senvande twee hangriemen getrokken worden.

VOORKANT

eerst de grootste ring

haal de tweede ring doorde eerste

haal daarna de kleinstering door de middelste

steek de nylon lus doorde kleinste ring

steek de lus terug doorde ring in.de riser

III\

sportparachutist

uitvoering van de procedureMaak uzelf vertrouwd met het systeem door het oefenenvan breakaways in een oefenharnas voordat u met dezeuitrusting gaat springen.

De beste manier is om de plastic break-away-hendel, diemet velcro op zijn plaats wordt gehouden, eerst los tetrekken en dan 20 cm omlaag te trekken.Als u de volledige break-away kabel uit de housing trekt,tijdens een break-away, moet u hem wegwerpen voor uhet reserve-ripcord trekt.

opmerkingen1. Zet de ringen zodanig in elkaar als de manual aangeeft.

LET ER OP dat de nylon lus aan de risers alleenover de kleinste lus gaat. ---

2. Zorg ervoor dat de nylon-lus niet nat wordt en daarnabevriest, iets dat in ons klimaat goed mogelijk is. Alsdat gebeurd is het mogelijk dat de ringen niet werkenbij een breakaway van een low-speed malfunktie.

Jan de Bruyne.

3•RINGEN*SVsTEEM

ACHTE RKANT

steek de lus door de plattering aan het eind van debuitenkabel

doe de kabel door de lus

werk de kabel weg in depocket

o

23

Page 24: SP 1977 5(6)

van het wedstrijdfrontAchter op de laatste editie van ons lijfblad vond ik

een wedstrijdkalender. dus dacht ik: laat ik het paas-weekend eens wat rondkijken. Zo kwam ik op een mooiespringdag op Hoogeveen waar de PCN een wedstrijdhield. die tot mijn vreugde ook deelname van andereclubs had. Door de wisselende wind (richting en sterkte)werden er nogal wat missers gemaakt. Wat opviel waser nogal wat overshoots waren met de ramair canopies.Geen wonder met weinig wind. maar in dit geval ook om-dat een enkele deelnemer de kracht miste om voluit teblijven remmen vanaf 1000 ft. Toch een gezellige wed-strijd. die uiteindelijk toch door een PEECEE-ennern.l. Jan Mennink werd gewonnen (één van de geslaagden-bij het laatste instructeursexamen) .

's-Middags nam ik een kijkje opTeuge , waar hetHolland Tournement volop draaide. Zo volop. dat erweinig tijd overbleef voor een hapje. laat staan een maal-tijd. Voor een wedstrijd zo vroeg in het jaar werden erredelijke prestaties geleverd.Het deed me plezier te horen dat Eric Goubitz , die begon-nen is bij de PCI en nu bij de PCMC springt. een voor-treffelijk resultaat overal haalde. Enkele jaren geledenheb ik al eens voor hem geinformeerd bij het Perry v. d.Kar fonds. maar hij brak toen juist een arm.Wat trouwens wel opviel bij dit eerste H. T. was het feitdat enkele springers geen kans zagen een hele stijl-seriete draaien.

Een aantal springers had kennelijk gedacht: "Ik leerhet daar wel". terwijl de wedstrijdleiding er van uitgingom van goede springers heel goede springers te maken.Hoewel er dus veel verschil was. vertrouwde Jan deBruyne mij toe. dat er voldoende jong talent bij zat. Eenverheugend verschijnsel!

Wat later in de week reed ik naar Seppe. Daar hadwen al die hele week grimmig naar een nog.g rimm ige rlucht aan zitten kijken. Er was een 'keur van vliegendmat eriaal voorhanden: Cessna 's 172. 185. Dornier 27en ... een Bell helicopter (USAF). Maar-het materiëleen personele overwicht kon het niet bolwerken tegen deweergoden. Pas toen de heli en de do weg waren werdhet beter. Toen werd er dan ook fanatiek gesprongen.En ik bedoel fanatiek! Want ik werd meteen getroffendoor het voetenwerk (niet letterlijk gelukkig).

24

___Maar ook hier weer een deelneémster die net niet glnoeg kracht had voor de laatste metertjes. Ik heb haaraangeraden met elastieken of een expander boven eendeur opening aan te brengen en daarmee 2 of 3 x daagste oefenen: armen recht van boven. vlak voor de schouders en borst langs tot op heup hoogte of bekken hoogte;en dat 20 tot 30 keer. De spanning niet te groot.

Je kunt ook via een oogje met gewichten werken. mde benodigde kracht is dan op elke hoogte even groot.wijl in de praktijk meer kracht nodig is naarmate mendieper in de remmen komt. (Een maand later sprak ikhaar weer en ze was er erg enthousiast over.)

Nu weet ik helaas niet meer waar ik heen moet. Dewedst rtjd kalender geeft zoveel overlappingen te zien(uitwijkdatum Flevo valt gelijk met Coupe Maa raseveeà,etc.). Ik wil eindigen met de uitslagen van het H. T. omdat die misschien het interessantst zijn. De NKP volgenals 3e wedstrijd in de serie en ik ben benieuwd! Volgenkeer meer nieuws van het wedstrijd front.

