SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz...

15
SO CVET I JA Ana Dimi{kovska

Transcript of SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz...

Page 1: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

SOCVET

IJA

Ana Dimi{kovska

Page 2: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk

Page 3: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

Skopje, 1994.

Biblioteka

Kniga 4

SOCVETIJAAna Dimi{kovska

Page 4: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

PREDAVSTVO

Predavstvo 5[ah 5@enski papok 5Palimpsest 6Arijadna 6Privid 6

SOVR[EN IGRA^

Gatanka 7Pol`avi 7Kapinka na mojata dlanka 7Sovr{en igra~ 7Kaneo 7

NAKIT (KOSMOS)

Hematit 8Tigrovo oko 8Kilibar 9Filigran 9

BILJARKA

Koki~e 10Povit 10Kopriva 10Bunika 11Prkos 11Luti~e 11Momina Solza 12Pelin 12Mimoza 12Orhideja 13Strelicija 13

ODISEJ

Antikleja 14Navsikaja 14Kirka 14Kalipso 15Penelopa 15

SODR@INA

Page 5: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk 5

Ana Dimi{kovska - Socvetija

PREDAVSTVO

Prvogo predava{ nebitieto

zaradi majka ti

Potoaja predava{ majka ti

zaradi svetot

Potoago predava{ svetot

zaradi qubovta

Potoaja predava{ qubovta

zaradi bitieto

Na krajgo predava{ bitieto

zaradinebitieto.

[AH

Crn kow na belo polevriskaja barasvojata kralica.

Rakata {to ne znaeza negovata strastmu go odmeruva ~ekorot.

Crn kow na belo polevriskane mo`e da ja stignekralicata.

Zaroben vo ve~noto GE}e izgori vo sebeako ne gi urnepravilata na igrata.

@ENSKI PAPOK

Taa ne`na dlapka {to te mamida ja dopre{. Ne zala`uvaj se, begaj.Tuka e duvlo na gluva bolka.Prevrten vulkan. Pat kon centarotna svetot. I `ig i znak deka od ra|awe sme sami.Toj crn biser vo otrovna {kolka.Praznina {to zjae od prviot rez. Bolna do o~aja taka mo}na da go raspreta `arot.I koga pie{ rosa od toj ~uden cvetne veruvaj mu na teloto {to go gali{. Vozdivnuva.Tebe, nemaj}i drug, ti se odmazduva{to go frlile, osameno, na ovoj svet.

PREDAVSTVO

Page 6: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk6

Ana Dimi{kovska - Socvetija

PALIMPSEST

Nepoznati znaci go jadat mojot rakopisodozdola. Otrovno ubavi, kako tajna.

Nekoe minato vreme go rastura svojot miris.Rakata mi gubi nade`, o~ajna.

I drugi prsti snovele po tvojata du{asega ponornica ja bri{e nivnata traga.

Odmazdata na tu|ite bukvi so u`as ja slu{am:I tie bile jarki, a stanale prelaga.

ARIJADNA

Ti }e me kolne{ poradi ovaa ni{kavoditelka niz tajni hodnici

do duvloto na onaa sonliva li{ka{to go korne mrakot so podmolni krici.

Vo racete ve}e ima{ tegoben dar;nastrven da go sotre{ yverot, bodar

no koj li }e go ~ue tvojot o~aen krik?Vo dupkata 'r`i senka {to go nosi tvojot lik.

[to }e & stori{? Ja sfa}a{ li mojata tagati sam protiv sebe, tvojot me~ protiv tvojot

{tit.U{te eden heroj skr{en od rakata na svojata

draga.Za uteha, stanavme junaci na eden slaven mit.

PRIVID

Prividot go ispi siot vidi ve}e ne e prividtuku yid; lu{pa od orevjatka {to krie - skameneta bid.Izmisluvam, bladam. Toa e grev?Svetot e vitel, ne mo`e{ von.Zo{to go uriva{ krevkiot son?Moite o~i za spokoj se `edni.Zar site pati{ta kon smrttane se podednakvo vredni?

Page 7: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk 7

Ana Dimi{kovska - Socvetija

SOVR[EN IGRA^

GATANKA

Ako me saka{nema da me re{i{

ako me re{i{nema da me saka{.

POL@AVI

Strasen bakne`No

sekoj od svojata ku}i~ka.

KAPINKA NA MOJATA DLANKA

Crnooko devoj~enapij se u{te malku sonce.Potoa}e te baknam.

SOVR[EN IGRA^

Samo toj go znaesudbinskiot trik:

da povle~e pogre{en potegvo vistinskiot mig.

KANEO

Voda so zlatni krlu{kisin okean na ti{inataNema da napi{am pesna.

Page 8: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk8

Ana Dimi{kovska - Socvetija

NAKIT (KOSMOS)HEMATIT

Temno, a sjae. I somotot na no}taproblesnuva so yvezdi.

Vo lik na ispolnet krug se gnezdibestrasna i studna, mo}ta

da se bide. Vrz ko`ata svilestako tajni skameneti le`at

ukrasi. No znaat vnatre skri{nite mestaproyirnosta na migot te`i.

Vo sledniot ~as ve}e ne si ista.Crniot sjaj na okoto bleska

metalot e ve~en a solzata ~ista.Zar ima tuka granica reska?

Zemjata e topla, tolku bliska.Ne kopnee da trae ona {to naprosto e

edno i s$, bitie.

TIGROVO OKO

Zemjinite boi, svetla i temna, srasnati. Znakza prisutnost mo}na vo tivkiot samrak.

^ekor lesen, kanxi, besna krv vo damariista volja od iskon im dava isti {ari

na krznoto ma~kino i dragiot kameni du{ata {to se bistri niz krik osamen.

No ni zemjata {to tivko n$ mami vo sebeni noktite na tigrica {to od milost grebat

ni ~elusta - ne se vrutok na stravot koj korne.Tuku toa bezdno {to ne saka da zborne.

Zastani pred tigar, oko dlaboko i strasnoza drugite tajna, za sebe svesno, opasno

~uvstvuva{ {to te stresnuva, te tol~i?Onoj pogled koj znae s$ a mol~i.

Page 9: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk 9

Ana Dimi{kovska - Socvetija

KILIBAR

Solza od kilibar, kapka medenano gorka, vrz stebloto. Rana od zasek.

Damne{nite trpki od uplav, od {trekvo staklest sjaj mol~at zaledeni.

Za tvojot vrat, bela brezo, dar - preboleni, setni nasmevki od jantar.

Se topat borovi, na{ite tela,oblici meki. Smola zlatna, vrela

{to zemjata ja ladi so qubov i `al.Zamreni krilja sred `oltiot kristal.

\erdan od svetlina {to navnatre zra~iproyirnost, a skritost. Ubavo e, pla~i.

@ivotot koj zgasnal stanuva ve~en.Bakne`ot, edna{ primen, neizbri{liv, sve~en.

Niz no}ta prepolna zvuci a gluvaklokoti vremeto, kilibar te~en:

te ni{ti za da te so~uva.

FILIGRAN

Mu dava li srebroto oblik ili mu go zemana vozduhot, koga stanuva ukras?Par~e usre}en prostor, zasekoga{ `ivdragocen a kr{liv ko kristalen glas.

Mese~ev filigran n$ vtkajuva i nasvo bran, breza, buba~e na trevkasvetulka {to ~as ja ima ~as ja nemase ni{ka svesta, paja`ina krevka.

Niz site ne{ta strui eden zdiv.Mekosta e cvrsta, svileno edro.Spitomi go svetot so dopir i zbor.

Zo{to li me sozdale od tvoeto rebro?Da ti bidam ~irak dewe, no}e majstortvojot trepet, kri{um, da go lovam vo srebro.

Page 10: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk10

Ana Dimi{kovska - Socvetija

BILJARKA

KOKI^E

Ramnodu{en e svetot, dete.Tvojot bunt odvaj }e go seti.

I nikoj osven tebe nema da znaeKolku bescelno e da se kae{

izyemnat, poradi svojot poletod natiskot na edna podzemna prolet.

POVIT

Toa steblo e samonikpod korata samotnikso mrazovna srcevina- no ~ija e toa vina?

A ti si son~evo deterodeno da gu{ka{, da cveta{i venee{ sred cibrina- no ~ija e toa vina?

Bilko `ilava i milaizdr`i, ako ima{ sila- stopi go od milina;no ako papsa{ od grubost i mraki bakne`ot zgasne kako zrakpoklopen od temninaznaj: ne e tu|a vina.

KOPRIVA

Ne pla~i se, gorka bilko.Ognot tvoj bo`estven e dar- car e na grevot i gnevot.