1e training HT stijl ~ 2e training HT stijl

1. Tolenaars 12.1 0.49 Nijhuis 9.72. Goubitz 11~5 0.78 Tolenaars 11.73. Voskamp 12.4 0.98 Voskamp 16. -

Wim V.

wie had het kunnen dromenWekenlang slecht en onguur weer. De vliegclub met

zijn afdelingen organiseert een groots evenement om haaeerste lustrum te vieren. Aktiviteiten worden genomenom tegelijkertijd het nieuwe. royale. clubgebouw te ope-nen. En - voor al die moeite krijg je even een letterlijkestralende dag op die zevende mei.

Bij aankomst op het gedeelte van het vliegveld waar deivliegclub haar "grond"-aktiviteiten heeft waan je je opeen kleine tentoonstelling aanwezig. Bij een tiental standswerd informatie verstrekt over de verschillende lucht-sporten èn over de polders.

In en nabij de hangar werd het talrijke publiek vollediggeïnformeerd over de para-aktiviteiten. Films werdenregelmatig gedraaid. cursisten gaven demonstraties val-breken. vouwen. enz.

Om twaalf startte het officiële gedeelte van de voorde vliegclub zo belangrijke dag. Chefinstrukteur (para)Johan Bronsveld overhandigde de sleutel van het club-gebouw aan voorzitter Grolman - uiteraard na eerst eenprecisie-sprong uitgevoerd te hebben. .

VIJF JAAR FLEVO. Voor een zo jonge verenigingzijn er - zeker ook na vele problemen - toch uiteindelijkgrootse resultaten bereikt. Een vereniging van drie afde-

sportparachutist

Page 25: SP 1977 5(6)

ge-r

lingenmet de meest beoefende luchtsporten. Eigen vlie-gendmaterieel, eigen parachutes en nu ook nog een rianteigenclubgebouw.

Deheer Grolman memoreerde in het kort de totstand-komingvan de vereniging en bracht dank uit aan allendiehebben medegewerkt tot het uiteindelijke resultaat.Metname betrof het hier de Rijksdienst voor de IJ ssel-meer-polders. Ir. de Koning van genoemde dienst opendevervolgenshet gebouw. Tijdens de daarop volgende re-ceptiemocht het bestuur vele felicitaties in ontvangstnemen.

Het "buitengebeuren " bestond uit demonstratiesmotor- en zweefvliegen. De immer-aktieve para's demon-streerden vanaf een hoogte van 4000 ft de verschillendetypesparachutes welkè bij de club in gebruik zijn.

Almet al - een feestelijke dag voor de verenigings-bestuurders én niet te vergeten voor het talrijke publiekwelkevan dichtbij met de luchtsporten kennis maakte.

su-.e;

Laarter-

m ,m-ennde

I ~::;I0.160.07

V.

VLIEGCLUB FLEVO - SUCCES.

K.S.

foto's: Ernst Bode

?•

larFlevo's voorzitter Grolman begroet het publiek.

te

de

ids

lig

1-

Ir. de Koning - opent het clubgebouw.

st sportparachutist

Wat mooi!

:1

Flevo's para 's in aktie o.l. v. instrukteur Bronsveld

"Rollen, Bollen".

1

1

11

1

Veel belangstelling voor de para's.

25

Page 26: SP 1977 5(6)

27/28 augustus Clubkampioenschappen PCI

27/28 augustus Clubkampioenschappen PCN

>(WEDSTRIJDKALENDER

SEPTEMBER

In de wedstrijdkalender worden uitsluitend binnen- enbuitenlandse wedstrijden opgenomen. Opgaven voor dekalender moeten schriftelijk ingediend worden bij decoördinator van de Sportcommissie van de KNVvL Md.Para. , H, Cl Cannegieter, Van Eeghenweg 2, Oosterbeek.Vermelding van wedstrijden op dezelfde data vindt plaatsop volgorde van binnenkomst. Voor inlichtingen overbuitenlandse wedstrijden: 's avonds 085 - 335311.

Informatie over de genoemde buitenlandse wedstrijden iste verkrijgen bij de coördinator van de Sportcommissie.

JULI9 - 17 juli Süd-Ost-Para-Cup 1977Vliegveld Graz-Talerhof, Oostenrijk. Groepsprecisiestijl en relatief. Voor deze "Europa-cup-wedstrijd" iseen Nederlands team samengesteld.

AUGUSTUS1 - 7 augustus 7e Internationale Parapitz 77Spa, België. Groepsprecisie en relatief (ster met éénformatie erna).

5 - 7 augustus Coupe StrasbourgParacentrum Straatsburg, Frankrijk. Groepsprecisie.

i2":'14'augustus 1e Internationale SeniorenwedstrijdMeissendorf, Duitsland. Individueel precisie. Deelnamevoorbehouden aan springers van 40 jaar en ouder.