@e`ok pe~at nosi mojata ko`aa sakav samo ne`no da te dopram.Znam, i da saka{ ne znae{ da saka{.

No ne pla~i gorka bilko.Ognot tvoj bo`estven e dar- car e na plotta i zloto.Gu{kaj, i mrazba da la~i{sakam vo mene da ja~iod toj mrak tvojot zra~en znak.

Page 11: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk 11

Ana Dimi{kovska - Socvetija

BUNIKA

Tvojot otroven bakne`umot {to go mele

vo bunilo.

Spomenot te branibuniko, tebe

i s$ ona {to bilo.

No ostava sepakvrz usnive moi

vkus na ne{to gnilo.

PRKOS

Prkos, no komu? Na svoeto li semeNa zemjata {to krepi i te`ina mislata deka }e svene{ili mene?

Prkosot te izdava so boja {to `e`e- pod jarosta krie{ nektar i `ar;}e te sotre ona {to ti e spaseden den }e te skinam. Za ukras.

LUTI^E

Da grgne barem edna{ tvojot skrien bessok od jarost od stebloto da {ikaniz korenot da raste otrovnata svest -toga{ da go vidam, ubavino, sliko,otkrieno liceto na tvojot svetno ti ne saka{ taka, saka{ da si cvet.

Tvoe e da mami{. Kon tajniot krugmirisen, koj demne nekogo drugda te spoi so sebe; vetuva{ plod.I dlaboko gazi tu|iot oddo gorkoto steblo, niz lepliva lagado gnevnata sr` na tvojata snaga.

@rtvata ja gubi svojata traga.Koga }e se seti docna e za s$predocna ... za tebe, luti~e.

Page 12: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk12

Ana Dimi{kovska - Socvetija

MOMINA SOLZA

Da strada cvetot ili sonot?Koreni strasni te gonat

prvo kon pupka, potoa kon pad.

Se ronat kristalnite kapkivo bel cut - stapka po stapka

se kameni solzata vo grad.

Pla~e{, poroj na vnatre{en do`dsramot - ubod na nastrven no`

samo pod gorka rosa se rasteno pove}e saka{ vozdi{ki slasni...

Neka e i pad, gospodar e taa glad.

PELIN

Vo sekoj nasmean cvet mol~i tvojata traga.So otroven zdiv gi plodi{ bilkite dragi- pehari polni sjaj i opasen prav.Na dnoto na slasta demne iskonski strav.

Gradinata e ubava i blika od taga.Cve}eto znae - svetot e prastara laga.Ti si bilka {to n$ trezni od dreme`ot mekno mnogu si, brate, gor~liv, makar {to si lek.

MIMOZA

[to e toa {to okoto go lovipa stanuva lovec i plen? Meki sliki plovatniz jasniot den; vidot se mre{ka,Zasen~en. Ah, `elbata e te{ka.

Zar ne{to pone`no od pogledot gali?No kakvi trpki ko`ata ja palatda go skr{i likot, da ne mo`e da sopreda ne se smiri duri ne te dopre?

Se zatvora{ toga{, izneveren cvetu,Boite se igra, radost na svetot.No rakata e voin, go ni{ti tvojot mir.Znae{, nema nevin dopir.

Page 13: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk 13

Ana Dimi{kovska - Socvetija

ORHIDEJA

Seta si rosa, `elba smirena vo sjajprikrepena za nego, bela

toj tebe steblo ti nemu cvet.

No taka se qubi samo vo o~aj.'Rti{ tiho niz negovoto teloa gorki tajni krie ovoj svet.

Toj ne e tvoj, na druga & e veten.Eden zvuk tivok, odvaj seten -

nokti skri{um odozdola grebat.Da se krikne, da se blikne treba

no kako da mu ka`e{ me snemuva, veneambigor se plasti vrz moeto lice

me slupuva od tebe senka {to ja znam.

Vo zaden ~as Crnata kralica}e te qubi sogolen i sam.

STRELICIJA

Napnat lak na ve|itefr~at streli. Son si im na siteno nikomu dar. So kogo da se deli{sebesi edna, nepar?

Izbiva cvetot kako plamenod stebloto. Bi stopile i kamenognenite jazici tvoi, skapite boi;vo krunata ti se gu{kaportokal so temjanu{ka.

No tu|inka si ovde, ubavice.Posna e ovaa po~va za sjajot na tvoeto liceprodorna svest {to s$ okolu pr`i.Koj bi mo`el v pregratka da te dr`ipove}e od mig? Ptico vo iskri~av letostava{ podarok, `ig:barem eden mig vo `ivotot bil vreden;no ~udesna bilko, ~edo na drug svetpreslaba si za tovarot na obi~niot den.

Page 14: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk14

Ana Dimi{kovska - Socvetija

ANTIKLEJA

Svetov e taka skroen da te ukradat od mene.Te{ki pusti soni{ta sinovo more mi ra|a

da ne bi ne~ij crn gnev protiv tebe da se krene.

Od ubavi lamji, sinko glava od ramena pa|a.Samo od niv, kutra, se pla{am. Slatki strasni

jaziciso s'skot vrz tvoite usni, prepolni otrov i med.

Od plameni tela pod ognot svoj {to skrile santi led.

Sudbina. Te frliv vo svetov sred lukavi pticibistra voda, senki, umilni pesni na sirenibranovi i buri, karpi, zreli i so~ni `eni.

No jas edna na svetot skri{nite luzni ti giznam.

[to mi mo`at tie? Potni, nesvenati dojki mladi.

Pomni go mojot zbor koga gori{ vo quboven plam:

edna{ samo, ma`u, te~e mleko od `enskite gradi.

NAVSIKAJA

@edna zemja, `e{ko seme. Sonuvam dopir.No miris na mlekote~e niz mojata ko`a, |avol da go zeme.Ti si, a te nema. Pekol.

Pupkata odvaj ~eka edna korava rakada ja otvori. Da rascuti, da saka.No popusto mojata su{a tvojata rosa ja vika:pred mojot lik treperi{ kako pred sveta slika.

Zamina, ne`en. ]e izdr`am prostum.Bo`em takov ma`, a ne vide deka la`ambo`em umna a ne znaev da ti ka`amdeka no}e se galam so morskata penadeka ista kako site sum.Vo telo na devoj~e zarobena `ena.

KIRKA

Mi se vturna vo sonot. Kazna i spas.Pobelea od strav crnite tajnipredavni~ka pot po bedrata sjajni.Najposle, nekoj otkri koja sum jas.

Zar ti, lukav crvu, vo mojot temel?Ja ~eka{ presudata besramno smel.Ah, kutra moja mo}, pusto `ensko telomi uni{ti s$, pohotno i belo.

Porazot e tuka, a ti mi bega{vol{ebniku; i znae{, vragu, sega:bez sram }e storam s$, bez tro{ka po~its$ za tvoite potsme{livi o~i.

ODISEJ

Page 15: SOCVETIJA - okno.mk · Da grgne barem edna{ tvojot skrien bes sok od jarost od stebloto da {ika niz korenot da raste otrovnata svest - toga{ da go vidam, ubavino, sliko, otkrieno

okno.mk 15

Ana Dimi{kovska - Socvetija

KALIPSO

Kako da zaspaa moite trevkitu|a magija im ja ukrade mo}ta

tvojot miris vo steblencata krevkipretska`av deka }e te donese no}taznaev: s$ }e izgubam, no }e qubam.

Mojot ostrov e vol{eben i zelen.Ostani, velev, umeam ~udni ne{ta.U{te mo`ev da te izmamam ve{to

da te ma|epsam, vrzam, da ne te pu{tamno ne: sakav od srce da me gu{ka{.

Sega velam begaj. S$ be{e i mina.Velam odi a vnatre rana me kopa.

Posilna be{e tvojata itrina:qubej}i me, misle{e na Penelopa.

PENELOPA

Moreto od mirisi e temno i opasno.Stravoten bran sekoj zdiv ti go sledi.Po ko`ata ti krckaat zrnca od tu|i pogledizlatni, zaboraveni. Pak }e sonuva{ strasno.

Kakov vosok vo u{ite, `eno, ni{to ne }e tespasitebe vnatre ti peat sireni skitnicistradna da te galat sekoj mig, osudena sizli vetrovi, o~i i retki ptici.

I ako se vrze{ za jarbolot da ne te zavede slu~aen brandrvoto, stopleno }e razlista i }e te gu{ne.No ostani da le`i{ kraj tvojot patnik sakan

prosolzi ponekoga{ skri{um, nikoj da ne te slu{nedostojna i drska, Penelopo drevnabidi kakva {to si... i ostani verna.