13 - 14 augustus Internationale precisiewedstrijdBad Wiessee am Tegernsee, Duitsland. Een wedstrijd'fan land- en waterprecisiesprongen.

16 - 26 augustus Militaire WereldkampioenschappenParachutespringenWiener Neustadt, Oostenrijk. Eventueelaanmelding hier-voor loopt niet via de KNVvL.

20/21 augustus (uitwijk 27/28 augustus) Holland Tournementtevens c1ubkampioenschappen Flevo, Vliegveld Flevo .Zie voor overige info het maartnummer van de Sportpara-chutist.

DUTCH~CHUTE

SHOPalles ~

/'

10/11 september ge Internationale wedstrijd om deBi:éisgaubokaal van de stad Freiburg, Duitsland

10 - 17 september 10e Internationale wedstrijd om deAdria Cup,Vrsar, Joegoslavië. (Dit is de tweejaarlijkse PA/stijl-wedstrijd, die voorheen om de twee jaar inPortorozwerd gehouden en geldt als de officieuze wereldkampioen·schappen in de oneven jaren. )

17/18 september (22/23) Holland ToernementVliegbasis Zutendaal, België, georganiseerd door deAPC. Zie voor de overige info het maartnummer vandeSportpa rachutist.

24/25 september Open springwedstrijdgeorganiseerd door de PCl. Verdere info volgt.

OKTOBER8 - 14 oktober ViermansrelatiefwedstrijdSevilla, Spanje.

22 - 26 oktober Internationale wedstrijd,Zell am See, Oostenrijk.

29/30 oktober Internationale wedstrijdLocarno, Zwitserland.

29 oktober - 1 november 7e Internationale HerfstwedstrijlChambéry, Frankrijk. Zesmansgroepsprecisie.

NOVEMBER20-30 november 2e Wereldkampioenschappen Relatief-springenGatton (bij Brisbane), Australië. Een nederlandse vier-en achtmansteam zijn voor deze WK samengesteld.

TOTZIENS

op para-gebied! ~.'--"-'t~

" ~--,. -"",.

deze maand: rookbommen

ULENPAS 24 - EINDHOVENTelefoon 040-515040

sportparachutist26

Page 27: SP 1977 5(6)

ioen-

de

DELTONA sport parachute equipment

Postbus1041 - Rozenburg - Europoort

AschoffStiermanlaan 21

BARIGO polshoogtemeter "Black Beauty" prijs: f 169,--

Duidelijk aflees baarlicht metalen kast,2! cm dik. Inclusief velcro armband.Nieuw: nu met zwart lichtgevende wijzerplaat en naald.

.f- Telefoon01819 - 14981 Postgiro nr. 3090503.

~r- ••••••••••••Importeurin Nederland van:

BARIGOHoogtemeters in USA de duurste,

in Nederland de goedkoopste

Dehoogtemeter zonder problemen.

Alsu een hoogtemeter wilt aanschaffen, laat u eerst de

• Barigotonen.

DELTONA

BARlGO hoogtemeter·met zij beugels vooreen goede montage.zeer duidelijkafleesbaar~ 7 cm.

prijs: f 169,--

BARIGOhoogtemeters ook verkrijgbaar bij:

Dutch Chute ShopEindhoven tel. : 040 - 515050

DELTONAis gesloten wegens vakantie van 25 juni tot 18 juli.Bij eventuele schade: zeer snelle en goede service! ! !

sportparachutist 27

:1

11I

[

I[I

1II

Page 28: SP 1977 5(6)

wij steunen ons nationaal teamrelatiefspringen 1977

Nr. 6

oorkonde-stand12juni1977

Nr. 7Nr. 8Nr. 9Nr.10Nr. 11Nr.12Nr.13Nr. 14Nr.15Nr.16Nr.17Nr.18Nr.19

Nr. 1Nr 2Nr. 3Nr. 4

W. A. Velthuizen - Afdeltngsvoo rzttte rAlgemene Ledenvergadering Md. PARAParaclub FLEVO ..Instruktiegroep AFCENT PARACHUTE CLUBvan Doorn, van Lierop, Thijssens, SantegoedsH. Kuipers - Dutch Chute ShopNr. 5

A. Hendriks - VERENIGING PARACENTRUMTEUGE

Inat.rukteu raconfe rèntie 19 maart 1977J.X. Otken - BENECARNederlandse PARACLUB TU-ZEVENGrondopleiding APCMej. Annemieke van Gessel (ENPC)J. v. d. Krieke (PCI)J.v.d. Krieke (PCI)J. v. d. Krieke (PCI)W.J. Veder - RotterdamVereniging Paracentrum TeugeVereniging Paracentrum TeugeVereniging Paracentrum TeugeIS VOOR U GERESERVEERD.

gireer f 160,- op postrekening 3359549 t.n.v.p. j. santegoeds . napo 861 . utrecht veldpost

28 spo rtpa rachutist